EEN WAAIER AAN PEN P A T S T I U D E O G F ER REGIO MET DE KLAS IN DE PAJOTTENLAND ZENNEVALLEI !
&
aan r e i a a Een w den! e h k j i l e mog
WAT?WAAR?WAAROM Trek er op uit en graaf in het verleden! We beseffen het niet altijd maar we krijgen dagelijks met ons verleden te maken: jouw oma die je over vroeger vertelt, de oude kerk waar je elke dag langsfietst of een tekening van een vriend die je al jaren bijhoudt. Voorwerpen, gebouwen en mensen kunnen ons veel over ons verleden vertellen. Dat kan een ver verleden zijn maar ook ‘nog niet zo heel lang geleden’. Wie meer wil weten over zijn familie, zijn dorp of stad, de wereld of zichzelf moet er op uit trekken en in het verleden gaan graven! En ver hoef je niet te gaan … in onze regio en zelfs in jouw gemeente zijn er heel wat interessante musea, gebouwen, landschappen en andere erfgoedplekjes waar je iets kan leren over vroeger! Saai? Absoluut niet! Zelf papier maken, als een echte ridder of prinses een kasteel ontdekken, gekke instrumenten leren bespelen of een ritje maken met een oude tram. Het kan allemaal! Trek er met je klas op uit en ontdek één van de vele erfgoedplekjes in de regio Pajottenland & Zennevallei! In deze brochure ontdek je welk erfgoed je met je klas kan bezoeken. Heel wat organisaties en musea hebben speciale educatieve rondleidingen, ateliers en pakketten voor scholen. Je vindt hier alle informatie, contactgegevens en praktische details terug. Veel graafplezier!
Legen d
e
Adres/locatie
Tarieven
Info/reservatie
Openingsuren
Website
Opgelet!
&
BEZOEKEN aan MUSEA MONUMENTEN met E D U C A T I E F PROGRAMMA
BEERSEL Herisemmolen Wil je een echte stoommachine aan het werk zien en toekijken hoe handgeschept papier wordt gemaakt? Of wil je zelf papier scheppen en er kaartjes mee maken of andere leuke knutselwerkjes met papier en karton? Dan moet je zeker een bezoekje brengen aan de herisemmolen. Deze negentiende-eeuwse industriële site bestaat uit de papiermolen Herisem, de kartonfabriek Winderickx, een hoevecomplex en een statig woonhuis. Het is één van de best bewaarde voorbeelden van de ooit bloeiende papier- en kartonnijverheid in Vlaams-Brabant.
bo d
Aan
Aan de hand van een rondgangfolder of onder begeleiding van een gids wandel je door de belangrijkste delen van de papiermolen en de kartonfabriek, krijg je uitleg bij de verschillende werktuigen en machines en kan je zelf papier scheppen. Kinderen ervaren hoe het leven in België er aan toe ging in de 19de eeuw.
6 - 1 jaar
2 Half dagprogramma in de papiermolen Rondleiding op maat in de papier- en kartonfabriek. Daarna kunnen de kinderen aan de slag in het atelier voor een initiatie papierscheppen. Het programma loopt van 10u tot 12u. Toegangsprijzen: € 5 per kind, € 25 voor de gids Dagprogramma in de papiermolen Zie half dagprogramma met een extra knutselactiviteit met papier en karton. Er wordt een natuurwandeling georganiseerd aan de hand van een fotozoektocht. Het programma loopt van 10u tot 15u en er is picknickgelegenheid. Toegangsprijzen: € 7 per kind, € 25 voor de gids Nieuwjaarsbrieven scheppen Korte rondleiding in de oude molen. De kinderen kunnen vier nieuwjaarsbrieven scheppen met een A4 schepraam, het drogen en scheppen onder de strijkpers gebeurt in de papiermolen. De brieven worden opgestuurd per kilopost. Het programma loopt van 10u tot 12u. Toegangsprijzen: € 5 per kind, € 25 voor de gids Molenklas Je kan met je klas overnachten op de site. Er worden tal van activiteiten voorzien: een rondleiding in de molen, zelf pulp maken en papierscheppen, knutselen met papier en karton, kaarten en mapjes maken, een fotozoektocht, een molenspel en een heuse huifkarrentocht. Je kan kiezen voor een activiteit van twee dagen, twee en een halve dag of drie dagen. Prijs voor twee dagen: € 72 Prijs voor twee en een halve dag: € 95 Prijs voor drie dagen: € 113 Pr
akt isch
Fabriekstraat 20, 1652 Alsemberg Per 15 kinderen één gratis begeleider. Tel. 02 381 07 70 en
[email protected] Groepen kunnen het museum heel het jaar door bezoeken voor rondleidingen met gids (op afspraak). www.herisem.be
BEERSEL Kasteel van Beersel Wil jij weten hoe de mensen in een middeleeuws versterkt kasteel leefden? Treed binnen in deze oude waterburcht via de ophaalbrug en ontdek de schietgaten in de borstwering en de openingen voor kokende olie waarmee belegeraars overgoten werden. Neem een kijkje in de zaal met de tralievaldeur, de ridderzaal, de kerkers en de folterzaal. Beklim de wenteltrappen en bewonder het schitterende wapenarsenaal. Het kasteel van Beersel is één van de weinige goed bewaarde voorbeelden van middeleeuwse krijgsbouwkunde in ons land.
bo d
Aan
Het kasteel van Beersel biedt rondleidingen voor scholen aan. De leerlingen worden begeleid door streekgidsen die, op kindermaat, uitleg geven over de geschiedenis en de bouw van het kasteel. Het bezoek situeert zich zowel in als rond het kasteel en duurt zo’n anderhalf uur.
