E E N K L A N T V E R T E LT
S E R I A L E N T R E P R E N E U R PA U L D E C L E R C Q
PROFIEL: WIE Paul De Clercq (51)
WAT Vastgoedbeheerder
WAAR Vosselaar, Antwerpen
SUCCESSIE VAN DUINBERGEN TOT MONTELUCO Bij zijn vastgoedprojecten let Paul De Clercq graag op de details. Het moet goed zijn. Voor de successieplanning van zijn vader, en die van hemzelf, was het niet anders. Daarom doet hij een beroep op de expertise van Optima. TEKST PIETER SEGAERT FOTO’S THOMAS VANHAUTE
D
e Kempense serieondernemer Paul De Clercq is thuis in Duinbergen. Op 200 meter van de zeedijk heeft hij er een elegant vakantiehuis. Decennialang behoorde het huis toe aan zijn vader. Toen die in 2012 overleed, kocht Paul De Clercq zijn broers en zus uit. Vorig jaar hebben hij en zijn echtgenote Hedwig
het vakantiehuis helemaal gerenoveerd. Met gepaste trots leidt hij ons rond en toont hij alle details. PAUL DE CLERCQ: “Sinds de renovatie is Duin bergen onze tweede thuis geworden. We konden het huis kopen dankzij de expertise en ervaring van Optima. Het vakantiehuis van mijn vader zat in een vennootschap, wat vroeger vaker gedaan werd.
[ CAPITAL 25 ]
53
Een jaar voor zijn overlijden besefte mijn vader dat er iets moest gebeuren, en zijn successieplanning vormde de directe aanleiding om contact op te nemen met Optima. Mijn accountant had een positieve ervaring met Optima in een ander dossier. Hij gaf mij een telefoonnummer, en enkele dagen later hadden we een afspraak bij Optima in Gent. Dat was in augustus 2011.”
E E N K L A N T V E R T E LT
“ EEN GOED PLAN IS PER DEFINITIEF NOOIT AF.”
Wat heeft Optima voor u kunnen doen? PAUL DE CLERCQ: “Optima heeft als het ware eerst een foto gemaakt van onze financiële situatie. Onze financial planner vroeg al onze rekeningen en documenten op: huwelijkscontracten, statuten van vennootschappen, handelsbalansen … Hij maakte een audit, en op basis van die analyse ging hij op zoek naar verbeterpunten.” Voor het vakantiehuis stelde Optima voor om een holding op te richten? PAUL DE CLERCQ: “Ja, met de nieuwe holding nam ik de vennootschap van mijn vader over, inclusief het vakantiehuis en wat fondsen. Dankzij die fiscaalvriendelijke constructie kon ik met mijn aandeel in de vennootschap zelfs gedeeltelijk mijn broers en zus uitbetalen.”
