Kennismaken met...
4
Persoonlijk Juf Ooms
8
100 jaar Christelijk onderwijs
9
Schoolkinderen aan het woord
Drieluik
11
Maart 2014 jaargang nr. 1 uitgave van Hervormde Gemeente Groot-Ammers 16e
meditatie
Niet sterven, maar leven! Ik zal niet sterven maar leven (Psalm 118:17) Zo oppervlakkig bezien is dat toch maar een merkwaardige tekst: Ik zal niet sterven maar leven. De dichter van deze Psalm heeft zeker niet helemaal met beide benen op de grond gestaan. Wie kan dat nou van zichzelf zeggen: Ik zal niet sterven. Iedereen moet toch sterven!? Er is toch niemand op deze aarde die de dood kan ontlopen. U hebt er misschien onlangs nog mee te maken gehad. Toen u man of vrouw moest verliezen aan de dood; toen hebt u het wel gemerkt dat we moeten sterven. Het wordt voor ons allemaal sterven. Hoe kan die dichter van Ps.118 dat nu zeggen: Ik zal niet sterven, maar ik zal leven. Zeker weet deze dichter ook wel dat hij de dood niet zal kunnen ontlopen. Zo nuchter is hij zelf ook wel. Maar als de dichter hier zegt dat hij niet sterven zal, dan moet je even wat dieper kijken. En als je heel deze Psalm leest, dan kom je er eigenlijk vanzelf wel achter wat hij bedoelt. Deze psalmdichter is een man die leeft met God. Want wat is leven nu eigenlijk in de Bijbel? En dan bedoel ik écht leven. Leven is in de Bijbel niet zomaar wat door deze wereld rondhuppelen. Het goed hebben met elkaar. Eventueel trouwen en kinderen krijgen. Voldoende kunnen genieten van al het
aardse om je heen. En als het dan uiteindelijk voorbij is je hoofd neerleggen en de laatste adem uitblazen…. Nee, dat is geen leven. Leven is in de Bijbel: leven in afhankelijkheid van God. Leven, dat is het leven ontvangen hebben door de genade van God en de vergeving van zonden. Leven, dat is leven als een kind aan de hand van de Vader. Leven, dat is weten dat het tussen de Heere en mijn ziel weer goed is. Dat mijn zonden zijn verzoend door het bloed van Golgotha. Leven, dat is leven vanuit de liefde van God, dat Hij zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft die ook mijn zonde naar het kruis heeft meegenomen op Góede Vrijdag. Leven, dat is in je sterven rusten kunnen in het volbrachte werk van de Heiland. Leven, dat is straks het moede hoofd neerleggen in die ene wetenschap: Al mijn zonden zijn verzoend door Golgotha, en daarom wordt het Pasen, Opstanding!
Nu jaagt de dood geen angst meer aan, want alles, alles is voldaan; wie in geloof op Jezus ziet, die vreest voor dood en duivel niet. Want nu de Heer is opgestaan, nu vangt het nieuwe leven aan, een leven door Zijn dood bereid, een leven in Zijn heerlijkheid.
Maar dat is dan dus geen sterven meer. Dat is je aardse leven afleggen, maar verder leven, eeuwig leven met de Heere en met Zijn lieve Zoon Jezus Christus. Kijk, dat is geen sterven meer. Dat is eeuwig leven. En daar heeft het mee te maken, wanneer deze dichter hier zegt: ik zal niet sterven maar leven. Niet sterven, maar leven, dat heeft dus alles te maken met het lijden én met de opstanding van Jezus Christus. Deze bijzondere gedenkdagen liggen straks weer voor ons. En wanneer we Christus liefkregen in Zijn lijden, betekent Pasen: niet sterven maar leven. Net zoals bij de Heere Jezus Christus. Ja, wel de dood in moeten, maar tegelijk weten dat dit niet het laatste is. Want het leven is voor mij Christus, en het sterven is voor mij winst (Fil.1:21).
den. Met het zicht op de dood, aangevochten en zo zwaar bestreden soms, maar toch: vastgeklemd aan die levende Heiland. Ik zal, net als Hij, niet sterven, maar leven! De uitkomst is het leven. Al moet het dan de diepte in. Al moet het dan het graf in, maar toch leven. Al zal ik dan die donkere kuil niet kunnen ontvluchten. Al is er dan die verschrikkelijke ziekte die in mijn lichaam voortwoekert. Al is er dan in de avond van mijn leven al dat gebrek en die pijn. Tóch zal het leven overwinnen. Is dat voor u de betekenis van Goede Vrijdag en Pasen geworden?
Wat daar gebeurt is op de Paasmorgen, dat kunnen wij niet uitleggen. Maar dat hoeft ook niet. Want dan kunnen we misschien ook nog wel wat leren van de dichter van Psalm 118. In deze Psalm worden die daden van de Heere ook niet uitgelegd. Hij zegt niet hoe het precies in elkaar steekt. Dat kan deze dichter ook niet. Maar het staat wel helemaal in het teken van een lofzang. Zijn Psalm begint met te loven, en hij eindigt met loven. Hoe zullen wij verstaan wat daar allemaal is gebeurd. Maar mogen we daarin de grote daden des HEEREN bewonderen en bejubelen? Er klinkt, hier in het Oude Testament, al een heerlijke Paasjubel: Ik zal niet sterven maar leven. Niet de dood heeft het laatste woord, maar het leven. Ik zal niet sterven. Vanwege Christus. Vanwege Zijn sterven en opstanding; daarin het leven gevonden! Hoe hebben kinderen van God zich door alle eeuwen heen vastgehouden aan deze woor-
Ik geloof de wederopstanding des vleses, en het eeuwige leven. Amen. Ds. A. Bloemendal 2
van de redactie De eerste Drieluik van 2014 ligt voor u. Misschien was het thema ‘100 jaar Christelijk onderwijs’ niet zo verrassend voor u. De foto bij ‘Kijk en raad waar het de volgende keer over gaat’ in de vorige Drieluik sprak eigenlijk wel voor zich en u heeft vast wel op één of andere manier vernomen dat onze christelijke school afgelopen najaar 100 jaar bestond. Reden voor feest in Groot-Ammers! Van 7 t/m 12 april zullen er een week lang feestelijke activiteiten plaatsvinden rondom de beide scholen, Eben-Haëzer en Rehoboth. Wat er allemaal gaat gebeuren verklappen wij natuurlijk in deze Drieluik niet. Wel vonden we deze gelegenheid meer dan de moeite waard het als thema voor onze Drieluik te gebruiken.
bemoedigend zijn voor de kerkenraad en in het bijzonder voor deze nieuwe broeders als ze zich gedragen mogen weten door het gebed van de gemeente!
derd. De grootouders onder u die wel eens een opa/oma- morgen op één van de scholen bezochten, kunnen hier vast over meepraten. Het onderwijs van nu is niet te vergelijken met dat van 100, 50 of zelfs 20 jaar geleden. Eén ding is echter op onze christelijke scholen gelukkig hetzelfde gebleven. Iedere morgen mogen onze kinderen horen uit Gods Woord. Al zoveel kinderen uit Groot-Ammers mochten en mogen nog steeds van de liefde van God voor deze wereld horen. Wat een zegen voor de kinderen, maar ook zeker voor het onderwijzend personeel om zo iedere dag met een groep kinderen te mogen beginnen. En dat in een wereld waarin mensen ook vervolgd worden om datzelfde Woord.
Nogmaals willen wij de aftredende broeders A. Jongeneel, N. Maat, J. Barten, M. Bikker, T. Copier en B. Klomp hartelijk dankzeggen voor al het werk dat ze in onze gemeente hebben gedaan.
Eben- Haëzer, tot hier toe heeft de Heere ons geholpen, de naam van één van de christelijke scholen. Voor iedere (oud)- leerkracht en/of (oud)-bestuurslid een naam van grote betekenis.
Ter ondersteuning van de wijkouderlingen en als uitwijk voor pastorale zorg aan gemeenteleden bij afwezigheid van de predikant en de pastorale medewerker zijn twee bezoekbroeders benoemd. Bij de bevestiging van de nieuwe ambtsdragers zijn br. T. Hakkesteegt Achterland 3a en br. D.C. van Voorthuijsen, Margrietstraat 8 aan de gemeente voorgesteld. Zij worden twee keer per maand gepland in het huisbezoek rooster.
Als redactie wensen wij u veel leesplezier en danken wij een ieder die meewerkte aan deze Drieluik.
Uit de kerkenraad
Het moderamen is vastgesteld. Als preses Ds. A. Bloemendal, secundus ouderling kerkrentmeester W. Uittenbogaard, scriba ouderling A.P. Brokking, ouderling J.C. den Besten en diaken A. de Lange.