Lotsestraat z/n, 1650 Beersel
Prak tisc h
-12 jaar: € 1,25, vanaf 15 personen € 1 per persoon. +12 jaar: € 2,50. Rondleiding met gids: € 50 per 25 kinderen (te betalen bovenop toegangsprijs). Dienst Toerisme: tel. 02 359 16 36, toerisme@beersel. be Van 1 maart tot en met 15 november: open van 10u tot 12u en van 14u tot 18u. Maandag gesloten. Van 16 november tot 28 februari: enkel open op zaterdag en zondag. In januari gesloten. www.toerismebeersel.be
BEERSEL Wilcharmuseum In het Wilcharmuseum maak je kennis met een bijzondere, tegendraadse kunstenaar. Wilchar was een echte rebel, hij verzette zich tegen alles en iedereen: de Kerk, de koning, kunsthandelaars, ... Dat liet hij ook blijken in zijn kunstwerken: schilderijen, affiches en lithografieën die vaak heel kleurrijk zijn.
Aa
d nbo
Scholen kunnen de collectie met een gids bezoeken.
Van af 1 2 ja ar
Opgelet! Het gebouw waarin het Wilcharmuseum gevestigd is, wordt vanaf 2013 gerenoveerd. Het museum zal dan gesloten zijn, maar vermoedelijk zal er dan een rondtrekkende tentoonstelling aangeboden worden.
Prak tisc h Pastoor Bolsstraat 37, 1652 Alsemberg De toegang tot het museum is gratis. Gids: 50 euro voor max. 25 personen. Dienst Toerisme: tel. 02 359 16 36,
[email protected] Open op woensdag, donderdag en vrijdag van 13u30 tot 16u30. Uitsluitend op afspraak. www.toerismebeersel.be
BEERSEL Bezoekerscentrum De Lambiek Kom de magie van het lambiekbier ontdekken en prikkel je zintuigen! In het bezoekerscentrum staat beleven en ontdekken centraal. Je wordt ondergedompeld in de smaken, geuren, geluiden en textuur van het lambiekbier. Het bezoekerscentrum is hét startpunt voor het ontdekken van verschillende lambiekbrouwerijen en de regio Pajottenland en de Zennevallei. Uiteraard komen de kinderen niet rechtstreeks in contact met het bier.
od
b Aan
10 12 j aar
De magie van het Lambiekbier Kom met je leerlingen van de derde graad basisonderwijs, de magie van het Lambiekbier ontdekken en beleven. Via vijf verschillende ontdekkingsmomenten van elk 35 minuten word je ondergedompeld in de alchemie, de magische wereld van de lambiek, vroeger en nu. Om te starten licht een film al een tipje van de sluier op over de magie van het Lambiekbier. Via grote voeldozen ontdek je de ingrediënten van het Lambiekbrouwen; het puzzelen van de oude ambachten brengt je in relatie met het verleden, het heden en de toekomst; het maken van een lavalamp wekt verwondering en brengt je dichter bij de wereld van de alchemie; het maken van eigen wort prikkelt je zintuigen. Gezonde en ongezonde leefgewoonten worden onder de loep genomen en in verband gebracht met het functioneren van het eigen lichaam.
Gemeenveldstraat 1, 1652 Alsemberg
Prak tisc h
€ 4 per leerling (max. 25 leerlingen), voor begeleidende leerkrachten en ouders: gratis.
Dienst Toerisme: Tel. 02 359 16 36. toerisme@beersel. be Open van 1 februari t.e.m. 24 december, op woensdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 11u tot 18u. Het educatief pakket wordt aangeboden op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag tijdens de maanden februari tot en met november. www.delambiek.be (lesmap voor leerkrachten is op deze website te vinden)
DILBEEK Breughelmuseum Dit openluchtmuseum is uniek in de wereld: nergens anders kan je het hele oeuvre van Pieter Bruegel de Oude beter ontdekken. Bewonder 19 reproducties van zijn mooiste schilderijen, afkomstig uit elf musea en net zo kleurecht als de originelen. Kom kunst ontdekken in het groen en de rust van de Pedevallei, de omgeving waar Bruegel schilderde. Bruegel beeldde het leven af zoals het er werkelijk aan toeging: boeren aan het werk of aan het feesten. Geen grootse, imposante taferelen, geen rijke lui in hun beste pak.
bo d
Aan
De Bruegelwandeling (7 km) loopt langsheen elf reproducties van de schilderijen, hierbij kan een gids uitleg geven bij de verschillende werken. Een bezoek zonder gids is ook mogelijk. Met de fiets kan je het volledige Bruegelmuseum (45 km) bezoeken met de 19 reproducties, die voor meer dan de helft over Dilbeeks grondgebied loopt. De route leidt ook langs het Kasteel van Gaasbeek en de rozentuin Coloma in Sint-Pieters-Leeuw. De panelen zijn voor iedereen vrij bereikbaar, te voet, per fiets of met de auto.
