Wij is een magazine voor alle Doesburgers en wordt aangeboden door Woonservice IJsselland
Jaargang 8 nummer 1 juli 2015 De betovering van wonen op het water | HanzeWaterkantfestival! Wat doet het waterschap in Doesburg? | Hengelen en varen in je vrije tijd
Water
Inhoud Wij nummer 1, juli 2015
4
7
3
Water
4
Waterwonen: leven met de jaargetijden Woonbootbewoners aan de Koppenberch behoren tot de geluksvogels die dicht bij de natuur wonen, op het water dat nooit verveelt. “Je kan me echt niet vragen wat het mooiste seizoen is: de wereld is hier altijd veranderlijk en in beweging, dat is prachtig”, zegt een van hen.
7
Aan het woord havenmeester Ap Schrader ziet groeikansen voor passan tenhaven en toeristische omzet in Doesburg. “Het gaat me aan het hart als de haven in aantal ligplaatsen zou krimpen.”
8
Waterschap Rijn en IJssel houdt de Oude IJssel bevaarbaar en doet nog veel meer voor de waterhuishouding in en rond onze stad. Een innovatief plan voor een waterkrachtcentrale is bijna klaar voor realisatie.
10 Doesburg in beeld
8
12 De kroon op het werk in Zuidelijk Molenveld herstructurering afgerond.
13 Ontspanning aan en op het water De leden van Watersportvereniging De Oude IJssel en Hengelsportvereniging Doesburg genieten volop.
14 Wij bellen aan bij … Jan van Amstel van Doesburg 777. Op 10 juli komt de Kamper Kogge naar Doesburg en begint het HanzeWaterkantfestival.
13 14
16 Service & informatie met berichten over regenwater, rioolwater, water besparing en meer.
19 Servicenummers & colofon
Wij helemaal Doesburg
Water Als er iets is waar we niet zonder kunnen, dan is het wel water. En water hebben we gelukkig genoeg in Doesburg. Terwijl ik dit schrijf, kijk ik vanuit mijn werkkamer uit op het IJsselwater in de Turfhaven. Water geeft beweging, is elke keer weer anders. Talloze varianten in kleur en vorm zijn er, afhankelijk van het (zon)licht en de lucht, de wind, de omgeving, het seizoen. De woonbootbewoners over wie u hierna kunt lezen, weten hier over mee te praten. Zelf woon ik in een vast huis, maar ik kijk ook graag naar water. Ik probeer het zelfs te schilderen. Water is nooit saai, het inspireert me. En daarin sta ik niet alleen! Water trekt altijd. Het is ideaal voor recreatie: wat is er leuker dan op een mooie dag vanaf een boot op de IJssel de stad Doesburg in een ander perspectief te zien? Verkoeling zoeken, zwemmen, vissen of dobberen in een rubberbootje, het kan hier allemaal! In dit zomermagazine leest u over vele aspecten van water in onze stad: wonen op het water, genieten op het water, waterbeheer, de haven. Ook in de servicepagina’s gaat het over water. Als corporatie hebben wij te maken met de waterhuishouding in en rond uw woning. Bij nieuwbouw houden we rekening met opvang en afvoer van regenwater. In een wijk als Beinum is er gescheiden riolering voor afvalwater en regenwater. Doesburg dankt zijn bestaan aan het water. De haven en het IJsselfront zijn plekken waar het ooit bruiste van handelsactiviteiten en waar nu toeristen graag komen. En binnenkort legt de kogge uit Kampen er aan, mijn geboorte plaats. Ik ga zeker kijken. U ook? Ik wens u een mooie zomer met weinig hemelwater. Henri Esselink Directeur-bestuurder
Wij jaargang 8 nummer 1 juli 2015
|3
Leven op het water. Het is maar voor een enkeling weggelegd, want heel Nederland telt slechts zo’n 10.000 officiële ligplaatsen voor woonboten. En ons land voert een terughoudend beleid, dus daar komen in principe ook geen plaatsen meer bij. Daar om mogen de bewoners van de woonboten aan de Koppenberch in Doesburg zich echte geluksvogels noemen. En dat is precies hoe zij zichzelf zien.
4 | Wij
jaargang 8 nummer 1 juli 2015
Waterwonen: leven met de jaargetijden “O kijk, dat bedoel ik nou!”, roept Diana Gerrits (36), terwijl ze wijst op een prachtige zwaan die plotseling laag langs de woonboot scheert. “Je leeft helemaal met de natuur en de jaargetijden als je hier woont. Je kan me echt niet vragen wat het mooiste seizoen is: de wereld is hier altijd veranderlijk en in beweging, dat is prachtig. Als onweer of hagel op komst zijn zie je eerst het water donkerder worden. Wordt het zomer, dan wordt de omgeving fel groen. Wordt het winter, dan zie je de vorst steeds verder het water op kruipen.”
