Durft u uw silo ook zo enthousiast te openen?

01_EVMI_cover 26-01-11 11:47 Pagina 1

www.evmi.nl

n r. 1 - 1 8 f e b r u a r i 2 0 1 1

E i s m a Vo e d i n g s m i d d e l e n i n d u s t r i e

De kracht van private label

Thema verpakkingen: duurzamer en goedkoper Geen somberheid op Horecava 2011

www.nutri-akt.nl

Durft u uw silo ook zo enthousiast te openen?

Tja, het is een gewetensvraag. Maar geen onbelangrijke. Want hoe mooi en smaakvol uw producten uiteindelijk ook op tafel worden geserveerd, de kwaliteit staat of valt met de gang die ze daarvoor hebben gemaakt. Bijvoorbeeld in en uit de silo. Net als in het restaurant gelden ook in silo’s strenge reinigingsvoorschriften. En net als in de wijnkelder heeft u ‘fijn-

proevers’ nodig om deze te kunnen uitvoeren. Bij Spekschoor Industriële Reiniging treft u alle ingrediënten aan voor een grondige en professionele reiniging van uw silo’s en andere productiefaciliteiten.Voilá: vakkundige mensen, gecertificeerd materiaal, snelle en accurate afhandeling van zaken, een uitstekende service en – als pittige afdronk – een

www.spekschoorbv.nl

uniek silo certificeringsysteem. Waarmee u te allen tijde verzekerd bent van topkwaliteit. Want schoon is één, maar spik en span is Spekschoor. Neem nu zelf de proef op de som. Bel ons voor een vrijblijvende kennismaking of offerte (0413) 351 284. Of open onze website op www.spekschoorbv.nl Dat durft tenslotte iedereen….

03_Inhoud 26-01-11 11:48 Pagina 3

www.evmi.nl

n r. 1 - 1 8 f e b r u a r i 2 0 1 1


Inhoud

De kracht van private label

Thema verpakkingen: duurzamer en goedkoper

nr. 1 februari 2011

Geen somberheid op Horecava 2011

www.nutri-akt.nl

Bij de voorpagina:

De Bosgraaf Groep heeft een nieuwe behandellijn voor het plastificeren van kaas. Bezoekers uit heel Europa kwamen de volautomatische en hygiënische proefopstelling bekijken. Pagina 22

Voedselveiligheid

Horecava

14

25

Verpakking verkleurt

Biovak

15 Mixed

4

Nieuwe wetgeving in de VS

Private label

8

Markt Duurzaam verpakken nog lastig verhaal

28

Productnieuws

Hygiënisch verpakken Kort nieuws uit de sector

Voedselveiligheid

7

Natuurlijk en gemak

Innovatiesessie: huismerk snel te implementeren

17 Markt

20

Open innovatie Productnieuws verpakken

30

Zes praktische tips

Plastificeren

Sojadranken

22

31

Thema verpakkingen

NVVL

11

24

Vooruitblik Empack

Bescherming tegen microbiële besmetting

Proefopstelling kaaslijn

Wereldmarkt blijft groeien

Service Interview met oude en nieuwe voorzitter

34

Cartoon, agenda en colofon

FSC-drankverpakking

12

FrieslandCampina en Tetra Pak vinden elkaar

Eisma Voedingsmiddelenindustrie | februari 2011

3

04-05-06_Mixed 26-01-11 11:49 Pagina 4

Kort nieuws Unilever over op duurzame energie Unilever Benelux is geheel overgestapt op duurzame energie. Dit geldt voor alle productielocaties en kantoren in Nederland en België. Voor de Nederlandse vestigingen wordt ‘Windkracht 220’ afgenomen van Essent. Deze energie is afkomstig van Nederlandse windmolenparken. Refresco koopt Spumador Refresco neemt Spumador, de grootste Italiaanse frisdrankenproducent onder private label, over. Hiermee krijgt de Nederlandse frisdranken- en sappenproducent een aanzienlijke positie in een nieuwe markt Joint venture CSM in Tunesië CSM heeft een joint venture-overeenkomst getekend met het in Tunesië gevestigde bedrijf GIAS s.a, dat bakkerij-ingrediënten en margarines levert in Noord-Afrika. Dupont koopt Danisco Chemieconcern DuPont neemt de Deense ingrediëntenproducent Danisco over voor 6,3 miljard dollar (4,86 miljard euro). Helft Europeanen voor vettax De helft van de Europeanen is voorstander van extra belasting op ongezond voedsel. Nederlanders leggen de verantwoordelijkheid voor gezonde voeding echter vooral bij zichzelf. Dat blijkt uit onderzoek van TNS NIPO. Overnames Heineken in Nigeria Heineken heeft in Nigeria twee houdstermaatschappijen overgenomen met een meerderheidsbelang in 5 brouwerijen. Heineken krijgt daarmee een extra capaciteit van 3,7 miljoen hectoliter. Saffraan vervalst Uit testen die een Britse amateurkok heeft laten uitvoeren, blijkt dat saffraan ‘aangelengd’ wordt met andere bestanddelen van de crocus. Die worden daarvoor kunstmatig gekleurd. De Food Standards Agency (FSA) heeft daarom de Spaanse autoriteiten gevraagd de saffraan die wordt geëxporteerd te testen. McDonald’s over op Segafredo McDonald’s schenkt in de 225 Nederlandse vestigingen geen koffie van Douwe Egberts meer. In plaats daarvan is gekozen voor koffie van het Italiaanse Segafredo.

4


Mixed

FNLI en NISB pakken overgewicht in industrie aan

RIJSWIJK – De FNLI en het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) hebben de toolbox ‘gezond gewicht op de werkvloer’ gelanceerd. Met behulp van de online toolbox kunnen personeelsmanagers in de levensmiddelenindustrie gericht aan de slag. Uit onderzoek van TNO in 2008 is gebleken dat de levensmiddelenindustrie behoort tot de top drie van sectoren waar de werknemers het minste bewegen. Dat was aanleiding voor de FNLI en het NISB om het initiatief te

nemen gezond gewicht op de werkvloer onder de aandacht te brengen. De FNLI heeft de online toolbox in samenwerking met NISB ontwikkeld. De toolbox geeft informatie over wat werkgevers in de levensmiddelenindustrie kunnen doen om medewerkers te stimuleren om te werken aan een gezond gewicht. Zowel energie-inname (voeding) als energieverbruik (beweging) komen in de toolbox aan bod. De toolbox bevat een stappenplan, zodat le-

vensmiddelenbedrijven gemakkelijk aan de slag kunnen om beleid voor een gezond gewicht gestructureerd en planmatig op te zetten, een scan die de kenmerken van het betreffende bedrijf en kantoorgebouw in kaart brengt als het gaat om verantwoord eten en bewegen, tips voor activiteiten en succesfactoren. Ook staan er voorbeelden van levensmiddelenbedrijven die al succesvol bezig zijn met een verantwoord eet- en beweegbeleid voor hun werknemers.

Insecten nog niet populair VEGHEL - Insecten zijn nog geen hardloper. In de Sligro-groothandels, die sprinkhanen, meelwormen en buffalowormen in het assortiment hebben, worden ze nauwelijks verkocht. Sligro Food Group heeft sinds drie jaar als eerste en enige drie insectensoorten in potjes op de schappen van hun groothandels staan. Eigenlijk worden ze alleen verkocht aan horeca- en cateringbedrijven. En dan nog meer als curiositeit dan als serieuze vleesvervanger, schrijft vakblad Distrifood. Sligro blijft ze echter wel in het assortiment houden. Volgens het concern is deze fase nodig om uiteindelijk acceptatie bij het publiek te krijgen. Insecten worden in Nederland alleen nog maar in de Sligro-ketens verkocht. Dit terwijl insecten als duurzame eiwitbron een grote toekomst hebben. Ze hebben een hoge voedingswaarde en weinig vet. Met een eiwitgehalte van 40 tot 70 procent steken ze bijvoorbeeld gunstig af tegen maïs (dat maar tien procent eiwit heeft). Ook stoten ze per kilo product minder broeikasgas uit dan runderen en varkens. De insecten worden verkocht in het kader van het ‘Bugs Organic Food project’. Dit is een samenwerkingsverband tussen Sligro, Ruig Wild & Gevogelte, drie Nederlandse insectenkwekers en Wageningen Universiteit. Overigens komen de insecten op de foto niet uit het assortiment van Sligro.

Winnaar weekendje Frankrijk bekend DOETINCHEM - G. Kusters-Buurman uit Den Bosch is de winnaar van een luxe weekend voor twee personen in het door Nederlanders gerunde hotel Maison Salvard in de Franse Bourgogne. Eind vorig jaar konden alle abonnees van EVMI meedingen naar de prijs. De winnares heeft hierover bericht ontvangen. Zij kan dit jaar op een zelfgekozen moment gebruikmaken van het gewonnen arrangement, bestaande uit twee overnachtingen inclusief ontbijt en twee luxe driegangendiners voor twee personen. De medewerkers van EVMI feliciteren G. Kusters van harte met de gewonnen prijs en nodigen alle EVMI-lezers uit om later dit jaar mee te doen aan de nieuwe actie.

04-05-06_Mixed 26-01-11 11:49 Pagina 5

Column Johma Sandwiches wordt Qizini LIESSEL - Greencore Convenience Foods en Johma Sandwiches gaan samen verder als Qizini, the friendly food company. Begin december 2010 fuseerden de twee om samen sterker te staan. Het nieuwe bedrijf levert voedingsconcepten voor onder meer cateraars, benzinestations, supermarkten, convenience outlets en vliegtuigmaatschappijen in de Benelux, Duitsland en Frankrijk. Het bedrjif voert de merken Johma Sandwiches, Borgondi en Lèkker Vers. Onder de naam Qizini wil het bedrijf haar positie verder versterken op het gebied van belegde broodjes, verse pizza’s, sauzen en kant-en-klaarmaaltijden. Algemeen Directeur Wiebe Visser: “Qizini is een eigentijdse naam met een duidelijke verwijzing naar Cuisine.” Qinzi wil duurzaam geproduceerde ingrediënten gebruiken, verspilling terugdringen, de CO2-footprint reduceren en de maatschappelijke betrokkenheid vergroten. Door de krachtenbundeling met Johma Sandwiches stelt Qizini uitstekend gepositioneerd te zijn om de Europese markt voor versverpakte sandwiches verder te ontwikkelen. Het bedrijf wil het aanbod zowel nationaal als internationaal verder uitbreiden. Het nieuwe bedrijf heeft 500 medewerkers en drie productielocaties: Alphen aan den Rijn, Liessel en Losser.

Brand bij cacaofabriek ADM Cocoa WORMER - Bij cacaofabriek ADM Cocoa in Wormer heeft 19 januari een grote brand gewoed. De brand ontstond na een explosie. Na drie uur kon de brandweer het sein brand meester geven. Op het moment dat de brand uitbrak, waren er medewerkers in het pand aanwezig, maar die konden op tijd wegkomen. Er zijn geen gewonden gevallen. Het vuur woedde in een pand met machines en cacaopoeder. Er lagen geen cacaobonen. Die zouden door het vet in die bonen zeer moeilijk te blussen zijn geweest. Er werd even gevreesd voor instortingsgevaar, omdat na de explosie een schoorsteen instabiel zou zijn geworden. Dat risico bleek later toch minder groot dan gedacht. De brandweer verrichtte metingen om te achterhalen of er gevaarlijke stoffen waren vrijgekomen. Dat bleek echter niet het geval. De oorzaak van de brand wordt nog onderzocht. Het was niet voor het eerst dat ADM Cocoa geteisterd werd door brand. In 2003 werd door een brand in een opslagloods een grote hoeveelheid cacaobonen verwoest. Het blussen duurde toen dagen.

Drie Mollen komt met koffiecapsules en apparaat DEN BOSCH - Drie Mollen gaat een eigen espresso-apparaat met capsules voor de retail introduceren. Moedermaatschappij United Coffee wil daarmee een leidende positie op de markt van capsules realiseren. Drie Mollen biedt retailers de mogelijkheid een range capsules en de machine onder hun eigen merk te verkopen. De markt voor capsules groeit jaarlijks met circa 30 procent. De volledig automatische machines zijn in Zwitserland ontworpen en zijn daar volgens United Coffee al jarenlang succesvol. Het bedrijf wil zich nu richten op klanten in de Benelux, Frankrijk, Spanje, Duitsland, Groot-Brittannië en Scandinavië. De machine heeft een afzonderlijk melkschuimapparaat. Het assortiment bestaat uit 11 premium koffieblends. Op de foto CEO van de United Coffee Group Per Harkjaer.

Het assortiment biologische producten groeit en het marktaandeel neemt gestaag toe. Het blijft een niche, met veel enthousiaste en bevlogen mensen die zich er hard voor maken. Toch blijft de biologische sector worstelen met het begrip duurzaamheid in combinatie met de wens om een volledig productassortiment te realiseren. Biologische producten kenmerken zich bij voorkeur door de kringloopgedachte en korte logistieke lijnen. Dit beperkt echter het assortiment en de potentiële groei. De sector heeft daarop

Prijs of principe ingespeeld en inmiddels zijn ook biologische sperziebonen en aardbeien jaarrond verkrijgbaar. Maar net als de gangbare varianten, komen deze van ver. Biologische kiwi’s uit Nieuw-Zeeland, koffie en cacao uit Zuid-Amerika, is dat nog duurzaam? Op BioVak 2011 werd duidelijk dat de meningen daarover sterk uiteenlopen. De ene producent kiest principieel voor lokaal geproduceerde waar, de ander kiest toch voor producten uit verre landen, maar stelt daaraan duidelijke voorwaarden, die verder gaan dan alleen gegarandeerd biologische herkomst. Geen kinderarbeid, goede arbeidsomstandigheden, behoud van biodiversiteit, zijn daarvan voorbeelden. Alle principes van de sector verschuiven echter naar de achtergrond op het moment dat het op de aanschaf aan komt, blijkt uit een rondgang langs leveranciers van biologisch verpakkingsmateriaal. Deze producten kosten meestal iets meer dan de gangbare (plastic) varianten. “Die paar centen maken geen verschil in de prijs van het eindproduct, maar zijn vaak de reden waarom klanten niet kiezen voor de duurzame alternatieven.” Een enkele keer lukt het wel, en kiest een lokale overheid voor de biologische verpakking of legt in een festivalvergunning vast dat al het verpakkingsmateriaal recyclebaar moet zijn. Vooralsnog zijn het uitzonderingen. Ondanks de moeizame voortgang blijft de biologische leverancier met verve en bevlogenheid zijn product ontwikkelen en promoten, in de overtuiging dat elk recyclebaar bekertje meer de wereld iets groener maakt. “Klanten die voor ons product kiezen, zijn vooral vrouwen onder de veertig”, stelt een van de verkopers. De hoop is gevestigd op de volgende generatie. Ook in verpakkingsland heeft de jeugd de toekomst. Jacqueline Wijbenga, hoofdredacteur


5

04-05-06_Mixed 26-01-11 11:50 Pagina 6

Column Zo’n tweehonderd hoogleraren reisden op 21 januari in zwarte toga’s af naar Den Haag. Onder aanvoering van prof. Martin Kropff, rector van Wageningen Universiteit protesteerden ze tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs. Kropff, goed voor een salaris van ruim twee ton per jaar, maakt zich ‘ernstige zorgen’. “Er wordt op deze manier gestopt met het investeren in een generatie die in de toekomst de kenniseconomie moet trekken”, aldus Kropff.

