1 België – Belgique P.B. 9300 AALST 1 3/5557
Jebron vzw waar zoekers thuis mogen komen Begijnhof 1 , 9300 Aalst Tel 053/77.51.16 E-mail :
[email protected] Web: www.jebron.be JAARGANG 33
Nr. 4
DECEMBER 2008
Afgiftekantoor 9300 Aalst 1
Herkenningsnummer 3770
Verschijnt maandelijks
(behalve in juli en augustus)
Verantwoordelijke uitgever :
Ingrid Van de Voorde
2
INHOUD 3.
Uitdagend adventsredactioneel
4-5-6 Bij de ENE is overvloed aan bevrijding?! 6.
Winter (gedicht)
7.
Dank je wel
7-8.
De ‘flosjel’ op de paardenmolen
8.
De stilte ruikt naar je
9.
De eerste sneeuwman
10-11 Nieuwsjes en wist je dat.. 12.
De stal van toen
Kalender en andere activiteiten december en januari
Samen vlochten we 366 dagen Tot een krans vol herinneringen. Maar tussen hemel en aarde Spatten nieuwe dagen als Luchtbellen uiteen
2009 is aan de de beurt Jozef Vandromme
3
Uitdagend adventsredactioneel, Toen ik 14 was, kwam ik voor het eerst in contact met Jebron. Ondertussen werkte ik vele jaren als hulpverlener. De laatste 6 jaar was ik professioneel en als vrijwilliger actief bij “Welzijnszorg-armoede uitsluiten” en de “Welzijnsschakels” in Oost-Vlaanderen. De Welzijnsschakels zijn groepen van vrijwilligers en mensen in armoede die in hun eigen gemeente samen de strijd aangaan tegen het onrecht van de armoede. Voor mij staat Jebron voor een gemeenschap die solidariteit met mensen aan de rand hoog in het vaandel draagt. De liturgie wil in de rituelen, liederen, teksten daar de nadruk op leggen. De band tussen het dagelijkse leven en vieringen is uitdrukkelijk aanwezig. Het was dan ook niet verwonderlijk dat ik na mijn engagement binnen de Jebrongemeenschap, koos voor een beroepsloopbaan waarin ik aan de solidariteit concrete gestalte kon geven. Door mijn werk bij Welzijnszorg, en vooral bij Welzijnsschakels heb ik veel opgestoken over wat armoede in Vlaanderen echt betekent. Urenlang mocht ik verhalen beluisteren van mensen die uitgesloten worden, problemen hebben op vlak van wonen, gezondheid en onderwijs. Ik hoorde vertellen over (onterechte) schuldgevoelens, want iedereen zegt: ze hebben het toch vaak zelf gezocht. Ik hoorde verhalen over schaamte, gebroken gezinnen, geweld. Maar ook was er sprake van volhouden, samen problemen aanpakken, zorgen voor mekaar, … Ik heb tranen weggepinkt maar ook samen uitbundig gelachen… Door deze contacten ben ik anders gaan kijken naar de samenleving, de hulpverlening en de (alternatieve) kerkgemeenschappen. Mensen in armoede weten immers zeer goed waar het in het leven écht op aan komt. Zij hebben de vinger aan de pols van de (soms op hol geslagen) samenleving. Eén van de grote uitdagingen om bij stil te staan, zeker in deze periode van Welzijnszorg, is dan ook: waar willen we als (kerk) gemeenschap naar toe? De tijd van bezinnen over armoede en bidden voor armen en uitgeslotenen is voorbij. (Kerk)gemeenschappen denken best na hoe ze, ook in hun liturgie daadwerkelijk open kunnen staan voor wie arm is of op een andere manier niet meetelt in de maatschappij. Zijn de woorden te moeilijk , de rituelen te hoogdravend, dan moet er gezocht worden om die aan te passen… In Maldegem zijn een jaar geleden een 15-tal mensen gestart met een eenvoudige, lekkere maandelijkse broodmaaltijd samen met mensen met een laag inkomen. Alle producten staan vooraf klaar, maar iedereen dekt samen te tafel. De jongeren van de groep zetten een activiteit voor de kinderen op. Er wordt gezellig gegeten en uitgewisseld en achteraf ruimt iedereen samen op. Vrijwilligers werken samen vanuit christelijke en andere inspiraties. Ondertussen bereikt de groep meer dan 70 mensen in armoede. Tussen de maaltijden door gaan een paar vrijwilligers op huisbezoek bij de gezinnen in armoede. Er zijn ook vrijwilligers die zelf in armoede geleefd hebben. Volgens mij is er daar een nieuwe vorm van eigentijdse (kerk)gemeenschap aan het groeien. Een voorafbeelding van een vaak gebruikt en daardoor uitgehold begrip: “het Rijk Gods”. Gandhi zei ooit: “Wat je doet voor mij, zonder mij, doe je tegen mij”. Misschien geldt deze uitspraak ook voor wat in de liturgie al te vaak gebeurt. Of zoals iemand uit de buurt van Aalst zei: “Ge ziet geen kloeten (=klompen) meer in de kerk”. Waarmee hij bedoelde dat er geen armen meer in de kerken aanwezig zijn . Jebron heeft een mooi huis en een keuken. In Aalst zijn er veel mensen in armoede. Een maandelijkse broodmaaltijd (“samen brood delen”) in plaats van de viering, een moment van ontmoeting, luisteren naar wat er leeft,…Wie weet? In de adventsperiode mag een mens toch gaan dromen…en uitdagen… Iets om over na te denken of op te reageren? Doe maar:
[email protected] of 09/2692342 Welzijnszorg: ZORGen dat mensen er WEL mogen ZIJN.