Prak tisc h
Sint-Annakerk (vertrekpunt): Herdebeekstraat 176, 1701 Itterbeek (Sint-Anna-Pede)
Je kan reserveren voor een bezoek met gids en kan zelf kiezen hoe lang je wandelt (min. 1 uur en max. 3 uur). De prijs van de gids is afhankelijk van de duur van de wandeling. Dilbeeks Erfgoed vzw: tel. 02 451 69 34,
[email protected] Het museum is altijd vrij toegankelijk. Gids op afspraak. www.dilbeekserfgoed.be en www.toerismedilbeek.be
DILBEEK Huisje Mostinckx/Hoppemuseum Wil je weten in welke huisjes men vroeger leefde en wil je tegelijkertijd meer te weten komen over de hopcultuur? Dan moet je zeker huisje Mostinckx bezoeken! Het huisje is één van de laatste getuigen van de traditionele leembouw in het Pajottenland. Nog niet zo lang geleden was dit de typische huisvesting van de gewone man. Het kan je veel vertellen over het vroegere harde (boeren)leven en de traditionele woningbouw. Tot ver in de 19de eeuw waren de lemen hoevetjes de meest voorkomende huizen in het Pajottenland.
bo d
Aan
Scholen kunnen het lemen huisje en de hoppeschuur bezoeken met een gids. In de hoppeschuur van huisje Mostinckx krijg je een overzicht van de verschillende aspecten van de hoppecultuur in de regio, met bijzondere aandacht voor de draadvelden en de hopasten. In het lemen huisje kunnen kinderen kennis maken met de typisch landelijke en traditionele wooncultuur van onze voorouders op het platteland. Er kunnen maximum 15 personen tegelijk een rondleiding volgen. De rondleiding duurt ongeveer een uur.
Dorpsplein 5, 1700 Sint-Martens-Bodegem
Prak tisc h
De toegang bedraagt € 1 per persoon, met een minimum van € 30. De prijs van de gids is in deze prijs inbegrepen. Dilbeekse scholen betalen € 0,50 per kind met een minimum van € 10. Dienst Dilbeeks Erfgoed vzw: tel. 02 451 69 34,
[email protected] Aanvraagformulier: www.dilbeekserfgoed.be Er kunnen maximum 15 personen tegelijk een rondleiding volgen. De rondleiding duurt een uur. Groepsbezoeken mogelijk op afspraak van 1 april tot en met 31 oktober. www.dilbeekserfgoed.be en www.toerismedilbeek.be
DILBEEK Sint-Alenatoren en ijskelder Volgens de legende sloot de wrede Levold, Heer van Dilbeek, zijn dochter Alena in de toren op, omdat hij niet wou dat zij naar het klooster in Vorst trok. Ze ontsnapte, maar soldaten hielden haar tegen en ze klemde zich vast aan een boom. Haar arm werd afgerukt en zij stierf uiteindelijk de marteldood. Zo werd zij de Heilige Alena. De SintAlenatoren is het enige overblijfsel van een 13de eeuwse waterburcht die in 1862 werd afgebroken. In de plaats van de burcht kwam het kasteel van baron de Viron, dat nu het gemeentehuis van Dilbeek is. Het kasteel bevatte een ijskelder, die elke winter met ijs uit de nabijgelegen vijver gevuld werd. Het ijs koelde in de zomer het voedsel, zodat het niet kon bederven.
bo d
Aan
Je kan de toren bezoeken en een kijkje nemen in haar kelder of op zolder. Neem de stenen draaitrap en bewonder het mooie gotische zaaltje. Een bezoek aan de Sint-Alenatoren met gids wordt vaak gecombineerd met een bezoek aan de ijskelder. Er kunnen maximum 25 personen tegelijk een rondleiding volgen. Samen duurt het bezoek ongeveer een uur.
Gemeentepark – de Heetveldelaan, 1700 Dilbeek
Prak tisc h
€ 1 per persoon, met een minimum van € 30, gids inbegrepen. Dilbeekse scholen: € 0,50 per kind met een minimum van € 10. Dienst Dilbeeks Erfgoed vzw: tel. 02 451 69 34,
[email protected] Groepsbezoeken mogelijk op afspraak. www.dilbeekserfgoed.be en www.toerismedilbeek.be
DILBEEK Tramsite Schepdaal Wist je dat er vroeger trams reden in de streek? Neen? Het is dan ook al even geleden! In de Tramsite van Schepdaal kan je alles te weten komen over deze tramlijn. De tramsite ziet er nog helemaal hetzelfde uit met een watertoren, een zandoven, een smidse en drie grote loodsen. In deze loodsen staan prachtige tramstellen en locomotieven.Vind jij het rijtuig van Leopold II?
bo d
Aan
Er zijn rondleidingen met gids voorzien voor groepen.