Zwarte brigade Die zorgen deelde de rector ongetwijfeld met zijn baas, de Wageningse bestuursvoorzitter Aalt Dijkhuizen, of de Utrechtse bestuursvoorzitter Yvonne van Rooij. Beide bestuurders trakteren zichzelf op een jaarinkomen van respectievelijk drie ton en twee-en-een-halve ton. Het protest van bestuurders, rectoren en hoogleraren getuigt van een moeilijk te verteren cynisme. De zwarte academische brigade bulkt van het geld. Dat verdienen de dames en heren in de publieke sector, die wordt bekostigd met zuurverdiende euro’s die Den Haag weghaalt bij werkers en bedrijven. De ouderwetse hoogleraar krijgt jaarlijks ruim een ton op zijn bankrekening gestort, de managers die nu feitelijk de baas zijn over de universiteiten gaan daar een factor twee tot drie overheen. In bedrijven krijgen CEO’s ook zulke salarissen – of meer. Maar daarvoor moeten bestuurders harde resultaten laten zien. Blijven die uit, dan liggen de consequenties voor de hand. Bedrijven kennen een zelfreinigend mechanisme. Publieke instellingen als universiteiten kennen dat mechanisme niet. Universiteiten slagen er, ondanks de miljarden overheidsgeld die ze al tientallen jaren ontvangen, niet in om de kenniseconomie een nieuwe impuls te geven. Vooral in de voedingsindustrie is dat pijnlijk duidelijk. Toch rolt er nergens een kop van een hoogleraar, rector of bestuurder. Als er een onvermijdelijke bezuinigingsoperatie plaatsvindt, dan zijn de schatrijke bestuurders en rectoren zelfs boos. Het komt niet in ze op om hun eigen topsalaris terug te schroeven zodat hun instellingen meer middelen hebben voor onderwijs en onderzoek. In plaats daarvan trekken de geleerde miljonairs met een vroom gezicht in bussen naar Den Haag – en eisen dat de overheid nog meer geld gaat weghalen, bij ons. Willem Koert, freelance journalist 6


Chiquita introduceert nieuwe doos AMSTERDAM - Chiquita heeft in januari in Amsterdam een week lang een boodschappen-bezorgservice georganiseerd. Medewerkers hielpen klanten van Albert Heijn Foodplaza bij de Dam en de AH op het Museumplein met het sjouwen van de boodschappen en bezorgden ze met een bakfiets. Doel was om bekend te maken dat de Chiquita-doos na ruim veertig jaar een opfrisser had gekregen. Het blijkt dat 96 procent van alle Nederlanders de vertrouwde Chiquita-bananendoos kent. De helft van de Nederlanders gebruikt de doos vooral als verhuisdoos en om oud papier in te verzamelen. “De doos die we nu op de markt brengen, is iets langer geworden, waardoor het fruit meer ruimte krijgt”, zegt een woordvoerder van het bedrijf tegen evmi.nl. “Dat maakt dat minder bananen boven de doos uitsteken, zodat de kans op beurse plekken afneemt. De toegenomen lengte zorgt er eveneens voor dat de dozen steviger op een pallet staan en dat het fruit consistenter kan rijpen.” Het nieuwe ontwerp, met Rainforest Alliance-keurmerk, wordt geïntroduceerd in 27 EU-landen.

Liever ‘zonder vlees’ dan ‘vegetarisch’ LONDEN - Het begrip vegetarisch is in Groot-Brittannië niet meer zo populair. Maar voor een maaltijd zonder vlees is er juist wel een grote doelgroep. Een maaltijd zonder vlees spreekt gezondheids- en milieubewuste consumenten meer aan dan een vegetarische maaltijd, menen Britse supermarkten, constateert de Sunday Telegraph. Sommige retailers hanteren liever het begrip ‘meat-free’, dan ‘vegetarian’. Ook bij Marks & Spencer heeft ‘vegetarian’ de prominente positie op het etiket verloren. De maaltijden staan niet in een apart vegetarisch gedeelte, maar in een schap bij de andere maaltijden. “Sommige consumenten willen niet in een vegetarische afdeling winkelen omdat ze niet strikt vegetarisch eten”, zegt Lesley Anderson van M&S in de krant . “Net zoals iemand die geen intolerantie heeft voor gluten in een afdeling met glutenvrije voeding komt.” Slechts 6 procent van de Britse consumenten is vegetarisch, terwijl M&S een veel grotere doelgroep wil bereiken met de maaltijden zonder vlees. Het gewijzigde beleid leidt ook tot kritiek. Strikte vegetariërs vrezen dat het voor hen moeilijker wordt om geschikte maaltijden te vinden. In Nederland lijkt het Engelse begrip ‘organic’ in plaats van ‘biologisch’ de laatste jaren bezig aan een bescheiden opmars. Organic, dat staat voor niets meer en niets minder dan biologisch, wordt wellicht wat minder geassocieerd met geitenwollensokken en heeft een positievere en ambachtelijkere connotatie.

Duitsland wil voeding veiliger maken BERLIJN - De Duitse minister van consumentenaangelegenheden Ilse Aigner heeft een actieplan gepresenteerd om voedselveiligheidsaffaires door verontreinigd diervoeder, zoals het dioxineschandaal, te voorkomen. “We zullen de veiligheidsstandaarden aanzienlijk verhogen en de meldings- en controleverplichtingen verhogen”, aldus de minister. Er komen onder meer regels voor het scheiden van productiestromen bij diervoederfabrikanten en de wettelijke voorschriften voor de controle bij producenten van feed wordt uitgebreid. Ook worden de strafmaatregelen bij opzettelijk overtreden van de regels onder de loep genomen en worden producenten van diervoeder verplicht tot het sluiten van aansprakelijkheidsverzekeringen. De vermoedelijke veroorzaker van de dioxine-affaire, Harles und Jentzsch, vroeg binnen twee weken na het openbaar worden van de problemen het faillissement aan. Het bedrijf dreigde overstelpt te worden door schadeclaims.

07_Foodwetgeving VS 26-01-11 11:51 Pagina 7

Voedselveiligheid

VS moderniseren wetgeving voedselveiligheid Tekst: Norbert van der Werff Foto: Flickr

De FDA mag sinds januari bedrijven in de VS verplichten tot een recall.

trouwen in de veiligheid van de voedingsmiddelen in de schappen.

De nieuwe wetgeving is echter niet bedoeld om de hoeveelheid terughaalacties te vergroten, maar juist om dat aantal te beperken. Preventie staat namelijk centraal in de op 4 januari door president Obama getekende Food Safety Modernization Act.

Het aantal incidenten met E.coli in gehakt in de VS in de afgelopen jaren valt bijna niet te tellen en de problemen met Salmonella in eieren, pistachenootjes, pinda’s en pepers, en E.coli in spinazie liggen nog vers in het geheugen. Met name de pinda-affaire leidde tot meer dan honderd recalls, omdat de nootjes als ingrediënt waren verwerkt in een groot aantal producten. Ook in andere landen werden producten teruggehaald, waaronder in Nederland een reep. In veel gevallen was er sprake van langdurige onhygiënische toestanden bij voedings-

FDA gaat problemen met food aanpakken

middelenproducenten en soms brachten fabrikanten zelfs producten op de markt terwijl ze wisten dat ze besmet waren. De gevolgen van de slechte hygiëne en opzettelijke overtreding van de normen werden verergerd doordat het vaak zeer lang duurde voordat de oorzaak van een uitbraak bekend was. In juni 2008 adviseerde de Food & Drug Administration (FDA) consumenten vanwege een uitbraak van Salmonella Saintpaul om bepaalde typen verse tomaten niet meer te eten, waarna horeca en consumenten alle soorten tomaten links lieten liggen. Nadat de tomaat in de ban was gedaan, bleef het aantal ziektegevallen door Salmonella Saintpaul echter toenemen... Slecht voor de volksgezondheid, maar ook voor de tomatenindustrie die grote schade opliep. Een jaar later adviseerde de FDA bovendien om in de VS geen pistachenootjes te eten. Volgens cijfers van de Centers for Disease Control and Prevention worden jaarlijks 48 miljoen Amerikanen, één op de zes, ziek als gevolg van voeding. Een groot aantal mensen moest worden opgenomen in het ziekenhuis en er kwamen zelfs Amerikanen te overlijden. Amerikaanse consumenten hebben dan ook weinig vertrouwen in producenten van voedingsmiddelen. Zo'n 52 procent heeft ‘enig vertrouwen’ in de voedselveiligheid, terwijl 16 procent ‘weinig of geen vertrouwen’ heeft, zo bleek vorig jaar uit onderzoek van CBS News. Slechts 32 procent van de Amerikanen heeft groot ver-

Recall afdwingen De Food Safety Modernization Act (FSMA) moet dat allemaal verbeteren. De nieuwe wet geeft de FDA het recht om een recall van verontreinigde voeding af te dwingen. Tot dit jaar was een recall nog vrijwillig. Fabrikanten van voedingsmiddelen moeten een veiligheidsplan op papier hebben en gegevens bewaren waarmee ze kunnen aantonen dat ze zich aan het plan hebben gehouden. De FDA krijgt bovendien meer zeggenschap over geïmporteerde producten. Voor geïmporteerde producten kan de FDA certificatie door een derde partij eisen. Voor de accreditatie van die certificerende instantie is echter nog geen systeem ontworpen. Bovendien worden maatregelen genomen tegen opzettelijke misleiding. Binnen een jaar komt er een richtlijn met een model om de kwetsbaarheid te toetsen. Ook wordt de traceability versneld. Daar komen binnen een half jaar pilotprojecten voor. Bovendien komt er een lijst van producten met een hoog risico. Voor die producten moeten extra gegevens worden vastgelegd. De FDA zelf gaat elke twee jaar opnieuw vaststellen wat de meest voorkomende oorzaak van ziekte door voeding is. Aan de hand daarvan worden standaarden opgesteld voor de meest voorkomende contaminanten. Inspecties De FDA gaat ook het aantal inspecties verhogen. Hoe dat moet worden betaald is echter nog de grote vraag. ”Zonder aanvullende financiering wordt het voor de FDA een uitdaging om de wet uit te voeren zonder tekort te schieten op andere onderdelen”, aldus de organisatie zelf daarover op de FDA-website. De nieuwe wet is een flinke stap in de goede richting, maar als er nu al twijfel bestaat over de handhaving, voorspelt dat weinig goeds. Eisma Voedingsmiddelenindustrie | februari 2011

7

08-09_Innovatiesessie 26-01-11 11:20 Pagina 8

Trends en ontwikkelingen

Paul den Dulk meent dat snelle implementatie de kracht van private label is.

De kracht

van private label

Tekst en foto’s: Norbert van der Werff

“Private label is volwassen geworden”, zegt Paul den Dulk van Innovation in Food. Hij gaf eind januari op zijn kantoor in Den Haag een innovatiesessie over private label, waarbij hij gebruikmaakte van de database van XTC World Innovation.

Snel te implementeren

8


Om zijn klanten beter te kunnen helpen met innoveren, is Innovation in Food gestart met innovatiesessies over specifieke thema’s. De sessie over private label was de tweede in de reeks. Paul den Dulk van Innovation in Food stelt dat het A-merk niet meer leidend is. “De A-merkfabrikanten zorgen voor de radicale innovaties, maar private label kan producten snel in de markt zetten. De kracht van private label is de snelle implementatie. Maar soms komen er verrassende innovaties onder private label op de markt, zoals de biologisch afbreekbare koffiecups voor het Nespresso-apparaat van Casino in Frankrijk. Dat is heel erg innovatief.”

Ten behoeve van de sessies maakt hij gebruik van de XTC-database, die meer dan 200.000 innovatieve producten uit 43 landen wereldwijd bevat met alle specificaties. Elk jaar worden circa 11.000 nieuwe producten toegevoegd. Innovation in Food beheert sinds kort de database voor Nederland. Dat betekent dat een zogenoemde shopper namens het bedrijf in de Nederlandse supermarkten naar nieuwe, innovatieve producten speurt. “Innoveren doe je om vooruit te komen. Je moet dus gericht kunnen zoeken”, zo verklaart hij zijn belangstelling voor de database. Het gaat dan bijvoorbeeld om ondernemingen die een nieuw afzetgebied willen aanboren, of willen differentiëren in de productrange, legt Den Dulk uit. “Zoals een bakkerij die koekjes produceert en iets met bakmixen wil doen. Zo’n bedrijf wil dan weten wat er wereldwijd op de markt is. Een ander voorbeeld is een bedrijf dat popcorn maakt en heeft gesignaleerd dat daar in Oost-Europa vraag naar is. Je moet dan precies weten wat er daar al op de markt is.”

08-09_Innovatiesessie 26-01-11 11:20 Pagina 9

De database is bedoeld voor zowel ingrediëntenleveranciers als voedingsmiddelenfabrikanten en retailers. Zij kunnen, afhankelijk van het soort abonnement dat ze hebben, over de gegevens beschikken. Bij XTC Access krijgen ze een password waarmee ze de database kunnen raadplegen en via XTC Alert Me krijgen ze informatie toegemaild. Wie een abonnement heeft op XTC Expert krijgt ook ‘offline service’. Dat betekent dat de abonnee met een deskundige om de tafel kan gaan zitten voor specifieke adviezen. Trends tree XTC hanteert de ‘XTC trends tree’, een model dat uitgaat van de consumentenbehoeften. De as bestaat uit vijf algemene trends: ‘pleasure’, ‘health’, ‘physical’, ‘convenience’ en ‘ethics’. Die vertakken zich in specifiekere trends. Onder pleasure vallen ‘sophistication’, ‘exoticism’, ‘variety of senses’ en ‘fun’ en onder health: ‘natural’, ‘vegetal’ en ‘medical’. Physical vertakt als ‘slimness’, ‘energy well-being’ en ‘cosmetic’, terwijl ethics wordt uitgesplitst in ‘solidarity’ en ‘ecology’. Fabrikanten kunnen die consumentenbehoefte omzetten in producten. Een voorbeeld: onder exoticism wordt de trend van de behoefte aan het ontdekken van nieuwe smaken en nieuwe soorten voedingsmiddelen verstaan, afkomstig uit verschillende landen en culturen. Daaruit volgt bijvoorbeeld een product met toegevoegde waarde naar buitenlands recept, dat afwijkt van wat de consument normaal eet.

gevolgd door sophistication met 22,7 procent en ‘natural’ met 13,1 procent. Premium producten XTC stelt in het rapport dat de meeste retailers een strategie hebben ontwikkeld met een diversiteit aan private labels in verschillende positionering: van basale producten tegen een lage prijs tot premium productlijnen en lijnen met een specifiek kenmerk. Het rapport noemt premium ranges één van de zuilen van de innovatie binnen private label. Maurice van Vliet van Privatelabel.com, die tijdens de innovatiesessie eveneens zijn visie op private label gaf, meent dat retailers niet alleen een goedkoop huismerk willen, maar voor alle segmenten van de markt een productlijn willen hebben. Voorbeelden daarvan zijn biologische en halalproducten. “Het is voor retailers een manier om zich te onderscheiden.” Ook duurzaamheid is in opkomst. “Dat betekent het verantwoord maken van het hele proces van het maken en het verkopen. Het gaat om de ingrediënten, maar ook om de logistiek en de verpakkingen.” Van Vliet verwacht dat een keten als Albert Heijn binnen een aantal jaren eisen gaat stellen aan fabrikanten op het gebied van duurzaamheid. Van Vliet stelt dat klanten van oudsher voor private label

Privatelabel.com De website Privatelabel.com brengt retailers en producenten van private label bij elkaar. De gedachte achter de website is dat de jongere generatie steeds meer online op zoek gaat naar producten. Circa 16.000 fabrikanten van private label bieden zichzelf en hun producten via de site aan. Bovendien heeft het bedrijf een database met 1500 kopers. Retailers kunnen via de site bovendien een tender uitschrijven, waar fabrikanten op kunnen inschrijven. Om de gegevens van zo’n tender in te zien, is geen password nodig. Het bedrijf biedt voor 375 euro per jaar het platina lidmaatschap met extra voordelen. Daarvoor worden onder meer de producten van de fabrikant gepromoot bij potentiële kopers.

kozen vanwege de lagere prijs. Tegenwoordig is de positionering anders. Wat de kwaliteit betreft zijn ze tegenwoordig echter gelijkwaardig geworden. In Nederland zien consumenten de retailer steeds meer als een merk. Er zijn volgens hem uitbreidingen te verwachten met bijvoorbeeld premium producten. “Die kunnen beter zijn dan de A-merken en zijn soms ook duurder.” Ook Den Dulk verwacht dat private label verder gaat groeien. “Ik denk dat producenten van private label pro-actiever worden. Nu is de markt van private label vaak nog vraaggestuurd. Dat zal wat meer van vraag naar aanbod gaan.”

Maurice van Vliet stelt dat consumenten de retailer steeds meer als een merk zien.

Pleasure Bij zowel private label als producten van merkfabrikanten steekt pleasure er met kop en schouders bovenuit, zo staat in het rapport ‘XTCscope 2010: Private Labels Innovation in Europe and North America’. 53,5 Procent van de private label producten valt onder deze categorie terwijl dat van merkproducten slechts 50,6 procent is. Van de producten onder private label valt juist een kleiner aandeel onder health dan van de merkproducten; 21,3 procent tegen 23,5 procent. Bij convenience is het aandeel vrijwel gelijk (15,8 procent van de private label producten tegen 15,7 procent van de merkproducten). Van de merkproducten valt een groter aandeel onder physical, dan van de producten onder private label (8,0 procent versus 6,2 procent). ‘Ethics’ daarentegen is met 3,2 procent hoger, dan de 2,1 procent bij merkfabrikanten. Van de specifieke trends van private label is ‘variety of senses’ de belangrijkste met 24,1 procent van de innovaties, Eisma Voedingsmiddelenindustrie | februari 2011

9


Het volgende nummer verschijnt op:

dinsdag 15 maart

De sluitdatum voor het aanleveren van advertenties is:

maandag 21 februari

De sluitdatum voor het reserveren van advertentieruimte is:

donderdag 24 februari

Neem voor informatie over adverteren contact op met Miguel van Kol, tel. + 31 (0)6-42759518 of [email protected]

Hoeveel verschil kun je maken in verpakkingen, disposables en hygiëneproducten?

