Eigenrisicodrager voor de WGA, een verstandige keuze?

Eigenrisicodrager voor de WGA, een verstandige keuze?

Inhoud Inleiding De visie van het UWV De visie van een Eigenrisicodrager zonder herverzekering De visie van Anoushka Schut-Welkzijn Conclusie Over de auteurs Verder lezen Over Facilicom Services Group

FACILICOM SERVICES GROUP | Eigenrisicodrager voor de WGA, een verstandige keuze?

3 8 11 15 17 18 19 20

2

Inleiding Veel bedrijven zijn Eigenrisicodrager (ERD) geworden voor de WGA, maar vragen zich af of dit nog wel verstandig is. De kosten blijken namelijk hoger dan verwacht en medewerkers met een WGA-uitkering gaan niet meer aan het werk. Een groot aantal werkgevers is inmiddels ook weer teruggegaan naar publiek verzekeren bij het UWV. In dit whitepaper worden verschillende standpunten en invalshoeken beschreven en leggen we uit hoe grip te krijgen is op activering en hiermee uitstroom. Daardoor worden de kosten lager.

Wet WIA Per 1 januari 2004 is de wet WIA in werking getreden. Deze wet is in plaats gekomen van de WAO-voorziening. De letters WIA staan voor Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen. Deze wetgeving is bedoeld om een prikkelende werking te hebben voor de werkgever en werknemer om de arbeid te bevorderen. Deze wet kent twee vormen, te weten: • WGA: Werkhervattingsregeling Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten. Voor medewerkers die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn of volledig maar niet duurzaam. Bij duurzaamheid wordt uitgegaan van 5 jaar. • IVA: Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten. De IVA is bestemd voor volledig arbeidsongeschikten zonder kans op herstel van arbeidsmogelijkheden binnen 5 jaar. Een IVA uitkering wordt niet betaald vanuit het eigen risicodragerschap (door werkgever). Voor de bepaling of men recht heeft op een WIA uitkering wordt een theoretische verdiencapaciteit vastgesteld. Afhankelijk van deze verdiencapaciteit ontstaat een percentage inkomensverlies ten opzichte van de oude functie. Is dit percentage minder dan 35%? Dan heeft men geen recht op WIA uitkering. Bij 35-100% inkomensverlies en mogelijke verbetering van de belastbaarheid binnen 5 jaar, heeft men recht op WGA. Bij 80-100% loonverlies en een hooguit geringe kans op herstel binnen 5 jaar heeft men recht op IVA.

Probleemstelling U heeft gekozen voor het Eigenrisicodragerschap en de eerste jaren waren de kosten lager dan bij publiek verzekeren. Inmiddels wordt de groep WGA-ers steeds groter en hervat niemand in arbeid. Vooraf werd niet verwacht dat de meeste instroom in de WGA volledig arbeidsongeschikt zou zijn, dit blijkt wel het geval. Bovendien blijkt in de praktijk dat medewerkers vaak na 5 jaar nog steeds recht hebben op WGA en dus 10 jaar in de kosten van werkgever kunnen vallen. Dit terwijl uitgangspunt van de WGA is dat men binnen 5 jaar weer kan werken. In de praktijk blijkt dit anders te zijn.


3

De afstand tot de arbeidsmarkt is te groot en men kan niet werken door de aandoeningen. U vraagt zich af of begeleiding zin heeft bij 80-100% arbeidsongeschiktheid. Re-integratietrajecten verhogen de kosten en leveren niets op. UWV zegt dat er nu geen mogelijkheden zijn maar in de toekomst wel, terwijl algemeen bekend is dat bij bepaalde aandoeningen men nooit meer aan het werk komt. Hoe nu verder? Toch weer terug naar publiek verzekeren?

Oplossing Schadelastbeperking. Dit begint bij de eerste ziekmelding, maar loopt door tot en met re-integratie, of uitstroom naar de IVA. Door te zorgen dat medewerker de uitkering krijgt waar hij recht op heeft en niet voortdurend in de WGA blijft. De nadruk ligt op het benutten van arbeidsmogelijkheden: Kan men nog werken, dan moet activering volgen, heeft de WGA-er nu en in de toekomst geen zicht op herstel, dan heeft hij recht op een IVA-uitkering. In- en uitstroom AO

Aantal AO-uitkeringen 1.200

100 90

1.000

80 70

800

60 600

50 40

400

30 20

200

10 0

0 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14

Instroom

Uitstroom

04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14

WAO

WIA

WAZ

Wajong

Wat is er fout gegaan? Bij het ontstaan van de WGA ERD markt in 2004 hebben verzekeraars aannames gedaan die veelal niet zijn uitgekomen. Denk hierbij aan: • Een veel hogere instroom in de WGA 80-100% dan gecalculeerd; • Te lage vaststelling van de premie; • Werkgevers die vaak pas schademeldingen instuurden op het moment dat de werknemer al in de WGA zat. Verzekeraars vinden daarom dat zij daardoor onvoldoende inzicht kregen in de schadeontwikkelingen. Een ander punt is dat de werkgever de verantwoordelijkheid kreeg van twee naar twaalf jaar, maar daar nog onvoldoende naar handelt. Verzekeraars konden zo onvoldoende actief sturen op signalen over instroom in de WGA.