Ninoofsesteenweg 955, 1703 Schepdaal
Prak tisc h
Groepen: € 3 per persoon en € 55 voor de gids (na reservatie) Tel. 02 569 16 14,
[email protected] De tramsite is momenteel gesloten voor individueel bezoek. Groepsbezoeken zijn mogelijk, enkel na afspraak. www.tramsiteschepdaal.be
DILBEEK Watermolen van Pede De Pedemolen is de enige watermolen in het Pajottenland dat effectief kan malen! Kom een kijkje nemen, en ontdek hoe vroeger boter werd gemaakt met de hulp van een “boterhond”! Op het domein vind je nog spaarvijvers, picknick- en speelweiden en een gezellig ‘babbelzolder’. Met andere woorden; genoeg om een leuke molendag te beleven!
bo d
Aan
Je kan de molen bezoeken en een maaldemonstratie krijgen, een wandeling naar de sluizen maken en meel zeven. Deze rondleiding duurt ongeveer een uur. Je kan ook een bakdemonstratie bijwonen waaraan alle leerlingen eventjes kunnen meewerken (telkens hooguit 6 tot 7 kinderen tegelijk). Een dergelijke combi-activiteit duurt zo’n 5 uur.
Prak tisc h Lostraat 84, 1703 Sint-Gertrudis-Pede (Schepdaal) Maaldemonstratie en bezoek buiten de gratis maaldagen: € 2 per persoon met een minimum van € 50, gids inbegrepen. Dilbeekse scholen: € 1 per persoon, met een minimum van € 25. Dienst Dilbeeks Erfgoed vzw: tel. 02 451 69 34,
[email protected] Groepsbezoeken mogelijk op afspraak. www.dilbeekserfgoed.be en www.toerismedilbeek.be
DROGENBOS FeliXart Museum Wil je een unieke kunstervaring beleven waarbij kunst, erfgoed en ecologie elkaar ontmoeten? Dan moet je zeker een bezoekje brengen aan het FeliXart Museum. Het museum vormt samen met de boomgaard en de hoeve van schilder Felix De Boeck de site Felixart: een groene oase in een verstedelijkte omgeving, waar kunst en ecologie gecombineerd worden. De vaste collectie van het museum bestaat uit meer dan 1500 werken uit het oeuvre van Felix De Boeck. Bovendien worden er elk jaar een aantal tijdelijke tentoonstellingen aangeboden.
bo d
Aan
Het FeliXart Museum is ideaal voor een didactische en interactieve kennismaking met kunst. Zowel de permanente collectie als de tijdelijke tentoonstelling lenen zich uitstekend tot pedagogische activiteiten rond het kijken naar kunst en de kunst van het kijken. Naast rondleidingen voor alle leeftijden zijn er museumzoektochten om in kleine groepjes op pad door het museum te gaan.Workshops gaan door in de museumlounge waarbij de kinderen zelf aan de slag gaan. Rondleidingen Het museum biedt interactieve rondleidingen voor klasgroepen van het basis- en secundair onderwijs aan. De leerlingen maken kennis met kunst aan de hand van de vaste collectie en de tijdelijke tentoonstellingen. Er wordt gefocust op de basisingrediënten van een schilderij: vorm, kleur, perspectief, materiaal, techniek, compositie... De rondleiding wordt telkens aangepast aan de lopende tentoonstellingen, zowel de vaste collectie als de tijdelijke projecten komen dus aan bod. Workshops Na de rondleiding kunnen de kinderen zelf even kunstenaar zijn en hun talenten laten zien op basis van de impressies die ze hebben opgedaan in het museum. Voor tijdelijke tentoonstellingen worden ook aangepaste workshops voorzien.
Prak tisc h
Kuikenstraat 6, 1620 Drogenbos Prijs voor scholen: € 2,50 per persoon. Rondleiding (50 minuten) en workshop (30 minuten): € 60 per groep (max. 20 personen per groep). Tel. 02 377 57 22 en
[email protected] Open van maandag tot vrijdag van 10u30 tot 17u. www.drogenbos.be en www.felixart.org
GALMAARDEN Museum van het Belgisch Trekpaard Weet jij waarom het Belgisch trekpaard het levend cultureel erfgoed van België genoemd wordt? Of waarom er juist op het Oudstrijdersplein in Vollezele een standbeeld van een trekpaard staat? Dat kom je allemaal te weten in het Museum van het Belgisch Trekpaard. In dit kleine gezellige museum kom je alles te weten over hoe de legendarische hengsten Orange I en Brillant het Belgisch trekpaard op de wereldkaart hebben gezet. Je ontdekt er waarom Vollezele de bakermat van het Belgisch trekpaard is. Via anekdotes en foto’s maak je kennis met het eens zo bruisende leven in dit nu zo rustige dorpje.
bo d
Aan
De gidsen passen zich aan aan de leeftijd van de kinderen. Een bezoek duurt zo’n 45 minuten tot een uur. Het is ook mogelijk om te focussen op een deelaspect, bijvoorbeeld gerelateerde beroepen, veulentjes, enz.
Oudstrijdersplein 4, 1570 Vollezele
Prak tisc h
Kinderen van 6 tot 12 jaar betalen € 1,5 per persoon. Kinderen onder 6 jaar zijn gratis. Vanaf 10 personen: gids gratis VVV Galmaarden: tel. 054 58 91 67 en
[email protected] Open op zondag van 13u30 tot 17u. Andere dagen op afspraak. www.museumvanhetbelgischtrekpaard.be
GOOIK Volksinstrumentenmuseum Weet jij hoe een klompviool, een rommelpot, een hommel of een draailier er uitzien? Of wil je graag zelf eens op één van deze instrumenten spelen? Kom dan naar het Volksinstrumentenmuseum! Deze instrumenten vind je namelijk niet alleen op de schilderijen van Bruegel, maar kan je samen met nog een heleboel andere muziekinstrumenten, prenten en archiefstukken bezichtigen in het museum. Alle instrumenten komen uit de verzameling van Herman en Rosita Dewit van de bekende volksmuziekgroep ’t Kliekske.
bo d
Aan
Er is een interactieve en muzikale rondleiding, waar de leerlingen zelf een aantal instrumenten mogen uitproberen. De rondleiding is aangepast aan de leeftijd van de kinderen en duurt een uur.