Voor de uitvoering van het financieel plan deed u een beroep op eigen contacten? PAUL DE CLERCQ: “Bij alles wat ik onderneem, probeer ik een team van capabele mensen samen te brengen. Om dan intens samen te werken, elkaars sterke punten te leren kennen, en tot een mooi resultaat te komen, dat vind ik bijzonder fijn. Zo heb ik het ook bij dit plan aangepakt. Als ondernemer had ik door de jaren heen heel wat experts leren kennen: accountants, juristen, notarissen ...” Is het plan ondertussen helemaal uitgevoerd? PAUL DE CLERCQ: “Nee, een goed plan is per definitie nooit af. Je past het voortdurend aan nieuwe omstandigheden aan. Zo mondde het plan voor mijn vader uit in een plan voor mijn echtgenote en mezelf. Mijn vader is in 2012 gestorven, waardoor
[ CAPITAL 25 ]
54
we eigenlijk weinig tijd hebben gehad om alles goed uit te voeren. Sommige dingen hebben tijd nodig om te rijpen. Door die ervaring besefte ik dat ik beter zelf ook al een en ander op papier kon zetten. Vandaar dat ik nu geregeld samen zit met Optima om mijn situatie te verbeteren.” Ook om jullie eigen successie te optimaliseren? PAUL DE CLERCQ: “Ja, Hedwig en ik zijn getrouwd met scheiding van goederen. Als één van ons overlijdt, moeten we stevige successierechten betalen. Optima adviseerde om een zogenoemd Toegevoegd Intern Gemeenschappelijk Vermogen te registreren bij een notaris. Daarnaast heb ik de naakte eigendom van mijn aandelen in de holding geschonken aan mijn echtgenote. Deze ‘wederzijdse schenking’ lieten we registreren bij een Nederlandse notaris,
E E N K L A N T V E R T E LT
hetgeen een besparing opleverde van 3 procent aan schenkingsrechten. Misschien beleggen we straks ook via een wederzijdse schenking in een bevek, maar daar zijn we nog niet helemaal uit.” Geeft Optima u ook advies over uw pensioen opbouw? PAUL DE CLERCQ: “Uit de audit bleek dat Hedwig en ik goed zaten op vlak van pensioenopbouw. De volgende stap is om naast de vennootschappen ook mijn roerende waarden te herstructureren en tezelfdertijd de successie te regelen. “ In uw nalatenschap zit ook een uniek project in Toscane. Hoe bent u daar terecht gekomen? PAUL DE CLERCQ: “In 2003 bezochten we kennissen in Monteluco, centraal in Toscane. Per toeval vonden we een 200 jaar oude Italiaanse landwoning, 1,5 hectare groot. We hadden al veel gereisd, maar zoiets hadden we nog nooit gezien. Vanuit de tuin heb je een panoramisch zicht op de Toscaanse heuvels. Je komt er meteen tot rust. Bovendien heeft het domein een uitstekende ligging, op amper een uurtje rijden van de luchthaven van Pisa. Bleek dat het landgoed al een half jaar te koop stond. Nog dezelfde dag sloten we een akkoord tot aankoop. Een week later tekenden we het compromis. Dat was snel, maar we speelden al langer met het idee.”
vrienden of mensen met wie ik samenwerkte. Dat zorgde voor unieke trips waar we tijd hadden voor elkaar. In deze hyperbereikbare samenleving is dat een zeldzaam goed. Die emotionele intrest van onze investering is ons meer waard dan de financiële opbrengst.” In 2013 bent u een tweede, uitgebreidere renovatieronde gestart? PAUL DE CLERCQ: “De vier appartementen zijn helemaal opnieuw ingericht en bemeubeld, naar een ontwerp van de jonge Antwerpse interieurarchitect Sam Peeters. Tuinarchitect Kristof van den Bouwhuysen uit Brasschaat heeft de tuin hertekend. De olijfboomgaard heeft een opknapbeurt gekregen. In Monteluco maken we nu onze eigen olijfolie. In de tuin hebben we ook een inox zwembad laten aanleggen.” Nu zou u graag drie van de vier appartementen verkopen? PAUL DE CLERCQ: “Ik zou nu graag middelen vrijmaken voor een volgende start-up. Tijdens mijn
