22e jaargang - mei 1979
---
nr 252
I-IE'r OPENBAAR VERVOER
------==---=========
Nr.252 MEI 1979 maandblad gewijd aan het stads- en railvervoer, uitgegeven in samenwerking met de Nederlandsche Vereeniging van Belangstellenden in het Spoor - en Tramwegwe zen(N.V.B.S.) 1
abonnementsgeld f 10,50 per jaar (buiten Benelux f 15,- per jaar )
: :
losse nummers f 2 ,05 (incl . verzendkosten)
postrekening 133100
1 1 1 1
voor rekeninghouders geneentegiro: gemeentegiro Amsterdam O 3131
redactie:
contact n . v.b.s . : contact a. d. v . : administratie:
- - - - - - '- - - - - - - - - - -
p . h. kiers van tuyll van serooskerkenweg 28 '' amsterdam - 1009 t elefoon (020) 71 92 63 j. h . stork m. r.a . velthuis p . h. kier s
-----------------------------------=----~============================================
INHOUDSOJ:lGAVE blz . 1 . Gemeentevervoerbedrijf fJnsterdam . • ••• . . •• • • . • • • • • . • . . . -73-7 5 2. Haagse Tramweg Maatschappij •. •. . . • . • . • • • . • . • . . • . • • • • • ,76 3. Rotterdamse Elektrische Tra.ra . • . . . • • . . • . • , • . • . • . • • . 77 - 78, 81 4. Verenigd Streekvervoer Westnederland . • • . • • • • • • • . • . • • • • . • 79,81 5 . Stoomtrnm Hoorn-Medemblik. • • • • . • • • • . . • • . . • • . . • . • . . . • 81 6. Nederlandse Spoorwegen • • . • •. .• •. . . . . •. • - . . . . . . . • • 83 - 85 7. Het Amsterdamse Bos-stoomtram-buslijn 70- nuseumtrams • • . • • • • . • • • • . 80- 81 8. Gemeente Vervoerbedrijf .Llrnhem • • • • • . • • • . . . • . . . . . . • • • • • •79 9. Centraal Neder land . . • • • • • • • . • . . • . . . • • . . . • . • • • • . . 79 10 . Streekvervoer Zuid-West -Nederland • •• • . . • . • •. • • ••• . • • • • • . 79 ll. Noord-Zuid- Hollands e Vervo er Maatschappij • • • • . • . . • • . • . • . . • • • 79 12. Veluwse .Lluto Dienst - Flevodienst • • • . • . • . . . • . . . . . • • • • . • .82 13. De verkeersknelpunten in Amersfoort. • . • . . . . • • • • • • • • • • • • • • 82 14. Berichten uit België (NMBS, MIVA, MIVB, MIVG) •• • • • • • • . • . . •. 86- 87 ,90 15. Tramway Museum Crich - materieeloverzicht • • . • . • . . . • .• . • • . . . , 88 16. Berichten uit ander e landen • • • • • . . • •• • • • • . • • • • • • • • • 89 - 90 17 . Boekbesprekingen, excursie, advertenties • . . • . . • • . . • • • • • • . . . 82
-. -.-.-.-.-.-. -. -.-.-.-.- .-. -. -.-.-.- .-.-.-.-.- .-.-. -.-.-.- .-.-. -.- .-.-.-.- .-.-.-.-.-
~o~~~E!51~G~ !. p::9~s~E_~V?t~~T~~: .Z!E _B~Z :8g .ABONNEES DIE NOG NIET BETAALDEN De abonnees met de volgende nurruners betaalden nog niet. Wij verzoeken hen dringend het niet op een betalingsherinnering aan te laten komen, ma.ar thans een tp_ro uit te schrijven; clat bespaart ons veel werk en het moet toch ook voor deze abonnees een prettiger idee zijn. De numraers (bij adressering boven nnam en adres vermel d) zijn: 25 ,159,241,337,396,645,758,813,912,l021,1036,1097,1167, 1183,1193, 1255,1280,1460,1544 , 1613,1776,1821,2101,2111,2273,2281 , 2286,2473 , 2479, 2662,2675~1.2695 , 2968,3019,3090,3181,3187,4860,4887,4906, 4921, 4938 , 4954, 5040,5045 , 5066, 5168,5401,5423;9020,9046,9050,9052,9065,907 4 ,9079,9117,9132,913 4, 9160, . 9233 ,9 247 1 9251,9256,9271,9292,9293,9305,9320,9321,9341,9363,9386,9399,9417 ,9444,9449,9450 ,9457, 24701 918~,2422 1 9232 ,2510: ~e~l_t~ !a~g: !ij~t_m:t_v:l: ~e~e~d: _ __ .. _ De heer Vrui Gest el, genoemd in ons vorige nmnmer a ls onbekend, is gelukkig terecht! NAGEKOMElf BERICHTEN GVB Nieuwe mw.780 wordt 5/7 ±14 . 00 u bij Ams t elstation get oond. De gemeente Rotterdam krijgt van het minist erie f31! niljoen voo r de verbetering van li)1 1: de Mat henesserbrug wordt verbreed , de tram krijgt verkeerslichtbeïnvl oeding ; reeds begonnen is met aanleg vrije banen Vierambachtsstraat, l een 2e Middellandstraat, West - I{ruiskade, Goudsesingel, Oostzeedijk, Honingerdijk,of deze zijn i n voorber eiding . In Rotterdam wordt thans voor de twe ede maal een standaardbus omgebouwd t ot ' methadonbus', ditmaal voor Surinaams e verslaafden in Ams t er dam . De HTM heeft het ondernemingspl an 1979-1983, gitit eld 'Taken in t achtig ' gepubliceerd. Mee~ije banen, park-and-ri de systeem en meer comfort voor àe r eizigers staan op het programma, maar dan wel minder bemoeienis van het Rijk met allerlei bele:idsl::eslissingen. I.v.m. benzineschaarst e zijn aut obcper kende maatregelen weer moge lijk . Het mir.i sterie zit ni et stil: om Uw buurmans auto te laten rijden, propageert zij eenpansmaaltijden!
,---------------------,
- 73 : g v b : Actieplan voor ui tvoering ver keerscirculatieplan : a m s t e r d a m : B & W hebben dit . eer ste act i epl an vast gesteld. Voor het open'=====================' baar vervoer zijn de volgende punten van belang . Naar verwa chting start voorbereiding 2e kwartaal 1979: definitieve voorziening tramverbinding Raadhuisstr aat/Rokin; vrije baanvorming waar mogelijk in Vijz elstraat ; vrije baanvorr.ri.ng Hoofdweg tussen Mercatorplein en Surinameplein i nclusi ef wijziging Suri nar.:ieplein en vernieuwing krui spunt Hoofdweg/Postjesweg , I dem 3e kwartaal 1979: vrije baanvorrning Bos en Lommerplein en Hoof dweg ten noor den van Erasrausgracht; tramverbinding Nercatorplein naar Geuzenveld via Jan Evertsenstrro.t - Jan Tooropstraat-Jan van Galenstraat - Burg . Röellstraat en Abraham Kuyperlaan; aanleg trambaan op Bos en Lomme:rweg tussen Admiraal de Ruyterweg en Bos en Lommerplein; vrije baa.nvor rning op r oute lijn 16 tussen Fer d .Bolstraat en Museumpl ein; sne ltramverbinding via Buitenveldertselaan naar Amstelveen. I dem, nog 2e kwart aal 1979: in Ferd.Bolstraat tussen Corn . Troostplein en Alb . Cuypstr. in samenh...9.Ilg met princi pe- beslissing over afgesloten deel maatregelen ter bevordering van tramdoorstrorning; vrije baanvorming in De Lairessestraat/corn . Krusemz.nstraat; op Ceintuurbaanring maatregelen ter bevordering ve..n het openbaar vervoer ; vrije baanvorming in Linnaeusstraat tussen Linnaeuskade en Wijttenbachstraat. Idem 4e kwartaal 1979 : op Willemsparkweg/Koninginneweg raaat r egel en t er beperking van het doorgaand autoverkeer en bevordering van de tramdoorstrorning . Naar verwachting t ot eind 1979 voor t e l eggen pr oj ect en t.b.v. t e nemen principe- besluiten : eindfase vormgeving Stationsplein en circulati e Pr . Hendrikkade; reconst ructie Muntplein ; verbreding Binnen .Amstel t . b .v. tramverkeer in twee richtingen; vrije baanvorrning Haarleruner Houttuinen ; r e constructie Rozengracht met of zonder bussen; vrije baanvorming De Clercqstraat en Ad.m . de Ruyterweg tussen Kostverlorenkade en Jan Everts enstraat ; vrije ba.anvorming Amstelveenseweg tussen Oranj e Nassaulaan en Overtoom richting Overtoon; aanleg tramlijn naar Buit envel dert via Schelde straat/EuropapleinEuropaboul evard-A.J .Ernststraat -Van Leijenberghlaan naar Kranenburg; op De Boelel aan o . a. ruimte r eserveren voor tram tuss en Arnst elveenseweg en Karel Lotsylaan ; vrije baanvorming in Rijnstraat tuss en Vrijhei usl aa.n en President Kennedylaan; r econstructie Julianaple in; vrije ba.anvorming Oosterpark tussen Linnaeusstraut en Beukenweg. Naar verwachting t ot einu 1979 voor t e l eggen voorst ellen t.b . v. definiti ev e beslui ten : r econstructi e Stationsplein l e f ase; vrije baa.nvorrning Wes t ermarkt ; reconstructie Pl.Middenlaan ; r econstructie kruispunt De Clercqstraat/Bilderdijkstraat; halve vrije ba.a.nvorming Adm . de Ruyterweg tuss en Jan Evertsenstraat en station Sloter dijk ; Witte de Withstraat: maatregel en ter verbet ering doorstroming trams en aanleggen halteheuvels ; r econstructi e J .W.Brouwerspl ein en vrije baanvorming stad- in in De Lairessestaat tuss en Hondecoete rstraat en J.W.Brouwersplein en vrije baanvorming in Van Baerlestraat tussen Willemsparkweg en J .W. Brouwersplein; reconstructi e Middenweg westelijk Kruisln. Reconstructie van Victorieplein begint naar verwachting in het 3e kwartaal van 1979 . Voorts wordt begonnen met een studie naar park- and-ride voorzieningen op Buikslot crmeerplein, omgeving Stadion , omgeving RAI, omgeving Fl evoparkbad en bij Bos & I.anmerpl. Proef met kaartjesautomaten B & W hebben aan het ministerie gevraagd een pr oef t e mogen uitvo er en gedurende een jaar met het plaatsen vrm ka artverkoopautcmat en op een aantal drukke haltes : Stationsplein, Damrak, N.Z.Voorburgwal bij Paleis, Muntplein, Lei dseplein . Dit teneinde het oponthoud bij de halt es t. g. v. kaartverkoop t e verminderen. Kosten: ca. f250 . 000 , Wijzigingen bij het ingaan van de zomer dienst btj ljjnen 37,39 extra en in Stadion~t raat Lijn 37 wor dt nu lijn 4s . De pr oef met ritt en naar het industriegebied Zijkanaal I wordt beëindigd i . v. m. de geringe vervoersvrao.gt sle chts één rit per spits wordt nog gemaakt . Lijn 39 extra krijgt een verbet erde r out e en halte- situering. Deze s pitslijn rijdt van Stati ons pl ein via Buikslot erweg-v . d .Pekstraat - Distelweg naar Dist elwcgveer en hiervan aft akkend vanaf Distelweg via Asterweg en Grasweg. Men mag i n de Stadi onstraat weer op de tram stappen (de WOV.AA had t egen de opheffing diverse malen geprotesteer d ) ; lijn 16 komt op het binnenspoor, t erwijl de opst el pl aats van lijn 6 op het buit ens poor zover naar achteren gaat, dat een deel voo r 16 vrij blijft. Hal tewijzigingen M. i.v . 2 mei is de haltesituatie op krui sing Marnixstraat/Rozengracht gewijzigd in de richting stad. Op de brug Lijnbaansgracht is nu een gecombineer de tram/bushalte voor GVB/CN aangelegd. De NZH-buss en halt er en in de Marnixstraa.t op de halten van lijn 10 . Binnenkort wor dt begonnen met de verlenging van de halten Overt oom/J.P . Heijestraat . Een Rijkssubsidie is t oegezegd van f3.9 80.000 i .v.m . tramaanleg naar het Flevoparkbad .