G.C. De Cam, Dorpsstraat 67, 1755 Gooik
Prak tisc h
Voor de rondleiding met gids betaal je € 40, de inkom is gratis. Muziekmozaïek: tel. 02 532 28 38,
[email protected] Open van maandag tot vrijdag van 08u30 tot 17u. Op vrijdag open tot 15u. www.muziekmozaiek.be en www.gooik.be
HALLE Zuidwestbrabants Museum In het Zuidwestbrabants Museum ontdek je alles over de archeologie, geschiedenis en het volksleven van Halle en omgeving. Je komt er bijvoorbeeld meer te weten over onze streek in de Romeinse periode, de geschiedenis van de bedevaart naar Onze-Lieve-Vrouw van Halle, het volksvermaak en de kunstenaarsfamilies Servais en Colruyt. Je vindt er archeologische vondsten, historische documenten van de late middeleeuwen tot de 20ste eeuw, herinneringen aan gilden, porselein en kunstvlechtwerk uit Halle, een oude boerenkeuken, ... Daarnaast leer je er over de geschiedenis van de landbouw en de ambachten, van de bedevaartsoorden uit de streek en het volksvermaak. Er valt dus een heleboel te beleven!
bo d
Aan
Leerlingen van het lager en middelbaar onderwijs kunnen het museum bezoeken met een gids. Omdat er zoveel thema’s in het museum aan bod komen (archeologie, geschiedenis, muziek, religie, volkskunde, landbouw, oude ambachten, ...) is er geen standaardrondleiding. De gids past zijn of haar uitleg aan aan de leeftijd van de leerlingen en de beschikbare tijd. Een rondleiding kan maximum twee uur duren. Een bezoek aan het museum kan gecombineerd worden met een historische stadswandeling en/of een bezoek aan de basiliek van Halle. Neem bovendien een kijkje op de educatieve website over de Halse cellist Servais: www.jeugd.servais2007.be. Hier vind je ook een educatieve map. Je kan ze ook verkrijgen via
[email protected].
Prak tisc h
Jezuïetencollege (zolderverdieping), Kardinaal Cardijnstraat 7, 1500 Halle Groepsbezoeken: € 50 per gids (maximum 20 à 25 kinderen). -12 jaar: gratis. +12 jaar: € 1 per persoon. Dienst Toerisme: tel. 02 356 42 59,
[email protected] Groepen kunnen het museum heel het jaar door bezoeken na reservatie. Combinatie mogelijk met een stadswandeling of een bezoek aan de basiliek. www.toerisme-halle.be en www.streekmuseum-halle.be
LENNIK Kasteel van Gaasbeek Net buiten Brussel maar middenin de glooiende heuvels van het Pajottenland troont het Kasteel van Gaasbeek. De middeleeuwse burcht kende een bewogen geschiedenis en evolueerde van strategisch bolwerk naar riant buitenverblijf. De graaf van Egmond was een van de bekendste eigenaars. Het huidige gebouw kreeg zijn romantische restyling op het einde van de negentiende eeuw dankzij de excentrieke markiezin Arconati Visconti. Zij richtte het kasteel in als museum voor haar enorme kunstcollectie en bespeelde het als historisch theaterdecor. De droomburcht die toen ontstond, heeft ook nu nog iets van een tijdmachine. Je dwaalt er door historiserende interieurs en ontdekt er wandtapijten, schilderijen, meubilair, beelden en andere waardevolle objecten.
bo d
Aan
Het Kasteel van Gaasbeek heeft een gevarieerd educatief programma dat is aangepast aan de verschillende leeftijdsgroepen. De programma’s bestaan uit een rondleiding met educatieve gids en een mogelijke naverwerking in het educatief paviljoen. Er is een aanbod vanaf de tweede kleuterklas tot en met hoger onderwijs en bijzondere doelgroepen. Raadpleeg de website voor het actueel aanbod dat steeds wordt aangepast aan de lopende tentoonstellingen en projecten.
Kasteelstraat 40, 1750 Gaasbeek
Prak tisc h
Standaard tarief: € 8 Reductie-en groepstarief: € 6 -26 jaar: € 1 (vanaf 2014: -18 jaar: € 1) -7 jaar: gratis Rondleiding met gids:
[email protected] Educatieve rondleiding:
[email protected] Van april tot november: van 10u tot 18u (laatste bezoek om 17u), maandag gesloten. Open op feestdagen. Raadpleeg de website voor variabele openingstijden! www.kasteelvangaasbeek.be Hier vind je ook de flyer met het educatief aanbod.
