WINTER jan. febr. maart. Driemaandelijks Berichtenblad de Kwartaal. 28 ste Jaargang. vzw. Afgiftekantoor 2600 Berchem Singel P608692

Driemaandelijks Berichtenblad   

                          

ste

28  Jaargang                                                                                                                                                                                                                   vzw                                                                                                                                                                2014                                                                                                                            1de Kwartaal                                                      

     

   

  WINTER 

jan.‐ febr. – maart 

         

             

     Afgiftekantoor  2600 Berchem Singel  P608692 

Koninklijke Apothekersvereniging van Antwerpen  Consciencestraat  41  2018  Antwerpen  www.kava.be/senioren 

 

Contactblad van de Seniorenclub K.A.V.A. v.z.w.  Achtentwintigste jaargang     

 

1de  kwartaal 2014 

 

 WINTER     

Consciencestraat 41  2018 Antwerpen                 03/280 15 11     Fax 03/218 57 40    Bank Van Breda :  IBAN : BE50‐6451‐0044‐1818  BIC:  JVBABE22    www.kava.be/senioren    Voorzitter   :   Marcel PIETERS  Lge Leemstraat 128     Secretaris   :  Mich. DE BREUCK  Akkerdonckstr.10  Penningmeester   :  Lucienne THONE  E. Fahylaan   54/9       Administratie  :  Jan De Keuster   Koningsarendlaan 64      [email protected]      Reizen en   Cyriel De Herdt        Uitstappen  :  [email protected]              Redactie  :  Jean Barbé               [email protected]            Luc Vande Kerckhove        [email protected]   

2018 Antwerpen  2150 Borsbeek  2100 Deurne  2100 Deurne 

 

       

 03/230 51 78   03/322 19 55   03/325 47 08                              03/324 77 11 

 

 0495.516.512 

 

  03/646.50.83 

 

  03/239.29.65 

Het  lidgeld 2014 bedraagt 25 euro per persoon.                        2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nieuwjaarswens van de voorzitter Elk jaar wordt geschreven in dagen, dagen van geluk, van verdriet ook. We verloren alweer goede vrienden, geliefden Teveel. Zoals bladeren van de bomen ,geschud door de herfstwind. Bloembollen van de hoop op nieuw leven zullen onze dagen kleuren in de schittering van de lentezon. Dagen van geluk , bij een glimlach, een troostend woord, geluk, eenvoudig, simpel Vriendschap, oprecht en intens, geven en delen, samenzijn, leven in harmonie en vrede en veel Liefde. Dit wens ik u van harte voor gans het jaar. . D e Voorzitter en de bestuursleden van de Seniorenclub-KAVA bieden u en allen die u dierbaar zijn hun beste wensen aan voor een fijn en zorgenloos

Wat leest u in dit nummer Nieuwjaarswens van de voorzitter    Gedicht Leonard    Redactiepraatje      Personalia    Aankondiging activiteiten      Agenda eerste trimester    Verslagen van voordrachten en uitstappen

      6  9  17  20

  3    4    5  ‐  8  ‐12  ‐18  -30

3

Tweeduizend jaar reeds, voor onze jaartelling  heerste, in China, een epidemie beknelling,  Xi Wang Mou was ervan de boosaardige pestgodin.  Men besefte dat met meer katten er minder zieken waren… onzin *??    In 1514, in onze contreien, juist een half millennium geleden,  was door eenzelfde gesel, behalve een kind, een gans gezin overleden.  Die jongen had zijn moeder nooit gekend,  zijn geboorteplaats en –jaar alsook zijn voor‐ en familienaam bleven onbekend.    Met een pleegkind bevriend geraakt, noemden ze elkaar levenslang: mijn broer.  Zij gingen in de plantenwereld, elk voor zich een bijnaam zoeken, in de natuur op dagtoer   De zogezegde broer Porret koos voor het geparenteerde woord prei, niet te mondain.  Het naamloos kind koos voor de weegbree, in het Frans: PLANTAIN.    Het is die Christoffel Plantijn wiens 500‐jarig geboortelustrum wordt gevierd  en diens verdienste “ Plantijn‐Moretusmuseum” dankzij zijn bezieling, nu zegeviert.  Zijn succesformule heeft hij nooit verzwegen, maar stelselmatig verklapt  in de passermotiefverstrengeling “ Labore et Constantia” “ Werk en Volhard”.    In het luilekkerland, op gemakzucht en met afstandsbediening voorzien  laat hedonisme, met genot als hoogste goed, uitdruipen op dat stramien.  Daarentegen moge de kernachtige leus van Plantijn in levensdrang een leidraad zijn  om klakkeloos niets te laten varen, dan worden de nieuwjaarsgelukwensen piekfijn  in    

       

 

Leonard en Mimi De Causmaecker      * Onzin?? Volstrekt niet! Het intuïtief aanvoelen heeft 40 eeuwen op zich laten wachten om het  oorzakelijk verband opgehelderd te zien: de overdracht van de pestbacterie vlo  rat  mens. Yersina  pestis werd ontdekt in 1894, het  geneesmiddel‐ antibioticum in 1928. 

4

REDACTIEPRAATJE       Met dit nummer wandelen we rustig het oude jaar uit met  warme herinneringen aan  vele heerlijke momenten met de vrienden van  de Seniorenclub –KAVA, hoewel met pijn  en verdriet in het hart bij het verlies, de laatste maanden , van Jacqueline, Erik en onlangs  nog Josepha, na een tragisch verkeersongeval.    Op p.18 geven we u een beknopt overzicht van alle activiteiten van het nieuwe seizoen.  De winteruitstap naar Zeeland (zie p.10) is zowaar een must geworden. De formule van  een fietsarrangement was een schot  in de roos en krijgt alvast een nieuwe editie.  We  danken  Luc  Weytjens  en  Raoul  Lamens  voor  hun  inzet  bij  de  organisatie  van  deze  evenementen.  Toppers  worden  zeker  ook  de  driedaagse  uitstap  en  de  cruise,  met  veel  zorg  uitgestippeld door Cyriel De Herdt, waarvoor ook een warm applaus.    Maar dé gebeurtenis van het jaar zal ongetwijfeld zijn:  de verbouwing en  verhuis van het deel van KAVA aan de Consciencestraat (KAVA‐1 ).  Tot eind maart kunnen we, tot nader order, nog gebruik maken van de bestuurszaal en  de grote zaal Peeter van Coudenberghe.  Vanaf 1 april beginnen de afbraakwerkzaamheden en verhuizen we naar KAVA‐2 aan de  Lange Leemstraat, waar we de  nieuwe accomodaties zullen ontdekken, zoals een grote  zaal, ruime parking, enz.   Elke  verandering  is  even  wennen.  Dus  met  een  goede  dosis  geduld,  kalmte  en  begrip  zullen we die ongemakken ook wel te boven komen.    Zoals jullie het wellicht weten, zullen we het vanaf 1 januari 2014 moeten stellen zonder  de uitstekende diensten van onze huisbewaarders Christian en Vera Ketele.  Langs deze weg danken ALLE leden van de Seniorenclub‐KAVA  hen van ganser harte voor  de jarenlange inzet, trouw , bereidwilligheid en dienstvaardigheid zonder grenzen.  Vera en Christian, we zullen ze enorm missen.    We wensen u veel leesgenot    De redactie 

