Duurzame verwarming. Een weloverwogen keuze. Een rapport met adviezen voor de realisatie van een advies tool voor duurzame verwarming

Duurzame verwarming Een weloverwogen keuze

Document: Adviesrapport Opdrachtgever: Tineke van der Schoor Projectbegeleider: Steven de boer, Wim Timmerman Datum: 09-05-2011 Versie: 2 Atelier Duurzaam

‘Een rapport met adviezen voor de realisatie van een advies tool voor duurzame verwarming’

Auteurs Mike Duinkerken 283594 [email protected]

Inhoud

2.3 Advies zonneboilers ...................................................................... 17

Voorwoord ...............................................................................................4

2.3.1Wanneer nou een zonneboiler ................................................ 17

Inleiding....................................................................................................5

2.3.2 Specifieke informatie zonneboiler .......................................... 18

1 Het project.............................................................................................6

2.3.3 Het gebruik ............................................................................ 18

2 Resultaten onderzoek ............................................................................7

2.3.4 Installatie ............................................................................... 19

2.1 Advies houtkachels..........................................................................8

2.4 Advies warmtepompen................................................................. 21

2.1.1 Wanneer nou een houtkachel...................................................8

2.4.1 Wanneer nou een warmtepomp ............................................ 21

2.1.2 Specifieke informatie kachels ...................................................9

2.4.2 Specifieke kenmerken warmtepomp...................................... 22

2.1.3 Haardhout ..............................................................................10

2.4.3 Installatie bodemwarmtepomp .............................................. 24

2.1.4 Het gebruik.............................................................................10

2.4.4 Installatie luchtwarmtepomp ................................................. 25

2.1.5 Onderhoud .............................................................................11

2.4.5 Gebruik en onderhoud warmtepompen ................................. 25

2.1.6 De installatie ..........................................................................11 2.2 Advies pelletkachels ......................................................................12 2.2.1 Wanneer nou een pelletkachel ...............................................12 2.2.2 Specifieke informatie pelletkachels.........................................13 2.2.3 Pellets ....................................................................................14 2.2.4 Het gebruik.............................................................................15 2.2.5 Onderhoud .............................................................................15 2.2.6 Installatie................................................................................16

3 Adviezen voor de website ....................................................................26 3.1 Promotie van de website...............................................................26 3.1.1 Goed internetadres ................................................................26 3.1.2 Zoekmachines ........................................................................26 3.1.3 Zoekwoorden .........................................................................26 3.1.4 Adverteren op andere sites ....................................................27 3.2 Indeling website ............................................................................27 3.2.1 Logo .......................................................................................27 3.2.2 Goede slagzin .........................................................................28 3.2.3 Menu......................................................................................28 3.2.4 Broodkruimels ........................................................................28 3.2.5 Inhoud ....................................................................................28 3.2.6 Zoekfunctie ............................................................................28 3.2.7 Aanbieders, installateurs, reclame ..........................................28 3.3 Interactie ......................................................................................29 3.3.1 Forum.....................................................................................29 3.4 Moodbord/ uitstraling website......................................................31 4 Literatuurlijst .......................................................................................32

Voorwoord Voor u ligt het adviesrapport betreffende een adviestool voor duurzame verwarming. De keuze voor een duurzaam verwarmingsysteem is niet altijd even makkelijk. Doormiddel van deze tool kan de gebruiker informatie en advies krijgen zodat hij een betere gesprekspartner is voor de installateur. Dit adviesrapport is tot stand gekomen in het kader van het afstudeerproject ‘’Duurzaamswoude’’ Het rapport is geschreven door Mike Duinkerken student Human Technology van de Hanzehogeschool te Groningen. Ik hoop dat u het adviesrapport met interesse zal lezen. Mike Duinkerken

Inleiding Ongeveer 20% van het totale energieverbruik in Nederland vindt plaats in woningen. Voor velen is energie iets waar niet over nagedacht wordt, maar dat er altijd is. Dat onbeperkte energiebeeld zal in de toekomst mogelijk gaan veranderen. Energie wordt schaarser, daarmee wordt het belang om minder energie te gebruiken of dit op een andere manier te produceren belangrijker. De laatste jaren is de markt van duurzame verwarmingsystemen fors gegroeid en wordt het voor bewoners steeds interessanter om voor duurzame verwarming te kiezen De huizen en de interesses van de dorpsbewoners zijn niet allemaal hetzelfde. Zo is men voor een grote boerderij een verwarmingsinstallatie nodig die meer warmte levert dan een kachel die geschikt is voor een tussenwoning. De ene gebruiker vindt het niet vervelend om een kachel bij te vullen maar de buurman kan dit wel zien als een last. Maar buiten de capaciteit en het gebruiksgemak van het verwarming systeem om hangt de keuze voor het meest geschikte systeem van veel meer variabelen af. Om deze reden is de opdracht ontstaan om een advies tool te maken die de potentiële gebruiker van advies voorziet. Met behulp van deze tool zal de potentiële gebruiker een betere gesprekspartner zijn van de installateur. Hierdoor zal meer draagvlak ontstaan bij de gebruiker en kan deze een bewuste keuze maken . Zo zal elke verwarmingsoptie zijn voor en nadelen hebben en is het belangrijk om dat te begrijpen bij de keuze voor een duurzaam systeem.

Voor dit project is onderzoek verricht naar duurzame verwarmingsystemen die allen een gunstig effect hebben op het aardgasgebruik, of het gebruik van aardgas zelfs overbodig maken. Tot deze systemen behoren verschillende soorten houtkachels, pelletkachels, zonneboilersystemen en aardwarmtepompen. Alle bijkomstigheden vanaf de aanschaf tot het gebruik zijn gedocumenteerd in het onderzoeksrapport ‘’Duurzame verwarming” De gegevens uit het onderzoek ‘’Duurzame verwarming’’ vormen uiteindelijk de basis voor de inhoud van de advies tool. De adviezen voor deze tool zijn voor het maken van een website. Het adviesrapport is als volgt opgesteld. Na de titelpagina volgt de, inhoudsopgave, voorwoord en de inleiding. Na de inleiding volgt hoofdstuk 1 ‘‘Het project’’. Het vervolg hierop is hoofdstuk 2 ‘’De resultaten” Hierin worden de resultaten van het voorgaande onderzoek als informatie en adviezen voor de website weergegeven. Per systeem worden alle belangrijke aspecten voor de aanschaf en implementatie beschreven. Het afsluitende hoofdstuk bestaat uit adviezen voor de vormgeving en het realiseren van de website.

1 Het project Voorafgaand aan dit adviesrapport is het onderzoeksrapport “ Duurzame verwarming” geschreven. Het onderzoeksrapport dient als informatiebron voor het tot stand komen van dit adviesrapport. In dit hoofdstuk wordt het onderzoeksrapport kort toegelicht. Het betreft een project over duurzame verwarming in particuliere woningen. De doelstelling van dit project is het realiseren van een adviestool waardoor de potentiële gebruiker een betere gesprekspartner wordt van de installateur. Om deze tool te realiseren is informatie rondom de installatie en het gebruik erg belangrijk. Verwarmingsystemen die in dit project mee genomen zijn hebben allen een positief effect of het gebruik van aardgas. Met een positief effect wordt vermindering of het zelfs overbodig maken van aardgas bedoeld. Onder deze systemen vallen verschillende soorten houtkachels, pelletkachels, zonneboilersystemen en warmtepompen.

Gegevensverzameling Naar aanleiding van de volgende onderzoeksvraag “Welke aspecten zijn belangrijk voor de keuze van een duurzaam verwarmingsysteem zodat deze het best aansluit bij de idealen van de gebruiker? “ zijn een aantal onderwerpen geformuleerd. Aan de hand van deze onderwerpen is gericht naar informatie gezocht zodat de context van het gebruik zo volledig mogelijk in kaart is gebracht.       

