Economie en Oriëntatie: “Assistent Commercieel Medewerker” Jagwatie “Annie” Ramjanam-Raghoe en Sabina Vrolijk-de França
Inhoudsopgave
Aan de leerling ......................................................................................................................... 3 1 Assistent Commercieel Medewerker ............................................................................. 4 1.1 Algemeen........................................................................................................................... 4 1.1.1 Eisen voor een goede verkoper .................................................................................. 4 1.1.2 Taken van een goede verkoper ................................................................................... 6 1.1.3 Beroepen ..................................................................................................................... 6 1.1.4 Kosten en Stage .......................................................................................................... 7 2 Orientacion general........................................................................................................ 8 2.1 Algemeen........................................................................................................................... 8 2.2 Bende un producto: cliente semper ta REY ...................................................................... 8 2.3 Bende un producto: propaganda ...................................................................................... 10 2.4 Bende un producto: logo ................................................................................................. 14 2.5 Bende un producto: e tienda ............................................................................................ 19 2.6 Bende un producto: conose e producto ........................................................................... 20 2.7 Bende un producto: via di telefon ................................................................................... 21 2.8 Bende un producto: den e tienda ..................................................................................... 23 2.9 Bende un producto: calcula prijs ..................................................................................... 26 2.10 Bende un producto: traha un factura ....................................................................... 28 2.11 Bende un producto: cliente ta paga ......................................................................... 30 2.11.1 Bankbiljetten en munten ........................................................................................... 30 2.11.2 Cheque ...................................................................................................................... 32 2.11.2.1 Con e cliente mester yena su cheque? .................................................................. 33 2.11.3 Betaalpas en creditcard ............................................................................................. 35 2.11.4 Betaalpas en creditcard ............................................................................................. 37 2.12 Bende un producto: ban practica .................................................................................... 39 Bijlage 1: extra cheque ............................................................................................................. 40 Bijlage 2: Caracteristicanan autenticidad placa Arubiano ....................................................... 42 Bijlage 3: Patronchinan riba placa Arubiano ........................................................................... 43
2
Aan de leerling
Je gaat nu kennismaken met de unit Economie, Afdeling “Assistent Commercieel Medewerker”. Misschien vind je het wel spannend omdat het iets nieuws is. Misschien denk je wel dat het erg moeilijk zal zijn. Als je eenmaal begonnen bent, merk je vast dat het een leuk en spannende unit is. Unit Economie heeft namelijk veel te maken met het doen en laten van mensen. Het eerste hoofdstuk ga je kennismaken met de afdeling “Assistent Commercieel Medewerker”. In het tweede hoofdstuk krijg je een algemene oriëntatie binnen de afdeling zoals, logo’s herkennen, memo schrijven, geld enzovoort. Wij verwachten dat deze eerste kennismaking met de unit economie, afdeling “Assistent Commercieel Medewerker” je goed zal bevallen en dat je er veel van opsteekt. Wij hebben namelijk geprobeerd Economie en Oriëntatie: “Assistent Commercieel Medewerker” speciaal voor jou te schrijven. Veel succes! Jagwatie “Annie” Ramjanam-Raghoe en Sabina Vrolijk-de França
3
1
Assistent Commercieel Medewerker
1.1
Algemeen
De opleiding assistent commercieel medewerker is een opleiding waarin je leert om klantgericht te werken. Je krijgt met geld te maken en daarom moet je goed kunnen rekenen. Je gaat ook te maken hebben met artikelkennis en klantentypen.
1.1.1
Eisen voor een goede verkoper
Om als verkoper te slagen moet je de volgende eisen hebben:
Persoonlijke kwaliteiten 1. Geduld: dat betekent dat je naar de klant blijft luisteren. 2. Tact: Dat is zodanig met de klant communiceren dat zij/hij zich niet gekwetst voelt. 3. Beleefd zijn: De klant met alle respect helpen. Dit alles noemen we mentaliteit. 4. Houding: Een goede verkoper moet een juiste verkoopgerichte houding hebben. Dat betekent dat de verkoper de klant moet laten zien dat hij welkom is door de klant vriendelijk te begroeten en een juiste houding te nemen bv recht staan. De taalgebruik is hier heel belangerijk en het spreken met twee woorden . b.v Goedemorgen mevrouw , waarmee kan ik u helpen.
4
Persoonlijke Verzorging Een goede verkoper moet letten op de verzorging van kleding en uiterlijk. 1. Kleding moet functioneel en herkenbaar zijn bij de klant. 2. Fuctioneel is aangepast aan de aard van de werkzaamheden bv kapper, slager etc. 3. Herkenbare kleding is uniforme kleding bv personeel van La Linda. 4. Uiterlijke verzorging is goed verzorgd uitzien bv , geen sterke transpiratie, make-up, haar, mond, hand , voet, dus van top tot teen netjes verzorgd.
Vakkennis Ook moet de verkoper vakkennis bezitten, betekent dat hij de klant het artikel moet kunnen adviseren door te lezen erover etc. Lezen is ook erg belangerijk in de opleiding.
Samenwerking Samenwerking met collega's is heel belangerijk en natuurlijk moet je eerlijk te werk gaan en diefstal vermijden je zult veel te maken hebben met geld en artikelen die je niet mag eigenen.