4
Bij de ENE is overvloed aan bevrijding ?! Naar aanleiding van Advent, Kerstmis en het begin van het nieuwe jaar 2009 onderbreek ik hier de vierdelige artikelenreeks over jongeren. Volgende maand schrijf ik verder aan die reeks en zal ik een poging wagen om vanuit het bijbelboek Tobit een licht te werpen op de vragen die vanuit “de plaats van jongeren in onze samenleving” op ons afkomen. 1. Copiosa apud eum redemptio (Psalm 130,7) Bij Hem is overvloed aan verlossing – bevrijding. Eerst een kort woord over een vertaalprobleem. Hoe vertaal je in het Nederlands “redemptio”? Met verlossing, redding, bevrijding? Maar er moet nog een andere vertaalvraag worden gesteld: van welk Hebreeuws woord is “redemptio” de vertaling? In ieder geval gaat het woord terug op het Hebreeuwse woord “goëel” dat “losser” betekent. Iemand wordt als “losser” aangeduid of tot “losser” geroepen, wanneer hij wettelijk verplicht wordt of het als zijn morele plicht ziet het voor een ander op te nemen zodat er voor die andere mens opnieuw toekomst mogelijk wordt. Bij wijze van voorbeeld: in het boek Ruth treedt Boaz vrijwillig op als “losser” voor zijn familielid Naömi (de schoonmoeder van Ruth die een kinderloze en dus ook toekomstloze weduwe is geworden), door haar familiebezit op te kopen en door te trouwen met de even toekomstloze vreemdelinge Ruth, die ook weduwe was geworden. Het is daarom goed om Psalm 130 volledig te citeren om daarin te zien hoe het vers 7 daarin een belangrijk sluitstuk is: : Uit de diepten heb ik u, ENE, geroepen: Heer–over–mij, hoor naar mijn stem, mogen uw oren vol aandacht zijn voor mijn stem, mijn smeken om genade! Als gij ongerechtigheden bewaakt, mijn Heer, wie zal bestaan? Maar bij u is de vergeving,want zo wilt gíj gekend zijn! Ik hoop op de ENE, vol hoop is heel mijn wezen,ík kijk uit naar zijn woord. Heel mijn wezen is gespítst op de Heer meer dan wie wachten op de ochtend, wachtend op de ochtend! Israël, kijk uit naar de ENE, want bij de ÉNE is vríendschap, bij hem is loskoping overvlóedig. Hij is het die Ísraël zal verlossen van zijn ongeréchtighéden, Ja, van alle ! Wij hebben hier duidelijk te maken met een mens / een volk in hoogste nood, toekomstloos overgeleverd aan de gevolgen van alle ongerechtigheden, die zowel van binnen als van buiten het volk Israël lijken te komen. De psalmist, die in de plaats treedt van zijn volk, spreekt de wankele hoop uit dat tenminste de ENE als losser zal optreden, waardoor hij kan zeggen: bij hem is de loskoping, de verlossing, de bevrijding overvloedig. Hoe vertalen we nu “redemptio” het best in het Nederlands. Ik denk dat beide woorden best tegelijk worden genoemd en dat we verlossing niet mogen uitspelen tegen bevrijding. Bij bevrijding ligt de nadruk meer op de bevrijdende inzet van mensen, bij verlossing meer op een geschenk van de ENE (God) of van een andere mens, die mij/ons verlost en redt en juist daardoor beeld wordt van déze ENE, die wij God noemen. 2. De lijfspreuk van de paters Redemptoristen. Ik heb via mijn middelbare schooltijd (in het college te Essen) en mijn zesjarig verblijf in het klooster een redemptoristisch verleden. Die woorden uit Psalm 130 “Bij Hem is overvloed aan verlossing – bevrijding” zijn daardoor onvermijdelijk een deel van mijn leven geworden en dit tot op vandaag. Maar ik ben ook een mens van deze tijd en ik kijk met verwondering, maar ook vaak met verbijstering om mij heen en stel mij de vraag: wat zeg ik als ik die woorden uitspreek, als ik zeg mij in die woorden van de oude psalm te herkennen? Twee ervaringen om mijn vragen te verhelderen. 1. Tafara – Mabvuku: townships in de omgeving van Harare (Zimbabwe)
5 André en ik zijn bijna vier jaar geleden op bezoek bij Pieter en Mieke. Na een aantal toeristische trips doorheen dat prachtige land brengen we de laatste dag voor onze terugkeer een bezoek aan de Schotse redemptorist, Ronald McAinsh, die al zestien jaar werkzaam is in Zimbabwe. Hij neemt ons mee naar Tafara, waar we plots geconfronteerd worden met een heel ándere kant van dit Afrikaanse land: hongersnood, overbevolking, tienduizenden aidswezen, 90 % van de actieve bevolking werkloos, totale verkrotting, bijna alle meisjes van 14 jaar en zelfs jonger hebben reeds een zwangerschap achter de rug, vaak ten gevolge van verkrachting, enzovoort… Terwijl we door Tafara rijden vraag ik, diep geraakt