I
Op reis
Ibiza, het eiland waar in de zomer de feesten nooit lijken te eindigen en de nachtelijke beats naadloos overgaan in de loungesounds op het strand, herbergt nog veel meer schatten. Merlin Melles, Nederlandse ondernemer, veelzijdige duizendpoot en, als het even kan, eilandbewoonster van Ibiza opende voor Residence haar adressenboek en stippelde een verrassende kunstenaarsroute uit.
PRODUCTIE: Merlin
00 Residence | apr
Melles
Tekst: Lilian
biza eiland vol kunst
Polderman Fotografie: Denise Keus illustratie: Edith Buenen
JUNI | Residence 00
Met de klok mee: Een mix van bizarre producten als gieters in de vorm van dieren en op een Oosters bed een gehaakte sprei uit Nepal in La Galeria Elephante, op de weg naar St. Gertrudis. Bevallig wit kerkje in San José. Linkerpagina: Loungen op het strand bij Cap d’es Falcó.
H
et is even zoeken naar het atelier van de Slowaakse kunstenaar Robert Arató. De aanwijzingen? Even buiten San José langs de Spar en benzinestation rijden en dan achter de Renaultgarage een hobbelig zandweggetje volgen waar aan een paal een verweerd houten bordje is gespijkerd met de woorden ‘Paint Works’. Oftewel, een indicatie dat we in de goede richting zitten. Is er dan geen adres? Nee, helaas. Een probleem dat zich speurend naar de vele kunstenaars op het eiland Ibiza nog wel vaker zal voordoen. Robert Arató is bekend vanwege zijn forse doeken met zeegezichten. Maar het kan evengoed een abstract werk zijn dat uit zijn handen komt. Hij noemt zijn stijl van werken ‘quantum painting’; het gaat niet om het onderwerp maar de wijze hoe je het aanpakt. ‘Het is hyperrealisme,’ verklaart Arató, terwijl hij ondertussen stevig een paar oranje strepen om een doek zet. ‘Ik probeer de essentie
00 Residence | mrt
van een onderwerp te vinden.’ Trots toont hij een boek waarin zijn manier van werken staat uitgelegd in dertig stappen, van abstract naar zeegezicht. Overigens kan het doek evengoed halverwege af zijn. ‘Eigenlijk maakt het punt waarop je stopt niet uit’, zo zegt de kunstenaar. Arató kwam zo’n acht jaar geleden met vrouw en kinderen naar Ibiza. Al na twee dagen huurden ze een huis en besloten zij alles in hun voormalige standplaats Duitsland te verkopen. Het is het soort verhaal dat we de komende dagen nog vele malen zullen horen. Want arriveren als een soort sociale schipbreukeling op zoek naar een gevoel van (creatieve) vrijheid en dan met een ‘laat-maar-waaienmentaliteit wortel schieten, lijkt aan de orde van de dag voor de meeste expats hier. Het hoort ook helemaal bij de bohémien kant van Ibiza. Net als gezellig een glaasje ‘Hierba’, - het lokale alcoholische drankje -, op welke tijd dan ook van de dag en je mee laten voeren op de juiste vibe. JUNI | Residence 00
Stijl
Op reis
Xxxxxxxx
Ibiza
Met de klok mee: Het gewilde haakwerk van Gisela G, De Griekse mythe van Orpheus en zijn Euridice, Van vroeg tot laat the place to be: Blue Marlin aan het strand Cala Jundal. Rechterpagina: Idyllisch winkelstraatje in het gezellige Ibiza-stad (Eivissa).