- g v b -
- 74 -
°':_erzic~t zomerdi-ê:hs tr~geling tr~ -- ~i@-ngen n . i.v. vrtj_dag 2_5_~j.. 197..2. De dienstregeling van l ijn 5 is ni et gewijzigd. Ook de zaterdag- en zondagdi.onst.en bleven onveranderd in principe. De .binnenlooptijden naar remise Havenstraat werden echter verlengd i.v . m. de afhandeling van de wagens aldaar. Lijn 3 onderging op zater- en zondagen in de late avond een kleine wijziging: om circa 22.00 uur rukt nu vruiaf het }tuiderpoortstation een wagen in naar de remise; or blijven dan i1 trams over met een omlooptijd van 82 minuten (dus 11- 82). Alt . = croede, gele dienst (andere is wit). mo. vr. ma.spits morgen middag mi . spits avond middenav . late ~v . hoogste dnr. 1 13,fr.var. 17-79 13-85 15- 88 19-81 12-90 12-90 11- 82! 25 alt . 19-79 15-85 17 - 88 21-81 25 2 .9,fr.var , 10-78 9-90 10- 93 11-82} 9-90 9-90 8-80 1/} a lt. 11-78 10-90 11- 93 12-82 14 3 10,fr.10 12,fr.~- 12-98_ 13-102 13-89 12 - 90 12-90 ll-82f 15 alt. 14 ,fr,5 14-98 15-102 15-89 15 6-54 5-70 6-70 7-63 6-68 6-73 5- 60 10 4 6-60 7-56 6-70 7-70 8-63 10 alt. 7-60 6 6 , fr . 12 6,fr.10,116q9 6-80 6,fr.11,12 5-75 5-75 5- 75 7 alt, 7,fr .10 7,fr.9 7- 79 7-80 7-70 7 7 8,fr.10 8-64 8-80 9-82 9-73 6-72 6-90 6- 72 9 9,fr.7 9- 80 10- 82 10,fr.7 10 alt. 9 6,fr.10 10,fr.6:î 10-78 10- 80 11-72 7-70 7-84 7-70 13 alt. 11,fr.5 2 11-78 11- 80 12-73 13 10,fr. 7-?z 11-75 10-9.2 11-94 13-80 · 9-90 9-90 8-80 15 10 alt . 12-75 11-92 12-94 11-80 15 9,fr . 8 9,fr,7 9-82 10-87 10-76 6-90 6-90 5-75 12 · 12 alt . 10 , fr , 7 10,fr. 6 10-81 11-87 11-77 12 13 8,fr . ver. 12- 71 12- 82 12-85 14-78 11- 82 11-82-?z 10- 75 15 alt. 13-71 13-82 13-85 15-78 15 16 6-60 6/7-60 5-70 7-80 8-70 6-68 6,fr.13 5-60 11 7/8-5 9f!; 6-71 8- 80 9-72 11 alt. 17 5-54 5-54 4-65 1- 65 5-58 5-60 5- 75 4- 60 8 alt. 5-50 6-54 5-65 5-65 6-58 8 24 6-60 7-70 6-84 7,fr.var , 9-80 6-68 6-78 5-60 11 alt . 7-60 8-68 7-83 8-80 10-80 6- 67 11 25 5-60 6/7-60 5-70 7-77 8-70 6-68 6,fr.13 5-60 11 alt. 6-60 7/8-59! 6-70 8-79 9-72 6-66 11 Opmerking Met deze di enst heeft do Amst erdamse tram waarschijnlijk de slechtste dienst in zijn geschiedenis gekregen; de frequenti es van verschill ende lijnen zijn, vooral tussen de spitsen,onder een aanvaardbaar minimut1 gekomen . De·kaartverkoop door de bestuurder , onder meer aan de vel e vre emdelingen, zal bovendien nog ·tot zeer groot oponthoud aanl eiding geven . Het is s pijtig, dat het Amsterdamse gemeentebestuur geen kans ziet de bevordering VD.11. het openbaar vervoer op dit gebied waar te maken . Extra's~\i evenement en (roods lange tijd van kra cht) Het principe is, dat er een standaarddi emtregeling besta.at waaruit een aantal (of alle) extra's worden i ngedee ld, afhankelijk van de te verwacht en drukte. Bij wedstrijden van Ajax in net Ajax-stadi on wordt steeds minimaal ca ,50% extra's ingedeeld, De wedstrijden van FC Amst erdam geven de l a0tst e twee jaar doorgaans geen oànlêiding meer tot indelen van extra materieel. .. . . . _. TRAM ltu 9 ma-vr avond 14 ex's( di ens t nrs .71-84) (7 Hav . str+l Lek+ 6 'overgenomen'wgs) zat/zon middag 13 ex•s(71-83) (zowel mogelijk uit Havenstr . als Lekstraat) zat/zor. avond 12 ex's(71-82) (6 Havenstr . + 6 Lekstr.) lijn 16 raa- vr avond 18 ex• s (71-88 ) (11 Havenst r .+4 Lekstr.+ 3 'overgenomen'wagens) zondagmiddag 18 ex•s(71 - 83 ) (1 3 Hav ens t r. + 5 Lekstr .) ~_?4 ma-vr avond 7 ex's(71-7,7) (alle Lekstraat) zondagmiddag 7 ex ' s(71~77) (alle Lekstraat) BUS lijn 8 !~il alle av . 6 ex's Ams-Middenw(\fost,71-76) ; 3 ex's Mps-Mi d.denw(Uoord,81 - 83) zat zon mi dd. 6 ex's Ams-Mi ddw(West,Nrd,71 -7 6);3 ex's Mps-Middw(Oost,81-83) l~jn 8/15 01.st. ma-vr avond 3 cx' s Mps-Ams(Oost,91"."93) · . zat/~on mi ddag 3 ex•s Mps-Ams (Oost,91-93) · lijn 15 West ma- vr avond 11 ex•s Sl d- Hms(5 Noord+6 West ; 41 -51) · zat/zon mi ddag 11 ex '.s Sld- Hrns (West en Noord,41 - 51)
- g v b -
- 75 -
lijn 15 Oost ma-vr avond 13 ex's Ams-Stadionpl.(6 Noord+7 Oost, 71-83) zat/zon middag 13 ex's Ams - St.pl. (6 Noord+7 Oost, 71-83) lijn 23 ma- v.r avond 4 ex's Osd.ban-Hms (West,71-74) zat/zon middag 4 ex's Osd.ban-Hms (West,91-94). Enige tijd geleden werd een gecombineerde tram/busdienst gemaakt voor lijn 9 op zat/ zon-avond met 12 ex's, nrs.71-82; hiervan 72(Hav.), 75(Lek) en 79(Lek) trams en de r es t bussen uit garage West . Verschenen zijn: een vouwblad van de zomerdi enst(25/5-8/10-1979) met enige mededelingen over veranderingen aan tramhaltes met 3 foto's van werkzaamheden; een nachtbusfolder gedateerd april 1979, een folder met de zomerdienstrege ling van lijnen 39/39extra/90, te:rwjjlzeer binnenkort ook verschijnt een zomerdienstfolder Havens Oost+West. Materieel tram 2- assers P6 kreeg in mei een schilderbeurt: oranje, . onder de ramen een gele band, voor en achter een roo d/wiite schrikstrepenband. RR3 kreeg een revisie, waarbij wijzigingen werden aangebracht aan buitenverlichting en richtingaanwijzers ; boven de buffers voor en achter werd een schrikstreepstrook aangebracht. H9 werd uitgerust met een 4- poot pantograaf. 27/4 reed 467+721 een rondrit . Instructie in mei: 468 , P2,P3,P6,H9. 3 - assers Mw 919 kreeg op 19/4 als bijwagen 959, 922 de 965, op 26/4 942 de 959, ook in april .946 de 951, 925 de 970; op 30/4 919 de 958 , op 2/5 919 de 965, op 8/5 909 de 979 en 905 de 964; op 15/5 946 de 961 . 23 mei was de laatste dag van de wint erdienst en dus (tijdelijk?) van 3- assers . Deze dag re den op ltjn 2:946+961, 4 :910+968 , 6:909+979, 16:913+976(1aatste), 24:919+965 en 942+959, a lle waren dagdiensten . Voor aanstaande winterdienst - zijn er 2 mogelijkheden: toch 3- assers of een geweldig materieelgebrek. Ter verduidelijking: instructiewagen is mw 891, serni-instr.w.: 892,901- 903,919,922,942. Gelede wagens Grote revisie kreeg mw.635(i.d . 29/4, verbouwd , nieuw dashboard) . Verhuizin~en Van 19/4 tot 22/4 waren 609 en 657 in rem. Havenstraat en van 24/4 tot 6/5 de 62 en 641. Op 8/5 verhuis de mw 762 naar Lekstraat en 758 naar Havenstraat. Materieel autobus In mei werd ges childe rd 445 ; voor integratielijnen geschikt:446,447. Verhuizingen in mei : van gar .Oost n.Noord n.West:322, van West naar Oost 366,381, ·van West n . Noord 44 ,502,503,505, v.Noord n.West 99,102,329,331 ,33 2 ,343,348, v.Oost n . West 328,342, v .Noord n.Oost 428 i 25/5 nae.r Enhabo voor dienst lijn 47 : 500-505 met BecksonAanrïdin en onts oringen e.d., welke vermeldenswaard zijn betaaltafel. Op 22 1 botste 2 op het Rokin achterop 739 ; 739 kwam op 8/2 weer in dienst, 662 pas op 1 5 , Op §jJ_ botste 744 op de Vrijheidslaan a chterop 610; 744 staat nog st eeds buit en dienst met een ontzette A-bak. Op ..2..!L2_ ontspoorde 630 met 3 draeistellen op het 's-Gravesandeplein om 7.35 u, het hersporen duurde ruim 1t uur . Op 8/4 botste 773 op het Weteringcircuit achterop 887; 887 werd licht en 773 zwaar beschadi gd. Op 18/4 ontspoorde om 0.20 u de 714 met 3 draaistellen op de Munt; het hersporen duurde 5 kwarti er. Op 25/4 kwam op kruispunt Wibautstr./Ruyschstr. om 8.25 bij het passeren van 645 de volledi ge bovenleiding naar beneden. Het herstel duurde tot 14,30(incl . het plaatsen. van een nieuwe bovenleidingmast) . Op 26/4 botst e bus 351 acht erop 260 op het Meeuwenei; na herstel kwam 260 op 14/5 weer in dienst. Op lQL5. ontspoorde 728 met 2 draaist ellen om 21.25 u op circuit Sloterrneerlaan, waarbij ook de bovenleiding werd beschadi gd; herstel en hers poren duurden tot 23.50. Op 12.l.2. deed zich om 17. 40 u in de Sarphatistr. een zeer zware aanrijding vo or waarbij 857 achtero p de stilstannde 7 39 reed; van de ze laatst e schoof de achterbak gedeeltelijk in het tussenstuk. 857 liep een platte voorkant op . Het naar de remis es transporteren van de zwaar beschadigde trams duurde tot 21.00 uur . Omleggingen vermel den wij volgende maand. Dien~tuitvoering Tot het einde van de winterdienst werd op de tram de slechte, witte di enst uitgevoerd met daarboven nog vele uitvall ers (in de spitsen tot 8 t oe, voorts 's avonds) t.g.v. mat erieel gebrek . De eerste dag van de zomerdienst (25 mei) werd de gel e öenst gereden (op de di enstregelingbor djes aan de halt es staan nu de ttjden va..~ de witte dienst). Rondrit met__2_-_a~ Op 27 / 4 vond de avonctri t plaats met het 2- assige tramstel 467+721. Gereden werd: remis e Lekstr . -ltjn 4-6- Pl .Parklaan-6-Haarl.meercircuit-2- Pa.leis-17-lDtjkgraafplein-1-6-24-5-S tat i on Zuid-5-Centraal Station-4- 12-rem.Lekstraat.Buiten enthousiaste deelnemers hadden wij ook over bel angst ell ing van de zijde van het publiek niet te kl agen. Het bleek weer eens hoe soepel een ervaren trambes tuurder met dit snell e 2-assige materi ee l kan rijden Onze harteltjke dank aan ue 3 wagenbestuurders (2 als conducteur ), ui e in hun vrtje tijd deze ges la~gde rit voor ons mogelijk maakten! De ni euwe halte s i n de Vijz e lstraat btj de Keizersgracht kwamen op 16 mei in gebruik ; deze liggen richtinG Herengracht . De haltes Her engracht zijn nu vervall en.