Veel! Dat bewijst Bunzl iedere keer weer. Met producten die in de eerste plaats functioneel en gebruiksvriendelijk zijn, maar tevens exclusief, innovatief en vernieuwend. Bij Bunzl kunt u terecht voor een totaalpakket van non-food artikelen voor de foodbranche. Op basis van diversiteit van ons productaanbod zijn wij in staat een one-stop-shopping concept aan te bieden met één aanspreekpunt, één order, één levering en één factuur. Wilt u een onderscheidende partner op het gebied van verpakkingen, disposables en hygiëneproducten? Bezoek ons op de Empack op standnummer V1011.

www.bunzl.nl

Delta 2, 6825 MR Arnhem Tel. 026 – 384 38 38 [email protected] www.bunzl.nl

11_Empack 26-01-11 11:25 Pagina 11

V a k b e u r s

Tekst: Tom van der Meer Foto’s: easyFairs

De negende editie van Empack, dé jaarlijkse Nederlandse verpakkingvakbeurs, vindt volgende maand plaats in Den Bosch. Empack 2011 belooft een volledig overzicht van de verpakkingsbranche, met talloze trends en noviteiten.

Duurzaamheid en goedkoper

Empack blikt vooruit

Bezoekers vinden er - overzichtelijk uitgestald - een keur aan verpakkingstrends en totaaloplossingen. Het gaat hierbij niet alleen om verpakkingen en materialen maar ook om machines (verpakkingsmachines en -technologie en machines voor controle en inspectie), software, design, productontwikkeling, smart packaging, branding, codering, labelling, RFID en printing & converting. Noviteiten zijn onder meer antislipmaterialen, het etiketteren van cilindrische verpakkingen en een totaaloplossing om het mixen te vergemakkelijken. Beursorganisator easyFairs laat de verpakkende industrie een totaalbeeld aan mogelijke toepassingen zien en presenteert actief de toekomst in verpakken en de visie hierop van specialisten uit de sector. Vorig jaar trok de Empack zo’n 5000 bezoekers, veelal beslissingsbevoegde managers en directeuren.

Kostenverlaging supply chain Belangrijkste trends zijn de vraag naar meer duurzaamheid, druk om de kosten van de supply chain te verlagen en demografische trends. Zo’n 325 exposanten uit alle deelgebieden van de verpakkingssector geven de bezoekers de mogelijkheid om oplossingen en nieuwe ontwikkelingen actief te ontdekken en te vergelijken, om zo tot een weloverwogen aankoopbeslissing te komen. Ook is er een compact, laagdrempelig ontmoetingsplatform om te netwerken en bestaande contacten verder uit te breiden. Tijdens de beurs worden twee complementaire seminars gehouden, waarbij vooraanstaande sprekers de bezoekers aan de hand van praktische casestudies een blik gunnen op de meest recente innovaties. Voorts is er

(in samenwerking met onder andere het Nederlands Verpakkingscentrum NVC) het NVC Design Village, waar in learnshops actuele trends en thema’s belicht worden. Verschillende federaties presenteren bovendien een overzicht van hun specifieke doelgebied en uitdagingen binnen de verpakkingsmarkt. Zo wordt onder meer gesproken over nieuwe Europese eisen voor transportverpakking. Transport & Logistiek Tegelijk met de Empack wordt aangrenzend de vakbeurs Transport & Logistiek 2011 gehouden. Hier worden oplossingen getoond voor een efficiënt beheer van de goederenstroom. Het gaat daarbij om wegtransport, logistiek en intern transport. Verpakken maakt een belangrijk onderdeel uit van de totale supply chain.

Empack 2011 Waar: Brabanthallen, Den Bosch, www.brabanthallen.nl Wanneer: dinsdag 15 en woensdag 16 maart 2011 Openingstijden: dagelijks 9 tot 17 uur Organisator: easyFairs, België Meer informatie en registratie: www.easyfairs.com/empack-nl Entree: Gratis, uitsluitend voor professionele bezoekers. Studenten worden niet toegelaten


11

12-13_Tetrapak Friesland 26-01-11 11:31 Pagina 12

V e r p a k k i n g e n

Karton,

van duurzame bossen

Tekst: Tom van der Meer Foto’s: Petter Koubek, Tom van der Meer

FrieslandCampina stapt voor alle kartonnen drankverpakkingen in de Benelux over op duurzaam karton met het Forest Stewardship Councilkeurmerk (FSC). Appelsientje was het eerste merk en eind 2011 moeten alle kartonnen drinkverpakkingen van het zuivelconcern over zijn. Dat is een ambitieuze doelstelling voor FrieslandCampina en verpakkingsleverancier Tetra Pak.

Duurzaam hout uit de bossen bij het Zweedse Örebro.

FrieslandCampina heeft jaarlijks honderden miljoenen kartonnen verpakkingen voor dagvers en houdbaar, alleen al in de Benelux. Drankkarton is de meest milieuvriendelijke verpakking. Toch kan het altijd beter. “Om duurzaamheid in verpakkingen te krijgen is FSC het antwoord”, stelt Magda Bue-

lens, public affairs & environment director van Tetra Pak Benelux. “Wij vragen onze leveranciers om FSC-hout. Het hout voor de Benelux is voornamelijk afkomstig uit Zweden en Finland.” Om het keurmerk te mogen voeren, moet minimaal de helft van het karton afkomstig

zijn van FSC-hout. De rest komt van andere gecontroleerde FSC-bronnen, waarvan vaststaat dat ze duurzaam en verantwoord werken. “Bij Tetra Pak is de basis van verpakken al duurzaam”, zegt Buelens. “Dat begon in 1952 met de Tetra Classic Aseptic verpakkingen, de piramidevormige kartonverpakking, bekend van de schoolmelk.” Tetra Pak heeft het 4R-beleid (renew, reduce, recycle en responsible) en kwam in 2007 met de eerste FSC-verpakking, de Tetra Recart groenteverpakking voor retailer Sainsbury’s. “Duurzaamheid zit bij ons al van oudsher verankerd, in de genen van de veehouders bij onze coöperaties”, vertelt Taco Kingma, project manager sustainable business van FrieslandCampina Benelux. Het zuivelconcern in de Benelux heeft

FrieslandCampina en Tetra Pak samen in FSC 12


12-13_Tetrapak Friesland 26-01-11 11:32 Pagina 13

vier hoofdrichtlijnen in de verduurzamingsstrategie, namelijk natuurlijkheid, minder carbon footprint, minder milieudruk van verpakkingen en verduurzaming van de grondstoffenstroom. “Bij verpakkingen ligt de nadruk op het terugbrengen van het gewicht. Dit doen we al jaren, ook met eigen verpakkingstechnologen. Wel staat de functionaliteit van de verpakking, het beschermen van de inhoud, boven alles.” Tetra Pak werkt eveneens aan gewichtsreductie. De laatste tien tot vijftien jaar is het gewicht van karton zo’n tien procent gereduceerd, zonder de stevigheid aan te tasten. Dit kon door minder vezels te gebruiken en tegelijkertijd de productiemethode aan te passen. Bij de Appelsientje-verpakking is 75 procent karton. Andere kartonnen drinkverpakkingen van het bedrijf zitten maximaal op 85 procent. Overige materialen zijn het aluminium laagje (nodig voor het langdurig en ongekoeld bewaren van het product) en plastic in bijvoorbeeld de coating of de afsluitdoppen. Tetra Pak kijkt hier voortdurend naar. “Zo is het aluminium laagje al veel dunner geworden”, stelt Buelens. “Ook hebben we de polyethyleenlagen dunner gemaakt. Verder loopt er een pilotproject met petrochemisch bedrijf Braskem voor groene HDPE (high-density polyethyleen). Dit is plastic op basis van suikerriet. Maar we kijken ook naar andere materialen.” FrieslandCampina maakt zelf zoveel mogelijk gebruik van monomaterialen en herbruikbare, hernieuwbare materialen die te recyclen zijn. Kingma: “Denk daarbij ook aan bijvoorbeeld trays. Daarnaast willen we ongewenst materiaal voor verpakkingen zoveel mogelijk vermijden.” Samenwerking Voor verduurzaming in de keten vinden beiden samenwerking in de keten absoluut noodzakelijk. Kingma: “Dit staat dan ook bovenaan ons lijstje, zowel met leveranciers als afnemers, de retailers. Met al onze klanten valt te praten over samenwerking.” Tetra Pak is een van de belangrijkste leveranciers van de verpakkingen voor FrieslandCampina. De vestigingen Nederland en België zijn in mei 2010 zelf gecertificeerd voor FSC. Vanaf toen kon het bedrijf de FSCverpakkingen aanbieden aan zijn afnemers in de Benelux. Direct erna zaten FrieslandCampina en Tetra Pak al om de tafel om de mogelijkheden te bespreken. “Wij hebben veel merken in zuivel en sappen”, zegt Kingma, “dus vooraf wilden we wel een horizon hebben. Eerst volgde een check met de interne merkverantwoordelijken om te

Taco Kingma (FrieslandCampina Benelux) en Magda Buelens (Tetra Pak Benelux).

kijken hoe snel alle merken op FSC konden overstappen. Voor Appelsientje kozen we voor zo snel mogelijk. Daarna volgen Campina, Friesche Vlag, Chocomel, Fristi, Optimel, Vifit, Goedmorgen!, Mona, Campina Boerenland, CoolBest, DubbelFrisss en Taksi. Al snel bleek dat alle merken eind 2011 over kunnen zijn. De andere verpakkingsleveranciers van het zuivelconcern hebben al toegezegd ook voor die tijd over te gaan. FSC-beschikbaarheid Grootste probleem is nu nog de beschikbaarheid van het hout. Slechts 5 procent van de bossen in de wereld produceren FSChout. Buelens: “Alhoewel Tetra Pak geen bossen beheert, trachten we toch een actieve rol te spelen om dit aanbod te verhogen. Enerzijds door een duidelijke vraag naar meer FSC-gecertificeerd karton aan onze leveranciers. Anderzijds hebben we een partnership met het Wereld Natuur Fonds, waarbij we onder meer meewerken aan een project om FSC-certificatie voor kleine boseigenaars toegankelijker te maken.” Aanpassingen in de productie bij FrieslandCampina zijn voor de overgang naar FSC niet nodig. Het gaat uitsluitend om de certificatie van de grondstoffen voor de verpakking, dus houtpulp uit een ander bos of certificering van het oorspronkelijke bos. Verder is het net zo sterk en laat het zich net zo goed verwerken op de vullijnen als niet-FSCkarton, alleen is FSC-karton duurzamer. Bij Tetra Pak waren wel enige aanpassingen nodig, juist omdat FSC en niet-FSC twee gescheiden aanvoeren betekenen. Dit hing vooral samen met het juist administreren ervan. FSC heeft een eigen code. Die kon eerst alleen maar manueel in de systemen aangebracht worden, maar dat is nu opgelost.

FrieslandCampina maakt nu aan de retailers duidelijk dat wordt overgestapt op FSC. Kingma: “Retailers eisen dat ook van ons, mede ook omdat overheden ze daarop aanspreken.” Verder zal nog nagedacht worden over initiatieven om de betekenis van het FSC-label bij consumenten te vergroten. “Wij vinden het normaal, onze verantwoordelijkheid te nemen.” De consumentenprijs van de drankpakken zal door de wat duurdere verpakkingen overigens niet omhoog gaan. Volgens Kingma worden de investeringen verwerkt in de gehele keten. FSC is steeds bekender bij de consument. Het keurmerk heeft in Nederland een spontane naamsbekendheid van iets meer dan 20 procent en een geholpen naamsbekendheid van 70 procent. Daarmee schaart het zich bij de bekendste keurmerken. Bovendien is het erkend door NGO’s als Greenpeace en het Wereld Natuur Fonds. “Consumenten weten dat het groen is. Nu is het onze taak om lading te geven aan het begrip”, zegt Kingma.

Forest Stewardship Council FSC (Forest Stewardship Council) ontstond in 1993 als keurmerk voor duurzaam hout, voor tuinmeubels en hout in bouwmarkten. Later ging dat ook over op producten, gemaakt van papier en karton. FSC voor verpakkingen houdt in dat de houtvezels voor het karton zijn verkregen van hout dat afkomstig is van duurzaam beheerde bossen en andere gecontroleerde bronnen. Verantwoord bosbeheer betekent een zorgvuldig aanplant-, onderhouds- en kapbeleid, waarbij rekening wordt gehouden met de biodiversiteit en met de arbeidsomstandigheden ter plaatse. Twintig procent van alle op hout gebaseerde producten in Nederland heeft een FSC-keurmerk. Met de hoeveelheid FSC-verpakkingen van FrieslandCampina erbij neemt dit met een half procent toe.


13

14_VerkleurendeVerf 26-01-11 11:37 Pagina 14


Minder verspilling door slimmere verpakking Tekst: Norbert van der Werff Foto: University of Strathclyde

Wetenschappers van de University of Strathclyde in het Schotse Glasgow ontwikkelen een verpakking die van kleur verandert als het product niet meer voor consumptie geschikt is. Dat biedt voordelen voor de voedselveiligheid én zorgt ervoor dat producten niet onnodig worden weggegooid.

Professor Andrew Mills wil met een verkleurende verpakking verspilling aanpakken.

Labels in een verpakking die aangeven of een product nog wel vers is, bestaan al langer. Onderzoekers van de University of Strathclyde werken nu aan een indicator

Schotse onderzoekers werken aan goedkope oplossing 14


die deel uitmaakt van de verpakking zelf. Het plastic van de MAP-verpakking verkleurt als het product niet vers meer is omdat de verpakking beschadigd is of omdat de houdbaarheidsdatum van het product verstreken is. De nieuwe verpakking wordt volgens de bedenkers veel goedkoper dan de al bestaande verpakkingen met freshness-indicator. De verkleurende verpakking moet een einde maken aan de verwarring door de aanduidingen ‘te gebruiken tot’ en ‘ten minste houdbaar tot’. ‘Te gebruiken tot’ staat op bederfelijke producten als (pluimvee)vlees, vis , voorgesneden groenten en koelverse maaltijden. Deze producten kunnen gezondheidsproblemen veroorzaken bij consumptie na genoemde datum. De THT-datum geeft echter aan dat de producent tot die dag een goede kwaliteit garandeert. Na die tijd kan het product doorgaans zonder problemen worden gegeten, maar consumenten nemen vaak het zekere voor het onzekere en gooien het product toch maar weg. Volgens de University of Strathclyde gaat het in Britse huishoudens jaarlijks om 8,3 miljoen ton voedsel, waarvan het meeste gewoon geconsumeerd had kunnen worden. Een gemiddeld gezin in de EU gooit jaarlijks voor 659 euro in de vuilnisbak, zo blijkt uit onderzoek van Milieu Centraal. Volgens het Factsheet Voedselverspilling dat het toenmalige ministerie van LNV vorig

jaar opstelde, gaat het in Nederland om zo’n vijftig kilo per persoon, acht tot elf procent van wat mensen kopen, met een waarde van ongeveer 2,4 miljard euro. In de keten gaat voor nog eens 2 miljard euro verloren, in sommige sectoren is dat 30 tot 50 procent van het volume. Daarbij gaat het om 75 tot 90 procent van de gevallen om verse producten. Voedselveiligheidsprobleem In de VS worden 48 miljoen consumenten per jaar ziek door voeding. In Europa liggen de cijfers vele malen lager, maar ook hier speelt het voedselveiligheidsprobleem. Een deel van de ziektegevallen komt door verkeerd gedrag van de consument, die producten te lang of verkeerd bewaart of bereidt. Denk daarbij aan kruisbesmetting in de keuken. Een flink deel heeft echter te maken met de hoeveelheid micro-organismen nog voordat de producten in het bezit zijn van de consument. Een verkleurende verpakking dwingt fabrikanten om ervoor te zorgen dat een product op de ‘te gebruiken tot’-datum inderdaad nog te consumeren is. Professor Andrew Mills van de afdeling Zuivere en toegepaste Chemie leidt het project. Hij stelt te hopen dat de nieuwe verpakking consumptie van voedsel dat niet meer geschikt is voor consumptie zal beperken en helpt om onnodig weggooien te vermijden. “We hopen ook dat het een positief effect heeft op de vlees- en visindustrie.” Navraag leert echter dat er nog veel vragen beantwoord moeten worden. Welke materialen kunnen worden gebruikt en waardoor de plastics verkleuren kan (of wil) Mills niet zeggen. Ook wanneer de verpakking beschikbaar komt, is nog niet bekend. “Het onderzoek bevindt zich nog in een pril stadium”, laat hij via een woordvoerder van de universiteit weten.