Voor mij als scriba de eerste keer dat ik een stukje mag schrijven voor Drieluik. In zo’n nummer mogen namen als Floor de With, Ad Mandakers, Pinie Ooms en Nico Jongerius natuurlijk niet ontbreken. Op verschillende wijzen hebben zij hun bijdrage geleverd. Stukken geschreven met een lach, maar ook met een traan. Wat gebeurt er veel in 100 jaar. Ook de kinderen hebben iets voor u geschreven. Zij blikken zelfs voorzichtig 100 jaar verder en hebben allemaal hun eigen ideeën over hoe de school en het onderwijs er dan uit zouden kunnen zien. In 100 jaar is het onderwijs enorm veran-
Wanneer ik dit artikel schrijf is het winterwerk nog volop aan de gang. De bede van de kerkenraad hierbij is dat dit werk vruchten mag dragen tot eer van de Koning van de kerk, onze Heere Jezus Christus. De kerkenraad is geroepen om hieraan leiding te geven.
Op 30 januari hebben we een gemeente avond gehad over de eredienst en de liturgie. Veel gemeenteleden waren aanwezig in het Hervormd Centrum om over dit belangrijke onderwerp mee te denken. Aan de hand van stellingen op flipovers ging men met elkaar in gesprek. De respons van deze gemeente avond wordt besproken in de consistorie vergaderingen.
Kerkordelijk is het zo geregeld dat een kerkenraadslid maar een zekere periode deel uit maakt van de kerkenraad. Dit betekende ook de afgelopen periode weer dat er broeders afscheid namen en nieuwe broeders aantraden. De grote betrokkenheid van onze gemeente bleek uit de opkomst bij de stemmingsvergaderingen die gehouden werden. Een zevental nieuwe ambtsdragers hebben hun benoeming aanvaard en op gaven op 5 januari in de kerk hun jawoord. Wij wensen hen Gods zegen toe bij het mooie, maar soms ook moeilijke werk in onze gemeente. Wat zou het 3
De kerkenraad heeft zich in 2013 al bezonnen op deze onderwerpen en wil als vervolg graag in gesprek gaan met de gemeente.
Kennismaken met ...
Als nieuwe diaken van onze gemeente werd mij gevraagd om mij voor te stellen. Ik ben Frans Meijer. Ik ben geboren in Medemblik. Nadat ik mijn school had afgemaakt, ben ik in 1988 samen met mijn ouders en zus in Groot-Ammers komen wonen. Hier heb ik Hilda leren kennen en zijn we in 1992 getrouwd. We hebben 3 kinderen gekregen; Manuela, Judith en Jacco. Wij wonen sinds 2007 in Graafland. Ik ben werkzaam bij een autodealer en beheer daar de onderdelenvoorraad. Vriendelijke groeten, Frans Meijer
nieuwe kerkenraadsleden
Er is een stichting opgericht (Stichting Hands en Feet) die de fondswerving voor Thabiso en Eline Ditsele verzorgt. Statutair is vastgelegd dat een aantal leden van onze kerkelijke gemeente in het bestuur aanwezig zal zijn en dat zij jaarlijks de financiële verslaglegging ter informatie aan de kerkenraad doen toekomen. In het najaar van 2013 is het beleidsplan voor de komende 5 jaar weer vastgesteld (2014-2019). In de afgelopen twee jaar is het beleidsplan herzien. In deze periode zijn we als kerkenraad o.a. actief aan de slag gegaan met een aantal nog nader uit te werken actiepunten die in hoofdstuk 14 van het beleidsplan vermeld stonden. Dit heeft geleid tot bezinning binnen de kerkenraad over meerdere thema’s. Andere actiepunten hebben geleid tot aanvullend beleid. Alle zaken waar nieuw of aanvullend beleid op gemaakt is, zijn nu verwerkt in de tweede versie van het beleidsplan. Tevens zijn ook in de tweede versie weer actiepunten geformuleerd voor de komende periode. Wij hopen dat ook dit beleidsplan mag leiden tot meerdere eer en glorie van God de Vader, van wiens kerk wij als gemeente deel uit maken. Bij de scriba ligt een exemplaar ter inzage. A.P. Brokking (scriba)
Mijn naam is Marinus Schop. Ik ben geboren op 24 oktober 1960 in het Brabantse plaatsje Meeuwen. 25 Jaar geleden ben ik getrouwd met Ineke Bikker. Wij hebben samen vier kinderen: Sander woont in Maastricht, Martine in Rotterdam, Marjon woont thuis en hoopt 22 maart te trou-
Wil Jongeneel 4
wen en Arik woont ook thuis. Allen zijn studerend. Ik heb een schoonmaakbedrijf, waarbij ik me vooral bezighoud met glazenwassen, houtwerk reinigen, kunststof en aluminium kozijnen renoveren. Meestal werk ik alleen, maar soms huur ik extra mankracht in. Nu ik geroepen ben tot het ambt diaken hoop ik Hem en Zijn gemeente met hart en ziel te mogen dienen. Een van mijn taken is het jeugddiaconaat. Hierin wil ik met name de jeugd bewust maken van diaconale taken en zo het ‘ik’ ombuigen naar meer ‘wij’.
Groot Ammers, in de Leeuwerikstraat, komen wonen. Ik werk als zelfstandig ondernemer in de bouw. Voordat ik gekozen werd als kerkrentmeester was ik al betrokken bij het bouwteam van de kerk. Ik hoop dan ook als ouderling kerkrentmeester daarin iets voor de gemeente te kunnen betekenen.
Met vriendelijke groet, Marinus
In 2000 (makkelijk jaartal) zijn wij getrouwd en zijn wij gaan wonen in Vianen. Sinds 2005 wonen wij aan de Molenlaan 10. Samen zijn wij gezegend met onze kinderen Loïs, Mart, Tom en Koen. In het dagelijkse leven ben ik werkzaam in het bankwezen in Amsterdam. In mijn vrije tijd vind ik het heerlijk om met de kinderen bezig te zijn of om te sporten.
Hallo, Ik ben Pieter Jan Stolk, 36 jaar, getrouwd met Diana. Samen hebben we 2 dochters: Tamara van 9 jaar en Naomi van 6 jaar. Ik ben opgegroeid in Molenaarsgraaf. 13 Jaar geleden zijn we getrouwd en zijn wij in
Column
Mijn school Honderd jaar school met de Bijbel in GrootAmmers, dat is een lange tijd. Al met al heb ik op verschillende manieren hier veel van mee gekregen. Weliswaar geen honderd jaar maar ik heb mijn lagere schooltijd, zoals het toen nog werd genoemd, doorgebracht op de school met de Bijbel in Groot-Ammers en mijn kinderen hebben nu hun basisschooltijd op dezelfde school.
Ik ben Reinier van Kooten, 37 jaar geleden geboren in het pittoreske Goedereede en opgegroeid in Zeist en Soest. In 1997 kreeg ik verkering met Tineke den Hartog en sindsdien maakt de gemeente van Groot-Ammers deel uit van mijn leven. Om het voor u makkelijk te maken heb ik destijds mijn broer Barend meegenomen voor de zus van Tineke of was het andersom…
Terug denken aan mijn schooltijd brengt veel herinneringen boven. Zes jaar ging ik dag in, dag uit naar de school met de Bijbel, want zo heette die toen nog echt. We hadden één school op de plaats waar nu het Oranje plein en de winkels zijn terug te vinden. In mijn beleving een enorme school met een prachtige lange gang waardoor alle lokalen waren te bereiken. De leslokalen keken uit op de Magrietstraat wat voldoende afleiding gaf tijdens de les. De lange gang waar je soms met meerdere leerlingen tegelijk op stond, uit andere klassen, omdat je iets had gedaan wat niet in goede aarde was gevallen bij de meester of de juf.
De kerkenraad is voor mij een hele nieuwe fase in mijn leven, waarvoor ik mij voor de volle honderd procent hoop in te zetten. Wel mag ik geloven dat ik dit alleen kan met de hulp van onze hemelse Vader en in afhankelijkheid van uw en mijn persoonlijke gebed.
Hierbij wil ik me graag aan u/jullie voorstellen: mijn naam is Richard den Hartog. Ik ben in 1974 geboren in Nieuwpoort. In 1997 ben ik getrouwd met Conja en zijn we in Groot-Ammers gaan wonen. We hebben 3 kinderen gekregen: Lotte (15 jaar), Thijs (12 jaar) en Diede (6 jaar). In het dagelijks leven ben ik werkzaam bij de Driekleur in Ede als verkoper van smeermiddelen. Sinds begin dit jaar mag ik de gemeente dienen in het ambt als ouderling. Dit alles in afhankelijkheid van de Heere. Bidt u ook mee?