Duurzame verwarminginstallaties Aanpassingen aan de woning Isolatie woning Gebruik en onderhoud Stookgedrag Opslag bio brandstof Omgeving factoren

Meetinstrument

Gegevensverwerking

Tijdens dit onderzoek is voornamelijk gebruik gemaakt van literatuuronderzoek. In deze literatuurstudie is gebruik gemaakt van het internet als informatiebron en verschillende brochures. Voor het internet als informatiebron in gekozen omdat er veel over duurzame verwarming geschreven is bovendien zijn op het internet veel foto’s te vinden waardoor observatie overbodig wordt.

De verzamelde gegevens zijn per systeem uitgewerkt. Er is getracht de hoofdstukken van de verschillende systemen op dezelfde wijze in te delen. In de conclusie worden de systemen op verschillende fronten vergeleken zodat er een beeld ontstaat over de toepasbaarheid van elk systeem. Zo zal het ene systemen uitstekend bij het leefpatroon van persoon 1 passen en totaal niet bij persoon 3. Hetzelfde geld voor verschillende type woningen en omgeving.

2 Resultaten onderzoek Het betreft een onderzoek naar duurzame verwarmingsystemen waarbij de context van het gebruik in kaart gebracht wordt. Met behulp van deze gegevens moeten de potentiële gebruikers goed geïnformeerd en geadviseerd worden voordat zij contact op nemen met een aanbieder of installateur van duurzame verwarming. De doel van het onderzoek was:  Een goede inventarisatie maken van alle bijkomstigheden van het gebruik van duurzame verwarming. Vanaf de installatie tot het gebruik. De onderzoeksvragen die bij dit onderzoek geformuleerd zijn:         

Wat voor duurzame verwarminginstallaties zijn er op de markt? Wat zijn de specifieke eigenschappen van deze installaties? Wat zijn de ruimtelijke eisen van deze installaties? Welke omgeving aspecten zijn belangrijk voor de verschillende verwarming systemen? Welke aspecten zijn belangrijk voor de opslag van bio brandstof? Welke soorten stookgedrag kun je onderscheiden en welke systemen lenen zich daarvoor? Hoe zijn de verschillende installaties in gebruik en onderhoud? Hoeveel tijd neemt de installatie van het systeem in beslag? Welke aanpassingen zijn nodig aan de woning voor de implementatie van het systeem?

Conclusie De conclusies van het onderzoek zijn in dit hoofdstukken 2.1 t/m 2.4 vertaald als adviezen voor de potentiële gebruikers. Bovendien is de informatie die belangrijk is voor de toekomstige gebruikers ook in dit hoofdstuk beschreven. Voor de gehele uitwerking van het onderzoek wordt doorverwezen naar het onderzoeksrapport “Duurzame verwarming” Begrippen  

COP - prestatiecoëfficiënt. Dit begrip is in het leven geroepen om de verschillende warmtepompen te kunnen vergelijken. Pellets- samengeperst zaagsel (brandstof pelletkachel)

2.1 Advies houtkachels

2.1.1 Wanneer nou een houtkachel Als u voor een houtkachel kiest kan dat om verschillende redenen maar over het algemeen speelt de sfeer die een houtkachel met zich mee brengt een grote rol. Om deze redenen worden houtkachels bijna altijd in huis genomen als bijverwarming. Dit om het simpele fijt dat de kachel enkel één ruimte kan verwarmen en de gebruiker moet de kachel telkens bijvullen. Als bijverwarming kan de gebruiker zelf bepalen of hij/zij de behoefte heeft om de kachel aan te steken Met een hout CV kachel is het wel mogelijk om de radiatoren in de woning warm te krijgen maar dan moet er wel een overdrukventiel ingebouwd worden vanwege de kans op oververhitting. Beter nog is het gebruik van een voorraadvat van +- 500 liter waar de warmte in opgeslagen kan worden, op deze wijze kan de kachel ook langer branden zonder het Cv water te warm wordt.

Figuur 1 Begin scherm info kachels

Op de bovenstaande foto staan de verschillende type houtkachels die op de markt zijn. Door op de tekst of op het deel te klikken waar de pijl naar wijst krijgt u de desbetreffende informatie. Voor informatie rondom de installatie en het gebruik van de kachels klikt u op de schoorsteen en de blokken hout. Deze informatie zal u bewust maken van alle randvoorwaarden die om de hoek komen kijken tijdens het gebruik en de implementatie van de houtkachel

Wordt de hout Cv installatie gecombineerd met een zonneboiler dan is de gasaansluiting zo goed als overbodig (enkel voor het koken als men geen inductie heeft) en wordt meer comfort gecreëerd. De zon verwarmd overdag namelijk het voorraadvat zodat deze ’s avonds al redelijk op temperatuur is en de gebruikers warm kunnen douchen. Door ’s avonds nog een blokje hout op het vuur te gooien is het voorraadvat weer sneller op temperatuur. Figuur 2 Combi zonneboiler/ Hout Cv 800 Liter voorraadvat

2.1.2 Specifieke informatie kachels Voordeel gietijzeren kachel  Houd de warmte goed vast  Relatief goedkoop in aanschaf Nadeel gietijzeren kachel  Gietijzer is niet te repareren als het breekt 

Warmte wordt niet gelijkmatig verdeeld.

Bent u enkel op zoek naar een gezellige plek in de kamer waar u lekker bij de kachel kunt zitten dan is een gietijzeren kachel een goede optie als bijverwarming naast de CV. Houdt u meer van een gelijkmatige warmte in de gehele kamer dan is een kachel dat gebruik maakt van convectie een betere oplossing. Er bestaan echter ook kachels die beide manieren van de warmteafgifte gebruiken. Figuur 3Gietijzeren kachel

Voordeel convectie kachel  Relatief goedkoop in aanschaf  Comfortabele luchtstroom  Warme lucht verspreid zich goed door de kamer Nadeel convectie kachel  Geen grote nadelen Figuur 4 Convectie kachel

Gietijzeren kachels en convectie kachels zijn qua vermogen en prijs aan elkaar gewaagd al zijn de convectie kachels over het algemeen iets duurder. Gemiddeld liggen de prijzen tussen de €400 en €4000 en kunnen deze kachels zeker een vermogen leveren tot 12 Kw. Het grote verschil tussen deze kachels is de verspreiding van de warmte. Convectie kachels zorgen er voor dat de warmte gelijkmatige door de gehele kamer verspreid wordt terwijl het bij gietijzeren kachel erg warm is en de rest van de kamer niet goed verwarmd word.

Voordeel Spekstenen kachel  Houd warmte lang vast  Afhankelijk van hoeveelheid speksteen straalt de kachel nog uren na waardoor de kachel minder vaak bijgevuld hoeft te worden.  Hoog rendement door hoge verbrandingstemperatuur  Minder as (vervuiling) vanwege de goede verbranding door de hoge temperatuur  Kan dienen als hoofdverwarming ( meerdere ruimtes verwarmen) Nadeel spekstenen kachel  Relatief duur  Speksteen is erg zwaar dus verplaatsen in moeilijk  Doordat speksteen de warmte goed absorbeert duurt het wel wat langer voordat de ruimte warm is 1

1

Figuur 5 Spekstenen kachel

http://www.houtkachelinformatie.nl/speksteen-houtkachel

Besparing: Met het gebruik van een houtkachel wordt vanzelfsprekend minder gas verstookt. Maar wilt u ook met de energiekosten omlaag dan hangt dat af van de prijs waar het hout voor verkregen wordt. Wordt het bij een handelaar gekocht dan bespaart u nagenoeg niks. Klooft u zelf het hout dan kan u op jaarbasis enkele honderden euro’s besparen. 2.1.3 Haardhout Bij het gebruik van een houtkachel moet u er niet vies van zijn om de handen uit de mouwen te steken. Wilt u door het stoken van hout lager uitkomen in de energiekosten voor het verwarmen van de woning dan zal u zelf enkele handelingen moeten verrichten bij het tot stand komen van gedroogd en gekloofde houtblokken. Onder deze handelingen worden het zagen, kloven, vervoeren en het drogen van het hout verstaan. Hoe meer zelf gedaan wordt des te goedkoper het hout verkregen kan worden en hoe meer u zal besparen. Vindt u het kostenplaatje wat minder belangrijk dan kunt u deze handelingen uitbesteden.