15_Biovak 26-01-11 11:52 Pagina 15


Duurzame verpakkingen zijn nog een uitdaging Tekst en foto’s: Jacqueline Wijbenga

Biologische producten in een duurzame verpakking is het ideaalbeeld van de biologische levensmiddelenproducenten. In veel gevallen kan dat, maar nog niet voor alle verpakkingsbehoeften is een biologische oplossing beschikbaar. Met name vershoudfolie is een uitdaging voor de verpakkingsproducenten, zo bleek op BioVak 2011.

Voor verschillende verpakkingen zijn er biologische alternatieven beschikbaar, maar doordat deze iets duurder zijn, wordt toch vaak gekozen voor gewoon plastic.

Een ondernemer die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan en kiest voor biologische producten, moet ook bewust kiezen voor een verpakkingsoplossing die daarbij past. Dat is de mening van leveranciers van duurzame verpakkingen aanwezig op BioVak 2011 in Zwolle. “Op de beurs kunnen we bij de cateringpunten alleen maar biologische producten kopen. Maar de manier waarop die worden geserveerd, heeft geen aandacht gekregen”, aldus een vertegenwoordiger van BioWare in Lemmer. Tot zijn grote verbazing werd de soep geserveerd in een gewone plastic kom met dito lepel. Voor de toepassingen die nodig zijn in de catering, zijn voldoende duurzame alternatieven op de markt, menen BioWare (productlijn van Huhtamaki GmbH), NaturEko, Biological Solutions en OmniPac GmbH. Alternatieven De meeste duurzame bekers en bakjes worden vervaardigd van plantaardige materialen. Veelgebruikte grondstoffen zijn maïs, rijst, palm- of bananenbladeren, rietsuiker en aardappelen. Huhtamaki, producent van Bioware-verpakkingen, werkt alleen met pro-

ducten die volledig biologisch afbreekbaar zijn. Frans van Hettema: “Dat betekent dat je onze producten bij het GFT-afval kunt deponeren en dat ze na verloop van 60 dagen volledig zijn gecomposteerd.” Producten die volledig biologisch afbreekbaar zijn, zijn voorzien van het kiemplant-logo (zie foto onder). BioWare houdt ook rekening met de carbon footprint van product en productieproces. “Onze grondstoffen komen uitsluitend uit Europa. Dit verzekert korte logistieke lijnen en goede arbeidsvoorwaarden.” Niet alle leveranciers kiezen voor deze benadering. NaturEko bijvoorbeeld heeft in het assortiment palmbladverpakkingen. Die palmbladeren komen uit de tropen. “Wij maken deze producten volgens de principes

van Fair Trade”, verzekert de vertegenwoordiger.” De producten zijn verkrijgbaar in foodservice-verpakking, maar ook voor retail met een speciaal afbreekbare folie. Deze folie is geschikt voor het behoud van de producten op de schaal. “De folie is echter poreus, dus wel geschikt om bijvoorbeeld fruit of groente op de schaal te presenteren, maar niet voor het bewaren voor voedingsmiddelen die kunnen bederven. Dergelijk vershoudfolie is nog niet beschikbaar in biologische varianten, daar ligt de uitdaging op dit moment voor de ontwikkelaars.” Uitdaging De biologische folies die nu beschikbaar zijn, zijn allemaal luchtdoorlatend. Met name voor zuivel en vlees is er grote behoefte aan niet-luchtdoorlatend folie. Van Hettema: “De ontwikkeling van biologische verpakkingsmaterialen staat nog aan het begin. De eerst T-Ford kwam ook in slechts één uitvoering van de band, in een zwarte kleur. Keuze was er niet. In dat stadium bevinden wij ons nu. Maar de ontwikkelingen gaan door en het aantal producten en productvariaties neemt toe naarmate de tijd vordert en de markt groeit.”

BioVak 2011 belicht totale keten en meer Alleen verpakkingen met het kiemplant-logo zijn biologische afbreekbaar en voorzien van de benodigde herkomstcertificaten.


15

Maak kennis met kennis.

Nu 3 nummers voor € 15,Kies uw abonnement(en) met de bijgevoegde antwoordkaart. Digitaal aanmelden kan ook. Ga naar www.eisma.nl Deze actie is geldig in Nederland t/m 31 maart 2011

17-18-19_Hygienisch ontwerpen 26-01-11 15:44 Pagina 17

Hygiënisch ontwerpen Hygiënisch ontwerpen: veel productieprocessen kunnen niet op microbiologische schaal gereinigd worden en geven direct bij aanvang een nabesmetting. De EHEDG (www.ehedg.nl) heeft een testmethode ontwikkeld die aangeeft of apparatuur die visueel schoon lijkt ook daadwerkelijk op microbiologisch niveau gereinigd kan worden. De levensmiddelentechnoloog moet daarom kritisch meekijken met het ontwerp en dit niet alleen overlaten aan de technische dienst.

Hygiënisch

verpakken

Tekst: Ir W.N.A. Burggraaf, Burggraaf & Partners B.V., lid EHEDG-werkgroep Training & Education Foto’s/illustratie: CFS, EHEDG

De werkgroep Packing Machines van de European Hygienic Engineering and Design Group (EHEDG) heeft enige tijd geleden twee richtlijnen gepubliceerd over het verpakken van voedingsmiddelen die niet aseptisch verpakt hoeven te worden, maar die wel beschermd moeten worden tegen ontoelaatbare microbiële besmetting. In dit artikel wordt hier dieper op ingegaan. In een volgend artikel wordt aseptisch verpakken uitgewerkt.

Hygiënisch ontwerp van een verpakkingsmachine (ontworpen volgens EHEDG)

Aseptisch verpakken is gericht op producten met een lange houdbaarheid bij omgevingstemperatuur. De aanvaardbare aanwezigheid van relevante micro-organismen in dergelijke producten is erg laag (bijvoorbeeld minder dan één per 10.000 verpakkingen). Is er sprake van een korte houdbaarheid of wordt de gewenste houdbaarheid bereikt door gekoelde opslag, invriezen of hittebehandelingen in de eindverpakking, dan bevat het product, vlak voordat het verpakt wordt, gewoonlijk grotere aantallen

micro-organismen. Dergelijke producten moeten hygiënisch afgevuld worden. Daarom dient een hygiënische verpakkingsmachine gebruikt te worden. Een dergelijke machine moet ervoor zorgen dat het aantal in het product aanwezige micro-organismen niet onaanvaardbaar toeneemt. Microbiologisch (on)stabiel Voedingsmiddelen kunnen onderverdeeld worden in twee groepen: microbiologisch stabiele en microbiologisch onstabiele pro-

ducten. In de eerste groep zijn micro-organismen wel levensvatbaar, maar kunnen ze niet groeien. Toch mag de concentratie van in het product aanwezige micro-organismen de wettelijke grenzen niet overschrijden, noch op enigerlei wijze afbreuk doen aan de productkwaliteit. Voor dergelijke producten geldt dat de verpakkingsmachine tijdens het afvullen geen water (ook geen condens) mag bevatten, dat achtergebleven is na het reinigen of decontamineren van de machine. Ook al is het water steriel wanneer het in aanraking komt met het product, het zal het product toch verdunnen, waardoor de microbiologische stabiliteit zou kunnen afnemen. Voor de tweede groep wordt de gewenste houdbaarheid bereikt door een hittebehandeling na het verpakken of door het product koel of bevroren op te slaan. Zolang dat niet gebeurd is, kunnen relevante micro-organismen die in het microbiologisch onstabiele product aanwezig zijn, groeien. Voor deze groep producten is het essentieel dat de verblijftijd van het product in de verpakkingsmachine goed wordt beheerst. Hoe lager de temperatuur, hoe langer de tijd dat er afgevuld kan worden voordat er weer een reinigingscyclus nodig Eisma Voedingsmiddelenindustrie | februari 2011

17


mogen er geen dode ruimten of spleten in zitten en ook geen gebieden waar de reinigingsvloeistof langzaam stroomt. Manieren om aan deze hygiënische eisen te voldoen, zijn te vinden in EHEDG-richtlijn 10. Statische en dynamische afdichtingen verdienen speciale aandacht. De temperatuurschommelingen waaraan de apparatuur blootgesteld wordt, kunnen namelijk microbiologische problemen veroorzaken door verschillen in thermische uitzetting tussen verschillende materialen, tijdens de reiniging.

Voorbeeld productcontactoppervlakken gebieden. Uit EHEDG-richtlijn 29. Rood is productcontactoppervlak Geel is niet productcontactoppervlak

• Ultraviolette straling

Temperatuur; tijd; toegepaste hoeveelheid; concentratie; resthoeveelheid; Energie; tijd

Verpakkingsmateriaal Soms is het nodig om het aantal micro-organismen op het verpakkingsmateriaal te verminderen vóór gebruik. Dit kan gebeuren met waterstofperoxide, hitte, ultraviolet licht of andere behandelingen, die afzonderlijk dan wel in combinatie toegepast kunnen worden. Het effect van dergelijke behandelingen op de relevante micro-organismen moet wel bekend zijn. Bij voorkeur dienen de microbiële reductiefactoren te worden vastgesteld volgens standaard testmethoden. De ontwikkeling van dergelijke methoden zijn zonder meer aan te bevelen. Meestal is verpakkingsmateriaal onmiddellijk na fabricage vrijwel steriel. Dit is deels een gevolg van de hittebehandeling die het materiaal ondergaat tijdens de extrusie van kunststoffen, het drogen van vernislagen, of het smelten van glas. Besmetting vindt plaats na fabricage. Mogelijke bronnen voor besmetting vormen: • stof of andere substanties; de omverpakkingen die gebruikt worden om verpakkingsmaterialen in te vervoeren, kunnen een belangrijke bron van stof vormen. Vooral karton kan grote aantallen microorganismen bevatten, met name schimmels en bacteriële sporen; • vochtigheid; vocht in combinatie met voedingsstoffen - of zelfs sporen daarvan zorgt ervoor dat micro-organismen zich kunnen vermenigvuldigen; • houten pallets; • mensen; • insecten of ander ongedierte.

Ontsmetting van de lucht • Incineratie (verbranding) • Filtratie

Temperatuur; stroomsnelheid Drukval; retentie

In de EHEDG-richtlijn 11 staat een aantal speciale maatregelen om besmetting uit deze bronnen te beperken.

Luchtsysteem

Luchtsnelheden en -richting

Verpakken

Sluittijd; temperatuur; druk; positionering; integriteit van de verpakking (verzegeling)

is. Bij het verpakken van gekoelde producten moet er goed op gelet worden dat de producten nergens in de verpakkingsmachine te warm kunnen worden, vooral tijdens productiestops. Indien de onderbrekingen langer duren dan een vooraf gestelde tijdsgrens (afhankelijk van het product), kan het nodig zijn de verpakkingsmachine te reinigen en te decontamineren alvorens opnieuw te starten. Hygiënisch ontwerp Een hygiënische verpakkingsmachine dient te voldoen aan de EHEDG-definitie van hygiënische procesapparatuur. Met andere woorden, de productcontactoppervlakken

van de machine dienen reinigbaar te zijn en het moet mogelijk zijn om de productcontactoppervlakken van relevante micro-organismen te ontdoen. Zie ook het voorgaande artikel in EVMI 9 van november 2010. Speciale aandacht moet worden geschonken aan de afvoermogelijkheden van de oppervlakken van verpakkingsmachines en aan condens dat zich kan vormen tijdens het verpakken van het product. Condensvorming kan veroorzaakt worden door verschillen in temperatuur tussen het product en de productcontactoppervlakken of door een te hoge vochtigheid van de omgevingslucht. Om ervoor te zorgen dat de apparatuur eenvoudig in-place reinigbaar is,

Belangrijke items voor hygiënisch verpakken Proces Reiniging

Parameters Concentratie chemicaliën; temperatuur; stroomsnelheid; reinigingsgraad

Decontaminatie van de machine (algemeen) Alle methoden • Droge hitte, heet water of stoom • Chemicaliën in vloeibare vorm • Gasvormige chemicaliën

Temperatuur; tijd Vochtigheid Concentratie Concentratie; vochtigheid

Decontaminatie van de proceslijn, doseerpomp, vulmond

Temperatuur; tijd; druk

Decontaminatie van verpakkingsmateriaal (optioneel) • Met behulp van chemicaliën

18


Omgeving verpakkingsmachine Om het risico te beperken op besmetting met micro-organismen, afkomstig uit de onmiddellijke omgeving van de verpakkings-


Belangrijke items voor hygiënisch verpakken Product 1) Vers vlees

aw 0.98 – 1.00

pH 5-6

MA vacuüm, laag O2

Vleesproducten Gesneden kaas Vis Kant-en-klaarmaaltijden Sandwiches Salades Gesneden groente Fruit salades Kaas

0.85 – 0.98 0.85 – 0.98 0.98 – 1.00 0.98 – 1.00 >0.97 0.98 – 1.00 0.98 – 1.00 0.98 – 1.00 0.96 – 1.00

5-6 6-8 6-8 5-8 5-8 5-7 6-8 6-8 5-8

vacuüm, laag O2 vacuüm, laag O2 Mix van inerte gassen CO2, N2, CO, … CO2 and N2 2) CO2 and N25 CO2 and N25 CO2 and N25 CO2 and N25 Vacuüm of MAP

) Alle producten moeten getransporteerd, gedistribueerd en opgeslagen worden onder gekoelde

1

condities. Afhankelijk van de productklasse zijn de standaard condities 0-3 °C, 4 °C of lager dan 7 °C ) In een klein aantal gevallen CO of Argon

2

machine, moet aandacht besteed worden aan het ontwerp en het onderhoud van de ruimte waar de verpakkingsmachine opgesteld staat. In dezelfde richtlijn wordt een aantal maatregelen besproken die kunnen helpen bij het verminderen van het aantal micro-organismen dat een gevaar vormt voor het te verpakken product. Voorbeelden zijn: • Bovenlangs lopende leidingen en armaturen (verlichting, leidingsystemen, buizen) moeten vermeden worden, tenzij ze zo gemonteerd zijn dat stof of andere substanties er zich niet op of in kunnen verzamelen. • Vloeren moeten glad, hard, duurzaam en afwasbaar zijn en alle verbindingen moeten ondoordringbaar zijn. Ze moeten bestand zijn tegen de gebruikte reinigingsmiddelen en -methoden en gemakkelijk reinigbaar zijn. Ze moeten geschikt zijn voor het soort product dat verwerkt wordt en de temperatuur die in de procesruimte heerst. Plasvorming moet voorkomen worden door afschot van de vloeren in de richting van de afvoer en afvoersystemen moeten goed zijn gekanaliseerd en voorzien van sifons.