''
: :
===--=-=-==-=---=---=
- 76 -
h t ra
Materieel trrun - remiseverdeling De 1186 kwam uit Tilburg t erug en werd in dienst gesteld van'=====================' uit remis e Lijsterbesstrarit. Er gaan geen trruns meer naar de NS-werkplaatsen in Tilburg . . Er is weer een begin gemaakt met hot doorblazen van olieleidingen van alle PCC's; hiervoor wordt een compressor gebruikt di e in remise Scheveningen is geïnstalleerd. Een aantal wagens van - om te beginnen - remis e Frruis Halsstraat gaat dagelijks naar Scheveningen .e n rijdt daarbij wel op lijn 10; in ruil zijn de 1237 t/m 1240 aan de Frans Halsstraat uitgeleend. _In verband met verbouwing van de werkpl aats is een aantal wngens wegens schade terzijde gesteld . De nieuwe trams GTL8 (Uit 'Wiel' van 30- 4 -1979) Deze gelede trams krijgen o.a . __ .onder de wagen wegdraai ende noodkoppelingen, ter vermindering van schade bij aanrijdingen; twee stroomafnemers, waarvan er een constant in gebruik is en de ander als reserve di ent zodat, wanneer de een uitvalt, de ander zijn taak kan overnemeni twee gescheiden stroomcircuits, ook bedoeld om verder t e kunnen rijden als een van de twee het onverhoopt mocht begeven. Ook enige andere zaken zijn verme~denswaardig: de bestuurderscabine krijgt een dubbelgelaagde voorruit, die een zo groot mogelijke bescherming biedt tegen allerlei voorwerpen di e er op terecht kunnen komen; de binnenzijde wordt 1.Jekleed net grote polyester platen, die gemakkelijk zijn te reinigen en weg t e nemen; de geleding-en worden maximaal beveiligd om ongevallen tegen te gaan. T-'iat eriee l autobus De w;gens"°341-360 zijn in aflevering. Bij de te verdwijnen wagens is de Nebim-bus 901. Expl oitati e - werkzaamhetlen· - vrije banen In Rijswijk wordt ·op het kruispunt Haagweg/Geestbrugweg een voetgangerstunnel · aangelegd; di e werkzaamheden zullen meer dan een jaar duren. Omdat er kans bestaat datÏijn 10 in die . tijd niet naar Voorburg station kan rijden, zijn er vragen over gesteld in de Voor-:: . ·bu:rgse gc:neenteraad . De HTM heeft hierop r:aeegedeeld dat een tijdelijke · opheffing niet w0rdt nagestreefd ; indien enigszins mogelijk, blijft lijn 10 doorrijden. ~..:i.nist er Tutjnman heeft Den Ha~g een rijksbijdrage van f891.000 toegekend voor het zgn , d~iesporenplon Laan van Meerdervoort (bij r ei.nise Lijst erbesstrant yÓor lijn 3). Een provinciale werkgroep hee.ft aanbe-v:elingen gedaan ·voor een vrije bus.route over de Benoordenhoutseweg. Voor gestel d wo.rdt een aparte busbaan over de v entweg of alleen beinvloeding van de stoplichten bij h et l'lillerrdJi tsenplein als andere oplossingen. Aan een geheel vrije busbaan wordt de v oorkeur gegeven , De gemeente Den Haag en andere betrokken gemeenten moet en zich er no~ over uitspreken. De provinciale werkc,"Toep werd _ingesteld toen het Leids e-Baan- pro j ect werd afgewezen. Goederellvervoer naar Scheveningen . Zoals vermeld mag het goederenemplacement aa::n de Doornstraat van de raadscöinmissie openbare werken, v erkeer en vervoer een andere bestemming krijgen. Wel werd er in de commissie van diverse kanten op aangedrongen, dat de mogelijkheden van een goederenspoorlijn naa.r het gebied van de Scheveningse haven worden bekeken. Kaartcontrole en boete Vanaf begin mei vindt kaartcontrol o plaats doo r HTM-personeel in burgerkleding. Dit bet r eft een onderzoek naar zwartrijden, dat enige weken zal duren. Deze controleurs werken in groepjes v an 3 tot 5 man. Inr:aiddels is het ministerie accoor d gegaan met verhoging van de boete van f5 tot f25,in buss en en int erl ocal e trams . Dit voo rst el is thans b\i de Kroon ingecliend. ··zonderheden :per clatum 24 3 Een PCC van lijn 1 ontspoorde om 9 .10 u bij het achterui trijclen op lle Westvest te Delft. De tram botste t egen een paal, de bovenleiding kwam omlaag.Geen stremmingen. 1.l1. lijn 12 (verschill ende da een) 1119 en 1139(alleen deze dag), beide rem . Scheverringen. Goede Vrijdag Gereden werd als op zat erdagen, clo ch tussen 6 . 00 en 7. 00 met een beperkte fr eqÜëntie. De lijnen -20,21,30 en 34 reden de normale werkdagdi enst. De lijnen 36 en 37 waren ni et in dienst. l:.§L12e Paasdag Op deze dag werd de zondagsdi enst uit gevoerd. Een omhoogstaande takel van een vrachtwagen vernielde 's avonds de bovenl ei ding op de kruisingen Laan van Meerdervoort/Beeklaan en Edisonstraat/Beeklaan . Lijn 12 r e ed toen vanaf Paul Krugerplein via lijn 6 tot CastricUL1plein; lijn 3 vanaf Kon . Emmakade naar eindpunt l ijn 10; lijn 11 t ot Delftseln.a.n, waar ge dri eho ekt werd en t eruggekeerd. Op de tramloze de len werden pendelbussen ingezet , o . a . 173,200,211,249,291,2 98, 334 . Door het gedee lt elijk omlaae; komen van de rijdraad verspeelde de 1005 van lijn 12 zijn beugel. den
haag
I
,---------------------,
: Trammateri eel l : Eind april en begin mei werden de zoutwagens van de R.E.T. '=====================' ges loopt. Hi eronder een overzicht . In r emis e Kralingen wer den gesloopt : 2014 op 3/5 2016 op 3/5 2017 op 2/5 2019 op 27/4 2021 op 4/5 2028 op 4/5 in remis e Hill egersberg wer den gesloopt: 2022 op 7/5 2024 op 8/5 2026 op 3/5 2027 op 4/5 in r emis e Hilledijk werd gesloopt: 2029 op 8/5 , Zoutwagen 2019 werd eerst bij de T.S . in r emis e Delfshaven ' geplukt'. Eind april gingen de zoutwagens 2020 en 2025 naar de T. S. Zoutwagen 2025 wordt museumzoutwugen, samen met de 2015 die t . z.t . het oude numr:ier 545 zal krijgen . De 2020 krijgt mogelijk t.z.t . een andere best ennning. Revisie: . mr.1 31 4- 79 R en mr.366 4-79 4. Autobusmaterieel Van de nieuwe buss en zijn thans in di enst alle wagens t/m 780, voorts 782 t/m 787 en 792. De tussenliggende nurmners zijn wel afge l everd maar nog ni et in di enst. In t egen~ st elling t ot het bericht in het vorige nummer zal de serie gaan t/m 797 (ni et tot 799~ Volgens informat i e zou in het naj ac.r worden begonnen met de aflevering van een nieuwe s eri e: 801 e. v . Het dan af te leveren aantal is niet bekend. Sinds begin mei is een aant a l buss en als ' mottenballenvloot' opgeslagen in een van een aannemer gehuurde loods in de Opijnenstraat (een zijstraat van de Waalhaven O.z . ) . In het vol gende nummer hopen wij een opgave van de nummers hiervan t e kunnen geven. Di ens t uitvo ering Voor het laatst berichtten wij over de dienstuitvoering in het maart-nummer. Sindsdien i s de toestand nog slechter geworden , Ni et alleen in de avonduren wordt vol gens 'slecht e ' diensten gereden, maar nu ook vol op overdag . Het begint de laatste tijd ' gewoonte' t e worden om ook overdag op vee l lijnen met 1 of 2 wagens minder te rijden . Ook op zater- en zondagen wordt overdag op diverse lijnen van aanvang tot einde di enst volgens een slecht e dienst gereden. Op zondagen daal t de frequentie dan vaak tot 18 of 20 minuten! Op lijn 3 rijden ondanks de slechte di ensten toch nog steeds de kleine Schindl ers . Op koopavonden moeten dan veel passagi ers eerst ve el langer wacht en en als de tram komt kunnen zij ni et mee omdat het rijtuig vol is . En dan t e weten da t na de avondspits de enkel gelede rijtuigen , waarvan er volgens de di enst 5 moeten rijden , doch in werkelijkheid soms slechts 2 of 3, naar de remise inrukken . Ook ontvi.ngen wij berichten, dat op lijn 5 de di enst 's avonds vaak met slechts 2 i . p . v. 4 rijtuigen wordt gereden . Frequentie 30 i.p . v. 15 minut en . Omdat de bestuurders dan vrijwel geen eindpun trust hebben, zou het zijn voorgekomen, dat men dan maar een slag overslaat en er een uurdi enst(!) ontstaat. Op de buslijnen is de toestand zeker zo slecht als op de tramlijnen. Ook hi er vallen veel diensten uit . Wij wachten nu op het ogenblik dat het personeel dat nog niet ziek is , ook zi ek wordt en· er geen trams en bussen meer rijden. (Opm. r ed. ; in Amster dam. is de situati e hiermee ver gelijkbaar, althans betreff ende de tram en niet op zondagen. Daarb:ij komt dan dat de technische dienst geen kans ziet voldoende materi eel rijvaardig te houden, zoda t in Amsterdam op ma-vr regelmatig pers on eel over is , waarvoor geen trams beschikbaar zijn.) Opmerkelijk bij dit a lles i s dat de Ro tt erdammers di e van het openbaar v ervoer gebruik maken, nog ni et massaal 'in de pen zijn gekl ommen ' ; wij hebben nog geen inge zonden stukken i n de kranten ontdekt . In de r aa.dscommissievergadering van 15 mei zei wethouder Mentink dat, indi en ni et vol gens dienstregeling gereden kan worden, de dienstregelingborden weggehaal d moeten worden • .Anders is er sprake van mi s l eiding van het publiek Meegedeeld werd, dat ·in maart _slechts op 4 dagen de normal e di enstregeling was uitgevoer d , De RET- directie zegt, dat er voldoende persone el is. De medezeggenschapscoI!ll!lissie wijst er echt er op, dat er in de practijk meer dan 100 bestuurders t e weinig zijn. Exploitatie op feestdagen Op Hemelvaarts dag (2 4 mei ) wordt ger eden als op zondag . Op vrijdag 25 mei rijdt de met r o een aangepaste zat erdagdi enst (minder treinen in de spitsuren). Voor alle tramlijnen en de buslijnen 32,34,36,37,3s,41,45,6s,70,75 en 76 za l een speciale dienstrege ling ge l den. Op beide Pinksterdagen wordt volgens de zondagdi enst ger eden . :
1
re t rott e r d a m
- 77 -
'
- r e t -
- 78 -
Omleggingen Op Koninginnedag werd de Coolsingel i.v .m. een tapt.o_e --van ca.22.00-23.00 uur afgesloten. ·n e lijnen 3, 6 en 49 'Werden op· de bekende wijze o·mgelei d . Op vrijdag 4 mei werden de Ü.iner/4 en 45 resp'. .;ri'"ch_ting Hill egersberg en Kl eiweg van 10.45-11 .15 uur i.v.~. een herdenking bij het mqnument op de ·Noordsingel omge leid via de Schiekade. Eveneens op 4 mei werden de lijnen 3,6 en 49 weer op de bekende wijze omge l ei d i.v.m. de dodenherdenking op de Coolsingel van 19,20-20.15 uur. Op zat erdag 19 mei werden de lijnen 3,6,8 en 49 van aanvang tot einde di enst omgeleid i.v. m. afsluiting Coolsingel voor Binnenstadsd8€; lijn 3: 'platte' lus; lijn 6 Hofpl. Weena-rout e lijn 5-Eendrachtsweg-Westzeedijk; lijn 8 .Goudsesingel-Pompenburg-route lijn 4 -Mauritsweg; lijn 49 via Hofpl ein-Pompenburg-Goud~esingel-Marini ersweg-Blaak. r.v'. m, werkzaamheden wordt lijn 45 rn. i.v , 1 mei (9·.bo u) gedurende ongeveer 4 weken in richting Kleiweg omgeleid en wel via Gordelweg-Schiepl . -G. K.v .Hogendorpweg-Kl eiweg. 1 tijdelijk over één spoor I.v.m. het._ vervangen van de sporen op de Oost zeedijk tussen Elisabethstraat en de Hofl aàn rijdt lijn 1 m.i.v, 24 april op dit gedeelt e over één spoor . Het tramverkeer wordt döor middel van seinlichten geregeld. De buslijnen 34 en 48 resp. richting Capelle en Lombardijen rijden m. i.v . di e datum van aanvang dienst tot 15.30 uur via w.RuyslaanOostmaaslaan-Honingerdijk. De bussen van Westnederland reden m. i.v . die datum van aanvang di enst t ot 15,30 u richting 'stad uit' via Oostmo l enwerf-Maasboul evard. Vanaf 28 april rijden deze van aanvang t ot einde di enst (ook op zat er- en zondagen) via bovengenoemde omlegging. De werkzaamheden zull en ongev eer 4 weken duren . · Metro naar Spijkeniss e (gedeelt elijk al vermel d ) Het ligt in de bedoeling om in 1985 de me tro door te trekken naar Sp~Kenisse. De metro krijgt een eigen oev erverbinding in ue voro van een tunnel , die gaat lopen tussen de Poortugaals e wijk Zalmplaat en het station Centrum dat komt te liggen tussen de toekomstige Spijkenisser wijk Groenewoud. Noord en het eveneens toekomstige Centrumpark . Mèt de bouw van de tunnel wordt in het najaar begonnen . In Spijkenisse komen drie sc i ence-fiction-achtige stations, di e voorlopig heten: Centrum, Heemraadlaan, Akkers. In 1985 is het mogelijk binnen 35 minuten va.nuit Spijkenisse op het C.S. te staan. Politie moet REr r egelmatig bijspringen · De politi e blijkt r egelmatig t e moet en bijspringen als zich in trams of bussen moeilijkheden met r eiziger s voor do en. In de eerst e drie maanden van dit jaar assisteerde de politi e a l 274 keer . Volgens de REr~directi e was di e assist entie steevast uitstekend. Nîeuwe nachtbusfol der Verschenen is een nieuwe nachtbusfoi der (met blauwe opdruk ; nei 1979). Deze is ver~ kr~gbaar bij trarnbestuurders, buschauffeurs, informatieposten, agentschappen e . d . Buurtbus Rotte B & W hebben de betreff ende wijkraad gevraagd na te gaan of de bewoners vo el en voor een buurtbus (en vrijwilligers ervoor t er bes chikking kunnen stel l en) voor een lijn via bijvoorbeeld de volgende route : station Noord- Bergse Linker Rottekade -Irenebrug-Terbregse Rechter Rott ekade-Rottekade-Hoeksekade-Julianalaan-Rondom. De zomerdienst is ingegaan op 28 mei . Nader e bijzonderheden volgen. nderheden per datum . Om 10 .30 u raakt e mr,323/1 in de Vierarnba chtsstra.at richting Schie dam def ect . Tot 11.00 u werd lijn 1 in die richting omgel ei d via Claes de Vrieseloon-Mathenesserl. Buss en 416 en 62 8 werden op het tra.r.:ll oze traj ect ingezet. Doordat de tramsporen in de Mathenesserle.an bij het Mathenesserple in vol zand en stenen lagen (wegens opbr eki ng en sporenwijziging) konden de omgel egde trams daar moeilijk en sl echts met ve el v ertraging passeren. (Hi eruit blijkt weer hoe belangr:i._1k het is om hulpsporen goed schoon en berijdbaar te houden .!) In verbanu hi ermee reden de pendelbussen ook naar Schiedam ( en dat was eigenlijk ni et nodig geweest) . Na herst el kon mr,323 de dienst vervolgen. De dienstregeling op lijn 1 raakt e door dit all es flink ontregeld . 26/ 4 Na een annrijding met een soortgenoot kwam een aut o op de rails vnn l ijn 2 , op de kruising Lange Hilleweg/Polderla.an, terecht . Van 21.10 tot 21. 40 was de trambaan versperd . Bus 751 , onttrokken aan lijn 76, wer d als lijn 2 ingezet . 29/4 Voor de voe tbalwedstrijd t egen Ajax in het Feyenoord- stadion werden 26 autobuss en alsmede 2 extra trams op lijn 2 inge zet. Om 16 . 30 .u trok mr.386/2 de bovenlei ding naar beneden bij de Noorderhagen. Lijn 2 werd enige tijd ingekort t ot Kre ekhuizen. 6 bussen werden inge zet(van andere lijnen). l'2L2_ In a .s . had mr,354/5 op de Schieweg last van r ookontwikke ling onder het r~ u~gÓP WE 234 reed 1 slag op lijn 5, De 354 rukt e in en wer d vervangen doo r mr.355 .~f~z~Bl