over het algemeen met een motorzaag en men klooft het hout met een grote bijl. Voor een goede verbranding moet het hout gedroogd zijn. Het vochtpercentage moet rond de 20% liggen. Om het stoken van hout rendabel te maken kan het hout het best aan huis gedroogd worden. Op de foto hierboven zie je hoe het hout op de juiste manier opgeslagen wordt. Het is overkapt zodat het niet nat wordt door de Figuur 8 Hout opslag regen en de onderste blokken liggen van de grond zodat de onderste blokken niet vochtig worden. Het is ook belangrijk dat de blokken niet te strak gestapeld worden zodat de wind er goed doorheen kan trekken. Gemiddeld moet het hout twee jaar liggen voordat het droog genoeg is. 2.1.4 Het gebruik Voor het gebruik valt het aan te raden om een plek vrij te maken dichtbij de kachel waar een kleine voorraad hout geplaatst kan worden. Zodoende hoeft u niet continu naar buiten om hout te halen als de kachel bijgevuld dient te worden.

Figuur 6 Zagen

Figuur 7 Kloven

Op de bovenstaande afbeeldingen word weergegeven hoe het hout gezaagd en gekloofd kan worden. Het zagen gebeurd door particulieren

Voor het creëren van een haardvuur kan het best een aanmaakblokje en stukken hardboard gebruikt worden. Van het hardboard moet u dan een huisje maken waaronder het aanmaakblokje kan branden. Bovenop het huisje kunnen dan wat kleinere stukken hout gelegd worden. Nagenoeg de warmtevraag is moet de kachel tijdig bijgevuld worden zodat deze ondertijd niet uit gaat.

2.1.5 Onderhoud Door het slepen met houtblokken en de verbranding daarvan ontstaat nogal wat verontreiniging. Buiten de kachel om moet u er rekening mee houden dat er wat vaker stof gezogen moet worden. Om de zoveel tijd moet de kachel schoon gemaakt worden. (as legen) Doet u dit met een stofzuiger zorg er dan voor dat de kachel enkele dagen uit is. Gloeiende houtstukjes kunnen er namelijk goed voor zorgen dat de stofzuigerzak vlam vat.

2.1.6 De installatie Een houtkachel is enkel een schoorsteen nodig. Heeft uw woning geen schoorsteen dan zal u een dubbelwandig en geïsoleerde rookgasafvoer moeten laten plaatsen. Hier wordt over het algemeen € 2000 voor betaald. Voor een goede schoorsteen is het belangrijk dat u zich realiseert dat richtingveranderingen en horizontale stukken zoveel mogelijk vermeden moeten worden. Houdt er dus rekening mee dat die mogelijkheid er is vanaf de plaats waar u de kachel zou willen plaatsen.

Op ten duur raakt de schoorsteen versmeert door roetaanslag. Om een schoorsteenbrand te voorkomen dient u de schoorsteen jaarlijks te vegen. Dit kan uitbesteed worden maar als u een schoorsteenveger in bezit heeft kunt u dit ook zelf doen.

Figuur 11 Rook afvoer

Verder zijn er regels betreft de uitmonding van de schoorsteenpijp. Deze moet minimaal een halve meter boven het hoogste punt van het huis uitmonden. Hier dient u met de route van de schoorsteenpijp rekening mee te houden. 2 Figuur 9 Schoorsteen vegen

Is het laten plaatsen van de schoorsteen nu het struikelpunt voor het in huis nemen van een kachel dan zou een pelletkachel misschien een betere optie zijn. De rookgasafvoer kan door de gevel waardoor het een stuk gemakkelijker en goedkoper is. Voor verdere info zie info pelletkachel

2

Figuur 10 Juiste wijze schoorsteen

http://www.civ.be/nl/schoorsteen02.shtml

2.2 Advies pelletkachels

Figuur 12 Beginscherm info pelletkachels

Op de bovenstaande foto staan de verschillende type Pelletkachels die op de markt zijn. Door op de teksten te klikken krijgt u alle specifieke informatie rondom het gebruik van de pelletkachel. Deze informatie zal u bewust maken van alle randvoorwaarden die om de hoek komen kijken tijdens het gebruik en de implementatie van de pelletkachel.

2.2.1 Wanneer nou een pelletkachel Pelletkachels zijn de laatste jaren in opmars, je ziet deze moderne kachels steeds vaker in het huishouden. Een pelletkachel is de ideale optie als de gebruiker op zoek is naar de sfeer van een houtkachel maar meer comfort wil hebben. Pelletkachels kunnen zowel gebruikt worden als hoofd en bijverwarming. Losstaande pelletkachels en vrijstaande pelletkachels zijn primair geschikt voor het verwarmen van een enkele woning. Wilt u meer ruimtes verwarmen dan kan dit doormiddel van kanalisatie. Houdt er in dit geval wel rekening mee dat de kachel het meeste warmte afgeeft aan de ruimte waarin deze staat. Deze verhouding is ongeveer 70% voor de Figuur 13 Kanalisatie voor verwarming woonkamer 30% via kanalisatie. meerdere ruimtes

Vindt u het belangrijk dat de te verwarmen kamers allemaal even warm zijn dan kan het best voor een Cv pelletkachel gekozen worden. Deze kan zo op het bestaande Cv netwerk aangesloten worden. Pelletkachels zijn vanzelfsprekend pellets nodig voor de verbranding. De frequentie van het bijvullen hangt af van het grootte van het reservoir en het pelletverbruik. De gemiddelde pelletkachel verbruikt 0,7 tot 2,5 kg pellets per uur. En het grootte van het reservoir zit tussen 15 en 30 Kg wat betekend dat de kachel bijna elke moet worden bijgevuld. Wilt u dit niet en zoekt u nog meer comfort dan kan de pellettoevoer automatisch verlopen. Zie daarvoor het stukje over pellets

2.2.2 Specifieke informatie pelletkachels Voordeel pelletkachels  Schone verbranding, slechts 1% as  Weinig stof doordat kachel weinig geopend wordt  Ruikt, stinkt niet  Pellets nemen in volume slechts een derde van houtblokken in beslag  Erg gebruiksvriendelijk  Volledig programmeerbaar

Nadeel pelletkachels  

 

Pelletkachels produceren geluid (ventilatoren en het vallen van pellets in het brandkorfje) Pelletkachels beschikken over elektronica. Als iets kapot is werkt de kachel meestal niet meer en moet een reparateur komen. De kosten voor reparaties lopen vaak hoog op. Pelletkachels moeten goed onderhouden worden Moet dagelijks bijgevuld worden.

De werking van alle pelletkachels is nagenoeg gelijk. Al zijn er wel grote verschillen bij de installatie en het onderhoud (bijvullen) van de kachel. Hierover meer in de hoofdstukken installatie en onderhoud. De inbouw versies en de vrijstaande pelletkachels zijn te verkrijgen met een maximaal vermogen van 12 KW. Hier kunnen ruimtes mee verwarmd worden tot 325 m³. Cv pelletkachels kunnen vermogens leveren tot 24 Kw waar ruimtes tot 585³ mee verwarmd kunnen worden.