en ontroerd door wat ik zag, aan Ronald wat in deze omstandigheden voor hem de lijfspreuk van zijn religieuze congregatie betekent: “Bij Hem (God, Jezus Messias) is overvloed aan verlossing – bevrijding”. Hij schudde het hoofd en wist niet goed wat hij daar met woorden zou kunnen op antwoorden. Maar toen we terug in het huis van de paters aankwamen en hij vertelde over wat ze binnen de schijnbaar hopeloze situatie van die townships probeerden te realiseren (bij mijn tweede bezoek een jaar later zou mij alles nog veel duidelijker worden), kreeg ik onverwacht een begin van antwoord op mijn vraag: zijn geloof in “Bij Hem is overvloed aan verlossing – bevrijding“ maakte dat hij zelf niet cynisch was geworden, maar dat hij hoopvol bleef, ondanks de gestage achteruitgang van het land ten gevolge van een totaal gecorrumpeerd regime. 2. Vlaanderen – België – Europa 2008 In de krant “De Morgen” verscheen op woensdag 1 oktober een bespreking van “Onze Oom”, het nieuwste boek van de Nederlandse succesauteur Arnon Grunberg. In die bespreking heeft de eindredacteur van dat artikel een totaal uit zijn context gerukt citaat van Arnon Grunberg onder de aandacht van de lezer geplaatst. In het interview zegt Grunberg over Lina, een van de hoofdpersonen van het boek: “Je kunt het lot van Lina en de majoor (die de ouders van Lina heeft vermoord en daarna een kind bij haar heeft verwekt – PDW) niet van elkaar scheiden. Hun lot is innig met elkaar verbonden, soms inniger dan een bloedband. Lina is een overlever. De kwaliteit die je daarvoor nodig hebt, is gelatenheid, een zekere onverschilligheid.” Tot hier het citaat, waarin ik mij kan herkennen: voor wie in zulke dramatische omstandigheden als jonge vrouw moet (over)leven, is die bijna fatalistisch te noemen houding wellicht de enig mogelijke. Maar de auteur van het artikel plaatst als grote tussentitel niet wat Grunberg zegt, maar veeleer wat hij zelf denkt: “om te overleven moet je onverschillig zijn”. Het contrast met mijn ervaring in Zimbabwe kan niet groter zijn. Een weldoorvoede westerling, die zich, zelfs ondanks de financiële crisis van deze dagen, wellicht weinig zorgen moet maken over zijn toekomst, laat staan over zijn lijfbehoud, lijkt te suggereren dat de (Westerse) wereld waarin wij leven zo slecht en toekomstloos is, dat je onverschillig of apathisch moet zijn om er te kunnen overleven. Wellicht haalt deze eindredacteur natuurlijk zijn neus op voor “Bij Hem is overvloed aan verlossing – bevrijding”. En laat ik deze bijbelse woorden dan maar opentrekken en ze niet alleen laten slaan op de verticale transcendentie (de wereld van het religieuze, het goddelijke in welke denominatie ook), maar ook op (wat ik in een andere bijdrage genoemd heb) de horizontale transcendentie: de andere mens die mij als Ander tegemoet treedt en mij oproept om soms zijn of haar “losser” te worden. Deze twee ervaringen dagen mij wel uit om de woorden van de psalm “Bij Hem is overvloed aan verlossing – bevrijding” telkens weer te hertalen en te herlezen binnen onze huidige context, maar ze brengen naar mijn persoonlijk aanvoelen deze centrale woorden van de hele bijbel niet aan het wankelen. Ik wil van die woorden blijven leven, juist omdat ik te midden van déze onze wereld niet cynisch en niet nihilistisch wil worden. 3. Naar Kerstmis en Nieuwjaar toe. Het is mijn heiligste overtuiging dat het ook hierover gaat wanneer we jaar na jaar Kerstmis vieren. Het gaat op Kerstmis niet op de eerste plaats om het gedenken van een idyllisch gebeuren rond de geboorte van een roze baby. Het gaat om het gedenken van een mens, die de weg van de mens ten einde toe is gegaan omdat hij geloofde in de horizontale transcendentie die vanuit de andere mens, en vooral vanuit de vernederde en de verachte Ander op hem afkwam. En deze geloofservaring sluit heel nauw aan bij een kerngedachte van het Jodendom, zoals die geformuleerd wordt in het “Archief voor de Hebreeuwse bijbel en taal” (gevonden op internet) bij het woord “losser”: “Deze lossing en verlossing is interdaad de grondslag van de wereld. Immers ook op ander gebied zien wij steeds hetzelfde. Het woord "baarmoeder", Rechem, is hetzelfde woord als het woord "barmhartigheid" omdat beide bases zijn van een nieuwe wereld. Het Germaanse woord "baren" is hetzelfde als het Hebreeuwse woord "Scheppen" dat eveneens "bara" is. Dus "baarmoeder", "baren", "scheppen" en "barmhartigheid" zijn eigenlijk van dezelfde oorsprong, dit omdat de grondslag van de wereld juist barmhartigheid is. Zoals de baarmoeder het nieuwe leven ontvangt en in zich ontwikkelt om het aan de wereld te geven, het nieuwe leven draagt, zo is het ook met de schepping van het heelal, met alle werelden. Scheppen is eigenlijk niets anders dan in een baarmoeder opgenomen worden, beschermd worden om op te groeien om uiteindelijk wat men noemt ook verlost te worden. De geboorte is een verlossing want als de tijd rijp is, komt de vrucht uit de schil, komt het
