Verschijnt 14-daags, uitgez. juli en aug. Afgiftekantoor Hasselt 1
30 mei 2002
nr 13
*
België-Belqique P.B. 3500 Hasselt 1 12/39
dertiende jaargang
Leuvense doorbraak in asteroseismologie
Drum ‘n Bass in het heelal Karla Venken 2
Roodblauw
Conny Aerts: “De Deense astronomen
3
Sport en spel in de Nederlanden van 1450-1650
Sollen of spring’stock? 6
Studiedag onderwijsvernieuwing
BaMa daagt onderwijs uit 7
Wereldcongres Musicologie strijkt neer in Leuven
46 landen, 650 sprekers, van polyfonie tot pop 8
Een leven lang
Seksuoloog Piet Nijs 9
Jbdnst. zkt. studn.
Vakantiejobs in overvloed 9
Spin-offs van de K.U.Leuven
Baanbrekende geneesmiddelen bij Bioscience Impressie van de Deense MONS-satelliet, één van de drie asteroseismologische ruimtemissies waarin Leuven de volgende jaren participeert.
staan sterk in de studie van sterren van het Zon-type, wij van jongere en zwaardere sterren. Leuven heeft met de sterrenwacht van Genève expertise gemeen in lange-termijnobservaties van sterren. Onze Mercator-telescoop op La Palma is een tweelingbroer van hun Euler-telescoop in Chili, en we hebben een overeenkomst over het gemeenschappelijk gebruik van beide. Aangezien xi Hydrae alleen vanop het zuidelijk halfrond te zien is, zijn de waarnemingen in Chili gebeurd.” “Trillingen in het aardoppervlak kan je beluisteren: seismologen analyseren de bewegingen van geluidsgolven. Asteroseismologen kijken, met een telescoop, en analyseren de golflengte van het sterlicht.
Dat gebeurt met behulp van een spectrograaf, een instrument dat je kan vergelijken met een ultraprecies prisma en dat dus het licht in zijn samenstellende kleuren ontbindt - denk aan een regenboog: de regendruppels vormen een ruw prisma dat het zonlicht breekt. De trillingen van een ster kunnen worden waargenomen omdat de bewegingen van het oppervlak lichte verschuivingen in het roodblauw-spectrum van het sterlicht veroorzaken. Dat komt door vervolg op pagina 4
foto: Reporters / Michel Gouverneur
Wat we over de aardkern weten, danken we aan de studie van aardbevingen en trillingen in de aardkorst. Sinds de ontdekking van de ‘zonnebevingen’ veertig jaar geleden is ook seismologisch onderzoek van sterren aan een gestage opmars bezig. Astronomen stelden toen voor het eerst vast dat het oppervlak van de Zon met welbepaalde frequenties trilt. Oorzaak zijn de onstuimige wervelingen van opstijgende bellen heet gas er net onder, die het oppervlak schijnbaar chaotisch maar ritmisch op en neer doen bewegen. In de kosmos is het stil door een gebrek aan een geschikt medium voor de voortplanting van geluidsgolven; in onze atmosfeer zouden de zonnebevingen klinken als een gigantische orgelpijp. Analyse van die ‘muziek’ heeft de astrofysici veel geleerd over de inwendige structuur van de Zon, die met vijf miljard lentes halfweg haar actieve leven is. Nu ook bij een stervende ster periodieke trillingen zijn vastgesteld, wordt de asteroseismologie de methode bij uitstek om de evolutie van sterren te bestuderen, één van de specifieke onderzoeksterreinen van het Leuvense Instituut voor Sterrenkunde. Professor Conny Aerts had de wetenschappelijke leiding bij deze observaties, samen met astronomen van het Observatoire de Genève en ondersteund door collega’s van de universiteit van Aarhus die uit hun theoretische modellen de trillingen hadden voorspeld.
Lezersbrieven
Chronisch vermoeid, taal(on)vrijheid aan de universiteit
Xi Hydrae heet ze en ze is 130 lichtjaar van ons verwijderd. De reuzenster in het beeld van de Waterslang is de eerste van haar generatie die zich door de mens op muziek laat betrappen. Een Europees astronomenteam slaagde erin om vanop de Aarde periodieke trillingen in het oppervlak van de ster te registreren. Asteroseismologie is een jonge tak van de sterrenkunde, maar lijkt die wetenschap nu met warpsnelheid vooruit te gaan helpen.
Onze man in Japan Een voorstelling van een nietradiale trilling (momentopname van één modus).
Ook de scheidsrechters van de wereldbeker voetbal moeten in topconditie verkeren. Aan professor Werner Helsen zal het niet liggen. Hij vertrok woensdag samen met de Rode Duivels naar Japan. Zijn opdracht: zorgen dat de 36 scheidsrechters en evenveel assistent-scheidsrechters tegen hun taak opgewassen zijn. Interview op pagina 5
10 Productontwikkeling op maat in Campus Glasblazerij
15 Alumnikrant
Grootste documentatie- en informatiecentrum voor wetenschappen bijna af 16 Senior Consultants Vlaanderen
2.500 jaar ervaring gratis 19 Cultuur 21 Netwerklabo
Knoeien mag 22 Ad Valvas 24 Studente antropologie beste volleybalspeelster van België
LEZERSBRIEVEN
30 mei 2002
Taalvrijheid: Liberté versus Egalité
Campuskrant
Driewekelijks tijdschrift van de K.U.Leuven Redactie
Ine Van Houdenhove (hoofdredacteur), Ludo Meyvis, Karla Venken, Wouter Verbeylen Redactiesecretariaat
Véronique Limbourg, (t) 016 32 41 84
[email protected] Adreswijzigingen
Inge Verbruggen, (t) 016 32 40 15
[email protected] Redactieadres
Dienst Communicatie Oude Markt 13 3000 Leuven (t) 016 32 41 84 (f) 016 32 40 14
[email protected] Aan dit nummer werkten mee
Gert Gielen, Anne-Mie Jaspers, Geert Op de Beeck, Tim Vuylsteke Stuurgroep Campuskrant
Ronny Vandenbroele (voorzitter), Jan Bauwens, Bernard Boone, Jan De Vuyst, Erik Gobin, Els Heylen, Bernard Himpens, Bert Overlaet, Isabel Penne, Paul Thurman, Myriam Van Acker, Jos Vaesen, Jan Verhaeghe Ontwerp lay-out
Total Design Belgium Vormgeving
Wouter Verbeylen, Rob Stevens Foto’s
Patrick Holderbeke, Rob Stevens, Johan Van Cutsem Cartoons
Joris Snaet Reclameregie
Véronique Limbourg, (t) 016 32 41 84 Oplage
35.500
Op deze pagina is ruimte voor uw lezersbrief of opiniestuk, ook in te zenden via www.kuleuven. ac.be/ck/opinie.htm. De inhoud van de hier gepubliceerde stukken is voor rekening van de auteur. De deadlines voor de volgende nummers vindt u onderaan op deze pagina.
In het Forum van Campuskrant nr. 12 (08.05.02) werpt professor Delbeke de taalknuppel in het hoenderhok. Hij pleit ervoor de universiteit meer vrijheid te laten om haar taalpolitiek uit te stippelen. Hij haalt daarvoor meestal redelijke argumenten aan, wat niet altijd vanzelfsprekend heet in deze heikele en explosieve materie, maar zijn benadering gaat me toch wat te veel van het culturele aspect uit, waardoor het sociale onderbelicht blijft, te veel ‘vrijheid’ en te weinig ‘gelijkheid’. Nu is het zeker zo dat rond de tegenstanders van verengelsing in het onderwijs vaak een nostalgisch Vlaams-nationalistisch of taalcultureel aura hangt, maar er zijn evengoed mensen die vinden dat elk vak van elke basisopleiding in het Nederlands gegeven moet worden uit sociale overwegingen. Het aandeel universiteitsstudenten uit lagere sociale klassen is significant laag. Als oorzaak daarvoor kunnen - onder andere - verschillende culturele (eerder dan financiële) drempels gelden. Bij gezinnen uit lagere sociale klassen is immers minder ‘cultureel kapitaal’ aanwezig. Die studenten zijn vaak minder vertrouwd met de codes die nodig zijn om de complexe hedendaagse cultuurfenomenen te kraken. Ze raken ook gemakkelijker gestigmatiseerd dan algemeen aangenomen wordt: ze schrijven dt-fouten, spreken dialect, kennen sommige vreemde woorden niet, hebben nauwelijks een roman
gelezen, hebben nooit een voet in een museum gezet, wat in vele academische domeinen (filosofie, germaanse, pol&soc, om maar de meest voor de hand liggende te noemen) in het beste geval een behoorlijke achterstand betekent en in het slechtste geval leidt tot een lagere quotering van docentwege. De universiteit kan niet al die verschillen wegvlakken. Wat ze wél kan doen is geen nieuwe drempels in het leven roepen, wat met verengelsing inderdaad het geval zou zijn. Wie op grond van zijn sociale afkomst meer vertrouwd is met andere talen, wordt dan immers nog eens bevoordeeld. Ik pleit hier niet voor een strikt eentalige universiteit. Bepaalde seminaries van de basisopleiding kunnen desgewenst ontdubbeld worden (Engels en Nederlands). Doctoraatsseminaries of colleges in expliciet internationaal gerichte VAO’s kunnen naar hartelust in een internationale taal. Bij een idiote anglofobie is niemand gebaat, en daarin ga ik met prof. Delbeke mee, maar laten we bij de keuze voor een taal niet alleen culturele argumenten in overweging nemen. Mensen die voor het Nederlands pleiten als onderwijstaal voor de basisopleiding, vallen heus niet zonder meer samen met degenen die ‘mix’ en ‘song’ afkeuren als onverzorgd Nederlands, professor Delbeke, en eerlijk gezegd: het laat me siberisch onder welke taalbanier de Belgische inzending voor het Eurovisie Songfestival vaart. Met het
onderwijs ligt het echter anders. Of is met de dood van Bourdieu zijn gedachtegoed ook van geen tel meer? Freek Van de Velde Assistent Departement Linguïstiek
full-time and am constantly penalised for this; for example, if I become unemployed I can only receive a parttime unemployment benefit. I have been helped over the last few years by a radical (and expensive) diet of exclusively organic and highly nutritious food (is that on the agenda at the CVS centrum, as that at least might be helpful?). I’m not someone, then, who “wacht passief op die wonderpil”, as it’s obvious to me that it’s not coming and that I’m more informed about my own disease than most doctors I come across. But yet, through being so delighted at feeling a great deal better particularly over recent years, I have recently been troubled again over the last few months by a series of relapses caused by my organ-playing (which is physically very demanding, especially on the legs). But explain to me how this could have happened, as I’ve only built this up in a gradual way; in other words, in a similar way to the proposed graded exercise. When will Prof. Van Houdenhove, and others like him, understand that CVS can cause psychological symptoms (plus, of course, many thoroughly unpleasant physical ones) as part of a physical process, comparable to Parkinson’s disease, for example? Does it not demonstrate a psychological problem in itself that there is so much reluctance for this to be understood? Many people have stress problems but they do not go on to develop CVS because, of course, they have a different physiology. They may develop heart attacks or
states of anxiety and depression, all of which are distinct from each other and from CVS. I have had a number of positive infectious signs found in my blood (by the AZ VUB), as well as other indicators, which demonstrate that I am physically ill and yet I’m so very much better than in the past. The illness can be proven scientifically if the doctor knows where to look. Van Houdenhove’s book title Ziek zonder ziekte (1998) is offensive in the extreme to someone who suffers from this horrible illness and shows just how far wrong he is. These centra are a waste of money and could well make people more ill. As such, they are a misleading scandal. Please encourage money to be put into genuine CVS research. With the gross imbalance of research efforts and money being out into the psychological side of CVS, patients with this disease will have to wait extra long before there is any progress into understanding the processes, finding the cause and ultimately a cure for their disease. Anna Wood
• Reactie prof. Luc Delbeke Met de schrijver ga ik volledig akkoord dat benevens het culturele aspect ook het sociale aspect belangrijk is. Wanneer taalvrijheid aan de universiteiten wordt gevraagd onder meer op basis van het cultureel verantwoordelijkheidsbesef dat men aan deze instellingen op basis van hun verleden mag veronderstellen aanwezig te zijn, dan kan hetzelfde gesteld worden t.a.v. het sociaal verantwoordelijkheidsbesef. Bij de overgrote meerderheid van diegenen die gewonnen zijn voor een grotere taalvrijheid, zal het zeker niet de bedoeling zijn anderstalige opleidingen of cursussen als bijkomende sociale drempel in te bouwen. Daarentegen kunnen deze opleidingen en cursussen - bij didactisch verantwoorde inpassing - zelf een instrument zijn van sociale ontvoogding. Indien men kennis van vreemde talen en sociale contacten met buitenlandse studenten als instrument tot sociale ontvoogding wenst te gebruiken, lijkt bovendien moeilijk een meer geschikte biotoop denkbaar te zijn dan de eigen universiteit. De stap naar een buitenlandse universiteit is immers nog een station verder in het proces van sociale ontvoogding.
Drukwerk
Concentra Uitgeversmaatschappij NV, Hasselt Verantwoordelijke uitgever
Ronny Vandenbroele Oude Markt 13 3000 Leuven Copyright artikels
Artikels uit deze editie - of delen ervan - kunnen overgenomen worden mits toestemming van de redactie. Het volgende nummer verschijnt op 20 juni. Suggesties voor artikels en interviews zijn welkom op het redactieadres.
Verschijningsdata Campuskrant 2002 AB = met alumnibijlage Nr. Verschijningsdatum Teksten indienen vóór
3 (jg. 14) 10 oktober 2 oktober
14 20 juni 12 juni
4 (jg. 14) 31 oktober (AB) 23 oktober
1 (jg. 14) 5 september 27 augustus (di!)
5 (jg. 14) 21 november 13 november
2 (jg. 14) 19 september (AB) 11 september
6 (jg. 14) 12 december (AB) 4 december
Bijdragen dienen ons de dag van de deadline te bereiken, vóór 12u stipt.
Campuskrant vindt u ook op internet: www.kuleuven.ac.be/ck/
Chronisch vermoeid
How unfortunate that Professor Boudewijn Van Houdenhove (Campuskrant 18.04.02, p. 4) is linked to the K.U.Leuven that he gets publicity rather than someone else, such as Prof. Kenny De Meirleir from the AZ VUB who is so much more on the right track with his research into chronischevermoeidheidssyndroom! While I understand that because of the newly created CVS centrum in Leuven, Prof. Van Houdenhove’s opinions are being reported, this was an example of an imbalanced articlecum-interview which can mislead both layman and CVS patient alike. Of course, CVS patients “vinden dat ze niet in de psychiatrie thuishoren” and the reason why they keep referring to their physical problems is because they, of all people, know that their probleem IS physical. If only it was psychosomatic then it could possibly be cured, which is what every patient so desperately wants. I’m a very talented musician who can not put her talents to good use by way of a career and I long for that to change. ‘Cognitieve gedragstherapie’ and graded exercise has not worked for me and therefore it can not be said that this therapeutic approach is ‘evidence-based’. In fact, the opposite is true; the former can make the patient more depressed because of the lack of understanding built in to the approach and the latter can be positively very harmful. I’ve been ill for more than 14 years (I’m 35 years old) but have never been compensated financially for the fact that I can not work
• Reactie prof. Boudewijn Van Houdenhove Het meeste van wat ik over CVS weet, heb ik geleerd van de patiënten, en ik bekijk uw reactie dan ook in dit perspectief. Ik heb bovendien begrip voor de toon van uw brief, want vanuit mijn dagelijkse ervaring weet ik hoe boos CVS-patiënten kunnen zijn wanneer ze het gevoel hebben dat hun probleem als ‘psychisch’ of ‘tussen de oren’ wordt afgedaan. Omdat vervolg op pagina 21
2 CAMPUSKRAN T 30.5.2002
GECITEERD
Spel en sport in de Nederlanden van 1450 tot 1650
Sociale verkiezingen niet altijd democratisch
Exercice du Spring’stock of partijtje sollen? Anne-Mie Jaspers De Kinderspelen van Bruegel, uitgebeeld door de Faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie
Naar de geschiedenis van spel en sport is nog weinig onderzoek verricht. Erik De Vroede, verbonden aan de Faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie en conservator van het Sportmuseum, boog zich samen met professor Roland Renson enthousiast over de materie. Renson: “Tijdens het aanleggen van onze mediatheek over bewegingscultuur, die nu al uit meer dan 10.000 geïdentificeerde afbeeldingen bestaat, werd steeds duidelijker dat er maar weinig geschreven bronnen bestaan. Blijkbaar waren sport en spel in het verleden dermate ‘gekend’, dat niemand het ooit nodig vond om de kennis daarrond neer te schrijven. Daarnaast moet je natuurlijk ook in het achterhoofd houden dat het gewone volk - dat sport en spel beoefende - niet kon schrijven; en dat omgekeerd de geestelijken die in de scriptoria de manuscripten schreven en verluchtten, geen sportmensen waren. Pas in de Renaissance vind je in de schoolboeken dialogen over sport terug, in een poging de leerlingen te onderwijzen via een thema dat hen interesseerde. Maar het is eigenlijk pas in 1938 dat Huizinga in zijn Homo Ludens het thema sport en spel echt als historicus benadert, wat eigenlijk ook meer onze werkwijze is. Niet louter een inventaris aanleggen van al wat er op dit vlak ooit getekend en geschilderd is, maar uitgaande van de afbeeldingen de betekenis van de sporten en spelen achterhalen in hun sociaal-culturele context.” Alles komt terug
Blijken geschreven bronnen zeldzaam tot onbestaand, historische afbeeldingen van sport en spel zijn legio. Voor zijn doctoraatsverhandeling over de historiografie van spel en sport in de Nederlanden vertrok Erik De Vroede
van beeldmateriaal uit de periode 14501650. Dat omvat gravures en schilderijen - iedereen kent De Kinderspelen van Bruegel dat als een ‘icoon’ geldt in de iconografie rond sport en spel, en dat veelvuldig werd nagevolgd - , maar ook kanttekeningen bij middeleeuwse manuscripten geven een goed beeld van de recreatieve bezigheden van onze voorouders. “Het beeldmateriaal duidt op een enorme continuïteit, die op zich niet verwonderlijk is: aan het menselijk lichaam is doorheen de tijd niets veranderd en als iemand van vandaag op zijn handen kan lopen, konden ze dat vroeger ook. Ook als je gaat kijken naar de benamingen van de verschillende oude spelen blijkt er weinig nieuws onder de zon: krukkaatsen werd cricket, het woord racket komt van raketsen of terugkaatsen, balspelen gaan terug op het balloenspel, het spelen met een met lucht gevulde bal en het sollen, een vorm van voetbal die teruggaat tot de Keltische tijd en waarbij de ongehuwde tegen de gehuwde mannen van het dorp speelden - denk aan de uitdrukking ‘met iemand sollen’. De term tennis verwijst dan weer naar een tornooi waarbij in een schijngevecht de burchtpoort door de tenants beschermd moest worden tegen de venants; maar wat ons bovenal verraste, was het feit dat de term golf Vlaamse wortels heeft: het kolfspel, later door de Schotten overgenomen. “Sommige sporten werden zelden of nooit afgebeeld - van voetbal bijvoorbeeld, waar met het sollen toch een oude variant van bestond, vind je pas in de zeventiende eeuw een Engelse prent. Daartegenover staat dat in vele schilderijen of miniaturen de verschillende sporten en spelen dikwijls ‘verscholen’ zitten: in reeksen over de maanden of seizoenen vind je vaak varende en sportende figuurtjes terug in de ‘frivole’
meimaand. Of denk aan de voorstellingen van de planetenkinderen, waarbij de kinderen van Sol vechtend of schermend worden afgebeeld.”