Zijn deze vermogen nog te klein voor de verwarming van uw woning dan zou u voor een hout/pellet Cv ketel kunnen kiezen die grote vermogens tot wel 45 Kw kunnen leveren. Deze ketels hebben geen zichtbare vlam en staan daarom in de woonkamer. Hout/Pellet Cv ketels kunnen ruimtes verwarmen tot 1000 m³ . De gemiddelde Prijs Vrijstaande pelletkachel Prijs Inbouw pelletkachel Prijs Cv pelletkachel Prijs Hout/Pellet Cv ketel

: € 1500 - € 5000 : € 2500 - € 4000 : € 3000 - € 6000 : € 5000 - € 800

Besparing: Net als bij houtkachels is de aanschaf van pellets erg belangrijk als over besparing op de energienota gesproken wordt. Hoe groter de levering des te goedkoper de pellets zullen zijn. Om een indruk te geven van de besparing de volgende rekensom. voorbeeld: 0,61 € x 1400 kubieke meter gas = 854 + 200,00 = 1054 ! 1.83 Kg pellets staat gelijk staat aan 1 m3 aardgas. De volgende berekening komt daaruit voort. 1400 x 1.83 = 2562 Kg pellets 2562 kg x de pelletprijs van 0.274 € = €702 1054 – 702 = €352 wordt er bespaard op jaarbasis als de pellets in zakken worden besteld. Word een big bag zelf afgehaald dan betaald men voor dezelfde hoeveelheid pellets €473 wat resulteert in een besparing van 1054-473 = €581

Let er hierbij wel op dat als u de gasaansluiting blijft behouden de 200 vastrecht blijft betalen waardoor €200 van de besparing afgetrokken moet worden.

2.2.3 Pellets Pellets zijn kleine brokjes hout die geleverd worden in zakken van 15 of 20 kilo, in big bags van 1000 kg of als bulklading. Iedereen kan bij huis wel een aantal zakken van 20 kg opslaan. Dit geld echter niet voor big bags en voor de bulk lading. Er moet wel bij gezegd worden dat hoe groter de levering is des te goedkoper het zal zijn. Om een indruk te geven van de verschillen: Een big bag kost €189 terwijl voor hetzelfde gewicht in zakken €238 betaald wordt.

Figuur 16 Big bag pellets

Bulklading wordt over het algemeen enkel gebruikt bij het gebruik van een pelletketel. De pelletketel kan uitgevoerd worden met een automatische pellettoevoer. De vrachtwagen blaast in dit geval de pellets rechtstreeks in de externe pellet silo waar de pelletketel zijn pellets vandaan haalt. De automatische pellet toevoer in cominatie met bulklading zorgt voor erg veel comfort. Het slepen met pellets is niet meer nodig en de gebruiker hoeft de ketel niet meer handmatig bij te vullen..

Figuur 15 Bulk levering

Wilt u dat de pellets in big bags geleverd worden houdt er dan rekening mee dat de big bag een afmeting heeft van +- 100 cm bij 100 cm en dat deze 110 cm hoog is. De pellets moeten in een droge omgeving bewaard worden. De big bag staat over het algemeen op enige afstand van de kachel (meestal in de schuur). U kunt in dit geval het best een kleine voorraad dicht bij de kachel plaatsen. Dit kan goed in een emmer of een bak waar de pellets gemakkelijk uit geschept kunnen worden.

Op de foto hiernaast worden de 4 methoden van automatische pellettoevoer weergegeven. Zo kan de pellettoevoer vanuit een externe silo tot stand komen maar is het ook mogelijk om een lege ruimte in huis Figuur 14 Automatische pellet toevoer

Figuur 17 Opslag zakken pellets

te benutten en dusdanig in te richten dat pellet opslag en toevoer mogelijk is.

2.2.4 Het gebruik Doordat pelletkachels zonder automatische toevoer een relatief klein pelletreservoir hebben moet u deze dagelijks bij vullen. Dit kan aan de bovenkant van de pelletkachel. Bediening

2.2.5 Onderhoud Pelletkachels moeten goed onderhouden worden anders gaat dit ten koste van de prestatie van de kachel. Als gebruiker moet u er op letten dat het brandstofkorfje tijdig gereinigd wordt. Als dit niet gebeurd zorgt dit voor een slechte verbanding.

Een groot voordeel van de pelletkachel ten opzichte van de houtkachel is de ontsteking. Waar je bij de houtkachel het vuur zelf moet creëren ontvlamt de pelletkachel direct met één druk op de knop. Bent u dus niet zo handig met het maken van een vuurtje is de pelletkachel de ideale uitkomst. Pelletkachels hebben een thermostatische bediening zodat de gewenste temperatuur met een afstandsbediening of op de kachel zelf kan worden ingesteld. Ook kan u voor elke dag van de week een apart programma voor programmeren.

Figuur 19 Thermostatische bediening op pelletkachel en met afstansbediening

Figuur 18 Bijvullen

Figuur 20 Schoon brandkorfje

Figuur 21 Vervuild brandkorfje

Het schoonmaken van de aslade moet wekelijks gebeuren. Dat kan gewoon met de stofzuiger. Mocht het ruitje enige aanslag vertonen dan kan dat gewoon schoon gemaakt worden met een doekje. Voor de rookgasafvoer geldt dat deze minimaal twee keer per jaar schoon gemaakt dient te worden. Geadviseerd wordt om dit vaker te doen. Verder valt het aan te raden om aan het eind van het stookseizoen de kachel na te laten kijken door een expert. Indien de binnenkant van de pelletkachel zwart wordt betekend het dat de verbranding niet goed is. Dit kan komen doordat de pellets niet goed zijn of dat de kachel niet goed schoon gemaakt is. Het is zaak de kachel op deze momenten goed te reinigen.

2.2.6 Installatie Wordt de pelletkachel aangesloten op de Cv? Houd er dan rekening mee, dat op de plaats waar de kachel moet komen te staan een toevoer en retour leiding ligt van de Cv. Een uitstekende plaats voor de kachel zou

Bij de installatie van een inbouw pelletkachel komt in principe het meest kijken. Dit komt doordat men een schouw nodig heeft om de kachel weg te werken. Het valt aan te raden om de kachel op een frame te plaatsen zoals in de onderstaande foto te zien is. Op deze wijze kan de schouw gemakkelijk om de kachel heen gebouwd worden. En kan de gebruiker de kachel gemakkelijk bijvullen door de kachel naar voren te trekken.. Figuur 25 Frame voor inbouwpelletkachel

Figuur 23 boringen achter pelletkachel

Figuur 22 Aansluiting op de Cv ketel

vlak bij de Cv ketel zijn. Op de bovenstaande afbeelding ziet u dat drie boringen noodzakelijk zijn en hoe de leidingen zijn aangesloten op het Cv netwerk. Zit u te denken aan een losstaande pelletkachel zonder Cv aansluiting dan voldoet een enkele boring voor de afvoer van de rookgassen. Deze rookgasafvoer hoeft in tegenstelling tot een schoorsteen niet uit te monden boven het hoogste punt van het dak. Doordat de rookgassen doormiddel van een ventilator naar buiten geblazen worden voldoet een enkele boring in de gevel.

Figuur 24 Boring in de gevel voor rookgasafvoer

2.3 Advies zonneboilers

Figuur 26 Beginscherm info zonneboiler

Op de bovenstaande foto staat de opstelling van een zonneboiler systeem. Nou zijn er verschillende types op de markt en is de opstelling niet altijd hetzelfde maar van elk systeem kan gezegd worden dat zij over panelen, warmteopslag, naverbrander en over een warmte afgiftesysteem beschikken. Door op de woorden in de afbeelding hierboven te klikken krijgt u alle informatie rondom de installatie, het gebruik en de implementatie van het zonneboiler systeem.