Overal hekjes
Diana woont samen met Joep (43), zijn dochter Jeanne (17) en hun dochter Pien (6) op een woonboot aan de Koppenberch. Joep besloot als kind al dat hij hier later wel wilde wonen. Zijn ouders hebben altijd voor hun plezier gevaren. Tien jaar geleden trok Diana bij hem in. “Ik heb verschillende familiele den die aan het water wonen en nu ben ik er zelf ook beland”, zegt ze. Ze vindt het heerlijk en dat geldt ook voor dochter Pien, die net als haar zus Jeanne helemaal opgroeit op het water. “Toen ze ging lopen moesten we natuurlijk wel even opletten. Overal traphekjes en een hek om de vlonder. Maar inmiddels heeft ze al weer twee jaar zwemles.”
‘Zo relaxed!’
Alda van Vliet, die er als het even kan op uit trekt in haar sloep
Het leven op een woonboot brengt al gauw meer schilder werk en onderhoud met zich mee dan wonen in een huis. “We hebben nu een betonnen boot, maar een stalen boot moet bijvoorbeeld elke vijf tot zeven jaar naar de werf voor een controle. Ook heb je op de oever behoorlijk wat gras te maaien.” Maar verder is wat men zegt over ‘altijd vakantie’ niet helemaal overdreven of geromantiseerd, vindt Diana. “Als we uit ons werk hier onder de brug door komen, valt alles meteen van ons af. Je ziet een school vissen, er vliegt een ijsvogeltje langs, je vaart met de sloep een eindje weg om te picknicken, je vangt eens een visje, of neemt in de zomer een duik. Dat is zo relaxed.” Volgens Joep en Diana bieden de tien adressen aan het dijkje veel gezelligheid met buren die altijd voor elkaar klaar staan. “Maar zonder dat we de deur bij elkaar plat lopen.”
Wij jaargang 8 nummer 1 juli 2015
|5
Bijna vergeten droom
Alda van Vliet (66) woont met haar vriendin Wil Vorselman (61) inmiddels 19 jaar aan de Koppenberch. Wat Diana over de seizoenen zegt klopt helemaal, vindt Alda. “In de winter zie je het ijs komen. In zeldzaam koude winters gaat het helemaal dicht en kun je schaatsen. We hebben zelfs een keer een ijsbreker voor de deur langs gehad. En in het voorjaar zie je de futen, meerkoeten en eenden weer van dichtbij met hun jongen.” Alda en Wil woonden in Ede toen Wil om de rust naar de Achterhoek wilde verhuizen. Via een makelaar kwamen ze hier terecht. “We hoorden de kreet ‘koop een boot, werk je dood’. Maar Joep van Diana zei toen: niet denken joh, gewoon doen. Het is inderdaad een hoop werk en we hebben er zeven jaar over gedaan om alles te krijgen zoals we het wilden. Maar we zijn ook doeners en nu gaan we nooit meer weg.” Met wonen op het water kwam een bijna vergeten kinder droom van Alda alsnog uit. Ze is inmiddels gepensioneerd. “Kijk, dit is mijn sloepje, mijn grote passie. Zodra ik de kans krijg neem ik de hondjes mee en vaar ik weg, op naar de ruim te en de verte. Broodjes, koffie en een pilsje mee. Per seizoen ben ik zomaar 160 uur aan het varen, tot soms de buren onge rust worden waar ik toch blijf.” Wil moet nog een paar jaartjes tot haar pensioen, maar ook zij kiest vaak even de weidsheid, maar dan op de fiets of met haar fluisterstille kano.
10 centimeter speling
Erik en Joanneke de Haan (beiden 55) zijn de nieuwelingen aan de Koppenberch. “Wij wonen hier sinds 2013. “We hebben altijd in de omgeving van Arnhem en de Veluwezoom gewoond. In oktober 2012 ging onze jongste de deur uit. Daarna wilden we graag kleiner en weidser wonen met wat minder tuinonderhoud, liefst aan het water. Bij toeval liepen
De boot van de nieuwelingen Erik en Joanneke
6 | Wij
jaargang 8 nummer 1 juli 2015
we hier een keer voorbij. In januari konden we voor het eerst kijken – toen lag er sneeuw – en in juli gingen we over. Het was een superzomer. We hebben zes weken dagelijks buiten gegeten.” Maar voor het zover was, moesten de nieuwe woonboot bewoners nog een spannende tocht maken: hun schip moest voor inspectie naar de werf. En dus ook door de sluis. Maar de vorige eigenaar had verbouwd, waardoor de boot breder was dan de laatste keer. “Gelukkig ging het goed, al was het met 10 centimeter speling aan elke kant”, vertellen Erik en Joanneke in het avondzonnetje op hun vlonder. “Wat de andere bootbewoners zeiden was waar: dat je elkaar vrij laat, maar dat iedereen helpt als er wat gebeurt. Toen we terug kwamen van de werf sprong Marco van verderop zelfs spon taan het water in om ons te helpen afmeren.”