• Afhankelijk van de kwaliteit van de lucht en andere plaatselijke condities kan extra ventilatie noodzakelijk zijn. Als, bij bederfgevoelige producten, de kwaliteit van de lucht niet goed genoeg is, dan kan ervoor worden gekozen de verpakkingsstap plaats te laten vinden in een zogenoemde ‘clean room’. Een alternatief is om de luchttoevoer te voorzien van een filter. De regeling van de luchtstroom en de luchtkwaliteit zijn de verantwoordelijkheid van het voedselverwerkende bedrijf. • Aanbevolen wordt ervoor te zorgen dat de lucht uit het luchtbehandelingssysteem een relatieve vochtigheid van minder dan 55 procent heeft om de groei van microorganismen, en met name van schimmels, zo veel mogelijk te beperken. • Luchtbehandelingssystemen moeten zo ontworpen zijn dat ze eenvoudig toegankelijk zijn voor inspectie en reiniging. Tevens moeten ze zo veel mogelijk buiten de procesruimte worden geplaatst. • Perslucht mag niet gebruikt worden voor reinigingsdoeleinden. Om overmatige aërosolvorming te voorkomen, dient hogedrukreiniging vermeden te worden. • Schoonmaakgerei dient duidelijk gemarkeerd te worden en buiten de proces- en

verpakkingsruimten bewaard te worden in rekken of op tafels of planken (niet op de vloer). Ook wegwerpdoekjes dienen duidelijk gemerkt te worden en op een daarvoor geschikte manier bewaard te worden (bijvoorbeeld in een chloorbad). Van wasbakken en wasruimten dient duidelijk aangegeven te worden voor welk doel ze in gebruik zijn. Opstelling apparatuur Alle delen van de apparatuur zullen worden geïnstalleerd op een afstand van tenminste een meter van muren, plafonds en naastgelegen apparatuur om bereikbaar te zijn voor transportsystemen voor ingrediënten en verpakkingsmateriaal, alsmede voor makkelijke toegang voor het bedienend personeel (ten behoeve van inspectie, reiniging en desinfectie, onderhoud en het verhelpen van storingen). Oppervlakken met een direct en indirect contact zijn te reinigen met een eindresultaat van • < 1 kve (kiemvormende eenheden) per 25 cm2, • < 1 kve per 10 ml wanneer het item is gespoeld, Een acceptabel RLU (Relatieve lichteenheden; per apparaat specifiek) wanneer gemeten op achterblijvende ATP (Adeninetrifosfaat). Zie www.ehedg.nl voor de gepubliceerde documenten en de lijst met gecertificeerde apparaten.

Referenties Criteria voor het hygiënisch ontwerpen van procesapparatuur. EHEDG document 8. Zeist: EHEDG, 2006. Oorspronkelijk: “Hygienic equipment design criteria.” In: Trends in Food Science and Technology, Vol. 4, No. 7, pp. 225-229, 1993. Hygiënisch ontwerpen van gesloten procesapparatuur voor vloeibare voedingsmiddelen. EHEDG document 10. Zeist: EHEDG, 2009. Oorspronkelijk: “Hygienic design of closed equipment for the processing of liquid food.” In: Trends in Food Science and Technology, Vol. 4 No. 11, pp. 375-379, 1993. EHEDG Document No.11, 1993. Hygienic packing of food products. Also as an extended abstract in Trends in Food Science and Technology (1993), 4(12):406-411.

Voor reiniging wegklapbare bovenlader (ontwerp CFS)

Burggraaf & Partners (www.burggraaf.cc) adviseert de voedingsmiddelenindustrie en de machinebouw en geeft regelmatig cursussen op dit gebied: ■ uitgebreide Engelstalige cursus (14-17 maart 2011) ■ 2-daagse cursus CIP (ook voor open systemen!) (4 en 11 februari 2011) ■ 2-daagse cursus Hygiënisch Ontwerpen (4 en 11 maart 2011; 10 en 17 juni 20011) ■ 1-daagse cursus Droge Processen (8 april 2011)


19

20_Prod.nws_verpakkingen 26-01-11 12:35 Pagina 20


Goede

maaltijdpresentatie

Easy-peel

De Torus Pak is een concept waarbij de opmaak van een kant-enklaarmaaltijd optimaal blijft, van schaal tot bord. De maaltijd wordt in de schaal met zorg opgemaakt door de chefkok om daarna in de koeling te worden bewaard. Na het opwarmen van de maaltijd in de magnetron wordt de schaal op een bord geplaatst, waarna de bodemseal eenvoudig kan worden verwijderd. Het resultaat is een smakelijke maaltijd met een perfecte uitstraling. De Torus Pak is uitermate geschikt voor onder andere kant-en-klaarmaaltijden, cateringmaaltijden en ziekenhuismaaltijden. De Torus Pak is een product van het gelijknamige bedrijf Torus Pak. Bunzl is exclusief leverancier van dit product in Nederland. Bunzl kan op de Empack live demonstraties geven van de schaal.

Meer info: Bunzl www.bunzl.nl Empack, standnummer V1011

Full-colour

verpakkingscontainer

Meer info: HK Plastics B.V. www.hk-plastics.nl

Spa Fruit

Brandnew Design heeft voor Spadel de Spa Fruit en Spa Citron verpakkingen gerestyled, om ze beter aan te laten sluiten bij het merk en de aangescherpte positionering. De designers hebben het unieke, natuurlijke karakter van de Spa frisdranken benadrukt. Bij de koolzuurhoudende dranken is gekozen voor het afbeelden van fruit in het sparkling bronwater. De in het oog springende koolzuurvrije Spa Fruit-range beeldt de merk-eigen fontein met fruit af, wat zorgt voor een terugkerend element op het schap. De koolzuurhoudende Spa Fruit-range bestaat uit acht varianten en de koolzuurvrije Spa Fruit staan in zeven smaken op het schap. Brandnew Design creëert verpakkingen en merkidentiteiten voor onder andere United Biscuits, Etos, CêlaVita en Nestlé. Meer info: Brandnew Design www.brandnew.nl

LPF Flexible Packaging heeft een gemakkelijk te openen seal ontwikkeld voor het deksel van het nieuwe Heinz Beanz Fridge Pack. Het seal heeft een 80 millimeter dikke barrière van drie transparante lagen met glasgecoat polyester, nylon en een speciale high-performance polypropyleen laag van zusterbedrijf Wentus in Duitsland. De verpakking is steriliseerbaar tot 131 graden Celsius en heeft een shelf life tot wel vijftien maanden. Eenmaal geopend blijven de witte bonen vijf dagen houdbaar in de koelkast. Het Heinz Beanz Fridge Pack is een alternatief voor het bekende conservenblik. Meer info: LPF Flexible Packaging www.lpffp.nl

HK Plastics heeft een full colour metallic IML (In-Mould-Label) op een zestig liter verpakkingscontainer geleverd. Dit is volgens het bedrijf ’s werelds grootste. Met de uitbreiding van deze zestig liter kan HK-Plastics containers met IML aanbieden van één tot en met zestig liter. Het IML-proces maakt het mogelijk om fotokwaliteit afbeeldingen te integreren op een container. Dat levert de klanten veel toegevoegde waarde.

Restyling

deksel Heinz

Inductie seal liner Vaassen Flexible Packaging (VFP) heeft een nieuw concept inductie seal liners ontwikkeld dat de productietijd verkort. Het nieuwe concept van VFP gaat niet uit van het traditionele laminaat-seal van vier lagen (PET, foamed PE, aluminium en een seal-laag), maar heeft slechts drie lagen. De PET- en de PE-laag zijn vervangen door een enkele laag van PET50. De nieuwe folie werkt als een inlegvel voor de schroefdop van sausflessen. Als de fles is afgevuld, wordt de schroefdop toegepast en wordt de laag van aluminiumfolie door inductie sealing aan de fles geseald. De PET50 zorgt voor voldoende isolatie om het smelten van de schroefdop bij het sealen te voorkomen en zorgt bovendien voor stevigheid, wat normaal de functie is van de schuimlaag. Doordat er één laag minder is, kan het productieproces worden versneld. Vaassen Flexible Packaging maakt deel uit van de Flexible Packaging Division van de Clondalkin Group, die 45 productielocaties in tien landen heeft met een omzet van ruim 800 miljoen euro.

Meer info: Vaassen Flexible Packaging www.vfp.nl 20


Perslucht en voedselveiligheid Welk risico loopt u?

Weet u zeker of u uw voedsel veilig produceert of verpakt? Vanuit uw persluchtsysteem kunnen schadelijke stoffen uw producten verontreinigen. De eisen in BRC- en de IFS-standaard worden ook hier steeds strenger.

: foto

ob pyl Cam

er act

Maak een afspraak met Geveke voor een vrijblijvend advies bij de risico-analyse van uw persluchtsysteem.

Advies - Verkoop - Service - Onderhoud - Verhuur - Revisie - Occasions [email protected] - 020 582 2610 www.perslucht.nl 036_adv.bacterie.indd 1

04-11-2010 10:36:29

Snel en goedkoop veel klanten bereiken?

1

Adverteer dan op:

www.evmi.nl 2 3

Wist u dat .. - de site www.evmi.nl maandelijks zo’n 50 duizend keer wordt bezocht? - de bezoekers iedere maand rond de 120.000 page views genereren? - u al vanaf € 55,- per duizend vertoningen op www.evmi.nl kunt adverteren?

Reserveer meteen de positie (1, 2 of 3) van uw keuze bij Miguel van Kol: [email protected] | +31 (0)6-42759518

22-23_Kaaslijn 26-01-11 13:54 Pagina 22

P r o c e s s i n g

Volautomatisch plastificeren van kaas

‘Kennis geconcentreerd in Friesland’ De geplastificeerde kazen worden weer op de planken gelegd.

Tekst en foto’s: Norbert van der Werff

Tijdens de ´Dairy Days´ in januari was het druk bij de Bosgraaf Group in Joure. Het bedrijf, dat technologie ontwikkelt voor de voedingsmiddelenindustrie, ontving circa honderd gasten van kaasproducenten en -veredelaars om de nieuwe behandellijn voor het plastificeren van kaas te bewonderen. Automatisering en hygiëne zijn bij de nieuwe lijn de sleutelwoorden.

22


Bezoekers uit heel Europa kwamen de proefopstelling van de nieuwe kaasbehandellijn van Bosgraaf Dairy Systems bewonderen. Uit Duitsland, Oostenrijk, maar ook Zuid- en Oost-Europa kwamen ze naar Friesland om kennis te maken met de nieuwe lijn. De nieuwe kaasbehandellijn heeft Bosgraaf Dairy samen met Wilee Techniek en Doeschot Alkmaar ontwikkeld voor een Nederlandse klant: kaasfabrikant Rouveen Kaasspecialiteiten. Zo’n vier weken na de bedrijfspresentatie op 18 tot en met 20 januari moest de lijn daar operationeel zijn. Dat betekent dat de lijn na het testen afgebroken werd en naar Rouveen vervoerd moest worden om daar weer opgebouwd te worden. “Van het eerste contact totdat de lijn operationeel is, duurt doorgaan één tot drie jaar”, stelt Korver. Bosgraaf heeft twee soorten klanten: de ‘knowledge buyer’ die turn-key projecten willen, zoals zuivelbedrijven in Rusland, en de ondernemingen die zelf veel kennis in huis hebben en precies weten wat ze willen hebben, ook wel genoemd ‘specifiers’. Zij willen alleen het systeem kopen. Dergelijke klanten zijn bijvoorbeeld de kaasfabrikanten in Duitsland en Nederland. De Dairy-tak van Bosgraaf werkt veel samen met Tetra Pak Tebel, ontwikkelaar van verpakkingsconcepten en proceslijnen. “Samen hebben we lijnen gebouwd in Japan, Polen, Portugal, Italië en Rusland”, legt algemeen directeur Maarten Korver van de Bosgraaf Group uit. Tetra Pak vertegenwoordigt Bosgraaf in regio’s waar het zelf niet vertegenwoordigd is. Bosgraaf zelf heeft verkoop-

22-23_Kaaslijn 26-01-11 13:54 Pagina 23

Robotica Bosgraaf Dairy Systems is één van de drie takken van de Bosgraaf Group. Dairy is naast de kaasbehandelsystemen gespecialiseerd in kaasperssystemen en kaaspekelsystemen. Onder de Bosgraaf Group valt ook PWR Pack, waar onder meer apparatuur voor het afvullen van vloeibare producten, het opmaken van sandwiches en het vouwen en oprollen van wraps en pick & place systemen en vision systemen worden ontwikkeld. Bosgraaf groeit het hardst in robotica, aldus Korver. “Dat groeit tegen de klippen op. Maar ook het convenience-gedeelte groeit en de zuivel trekt ook weer aan.” De robots voor de voedingsmiddelenindustrie worden gebouwd in Joure en bij de vestiging in Veenendaal. Daar wordt in mei of juni een nieuwe productielocatie betrokken.

kantoren in Duitsland, Groot-Brittannië en sinds begin dit jaar in Frankrijk. De productielocatie van Bosgraaf Dairy blijft echter in Joure. Korver: “De kennis van het kaasmaken is met name geconcentreerd in Friesland. Die kennis is van belang, want alle kazen moeten exact hetzelfde zijn: met dezelfde consistentie, dezelfde hoeveelheid zout en dezelfde rijping.” Plastificeren De kaasbehandellijnen zijn ontworpen voor het keren en plastificeren van harde en semi-harde kazen tijdens het natuurlijke rijpingsproces, waarbij het proces zoveel mogelijk geautomatiseerd is. De ronde kazen met een gewicht van vijf tot twaalf kilo en de euroblokkazen van 16 kilo, worden opgeslagen in een geconditioneerde ruimte op de begane grond, terwijl de behandellijn een verdieping hoger staat. De kazen liggen in het magazijn op houten planken die op hun beurt in boxen liggen. De boxen worden met een vorkheftruck naar een lift gebracht waarna ze een verdieping hoger automatisch worden ontladen op de band

Ook bij het hek is aandacht besteed aan de hygiëne.

van de behandellijn. Iedere zes seconden wordt één plank aangevoerd met drie grote kazen of zes kleine kazen. De kazen en de planken worden daarbij van elkaar gescheiden. De kazen worden eerst gekeerd en vervolgens aan één kant geplastificeerd. Vilt-rotoren spreiden daarbij de coating uit, die de kaas beschermt tegen vochtverlies en verontreiniging. Doordat de plastificeerder elektrolytisch gepolijst is, kan eventuele vervuiling gemakkelijk worden verwijderd. De planken op hun beurt gaan via een voorspoelunit, waar ze met borstels worden ingeweekt. Hierna krijgen de planken een hoofdreiniging met heet water en chemicaliën, waarna ze worden gedroogd. De schone planken komen verderop in de lijn weer bij de kazen, waar de kazen gecontroleerd worden opgelegd. Bosgraaf noemt het een voordeel dat de lijn compact gebouwd is waardoor de benodigde ruimte relatief beperkt is. Na te zijn gekeerd en geplastificeerd worden de kazen op schoongewassen planken naar de rekken vervoerd die weer met de lift naar beneden gaan om verder te rijpen. De besturing van het systeem werd ontwikkeld in samenwerking met Wilee Techniek en is gebaseerd op de Siemens S7 PLC. Bosgraaf stelt dat de besturing gebruiksvriendelijk is door de eenvoudige receptkeuze en de betrouwbare storingsdiagnose. De machinebouwer verwacht niet dat er veel onderhoud gepleegd hoeft te worden. “Door de innovatieve constructies zullen er maar weinig onderhouds- en reparatiewerkzaamheden nodig zijn.”

Hygiëne Bosgraaf richt zich zo veel mogelijk op gestandaardiseerde lijnen. “Lijnen met weinig complexiteit die gemakkelijk te reinigen zijn en indien nodig gemakkelijk te repareren. Alles is van roestvaststaal.” Hoewel het keren en plastificeren van de kazen niet het meest risicovolle is van het kaas bereiden en veredelen, besteedt Bosgraaf veel aandacht aan hygiënisch ontwerpen. Volgens Korver leeft dat onderwerp ook erg bij de klanten. Zo zijn de onderdelen van de lijn volledig afgelast. Dat geldt bijvoorbeeld voor het veiligheidshekwerk om de lijn heen. De kazen liggen echter wel op houten planken, omdat de kaas op kunststof plateaus zou gaan zweten.

Algemeen directeur Maarten Korver van de Bosgraaf Group besteedt met de lijnen veel aandacht aan hygiëne.

Verenigde Staten Bosgraaf wil zich ook vestigen in de Verenigde Staten. Daar wordt nu niet aan geleverd vanwege de importtarieven en de lage dollarkoers. Bovendien eisen de vakbonden dat een bepaald percentage van de lijn in de VS gebouwd wordt. “We lonken wel naar de VS, maar dan naar een eigen fabriek. Die moet er binnen vijf jaar komen en dat bedrijf moet zich gaan richten op zowel robotica als op ‘dairy treatment’.”