2.3.1Wanneer nou een zonneboiler Of een zonneboiler systeem nou wel of niet geschikt is voor uw woning hangt vooral van de huidige woonsituatie af. Er kan onderscheid gemaakt worden in zonneboilers die enkele energie leveren voor de verwarming van het tapwater, en zonneboilers die zowel het tapwater als de woning verwarmen. Enkel de zonneboilercombi levert energie voor beide doeleinden. Het woord combi zegt het al het systeem wordt gecombineerd met een naverbrander waardoor de gebruiker geen aparte Cv brander nodig is. Wilt u doormiddel van zonne-energie zowel het tapwater als de woning verwarmen dan is dit een uitermate geschikt systeem als uw Cv ketel aan vervanging toe is en u vloerverwarming heeft of overweegt. Wilt u uw huidige Cv ketel behouden dan kunnen de overige zonneboiler systemen daar uitstekend op aangesloten worden. De compacte zonneboiler, standaard zonneboiler en de cv zonneboiler leveren daarentegen enkel energie voor de verwarming van het tapwater. Woningen die super goed geïsoleerd zijn hebben vooral baat bij een zonneboiler systeem omdat daar in verhouding meer energie voor de warmwatervoorziening gebruikt wordt dan bij minder goed geïsoleerde woningen. Als gebruiker streeft u vanzelfsprekend naar een optimale energieopbrengst van het zonneboiler systeem. Om dit te realiseren is de stand van de collectoren ten opzichte van de zon erg belangrijk. U moet er als gebruiker naar streven om de collectoren op het zuiden te richten. Lukt dit niet omdat u het dak op het oosten/westen heeft staan maar heeft u wel een plat dak dan zou u de collectoren daar op kunnen plaatsen mits de hoogte van de opstelling gelijk of kleiner is dan de afstand van de dakrand naar de opstelling. Bij vacuümbuis collectoren komt dit echter wat minder precies dan bij de vlakke plaat collectoren.

2.3.2 Specifieke informatie zonneboiler Voordeel zonneboiler  Tot 60 % besparing op energie voor tapwater  Co2 neutraal  Groener energielabel  Snel te plaatsen  Onderhoudsvrij  Werkt gehele jaar door Nadeel zonneboiler  Zonneboilers kunnen de kans vergroten op legionelle besmetting door kortstondige naverbranding  Product verdient zich pas terug over gehele levensduur Voor een zonneboiler installatie wordt al gauw een bedrag betaald tussen de €2000 en €5000 euro. Dit bedrag is mede afhankelijk van het aantal GJ dat het huishouden nodig is en het type collector en de grootte van het voorraadvat. Energiebesparing : Over het algemeen kan gesteld worden dat hoe groter het gezin is des te sterker de financiële besparing zal zijn. Dit geld ook voor de gasprijzen die elk jaar nog steeds stijgen. Hoe hoger de gasprijzen des te meer men zal besparen. Een standaard zonnecollector heeft een opbrengst van circa 3,6 tot 4,2 GJ per jaar. Om een indruk te geven hoeveel men bespaard : De energiewaarde van gas is vastgesteld op 35.17 m3 gas voor 1 GJ. Mocht men een systeem hebben dat 4,2 GJ aan energie kan leveren dan betekend dat men op jaarbasis bespaart: 4,2 GJ x 35,17 m3 gas= 150 m3 gas.

Kijkend naar de gemiddelde gasprijs van 2009, € 0,61 is dit op jaarbasis een besparing van 0,61 x 180 = 90€ Er gaat dus best een tijd overheen voordat het product zijn aanschafprijs heeft terugverdient. Als moet niet vergeten worden dat het energiepijl van de woning wel omhoog gaat waardoor de woning meer waard wordt. 2.3.3 Het gebruik Zonneboilers zijn nagenoeg onderhoudsvrij en bieden dus veel comfort. Het enige waar u als gebruiker op moet letten is vervuiling van het collectoroppervlak. Mocht dit verontreinigd zijn maak dit dan schoon met water en gebruik absoluut geen schuur of oplosmiddelen. Om optimaal te kunnen profiteren van de gratis energie die de zonneboiler levert valt het aan te raden rekening te houden met de volgende punten. 



Een gunstig moment voor een douche of bad is ’s avonds na een heldere dag. Dan is het water in het voorraadvat goed op temperatuur en is er weinig energie nodig voor de na verwarming Voor een één of twee persoonshuishouden is het gunstig om een hotfill wasmachine te gebruiken. Een dergelijke wasmachine bespaard u gemiddeld 6% op het totale elektriciteit gebruik.

2.3.4 Installatie Het installeren van een zonneboiler systeem is specialistisch werk dus wordt dit over het algemeen gedaan door een installateur. De gebruiker kan zicht echter wel goed voorbereiden op de installatie door op de volgende punten te letten. Heeft u een schuin dak op het zuiden of een plat dak met voldoende ruimte dan kunnen de panelen daar uitstekend in of op opgebouwd worden.

De installateur zal wel een berekening maken van het benodigde collectoroppervlak. Maar voor u zelf kunt u dit globaal uitzoeken doormiddel van de tabel hiernaast. Zodoende kunt u kijken of de collectoren zonder problemen geplaatst kunnen worden en of er geen ramen of andere obstakels in de weg komen te zitten. Het is onmogelijk om zonnepanelen te monteren op een rietendak. De collectoren kunnen op de volgende manieren geplaatst worden In of op het pannendak De collectoren kunnen in verticale richting onopvallend de plaats innemen van een aantal dakpannen. Leidingen worden onder de dakpannen weg gewerkt en zijn dus volledig uit het zicht. Op deze wijze hebben de collectoren veel weg van een dakraam. Tegen de gevel Als de gebruiker geen eigen dak heeft kan men er voor kiezen om de collectoren in horizontale richting tegen de gevel te bevestigen. Dit gebeurd Figuur 27 In dak collectoren + gevel gemonteerde collectoren

Tabel 1 Berekenen grootte van panelen

ook weer met een frame dat verstelbaar is tussen 45° en 60°

Op een plat dak Op een plat dak kan men zonnecollectoren plaatsen die bevestigd zijn aan een frame dat instelbaar is tussen een hoek van 30° tot 60°. Op deze wijze kan men de zonnepanelen wat verstellen om de maximale lichtvangst te krijgen. In dit geval kan er voor gekozen worden om de collectoren in horizontale of verticale richting te plaatsen. Vacuümbuiscollectoren kunnen daarentegen plat en dus volledig uit het zicht gemonteerd worden. Deze collectoren zijn ideaal voor platte daken. Opstelling binnenshuis

Afhankelijk van de plaats van het voorraadvat (boven of onder de collectoren) moet het water wel of niet actief rond gepompt worden. Zijn de collectoren lager geplaatst dan het voorraadvat dan zorgt de warmtestroming voor het circuleren van het water. Zijn de collectoren hoger geplaatst dan is voor de circulatie een kleine pomp vereist. Voor de warmteopslag worden boilers gebruikt. Deze zijn verkrijgbaar in maten van +- 100 liter tot wel 5000 liter. In een normaal huishouden wordt over het algemeen geen grotere boiler gebruikt dan 1000 liter. Een boiler met 1000 liter inhoud heeft een hoogte van 2100 mm en heeft een doorsnede van 990 met isolatie. Voor de installatie is het belangrijk dat men hier de ruimte voor heeft.

Figuur 28 Collectoren op plat dak

De panelen aan de buitenkant van het huis zijn natuurlijk een grote aanpassing dat vooral invloed heeft op het aangezicht. Binnenshuis draait het vooral om ruimte en gunstige positionering van de componenten. Op de plaats waar het voorraadvat komt te staan moet men een koud wateraansluiting + een stekkerdoos hebben. Om zo min mogelijk warmteverlies te hebben is het belangrijk dat het voorraadvat, de collectoren en de na verwarmer zo dicht mogelijk bij elkaar staan. Of dit mogelijk is hangt over het algemeen af van de plaats waar de Cv ketel staat. Staat deze in nok of op de eerste verdieping dan is dit over het algemeen gemakkelijk te realiseren. Staat de Cv ketel op de begane grond dan kan er voor gekozen worden om een aparte naverbrander te installeren dicht bij de collectoren of het leidingwerk moet over een grotere afstand gelegd worden. In dit geval gaat er meer energie verloren en ligt er meer leidingwerk in het zicht.