6 kind uit de baarmoeder en komt de wereld uit de omhulling, een omhulling die haar al die tijd juist beschermd en opgekweekt heeft.” Christenen zeggen en zingen op Kerstmis dat in Jezus Messias de Barmhartigheid van de Ene is verschenen. Jezus is het levend gelaat van die Barmhartigheid. En dit is geen vrijblijvende aangelegenheid. Dit is in de brede zin van het woord een door en door politieke zaak, die de wereld aangaat. Dat deed ook de Joodse filosofe Hannah Arendt zeggen: “Niemand heeft het recht om te gehoorzamen.” Geen enkel open en nadenkend mens heeft zomaar het recht om te gehoorzamen wanneer het recht van de sterkste heerst en wanneer het recht van de kleinen wordt verkracht. Ieder mens die Kerstmis viert wordt uitgenodigd om niet te buigen voor de machten die kinderen (Herodes, de koning in het verhaal van de moord op al die onschuldigen) het leven ontzeggen. Wie Kerstmis viert en vanuit dat vieren het nieuwe jaar 2009 tegemoet gaat, zegt met de dichteres Mischa de Vreede (in haar dichtbundel Zeepstenen): door omstandigheden te vroeg aan de weet gekomen hoe de ene mens de ander kan gaan schoppen en slaan en ook dat je altijd moet buigen voor wie je de baas is ‘maar buigen doe je van buiten van binnen buigen we niet’ sindsdien voor niemand meer kunnen buigen nooit meer een baas geduld Goede Kerstdagen en een krachtig nieuw jaar 2009. Paul De Witte
Winter Het roodborstje zoekt wat lekkers in mijn tuintje heerlijk avondrood Een verdwaalde mus bij het oude keukenraam zonder GPS Langs een besneeuwd bospad een vroege bosanemoon een sprankeltje hoop Jozef Vandromme
7
Dank je wel. Naar vaste traditie prijken vier rode kaarsen tussen wat groen blijvende takken op de kast. Wanneer het eerste vlammetje bevend oplaait is de advent begonnen. Het is nog te vroeg om de kerststal van de zolder te halen, ook alweer om een mooie gewoonte in ere te houden. Het is wel tijd om aan wenskaarten te denken: hoe zal ik mijn creativiteit dit jaar gebruiken om familie, buren en vrienden te verrassen bij het begin van 2009? Elkeen wenst je een goeie gezondheid en veel geluk, dingen die zeer belangrijk zijn. Het is vooral het juiste moment om heel wat mensen te danken. Dankbaarheid groeit vaak bij minimale voorvallen in het dagelijkse leven , ik ervaar soms een deugddoend gevoel wanneer iemand naar mij luistert en een eenvoudige bemoediging meegeeft. Dank je wel omdat ik steeds bij je binnen mocht toen je ziek was: een geurende thee en een lekker chocoladekoekje smaakte heerlijk en maakte het gemakkelijker om over je lastige behandeling te praten. Dank om de talrijke kaartjes toen ik zeventig werd! Voor al de kleurige bloemen en plantjes die ik bij heel wat gelegenheden mocht ontvangen ben ik echt dankbaar. Gedurende een gans jaar zijn er heel wat hebbedingetjes waarmee mensen mij in een dankbare stemming brachten. “Bedankt om te komen” of “Bedankt om te bellen” zijn simpele woorden, maar zij maken diegene blij die aan jou denkt. Dankbaarheid is er om de energie in mijzelf die ik mag doorgeven aan hen die mij dierbaar zijn, het is als golven die zich steeds verder bewegen: het leven is mij gegeven en ik mag het doorgeven. Van elk van ons zal wel iets verder leven in kinderen en kleinkinderen, die gedachte is wel de moeite waard om af en toe bij stil te staan. De grootste gevoelens van dankbaarheid wellen in mij op omdat ik elke dag mag leven in harmonie met de natuur. De zon zal er altijd weer zijn , bomen blijven in stilte groeien, bloemen zullen steeds hun geur en kleur verspreiden en vogels bouwen elk jaar een nieuw nest als de lente de winter verjaagt. Ten slotte: dank je wel omdat je dit even gelezen hebt en nu reeds voeg ik er een zalig kerstfeest aan toe, speciaal voor jou! Renilde Bracke.