Het systeem was simpel, klas 1 was aan de ene kant van de school en klas 6 aan de andere kant. Wanneer alles goed ging schoof je ieder jaar een lokaal op in de richting van klas 6. In klas 1 wist je vaak ook al wie je meester (het was altijd een meester) was in klas 6. Als je in het dorp woonde kwam je lopend naar de school, alleen de buiten5
wijken mochten op de fiets. Bij droog weer had je gym (of beter gezegd slagbal) op het schoolplein, anders ging je lopend naar de gymzaal die letterlijk naast de school stond. Ouders hadden ook een andere rol. De school was van de leraren en de kinderen. In de school vond je geen ouders, alleen met hoge uitzondering om te helpen met lezen. Geen ouders op schoolplein of bij de uitgang. De eerste dag bracht je moeder je naar school, daarna ging je met je vriendjes uit de buurt. Iedere ochtend kwam de melkboer volle of half volle melk brengen voor de pauze. Toen ik naar de 5e klas ging is de school opgesplitst in de twee scholen die we nu kennen: Eben-Haezer en Rehoboth. Dit was waarschijnlijk het meest ingrijpende wat in die tijd op school is gebeurd daar groepen in tweeën werden gesplitst, afhankelijk van waar je woonde in het dorp. Ik bleef in het oude gebouw wat vanaf dat moment de Eben-Haezer werd genoemd. Maar vrienden moest naar de Rehoboth, kortom de groepen werden uit elkaar getrokken. Dit is ook de tijd dat ik vriendschappen voor het leven heb opgebouwd. Jongens die zes jaar lang op dezelfde school zaten, dat zijn nu de jongens waarmee ik ieder jaar een weekeinde op vriendenweekend ga en regelmatig ontmoet. Ik ben de enige die is blijven wonen in Groot-Ammers, maar de band, vriendschap en herinneringen zijn er nog steeds. In honderd jaar is er natuurlijk veel veranderd. Vanzelfsprekend zou ik zeggen. Veel
is er natuurlijk verbeterd. Mijn kinderen genieten daar op dit moment van. Maar niet alles is veranderd, gelukkig! Nog steeds is er maandagochtend de “zending” en nemen kinderen geld mee. Nog steeds moet je een psalm leren en wordt deze op maandag overhoord. In mijn tijd kreeg je nog een cijfer, en niets minder dan een 10 werd er verwacht. De enige 10-en die ik ooit op mijn rapport heb gehad. Nog steeds wordt er iedere dag gebeden, uit de Bijbel gelezen en gezongen. Ook wij gingen in de laatste klas op kamp, en als ik het goed heb gaan ze nog steeds naar hetzelfde kamphuis. Ook wij hadden een musical ter afsluiting. Ook wij hadden klassen met kerkelijk, randkerkelijke en niet-kerkelijke kinderen. Ook toen had de school dus al een evangelisatie functie.
at aan de Margrietstra Het schoolgebouw
We hebben nieuwe gebouwen, nieuwe leraren, nieuwe leerlingen, nieuwe lesmethode’s maar het fundament is gelijk gebleven: de Bijbel, Gods woord. Ik ben dankbaar voor mijn lagere schooltijd, het fundament dat daar is gelegd en die vriendschappen die zijn ontstaan. Ik ben dankbaar dat mijn kinderen hetzelfde fundament meekrijgen en hoop dat ook zij mooie vriendschappen op mogen doen. DuHa
en 80 Teamfoto uit de jar
Nieuwe gemeenteleden stellen zich voor
Johan en Lydia Zwijnenburg
5 kinderen. Na zijn studie op de MAS in Houten is hij 3,5 jaar geleden begonnen als bedrijsleider op een melkveebedrijf in Ottoland. Lydia komt uit Everdingen, en is 21 jaar oud. Ze is opgegroeid in een gezin met 2 zussen en 4 broers(tjes). Na de middelbare school is ze de verpleegkundige opleiding gaan volgen. Na deze opleiding is ze in de thuiszorg gaan werken, maar werkt nu al weer enkele maanden in een verpleeghuis in Vianen. Na ruim een half jaar voelen wij ons thuis in de gemeente en het dorp. We hopen nog een mooie, leuke tijd tegemoet te gaan in Groot-Ammers,
Wij zijn Johan en Lydia Zwijnenburg. Na 2,5 jaar verkering zijn wij op zoek gegaan naar een huis. Maar waren wel gebonden aan deze streek omdat Johan hier zijn werk heeft. Toen de keus gemaakt was en dat we in Groot-Ammers wilden gaan wonen zijn wij op zoek gegaan naar een huis. Uiteindelijk is dit Gruttostraat 1 geworden. Nadat we de sleutel in december gekregen hadden, hebben we een paar maanden geklust zodat het voor de komende jaren ‘’ons stekkie” zou worden. Op 15 mei zijn wij getrouwd. Johan is 23 jaar en opgegroeid in Blekensgraaf. Hij was het nakomertje in het gezin van
Johan en Lydia Zwijnenburg 6
Projectweekend
Leven met lef
genfoto 1916, Eerste leerlin
In het project ‘Leven met lef’ reizen we af naar Nepal: land van de hoogste bergen in de wereld, maar ook land waar het hindoeïsme het dagelijks leven kleurt. Jarenlang was het gesloten voor buitenlanders en andere godsdiensten. Maar juist in dit land is een christelijke kerk ontstaan die de laatste jaren explosief is gegroeid. Het verhaal van de kerk in Nepal is een verhaal dat bemoedigt en doorverteld wil worden.
s gers met haar kla 1966, Juffrouw Bon
Doormiddel van het project ‘Leven met lef’willen we geld ophalen voor: - het bouwen van kerken - het opzetten van goed kinderwerk - het maken en geven van bijbellessen om jongeren te laten groeien in hun geloof - het zorgen voor zieke mensen die hulp van anderen nodig hebben - het evangelie door mag gaan in Nepal en Gods liefde zichtbaar wordt Doet u/jij ook mee?
s ssaard met zijn kla 1968, Meester Bru
De school in 1928
Zondag 16 maart om 9.30 uur Tijdens de morgendienst zal er aandacht worden geschonken aan het thema ‘leven met lef’. Aansluitend nodigen we u/ jou uit in het Hervormd Centrum voor koffie/thee/limonade. Elise Noorland zal en presentatie houden over haar verblijf in Nepal. Van harte welkom!
1950 Klassenfoto rond
oolplein Spelen op het sch
Vrijdag 21 en zaterdag 22 maart Activiteiten voor jong en oud: - Overheerlijk Nepaleesbuffet - Groot-Ammers dictee - Klusjeskaart - 12 uur fietsen - Workshop High Tea - Creatieve workshop - Uitgebreide High Tea
makers s en meester Mande 1979, De zesde kla
Via de flyer ontvangt u alle informatie van de bovenstaande activiteiten. Voor vragen kunt contact opnemen via
[email protected] of Gretha de Bruijn, 0184-661457.