B~·Î
6
- 79 GEMEENTE VERVOERBEDRIJF ARNHEM Materieel Ter vervanging van de v erbrande 153 is een ni euwe troll ey besteld , die eind van dit jaar zal worden afgeleverd . Drie ni euwe trolley's en zes nieuwe dies els zullen in augustus door Den Oudsten worden afgeleverd. Het wrak van de 153 werd op 22 maart afgevoerd voor sloop , Diesel 81 kwam op 30 maart in dienst in de ni euwe GVA-kleur. In t egenst elling t ot de 173 is het dak bl auw met witte no odluiken. Begin mei werd het dak van 173 wit gespoten in plaats van lichtgrijs. De t roll ey 's 151-166 kregen nieuwe dynamo's en achterdeurbeveiliging. Oml ei ding lijn 3, 6/gehuurde buss en_E_E.__l]jn 9 Vanaf maandag 14 mei rijden lijnen 3 en 6 in het Sonsbeekkwartier een omlei dingsrout e. Gedurende 2 maanden kunnen de Cronjést r aat, Paul Krugerstraat en Graaf Lodewijkstrnat niet worden bereden wegens asfalterings- en r econstructi ewerkzaamhe den. Na de r econstructie zal lijn 3 weer in bei de richtingen door de Cronjéstraat rijden. Voor de hi ervoor benodi gde bovenleidingswijzigingen werden begin mei nieuwe masten geplaatst . Or.1dat lijn 3 gedurende 2 maanden met dies els moe t rijden, heeft het GVA niet vol doende buss en beschikbaar. Van enkele stre ekvervoerbedrijven werden buss en gehuurd. Het zijn de bussen: 1137 en 1142 van de GSM, 2703 van de DVM, 8140 en 8142 van de VAD en 8246 en 8364 van Westnederland . Deze bussen rijden op lijn 9. Gere den wordt met blari:co richtingfi l ms en . een bor d met de tekst 'de Laar-C entrum v.v.' achter de voorruit. Bovenl eiding Onlangs werd begonnen me t de ombouw van de wissels tot automatische wissel s . Verdor werd de bocht Rembrandtl~an/Zutphensestraatweg in Velp verruimd en werd een aantal noodmasten v ervangen . ~agenpar k Aanvull ing: de di es els 22 en 80 en troll ey 166 zijn geschikt om als instructiewagen te worden gebruikt . C~TRAAL NEDERIJ\ND I n april we.r d afgevoerd de 436. Aan het einde van die maand verhuisde de Amsterdamse 4874 naa,r Hilversum, terwijl de 7558 van Hilversum naar Rhenen ging. Vanuit Zeist r eden nog steeds 431, 43 3 en 435, dit omdat de Nationals 3107,3109 en 3110 wegens ernstige defecten terzijde staan en onde r delen waarschijnlijk pas in het naj aar worden ge l everd. Vanuit . dit depot rijden ook nog steeds 2 Werkspoor-wagens: 4882 en 4893 , terwijl Rhenen over de 4880 bes chikt. De wagens 4795 en 4812 staan voor sloop terzijde in Zeist. STREEKVERVOER ZUID-WEST-NEDERLAND In okt tiber 1978 werd de voor sloop buiten di enst staande RTM 96 af gevo erd, in de cember gevolgtl door het zestal v erbrande wagens (626 , 627,2656, 4037 , 7513 en ZVTM 4) , Derhalve war en per 1-1-1979 144 eigen wagens aanwezig, nadat ZVTM 17 als 7594 in dienst was gekomen: 2063,2072-2075,2090-2094,2153,2170-2173,2206-2211,2262-2265,2275, 2288,2289, 2413-2415,2458-2460 , 25 47-2558 , 2607,2608,2657-2664,2693-2698,2750 , 2776,28362838,2846,2871,2872,2955,2972-297 4,4034- 4036, 4038,4039,4056, 4092, 4316-4324, 5064, 5065 , 5071-5074,5520,5554-5556,5579,6076-6os2,6162-6166,6210-6213,7329,7330,7432,7435,7521, 7594,7~09-7619,8073-8075,alsmede buit enbeentj e 2261; buiten dienst:4057,4325,RTM 32, 67,ZVTM 6; gehuurd van Zuid Oost er : 4547,4551 , 5060 . RTM-rood waren nog ; 2750,4039,4056,4057,4092,431s,4320,4321,5071,RTM 32,67 ; SBM-blauw 7435 , 7521 ; SW-blauwi 2836,2872,2955,2972,5064 ,5065,7 432 . In maart werd afgel ever d buurtbus 765 6 Mercedes 0207 met Domburg-interieur t.b.v. de buurtbuslijn rond Zi erikz ee . In april kwar:i in di enst 6654 Daf MB/Den Oudsten,tourgeel. De di ers oorten, die de vroeger e direct eur Van Zuylen in be eld en ges chrift op (trams en ) bussen liet aanbr engen, zull en verdwijnen. De huidige directeur vindt dit t e duur. VERENIGD STREEKVERVOER WESTNEDERLAND In het overzicht per 1 januari ontbraken de wagens 222 4 en 2247 , In mei werden afgevoerd: 45 31 en 4532 . NOORD-ZUID-HOLLANIBE VERVOER MAATSCHAPPIJ April: in d i enst gest eld 64i7 en 6~.18; afgevoer d 4582 en 4586. Mei : in di ens t gestel d 6430-6433 ; afgevoer d 4579 en 4584; 5416 en 5418 gingen naar Den Helder. Museumwagen 4740 werd in april weer opgel egd; merkwaardigerwijs gebeurde dit nog niet met de 7465 di e nog s t eeds vanuit Lei den rijdt . De busbaan tussen Purmerend en Il pendam komt ni et tijdig ger eed i.v.m. verzakking ; de ni euwe uienstregeling is er . reeds op i nges t eld. Door het ministeri e is een rijksbijdr age van f684.000 gegeven voor verkeerslichtbe1nvloeding bij een reconstructie van de noord-zuidroute t e Purmer end (Churchilllaan- Allendel aan) . Door geme enten in het Waterl nnd wordt geijverd voor een vrije busbaan tuss en Monnickendam en Broek in Wat erland.
- 80 HEI1 AMSTERDAMSE BOS - STOOMTRAMRITTEN - BUSLIJN 70 - MUSEUMTRAMS Vervoersevenementen en -projecten nab·j,J het AmEi-terdamse Bos brengen dit recreatiegebied de afgelopen maanden nogal eens ter sprake. De Stoomtram Hoorn -Medemblik rijdt thans tot en met Pinksteren voor een dee l langs de zoom van dit 'bos' op de NS-lijn van Amsterdam Jollenpad naar Uithoorn. De Nederlandse Spoorwegen hebben aan hun prachtige wandelroutes een tocht van 12i km toegevoegd door het Amsterdamse Bos (wandeling nr. 32), terwijl de Amsterdamse electrische museumlijn deze lijn in de richting van een bosingang wil verlengen (na de huidige, zeer korte verlenging naar het emplacement Jollenpad, waar ook de stoomtram komt) . Enige wetenwaurdigheden over dit Bos lijkën hi;er ..op zijn plaats. In 1934 werd begonnen met de aanleg in het poldergebied tussen de Ni euwe Meer en de Amstelveense Poel (tot bij Aalsmeer); de oppervlakte bedraagt 895 ha, de lengte van de wandelpaden is 137 km, van de fietspaden 51 km, van de ruiterpaden 23 km en van de wegen voor auto's, bromfietsen e . d. 13 km. Grote bospartijen, afgewissel d met open vlakten (water, grasland, speelterreinen) zorgen voor een voortdurende afwisseling. De gedeelten bij de Nieuwe Meer en de Amstelveense Poel zijn 1 oeverlanden-reservaat' i in deze natuurgebieden kan men o.a.. verscheidene soorten vogels in hun natuurlijke orngevinc waarnemen. Acht er dit gebied bij de Nieuwe Meer bevindt zich de Bosbaan, 2200 meter lang, waar o.a . verscheidene malen de Europese roeikampioenschappen werden gehouden. Niet ver van het einde (in feite het startpunt) van de roeibaan bevindt zich de theeschenkerij 'Meerzicht' met speeltuin -en bosmu~eum . Een autoweg langs de zuidzijde van de roeibaan is hela.as ook toegankelijk voor .door.. gaand verkeer , richting Schiphol. _V ele dieren worden het slachtoffer ven de over deze weg voortrazende auto's. Voorts is Rijksweg 6 tussen Amstelveen en Schiphol over het bos gevoerd (naast de oude verbinding, de Burg.H. Colijnweg) , wat de rust in deze omgeving niet ten goede komt. ···· ··· Met het openbaar vervoer .is het bos bereikbaar met vele buslijnen van Centraal Nederland , althans aan de buitenzijden . Aan de Amsterdamse kant (Amstelveenseweg) rijden de lijnen 1,6,7,8,9111,16 en 19, nabij het oude An1ste l veen 9 en 19, l angs Bovenkerk (Poel en Oeverlanden ) 1,9,10,ll,19, terwijl langs de Aalsmeerse zijde de lijnen 9, 10 en 19 rijden, met laatstgenoemde lijnen reizende kan men bovendien vanaf het busstation Schiphol Oost met een kleine wandeling een bos-ingan5 bereiken. Het bos wordt slechts door-sneden door de lijnen 14 en 41/42, die via de Burg . A. Colijnweg verbinding eeven tussen Ams-telveen en Schiphol Oost met een hal te onderweg en· ëen nabij de Ringvaart (van de Haarlemmermeer). Het noordwestelijk deel van het bos (rondom start roeibaan en Meerzicht ) is niet met het openbaar vervoer bereikbaar. Om hieraan enigszins tegemoet te komen, werd vanaf april 1956 in de zomermaanden op 4 on- en feestdagen overdag buslijn 30 ingesteld (later vernummerd in 70) die 7 daar vrijwel het gehele bos op grondgebied van Amstelveen is aangelegd, in feite een interlocal e .lijn is. Geheel nieuw was deze buslijn niet : reeds in 1939 reden extra bussen t.g.v. roeiwedstrijden van het Haarlemmermeerstation naar een terrein nabij de finish van de bosbaan (dus aan de zijde van de Amstelveenseweg). Deze bussen reden zond~r lijnnu:m..mer; een bord 'roeibaan' op de voorzijde gaf de bestemming aan. Het nut van de huidige lijn 70 is dus het vervo er naar hot gebi ed rondom 'Meerzicht' (halverwege de r oeibaan is een halte). De buslijn kent twee routes . Bij roeiwedstrijden is de weg langs de bosbaan namelijk afges l oten; slechts supporters heb-ben dan tegen bet aling toegang. De busroute voert in dit geval eers t door afges l oten gebied en wordt ter hoogte van de halt e halverwege verlegd via. een autoweg naar een parkeerplaats, waar een eindlus is 1 iets zuidelijker dan het normale eindpunt . Het verlengen van de museumtramlijn naar het .Amsterdamse Bos via de NS-s poorlijn betekent dus slechts vervoer tot nabij de Centraal-Nederland- haltes op de Amstelveenseweg. Wanneer men dus spreekt over exploitatie met mus eumbussen i.p.v . lijn 70, zou men niet behoeven te wachten op verlenging van de mus eumtramlijn; deze bussen zouden evengoed een aansluiting kunnen geven op de C.If .-bussen. Aanleg van 2} km trambaan langs de bosbaan (met een zeer gering rendement: slechts op mooie weekeinden, terwijl roeiwedstrijden een exploitatie-probl eem opleveren) moet wel naar het rijk der fab elen worden verwezen, in ieder geval zolang onze stedelijke vervoerbedrijven zoveel moeite hebben om bij de minister gedaan te krijgen zeer noodzakelijke stukjes tramtr?.j ect aan te mogen leggen . Zelfs tot een gevraagde exploitatie op zomer-zaterdagen wil.het GVB niet ingaan. Hoewel het ongetwijfeld bijzonder leuk zou zijn met oude trams kilometers ver door het AmsterdaL1se Bos to rijden, zal dit wel een mooie droom bljjven! Voor gewone passagiers zou het overstappen tram/bus-museumtram-museur.ibus al s nel onaant r ekkelijk worden.
- 81 - amsterdamse bos De museuratrarnlijn kan in de toekomst een aardige attractie worden; een vervanging van de bosbus zal hij nooit kunnen worden . Een museurnlijn heeft nu eenmaal in het algemeen een ander karakter dan een toeristische lijn met (zeer) grote vervoerspieken . Overigens: het huidige eindpunt Jollenpad ligt niet bij het .Amsterdamse Bos, maar bij jachthavens ten noorden van het bos. Wanneer U nu met stoomtram of electrische museumtram een rit maakt, wandelt U dan ook eens door het bos; diverse wandelingen zijn uitgezet . Veel zal U dan duidelijk worden. Een goede raad: 's morgens vroeg, overdag op werkdagen en de avonden zijn de prettigste tijden om het Bos te ontdekken en .•• schrikt U niet als ter hoogte van de Kleine Vijver eekhoorns tegen U opspringen en verwondert U zich dan ook niet wanneer U tot op een meter de 'wilde' fazanten, Vlaa~s~ ~a~i~nL ~o~ijnen en andere fauna kunt naderen! REr - ROTTERDAM - VERVOLG VAN BLADZIJD__E 78 - B~zonderheden__E_er datum
1iZi Omstreeks
17.00 uur vond een ontploffing plaats in een woning op de Nieuwe Binnenweg nabij de Claes de Vrieselaan. Do bovenste verdiepi ng stortte i n. Mr,304/8 ont spoorde op stukken puin die op de rails terechtkwamen; de wagen wercl. slechts licht beschadigd. De lijnen 4 en 8 werden omgeleid via de Mathenesserlaan en lijn 9 naar Spangen. Deze omleidingen duurden de gehele dag en ook een deel van de volgende dag: 16/ 5 Lijnen 4 en 8 bleven tot 16 . 30 uur omgeleid via Mathenesserlaan; lijn 9 werd verlegd naar het Heemraadsplein. Op het tramloze gedeelte van lijn 9 pendelden bussen . ~~nnenstadsdag Als verkoopwagen stond op het Stationsplein opgesteld :mr.523; lijn 14 reed met het tramstel 303+1355; naar Spangen reed 's morgens mr , 515, 's middags mr . 220; naar Krali ngen reed 's morgens mr . 220, 's middags mr.515. De belangstelling voor deze ritten heeft alle.verwachtingen overtroffen, dit is ongetwijfeld ook te danken aan de vele publiciteit in de pers en op de radio hierover. In totaal werden 2001 volwassenen en 507 kinderen vervoerd, namelijk op lijn 14 (Hillegersberg) 939, resp.276 , op lijn 20 (Spangen) 504, resp. 101 ~n_o~ !~ ~2_(~alingen) 558, resp. 130.