DE “FLOSJEL” OP DE PAARDENMOLEN Truffels, wenskaartjes, stiften, sleutelhangers, “lekkere pompoenensoep!” We gooiden de klassieke ingrediënten van de jaarlijkse 11.11.11-campagne de argeloze Colruytklant, jaarmarktslenteraar en kliniekbezoeker naar het hoofd. Geharnast door de oppeppende slogan: “Vecht mee tegen onrecht.” Maar ik vraag me af: wat is dat eigenlijk onrecht? Waar en wanneer begint dat, recht en onrecht? De Universele Verklaring van de Mensenrechten zegt dat iedereen gelijk is en dus gelijke rechten heeft. Bestaat er legaal onrecht en wordt dat onrecht dan recht? Indien ja, dan heb ik recht op onrecht. Bij voorbeeld, recht op te veel, naast dezen die te weinig hebben, is dat een recht? Een “illegale” (= wetteloze) Guatemalaanse migrant wordt aangehouden in de Verenigde Staten en weken lang vastgehouden in afwachting van zijn transport terug naar af. Hij getuigt: “We mochten communiceren met de buitenwereld. Maar de goedkoopste telefoonkaart koste nog altijd vijf dollar. En dat was juist genoeg om naar Guatemala te bellen, de stem van moeder te horen en haar gerust te stellen: ‘het gaat goed met mij, bekommer je maar niet om mij.’ Om aan geld te geraken schakelde ik me in om klusjes op te knappen in de gevangenis, toiletten schoon maken, enz. aan 1 dollar per dag. Zo kon ik na vijf weekdagen tijdens het weekend weer eens bellen naar huis.” Aan de ingang van de OLV kliniek zei een vrouw me bij het buitengaan, wijzend op mijn Noord-Zuid truffels: “Ik zou hier beter in jouw plaats zitten en vragen voor me zelf, want ik heb het hard nodig.” De Britse miljardair Richard Branson, eigenaar van onder andere de vliegtuigmaatschappij Virgin, biedt ruimtevluchten aan met zijn Virgin Galactic moederschip aan 155.000 euro voor juist geteld een vierminuten verblijf in de ruimte. Een Luxemburger, zelf ook piloot: “Wist je dat er zelfs een hotel in de
8 ruimte komt? Daar vlieg je heen, je sluit je aan op het hotel en vertrekt de volgende dag weer naar de aarde. Als je er maar voor betaalt, kun je alles doen wat je wil.” (De Morgen – 3 nov. ’08) Waarom zou een individu op zich dat moeten aanvoelen als onrecht, als niet kunnen? Hooguit vanuit een godsdienstige inspiratie, als hij die al heeft, of vanuit zijn ethische inborst, als hij die gecultiveerd heeft en niet door de jaren heen doodmaakte. Als het individu het niet aanvoelt als onrecht, dan is alleen de gemeenschap – in zover die niet uit elkaar gebrokkeld is in “vrije” individuen – bij machte het individu tot de orde te roepen. Niemand wordt rijk, zomaar. Gecumuleerde rijkdom komt van anderen, die het verloren hebben. Hoeveel mensen kopen in hun miserie radeloos een lotje – centen die ze nochtans broodnodig hebben – in de hoop met veel geluk een slag te slaan. Die miljoenencumul komt onverdiend, onterecht, te recht bij iemand, die meer geluk had en het misschien niet eens nodig heeft. Die rijkdom is dus niet vrijblijvend. En in die zin klopt het niet dat “ik met mijn geld zomaar doe wat ik wil,” zoals die Luxemburger zo leuk vertelde. Want veel van dat geld is het mijne niet. Maar ja, we leven in de mentaliteit van de bengelende “flosjel” op de paardenmolen van de dorpskermis, van de loterij, de tombola, de bingo, de aandelengok op de financiële markten. Wat te denken over de propagandaslogan van een bank ter gelegenheid van de rendabele internationale voedselschaarste: “U kunt het tekort aan voedsel en de daaruit volgende stijging van de voedselprijzen maximaal in uw voordeel keren.” “Beleg in landbouw en pluk de vruchten.” Geluk hebben in het leven, daar gaat het om, meneer. Mij werd altijd voorgehouden dat in een rechtstaat mijn rechten ophouden daar waar de rechten van de anderen beginnen. Maar zou dat ook niet mogen gelden voor mijn vrijheid? Dat ze ophoudt daar waar de vrijheid van anderen begint. Ophouden? Ha, neen, iederéén ís vrij in een democratische samenleving. Juist, ja, zelfs diegene die geen middelen heeft, geniet nog altijd van de vrijheid om te mogen creperen van de honger. De gemeenschap moet het dus doen. Maar wie of wat is de gemeenschap? Ik zou zeggen: een sterke staat die opkomt voor de zwaksten en die de “vrijheid” van de graaiers drastisch inperkt. Maar dat is zonder de waard gerekend van liberalen en kapitaalkrachtigen wereldwijd. Ruikt dat immers niet naar dictatuur? Geen belastingen, nog meer individu, nog minder staat, dat is het paradis op aarde. Pardon, laat ons zeggen: voldoende staat om, waar nodig, ongenadige repressie te kunnen toepassen tegen diegenen die legaal onrecht illegaal zouden willen verklaren. Guido De Schrijver