5

PERSONALIA : lief en leed  _________________________________________________________________    We vernemen het overlijden van 

Jacqueline Wouters    echtgenote van apotheker Guy De Munck    geboren te Schaarbeek op 1 november 1941  en overleden te Antwerpen op 24 september 2013        Erik  De Troch  Apotheker  echtgenoot van Marie‐Paule Smits    geboren te Aalst op 21 april 1939  en overleden te Antwerpen op 24 oktober 2013            Josepha Berckmans  Apotheker  echtgenote van Wilfried Van Brempt,  overleden op 27 november 2013                  We  betuigen onze oprechte deelneming aan de families.   6

  In Memoriam Erik De Troch.      Op  Allerzielendag  2013  namen  we,  diep  bedroefd,  afscheid  van  onze  onvergetelijke  collega  en  vriend  Erik  De  Troch.  Rond  Pinksteren  vroeg  hij  zijn  deelname  aan  de  fiets  driedaagse met de senioren in Twente te annuleren omdat er iets scheen te haperen aan  zijn  gezondheid.  De  diagnose  gesteld  door  huisarts  en  collegae  specialisten  kwam  zeer  hard  aan.  De  beste  medische  aanpak  en  verzorging  zouden  hem  helaas  zijn  vroegere  dynamiek  en  schranderheid  van  geest  niet  kunnen  terug  geven.  Erik  streed  zijn  laatste  strijd  waardig  en  moedig.  Machteloos  moesten  we  toezien  hoe  deze  schrandere  en  creatieve geest weggleed naar die mysterieuze oneindigheid.    Volgens zijn wens werd het een serene uitvaartliturgie in de Sint Joriskerk vlak naast zijn  vroegere  apotheek.  Geen  speeches,  geen  theater.  Hij  wilde  enkel  op  een  onbevangen  wijze  overgedragen  worden  aan  die  alles  overstijgende  Liefde.  Zoals  zijn  oudste  zoon  Bernard het zo prachtig verwoordde telden vier hoekstenen  in zijn leven: kennis, liefde,  geloof en een houvast zijn. Voor hem was kennis een middel  om te begrijpen, om inzicht  te  verwerven  en  dit  te  kunnen  doorgeven  aan  zijn  gezin,    aan  zijn  patiënten  in  de  apotheek, aan zijn collegae, aan zijn talrijke stagiaires, aan zijn vrienden. Hij was steeds  op  zoek  en  nieuwsgierig.  Hij  ging  van  ontdekking  naar  verrassing,  van  verrassing  naar  uitdaging.  Hij  was  veeleisend  voor  zichzelf  en  voor  zijn  omgeving.  Hij  genoot  van  gesprekken  opstarten,  vragen  boven  halen  en  discussies  ten  top  te  drijven  tussen  vrienden, collegae, zinzoekers in l’ Abbaye du Bec‐ Hellouin in Normandië en de abdij Sint  Andries  in  Zevenkerken  bij  Brugge.  Hij  had  zang‐  en  acteertalent.  Fijnzinnige  humor  lag  hem als gegoten.  Niet alleen zijn echtgenote Mimie, zijn drie kinderen en hun gezin zullen hem erg missen.  Alle collegae, die met hem samenwerkten in KAVA en zijn wetenschappelijke comités, in  de  Orde  der  Apothekers  of  hem  hebben  gekend  bij  de  KAVA‐senioren  en  elders  zullen  deze briljante geest erg missen.    Het  apothekerskorps  biedt  mevrouw  Mimie  De  Troch‐Smits,  Bernard,  Sven,  Wivine  en  hun familie zeer gemeend hun deelneming aan in hun verdriet. We zijn allen de familie  oprecht dankbaar dat ze Erik de kans en de tijd hebben gegund zich zo constructief  én  tijdrovend in te zetten voor ons mooi farmaceutisch beroep.     Raoul Lamens 

7

Onze jubilarissen 2013    60 jaar diploma:        Vera Van Winckel        Frans Willoque        Valere Roelants        Irma Willems  50 jaar diploma:      Monique Clessens        George de Romsee    Maria Geerts        Simonne Guinee        Beatrijs Marechal        Elisabeth Prisse          Celine Van Lint  40 jaar diploma:      Nicole Broucke        Christiane Caimo          Rita De Decker        Gabrielle Jonckers        Rita Vandewyer    We betreuren het verlies van:  Leo Leys, echtgenoot van Betsy Prisse,      Adrien Claus, echtgenoot van Denise Baert,      Maria Vander Meulen, weduwe van Robert Peeters,      Mia Verelst, weduwe van Carlos Dehaene,      Min Van Hoof, weduwe van Fernand De Ghein,      Marie‐Therese Verbeeck, weduwe van Paul Jacobs,       Magda Sprengers , weduwe van Jos Michoel,          Mimi Imberechts, echtgenore van Fons Schönen      Jacqueline Wouters, echtgenote van Guy De Munck      Erik De Troch, echtgenoot van Mimie Smits      Josepha Berckmans, echtgenote van Wilfried Van Brempt    We verwelkomen     Marleen Cottenie  de nieuwe leden 2013‐14  Jean‐Pierre Culot en Rita de Decker          Yvonne Dox         Martine Marneffe        Frank Peys        Jozef Schutyzer en Christiane Caimo        Rita Vandeweyer        Luc Vrancken en Greet Verhelst        Frans Willoque       8