Tarea 1 Cua di e exihencianan menciona akiriba bo tin? ................................................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................
5
1.1.2
Taken van een goede verkoper
Als een goede verkoper moet je de volgende taken in de winkel kunnen doen: Vekoopgesprek houden Artikelen argumenteren Bonnen schrijven Korting berekenen Kassawerkzaamheden Artikelen in en uitpakken
Goed kunnen omgaan met ruiling en klachten van artikelen Prijskaartjes maken Telefoon opnemen Promotionele activiteiten houden Vakken vullen Artikelen bezorgen
1.1.3
Beroepen
Als je voor deze opleiding kiest kun je in veel verschillende beroepen terecht komen. We noemen enkelen op: 1. Winkelverkoper 2. Kassamedewerker 3. Magazijnmedewerker 4. Medewerker in de Public Relations (PR) 5. Design medewerker voor Promotions 6. Goederen bezorger (Chauffeur Wholesale) 7. Inkoper (Commercieel medewerker) 8. Telefonist(e) commercieel bedrijf 9. Etaleur ( Etalages decoreren) 10. Rackjobber (vakken vullen / artikelen presenteren voor een handelsbedrijf)
6
1.1.4
Kosten en Stage
Kosten In principe worden alle boeken en stencils door de EPB voorzien. Het is wel handig als je een eigen computer thuis hebt, zodat je opdrachten of projecten kunt maken. Daarnaast kan je ook met bepaalde computerprogramma’s thuis oefenen, zoals Excel en Word. Het is echter niet verplichti. Stage Tijdens de opleiding loop je twee stages; één in het derde jaar en één in het vierde jaar.
Opdracht 2 Hoeveel stages moet je lopen? ...................................................................................
Spreken de werkzaamheden je aan? Dan is het beroep als commercieel medewerker misschien wel iets voor jou!
7
2
Orientacion general
2.1
Algemeen
Den e siguiente hoofdstuk bo ta bai haña un orientacion general di e diferente topiconan cu lo wordo trata den unit Economie, afdeling “Assistant Commercieel Medewerker”.
2.2
Bende un producto: cliente semper ta REY
Bende kiermen pone bo mes na servicio di un cliente. Hopi hende ta tuma e trabou di un bendedor como un trabou facil cu tur hende por hasi. Hopi bendedor no a siña pa e trabou. E consecuencia ta cu nan no ta trata e cliente bon. Ta pesei den e departamento aki bo ta siña tur e “tools”nan cu ta necesario pa hasi bo trabou cu exito. Mayoria di negoshi na Aruba ta ensera bendemento di un producto. E tarea di un bon bendedor pa duna un cliente e impreshon cu e ta haña hopi great cu e cliente ta hasi compras na su tienda. Ta pesei esun cu ta bende mester ta servicial y duna un cliente un bon trato. E cliente semper mester wordo trata mescos cu un rey. E bendedor mester tin un actitud de benta positivo. Algun actitud di benta positivo di un bendedor: Tin pasenshi Ta cortes Ta Honesto
8
Tarea 3 Scirbi dos actitud positivo cu un bon bendedor mester tin. 1. ................................................................................... 2. ................................................................................... Esun cu ta bende tambe mester ta representabel. Hopi biaha e tiendanan ta duna nan bendedornan un uniform.
Tarea 4 Pinta / plak un uniform pa un trahador di un negoshi na Aruba den e hoki akibou.
9
2.3
Bende un producto: propaganda
Ora un cliente disidi pa cumpra un producto e por bishita e negoshi di baiha. Pero mayoria di cliente ta cumpra un producto door cu nan a mira e producto un caminda.
Tarea 5 Con un producto por bira conosi cerca un cliente? 1. Door di hasi propaganda 2. Mira producto serca famia e.d.
Tarea 6 Cua ta tur e medionan cu un negoshi por usa pa hasi propaganda pa su negoshi of producto? 1. Radio
7. elefon
2. Television
8. Message
3. Revista
9. Flyer
4. Internet
10. T-shirt
5. Email
11. Riba e articulo mes
6. Pen
12. Folder etc
10
Tarea 7 Scirbi na cua medio di comunicacion propaganda a wordo buta:
………………………
………………………
……………………… ……………………
………………………
……………………
………………………
Tarea 8 Hopi hende ta gusta lesa corant na Aruba. Marca un ronchi na e corant(nan) caminda lo bo pone un propaganda si lo bo tabata un comerciante. Dicon bo a scohe e corant(nan) ei?
Pasobra……………………………………………………………………………………..………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………...
11
Tarea 9 Tin un avion cu ta hasi propaganda pa Aruba. Bo ta kere cu e propaganda aki ta uno cu lo tin un efecto positivo? Si / No, Pasobra…………………………………………………… ………………..…………………………………………… …………………….……………………………………………………………………………………..
Tarea 10 Na unda lo bo a pone bo progandanan si abo lo tabata un comerciante cu ta bende articulonan specialmente na turista? Marca un ronchi na e medio cu abo lo scohe.