De sociale verkiezingen verliepen in 2000 in slechts 33,8 procent van de bedrijven vanuit democratisch oogpunt optimaal. Dit wil zeggen dat er voldoende kandidaten voor alle zetels waren, dat alle werknemers een stem konden uitbrengen, dat er competitie was tussen minstens twee vakbonden en een stemopkomst van minstens 85 procent. Dat blijkt uit een studie door Guy Van Gyes van het Hoger Instituut voor de Arbeid. Van Gyes rangschikte de verkiezingen voor de ondernemingsraad van sterk naar zwak in acht groepen. In vergelijking met 1995 was er in 2000 nog een daling van de vermelde optimale sociale verkiezingen van 35,5 naar 33,8 procent. Belga, 7.5.2002
De doctor is gebuisd Fierljeppen
“Sommige sporten ondergingen in de loop der tijden een betekenisverschuiving: polsstokspringen bijvoorbeeld was voor onze voorouders echt een manier om over beekjes te springen. Of ze hingen het gevangen wild aan de stok, zoals men kan zien op het schilderij Jagers in de sneeuw van Bruegel. Terwijl wij vandaag hoogspringen met de polsstok, sprongen zij er dus ‘ver’ mee een hedendaagse versie daarvan is trouwens het Friese fierljeppen, waarbij de stok ook wordt gebruikt om over een gracht te springen. Een andere variant is het dieptespringen, waarbij je langs de stok naar beneden glijdt zoals een brandweerman langs een stalen paal. Ook dit vinden we vandaag nog terug: op de Canarische Eilanden, waar de herders vroeger in de diepte sprongen om lagergelegen terreinen te kunnen bereiken, wordt het dieptespringen nu beoefend als - een niet ongevaarlijke - sport: de Salto del Pastor. “
Het percentage doctoraatsstudenten dat de titel ook behaalt, varieert sterk per faculteit. In de wetenschappen liggen de slaagkansen van de doctoraatsstudenten het hoogst, in de humane wetenschappen het laagst. Zo slaagt in de rechtsfaculteit amper één doctoraatsstudent op de tien. De Katholieke Universiteit Leuven en de Universiteit Gent voerden, in opdracht van de Vlaamse overheid, een onderzoek naar het doctoreren van onderzoekers. In Vlaanderen behaalt zowat 1 procent van de bevolking de graad van doctor. Van de starters slaagt gemiddeld 32 procent, al varieert het slaagpercentage sterk naargelang de richting. De Standaard, 13.5.2002
Sportevenementen bedreigd?
De beslissing van de KUL om organisaties zoals de Sportraad geld aan te rekenen voor het gebruik van de transportdienst en het uitlenen van goederen betekent voor deze kringoverkoepelende studentenorganisatie een zware financiële klap - thans geraamd op zo’n 2.500 euro per jaar - die naar eigen zeggen vanaf het komende academiejaar massa-evenementen zoals de 24urenloop in het gedrang brengt. In een brief aan rector Oosterlinck stelt Sportraad dat dit besluit getuigt van weinig waardering voor haar doelstelling studenten goedkoop aan sport te laten doen. Activiteiten als de 24urenloop, de studentenmarathon en het LISST-tornooi dragen bovendien bij tot de nationale en internationale uitstraling van de Leuvense universiteit. Indien de KUL bij haar besluit blijft zullen een aantal activiteiten alleszins veel kleinschaliger moeten georganiseerd worden en zullen de extra-kosten moeten verhaald worden op de deelnemers. Belga, 17.5.2002
De prijs van de natuur
Natuur kan moeilijk in economische termen worden uitgedrukt. Voor een goed boek betalen we graag, maar wat is de waarde van het lied van de nachtegaal bij zonsondergang? Martin Hermy van het Laboratorium voor Bos, Natuur en Landschap aan de K.U.Leuven poogt in Natuur. blad een antwoord te formuleren. Het doel van de aartsmoeilijke oefening is berekenen hoeveel het de samenleving kost als een brok natuur verloren gaat. Zo zou de nettowaarde van het Meerdaalwoud ergens tussen 30 en 360 miljoen euro liggen.
Boven: ‘Exercice du foto: Rob Stevens
Spring’stock’, tekening uit de eerste helft van de negentiende eeuw Onder: Doctor Erik De Vroede (l.) en professor Roland Renson
Knack, 22.5.2002
de ‘Salto del Pastor’
30.5.2002 C A M P U S K R A N T
3
NIEUWS
Drum ‘n bass in het heelal vervolg van pagina 1 het dopplereffect: welbekend van de sirene van een ambulance, die als hij naar je toe rijdt in je oren steeds hoger klinkt en wanneer hij van je wegrijdt steeds lager.” Geduld!
“Moeilijkheid is dat het oppervlak van sterren niet gelijkmatig op en neer beweegt. Wat we de niet-radiale trillingen noemen, kan je nog het best vergelijken met wat er gebeurt als je met je beide handen een opgeblazen ballon vastneemt en indrukt: waar je vingers zitten beweegt het oppervlak naar binnen, daartussen bolt het op. Voor de ster levert dat ongeveer een beeld als op deze foto (cf. illustratie op cover): de delen van het oppervlak die naar beneden bewegen, dus naar het centrum van de ster, kleuren rood, de omgekeerde beweging blauw. In xi Hydrae werden verscheidene van zulke niet-radiale modi gevonden, als ik een modus opnieuw mag vergelijken met het effect
van één paar handen op de ballon. Om dat samenspel van trillingen te kunnen ontrafelen, moet men de totale zwevingsperiode bedekken met metingen, vandaar dat we een observatiecampagne van een maand hadden opgezet. Geduld is een schone zaak in onze wetenschap! Vraag maar aan Thomas Maas, een doctorandus van ons, die de telescoop in Chili veertien nachten heeft bemand om de spectrograaf twee metingen per uur van xi Hydrae te laten verrichten - de tweede helft van de observatieperiode was het de beurt aan een team van Zwisterse astronomen. We hebben verscheidene trillingen, elk met een periode van ongeveer drie uur, gemeten en kunnen ontrafelen, met een snelheidsamplitude van maar twee meter per seconde, die het oppervlak van de ster enkele kilometers op en neer doen bewegen. Ter vergelijking: de trillingen van de Zon halen snelheden tot enkele centimeter per seconde, doen het zonsoppervlak enkele meters op en neer gaan en herhalen zich gemiddeld om de vijf minuten. En om u een idee te geven van de ongelofelijke precisie van de Zwitserse CORALIEspectrograaf die we gebruikt hebben: we hebben bij wijze van spreken een luchtballon aan 7 km per uur zien opstijgen en dalen op 130 lichtjaar hier vandaan, 90 minuten omhoog en 90 minuten omlaag.” Ruimtemissies
foto: Rob Stevens
“Zelfs in geval van perfecte instrumenten en aanhoudende optimale weersomstandigheden, is asteroseismologisch onderzoek vanop Aarde tijdrovend, arbeidsintensief en niet zo nauwkeurig. Je kan enkel ‘s nachts meten, wat maakt dat je vele honderden cycli moet kunnen waarnemen vooraleer je de individuele basisperiodes kan achterhalen; je zit immers steeds ver-
Professor Conny Aerts
De Leuvense Mercator-telescoop van La Palma is de tweelingbroer van de Zwitserse Eulertelescoop in Chili waarmee xi Hydrae werd geobserveerd
veeld met ‘valse’ perioden in de gegevens door het eendagsritme van de metingen. Bovendien doet de atmosfeer van de Aarde het sterlicht lichtjes twinkelen, waardoor je niet de nauwkeurigheid haalt die je graag zou willen. Oplossing is natuurlijk de ruimte ingaan om de metingen te doen. Nu asteroseismologie fel in opgang is, zijn er verschillende asteroseismologische ruimtemissies gepland. Ons instituut zal participeren in een drietal nieuwe ruimtemissies, in 2005 met de Franse-Europese satelliet COROT en de Deense satelliet MONS, en in 2008 met de ESA-satelliet EDDINGTON. In ons vak is een onderzoeksproject over drie jaar gelijk aan morgen. De komende decennia worden voor de stellaire astrofysica ondermeer de ‘decennia van de asteroseismologie’, en daar moet Leuven bij zijn.” Wie wil weten hoe xi Hydrae klinkt, vindt een geluidsfragmentje van 15 seconden op onderstaande webpagina van de European Southern Observatory. Onze oren zijn niet gevoelig voor de ultralage tonen van xi Hydrae, daarom werden de gemeten frequenties met een factor van een mil-
NIEUWS KORT
Studenten
Varia
Leuven wil studenten gelijk stellen aan inwoners
Professor Fijnaut in de Fortuyn-commissie
Schepen van financiën Carl Devlies (CD&V) pleit ervoor om studenten gelijk te stellen met inwoners zodat het aandeel van de stad Leuven uit het Gemeentefonds zou stijgen. “Studenten verbruiken ook water en elektriciteit. Onze infrastructuur is ook berekend op een veel grotere groep dan ons officiële bevolkingscijfer,” aldus Devlies.
Vijf onafhankelijke experts moeten uitzoeken of de Nederlandse overheid voldoende maatregelen genomen heeft om de veiligheid van de vermoorde politicus Pim Fortuyn te waarborgen. Professor Cyrille Fijnaut werd aangezocht om in deze commissie te zetelen. De Leuvense criminoloog heeft ervaring in dergelijke onderzoekscommissies. Hij onderzocht vroeger al de manier waarop de vrouwenhandel aangepakt werd, en hij was samen met zijn collega professor Raf Verstraeten lid van de commissie die het onderzoek naar de Bende van Nijvel onder de loep nam.
Onbekend: studiebeurs
Volgens minister Vanderpoorten vragen te weinig rechthebbenden een studiebeurs aan, meestal eenvoudigweg omdat ze niet weten dat dat mogelijk is en dat ze er recht op hebben. De minister wil daarom voor laatstejaars uit het secundair onderwijs een foldercampagne houden. Wie vragen heeft, kan terecht op (t) 0800-30.201. Fuiven buiten de stad
De Leuvense studenten wijken de laatste jaren steeds meer uit naar de Brabanthal in Haasrode en zaal De Roosenberg in Oud-Heverlee, als het gaat om grote fuiven. Voortaan dingt ook Existenz in Bertem naar de gunst van het Leuvense fuifnummer.
Germaanse geslaagd
De visitatiecommissie ‘Germaanse talen’ heeft de opleidingen Germaanse talen van de Vlaamse universiteiten onderzocht. Die hebben een goed academisch niveau, ze zijn door hun meertaligheid zeer breed, en verliezen toch de diepgang niet uit het oog. Wel is er ruimte voor verbetering op het vlak van de inschakeling van ICT, en zouden de cursussen iets internationaler gericht mogen zijn. In het visitatierapport wordt voorts een lans gebroken voor
4 CAMPUSKRAN T 30.5.2002
facultatieve stages - waarmee in Leuven al geëxperimenteerd wordt. Maar daar zouden iets meer middelen voor mogen worden uitgetrokken, zegt de commissie. Leuvense spin-offs
Metris, een spin-off van de K.U.Leuven die zich bezighoudt met de ontwikkeling van software voor de kwaliteitscontrole in de auto- en luchtvaartindustrie, verhoogde zijn kapitaal met vijf miljoen euro, via een private plaatsing. Meer dan de helft is afkomstig van twee Japanse investeringsvennootschappen. De rest van de investering werd gedragen door Fortis, Gimv, KBC en Dexia. Hypertrust, gespecialiseerd in oplossingen om Internetverkeer rechtsgeldig te maken, haalde 1,5 miljoen vers kapitaal binnen van de risico-investeerder IT, de K.U.Leuven en een reeks particuliere investeerders. Rector Oosterlinck, die eerst onafhankelijk bestuurder was, wordt nu voorzitter van het bedrijf. De K.U.Leuven investeert normaal vooral in spin-offs uit eigen midden, een categorie waar Hypertrust niet onder valt. Door de goede relaties met een aantal professoren die Hypertrust begeleid hebben, werd de investering toch haalbaar.
joen vermenigvuldigd om de audioclip te maken. Heeft uw computer povere geluidsboxen, dan hoort u schijnbaar de konijntjes van Duracell kakofonisch roffelen op hun blikken trommeltjes. Met goede boxen krijgt u een sample van zware drum ‘n bass op een bedje van tribal. Kosmische hartkloppingen! Xi Hydrae is nochtans stervende. Met haar huidige 250 miljoen jaar heeft ze nog ‘slechts’ 70 miljoen jaar voor de boeg alvorens ze zal uitdoven als witte dwerg... • www.eso.org/outreach/press-rel/pr2002/pr-10-02.html
Wettelijke regeling euthanasie stopt discussie niet Het euthanasiedebat heeft een mijlpaal bereikt met de lang verwachte wetgeving die midden mei in het parlement werd goedgekeurd. Het bestaan van een wettelijk kader wordt door de meeste betrokkenen positief onthaald, maar de reikwijdte blijft betwist. Vooral het luik over euthanasie voor niet-terminale patiënten zorgt voor veel discussie. Onze Universitaire Ziekenhuizen blijven erbij dat euthanasie enkel mogelijk is voor terminale patiënten die, ondanks de nodige palliatieve zorgen, uitdrukkelijk en herhaaldelijk om euthanasie verzoeken. Veel vragen om levensbeëindiging blijken te verdwijnen bij toepassing van sedatie, een onderdeel van de palliatieve zorgen waarbij de patiënt tijdens zijn laatste levensdagen slaapt, met uitzondering van twee of drie uur per dag. Die uren zijn dan een gelegenheid om, samen met de familie, het stervensproces af te sluiten. Euthanasie kan alleen overwogen worden in noodsituaties waarin een dergelijke aanpak bij terminale patiënten niet werkt. Voor niet-terminale patiënten of psychisch zieken blijft euthanasie uitgesloten, aldus onze ziekenhuizen, die daarmee het standpunt delen van Caritas en de VVI, de koepel van christelijke ziekenhuizen. • Palliatieve sedatie is één van zeven hoofdthema’s die aan bod komen tijdens het internationale congres Between Technology and Humanity - The Impact of New Technologies on Health Care Ethics, dat op 18 en 19 oktober georganiseerd wordt door Caritas Vlaanderen en de K.U.Leuven. Meer info: www.caritas.be/nl/content_nl.htm en www.kuleuven.ac.be/cbmer/ conference.htm
Onderzoek Onderzoek krijgt tien jaar lang 60 miljoen extra
De prof wordt oud
Marc Luwel is er lang niet zeker van dat de Vlaamse universiteiten wel voldoende toponderzoekers zullen kunnen aantrekken om de eerstvolgende generatie gepensioneerde hoogleraren op te volgen. De komende tien jaar gaat ongeveer een derde van de huidige professoren
met pensioen. Luwel is met name ongerust over de belonings- en werkvoorwaarden die de universiteiten hun toekomstige professoren zouden kunnen bieden, voorwaarden die verre van competitief zijn. Minister Vanderpoorten wees erop dat er op relatief korte termijn 550 vervangers klaarstaan, en dat de werkingsmiddelen en dus de tewerkstellingsvoorwaarden in relevante mate zullen stijgen. Antibioticum heeft gunstig effect op ALS
Onderzoekers van het Laboratorium Neurobiologie hebben bij proeven met muizen aangetoond dat het toedienen van het antibioticum minocycline een gunstig effect heeft op het verloop van amyotrofische lateraalsclerose, een ongeneeslijke ziekte van het zenuwstelsel die leidt tot ernstige verlammingen. Minocycline geneest de ziekte niet, maar vertraagt het verloop ervan. Een goed begrip van de werking van dit vertragingsmechanisme kan volgens professor Wim Robberechts leiden tot efficiëntere medicatie.
Onze man in Korea en Japan
De gele en rode kaarten van professor Helsen Gert Gielen
Goed nieuws: er is een Belg die het einde van de wereldbeker voetbal 2002 zal halen. Professor Werner Helsen van het Departement Kinesiologie zal na afloop wellicht niet met de Jules Rimet-trofee mogen zwaaien, maar zal wel zijn steentje bijgedragen hebben tot een betere wedstrijdleiding. Hij is in Zuid-Korea en Japan namelijk verantwoordelijk voor de fysieke begeleiding van de scheidsrechters en assistent-scheidsrechters. voorbereiding vooraf. Negen weken voor de start was er een bijeenkomst van de scheidsrechters in Seoel, waar het accent vooral lag op teambuilding en waar de deelnemers trainingsschema’s kregen. In de periode daarna hielden ze hun hartslaggegevens bij, die dan in Leuven verwerkt werden. Consequentie
Naast de lichamelijke conditie van de scheidsrechters wordt vooral aandacht besteed aan consequentie in hun optreden. Helsen: “Er zijn grote verschillen tussen bijvoorbeeld Europese en ZuidAmerikaanse scheidsrechters. Algemeen gesproken wordt in Europa toch professioneler gewerkt. Maar tijdens een internationaal evenement als de wereldbeker moeten uiteraard ook wij werken met een gemengde ploeg. Om zoveel mogelijk op dezelfde golflengte te zitten krijgen alle scheidsrechters de opdracht de diagonale looplijnen te respecteren. Dat houdt in dat ze zich min of meer tussen twee tegenoverliggende cornervlaggen bewegen, wat de beste manier is gebleken om optimaal te beoordelen en te communiceren met de assistent-scheidsrechters. Arbitrage wordt immers meer en meer teamwerk.” “Om op langere termijn over de hele wereld een consequente wedstrijdleiding
Op 24 mei kwam minister van Sociale Zaken Frank Vandenbroucke naar Gasthuisberg om het nieuwe Centrum Klinische Farmacologie in te huldigen. Het nieuwe gebouw, dat meer dan 800 vierkante meter bestrijkt, omvat naast laboratoria en testruimten ook hotelaccomodatie voor studievrijwilligers. Op de foto herkent u rechts van minister Vandenbroucke, Guy Mannaerts, vice-rector Biomedische Wetenschappen en voorzitter van het beheerscomité van de UZ Leuven, en links Jan de Hoon, directeur van het Centrum.
te krijgen, gaan we werken met een digitaal pakket met videoclips, dat we later ook via het internet zullen kunnen aanbieden. De scheidsrechters moeten dan voor elke situatie kiezen uit vier mogelijkheden: geen overtreding, een overtreding, een gele kaart of een rode kaart. Dat is de enige manier om het complexe beslissingsproces echt in te oefenen. Al blijft het natuurlijk een benadering, je kunt niet vragen of topspelers als Roberto Carlos even langskomen op onze trainingen voor een perfecte simulatie.” Internationaal
We hoeven ons niet al te zeer te schamen omdat België met Roland Van Nylen enkel één assistent-scheidsrechter naar de Wereldbeker mag sturen. Aan de voorronden van het evenement, dat in 1930 in Uruguay begon als een competitie tussen dertien landen, namen nu maar liefst 196 ploegen deel. FIFA telt zelfs 203 leden, tien meer dan de VN. En alle wedstrijden worden geleid door slechts 36 scheidsrechters en evenveel assistenten. “Voor mij persoonlijk is net het werken met al die verschillende nationaliteiten het meeste stimulerende aan dit werk. Ik heb dit jaar zelfs Spaans geleerd om beter met de Zuid-Amerikaanse
scheidsrechters te kunnen communiceren. Mensen die dit niveau hebben gehaald zijn ook bijna per definitie sterke persoonlijkheden, en in die contacten vind ik dan ook een enorme rijkdom. Meer nog dan toen ik met spelers werkte, omdat het intellectuele niveau bij de scheidsrechters door de bank genomen toch een stuk hoger ligt.” De FIFA is vast van plan om van deze World Cup een ‘cleane’ editie te maken, in alle opzichten. Helsen: “Een belangrijke slogan is ‘No against dive and dope’. Daarmee wordt aangegeven dat simuleren tijdens de wedstrijd net zo goed vals spelen is als het gebruik van verboden producten. Duidelijke simulaties zullen meteen met een gele kaart bestraft worden.”