Figuur 29 Opstelling binnenshuis

2.4 Advies warmtepompen

worden over de buitenlucht. In de winter kan de temperatuur dalen tot onder het vriespunt. Op deze koude dagen kunnen luchtwarmtepompen niet genoeg energie leveren voor de verwarming van de woning en zal een Cv ketel bij moeten springen. Is de woning groot en ook nog eens slecht geïsoleerd dan zal met een warmtepomp nooit rendabel verwarmt kunnen worden. Het is dan de zaak om de schil van de woning te verbeteren. Bij een super geïsoleerde woning zal men daarentegen maar weinig besparen omdat de energienota sowieso al laag is.

Figuur 30 Beginscherm info warmtepompen

Een warmtepomp is een apparaat dat warmte verplaatst doormiddel van arbeid3. Zo wordt bij een lage temperatuur warmte opgenomen die bij een hoge temperatuur wordt afgegeven. Warmtepompen gebruiken warmte uit de omgeving in de vorm van lucht, water en de bodem. Door op deze warmtebronnen te klikken krijgt u de informatie rondom de type warmtepomp. Wilt u informatie rondom het gebruik, onderhoud en de installatie klik dan op de woning 2.4.1 Wanneer nou een warmtepomp Als er voor een warmtepomp gekozen wordt dan wordt dan kiest men voor comfort. Warmtepompen maken gebruik van natuurlijke bronnen voor het verwarmen van de woning. Zo kan de buitenlucht, de bodem en een waterloop gebruikt worden als warmtebron voor het verwarmen van de woning. Het water en de bodemtemperatuur zijn het meest constant, en komen dan ook niet onder het vriespunt. De energieopbrengst van deze bronnen zijn over het gehele jaar redelijk gelijk. Dat kan niet gezegd 3

http://nl.wikipedia.org/wiki/Warmtepomp

Voor een optimale besparing met warmtepompen is dus het volgende nodig.  Een behoorlijk geïsoleerd huis met spouw en dakisolatie + dubbel glas. Het energieverbruik moet tussen 20.000 en 25.000 kwh zitten anders wordt de aanschafprijs van de warmtepomp te hoog.  Geschikte grond als voor een grond warmtepomp gekozen wordt.  Geschikt warmte afgiftesysteem Zowel grondwarmtepompen als luchtwarmtepompen werken met lage temperatuur verwarming. Dit mogen LTV radiatoren of conventoren zijn maar nog beter is vloerverwarming. Is dit reeds aanwezig of betreft het een nieuwbouwwoning dan zou een warmtepomp een goede optie zijn voor de verwarming van de woning. Welt type vervolgens het best binnen het huishouden past is voor de meeste mensen een afweging tussen prijs en opbrengst. Al kan het ook mee spelen dat men voor een warmtepomp kiest om minder gas te gebruiken zodat er mee gewerkt wordt aan een beter milieu.

2.4.2 Specifieke kenmerken warmtepomp Voordelen lucht/lucht warmtepomp  Relatief goedkoop  Goed toepasbaar bij zowel nieuwbouw als bestaande bouw  Makkelijk te plaatsen door geringe afmeting Nadelen lucht/lucht warmtepomp  Eigenlijk alleen geschikt als bijverwarming  Kan redelijk wat geluid veroorzaken  Korte levensduur in vergelijking met de andere warmtepompen  Systeem moet actief koelen en gebruikt zodoende niet veel minder energie dan bij het verwarmen4 Voordelen lucht/water warmtepomp  Makkelijk te plaatsen (buiten)  In combinatie met een boiler kan het sanitaire water ook verwarmd worden en Nadelen lucht/water warmtepomp  

4

De installatie staat buiten opgesteld, daar moet dus een plaats voor gecreëerd worden. Rendement is in de winter aanmerkelijk lagen dan in de zomer.

http://www.dewarmtepomp.eu/De%20Warmtepomp/Types/

Voordelen grond/water warmtepomp  Zeer laag energie verbruik. Alleen de compressor en de circulatiepomp gebruiken stroom.  Het systeem kan door een eenvoudige omschakeling ook koelen in de zomer. (kost vrijwel niets)  Vergt geen onderhoud als het eenmaal goed geïnstalleerd is  Zeer lange levensduur (meestal 25 jaar garantie)  De investering ligt hoger dan bij andere alternatieven maar verdiend zich in de loop van de tijd terug.  De energieopbrengst van de warmtepomp is over het hele jaar vrij constant. Nadelen water/water warmtepomp  Hoge investering  Elektriciteitaansluiting met 3 fasen  Er moet voldoende grondwater voorhanden zijn.  Men moet een vergunning aanvragen voor de boringen.  Niet overal toepasbaar vanwege ruimtegebrek.  Kennis bij installateurs ( maak gebruik van gespecialiseerde installateur)

Besparing: Met een warmtepomp kan men ongeveer 30% tot 50% besparen op het primaire energieverbruik voor het verwarmen van de woning. Het aardgasgebruik kan doormiddel van een warmtepomp teruggebracht worden tot 0. Hier tegenover staat het hogere elektriciteitsgebruik. Rekenvoorbeeld De aanschaf van de gemiddelde Hr-ketel kost ongeveer € 2.500. Uitgaande van een gasverbruik van 2000 m3 wat vrij gemiddeld is. Aardgas heeft een energiewaarde van 35,17 MJ/m3 ( 2000 x 35,17= 70.350 MJ) Het jaarrendement van een Hr-ketel is 90 % dus het afgegeven vermogen aan de woning is: 63.300 MJ Lucht/water warmtepomp 8 KW Aanschaf binnen en buitenunit + montage kost ongeveer €10.000 hier gaat mogelijk nog een subsidie af van +- €1000 Het gemiddelde COP is 3,5 (63.300 : 3.5= 18.090) De energie-inhoud van elektra is 3.6 ( 18.090 : 3.6 = 5.025 Kw/h Water/water warmtepomp 8 KW Aanschaf warmtepomp + bron + montagekost ongeveer €15.000 Hier gaat mogelijk nog een subsidie af van €3.500 Gemiddelde COP van deze systemen is 4,5 ( 63.300 : 4.5= 14.065) ( 14.065 ; 3.6= 3.900 Kw/h

Als we nu naar de kosten per jaar kijken kan ook berekend worden hoe lang men er over doet voordat het warmtepompsysteem zijn aanschafprijs terug heeft verdiend.   

Hr-ketel 2000 m3 aardgas x € 0,61 = €1.220 Lucht/water warmtepomp 5025 Kw/h x 0.19 = €955 Water/water warmtepomp 3900 Kw/h x 0.19 = €741

In vergelijking met een Hr ketel bespaard een Lucht/water warmtepomp 1220- 955 = €265 op jaarbasis. Een water/water warmtepomp bespaard meer namelijk €479. De meerprijs die men betaald voor een lucht/water warmtepomp is €6.500. 6.500: 265 = 24.5. Uitgaande van deze gas en elektra prijzen verdient de meerprijs van dit systeem zich pas terug na 24.5 jaar. De meerprijs die men betaald voor een water/water warmtepomp is €9.000. 9.000 : 479 = 18.8 Voor dit systeem geld een terugverdientijd van bijna 19 jaar.

2.4.3 Installatie bodemwarmtepomp Voor de installatie van een bodemwarmtepomp moet u rekening houden met de grootte van de mobiele boor. Betreft het een nieuw te bouwen huis dan is dit geen probleem en valt het aan te raden om de boringen voor de bouw van het huis te realiseren. Bij bestaande bouw moet u afhankelijk van de plaats van de boring rekening houden met de grootte van het boor voertuig. Op de foto hieronder kan u een idee krijgen van het formaat van het voertuig. Het plaatsen van de sondes kan in één of twee dagen uitgevoerd worden.