Pasobra……………………………………………………………………………………..………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ta hopi importante pa bo conose bo grupo di cliente prome cu bo pone un propaganda un caminda. Un turista no ta lesa corantnan local na nan pais. Lo bo mester usa otro medio di comunicacion. Por ehempel internet of facebook.
Slogan Hopi biaha ora un negoshi hasi un propaganda, nan ta purba di usa un slogan. Slogan ta un palabra of frase cu ta wordo usa den un propaganda pa e cliente por reconose y keda corda e negoshi of producto. Por ehempel si bo cuminsa tende “di bo tambe”, bo sa cu nan ta papia di Setar. Setar, di bo tambe.
Tarea 11: Cua slogan ta pertenese na cua compania?
Conecta e 12
nomber di e compania cu e slogan corecto. Finger Licking Good Eat Fresh I’m loving it!!
On time, accomodating and simpatico
Nos a bin pa keda
Prome den noticia
Membership shopping!!!
13
Tarea 12 Den lista aki bo ta haya cierto tipo di negoshi; p.e Fotoshop – Giftshop – Floresteria – Boetiek – Cardealer - Parandabus - Bookstore - Restaurant – Supermercado.joyeria. Scohe un tipo di negoshi y traha un propaganda ( flyer) pa atrae e clientenan na bo negoshi. Duna e negoshi un nomber y scirbi tur e informacion pa tur hende por yega facilmente.
2.4
Bende un producto: logo
Articulonan of productonan por wordo reconoci door di un logo. Logo ta un marca of un pintura unico cu ta wordo usa pa reconose un producto of tienda. Akinan nos tin un ehempel di e logo di adidas. E persona cu ta cana cu e tas aki ta hasiendo propaganda pa e negoshi sin cu e ta consiente di dje.
14
Tin negoshi ta cambia nan logo cu tempo. Akinan bo ta wak e logo di Pepsi Cola. Tarea 13 Compara e logonan. Kico a cambia cu tempo na e logo di pepsi? ……………………………………………………… ………………………………………………………
Wak con e logo di Kodak a desaroya cu tempo.
Tarea 14 Pinta un logo di un articulo den hoki aki(no usa e logonan cu a wordo usa ariba).
15
Tarea 15 Mira e siguiente logonan y conecta nan cu e nomber di e producto of tienda:
Louis Vuitton
16
Tarea 16 Na cua articulonan/servicionan e siguiente logonan ta wordo husa?
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
Bo por a reconose tur e logonan cu ta wordo usa riba e articulo of servicioanan? Casi sigur cu si. Ta pesei e logo ta importante, ya cu e cliente ta keda corda e logo.
17
Flyer Un negociante cu kier mehora su benta ta haci tur esfuerso pa informa su clientenan ki tipo di negoshi e tin, e adres, e surtido cu e ta bende, e orario di habri , telefon etc. Tur esaki e por haci na un forma di traha un flyer. Ehempel di un flyer
Tarea 17 Skirbi tres articulo cu bo ta wak riba e flyer:
Articulo 1: ……………………………………….. Articulo 2: ……………………………………….. Articulo 3: ………………………………………..
18
2.5
Bende un producto: e tienda
Tin diferente negoshi riba Aruba. E tiendanan tambe ta usa un logo special pa e cliente por reconose e tienda.
Tarea 18 Hopi hende ta gusta bishita Palm Beach Plaza y Paseo Herencia. Menciona cua negoshi ta situa na Palm Beach Plaza y cua ta situa na Paseo Herencia.
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
Riba e logo di Friday’s tin skirbi T.G.I. Bo sa kico e afkorting ta? Thank God It’s
19
2.6
Bende un producto: conose e producto
Un negoshi cu kier bende su producto, mester tin un bon bendedor den cas. Pa un persona ta un bon bendedor e mester conose su producto hopi bon. E mester por splica e cliente kico tur e producto por hasi, cua tamayonan tin di e producto etc. Esaki ta e cualidadnan di e producto of tienda. Un bendedor por haña sa mas di e producto of negoshi door di lesa e parti patras di e producto of door di busca mas informacion riba internet. Tin mas manera pa haña informacion, pero nos no lo nombra tur den e reader aki. Akinan bo ta wak un ehempel di e cualidadnan di e perfume marca Givenchi. Marca Givenchi E holo ta suave Cantidad: 350 ml
Tarea 19
Menciona tres cualidad di cada un articulo akibou. ……………………………………………. ……………………………………………. …………………………………………….
…………………………………………… ……………………………………………. …………………………………………….
`
…………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… 20
2.7
Bende un producto: via di telefon
Un bendedor mester tin cu atende e telefon bon, ora un benta drenta asina. E bendedor mester duna informacion tocante e producto, specials, prijs etc. Pesei ta importante pa e bendedor scucha e cliente bon y scirbi tur cos den e buki di anotacion cu tin poni banda di e telefon hunto cu un pen. Ora e telefon ta ring , tume y bisa bon dia, menciona e nomber di e negoshi y bo nomber y haci e anota datosnan.
