Gemeente Den Haag
Ons kenmerk
BSD/2005.3843 RIS134085_05-jan-2006
EIGENRISICODRAGERSCHAP IN HET KADER VAN DE WET WERK EN INKOMEN (WIA) HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS, gelet op: • • • •
het in werking treden van de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) per 1 januari 2006; de financiële voordelen van het Eigen Risicodragerschap WAO per 1 januari 2005; het inzichtelijk worden van de feitelijke arbeidsongeschiktheidskosten per dienst en daarmee de vergroting van het kostenbewustzijn; de stimulerende werking voor flankerend ziekteverzuim- en reïntegratiebeleid (controle en regie op de instroom in de WIA in eigen hand).
Besluit : I.
In te stemmen met het eigenrisicodragerschap voor de WIA/regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten (WGA) voor het jaar 2006. Dit betekent dat de gemeente in plaats van de premie voor de WGA vier jaar lang de uitkeringslasten draagt voor de medewerkers die in 2006 instromen in de WGA. De werkgever is tevens verantwoordelijk voor hun reïntegratie.
II.
In de loop van 2006 een besluit te nemen over het eigenrisicodragerschap WIA/WGA voor de periode vanaf 2007 en verder.
Den Haag, 20 december 2005 Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester,
D.M.F. Jongen
W.J. Deetman
Postadres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres: www.denhaag.nl
Telefoon: 070 - 353 2906 Fax: 070 - 353 2782
BSD/2005.3843
2
Toelichting Vanaf 1 januari geldt de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) voor mensen die op of na 1 januari 2004 ziek zijn geworden en na twee jaar nog niet (volledig) terug zijn op de werkvloer. De WIA bestaat uit drie categorieen: • tot 35%: geen uitkering, verantwoordelijkheid werkgever • 35% tot 80%: de regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten (WGA) • 80% of meer: de Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA) Met de WIA wil het kabinet werkgever en werknemers (financieel) prikkelen alles te doen om gedeeltelijk arbeidsongeschikten aan het werk te helpen of te houden. De financiering van de werkgeverslasten bij de WIA is anders dan bij de huidige WAO. 2006 is een overgangsjaar Het jaar 2006 wordt dan ook een overgangsjaar. In dit jaar betaalt de werkgever een vaste basispremie (5,4%) voor de IVA, WGA en WAO. Eigenrisicodragen is in 2006 alleen mogelijk voor de regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten (WGA). Grote werkgevers, waaronder de gemeente, die in 2005 eigenrisicodrager zijn geworden, moeten voor 29 december een aanvraag indienen bij UWV. De periode van eigenrisicodragen bedraagt vier jaar. Eigenrisicodragerschap betekent financieel voor de gemeente dat zij - naast het betalen van de uitkeringslasten WGA - in 2007 een deel van de basispremie (namelijk het gedeelte WGA) terug ontvangt. Naar het er nu uit ziet, is die premie 0,07% van het premieplichtig loon. Berekeningen (zie bijlage 1) wijzen uit dat zelf de lasten dragen voor de gemeente ongeveer 15% voordeliger is dan de premie WGA betalen. Ook is het een beïnvloedingsinstrument dat het kostenbewustzijn vergroot en de instroom in de WIA strak volgt. De gemeente heeft vorig jaar gekozen voor het eigen risicodragerschap WAO. Beleidsmatig gezien is het een logisch gevolg om ook eigen risicodrager te worden voor de WGA. Samenvattend gaat de gemeente in 2006 het volgende betalen aan arbeidsongeschiktheidslasten: • De uitkeringslasten voor de kortlopende WAO-uitkeringen (de gemeente is per 1 januari eigen risicodrager voor de WAO geworden en betaalt vanaf die datum zelf de eerste vijf jaar de lasten van de de WAO-uitkering). Diensten betaalden in 2005 naar voorlopige berekening tussen de 0% en 2% van de loonsom aan feitelijke uitkeringslasten (afhankelijk hun aantal WAO’ers). De financiering van deze WAOuitkeringen is met de nieuwe WIA een sterfhuisconstructie. De gemaakte kosten in 2005 nemen vanaf 2006 af tot nul in 2009. • De basispremie van 5,4 % voor de IVA, WGA en WAO. NB: In 2007 krijgt de gemeente het WGA-gedeelte van de premie (0,07%) terug als eigenrisicodrager WGA. • De eigenrisicodragerlasten voor de WGA. Elke dienst betaalt de eigen uitkeringslasten op basis van het principe ‘de vervuiler betaalt’.