Binnenshuis nieuwbouw Wilt u met de warmtepomp zowel het huis als het tapwater verwarmen dan zal de installateur de warmtepomp in combinatie met een boiler moeten plaatsen. Op de foto hieronder staat een dergelijk opstelling al wordt hier ook een buffervat gebruikt welke enkel noodzakelijk is als groepen na geregeld moeten worden. Kiest u er voor om het tapwater te verwarmen met een Cv ketel dan zijn de grote vaten niet nodig en komt de opstelling er uit te zien als op de foto daarnaast. De slangen van de vloerverwarming worden bij elkaar gebracht op een verdeler

Figuur 31 Boor voor grondwarmte Figuur 33 Figuur Warmtepomp 32 Opstelling in voor combinatie verwarming met Cv ketel woning + tapwater

Binnenshuis bestaande bouw In veel bestaande woningen is vloerverwarming aanwezig. Dit is niet altijd de hoofdverwarming. Zo komt het voor dat de vloerverwarming niet berekend is op het grootste deel van de warmtevraag die het huis nodig heeft in de koudere maanden. Radiatoren ondersteunen in deze situaties de vloerverwarming maar zijn berekend op een aanvoertemperatuur van 80° C. De aanvoertemperatuur van de warmtepomp zit rond de 45°C waardoor de radiatoren te weinig warmte af kunnen geven. Een bijkomend probleem kan de isolatie van de woning zijn. Tegenwoordig zijn de woningen uitgerust met zeer efficiënte dubbele beglazing maar dat is bij bestaande bouw lang niet altijd het geval waardoor koudeval ontstaat bij de ramen van de woning. Indien er toch voor een warmtepomp systeem gekozen wordt kunnen LTV radiatoren geplaatst worden. Deze radiatoren zijn groter dan normale radiatoren al worden deze tegenwoordig steeds kleiner. Het valt aan te raden om de radiatoren onder de ramen te plaatsen zodat de koudeval voorkomen wordt. 2.4.4 Installatie luchtwarmtepomp Luchtwarmtepompen zijn in principe vrij makkelijk te plaatsen. Ze kunnen beide uitgevoerd worden met een buiten unit waardoor enkel luchtkanalen geplaatst moeten worden. In dit geval moet u er wel rekening mee houden dat de buitenunit enig geluid kan veroorzaken. Dit kan voor overlast bij de buren zorgen als deze te vlak aan de erf scheiding staat. Wordt voor een binnen opstelling binnenshuis gekozen dan neemt dit enige ruimte in beslag voor de unit en moeten luchtkanalen geplaatst worden voor de toevoer en afvoer van de buitenlucht.

Figuur 34 Lucht/lucht warmtepomp

Figuur 35 Lucht/water warmtepomp

De lucht/lucht warmtepomp maakt gebruik van binnenunits voor de warmteafgifte. Lucht/water warmtepompen zijn LTV verwarming nodig voor de warmteafgifte. Net als bij de grondwarmtepompen is vloerverwarming de beste optie maar voldoen LTV radiatoren of conventoren ook. Het valt wel aan te raden om dit systeem te combineren met een elektrische brander. Dit om de pieklasten in de winter op te vangen. 2.4.5 Gebruik en onderhoud warmtepompen Voor elk type warmtepomp geld dat ze nagenoeg onderhoudsvrij zijn. Bovendien hoeft de gebruiker wat betreft het gebruik niets meer te doen dan de gewenste temperatuur op de thermostaat in te stellen. Wel moeten grondwarmtepompen tweemaal per jaar doorgespoeld worden met een krachtige pomp. Dit is werk voor specialisten en kan dus niet door de gebruiker gedaan worden.

3 Adviezen voor de website In overleg met de opdrachtgever is besloten om de adviestool in de vorm van een website te maken. In dit hoofdstuk worden de eisen van de website in de vorm van adviezen weergegeven. Dit zijn zowel de basis eisen voor de website als de eisen voor de vormgeving.

3.1 Promotie van de website Om de website bekend te maken onder potentiële gebruikers van duurzame verwarming is het belangrijk dat de website goed gepromote wordt. Onder de promotie van de website wordt de tracebility verstaan. Met andere woorden de website moet goed te vinden zijn door internetgebruikers die op zoek zijn naar informatie betreft duurzame verwarming. 3.1.1 Goed internetadres Het is belangrijk dat de potentiële gebruikers van duurzame verwarming de site gemakkelijk kunnen vinden op het internet. De site heeft als doel, de gebruiker informeren over alles rondom duurzame verwarming. Zodat deze een betere gesprekspartner is van de installateur. Een goed internetadres is in dit geval : www.duurzameverwarming.nl 3.1.2 Zoekmachines Meer dan 80% van de websites wordt wereldwijd gevonden door het gebruik van zoekmachines5. Daarom is het belangrijk om de website aan te melden bij zoekmachines en deze goed te later optimaliseren zodat de website hoog in de zoekmachine ranglijst wordt gevonden.

5

Hedwyg van Groenendaal. Webdesign, van concept tot realisatie. (2009) Hoofdstuk 10.2.2

3.1.3 Zoekwoorden Internetgebruikers die op zoek zijn naar informatie betreft duurzame verwarming zullen in eerste instantie een zoekmachine gebruiken. Om deze reden is het belangrijk dat de site gevonden kan worden aan de hand van veelgebruikte zoektermen. Zoektermen waarop de site gezocht zal worden zijn:         

Duurzame verwarming Warmtepomp(en) Zonneboiler(s) Pelletkachel(s) Houtkachel(s) Spekstenen kachel(s) Besparing (duurzaam alternatief) Installatie (duurzaam alternatief) Gebruik pelletkachel

Nou zijn er natuurlijk veel meer zoekwoorden waar potentiële gebruikers op kunnen zoeken en waar zelf ook op gezocht is. Voor een volledig overzicht verwijs ik naar de inhoudsopgave van het onderzoeksrapport duurzame verwarming. Geadviseerd wordt om willekeurige mensen te vragen met welke woorden zij zouden zoeken naar een geschikte website in een bepaalde situatie. Voorbeeld situatie: Uw Cv ketel is aan vervanging toe en u wilt hier graag een duurzaam alternatief voor terug. U zit te denken aan een pelletkachel maar hebt vragen rondom het gebruik en de installatie. (met welke woorden zou u zoeken naar informatie?

3.1.4 Adverteren op andere sites Zowel de potentiële gebruiker van duurzame verwarming als installateurs en aanbieders van duurzame verwarming hebben baat bij een informatieve website. Het advies is dan ook om enigszins samen te werken met deze partijen. Een aanbieder van warmtepompen zou bijvoorbeeld een hyperlink op hun website kunnen plaatsen naar de advies website. Als tegenprestatie worden de contactgegevens van de aanbieder van de warmtepompen op de advieswebsite geplaatst zodat beide websites door een groter publiek gevonden kunnen worden. Op deze wijze krijgt de aanbieder van duurzame verwarming beter geïnformeerde klanten waardoor het contact soepeler zal verlopen en misverstanden eerder uitgesloten worden. Een bijkomend voordeel van hyperlinks is dat de website dan ook hoger geïndexeerd wordt en dus ook beter te vinden is via zoekmachines. Dit wordt ook wel linkbuilding genoemd.6

3.2 Indeling website De homepage van de website moet de volgende indeling krijgen. Elk onderdeel wordt nader toegelicht.

6

Hedwyg van Groenendaal. Webdesign, van concept tot realisatie. (2009)Hoofdstuk 10.2.4

3.2.1 Logo Het thema van de website is duurzame verwarming. De duurzame verwarmingsystemen maken gebruik van natuurlijke bronnen. Deze bronnen zorgen voor een verminderde uitstoot van Co2. Het logo van de website moet iets weg hebben van het logo hiernaast.