en Van der Hee Gezinsfoto kinder
7
Persoonlijk
In gesprek met… Juf Ooms Onderwijs door de jaren heen… Met wie kunnen we beter herinneringen ophalen, dan met mevrouw Pinie Ooms-Bieshaar? Velen uit onze gemeente zullen, terugdenkend aan de basisschooltijd, mooie herinneringen aan haar als juffrouw hebben. Het was voor ons dan ook weer ouderwets genieten om naar haar verhalen te luisteren. Al op jonge leeftijd stond het voor haar vast: ‘ik word juf’. Mevrouw Bongers was haar eerste lerares en tevens grote voorbeeld. De manier waarop mevrouw Bongers les gaf maakte zoveel indruk op haar, dat zij nu nog weet te vertellen hoe die lessen in haar eerste schooljaar verliepen. In tegenstelling tot haar oudere zus, kreeg mevrouw Ooms de kans om na de basisschool door te leren. Na vier jaar Mulo werd het uiteraard de Kweekschool. Ze besloot om niet door te gaan voor een hoofdakte, maar direct les te geven. In 1963 begonnen in Bleskensgraaf om vervolgens in 1965 te beginnen in haar eigen dorp, Groot-Ammers. Destijds waren de lessen allemaal klassikaal. En gymmen? Dat deed men gewoon buiten op het plein, een gymzaal was er namelijk nog niet. Wat een groot verschil is dat met de tijd waarin we nu leven! Dit wordt ons extra duidelijk als mevrouw Ooms vertelt over de periode waarin zij ging trouwen. Op de avond voor de bruiloft moest zij bij het schoolbestuur komen om afstand te doen van haar vaste benoeming. Getrouwd zijn én een vaste baan in het onderwijs hebben
was destijds ondenkbaar voor vrouwen. Van stoppen met werken is daarentegen nooit sprake geweest. Ze is altijd met veel plezier blijven lesgeven, met tussenpauzes rondom de geboorten van de kinderen. Zo ging ze er in 1971, nadat Kristel werd geboren, even tussenuit. In 1973 begon ze weer op invalbasis met het vervangen van een aantal schoolhoofden, allereerst in Langerak. De vrouw van de directeur bood destijds zelfs aan om op haar kinderen te passen: ‘als Pinie maar komt lesgeven’. Door het leraren tekort door die jaren heen zijn er veel kinderen van Streefkerk tot Ameide die haar als juffrouw hebben gehad. ‘Destijds wel veel relaxter’ is wat zij aangeeft. Zo werd er op een mooie lentedag zomaar een wandeling gemaakt met alle kinderen. Als een juf of meester dit nu zou willen doen, dan moet dit al ver vooruit gepland en georganiseerd worden. Heel het onderwijs is sterk veranderd. Vroeger waren toetsen een bijzaak. Je kreeg naast een cijfer voor een repetitie ook een cijfer voor de lessen die je in je schrift gemaakt had. Tegenwoordig worden kinderen bijna alleen maar beoordeeld op de resultaten die ze met toetsen behalen. Dat niet alleen het onderwijs, maar de hele maatschappij en haar denkbeelden verandert, wordt ons wel duidelijk. Het Sinterklaasfeest bijvoorbeeld. Mevrouw Ooms weet ons nog te vertellen over de periode waarin de Sint niet op de christelijke basisschool binnenkwam. De kleuters keken dan uit het raam en zagen hem bij de openbare basisschool naar binnengaan. En ook wat betreft muziek zijn er leuke anekdotes te vertellen. Zo vierde mevrouw Ooms een keer haar verjaardag en had een aantal kinderen een stukje ingestudeerd. Hier kwam een drumstel aan te pas en de jongens playbackten bij een liedje op de radio. Hier zijn naderhand wel wat klachten over binnengekomen. Niet alle ouders stelden deze actie op prijs. Ook de welbekende schoolmusical van groep 8 is er niet altijd geweest. Deze werd pas geïntroduceerd in de periode dat meester Jongerius op school kwam. Het fenomeen kamp was er al wel eerder. Al in
de jaren ’50, de tijd van meester Brussaard. Toen nog naar Bennekom, waar de meisjes in de boerderij sliepen en de jongens in de hooiberg. Later gingen de kinderen van groep 8 op de fiets naar Amersfoort. Mevrouw Ooms herinnert zich nog een meisje te hebben geduwd. Niet een klein stukje, maar de hele terugweg van Amersfoort naar Groot-Ammers! Met de komst van Jongerius brak ook de tijd aan dat de kinderen met auto’s naar het kamphuis werden gebracht. Inmiddels gaan ze al vele jaren naar ’t Kuijpershoefke in Loon op Zand. Het zijn tal van mooie herinneringen die naar boven komen, zo met elkaar pratend over school door de jaren heen. Op haar 62ste kwam er een einde aan haar loopbaan als juf. Al voelde dit gedwongen vanwege haar gezondheid, want anders was ze zeker tot haar 65ste doorgegaan! Altijd weer stond ze met liefde voor de klas. Inmiddels geniet zij van het oppassen op de kleinkinderen en 8
ligt de schooltijd achter haar. Toch waren we wel nieuwsgierig naar het antwoord op de volgende vraag: Stel dat u nog eenmaal les mag geven, hoe zal die dag er dan uit zien? Het antwoord is: ‘gewoon’. 1 – Eerst de kinderen iets laten vertellen (dit liep vroeger weleens uit, waardoor het al bijna pauze was). 2 – Bijbelse geschiedenis. En dan écht vertellen. 3 – Een spreekbeurt (dit was altijd een hele happening). 4 – Drama/stukjes spelen. 5 – Taalles, een opstel schrijven of iets dergelijks. 6 – Tekenen. 7 – Geschiedenis. Eigenlijk kunnen er nog veel meer dingen genoemd worden, maar we denken dat de schooldag inmiddels al aardig gevuld is. Net als dit gesprek is de denkbeeldige schooldag weer voorbij gevlogen! En u als lezer: hoe denkt u terug aan de schooldagen met juf Ooms? Tina en Lisa
100 jaar Christelijk onderwijs
Gelukwensen voor een 100-jarige “De school van nu! Mensen die zich geroepen weten binnen het Christelijk Onderwijs werkzaam te mogen zijn in de school, als personeel en daaromheen als bestuur, medezeggenschapsraad en ouderraad. Twee prachtige gebouwen; goed geoutilleerd en daarachter een vereniging met mensen die zich willen inzetten voor dat grote goed dat SCHOLEN MET DE BIJBEL heet!” Zo eindigt de tekst van het gedenkboek “75 jaar Scholen met de Bijbel” waarvan Bert Bikker, Ad Mandemakers en ondergetekende de redactie mochten vormen. Onverkort geldt die tekst die hierboven cursief is afgedrukt wanneer we DV begin april met elkaar in ons dorp hopen te herdenken dat de “Vereniging tot stichting en instandhouding van Scholen met de Bijbel” ruim honderd jaar bestaat. Als de langst in dienst zijnde “hoofdmeester”, op de alom gerespecteerde meester Brussaard na, aan mij nu de eer om een stukje geschiedenis na 1988 te beschrijven. Het zal een beschrijving zijn van beelden die bij me opkomen en het pretendeert geenszins volledig te zijn.
Veranderingen; ik schreef het al. Als rode draad door de jaren rond de eeuwwisseling en vele jaren daarna, was de beweging die zich noemde “Weer Samen Naar School”. Een Samenwerkingsverband van Christelijke Scholen ontstond en met een elftal scholen met de daarbijbehorende besturen gingen we op weg. Zorgverbreding was het gevleugelde woord en de opgave lag er om het onderwijs zo in te richten dat zoveel mogelijk kinderen het onderwijs op de reguliere basisschool konden volgen. Een enorme opgave voor de lesgevenden. Er moest toegesneden materiaal komen; soms vergde het aanpassingen aan het gebouw wanneer je de uitdaging met een kind met een motorische-, visuele- of auditieve beperking aanging.
Het is alsof de klepperende klompjes en de “Ot en Sien-kleding” waarmee het dorp zich 25 jaar geleden “kleurde” me nog in de oren klinken en op m’n netvlies verschijnen. Groots werd het 75-jarig bestaan gevierd en de beide scholen zagen er op het mooist uit. Twee scholen die zich sinds 1985 “basisscholen” noemden. Een prachtige Rehobothschool die haar deuren opende op 28 oktober 1982 en een gerenoveerde EbenHaëzerschool die op 13 oktober 1987 heropend werd. Veranderingen hingen in de lucht. De basisschool was een feit; de Schoolbegeleidingsdienst adviseerde al enige tijd binnen de school; schoorvoetend beroerden de vingers voor de eerste keer de toetsen van de computers en de negen bestuursleden hergroepeerden zich in verschillende commissies om samen met directie, medezeggenschapsraad en personeel een verantwoorde voortgang van het onderwijs te borgen. “Hoofdmeester bij het hek”, met de voeten in de klei omdat we naast ons werk als schoolleider ook nog vele dagen voor de klas stonden, waren we: Ad Mandemakers, Gerrit Kant en ondergetekende. 9
Intussen groeide en bloeide het Christelijk Onderwijs in ons dorp. Bij de Rehobothschool verschenen noodlokalen en volgde een verbouwing en ook voor de Eben-Haëzerschool stond het nodige te wachten. Onvoorstelbaar nu, maar waar nu het winkelcentrum aan het Oranjeplein is stond eens de EbenHaëzerschool prachtig in het groen en waar aan de andere kant het “hoofdenhuis” stond, verrees een spectaculair woon-zorgcentrum. Het was verhuizen geblazen voor de EbenHaëzerschool. Eén keer van de Margrietstraat naar noodlokalen op het Fortuynplein en vervolgens naar die voor mij altijd zo bijzondere nieuwe school aan de Irenestraat . Wat een onderneming is dat geweest en wat een inzet van bouwcommissie, architect, ouders en personeel. Stormenderhand veroverden de computers terrein op de scholen. Coördinatoren Zorgverbreding deden hun werk en begeleidden de leerkrachten bij nieuwe methodieken. “Zelfstandig werken’ werd ingevoerd; het stoplicht in de klas zorgde voor rust en orde en de instructietafel kreeg een plekje. Remedial teachers verleenden extra ondersteuning aan kinderen die een extra steuntje
goeds voor het nieuwe jaar toe te wensen. Terwijl ik daar aan de personeelstafel zat viel mijn oog op de muur met de vertrouwde afbeelding van de goede Herder waarbij linksonder dat kleine pasfotootje van Aart; onze dierbare leerling die ons is voorgegaan.
nodig hadden. Dat meeren hoogbegaafde kinderen extra ondersteuning behoefden was niet langer meer de vraag en naast dit alles werd het meer en meer de noodzaak om de resultaten van de kinderen binnen een leerlingenvolgsysteem bij te houden. Wat een veranderingen; wat een wissel werd er getrokken op het uithoudingsvermogen en de inzet van het personeel.
Als kostbaar kleinood heb ik dit lijstje, geschonken door de ouders van Aart, steeds vóór de hectiek van de drie verhuizingen van de muur gehaald; zorgvuldig ingepakt en opnieuw in het nieuwe gebouw een plekje gegeven. “Jezus is de goede Herder”, zoals de kinderen het zingen. Dat is pas echt de doorgaande Lijn. Zoals dat schilderijtje in de personeelskamer gaat Hij met ons mee toen en gedurende de vele jaren die er, zo Hij het wil, nog mogen volgen.