GEPLANDE VOORDRACHTEN EN WANDELINGEN WINTER 2014    Statutaire algemene vergadering op donderdag 23 januari 2014    De statutaire algemene vergadering  van de Seniorenclub‐KAVA  voor 2014 zal doorgaan  op de vierde donderdag van januari, dus op donderdag 23 januari,  voor de laatste keer,   in onze vertrouwde zaal Peeter van Coudenberghe om 14u30 stipt.  Om  wat  gezelligheid  te  brengen  in  deze  grijze  winterdagen,  zorgen  we  voor  worstenbrood  of  appelbol  bij  de  koffie.  Gelieve  hiervoor  in  te  schrijven  bij  Lucienne  Thoné  door  5  euro  per  persoon  te  betalen  als  borg  of  te  storten  op  rekening  van  de  seniorenclub‐KAVA  BE50 6451 0044 1818 ( met vermelding van uw keuze “ worst” of “  bol”) vóór 10 januari.  Wie daadwerkelijk aanwezig is op de vergadering krijgt zijn of haar 5 euro terug.  De officiële uitnodiging met de dagorde vind u op de pagina 10.    Voordracht door apr.Raoul Lamens op donderdag 27 februari    “ De rijkdom van de Bijbel”    Ons medelid Raoul Lamens,  gepassionneerd door de hedendaagse Bijbelexegese, zal ons  antwoord brengen op de vraag :” Wat heeft men teruggevonden van de bronnen van de  Bijbel, het meest gelezen en vertaald boek ter wereld, niet alleen een geloofsverhaal van  een  volk  maar  een  open  venster  op  de    oude  beschavingen  sinds  de  Sumerische  circa  3000 jaren vóór Christus?”    Voordracht door prof. Mark Van den Wijngaert op donderdag 27 maart    “ Monarchie en macht in het Koninkrijk België “    Prof.  Mark  Van  den  Wijngaert  is  emeritus  hoogleraar  Nieuwste  geschiedenis aan de K.U.Brussel.    Na  zijn  boeiende  voordracht  over  de  geschiedenis  van  de  aanloop  naar  de  Eerste  Wereldoorlog,  een  jaar  geleden,  werd  meteen  een  nieuwe  afspraak geregeld.  We zien vol spanning uit naar zijn verhaal over de macht in en om  ons koningshuis.        9

  Noteer verder nog: 

Winteruitstap naar Zeeland    Een natuuruitstap in het winterseizoen richting Zeeland is al vele jaren een traditie. Op  zaterdag 1 februari 2014 trekken we er weer op uit naar  interessante natuurgebieden  op Schouwen‐Duiveland en Goeree‐Overflakkee.    Zoals vorig jaar vertrekken per autobus om 8 uur nabij het Crowne Plaza hotel te Wilrijk.    Onze reisweg gaat langs de autowegen A12 en A58 tot voorbij Goes, en dan over de  Zeelandbrug, richting Zierikzee. We rijden omheen dit stadje en komen langs het  belangrijke natuurgebied “Prunje” op Schouwen‐Duiveland. Hier kwamen we de vorige  jaren ook al eens en we gaan  er opnieuw eens goed uitkijken naar wilde ganzen, eenden,  kluten, wulpen en nog veel andere gevleugelde wintergasten…    Dan verder over de Brouwersdam naar Goeree‐Overflakkee. Langs de Noordzee zullen  we daar  een stukje wandelen, waarbij het waarnemen van zeehonden en allerlei  zeevogels op ons verlanglijstje staat.    Op Goeree voorzien we een korte wandeling bij Havenhoofd, aan het gebied “Kop van  Goeree”, even voorbij Goedereede. Daarna  plannen we een korte middagpauze in een   eenvoudig  restaurant‐brasserie aan het Grevelingenmeer.    ’s Namiddags rijden  we verder naar de omgeving van Den Bommel aan het Haringvliet.  We gaan daar ook een korte wandeling maken. Dan verder zuidwaarts, langs de  Grevelingendam en de Philipsdam, waar we voorbij de Krammersluizen nog eens zullen  uitstappen voor een wandeling. Onderweg gaan we ook nog wel ergens stoppen voor  een tasje koffie op onze terugweg naar Antwerpen, waar we rond 17:30 uur zullen  aankomen.     Als het weer een beetje mee wil, gaat het een mooie excursie worden. Voorzie alleszins  ruwe wandelschoenen en gepaste winterkledij, en breng zo mogelijk een verrekijker of  telescoop en misschien ook een fototoestel  mee om van de waarnemingen nog beter  te  kunnen  genieten.   Luc Weytjens    Prijs: 25€ per persoon , maaltijd en drank niet inbegrepen, te storten op de rekening nr. BE50 6451 0044 1818 van de Seniorenclub-KAVA vóór 20 januari 2013.   10

          Een bijkomend bezoek aan de Jaïn‐tempel te Wilrijk:  op donderdag 3 april 2014  om 19u. voor diegenen die er vorig jaar niet bij  waren.  Naam  opgeven  aan  Cyriel  De  Herdt  :  [email protected]  of  op  nr.  0495/516.512   Kosten : 10 euro, te storten op BE50 6451 0044 1818 van de Seniorenclub.    Een driedaagse uitstap Louvre‐Lens, met overnachtingen te Rijsel :  van dinsdag 29 april tem donderdag 1 mei 2014, met bezoeken aan museum  “La  Piscine” te Roubaix, Arras, Lille , een Canadees kerkhof en het Louvre‐Lens.  Zie het programma p.12 en 13.  Geïnteresseerden dienen hun naam op te geven aan Cyriel De Herdt:  [email protected] of op tel. 0495/516.512  Meer hierover op de algemene statutaire vergadering.    Gezien  het  overweldigend  succes  van  de  fietsvakantie,    vorige  jaren,  komt  er  dit  jaar een nieuwe editie.  Op de alg.stat.vergadering zal Raoul Lamens ons zijn voorstel waarschijnlijk uit de  doeken doen ( max.aantal deelnemers: 34 personen).  Voorgestelde datum:  van 17 tem 20 juni 2014.      De jaarlijkse reis van de Seniorenclub‐KAVA 2014:    een cruise op de Guadalquivir:   met  oa. bezoeken aan Sevilla, Cádiz, Jerez, Granada en Cordoba;   van donderdag 11 tot donderdag 18 september 2014.   Prijs : 1799 euro ( drank aan tafel en uitstappen inbegrepen).   Te bevestigen vóór 15 december 2013 aan Cyriel De Herdt  op          0495/516.512) of via [email protected]    Meer details op een volgende vergadering. 