4

Welke stappen hebben verzekeraars gezet? Verzekeraars hebben de premies verhoogd en er veelal voor gekozen om de WGA verzekering alleen nog aan te bieden in combinatie met een verzuimverzekering, zodat zeker is dat de melding op tijd ontvangen wordt. Verder hebben zij het meldingenproces eenvoudiger gemaakt en werkgevers duidelijk gewezen op een tijdige melding. Het beleid rondom ondersteuning en monitoren van werkgevers die langdurig zieken hebben met kans op instroom in de WGA, is aangescherpt. Ook screenen zij bedrijven vooraf beter, op hun verzuim- en personeelsbeleid.

Verzekeren? De kern van verzekeren is nog altijd dat er sprake moet zijn van een onzeker voorval. Verzekeraars willen dan ook graag risico’s beheersen en risico’s voorkomen. Dit zien we nu meer terug in de aanpassingen die verzekeraars doorgevoerd hebben om het WGA ERD product weer verzekerbaar te maken. Want dat is de grote vraag die iedereen in verzekeraarsland nu stelt: Is WGA ERD nog wel te verzekeren? Of moeten we stellen dat het hybride stelsel (je kan je zowel privaat of publiek verzekeren) niet levensvatbaar is door de grote verschillen.

Publiek of privaat? Er zijn grote verschillen tussen UWV en de verzekeraars. Toch kijken werkgevers veelal alleen naar de hoogte van de WGA premie. Bij het UWV kan dit momenteel voordeliger zijn. Maar het vergelijken van de wijze van premieberekening van UWV en de verzekeraars is appels met peren vergelijken: UWV werkt met een omslagstelsel en verzekeraars met kapitaaldekkingstelsel. Eenvoudig gezegd: het UWV kijkt naar wat het in enig jaar moet betalen aan uitkeringen en moet dat in dat jaar door middel van premies binnenhalen. Verzekeraars moeten van tevoren inschatten hoe groot de totale schade zal zijn op basis van tien jaar uitkeren. De berekende pot geld die hiervoor nodig is moet direct in dat jaar gefinancierd worden. Hierdoor is een hogere premie noodzakelijk die op termijn echter wel stabiel zal zijn. Het is dan ook werkgevers aan te raden zich heel goed te laten adviseren door deskundigen op welke wijze ze verzekerd moeten worden. Alleen de premie beoordelen kan tot verkeerde conclusies leiden. Als alle factoren die een rol spelen goed worden gewogen kan een keuze worden gemaakt.

BeZaVa Op 1 januari 2013 is de Wet BeZaVa (Beperking Ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid Vangnetters) ingevoerd. Door deze wet worden werknemers die vanuit een tijdelijk dienstverband in de Ziektewet terecht komen, ook betrokken in de berekening van de premie voor de WGA. Nu de nieuwe wet BeZaVa van kracht is, moeten verzekeraars gaan bezien of het mogelijk is om ook flexwerkers te verzekeren voor de WGA. De vraag is of zij dat aankunnen. Verzekeraars hebben zich verslikt in het risico, reden voor sommigen om dergelijke verzekeringen in het geheel niet meer aan te bieden. Daar komt nog bij dat het risico dat een flexwerker in de WGA komt, nog hoger is dan bij vaste medewerkers. Voor verzekeraars gaat het risico van flexwerkers meetellen vanaf 1-1-2016. Vanaf dat moment moet een verzekeraar de keuze maken: of alle medewerkers verzekeren of niemand. Een tussenweg is er niet.


5

Uitlooprisico nog een verschil tussen privaat en publiek Als een werkgever het contract opzegt bij een verzekeraar en zich verzekert bij UWV dan bestaat een uitlooprisico: het verzekerde bedrijf laat de schade (de zieke medewerker) achter bij de verzekeraar. Het begint vervolgens bij het UWV met een ‘schone lei’: de minimumpremie. Dat vinden verzekeraars geen eerlijk speelveld. Het Verbond van Verzekeraars is dan ook hierover in gesprek met het ministerie. Want om dit in evenwicht te brengen zou het UWV ook moeten kijken naar de uitkeringslasten die de werkgever achterlaat bij de verzekeraar. Dit zou ook eerlijker zijn naar de bedrijven die al publiek verzekerd zijn. Overigens geldt dat als de werkgever weggaat bij het UWV, de werkgever de lopende uitkeringen moet meenemen. Terwijl als hij dus weggaat bij een verzekeraar de lopende uitkeringen bij de verzekeraar achterblijven.

Beheersing schadelast De hogere schadelast dan verwacht heeft voor verzekeraars nog een ander gevolg. Meer dan ooit zien zij de noodzaak tot een betere beheersing van de schadelast door preventie en, als er toch sprake is van een ziektegeval, betere begeleiding van de zieke werknemer. Hierin kunnen zij zich ook onderscheiden van het UWV, die de re-integratie inspanning grotendeels aan de zieke werknemer zelf overlaat. De verantwoordelijkheid van de reintegratie-inspanning als je Eigenrisicodrager bent ligt bij de werkgever. De verzekeraar kan de re-integratie-inspanning overnemen; het bedrijf blijft er wel verantwoordelijk voor. De verzekeraar vindt het belangrijk dat je je vanaf dag één inspant om de zieke werknemer te re-integreren. Dit is ook in lijn met de Wet Verbetering Poortwachter. Verzekeraars kijken tijdig mee: hoe staat het met de zieke werknemer en wat heeft het bedrijf eraan gedaan? De echte slagen maak je namelijk in de eerste twee jaren van de ziekte, dus nog in de ziektewet-fase. In de WGA-periode kijkt de verzekeraar ook nog wel mee, maar dan meer vanuit een procedurele invalshoek: gaat het allemaal volgens de regels en handelt het UWV daar ook naar? Met de private uitvoering van de re-integratie-inspanning heeft de private verzekeraar een troef in handen ten opzichte van het UWV. De uitdaging is om betere re-integratiecijfers te halen dan de publieke verzekeraar. Doel van verzekeraars is dat werkgevers inzien dat het voorkomen van verzuim en dan met name langdurig verzuim heel veel geld oplevert voor het bedrijf zelf. Veel meer dan het verschil tussen welke verzekering dan ook.