23

24_NVVL 26-01-11 11:53 Pagina 24

NETWORK FOR FOOD EXPERTS

Nagelkerke nieuwe voorzitter NVVL-

Network for Food Experts

Network for Food Experts Ad Nagelkerke van Schuttelaar & Partners (foto) is de nieuwe voorzitter van de NVVL. Hans Wildeboer, werkzaam bij DSM Biotechnology Center, is vier jaar lang voorzitter geweest. Tijdens de NVVL-nieuwjaarsreceptie droeg hij zijn functie over aan Ad Nagelkerke. Hoog tijd voor een interview met beiden. Wat waren de belangrijkste NVVL-ontwikkelingen in jouw voorzittersperiode? Hans: “Bij mijn aantreden was de NVVL nog een sectie binnen de Koninklijke Nederlands Chemie Vereniging (KNCV). Begin 2009 is de NVVL zelfstandig geworden. In de NVVL is tevens een professionalisering doorgevoerd en de look en feel van de NVVL is gemoderniseerd met een nieuw logo en nieuwe website. In de afgelopen vier jaar hebben we goed geluisterd naar de wensen van leden. Uit de ledenenquête bleek dat men tevreden is met de activiteiten maar dat er behoefte is aan meer aandacht voor netwerken. Deze momenten versterken de brugfunctie tussen voedingskundigen en levensmiddelentechnologen.” Welke koers zal de NVVL dit jaar varen? Ad: “Mijn doel voor de komende jaren is om de NVVL verder te laten groeien, en nog zichtbaarder en bekender te laten worden. Vooral de netwerkfunctie van de NVVL zal steeds belangrijker worden. Ik zal de koers die de vereniging de afgelopen jaren heeft ingezet, voortzetten. Ook ik vind een brug slaan tussen voedingskundigen en levensmiddelentechnologen van groot belang; de combinatie van vakgebieden verrijkt elkaar. Daarom moeten we doorgaan met naar elkaar luisteren en van elkaar leren.” Wat is je advies voor je opvolger? Hans: “Laat je niet verleiden tot het steunen van bepaalde stellingen en voer discussies op basis van inhoudelijkheid. Probeer als NVVL vooral een onafhankelijke vereniging te blijven, want onafhankelijkheid staat hoog in het vaandel van de leden!” Wat zijn voor jou belangrijke aandachtspunten voor de komende tijd? Ad: “In de Human Capital Road Map en de Charter van de FNLI wordt aangehaald dat er een tekort is aan levensmiddelentechnologen. Het tij is lastig te keren, maar de voedingsmiddelensector is belangrijk voor de Nederlandse economie. Om de concurrentiepositie van de sector goed te houden, is juist meer samenwerking van technologen en voedingskundigen relevant. De NVVL kan hier een bijdrage aan leveren.” Wat zijn de belangrijkste thema’s in de voedingssector voor 2011? Hans: “Overgewicht is een groot probleem en dit zal alleen maar toenemen. Verder zal personalised nutrition binnen 5 tot 10 jaar belangrijk worden. Ook zal er steeds meer aandacht uitgaan naar de duurzame productie van voedingsmiddelen. Nederland heeft een footprint die vier keer te groot is!”

Voorjaarssymposium NVVL 21 april 2011 Innovatie is de drijvende kracht in de Nederlandse agrifoodsector. Niet voor niets investeren bedrijfsleven en overheid fors in de ontwikkeling van innovatieve producten en processen. Gezondheid is daarbij een belangrijke drijfveer. De vraag is: leiden deze innovaties ook daadwerkelijk tot gezondere producten? Tijdens het NVVL-symposium ‘Gezond innoveren, hoe doe je dat?’ nemen we een aantal relevante concepten onder de loep, zowel vanuit een voedingskundig als technologisch perspectief. We volgen daarbij het innovatietraject: van eerste idee tot bestaand product, proces of concept. Dit symposium zal plaatsvinden op donderdag 21 april 2011 bij de HAS Den Bosch. Tijdens deze dag zal ook de NVVL-jaarprijs worden uitgereikt ter stimulering van wetenschappelijk en hoger onderwijs op het gebied van de voedingsleer en levensmiddelentechnologie. Meer informatie volgt binnenkort op www.nvvl.nl. 쑸

24


De NVVL is ruim vijfenvijftig jaar geleden opgezet voor kennisvermeerdering en informatie-uitwisseling binnen de voedings(middelen)industrie. De vereniging organiseert symposia en workshops voor foodexperts en geeft een eigen jaarboek uit. Door middel van jaarprijzen probeert de vereniging studenten te stimuleren die voedingsgerelateerde onderwerpen bestuderen. De vereniging telt zeshonderd leden, van de vakinhoudelijke professionals zoals levensmiddelentechnologen, voedingskundigen, diëtisten tot andere experts in food.

Ad: “De economie herstelt zich voorzichtig maar sterke fluctuaties in grondstofprijzen maken voedselzekerheid voor de komende jaren een kernthema. Als producent is het zekerstellen van voldoende grondstoffen, waaraan uiteraard ook duurzaamheidaspecten en sociale thema’s gekoppeld zijn, steeds belangrijker. Verder zullen natuurlijkheid en ambachtelijkheid met behoud van smaak blijven terugkomen. Het is te hopen dat door de aandacht voor deze thema’s het kernthema gezondheid niet te veel op de achtergrond van de aandacht verdwijnt. Technologen en voedingskundigen kunnen er samen voor zorgen dat het aanbod aan de wensen van de consument voldoet: lekker, gezond, zonder onnodige toevoegingen, maar ook gemakkelijk. Een hele uitdaging!” Hans: “We moeten kijken hoe we consumenten kunnen helpen bij het aanleren van gezond eetgedrag, maar dat alleen is niet voldoende. Gezondheidsproblemen worden gesignaleerd door voedingskundigen en diëtisten maar de oplossing ligt vaak in de technologie. Hen staat dan ook een belangrijke taak te wachten. Ten slotte wil ik Ad heel veel succes wensen als voorzitter.” Ad: “Ik zou jou graag willen bedanken voor de afgelopen vier jaar en ik heb er zin in!” 쑸

Tweede ronde NVVL-Jaarprijs van start Om goed (praktisch) onderzoek te stimuleren, reikt de NVVL jaarlijks de NVVL-jaarprijzen uit aan HBO- en WO-studenten levensmiddelentechnologie, voeding of diëtetiek. De beste HBO- en WO-scriptie wordt beloond met een oorkonde en een geldbedrag van 500 euro. De jury heeft haar oordeel geveld. Van de 12 scripties is de helft door naar de tweede ronde. Half februari komt de jury weer bijeen voor de volgende schifting. Het zal tot op het laatst spannend blijven. In maart 2011 ontvangen alle inzenders een schrijven. De prijswinnaars krijgen dan ook bericht, zodat zij op het NVVL-voorjaarcongres (21 april) hun prijs in ontvangst kunnen nemen. 쑸

25-26-27_Horecava 27-01-11 08:37 Pagina 25

V a k b e u r s

Sex and the City gebak, natuurlijk en gemak den in prijs, omdat anders het verlies aan retail zal blijven voorduren. Trendwatcher Hans Steenbergen (Food Inspiration) vindt het onzin dat de horeca te duur is. “Eten en drinken is cultuur. Dan is geld geen probleem.” Steenbergen ziet de horeca de strijd winnen met ambachtelijkheid als middel tegen de eenvormigheid van smaken in het supermarktschap. Duurzaam van dichtbij, nieuwe nostalgie, fast fresh zijn volgens hem andere trends. De horeca en dus ook fabrikanten voor de foodservice moeten hier volgens hem op inspelen.

Horecava 2011 Tekst en foto’s: Tom van der Meer

De horeca maakt moeilijke tijden door. Toch waren er geen sombere

Duurzaamheid Duurzaam was bij veel stands nog altijd het toverwoord. GRO Mushrooms, La Place en Vroegop-Windig hebben een gezamenlijk concept, waarbij Vroegop-Windig koffiedrab van de La Place restaurants ophaalt (zo’n 220 ton per jaar) en naar GRO Mushrooms brengt. Deze gebruikt het als ondergrond voor het duurzaam telen van paddenstoelen die weer worden verkocht in de La Place restaurants (foto hieronder). De drie wonnen met hun concept een speciale duurzaamheidsaward. De jury noemde het een prachtig voorbeeld van eigentijds ketendenken.

gezichten op de Horecava. De ondernemers richten hun blik op de toekomst. En daar liggen zeker mogelijkheden, zo toonde een rondgang langs de stands in Amsterdam RAI aan.

Nederlanders hebben vorig jaar in de foodservice zo’n 395 miljoen euro minder uitgegeven. Positief is wel dat de daling lager ligt dan in 2009, toen sprake van 570 miljoen euro omzetverlies. De totaalomzet bedroeg vorig jaar 55,5 miljard euro. Dat meldde FoodService Instituut Nederland in de FSIN Monitor die tijdens de Horecava werd gepresenteerd. Fastservice en restaurants bij retail (zoals Hema, La Place en Ikea) doen het goed; speciaalzaken en klassieke restaurants leverden

omzet in. Moeten zij nu allemaal ‘La Placen’? Nee, denken de horeca-ondernemers zelf. Wel verwacht 90 procent van hen met innovaties te moeten komen voor betere bedrijfsresultaten, blijkt uit onderzoek van de researchafdeling van Amsterdam RAI. In 2009 was dit nog 80 procent. Zo’n 95 procent heeft vertrouwen in de resultaten van het eigen bedrijf, 60 procent zegt zelfs veel vertrouwen te hebben. FSIN stelt dat foodservice (met name de klassieke horeca) aantrekkelijker moet worEisma Voedingsmiddelenindustrie | februari 2011

25

25-26-27_Horecava 27-01-11 08:37 Pagina 26

Chai Slow food dringt nu ook door in de koffieen thee. In weerwil van fabrikanten die steeds vaker pads en cups op de markt brengen, raakt filterkoffie weer in zwang. Verder wordt (groene) thee steeds vaker met warme melk gedronken als variatie op de talloze macchiato’s en latte’s. Bondi Chai en Yogi Chai leveren het. Volgens Bondi Chai heeft de nieuwe warme drank een uitstekend rendement (20 procent additionele omzet naast koffie en thee).

Gezonder Natuurlijker, minder vet en minder suiker bleven trends, al lijkt het steeds meer de norm te worden. Opvallend waren talloze producten (waaronder filters) om frituren gezonder te maken. Gouda’s Glorie had de Frituurvet Plus vernieuwd. Het bevat rijstkiemolie en minder dan 1 procent transvet. IJsmerk Domini liet de bezoekers proeven van ijs met 60 procent fruit en 0 procent vet. Fruit below zero, met ‘Ik kies bewust’logo. Het bedrijf, voortgekomen uit IJspaleis en Rombouts Food International, introduceerde zichzelf vorig jaar op de Horecava. Molco (het Benelux-merk van CSM voor diepgevroren bakery-producten) bood invisible goodness: korstdeegproducten, als kaasbroodjes, croissants en appelflappen, met minstens dertig procent minder vet, minder verzadigd vet en minder dan 2 procent transvet. Voedselallergieën kregen ook de aandacht.

Online bedrijf Glutenvrijbakken.nl had een eigen stand en toonde een steeds omvangrijker wordend assortiment glutenvrije producten, waaronder meel- en bakmixen, paneermeel en ook voedingsvezels, gist en brood- en speculaaskruiden. Koopmans Professioneel (van Dr. Oetker Food-Service) heeft een glutenvrije eierpannenkoekenmix ontwikkeld. Het biedt de horeca servicekansen voor de naar schatting minimaal 80.000 mensen met coeliakie. Met de glutenvrije mix kunnen pannenkoekenrestaurants deze mensen tóch een verwenproduct bieden. Vegaballen Vegetarisch en toch weer eens wat anders levert Chef Thor met een nieuwe range haute cuisine bitterballen. Het assortiment omvat vijf soorten, waaronder Popeye (met Hollandse bladspinazie, gorgonzola en parmezaan), Coco Thai (met Thaise kokoscurry, jonge erwtjes en bieslook) en Torri Jappi

Horecava Award Kate’s Cakes van CSM heeft de Horecava Innovation Award gewonnen in de categorie Food & Beverage. Het assortiment omvat vijf felgekleurde mini-cakejes naar Angelsaksisch recept. Volgens de jury vormen de ambachtelijke presentatie van de cakes samen met de kleurrijke promotiematerialen een aantrekkelijk concept. “Leuk en lekker, goede textuur en smeuïg van smaak”. De cakejes zijn bekend van de tv-serie ‘Sex and the City’. CSM Benelux zorgt dat ze nu in de Benelux op de markt komen. Overigens stond ook Délifrance op de Horecava met soortgelijke cakejes, onder de naam cupcakes. Angélique Schmeinck (van Taste to Taste) won de Horecava Innovation Award in de categorie Concepts & Co-creation met haar culinaire inspiratieboek ‘Smaakvrienden Groenten’. De overall winnaar van de Horecava Innovation Award werd het Buro voor Akoestische Zaken met panelen van rendiermos om de akoestiek in ruimtes te verbeteren.

Karin Borger, Gert de Kooter en Edwin Wentink van CSM met hun prijs.

26


25-26-27_Horecava 27-01-11 08:38 Pagina 27

(met Japanse teriyaki bechamel, mango en gember). Bonduelle Food Service had speciaal voor de feestdagen Délidôme; een torentje groenten in de smaken ratatouille of spinazie à la crème. “Eigenlijk een éénpersoons (75 gr.) groenteportie”, meldt Berry Hoosemans. “In Frankrijk, waar het in de retail verkocht wordt, is het een succes.” Hier niet. In Nederland wordt het dan ook niet in het assortiment opgenomen. Wel nieuw in het assortiment, speciaal voor de foodservice, is de pasta met groente: Pasta primavera. Het kant-en-klaar vegetarische gerecht hoeft alleen te worden opgewarmd. “Dat betekent gemak voor de foodservice. Bij succes komt het wellicht ook in de retail”, stelt hij. Salomon FoodWorld (onderdeel van Vion Food Group) presenteerde het ServEasyconcept. De Oosterse gerechten (twee salades, twee curry’s en een bijgerecht) worden compleet en diepgevroren geleverd in een mandje van palm- en bananenblad. “Even opwarmen in de combi-steamer of magenetron en direct klaar om te serveren”, zegt Lennert Kaman van het bedrijf. “We hebben hier veel goede reacties op gekregen.” Cookingpapa Cookingpapa toonde diepvriessandwiches. De boterhammen (zonder korstjes) hebben Fair Trade beleg en zijn er in witbrood (met vezels) en bruinbrood. “Het is vooral gemak”, zegt Cookingpapa-oprichter Paul Brugmans. “Je haalt een uur van te voren het aantal boterhammen dat je nodig hebt uit de diepvries, zodat ze op het juiste moment eetbaar zijn. In de diepvries blijven ze een jaar goed.” De sandwiches zijn bedoeld voor catering en out-of-home maar kunnen ook worden aangeboden in retail, pretparken en schoolkantines, of gewoon ’s ochtends aan de ontbijttafel. Nu nog met aard-

beienjam, pindakaas, chocopasta, jonge kaas en hagelslag, maar het assortiment is simpel uit te breiden. Borrelknikkers Royaan had divers nieuws. Zo bracht Van Dobben een nieuwe luxe kaassoufflé, met binnenin gerijpte Goudse kaas. Mayam, het nieuwe merk van Royaan (speciaal ontwikkeld voor de horeca), had pita Indiase kip en bapao rund, te bereiden in de magnetron. Buitenhuis Snacks maakte de bezoekers warm voor mini-borrelhapjes: borrelknikkers (foto boven). Frikandel XXL De mini-trend lokt vanzelf tegentrends uit, zoals de frikandel XXL van Vanreusel snacks: 35 centimeter lang en 250 gram zwaar. Het Belgische bedrijf bracht de supersnack tijdens het WK-voetbal als doelpaal. Het was in

Nederland direct een succes, dus nu wegens succes geprolongeerd (zie foto hierboven). Concurrent Ad van Geloven liet boegvrouw Cora van Mora opdraven voor de nieuwe spicy viandel. Joepie: een kipspies speciaal voor kinderen. Fabrikant is V&S Foodspecialist (foto onder).