Tarea 20
Rollenspel: papia na telefon
Yena e siguiente datosnan pa un yamada di telefon. Sr Fabian ta yama na Cadushi hardware Center. E negoshi ta habri di dialuna – diabierna di 8.00-18.00 or. Sr Fabian kier haci un bestelling di 20 saco cement cu mester wordo entrega na Mabon 43 despues di tres or a tardi. E prijs pa saco ta FL 11 .Conta sr Fabian adres di CHC cu ta Curacabai 27 telefon 5842262 y e orario di habri. Awor nos ta haci e rollenspel via telefon. Bendedor di Cadushi hardware Center ta contesta e preguntanan y duna tur e informacion na e cliente Sr Fabian. Tips pa e bendedor: Papia trankil y cla. No kauwballs No laga e telefon sona dimas.
21
Tarea 21 Despues bo ta nota e bestelling na e memoblok Cadushi Hardware Center Adres Curacabai 27 tel 584-2262
22
2.8
Bende un producto: den e tienda
Bo por haña un telefon den un tienda. Tambe tin otro equiponan cu tambe ta wordo usa den un tienda, manera faxmachine, calculator, computer, nietmachine, caha di placa. Tarea 22 Skirbi e nombernan di e equiponan cu ta wordo usa den e tiendanan. Scohe entre: nietmachine, faxmachine, caha di placa, calculator,
…………………………………………………
…………………………………………..……..
……………………………………….………….
…………………………………………………..
E negoshi mester ta bon surti y representabel. Exigencianan pa un bon presentacion di producto ta: E presentacion mester ta ordena E presentacion mester ta atractivo E presentacion mester por pas cu e tienda 23
Articulonan Tin diferente articulo cu por wordo bendi den un tienda. E articulonan ta wordo parti den: Articulonan di prome nesecidad. o ta productonan cu ta wordo usa diariamente na cas (productonan di primera nesecidad). o e cliente sa locual cu e kier y e kier haci compras liher. o e cliente ta conoce e productonan, prijs, cualidad, calidad etc.
Articulonan cu ta wordo cumpra pa “fun”: “funshopping goods”. o E cliente hopi biaha ta tuma su tempo pa hasi esaki. o Hopi bT a productonan cu ta wordo usa diariamente na cas. e cliente sa locual cu e kier. E ta conoce e productonan, prijs, cualidad, calidad etc.
Articulonan special: “specialty goods”. o Ta articulonan cu ta wordo cumpra de bes en cuando. o E articulo por wordo usa pa hopi tempo. o E cliente ta tuma su tempo prome cu cumpra e articulo aki. o Hopi biaha ta compara e articulonan cu otro ya cu nan ta costa hopi placa.
24
Tarea 23
Yena e palabranan: articulo di prome necesidad, funshopping goods of
specialty goods na e lugarnan corecto.
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
…………………………….. ………………………… …………………………. …………………………………….
……………………… …………………… ……….……………… …………………………. ………………………….
25
2.9
Bende un producto: calcula prijs
Mayoria biaha e doño of un trahador ta calcula e prijs cu e articulo ta bal.
Tarea 24 Conta e siguiente articulonan.Haci uso di un calculator. 1 paki suco pa FL 2.50 1 kipashi pa FL 3.50 2 paki beleg FL 1,50 pa uno . Calcula e suma total FL ……………..
Despues cu e prijs di e articulo a wordo calcula, mester pone e prijs riba e articulonan cu mester wordo bendi. Un di e maneranan cu e articulonan ta wordo di prijs ta door di hasi uso di carchinan di prijs,prijskaartjes. Tambe bo por skirbi e prijs cu un pen di caligrafi, caligrafische pen. Di e manera aki e bendedor ta hasi e articulo atractivo y bo ta mira e prijs mesora. Pa prijs articulunan nos ta haci uso di diferente manera y material, por ehempel un prijsmachine, etiketa pa colga, carchi di prijs, viltstift, borchi cu krijt.
26
Tarea 25 Marca cu un flecha cua manera di prijs ta pertenece na e pinturanan:
Pen pa scribi calligrafy
Carchi di prijs
Machine di prijs
Viltstift
27
2.10
Bende un producto: traha un factura Tarea 26 Moeder verkoopt 10 blackberrys aan “ALL about BB” op rekening à f 825,- per
stuk. “ALL about BB” krijgt 10% korting. Natuurlijk moet “ALL about BB” ook 1,5 % BBO betalenii.
Maak de faktuur voor “ALL about BB”.
Blackberry 4U
18 mei 2011
“We do business 4U”
Faktuur #
101
Caya Miyonario 13
Voor:
Verkoop van 10 BB
Aruba
Verkoop aan:
All About BB
Tel: + 297-582-2222
Caya Bon Pagado 16
Fax: + 297-582-2223
Aruba Tel: +297-582-1919 Fax: +297-582-1920
DESCRIPTION
Bedrag
SUBTOTAAL Korting
Make all checks payable to Blackberry 4U
THANK YOU FOR YOUR BUSINESS!
SUBTOTAAL BBO TOTAAL
28
Opdracht 27 Je moeder verkoopt 13 blackberrys aan “ALL about BB” op rekening à f 1.100,- per stuk. “ALL about BB” krijgt 15% korting. Natuurlijk moet “ALL about BB” ook 1,5 % BBO betalen.
Vul de onderstaande faktuur in.