Nederlandse haven
Aan de rand van San José pronkt een vrolijke blauwe garagedeur waarop met grote letters ‘Kees’ staat geschilderd. Hier werkt de Nederlandse Kees ter Bruggen. Ook de voormalig actrice vond samen met haar man, componist Eric-Jan Harmsen al weer dertig jaar geleden op Ibiza hun thuishaven. ‘We waren op zoek naar vrijheid,’ zegt EricJan, ‘en dat vonden we hier. Je hoeft hier niet iemand te zijn.’ Eric-Jan wijdt zich al vele jaren aan de restauratie en vervolgens heropening van een absolute landmark op Ibiza, het oude vervallen Teatro Pereyra in Ibiza-stad (Eivissa). ‘Mijn meisje,’ zo zegt Eric-Jan, ‘is een theatermeisje, dus spraken we af op het moment dat we besloten te blijven dat hier een theater moest komen.’ Kees, bekend van films als ‘Moord in Extase’ en ‘Rooie Sien’, schildert en maakt van de vuurrode klei die Ibiza rijk is sculpturen. Ze ontdekte haar kunstenaarsschap pas 00 Residence | JUNI
op het eiland. Kees: ‘Ik heb jaren op het podium gestaan en nooit een poppetje getekend, maar na een ingrijpende operatie had ik opeens de behoefte om te schilderen, om te kleien. Die drang komt echt uit het diepst van me.’ Nederlanders zijn sowieso goed vertegenwoordigd op het eiland. Van de eigenaar, Jelle Ooms, van de hippe strand/ loungetent de Blue Marlin aan het strand van Cala Jundal, tot de bedenkers en stylisten die de smaakmakende interieurwinkel Sluiz, een vlakbij San José en de ander bij Santa Eularia, van aantrekkelijke decors voorzien om bezoekers en eilandbewoners te verleiden tot aankopen. En er zijn natuurlijk heel wat Nederlandse kunstenaars te vinden. Zoals Lolo Helb, wiens vaak abstracte werken worden beïnvloed door de mode en misschien, zoals ze zelf zegt, juist daarom wel het label ‘fashionable’ verdienen. Twee jaar geleden vestigde ze zich definitief op het eiland met man en kinderen. Lolo: ‘De kinderen waren nog klein dus mrt | Residence 00
Op reis
Stijl
Ibiza
Xxxxxxxxx
Met de klok mee: Schaaltjes gemaakt uit cocosnoten in de winkel The Rose in St. Gertrudis. Schoenen in de winkel Historical Compliments, Oosters genieten in het luxeuze restaurant El Ayoun. Genieten van verse vis bij Es Torrent op het strand. Linkerpagina: De zeegezichten van Robert Arató.
het kon nog.’ Hoewel haar werken goed verkopen, combineert ze haar schilderwerk met huizenverhuur. Want als er iets het economisch hart vormt van het eiland is het wel onroerend goed verstrengeld met toerisme. Ook de Nederlandse kunstenares Monique Tjon arriveerde twee jaar geleden op het eiland. Vandaag hangt haar werk aan koorden in een enorme loods. Het is een overweldigende creatieve explosie aan beelden, direct op de rol geschilderd en eenmaal klaar bijna ruw afgeknipt om zo maar weer snel door te gaan naar de volgende uiting. ‘Ik heb een haat-liefde verhouding met mijn schilderijen,’ zegt autodidact Monique. ‘Het zijn vaak vrouwen, liefst mooi, in idiote situaties. Schilderen is voor mij een heel intensief proces, bijna therapie. Ik schilder vaak ‘s nachts zodat ik niet gestoord wordt, en soms aan wel twee doeken tegelijkertijd. De ochtend erna is heel bijzonder. Dan zie ik terug wat er ‘s nachts heeft plaatsgevonden.’ 00 Residence | mrt
Ontmoetingsplaats
Monique Tjon maakt niet alleen zelf werk, ze speelt ook een belangrijke rol in het samenbrengen van kunstenaars op het eiland. Samen met de Italiaanse kunstenares Alexandra Castelli, zette ze onlangs de ARTROOM-IBIZA op, een ontmoetingsplaats in de buurt van het dorpje St Gertrudis, bedoeld voor kunstenaars en verzamelaars. Castelli werkte tien jaar als kunstdealer in New York en rekende onder meer het MoMa tot haar cliënten. Ook Monique heeft veel ervaring in de kunstwereld en werkte onder meer bij het Van Gogh Museum. Naast de vele kunstevementen die de twee organiseren, is dit de uitgelezen plek voor verzamelaars om informatie over de aanwezige kunst op het eiland kunnen inwinnen. En dat is geen overbodige luxe want de variëteit in kunst op het eiland is enorm. Zoals het werk van de Britse Anne Hoenig, die samen met haar man Michael meewerkte JUNI | Residence 00
Stijl
Xxxxxxxx
00 Residence | JUNI
Stijl
Xxxxxxxxx
JUNI | Residence 00
Op reis
Op reis
Ibiza
Londen Calling
Met de klok mee: Een plek om de hele dag (en nacht) heerlijk tot rust te komen: Hotel Atzaró. Kunstenaar Antonio Villaneuva verbeelt de drukte op Ibiza. Werk in uitvoering van kunstenares Alex Castelli. Kleurrijke meubels in Galeria Elephante. Werk als creatieve explosie van Monique Tjon. Linkerpagina: Designwinkel The Rose in St. Gertrudis.