27

28-29_Productnieuws 26-01-11 15:46 Pagina 28

Lichtere flessen O-I Glasverpakkingsproducent O-I heeft het assortiment wijnflessen met een gereduceerde milieu-impact uitgebreid. De Lean+Green (L+G) flessen van 0,75 en 1 liter zijn niet alleen lichter dan het origineel, ze behouden bovendien de karakteristieke vorm van de Bordeaux flessen. Lean+Green is een van de verpakkingsinitiatieven waarmee O-I zijn ecologische voetafdruk tegen 2017 fors wil verminderen. De uitbreiding van het L+G assortiment is het resultaat van de stijgende vraag van wijnproducenten, bottelaars en retailers. Uit de cradle-to-cradle life cycle assessment van O-I is gebleken dat glas in Europa, Azië en Noord-Amerika inderdaad een kleinere CO2-voetafdruk heeft dan PET en aluminium. Een gewone wijnfles van 0,75 liter bijvoorbeeld, met een gewicht van 410 gram, genereert 0,204kg CO2e. Een lichtgewicht fles van 345 gram genereert 0,172 kg CO2e. Een PET fles, die leeg slechts 54 gram weegt, genereert in het cradle-to-cradle proces 0,374kg CO2e – meer dan het dubbele van een glazen fles. Meer info: www.o-i.com

Koning & Hartman biedt energiezuinige 1U rackmount pc Koning & Hartman introduceert de nieuwe 1U rackmount pc met Intel Core i7, die minder energie verbruikt dan eerdere Core i7 varianten. Door het lage energieverbruik kan deze oplossing toegepast worden in een 1U hoge 19 inch computer. Deze energiezuinige variant kan ook toegepast worden in een 2U of 4U 19 inch behuizing. Het PICMG processorboard voorziet in maximaal 8GB DDR III geheugen. Het board support dual display DVI, dual Gigabit Ethernet, 6 Sata drives, RAID 0, 1, 5 en 10, twee seriële poorten, 14x USB en een systeemmonitorfunctie. Via AMT (Active Management Technology) support tool kan remote de hard- en software worden beheerd. Meer info: www.koningenhartman.com

Kikkoman komt met glutenvrije sojasaus Kikkoman introduceert glutenvrije sojasaus. Volgens Kikkoman is de smaak van Japanse sojasaus behouden gebleven. De sojasaus bevat net als de andere varianten geen kunstmatige kleur- en smaakstoffen. In Nederland hebben meer dan 85.000 mensen last van een glutenallergie. Kikkoman 'Gluten Free' is verkrijgbaar bij de groothandels Makro en Hocras. De adviesprijs bedraagt 2,75 euro voor een flesje van 250 milliliter. De verkoop in de retail start in het eerste kwartaal van 2011.

Multiheadweger voor kleverig product

Würth Nederland introduceert NSF metaalhersteller en NSF multiclean. Het eerstgenoemde product is een slijppasta met speciale schuurkorrels voor het verwijderen van hardnekkige vervuiling, zoals oxidatie, kopergroen en kalk op ongelakt metaal (ferro en non-ferro). Het is een product met natuurlijke grondstoffen, zoals actief citroenzuur, dat opgebracht moet worden met een vochtige doek en vervolgens met draaiende bewegingen moet worden uitgewreven. Behalve dat dit leidt tot een glad resultaat, is het bewerkte oppervlak waterafstotend. Doordat de slijppasta een hoge viscositeit heeft, blijft deze goed zitten op verticale oppervlakken. De pH-waarde van de slijppasta is 1,6. Het product is onder meer geschikt voor gebruik in de levensmiddelenindustrie, stelt Würth. Wel dient daarbij te worden aangetekend dat deze slijppasta in geen geval in direct contact mag komen met levensmiddelen. Ook kan dit product niet gebruikt worden op thermisch verzinkt materiaal en geëloxeerd aluminium. NSF Multiclean is een kleurloze, olieachtige vloeistof voor het reinigen en tijdelijk smeren van machines, installaties en gereedschappen in de levensmiddelenindustrie. Dit middel is ook te gebruiken als voorreinigingsmiddel.

Gemarineerde kip is een product dat volautomatisch moet worden verpakt om een optimale hygiënische verwerking te garanderen, vooral omdat het in de warmste periodes van het jaar in grote hoeveelheden wordt verkocht. Het product is echter zó kleverig, dat pogingen om het efficiënt en snel te wegen en verpakken altijd mislukten. Ishida installeerde daarom bij Stolle GmbH & Co. KG in Visbek in Duitsland de Ishida screwfeeder-multiheadweger. Die zorgde volgens Ishida voor een hogere snelheid en grotere nauwkeurigheid bij het wegen van de kleverige, gemarineerde stukken kip. Eerder werkte Stolle met een semi-automatisch lineair weegsysteem, maar de twintig wegingen per minuut, was niet voldoende. De oplossing van Ishida bestond uit de screwfeeder-weger, ontworpen om moeilijk beweegbare producten te verwerken. Dit 14-kops model uit de R-productreeks van Ishida is voorzien van toevoerschroeven van roestvrij staal voor iedere weegkop, in plaats van de conventionele toevoertrillers. Het product valt vanaf de dispersion table bovenaan de weger op de schroeven. Omdat de schroeven rustig draaien, wordt het product op gecontroleerde wijze naar de weeghoppers gevoerd. Het afgeronde dwarsprofiel van de schroeven en de flexibiliteit van hun spiraalstructuur garanderen dat de kip niet wordt gekneusd of beschadigd. Andere hulpmiddelen die het product in beweging houden, zijn de stevige, kunststof antikleef hoppers van de weger, die over schrapers beschikken om productopeenhopingen te voorkomen. Dankzij de machine van Ishida verwerkt de lijn voor gemarineerde kip bij Stolle nu maximaal 35 wegingen per minuut. Ook de nauwkeurigheid is merkbaar verbeterd, met een weggave die is gehalveerd tot tussen 0,5 en 1,5 procent.

Meer info: www.wurth.nl

Meer info: www.ishidaeurope.nl

Meer info: www.kikkoman.eu

Metaalhersteller en multi-clean

28


28-29_Productnieuws 26-01-11 15:46 Pagina 29

Vacuum Gripper System Piab ontwikkelde voor vacuümhandling het Vacuum Gripper System, een praktisch handlingprogramma dat in diverse productielijnen wordt toegepast. Het bedrijf, in Nederland vertegenwoordigd door Pneu/tec B.V., heeft nu bij de VGS3040 serie enkele uitbreidingen uitgebracht waarmee deze decentrale vacuümsystemen in nog veel meer situaties gebruikt kunnen worden. Volgens Pneu/tec kan het Vacuum Gripper System toegepast worden bij onder meer pick-and-place units, verpakkings- en palletiseerapparatuur. Meer info: www.pneutec.nl

Mini Motor presenteert nieuwe waterdichte aandrijfmotoren Mini Motor presenteert vier nieuwe series aandrijvingen voor gebruik in de voedings-, dranken medische industrie. De compleet gecoate aandrijfmotor met gladde behuizing garandeert een maximale hygiëne. De motor heeft geen ventilator en is vrij van koelvinnen en is zo na iedere productieshift snel en eenvoudig te reinigen. De motor heeft een veilige afdichting voor vrijwel alle desinfecteermiddelen. Bijkomend voordeel van het ontbreken van de ventilator is, dat de aandrijvingen in combinatie met het gebruik van een frequentieregelaar op elke frequentie langdurig kan draaien, zonder oververhit te raken, stelt de fabrikant. De Viton keerringen, die speciaal voor Mini Motor zijn ontwikkeld, verzekeren een perfecte afdichting, een uitstekende weerstand tegen hoge en lage temperaturen en een lange levensduur. De motor, met een vermogen van 31tot 270 watt, is geschikt voor continue bedrijf. Meer informatie: www.minimotor.com

Roterende clean-flow magneet Goudsmit Magnetic Systems uit Waalre heeft in samenwerking met FrieslandCampina Domo een verbeterde versie van de roterende clean-flow magneet ontwikkeld. De magneet verwijdert zeer fijne metaaldeeltjes uit weipoeder en is door zijn vernieuwde dynamische afdichting ook bij een overdruk van max 0,4 bar stofdicht. Tijdens het vullen van de bigbags kan de druk in de vulleiding oplopen. De overdruk die daarbij ontstond, gaf bij de oude situatie een lekkage. Samen met FrieslandCampina Domo heeft de magneetproducent dit opgelost en een aantal praktische verbeteringen gemaakt die deze vernieuwde uitvoering multi-inzetbaar maakt. Niet alleen de afdichting is verbeterd, maar ook de magneetwaarde is verhoogd (Br waarde 13.200 Gauss). De magneten behouden ook bij hogere temperaturen hun kracht. De magneetstaven zijn voorzien van een Lunac coating om aanhechting van het product te voorkomen. In het ontwerp is extra aandacht besteed aan de hoge FDA plus EHEDG-eisen en de afwerking van het huis. De Ra waarde van de staven bedraagt 0.2 en van het huis 0.6. De gehele unit is elektrolytisch gepolijst. Meer info: www.goudsmit-magnetics.nl

Granuleren, drogen, coaten,

en koelen in één installatie Een van de belangrijkste criteria bij de productie van hoogwaardige producten in bijvoorbeeld de voedingsmiddelenindustrie is de bescherming van de waardevolle kwaliteiten, zoals smaak, geur, kleur, vitamines, maar ook efficiënte verwerking. De Neuhaus-Neotec fluidbed installatie combineert deze eisen doordat de verschillende processtappen als agglomeren, granuleren, drogen, coaten en koelen in één installatie plaatsvindt. De fluidbed installatie bestaat uit een vibrerend frame, ventilatoren, motoren, luchtdistributie, een bodemplaat, kantelbare top met geïntegreerde filterpatronen, sproeierarmen en microprocessor. De onbalans motoren die aan beide zijden van het frame zijn voorzien, kunnen exact worden aangepast aan de producteisen. De inlaatluchtdistributeur is verdeeld in verschillende zones wat het mogelijk maakt de lucht met verschillende temperaturen de droogkamer in te leiden. Het inlaatproduct wordt toegevoerd via de schroef aan de voorkant van de droger. Productafvoer is aan de andere kant door middel van een draaisluis. Meer informatie: www.visionengineers.nl

Compacte

compressor

Compressorproducent CompAir introduceert een nieuwe serie oliegesmeerde schroefcompressoren met een vermogen van 7,5 tot en met 11 kW. Deze serie (met de naam L07 – L11) is bijzonder geschikt voor kleinere productieprocessen die perslucht nodig hebben. In de nieuwe serie zijn zoveel mogelijk componenten (zoals olieafscheider, oliefilter en thermostatische omloopklep) geïntegreerd in het schroefblok. Hierdoor kon het antal slangen worden teruggebracht en is de installatie eenvoudiger. Ook zijn de compressoren compact gebouwd.

Meer info: Geveke Persluchttechniek www.perslucht.nl Eisma Voedingsmiddelenindustrie | februari 2011

29

30_Open innovatie 26-01-11 12:37 Pagina 30

P r o d u c t

e n

o n t w i k k e l i n g

Zes tips voor succesvol open innoveren Tekst en foto: Bert van Rees, Opraappers Communicatie

Open innovatie lijkt een goede oplossing voor bedrijven die willen innoveren zonder een kostbare R&D-afdeling in de benen te houden. Toch zijn veel ondernemers huiverig bij het idee om hun expertise te delen, omdat ze bang zijn hun intellectuele rechten te verspelen. Food & Nutrition Delta organiseerde een workshop over de praktische do’s and don’ts van open innovatie. Peter Sakkers: “Samen er een mooi product van maken en samen profiteren.”

Peter Sakkers is innovatiemakelaar bij Food & Nutrition Delta. In zijn werk komt hij vaak ondernemers tegen die twijfelen of het verstandig is om bij de uitwerking van een innovatief idee gebruik te maken van externe partners: open innoveren dus. Sakkers: “Enerzijds is dat aantrekkelijk. Door gebruik te maken van de expertise van anderen kun je vaak goedkoper je idee ontwikkelen. En omdat je minder tijd kwijt bent aan het verzamelen van kennis, is de time-to-market met open innovatie een stuk korter. Anderzijds loop je het risico dat je problemen krijgt rondom de intellectuele rechten. Succes heeft vele vaders.” Om ondernemers inzicht te geven hoe je probleemloos open kunt innoveren, organiseerde Sakkers een workshop. Zo’n vijftig ondernemers hoorden van specialisten op het gebied van intellectuele rechten de belangrijkste do’s and don’ts. 1. Open een I-Depot “De eerste stap voor de bescherming van je rechten zet je voordat je met iemand het idee hebt besproken”, vertelt Sakkers. “Door je idee vast te leggen, heb je bewijs in handen dat het idee daadwerkelijk van jou is. Een mooie methode is het openen van een I-Depot. Via internet deponeer je voor een paar tientjes je idee bij een advocatenkantoor. Het kantoor houdt de gege-

30


vens geheim en geeft je een afschrift dat voorzien is van de indieningsdatum.” 2. Gebruik geheimhoudingsovereenkomsten Met een I-Depot bewijst de bedenker alleen de oorsprong van het idee. Sakkers geeft aan dat het verstandig is om het daar niet bij te laten. “Omdat de bedenker in gesprekken met potentiële partners vaak gevoelige bedrijfsinformatie moet delen, is het verstandig om vooraf een geheimhoudingsovereenkomst te tekenen. Deze overeenkomsten hoeven niet ingewikkeld te zijn. Op www.foodnutritiondelta.nl hebben we gratis te downloaden standaardgeheimhoudingsovereenkomsten staan.” 3. Laat belangrijke stukken ondertekenen “Je kunt ook extra zekerheid inbouwen door je gesprekspartners belangrijke stukken, zoals bijvoorbeeld de handout van een presentatie, te laten ondertekenen”, stelt Sakkers. “Op die manier heb je bewijs dat ze kennis hebben genomen van jouw idee. Zo kunnen kwaadwillenden naderhand niet claimen dat zij onafhankelijk van de bedenker op hetzelfde idee zijn gekomen.” 4. Maak vooraf afspraken Sakkers geeft aan dat vooraf afspraken

maken van cruciaal belang is. “Het is een waarheid als een koe, maar je ziet nog heel vaak dat ondernemers met elkaar aan de slag gaan zonder vooraf duidelijk afspraken te maken over de verdeling van rechten en inkomsten. Is het idee eenmaal een succesvol product geworden, dan begint de ellende. Vooraf heldere afspraken maken voorkomt dat.” 5. Bedenk wat je wilt beschermen Rechten zo goed mogelijk juridisch afdekken, lijkt tegengesteld te zijn aan het open karakter van open innovatie. Sakkers benadrukt dat kennis uitwisselen voordeel biedt: “Als projectpartners profiteren van het idee van de bedenker zonder dat de bedenker daar zelf hinder van ondervindt, heb je een prachtige win-win-situatie. Door goed na te denken over wat je wilt beschermen, weet je ook goed wat je probleemloos kunt delen.’ 6. Durf te delen Voor Sakkers is de belangrijkste conclusie na een middagje open innovatie dat je moet durven te delen. “Bovenop je idee gaan zitten en daarmee de uitvoering van het idee belemmeren, werkt averechts. Samen er een mooi product van maken en samen profiteren is een stuk aantrekkelijker. Daarin zit de kracht van open innovatie. Daar moet de sector optimaal gebruik van maken.”

31-32-33_Sojadranken 26-01-11 11:42 Pagina 31


Innovaties uit het Verre Oosten Tekst: ir. Lisette de Jong en Heidi Klijsen Foto’s: Heidi Klijssen, Innova Market Insights

Gezondheid

Sojadranken zijn in het Verre Oosten al eeuwen populair. Moesten Aziatische consumenten zich vroeger ‘behelpen’ met een simpele sojamelk, tegenwoordig kunnen ze kiezen uit sojadranken in uiteenlopende smaken en met allerlei gezondheidsclaims. Een aantal trends en innovaties op een rij.

Wereldmarkt voor sojadranken blijft groeien

Al ruim vóór de jaartelling dronken Chinezen melk van sojabonen. De eeuwen erna is die gewoonte overgewaaid naar de rest van de regio. Tegenwoordig beginnen ook steeds meer westerse consumenten de voordelen van sojadranken in te zien. Aziatische consumenten behoren wereldwijd nog altijd tot de grootverbruikers van sojadranken. “De wereldmarkt voor voorverpakte en onverpakte sojamelk bedroeg in 2009 15,5 miljard liter, zo komt naar voren uit de Compass-database”, zegt Lisette Alders, category specialist Dairy bij Tetra Pak Benelux. “Azië was verantwoordelijk voor bijna 13,5 miljard liter. Hierbinnen is China goed voor 11,8 miljard liter, Thailand voor 700 miljoen liter, Vietnam voor 374 miljoen liter en Maleisië voor 226 miljoen liter. De markt in Noord-Amerika (inclusief Mexico), Europa en Latijns-Amerika (met Brazilië voorop) was stukken kleiner. Daar vertegenwoordigde de markt een waarde van respectievelijk 635, 443 en 202 miljoen.” Tetra Pak is een van de belangrijkste leveranciers van verpakkingen voor sojadranken en doet regelmatig marktonderzoek voor zijn klanten.