,-------------------=-, Trameindpunt k~mt op stationsplein in Utrecht :, wn :, De gemeenteraad van Utrecht heeft op 3 mei met 25 tegen 12 :wad d in x veen; stemmen besloten, dat hot eindpunt van de tram op het sta'=====================' tionsplein komt. Dit eindpunt komt te liggen op het stadsbusstation met een aanvullende halte b~ het streekbusstation. Dit laatst e onder voorbehoud dat deze halte een ondergrondse verbinding krijgt met dat streekbusstation, zodat de passagiers veilig kunnen oversteken. De gemeenteraad wil graag nog onderzocht zien of deze halte beter kan worden opgeschoven tot achter de NS - hoofdgebouwen, zodat er dan geen tunnel nodig is. De CPN wilde eerst onderzoeken of de trara hoog over het Jaarbeursplein en de NS- sporen heengelegd kon worden en dan boven het streekstation kan eindigen . Hierbij wordt gedacht aan een eventuele doorcrek naar Uithof en Zeist; de gemeenteraad heeft het voorstel voor verlenging do or de stad destijds rûgestemd en op deze wijze zou de verlenging via NS-terrein toch nog kunnen plaatsvinden . De CPN wees er op, dat d€ze oplossing nu duur is, maar later goedkoper kan blijken. Wethouder Van Kleinwee wilde de ze zaak echter niet langer ophouden en raadde dit idee dus af. Vooral de VVD bleef vasthouden aan een eindpunt bij het Smakkelaarsveld . De discussies in Utrecht zijn voor oon deel nog steeds. te vergelijken met die welke omstreeks de eeuwwisseling werden gehouden bij de voorstellen tramlijnen aan to leggen ! Tentoonstellingen NS heeft in april in de Westravenflat, waar personeel van de ministeries van Verkeer en Wat erstaat en Landbouw en Visserij is g0huisvcst, een tentoonstelling ingericht over deze trrunltjn, da11X veel ambtenaren hiervan gebruik zullen kunnen maken; de tent oonstelling duurde vier weken. De tentoonstelling is in drievoud gemaakt; de ondere gaan naar stadska;:1toor Nieuwegein en Voorlichtingscentrum Utrecht. STOOMTRAM HOORN - MEDEMBLIK Op 23 mei arriveerden loc 21 en rijtuigen 55+59+54+60+58+57+56 in Uithoorn voor de di enst naar Amsterdam Jollenpad, waar t/m pinksteren dienst wordt gedaan. De eerste dag, Hemelvaartsdag 24/5 gaf direct al een groot vervoer te zien. Ook langs de lijn wonenden en andere belangstellenden gaven van hun enthousiasme blijk. Tegelijkertijd (op 26 en 27/5)vond op Hoorn-Medemblik een groot vervoer plaats i . v.m . A1rw:B- wandelingen. Hiervoor waren ingezet de locs 5 en 18 en motorwagen :M 1503. Van het Prins Bernhardfonds werd een gift ontvangen van fl00 . 000,- voor het doen herstellen van loc 7742 (Bello). Gehoopt wordt dat de loc nu r eeds in 1981 gereed is . In april werd diesellocomotief V4 gesloopt. Van de ex-NMVB platte wagen 8157 werden de draaistellen omgebouwd tot normaalspoor . Dieselmr. 40 wordt weer rijvaardig gemaakt.
- 82 WIJ ONTVINGfil 'Van paardetram ma.ar dubbelgelede 1 , een historische terugblik op ruim 100 jaar bussen en trammen in Amste.r dam!, geschreven door W,J .M. Leideri tz, 2o druk, thans verschenen föj Uitgeverij De Alk in .Alkmaar. Prijs !49,90. Eindelijk is van dit veel ge.vraagde, maar reeds lang uitverkochte boek een nieuwe druk verschenen. Niet slechts de tekst aan het begin en vooral aan het einde (bijgewerkt tot het heden) zijn gewijzigd, maar ook zijn de vele foto's btne, alle andere dan voorheen (tot de foto van de schrijver toe, thaná met ba.n.rd). In het vrij korte bestek van het boek wordt ingegaan op de vele aspecten van het hoofdstedelijk openbaar vervoer vanaf de omnibustijd, waarbij ook de interlocale lijnen ter sprake komen . Achterin zijn tekeningen opgenomen van vrijwel al het materieel, destijds door de schrijver getekend voor de NVBS. Met deze heruitgàve heeft De Alk ongetwijfeld velen groot plezier gedaan . (192 bladzijden fonnaat A4) 'Allemaal voorzien?', de ~ e tra.o in Woor.d en Beeld, door R.F.de Bock, uitgeverij w,yt, Rotterdam, 200 pagina's, prijs f21,50. Aanvankelijk lag het in de bedoeling de tw~e deeltjes over Den Haag in de serie 'Trams en tramlijnen' te combineren , n::uiat ze na herdrukken reeds lang uitverkocht waren. Jhar dit toch problemen opleverde, werd besloten tot een nieuwe opzet t.g.v. het 75-jarig bestaan van de Haagse beugeltram. Het persbericht vermeldt, dat in dit bock geschreven wordt over allerlei zaken, die de HTM betreffen : lijnkleuren, wisselende lijnomlopen, rollend materieel, exploitatie, personeelsbezetting, reizigersanntallen en ook verhalen en anecdoten. Vooral dit laatste maakt het boekje voor velen en niet alleen tramliefhebbers, aantrekkel~1t. Het doorbladeren van de foto's geeft al een goede indruk van de veranderingen, die het openbaar vervoer in Den Haag in de loop dor tijden onderging. Dus weer maar kopen! 'Blickpunkt Straszenbahn' Heft 3/79 . In het vorige nunnner op blz.67 vermeldden wij al het bestaan van dit nieuwe tijdschrift. Nu nr.3 verschenen is ? will en wij er nog even op wijzen. In 100 bladzijden worden korte berichten gegeven over alle stads- en voorstadslijnen van West-Duitsland, evenals over die van de DDR, Oostenrijk en Zwitserland, terwijl ook artikelen gewijd zijn aan ·Mallorca, Boedapest, modelbouw en aan verkeerspolitiek. Een aantal foto's is ter verduideljjk::i.ng o;pgenomen. Excursie Hannover 'Blickpunkt Straszenbalm' organiseert op 16 en 17 juni een excursie naar Hannover, waaraan ook onze lezers kunnen deelnemen. Op zaterdag 16/6 wordt een grote trom-rondrit gehouden, vertrek Ernst-August-Platz (Hbf) voor Kaufhof om 10.00, terug 18.45, · eerst waarschijnlijk met het la.n.tste 2-assige driewagenstel (189+1024+1025), later met een Stadtbohntramstel, prijs DM 12,-. Op zondag 17/6 wordt om 10.00 vertrokken van ZOB met een lijnbus (OL 334) naar het Deutsche Straszenbahn Museum Hnnnover in Wehmingen, waar meer dan 200 historische tr~, bussen en trolleybussen staan opgesteld. De kosten hiervoor zijn slechts de normale kosten van de autobusrit. Terug: 14.25 uur. Aanmelden: Reinhard Nörenberg, Postfach 410167, 1000 Berlin 41, Zijn Postscheckkonto is : Berlin/West 2501 67-108. Advertentie Gevraagd: 'D' Amsterdamse Tram' nrs 436,437 ,438,441,442 ,444, 445 ,477, 500; 'De Koppeling' nrs. 625,630,631,633,634,636,652,653,654,660,662,665,666,667,669 ; 'De Versnelling': jn.ar.ga.ng 1978 en de ja.n.rg.mgen van dM.rvoor . Aanbiedingen aan: D.R.Stroomberg, Dnpperstraat 72', Amsterdam-0, tel.(020) 933863. Advertentie Aangeboden 225 H.T.M.-foto 1 s (overwegend forma.t 9 x 12 cm) vanaf 1904. In áén koop f 125,- incl. verzendkosten. S.P.Sluijter, Menta.nalaan 26, 4731 DV Oudenbosch, tel. tussen 9 en 17 uur : (0192: ~7~522: _ _ __ _ VELUWSE AUTO DIENST - FLEVODIENST Begin mei verhuisden do Flevodienstwaecns 6402 en 6403 van de stadsdienst Apeldoorn naar de nieuwe stadsdienst in Lelystad. In april werden afgeleverd de tourwa.gens 6647 en 6648, in mei gevolgd door de 6649. Afgevoerd werd in mei de 4330. Medio mei startte de aflevering van de lijnwa.gens 1325 e.v. Vergeeld werden 2914-2916, Dit omdat het tour-interieur werd vervangen door een lijndienst-interieur. Derhalve zullen de 29092912 voorlopig nog in de tourkleur blijven rijden. Von de minister kreeg de gemeente Apeldoorn een rijksbijdrage van f257.ooo voor abri's en o.v.-prioriteitsman.tregelen. DE VERKEERSKNELPUNTEN IN AMERSFOORT (zie blz.61) · Wethouder De Bruijn verklaarde niet toe te zullen geven aan druk ven de zijde van de buschauffeurs; het personeelbestand moet worden uitgebreid, waardoor de rijtijden kunnen worden verlengd. Er moet echter wel een einde komen aan de verkeerschaos . Hiertegen gaan de winkeliers nu weer heftig tekeer , die zoveel mogel:ijk auto's willen.
- 83 1 :neder and s el Diverse berichten uit dagbladen en uit 'De Koppeling' , spoorwegen: Tarievenplan Openbaar vervoer De minister heeft dit tarieven\ _____________________ , plan gepresenteerd, waarmee hij het t otale openbaar vervoer als eenheid wil laten optreden en het Bebruik ervan gemakkelijker wil maken . Op 1 oktober worden vo or de treinrei ziger nieuwe kaartsoorten ingevoerd. Voor .fl0,!15 of j20 per maand kunnen houders van tra jectabonnementen een aanvullenue kaart kopen , die recht geeft op voor- en natransport in metro/tram/bus in resp. een, twee of drie zones van zowel vertrekplaats als plaats van aankomst. Voorts komt er een openbaarvervoerkaart voor één dag, drie dagen, een week of een maand volgens de zelfde formul e als de Openbaarvervoer-Jaarkaart; de prijzen hiervan moeten nog worden vastgesteld. Eveneens komt er een NS - Kortingkaart (vastrechtkaart voor Jén persoon, res p. het gezin) voor een prijs van f375, - per jaar, ongeacht het aantal gezinsleden. De korting hiermee bedraagt 50% op enkele reizen, 40% op retours en 25% op traj e ct en algemene (net)abonnementen; per gezin kan worden volstaan met 2 gereduceerde kaartjes. Ook worden Nationale Vierrittenkaarten voor meerdere zones ingevoerd: f3, !4, f5 en f6 voor resp . 1,2,3 en 4 zones; deze zijn ook geldig op NS-lijnen binnen de stadsgebieden van f.JI1sterdam , Rotterdam en Den Haag en op de streekbuss en . De netabonnementen zullen ook geldig zijn op de spoorlijnen in de drie grot e steden(dus ab.van GVB,REI',HTM~ Alle openbaar-vervoer-tarieven gaan per 1 oktober met gemiddeld 5,5% omhoog. Toestemming aanschaffing nieuw dieselmaterieel Het ministerie heeft toestemming gegeven voor het bestellen van 19 eenrijtuig - en 26 tweerijtuigtreinen voor de 6 noordelijke diesel lijnen; hiermee is een bedrag gemoeid van circa f80 miljoen. Deze dieselbydr aulische treinstel l en (type-aanduiding DH 801/802) worden afgeleid van de Duitse Vt 627/628, maar komen in eeneenvoudiger versie (besparing per bak! f250.000). De lagere prijs komt o. a. door het toepassen van eon andere dieselmotor, eenvoudiger draaistell en zonder luchtvering , een eenvoudiger electrische installatie en het gebruik van aut9matische koppelingen, die vrijkomen van de oude treinstellen. ·· De r.iinister he8ft als vo orwaarde gesteld, dat de treinen geschikt moeten zijï1 voor i nbouw van ATB- apparatuur . T.a.v. de inrichting voor eenmanbediening wordt opgemerkt, dat de combinati e machinist/ka0rtverkoper alleen dan realiseerbaar is, indien de veiligheids taak daardoor niet ongunstig wordt beïnvloed. Flevospoorlijn Het duurt nog l! à 2 jaar voor dat wordt begonnen met de aanleg. _12iP Santpoort -IJmuiden blijft behouden De minister heeft bes l oten de lijn te handhaven en heeft aan de werkgroep Geïnstitutionaliseerd Overleg Openbaar Vervoer (GOOV) advies gevraagd over do wijze waarop de treindienst aan de behoeften moet worden aangepast. Dit kan inhouden, dat de fr equenti e moet worden gewijzigd, dat bepa~lde stations worden gesloten en dat bekeken wordt of doortrekking naar Zeewijk of Zeebad zin heeft , Enschede-Gronau nog gehandhaafd De betrokken streken in Nederland en Duitsland dringen sterk aan op handhaving van deze lijn . De minister ziet wel iets in de argumentatie dat de lijn juist nieuw leven moet worden ingeblazen. ê)2oorweghalte 'De Vink ' Minister Tuijnman heeft de gemeentebesturen van Voorschoten en Leiden meegedeeld, geen bezwaar te hebben tegen een nieuwe halte op de grens van deze gemeenten. Leiden moet ga~.n zor gen, dat de bouw ervan op gang wordt gebracht. Verslechtering dienst reg~ling Leiden-~otterdam Tegen inkrimping van ~het aantal stoptre i nen op dit traject is o . n . door de ROVER en de WOVAD (Delft) gepr otesteerd. Treinbrieven zijn m.i. v. 1 mei afgesche.ft. Wel bestaat nog de mogelijkheid van vervoer van perstreinbrieven voor redacties en fotopersbureaux,waarmee een overe enkomst bestaat. Den H ~ wordt door vertegenwoor digers van verschillende raadsfracties in Den Haag een ' misser' genoemu (plnD.ts, onge zelligheid, slechte i n- en externe bereikbaarheid). Kijfhoek Met het proef-heuve len is beeonnen op 18 april . Tot februari 1980 gaat men door met testen. Met behulp vroi computers kunnen 300 wagens per uur worden geheuveld . Werkplaats Watergraafsmeer Deze lijnwerkplaats zal in fas en worden ges loten , Eet on derhoudswerk ru::m de diesellocomotieven wordt overgebracht naar Zwolle. Dwarsliggerwagen HSM 29~45 uit 191~ -~aar Spoorwegmus eum Na herstel in wph J.mersfoort bevindt deze wagen zich thans in het Spoorweemuseum. De wagen was bestemd om dwarsliggers die per schip uit Zuid- Ar.ierika kwar:ien, van Rietlanden naar Crailoo te brengen. Raadsleden in Medemblik willen. treinen naar Hoorn De CPN-raadsfracti e in Medemblik wil initiatieven om t e kÓmen t ot . heropening van de spoorlijn Hoorn-Medemblik. Viaduct over Provinciale Weg in Zaandam De wijkraad Koog aan de Zann wil een tunnel i.p.v. een viaduct voor de aftakking voor de lijn naar Purmerend, dit met het oog op ' horizonvervuiling'. De gemeenteraad van Zaanstad zal nu hierover advies vr:i..gen. Zoetermeerlijn Op 27 april werd het l aatste stukje spoor voor de noordelijke lus gelegd.