aan de cultklassieker Koyaanisqatsi en nu hier op Ibiza de meest intrigerende vrouwen met absolute precisie schildert. Of oud-gedienden als de wat knorrige Engelsman Anthony Johnson, bijgenaamd ‘Bones’, die zijn verontrustende maar desalnietemin indrukwekkende werk eigenlijk alleen met flinke tegenzin wil tonen in zijn stamkroeg, Anita’s bar in San Carlos. En de op het eerste oog wat warrige Duitse Gisela G. die hele collecties gehaakte modeitems aflevert, die verrukt gedragen worden door niemand minder dan sieradenontwerpster en absolute It-girl van Ibiza, Jade Jagger. Gisela past haar textiel ook toe in schilderijen, in poppen en gaat even makkelijk met spiegelscherven in de weer om gewilde kunstobjecten te creëren. Maar er zijn ook minder gevestigde namen als die van de Argentijnse Marta Torrassa. ‘Toen ik klein was,’ zegt de nog immer bepaald niet grote Marta, ‘las ik veel Engelse kinderboeken vol illustraties van kleine arme meisjes met 00 Residence | JUNI
hele grote verdrietige ogen.’ En deze grote, vaak naïef aandoende ogen domineren nog altijd haar dromerige kunstwerken. En weer totaal anders zijn de computertijdperk bekritiserende werken van grafisch designer Hjordis Fogelberg Jensen. Hjordis is al sinds jaar en dag verantwoordelijk voor de creatieve uitingen van de befaamde Ibiza-club Pacha. Maar inmiddels maakt ze ook steeds meer naam met haar werk op canvas.
Griekse mythe
Een van de kunstenaars die zonder meer met stip door de ARTROOM-IBIZA zal worden aanbevolen, is de Spanjaard Sergio Saez. Vandaag is zijn lichte studio volledig gevuld met schilderijen die de treurige Griekse mythe vertellen van Orpheus en zijn Euridice. De krachtige doeken – abstract en tegelijkertijd zeer figuratief – zijn vaak voorzien van geschreven teksten, bijvoorbeeld van de Duitse dichJUNI | Residence 00
Op reis Ibiza
Met de klok mee: Het gevoel van het eiland uitgedrukt door de Nederlandse kunstenaar Peter de Vries, Straatgezicht in Ibiza-stad, Kopje koffie op het terrs van Hostal Parque in Ibiza-stad. Noest design in de (Nederlandse) winkel Sluiz. Rechterpagina: Blik op oneindigheid al loungend bij Cap d’es Falcó.
ter Rilke. Ook lijken de doeken, weliswaar af, nog immer in beweging te zijn. ‘Ik verf met brute kracht,’ zegt Saez. ‘En ik wil geen volledige controle over mijn kunst hebben, hier zie je bijvoorbeeld dat het water op het doek nog altijd effect heeft op de uiteindelijke uitkomst. Mijn werk is ook voorzien van vele lagen. Zo zie ik het graag, een kunstwerk moet blijven leven.’ Saez strandde in tegenstelling tot veel van zijn buitenlandse mede-eilandbewoners niet bij toeval op Ibiza. Hij kende het eiland al goed voordat hij er kwam wonen. ‘Ik wilde me hier altijd al vestigen, de sfeer, het licht, het is indrukwekkend. Alleen in augustus ontvlucht ik het eiland, dan is het te druk.’ Te druk, het is een veel gehoorde klacht op Ibiza. De Spaanse schilder Antonio Villanueva wijdde er zelfs speciaal een doek aan. Zijn studio bevindt zich in een oude fabriek in de haven van Ibiza-stad. Hij wijst, steevast met 00 Residence | JUNI
sigaret in de hand, naar een doek met een deinende mensenmassa. ‘Dat schilderde ik toen ik boos was op Ibiza. Maar we klagen hier ook altijd. In de winter klagen we dat het te stil is en in de zomer vinden we het veel te druk.’ Want in de serene studio’s van de vele kunstenaars die het eiland rijk is, zou je bijna even vergeten dat dit toch ook feesteiland Ibiza is. De plek waar dj’s als goden worden bejegend, waar culinaire specialiteiten uit heel de wereld gevonden kunnen worden, altijd elegant geserveerd. Het is het eiland waar hippe hotels als Aguas de Ibiza of Atzaró moeiteloos kunnen bestaan. En hier is de kleurrijke bohemien hippiestijl van kleden door de eilandbewoners gewoon gebombardeerd tot ‘Ibiza Style’. Maar Ibiza-stijl draait uiteindelijk vooral om vrijheid, om een ongedwongen stemming die dit eiland niet alleen een vrolijke zomerse bestemming maakt, maar evengoed bijzondere creatieve uitingen sinds jaar en dag in de hand werkt.
