Een wandelroute over de campus
ARCHITECTUUR & KUNST
De route duurt ongeveer een uur.
CAM
29
LINDE
LAAN
26
25
AN
HORST
24
DE
22
16 23
RS
N LAA CALS
33
32
19 DRIE
CAMPUSLAAN
17
18
NER
34
DE
15
A LOL
ZU
L
RH
OR
ST
14
12
14
9
5
AN
6 3
2
CALSLAAN
TE
DE KNEPSE
T
31
AC H
HO
21
DE
OUDE
27
28 LA PUS
20
CAMPUSLAAN
30
13
11
8
7 4
DE ACHTERHORST
1
‘T RITKE
10
DRIENERBEEKLAAN
ENSCHEDE AUKE VLEERSTRAAT
ATION ERLO
architectuur & kunst een wandelroute over de campus A35 - A1
1 2 3 4 5
Het Signaal Spiegel Het Ding Paviljoen
6 Spiegel Spiegel 7 De drie watervlaggen 8 9 10 Kolommen 11 De Trom
12 13 14 15 16 17 18 19 Ideeënvanger 20 Hogekamp 21 Information Plaza 22 23 Torentje van Drienerlo
24 25 Bonita Avenue 26 en De Snorkelaar 27 28 Box 29 30 31 32 Carillon 33 34
Extra info www.utwente.nl
Studium Generale
[email protected]
Literatuur H.A. Bakker, P. Timmerman, 2011. Zie ook: www.groteA.nl
colofon De Kunst & Architectuurroute is een uitgave van december 2013 Redactie Ontwerp: Lidy Roemaat LRGO Rik Klein Gotink Drukwerk:
, 2011 ,
ARCHITECTUUR & KUNST Blabla
Een wandelroute over de campus
ARCHITECTUUR & KUNST De Universiteit Twente (UT) is de enige Nederlandse universiteit met een echte campus: een uitgestrekt en onderzoek, faciliteiten voor sport en cultuur, huisvesting voor studenten en medewerkers en een studiestad in het groen. De gebouwen die de afgelopen 50 jaar op het voormalige landgoed van recente architectonische ideeën. De meeste de UT ontworpen.
De campus is in 1961 volgens de principes van
structuur aan het terrein en zette grote gebouwen Embden scheidden wonen, werken en recreëren aanpak bouwde een groep jonge architecten knusse en uitbundige architectuur. Vanaf 2000 was Jan Hoogstad supervisorarchitect op de campus; tegenwoordig is dat Peter Vermeulen.
De UT is een ondernemende researchuniversiteit. schapsgebieden die variëren van psychologie en bestuurskunde tot technische natuurkunde en techniek, medische innovatie, nanotechnologie 9000 studenten; een groeiend aantal komt uit het buitenland. De ondernemendheid van de UT is
de grootste werkgever in Twente.
00 Start
kamp. De Drienerlolaan voor je vormt de ruggengraat van de campus. Deze weg functies van de campus met elkaar. Rechts
komt uit in het centrum waar plek is voor sport, cultuur en recreatie. De route voert door deze gebieden die ieder een eigen karakter hebben.
01
Het Signaal
1975
Bert Meinen
studenten aan dit beeld erg mooi te op een verkeerssignaal en dat was ook wat
geometrische vormen en moderne materialen;
02
Spiegel
1964 / 2000
Wim van Tijen
heid. Het is trotse architectuur die door weinig aantrekt van de omgeving. Aanvan
zetten, geïnspireerd door het werk van de beroemde een energiezuinige glazen jas gekregen die
03
Het Ding
1974
Studenten UT
Een jaar lang bereidde een klein clubje in
voorgerekte stalen kabels. Het constructieprincipe uitvinder Richard Buckminster Fuller. Kunstenaar
04
Paviljoen
1964
Joop van Stigt
Dit gebouw is een schoolvoorbeeld van
architectuur is opgebouwd uit kleine knusse structuren. Kenmerkend voor dit paviljoen is de stenen schoorsteen waaromheen de vleugels uitwaaieren. Het paviljoen was van oor sprong de personeelskantine.