Laat de zieke niet uit beeld verdwijnen Bij veel bedrijven werkt het zo: naarmate iemand langer ziek is, hoe minder ‘last’ je ervan hebt. De taken zijn overgenomen en de verzekering keert wel uit. Zo kan het dat een medewerker uit beeld verdwijnt. Na twee jaar zijn ook de contractuele banden verbroken, doordat de zieke werknemer in de WIA belandt, dus dan hebben werkgevers al helemaal geen band meer. Toch zit dit anders dan je zou denken. Uiteindelijk betaalt de werkgever namelijk altijd de rekening van de zieke werknemer, zij het collectief of individueel. Daarom blijft het belangrijk om de juiste stappen te zetten. Bekend is dat als mensen langer dan drie maanden weg zijn, je ze gemakkelijk uit het oog verliest . Houd dus goed zicht op wat de zieke medewerker doet en onderzoek wat hij wel of niet kan. Dit verwacht de verzekeraar ook van de werkgever. Is de werkgever niet goed bezig, dan kan de verzekeraar interveniëren. En als dat niet goed loopt, kunnen ze korten. Of helpen, met een provider, zoals een goede arbodienst of een goed re-integratiebedrijf.


6

WIA is beter dan de WAO Ondanks alles beschouwt de verzekeraar de komst van de WIA zeker als een verbetering ten opzichte van de WAO. De instroom van zieke werknemers is immers fors teruggedrongen. Het gaat alleen minder goed dan gehoopt. Daarom beraden sommige verzekeraars zich op het product. Voor de verzekeraar is dus niet alleen een eerlijk speelveld belangrijk, maar ook of zij aan dit product nog kunnen verdienen. Het is immers niet de bedoeling dat ze er fors geld op toeleggen, zoals in de afgelopen jaren het geval was.


7

De visie van het UWV UWV is niet gelukkig met ‘premie-shoppen’ De wetgever biedt werkgevers de keuze om het WGA-risico publiek of particulier te verzekeren. Het UWV stelt dat je als werkgever zelf meer regie van de re-integratie in de hand hebt bij particulier verzekeren. Daarnaast is ook het UWV niet onverdeeld gelukkig met het feit dat veel werkgevers ‘premie-shoppen’ voor de WGA. Zij vinden – net als de private verzekeraars - dat werkgevers zich moeten beseffen dat de twee vormen van verzekeren totaal verschillend zijn.

Van WAO naar WIA en BeZaVa Het UWV vindt dat de WIA als opvolger van de WAO beslist een succes te noemen is. In de periode 1990-2009 is de instroom met 70 procent gedaald. Het is dan ook een stuk lastiger geworden om een uitkering te ontvangen: de toelatingscriteria zijn aangescherpt en de wet gaat uit van wat iemand nog wel kan. Ook is de uitkering een stuk lager geworden. De ‘gemakkelijke manier om van een oudere werknemer af te komen’, waarvoor de WAO in het verleden werd misbruikt, is er niet meer. Sinds 2013 kennen we de wet Bezava (Beperking Ziekteverzuim en Arbeidsongeschiktheid Vangnetters). Hierbij worden ook flexwerkers die in de WIA terechtkomen betrokken. Als een flexwerker ziek uit dienst gaat, worden de kosten voor de uitkering toegerekend aan de werkgever, net zoals dat al eerder met vaste medewerkers het geval was. Hiermee is ook een gedifferentieerde WGA premie gekomen: werkgevers betalen een deelpremie voor vaste en een deelpremie voor flexmedewerkers.

Re-integratie beginnen op dag één verzuim Voor veel werkgevers, en daarmee ook hun verzekeraars, valt de WGA-instroom nogal tegen. Daarmee is het des te belangrijker geworden dat werkgevers en verzekeraars inzien dat re-integratie behoort te beginnen op dag één van de ziekmelding. Een aantal proactieve verzekeraars doet al iets met dat besef en wil eerder betrokken worden in het verzuim van een medewerker. Soms via de werkgever, soms via eigen mensen en soms via re-integratiebedrijven.