Tussen 2003 en 2005 hebt u de landwoning een eerste keer gerenoveerd? PAUL DE CLERCQ: “We hebben de landwoning onderverdeeld in vier appartementen, goed voor 400 m2 bewoonbare oppervlakte. Tussen 2005 tot 2013 verhuurden we ze in het hoogseizoen. De rest van het jaar gingen we er zelf naar toe, een of meerdere keren per maand. Vaak ook met goede
“ DE EMOTIONELE INTREST VAN DE LANDWONING IN TOSCANE IS ONS MEER WAARD DAN DE FINANCIËLE OPBRENGST.” [ CAPITAL 25 ]
55
carrière heb ik al een paar keer een idee van nul uitgewerkt tot een bloeiende kmo. Telkens voor een periode van zes, zeven jaar. En altijd in de bouwsector; als aannemer, onderaannemer of consultant. Zo had ik de eindverantwoordelijkheid over bedrijven tot 200 medewerkers. Vandaag beheer en ontwikkel ik eigen vastgoed en werk ik enkel samen met freelancers. Maar ik sta altijd open voor nieuwe opportuniteiten. Ook nu.” Om geïnteresseerde kopers te vinden, nam u zelfs een videofilm op? PAUL DE CLERCQ: “Ja, die geeft een goed beeld van wat je kunt verwachten: vier appartementen met een gemeenschappelijke tuin, olijfboomgaard en zwembad. Volledige rust, maar toch in de buurt van Siena, Lucca en Florence. In Duinbergen voelen we ons thuis, maar in Monteluco ook. Daar hebben we al veel fijne uren beleefd. Die willen we blijven delen, met mensen die net als wij verliefd zijn op Toscane.” Meer over Monteluco op www.monteluco.it
E E N K L A N T V E R T E LT
Optima
expertise
DIETER BOSSUYT BELASTINGCONSULENT – NV CONSULTING SERVICES
DE SCHENKING TUSSEN ECHTGENOTEN Als ze aan successieplanning beginnen, denken de meeste mensen aan een schenking aan hun kinderen. Nochtans is de overdracht van uw vermogen naar de volgende generatie vaak nog niet aan de orde. Is het niet interessanter als bij een overlijden uw vermogen zo veel mogelijk naar de langstlevende partner gaat? En dat natuurlijk met een zo laag mogelijk fiscaal kostenplaatje. Een schenking tussen echtgenoten kan dan een geschikte techniek zijn.
WAT ALS DE ONTVANGER EERST OVERLIJDT?
VOOR WIE?
Met deze techniek komen de aandelen uiteindelijk bij de langstlevende terecht, ongeacht wie dit is, en in principe zonder successierechten. Wel moet u weten dat de techniek alleen het eerste overlijden indekt. De langstlevende moet op zijn beurt nog een planning voor de kinderen uitwerken. Bovendien moet u bij de schenking zelf ook rekening houden met de reservataire erfdelen van de kinderen.
Maar stel dat de man uit ons voorbeeld als eerste overlijdt. Moet zijn weduwe dan successierechten betalen op de aandelen die eigenlijk van haar zijn? Toch niet. Als ze in de schenkingsakte de juiste clausules opneemt, kunnen de aandelen op dat ogenblik terugkeren naar de vrouw, zónder successierechten.
De techniek is alleen bruikbaar voor koppels die gehuwd zijn onder het stelsel van scheiding van goederen of het wettelijk stelsel. In dit laatste geval is uitdrukkelijk vereist dat het om niet-gemeenschappelijke goederen gaat. Want echtgenoten kunnen alleen goederen aan elkaar schenken die tot het eigen huwelijksvermogen van de schenker behoren.
EN BIJ EEN ECHTSCHEIDING? HOE WERKT HET? Wat als het huwelijk van het koppel uit ons voorbeeld op de klippen loopt? Gaat de man dan aan de haal met de aandelen die zijn vrouw hem geschonken heeft? In principe is een schenking definitief. ‘Gegeven is gegeven’, zo luidt het motto. Maar op deze algemene regel bestaat één uitzondering: schenkingen tussen echtgenoten zijn te allen tijde eenzijdig herroepbaar. De vrouw kan dus altijd haar aandelen terugvorderen.
Stel dat een vrouw aandelen in een vennootschap bezit, en die schenkt ze aan haar man. Die aandelen zullen bij haar overlijden niet meer tot haar nalatenschap behoren. En dus moet de man op deze aandelen in principe ook geen successierechten meer betalen. Afhankelijk van de omstandigheden van de schenking, moet mogelijk wel nog een periode van drie of zeven jaar overbrugd worden vooraleer de schenking ‘successievrij’ is.
[ CAPITAL 25 ]
56