Blackberry 4U
18 mei 2011
“We do business 4U”
Faktuur #
101
Caya Miyonario 13
Voor:
Verkoop van 10 BB
Aruba
Verkoop aan:
All About BB
Tel: + 297-582-2222
Caya Bon Pagado 16
Fax: + 297-582-2223
Aruba Tel: +297-582-1919 Fax: +297-582-1920
DESCRIPTION
Bedrag
SUBTOTAAL Korting Cheques opschrijven op naam van Blackberry 4U
THANK YOU FOR YOUR BUSINESS!
SUBTOTAAL BBO TOTAAL
29
2.11
Bende un producto: cliente ta paga
Un cliente por paga di diferente manera. E por paga cu:
Bankbiljetten en munten
Cheque
Pinpas
Via de bank
2.11.1
Bankbiljetten en munten
Een bankbiljet is papiergeld die als geld gebruikt wordt.Een munt is een stuk materie, meestal metaal dat als geld gebruikt wordt, gewoonlijk in de vorm van ronde platte schijfjes. Je kunt geen Arubaans geld in het buitenland gebruiken. Op Aruba wordt ook de dollar bijna overal geaccepteerd. Hier volgen alle munten die op Aruba gebruikt wordeniii.
Opdracht 28 Noem alle munten die wij op Aruba kennen (7 munten): Vijf cent, tien cent, vijfentwintig cent (dies placa), vijftig cent, een gulden, vijf gulden
Opdracht 29 Welke symbolen staan op de Arubaanse munten getekend? o Escudo op alle munten. o Gezicht van koningin Beatrix op munten van f 1,- t/m f 5,- gulden.
30
Opdracht 30 Welk munt wordt nauwelijks gebruikt? De f 2½ Hier volgen alle bankbiljetten die op Aruba gebruikt worden:
Calco
Cascabel
Dori
Mero
Choco
Opdracht 31 Welk bankbiljet wordt nauwelijks gebruikt? iv De f 500,- Mero
Opdracht 32 Extra: Zie Bijlage 1 en 2 :regels bij het gebruik van bankbiljetten. Noem 4 punten voor het bepalen van de authenticiteit van een bankbiljet. 1. .................................................................................................................... 2. .................................................................................................................... 3. .................................................................................................................... 4. ....................................................................................................................
31
Opdracht 33 Gina Croes heeft de volgende bankbiljetten en munten in haar tas:
1 bankbiljet van f 100,-
2 bankbiljet van f 50,-
1 bankbiljet van f 25,-
13 munten van f 0,10
12 munten van f 1,-
5 munten van f 0,50
3 munten van 0,25
Hoeveel Arubaans geld zit er in totaal in de tas van Gina Croes? 1x
100.00 =
100.00
2x
50.00
=
100.00
1x
25.00
=
25.00
13 x
0.10
=
1.30
12 x
1.00
=
12.00
5x
0.50
=
2.50
3x
0.25
=
0.75 241.55
2.11.2
Cheque
Een cheque is een betaalmiddel via een gedrukt stuk papier. Wordt ook wel geschreven als check. De cheque is nog steeds een veelvuldig gebruikt betaalmiddel. Ze worden door de bank verstrektv/vi. Niet alle winkels of bedrijven accepteren een cheque. Ze kunnen deze namelijk weigeren. Hieronder zie je een voorbeeld van een cheque.
In het volgende paragraaf wordt uitgelegd hoe je een cheque moet invullen. 32
2.11.2.1
Con e cliente mester yena su cheque?
Op de cheque staat al het volgende gedruktvii: A. De naam en adres van de klant (van degene die gaat betalen: in het engels “payee”) B. Het nummer van de cheque C. Het adres van de “branch” van de bank D. Het doorvoernummer van de bank (“transit number”) E. Het lopende rekeningnummer (“current account”) In te vullen door de klant persoonlijk : F. De naam van de persoon of het bedrijf die de klant gaat betalen, namelijk de begunstigde (in het engels “payor”). De klant moet de naam van de persoon of het bedrijf volledig opschrijven. G. Bedrag die de klant betaalt. H. Compleet geschreven bedrag met streepje erachter (als er teveel ruimte over is) I. Beschrijving van gekochte artikel (memo) J. Handtekening van de klant K. Datum van de koop
33
Opdracht 34 Je gaat op 16 september een nieuwe computer kopen. Je schrijft een cheque uit aan Computer-Zupport ter waarde van f 1.750,-. Vul het onderstaande cheque volledig in. Let op de bovenstaande punten.
Strookje Name _____________________________
Date ___________________
Cheque _______________________ Caya BO POR 2
101 DATE___________________
PAY TO THE ORDER OF
_________________________________ F ______________
___________________________________________________________ GULDENS One Happy Island Bank 1221 Main Street Oranjestad, Aruba 10001 FOR
___________________________ 53202719 6395139513
______________________________ 0101
viii
Bijlage 1: extra cheques Let op: A. Bij betalingen per cheque wordt - afhankelijk van het bedrag - om legitimatie gevraagd. Soms moet je twee verschillende legitimatiebewijzen tonen, zoals een identificatiebewijs, paspoort of rijbewijs. B. Vergeet vooral niet om daaronder je handtekening te zetten. Zonder handtekening is de cheque waardeloos C. Zorg altijd dat de cheque die je uitschrijft, gedekt is bij de bank. De limiet van de cheque is dan ook gelijk aan je banksaldo. D. Het is strafbaar om een ongedekte cheque uit te schrijven. Brengt dit je in de problemen dan is het vaak wel mogelijk om met de ontvanger af te spreken dat hij nog enkele dagen wacht met het innen van de cheque. De cheque geeft immers de garantie dat hij het geld zal ontvangenix.