Op reis Ibiza
12 artiesten uitgelicht Tips van Merlin Melles - Hostal Parque, Plaza del Parque, 4, Eivissa, +34 9713 01358 ‘Ideaal voor een ontbijt aan de voet van de oude stad.’ - Historical Compliments, Bartolomé Vicente Ramón, 17, Eivissa, +34 9713 16632 ‘Mijn absolute favoriete schoenenzaak.’
Wie: Merlin Melles, Wat: Ondernemer, netwerkster, organisator van charity evenementen én regelmatig eiland bewoonster van Ibiza. Merlin stelde bovendien de kunstroute voor Residence samen en gaf vele tips uit haar adressenboek.
- Sushipoint Ibiza, Marina Botafoch, Eivissa, +34 9713 10573, www.sushipointibiza.com ‘Beste sushi van het eiland, met chocoladetoetjes van een Zwitserse kok, ’s avonds draait een dj.’ - Blue Marlin, Cala Jundal, +34 9714 10117, www.bluemarlinibiza.com ‘Mijn favoriete beachplek op Ibiza, een combinatie van luxe loungebedden op het strand, een fantastische bar, perfecte bediening en een geweldig restaurant.’
Wie: Antonio Villanueva Wat: Een zeer uitgebreid oeuvre ‘ ik draai tenslotte al heel wat jaren mee’ van schilderijen en sculpturen. De laatste jaren is Villanueva vooral geïnspireerd door het taoïsme Waar: Eivissa Tel: +34 6006 34242
Wie: Serge Saez Wat: Schilderijen vaak gebaseerd op Griekse mythen of Germaanse sagen. Zijn werk is zowel abstract als figuratief en het liefst blijven de werken ‘leven’ nog nadat ze af zijn. Waar: San José Tel: +34 6098 16442
Wie: Monique Tjon Wat: Persoonlijke schilderijen als een creatieve explosie waarop vrouwen vaak in bizarre situaties staan afgebeeld. Op de rol geschilderd en ruw afgesneden. Waar: St Gertrudis en bij de ARTROOM-IBIZA waar ze oprichter van is. Tel: +34 6646 13625
Wie: Kees ter Bruggen Wat: Schilderijen en sculpturen, gemaakt van de typische rode klei van Ibiza. Op het moment werkt Kees aan een serie over geschilderde deuren uit heel de wereld. Haar sculpturen tonen figuren, maar ook machines. Waar: San José Tel: +34 6102 71095
Wie: Alex Castelli Wat: Schilderijen met een psychologische inslag. Veel werken zijn ‘onder water’ en tonen hoe de omgeving ons beïnvloed en visa versa. Waar: Eivissa en bij de ARTROOM-IBIZA waar ze oprichter van is. Tel: +34 6160 72073
Wie: Marta Torrassa Wat: Zeer illustratieve schilderijen waarin vaak jonge meisjes met grote naïeve ogen centraal staan. Ze laat zich inspireren door de (Engelse) kinderboeken uit haar jeugd. Waar: Santa Eularia Tel: +34 6068 58620
Wie: Gisela G. Wat: Kunstige, vaak gehaakte modeitems, schilderijen, poppen en sculpturen waarin textiel dan wel spiegelscherven zijn verwerkt. Zeer gewild onder fashionistas. Waar: San Juan en via de Living Art Gallery bij St. Gertrudis Tel: +34 9713 33375
Wie: Lolo Helb-Gelderman Wat: Breed scala van abstract tot portretten van kinderen. Haar schilderijen worden sterk beïnvloed door de mode. Waar: San Lorenzo. Op 21 mei heeft Lolo bovendien een expositie in Oegstgeest. Tel: +34 6623 77529
Wie: Robert Arató Wat: Schilderijen van abstract tot zeegezichten. Op zoek naar de essentie van wat hij schildert past hij ‘hyperrealisme’ toe en noemt bovendien zijn manier van werken ‘Quantum painting’. Waar: San José Tel: +34 6060 23984