De fysieke prestaties van de scheidsrechters overtreffen die van de spelers in sommige opzichten. Enige voorbereiding en begeleiding is dus geen overbodige luxe.
foto: Reporters / Michel Gouverneur
Helsen werkt sinds 1998 mee aan de jaarlijkse ‘clinics’ die UEFA organiseert voor de vijftig beste scheidsrechters. Het was ook onder zijn impuls dat de scheidsrechters tijdens Euro 2000 voor het eerst behandeld werden alsof het om een zeventiende team ging. Die aanpak was succesvol en trok de aandacht van FIFA en de Aziatische organisatoren. Het is al vaker gezegd dat topscheidsrechters - Urs Meier wordt in dat verband vaak genoemd - over een betere conditie beschikken dan vele topspelers. Minder bekend is dat ook de daadwerkelijke fysieke prestaties van de scheidsrechter op het veld die van de spelers in sommige opzichten overtreffen. Hij legt ongeveer dezelfde afstand af, maar presteert een hoger aantal zogenaamde activiteitswissels, waarmee de overgangen bedoeld worden tussen stilstaan, wandelen, joggen en lopen. Bovendien zijn scheidsrechters gewoonlijk wat ouder dan de spelers en moeten ze per minuut gemiddeld twee à drie beslissingen nemen die de wedstrijd kunnen bepalen. Onderzoek wijst uit dat zulke beslissingen het beste genomen kunnen worden van op niet meer dan vijftien meter van de actie, en om daar telkens te staan moet je topfit zijn. Een professionele begeleiding is dus zeker geen luxe. Aan het tornooi ging een intensieve
foto: Rob Stevens
Minister-president Dewael begrijpt dat onderzoek geld kost. De inhaalbeweging die onder zijn voorganger Van den Brande gestart was, om onze onderzoeksfinanciering op het niveau van de belangrijkste partnerlanden te brengen, was een tijdlang wat naar de achtergrond verhuisd. Na een opiniestuk in De Standaard van de hand van Marc Luwel, voormalig topmedewerker van minister Vanderpoorten en deskundige op het vlak van wetenschapsbeleid, geeft Dewael te kennen dat hij ten volle bereid is om vanaf 2003 het Vlaams budget voor onderzoek jaarlijks met 60 miljoen euro te doen stijgen.
NIEUWS KORT
30.5.2002 C A M P U S K R A N T
5
ONDERWIJS Studiedag van 4 juni zet aan tot vernieuwing onderwijs
Tim Vuylsteke Op dinsdag 4 juni organiseert de K.U.Leuven haar jaarlijkse studiedag voor onderwijsvernieuwing. Dit jaar gebeurt dat onder de veelzeggende titel ‘BaMa: onderwijs uitgedaagd’. Deze studiedag biedt docenten de kans om terug te blikken op wat het afgelopen jaar gepresteerd werd op onderwijsgebied, en om inspiratie op te doen voor het volgende academiejaar. De titel laat aan duidelijkheid niets te wensen over: het accent van de onderwijsvernieuwingsdag zal dit jaar vooral liggen op de invoering van de bachelormasterstructuur, en de veranderingen die dat met zich mee zal brengen. Wat de editie van 2002 echter ook interessant maakt, is dat voor het eerst ook de hogescholen die deel uitmaken van de Leuvense associatie vertegenwoordigd zullen zijn. Coördinator Onderwijsbeleid professor Frans Lammertyn: “Het doel van de onderwijsdag is de collega’s te tonen waar de K.U.Leuven en de geassocieerde hogescholen zoal mee bezig zijn op het vlak van onderwijsvernieuwing, en hen te stimuleren om daar in hun onderwijs ook de nodige initiatieven voor te nemen. Op het programma staan onder meer een onderwijsmarkt met een zestigtal standen over allerlei onderwerpen, info- en vraagsessies rond specifieke thema’s, en demonstraties van enkele van onze informaticatoepassingen. Het geheel is zeer groots opgezet, vooral omdat we nu ook veel bezoekers verwachten uit de associatie-instellingen.” “De onderwerpen die op de studiedag aan bod komen zijn gelinkt aan een aantal concepten waar momenteel rond gewerkt wordt. Centraal staat de begeleide zelfstudie, die in overeenstemming met recente psychologische inzichten andere rollen toekent aan zowel docent als student. Vroeger bestond de taak van de docent vooral uit het overbrengen van kennis, nu moet hij de student begeleiden bij het zelf verwerven van kennis. Er komt meer nadruk te liggen op studeren en leren dan op doceren. Of nog anders uitgedrukt: de docent moet zich nu veeleer afvragen welke opdrachten hij zijn studenten zal geven dan welke leerstof hij hen zal overbrengen.”
Meer middelen, meer kwaliteit
“Verder wordt ook nadruk gelegd op de verwevenheid van de colleges met het wetenschappelijk onderzoek. Via participatie aan dat onderzoek kunnen de studenten vaardigheden onder de knie krijgen die van belang zijn voor hun latere beroep. Zo kunnen ze zich onder meer oefenen in het opzoeken van informatie, en in het analyseren en synthetiseren, en ten slotte ook rapporteren van onderzoeksresultaten. Begeleiding van studenten - vooral eerstejaarsstudenten dan - is trouwens sowieso één van onze belangrijkste programmapunten: met de invoering van het semesterexamensysteem werd afgesproken hier meer middelen voor uit te trekken. Voor de komende drie jaar betekent dat één miljoen euro extra. We hebben altijd al een goed functionerend monitoraatsysteem gehad, maar we zullen kosten noch moeite sparen om die begeleiding nog verder te optimaliseren.” “In diezelfde lijn ligt de kwaliteitszorg. Elk jaar worden enkele studierichtingen uitgebreid geëvalueerd door een externe visitatiecommissie. Daarnaast is er ook een interne evaluatie door de studenten. Op de Academische Raad van 13 mei werd bovendien beslist dat die evaluatie beter georganiseerd moet worden. Vanaf volgend jaar moet elke docent zijn vak tijdens het laatste contactmoment van het jaar laten evalueren door de studenten. Bij een mindere score zullen de professoren aangezet worden tot remediëring. Onze bedoeling is immers niet de docenten tot in de puntjes te gaan controleren: we willen enkel de kwaliteit van ons onderwijs waarborgen, en waar nodig verbeteren.” “Internationalisering vormt nog een ander belangrijk thema op de studiedag. Momenteel zijn er in dit verband de Socrates- en Erasmusprogramma’s. Maar
BaMa-decreet naar de eindmeet De afgelopen jaren is er al uitgebreid gediscussieerd over de hervorming van het hoger onderwijs. Pas nu, nadat de Vlaamse regering op vrijdag 24 mei een voorontwerp van decreet goedkeurde, is er ook een eerste officiële tekst. Die is echter nog lang niet definitief. Nu start de officiële ronde van advisering door onder meer de Vlaamse Onderwijsraad en de Raad van State, en pas daarna komt de tekst voor definitieve behandeling in het Vlaams parlement. Men mag er echter van uitgaan dat de grote lijnen nu wel vastliggen. Belangrijke elementen zijn: • de definitieve opdeling van de hogere opleidingen in bachelors (ten minste drie jaar) en masters (ten minste één jaar). Men onderscheidt professionele en academische bachelors (aan hogeschool resp. universiteit) en academische masters (alleen aan de universiteit of aan een
hogeschool van 2 cycli); • een geïntegreerde samenwerking tussen hogescholen en universiteiten in een associatieverband, dat borg moet staan voor verhoogde onderwijs- en onderzoekskwaliteit; • een uitgebreid kwaliteitsbewakingssysteem, met een formele accreditatie (= erkenning) van de opleidingen; • een duidelijker uitgetekend systeem van welke talen mogen worden gehanteerd in de opleidingen. Als de goedkeuring van dit voorontwerp zijn normale beslag neemt, dan zullen de eerste masters al uitgereikt kunnen worden vanaf het academiejaar 20042005 (de huidige einddiploma’s van een universiteit en van hogeschoolopleidingen van ten minste vier jaar kunnen dan zo omgedoopt worden). Vanaf dat jaar gaat dan ook de graduele invoering van de vernieuwde opleidingen van start.
vanaf de invoering van BaMa moeten uitwisselingen nog gemakkelijker worden. Het moet in principe mogelijk worden je bacheloropleiding in Leuven te volgen, en je mastertitel in het buitenland te behalen. In een eerste fase zal het vooral aftasten worden, maar op langere termijn zullen we het aantal uitwisselingen ongetwijfeld spectaculair zien toenemen. Ook het uitwisselen van proffen zullen we proberen aan te moedigen.” Zwaar
“Een volgend, niet minder belangrijk onderwerp is TOLEDO, het elektronische toets- en leerplatform van de K.U.Leuven, met Blackboard als de meest bekende toepassing. Het informaticasysteem werd vorig academiejaar uitgetest aan de KULAK, en sinds september wordt het over de hele universiteit gebruikt. Momenteel staan ongeveer achthonderd van de zesduizend cursussen die we aanbieden al op Blackboard, en dat aantal blijft nog steeds groeien.”
foto: Rob Stevens
Docenten dagen onderwijs uit
Professor Frans Lammertyn: “De komende drie jaar trekken we 1 miljoen euro extra uit voor de begeleiding van studenten.”
“Het uitvoerigst worden de docenten natuurlijk geïnformeerd over de invoering van de bachelor-masterstructuur. BaMa is niet voor niks het hoofdthema op de onderwijsdag. De komende academiejaren wordt de operatie nauwgezet voorbereid: voorstellen worden gedaan, programma’s uitgewerkt en programmaboeken aangepast... In september 2004 moeten dan de eerste bacheloropleidingen van start gaan (zie ook kadertekst - red.). Op de studiedag willen we de docenten vooral uitleggen hoe alles precies in zijn werk zal gaan, zodat ze vertrouwd raken met de materie, want uiteindelijk zijn zij het die, samen met de studenten, BaMa concreet zullen moeten maken.”
• Inschrijven voor de studiedag kan enkel via www.kuleuven.ac.be/studiedag4juni/.
LOKO: “Tevreden over inspraak” Dat ook LOKO, de Leuvense Overkoepelende KringOrganisatie, de onderwijsdebatten niet ongemoeid laat, bewijst de gedrevenheid van de studenten die zetelen in de Onderwijsraad. Pieter Michiels, student tweede licentie Oude Geschiedenis en enige kandidatuur Politieke Wetenschappen, en Céline Eeckhout, studente tweede licentie Klassieke Filologie, vertellen hoe de studenten aankijken tegen onderwijsvernieuwing. Pieter: “We zijn eigenlijk vrij tevreden over de inspraak die we krijgen op het vlak van onderwijsvernieuwing. Op macroniveau hebben we natuurlijk niks in de pap te brokken - al hebben we via VVS (Vlaamse Vereniging van Studenten - red.) toch een klein beetje invloed op de beslissingen van minister Vanderpoorten. Maar in de BaMa-stuurgroep, bijvoorbeeld, hebben we een drietal zetels, en ook op de Academische Raad en de Onderwijsraad kunnen we ons mengen in de debatten. We hebben dus wel degelijk de mogelijkheid om mee te werken op het hoogste universitaire niveau.” “Al kan de Onderwijsraad zijn nut waarschijnlijk nog het meest bewijzen op de POC-vergaderingen,” gaat Céline verder. “Daar worden alle voorstellen van hogerhand immers uitgewerkt per studierichting, en worden dus meer concrete zaken beslist, zaken die dichter bij de studenten staan. Onze taak bestaat erin de
onderwijsverantwoordelijken vertrouwd te maken met de ingewikkelde dossiers, zodat ze op de POC-vergaderingen niet met hun mond vol tanden staan.” Pieter: “Er wordt overigens wel degelijk geluisterd naar ons binnen de POC. De studenten hebben immers vaak het beste overzicht over de opleiding, omdat ze die aan den lijve ondervinden.” Concreet: wat is het standpunt van de Onderwijsraad over bijvoorbeeld het concept begeleide zelfstudie? Pieter: “Het concept en de algemene krijtlijnen ervan bestaan al een tijdje, maar het lijkt alsof het pas nu tot iedereen doordringt wat begeleide zelfstudie eigenlijk is. En voor het definitief ingeburgerd raakt, zullen er nog heel wat jaren verstrijken, vrees ik. Het grootste probleem is dat het concept in de meeste gevallen slechts gedeeltelijk toegepast wordt: het aspect zelfstudie vormt meestal geen probleem. Van het aspect begeleiding komt echter minder in huis.” Céline: “De oorzaak daarvan ligt in het feit dat meer begeleiding betekent dat er meer personeel moet worden aangeworven. En daar wringt natuurlijk het schoentje. Vaak is het ook zo dat de proffen er zich iets te gemakkelijk vanaf maken: er komt een deel zelfstudie bij, maar er verdwijnt niets in de plaats. Vooral in combinatie met een eindverhandeling kan dat de opleidingen nodeloos zwaar maken.”
LOKO-onderwijsvertegenwoordigers Céline Eeckhout en Pieter Michiels foto: Rob Stevens
6 CAMPUSKRAN T 30.5.2002
Wereldcongres Musicologie strijkt neer in Leuven
NIEUWS
46 landen, 650 sprekers, van polyfonie tot pop foto: Rob Stevens
Ludo Meyvis
Er zijn congressen, en er zijn congréssen. Leuven heeft de eer er dit jaar eentje van die laatste soort te organiseren. Van 1 tot 7 augustus vindt in onze stad het vijfjaarlijkse congres van de International Musicological Society (IMS) plaats. Het gaat om een heus mega-initiatief, onder het voorzitterschap van professor Ignace Bossuyt.
Ignace Bossuyt
“Het is inderdaad wel iets bijzonders,” zegt Bossuyt. “Het IMS-congres is hét forum van onze discipline, het 17de in de reeks. Het is pas de tweede keer dat het in België plaatsheeft. Voor het vorige moeten we naar Luik, maar dat is wel al geleden van 1930 - dat was trouwens het allereerste congres van de IMS. De vorige congressen werden georganiseerd in Bologna in 1987, in Madrid in ’92 en in Londen in ’97, geen slecht gezelschap toch. Leuven was trouwens niet de enige kandidaat om dit congres te organiseren, Sydney wilde ook, maar uiteindelijk werd er om praktische redenen toch voor Leuven geopteerd.” Alles en iedereen
omvangrijke bibliografieën en reeksen, en daarnaast is er natuurlijk het congres.” “Het congres in Leuven wordt praktisch georganiseerd door de afdeling Musicologie en door de Alamire Foundation, het Internationaal Centrum voor de studie van de muziek in de Lage Landen. Het spreekt vanzelf dat zo’n organisatie niet op één persoon kan draaien, maar ik wil toch even onderstrepen dat er bij Alamire een paar medewerkers zijn die een héél groot deel van het werk op hun schouders nemen. Die praktische organisatie mag je niet onderschatten. Alle hotels zijn inmiddels geboekt, tot in Brussel toe, en een paar honderd congressisten krijgen logies in studentenkamers.” “Voor de openingstoespraak hebben we gekozen voor een heel bijzonder iemand uit eigen midden: professor Herman Van den Berghe, ere-vice-rector en voorzitter van de Alamire Foundation. Wie hem een beetje kent, weet dat hij niet alleen een biomedicus van wereldfaam is, maar ook een benijdenswaardige muzikale bagage heeft.” Bedreigde klanken
“Uiteraard kan zo’n groot congres voor musicologen niet zonder omlijstende activiteiten. Op de openingsdag zal een speciale creatie uitgevoerd worden van de hand van Jeroen D’hoe, die bij ons praktijkassistent geweest is en nu in New York studeert. Joris Verdin zal een nocturne verzorgen op ‘zijn’ instrument, het harmonium, waarover hij vorig jaar doc-
• Meer info: http://millennium.arts.kuleuven.ac.be/ims2002. Alamire Foundation: http://fuzzy.arts.kuleuven.ac.be/alamire
foto: Patrick Holderbeke
“Het gaat om een omvattend musicologisch congres, waarin de meest uiteenlopende specialisaties aan bod komen: van
historische tot systematische musicologie, van gregoriaans tot pop, van monodie tot polyfonie, van organologie tot muziekpsychologie, zo goed als alles dus. Iemand die echt wil bijblijven op musicologisch vlak, kan eenvoudig niet om zo’n congres heen. In het verleden werden de congressen meestal op een welbepaald thema toegespitst, maar dat bleek minder aantrekkelijk voor heel wat musicologen. Om er echt een wereld-bijeenkomst van te maken, hebben we nu dus gekozen voor een zo ruim mogelijke waaier aan thema’s.” “Uiteraard wordt zo’n congres opgesplitst in deelsessies. Je kunt fysiek gewoon niet alles bijwonen: we verwachten 650 sprekers uit 46 landen... Alles samen zullen we ongeveer 1.000 deelnemers hebben. Dit is dus géén wervend artikeltje hè, we zitten al helemaal vol.” “Het IMS is de wereldvereniging van musicologen. Ze werd opgericht in 1927 in Basel, waar ze nog altijd haar hoofdzetel heeft. De vereniging stelt zich tot doel om via internationale samenwerking het musicologisch onderzoek te stimuleren en te ondersteunen. Zowel instituten als individuen kunnen lid worden. Het IMS publiceert een aantal zeer
toreerde. En er zijn ook vier beiaardconcerten.” “Verder loopt in de Centrale Bibliotheek van 1 augustus tot 15 september de tentoonstelling Bedreigde Klanken, die de aandacht wil vestigen op de zeer grote rijkdom en tegelijk ook de soms erbarmelijke toestand van muziekcollecties, in druk of in handschrift. De Alamire Foundation heeft de afgelopen twee jaar 150 van die collecties gelokaliseerd en bestudeerd. Soms gaat het echt om unieke verzamelingen, die niet zelden in hun fysieke voortbestaan bedreigd worden. Met die tentoonstelling willen we wijzen op de dringende noodzaak om snel en efficiënt een beleid voor ons vaak onontgonnen muzikaal erfgoed te ontwikkelen. Uiteraard worden enkele werken uit die collecties tijdens het congres uitgevoerd.” “Het enige probleem waar de organisatie van het congres nog mee worstelt, is van financiële aard. Het valt niet mee om sponsors te vinden voor zo’n groot gebeuren, dat echter niet rechtstreeks aantrekkingskracht uitoefent op het brede publiek. Die financiële beperkingen maken het onder meer noodzakelijk om ons te beperken in de uitgave van de referaten. Als we die volledig willen publiceren, zou dat op twaalf dikke volumes neerkomen. Dat is onhaalbaar. Maar met wat extra ruggensteun moet het mogelijk zijn minstens een degelijke selectie aan te bieden. Ook op logistiek vlak is extra financiering aangewezen. Maar ik reken erop dat ook die klip wel genomen zal worden.”
Muzikale robotfoto Ook de Kortrijkse campus KULAK maakt werk van cultuur op en rond de campus. Dinsdag 14 mei, bijvoorbeeld, kon je in de centrale hal niet naast Harma en Vibi kijken, twee sonargestuurde robotten die muzikaal reageren op beweging en dus door een soort pantomime bespeeld kunnen worden. De interactieve installaties zijn het werk van componist en instrumentenbouwer Godfried-Willem Raes, van de Gentse muziekstichting Logos. Hoewel bedoeld voor concerten van het Logosensemble, kregen Harma en Vibi hier de ludieke taak de bewegingen in de hal te vertalen in geluid. Langslopende studenten, professoren, medewerkers en bezoekers kregen als het ware een muzikaal portret van zichzelf te horen. • http://logosfoundation.org/
30.5.2002 C A M P U S K R A N T
7
EEN LEVEN LANG Seksuoloog Piet Nijs
“Erotiek laat zich niet aan banden leggen door de rede” Wouter Verbeylen “Tijdens mijn studie geneeskunde is het woord ‘seks’ nooit gevallen. Reproductie en voortplanting, dààr ging het over - uiteraard enkel in de technische betekenis.” Tijden veranderen, daar hoef je seksuoloog en psychiater Piet Nijs niet van te overtuigen. Hij heeft de evolutie meegemaakt van de introductie van de pil naar een tijd waarin seks geen taboe meer lijkt, maar intimiteit des te meer. Op 11 mei gaf hij in de aula Pieter De Somer zijn afscheidscollege voor bijna 600 toehoorders. Voor Campuskrant laat Nijs een laatste keer zijn blik dwalen over zijn carrière. “Ik had handige vingers,” zegt Piet Nijs, “ik was ook graag chirurg geworden. Maar ik had voor geneeskunde gekozen uit bewondering voor missiedokters, voor mensen als dokter Schweitzer - ik had vooral interesse voor de menselijke kant van het vak. Dus kwam ik bij psychiatrie en seksuologie terecht.” “Toen ik begon op de Afdeling Gynaecologie en Verloskunde - het Instituut voor Familiale en Seksuologische Wetenschappen werd pas in ’61 opgericht - kregen we nog geen koppels over de vloer, enkel vrouwen. De partner stond er nog letterlijk in de weg: in het lokaal was zelfs geen stoel voorhanden. Het eerste wat we dus gedaan hebben is een paar stoelen plaatsen, om toch enigszins een gesprekssituatie te creëren. Dat was hoognodig, want contraceptieproblemen waren vaak slechts een visitekaartje voor relatieproblemen.” “Het was de tijd van de doorbraak van de anticonceptiepil. De eerste jaren ging dat niet echt vlot: vaak zagen we vrouwen een tijdje na hun consultatie terug op de prenatale raadpleging. Het gebruik van de pil werd toen grotendeels ‘gesaboteerd’ door de psychologische aspecten ervan. Ik heb daar dan een boekje over geschreven, dat toevallig een maand voor de encycliek Humanae Vitae verscheen, waarin technische contraceptie werd verboden. De eerste druk van het boekje was dan ook meteen uitverkocht. Op één winter ben ik toen 45 avonden over anticonceptie gaan spreken met huisartsen overal te lande.”