11

      Statutaire Algemene Vergadering van de Seniorenclub‐KAVA      Alle  leden  van  de  Seniorenclub‐KAVA  worden  uitgenodigd  de  statutaire  algemene  vergadering  bij  te  wonen  op  donderdag  23  januari  2014  om  14u30  in  de  grote  vergaderzaal van KAVA, Consciencestraat, 41, te Antwerpen.    Op de agenda:  1.  Verslag van de vorige statutaire vergadering van donderdag 24 januari 2013.    Stemming.  Ó Jaarverslag over 2013 door de secretaris. Stemming.  Ó Boekhoudkundig verslag over het jaar 2013 door de penningmeester. Stemming.  Ó Begroting voor het jaar 2014, voorgesteld door de penningmeester. Stemming.  5.  Vaststelling van de lidmaatschapsbijdrage voor het jaar 2015. Voor 2014 werd er   bij  Voorstel  is om  de vorige stat.alg.vergadering 25 euro per jaar per persoon aanvaard.   dit voor 2015 ook zo te behouden. Stemming.  6.  Voorstel tot aanvaarding en verwelkoming van de nieuwe leden. Stemming.  7.  Er zijn dit jaar geen bestuursverkiezingen. Met het oog op de continuïteit  zijn     “ stagiairs” dringend gevraagd. De bestuursvergaderingen zijn trouwens altijd     voor alle leden toegankelijk.  8.  Voorstelling van het programma van de activiteiten voor 2014 door de voorzitter.  9.  Vragen, opmerkingen, suggesties, constructieve ideetjes….    Zoals de statuten het voorschrijven, zijn de boekhouding, het ledenregister, de verslagen  en beslissingen van de statutaire vergadering ter inzage op het adres van de vereniging,  eventueel na afspraak.    Namens en in opdracht van het bestuur,  De secretaris Micheline De Breuck    Wie worstenbrood of appelbol wenst bij de koffie, verplicht inschrijven : zie p. 8   

Om het niet te vergeten, gelieve het jaarlijks lidgeld voor 2014,     25 euro per persoon, spoedig over te schrijven op de rekening van de     Seniorenclub‐KAVA  BE50 6451 0044 1818 

12

 

13

14

DEONTOLOGISCHE TEWERKSTELLING. Belangrijker dan ooit. AFS-PARTNERSHIP. Gedeelde investering. AFS als mede-eigenaar. AFS-MANAGEMENT. Beheer van apotheken, kort of langlopend. FUSIEBEMIDDELING. Een rationele toekomstbenadering.

AFS cvba - Elisabethlaan 156 - 2600 BERCHEM - BTW BE 0406.383.082 Tel.: 03-238.89.60 - Fax: 03-238.58.16 - Mail: [email protected] - Bank 645-1006091-42

15

                                                                   

16

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

AGENDA     

Januari 2014    Vrijdag 3  :                Dinsdag  7 en 21  :       Donderdag 23  :         

K.A.V.A.‐nieuwjaarsreceptie vanaf 20 u.: alle KAVA‐senioren  worden uitgenodigd. Inschrijvingskaarten zullen volgen.  Wegens de verbouwingswerken gaat de receptie door in ZAAL  HORTA, Hopland, 2 , te Antwerpen ( tegenover de Wapper).  Beleggerskring  “ De Vijzel” om 14u30 stipt in de bestuurszaal.    Statutaire algemene vergadering om 14.30 u.:  waarna de  traditionele worstenbrood of appelbol degustatie.  Lees de officiële uitnodiging en dagorde  op pagina .11. 

Februari 2014    Zaterdag  1  :            Dinsdag 4 en 18  :        Donderdag 27  :              Woensdag 19 

Vogelobservatietocht naar Zeeland: vertrek om 8 u. aan  het   Crowne‐Plaza Hotel. Prijs 25 € en vooraf in te schrijven. Info op   p.9.  Beleggerskring: “ De Vijzel” om 14u30 stipt in de bestuurszaal. 

Voordracht door onze collega en medelid Raoul Lamens over  “ De rijkdom van de Bijbel”.      Zaal Peeter van Coudenberghe te 14u30 

:  Bestuursvergadering en redactie Berichtenblad om 9.30 u. 

Maart 2014    Dinsdag 4  en 18 :   Beleggerskring: ”De Vijzel” om 14u30 stipt in de bestuurszaal.    Donderdag 27  :  Voordracht door prof. Mark Van den Wijngaert over      “ België en zijn koningen: monarchie en macht “.    Zaal Peeter van Coudenberghe te 14u30      17

AGENDA   Academische Kring  ‐   K.A.V.A.,  2014,  28ste jaargang.   

27 februari 2014 :    Voordracht door collega Raoul Lamens: “ De rijkdom van de    

  Bijbel”. 

27 maart 2014  :  Voordracht door prof. Mark Van den Wijngaert:  Monarchie en   

  macht in het Koninkrijk der Belgen”.  

24 april 2014   

:  Voordracht door mevr. Inne Leuris, klinisch psychologe Palliatieve       Hulpverlening Antwerpen: “ Vroegtijdige zorgplanning”. 

22 mei 2014 

:  Voordracht door oogarts Frank Goes: “ Historische figuren en  

 

  hun ziektebeeld”. 

26 juni 2014  

:  Voordracht door dr. Etienne Rooms: “ Economische collaboratie  

 

  tijdens de jaren 1940‐1945”.  

24 juli 2014 

:   Voordracht door de heer Niesten: “ Antwerpse specialiteiten”. 

25 sept. 2014 

:   Voordracht door pastoor lic. Rudi Mannaerts: “ Etymologische  

 

  wetenswaardigheden”. 

 

23 okt. 2014 

:  Filmvoorstelling door de heer Paul De Schutter: “ Israel “. 

27 nov. 2014  

 :  Voordracht door de heer Richard Willems: “ Eetgewoonten  

 

 

en erotiek in de Middeleeuwen”. 