3.2.2 Goede slagzin Buiten het logo om moet de website de gebruiker in een opslag een indruk geven over de functie van de website. Een goede slagzin voor deze website zou zijn : Duurzame verwarming, het streven naar een beter milieu!!. 3.2.3 Menu Onder het logo van de website moet het menu van de website komen te staan. Onderdelen die in de menubalk moeten komen te staan zijn ’home’ waarmee de gebruiker naar de beginpagina gaat van de website. Onder het kopje producten kan de gebruiker een selectie maken tussen de duurzame verwarming installaties. Onder het kopje forum kan de gebruiker deelnemen aan verschillende forum onderwerpen betreft duurzame verwarming. En als laatst is de mogelijkheid aanwezig om de contactgegevens te vinden van de website beheerder. 3.2.4 Broodkruimels Zogenaamde broodkruimels dienen als navigatiemiddel op de website. Omdat dit een website betreft met informatie over meerdere soorten duurzame verwarmingsystemen is het belangrijk dat de gebruiker zich goed wegwijs kan maken op de website. 3.2.5 Inhoud Op de beginpagina (home) van de website moet de essentie van de website komen te staan.’ Dit is een informatieve website voor de potentiële gebruikers van duurzame verwarming. Duurzame verwarming systemen brengen over het algemeen enige veranderingen met zich mee. Dit kan zijn op het gebied van het gebruik maar ook de installatie, onderhoud en het financiële aspect brengen veranderingen met zich mee. voor de potentiële gebruikers van duurzame verwarming is het

belangrijk om op hoogte te zijn van de veranderingen voor de huidige woon en leefsituatie. Om deze reden is deze website gerealiseerd gebruikers een weloverwogen keuze kunnen maken voor duurzame verwarming, zodat zij bewust zijn van de bijkomstigheden. Bovendien zorgt deze website er voor dat de potentiële gebruiker een betere gesprekspartner wordt van de installateur. Bij verwijzingen op de website moeten hyperlinks gebruikt worden zodat de gebruiker gemakkelijk en snel de benodigde informatie kan krijgen. Buiten de beginpagina om komt alle informatie in het vlak inhoud. Dit geld voor het deelnemen aan het forum en voor alle informatie betreft duurzame verwarming. 3.2.6 Zoekfunctie De zoekfunctie biedt de gebruiker de mogelijkheid om snel op bepaalde kernwoorden te zoenen. Dit is vooral handig als het forum veelvuldig wordt gebruikt. 3.2.7 Aanbieders, installateurs, reclame De database met aanbieders en installateurs moet beschikbaar zijn aan de rechter zijde van de website. De gebruiker moet met behulp van de zoekfunctie op regio kunnen zoeken zodat een installateur in de buurt gevonden kan worden. Wint de bezoeker van de website informatie betreft een duurzaam systeem dan zou dit gedeelte van de website gebruikt kunnen worden voor reclame of aanbiedingen van duurzame verwarmingsystemen. Deze advertenties kunnen tegen vergoeding geplaatst worden.

3.3 Interactie Men spreekt van interactie als de communicatie van twee kanten komt. Voor de gebruiker is het belangrijk dat deze vragen kan stellen als hij of zij met een vraag zit of een offerte aan wil vragen. Via de website moet dus interactie mogelijk zijn tussen de potentiële gebruiker en de aanbieders van duurzame verwarming en installateurs. Dit kan het best doormiddel van email contact. Onder het kopje contact in de menubalk kan de gebruiker mailen met de beheerders van de website maar ook met aanbieders en installateurs van duurzame verwarmingsystemen. Er moet een contactdatabase komen van aanbieders en installateurs per provincie. Op deze wijze kan de bezoeker van de website snel en gemakkelijk in contact komen met installateurs in zijn of haar omgeving en hoeft deze niet zelf te zoeken op het internet. Bij de desbetreffende aanbieder of installateur moet een hyperlink komen te staan met de tekst ‘Stuur email’ Als de bezoeker van de internetsite op de link klikt, wordt automatisch een e-mailprogramma geopend met in de adresregel het e-mailadres van de desbetreffende geadresseerde.7 3.3.1 Forum Een forum is een uiterst effectief communicatie platvorm waar gebruikers en potentiële gebruikers hun vragen en ervaringen kwijt kunnen. Potentiële gebruikers vinden het over het algemeen fijn om ervaringen van actuele gebruikers te lezen. Zo krijgen zij een redelijk goed beeld over de goede en slechte kanten van het duurzame systeem. Dit kan helpen met de besluitvorming als men geïnteresseerd is. Op de website moet dus de mogelijkheid zijn om forum berichten te plaatsen en te lezen. 7

Hedwyg van Groenendaal. Webdesign, van concept tot realisatie. (2009)Hoofdstuk 6.1.3

Deelname aan het forum moet zonder registratie op de website mogelijk zijn. Registratie kan namelijk een drempel zijn om aan het forum deel te nemen. Thema’s De website heeft als doel om potentiële gebruikers van duurzame verwarming te informeren. Het is dus belangrijk dat de forum onderwerpen hier een bijdrage aan kunnen leveren. Ten eerste moeten de forums gecategoriseerd worden naar type verwarmingsysteem. Zo zal er een apart forumplatform moeten komen voor houtkachels, zonneboilers, warmtepompen, en pelletkachels. Op elk platform moeten thema’s gecreëerd worden die betrekking hebben op het gebruik en de installatie van het verwarmingsysteem. De forumonderwerpen kunnen worden afgeleid uit het hoofdstuk resultaten. Ook moet de gebruiker van de website de mogelijkheid hebben om een forumonderwerp aan te maken. Forum regisseur Het forum moet een regisseur hebben die het forum onderhoud en de gebruikers feedback geeft op mogelijke vragen. Hierdoor ontstaat een vlotte en goede communicatie met de bezoekers. De website krijgt zodoende een professionele uitstraling en wordt het forum bruikbaar voor bezoekers van de website.

Indeling Het forum moet er uit komen te zien als op de afbeelding hiernaast. Links bovenin is duidelijk te zien dat het een forum betreft met het onderwerp hardware. Voor de te maken website worden deze forumonderwerpen alle duurzame verwarminginstallatie. Voor elk verwarmingsysteem zijn weer specifieke forumonderwerpen. Zo moet men over de installatie kunnen praten maar ook over het gebruik etc. Een zoekfunctie moet aanwezig zijn om snel en gemakkelijk bepaalde forumonderwerpen te vinden. De gebruikers hoeven zich niet aan te melden op de site om deel te nemen aan het forum. Onder onderwerpen kan de website bezoeker gemakkelijk zien hoeveel topics aangemaakt zijn voor het desbetreffende forumonderwerp. Het aantal berichten staat daarnaast, dit is een indicatie om te zien of er al nieuwe berichten zijn. Om dit te verduidelijken staat de naam van degene die het laatste bericht heeft geplaatst onder het kopje laatste bericht. De gebruiker hoeft zich dus niet te registreren maar moet bij de deelname aan het forum wel een gebruikersnaam invullen zodat mensen gericht kunnen reageren.

3.4 Moodbord/ uitstraling website

Bij duurzame energie hoort een groene uitstraling vandaar de middelste afbeelding waar een vader met zoon staat afgebeeld. Duurzame energie zorgt er namelijk voor dat de generatie na ons ook nog van de aarde kan genieten. De overige afbeelding hebben allen te maken met duurzame verwarming. Aan de linker kant word de gezelligheid van een houtkachel weergegeven en wordt weergegeven dat voor elk gekapte boom weer een nieuwe geplant moet worden. Bovenin een goede weergave van gratis energie door de zon. Daarnaast het besparingsplaatje. En onderin zie je de rook uit het grondoppervlak komen dat moet illustreren dat er warmte in de grond zit dat gebruikt kan worden.

4 Literatuurlijst Peter Kassenaar en Oskar van Rijswijk (2003). Handboek website usability. Hedwyg van Groenendaal (2009). Webdesign, van concept tot realisatie

http://www.houtkachelinformatie.nl/speksteen-houtkachel http://www.civ.be/nl/schoorsteen02.shtml http://nl.wikipedia.org/wiki/Warmtepomp http://www.dewarmtepomp.eu/De%20Warmtepomp/Types/