Voor wie allergisch is voor koemelk, is sojamelk een goed alternatief. Het product bevat ongeveer evenveel eiwit (ongeveer 3,5 procent), iets meer vet, geen cholesterol en naar verhouding veel vezels. In sojamelk zit maar een kwart van de hoeveelheid calcium die in koemelk aanwezig is. Fabrikanten compenseren dit door extra calcium toe te voegen aan het product. Isoflavonen in soja spelen mogelijk een rol bij het voorkomen van osteoporose, opvliegers tijdens de menopauze, hart- en vaatziekten en sommige vormen van kanker. Er zijn echter nog geen gezondheidsclaims voor sojadranken die de toets van de European Food Safety Authority (EFSA) hebben doorstaan.

“De markt in Latijns-Amerika en Europa groeit razendsnel, met respectievelijk 20,2 en 5,3 procent per jaar in 2009. In Azië bedraagt de groei gemiddeld 2,6 procent. Daar heeft de markt voor sojamelk het stadium van volwassenheid bereikt”, aldus Alders. Status van koemelk Sojadranken hebben in Azië een onverwoestbaar imago. Ze hebben hun succes echter ook te danken aan de stijgende melkprijzen in de regio: steeds meer mensen kiezen voor sojadranken als goedkoop en verantwoord alternatief. Ook religieuze overtuigingen, de toenemende welvaart en de sterke innovatiedrang van Aziatische fabrikanten spelen een rol.


31


Eeuwenoud principe Moderne productiemethodes zijn gericht op het verwijderen of verminderen van het ‘boonachtige’ karakter van sojamelk, een smaak die in Azië wel, maar daarbuiten niet altijd gewaardeerd wordt. Het aanpassen van de smaak gebeurt door inactivatie van het enzym lipoxygenase. Andere aandachtspunten zijn de efficiëntie en de opbrengst van de eiwitextractie en de stabiliteit van met mineralen verrijkte soja dranken, meldt Soyadairy.com.

Sojamelk en andere sojadranken hebben in Azië de status die koemelk heeft in het westen. “Veel Aziaten ervaren deze producten als gezond. Ze drinken het regelmatig of hebben het op zijn minst wel eens geprobeerd”, zegt Alders. Dat is in Europa wel anders. Zo geeft 32 procent van de Nederlanders, 41 procent van Italianen en 56 procent van de Belgen aan geen sojamelk te gebruiken omdat ze

32


de boonachtige smaak niet lekker vinden, zo blijkt uit onderzoek dat Tetra Pak tussen 2006 en 2009 uitvoerde. “Sommige mensen hebben zelfs al een mening over de smaak zonder dat ze het product geprobeerd hebben”, aldus de category specialist. Van perzik tot groene thee Aziatische fabrikanten van sojadranken zijn innovatief. “Dat moet ook wel, want er zijn vaak wel vijf tot tien aanbieders per land”, zegt Gerard Klein Essink, directeur van Bridge2Food, consultancy en netwerkorganisatie op het gebied van plantaardige eiwitten. Tussen januari en september 2010 kwamen er in de categorie sojadranken zo’n honderd nieuwe producten bij in het

Aziatische winkelschap, aldus Innova Market Insights, dat wereldwijd trends en productinnovaties volgt. “In Azië houden we ervan om te experimenteren met smaken, granen en zaden, zoals zwarte sesam”, zegt Dawn Wong, marketing specialist bij het Tetra Pak soya knowledge center in Singapore. Een rondje langs de schappen in een Aziatische supermarkt laat inderdaad een keur aan nieuwe smaakvarianten zien, zoals perzik, banaan, malt, bosbes, zwarte sesam, groene thee, walnoot, koffie en honing. Dit zijn zowel koelverse als houdbare dranken. Daarnaast zijn er producten in poedervorm, bedoeld als zuigelingenvoeding of instant coffee creamer. Andere nieuwkomers zijn yoghurt,


toetjes - gemaakt van het residu dat overblijft na de extractie van sojabonen - mayonaise en ‘puddingsnoepjes’ op basis van soja. De meeste producten zitten in een verpakking van Tetra Pak, met een inhoud die uiteenloopt van 250 ml tot 1 liter. Ook zijn er producten verpakt in plastic of glazen flessen, stazakken en aluminiumblikjes. Suikerarm Aziatische fabrikanten geven hun sojadranken allerlei claims mee. Het gaat vooral om gezondheidsclaims als ‘suikerarm’, ‘light’ en ‘slechts X calorieën’. Dergelijke producten bevatten zoetstoffen als sorbitol of isomaltulose, een suikervervanger met een lage glycaemische index. Andere populaire claims zijn ‘transvetvrij’, ‘cholesterolvrij’ en ‘goed voor het hart’. De Chinese fabrikant Beijing Doudouchou heeft een product op de markt gebracht met extra eiwit in de vorm van clostridium. Op de verpakking staat alleen niet welke gezondheidseffecten dit met zich meebrengt. Zuigelingenvoeding bevat onder meer omega-3- en 6-vetzuren en de aminozuren taurine en choline, voor een goede vertering van het product en een goede ontwikkeling van het kind. Behalve gezondheidsclaims maken fabrikanten ook claims als ‘non-dairy’, ‘halal’, ‘kosher’, ‘geschikt voor vegetariërs of veganisten’, ‘non-GMO’ en/of biologisch. “De wereldmarkt voor sojadranken zal de komende jaren blijven groeien, maar niet zo exponentieel als de afgelopen jaren het geval was in Latijns-Amerika en Europa”, denkt Alders. Haar Aziatische collega Dawn Wong vult aan: “Ook in Azië zet de groei langzaam maar gestaag door. Koemelk wordt weliswaar populairder, ook door de stijgende welvaart. Sojamelk heeft echter nog altijd het beste perspectief in Azië.” Klein Essink constateert een duidelijk verschil in de market drivers in het westen ten opzichte van Azië. “De Westerse consument heeft behoefte aan gezonde variaties op

zuivel. In Azië gaat het vooral om groei door vervanging van onverpakte sojadranken bij straatventers door voorverpakte producten in de supermarkt.” Alders verwacht dat producten met eenvoudige gezondheidsclaims, zoals ‘minder suiker’, ‘minder vet’ en ‘slechts X calorieën’

de meeste kans van slagen hebben, zowel in Azië als elders in de wereld. “Keep it simple en probeer niet te veel te lijken op melk. Sojamelk heeft genoeg kwaliteiten van zichzelf. Als je die goed communiceert, help je ook sceptische consumenten over de drempel.”


33

34_Agenda 26-01-11 15:14 Pagina 34

In de rubriek Agenda staan evenementen en activiteiten vermeld voor de komende weken. Op www.evmi.nl is de volledige lijst beschikbaar voor zover de activiteiten bekend zijn bij de redactie. Daar vindt u ook uitgebreide informatie over de evenementen.

Agenda 10 februari Seminar van Food Valley en Sime Darby Unimills over duurzame palmolie, Zeist

15 februari Cursus levensmiddelenmicrobiologie en –hygiëne van Fimm op 6 dinsdagen in februari, maart en april, Wageningen

16 - 19 februari beurs BioFach, Neurenberg

23 - 24 februari PLMA Rondetafelconferentie, Stockholm

27 februari - 2 maart Beurs Gulfood 2011, Dubai

Medewerkers in de levensmiddelenindustrie zitten in de top-3 van sectoren waar werknemers het minste bewegen. De FNLI en het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) hebben daarom de toolbox ‘gezond gewicht op de werkvloer’ geïntroduceerd.

2 maart Workshop ‘Wat verandert op het etiket?’ van Food Doctors, De Bilt

4 maart Tweedaagse cursus hygiënisch ontwerpen, Utrecht

13 - 16 maart Beurs IFE, Londen

15 - 16 maart Verpakkingsbeurs Empack, Den Bosch

17 maart

Nu maar hopen dat deze doos niet te zwaar is.

Colofon Eisma Voedingsmiddelenindustrie is het vakblad voor de professional in de levensmiddelenindustrie. Het richt zich op kwaliteitsmanagers, productontwikkelaars, marketingmanagers en algemeen managers bij bedrijven in de voedings- en genotsmiddelenindustrie, de toeleveranciers en de afnemers van deze bedrijven. UITGAVE Eisma Businessmedia bv, Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem REDACTIE Jacqueline Wijbenga, hoofdredacteur Norbert van der Werff (redactie), tel. (088) 2944829 Tom van der Meer (eindredactie), tel. (088) 2944830 [email protected]

ABONNEMENTEN E-mail: [email protected] Tel. (088) 226 66 48 De abonnementsprijs bedraagt € 179,- (excl. 6% BTW) per jaar (bij automatische incasso bespaart u € 2,- administratiekosten) en is bij vooruitbetaling verschuldigd. Voor andere landen op aanvraag. Losse verkoopprijs € 20,- (excl. 6% BTW). Abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan en worden genoteerd tot wederopzegging. Opzegging dient schriftelijk te geschieden, een maand voor het einde van de abonnementsperiode; u ontvangt van ons een schriftelijke bevestiging.

Vakbeurs M+R , Antwerpen

MEDEWERKERS AAN DIT NUMMER Wouter Burggraaf, Lisette de Jong, Heidi Klijsen, Bert van Rees

BANKRELATIE Voor Nederland: Friesland Bank 29.80.05.298 Voor België: Postcheque Brussel 000-0007463-91

17 maart

DIRECTIE Egbert van Hes, algemeen directeur Bouke Hoving, financieel directeur Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur

VORMGEVING ZeeDesign, Witmarsum

Goed of slecht nieuws van oude vrienden? Symposium over voedselpathogenen, Wageningen

18 - 20 maart Food Film Festival, Amsterdam

22 maart VMT Food Event, Nieuwegein

8 april Cursus droge processen van Burggraaf & Partners, Utrecht

34


UITGEVER Minne Hovenga MARKETING- EN SALESMANAGER Seb van der Kaaden MARKETING Ria Hoekstra, tel. (088) 2944862, [email protected] ADVERTENTIES Verkoop buitendienst: Miguel van Kol, tel. (06) 42759518 [email protected] Verkoop binnendienst: Wilma Zijlstra, tel. (088) 2944847, [email protected] Senior accountmanager Eddy Hoornstra, tel. (06) 31768830, [email protected] TRAFFIC: ZeeDesign, tel.: (0517) 531672, fax: (0517) 531810, [email protected]

DRUK Scholma druk bv, Bedum © 2011, Eisma Businessmedia bv Leeuwarden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

www.evmi.nl

0DQDJHU7HFKQRORJLH .ZDOLWHLW 6WHYLJHSHRSOHPDQDJHUPHWJHYRHOYRRUEDNNHULMWHFKQRORJLH

+DOOXP)U

Van der Meulen is door jarenlange ervaring en expertise uitgegroeid tot de grootste toastproducent van de wereld. Tevens is zij sterk met diverse soorten roggebrood en beschuitproducten. Naast het eigen merk produceert Van der Meulen voor zowel Nederlandse als buitenlandse retailers Private Labels. Voor het team Technologie & Kwaliteit dat bestaat uit 3 Procestechnologen, 1 Productontwikkelaar en 3 QA/QC medewerkers, zijn wij op zoek naar een daadkrachtige Manager Technologie & Kwaliteit. Hij/zij zal de medewerkers binnen de afdeling coachen en ondersteunen en zal voorwaarden scheppen zodat zij ieder op hun vakgebied goede resultaten kunnen realiseren. Werkt nauw samen met de afdelingen Marketing & Sales, Productie en Logistiek & Inkoop en is eindverantwoordelijk voor de kwaliteitssystemen zoals HACCP, GMP, BRC/IFS en SKAL en managen van zaken aangaande milieu. Consultant: Bert den Uijl, telefoon 0317-468686 of 06-06-53959057

6HQLRU$SSOLFDWLRQ6SHFLDOLVWV :LWKUHOHYDQWGDLU\H[SHUWLVHDQGRUZLWKUHOHYDQWLFHFUHDPH[SHUWLVH

$OPHUH

Kerry Ingredients and Flavours in EMEA (Europe, Middle East & Africa) is an important part of the ingredients and flavours division within Kerry Group. They serve customers operating across a region of wide ranging geographic, economic and cultural diversity by developing, manufacturing and delivering technology-based ingredients, flavours and integrated solutions for the food and beverage industry. Their unique, integrated approach to customer-specific innovation and product solutions is driven by a wide portfolio of technologies, market application, culinary and sensory expertise. For two important market application areas in the EMEA region, Dairy and Ice Cream, we are searching for two customer driven Senior Application Specialists. Both are responsible for technical support to the EMEA sales organisation and for managing customer projects in the field of texture and flavour ingredients. Consultant Hans Hilbrands, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-51025152

3URFHVV'HYHORSPHQW7HFKQRORJLVW 3DVVLRQDWHVSHFLDOLVWZLWKLQG\QDPLFDQGFKDOOHQJLQJRUJDQLVDWLRQ

1LMPHJHQ

H.J. Heinz Company is one of the largest food companies worldwide. In The Netherlands Heinz has a prime position in the food market with A-labels like Honig, De Ruijter, Venz, Karvan Cévitam, Roosvicée, Lessini, Brinta, Amoy, Wyko, HP, Lea & Perrins and Heinz of course. The success is determined by an ambitious and professional attitude embedded in an informal culture. This implies room for originality and entrepreneurship which are only limited by the individual’s responsibility. The Heinz Innovation Centre (HIC) in Nijmegen is the European Centre of Excellence for Ketchup, Condiments and Sauces (KC&S). To extend the excellence of the HIC we are searching for an ambitious Process Development Technologist, who will be responsible for providing innovation and technical expertise in food processing to drive top line growth, through supporting New Product Development & Value Engineering opportunities. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-53137885

6HQLRU3URFHVV'HYHORSHU3DFNDJLQJ 8LWGDJHQGHYHUYROJVWDSYRRUWHFKQRORRJPHWDPELWLH

:ROYHJD

Koninklijke FrieslandCampina wil de meest professionele, succesvolle en aantrekkelijke zuivelonderneming ter wereld worden. FrieslandCampina voorziet miljoenen mensen in meer dan honderd landen van al het goede van melk. Dat doen ze met babyen kindervoeding, zuiveldranken, kaas, melk, yoghurts, desserts, boter, room, melkpoeder, zuivelingrediënten en daarnaast met vruchtendranken. Om de werkmaatschappij FrieslandCampina Cheese Specialties, te versterken in Wolvega zijn wij op zoek naar een gedreven Senior Process Developer Packaging die verantwoordelijk is voor het mede-ontwikkelen, implementeren en verbeteren van nieuwe technologieën of werkwijzen voor productie van nieuwe en bestaande verpakkingen en snijprocessen. Voor een resultaatgerichte Procestechnoloog of Verpakkingstechnoloog is dit een interessante carrièrestap. Consultant: Jakob Jan Verbraak, telefoon 0317-468686 of 06-51820349

6HQLRU&RIIHH3URFHVVLQJ7HFKQRORJLVW :LWKLQWHUQDWLRQDOPLQGVHWDQGVWURQJWHFKQRORJ\H[SHUWLVH

8WUHFKW

Sara Lee is a global manufacturer and marketer of high-quality, brand-name products for consumers throughout the world. Their brands are built on consumer needs and expectations, offering exceptional quality and value. Sara Lee builds and maintains leadership positions through innovation and responsiveness. The well-known brands include Douwe Egberts, Pickwick, Hornimans and Senseo. The R&D center for Coffee & Tea is the international center of expertise for the development and knowledge of Coffee & Tea related products and technologies. Within the Technology team, key technologies are defined and implemented for further optimization of the processing and to enable future break-through product launches. For this team we are searching for a Senior Coffee Processing Technologist, who realizes several technology projects and supports the R&D center with relevant coffee processing & brewing expertise. Consultant Hans Hilbrands, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-51025152 Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: [email protected]

Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i www.dupp.nl e [email protected] t 0317-468686

‘Food for thought’ op EMPACK 2011 DE O C W U OOR V TIS G: A G R AN EG 7 O T 99

EMPACK 2011 is de meest complete vakbeurs voor de verpakkingsindustrie in Nederland. Ontdek de laatste ontwikkelingen en trends in o.a. : verpakkingen & verpakkingsmaterialen, verpakkingsmachines & -technologie, controle- & inspectiesystemen, hulpmaterialen & verpakkingsdiensten, codering-, labeling-, printsystemen & technologie. Gratis toegang tot een highprofile seminarprogramma met uiteenlopende topics voor uw sector. Kijk voor het programma op easyFairs.com/EMPACK-NL

WAREN ALLE VAKBEURZEN MAAR ZO GEMAKKELIJK!

191_265_EMPACK_2011_NL_NL.indd 1

20/01/2011 9:25:37

Durft u uw silo ook zo enthousiast te openen?

Recommend Documents