“Ik heb de hele evolutie in contraceptie meegemaakt: eerst moest er voor de pil een medische indicatie zijn - het was tenslotte een medicijn -, daarna een medisch-psychiatrische, dan een psychologische - men had ‘te veel kinderen om te dragen’, - en ten slotte de vrije keuze. En toen die strijd eenmaal gestreden was, kwam het debat over sterilisatie op gang, want je kon die pil toch niet blijven nemen? In de jaren ’80 volgde dan het abortusdebat, en de discussie over kunstmatige inseminatie.” “Natuurlijk was er heel wat weerstand tegen sommige evoluties, ook binnen de universiteit, maar we namen nooit onbesuisd beslissingen. Met de patiënt moest er altijd een informed consent zijn, en met de professoren hadden we een denkgroep die maandelijks bijeenkwam om de hete hangijzers te bespreken. En binnen de universiteit hadden we altijd wel een paar steunpilaren, zoals de professoren Dondeyne en Janssens. Door de tegenstand werden we trouwens gedwongen om verantwoord te werk te gaan, en om dieper na te denken. Neem nu die beruchte encycliek Humanae Vitae: die wordt altijd zo strikt, zo natuur-biologisch geïnterpreteerd, terwijl in de titel alleen al, ‘Het menselijk leven’, een prachtige liefdesklank schuilt.” Seksuele intelligentie
“Vandaag de dag rust er geen taboe meer op seksualiteit. Er wordt meer gepráát over seks en erotiek, dat staat vast. Maar voor mij telt enkel de kwaliteit van dat
praten. Seks mag dan wel in de openbaarheid gebracht zijn, maar tegelijk heeft de dictatuur van de massamedia in de praktijk bijna geleid tot een verbod op intimiteit. Eén van de grote schuldigen daarvoor is het elektronische tijdperk van het seksuele, dat begin jaren ’80 aanbrak: eerst deed de video zijn intrede, later het internet. Daardoor kwam seksuele agressie veel meer aan de oppervlakte, ook in België, met kinderporno en zo. Nee, seks lijkt nu misschien meer bespreekbaar, maar de problemen zijn dezelfde gebleven: hooguit is de pathologie verlegd van de mens naar het hele systeem. De essentiële taal van het lichaam is een intieme, woordenloze taal, en vooral: een geweldloze taal.” “Men denkt nu ook te gemakkelijk: we hebben onze seksuele revolutie al gehad, dertig jaar geleden. Dat kan zo zijn, maar dan vergeet men wel dat die revolutie slechts voor één generatie heeft plaatsgevonden. En daardoor blijven de nieuwe generaties met al hun vragen in de kou staan.” Vorig najaar kon Vlaanderen zijn seksuele intelligentie testen voor de buis. In een interview met De Standaard becommentarieerde Piet Nijs toen het ‘Seksueel Intelligentie Quotiënt’. Zijn besluit was hard: “Seks en rede kun je niet met elkaar in harmonie brengen.” “Daarmee bedoelde ik dat de erotische ziel zich niet zomaar aan banden laat leggen door de rede. Partners denken vaak: ‘Het moet goed gaan als we hetzelfde bedrijfsmodel delen’, maar zo werkt dat dus niet. Erotiek laat zich toch ook niet reduceren tot coïtus-technieken. De menselijke stem bijvoorbeeld is één van de meest erotische uitdrukkingsmiddelen die we hebben. Het gaat om veel meer dan hartstocht en piekervaringen, het gaat om het kompas van het gevoel.” “Ik merk dat velen het noorden kwijt
zijn - en niet alleen op seksueel vlak. België staat nu bijna bovenaan in de zelfmoordstatistieken, dat wijst er toch op dat heel wat mensen het moeilijk hebben met de gave om te leven.” Erasmus’ erfenis
De laatste tien jaar werkt Piet Nijs vooral met mensen uit contactberoepen: leraars, pedagogen, therapeuten, artsen. “Er is tegenwoordig weinig arbeidsvreugde in die sector, en veel depressies en burnout. De statistieken zijn schrijnend: dertig procent van de Zweedse artsen wil stoppen, dertig procent van de Franse artsen willen hun leidinggevende functie neerleggen. Vele hulpverleners raken ‘secundair getraumatiseerd’ doordat ze gebombardeerd worden door trauma-verhalen, terwijl het werkmidden hen uitbuit.” “Inmiddels zet ik me vol enthousiasme in voor een nieuwe droom, de Europese Stichting ‘Erasmorus’. Je zou die stichting mijn erfenis kunnen noemen. De naam is een samentrekking van Erasmus en Thomas Morus, twee mensen die symbool staan voor vrijheid en verdraagzaamheid, die zich hebben losgevochten uit de wetenschappelijke en religieuze ideologieën van hun tijd. Het zal een ‘Therapeuticum Trilingue’ worden, een centrum waar je terechtkan voor informatie, vorming én therapie.” “De stichting wil een bescheiden bijdrage leveren tot de vorming van de homo universalis: naast biologische en psychotherapeutische, komen er ook de sociale en culturele aspecten aan bod. Want als je écht meer te weten wil komen over de hedendaagse mens, mag je je niet beperken tot statistieken en simpele chikwadraten. Je moet zijn cultuur in heel haar veelzijdigheid bekijken.”
foto: Rob Stevens
Vacature medewerker Persdienst
Piet Nijs: “Er wordt meer gepraat over seks en erotiek, dat staat vast. Maar tegelijk heeft de dictatuur van de massamedia in de praktijk geleid tot een verbod op intimiteit.”
8 CAMPUSKRAN T 30.5.2002
Voor de Dienst Communicatie zoeken wij een medewerker Persdienst (m/v), specialiteit wetenschapscommunicatie (graad 7 - VB/A/2002/20/W). • Functie: inhoudelijke en organisatorische ondersteuning bieden bij de verdere uitbouw van de K.U.Leuven-persrelaties, onder coördinatie van de persverantwoordelijke. In het bijzonder instaan voor de communicatie over wetenschappelijke onderzoeksprojecten en -resultaten. • Profiel: universitair diploma of gelijkwaardig door ervaring, grondige kennis van het Nederlands, vlotte kennis van Frans en Engels, goede mondelinge en schriftelijke communicatievaardigheden, journalistieke ervaring is aanbevelenswaardig, in staat op korte termijn uiteenlopende wetenschappelijke dossiers te behandelen, brede algemene kennis met interesse voor onderwijs en wetenschappen, stressbestendig, kunnen werken met strakke deadlines, graag werken in teamverband, flexibel, vertrouwd met pc-toepassingen en het internet. Stuur uw gemotiveerde sollicitatie met curriculum vitae voor 14 juni naar de Personeelsdienst ATP ter attentie van Griet Verbist, personeelsconsulent, Willem de Croylaan 54 te 3001 Heverlee, (t) 016 32 20 16, (f) 016 32 29 98,
[email protected]. De sollicitatiegesprekken hebben plaats op 20 juni. Inzake rekrutering en aanwerving voert de K.U.Leuven een gelijkekansenbeleid. Uitgebreid vacaturebericht op www.kuleuven.ac.be of op te vragen bij Elsie Gilis op (t) 016 32 26 34.
In memoriam De universitaire gemeenschap neemt afscheid van: Professor Willy D’Havé, lid van de Inrichtende Overheid K.U.Leuven, geboren te Eeklo op 11 oktober 1923 en overleden te Overijse op 11 mei 2002.
STUDENTEN
Vakantiejobs in overvloed
Jbdnst. zkt. studn. Tim Vuylsteke De paradox van de student. Hij staat in geen enkele cursus vermeld, maar het bestaan ervan is onomstotelijk bewezen. Waar het de student tijdens het academiejaar vaak ontbreekt aan de nodige werklust, staat er tijdens de zomermaanden geen maat op zijn bereidheid tot het verrichten van arbeid. En wat doet de student dan? De student zoekt een job. Wij hebben goed nieuws voor die jobzoekende student: de Jobdienst zoekt studenten.
foto: Johan Van Cutsem
Karen Brusselmans (Jobdienst): “Het aanbod voor de zomervakantie is zoals elk jaar weer groot en gevarieerd. Allereerst zijn er natuurlijk de jobs op de universiteit zelf, zoals de jaarlijks terugkerende administratiewerkjes, of het poetsen en schilderen van de studentenresidenties. Maar er zijn ook heel wat bedrijven en interimkantoren die bij ons hun werkstudenten komen rekruteren. Verder zijn er nog talloze aanbiedingen voor promotiejobs, en enkele hele leuke dingen zoals de tentenopbouw bij rockfestivals.” “We krijgen trouwens ook vaak aanbiedingen voor jobs buiten het Leuvense,” vult Karens collega Hans Van Campenhout aan. “Zo kunnen mensen die ver wonen dichter bij huis aan de slag.”
nog eens terug om alles definitief te regelen.” Ook Anne Kaiser, tweede licentie Romaanse, moet nog eens terugkomen: “Ik heb van de mensen op de Jobdienst een paar telefoonnummers gekregen van werkgevers, en die ga ik nu eens uitproberen. Heel interessant zijn trouwens de talrijke kaartjes met jobaanbiedingen die ze hier elke dag komen aanvullen: op de gele kaartjes staan de contactadressen al vermeld, bij de witte moet je nog even binnenwippen.”
Sylvia Vandenbroucke, tweede licentie Communicatiewetenschappen: “Ik zit nu in mijn laatste jaar, en heb maar twee examens meer, dus in juni heb ik tijd zat. Er zijn hier echt heel veel jobs waaruit je kan kiezen, al zal het voor mij toch niets worden, vrees ik. Ik zou graag als dienster werken, maar er is geen plaatsje vrij. Die jobs zijn blijkbaar het populairst.” Hadden anderen meer succes? Kristof Cox, eerste licentie Rechten: “Ik heb op het Internet een formulier ingevuld waarop ik moest aangeven wat mijn vaardigheden en interesses zijn, en toen kreeg ik van de Jobdienst een mailtje met een lijstje van de beschikbare jobs. We hebben samen besproken welke jobs mij het beste liggen, en over een aantal dagen kom ik
• Jobdienst, Naamsestraat 80, maandag-vrijdag, 14-17u, www.kuleuven.ac.be/dsv/studvoor/jobdienst.htm.
ONDERZOEK
Spin-offs van de K.U.Leuven
4AZA Bioscience ontwikkelt baanbrekende geneesmiddelen Ludo Meyvis De behuizing in Sint-Rafaël stelt voorlopig nog niet veel voor, maar de ambitie van een van de nieuwste spin-offs van de K.U.Leuven kan tellen. 4AZA Bioscience NV heet de nieuweling voluit. We zochten Benoît Verjans op, Chief Executive Officer. multiple sclerose. Bij auto-immuunziekten wordt het immunologisch evenwicht van je lichaam verstoord, waardoor het als het ware zichzelf als vijandelijk beschouwt. De moleculen die we willen ontwikkelen, zijn ook bedoeld tegen een aantal andere ziekten, zoals kanker, of tegen de neurodegeneratie die optreedt bij de ziekten van Alzheimer en Parkinson.” “Dat klinkt allemaal ambitieus, maar een aantal van de ongeveer duizend moleculen die we intussen al ontwikkeld hebben, vertoonden erg veelbelovende resultaten bij de screening, de eerste evaluatie qua werkzaamheid en selectiviteit als immuun-inhibitor. Die moleculen optimaliseren en verfijnen we, om daarna de preklinische en uiteindelijk de klinische testfase in te gaan.” “We zijn uiteraard maar een klein bedrijf, en het is niet de bedoeling dat we alle stappen tussen ontwikkeling en commerciële productie zelf doen. We zullen dus moeten samenwerken met grote farmaceutische bedrijven. Dat kan gaan om gezamenlijke ontwikkeling, of om het outlicencing van onze producten, afhankelijk van de mate van hun invloed op onze doelziekten.” Dure onderneming
“Ons startkapitaal bedraagt 4,5 miljoen euro, ter beschikking gesteld door Capricorn Venture II, Fortis Private Equity, Fagus, KBC Investco en het K.U.Leuven Gemma Frisius Fonds. Dat lijkt een aanzienlijk bedrag, maar je mag niet vergeten dat de ontwikkeling van geneesmid-
foto: Rob Stevens
Benoît Verjans heeft heel wat ervaring opgebouwd in de farmaceutische industrie, onder meer via zijn vroegere functies bij UCB Pharma en McKinsey & Company: “De naam van ons nieuwe bedrijf is eigenlijk chemisch van oorsprong. De 4AZA komt uit de scheikundige naam van de groep van moleculen waarop we onze hoop gevestigd hebben. Ons bedrijf is opgericht in april, maar de wetenschappelijke basis is natuurlijk veel ouder. Onze eerste tests werden uitgevoerd in 1998, en de belangrijkste patenten zijn toegekend in 1999. 4AZA mikt op de ontwikkeling van moleculen die ingezet kunnen worden als geneesmiddel in een brede waaier van levensbedreigende ziekten. De ontwikkeling van zulke moleculen kost veel tijd en bijzonder technische knowhow. Die basis heeft 4AZA, door de medewerking van professor Wolfgang Pleiderer van de Universiteit van Konstanz, een autoriteit op het vlak van de synthetisering van moleculen, en van de Leuvense professoren Mark Waer en Piet Herdewijn, van het UZ Gasthuisberg en het Rega Instituut. Professor Herdewijn heeft trouwens als postdoc bij Pfleiderer gewerkt.” “We richten ons hoofdzakelijk op moleculen die werkzaam zijn bij immunologische problemen. Die duiken op bij heel wat uiteenlopende aandoeningen. Je hebt bijvoorbeeld de rejectie van getransplanteerd lichaamsmateriaal. Er is ook het probleem van auto-immuunziekten, zoals bijvoorbeeld de reumatoïde arthritis, of ziekten als psoriasis en
Benoît Verjans (boven, derde van rechts) : “De moleculen die we willen ontwikkelen, zijn bedoeld tegen ziekten als kanker, of tegen de neurodegeneratie die optreedt bij de ziekten van Alzheimer en Parkinson.”
delen een bijzonder dure aangelegenheid is. Voor immunologische geneesmiddelen mag je rekenen op een klinische testgroep van meerdere honderden patiënten. Dat is heel kapitaalintensief werk. We schatten dat we voor ons eerste succesvolle product een ontwikkel- en testkost zullen hebben van ongeveer 40 miljoen euro. Vandaar dat we volgend jaar al een uitbreiding van het startkapitaal voorzien. En dan moet je er nog altijd rekening mee houden dat de hele zaak uiteindelijk ook nog kan mislukken: één fout in de ontwikkelfase kan leiden tot onverwachte en ongewenste testresultaten! De ontwikkeling van geneesmiddelen blijft een riskante zaak, maar met de grote wetenschappelijke deskundigheid die we in huis hebben, schat ik onze kansen toch bijzonder hoog in. Alles staat of valt immers met de kwaliteit van de moleculen die je aanmaakt, en juist op dat vlak zijn we bijzonder sterk.”
30.5.2002 C A M P U S K R A N T
• 4AZA Bioscience NV, Kapucijnenvoer 33 (8ste verdieping - voorlopig), 3000 Leuven.
9
DE WERKPLEK Productontwikkeling op maat
Campus Glasblazerij: academisch, met toegevoegde waarde Karla Venken
Al wordt er wel eens een figuurtje geblazen, het is niet de kunst die ze er bedrijven. Maar het blijft maatwerk met vooral gasbrander en longen. Een rondleiding in de universitaire glasblazerij, met Frank Kentie.
Tot midden jaren ’70 hadden zowel de departementen Scheikunde en Natuurkunde als de Faculteit Landbouwwetenschappen een eigen kleine glasblazerij. Een reorganisatie tot één centrale werkplaats lag toen al voor de hand, maar het duurde tot 1996 voor dat helemaal een feit was. De Campus Glasblazerij maakt nu deel uit van de Groepsdiensten Exacte Wetenschappen, maar staat ter beschikking van de hele universiteit, en neemt daarnaast ook externe opdrachten aan, vooral van bedrijven waar oud-studenten werken en van de overheid op vraag van de milieu-inspectie maakte het atelier bijvoorbeeld de glazen onderdelen voor dioxinefilters die bij terreinonderzoek worden gebruik. Frank Kentie, die de dagelijkse leiding heeft, moet economisch denken. Zijn atelier krijgt immers geen werkingskredieten, die moeten de vier personeelsleden zelf verdienen. Productontwikkeling
Derde hals
De rondleiding start bij het begin, de grondstoffen. Een vooraadkamer vol kasten met standaardbuisjes en -buizen van drie millimeter tot dertig centimer doorsnede, laden met plaatjes en andere profielen in het hoogwaardige kwartsglas (tot dertig keer duurder dan gewoon laboglas), slijpstukken en andere koppelingen voor distillatie-opstellingen, enzovoort. Kortom, er wordt in de mate van het mogelijke vertrokken van standaardmateriaal dat in de groothandel verkrijgbaar is. “We krijgen vooral vragen van studenten en onderzoekers over glastechnische aspecten van hun instrumenten, apparaten of opstellingen. De ene keer krijgen we gewoon een aanvraagbon met technische tekening van wat ze nodig hebben, een andere keer is
Thermos
Naast de stock, de ovenkamer. “Bij de bewerking van stukken wordt alleen dat deel verhit dat aangepast of vervormd moet worden. Dat zorgt, zoals in alle materialen, voor spanning en bij gewone afkoeling zou dat tot breuk kunnen leiden. Daarom wordt het afgewerkte product gedurende enkele uren verwarmd in de koeloven, voor borosilicaatglas is dat bijvoorbeeld op 520°C. Hierna koelt de oven gedurende een gecontroleerde tijd af tot kamertemperatuur. Zo krimpen buiten- en binnenoppervlak even snel, en ontstaat er geen spanning in het glas. Voor elk materiaal bestaan er andere parameters die gebruikt moeten worden om dit proces tot een goed einde te brengen.” In het feitelijke atelier staan vier werkbanken met gasbranders en metalen afzuigkappen, en een grote machine waarin je onhandig grote buizen kan monteren en bijvoorbeeld bewerken tot reactievaten of een thermostaatvat, zeg maar een reuzethermos: de binnenkant van het glas krijgt een laagje van een zilveroplossing, het verzilverde vat wordt vacuum gepompt en dan dichtgesmolten. Ze worden gebruikt voor metingen bij lage temperatuur, of om een vloeistof of gas van het ene toestel naar het andere te transporteren zonder dat het afkoelt of opwarmt. Verder heeft de werkplaats nog installaties om te boren, zagen, slijpen, draaien, frezen. Die koude bewerkingen gebeuren meestal met diamant geïmpregneerd gereedschap. Kentie: “De glasblazer of de glasinstrumentmaker zoals ik hem liever noem, heeft vandaag niet meer genoeg aan kunnen glasblazen. Hij of zij moet ook op de hoogte zijn van metaalbewerking, elektriciteit, chemie of optiek, zonder in alles specialist te willen of kunnen zijn. We scholen ons daarom voortdurend bij. Ook met onze externe contacten is er uitwisseling van knowhow.” Kroonluchter
Op het rek met de afgewerkte stukken onder meer een hulscel voor elektroforese, waarvan Kentie ons het principe uitlegt maar dat zou ons hier te ver voeren. “We hebben dezelfde
10 C A M P U S K R A N T 3 0 . 5 . 2 0 0 2
foto’s: Rob Stevens
“Het werk voor de universiteit, ondersteuning bij onderwijs en onderzoek, is prioritair. Die opdrachten, en ook die voor IMEC, doen we aan kostprijs. De meer lucratieve externe opdrachten hebben we nodig om het atelier financieel draaiende te houden, maar we zijn daarin heel selectief: sowieso geen seriewerk, en we moeten er zelf ook iets van leren. Omgekeerd moeten wij soms vragen van onderzoekers aan externen doorspelen. Het is een zeer gespecialiseerde en in ons land zeer kleine sector. We wisselen informatie, technieken en opdrachten uit met de glasateliers van de universiteiten in Antwerpen, Gent, Brussel, Utrecht en Delft en met bedrijven als Phillips, Sylvania, Bayer en B.A.S.F.” “Met de huidige formule lijkt dit atelier op z’n plaats in onze universiteit. We hebben bijvoorbeeld net een platina-elektrode klaar, voor IMEC: het prototype is al een zevental keer getest door de onderzoeker, en telkens weer op zijn aanwijzigingen aangepast door ons. Voor dat soort arbeidsintensieve productontwikkeling-op-maat kan je in de glassector nauwelijks terecht.”