BSD/2005.3843
3
Mocht een dienst in de praktijk ondervinden dat dit aantoonbaar onbillijk hoge kosten zijn, dan verzoekt het GMT het COB een werkgroep in te stellen. Zij kunnen dan een verdeelvoorstel ontwikkelen dat recht doet aan een eerlijke verdeling maar waarbij het principe ‘de vervuiler betaalt’ een rol blijft spelen. Periode vanaf 2007 en verder De WIA is nog niet in alle details uitontwikkeld door het kabinet. Een werkgever die eigenrisicodrager is voor de WGA vanaf 2007 draagt voor een nog nader vast te stellen periode de WGA-uitkeringslasten van zijn werknemers en is in die tijd verantwoordelijk voor hun reïntegratie. Tevens wordt vanaf 2007 waarschijnlijk een gedifferentieerde premie ingevoerd waarvan de hoogte en opbouw nog niet bekend is. Dit vraagt in de loop van 2006 een nieuw besluit over het eigenrisicodragerschap WIA/WGA voor de periode vanaf 2007 en verder.
BSD/2005.3843
4
Bijlage 1 Berekeningen keuze eigen risicodragerschap WGA voor Gemeente Den Haag Schatting Sociaal Verzekeringsloon 2006 voor de gemeente: Verwachte basispremie WGA:
€ 263.000.000,0,07%
Maximale ERD-lasten mag zijn:
€ 184.100,- (263.000.000 X 0,07%)
Op dit moment zijn er bij de Gemeente Den Haag 95 werknemers die in 2004 ziek zijn geworden en dat nu nog steeds zijn. Het totale SV-loon van deze werknemers bedraagt: € 2.644.179,63 Aan de hand van deze gegevens zijn twee berekeningen gemaakt. 1 worst case scenario en 1 reëel scenario. Onderstaand het reële scenario. Reëel scenario Uitgangspunten: •
SV-loon van zieke werknemers bedraagt € 2.644.179,63 (op basis van een uitdraai medewerkers sinds 2004 en nog steeds ziek)
•
30% van de langdurig zieken uit 2005 stroomt in de WGA (30% is op basis van onderzoek naar de uitkomsten tot nu toe van de herkeuringen met het nieuwe schattingsbesluit dat ook voor de WIA gaat gelden). We gaan in dit voorbeeld ervan uit dat 30% van de langdurig zieken van de gemeente Den Haag instroomt in de WGA terwijl de feitelijke 30% uit het onderzoek uitgaat van mensen die ook daadwerkelijk gekeurd worden. De 30% is dus ruim genomen.
•
Het gemiddelde uitkeringspercentage in de WGA ligt op 39% (dit is het gemiddelde van de 4 uitkeringspercentages die gelden binnen de WGA).
•
Medewerkers worden conform hun restcapaciteit herplaatst.
•
Omdat niet iedereen per 1 januari 2006 instroomt is het uiteindelijke bedrag gedeeld door 2 om een reëler beeld te krijgen van de kostenverdeling over het jaar.
Aantal instromers WGA in 2006: 28 (95 X 30%) Uitkeringsbedrag per WGA-er mag zijn: € 6.575,- (184.100 / 28) 30% van totale loonsom zieke werknemers: Gemiddelde WGA uitkeringspercentage: Kosten WGA: Reëlere kosten: Voordeel:
€ 793.253,89 (2.644.179,63 X 30%) 39% (28% + 35% + 42% + 50,75% / 4) € 309.369,02 (€ 793.253,89 X 39%) € 154.684,51 (/2) € 29.415,49 (184.100 -/- 154.684,51)
BSD/2005.3843
5
NB: Het gemiddelde uitkeringsbedrag per WGA-er is vergeleken met het gemiddelde uitkeringsbedrag van een WAO-er (± 10.000,00, zie hiervoor de WAO-analyse) aanzienlijk lager. Dit komt omdat in het bedrag van de WAO-er ook de volledig arbeidsongeschikten zitten en de groep 15-35%.
Conclusie: Omdat in het reële scenario ook nog zekerheden zijn ingebouwd en het SV loon voor 2006 laag is gehouden, kan men concluderen dat het voor de gemeente Den Haag alleen al op financieel gebied gunstig is om eigen risicodrager te worden voor de WGA. Daarnaast heeft de gemeente Den Haag al gekozen voor het eigen risicodragerschap WAO. Op beleidsniveau zou het ook een logisch gevolg zijn eigen risicodrager te worden voor de WGA.