VHF national reference laboratory VHF WHO collaborating centre
Ebola een harde wake-up call
Paraatheid van internationale laboratoria Chantal Reusken Viroscience ErasmusMC
Paraatheid van internationale laboratoria
§ Wat is het belang van adequate laboratorium response ? § Wat zijn de componenten van een adequate laboratorium response? § Wat betekent een adequate response specifiek voor Ebolavirus? § Wat is de huidige stand van zaken mbt Ebolavirus? Identificatie knelpunten.
Tijdig Betrouwbaar
Belang adequate laboratorium response § Detectie van plotseling opduikende ziekten § Karakteriseren van plotseling opduikende pathogenen § Bronopsporing § Identificatie van individuele patiënten § Behandeling § Inperking verspreiding (isolatie/voorlichting, monitoring omgeving) § Volgen van verspreiding (plaats/tijd) § Epidemiologische rapportages (bevestigd vs verdacht) § Monitoren effect van controle maatregelen.
Componenten adequate laboratorium paraatheid Objective To confirm a diagnosis both positive and negative to document an infection
1 Kwaliteit ? Laboratory analysis
2 Wat ? Collect specimens
3 Wanneer ? Sampling strategy
What are the laboratory tests that can help
What are the type of specimens adequate for the suspected
What is the timepoint during the course of the
to answer the objective
pathogen and required for the
infection when specimens
Lab test
are collected
4 Interpret results and draw conclusions Interpret the results based in 1+2+3 plus patient clinical history
VHF national reference laboratory VHF WHO collaborating centre
Checklist laboratorium paraatheid Identificatie belangrijke aandachtspunten/knelpunten Doorlopen voor Ebolavirus met input internationale laboratorium netwerk ENIVD.
Virological expertise • What is known about (human) disease? • Kinetics of shedding in animals? • (environmental) Stability of pathogen ? • Desinfection, inactivation (also in relation to possible sources)? • Treatment and resistance? Diagnostic methods and their interpretation (virological, serological) • Methods, pro and con’s • validation • Sampling frame • Safety • Surge capacity • Specified for patients, contacts and outbreak response • • •
Other lab support virus discovery molecular typing and - epidemiology (Reusken, Pas, Koopmans et al, submitted)
Aantonen aanwezigheid virus: viremie en PCR
Aangewezen methode voor patiënten diagnostiek
Viremie = aanwezigheid virus in bloed PCR= methode om aanwezigheid erfelijk materiaal virus aan te tonen
Aantonen aanwezigheid reactie op infectie: serologie en antistoffen (IgM /IgG)
IgM
IgG
Aangewezen methode voor: studies op populatie niveau (humaan, dier) retrospectieve diagnostiek
Biosafety
§ EBOV is een Biosafety level 4 virus. § Aantonen aanwezigheid virus via kweek-> op BSL4, niet gedaan in NL. § Primaire diagnostiek t/m inactivatie vindt plaats in BSL3 faciliteit
BSL3
BSL4
Diagnostiek algorithme
Delay 24-48 hours -> act
Aandachtspunten EBOV diagnostiek
§ Surveillance op moleculaire niveau noodzakelijk voor monitoring performance moleculaire diagnostiek (primer/probe binding). § Differentiaal diagnostiek -> biosafety § Lab chemie -> biosafety vs patiëntenzorg
Gire et al., 2014)
VHK diagnostiek in NL: Erasmus MC § Dubbel testen Ebolavirus met P4 lab (ENIVD) § Deelname EQA voor panel VHK, inclusief Ebolavirus § Kwaliteit diagnostiek getoetst aan Ebolavirus standaard (ENIVD) § In kader differentiaal diagnostiek: Snel test malaria en leptospirose op BSL3 § In kader patiëntenzorg: Lab chemie op BSL3 target
assay
Lopend sinds
Interne QC
Externe QC
Ebola
Sybr green RT-PCR + sequencing
2003
run 2x/jaar
RKI panel 2014
Marburg
Taqman RT-PCR
2008
Idem
Niet beschikbaar, wel controles
Lassa
Sybr green RT-PCR + sequencing
2003
Idem
RKI panel 2013
CCHF
Taqman PCR
2010
idem
RKI panel 2011
Stand van zaken diagnostiek Europe
ENIVD network: 31/40 labs perform EBOV diagnostics Some labs only BSL2
Stand van zaken diagnostiek West-Afrika 15/10/14
WHO response overzicht:
Take-home message laboratorium paraatheid: Algemeen
§ Betrouwbare en voldoende beschikbaarheid Ebolavirus diagnostiek is essentieel voor controle van de uitbraak in West-Afrika. § Betrouwbare en voldoende beschikbaarheid Ebolavirus diagnostiek is essentieel voor tijdige identificatie patiënten en het voorkomen van lokale verspreiding na introductie via patiënt in Ebolavirus-vrije gebieden.
Take-home message laboratorium paraatheid: Nederland
§ Ebolavirus diagnostiek capaciteit en kwaliteit in Nederland is in orde. § Binnen Europees netwerk wordt diagnostiek onafhankelijk geconfirmeerd. § Op Europees niveau is er voldoende diagnostiek capaciteit, inclusief 8 BSL4 laboratoria.
Take-home message laboratorium paraatheid West-Afrika
§ Ontbreken systematische en grensoverschrijdende aanpak laboratorium paraatheid vanuit centrale coördinatie. § Ontbreken systematische inventarisatie laboratorium capaciteit en kwaliteit = identificatie knelpunten waarop actie. § In West-Afrika is diagnostiek niet op alle noodzakelijke plekken aanwezig. § Aanwezige laboratorium capaciteit is in aantal regio’s onvoldoende. § Geen zicht op kwaliteit van lokale diagnostiek.
Acknowledgements Suzan Pas Martin Schutten Annemiek van Eijk Jeroen van Kampen Pieter Fraaij Corine Geurts van Kessel Eric van Gorp Marion Koopmans ENIVD, Matthias Niedrig (RKI)