34
Opdracht 35 A. Wanneer heeft een cheque geen waarde? Als het foutief ingevuld wordt of als het niet getekend is. B. Mag de cheque niet door de bank gedekt zijn? De cheque moet altijd door de bank gedekt zijn met banksaldo: uitleg door leerkracht C. Kun je ongedekte cheques uitschrijven? Nee, is strafbaar Tips: Hier volgen er een paar tips bij het gebruikmaken van een cheque door de klant: 1. De klant gebruikt bij voorkeur een zwarte pen. De klant moet voor het bedrag (in letters en in cijfers) geen ruimte vrij laten. 2. De datum die de klant vermeldt, moet de datum van uitgifte van de cheque zijn. Het invullen van een andere datum is een frauduleuze handeling. 3. Als de klant een fout op de cheque hebt gemaakt, moet deze niet geaccepteerd worden.
Opdracht 36 A. Wat voor kleur pen moet de klant liever gebruiken bij het invullen van een cheque? Zwarte pen B. Mag je een cheque zonder naam van de begunstigde opschrijven? Nee: uitleg leerkracht met voorbeeld.
2.11.3
Betaalpas en creditcard
Betaalpas Men kan alleen de “debetcard” gebruiken als men de pincode (PIN Persoonlijk Identificatie Nummer) van 4 cijfers kent.
Dit is een voorbeeld van een “debetcard” van Arubabankx.
35
Bij een winkel betaalt een klant via een betaalautomaat electronisch. Ook kan de klant geld opnemen bij een geldautomaat, of ATM-machine. Je kunt zowel op Aruba als in het buitenland geld opnemen bij een geldautomaat. In het buitenland moet je wel een extra bedrag betalen voor het opnemen van geld.
Opdracht 37 Geef bij elk van de volgende tekeningen aan om welk begrip het gaat. Je mag het begrip meer dan één keer gebruiken: Kies uit: Betaalautomaat – geldautomaat (ATM-machine) – debetcard/betaalpas
_________________
___________________
_________________
__________________
____________________ _____________________
Je kunt je rekeningen - zoals Setar, water, electra en “cable” - ook bij een geldautomaat/ATMmachine betalen. Je moet wel een schriftelijke aanvraag doen bij de desbetreffende bank / / / / / . xi xii xiii xiv xv xvi
Opdracht 38 A. Wat kun je ook bij een geldautomaat betalen? Rekeningen, zoals Setar, water, electra en “cable” B. Wat moet je bij je bank doen om bij een geldautomaat rekeningen te betalen? Een schriftelijke aanvraag doen. Creditcard: hoe werkt de creditcard? Als de klant iets gaat betalen, kunnen ze ook met een creditcard betalen.Hier zie je een overzicht van de verschillende creditcards die er bestaanxvii .De meest gebruikte creditcards zijn visa en mastercard.
36
2.11.4
Betaalpas en creditcard
Een klant kan ook zijn rekeningen bij een bank betalen. Men gaat met de facturen naar de bank van zijn voorkeur en betaalt deze.
Opdracht 38 Noem de banken die je op Arubaxviii kent 1
Arubabank
2
Banco di Caribe
3
RBTT Bank
4
Caribbean Mercantile Bank
Opdracht 39 Welke bank(en) wordt/worden door jouw familie gebruikt? Persoonlijk antwoord Internetbankieren: online-banking Alle banken hebben een website, waar een klant ook online kunt bankieren, internetbankieren (“online-banking”). Dit betekent dat de klant alles via het internet kunt doen, ook je rekeningen betalen. Bij alle banken op Aruba kun je internetbankieren. Je moet natuurlijk de dienst bij de desbetreffende bank aanvragen. Je ontvangt van de bank een “calculator” xix. Internetbankieren kan je overal doen, zowel op Aruba als in het buitenland. Je hebt alleen een lopende rekening bij de desbetreffende bank, computer met internetverbinding en de calculator nodig.
Hieronder zie je een voorbeeld van een “calculator/random reader” van Banco di Caribe en Arubabank. Zonder de “calculator/random reader” kun je niet internetbankierenxx.
calculator of random reader 37
Online banking
Bij alle banken op Aruba kun je internetbankieren: “online banking”
xxi xxii xxiii xxiv
/ /
/
38
2.12
Bende un producto: ban practica
Esaki ta un conversacion di benta. Awo nos ta bai practica un benta den klas.