   Beleggerskring    “De  Vijzel”  :  het  hele  jaar  door:  op  eerste  en  derde  dinsdag  van  de  maand in de bestuurszaal van KAVA   

Andere  vaste  data:    wandeling  in  de  natuur  op  1ste  of  2de  donderdag  van  mei,  juni,  september en oktober.    Op een aantal overblijvende donderdagen:  uitstappen, culturele activiteiten, enz.  1 februari 2014:  Vogelobservatietocht naar Zeeland.  3 april  

      :  bezoek aan de Jaïn tempel ( tweede kans). 

29 april‐1mei    :  driedaagse Louvre‐Lens, Roubaix, Arras , Rijsel ( overnachtingen).  Juni 

      :  meerdaagse fietstocht. 

11 tot 18 sept.  :  8‐daagse reis: cruise op de Guadalquivir.  13 december     :  feestmaal.  18

                                                                                 

19

VERSLAGEN VAN DE VOORDRACHTEN EN UITSTAPPEN      Filmvoorstelling over Jemen door Paul De Schutter op 26 september 2013     Het is niet de eerste maal dat Paul De Schutter bij ons is. Enkele jaren geleden bracht hij  een film over Namibië.    Hij is een geboren Lierenaar en is een pionier van het avontuurlijk autotoerisme. De film  die we te zien krijgen is al 20 jaar oud, want heden ten dage is het haast uitgesloten van  nog  een  reis  in  Jemen  te  ondernemen.  Grote  politieke  instabiliteit,  maar  vooral  ook  onveiligheid voor westerse toeristen maken dat het land met code 5 genoteerd staat bij  onze FOD Buitenlandse zaken. Hierbij denken we aan de ontvoeringen, die meestal goed  afliepen, maar in enkele gevallen met dodelijk afloop voor de gegijzelden (ook voor een  Belgische toeriste). Paul De Schutter ondernam zijn eerste reis in 1976, volledig met de  wagen  doorheen  Jordanië  en  Saoedi‐Arabië  met  ongelofelijke  verhalen  van  bureaucratische obstakels. Dankzij de interventie van de toenmalige ambassadeur André  De  Schutter  (geen  familie!)  en  de  borgstelling  van  een  lokale  jonge  arts  Ali  Achmed  Shurai, kon de reis toch aangevat worden. Hiermee realiseerde P. De Schutter een stunt  door  als  eerste  Belg  met  de  wagen  Jemen  te  bereiken.  Zijn  film  is  dan  ook  de  enige  Vlaamse film over dat land.    Jemen was een gesloten land tot in 1965 een revolutie de regerende heerser afzette. Er  ontstond een burgeroorlog tussen de revolutionaire officieren en anderzijds de royalisten  die  gesteund  werden  door  S‐Arabië.  In  1990  werden  Noord‐  en  Zuid  Jemen  verenigd  onder één land, zonder dat daarbij de tegenstellingen tussen beide landsdelen opgelost  werden.  Het  Zuiden  voelt  zich  achtergesteld  en  in  het  Noorden  zijn  de  stammen  van  bedoeïenen ook heel actief in opstand en zijn zelfs zwaar bewapend. Komt daarbij dat in  het Zuiden Al‐Qaida voet aan de grond gekregen heeft en dat de “stammentwisten” nu  meer uitdraaien op internationaal terrorisme.  Tot  slot  presenteert  de  spreker  ons  een  kromme  dolk,  djambia  genaamd,  die  elke  man  draagt (behalve wanneer hij als straf hem een tijd niet mag dragen), alsook een versierde  hoofddoek, die de vrouwen buitenshuis over gans hun hoofd moeten dragen.    Volgt  dan  de  projectie  van  de  16  mm  film  in  twee  delen,  waarvan  de  kwaliteit  van  de  beelden in niets moet onderdoen voor de actuele DVD‐ of videotoestanden.              20

Volgende topics zullen we ons uit de opgevoerde beelden herinneren.    Ó De hoofdstad Sanaa, gekenmerkt door smalle steegjes, geschreeuw van verkopers  of  gesluierde  vrouwen  laat  echter  ook  zijn  beroemde  architectuur  zien.  Eeuwenoude  huizenblokken  van  wel  zeven  verdiepingen,  opgetrokken  met  in  de  zon  gebakken  kleistenen.  De  rechthoekige  vensters  zijn  rondom  versierd  en  erboven  een  halfcirkelvormig  venster,  versierd  met  motieven  (ja  ook  de  joodse  ster!)  en  opgevuld  met  gekleurd  glas.  In  het  donker,  wanneer  het  licht  binnen  brandt  geeft  dit  een  feeëriek  schouwspel  (nvdr:  dit  is  dan  ook  een  UNESCO  werelderfgoed).  Ó Er  mogen  dan  al  auto's  zijn  of  schotelantennes  of  ander  “westerse”  consumptiegoederen,  de  levenswijze  en  mentaliteit  zijn  nog  fundamenteel  middeleeuws. Ook de achteruitstelling van de vrouw in het openbaar leven bezorgt  ons een ongemak.  Ó Overal heerst er een gebrek aan hygiëne. Vlees of vis worden op de markten in een  broeiende hitte versneden op de grond, omringd door vliegen.   Ó De klederdracht voor de mannen is wel bijzonder. De broek vindt er geen ingang,  men draagt de rok. Maar dan geassorteerd met een “westers” colbertjasje en een  veelkleurige tulband.  Ó Aan  de  Rode  Zee  is  er  de  oude  havenstad  Mokha,  eertijds  uitvoerhaven  van  de  koffie.  Jawel,  de  koffieplant  heeft  zijn  roots  in  Jemen.  Vandaar  dus  onze  term  “mokka” voor een lekker kopje koffie. Nu is het quasi een spookstad, verloren op  de landkaart. Vissers overleven er en komen dagelijks met hun vangst aan land. De  vangst dient voornamelijk voor lokaal gebruik. Buiten de vis “vangt” men 's nachts  ook smokkelwaar, vooral dan in de vorm van alcohol, welke in een islamitisch land  streng verboden is.  Ó De  koffieplant  mag  dan  zo  goed  als  verdwenen  zijn,  de  Khat  (Catha  edulis)  heeft  zijn plaats ingenomen. De plant is gemakkelijk te kweken op de drogere gronden.  De  blaadjes  worden  's  morgens  geplukt,  in  bundels  verpakt  en  's  middags  op  de  markt  verkocht.  De  blaadjes  worden  niet  gegeten  maar  gekauwd,  binnenshuis,  tijdens  de  middagsiësta,  waarbij  het  economisch  leven  stilvalt.  Het  is  een  Licht  Drug  dat  enigszins  werkt  als  een  amfetamine  en  euforie  veroorzaakt.  Voor  de  mensen  daar  is  khat nochtans duur.  Men  betaalt  al  vlug  20€ voor een  bundel  en  vermits  dagelijks  gekauwd  wordt  betekent  dit  een  serieuze  hap  in  het  familiebudget.  Komt  daarbij  dat  hectaren  nuttige  landbouwgrond  aan  deze  plant  opgeofferd worden.  Ó   En dan is er Marib, 150 km ten oosten van Sanaa, op de rand van de Rub al Khali, de  grote  zandwoestijn.  Het  was  een  avontuur  voor  onze  reiziger  om  daar  naartoe  te  gaan: veel te gevaarlijk! Uiteindelijk kon hij een vlucht met een DC‐3 verzilveren. Ter  plekke kon hij een Jeep met twee wachters voor een woekerprijs huren om getuige te  kunnen  zijn  van  een  archeologische  haast  onbekende  plek:  de  bedding  van  de  wadi  21