UWV concurreert niet met verzekeraars In de afgelopen tijd is gebleken dat verzekeraars zich lelijk verkeken hebben op de instroom in de WGA, ziet ook het UWV. Het Verbond van Verzekeraars becijferde dat de verzekeraars inmiddels een miljard euro verlies hebben geleden op de WGA verzekeringen. Daardoor zien zij zich genoodzaakt de premies te verhogen, of deze verzekeringen in het geheel niet meer aan te bieden. Het UWV concurreert beslist niet met verzekeraars, hoewel veel werkgevers dit wel zo zien. Zij staan immers voor de keuze om hun WGAverzekering te beëindigen en terug te gaan naar het UWV. Bijkomend voordeel voor de werkgevers is dat de bestaande gevallen ‘bij de verzekeraar achterblijven’: voor (ex-) werknemers die een WGA-uitkering ontvangen, moet de verzekering blijven betalen. En dit terwijl de werkgever die bij het UWV terugkeert, met een schone lei binnenkomt. Dit kan een financieel voordeel opleveren. Het vergelijken van de premie die je bij het UWV betaalt en de premie die je aan een verzekeraar betaalt is echter appels met peren vergelijken. Een verzekeraar werkt op


8

basis van kapitaaldekking; het UWV hanteert een omslagstelsel. Dit laatste houdt in dat het UWV ervoor zorgt dat alle schade die betaald wordt, ook direct wordt verhaald via de premie. De verzekeraar bouwt met de geïnde premies kapitaal op, dat wordt gebruikt om de schadelast te dekken. Op de schadelast hebben de verzekeraars zich dus verkeken.

Niet blind staren op de premie Maar hoe je het ook wendt of keert: het allerbelangrijkste is dat werknemers niet ziek worden. Of, als ze ziek worden, dat ze zodanig begeleid worden dat ze snel weer aan de slag kunnen. Het advies is dus: staar je niet blind op de premie, maar doe iets aan je ziekteverzuim! Volgens het UWV kost een gemiddelde zieke werknemer 300 euro per dag. Stel je als bedrijf eens voor dat je je verzuim van vijf naar drie procent kunt terugbrengen? Dan bespaar je kolossaal meer geld dan wat je met een overstap van of naar het UWV kunt besparen.

Het UWV is geen re-integratiebedrijf Daarnaast erkent het UWV dat de re-integratie-inspanning bij het UWV zeer beperkt is. Aangezien de wetgever de verantwoordelijkheid voor re-integratie voor een groot deel bij de werkgever en de werknemer neerlegt, zul je dus als werkgever die bij het UWV verzekerd is zelf stappen moeten ondernemen als je denkt dat het niet goed verloopt. Bijvoorbeeld als de werknemer na verloop van tijd een WGA-uitkering ontvangt, toch misschien best (enig) werk zou kunnen doen, maar dit zelf niet aangeeft. Heel kort door de bocht: het UWV voert de wetten uit, maar is geen re-integratiebedrijf. Het UWV gaat ervan uit dat de zieke werknemer zich aan de wet houdt, maar controleert de re-integratieinspanningen van werkgever en werknemer pas achteraf bij de beoordeling van het re-integratieverslag, voordat de WIA-aanvraag in behandeling wordt genomen. Heb je als werkgever het idee dat het zinvol kan zijn om een gesprek met de werknemer aan te gaan, dan zul je hier dus zelf achteraan moeten. Als het om een ex-medewerker gaat bestaat er echter geen juridische relatie meer en kun je als werkgever niets meer doen – behalve dat je zult moeten betalen. In dat geval heb je als Eigenrisicodrager meer regie dan bij het UWV. Niettemin zet het UWV daar vraagtekens bij. Zij stellen dat het niet duidelijk is of Eigenrisicodragers betere re-integratiecijfers halen dan het UWV. Vooralsnog laten de cijfers een ander beeld zien. Het UWV ziet het werken aan een laag verzuim als de enige juiste weg naar behapbaar of zelfs succesvol Eigenrisicodragerschap.


9


10

De visie van een Eigenrisicodrager zonder herverzekering Uit de WGA Naast preventie is het streven naar een zo snel en volledig mogelijke werkhervatting cruciaal voor een werkgever die Eigenrisicodrager is en het risico niet heeft verzekerd. En wanneer dat echt niet kan, moet iemand doorstromen naar de IVA. Je kunt namelijk om een nieuwe beoordeling (herkeuring) van een WGA-er vragen. De werkgever kan dit doen om tot het uiterste te gaan in het streven om iemand die kan werken, te laten werken. Maar je kunt het ook doen als je vindt dat iemand eigenlijk recht op IVA heeft. Idealiter is het streven erop gericht om mensen binnen tweeënhalf jaar weer aan de slag te hebben, of naar de IVA door te laten stromen.

Weten hoe het UWV werkt Als werkgever moet je een beetje weten hoe het UWV denkt en werkt. Als samenleving willen wij zo min mogelijk mensen in uitkeringen. Mensen zijn op hun best als ze met werk kunnen deelnemen aan de maatschappij. De maatschappij functioneert het best als zoveel mogelijk mensen er met werk aan deelnemen. Het UWV streeft naar zo min mogelijk mensen in de WIA, en binnen de WIA naar meer WGA-ers (ten opzichte van IVA-ers). Dat betekent dat je geacht wordt om binnen vijf jaar weer (deels) aan het werk te kunnen. Dat zijn mensen die dus al twee jaar thuis hebben gezeten, in de ziektewet. Veel bedrijven doen niets om deze mensen te activeren en de mensen zelf vinden het soms wel prima om betaald thuis te zitten. Dat kan zijn omdat ze hun arbeidsmogelijkheden te laag inschatten. Of ze kunnen wel werken maar omdat er geen werk is, houden ze liever de arbeidsongeschiktheidsuitkering. Werkgevers zouden dat niet moeten accepteren en verschillende wegen moeten bewandelen om de zieke werknemer te motiveren en activeren. Het advies is om eerst eens te kijken voor hoeveel WGA-ers je eigenlijk verantwoordelijk bent. Na de loongerelateerde periode op basis van arbeidsverleden hoort er een beoordelingsmoment te komen. Het UWV doet dat niet automatisch en zegt: dat is de eigen verantwoordelijkheid van de medewerker. Veel mensen vinden het echter niet vervelend om met behoud van uitkering niet te werken. Dus alleen als de werkgever aan de bel trekt komt het UWV in actie. Werkgevers kunnen aandringen op een herkeuring.