05
Lodewijk Baljon Landschapsarchitecten
Onderwijs- & Onderzoeksplein
2009 / 2010
compact; de gebouwen staan hier dicht
initiatief van masterplanner Jan Hoogstad)
opzet: grote gebouwen in een groen parklandschap.
06
Spiegel Spiegel
1996
Jan Merx
“C’est moi” aangebracht, een klus die hem maanden kostte. Ook kun je het woord WAAR
de waarheid kent meerdere kanten.
07
De drie watervlaggen
1979
Jo Pessink
Als deze fontein werkt, stroomt water uit de zuilen en klatert het in de schotels. Dit werk van Jo Pessink is stoer en krachtig,
en medewerkers kozen het in de zeventiger jaren als beste ontwerp voor dit pleintje. Tegenwoordig naar The Gallery (een centrum voor innovatieve
08
Carré & Nanolab
2010
Jan Hoogstad
Technische Natuurkunde, Chemische Technologie en Elektrotechniek. Direct ertegenover ligt het knalrode Nanolab met een hightech cleanroom,
in de grond steken, zodat de laboratoriumvloer
09
Dakschildering Carré
2010
Jan van der Ploeg
schildering op het laboratoriumdak in de binnenplaats goed te zien. Halve cirkels in brede kleurbanen compenseren de steriele witheid van het gebouw. Van der
buitenland gemaakt. Krachtige kleuren, eenvoudige
10
Kolommen
1988
Evert Strobos
Veertien stalen kolommen tussen de bomenverzameling van het Pinetum. Ze
wie deze werken in de voortuin stonden.
monumentale tekens een plek in het landschap
11 1968
De Trom
Evert Strobos
de Trom. Een vroeg werk en uitgevoerd
boyante kleur is atypisch. Verder is het een opvallend in het landschap: monumentaal, sober, ritmisch en krachtig.
12
Mohana van den Kroonenberg
Buste Harry van den Kroonenberg
Harry van den Kroonenberg zette als rector (in de jaren ‘80) de deuren naar de ‘ondernemende universiteit’: de UT haalde
2011 van de UT werd dit bronzen borstbeeld onthuld.
13
Horst
1968 / 2007
Van Mourik & Du Pon/ Van Mourik & Vermeulen
punt op de campus. Ook dit gebouw stamt van functiescheiding is in de toren duide
de grote betonnen schachten ondergebracht. Let ook op het golfende beton dat een fraaie schaduw werking heeft.
14
Bestrating Horstplein
2010
Frank Sciarone
afstand en je ziet een grote ovaal en drie vorm. Uit perspectief getrokken, net zoals
standpunt, als een vierkant, een cirkel of een ovaal deze perspectivische vervorming gespeeld.
15
Cubicus
1973
Leo Heijdenrijk en John Mol
Dit gebouw is prachtig in het landschap ingepast; op allerlei manieren kan de natuur binnendringen. Het gebouw bestaat uit ‘structuren’ met elk een eigen collegezaal, trappenhuis en kantoren. Door het ingenieus aaneenschakelen van deze ontstaan dat toch knus aanvoelt. Een schoolvoor is de helft van het gebouw door brand verwoest.
16
Diverse kunstenaars uit Zimbabwe
Tengenengebeelden
lende kunstenaars uit Tengenenge, Zim babwe. Deze beeldhouwersgemeenschap werd in de jaren zestig opgericht door de charismatische tabaksplanter Tom Blome
2012
stenen beelden samengebracht.
17
Bubus
Ruurd Hallema
kubus: de zogenaamde Bubus. Kunstenaar Ruurd Hallema maakte een object van
1987 het 2500 kilo.
18
Faculty Club
1964 / 2003
Piet Blom / Abel Blom
verschillen en vides week in alles af van de sobere en transparante interieurs van
handtekening is zichtbaar in de gevel: een vierkant raam op z’n punt. Het doet denken aan de Rotter door zoon Abel Blom verbouwd tot chic restaurant.
19
Ideeënvanger
2004
Fred Bellefroid
De Belgische kunstenaar Fred Bellefroid ontwierp dit beeld ter gelegenheid van het afscheid van rector Frans van Vught. nog een bronzen beeld van Bellefroid,
tot de meeste andere kunstwerken op de campus
20
Hogekamp
Samuel van Embden e.a.