,---==================,
- n s -
- 84
Nogmaals bakwisseling plan U De op blz.66 genoemde bakwisseling bij de 135 en 150 blijkt niet als daar vermeld te zijn uitgevoerd. De niet beschadigde ABk 150 +B+mBDk 135 bleven als 135 in dienst: de motorwagen heeft het treinstelnummer. blijkbaar_ bepaald, . Het vernummeren van een dergelijk rijtuig, met alle mot oren e .d :, is à.d.rriinistratief ingewikkelder dan het vernUI!lIIle- . ren van een gewoon rijtuig, in dit geval de ABk 150 in 135. Naar Haarlem kwam dus de 150, bestaande uit de raBDk+B 150 + ABk 135. · 'Slachting' in het materieelpark : 6 x II, 3 x IV, 11 x Pee, 17 x P h11;i_~en dienst Met ingang van de zomerdienst vindt een ware slachting plaats in het materieelpark. Een groot aantal treinstellen en rijtuigen zal dan buiten dienst worden gesteld; een deel meteen, een deel zo snel mogelijk. Hoewel de buitendienststelling wel werd verwacht, komt met no.me de verdwijning- op-één-na van de pec's toch als 'even wennen'over. Van ·het materieel ' 46 gaan verdwijnen de stellen 223,238,239,277,290,291;647,657,695, Van de (getrokken) postrijtuigen sneuvelen de 50 84 00-37 Oll,014,017,018,020, 021,022, 023,025,026,031,033,034,035,041,042,043, terwijl van de pec's alleen de 1902 nog even blijft rijden. In Op de Rails zal in het julinummer aandacht worden besteed aan de materieelomloop. Vermeld dient te worden, dat o .i .v. de winterdienst nog eens vier vierwagenstellen mat. 1 46 zullen verdwijnen : de 660,670,678,679. Zwolse 88-50 001 naar de sloop ·Het in Zwolle bekende 'restauratierijtuig' 88-50 001, lange tijd opgesteld bij de Kampense sporen, is niet meer. Op blz.15 van HOV 188 (jan . '74 ) werd al e.e . a. bericht over deze WR, getooid in een vaalblauwe kleur, . m.et NS-eml)leer.n _en vele ;i;estauratiepictogrammen. Op 7/4 stond de 88-50 001 op de Watergraafsmeer, waarna het rijtuig op 10/4 vertrok naar Rotterdam, vandaar richting België. De 001 vond een ro emloos einde bij de slopèr in Oostende . Bagagerjjtui~ 95 025 gaat weer rijden Het op blz . 5 genoemde, reeds afgevoerde, bagagerijtuig 51 84 95-40 025 werd begin mei van Roosendaal naar de lijnwerkplaats .Amsterdam overgebracht . Het rijtuig zal daar worden opgeknapt om t ot medio 1980 t e blijven rijden; het gaat dienst doen voor beproeving van de statische omzetter voor de nieuwe IC-rijtuigen; de 025 zal in Llit verband ook in België en Dui tslond koraen. De aanpassinc·: tot pro efrijtuig zà.l .i)lnds vinden bij Fa. Jansen te Bergen op Zoom. Zoals bekend mag worden verondersteld heeft een aantal rijtuigen plan E eveneens een statische omzetter·; ui tèrlijk zijn deze plan E's te herkennen aan een thyristor-symöool bij het computernummer en het verdwenen zijn van een (kop}bàlconraam. CRVL DE2-en in Groningen Als gevolg van de verbouwing van de DE2-en 'sneuvelen' ook stellen die met CRVL waren uitgerust . De antennes en verdere apparatuur werd van deze stellen overgezet op DE2en die ni et voor verbouwing in aanmerking komen. De aaneengesloten serie CRVL-stellen 95-106 is en wordt dus g-ebroken. 0:::, 6 me i signaleerden wjj in en rond Groningen .de stellen 80,81,84,90,95 en 101 met antennes. Berichten van lezers worden op prijs gesteld teneinde te inventariseren welke stellen op dit moment CRVL-stellen zijn. Planning opknapbeurten tweetjes mat. 1 46 In de l oop ve.n dit jaar zal n og een aantal tweetjes mat . 1 46 een opknapbeurt krijgen in wph Haarlem. Reeds afgel ev erd weruen de 233,272 en 285, waarna nog zullen volgen de stellen 224,234, 236,244 ,246,252,253,256,269,270,271,274-276,~79,283,287,293,296. Evenals de planning voor het ei' te voeren materieel (welk· stelnummer wanneer afgevoerd wordt) is ook deze opsor:iming een planning, die kan worden doorkruist door onvoorziene omstandigheden. Sloopmaterieel Materieel ' 6 Op 11 april werden officieel afgevoerd de 255,259,286,6 44, 692,pe 1901 op 3 4, Op 18/4 kwam de 255 (na driehoeken) van Rtdzg naar de Wgm, op 24/ 4 gev0lgd door de bij dezelfde aanrijding beschadigde 1901. Op 14/5 kwam de 67 4 van Mt naar het westel~k havengebied van Asd, bestemd voor sloper Hollandia (sloper van honderden goederenwagens). De 241 kwam in de laatste week van april naar de sloop. Midden nei werd het stel in brand gestoken,, y:r_ijwel op de dag 30 jaar na de indi enststelling van de oudste 46-er 2. De 663 werd vanaf 17/4 van alle apparatuur ontdaan (sinds 27/11 staat het stel bij de Wgm) en verdween op 23/4 naar de Rtl. Een dergelijke behandeling (alle apparatuur ·v an onder de stellen en de wagenovergangen worden afgenomen) kregen de Rietlandse 693(17/4-1/5),673(17/4-16/5),255( ex Rtzg,18/4-7/5,naar Rtl),692 (7-18/5), 681(vanaf 7/5),697(va.naf 16/5),677(va:naf 18/5), In Mt werden 644 en 669 inmiddels v_:tjjwel geheel onttakeld; in Hlm werden de 264, 286,249 en 259 van onterdelen ontdaan.
- n s -
- 85 Sinds de eerste helft van april staat in Mt de 647 bij de eerder genoemde sloo pstellen ; deze verdwijnt ingaande de zomerdienst officieel uit het materieelpark. Getrokken materieel Rijtuig 18 108 kwam op 7/5 van Ut naar de Wgm, op 8/5 naar Mijdrecht. Op 19/4 vertrokken de B's 124 en 128 van Rtl naar Oss," daar bestemd voor een Rode Kruis- oef ening op 5/5. Op 7/5 stonden de rijtuigen weer in Utrecht, bestemd voor overbrenging naar de sloop . Alleen de 137 stond toen nog in de Rtl, ingebouwd tussen onttakelde treinstell en ; op 18/5 kwam dit rtg naar Wgm, bestemd voor Ro osendaal. Het rtg krijgt een terreinwagennummer. Op 29/3 werden aan de sloper verkocht de dienstwagens 975 1 513 en 970 1 884; beide (materieel '24) werden inmiddels gesloopt. Sloo materieel 1 46 nu alom in den lande: nu 64 bakken! Het aantal terzijde staande afgevo erde bakken materieel 1 46 wordt steeds groter; de snelhei d waarmee dit buiten dienst wordt gesteld ·is omgekeerd evenredig met die waarmee het wordt gesloopt. Een bijgewerkt overzicht geeft de volgende v erdeling over het land: Asd Rtl 255,663,673,692,693,699; Watergraafsmeer 677,681,697; Hlm wph 249,259, 264, 286 ; Hlm Goed , 650 ; Nijmegen 298; Maastricht 644 ,647,669; Uithoorn 648. De stand op Rtl en Wgrn is i.v. m. uitwisselen een momentopname. Op de Wgra staat ook pe 1901. Nieuw materieel Op 7/4 werden in di enst gesteld de st ellen 2035+2036, op 28//'r volgden 2037+2038. De 2039+2040 kwamen op 27/4 van Mt(Aken) naar Ldv en reden op 22/5 hun afleveringsproefrit . Op 23/5 werden naur Ldv overgebracht de 2041+2042 . Schiphollijnmaterieel De laq.tst e materieelverschuivingen werden vermeld op blz.29. Vanaf 13/2 deden afwisselend de 842 en 843 dienst. Op 27/2 vertrok de 842 en kwam de 844 ; op 13/3 ging de 843 en kwam de 842; op 27/3 ging de 84,i en kwam de 841 die toen voor de eerste maal in de reizigersdienst het 'heen-en-weertje' ging rijden. Toen waren alle st ellen gebruikt. Oran·erode ostwa ens in dienst; P'~_terzijde Op 22 5 werd vanuit Zwolle een groot an,ntal nieuwe postwagens overgebr acht: 24 wagens naar .A:mf, 30 naar Ehv (bestemd voor proefritten naar Venl o). Voor de officiële overdracht werd mP 3017 met vijf wagens gebruikt, dit geschiedde in Amsterdam. Om het laden /lossen van de rolcontainers te vergemakkelijken, werden in het we ekend 31/3-1/4 de postspóren te - Aad in een grote operatie gemiddeld 20 cm omlaag gebracht. Het nationale rijtuigcentrum, de Dijksgracht, beschikt( e ) regelmatig over± 10 ongebruikte postrtBTI. Voör afgaande aan de definitieve terzijdestelling werden op 16/5 al 5 P ' s van de Dgr in Zaandam weggezet:00 020,022,026,031,035· 00 018 is .. a} geruime tijd bij de wph Tb. Rjjtuigen 5357 en 5110 : Reeds eerder vermeldden wij de aanwezigheid van 5357 in Junf. Op 13/4 werd deze in een goederentrein te Rtd Zuid gesignaleerd met een voor ons onbekende bestemming (SGB?). Bij de Amsterdamse lijnwpl blijkt al (ze er) lang te staan B 5110 met oud nr(geen canputer~ Huissttjl l ocs, 3e frontsein en 'botsneus' ; l oc 1302 krijgt -~~ilet In huisstijlkleuren werd inmiddels een aantal (nieuwe) nu.,,"'UJ1ers waargenomen: 2414,2 405, 2422 , 252 4, 2526. I n het verleden is een overzicht gepubliceerd van de stn.nd van huisstijling op dat moment . Als gevolg van het (nog steeds) ontbreken van ni euwsvoorzi enn-ie voor Tilburg gegevens kan het overzicht niet worden bijgewerkt. Wel ontvingen wij van l ezers resultaten van een paar dagen 'noeste arbeid': lijsten met a l of niet g~huisstijld materieel, Wij hopen op nog meer bijdragen (aan Jan v. d .Gripstraat 21, Tiel). Van de rangeerlocs serie 500 werd de 526 gehuisstijld waargenomen ; alleen 523 is nog groen . Alle el ocs hebben nu een derde frontsein, waarbij het de ac..ndacht verdient te l etten op de eerst en laatst behandelde 1200-en: f eestneus, r es p. frontscin. De 1136 i s de eerst e 1100 die voorzetneuzen heeft gekregen btj een kleine revisie (wij·ze van beschilderen van bak en n euzen). Voorzien zijn nu 1129,1136,1141,1155,1157 ,1158 , Bij wtjze van proef zal loc 1302 worden uitgerust met een . soort toilet om t e voo rkomen dat de machinist en geen r aad meer weten met hun hoge nood. Zoals bekend wordt op de t oilett en in het r eizigersmaterie el steeds verzocht de ze insta llat i es tijdens het stationnement ni et te gebruiken. Als dat ook voor de machinisten ge ldt , bltjft er weinig ge l egenhei d over om het e .e . a. aan de spoorbaan t oe te vertrouwen . Of zou het t oil et in de machinistenst ocl zijn ingebouwd of • . komt er een automatische piloot? Sprinter 202 4 naar Enkhuizen Op 8/5 a rriveer de uit Leidschendam de 202 4 in Asd voor instructie . Amsterdamse machinisten krtjgen in de komende zomerdienst met dit materieel t e maken in en r ond Rtd en Gvc. Tot 21/5 reed 2024 dage lijks (m.u.v.15/5) op Asd-Hn-Ehz 4531/24/ 41/34/75(nvr)/68 (nvr) van ma-vr ; op zn i n 4537/~0/51/44 en zo in 4531/20/37/30 . ~enslot~ de l en wtj mee, dat er hel aas ge en plaats ruimt e meer is voor meer NS-ni euws.