het samen een oplossing zoeken en uitproberen, en we gaan evengoed in op de simpele vraag om een tweede hals aan een maatkolf te maken. Op mijn werktafel liggen nu twee glasplaatjes voor een koelcel waarin de fysische karakteristieken van een vloeistof gemeten kunnen worden, zoals de mate van lichtbreking. Voor de metingen is het van essentieel belang dat de plaatjes, in dit geval kwartsglas, optisch vlak en zuiver zijn. Die polijsting kan in veel gevallen in ons atelier gebeuren. De twee optische plaatjes moeten onder een hoek gemonteerd worden zodat het verschil tussen de uiteinden 400 micron bedraagt, tel daar nog bij dat de kleinste afstand 200 micron is ... Het is even broeden over hoe dat te doen.”
techniek gebruikt als voor de etscontainers die we eerder al ontwierpen. Siliciumschijven voor chips worden gereinigd en geëtst in een vloeistofbad: de schijven gaan verticaal in een draagrekje in de vloeistofcontainer. De standaardcontainers zijn rond, en meestal in metaal. We kregen de vraag van onder andere ESAT of we niet een economischer model van container konden maken, waardoor er minder van de dure vloeistof nodig zou zijn, kortom: rechthoekig zoals het draagrekje. Ons atelier is zover wij weten het enige in België dat dergelijke etscontainers maakt.” “Herstellingen nemen maar een tiende van de werkuren voor de universiteit in beslag. Het gros van onze tijd besteden we dus aan het interessantere werk: stukken op maat, en productontwikkeling. Ik schat dat zo’n negentig procent van onze opdrachten intern zijn. De faculteiten Exacte Wetenschappen, Toegepaste Wetenschappen en Geneeskunde zijn onze grote klanten, dat ligt voor de hand. Maar we hebben ook al armaturen gemaakt voor de Faculty Club, glaswerk van een kroonluchter hersteld en vervangen, hetzelfde met de bollen op de torens van het Arenbergkasteel... En natuurlijk blazen we hier heel af toe ook eens louter voor het plezier, een figuurtje voor de kinderen of een kunstig kleinood.”
Frank Kentie (bovenste foto): “De glasblazer of de glasinstrumentmaker zoals ik hem liever noem, heeft vandaag niet meer genoeg aan kunnen glasblazen. Hij of zij moet ook op de hoogte zijn van metaalbewerking, elektriciteit, chemie of optiek.”
• Campus Glasblazerij, Celestijnenlaan 200F, 3001 Heverlee, (t) 016 32 73 14 of 016 32 75 79
alumnikrant
zeswekelijkse bijlage voor oud-studenten
Werkzaamheden Campusbib Exacte Wetenschappen schieten op
Functioneel huwelijk tussen oud en nieuw Gert Gielen Op 1 oktober wordt op de Campus Heverlee een gloednieuwe bibliotheek Exacte Wetenschappen geopend. Niet zomaar een bibliotheek, maar een ontwerp van de befaamde Spaanse architect Rafaël Moneo dat geënt is op de resten van het Celestijnenklooster aan de W. de Croylaan. De vier betrokken faculteiten - de groep Exacte Wetenschappen en de Faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie - beschikken momenteel over liefst vijftien departementsbibliotheken. In 1996 werd vastgesteld dat de nadelen van deze situatie te groot werden. Het werd moeilijk om elke kleine bibliotheek uit te rusten met de nieuwe media en het daarvoor vereiste gekwalificeerde personeel en bovendien was de opdeling achterhaald door het toenemende multidisciplinaire karakter van de opleidingen. Er werd daarom besloten tot de bouw van een nieuwe bibliotheek op de site van het oude Celestijnenklooster. Wedstrijd
foto: Rob Stevens
De internationale architectuurwedstrijd die vervolgens werd uitgeschreven, stelde de deelnemers voor een niet geringe uitdaging: de bestaande ruïnes, die sinds 1978 een beschermd monument zijn, combineren met een aanzienlijke nieuwbouw en het geheel inrichten als een praktische, moderne bibliotheek die ruimte kan bieden aan 250.000 boeken in open rek, naast nog eens bijna dubbel zoveel volumes in gesloten rek en 500 studeerplaatsen. De drie architecten die door de voorrondes kwamen waren professor Paul van Aerschot, die al verscheidene Leuvense bibliotheken ontwierp, Andrea Bruno, een Italiaan met een leerstoel aan het Centrum Lemaire in Leuven, en de Spanjaard Rafael Moneo. De jury koos uiteindelijk voor Moneo. Deze winnaar van de prestigieuze Pritzker-prijs (1996), die al in 1993 een Leuvens eredoctoraat ontving, maakte enkele opvallende keuzes die zijn voorstel onderscheidden van dat van zijn concurrenten. Ter-
wijl hun ontwerpen verwezen naar het originele grondplan en door een open architectuur de historische band met het tegenoverliggende kasteel van Arenberg in de verf zetten, ging Moneo prozaïscher te werk. De overblijfselen van de abdij worden weliswaar in hun waarde gelaten en optimaal benut, maar hun geschiedenis werkt niet echt door in het gebouw. In de kleine leeszaal achter de inkomhal kan de bezoeker wel uitkijken op de historische binnenplaats met haar zuilengalerijen en mijmeren over vergane glorie, maar nergens wordt de illusie gewekt dat hij zelf teruggekeerd is in de tijd en zich niet bevindt in een smaakvol en efficiënt ingerichte eenentwintigsteeeuwse bibliotheek. Het geheel maakt desondanks een homogene indruk. Behalve met de genoemde glazen wand heeft Moneo namelijk ook niet gekozen voor de confrontatie tussen oud en nieuw, maar wel voor een doorgedreven functionele aanpak.
De bibliotheek en u De financiering van de infrastructuur voor deze nieuwe bibliotheek is een pilootproject van de dienst Partnership & Academic Development. Samen met de alumniverenigingen van de faculteiten Toegepaste Wetenschappen, Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen, Wetenschappen en Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie zullen bedrijven en alumni de mogelijkheid krijgen om via een financieel partnership mee te werken aan de uitbouw van wat het grootste documentatie- en informatiecentrum voor wetenschappen zal worden in België. Financiële partners zullen worden uitgenodigd om lid te worden van één van de ‘Campus Bibliotheek Arenberg Clubs’ die hen faciliteiten en informatieservice zullen bieden. Zo kunnen bedrijven en oud-studenten tegelijk bijdragen tot de uitstraling van hun eigen organisatie en opleiding én optimale kansen bieden aan de huidige en toekomstige studenten van de K.U.Leuven. • Info: K.U.Leuven Partnership & Academic Development, (t) 016 32 41 44,
[email protected]
momenten dat zij tijd hebben voor opzoekwerk. Om dat te kunnen realiseren met het beschikbare personeel hebben we gekozen voor een verregaande automatisering van het uitlenen én voor het opstellen van een groot deel van de collectie in open rek. Er zullen zowat 250.000 volumes in open rek staan, wat vrij uniek is en bijvoorbeeld ruim twee keer meer dan in de gerennommeerde bibliotheek van de T.U.Delft.” Spitstechnologie
Denk nu niet dat de lastige klus van het registreren of inscannen van elk boek op de lezer wordt afgewenteld. Met de nieuwe chiptechnologie volstaat het om de boeken die je wilt uitlenen in de buurt van een scanner te leggen en je kaart door een lezer te halen. Deze technologie, die hier voor het eerst in een Europese universiteitsbibliotheek zal worden toegepast, komt ook bij het beheren van de gigantische collectie goed van pas Informatiecentrum volgens campusbibliothecaris Ludo De bibliotheek zelf is opgevat als informatie- en studiecentrum. Com- Holans. Holans: “Om een inventaris op te puters en multimedia krijgen hun maken volstaat het in principe om plaats en er zijn afsluitbare ruimtes met de scanner langs een rek te voorzien die studenten kunnen reserveren voor groepswerk. Het uit- lopen. Op die manier wordt het ook mogelijk om verkeerd geplaatste boelenen zal volledig geautomatiseerd verlopen. Elk boek krijgt een chip en ken terug te vinden, een probleem waar alle bibliotheken mee worstede studenten kunnen met hun studentenkaart zelf hun boeken uitchec- len. Ondanks de grote open collectie zullen er toch nog een half miljoen ken, zonder tussenkomst van een boeken in de kelders opgeslagen worpersoneelslid, zegt Walter den, in een compact systeem waarbij Bogaerts, voorzitter van de Camde boeken gesorteerd zijn op grootte. pusbibliotheekraad. Daarnaast kunnen nog 400.000 Bogaerts: “Het personeel van de volumes van minder frequent deelbibliotheken wordt volledig gevraagde tijdschriften opgeslagen behouden, maar hun taak verschuift worden in de nabijgelegen oude voor een deel van ontsluiting naar bibliotheek van de Jezuiëten.” het geven van informatie aan Zoals gezegd wordt de bibliode bibliotheekgebruikers. Er komen vijf recepties - een voor theek plechtig geopend op 1 oktober. Die week vindt er ook nog een biblioelk cluster van verwante vaktheeksymposium plaats en op vrijdag gebieden - waar de bezoekers terechtkunnen voor hulp. Om 4 oktober gaan dan de deuren open voor het grote publiek. Holans en de gebruiker wegwijs te maken in de bibliotheek en de Bogaerts verwachten dat de biblioverschillende multimedia-toe- theek keurig op tijd klaar zal zijn en passingen wordt er een aparte dat de Technische Diensten bovendien binnen het vooropgestelde buddidactische ruimte ingericht. Bovendien hebben we bewust get blijven, dat met 12,5 miljoen euro een stuk lager ligt dan bij vergelijkbagekozen voor optimale openingstijden: de bibliotheek zal re projecten in het buitenland. Wel elke dag open zijn tot tien uur zullen vermoedelijk nog heel wat jobstudenten pijnlijke armen en vinen ook op zaterdagvoormiddag. Met studenten die de hele gers overhouden aan het verhuizen dag lessen en practica volgen is van de honderdduizenden boeken en het een beetje onzinnig om de het aanbrengen van de nieuwe labels. We wensen hen alvast veel moed. bibliotheek te sluiten op Voorzitter Walter Bogaerts (l.) en bibliothecaris Ludo Holans
Alumni Lovanienses beschikt dankzij de tientallen ingevulde fiches die na elk nummer van Campuskrant worden opgestuurd, over een databank met de gegevens van 130.000 oudstudenten van de K.U.Leuven - dat betekent 85,79%. Campuskrant gaat onder meer in deze databank op zoek naar alumni om te interviewen voor de reeks Leven na Leuven. De gegevens die u invult op deze identificatiefiche worden enkel in het bestand van Alumni Lovanienses opgenomen. Dit bestand wordt beheerd conform de wet op de Privacy.
Identificatiefiche Alumni Lovanienses alumninummer:.................................................................... naam:................................................................................. (meisjesnaam voor gehuwde dames) voornaam:.......................................................................... (officiële voornaam, geen roepnaam) geboortedatum:................................................................... Adresgegevens Alumnus straat + nr:.......................................................................... postcode:...........gemeente:.................................................. landcode:...........land:......................................................... tel:..................................................................................... fax:.................................................................................... e-mail:................................................................................ (geeft toelating om dit e-mailadres op te nemen in het e-adressenbestand op internet) Studiegegevens Alumnus promotiejaar:...................................................................... diploma 1:.......................................................................... diploma 2:.......................................................................... specialisatie 1:.................................................................... specialisatie 2:.................................................................... Huidige werkkring Alumnus firma:................................................................................. straat + nr:.......................................................................... postcode:...............gemeente:.............................................. landcode:...............land:..................................................... telefoon:............................................................................. fax:.................................................................................... e-mail:................................................................................ functie:............................................................................... Bent u bereid om werkzoekende studenten en/of alumni te informeren over uw werkterrein ? Ja 0 Neen 0 Terug te bezorgen aan Alumni Lovanienses vzw, Atrechtcollege, Naamsestraat 63, 3000 Leuven, (f) 016 32 41 90. U vindt deze fiche ook op de internetpagina’s van Alumni Lovanienses, www.kuleuven.ac.be/alumni/
30.5.2002 C A M P U S K R A N T
15
alumnikrant zeswekelijkse bijlage voor oud-studenten Senior Consultants Vlaanderen
2.500 jaar ervaring gratis Ludo Meyvis U kent het stramien: u studeert, u werkt, u bouwt ervaring op, kennis, een netwerk van relaties, praktische know-how, een schatkamer aan expertise. U investeert in uw toekomst, en uw werkgever doet daar nog een schepje bovenop. Dan gaat u met pensioen. De schatkamer wordt van vandaag op morgen overboord gekieperd. Zou het misschien daarvoor zijn dat ze het woord ‘oerstom’ uitgevonden hebben? Dat dachten de mensen van Senior Consultants Vlaanderen (SCV) tenminste. Ongeveer vijftien jaar geleden namen enkele actieve gepensioneerden een initiatief dat sindsdien nooit erg in de schijnwerpers gestaan heeft, omdat ze die ook niet zochten, maar dat in zijn eenvoud wel de degelijkheid zelf is. Als de samenleving, en vooral dan de bedrijfswereld, niet beseft dat het getuigt van aanstootgevende kortzichtigheid om bekwame en ervaren mensen ‘zomaar’ te pensioneren omdat ze de op zich volstrekt willekeurige leeftijd van 65 jaar bereikt hebben, dan moesten die gepensioneerden misschien zelf maar duidelijk maken dat ze meer te bieden hebben dan het jong grut wel denkt. Dat was en is het uitgangspunt van SCV. Gratis, maar niet goedkoop
We spraken over de organisatie en de dienstverlening van het SCV bij Walter Vandenabeele thuis, in Gent. Hijzelf is nog geen jaar lid van de vzw, maar hij heeft moeite om zijn enthousiasme te verbergen. Na zijn studies handelsingenieur in Leuven werkte hij een tijdlang in de beleggingssector en in een organisatieadviesbureau, om uiteindelijk in de aannemerswereld carrière te maken. Tot hij gepensioneerd werd. “Ik had gelukkig al van SCV gehoord voor ik met pensioen ging. Echte hobby’s heb ik niet, en dus dachten mijn vrouw en ik dat dit misschien wel een ideale formule voor mij was. Ik heb het me nog geen moment beklaagd.” “Wij bieden onze kennis en ervaring aan,” zegt hij. “De praktijk leert dat daar duidelijk vraag naar is. SCV telt ongeveer 120 senioren, ingedeeld per provincie. Als je alle jaren ervaring optelt, kom je aan zowat 2.500. Het gaat om mensen die vroeger een leidende functie in het bedrijfsleven of in overheidsdienst hadden, en die bereid zijn hun ervaring, kennis en inzichten ten dienste te stellen van beginnende bedrijven, kmo’s, sociale instellingen en administraties.” “De werking van de provinciale cellen is heel onafhankelijk. In Oost-Vlaanderen komen we zowat om de twee weken samen. We nemen dan de aanvragen door, we gaan na wie van ons het best geplaatst is om die vraag op te volgen, en we beslissen of we de vraag verder behandelen of niet. Als dat zo is, wordt met het bedrijf of de organisatie die ons het probleem voorlegde een consultantsopdracht opgesteld en ondertekend en een plan de campagne ontwikkeld. Sommige dossiers nemen maar weinig tijd in beslag, maar er zijn ook opdrachten van een paar maanden bij.” “Om wat voor vragen het concreet gaat? Dat varieert, van zeer juridische kwesties, de praktijk van de export, kwaliteitszorg, informatica, marktonderzoek tot financieringsproblemen, noem maar op, zowat alles wat bij het runnen van
een bedrijf of organisatie komt kijken. Ons advies is ofwel gebaseerd op eigen ervaring en up-to-date gehouden kennis, ofwel verwijzen we je door naar een dienst of een persoon van wie we weten dat die de gewenste informatie kan leveren.” “We verlenen advies en dat betekent dat we ons niét bezighouden met de praktische oplossing van het probleem. Als we dat zouden doen, zouden we gaan concurreren. We zouden in de plaats treden van een werknemer, en dat is niet de bedoeling. SCV werkt praktisch gratis. Ons tarief is momenteel 75 euro per halve dag, plus de vergoeding van de gemaakte kosten. Dat is peanuts, natuurlijk. Maar daar staat tegenover dat onze medewerkers alle vrijheid behouden - niemand is verplicht om zoveel uur per dag of zoveel dagen per maand te ‘werken’: de aanvrager wordt je baas niet, hè, en je bent zelf ook geen werknemer van SCV. Of je naar de vergaderingen komt of niet, bepaal je volledig zelf. De leden van SCV willen eerst en vooral actief blijven en niet in het ‘zwarte gat’ vallen, en natuurlijk willen we de bedrijfswereld er ook op wijzen dat je pensioen niet betekent dat je plots niets meer te bieden hebt. Het is er ons niet om te doen om geld te verdienen, dat is duidelijk. Trouwens, dat mag volgens de huidige Belgische wetgeving niet - tenzij je gepenaliseerd wil worden door een substantiële inhouding op je pensioen. Je zou je kunnen afvragen of we ons, door praktisch voor niets te werken, niet blootstellen aan uitbuiting. Nu, we hebben allemaal voldoende ervaring om door te hebben of iemand ons probeert uit te buiten of niet. Bovendien worden alle aanvragen eerst in groep besproken. Als zo’n aanvrager een verborgen agenda heeft, dan zal dat in de vergaderingen wel iemand opvallen.” “We voelen dat onze dienstverlening echt een leemte opvult. De overheid blijkt dat goed te begrijpen: ze subsidieert ons voor consulting-opdrachten in het buitenland, voor een soort ‘Consulenten zonder Grenzen’.” Gezocht: medewerkers m/v
“Omdat we stilaan meer en meer gevraagd worden, zouden we ons team van consulenten wat moeten kunnen uitbreiden. Dat geldt in het bijzonder voor Oost-Vlaanderen, maar evengoed ook voor de andere provincies. Waarom zouden emeriti-professoren geen contact met ons opnemen? Academische ervaring is vaak heel zinvol voor onze activiteiten. Ook mensen met beleidservaring in de caritatieve of juridische sector, of uit de gezondheidszorg en de sociale sector, of mensen uit de medische of farmaceutische hoek zijn heel welkom. En graag ook meer vrouwen...” “Via SCV kan eigenlijk iedereen met relevante ervaring op redelijk niveau een uitweg vinden uit de leemte die het pen-
16 C A M P U S K R A N T 3 0 . 5 . 2 0 0 2
sioen in onze huidige maatschappij toch wel inhoudt. Zomaar thuiszitten is niet gezond. Anderzijds is het natuurlijk ook niet gezond om te blijven meedraaien in het hectische gedoe van het actieve leven. SCV is een goede brug tussen de twee: je blijft betrokken bij de buitenwereld, je zit niet te verpieteren tussen je vier muren, én je zorgt ervoor dat wat je je leven lang opgebouwd hebt aan kennis en ervaring, niet zomaar verdwijnt. En bovendien is SCV voor heel wat medewerkers gewoon een vriendenkring, waar je de mogelijk-
heid geboden wordt om intelligent bezig te blijven. Wie de gedrevenheid voelt om jong te blijven, moet maar contact met ons opnemen.” • Info: Oost-Vlaanderen: L. Vande Steene, (t) 09 222 05 60; Vlaams-Brabant: E. Cools, (t) 02 269 58 33,
[email protected]; West-Vlaanderen: SCV WestVlaanderen, (t) 050 45 60 60,
[email protected]; Antwerpen: A. Melis, (t) 03 36 05 75,
[email protected].