Onderhoud contact en voer het gesprek Het re-integratietraject staat of valt met het onderhouden van contact. Bel de zieke werknemer eens op en nodig hem uit voor een persoonlijk gesprek op kantoor. Soms kun je ook het dossier opvragen in een bezwaarprocedure bij het UWV, om te bezien door welke behandeling het UWV nog verbetering verwacht. Dat kan trouwens alleen met instemming van de betrokken medewerker. Een arts-gemachtigde kan dit ook namens de werkgever doen, ook als de medewerker geen toestemming daarvoor geeft. Soms is het rapport van het UWV ogenschijnlijk goed, maar bij nadere bestudering niet compleet of gedateerd. Bij instroom van een medewerker in de WGA kun je de beschikking en de arbeidsdeskundige rapportage opvragen. Daarna voer je gesprekken met de medewerker om te bepalen welke kant het opgaat. Zo probeer je als werkgever de medewerker weer aan het werk te krijgen. Het komt ook voor dat dit aantoonbaar echt niet gaat. Dat betekent dat de WGA-er feitelijk in de IVA hoort. Op dat moment kun je een herbeoordeling door het UWV aanvragen.


11

Streng maar rechtvaardig Als Eigenrisicodrager kun je eigenlijk niet anders dan gestructureerd en streng maar rechtvaardig bovenop het proces zitten. Als de zieke medewerker niet meewerkt aan zijn re-integratie, moet je hem waarschuwen. Na een waarschuwing volgt een vooraankondiging van een maatregel. Vervolgens kun je een maatregel opleggen. Daarna volgt een verzoek aan het UWV om de WGA-uitkering tijdelijk te stoppen. Het UWV is verplicht daar gehoor aan te geven. De medewerker is gerechtigd bezwaar te maken. Maar het komt vaker voor dat de medewerker wel aan de slag gaat.

Activatie Je (ex)werknemer kennen en hem spreken is de cruciale eerste stap in activatie. De situatie leren kennen is een belangrijke voorwaarde bij het vinden van passend werk. Mensen persoonlijk zien heeft echt effect. Mensen weten dan ook dat – als ze kúnnen werken - ze niet thuis mogen zitten. Je geeft ze een opdracht mee om ergens over na te denken: wat kan ik nog? Benadruk de mogelijkheden! Het is voor iedereen beter om niet thuis te zitten, daar word je niet gelukkiger van. Mensen reageren daar verschillend op: de ene beweert niets te kunnen. De ander wil niets weten van zijn rechten en plichten. Zijn er mogelijkheden tot activering, dan verwijs je de medewerker door naar het re-integratiebedrijf. Een overeenkomst met een meer dan gemiddeld innovatief re-integratiebedrijf verdient daarbij aanbeveling. Iemand die licht fysiek werk kan doen, kan bijvoorbeeld via werkervaringsplaats weer in het werkritme komen. Werkritme doet de mensen goed. Daarnaast krijgen zij vaak een taaltraject: een goede beheersing van het Nederlands is belangrijk om werk te krijgen. Soms hebben zij wel taalles gehad, maar raken zij het kwijt als ze zo lang thuis zitten. Het hervinden van het ritme werkt goed in de activatie. Puur het feit dat mensen ergens naar toe moeten en zich daar nuttig maken is een goede eerste stap. En de mensen vinden het werk veelal ook gezellig met elkaar. Het eerste doel is werkhervatting, daarom hoef je niet standaard een opleiding aan te bieden. Tenzij de WGA-er zelf een relevante opleiding aandraagt, die de arbeidsmogelijkheden op korte termijn vergroot.

Een onbedoeld neveneffect van een herkeuring kan zijn dat iemand arbeidsgeschikt wordt verklaard, maar dat er geen werk voor hem is. In dat geval belandt hij in de bijstand. De filosofie is namelijk: je bent niet (meer) arbeidsongeschikt dus je hoort niet (meer) thuis in de WGA. Zo kan een herkeuring dus ook uitvallen.

De weg uit de WGA Stap 1 wie heb ik? • Hoeveel mensen hebben onder mijn risico een WGA-uitkering? • Wie zijn dit? • Wat is situatie van de medewerker? • Wat kan men nog, in hoeverre is men beschikbaar voor arbeid? Stap 2 wat kan men (niet)? • Krijgt de WGA-er waar hij recht op heeft? • Wat zijn de arbeidsmogelijkheden?


12

• • • • • •

Werkt de medewerker adequaat aan herstel/mogelijkheden? Is de behandeling adequaat, oftewel leidt deze tot meer arbeidsmogelijkheden Mensen spreken en naar de bedrijfsarts sturen, expertise onderzoeken Werkt medewerker actief mee aan re-integratie, aanspreken op verantwoordelijkheid Bij niet meewerken aan de re-integratie volgen maatregelen Door bovenstaande acties bereik je beweging waarna een herbeoordeling kan plaatsvinden.