- - 86 N.M.B.S.
BERICHTEN UIT BELGIE
Uït de Spoorweggids 27-5-1979 31-5-1980 1) Nieuwe stations: Boksbergheide lijnen 21 en 2lbis; Genk lijn 21 2) Afgeschafte stations: Quarreux lijn 43 Morhet lijn 163 La Reid lijn 44 Bernimont lijn 163 Zillebeke lijn 69 Rossart lijn 165 Boussu Haine lijn 78 Mn.rtouzin lijn 166 Roly lijn 132 Wal zin ·. lijn 166 3) Adinkerque-De Panne wordt De Panne lijn 73 Nessonvaux-Fraipont wordt Nef:!.!30nYaux lijn. 56 : ..:..- · Noorderdokken wordt Noorderdokkeri-Antwerpen lijn 12 Eisden Mijnen wordt Eisden lijn 2lbis Huy Nord wordt Huy lijn 125 Stichon-Mellery wordt Mellery _lijn l 40 _. . Longlier-Néuöhateau wordt Neuchateau_.lijn -1..62 4) De lijn Hassélt-Genkis geëlectrificeerd en de treinen Mons-Brussel-Hasselt/welkenraedt worden daardoor verlengd van Hasselt naar Genk (16 km) in l}_- min~ -- met stilstand te Kiewit, Bokrijk en Boksberghcide. De lijn 21 is gesplitst in 21 LandenHassel t-Genk en 21. b_is Hasselt-Eisden , · · 5) De Ardenner heeft Ettelbruck (Groot Hertogdom Luxemburg) als bestemming in plaats van Bastogne (vertrek uit Antwerpen Centraal). · 6) .De Hageland-Bokrijk heeft .Genk als eindbestemming in plaats van As (vertrek uit Antwerpen Centraal) . 7) De lijn Luttre - Braine-le-Comte is nu geëlectrificeerd en de treinen Liège-Mons rijden vanaf Manage via Ecaussines Carri()res-Soignies naar :Mons. Te Manage is ·.e r aansluiting naar Mons via La Louvière. 8) Lijnen 42 en 43 worden 43 . lijn 125-130 Liège-Charleroi wordt 125 lijn 130bis Charleroi-Erquelines wordt 130 lijn 165 wordt Libramont-Virton St Marden het baanvak Virton St Mard-Athus wordt hernomen door lijn 167, deze wordt du~ li.rlon-Athus-Virton St Mard . 9) Heropening yan Lokeren-Zele lijn 57; de werken worden voortgezet op bac:.nvak ZeleDender1aonde- ( electr!f!c~t~e _v~ ~e _l~n2. _ . . ____ _ K.B. van 24-11-78 machtigt de inlijving van het industriespoor te Lornm~l.,._..lijn 27-3 Balen-Lommel in het spoorwegnet , K.B. 5-1-79 aanleg van een derde spoor tussen de Etterbeekse steenweg en Leopoldswijk; K.B. 21-3-79 idem te Watermo.al-Bosvoorde K.B. 5-4-79 idem te Ter Hulpen (lijn 161) K.B. 8-2-79 machtigt de inlijving van het industrîespoor- 274 vertakking Termien-Genk Zuid in het spoorwegnet. K.B. 9-1-79 afschaffing vo.n de overweg 25 t.e Maubray lijn 78. K.B. 15-2-79 aanpassing van de spoorbedding op de lijn 35 te Rotselaar in het kader van de electrificatie; K.B. 21-3-1979 idem te Gelrode . K.B. 16-2-79 afschaffing van de overweg 19bis te Jupille op de lijn 10. K.B. 5-3-79 verklaart van algemeen nut de modernisering van de ·stationsinstellingen te Lier en K.B. vn.n 26-3-79 de afschaffing van de overwegen 12, 12bis, 13 1 13bis op lijn 15 eveneens te Lier . K.B. van 15-3-79 verkla~rt van algemeen nut de aélilpassing van do bedding van de lijn 52 te Hemiksem . K. B. 2~ 4-79 verklaart van algemeen nut de uitvoering van bijkomende werken ~et het · oog op het inrichten van de vertakking V[ID de lijn 118 en 118/1 en de afschaffing van de overwegen 15 , 16; 19 en 21 t e La Louvière. K.B. 9-4-1979 voorschrijft dat de onteigeningen op het grondgebied van de stad Brugge voor de omlegging van de spoorweglijn 51A Brugge-Knokke zullen geschieden overeenkomstig de we t betreffende de r echtspleging bij dringende omsto.ndighoden. K.B. van 12-4-79 machtigt de NMBS tot de buitendienststelling en het _9pbreken van de lijn 88 Antoing-Bléharies. In de Kamer werden vragen gesteld over lle spoordoortrekking Antwerpen Centraal-Antwerpen Dam. Hierop werd gea ntwoord dat slechts een kosten-ba tenanalyse wordt uitgevoerd. Daar de NMBS c!.it bestude ert is het nog niet zeker hoe de capaciteit van Antwerpen C kn.n worden verhoogd; en over herlegging vnn de bedding van de lijn Hasselt-Tongeren bij Tongerseste enweg te Bilzen . Indien dit doorgaat? vinden onteigeningen plaats ,
- belgië
- 87 -
M.I.V.A. - ANTWERPEN (Uit VeBOV- koerier april 1979) De voor- en achterzijden van de ' bloementrruns ' zijn weer geel geschilderd, di t om de zichtbaarheid van deze rijtuigen te verbeteren. Er zul len nog meer bonte trams komen. T. g . v. het Jaar van het Kind is een kleurweigj;rijd MIVA- Kindertram uitges chreven , Via kleut er - en lagere scholen kunnen kinderen gekleurde trams tekenen. De d.rie beste tekeningen zullen dan worden aangebracht op echte trams. M.I.V.B. - BRUSSEL Tentoonstelli ngen - ritten met museummater ieel Over de tentoonstelling in station Anneeseens berichtten wij reeds op blz . 67 van het apr il- nummer. Volgens andere bronnen is de tentoonstelling op zaterdagen geopend v:m 10 tot 17 uur. Bovendien kan men ook op deze tijden terecht op 1,2,24 mei, 3, 4 juni, 22,23 juli en 15 augustus. x) Op deze tentoonstelling en bij de informatiepost Naamsepoort i s gratis een brochure verkrijcbaar over de MIVB na 1945 en de toekomstpl annen . Het trammuseum in stelplaats Woluwe is op zaterdagen, zon- en f eestdagen nu geopend van 1 mei tot 30 september van 14 .00 tot 20 . 00 uur; toegangspr ijs 20 fr,kinderen 10 fr. Ritten met museummaterieel van hier naar Tervuren vinden plaats op 24 mei , 3 en 4 juni 7 21 en 22 juli en 15 augustus. x) Een folder verscheen o . a . over de dagkaart van MIVB (+ NMVB bi nnen de agglomerat i e), Hierin staat ook het een en ander vermel d over kunstwerken in stations en over de tentoonstelling in Anneessens. Op zat er dagen(en zondage~?) is deze geskten van 12 - 13 , 00. Routewijzigi ng lijn 58 M. i.v. 2 april rijdt lijn 58 niet meer door de Navezstraat, maar via het Verboeckhov enpl ein (dus zoals lijn 52)~ dit in verband met de t oekomstige bouw van de tramst elplaats Teichmann. Hieronder nog enige berichten uit VeBOV- koerier van april 1979: Sloop In december 1978 werden gesloopt sneeuwploegen 11 en 15 en hulprijtuig 4, In januari volgde zandwaBen 71 . Museumtrams Motorwagens 1511,1513,1611 en 9098 en bijwagen 604 ondergi ngen een ~pknapbeurt i . v . m. verkoop naar een Amerikaans tra.Tili~useum (New York?) . Naar museum Wo l uwe gaat het stel 1609+607 . Voor dit museum onder8aP..Il. thans een schi lderbeurt mw 5001 en troll eybus 6023. Lijn 32 Toen lijn 32 verlengd werd naar het Stadion kreeg lijn 32 doorstreept zijn eindpunt bij het Brugmannziekenhuis. Verkeerslichtbeïnvloeding De gemeent e St - Joost - ten- Noode heeft t oest emming gegeven afstandsbedi ening voor verkeerslichten in gebruik te nemen op de kruispunten Koningsstraat - Gillonstraat en - Dwarsstraat t en behoeve van de lijnen 62, 92, 93 en 94. Nachtbusdiensten Bij de opening van dit feestjaar op 1 januari deden na chtbussen dienst. Dit was zo ' n succes, dat de MIV:S aan de mini ster toestemming heeft gevraagd vanaf 1 juni nachtdiensten in te mogen stellen . Deze zouden gecombineer d moeten wordfn me t de pers oneelbussen, waarbij men denkt aan 26 lijnen: 18 radial e en 8 ringvormige, waarop gereden moe t worden van middernacht tot 3 . 30 uur. Om veiligheidsredenen zal in de bussen geen geldinning plaatsvinden ; men moet voorzien zijn van abonnement, rittenkaa.rtj die in do bus ontwaard kan worden of van een transitokaartj e. VERZOEK redactie HOV aan lezer s in België Wie kan ons (rege l mati g ) krantenberichten e . d . t oe zenden over het openbaar vervoer vooral in Brussel, Antwerpen en betreffende de N.M.V.B. aan de Kust en in Henegouwen . Portokost en worden 1 zo nodig, vergoe d. M.I . V.G . - GENT Btjzonderheden per datum 2 11 Het voorverkoopkant oortje op de Koornmarkt werd deze dag in gebruik genomen. 19 11 Op het Sint- Baafsplein werden opnamen gemaakt voo·r ·de fil m 'Mjjn vriend ' (affair e Jaspers). Hiervoor werd PCC 51 vanaf 14 . 00 u 's middags opgestel d a~n de halte richtin0 Mos cou. Op di t deel was de trrundienst onder broken ; er reden pendelbussen. december Er komt een ' bussenpl an ' . Hierme e wil men het gebied Oostakker- Dorp en Lourdes een kwartierdienst geven; lijn 71 wordt verlengd naar Oostakker, t erwijl ook voor -ges teld wordt lijn 6 na2.r de Dampoort te verl engen en l:ijn 38 te wijzigen. Met het voor ontwer p voor de verlenging van lijn 1 naar Wondel c em ging het Gentse gemeent ebestuur accoord; over de uitvoering besta.on nog meningsverschill en, o .a. bij de Poperingestr. ~ Bij een excursie van de VeBOV r eed mw 339 mee voor de f ot ografen . '?Jl. Er zullen 39 nieuwe bussen worden besteld. Hiervoor zal de openlucht parkeerplaat s achteraan de remise worden overdekt en verbonden met de grote loods. 24/3 Mus eur.llilo.t. De eigenaar van ex- MI VG- emr. 354 kocht van de NMVB gesloten goederenwagen A 17691 uit Blankenberge; de ze zal wordenge:-estaureerd, t erwtj l er een installati e in wordt gebouwd om e l ec tricit eit te leveren om 354 over het terrein t e kunnen lat en rijden . De broer va n deze eigenaar kocht tegelijkertijd enige wagens uit Knokke: platte ex- ke t elwg 7049, bietenwg L 14926 en kol enwg A 4833; ook deze kwamen hierheen. 26/3 en LL4. Mw 339 was weer acti ef met vervoer van rails . VERVOLG OP BLZ . 90
- 88 Materieeloverzicht The Tramway Museum in Crich, Engeland a. dubbeldektrams botM-aant. zitstandNr . · :Bedrijf Fab_!i~k ja.ar assen plaatsen plaats Opm. 1 Blackpool Lancaster Carriage + Wagon Co. 1885 2 c 32 ·1 Derby Brush 1903 2 x 48 1 Douglas Southern Brush 1896 2 c 75 1 London Transport London County Council 1932 4 66. c 10 Hill of Höwth G.F.}tilnes 1902 4 x 73 21 Cheltenham English Electric 1921 2 c 52 G.F.}lilnes 1902 4 21 Dundee 66 M + 22 Glasgow Glasgow Corporation 1922 2 62 c 40 Blackpool Blackpool Corporation 1926 4 c 78 45 Southar.ipton Hurst Nelson 1903 2 c 48 49 Blackpool Blackpool . Corporation 1926 4 c 78 86 59 Blackpool }lidland Railway Carriage + Wagon Co. 1902 4 B 62 60 Johannesburg !!_nited ~lectric Qar Co. 1905 2 c 66 Bolton EJ.ectric Railwa;y Tramwa;y Carriage Wrs.1901 4 z 74 1919 2 68 Paisley + District - Hurst-Nelson 60 c c 76 Leicester E.R.T.C. 1904 2 56 102 Newèastle Brush 1901 4 c 84 106 London County Council E.R.T.C. 1903 2 L 56 132 Hull U.E.C. 1910 2 c 54 60 180 Leeds Brush 1931 2 c 61 c 189 Sheffield Sheffield Transport 1934 2 61 264 Sheffield Sheffield Transport 1937 2 c 331 Metropolita.n Electric Tramwr:zys (Londen) Union Construction Co. 70 1930 4 c 4 Leeds City Tramways 2 c 1921 58 345 Leeds c Leeds City · Tramways 2 1925 70 399 Leeds 62 2 Charles ~obe~ts & Co . 510 Sheffield c 1950 2 c Gl~sgow Corporation 812 Glasgow 1900 59 Liverpool Corporation z 869 Liverpool 1936 78 4 1100 Glasgow Hurst Nelson c 1928 69 4 68 Hurst Nelson c 1929 1115 Glasgow 4 Glasgm-1 Corporation c 1282 Glasgow 64 1940 4 Glasgow Corporation c 1948 70 1297 Glasgow 4
9pm. +=stoomtram-aanhangwagen; 4 = midden-instap. b . enkeldektrams - 2-- Blackpool -- ·- · - + Fleetwood G.F.Milnes 1898 5 Gateshead Gateshead + District 'I1ro.rnways 1927 9 Oporto Starbuck 1873 14 Grimsby + Immingham Great Central Railwa;y 1915 15 Sheffield Starbuck 1874 40 Blackpool + Fleetwood U.E.C. 1914 ,1r6 Sheffield G.F.Milnes 1899 52 Gateshead Gateshead + District Tramwa;ys 1920 166 Blackpool Blackpool Corporation 1927 167 Blackpool English Electric 1927 180 Praag Ringhoffer ca.1905 298 Blackpool Brush 1937 Brush 1931 600 Leeds 602 Leeds Charles H.Roe & Co. 1953 674 New York Third Avenue Railwa;y Co. 1939 765 Manchester Manchester Corporation 1913
4 4 2
4
2 4 2 2 4 4 2 4 4 4 4 4
56 44 18 64 16
44
28 32 64 52 cn,30 .1'1i-8
34 34 46 48
c c
c x c
x
1
+
+
c x c c c p
c c c c
2
4 3,4
4
5
Opm. + = paardetramwagen; 1 = toastrack met dak; 2 = open toastrack 9 3 herbouw door Leeds 1949-54; 4 = midden-instap; 5 = California (combinatie) wagenbak, c. stoomtram locomotief 2 New South Wales Beyer Peacock & Co 1885 2 C Government (fabrieksnr.717) Standplaatsen B = geleend aan Blackpool Borough Transport; C Crich ; L London ; M = Marten bij Blackpool; P = North West Transport Museum, Burtonwood; Z = gaat waarschijnlijk in 1979 naar Crich .
