Zijn bewegingsprogramma’s die cognitie stimuleren haalbaar in de thuissituatie? Een literatuurstudie met betrekking tot de dementiewoning van het project Technologie Thuis Nu
Door Susan Arendse en Martijn Moerman, studenten Fysiotherapie van de HU.
Opzet van de presentatie z z z z z z z z
Inleiding Doelstellingen g Materiaal en methode Resultaten Discussie Conclusie Bronnen Discussie
Inleiding Waarom dit onderwerp? - Technologie T h l i Th Thuis i N Nu - Bewegen en cognitie
Doelstellingen 1: Bepalen of er bewegingsprogramma’s zijn waarvan evident lijkt dat deze de cognitie stimuleren of het intreden van d dementie ti vertragen. t
Doelstellingen 1: Bepalen of er bewegingsprogramma’s zijn j waarvan evident lijkt j dat deze de cognitie stimuleren of het intreden van dementie vertragen vertragen. 2: Bepalen of deze programma’s uitgevoerd kunnen worden in de dementiewoning van TTN of dat deze aangepastt moett worden. d
Materiaal en Methode Geraadpleegde databases z Keywords z Inclusiecriteria z
Resultaten Fysieke oefeningen oefeningen. z Combinaties met andere interventies. z
z
Conclusie uitkomsten.
Fysieke oefeningen z z z z z z z z
Wang et al. (2006) Laurin et al. (2001) ( ) Kramer et al. (2006) Lautenschlager g et al. ((2004)) Palleschi et al. (1996) Cotman en Engesser-Cesar Engesser Cesar (2002) Heyn et al. (2004) Larson et al al. (2006)
Wang et al. (2006) z
Oefeningen: – Lopen, hiken, fietsen, aerobics/calisthenics, zwemmen, aquarobics gewichttraining aquarobics, gewichttraining, rekken of andere oefeningen oefeningen.
z
Beperkingen: – Niet alle interventies duidelijk gedefinieerd. – Intensiteit niet correct gedefinieerd. – Geen controlegroep.
z
Uitkomst: – Verminderde prestatie in fysiek functioneren geassocieerd met verhoogde kans op dementie (P<0.001) en Alzheimer (P 0.01). (P=0.01).
Laurin et al. (2001) z
Oefeningen: – Geen bewegingsprogramma.
z
Beperkingen: – Interventies niet gedefinieerd. – Subjectieve definitie van intensiteit.
z
Uitkomst: – Hoger niveau Æ kleiner risico op cognitieve achteruitgang onder vrouwen! • Cognitieve C iti achteruitgang-geen ht it d dementie ti (P (P<0.001). 0 001) • Alzheimer (P=0.02). • Dementie (P=0.04). – Onder mannen wel kleiner risico risico, niet significant significant.
Kramer et al. (2006) z
Oefeningen: – Combinatie van aerobics, kracht en flexibiliteit.
z
Beperkingen: – Intensiteit en resultaten niet vermeld.
z
Uitkomst: – Effect Size = 0.48 – Aerobics Æ meer grijze massa in temporale kwab.
Lautenschlager et al. (2004) z
Oefeningen: – Lopen of joggen. – Mix van uithoudingsvermogen uithoudingsvermogen, kracht kracht, balans en flexibiliteit.
z
Beperkingen: – Studies incompleet. incompleet – Gebruik controlegroep inconsistent.
z
Uitkomsten: – – – –
Meeste M t beweging b i Æ OR 0.66 0 66 50% controlegroep vs. 19% interventiegroep opgenomen Lagere depressiescore, significantie ontbreekt. >30 min. min fysieke activiteit/dag Æ hogere score MMSE (P<0.05).
Palleschi et al. (1996) z
Oefeningen: – Fietsen.
z
Beperkingen: – Alleen mannen. – Geen controlegroep vermeld.
z
Uitkomst: – Significant betere scores op 4 testen (P<0.0001).