advertentie
alumnikrant zeswekelijkse bijlage voor oud-studenten
Bemiddeling in Familiezaken
Meerzijdige partijdigheid Karla Venken
Leuven ging dit jaar van start met een postacademisch vormingsprogramma rond de theorie en praktijk van bemiddeling in familiezaken, met focus op scheidingsbemiddeling. De eerste lichting studenten is zeer tevreden over de formule, bleek uit een gesprek met twee van hen. positioneer je je als bemiddelaar, hoe stimuleer je de onderhandelingen, enzovoort. Hoewel het theoretische gedeelte relatief zwaar is, is dit duidelijk een ervaringsgerichte opleiding. Het bemiddelingsmodel dat deze opleiding naar voren schuift, is ideaal om conflicten in onze samenleving op te lossen. Een deskundige en onpartijdige derde bewaakt de betrokkenheid van alle partners in de oplossing van het conflict, door hun behoeften en belangen bemiddelbaar te maken. Kortom: hij is onpartijdig doordat hij de belangen van alle partners ‘verdedigt’, niet het minst ook die van de kinderen die normaal gezien niet bij de bemiddelingsgesprekken worden betrokken. Een goede bemiddelaar moet over een gezonde dosis empathie en mensenkennis beschikken, mensen kunnen aanvaarden zoals ze zijn. Dat vergt volgens mij toch enige levenservaring. Een scheiding wordt door de betrokkenen naar verluidt als het meest dramatische gebeuren ervaren, op de dood na. Maar het is niet de taak van de bemiddelaar om verdriet en andere emotionele problemen te helpen verwerken, dieper te gaan graven in het hoe en het wat van de scheiding, of koppels te overhalen niet te scheiden. Nochtans blijkt dat één op de tien koppels die een bemiddelaar raadplegen, na een eerste gesprek opnieuw samenkomt...” Ann heeft een diploma Criminologische Wetenschappen en besteedde tot
foto: Rob Stevens
“Een aantal van ons hebben elders al een cursus scheidingsbemiddeling gevolgd, en zij kunnen dus vergelijken: dit is een degelijke en wetenschappelijk onderbouwde opleiding”, zegt Ann Hubrechts. “Het theoretisch gedeelte is omvangrijk en multidisciplinair opgevat: zowel het juridisch-financiële kader en sociologische studies, als pedagogische en psychologische aspecten van echtscheiding en gezinsconflicten komen aan bod. Meer dan de helft van de lesuren besteden we aan de training van bemiddelingsvaardigheden. Dat is meestal met rollenspelen, aan de hand van een concrete casus. Met beknopte informatie over de voorgeschiedenis van het koppel en hoe het is fout gelopen, de samenstelling van het gezin... ‘spelen’ we in kleine groepjes dan een bemiddelingsgesprek. Door telkens een andere rol op te nemen, ervaar je de bemiddeling vanuit verschillende invalshoeken. We leren niet enkel communicatieve ‘trucs’ om als bemiddelaar het gesprek te structureren of de onderliggende motivaties van standpunten te achterhalen. Ook theoretische modellen voor het bemiddelingsproces, zoals conflicthantering of het model van de meerzijdige partijdigheid, toetsen we in die oefeningen.” François Bouckaert: “Het praktijkgedeelte is inderdaad heel goed opgebouwd. Met elke nieuwe casus wordt een stap van het bemiddelingsproces geoefend: hoe voer je het intakegesprek, hoe
dusver vooral tijd aan haar gezin en familie. Met deze cursus wil ze straks aan de slag. “Uit eigen ervaringen heb ik geleerd: ook als het misloopt tussen mensen, moeten de familiebanden positief kunnen blijven. In gezins- of familiekwesties neem ik haast vanzelf de rol van bemiddelaar op, en ik hoop dat straks ook professioneel te doen: de betrokkenen in een ernstig gezinsconflict of een echtscheiding helpen om tot goede wederzijdse afspraken te komen.” De kans bestaat dat ook François resoluut voor de
Ann Hubrechts en François Bouckaert
familiale bemiddeling kiest, of het in de toekomst met zijn huidige notariskantoor combineert... • Meer info over dit vormingsprogramma op www.dpav.kuleuven.ac.be of via Hilde Seymus, Dienst Postacademische Vorming, (t) 016 33 21 17,
[email protected]
Kringnieuws
55,
[email protected]. Studenten betalen 3 euro, leden van KULAK alumni 6 euro en niet-leden 8,5 euro.
Leuvense Geologen
De Beroepsvereniging van Leuvense Geologen organiseert een terreindag over ‘Bodemgenese en bodemgebruik in Vlaanderen’ onder leiding van Samuel Van Herreweghe en Valerie Cappuyn, die wordt gevolgd door de Algemene Vergadering van de B.V.L.G. • Zaterdag 15 juni van 8u30 tot 18u, Campus Wetenschappen, Celestijnenlaan 200C, 3001 Heverlee. Info: Manuel Sintubin, (t) 016 32 64 47, www.kuleuven.ac.be/geologie/bvlg/
Koepelnieuws Afstandsonderwijs
FarmaLeuven organiseert van 3 oktober tot 26 november een postuniversitaire cursus ‘Actualisatie van de Infectieziekten’. • www.alum.kuleuven.ac.be/farmaleuven/
Ook volgend academiejaar kunt u - in uw eigen tempo - afstandsonderwijs op universitair niveau volgen: losse cursussen of academische opleidingen in economie, bedrijfswetenschappen, milieuwetenschappen, psychologie, informatica of cultuurwetenschappen. Begeleide kennismakingsprogramma’s en academische opleidingen starten vanaf 1 september 2002; inschrijven kan tot 24 juli. Wie eerder hoger onderwijs heeft gevolgd kan vrijstellingen krijgen. Op donderdag 6 juni (18-21u) en op zaterdag 8 juni (10-15u) vinden een ‘Open avond’ en een ‘Open deur’ plaats voor alle afgestudeerden van de K.U.Leuven in het Studiecentrum Open Universiteit, Kapucijnenvoer 33, 3000 Leuven. • Info: Dienst Postacademische Vorming, Studiecentrum Open Universiteit, (t) 016 33 21 10,
[email protected], www.dpav.kuleuven.ac.be
KULAK Alumni
Kern Brussel
De v.z.w. KULAK alumni nodigt u na de opening van het KULAK-academiejaar uit in de Kortrijkse Schouwburg voor de voorstelling COMEDY EXPRESS - Leef langer, lach u dood met Myriam Mulder, Filip Haeyaert, Wouter Deprez en Lieven Scheire. Op het programma staat ook de uitreiking van de FORTIS-prijs 2002 aan een verdienstelijk KULAKalumnus. • 24 september, 20u30, Stadsschouwburg Kortrijk. Reserveren kan vanaf 19 augustus via de Cultuurwinkel, (t) 056 23 98
Op zaterdag 7 september brengt de regionale Kern Brussel een bezoek aan de Sint-Goedele-Kathedraal. De rondleiding begint om 9u15 en wordt gevolgd door een recital door organist Jozef Sluys, een bezoek aan het Vlaams Europees Conferentiecentrum en een broodjeslunch. • Info: Alumni-secretariaat, Atrechtcollege, Naamsestraat 63, 3000 Leuven, (t) 016 32 40 02,
[email protected], www.alum.kuleuven.ac.be/ alum15n.htm
Plant- en Dierkunde
PDL organiseert van 7 tot 14 juli, van 15 tot 22 juli en van 14 tot 21 augustus familiale verblijven in Ambleteuse, Frankrijk. • www.kuleuven.ac.be/pdl FarmaLeuven
advertentie
30.5.2002 C A M P U S K R A N T
17
advertentie
18 C A M P U S K R A N T 3 0 . 5 . 2 0 0 2
advertentie
CULTUUR
Terrasfilms in STUK Cinema Zed zet een fijne Stuc-traditie verder en sluit het filmseizoen af met een traktatie van jewelste: negen filmvoorstellingen in open lucht, gratis voor niks. Place to be is de patio van het nieuwe STUK. De projecties starten wanneer de zon goed en wel onder is, rond 22u30. Na vijf maanden zaalprogrammatie gooit Cinema Zed het wel over een heel andere boeg. Zoek in de selectie dus geen rode draad of concept, het is vergeefse moeite. De terrasfilms bieden vóór alles een bonte mix van genres en van luchtige, ontspannende, opmerkelijke en humoristische films, met een accent op muziek en cult. Kortom, een selectie die perfect past bij zwoele zomeravonden en op maat gesneden is van de hard blokkende student die in volle examenperiode het geplaagde hoofd even vertier wil gunnen.
Programma • Ma 3/6: The Rocky Horror Picture Show • Wo 5/6: Tarzoon: Shame Of The Jungle • Vr 7/6: Dirty Dancing • Ma 10/6: Monthy Python’s The Meaning Of Life • Wo 12/6: The Man Who Fell To Earth • Vr 14/6: Arizona Dream • Ma 17/6: O Brother, Where Art Thou? • Wo 19/6: Fucking Ämäl • Vr 21/6: The Exorcist, Directors Cut
foto: Rob Stevens advertentie
30.5.2002 C A M P U S K R A N T
19
advertentie
Onderzoekskalender Een overzicht van alle openstaande onderzoeksprogramma’s en initiatieven is beschikbaar op CWIS, www.kuleuven.ac.be/gedoc. Wie geen toegang heeft tot CWIS kan contact opnemen met Karine Aert van de Dienst Onderzoekscoördinatie, Naamsestraat 22, 3000 Leuven, (t) 016 32 40 53, (f) 016 32 41 98,
[email protected].
20 C A M P U S K R A N T 3 0 . 5 . 2 0 0 2
Complex en essentieel
ONDERWIJS
Onderzoek en onderwijs in netwerktechnologie Ludo Meyvis
foto: Rob Stevens
Van informatici, ingenieurs computerwetenschappen en elektronica-ingenieurs wordt heel wat verwacht. Sommige aspecten van hun studie en hun werk hebben te maken met zowat iedereen en zowat alles - we leven in een geïnformatiseerde wereld, remember - terwijl andere aspecten (gelukkig) aan het oog van de leek/gebruiker onttrokken blijven. Dat laatste is het geval met de complexe wereld van de computernetwerken. Sinds kort beschikt onze universiteit over twee netwerklabo’s, die voor opleiding worden ingezet. Jan Potemans in het netwerklabo van Computerwetenschappen
We vinden het maar normaal dat computers met elkaar kunnen ‘praten’. Toch is dat technisch nog altijd een behoorlijk zware dobber die flink wat aandacht vraagt. In het Departement Computerwetenschappen (CW) en in het Departement Elektrotechniek (ESAT) werden daarom een paar jaar geleden twee netwerklabo’s uitgebouwd. Enkele maanden geleden onderging een en ander een ingrijpende modernisering. Hoog tijd voor een praatje met professor Pierre Verbaeten (CW), Tom Mahieu (doctoraatsstudent CW) en Jan Potemans (doctoraatsstudent ESAT, aspirant FWO). Knoeien mag
Mahieu: “Bij CW gaat het vooral om een onderwijslabo, waar ongeveer honderd studenten tegelijk praktische oefeningen kunnen uitvoeren bij verschillende colleges over netwerken en hun beveiliging. Het gaat overigens niet alleen om het inoefenen van het opzetten en beheren van een netwerk, maar ook om het leren omgaan met diverse operating systems (OS). Het aardige van het labo is dat de studenten de zaak grondig mogen verknoeien - dat is niet zo moeilijk als je op het niveau van het OS werkt - en dat we een paar minuten later alles weer netjes kunnen herstellen.” Verbaeten: “Maar de essentie van het labo is voor studenten natuurlijk de kennismaking met moderne netwerktechnologie: de praktische oefeningen in het labo verhogen hun inzicht. Daarbij hebben we heel veel aan de inbreng van het bedrijf dat ons de labo’s geschonken heeft, Cisco Systems, op wereldvlak toonaangevend voor zowat alles wat met netwerktechnologie te maken heeft. We kunnen nu heel wat productiever werken, met meer studenten tegelijk, die we bovendien met meer soorten netwerkproblemen kunnen confronteren. De klemtoon in het labo ligt dus duidelijk op onderwijs, maar er wordt ook aan onderzoek gedaan, onder meer rond de idee van actieve netwerken. Data die over een actief netwerk verstuurd worden, bevatten niet alleen gegevens, maar ook de manier waarop die gegevens onderweg, op de router, verwerkt moeten worden. Dat levert tijdswinst op.” Potemans: “Ook het netwerklabo van ESAT wordt zowel voor onderwijs als voor onderzoeksdoeleinden gebruikt. Tijdens de vakken over telecommunicatienetwerken leren de studenten er in de praktijk hoe ze netwerken moeten uitbouwen en configureren, hoe routering werkt en hoe de interactie tussen het lokale netwerk en het Internet in elkaar zit. Er worden ook meer specifieke ontwerpprojecten uitgewerkt. Bijvoorbeeld draadloze netwerken in auditoria implementeren, Internettelefonie in studentenresidenties invoeren en colleges in streaming video aanbieden, waardoor je dus zoiets als lessons-on-demand zou creëren. De basistechnologie voor al die toepassingen is er
al een tijdje, maar het ontbreekt nog aan gegarandeerde kwaliteit.” En route
Verbaeten: “De term is al een paar keer gevallen: routering is een centraal begrip in computernetwerken. Een router is een toestel dat werkt als een soort postsorteercentrum. Je stuurt er pakketjes met een bepaald adres naartoe, en de router zorgt ervoor dat die zo snel mogelijk bij de bestemmeling terechtkomen. “ Mahieu: “De kracht van het Internet, dat je in de grond eigenlijk zou kunnen beschouwen als een complex van routers, is dat dit ‘postverkeer’ niet via één knooppunt gebeurt - dat zou dan heel snel oververzadigd raken - maar via het meest optimale traject, afhankelijk van de omstandigheden van het moment. Daarbij wordt rekening gehouden met de beschikbaar-
heid van andere routers: als er een of meerdere van ‘platgaan’, wordt een alternatieve route gekozen.” Verbaeten: “De basistechniek van routering is niet nieuw, maar er kan natuurlijk altijd wat verbeterd worden op het vlak van snelheid en kwaliteit. Cisco heeft ons trouwens heel moderne apparatuur bezorgd. Dat is natuurlijk mooi, maar het mag er niet toe leiden dat onze studenten alléén met hun producten zouden kunnen werken. Het is niet de taak van een universiteit om studenten af te leveren die maar in machines van één fabrikant gespecialiseerd zouden zijn.” Mahieu: “Netwerkproblematiek is misschien niet iets waar alle informatici elke dag mee geconfronteerd worden, maar anderzijds zou het onverantwoord zijn om mensen te laten afstuderen zónder een degelijk inzicht in dat gebied. “
LEZERSBRIEVEN dit zeker niet mijn bedoeling is, wil ik aansluitend bij uw reactie - een aantal punten verduidelijken. 1) Er is een verschil, maar zeker geen fundamentele incompatibiliteit tussen mijn benadering en die van Prof. De Meirleir. Ik bekijk CVS in een breed biopsychosociaal perspectief, en doe onderzoek naar mogelijke psychologische aspecten van de etiologie (waarom men CVS krijgt), onder meer op het vlak van premorbide levensstijl en stress. Mijn VUB-collega richt zich op specifieke aspecten van de pathogenese (hoe men CVS krijgt), met name op het vlak van immunologische dysregulaties. 2) Ik heb in het interview beklemtoond dat de klachten van CVS-patiënten een neurobiologische basis hebben. Dit geldt overigens ook voor patiënten ‘die in de psychiatrie thuishoren’. Moderne ‘brugwetenschappen’ zoals de psychoneuroimmunologie tonen aan dat de dualistische opsplitsing tussen lichaam en geest obsoleet is en eigenlijk uit de geneeskunde zou moeten verdwijnen. 3) De criteria van evidence based medicine zijn vervuld wanneer minstens twee gerandomiseerde en gecontroleerde therapeutische trials (RCT’s) betere resultaten hebben opgeleverd dan controlecondities. Met betrekking tot CVS is dit enkel het geval voor cognitieve gedragstherapie en progressieve conditietraining. Dit wil niet zeggen dat deze therapieën CVS-patiënten kunnen ‘genezen’: hiertoe zou veel meer inzicht in de etiologische factoren en pathogenetische mechanismen nodig zijn. Evenmin moeten deze behandelingsmethoden als alleenzaligmakend worden beschouwd, want ‘evidence based’ is niet hetzelfde als ‘klinisch werkzaam bij alle betrokken patiënten’.1
Potemans: “Computernetwerken worden trouwens steeds belangrijker door de huidige tendens tot integratie van diensten in de telecomwereld. Vroeger had je bijvoorbeeld een telefoon en daarnaast een computer. Die hadden slechts incidenteel iets met elkaar te maken. Dat is ondertussen grondig veranderd. Nu, of binnenkort, heb je videoconferencing en telefonie via je computer. En wat vind je in het hart van die ontwikkeling? Het netwerk... Ook de tendens naar draadloze verbindingen met al dan niet mobiele gebruikers stelt heel bijzondere eisen aan het netwerk. Op dat vlak moet er nog behoorlijk wat werk verzet worden, maar het is evident dat dit een belangrijke stap voorwaarts zal zijn. Het is dus niet voor niets dat onze netwerklabo’s zo’n centrale rol innemen in de opleiding van onze studenten.”
vervolg van pagina 2
4) Ik pleit sinds lang voor een soepeler en meer herstelgerichte regelgeving op het vlak van werkongeschiktheid en ziektevergoedingen voor CVS-patiënten.2 Gelukkig is er de laatste jaren op dit gebied een geleidelijke mentaliteitswijziging merkbaar bij de verantwoordelijke medisch-sociale instanties. 5) CVS-patiënten nemen inderdaad het best zelf hun lot in handen. Tegen het gebruik van alternatieve of niet evidence based hulpmiddelen bestaat geen bezwaar, op voorwaarde dat deze niet schadelijk zijn en men niet in de klauwen valt van malafide behandelaars. 6) U hebt gelijk: veel artsen hebben een ontstellend gebrek aan kennis over CVS. Hieraan verhelpen is een van de opdrachten van de referentiecentra. 7) Een belangrijk probleem bij de behandeling van CVS is het grote risico op terugval na aanvankelijke functionele verbetering. Verder onderzoek zal duidelijk moeten maken hoe men dit het best kan voorkomen. 8) Ik besef ten volle dat CVS-patiënten vaak secundaire psychosociale problemen hebben en op onbegrip stuiten, waardoor ze dubbel lijden. Heel wat patiënten rapporteren echter ook ernstig psychosociaal lijden voor ze ziek werden 3,4. Uiteraard is prospectief onderzoek nodig om met wetenschappelijke zekerheid de voorspellende waarde van premorbide psychische problemen te kunnen bepalen. 9) Ondanks alle ‘hoera’-geroep over zogenaamde diagnostische testen, zijn de meeste experts het erover eens dat CVS een klinische diagnose is, die momenteel door geen enkele biologische bevinding kan worden bewezen. 10) Ik weet dat de titel van mijn boek Ziek zonder ziekte door sommige patiënten verkeerd is begrepen, alsof ik
30.5.2002 C A M P U S K R A N T
hun ziekzijn zou diskwalificeren. De titel verwijst echter - zoals ik in het boek probeer duidelijk te maken - naar het fundamentele verschil tussen subjectieve gezondheidsklachten (illness) en een ‘officieel’ erkende ziekte (disease). Een wetenschappelijke consensus over het diseasestatuut van CVS is om velerlei redenen nog niet mogelijk. 1 11) De oprichting van multidisciplinaire referentiecentra is bedoeld om de huidige kennis en ervaring over CVS hoe voorlopig ook - te bundelen, en van daaruit realistische en pragmatische hulp te bieden aan de patiënten. Bovendien kan worden verhoopt dat via deze centra beter zal worden samengewerkt tussen clinici en onderzoekers die CVS vanuit verschillende invalshoeken benaderen. Enige wetenschappelijke rivaliteit is gezond, maar samenwerking zal ongetwijfeld de zoektocht naar therapeutische mogelijkheden vergemakkelijken. • Referenties 1. B. Van Houdenhove. Het chronischevermoeidheidssyndroom. Door de bomen het bos...Tijdschrift voor Geneeskunde (in druk). 2. B. Van Houdenhove e.a. Moet het chronischevermoeidheidssyndroom erkend worden? Tijdschrift voor Geneeskunde 1999; 55: 1732-1738. 3. B. Van Houdenhove e.a. Victimization in chronic fatigue syndrome and fibromyalgia in tertiary care. A controlled study on prevalence and characteristics. Psychosomatics 2001; 42: 21-28. 4. B. Van Houdenhove e.a. Daily hassles reported by chronic fatigue syndrome and fibromyalgia patients in tertiary care. A controlled quantitative and qualitative study. Psychotherapy and Psychosomatics (in druk).