Wie: Hjordis Fogelberg Jensen Wat: Hjordis is alleen al beroemd dankzij haar grafische werk voor de club Pacha. Haar schilderijen tonen soms juist een afkeer tegen het computertijdperk. Waar: Eivissa Tel: +34 6646 13625
Wie: Anthony Johnson alias Bones Wat: Lichtelijk verontrustende schilderijen in klassieke stijl met fraai gebruik van licht waarbij vaak vrouwen de hoofdrol spelen. Waar: Bar Anita’s in San Carlos Tel: +34 6646 13625
Wie: Anne Hoenig Wat: Uiterst secuur geschilderd werk met op de voorgrond meestal een vrouwelijk model en achtergrond die de sfeer benadrukt. Waar: San Carlos. Haar werk wordt echter altijd verkocht via de Gallery Loop in Berlijn. Tel: +34 6646 13625
- Macao Beach, Playa Es Codolar, +34 6486 60001, www.macaocafe.com ‘Trendy café, leuk voor een koffie en zonmoment onder strakke tentdoeken met Italiaanse bediening.’ - El Cheringuito, Es Cavallet, + 34 9713 95355, www.elcheringuitoibiza.com ‘Frans restaurant met geweldige kaart opgezet door Jonathan Thorogood, chef afkomstig uit de gelederen van Alain Ducasse. Het is gelegen aan een wit strand met grote loungebanken.’ - Es Xarcu, Cala Porroig, +34 9711 87867 ‘Een ‘ik-wil-het-eigenlijk-niemand-vertellen-lunchplek’. De tafeltjes staan bijna in zee. Bekend om de kersverse vis.’ - Ses Boques, Cala Es Cubells, +34 6060 81570 ‘Idyllisch lunchen en ook dineren, onder de pijnbomen bij dit kleine typische Spaanse restaurant.’ - Cap d’es Falcó , Playa des Codolar, Ses Salinas ‘Een goed bewaard geheim. Reserveer een loungebed met vrienden en dineer met de zonsondergang op de achtergrond.’ - El Ayoun, San Rafael, +34 9711 98335, www.elayoun.com ‘Restaurant, bar, loungeplek, El Ayoun heeft het allemaal. Voorzien van een Arabisch decor is dit een romantische plek om te eten. Voor de sushiliefhebbers is er een speciale sushi room. In de binnentuin met grote ronde tafels of te reserveren privétent, bevindt zich ook een boetiek.’ - Teatro Pereyra, Conde Rosello 3, Eivissa, +34 9713 04432, www.teatropereyra.com ‘Uitmuntende muzikale live optredens van diverse topartiesten in een fantastische omgeving, boordevol historie.’ - Sluiz, op de weg van Eivissa naar St Gertrudis bij st Miguel km4, + 34 9719 31206, www.sluiz-ibiza.com ‘Deze zeer origineel gestylde woonwinkel is heerlijk om ’s ochtends te ontbijten en te winkelen.’ - Aguas de Ibiza, Calle Salvador Camacho, Santa Eularia del Río, +34 9713 1999, www.aguasdeibiza.com ‘Een van de beste (design)hotels van Ibiza, voorzien van spa. In de zomer is ook het terras van het hotel een aanrader.’ - Ibiza Horsevalley & Yoga, San Juan, +34 6806 24911 ‘Het klinkt bizar, yoga doen te paard. Toch is dat hier nu precies de bedoeling. Ontspannend en te midden van prachtige natuur.’ - Peter de Vries, Eivissa, +31 6483 76641 ‘Jonge Nederlandse kunstenaar, zeer in opkomst. Veelvuldig aanwezig op het eiland en maakt bijzondere, exclusieve ‘kunstsouvenirs’. Eventueel te bezoeken in zijn schitterende huis.’
00 Residence | JUNI
JUNI | Residence 00