De stilte ruikt naar je Je bent zoals elk moment in al de dagen samen wij door de steriele ziekenkamer het vragen het raden op gezichten naar wat komt aan de andere kant hoor ik je in mijn wezen zit je achter mijn ogen in mijn lach maak je mijn handen mijn stap lichter verder voller mens verder de grens voorbij. Samen wij. Trees Van Aerdenbrugge In stilte aanwezig
9
De eerste sneeuwman
Of er dit jaar en witte kerst komt blijft nog steeds een onbeantwoorde vraag maar een witte novemberweek hebben we wel al gehad. Het witte sneeuwtapijt die het grasveld toedekte werd op dikke bollen gerold en daar stond hij dan de eerste sneeuwman. Een wortel als neus, een varkensrib als mond en twee dikke spruiten geplukt in de tuin als ogen die de living binnenkeken met een dankbare blik omdat hij er als eerste mocht zijn deze winter. Na een paar dagen begon hij langzaam te krimpen, verloor zijn neus die in de soep belandde en zijn mond die door de katten van het laatste stukje eetbaars werd ontdaan. En nu is het weer wachten op misschien een nieuw sneeuwtapijt maar zeker op een nieuwe kerst. Toen de kleinkinderen vorige zaterdag kwamen slapen moest van Ewoud het eerste kaarsje op de adventskrans al branden. Voor Lander was het nog een dag te vroeg maar ons fantasieventje wou ze het liefst alle vier doen branden. Dan konden we ons warmen aan de kaarsjes en moeten we de verwarming niet doen branden. We hebben het ondanks de crisis in de banken nog vrij goed maar er zijn heel wat mensen die inderdaad alleen maar kaarsjes hebben om zich aan op te warmen om hun koude verkleumde handen weer wat kleur te geven en om hun uitdovende ogen weer wat te laten flikkeren. Misschien vinden ze met kerst een open deur, een warme plek, een heerlijke maaltijd om weer een beetje meer mens te worden.
Kerst Een kindje geboren zo lief en zo klein op handen gedragen omdat het er mocht zijn. Geen super maxi-cocci geen bedje van satijn alleen twee zachte armen die warm en liefdevol zijn. Een paar verweerde herders zagen een licht dat hard schijnt Ze vonden twee gelukkige mensen en een kindje zo klein. En toen werd het stil In hun hoofd en in hun hart, wie had in deze tijden zo’n lief wezentje verwacht? Ze gingen naar buiten weer op zoek naar hun stal om aan vrienden te vertellen ‘zeg, weet je het al ?’ Ingrid Van de Voorde
10
Nieuwsjes en wist je dat Het is niet te geloven We zijn aan het laatste nummer Info-Jebron van het jaar 2008 aanbeland. Misschien is het nog wat te vroeg maar toch willen wij iedereen reeds een Zalige Kerst toewensen. Moge het een hartelijk gebeuren van ‘opnieuw geboren worden’ zijn. Een feest waarbij we wat meer aandacht krijgen voor elkaar èn voor het schijnbaar onmogelijke dat toch mogelijk wordt, als je er maar in gelooft. Vorige maand (november) lijkt weeral zo veraf. Ignace, bijgestaan door zijn hulpkoks Ingrid, Vera en Hilde hebben toen weer hun beste beentje voor gezet om een lekkere soep klaar te maken die dankzij de ‘snelle vrijwilligers’ op de markt verkocht werd op 11 november. De eerste EHBOT- ploeg (Eerste Hulp bij het Opstellen van de Tent) waren al vóór het kraaien van de haan in de weer om de tent op te zetten die we in bruikleen kregen van de stad Aalst. Gelukkig dat er nog vroege ‘wakkere’ vogels bestaan want al vlug ontdekte deze ploeg dat er bij de tenten die we in bruikleen hadden van de stad Aalst enkele verbindingsstukken ontbraken. Gelukkig wist onze Fred een oplossing en keerde onverwijld terug naar Meldert om zijn partytent op ter halen, en zo konden de vrijwilligers van dienst toch in het droge de soepkommen vullen. De lekkere soep was hartverwarmend en velen kwamen dan ook traditiegetrouw hun kommetje uitlepelen. Met fierheid konden wij 548€ schenken aan de actie 11.11.11. Wij danken iedereen – de helpers van het eerste tot het laatste uur en allen die op de één of andere manier hun steentje bijgedragen hebben om het ook dit jaar weer tot een goed einde te brengen. Wat betreft de Info Jebronnummers van dit werkjaar, kregen we zeer goede reacties op de bijdragen van deze jaargang. De redactieploeg vraagt steeds iemand anders om een redactioneel te schrijven en dit afhankelijk van of in samenhang met het tijdstip van het jaar. Vorige maand schreef Stefaan rond de actie 11.11.11. - thema van de maand november – en in dit nummer kunnen we genieten van het “uitdagend” schrijfsel van Lieven De Pril, welzijnswerker. Wie er de volgende redactioneeltjes zal schrijven dat houden we even voor ons. Op dinsdag 16 december is er een Open Raad van Bestuur Eerste deel van de vergadering is een gewone RvB (van 20 tot 20.40 uur) waarin enkele interne belangrijke punten besproken worden Tweede deel van de vergadering: OPEN (van 20.45 tot 22.15 uur) Zoals wellicht