Cotman en EngesserEngesser-Cesar (2002) Dierexperimenteel onderzoek z Oefeningen: g – ‘Wheel-running’.
z
Beperkingen: – Parameters niet vermeld. – Gebruik controlegroep niet vermeld. – Significantie niet vermeld.
z
Uitkomst: – Eerste reactie in hippocampus.
Heyn et al. (2004) z
Oefeningen: – Lopen als mobiliteitstraining. – Lopen i.c.m. isotonische oefeningen.
z
Beperkingen: – Isotonische oefeningen niet gedefinieerd. – Intensiteit niet correct gedefinieerd.
z
Uitkomst: – Significante verbetering op cognitieve prestatie (P<0.001).
(Heyn et al. 2004) Gemiddelden idd ld Groot effect n=24 Intensiteit 36 (minuten) Frequentie 4 (aantal sessies) Duur 14 5 14.5 (weken) MMSE 14.7 (baseline)
Gemiddeld idd ld effect n=40
Klein l i effect ff n=21
45
49 5 49.5
3
3.5
23 4 23.4
14
16.9
19.6
Larson et al. (2006) z
Oefeningen: – Lopen, hiken, fietsen, aerobics, calisthenics, zwemmen, q , krachttraining, g, rekken of andere oefeningen. g aquarobics,
z
Beperkingen – Geen controlegroep. – Intensiteit niet correct gedefinieerd. gedefinieerd – Niet alle interventies duidelijk gedefinieerd.
z
Uitkomst: – ≥3x/week 3 / k Æ incidentie i id ti 13 13.0/1000 0/1000 personenjaren. j – <3x/week Æ incidentie 19.7/1000 personenjaren. – Verlaging risico: 32%.
Combinaties van Praag et al. (1999) z Ávila et al al. (2004) z
van Praag et al. (1999) z
Dierexperimenteel onderzoek Oefeningen: z
Fysiek: – Rennen en zwemmen.
z
Cognitief: – Leren en verrijkte leefomgeving.
z
Beperkingen: – Parameters niet vermeld.
z
Uitkomsten: – Significant verhoogde celproliferatie in de gyrus dentatus bij renners (P<0.02). (P 0.02). – Verhoogde overlevingskans cellen bij verrijkte omgeving en renners (P<0.02).
Ávila et al. (2004) Ávila z
Oefeningen: z
Geheugentraining: – Motor movements, movements verbale associaties en categoriseren categoriseren.
z
ADL training: – Telefoongebruik, geven en ontvangen van berichten, hanteren dagboek g en maken van een sandwich.
z
Beperking: – Gebruik Rivastigmine. – Geen controlegroep. controlegroep
z
Uitkomst: – Vertraging Alzheimer. – Cognitieve C iti vooruitgang. it – Functional Test (P=0,04).
Conclusie uitkomsten. Type interventie
Totaal
Loopvormen
8
Aerobics
6
Kracht
5
z
Cognitieve oefeningen
4
z
ADL training
3
z
Flexibiliteit
3
Fietsen
3
Zwemmen
2
Isotonische oefeningen
1
Balans
1
Mix
1
z
Lopen 33 minuten 3 tot 4 x/week Intensiteit?
Discussie Grote variëteit aan interventies. z Niet noemen van interventies interventies. z Trainingsparameters onduidelijk of incompleet. incompleet z Inconsistent gebruik controlegroep. z Individueel vs. groepsverband. z
Conclusie Bestaande bewegingsprogramma’s. z Bewegingsprogramma voor de dementiewoning TTN. z
Bestaande bewegingsprogramma’s.
z
Actueel onderwerp. Geen consensus. Ontbreken parameters.
z
Aanbeveling:
z z
– Beter g gedefinieerd onderzoek.
z
3 tot 4 x/week ≥33min. 33min. lopen op loopband.
Bewegingsprogramma voor de dementiewoning TTN. Loopband. z Visuele, Visuele auditieve en aromatische aromatische. ondersteuning. z Herinneringssysteem. Herinneringssysteem z Veiligheid. z Esthetiek / functionaliteitsbehoud. z
Vragen?