Intussen werd er verwacht dat de hoofdmeesters die zich inmiddels directeur mochten noemen, samen met hun adjuncten een zg. helicopter-view bleven behouden. Op meerdaagse conferenties in voormalige jeugdherbergen en kloosters werden ze toegerust en steeds meer kwam de vraag om de hoek in hoeverre het mogelijk was om binnen al deze ontwikkelingen de “hoofdmeester bij het hek” te blijven. Steeds meer collega-directeuren gaven de lesgevende pijp aan Maarten. Eigenlijk wisten we het antwoord wel maar velen van ons konden het lesgeven niet missen en vonden dat ons plekje bij het hek daar ook moest zijn. Dat door deze keuze klassen kleiner konden blijven was overigens een voor de financiering van het onderwijs niet te versmaden voordeel. Ondenkbaar nu in de huidige situatie van een bovenschools manager die drie scholen aan moet sturen.
Gelukwensen dus voor een honderdjarige die zich geborgen mag weten in Zijn trouwe Vaderhanden. Nico Jongerius
Zomaar een impressie. Verre van compleet maar wel vol bewondering voor al die mensen in en om de school die ons Christelijk Onderwijs dragen. Zoveel kinderen uit zovele gezinnen met even zovele achtergronden; ze mogen de weg vinden naar de school. Samen op weg zijn; samen groot worden onder Zijn zegenende handen. Aan het begin van dit nieuwe jaar was ik op de Eben-Haëzerschool om de collega’s alle 10
100 jaar Christelijk onderwijs
Schoolkinderen aan het woord Naam: Marilou Verrips
Naam: Matthan Smits
Naam: Dinand de Bruin
School: Eben-Haezerschool
School: Rehoboth
School: Eben-Haezerschool
Groep: 1
Groep: 2
Groep: 3
Hoe ziet jouw schooldag eruit?
Hoe ziet jouw schooldag eruit?
Hoe ziet jouw schooldag eruit?
Opstaan, kleren aandoen, eten, tas inpakken, je moet
Eerst spelen; ik speel met de brio. Dan zingen,
We gaan lezen, dictee, rekenen, spelling maken en
je fiets soms pakken, dan gaan we naar school en op
Bijbelverhaal, kaartjes ophangen; kaartjes waar de
we werken op de computer, en…ook werken op de
school gaan we werken en spelen. In de klas gaan we
dingen op staan, die we vandaag gaan doen. Dan
computer.
beginnen met het Bijbelverhaal en dan spelen/werken
spelen/werken; je hebt dan moet-taakjes, dingen
of denkspelletjes doen en op donderdagmiddag is het
die je moet doen en mag-taakjes, dingen die je mag
Welk vak vind je het leukst?
speelgoedmiddag!
doen. Zoals in de zandtafel spelen, dat is een leuk
Werken op de computer.
Welk vak vind je het leukst? Knutselen en in de hoeken spelen. Hoe gaat zo’n les? Knutselen moet je wel op je eigen plekje doen, dat weet ik! Dan moet je aan de grote tafel werken want daar liggen de spullen op. Waaraan merk je dat het een christelijke school is?
mag-taakje. Opa Brom tekenen is geen leuke moettaak. Daarna gaan we eten en drinken. Dan voorlezen
Hoe gaat zo’n les?
over Jan Jaap, Gijsbert, Willemien en papa en mama.
Een meneer zegt dan wat je moet doen, dan moet je
Dan buitenspelen misschien of gymmen. Soms gaan
goed luisteren, want dan weet je wat je moet doen.
we daarna naar huis en soms blijven we op school
Je ziet 6 en 3 en dan ga je op 1 klikken en dan weet
eten.
je of het goed is, dat zegt de meneer.
Welk vak vind je het leukst?
Waaraan merk je dat het een christelijke school is?
Buitenspelen.
Mijn zus zei omdat het Eben-Haezerschool is…maar ook omdat je bidt in de klas denk ik.
Omdat je van de Heere God houdt anders ben je
Hoe gaat zo’n les?
hier niet.
Dan gaan we buiten leuke dingen doen. Bijvoorbeeld
Over 100 jaar...
voetballen en spelletjes en schommelen en klimmen en
dan weet ik niet hoe het
huisje spelen en in de zandbak.
is, de kinderen hebben nog
Over 100 jaar... is het nog steeds leuk maar er zijn wel dingen anders.
Waaraan merk je dat het een
gewoon les denk ik.
christelijke school is?
Dat we altijd bijbelverhaal doen en bidden. Over 100 jaar... ….is de school heel oud en met dat groene d’r aan. Maar wel met dezelfde spullen erin en nog heel graag met nieuwe erbij.
11
100 jaar Christelijk onderwijs
Schoolkinderen aan het woord Naam: Ard-Jan de Lange Groep: 4
School: Rehoboth Hoe ziet jouw schooldag eruit? Eerst het Bijbelverhaal dan spelling, pauze, rekenen dan taal en soms doen we nog schrijven dan is de schooldag al weer voorbij. ’s Middags: geschiedenis, begrijpend lezen, taaltoets en dan nog knutselen. Soms mogen we i.p.v. knutselen ook kiezen voor buitenspelen of filmpje kijken of binnenspelen in de huishoek of met kapla. Welk vak vind je het leukst? Toetsen. De taaltoetsen zijn het leukst en de rekentoets. Hoe gaat zo’n les? Sommige kinderen gaan dan op de gang werken, want groep 3 zit naast ons en dan zijn wij met een toets bezig en dan is de juf aan het lezen met groep 3. Bij de toets heb je een schrift en dan heb je een verhaal en daar zijn stukjes uit. Dus bijvoorbeeld wij ... vis. Dan moet je ‘hebben’ ertussen schrijven. Waaraan merk je dat het een christelijke school is?
Omdat er een Bijbelverhaal verteld wordt. Want we doen allemaal werkjes maken erover. Kleurplaten en soms met knippen en plakken. Omdat we bidden. Over 100 jaar...
Naam: Jade de Mik
Naam: Elise den Hartog
School: Eben-Haezerschool
School: Eben-Haezerschool
Groep: 5
Groep: 7
Hoe ziet jouw schooldag eruit?
Hoe ziet jouw schooldag eruit?
Goed, het zijn lessen die ik vaak
Elke dag heb ik weer zin om naar school te gaan!
heel leuk vind en ik vind ze wel
We beginnen met godsdienst en daarna gaan we
eens makkelijk en heel soms
tegenwoordig nederlands doen. Dan hebben we pauze
moeilijk, maar vooral leuk.
en daarna rekenen. De middagen zien er elke keer
Welk vak vind je het leukst? Lezen Hoe gaat zo’n les?
anders uit. Welk vak vind je het leukst? Drama-toneel
Je gaat samen met iemand lezen
Hoe gaat zo’n les?
en soms doet de juf mee lezen.
Vaak maken we groepjes. De juf geeft een opdracht.
Dan heb je een verhaal of rijtjes
We krijgen vaak 10 minuten oefentijd en dan mogen
woorden en je gaat het dan lezen.
we de toneelstukjes opvoeren.
Waaraan merk je dat het een
Waaraan merk je dat het een christelijke school is?
christelijke school is?
Aan de Bijbelverhalen en het bidden in de klas. We zingen ook christelijke liedjes. Over 100 jaar...
We hebben elke dag godsdienst en leren elke week een nieuwe psalm. Over 100 jaar... gaat denk ik alles met computers. Nu al meer dan 100 jaar geleden, maar over 100
Er gaan veel
jaar denk ik nog veel
kinderen over
meer!
praten, het is wel bijzonder als je school 100 jaar bestaat dus dat zal dan ook wel zo zijn.
….is de school nog wel een beetje nieuw, want ik heb wel gezien dat ze nieuwe platen erop doen en weer een keertje verven. Ze kopen nog wel nieuw speelgoed.