Stap 3 uitstroom herbeoordeling • De werkgever is van mening dat de WGA-er door zou moeten stromen naar de IVA, of juist meer arbeidsgeschikt. Vraag dan een herkeuring aan, of maak bezwaar wanneer het UWV anders beslist dan je verwacht. Stap 4 (uitstroom/ arbeid) • Aan het werk met mogelijkheden. Hoe vergroot ik samen met de medewerker de arbeidsmogelijkheden? o vrijwilligerswerk/ re-integratietraject/ werkervaringsplaatsen/ o Nederlandse taal cursus geven o adequate behandeling volgen o mensen activeren en uit isolement halen Bedrijf 1

Bedrijf 2

160

160

140

140

120

120

100

100

80

80

60

60

40

40

20

20

0

2011

2012

2013

0

2011

2012

Van WGA naar IVA

Van WGA naar IVA

Uitstroom WGA

Uitstroom WGA

Bestand WGA

Bestand WGA

Gemiddelde van alle bedrijven

2013

Een eigen risicodrager die zich actief bezig houdt met schadelastbeperking


13

De tips op een rijtje. • Zorg dat je je WGA-ers persoonlijk ziet en de situatie kent. • Zorg voor activering: haal de WGA-er uit het isolement. Bijvoorbeeld door een werkervaringsplek. • Komt er iets anders uit de herkeuring dan je had verwacht? Maak bezwaar. Op die manier krijg je vanzelf ook meer inzicht in het dossier. • Zorg dat de medewerker een adequate behandeling ondergaat. Het UWV kan de WGA-er tot medewerking dwingen, uitgezonderd operaties. De bedrijfsarts mag tot op zekere hoogte op een andere behandeling aansturen. • Maar: als de medewerker er alles aan heeft gedaan, werkgever heeft er alles aan gedaan, en het expertiseonderzoek toont aan dat het niet gaat: zorg voor uitstroom naar de IVA. • Beoordeel elk jaar opnieuw of het nog wel voordelig is om Eigenrisicodrager te zijn. Met behulp van indicatoren: ziektegevallen die lang gaan duren, groei of krimp van je bedrijf. De premie is immers gebaseerd op de loonsom.

Afweging terug naar publiek Wijst een berekening uit dat het toch voordeliger is terug te keren naar een publieke verzekering? Denk hierbij dan aan het uitlooprisico. Iedereen die op datum overgang naar publiek arbeidsongeschikt is en blijft, komt nog in het eigen risico na het doorlopen van de wachttijd. De huidige WGA uitkeringen worden niet betaald vanuit het publieke bestel, maar blijven bij degene die nu het risico draagt (werkgever of verzekeraar). Daarnaast wordt direct de gedifferentieerde premie betaald. De eerste vier jaar is dit de minimale premie omdat wordt uitgegaan van de WGA-uitkeringen die twee jaar eerder vanuit het publieke bestel zijn betaald.


14

De visie van Anoushka Schut-Welkzijn (VVD, Lid Tweede Kamer en portefeuillehouder WIA) ‘Ik vind het positief dat mensen niet meer zo snel worden afgeschreven. ‘Ik heb een hekel aan het woord ‘afgekeurd’. Alleen al daarom ben ik blij dat de WIA er is’, zo vindt Anoushka Schut. ‘Tegenover de oude WAO is de instroom met meer dan 70% gedaald. Dus dat bespaart meer dan 3 miljard euro! Daarnaast is het positief dat mensen blijven werken als ze kunnen werken. Kortom: in die zin is de WIA een succes te noemen.’

Periodieke herkeuring WGA-ers Schut haalde vorig jaar het nieuws met haar plan om WGA-ers periodiek te herkeuren. ‘Ik ben erop tegen dat het mogelijk is dat mensen thuis zitten met een WGA-uitkering terwijl ze zouden kunnen werken. Naar aanleiding van de toch hogere instroom dan verwacht is vorig jaar een onderzoek door APE uitgevoerd: Duurzaam-niet duurzaam. De onderzoeksvraag daarbij was welke factoren ertoe bijdragen dat een grote groep werknemers niet-duurzaam volledig arbeidsongeschikt wordt verklaard en dus in de WGA belanden. Slechts een kwart van de WGA-ers is ooit herkeurd. Daarom heb ik eind vorig jaar een voorstel gedaan om periodieke herkeuring verplicht te stellen. De WGA is namelijk bedoeld als een tijdelijke regeling om te bezien wat mensen nog wel kunnen. Dan vind ik het goed als je regelmatig die mogelijkheden in kaart brengt. Want de VVD wil blijven zorgen voor de mensen die niet kunnen werken, maar als je kúnt werken moet alles daarop gericht zijn. Kijk, twintig jaar geleden dachten we ook dat WAO-ers niet konden werken terwijl dat voor een groot deel niet opging. Ik vind het de moeite waard om te onderzoeken of een WGA-er meer kan dan we denken.’