Opdracht 40 Nos ta tene cuenta cu e siguiente fasenan : Saluda (acogida) Deseo di cliente Mustra e articulo Argumenta Menciona prijs / offerta special. Traha bon Paga / habri caha Despedi
39
Bijlage 1: extra cheque
Strookje Name _____________________________
Date ___________________
Cheque _______________________ Caya BO POR 2
102 DATE___________________
PAY TO THE ORDER OF
_________________________________ F ______________
___________________________________________________________ GULDENS One Happy Island Bank 1221 Main Street Oranjestad, Aruba 10001 FOR
___________________________ 53202719 6395139513
______________________________ 0102
Strookje Name _____________________________
Date ___________________
Cheque _______________________ Caya BO POR 2
103 DATE___________________
PAY TO THE ORDER OF
_________________________________ F ______________
___________________________________________________________ GULDENS One Happy Island Bank 1221 Main Street Oranjestad, Aruba 10001 FOR
___________________________ 53202719 6395139513
______________________________ 0103
40
Strookje Name _____________________________
Date ___________________
Cheque _______________________ Caya BO POR 2
104 DATE___________________
PAY TO THE ORDER OF
_________________________________ F ______________
___________________________________________________________ GULDENS One Happy Island Bank 1221 Main Street Oranjestad, Aruba 10001 FOR
___________________________ 53202719 6395139513
______________________________ 0104
Strookje Name _____________________________
Date ___________________
Cheque _______________________ Caya BO POR 2
105 DATE___________________
PAY TO THE ORDER OF
_________________________________ F ______________
___________________________________________________________ GULDENS One Happy Island Bank 1221 Main Street Oranjestad, Aruba 10001 FOR
___________________________ 53202719 6395139513
______________________________ 0105
41
Bijlage 2: Caracteristicanan autenticidad placa Arubiano
xxv
42
Bijlage 3: Patronchinan riba placa Arubiano
xxvi
43
i
http://www.google.com/imgres?imgurl=http://justmyoffice.com/jmn_up/salary_big.jpg&imgrefurl=http://www.justmyoffice.com/site_benefits.php %3FbenefitId%3D67&usg=__cF33QkUh_XUwQSIfKmgOfQ4fnec=&h=202&w=206&sz=11&hl=en&start=43&zoom=1&tbnid=jJBsSMePAqMk9 M:&tbnh=153&tbnw=164&ei=wsL2TZHbGqbr0gGL7qCDCw&prev=/search%3Fq%3Dsalary%2Bslips%26hl%3Den%26biw%3D1259%26bih% 3D833%26tbm%3Disch&itbs=1&iact=hc&vpx=613&vpy=223&dur=344&hovh=161&hovw=164&tx=101&ty=116&page=3&ndsp=23&ved=1t:42 9,r:14,s:43&biw=1259&bih=833 ii http://www.xprice.in/blackberry-curve-8520-price-specifications-features-2101/ iii
http://www.google.com/imgres?imgurl=http://worldcoingallery.com/countries/circ_sets/Aruba.jpg&imgrefurl=http://worldcoingallery.com/countri es/circ_sets/Aruba.html&h=355&w=1000&sz=120&tbnid=HTczKfLOoGp9uM:&tbnh=39&tbnw=110&prev=/search%3Fq%3Dcoins%2Baruba% 2Bflorin%2Bimage%26tbm%3Disch%26tbo%3Du&zoom=1&q=coins+aruba+florin+image&hl=en&usg=__WU8UCPDxbHeY93epjr9ImJYgsBM =&sa=X&ei=YxXuTavKBcj00gHpspCZCA&ved=0CCUQ9QEwAg&dur=4805 iv http://www.cbaruba.org/cba/getPage.do?page=NOTES_AND_COINS_BANK_NOTES v http://www.google.com/search?q=cheque&hl=en&rlz=1R2SKPT_enAW431&prmd=ivns&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=SXrSTdeINGitgfz9PSsCg&sqi=2&ved=0CEEQsAQ&biw=1276&bih=803 vi http://www.arubabank.com/personal-banking/additional-services/checks vii http://www.rbc.com/canada/financial/accounts/access.html viii http://www.moneyinstructor.com/ws/wsprintchecks2.asp ix