21
ries Fiscaal recht; onderzoek in dit domein.
A D VA LVA S
Faculteit Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen
http://www.kuleuven.ac.be/
Vacatures AAP en BAP Vacante mandaten van assisterend en bijzonder academisch personeel voor het academiejaar 2002-2003, 2de lijst
De rector van de K.U.Leuven maakt bekend dat de onderstaande mandaten vacant worden gesteld. Als u wil solliciteren dient u C3-formulieren in te vullen die u kan aanvragen op de Dienst Academisch Personeel, (t) 016 32 40 88, op het administratief secretariaat van de faculteit of via onze website. Deze formulieren, één per kenmerk, moeten vóór 13 juni 2002 teruggestuurd worden naar de Dienst Academisch Personeel, Krakenstraat 3, 3000 Leuven. Als u zich voor meer dan één mandaat kandidaat stelt, kan u een lijst toevoegen waarin u de vacatures in volgorde van voorkeur klasseert; deze lijst wordt enkel aan de decaan van de faculteit bezorgd. Om in aanmerking te komen, hebt u tijdens uw universitaire studies bij voorkeur onderscheiding behaald. Als u solliciteert voor de functie van doctor-assistent, dient u een gedetailleerd curriculum met geactualiseerde publicatielijst en een omschrijving van het voorgestelde onderzoeksproject bij te voegen. Studenten die dit academiejaar hun universitaire studies beëindigen, kunnen solliciteren voor onderstaande mandaten. Inzake haar benoemingen voert de K.U.Leuven een gelijkekansenbeleid. gebied van de Nederlandse rechtstaal.
Faculteit Rechtsgeleerdheid Kenmerk: 00200302 - 50003383 Functie: 100% assistent, Monitoraat, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: studiebegeleiding voor juridische vakken in 1ste kandidatuur rechten en criminologische wetenschappen; onderzoek in zelf te kiezen afdeling. Kenmerk: 00200302 - 50003575 Functie: 100% assistent, Centrum voor Juridische Logica, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten met kennis van de logica Opdracht: verzorgen van de werkcolleges en het verbeteren van oefeningen in het kader van het plichtvak ‘Inleiding tot de logica, met oefeningen, en wetenschapsleer’ en van het keuzevak ‘Geformaliseerde logica, met oefeningen’; hulp bij begeleiden van seminariestudenten in het kader van het ‘Seminarie juridische logica, methodologie en argumentatieleer’. Kenmerk: 00200302 - 50004153 Functie: 100% assistent, Afdeling Privaatrecht, vanaf 1 september 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: assistentie bij de werkcolleges en de seminaries ‘Personen- en familierecht’; wetenschappelijk onderzoek in de sector van het personen- en familierecht, leidend tot doctoraat. Kenmerk: 00200302 - 50004390 Functie: 10% praktijkassistent, Afdeling Privaatrecht, vanaf 1 oktober 2002 voor 1 jaar Diploma: licentiaat rechten met minstens 3 jaar praktijkervaring Opdracht: begeleiden van werkcolleges ‘Verbintenissenrecht’ in 1ste licentie rechten; wetenschappelijk onderzoek en publicaties in dit domein. Kenmerk: 00200302 - 50004480 Functie: 10% praktijkassistent, Afdeling Privaatrecht, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar Diploma: licentiaat rechten + minstens 3 jaar praktijkervaring Opdracht: zie vacature 50004390. Kenmerk: 00200302 - 50004762 Functie: 100% assistent, Afdeling Publiekrecht, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: onderzoek in het domein van het administratief recht; assistentie verlenen bij colleges, werkcolleges en seminaries in het vakgebied administratief recht. Kenmerk: 00200302 - 50004949 Functie: 100% assistent, Monitoraat, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: zie vacature 50003383. Kenmerk: 00200302 - 50005332 Functie: 100% assistent, Afdeling Arbeids- en Sociale Zekerheidsrecht, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat taal- en letterkunde: Germaanse talen, specialisatie Nederlands Opdracht: verzorgen werkcolleges ‘Nederlandse rechtstaal’ in Leuven en Kortrijk (werkcolleges geven, taken verbeteren); voorbereiden proefschrift op het
Kenmerk: 00200302 - 50006026 Functie: 30% assistent, Afdeling Privaatrecht, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: assistentie bij werkcolleges en seminarie Familiaal vermogensrecht. Kenmerk: 00200302 - 50006198 Functie: 100% assistent, Afdeling Arbeids- en Sociale Zekerheidsrecht, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat germaanse talen, specialisatie Nederlands Opdracht: zie vacature 50005332 Kenmerk: 00200302 - 50006623 Functie: 100% assistent, Afdeling Privaatrecht, vanaf 1 september 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: zie vacature 50004153. Kenmerk: 00200302 - 50008198 Functie: 100% assistent, Subfaculteit Rechtsgeleerdheid KULAK, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: hulp bij het vak ‘Bronnen en beginselen van het recht’; hulp bij begeleiden van studenten 2de kandidatuur bij de werkcolleges rechtsmethodiek met inbegrip van rechtsvraag; coördinatie van de begeleiding bij schrijfoefening 1ste kandidatuur en van het extra-curriculair programma; doctoraat maken in het domein van het economisch contractenrecht; duidelijke wetenschappelijke interesse tonen. Kenmerk: 00200302 - 50008425 Functie: 50% assistent, Afdeling Economisch Recht, vanaf 1 september 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten, specialisatie handels- en economisch recht Opdracht: medewerking bij het seminarie en de werkcolleges handels- en economisch recht; onderzoek in de sfeer van het ondernemingsrecht. Kenmerk: 00200302 - 50009258 Functie: 40% assistent, Afdeling Strafrecht, Strafvordering en Criminologie, vanaf 1 september 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat criminologische wetenschappen Opdracht: assistentie bij colleges methoden van het criminologisch onderzoek: 1) ontwikkeling van de vraagstelling met inbegrip van bronnen; 2) design en dataverzameling; 3) dataverwerking en rapportage. Kenmerk: 00200302 - 50013118 Project: FWO nr. G.0343.00 Functie: 100% wetenschappelijk medewerker, Afdeling Economisch Recht, vanaf 1 juli 2002 tot 31 december 2002, eventueel hernieuwbaar met 1 jaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: medewerking aan het internationaal project ‘Studie van een Europees burgerlijk wetboek’ in het bijzonder de onderdelen ‘Zekerheidsrechten’ (zakelijke en persoonlijke kredietzekerheden), ‘Eigendomsoverdracht’ en ‘Trust’. Kenmerk: 00200302 - 50023318 Functie: 100% praktijkassistent, Afdeling Economisch Recht, vanaf 1 september 2002 voor 1 jaar Diploma: licentiaat rechten - fiscaal recht Opdracht: medewerking aan werkcolleges en samina-
22 C A M P U S K R A N T 3 0 . 5 . 2 0 0 2
Kenmerk: 00200302 - 50010041 Project: FWO nr. G.0246.00 Functie: 100% wetenschappelijk medewerker, Departement Toegepaste Economische Wetenschappen, vanaf 1 augustus 2002 tot 31 december 2003 Diploma: licentiaat economische wetenschappen/toegepaste economische wetenschappen, handelsingenieur, handelsingenieur in beleidsinformatica, GGS economische wetenschappen/toegepaste economische wetenschappen, MBA Opdracht: verderzetten van het onderzoek in het kader van het project ‘Studie van de invloed van financiële aspecten op de planning van projecten’.
Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Kenmerk: 00200302 - 50004896 Functie: 100% assistent, Departement Psychologie, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat psychologie Opdracht: wetenschappelijk onderzoek aansluitend bij lopend onderzoek in de motivatiepsychologie en/of schoolpsychologie + wetenschappelijke dienstverlening. Kenmerk: 00200302 - 50013387 Project: PRA Functie: 100% bursaal (TWEE functies), Labo voor Experimentele Psychologie, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, eventueel 1 jaar hernieuwing Diploma: licentiaat psychologie/biomedische wetenschappen/wetenschappen, burgerlijk ingenieur Opdracht: de bursalen zullen 100% betrokken worden bij het lopende onderzoek van het project ‘Perception for Recognition and Action’ en bereid zijn zich in te werken in de intensieve samenwerking met de andere Europese partners (met o.m. verblijven in het buitenland).
Faculteit Wetenschappen Kenmerk: 00200302 - 50003337 Project: FLOF nr. 10406 Functie: 100% bursaal (50% FLOF + 50% project), Afdeling Kern- en Stralingsfysica, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat natuurkunde of burgerlijk ingenieur Opdracht: onderzoek in de kernfysica, meer bepaald de studie van de structuur van zeer exotische kernen door opmeten van hun magnetische en elektrische momenten en vergelijken van de resultaten met kernmodellen; de experimenten gebeuren meestal aan buitenlandse deeltjesversnellers, vooral in GANIL (Fr + D) en CERN (CH); verzorgen van herhalingen, oefeningen en practica in een didactisch team van het Departement Natuurkunde en Sterrenkunde. Kenmerk: 00200302 - 50003477 Project: FLOF 10417 Functie: 100% bursaal, Afdeling Theoretische Fysica, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat natuurkunde/wiskunde, burgerlijk ingenieur natuurkunde Opdracht: wetenschappelijk onderzoek i.v.m. theoretische en wiskundige natuurkunde; mogelijkheid voorbereiden doctoraat. Kenmerk: 00200302 - 50003677 Project: FLOF nr. 10402 Functie: 100% bursaal, Afdeling Kern- en Stralingsfysica, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat natuurkunde of burgerlijk ingenieur Opdracht: fundamenteel onderzoek in de kernfysica met behulp van exotische kernen; het experimenteel werk is verankerd in diverse Europese collaboraties; het is de bedoeling om door manipulatie van de radioactieve ionenbundels door ze te vangen en te koelen precisie-experimenten uit te voeren op exotische kernen; verzorgen van herhalingen, oefeningen en practica in een didactisch team van het Departement Natuurkunde en Sterrenkunde. Kenmerk: 00200302 - 50005078 Project: NVSF Functie: 100% bursaal, Afdeling Kern- en Stralingsfysica, vanaf 1 oktober 2002 voor 1 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat natuurkunde of burgerlijk ingenieur Opdracht: fundamenteel onderzoek ter voorbereiding doctoraat in domein van de ‘nucleaire vastestoffysica’; experimenteel werk met als doel de fundamentele structuren, elektrische, magnetische en optische eigen-
schappen van laag-dimensionele structuren te bestuderen; beperkte onderwijstaken in het kader van de didactische opdrachten van het Departement Natuurkunde en Sterrenkunde. Kenmerk: 00200302 - 50005430 Project: LMR Functie: 100% bursaal, Afdeling Kern- en Stralingsfysica, vanaf 1 oktober 2002 voor 1 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat natuurkunde of burgerlijk ingenieur Opdracht: onderzoek in de kernfysica, meer bepaald de studie van de structuur van zeer exotische kernen door opmeten van hun magnetische en elektrische momenten en vergelijken van de resultaten met kernmodellen; de experimenten gebeuren meestal aan buitenlandse deeltjesversnellers, vooral in GANIL (Fr.), CERN (CH) en in GSI (D.); enkele onderwijsopdrachten zullen moeten worden opgenomen in het kader van een departementaal didactisch team. Kenmerk: 00200302 - 50006947 Project: FLOF nr. 11174 Functie: 100% bursaal, Afdeling Statistiek, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat wiskunde/computerwetenschappen Opdracht: onderzoek in statistiek dat zal leiden tot doctoraat; didactische taken en dienstverlening voor het Departement Wiskunde (oefeningen, seminaries, ...). Kenmerk: 00200302 - 50006997 Project: FLOF nr. 10407 Functie: 100% bursaal, Afdeling Kern- en Stralingsfysica, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat natuurkunde of burgerlijk ingenieur Opdracht: wetenschappelijk onderzoek naar de structuur van exotische atoomkernen met behulp van radioactieve bundels; verzorgen van herhalingen, oefeningen en practica in een didactisch team van het Departement Natuurkunde en Sterrenkunde. Kenmerk: 00200302 - 50007275 Functie: 100% praktijkassistent, Monitoraat, vanaf 16 september 2002 voor 2 jaar Diploma: doctor in de scheikunde/biochemie of licentiaat scheikunde/biochemie met ruime onderwijservaring, bij voorkeur in het hoger onderwijs Opdracht: studiebegeleiding voor de vakken Algemene scheikunde en Inleiding tot de Organische scheikunde van de 1ste kandidatuur apotheker en de vakken Grondslagen van de moderne chemie, Anorganische en Bio-organische chemie en Industriële en technische chemie van 1ste kandidatuur chemie, biologie en geografie. Kenmerk: 00200302 - 50008168 Project: FLOF nr. 11535 Functie: 100% bursaal, Afdeling Analyse, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat wiskunde/computerwetenschappen Opdracht: onderzoek in de klassieke analyse dat zal leiden tot doctoraat; didactische taken en dienstverlening voor het Departement Wiskunde (oefeningen, seminaries, ...). Kenmerk: 00200302 - 50009497 Project: FLOF nr. 10360 Functie: 100% bursaal, Afdeling Algebra en Topologie, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat wiskunde Opdracht: wetenschappelijk onderzoek in de groep algebraïsche meetkunde en getaltheorie dat zal leiden tot doctoraat; didactische taken en dienstverlening aan het Departement Wiskunde (oefeningen, seminaries, ...) Kenmerk: 00200302 - 50009762 Project: FLOF nr. 10362 Functie: 100% bursaal, Afdeling Analyse, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat wiskunde Opdracht: zie vacature 50008168 Kenmerk: 00200302 - 50010104 Project: GOA Functie: 100% wetenschappelijk medewerker (eventueel barema doctor-assistent), Afdeling Sterrenkunde, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar met 3 jaar Diploma: licentiaat wiskunde/natuurkunde/informatica, burgerlijk ingenieur, doctor in de wetenschappen Opdracht: deelname en ontwikkeling van de wetenschappelijke calibratie van de COROT-instrumenten, meer bepaald het definiëren, implementeren en uitvoeren van instrumentele correctie-algoritmen. Het globale instrumenten-correctie pakket bestaat uit correcties voor: 1) t° variaties van de verschillende deelsystemen; 2) frequentiedriften van de klok aan boord van de satelliet; 3) fluctuaties in de stabiliteit van de satelliet. Het globale instrumenten-model wordt opgebouwd voor de lancering en nadien aangepast
aan de hand van de data die gemeten worden na lancering. Meewerken aan de wetenschappelijke classificatie van nieuwe veranderlijke sterren die ontdekt kunnen worden en aan andere wetenschappelijke thema’s verbonden met de satelliet. Kenmerk: 00200302 - 50023225 Functie: 100% praktijkassistent, Monitoraat, vanaf 1 oktober 2002 voor 5 jaar Diploma: doctor in de wetenschappen, bij voorkeur biochemie Opdracht: studiebegeleiding voor de vakken Algemene en biologische scheikunde van de 1ste kandidatuur arts en tandarts en de vakken Scheikunde I en Celbiologie I van de 1ste kandidatuur biomedische wetenschappen.
Faculteit Toegepaste Wetenschappen Kenmerk: 00200302 - 50005250 Functie: 100% bursaal, Departement Burgerlijke Bouwkunde, vanaf 1 september 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: burgerlijk ingenieur (mijnbouw) Opdracht: onderzoek in het domein van de geotechniek met het oog op het behalen van een doctoraat (ongeveer 90% van de beschikbare tijd); didactische taken bij de hoorcolleges van rotsmechanica, geostatistiek en projectonderwijs (ongeveer 10%). Kenmerk: 00200302 - 50008116 Functie: 100% assistent, Afdeling Numerieke Analyse en Toegepaste Wiskunde, vanaf 1 september 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: burgerlijk ingenieur computerwetenschappen, licentiaat informatica/wiskunde Opdracht: verzorgen van oefeningen en practica voor de cursussen wiskunde in de kandidaturen burgerlijk ingenieur en/of numerieke analyse en toegepaste wiskunde; voorbereiden doctoraat i.v.m. numerieke analyse en toegepaste wiskunde. Kenmerk: 00200302 - 50008680 Functie: 100% doctor-assistent, Afdeling Mijnbouw, vanaf 1 oktober 2002 voor 3 jaar Diploma: doctor in de toegepaste wetenschappen (specialisatie mijnbouw, geofysica) Opdracht: onderzoek in het kader van lopende projecten in het domein van de geofysica, waarbij de nadruk ligt op het gebruik van de grond penetratie radar en opstarten van nieuwe projecten binnen dit domein; didactische taken bij hoorcolleges over geofysica en bij het projectonderwijs van de specialiteit mijnbouw; begeleiden van eindwerken binnen dit domein; administratieve ondersteuning en projecten voor derden.