Houd contact met de WGA-er Over de berichten dat sommige werkgevers niet eens weten wie hun WGA-ers zijn, zegt Schut: ‘Ik vind dat je van werkgevers mag verwachten dat die mensen niet buiten beeld raken – iets dat kennelijk toch nog gebeurt. ‘Als je contact houdt, dan is de kans groter dat je zieke werknemer sneller terugkeert naar werk’. En ja, die verantwoordelijkheid mag je van werkgevers vragen. We hebben het re-integratieproces met zijn allen ook wel moeilijk gemaakt. Het UWV keert gewoon uit, en pas achteraf krijgt de werkgever bericht dat hij moet betalen. Er zitten dus weinig beïnvloedingsmogelijkheden in voor de werkgever. Ik vraag me af of het UWV sommige re-integratietaken nog wel kan uitvoeren en spreek daar minister Asscher op aan. Keuren doen ze goed bij het UWV, maar re-integreren niet. Wat dat betreft is de Eigenrisicodrager beter af: werkgevers (zoals Facilicom red.) die het zelf doen, onderhouden contact en zijn direct op de hoogte of mensen kunnen re-integreren.


15

Geen CAO’s met 100% loon bij WGA Een ander punt dat Schut wil aanstippen is de in haar ogen nogal riante afspraken die tussen werkgevers en werknemers collectief zijn gemaakt. ‘Het is namelijk zo dat in veel CAO’s werkgevers en werknemers hebben afgesproken dat je – als je in de WGA komt – je volledig loon behoudt. Dan zijn er weinig prikkels om aan de slag te gaan. Ik pleit ervoor dat dergelijke riante regelingen niet meer worden getroffen. Het is gewoon een feit dat je, als je van 100 naar 70 procent loon gaat, er een veel duidelijker prikkel is om aan de slag te gaan. Ik denk dat we die bovenwettelijke, riante regelingen, moeten wegwerken. Het is ook aan de politiek om je af te vragen: als je al die CAO’s ziet waarin dat nog wel is opgenomen, moet je die dan nog wel algemeen verbindend verklaren?’

Werkgever wordt onevenredig belast Verder wil Schut een lans breken voor lastenverlichting voor de werkgever. ‘In de jaren ’80 is er veel risico bij de overheid neergelegd. De WAO was een makkelijke manier om van werknemers af te komen en werd daardoor onbetaalbaar. Nu wordt de werkgever onevenredig belast, vooral sinds de wet BeZaVa. Je wordt als werkgever nu ook verantwoordelijk voor tijdelijke werknemers. Gechargeerd gezegd: het kan dus voorkomen dat iemand twee dagen bij je werkt, ziek wordt en dat je als werkgever er vervolgens twaalf jaar voor moet betalen. Het risico is wel erg eenzijdig neergelegd bij de werkgever. De balans moet terug naar een evenwichtige verdeling tussen de werkgever en de werknemer. Wij als politiek moeten er alles aan doen om die balans te herstellen.’

Een markt in beweging Over het ‘premieshoppen’ tussen UWV en particuliere verzekeraars zegt Schut: ‘Ik denk dat het nu als werkgever in tijden van crisis verleidelijk is om te kiezen voor de lagere instappremie van het UWV. Veel werkgevers kiezen voor dat premievoordeel. Maar als je een schade hebt, betaal je dat dubbel en dwars terug. Dan ben je per saldo duurder uit. Aan de andere kant: verzekeraars hebben destijds veel te lage premies aangeboden om marktaandeel te verwerven en moeten nu dus hun premies verhogen. En kritischer zijn op wie ze verzekeren. Maar het is nog een jonge markt. Ik verwacht dat het evenwicht langzaam maar zeker wel gevonden zal worden. De verzekeraar zal beter de juiste premie kunnen inschatten en het UWV zal minder wisselen met de premies.’

Toekomst van het Eigenrisicodragerschap Volgens Schut is er zeker toekomst voor het Eigenrisicodragerschap. Zeker in combinatie met het zelf uitvoeren van de re-integratie. ‘Verzekeraars kunnen nog steeds goedkoper werken dan het UWV. En een bedrijf dat zelf de goede administratie voert, zelf contact houdt met zieke werknemers en zicht op hen houdt om hun arbeidspotentieel te benutten, en weet of ze aan hun re-integratieplicht voldoen, kan voordeliger en beter af zijn als Eigenrisicodrager. Ik zie er dus veel in. Ik kan me wel voorstellen dat een kleine werkgever het te risicovol vindt om helemaal Eigenrisicodrager te zijn. Maar ik weet dat er ook weer organisaties zijn die er op dit moment over nadenken hoe je het uitvoeren in eigen beheer ook voor kleinere werkgevers aantrekkelijker kunt maken via collectieven.’


16

Conclusie Eigenrisicodragerschap is zinvol. Door inzicht in de mogelijkheden van uw medewerkers krijgt u grip op de situatie. Bij een publieke verzekering wordt volledig uitgegaan van het feit dat een medewerker zelf verantwoordelijk is voor zijn re-integratie. Wanneer men weer meer arbeidsgeschikt is, moet men dit zelf melden bij het UWV. Vervolgens vindt een herbeoordeling plaats. Meldt een medewerker zich niet, dan raakt deze uit beeld en kan nog jaren WGA ontvangen terwijl men al lang kan werken. Ook bij de overgang van de loongerelateerde uitkering naar de loonaanvullingsuitkering roept UWV medewerker niet op voor een actueel medisch oordeel. Hierdoor stroomt bij publiek verzekerden slechts een gering percentage uit de WGA. De WGA-er is inderdaad zelf verantwoordelijk voor eventuele werkhervatting, maar moet hierin wel gestuurd en gemotiveerd worden. Hij heeft vaak een grote afstand tot arbeidsmarkt en moet zien dat werken toekomstperspectief geeft. Hiervoor moet hij ook handvatten krijgen; bijvoorbeeld in de vorm van een reintegratietraject. Als er geen contact meer is, vraagt men hier in de meeste gevallen zelf niet om, maar wacht af. Houd grip op de situatie. Dit doe je door mensen te spreken, de bedrijfsarts de medische situatie te laten monitoren en aan te sturen op herbeoordeling bij het UWV. Zo komt beweging in het aantal WGA-gevallen en ontstaat schadelastbeperking door uitstroom richting arbeidsgeschiktheid of IVA.