Dhana.  In  de  wadi,  waar  nog  sporadisch  water  stroomt  werd  door  een  oude  beschaving (8ste eeuw voor Christus) een dam van 800 meter gebouwd om het water  op te houden en te leiden naar tuinen op beide oevers. De dam is verdwenen, maar  de  bruggenhoofden  staan  er  nog.  Zou  dit  niet  de  thuis  geweest  zijn  van  de  legendarische koningin van Saba die Salomon een bezoek bracht?    Nogmaals dank aan de cineast voor de mooie en leerrijke beelden. Zouden wij hem ooit  nog eens uitnodigen voor een ander avontuur?  JB    Bezoek aan de tentoonstelling:  “word ik wel wakker ,dokter ?”  In het Stuivenbergziekenhuis  te Antwerpen op vrijdag 18 oktober 2013.    Onder  de  enthousiaste  begeleiding  van  Marleen  Van  Himbeeck  kregen  we  een  deskundige  uitleg  en    boeiende  anekdotes  over  de  evolutie  van  de  pijnbestrijding  en  verdoving door de eeuwen heen.    In  een  eerste  vitrinekast  maken  we  kennis  met  de  eerste  stappen  naar  pijnbestrijding  toe,    gezet  door  de  sjamanen  in  Z‐Amerika  (opium)  over  Grieken  en  de  Egyptenaren  (gebruik van planten , bv.mandrogara ) tot dichter bij ons met  het gebruik van een soort  distel (datura stramomium) .  Descartes beschrijft in de tweede helft van de 17de eeuw het verband tussen pijnprikkels  en de hersenen.  Dit is de aanzet tot het aanmaken van medicijnen: Aspirine ® (1885),   Paracetamol,  Ibuprofen , Morfine , Fentanyl® (1960)   In  een  volgende  kast  ontdekken  we  de  evolutie  van  het  instrumentarium  gebruikt  bij  verdoving (in steriliseerbare legering):  gebitsspreiders,tangen en spatels om de tong  uit te halen,buisjes om achter de tong te  plaatsen en deze alzo te stabiliseren, dit om verstikking te vermijden.    Gas en vloeistof gebruikt voor verdoving worden in een volgende vitrine besproken: bij  de eersten waren ether en opium.  De Engelse dokter William Harvey( 1578‐1657) ontdekt de bloedsomloop.  We maken kennis met de eerste spuit: een ganzenveer met varkensblaas!!!  Lachgas: 18de eeuw.  Eerste  anesthesie  met  ether:  16  oktober  1846.  Deze  datum  geldt  nog  steeds  als  de  feestdag voor de anesthesisten.  1830:chloroform  (  werd  100  jaar  lang  gebruikt  )  .  Koningin  Victoria  van  Engeland  koos  voor deze narcosevorm om te bevallen; vandaar de term “bevalling à la reine”.  We zien hier ook de evolutie van de maskers gebruikt voor anesthesie:  in  het  begin  zeer  primitief  en  klein,  geleidelijk  aan  maskers  met  gradaties  om  luchtvermenging te regelen (Ombredane)  22

Vervolgens staan voorbeelden van vloeistoffen in samenstellingen om pijn te bestrijden  (Laudanum..)    De nieuwe hype eind 19de eeuw wordt ons verder getoond: de plaatselijke verdoving.  Ze kent een snelle evolutie omwille van de vele ongelukken en  toxicomanies met cocaïne  (verboden in 1913).  - Block: of infiltratie anesthesie  - Spinale anesthesie  - Epidurale    Randapparatuur bij anesthesie:  Evolutie  van  de  bloeddrukmeters  en  stethoscopen  (bloeddruk  en  hartritme  zijn  de  voornaamste parameters bij anesthesie).    Tijdens de rondleiding wandelen we langs enkele voorwerpen uit het vast bezit van het  Museum en van het OCMW. In 1896 bezat Stuivenberg reeds een radiografietoestel, voor  die  tijd  zeer  geavanceerd,  hoewel  de  electriciteit  veel  later  geïntroduceerd  werd  in  het  ziekenhuis. W.Roentgen ontwierp zijn eerste radiografietoestel in 1895.    Het  volgende thema: Steriliteit bij anesthesie.    ‐Dr Billroth :grote chirurg,befaamd voor de naar hem genoemde maagoperaties,                   ontwikkelde aseptische technieken.    ‐1891: Dr. Albin Lambotte :werkzaam in Stuivenberg, wereldberoemde         orthopedisch chirurg:       ontwerpt fractuur‐ instrumentaria (o.a. platen‐schroeven‐tangen…)       steriele technieken (amper nog infecties) en bevestigingsmaterialen.         VERANTARE = onder impuls van Dr. Troch en Desbarax : bijhouden en inventariseren van  afgedankte,historische  instrumenten  ;    prof.dr.R.VanHee:  geschiedenis  van  de  geneeskunde.    Dr Sauerbruch (1875‐1951) is aan de basis van de beademingstoestellen.  Familie  Dräger  =grondleggers  van  de  apparatuur  voor  lucht  en  zuurstof:  o.a.duikapparatuur,  CO2  uit  bierton  gecontroleerd  laten  ontsnappen,  en  ook  medische  toepassingen.  - 1904 : 1ste toediening van O2 via Pulmotor®=reanimatietoestel.  - Ontwerpen van toestellen voor hart en bloeddruk.  - 1912: 1ste baxters.  - Transfusietoestellen : van mens naar patiënt;  rhesusfactor  was toen onbekend !   - Na Spaanse burgeroorlog: onstolbaar maken van bloed met citraten.  - Invoering van tracheotomie technieken met canulen en toestellen.  - 1ste defibrillator.  23