nog velen weten, kwamen we op 13 mei en 23 september 2008 met een aantal Jebronners samen in een Open Raad van Bestuur. We stonden stil bij een aantal vragen die te maken hebben met de toekomst van onze gemeenschap, die voor heel wat mensen nog steeds een boeiende en verrijkende ervaring blijft en een meerwaarde voor hun persoonlijk en maatschappelijk leven betekent. Tijdens die twee voorbije samenkomsten hebben we de vragen wat afgetast zonder tot conclusies te komen in verband met te volgen strategieën om de toekomst van onze gemeenschap veilig te stellen en liefst zelfs te versterken. Tijdens deze Open Raad van Bestuur op dinsdag 16 december, zullen Guido Moons (redemptorist, afkomstig van Aalst en stuwende kracht achter de gemeenschap Effata in Gent) en Walter Van Wouwe (door de redemptoristen als projectmanager in dienst genomen voor de uitbouw van een centrum voor toekomstgerichte pastoraal in de wijk rond het Sint Pietersstation in Gent). Iedereen is welkom tussen 20u45 en 22u10 want we hebben eerst een korte gewone Raad van Bestuur om enkele praktische zaken te regelen en af te spreken voor onze werking in de komende maand. We kijken alvast uit naar jullie betrokken aanwezigheid. Spijtig genoeg kregen we ook deze maand droeve berichten binnen Op 16 november is Patrick Libaut overleden op 62 jarige leeftijd. Patrick is de echtgenoot van Trees De Busschere.
11 En op 28 november is Santina Adriana Ketelaar overleden. Zij is de moeder van Saskia Ketelaar. Beide families sturen wij onze oprechte deelneming en wensen hun veel moed bij de verwerking van het rouwproces.
En dan zijn er natuurlijk de jarigen die in de bloemetjes zetten 9/12 Anneleen De Witte 10/12 Herlinde Van Assche 18/12 Inge De Bruyn 23/12 Judit Coppens 27/12 Linda Van Papegem en Marc De Coster 29/12 Joke Spijker 2/1 Maria De Vriendt 3/1 Kjell Bastiaenssens
5/1 Veronica Samyn 6/1 Timon De Dycker 8/1 Wilfried Vinck 14/1 Deken Johan De Baere 16/1 Frederik D’Hooghe 17/1 Gerda Limpens 19/1 Hannes Van Lierde
Vanuit het Jebronhuis wensen wij iedereen prettige feestdagen Een vreugdevol Kerstmis, een deugddoend jaareinde en een hoopvol begin van 2009. Hilde D.S.
Pakket voor huwelijksjubileum Van de drie pakketten voor jubilea (huwelijk, instelling en religieuze verbintenis) is het eerste klaar. Het digitaal pakket voor huwelijksjubileum telt 59 bladzijden. Wat we her en der vonden – ook via de tijdschriftencatalogen van onze bibliotheek – hebben we verzameld, geschift en geordend volgens het verloop van de eucharistie. Het kan voor jou een grote hulp zijn bij de samenstelling van een eigen boekje. Op aanvraag wordt het je gemaild. Eén adres:
[email protected] Zodra we je mail ontvangen, sturen wij het per kerende digitaal door.
Op de valreep is het Pakket voor jubileum vereniging, instelling, dienstverband ook klaar Ook dit tweede pakket is een samenbundeling van teksten gerangschikt volgens het verloop van de eucharistie. Wil je dit pakket digitaal ontvangen? Dit kan: een mailtje naar
[email protected] volstaat en het wordt je meteen toegestuurd.
12
De stal van toen is het open huis van nu waar iedereen welkom is rijk of arm vreemdeling of buur je bent er welkom belast of beladen uitgesloten of uitgestoten je bent er welkom klein of groot almachtig of onmachtig je bent er welkom. Kerstmis zoals het toen kon kan het ook nu als deuren open staan en mensen welkom zijn. Antoon Vandeputte
13
Kalender Jebron en andere activiteiten December 08 – Januari 09 Zaterdag 13 december: derde weekend van de Advent - Van 9.45 tot 12.30 uur in Jebron: Breed Beraad van Basisbeweging voor democratie in samenleving en kerken. - Van 15 tot 17.45 uur: Bijbels leerhuis. Derde samenkomst rond het boek JOB, met als centrale vraag: hoe God ter sprake brengen in een context van lijden en dood. - Om 18.30 uur: wekelijkse viering onderweg naar Kerstmis. Voorgestelde schriftlezingen: Jesaja 61,1-11; 1 Tess 5,16-24 en Johannes 1,6-28
Dinsdag 16 december om 20u45: Open Raad van Bestuur. Gesprek met Guido Moons (redemptorist, afkomstig uit Aalst), bezieler van de basisgemeenschap Effata in Gent, en met Walter Van Wouwe, en dit alles in het perspectief van eventuele wederzijdse samenwerking en versterking.. Zaterdag 20 december: vierde weekend van de Advent – Meditatieve zangviering naar Kerstmis toe met enkele
schriftlezingen (gekozen uit 2 Samuël 7,1-16; Romeinenbrief 16,25-27; Lukas 1,26-38) en bezinnende teksten onderweg naar Kerstmis en vooral ook een herhaling van de liederen voor de Kerstviering. Daarom is het belangrijk om met zoveel mogelijk mensen aanwezig te zijn zodat we samen van de Kerstviering een sterk en inspirerend gebeuren kunnen maken.