- e9 BERICHTEN UIT liNDERE LANDEN
DUITSLAND · Berlyn De tramlijn van Nollendorfplatz kwam weer in dienst op 31-3-1979· (BVB 3/4-- 79) '.Bonn Op 21-4-1979 werd de Stadtbahn-halte Bauptbahnhof in gebruik genomen. Hier halî'ro:ën nu de lijnen 3,8,16,S, terwijl Her zijn eindpunt heeft; deze lijnen rijden met Stadtbahn-materi·eel, behalve H, welke met 8-assige gelede tramwagens wordt geëxploiteerd. Lijn 8 rijdt in principe slechts bui ten de spits· (in de spits wordt met dit materieel lijn S versterkt). De lijnen 3 en 16 worden gereden va.nuit r emis e Friesdorf, de lijnen 8 en S vanuit remise Beuel; hiertoe huurt de SSB materieel van de SWE . (sv4/79) · Braunschweig In februari werden gesloopt de gelede mws 6251 en 6259 . (Blickp.Strb.3) Bremerhàven Mws 71 en 72 gingen naar het Deutsches Straszenbahn-Museurn in F.annover . Bruchhausen-Vilsen Voor deze lijn is thans ook bedrijfsvaardig loc 15 'Hermann' ,. die door de locomotieffabriek Jung voor een groot deel werd herbouwd, nadat van d.ive-r iie instanties subsidies hiervoor waren verkregen. Dit seizoen wordt op deze lijn gereden op zon- en feestdagen van 29 april tot· 30 september en van juli tot september ook ·op zaterdagen. · · · . (Blickpunkt 4/79) Mühlenstroth In 1970- werd DR-stoomloc 993 462 (ex Mecklenburgisch-Pommerschen Schm.ahlspurbahnen 12, spoorwijd-00600 mm, gebouwd in 1934 door Orenstein & Koppel ) aan de Festiniog in Wales verkocht. De machine werd hier echter nog niet dienstvaardig gemaakt. Na langdurige onderhandelingen werd de loc in december 1978 weer naar Duitsland. ge~ transportcerd waar, na herstel, ~o spoedig mogelijk de indienststelling zal vorgerï .öp ·de Dampfkleinbahn Mühlenstroth. (Blickpunkt 4/79) Duisburg Van het ministerie werd toestemming verkregen voor de financiering van de aanleg van een ondergronds stadsbaantraject naar Meiderich; in 1981 zal met de bouw worden begonnen . Kort ·geleden werd een begin gemaakt met de werkzaamheden voor het traject naar Hochfeld/Huckingen: het eerste deel ondergronds, vanaf Venusstrasse boven de grond . (Blickp.Strb.3/ 79) Essen ·M.i.v. 1-12-1979 zullen de tramlijnen 13/23 tussen de binnenstad . en Ha.o.rzopf wegens het geringe vervoer door buslijnen worden vervangen. Als gevolg hiervan zullen divers e lijnwijzigingen plaatsvinden. Stadtbahnwagen 1115 is van 23 rnn.o.rt tot 24 april 1979 voor proefritten geleend aan Krefeld. In maart werden gesloopt mws 1562, 1563 en bijwagens 2412, 2413 en 2415 . (SV 4/79 en Blickp.Strb. 3/79) Freiburg Voor de in aanleg zijnde (Stadtbahn)lijn naar Landwasser zijn bij Düwa.g 10 achtassige gelede trams besteld met BBC-chopper-installatie. (SV 4/79) Hamburg Mw 3600 werd overgebr~cht naar AIJsterdam, voor de museumlijn aldaar. (SV 4/79) Mülheim KSW-bijwa.gen 122 werd overgedragen aan Straszenbahn-Museum Stuttgart; de wagen staat ~oorlopig in Hewnaden en gaat naar depot Nellingen (END). De tram zal later de uitmonstering van Ulm krijgen, daar deze stad destijds over een dergelijke wagen beschikte. Eind 1979 wordt Stadtbahnlijn Ul8 verlengd van Mülheim Heiszen-Kirche tot Mülheim Hbf. Tramlijn 8 wordt dan ingekort tot Mülheim Hbf en zal dan rijdén met Stadtbàhnwgs M. Ulm Het traject Stadion--Donauhalle, dat slechts bij bijzondere gelegenheden werd bereden, werd waarschijnlijk definitief ges loten wegens werkzaamheden . Op 31-1-1979 reed op dit traject voor het laatst een tram. (SV 4/79) Vestische De vierassige motorwagen 342 (Düwag, 1952) gaat nar,r de Bergische Museum::.:·-· bahnen in Wuppert al . (Blickp.Strb. 3/79) D.D -. R. Gera De' Tatra gelede tramwagens KT4D 301 -302 zijn oranje/crème geschilderd met zwarte ba.nden . _Daar de stroomverzorging nog niet is aangepast aan het grotere verbruik door clit materieel, staan de wagens overdag op de Platz der Einheit opgesteld . (SV 4/79) OOSTENRIJK Salzbur.&' Op 17-3-1979 arriveerden 3 'Silberpfeile' ET 202-204 van de Köln-Bonner Ei-, seriba.hnen ,'nadat deze grote revisie hadden gekregen bij de Bremer Waggonbau , In het najaar worden deze 4-assers in dienst gesteld op de lijn Salzburg-Lamprechtshausen.(SV) Wenen De volgende lijnwijzigingen · zull en plaatsvinden . I~ de zomer -van 1980 zal · U-Bahnlijn U2 gaan rijden tussen Schottenring en Karlsplatz via de huidige tramtunnel Lastenstrasse. De Lastenstrasse-tramlijnen zullen derhalve moeten worden opgeheven. Lijn E2 zal worden vervangen ·door pendellijn 40 Schottentor-Herbeckstrasse, lijn G2 door pendellijn 37 Schottentor-Hohe Warte, lijne..1 H2 en 43 door een ringlijn H Neuwaldegg-RingKai-Neuwaldegg. De tram verdwijnt tussen Schwarzenbergplatz _en Grosze Ungarbrücke. Lijn 71 wordt verlegd van Schwarzenbergplntz naar Karlsplatz. Medio 1981 zal ook U-Bahnlijn Ul tot Praterstern worden doorgetrokken, waarbij het tramverkeer in de Praterstrasse en via de Àspernbrug verdwijnt. Lijnen .A,Ak,B,Bk worden dan op de buitenring vervangen
- wenen -
- 90 -
door vorengenoemde lijn H, op de binnenring door een nieuwe lijn A: vanaf Stadlauerbrücke-Ausstellungsstr.-Heinestr.-Taborstr;-Schwedenbrücke-binnenring-Taborstr.-Stadlauerbrücke. Lijn O rijdt van Favoriten nog slechts tot Praterst ern en in de spits tot Eldcrschplatz. Naar Dresdner Strasse en Hauptallee komt een nieuwe lijn N, waarbij dan weer een tram komt t e rijden via de Uraniastrasse. Naar verwachting zal lijn Ul omstr eeks 1982/83 verlengd worden naar Kagran ; de tram verdwijnt dan tussen Prat erstern en Erzherzog Karl-Strasse, remise Vorgarten wordt ges l oten. In verband hiermee vinden thans a l railwerkzaamheden plaats in de Donaufelder Strass e, waar de sedert maart 1971 opgeheven lijn 17 dubbelsporig wordt en vanaf 1982 een verbinding zal vormen tussen Floridsdorf en Kagran. (SV 4/79) U.S.A. San Di ego Voor de in di enst te stellen 'stadbaan' zijn bij Düwag/Si cmens 14 motorwagens type U2 besteld, (SV 4/79) San Francisco BART Bij dit t echnisch geperfectioneerde systeem is weer i ets ernstig mis gegaan. Op 17-1-1979 vl oog een trein in de tunnel in brand; hi erbij werd een brandweerrnnn gedood en vi elen er 46 gewonden. Een groot bedrag is nodig voor reparatie en wijzigingen . Het gev ol g is, dat het net in twee delen is gesplitst. Op werkdagen moe-:ten nu 68.000 r eizigers met pende lbuss en over de Transbay-brug worden vervoerd, waarvoor 100 bussen zijn gehuurd en bij de brugtoegangen busbanen zijn aangel egd. (SV 4/79)
u-.s.s .R.
·
Novosibirsk (Uit Bytrafik l,febr.1979 ~ Modern Tramway v erstrekt enige andere gegevens) De aanleg van het tramnet is begonnen in 1934, thans omvat het 176 km , Bovendien zijn er 178 km trolleybue.lijnen. Het materieel b estaat uit 440 vierassigc raotorwagens type RVZ6, gebouwd in Riga vanaf 1960 (MT noemt een aantal van circa 300 trams) ; er zijn 320 trolleybussen (SIU 5 en SIU 9) . De 25 tramlijnen zijn ondergebracht in 4 remises; de materieelnummers bes taan uit 4 cijfers, waarvan het eerste het nummer van de remise aangeeft (volgens MT uit een waarschijnlijk eerdere waarneming 1 letter, l ie de r emise aangeeft en 3 cijfers) . De 21 trolleybuslijnen rijden vanuit 3 remises. Dagelijks wordon door tram en troll eybus 750.000 passagiers vervoer d . Voor de sneeuwbestrijding beschikt i eder e remis e over 8 r ail gcbonden sneeuwploegen. Hoewel er gewoonlijk ni et veel sneèuw valt, blijft deze wel de gehel e wint er liggen . ZWITSERLAND AB Appenzeller Bahn De ex RhB B 2271-2272 worden onder nrs 13-14 in dienst geste l d, BAM Bière- A les-Mor es Bij ACMV en Sécher on zijn drie motorrijtuigen be steld , Basel Per 28 5 wordt lijn 2 in de ocht end- en avondspits doorgetrokken t ot RiehenGrenze; naar dit eindpunt wor dt dan een 3-minutondienst onderhouden. Onderzocht wordt of een r egionaal trrurunuseum kan worden ge sticht door samenwerking ven de Tramclub · Basel en de Genoss ens chaft Trammus eum der Regi on Basel . BVB Bex-Villars-Bretaye Wegens grote werkzaamheden in Bévieux en aan de brug van Barbol cusaz was de diens t tuss en Box en VilJ t rs van 30/4 tot 25/5 vervangencb:Ir bussen. DVZO Dampfverein_Zürcher Oberland In het seizoen 1979 zullen de treinen doorrijden . tot Hinwil . FART Ferrovic Aut olinee Regionali Ticincse De Be4/8 33 'Pedemonte' en 34 ' Mcl ezza ' zijn af geleverd. MOB Montreux-OberlanJ Bernois BDe4/ 4 3005-3006 rijden in dubb eltractie de ni euwe Panora.r.ric - Expressj s amengesteld uit bar- en uitzi chtswagens. ABi 24 en 25, reeds in 1976 a ls afgevoerd gemeld, zijn nu echt bui t on di enst . RhB Rhä tische Bahn ABDe4/ 4 453 is t e 1'1Gsoc co door de vereniging 'Pro Misoxer Ba.hn' ' behouden. B 2271 en 2272 zijn verkocht aan AB, WSB_!{;y:nen- und Suhrentnlbahn Be4/ 4 15-27 zijn in aflevering. Dit jaar gaan .Be4/4 5 en BDe4/ 4 15, 16 en 18 naar de sl oop ; in 1980 volgt De4/4 42. De4/4 17 zal worden v ernummerd. Rijtuigen B 41 - 49 worden verbouwd tot stuurrijtuigen Bt 71-79 , YSteC Yverdon-Ste Croix Bij ACMV en S6cheron worden 3 motorrijtuigen type BAM best el d. M.I .V.G. - GENT - v ervolg van bladzijde 87 Op 5 april werd een ernstige breuk vastgesteld in de steundelen van de Vl eeshuisbrug . Voorlopig werden de tramlijnen daar onderbroken. Lijn 1 rijdt van Moscou via de lus van Klein Turkije terug aan de Koornmarkt; via een noodbruggetj e aan het Gravensteen kunnen de reizigers dan verder . Lijn 4 rijdt tuss en Muidebrug en overl oopwissel Grav en.steen, de reizigers stap~en over aan de Koorn::iarkt om richting station te rijden. Lijn 1 rukt in van v . Beverenpl . : aan Gravenst een tegens poor tot wissel voor· brug-via 4 naar Muiàebrug, via 10 tot Martelaarsl. ,dan overloopwissel Bijlokenhof-21/22-Wilsonpl.-via 1.