12
100 jaar Christelijk onderwijs
Schoolkinderen aan het woord Naam: Lynn den Hartog Groep: 6
School: Rehoboth
Welk vak vind je het leukst? Ik vind zo veel leuk. Knutselen, begrijpend lezen (daar ben ik goed in), lezen en gym. Hoe gaat zo’n les? Begrijpend lezen: Dan doe je het boek open en dan heb je een verhaal. Dat moet je gewoon lezen en dan heb je je schrift en uit het verhaal moet je dan de vragen beantwoorden. De meester leest het verhaal met ons en dan zegt de meester dat je goed moet lezen en ook goed de vraag moet lezen. Knutselen: De meester zegt dan eerst wat we gaan doen en wat we nodig
Hoe ziet jouw schooldag eruit? Het ziet er nog wel goed uit, omdat mijn kinderfeestje is vandaag. Eerst Bijbelverhaal en bidden en de psalm
hebben en we kunnen dat in de klas of in de handvaardigheidsruimte gaan doen. Waaraan merk je dat het een chris-
en dan gaan we rekenen en dan is
telijke school is?
het pauze. Nu is het vrijdag, dan gaan
Nou we bidden altijd en er is altijd een
we spelling doen en taal, daarna le-
Bijbelverhaal en je weet het gewoon,
zen denk ik ook nog wel en verkeer.
omdat er staat dat het een chris-
Daarna gaan we naar huis. Dan gaan
telijke school is, dus dan weet je het.
we naar de gym. Alleen de kinderen
En we doen natuurlijk psalmen en dat
die in de pauze op school blijven eten
doe je op een onchristelijke school
gaan met de meester naar de Rei-
niet, dus dan zie je wel dat het een
ger. En dan gaan we soms tekenen of
christelijke school is.
blokvak of zaakvak. Oh ja, en een toets biologie.
Over 100 jaar... ….misschien moeten we dan een beetje
Moet je daar iets voor leren?
vernieuwen. Andere dingen in de
Je moet eigenlijk dat gewoon lezen,
gymzaal of een aantal klassen waar
maar het was heel moeilijk over mole-
nieuwe dingen in staan en andere
culen en over dat water bij 0° ijs kan
planten in de tuin, want deze leven
worden en bij 0° gaat smelten.
dan niet meer.
Naam: Wo uter Slo b Groep: 8 School: Rehoboth Hoe ziet jou w sch ooldag eruit? Als ik van huis we gfiets, kom ik lan gs de Eben -Haëz er naar de Rehoboth . Dan ga ik meestal met mijn vrienden praten en dan gaat de bel en ga ik na ar bin nen en dan praat ik nog verde r. Dan volgen we het lesroo ster van de meest er. Eerst Godsdien st, rekenen, kleine pauze, daarn a meestal taal of werkwoorden, bijv oorbeeld het voltoo tegen woordige tijd , dat je beter lee id deelwoord of rt hoe je het mo et sch rijven. Dan of woordenschat, Engels, zoals van dan moet je vooral daag kijken wat de bet ekenis van een wo weer de grote pa ord is. Dan heb je uze. Dan hebben we ’s middags eer st normaal les, bijv daarn a hebben we oorbeeld biolog ie han dvaardigh eid en of tekenen of pop penkast. Daarn a naar huis. ga ik dezelfde rou te Welk vak vind je het leukst? Daar moet ik eve n over nadenken. Ja, ik denk geschi edenis. Ik vin d het geschiedenis te bek altijd leu k om de ijken. Wat is er geb eurd. Ik doe mijn hebben wij een film werkstuk over Na poleon. Daarvan en dan wil ik kijken of het waarh eid is of leugens. Hoe gaat zo’n les ? Gewoon: een ges chiedenisboek heb je voor je en een sch rift. Dan geeft soms ook met film de meester uitleg materiaal en daarn , a moet je de les ma ken in tweetalle lum bus bijvoorbee ld, daar zijn we nu n of alleen. Co mee bezig. Dan pra opgeschreven in at iem an d ero ver je boek. en dat staat dan Waaraan merk je dat het een christ elijke school is? Om dat je ’s morge ns bidt. Als Godsd ienst niet kan, da n laten we iets an we daar Godsdien ders weg en doen st. Onze meester vin dt dat belangri jk. Als in film materiaa l gezegd wordt mil joenen jaren geled en, dan zeg t de me jaren geleden,’ om dat in de Bijbel sta ester: ‘duizenden at dat het geen eens zo lang geled en is. Over 100 jaar... ….zal het interieur an ders zijn . Nu heb je nog een laptop mu ur komt. Een dig , dan een sch erm dat opeens uit de itale meester, nee dat kan niet, want die apparaten. Ee het zijn altijd vro n dig itale juf, die uwenstem men in controle heeft ove r het lokaal. Bijvoor eruit wil, dan gaat beeld als iem an d de deur op slot.
13
Het verhaal achter...
"De eerste steen" eniging dit jaar het 100-jarig jubileum viert. Naast zijn werk als boer en voorzitter van het schoolbestuur is Floor ook ambtenaar van de burgerlijke stand. ‘Ik ben in de gelukkige omstandigheden, dat ik mijn eigen kinderen trouwen mag’, zegt Floor!
Kijk en raad… was deze keer meer ‘kijk en lees’, ik denk dat iedereen die de foto heeft bekeken ook gelezen heeft wat erop staat. De eerste steen van de Eben-Haezerschool en Dhr. F. de With die hem mocht leggen... wie is dhr. F. de With? We brengen aan het begin van het nieuwe jaar een bezoek aan hem, Floor de With uit het Achterland. Op deze winteravond zijn de luiken gesloten van het woonhuis van de familie de With, binnen brandt de kachel en pruttelt de koffiepot. We zijn op bezoek bij de voorzitter van het schoolbestuur, Floor de With, en maken eerst kennis met hem en zijn vrouw. Floor de With is geboren en getogen in het Achterland. ‘Geboren op nummer 12 en nu woon ik op nr. 18, op de boerderij die mijn overgrootvader in 1916 heeft gekocht, zegt hij met trots’. Ook zijn vrouw, Annie, komt uit het Achterland. Samen wonen en werken ze al heel wat jaren op de boerderij. Hun huwelijk werd gezegend met de geboorte van 14 kinderen. Er zijn er nu al zeven van hen getrouwd en er zijn inmiddels 15 kleinkinderen. Floor en Annie hebben beide op de Christelijke school gezeten waarvan de ver-
Hoe is het werk voor het schoolbestuur begonnen? In 1988 werd ik gekozen in het schoolbestuur. Dat deed men toen nog met zogenaamde ‘vrije stemmen’ er werden dus geen kandidaten opgesteld. Het bestuur van de vereniging had twee scholen, de Eben-Haezerschool en de Rehobothschool. Welke taak kreeg u in het bestuur? Ik heb een jaar ‘gewoon’ in het bestuur gezeten. Na een jaar ben ik penningmeester geworden. Niet omdat ik dat zo goed zag zitten, maar niemand anders zag het zitten, dus waagde ik de gok. Ik ben 15 jaar penningmeester geweest, daarna werd ik voorzitter en dat ben ik nu nog steeds. Ik riep altijd: ‘Ik wil nooit voorzitter zijn’, maar toen zo’n tien jaar geleden de financiële zaken voor school veranderd werden (lumpsum), werd het wel erg ingewikkeld voor mij en daarom nam dhr. Copier deze functie van mij over. Ik had toen zoiets van ‘nu ga ik eruit, of ik word voorzitter’. Dat ben ik toen maar gaan doen.
Wanneer, en waarom, is het christelijk onderwijs ontstaan in Groot-Ammers? ‘In 1908 stond Ds. De Bruin in Groot Ammers’, vertelt Floor. ‘Hij vond dat ouders hun doopbelofte, namelijk om hun kinderen godsdienstig op te voeden, niet na konden komen omdat er geen christelijk onderwijs gegeven werd op school. Vandaar dat hij dit eens besprak met zijn kerkenraad. Vanuit de kerkenraad is toen een commissie ontstaan, die de ‘vereniging voor de school met de Bijbel’ heeft opgericht. In 1908 waren de eerste statuten klaar, deze zijn in 1910 nog een keer veranderd en in 1913 gingen de eerste kinderen naar de christelijke school in ons dorp…. ‘En dat was heel wat’ zegt Floor. ‘Moet je je voorstellen dat Groot Ammers bestond uit de Kerkstraat, de Voorstraat, en de dijk, groter was het niet. Ineens gingen
Wat stond/ staat er zoal op de agenda van een schoolbestuur? De standaardzaken zijn toch wel: het onderhoud, de leerlingen en de leerkrachten. Ik zat vaak in de sollicitatiecommissie en heb al bij heel wat proeflessen gezeten. Annie vult aan: ‘Als er weer een sollicitatie was, ging bij ons thuis het kaasmaken niet door die dag’. ‘Het kost veel tijd’ zegt Floor. ‘Je hebt de gesprekken, je wint informatie in over de sollicitant, er moet een verslag gemaakt worden van het gesprek en er zijn proeflessen. Toch vind ik een sollicitatie wel een van de leukste dingen om te doen’. Is er door de jaren heen veel veranderd? ‘Toen ik begon vergaderde het dagelijks bestuur elke 1e donderdag van de maand en het algemene bestuur elke 2e donderdag van de maand’ zegt Floor. ‘Dat is nu anders, zo’n 6 keer per jaar hebben we een bestuursvergadering. In de week voor de vergadering spreek ik alles door met de directeur. Vroeger werd er meer over de gang van zaken op school vergaderd nu regelt de directeur met de boven- en onderbouw coördinatoren veel schoolzaken zelf en brengt de directeur verslag uit aan het bestuur’.