Aandeel eigenrisicodragers 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Aantal

Loonsom

Zowel in aantal als in loonsom is er een daling van het aandeel eigenrisicodragers te zien.


17

Over de auteurs Lindsay Baak en Catharina van Westenbrugge werken beiden als Casemanager Eigenrisicodragerschap WGA bij Facilicom. Facilicom is sinds 2006 Eigenrisicodrager voor de WGA en door de grote bedrijfsomvang hebben zij ruime ervaring kunnen opdoen. Zij beschikken over kennis en expertise omtrent de WIA wetgeving en zijn deskundig op het gebied van het activeren en re-integreren van (ex) medewerkers richting arbeid. Jaarlijks voeren zij zo’n 80 bezwaarprocedures bij het UWV en zijn inmiddels expert op dit gebied. Zowel Lindsay als Catharina zijn gedreven en geven de voorkeur aan zoveel mogelijk deelname aan het arbeidsproces, met name juist ook vanuit de bevolkingsgroep die een grote afstand heeft tot tot de arbeidsmarkt. Daarnaast hebben zij er plezier in de behaalde resultaten en schadelastbeperking inzichtelijk te maken. Zij houden van discussie gesprekken met collega’s in hetzelfde vakgebied, zijn bereid tot het delen van kennis en geven graag advies. Vooral het meekijken bij andere bedrijven en advies geven over de uitvoering van het Eigenrisicodragerschap voor de WGA vinden zij interessant en geeft hen energie.


18

Verder lezen • De januarinota (2014) van het UWV: http://www.uwv.nl/overuwv/Images/UWV_ Januarinota_2014.pdf • http://www.hrpraktijk.nl/topics/ziekteverzuim-re-integratie/nieuws/verzekeraars-zien-afvan-aanbieden-wga-erd-verzekering • Het onderzoek van APE: https://zoek.ofﬁcielebekendmakingen.nl/blg-232604.pdf Deze whitepaper werd gemaakt in opdracht van Facilicom Services Group


19

Over Facilicom Services Group Bedrijven, overheden, onderwijsinstituten en zorginstellingen richten zich steeds meer op hun core business. Alles wat daar niet toe behoort wordt uitbesteed. Facilicom Services Group is al bijna 50 jaar gespecialiseerd in het verzorgen van facilitaire diensten en kan u alle facilitaire zorg uit handen nemen. Op een kwalitatieve, efficiënte en flexibele wijze. Facilicom kan u op vrijwel elk terrein de juiste diensten leveren. We houden uw pand schoon, zorgen voor alle veiligheid, maken elke dag een smakelijke lunch voor uw medewerkers, leveren tijdelijk personeel of nemen activiteiten geheel over. Ook bouw, verbouw, renovatie – inclusief de installatietechniek – en onderhoud van panden kunt u aan ons toevertrouwen. Facilicom telt ruim 32.000 medewerkers en is actief in Nederland, [België] (http://www.facilicom.com/BE/nl-BE/Pages/default.aspx), [Frankrijk] (http://www.facilicom.com/fr/Pages/default.aspx) en [Engeland] (http://www.facilicom.com/uk/Pages/default.aspx). De activiteiten van Facilicom zijn ondergebracht in [gespecialiseerde divisies] (www.facilicom.nl/bedrijven).

Contactgegevens Facilicom Bezoekadres: Postadres: Telefoon: E-mail: Internet:

Karel Doormanweg 4, 3115 JD Schiedam Postbus 144, 3100 AC Schiedam (010) 298 11 11 [email protected] www.facilicom.nl

Whitepaper ‘Eigenrisicodrager voor de WGA, een verstandige keuze?’ Alle rechten voorbehouden. Zonder schriftelijke toestemming van Facilicom Services Group is het niet toegestaan dit document of enig onderdeel ervan voor eigen commerciële doeleinden te gebruiken, openbaar te maken en te verveelvoudigen. Als je informatie of modellen uit dit document wilt gebruiken in (online) publicaties, dan is dat toegestaan onder bronvermelding van Facilicom Services Group en een verwijzing naar de link op onze website: www.facilicom.nl


20

Hoofdkantoor Karel Doormanweg 4 3115 JD Schiedam Postbus 144 3100 AC Schiedam tel.: (010) 298 11 11 fax: (010) 298 11 01

Bedrijven van Facilicom Facilicom Facility Solutions Trigion Beveiliging

Blijf op de hoogte

Gom Schoonhouden Prorest Catering

twitter.com: @facilicomnl

Axxicom Service en Care

linkedin.com/company/facilicom

Breijer Bouw en Installatie Tapwacht Service en Techniek

UITGAVE VAN FACILICOM SERVICES GROUP

facebook.com/facilicom

Eigenrisicodrager voor de WGA, een verstandige keuze?

Recommend Documents