- Evolutie van de infuusbehandeling.  - Na  WO  II  grote  doorbraak  in  de  anesthesie  met  gebruik  van  Pentothal,  automatische beademing met blaasbalgen en soda korrels om CO2 te absorberen.  - 1950 Dr G.Hanegreefs : pionier van de anesthesie‐discipline in Stuivenberg.    Met prof.dr.Van de Walle (KUL), de bezielende “stichter” van de , tijdens WOII‐explosief  ontwikkelde , discipline anaesthesiologie, mogen we nu inderdaad besluiten:    “  de  anesthesist  is  de  taxidriver  die  zorgt  voor  een  perfecte  Heen  –  én  ‐Terugrit  uit  Dromenland”    Anne‐Marie Grangé       

 

24

 

 

 

25

Begijntjes en kwezeltjes. Kwezels en devote gemeenschappen in Vlaanderen in de 17de  ‐ 18de eeuw door Michel Nuyttens op 24 oktober.      Michel  Nuyttens  hadden  we  al  vorig  jaar  als  spreker  mogen  ontvangen in verband met de Tempeliers.   Ondanks  het  feit  dat  hij  inmiddels  tot  het  emeritaat  is  toegetreden  blijft  hij  actief  in  het  wetenschappelijk  onderzoek  naar  historische  feiten. Een recente studie werd uitgegeven bij Davidsfonds onder de  titel “Kwezeltjes dansen niet” en het is nu in deze voordracht dat de  spreker  voor  de  eerste  maal  in  publiek  dit  onderwerp  naar  voren  brengt.    Het  gaat  dus  voornamelijk  over  de  kwezeltjes,  devote  en  aan  God  toegewijde  vrouwen  die niet in een kloosterverband leefden. Zij legden immers geen eeuwige geloften af. En  dat  laatste  hadden  ze  gemeen  met  de  begijnen.  In  ons  collectief  geheugen  hebben  de  begijnen  echter  een  “betere”  reputatie,  al  was  het  maar  dat  hun  materiële  erfenis,  de  begijnhoven,  nog  wereldreputatie  geniet.  Het  laatste  begijntje  overleed  begin  2013  te  Kortrijk  in  de  gezegende  leeftijd  van  101  jaar.  Daarmee  is  hun  verhaal  afgelopen.  Kwezels,  in  de  zin  van  aan  God  toegewijde  vrouwen,  zijn  er  nu  nog,  zij  het  in  gering  aantal.  Wel  in  een  hedendaagse  vorm.  Zij  blijven  ongehuwd,  houden  een  godsvruchtig  leven maar zetten zich in op sociaal vlak. Voor de rest hebben zij een normaal leven met  een job en gewone vermakelijkheden.     De  kwezels  dragen  een  stereotiep  beeld  mee,  dat  dringend  moet  bijgesteld  worden.  In  het verleden hadden zij ook een negatief imago. Een term zoals “papenhoeren” deed de  ronde.  Uiteraard  hadden  deze  vrouwen  een  spirituele  relatie  met  priesters,  hetzij  als  raadsman,  hetzij  als  biechtvader.  In  sommige  gevallen  zelfs  betrachtten  de  kwezels,  of  ook genaamd geestelijke dochters, om belachelijk gemaakt te worden als versterving.    De  beweging  ontstond  in  het  zog  van  de  Reformatie  en  de  contra‐reformatie  waarbij  bestaande  kloosterorden  hervormd  werden  en  andere  opgericht  (en  dan  denken  we  in  de  eerste  plaats aan de  Jezuïeten).  Dan  ontstond  ook,  onder  impuls van  Franciscus van  Sales en Vincentius a Paulo, de beweging van de geestelijke dochters, ofwel individueel  levend in de “wereld” of in kleine gemeenschappen. De vergelijking met de begijnen kan  als volgt samengevat worden:              26

    De kwezels De begijnen In de stad en op het platteland Stedelijk fenomeen Geen eigen parochie (hoogstens een kapel)Vormen een eigen parochie Leven in gemeenschap of niet Leven afzonderlijk in woningen op het begijnhof Onderwijs is gericht op leerwerkscholen Gewoon basisonderwijs Doen meer aan apostolaat Minder apostolaat Hebben geen eigen bezittingen Behouden eigen bezittingen Kleine gemeenschappen Grote gemeenschappen Bloei in de 18de eeuw Verval vanaf de 18de eeuw Specificiteit van de geestelijke dochters:  De  beweging  sluit  nauw  aan  bij  de  derdeorden:  groepen  van  gelovigen,  leken,  die  geregeld  samenkwamen  om  onderricht  te  krijgen.  Geestelijke  dochters  leefden  sober,  waren  in  het  zwart  gekleed,  waarbij  zoveel  mogelijk  delen  van  het  lichaam  bedekt  moesten  zijn.  De  kerkelijke  overheid  was  heel  argwanend.  Na  het  concilie  van  Trente  werd de maagdelijke staat hoog aangeprezen, doch bij voorkeur in kloosterverband. Dit  om  uitspattingen  en  ketterijen  te  vermijden.  Na  verloop  van  tijd  kwam  er  een  gedoogbeleid  en  dat  onder  invloed  van  de  hoger  vernoemde  Franciscus  van  Sales  en  Vincentius a Paulo.    De  wereldlijke  autoriteiten  bekeken  de  zaak  ook  argwanend.  Een  proliferatie  van  kloosters  of  kloosterachtige  gemeenschappen  onttrok  heel  wat  kerkelijke  goederen  uit  de  economie  en  het  belastingstelsel  (dode  hand  goederen).  Anderzijds  erkenden  de  gezagsdragers  wel  het  sociaal  nut  van  deze  instellingen.  Uiteindelijk  verwierven  de  overheden wel het recht van toezicht op die instellingen.    Individueel levende geestelijke dochters en communauteiten  Gegevens  over  de  individueel  levende  geestelijke  dochters  zijn  moeilijk  te  achterhalen.  Eventueel  wel  in  parochieregisters  bij  overlijden  (filia  devota)  of  in  kerkarchieven  of  bij  notariële akten. Grosso modo kunnen we stellen dat deze levenswijze vooral voorkwam  in Oost‐ en West‐Vlaanderen en in de stad en provincie Antwerpen.  Beter  bekend  zijn  de  gemeenschappen.  Hierin  genieten  twee  gemeenschappen  meer  bekendheid: Apostelinnen en Maricolen.  De Apostelinnen werden gesticht door Agnes Baliques (1642 – 1700). De naam ontlenen  zij aan het feit dat het de bedoeling was een gemeenschap van twaalf leden te vormen.  Het  begin  was  moeilijk,  maar  na  de  dood  van  de  stichteres  groeide  de  gemeenschap,  vooral omwille van het feit dat aan onderwijs gedaan werd.      27