14
72! kinderen van school af en naar de christelijke school, die gebouwd was op de plaats waar nu het gemeentehuis staat. Tweeënzeventig kinderen! Er is bekend dat de ‘oude juffrouw’ de kinderen met tranen in haar ogen stond uit te zwaaien toen ze van school af gingen. Al snel ging het er heel wat minder vriendelijk aan toe in ons dorp. ‘de openbare klapsigaren’ en de ‘christelijken’ kregen het letterlijk ‘aan de stok’ met elkaar. De meester van de Christelijke school pakte de stokken af en gebruikte ze in de kachel als brandhout. De scholen besloten om op andere tijden te beginnen en eindigen zodat de kinderen elkaar onderweg niet tegen zouden komen’. ‘Nu kun je je dat bijna niet meer voor stellen’ zegt Floor. ‘Het was ook een verschil waar je vandaan kwam’, vult Annie aan. ‘Als je uit Graafland kwam was je al minder, laat staan als je ‘maar’ uit Achterland kwam. Er wordt nu wel eens gepest, maar volgens mij was het vroeger nog erger!’ Nog een verschil is volgens Floor ook de gezinnen die kiezen voor het Christelijk onderwijs. Vroeger ging iedereen die op de christelijke school zat ook naar de kerk, nu kiezen ook veel ouders, die niet gewend zijn om naar de kerk te gaan voor christelijk onderwijs. Hoe houd je als bestuur de school ‘christelijk’? ‘Door mensen te vragen in het bestuur, die belijdend lid zijn van een van een protestantse kerk, bijvoorbeeld’ zegt Floor. ‘Daarnaast vragen wij van de leerkrachten niet
alleen een positieve christelijke levensovertuiging maar ook een christelijke levenshouding, waardoor wij hopen dat ze op deze manier het evangelie doorgeven en voorleven aan onze kinderen’.
klimaat. Dat is goed voor de leerkracht én de leerling en het komt de kwaliteit van het onderwijs ten goede’. Floor de With is een man die ervoor gaat. Dat hebben we wel gemerkt tijdens het interview. Nu zaten wij bij Floor de With eigenlijk ook met twee petten op…beide mogen we werkzaam zijn op één van de scholen die bij de vereniging horen. Daarom ook vanuit het personeel een welgemeende dank voor al het werk wat Floor heeft gedaan, en doet, voor onze scholen. Wij kennen Floor als een man die dicht bij de school staat. Hij laat dit zien door regelmatig de school te bezoeken en toont zijn interesse in de leerkracht en leerling. Namens de Drieluik willen wij Floor en Annie bedanken voor hun tijd en gastvrijheid. Wij wensen hen Gods zegen toe bij al het werk wat ze thuis, op school en in het gezin mogen doen! Connie Aarten en Ester Uittenbogaard
Wat zijn de diepte- en hoogtepunten voor u geweest? ‘De dieptepunten zijn toch wel het overlijden van twee kinderen van school. Dat blijft je altijd bij, denk ik’ zegt Floor. ‘Een ander dieptepunt vond ik het benoemen van een interim-directeur op een van de scholen. In die tijd was het een moeilijke situatie voor het bestuur en allen die bij de school betrokken waren. Gelukkig heb ik heel veel hoogtepunten mogen meemaken’ zegt Floor. ‘Een van de hoogtepunten was de bouw van de Eben-Haezerschool aan de Irenestraat’. ‘Dat was ook wel een van de drukste tijden’, zegt Annie, ‘Floor was wel een paar keer in de week te vinden bij de bouwput en later in de school’. ‘Ik hield het graag in de gaten, dat klopt’, zegt Floor. ‘Je wilt toch weten wat er gebeurd, want je bent er toch dagelijks mee bezig. ‘In 1997 zijn we begonnen met het vergaderen over het bouwen van de school en in 2002 is de school geopend. Kort daarna, in 2003, is de Rehobothschool verbouwd, ook een drukke tijd’. ‘Wat ik ook erg bijzonder vind’, zegt Floor, ‘is dat we nu in deze tijd veel bezig zijn met het 100 jarig bestaan van de vereniging. Ik heb hier thuis verschillende fotoboeken liggen om een presentatie te maken voor de reünie. Ik vind het heel leuk om dat uit te zoeken’. ‘Weet je bijvoorbeeld wie het eerste schoolhoofd in 1913 was’? Dat was meester Burggraaf, ik noem hem maar ome Willem want het was een broer van mijn overgrootvader’ zegt Floor. ‘Ik mag nu voorzitter zijn en ook al 30 jaar lang mijn eigen kinderen naar een van de scholen sturen. Het besturen van de school heeft zo heel wat tijd van mij en mijn gezin gevraagd’ zegt Floor’…..soms misschien weleens teveel. Het is weleens voorgekomen dat ik school voor liet gaan voor mijn bedrijf of voor mijn gezin, dat is niet altijd goed geweest’. ‘Het schoolbestuur is ook werk wat veel achter de schermen gebeurt’, zegt Annie. ‘Mijn visie is altijd: ‘geen woorden, maar daden’ zegt Floor.’ Ik voel me verantwoordelijk voor het onderwijs wat de kinderen krijgen op de scholen. Voor de leerkrachten vind ik een goede sfeer heel belangrijk want een goede sfeer op de scholen geeft een goed werk-
Kijk en raad waar het de volgende keer + FOTO'S over gaat...
15
Fotocollage 100 jaar christelijk onderwijs
christelijk onderwijs -anno nu
16
Woord aan het woord
Onderwijs
Honderd jaar Christelijk onderwijs in het dorp. Een mijlpaal, om bij stil te staan, terug te blikken, maar juist ook om vooruit te zien. Wat een veranderingen in honderd jaar onderwijs, andere gebouwen, andere leermethoden, andere materialen. Zouden het ook andere kinderen en andere leerkrachten zijn? Toch is er iets niet veranderd. De kern van het Christelijk onderwijs is onveranderlijk, als deze kern gebaseerd is op Gods Woord. Waar gaat het nu en waar ging het honderd jaar geleden om? In 1913 werd de School met de Bijbel opgericht, waarbij het uitgangspunt lag in Gods woord, wat zo mooi beschreven staat in psalm 78. Dit vormde de belangrijkste doelstelling van de oprichters van de school. Deze doelstelling is honderd jaar later nog steeds actueel. Het gaat toch nu ook om onderwijs te geven en kinderen op te voeden, zoals God dat van ons vraagt in deze psalm. In deze onderwijzing van Asaf staat centraal de opdracht om als vader en moeder, meester of juf de kinderen te vertellen over de grote daden van de Heere God. In deze psalm wordt de geschiedenis van Israel verteld. Hoe God een verbond met Zijn volk sloot, hoe God op een wonderlijke, krachtige manier Zijn volk leidde naar het beloofde land. Heel de geschiedenis wordt verteld. Waarom? Het volk mocht dit niet vergeten. Iedere generatie moest met het verhaal van
de exodus opgevoed worden, opdat ieder kind wist hoe groot en machtig en liefdevol de Heere is. Tot op de dag van vandaag staat deze geloofsopvoeding centraal in de Joodse cultuur. Honderd jaar geleden werd de School met de Bijbel gesticht om kinderen in Groot-Ammers dagelijks de grote werken Gods te vertellen. Zoals vers 6 aangeeft: “” opdat de volgende generatie ze (Gods wet) zal kennen, de kinderen die geboren zullen worden, en zij opstaan en ze weer aan hun kinderen vertellen; opdat zij hun hoop op God stellen en Gods daden niet vergeten, maar Zijn geboden in acht nemen..”” Aan deze doelstelling van het onderwijs en van de opvoeding van kinderen is toch niets veranderd.