WOENSDAG 24 december 08 : KERSTVIERING om 18.30 uur in de Begijnhofkerk
Zaterdag 27 december: zal er om 18.30 uur GEEN viering zijn in Jebron
Januari 2009 Zaterdag 3 januari 09: Feest van de openbaring of Driekoningen. Lezingen: Jesaja 60,1-6; Efesen 3,2-6; Mt 2,1-12 (in de Begijnhofkerk). Na de viering nieuwjaarsreceptie in het Jebronhuis Tot Pasen gaan de vieringen opnieuw door in het Jebronhuis Zaterdag 10 januari 09: - Van 15 tot 17.45 uur: Bijbels leerhuis. Derde samenkomst rond het boek JOB, met als centrale vraag: hoe God ter sprake brengen in een context van lijden en dood. - Om 18.30 uur: wekelijkse viering Lezingen: Jes 42,1-7; Handelingen 10,34-38; Mk 1,7-11 Zaterdag 17 januari 09: Oecumenisch weekend. Om 18.30 uur: wekelijkse viering (Lezingen: 1 Sam 3,3b; 10-19; 1 Kor 6,13-20; Joh 1,35-42). Na de viering om 19.45 uur: Open Haardavond: foto’s geschiedenis Jebron Dinsdag 20 januari om 20 uur Raad van Bestuur Zaterdag 24 januari 09 : Om 18.30 uur: wekelijkse viering met als voorgestelde lezingen: Jona, 3,1-5.10; 1 Kor 7,29-31; Mk 1,14-20 Zaterdag 31 januari 09 : Om 18.30 uur: wekelijkse viering met als voorgestelde lezingen: Deut 18,15-20; 1 Kor 7,32-35; Mk 1, 21-28 Tijdens de eindejaarsperiode van 19 december tot 5 januari zal het personeel niet aanwezig zijn in Jebron tijdens de kantooruren
14 Wil je wekelijks op de hoogte gebracht worden van de liturgische momenten en andere activiteiten van Jebron, stuur een berichtje naar
[email protected].
Jebron vzw Open Huis voor Vorming en Pastoraat Begijnhof 1 - 9300 Aalst Open elke werkdag van 8u tot 16u45. Tel. 053/77.51.16 E-mailadres is
[email protected] Website www.jebron.be Jebron is lid van de basisbeweging voor democratie in samenleving en kerk. Is een plek waar mensen samenkomen om op eigen ritme het leven in grote verscheidenheid te vieren, in momenten van liturgie, bezinning of zang Is een plek als Open huis dat openstaat voor mensen die vaak gedwongen zijn om in de marge van de georganiseerde samenleving te leven. Jebron biedt als “herberg” ruimte om inloophuis te zijn voor autochtone en allochtone kansarmen uit onze stad. … ALS HERBERG is Jebron een open huis om elkaar te ontmoeten en te bemoedigen. Een plek waar het bijbels geloofsverhaal wordt gelezen en hertaald. Een plek van stilte, waar respectvol gezocht wordt naar een levengevende spiritualiteit Een plek waar vooral ook zoekende jongeren, die vaak op hun honger blijven de ruimte vinden om hun ‘eigen’ weg te gaan. Een interculturele en interreligieuze oefenplaats. Een plek dus waar alle mensen van harte welkom zijn. Waar allen zonder angst hun inspiratie én hun vragen ter sprake mogen brengen Wij bieden Wekelijkse viering op zaterdagavond om 18u30 Interactieve vormingsmomenten zoals open haard gesprekken op zaterdagavond en jaarlijkse verdiepingsdag. Ontmoetingsmomenten; leefweekend, wandelingen Bijbels leerhuis één zaterdagnamiddag per maand Tijdschriftenbibliotheek met meer dan 80 verschillende tijdschriften. Alle artikels staan op trefwoord. Info Jebron : het tijdschrift dat maandelijks verschijnt (behalve juli en augustus) Het abonnement kost 10€ voor een gedrukt exemplaar. Wens je hem via E-mail te ontvangen, dan vragen wij 6€. Financiële steun is welkom Giften vanaf 30€ zijn fiscaal aftrekbaar Ons rekeningnummer is 068-0623040-36
Artikels, suggesties, tips zijn welkom bij de Redactieraad
[email protected] Joke Spijker Hilde De Saedeleer Ingrid Van de Voorde
Raad van Bestuur Monique Batavia Miek Braeckman Bart Coppens Inge De Bruyn Paul De Witte Luc Rottiers Judith Spitaels Erik Van Assche
Personeel Vera Baeyens Anne De Cremer Hilde De Saedeleer
Liturgieverantwoordelijke Paul De Witte