LENNIK Museumtuin Gaasbeek Kom proeven van een glorierijk verleden waarin Vlaamse hoveniers en fruittelers tot de wereldtop behoorden. De museumtuin van Gaasbeek ligt in het park van het Kasteel van Gaasbeek. Hij herbergt een unieke collectie oude en zeldzame variëteiten fruitbomen, groenten en sierplanten.
bo d
Aan
Het is mogelijk om met de klas de museumtuin van Gaasbeek te bezoeken (minimum 10 en maximum 40 personen per groep). Er zijn geen specifieke rondleidingen voor kinderen voorzien, maar de gids past zich wel aan het niveau van de kinderen aan. Een rondleiding duurt ongeveer anderhalf uur.
Kasteelstraat 40, 1750 Gaasbeek
Prak tisc h
Een rondleiding met gids is gratis. Reserveren is verplicht, minstens 2 weken op voorhand. Agentschap voor Natuur en Bos Vlaams-Brabant: tel. 02 454 86 35 ,
[email protected] De museumtuin is open van 15 mei tot 31 oktober, van dinsdag tot vrijdag om 10u of om 13u30. www.natuurenbos.be
LINKEBEEK Huize Lismonde Huize Lismonde is een culturele vereniging die is ontstaan naar de wens van de Belgische kunstenaar Jules Lismonde (1908-2001) en zijn echtenote Titi en is gevestigd in de mooie witte villa van Lismonde zelf. Laat je fantasie de vrije loop tijdens de creatieve ateliers. Daarnaast wordt het werk van Lismonde zelf tentoongesteld aan het publiek.
bo d
Aan
Rondleiding mogelijk op aanvraag, dit kan ook in combinatie met leuke workshops en ateliers.
Dwersbos 1,1630 Linkebeek
Prak tisc h
Rondleiding: € 20, tot 10 personen + € 1,5 per persoon. Tel. 02 380 51 03, gsm. 0476 77 39 83,
[email protected] Rondleiding op aanvraag. Hou de geplande activiteiten op de website in het oog! www.huize-lismonde.be
ROOSDAAL Hertboommolenmuseum De Hertboommolen ligt op een heuvel in een groen landschap. Over de molen bestaan kaarten en documenten, maar ook liederen, legendes en sterke verhalen. Hij wordt ook wel de Tragische Molen en de Zepposmolen genoemd. Bij elk van deze drie namen horen verhalen die je in en rond het museum te zien en te horen krijgt. Daarbij wordt er aandacht besteed aan de molen als machine (techniek), de molen als decor (nostalgie) en de molen als erfgoed (geschiedenis). Je leert alles over de werking van de molen, je kan lekker griezelen door te luisteren naar de moordverhalen en je kan de talrijke foto’s, tekeningen en filmbeelden van de molen bekijken. De molen werd vooral beroemd door de Zepposreeks uit de jaren ’60, waarin veel inwoners van Lombeek hebben meegespeeld.
bo d
Aan
Voor scholen worden er aangepaste programma’s aangeboden: Erfgoedles “vrij spel met de wind” In deze erfgoedles rond molens wordt duiding gegeven bij het belang van het bewaren van monumenten en voorwerpen en wat ze over de geschiedenis te vertellen hebben. De les is een goede inleiding voor een museumbezoek. Webles De webles kan in de klas gegeven worden en dient als voorbereiding voor een bezoek aan de molen. Samen met de elfjarige molenknecht Emiel lopen de leerlingen door de virtuele molen. Zo ontdekken ze alles over de werking en geschiedenis van molens. Excursieles Je bezoekt de molen en het museum met de klas. In het museum ontdekken de leerlingen alles over de molen en haar vroegere bewoners. Aan de hand van diverse objecten ontdekken ze hoe een molen juist werkt. Daarna kunnen de leerlingen onder begeleiding van een gediplomeerd molenaar de molen zelf beklimmen en bij voldoende windkracht de molen in werking zien. Buiten kunnen de kinderen het ‘Zeppos zoekspel’ spelen. Windmolenstraat 20, 1760 Onze-Lieve-VrouwLombeek
Prak tisc h
Je betaalt per leerling vanaf 7 jaar € 0,75. Begeleidende leerkrachten: gratis. Tel. 054 51 87 07,
[email protected] Enkel op afspraak. www.hertboommolenmuseum.be
SINT-PIETERS-LEEUW Rozentuin Coloma De rozentuin is één van de grootste en belangrijkste rozentuinen van Europa. Er bloeien jaarlijks meer dan 3000 rozenvariëteiten uit 25 verschillende landen. Samen zijn ze goed voor ruwweg 300.000 bloemen. Er zijn zeven verschillende tuinen met elk een ander thema, zoals de Japanse tuin, de Vlaamse tuin en de Internationale tuin. Er is ook een boomgaard van oude fruitboomvariëteiten waar klimrozen de stam beschermen.
bo d
Aan
Je kan de rozentuin vrij met je klas bezoeken of je kan een gegidste rondleiding reserveren via het gemeentelijk toerismekantoor.