Bongers 1984, Afscheid juf
Bijbels onderwijs blijft dan toch het belangrijkste binnen de school! Iedere dag uit de Bijbel vertellen en lezen, samen zingen en bidden tot God, onze Schepper. Ons leven heeft immers tot doel om tot eer van God te leven! Daarnaast mag ook bij andere vakken gewezen worden op de grote daden Gods. Geschiedenis toont Gods handelen met ons land, natuuronderwijs spreekt over Gods almacht in de schepping. Met muziek mag gezongen worden tot Gods eer. Wat een rijke zegen als dit op onze scholen nog mag gebeuren. Scholen met die prachtige namen: Eben-Haezer, Tot hiertoe heeft God geholpen. We zijn honderd jaar verder, maar God heeft de school in stand gehouden en ruimte gemaakt (Rehoboth) om nog meer kinderen het evangelie te kunnen vertellen.
ileum 75-jarig schooljub
Psalm 78, de onderwijs- en opvoedingspsalm, heeft wel een opmerkelijk opschrift: De liefde van God voor Zijn ondankbaar volk. Asaf kon niet anders dan bekennen dat het volk vaak God vergat, Zijn geboden overtrad. Dit kwam steeds doordat Gods daden vergeten raakten, zijn wonderen niet meer verteld en dus niet meer gekend werden. Iedere keer moest die oproep tot bekering herhaald worden en dan zien we toch hoe God trouw blijft aan Zijn verbond! Met psalm 78 zien we de grote opdracht voor het Christelijk onderwijs, maar ook voor alle vaders en moeders. Dit mag dan ook de missie zijn van onze scholen voor de komende generaties.
ileum ens het 75-jarig jub 1989, Teamfoto tijd
Gods Zegen toegewenst voor alle kinderen, ouders en leerkrachten.
dlokaal Rehoboth 1995, Opening noo
A.M. Mandemakers 17
100 jaar Christelijk onderwijs
Puzzel voor kinderen t/m 12 jaar én voor 70 +ers De puzzel in deze Drieluik is er één voor de kinderen van 4 t/m 12 jaar én voor alle 70 +ers. Van de kinderen willen we van beide foto’s de naam van de school en de betekenis van die naam weten. De 70+ers dagen wij uit naast de naam en de betekenis ook de plaats in de Bijbel op te schrijven waar deze namen voorkomen. Schrijf jullie/uw antwoord op en lever het voor 26 april in bij Tina Mourik, Lijsterstraat 55. Vergeet niet jullie/uw naam, leeftijd en adres er bij te schrijven dan weten wij waar we de winnaar kunnen vinden.
Foto 1
Foto 2
Naam van de school:__________________________________________
Naam van de school:___________________________________________
Betekenis:__________________________________________________ Betekenis: __________________________________________________ (70+ers) Vindplaats in Bijbel: ___________________________________
(70+ers) Vindplaats in Bijbel:____________________________________
Tamara van Luik leverde de vorige keer het goede antwoord in en werd de winnaar van de boekenbon. Gefeliciteerd Tamara. Koop er maar iets moois van!!! 18
Rubriek:
‘Met wie we verbonden blijven’ De Vijverhof, postcode 2965 CG te Nieuwpoort: Mw. N.A. van Arkel-de Jong, Vlietzicht 139 Mw. G. Blonk-de Bruin, Vlietzicht 220 Mw. E. den Boer-Tanis, Vlietzicht 105 Mw. N. van Holten-Houweling, Vlietzicht 205 Mw. J.E. de Jong-de Bruin, Woongroep ‘De Poort’, Vlietzicht 3 Dhr. C. Kortlever, Vlietzicht 7 Mw. E. Ooms-Temmer, Vlietzicht 239 Mw. E.W. Boele-Maat Glasstaete - Hartenhof Lingesteynplantsoen 8 4141 GJ Leerdam
Carol Korevaar Kooningsweg 8-9 Hartenkoning 24 6816 TB Arnhem
Buitenlandgangers
Mw. A. de Langen-Rademaker Sportlaan 252 7312 TW Apeldoorn Mej. E.G. Ooms Verpleeghuis Dorestad Afdeling Luzere Passievruchtstraat 2 2552 BJ Den Haag Leo Prins Wijnkoperstraat 78c 4204 HK Gorinchem
Mw. A.M. van den Broek-Verhoeff Aanleunwoning Graafzicht Amandelhof 30 2971 CB Bleskensgraaf
Corrie van Rees Schoonsterland 45-47 7951 HM Staphorst
Annie de Bruin Dalemstraat 24 4201 BP Gorinchem
Georgina Ritmeester ‘De Lingebolder’ Ph. Willemstraat 2-4 4141 EZ Leerdam
Marjolein Karens De Blauwe Lis Vivaldilaan 88 3363 KG Sliedrecht
Arie Zwanenburg De Blauwe Lis Vivaldilaan 94 A 3363 KG Sliedrecht
Tjerk en Marieke Visser PO BOX 6
Thabiso en Eline Ditsele
Ekwendeni
www.familieditsele.nl
Malawi
mailadres:
[email protected]
Mailadres:
[email protected]
postadres: Thabiso Ditsele
Verjaardagen
APDO 0424-00015 Volcan Provincia de Chiriqui Republica de Panama
18 april
Thabiso Ditsele
40 jaar
30 april Mw. A. de Langen Rademaker
Stan Mons
88 jaar
T.a.v. Steven Mons
14 mei
Mw. A.M. van den Broek-
74 Harrison School Road
Verhoeff
Grantville, PA 17028
96 jaar
USA
19 mei
Carol Korevaar
Website: summitpa.org/
54 jaar
4 juni
Mw. E. den Boer-Tanis
88 jaar
2/220 William Street
11 juni
Mw. E. Ooms-Temmer
Woolloomooloo
91 jaar
2011 NSW Sydney
20 juni
Annie de Bruin
Australia
50 jaar
Summit International School of Ministry
Leanne Korevaar Australian backpackers lounge
Email:
[email protected] 19
Preekbeurten
Agenda Thema-avond ‘Ben jij vader?’ 12 maart: Biddag 16 maart: Morgendienst thema ‘Leven met lef’ 19 maart: Kerkenraadsvergadering 21 + 22 mrt: Themaweekend ‘Leven met lef’ voor jong en oud 27 maart: Doopaangifte en themaavond ‘Ben jij vader?’ 2 april: 6 april: 9 april: 10 april: 19 april: 20 april: 23 april:
Consistorievergadering Heilige Doop Moderamenvergadering Bijbellezing Zangavond Passie en Pasen Pasen Kerkenraadsvergadering
2 mei: Spullen ophalen voor rommelmarkt 10 mei: Rommelmarkt 14 mei: Consistorievergadering 17/18 mei: 125 jarig jubileum zondagsschool 22 mei: Doopaangifte 28 mei: Moderamenvergadering 29 mei: Hemelvaartsdag 1 juni: 8 juni: 11 juni: 19 juni: 22 juni: 25 juni:
Heilige Doop Pinksteren Kerkenraadsvergadering Censura morum + gemeenteavond HA Heilig Avondmaal Consistorievergadering
De preekbeurten 2 maart t/m 9 juni 2014 zijn als volgt:
(mogelijke wijzigingen voorbehouden) Morgendienst: aanvang 09.30 uur – Avonddienst: aanvang: 18.30 uur
2 maart
Ds. A. Bloemendal Heilig Avondmaal
Ds. A. Bloemendal Dankzegging H.A.
9 maart
Ds. A. Bloemendal
Dr. J. Kommers, Harderwijk (zend)
12 maart Biddag
Kand. M.K. de Wilde 14.00 uur
Ds. A. Bloemendal 19.30 uur
16 maart
Ds. A.J. Kunz, Katwijk
Ds. A. Bloemendal
23 maart
Ds. A. Bloemendal
Ds. A. Bloemendal
30 maart
Ds. A. Jonker, Putten
Ds. A. Bloemendal
6 april
Ds. A. Bloemendal Heilige Doop
Ds. A. Bloemendal
13 april Gel. belijdenis
Ds. A. Bloemendal
Ds. C. Doorneweerd, Strijen
18 april Goede Vrijdag
Geen dienst
Kand. M.K. de Wilde 19.30 uur
20 april 1e Paasdag
Ds. A. Bloemendal
Ds. A. Bloemendal
21 april 2e Paasdag
Dr. J. Hoek, Veenendaal
Geen dienst
27 april
Kand. G.A. van Ginkel, Maartensdijk
Ds. J.P. Ouwehand, Houten
4 mei
Ds. P. Molenaar, Lunteren
Ds. F. van Roest, Noordwijk
11 mei
Ds. A.A. Floor, Barendrecht
Ds. L. de Wit, Bleskensgraaf
18 mei
Ds. A. van Lingen, Kinderdijk
Ds. A.J. Kunz, Katwijk
25 mei
Ds. F. Hoek, Alblasserdam
Ds. T.W. van Bennekom, Goes
29 maart Hemelvaartsdag
Ds. A. Bloemendal
Geen dienst
1 juni
Ds. A. Bloemendal Heilige Doop
Ds. W. Poldervaart, Huizen
Ds. A. Bloemendal
Kand. M.K. de Wilde
Ds. M. Goudriaan, Veenendaal
Geen dienst
8 juni
1e
Pinksterdag
9 juni 2e Pinksterdag
Colofon
6 maart:
Drieluik: Uitgave van de Hervormde Gemeente te Groot-Ammers. Verschijnt 4x per jaar (mrt/juni/sept/dec). Bezorging: N. van VoorthuijsenVan de Ree Margrietstraat 8 tel. 661230
Redactie: Connie Aarten Kees Boer Lisa Burggraaf Elly Molenaar Tina Mourik Jantine van der Perk Ester Uittenbogaard Redactieadres:
[email protected]
Druk: De Groot PrintShop, Goudriaan Giften: Rabobank Groot-Ammers 32.35.02.504 t.n.v. kerkvoogdij Hervormde Gemeente te Groot-Ammers.
20
De redactie heeft het recht om ingezonden artikelen wel/ niet te plaatsen, dan wel de tekst aan te passen.