http://www.google.com/imgres?imgurl=http://www.denisedonnelly.com/ebay/somethingcrafty/content/Cheque-book-and-pen012.jpg&imgrefurl=http://cgi.ebay.co.uk/8-x-Mother-Pearl-20mm-Beads-Charcoal-Grey-D04349/260614393280&usg=__SjzVPSTx5mqZQZt0Ru0WFx5fdc=&h=104&w=150&sz=11&hl=en&start=148&zoom=1&tbnid=IiHMI9V3YJ9a6M:&tbnh=83&tbnw=120&ei=OcX2Tb6SMorl0QHc4OWmC w&prev=/search%3Fq%3Dcheque%2Baruba%26hl%3Den%26biw%3D1259%26bih%3D833%26tbm%3Disch&itbs=1&iact=rc&dur=109&page =8&ndsp=20&ved=1t:429,r:15,s:148&tx=58&ty=28 x http://www.ing.nl/particulier/betalen/passen/index.aspx xi http://www.nmsprocessing.com/wireless_processing.php xii xiii xiv xv
http://www.mylot.com/w/image/2355422.aspx http://www.zippycart.com/ecommerce-news/2201-square-drops-flat-transaction-fee.html http://www.ing.nl/particulier/betalen/passen/index.aspx
http://www.google.com/search?hl=en&rlz=1R2SKPT_enAW431&biw=1276&bih=803&tbm=isch&btnG=Search&aq=f&aqi=g6&oq=&q=atm%20 machines xvi http://www.google.com/imgres?imgurl=http://www.machinecreditcardinsight.info/images/hypercom-credit-cardmachine.jpg&imgrefurl=http://www.machinecreditcardinsight.info/hypercom-credit-card-machine.html&usg=__fEjGpAcuRkbJUbhAhowy9feNEo=&h=330&w=368&sz=15&hl=en&start=22&zoom=1&tbnid=BiLsi2B3DEOHnM:&tbnh=141&tbnw=157&ei=pending&prev=/search %3Fq%3Dcreditcard%26hl%3Den%26rlz%3D1R2SKPT_enAW431%26biw%3D1276%26bih%3D803%26tbm%3Disch0%2C1031&itbs=1&iac t=hc&vpx=130&vpy=235&dur=1919&hovh=213&hovw=237&tx=64&ty=134&page=2&ndsp=23&ved=1t:429,r:18,s:22&biw=1276&bih=803 xvii
http://www.google.com/imgres?imgurl=http://1.bp.blogspot.com/_hC3AFgkOoSI/TUR3fKZWnBI/AAAAAAAAAtY/NRBhKHK7akM/s1600/Credit CardLOGO2.jpg&imgrefurl=http://businessforuz.blogspot.com/2011/05/when-do-you-require-to-approach-credit.html&usg=__XB-XGL4U-KTOYeANxAxDN-yvmI=&h=298&w=425&sz=23&hl=en&start=0&zoom=1&tbnid=DDInDuBBNPLjM:&tbnh=142&tbnw=207&ei=4IHSTZ_qC4mEtgfT14mQCg&prev=/search%3Fq%3Dcreditcard%26hl%3Den%26rlz%3D1R2SKPT_enAW431 %26biw%3D1276%26bih%3D803%26tbm%3Disch0%2C229&itbs=1&iact=hc&vpx=355&vpy=214&dur=6568&hovh=188&hovw=268&tx=91&t y=130&page=1&ndsp=22&ved=1t:429,r:12,s:0&biw=1276&bih=803 xviii http://www.arubabank.com/ xix http://www.rbtt.com/ar/personal/ xx http://www.bancodicaribe.com/ xxi http://www.arubabank.com/ xxii http://www.bancodicaribe.com/contact-us/ xxiii http://www.rbtt.com/ar/personal/everydaybanking/cid-231706.html xxiv http://www.mcb-bank.com/personal/banking/mcbhome xxv http://www.cbaruba.org/cba/readBlob.do?id=173 xxvi http://www.cbaruba.org/cba/readBlob.do?id=172 http://www.google.com/imgres?imgurl=http://www.trinpad.com/oss/gfx_office/tradeshowscreen_office.jpg&imgrefurl=http://www.trinpad.com/os s/&usg=__cyOksU5xQohClstUQZ7PbDwTuPA=&h=743&w=500&sz=137&hl=en&start=0&zoom=1&tbnid=9buAk5awyNZUM:&tbnh=157&tbnw=106&ei=YrX2TeXrHTX0QG2gaXuDA&prev=/search%3Fq%3Doffice%2Bsupplies%26hl%3Den%26biw%3D1259%26bih%3D833%26tbm%3Disch&itbs=1&iact=rc &dur=406&page=1&ndsp=24&ved=1t:429,r:9,s:0&tx=44&ty=72 http://www.google.com/imgres?imgurl=http://cultofmac.cultofmaccom.netdna-cdn.com/wordpress/wp-content/uploads/2010/01/apple-vsgoogle_2.jpg&imgrefurl=http://www.cultofmac.com/google-adds-iphone-app-store-links-to-mobilesearch/45587&usg=__5F2qOF9m7AMnypnDmc2eUjt6ks=&h=366&w=540&sz=70&hl=en&start=40&zoom=1&tbnid=nXciHa2595jkSM:&tbnh=138&tbnw=204&ei=hYP7TdOfHoro0QGbrbncAw&pre v=/search%3Fq%3Dgoogle%2Bimages%26hl%3Den%26sa%3DX%26biw%3D1259%26bih%3D833%26tbm%3Disch&itbs=1&iact=hc&vpx=3 30&vpy=337&dur=777&hovh=185&hovw=273&tx=147&ty=95&page=3&ndsp=22&ved=1t:429,r:12,s:40&biw=1259&bih=833 (google apple) \ http://www.google.com/imgres?imgurl=http://www.postnet.com/img/image_officesupplies.jpg&imgrefurl=http://www.postnet.com/services/additional/officesupplies/&usg=__ud6VyX4oqEfNeNvJSTfdzlCWnWU=&h=136&w=180&sz=25&hl=en&start=116&zoom=1&tbnid=xSI3N9ZgrHSJAM:&tbnh=1 08&tbnw=144&ei=h5v7TfOcOqLi0QGAp9GZAw&prev=/search%3Fq%3Doffice%2Bsupplies%26hl%3Den%26biw%3D1259%26bih%3D833% 26tbm%3Disch&itbs=1&iact=rc&dur=494&page=6&ndsp=24&ved=1t:429,r:21,s:116&tx=82&ty=71
44