De  Maricolen  werden  gesticht  door  Anna  Puttemans  (1621  –  1673),  die  aanvankelijk  begijn was in Dendermonde.  Er waren nog talrijke andere gemeenschappen: om er één te noemen: stichting Terninck  in Antwerpen, een tehuis voor arme meisjes, onder het toezicht van “meesteressen”. De  stichter, kanunnik Terninck hield er trouwens uitgebreide pedagogische principes op na.    Kloppenboeken en regels  De  individueel  levende  geestelijke  dochters,  zowel  zij  die  leefden  in  gemeenschappen  haalden  hun  leefregels  in  de  kloppenboeken,  geschreven  voor  hen.  Grote  gemeenschappen stelden hun eigen regels op. Ook bekende predikanten (zoals Antonius  Hennequin)  publiceerden  hun  sermoenen.  Dit  alles  maakte  deel  uit  van  de  geestelijke  literatuur welke zij moesten doornemen.    Het dagelijkse leven  Niet  alles  was  peis  en  vree  in  die  dagen.  Conflictsituaties  waren  er  voldoende.  In  bepaalde  gemeenschappen  heersten  de  oversten  als  “Iron  Ladies”.  Uittredingen  waren  soms  legio  in  bepaalde  groepen.  Ook  mislukte  samenlevingscontracten  werden  gerapporteerd.    Besluit  De gemeenschappen van geestelijke dochters waren dus geen echte kloosters. Dit bracht  veel  argwaan  en  spot  met  zich  mee.  Anderzijds  konden  ook  minder  begoede  meisjes  aldus  een  devoot  leven  leiden,  omdat  er  geen  bruidsschat  vereist  was.  Tenslotte,  die  gemeenschappen  overleefden  de  opheffing  van  de  kloosterorden  tijdens  de  Franse  revolutie  omdat  zij  geen  kloosters  waren.  Meer  nog,  in  de  loop  van  de  19de  eeuw  werden de Maricolen en de Apostelinnen erkend als congregaties.    Dit was dus een geheel nieuw onderwerp en een quasi onbekend aspect uit het vroeger  godsdienstig  leven.  Doch  een  gans  boek  van  pakweg  180  bladzijden  bespreken  in  een  voordracht  van  goed  2  uren  was  niet  zo  eenvoudig  voor  de  spreker.  In  ieder  geval  hartelijk dank voor deze première.                               Jean Barbé 

28

                                   Verslag van ons bezoek aan Umicore op 14 November          Op deze grijze herfstdag waren we echt benieuwd om Umicore te ontdekken. Inderdaad,  de meesten onder ons kennen alleen “De Zilver” of “De Metallurgie” als een vuile fabriek  die zoveel lucht‐ en grondvervuiling heeft veroorzaakt in Hoboken en omgeving.    Het was nu een heel ander gevoel dat we meekregen tijdens het bezoek.     Umicore heeft op dit ogenblik 3000 mensen in dienst in haar 8 vestigingen in ons land.  De fabriek in Hoboken, thans met 1620 werknemers, werd gestart in 1887, hoofdzakelijk  voor  het  bewerken  van  metaalertsen,  vooral  uit  de  kolonies  (Katanga).  Dan  werd  het  accent gelegd op de productie van goud en zilver. De jaren 90 bracht een hele omzwaai:  de  fabriek  legde  zich  meer  en  meer  toe  op  ecologisch  efficiënte  technologieën  voor  de  productie maar vooral voor de recyclage van edelmetalen. Die worden vooral gebruikt in  hoogwaardige zonnecellen, herlaadbare batterijen, LED‐toepassingen, katalysatoren, enz.  Via  recyclage  haalt  Umicore  kostbare  zeldzame  metalen  uit  o.a.  van  laptops  en  GSMs.  Wist je dat uit 1 ton elektronisch materiaal 300 g goud kan gewonnen worden? En dan  spreken  we  nog  niet  van  alle  andere  edelmetalen  ,  waarvan  ik  de  namen  amper  heb  gehoord  maar  niet  onthouden  en  die  gerecupereerd  worden  tijdens  een  hele  resem  zuiveringsprocessen.   

29

De oppervlakte van de site is werkelijk indrukwekkend en een  bus  bracht  ons  langs  talloze  hoogovens,  magazijnen  en  opslagplaatsen van de verschillende grondstoffen. In één van  de gebouwen mochten we zelfs een bezoek binnen brengen  en  konden  we  het  “vuur”  van  de  smelterij  in  werkelijkheid  zien.  Umicore  is  ook  uitgekozen  uit  de  “Global‐100”  als  het  duurzaamste bedrijf ter wereld. Fantastisch!      Het bezoek dat werd begonnen met een koffie, gevolgd door  een  zeer  interessante  film  over  het  bedrijf  zelf,  werd  afgesloten met een drankje en een leuk geschenkje op de 8e  verdieping van het nieuwe prachtige gebouw.  Cyriel D.H 

30

                                                                 

Verantwoordelijke uitgever: Marcel Pieters Lange Leemstraat 128 2018 Antwerpen

31