Faculteit Geneeskunde Kenmerk: 00200302 - 50005107 Project: EHQ-PERSO1-P3610
Doctoraten
Functie: 100% wetenschappelijk medewerker, Centrum Ziekenhuis- en Verplegingswetenschap, vanaf 1 juli 2002 tot 30 juni 2004 Diploma: licentiaat medisch-sociale wetenschappen of VAO ziekenhuisbeleid en management of licentiaat met ervaring in gezondheidszorg Opdracht: dagelijks coördineren binnen het ‘VlaamsNederlands netwerk klinische paden’; samenwerken met de wetenschappelijke staf van het Centrum voor Ziekenhuis- en Verplegingswetenschap en de coördinatoren klinische paden in ziekenhuizen; begeleiding van de ziekenhuizen bij de ontwikkeling en de implementatie van klinische paden; peiling naar de opleidingsbehoeften van de ziekenhuizen en, in functie hiervan, organiseren van de nodige bijscholing; participatie in diverse werkgroepen; onderhouden van de webstek van het Netwerk. Kenmerk: 00200302 - 50005899 Project: FLOF 11189 Functie: 100% bursaal, Afdeling Biochemie, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: arts, apotheker, bio-ingenieur (scheikunde, cel- en gentechnologie), licentiaat biologie/biochemie Opdracht: hulp bij begeleiding van de praktische oefeningen bij de vakken biochemie en celbiologie-I; onderzoek naar de structuur en functie van membraangebonden nucleotiden-pyrofosfatasen. Kenmerk: 00200302 - 50006173 Project: FLOF nr. 10145 Functie: 100% bursaal, Afdeling Morfologie en Moleculaire Pathologie, vanaf 1 augustus 2002 voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: arts Opdracht: instappen in een lopende onderzoekslijn met het oog op het behalen van een doctoraat in de medische wetenschappen; assisteren bij werkzittingen en practica. Kenmerk: 00200302 - 50007510 Functie: 100% assistent, Afdeling Morfologie en Moleculaire Pathologie, vanaf 1 augustus 2002 voor twee jaar, hernieuwbaar Diploma: doctor in de geneeskunde opleiding pathologische ontleedkunde Opdracht: wetenschappelijk onderzoek ter voorbereiding doctoraat met als onderwerp ‘Morfologisch en moleculair pathologisch onderzoek naar de antigenen die een rol kunnen spelen bij de pathogenese van de ziekte van Crohn’; deelname aan onderwijs van pathologische ontleedkunde aan studenten geneeskunde 1ste jaar arts (practica en werkcollege). Kenmerk: 00200302 - 50007656 Functie: TWEE functies van deeltijds praktijkassistent of wetenschappelijk medewerker (totaal 140%), Afdeling N.K.O., vanaf 1 augustus 2002 voor 2 jaar Diploma: licentiaat logopedie en audiologie Opdracht: meewerken aan onderwijstaken in de opleiding Logopedie en audiologie. Kenmerk: 00200302 - 50009413
Deze rubriek is gebaseerd op de databank ‘Agenda K.U.Leuven’ die u vindt onder agenda.kuleuven.be
8 mei: Peter Van Kemseke, Letteren, Vistas vol verleden. De ‘ontdekking van de derde-wereld’ in het socialistisch en christendemocratisch transnationalisme 19401965, prom. prof. E. Lamberts. 22 mei: Emmanuel Chukwu, Godgeleerdheid, The Extented Family of God. Towards an Ecological Theology of Creation, prom. prof. J. Haers.
ciation Between Physical Activity, Physical Fitness and Quality of Life in Obese Women, prom. prof. R. Lysens, prof. A. Claessens en prof. G. Vansant. 27 mei: Karel Van Brussel, Toegepaste Wetenschappen, Medical Image Based Personalised Drill Guides for Spinal Screw Insertion, prom. prof. R. Van Audekercke en prof. G. Fabry.
Functie: 100% assistent (of FLOF bursaal n° 10148), Afdeling Morfologie en Moleculaire Pathologie, vanaf 1 augustus 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: arts Opdracht: zie vacature 50006173 Kenmerk: 00200302 - 50021636 Project: OT/00/23 Functie: 100% wetenschappelijk medewerker, Labo Experimentele Hematologie, vanaf heden tot 31 december 2004 Diploma: arts, bio-ingenieur, apotheker, licentiaat biologie/scheikunde Opdracht: onderzoek i.f.v. het project “The immune system in the pathogenesis of the myelodysplastic syndromes”; de gebruikte technieken omvatten o.m. flow cytometrie, activeringsassays van T-cellen in vitro, clonaliteitsonderzoek (Humara), FISH, korte termijn culturen van hematopoietische progenitorcellen.
Faculteit Farmaceutische Wetenschappen Kenmerk: 00200302 - 50005062 Project: FLOF nr. 10879 Functie: 100% bursaal, Afdeling Medicinale Chemie, vanaf 1 september 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: apotheker, licentiaat scheikunde, bio-ingenieur Opdracht: hulp bij begeleiden van practica en seminaries in de organische scheikunde (2de kandidatuur farm.); uitvoeren van onderzoek ter voorbereiding doctoraat.
Instituut Levende Talen (ILT) Kenmerk: 00200302 - 50005221 Functie: 75% assistent of praktijkassistent, Instituut voor Levende Talen, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, eventueel hernieuwbaar Diploma: licentiaat germaanse filologie + GHSO, specialisatie Nederlands voor Anderstaligen Opdracht: verzorgen van taalcolleges die tot doel hebben de vier vaardigheden met name luister-, lees-, spreek- en schrijfvaardigheid aan te leren aan anderstaligen van verschillende nationaliteiten.
Kenmerk: 00200302 - 50006538 Functie: 50% assistent of praktijkassistent, Instituut voor Levende Talen, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, eventueel hernieuwbaar Diploma: licentiaat germaanse filologie + GHSO, bij voorkeur met LSP-ervaring Opdracht: verzorgen van taalcolleges in de Faculteit Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen ‘Engels: Interactie in de professionele wereld’; samenstellen en uitwerken van didactisch materiaal voor specifieke doeleinden op basis van onderzoek dienaangaande; hulp bij begeleiden van studenten. Kenmerk: 00200302 - 50006736 Functie: 70% assistent of praktijkassistent, Instituut voor Levende Talen, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat romaanse filologie + GSHO Opdracht: verzorgen van taalcolleges ‘Français sur objectifs spécifiques’ in de Faculteit Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen; samenstellen en uitwerken van didactisch materiaal voor specifieke doeleinden op basis van onderzoek dienaangaande. Kenmerk: 00200302 - 50006738 Functie: 75% assistent of praktijkassistent, Instituut voor Levende Talen, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat romaanse filologie + GHSO Opdracht: verzorgen van taalcolleges ‘Français des affaires’ in de Subfaculteit Toegepaste Economische Wetenschappen (Kulak) en colleges Frans in Subfaculteit Rechtsgeleerdheid (Kulak); samenstellen en uitwerken van didactisch materiaal voor specifieke doeleinden op basis van onderzoek dienaangaande; begeleiden van studenten. Kenmerk: 00200302 - 50023320 Functie: 15% assistent of praktijkassistent, Instituut voor Levende Talen, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar Diploma: licentiaat germaanse filologie + GHSO Opdracht: verzorgen van taalcolleges Duits in 2de kandidatuur Rechten; samenstellen en uitwerken van didactisch materiaal op basis van onderzoek dienaangaande.
Kenmerk: 00200302 - 50005965 Functie: 70% assistent of praktijkassistent, Instituut voor Levende Talen, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar Diploma: licentiaat oosterse studies; voorkeur wordt gegeven aan houders van een certificaat ‘leraar Japans’ (Nihongo kyôshi nôryoku kentei shiken) van het Japans ministerie van onderwijs; ervaring in het onderwijzen van Japans aan niet-native speakers strekt tot aanbeveling Opdracht: verzorgen onderwijs van het Japans (M738, M739 en M748); kandidaat moet kennis bezitten van didactische grammatica om communicatieve vaardigheden aan te leren.
Kenmerk: 00200302 - 50023321 Functie: 40% (eventueel uitbreidbaar tot ong. 85%) assistent of praktijkassistent, Instituut voor Levende Talen, vanaf 1 oktober 2002 voor 2 jaar Diploma: licentiaat romaanse filologie + GHSO Opdracht: verzorgen van taalcolleges ‘Français sur objectifs spécifiques’ in de faculteiten Rechten en Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen; samenstellen en uitwerken van didactisch materiaal voor specifieke doeleinden op basis van onderzoek dienaangaande.
27 mei: Katrien Lagrou, Farmaceutische Wetenschappen, Interaction Between S. Pneumoniae and In Vitro Human Nasopharyngeal Epithelium, prom. prof. J. Van Eldere en prof. J. Verhaegen.
Human Import Receptor for Peroxisomal Proteins with an Amino-Terminal Signal Sequence, prom. prof. P. Van Veldhoven en prof. G. Mannaerts.
28 mei: Chris Vervliet, Sociale Wetenschappen, Vergelijking tussen Duits en Belgisch federalisme, ter toetsing van een neofunctionalistisch verklaringsmodel voor bevoegdheidsverschuivingen tussen nationale en subnationale overheden: een analyse in het economisch beleidsdomein, prom. prof. W. Dewachter.
27 mei: Steven Van Borm, Wetenschappen, Microsymbionts and Intracolonial Genetic 28 mei: Chris Verslype, Geneeskunde, Diversity in Ants (Hymenoptera, Formici- Detection of Hepatitis C Virus-Core and Envelope (E2) Proteins in the Liver. A Tool dae), prom. prof. J. Billen. to Study Patients with Non-A to E Hepatitis, prom. prof. J. Fevery en prof. T. Ros24 mei: Steven Thoen, Toegepaste Weten- 27 mei: Ann Vos, Landbouwkundige en kams. Toegepaste Biologische Wetenschappen, schappen, Transmit Optimalization for OFDM/SDMA-Based Wireless Local Area Theoretical Analysis of the Electrophilic Networks, prom. prof. H. De Man en prof. Aromatic Substitution over Acid Zeolites, 28 mei: Jan Schaerlaekens, Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenprom. prof. R. Schoonheydt en prof. P. A. Van de Capelle. schappen, Experimental and Numerical Geerlings. Analysis of the Surfactant-Enhanced 24 mei: Katrien De Cock, Toegepaste Aquifer Remediation of a Residual Dnapl 27 mei: Michiel Dehaene, Toegepaste Wetenschappen, Principal Angles in SysSaturation, prom. prof. J. Feyen. Wetenschappen, A Descriptive Tradition tem Theory, Information and Signal Proin Urbanism. Patrick Abercrombie and the cessing, prom. prof. B. De Moor. 28 mei: Karen Ghys, Geneeskunde, Legacy of Geddesian Survey, prom. prof. Peroxisomal Import of PTS2 Proteins: M. Smets. 24 mei: Maria Hulens, Lichamelijke Identification and Characterization of the Opvoeding en Kinesitherapie, The Asso-
23 mei: Elias Kekong Bisong, Godgeleerdheid, Reception of Thomistic Sacramentology in Postmodernity, prom. prof. L. Leijssen.
30.5.2002 C A M P U S K R A N T
28 mei: Patrick Luyten, Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, Normbesef en depressie. Aanzet tot een integratief theoretisch kader en een empirisch onderzoek aan de hand van de depressietheorie van S.J. Blatt, prom. prof. J.Corveleyn. 29 mei: Hilde De Raeve, Geneeskunde, Epidemiological Study of Possible Health Effects Due to Passive Asbestos Exposure, prom. prof. B. Nemery en prof. G. Moens. 29 mei: Jan Tavernier, Letteren, Iranica in de Achaemenidische periode (ca. 550 - 330 v. Chr.): taalkundige studie van OudIraanse eigennamen en leenwoorden in niet-Iraanse teksten, prom. prof. K. Van Lerberghe. 29 mei: Kristel Bernaerts, Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen, Dynamic Experiment Design and Validation in Predictive Microbiology: Optimal Estimation of Two-Parameter Microbial Growth Kinetics as Function of Temperature, prom. prof. J. Van Impe en prof. B. Nicolaï.
23
“Ik droom ervan om van het volleybal te kunnen leven” Tim Vuylsteke Dat onze universiteit bulkt van het talent behoeft natuurlijk geen betoog. Sommigen houden zich bezig met politiek, anderen geven dan weer het beste van zichzelf op muzikaal gebied. En dan heb je die ene soort studenten die zo gek zijn om universitaire studies te combineren met topsport. Studente tweede licentie Antropologie Liesbet Vindevoghel is er zo eentje. Zij won vorige maand de prijs voor de beste volleybalspeelster van het jaar.
Klagen
CK: Je hebt in België dus bijna alles gewonnen wat er te winnen valt. Lonkt het buitenland niet? Liesbet: “Ik zou dolgraag in het buitenland spelen, en die kans zit er zeker in. Maar dan moet ik eerst mijn studie afmaken - ik blijf volgend jaar in Leuven voor een thesisjaar - en er moet natuurlijk ook een goede aanbieding komen, zowel op sportief als op financieel
foto: Rob Stevens
CK: Bedoelen ze daarmee dat je de beste volleybalspeelster bent bij de jeugd? Liesbet Vindevoghel: “Neen, ze bedoelen daar wel degelijk mee dat ik de beste speelster ben in de eredivisie! Vergelijk het met de Gouden Schoen, maar dan in het damesvolleybal. Ik speel eigenlijk al sinds mijn vijftiende niet meer in de jeugdreeksen. De afgelopen drie seizoenen was ik aan de slag bij Asterix Kieldrecht, en daarvoor speelde ik in Gent. Dat eerste jaar bij Gent bestond onze ploeg trouwens bijna volledig uit jonge meisjes, maar het lukte ons toch vrij aardig om meteen goed mee te draaien in de competitie.” CK: Moeten we ons bij de uitreiking van die prijzen dan ook Gouden Schoen-toestanden voorstellen met galajurken en diepe décolletés? Liesbet: “Neen, alles is natuurlijk minder groots. Al zaten er toch zo’n tweehonderd mensen in de zaal: mensen van de Bond, scheidsrechters, vertegenwoordigers van de verschillende clubs, en natuurlijk ook de genomineerden voor de prijzen. En achteraf was er ook een diner voor alle genodigden. Mijn trainer bij Kieldrecht, L.O.-prof Gert Vande Broek, viel overigens ook in de prijzen die avond. Hij werd voor de zevende keer op rij uitgeroepen tot coach van het jaar.” CK: Beste speelster, beste coach... Dan moet Asterix Kieldrecht wel de beste ploeg zijn? Liesbet: “Wel, vorig seizoen hadden we een primeur door als eerste Belgische ploeg een Europabeker te winnen. We wonnen in 2001 overigens ook de Belgische titel én de Belgische Beker. Dit jaar hebben we enkel die laatste kunnen bemachtigen, maar ik denk dat Kieldrecht op langere termijn inderdaad de beste ploeg is. Iemand heeft ooit uitgerekend dat we de laatste vijf jaar zowat de helft van de te winnen prijzen gepakt hebben.”
DENK TANK
Studente antropologie beste volleybalspeelster van België
DE
STUDENTEN
vlak, want tenslotte zou ik dan van het volleybal moeten leven. Nu, mijn vriend speelt ook volleybal, in de eredivisie bij de mannen, en onze droom is om samen voor het avontuur te kiezen, en enkele jaren professioneel te gaan volleyballen in het buitenland. Ik heb er nog geen idee van wat ik daarna zou doen, als ik terug naar België kom. Misschien ga ik wel weer studeren!” CK: Volgend jaar wordt een thesisjaar. Zijn topsport en studies dan toch moeilijk te combineren? Liesbet: “Tot vorig jaar ging alles goed. Toen volleybalde ik tot in mei, en zette daarna alles op mijn studie. Maar dit jaar was dat vanwege de semesterexamens gewoon onmogelijk. In januari is het Europese seizoen volop aan de gang, en dan moet je vaak loodzware verplaatsingen maken. Dankzij het statuut van topsporter heb ik natuurlijk wel voordelen. Zo kan ik, als ik een belangrijke wedstrijd moet spelen tijdens de examenperiodes, mijn examens vroeger of later afleggen. Maar dit jaar heb ik alles gewoon wat minder goed aangepakt. Ik moet wel zeggen dat je in Leuven als topsporter niet te klagen hebt. Mijn kandidaturen heb ik in Gent gevolgd, en daar wisten ze nauwelijks wat een topsportstatuut was...”
foto’s: Rob Stevens
24 C A M P U S K R A N T 3 0 . 5 . 2 0 0 2
• In deze rubriek legt Campuskrant allerlei vragen - van technische, socio-economische, politieke, ethische en filosofische aard - voor aan een denktank van Bijzonder Wijze Mannen en Vrouwen van de K.U.Leuven. Aarzel niet om ook uw vragen en problemen op te sturen naar De Denktank, Oude Markt 13, Leuven. •
Mieke Black Magic Net zoals haar vorige campagne - ‘eerst blablabla en dan pas boemboem’ - zorgde ook de nieuwe actie van minister Mieke Vogels weer voor een massa post en e-mails op de Campuskrantredactie. “Wat denkt De Denktank eigenlijk van de ‘Ik ben zoals ik ben, en dat mag gezien worden’-campagne?,” zo vat onze lezeres Maria Lauwereys de ingezonden vragen goed samen.
Tja, we moeten toegeven: ook de leden van De Denktank is de nieuwe Vogels-campagne meteen opgevallen, en dus hebben wij aan deze kwestie met plezier een hele Denktanksessie gewijd, uiteraard zoals steeds geheel op basis van analytische en logisch-wetenschappelijke argumenten. Waar gaat het hier om? Zes mensen - volgens Vogels allemaal modale Vlamingen - beweren in een mediacampagne en op affiches dat ze nu eenmaal zijn zoals ze zijn. Een bewering waar wij als wetenschappers uiteraard geen speld tussen kunnen krijgen. Tenzij de minister voor deze campagne acteurs of pathologische leugenaars zou hebben uitgenodigd, want in dat geval zijn die zes mogelijk helemaal niet wie ze beweren te zijn. Als we die mogelijkheid hier even gemakshalve buiten beschouwing laten, heeft De Denktank met de bewering dat die zes zijn zoals ze zijn dan ook geen enkel probleem, integendeel. Maar dat die zes uit het feit dat ze zijn zoals ze zijn de conclusie trekken dat ze daarom ook door de hele natie gezien mogen worden - in hun bloterik, nota bene! - is een gedachtesprong die wij eerlijk gezegd niet goed kunnen volgen. Meer nog: studenten die denken dit soort redeneringen op een examen logica te kunnen hanteren, raden wij aan vooral geen vakantie te boeken rond de maand september. Wij, Denktankleden, zijn namelijk toevallig ook zoals we zijn. Maar denkt u dat wij daarom dan maar meteen al onze kleren uittrekken en naakt naar de vergaderingen of redactie komen? Absoluut niet, en we hopen van u hetzelfde. Wij zouden hier overigens nog heel wat meer mensen kunnen opnoemen die ook allemaal zijn zoals ze zijn - van Freddy Willockx tot Jean-Pierre Van Rossem en van Alexandra Colen tot Kabouter Plop en Mieke Vogels zelf -, maar hoeven wij hen daarom allemaal te zién? Als hun naakte zelf? Neen, neen en nog eens neen, zo luidt het duidelijke en eenparige antwoord van de Denktank! Daarom eist De Denktank de oprichting van een parlementaire onderzoekscommissie die het ontstaan van deze campagne moet onderzoeken. Wij vermoeden immers dat hier de hand van één of andere duistere financier van Mieke Vogels’ verkiezingskas achterzit. Wij hebben overigens al enkele vermoedens, en die wijzen allemaal duidelijk in de richting van één man: Dennis Black Magic, de beroemde Vlaamse bloot- en pornokoning. Of wat dacht u van het feit dat Dennis’ magazine Cover naar het schijnt op chloorvrij en 100 procent recycleerbaar, natuurvriendelijk papier gedrukt wordt? Als dat al geen duidelijke link is naar de groenen weten wij het ook niet meer. Maar daarnaast viel ons ook op dat de eerste maanden na de oprichting van zijn magazine de ene na de andere BV voor het familieblad uit de kleren ging - niet dat wij Dennis’ magazine ooit in de universiteitsbibliotheek aangetroffen hebben, wij weten dat gewoon uit de andere media. Edoch, de laatste maanden zat Dennis blijkbaar wat krap in de modellen, of toch in de BV-modellen van het iets duurdere type, en moest de aandachtige lezer zich tevreden stellen met de goedkopere en ietwat ongelukkiger uitgevallen types. En precies op dat moment komt een grote mediacampagne van het ministerie ons met educatief beeldmateriaal toch wel vertellen dat het allemaal niet zo nauw steekt, zeker! Dat we iedereen maar moeten nemen zoals hij of zij is! En dat dat allemaal gezien mag worden! Daarom zeggen wij aan de heer Black Magic: stop met deze belachelijke pogingen om Daisy Van Cauwenberghe en Anne de Baetzelier zo goed als gratis uit de kleren te krijgen! Betaal die meisjes gewoon de gage die ze vragen, en we zwijgen hier verder over. Mieke Vogels zouden wij willen vragen deze mediacampagne stop te zetten en als het echt moet eventueel te vervangen door een simpele, informatieve regeringsmededeling. Iets in de zin van: ‘De modale Vlaming ziet eruit zoals hij eruit ziet, en is voor de liefhebbers eventueel te bezichtigen op het naaktstrand van Bredene. Eigen risico, de regering is niet verantwoordelijk voor klachten achteraf.’ Namens De Denktank, Dr. F. Vissers (hoofd Interdepartementele Werkgroep Esthetica-Fysionomie) en G. Op de Beeck (secretarisklerk)