Joseph Depauwstraat 25, 1600 Sint-Pieters-Leeuw
Prak tisc h
De toegang is gratis. Dienst Toerisme: tel. 02 371 22 62 en
[email protected] De rozentuin in het Colomapark is open van 15 mei tot 31 oktober van 10u tot 20u en in oktober van 10u tot 19u. Gesloten op maandag. www.sint-pieters-leeuw.be
GA EENS EEN KIJKJE NEMEN NAAR ... nuhebben musea of mo Niet alle gemeenten of een educatief pakket menten waarbij er lgt vo om ngeboden. Daar rondlei ding wordt aa dign enkele bezienswaar hier een overzicht va naar klas eens een kijkje he den waar je met je kan gaan nemen. n, de rondlei dingen vo orzie en ge n zij er : let ge Op t te l langs de buitenkan monu menten zijn enke bezichtigen.
BEVER Brouwerij Rigaux Tot aan het begin van de Tweede Wereldoorlog werd er in brouwerij Rigaux (ontstaan in 1789) bier gebrouwen. Dwars over de straat liep er een spoorlijn van de brouwerij naar de overgelegen opslagplaats. Op het spoor reden wagonnetjes die werden voortgetrokken door paarden. Achter de smeedijzeren poort zie je nog een overblijfsel van de stellingmolen, die in 1901 afbrandde. Enkel de bakstenen romp bleef bewaard. Plaats 9, 1547 Bever.
Sint-Martinuskapel van Burght De Sint-Martinuskapel in Burght is één van de mooiste kamerkapellen van Bever en behoorde tot een adellijk geslacht. Burght was tot 1600 het belangrijkste gehucht van Bever. Je vond er ook het Mottekasteel. In oude geschriften wordt er melding gemaakt van een huiskapel, die zich op enkele meters van de ‘burcht’ bevond en gesticht werd door Seger van Edingen, kasteelheer van Bergen, die er verbleef van 1295 tot 1310. De kapel staat op een driesprong aan de Burght in Bever.
HALLE Sint-Martinusbasiliek De Sint-Martinusbasiliek van Halle is het grootste en belangrijkste monument van de stad.Volgens de legende zou het wonderbaarlijke beeld van Onze-Lieve-Vrouw de stad in 1489 beschermd hebben tijdens de belegering van Filips Van Kleef door de kanonballen in haar mantel op te vangen. Hierdoor zou ze zwart zijn geworden. Je kan de kanonballen nog steeds bezichtigen in de kerk. De basiliek is een uniek bouwwerk in de laat-gotische stijl en bevat tal van prachtige kunstschatten en architectuur. Luister naar de verhalen verteld door de vele glasramen en kom te weten hoe Halle dankzij zijn zwart miraculeus beeld uitgroeide tot bedevaartsoord. Bewonder de unieke 14de-eeuwse apostelbeelden die een belangrijke plaats innemen in de europese kunstgeschiedenis en beeld je in hoe de priester in vroeger tijden zijn parochianen toesprak van op de barokke preekstoel uit de 17de eeuw.
Eind 2012 sluit de basiliek voor 2 jaar zijn deuren voor restauratie. In die periode loopt het project “Het mysterie van de Bouwmeester”: een 3D-film, begeleide wandelingen en een IPod mysteriespel.
Cardijnstraat I, 1500 Halle Gratis
Prak tisc h
De basiliek is doorlopend te bezichtigen van maandag tot zondag, van 8u tot 18u. www.toerisme-halle.be en www.mysterievandebouwmeester.be
HERNE Kartuizerklooster Het Kartuizerklooster van Herne is het oudste klooster uit de Nederlanden en was enorm belangrijk voor het culturele leven in de middeleeuwen. Het vormde het centrum van kopiisten en deed ook dienst als vertaalcentrum voor andere kloosters en voor de gegoede burgerij uit Brabant en Brussel. Bovendien ontstond er de eerste vertaling van de bijbel uit het Latijn naar het Middelnederlands. In 1783 werd het klooster opgeheven en verkocht. De kerk, gastenkamer, refter, kapittelzaal en het eigenlijke cellenklooster werden toen vernietigd. Daardoor blijven enkel nog de priorij en de langschuur over. Het klooster is nu privébezit en kan daardoor enkel langs de buitenkant bezichtigd worden. www.herne.be
Waltrudismolen / Hernemolen De Hernemolen of Sint-Waltrudismolen – ook wel molen van Looiken genoemd – was in de middeleeuwen de banmolen van de heerlijkheid Herne. Dit betekende dat de ondergeschikten verplicht waren er hun graan te laten malen en een gedeelte ervan aan de soevereine heer af te staan. De molensite ligt vlak bij het dorpscentrum en kan je bereiken via de voetweg die de Stationsstraat met de Rendries verbindt. Vanaf de brug over de Mark heb je een zicht op de molenkolk en de onlangs gerestaureerde molengebouwen. www.herne.be
LIEDEKERKE Wandelzoektocht Met de brochure ‘Neuzen in Liedekerke’ kan je gaan neuzen in de curiositeiten van de gemeente, Je ontdekt meer over de dialectwoorden, de merkwaardige zijwegen en de Likertse bewoners. Een wandelzoektocht leidt je langs de bijzondere plekken. De wandeling start aan het Gemeenteplein (8,5 km - 2u30 min) www.issuu.com/curieusvzw/docs/liedekerke