Van Embden maakte in de geest van de ondubbelzinnig laat zien wat het is: een studeermachine. Techniek mocht gezien
1967
staat het leeg; het plan is om het te verbouwen tot studentenhuisvesting en campushotel.
21
Information Plaza
1996
Andrea Blum
Andrea Blum is een Amerikaanse kun stenaar die dit werk speciaal voor de UT uit twee overlappende vierkanten en is bedoeld als ontmoetingsplek: bovenop
informatiepunt: de lichtkrant geeft nieuws weer. voetgangers een centrale doorgangsroute vormt.
22
Bastille
1969 / 2003
Piet Blom / Robert Winkel
Dit gebouw werd direct ‘De Bastille’ gedoopt, omdat de buitenkant sterk aan denken. Wie naar binnenstapte werd
muurtjes, nisjes en trappetjes wist Blom een labyrint te creëren, waarin de ontmoeting centraal stond. gebouw verbouwd.
23
Torentje van Drienerlo
1979
Wim T. Schippers
ningspunt werd: het Torentje van Drienerlo.
dat wegzakte in de drassige Twentse bodem. Het Torentje werd een icoon van de UT.
24
Vrijhof
1970 / 2006
Jan Verster / Hylke Gjaltema
campus: voorstellingen, concerten, ateliers, popstudio’s, een kunstuitleen en
trale bibliotheek waar een deel van de kunstcollectie van de UT te zien is: werk uit de verzameling van afgeronde hoeken, sluit aan op die van de Bastille.
25
Bonita Avenue
2012
Avenue van Peter Buwalda. Deze succes volle roman speelt zich grotendeels af op de campus van Tubantia University met
Hiervoor stonden de UT en een vorige rector model;
wandelingen langs de plekken uit het boek.
26
De jongen in het bootje en Petra Groen De Snorkelaar
2004
de studieplekken van de bibliotheek. De
het Volkspark in Enschede, maar veroorzaakte veel
27
Amphitheater
1962
Piet Blom
Dit intieme openluchttheater is ontworpen door Piet Blom. Het maakte onderdeel uit achtige structuur die zich uitstrekte van de Hogekamp tot aan sintelbaan en sport
en het openluchttheater gerealiseerd. Het theater wordt zomers gebruikt. De akoestiek is voortreffe
28
Box
Floor Arons en Arnoud Gelauff Deze nieuwkomer op de campus kenmerkt zich door strakke gevels. Waar Herman
uitlokt, is het hier de bedoeling dat de
2007
doorsneden door een route die in het verlengde van de voormalige boogschietbaan ligt.
29
Tangodansers
1986
Marijke de Goey
ontwerper, geworteld in de Nederlandse traditie van geometrische helderheid:
voor de openbare ruimte en maakt ook sieraden. campuspleintje, maar moesten verhuizen. Op deze
30
Patio Complex
1965
Herman Haan
hechte studentengemeenschap creëren.
... Patio Complex
31
Woonflatje
1965
Maarten van Wensveen
Dit formele gebouwtje contrasteert met Haan. De architectuur is hier op het indi
toen mannen en vrouwen op de campus nog gescheiden woonden, heette dit door mannen de binnenplaats van meisjeshuisvesting Logica.
32
Carillon
Gerrit Rietveld
De UT kreeg dit aangeboden door een Het ontwerp is van Gerrit Rietveld.
1964 De UT stelde geen beiaardier aan omdat men wilde dat studenten en medewerkers zouden musiceren. Dat gebeurt nog steeds, hoewel er nu ook een automatisch systeem is.
33
Sardineblik
1975
Ger van Elk
Ger van Elk is sinds de jaren zestig bekend woordigers van conceptuele kunst in Nederland. Dit grote, half opengedraaide
als ludieke tegenhanger van de serieuze wetenschap. Vroeger lag dit werk prominent in de middenberm van de Drienerlolaan die toen vierbaans was.
34
Roombeek
2012
in Enschede, in 2001, besloot men de oude Roombeek weer zichtbaar te laten
Waterschap Regge en Dinkel de ingenieuze onderdoorgang onder de Drienerlolaan aan. De