PEPINGEN Kasteelpark Ter Rijst Domein Ter Rijst bestaat uit een park, een classicistisch kasteel van circa 1775 en een bosreservaat. De vele wandelwegen en de prachtige wandeldreef laten je genieten van waterpartijen, talrijke inheemse bomen en een rijke struiken- en bloemenvariatie. In en rond de bossen wemelt het van het dierenleven: je vindt er niet alleen veel vogelsoorten, maar ook reeën. Park Ter Rijst, Terrest 2A, 1670 Heikruis Agentschap voor Natuur en Bos Vlaams-Brabant: tel. 02 454 86 33,
[email protected]. Het park is van 1 april tot 30 september open van 8u tot 20u en van 1 oktober tot 31 maart van 8u tot 17u. www.pepingen.be
SINT-GENESIUS-RODE Kapelletjeswandeling In Sint-Genesius-Rode kan je een wandeling van 7,3 km maken. De route volgt de kapelletjes rond de kerken van Sint-Genesius-Rode en Alsemberg. De beschrijving van de route en uitleg bij de verschillende kapelletjes vind je op www.pasar.be/vlaamsbrabant
TERNAT Geboortehuis Pol De Mont In 1857 werd Pol De Mont geboren. Deze journalist, schrijver, folklorist en dichter verruimde de Vlaamse cultuur aanzienlijk. Aan zijn geboortehuis in Wambeek werd een herinneringsplaat aangebracht. Je kan ook een Pol De Montwandeling afleggen, waarbij je verschillende plekken die belangrijk waren in zijn leven passeert. Pol De Montstraat 11, 1741 Wambeek Je vindt alle informatie over de wandeling op www.ternat.be/wandel-en-fietsroutes-pol-de-montwandeling.html
Kasteel Kruikenburg Het kasteel Kruikenburg was oorspronkelijk de zetel van de heerlijkheid Kruikenburg. In 1938 werd het kasteel gekocht door de broeders der christelijke scholen. Het waterkasteel herinnert aan de middeleeuwse verdedigingsburchten: drie vleugels in u-vorm die zijn opgesteld rondom een met brede ringgrachten omgeven binnenplaats, drie ronde torens in de vleugels en een vierkante ingangstoren die wordt voorafgegaan door een bakstenen brug op rondbogen. Aan de doorgang kan je nog tekenen zien van de ophaalbrug en de valhekken. De omgeving van het kasteel en de dreef, die het waterslot met de Sint-Gertrudiskerk verbindt, zijn als landschap beschermd. Statiestraat 37, 1740 Ternat
INFO Andere wandelingen en fietstochten Heel wat gemeentes bieden mooie wandel- en fietsroutes aan die je laten genieten van de bezienswaardigheden en het landschap. Neem een kijkje op de website van je gemeente of ga langs bij de toeristische dienst voor uitgewerkte themawandelingen.
Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei wil de bewoners van de regio warm maken voor het rijke culturele erfgoed dat zich in onze regio bevindt. Dit willen we doen in samenwerking met lokale besturen, erfgoedverenigingen en –organisaties en erfgoedenthousiastelingen. We brengen het erfgoed van onze regio in kaart, ondersteunen erfgoedwerkers en brengen bewoners in contact met hun erfgoed. Ons erfgoed is er voor iedereen! Dus ook voor kinderen en jongeren. De erfgoedcel vindt het belangrijk dat kinderen en jongeren kunnen kennismaken met hun verleden en ons erfgoed. Daarvoor hoef je niet op reis te gaan, erfgoed bevindt zich immers in je eigen omgeving. De erfgoedcel wil kinderen en jongeren via allerhande projecten en activiteiten in contact brengen met onze geschiedenis en tradities. Daarom ontwikkelt ze educatieve pakketten en activiteiten of stelt deze ter beschikking. Surf eens naar www.erfgoedcelpz.be/leerkrachten en ontdek hoe je met en in de klas aan de slag kan met erfgoed en welke educatieve pakketten, publicaties of activiteiten de erfgoedcel aanbiedt of voorstelt.
bo d
Aan
Boekentrolley In elke bibliotheek stelt de erfgoedcel boekentrolley’s ter beschikking van de scholen in de regio. -
Graven naar vroeger (kleuterschool en 1e leerjaar) Boekenpakket over erfgoed, het museum, archeologie, geschiedenis en familiegeschiedenis
-
Boekentrolley WOI (3e tot 6e leerjaar) Boekenpakket met fictie en non-fictie over de Eerste Wereldoorlog
Educatief spel ‘Terug in de MobiliTIJD’ In een uitdagend en leerrijk spel ontdekken de leerlingen de geschiedenis van mobiliteit in onze regio. Over heirbanen, tramsporen, trekpaarden en het kanaal! Interesse? Contacteer ons via
[email protected] of bel naar het nummer 02 451 69 48
Deze brochure is een initiatief van:
Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei
In samenwerking met:
Gemeente Beersel
Gemeente Bever
Gemeente Dilbeek
Gemeente Galmaarden
Gemeente Gooik
Stad Halle
Gemeente Herne
Gemeente Lennik
Gemeente Liedekerke
Gemeente Pepingen
Gemeente Roosdaal
Gemeente Sint-Pieters-Leeuw
Gemeente Ternat
vzw De Rand
Provincie Vlaams Brabant
Redactie: Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei, Molenstraat 102, Dilbeek, Tel: 02 451 69 48,
[email protected] Vormgeving: Joke Luyckx,
[email protected] Extra brochures bestellen kan via de erfgoedcel Pajottenland Zennevallei