Betoverend spel van licht en water Erik en Joanneke werken allebei, Erik intussen een dag minder. Hij heeft ook een sloep gekocht. Sinds ze op het water wonen hebben Erik en Joanneke minder behoefte om weg te gaan tijdens vakanties. “En als we wel gaan is de verzorging van onze katten zo geregeld: iedereen wil wel in onze woonboot om op te passen.” Het woonboot-bewonen krijgen ze al onder de knie, vertellen ze lachend: “Inmiddels weten we uit erva ring dat we bij storm alles wat kan meewaaien of schuiven even moeten vastzetten. En we hebben voor het opvissen van onze fietssleutels al eens een beroep gedaan op de ‘dijk magneet’: de magneet van buurvrouw Charlotte die we om de beurt wel eens nodig hebben.” Intussen dansen overal op hun plafond de kringeltjes weerkaatst licht vanaf het water. Wonen op het water is betoverend.
Pien in de hangmat, op de achtergrond Diana
Wij geven het woord aan... aan de stichting. En die geeft het uit aan Doesburgse cultuur- en erfgoed projecten. Zo werden bijvoorbeeld de culturele zondagen gesponsord en heeft de stichting het vervangen van een van de klokken van de Martinitoren mede bekostigd.”
Liever geen krimp!
De havenmeester: ‘Passantenhaven is goed voor Doesburg’ “Een bloeiende passantenhaven in Doesburg is belangrijk voor de stad. Belangrijker dan de meesten van ons zich
realiseren, want schippers komen behalve aanmeren ook
eten, drinken en winkelen. Zo levert de passantenhaven niet alleen liggeld op, dat aan Doesburgse culturele doelen wordt uitgegeven, maar zorgt ze ook voor omzet in de stad.”
“Een landelijke enquête wees het pas nog uit: per jacht dat voor een nachtje in een stad aanmeert, wordt 40 tot 50 euro in die plaats uitgegeven. Met 2.500 overnachtingen per jaar in de passantenhaven, levert de Doesburgse passantenhaven zo zeker 100.000 euro omzet op voor de Doesburgse middenstand. Een grote bijdrage, nog los van de jachtjes die voor een dagje aanleggen.”
Doesburgse cultuur
“Maar daar blijft het niet bij. Wij behe ren de passantenhaven en camper standplaats aan de Barend Ubbinkweg helemaal met vrijwilligers van de Stichting Doesburgs Goed. De haven en camperplaats leveren zo elk jaar tussen de 40.000 en 50.000 euro liggeld en staangeld op. Na aftrek van beheerkos ten, bijvoorbeeld voor onderhoud, komen deze opbrengsten ten goede
“Dat soort dingen maakt het beheren van de haven als havenmeester nog leuker om te doen, omdat het extra voldoening geeft. Maar het gaat me daarom ook aan het hart als de haven in aantal ligplaatsen zou krimpen, zoals nu misschien gaat gebeuren. De haven telt nu 680 meter aanmeersteiger, goed voor 80 ligplaatsen. Ik ben nu 76 jaar en er komt een moment dat ik afscheid moet nemen als havenmees ter. Ik hoop mee te maken dat het aantal ligplaatsen behouden blijft en, beter nog, wordt uitgebreid. Volgens de oorspronkelijke plannen in combinatie met de Turfhaven. En, heel belangrijk: in de geest van wijlen Ad Stout en wijlen Hans Bais, drijvende krachten achter Doesburgs Goed.”
Stijgende lijn
“De afgelopen jaren zou de pleziervaart als gevolg van het economische tij in elkaar storten, maar de passantenha ven heeft juist een stijging laten zien van de opbrengsten! De laatste jaren ging die met 6.000 tot 7.000 euro per jaar omhoog. En met 100 begin mei wordt het aantal aanmeringen ook dit jaar weer groter. In mijn visie kan een verdubbeling van de ligplaatsen in combinatie met de camperstandplaats dan ook juist leiden tot een havenom zet van 100.000 euro. Met natuurlijk de bijbehorende omzet voor de midden stand die dat met zich meebrengt.” Ap Schrader, vrijwillig haven
meester van de passantenhaven aan de Barend Ubbinkweg.
Wij jaargang 8 nummer 1 juli 2015
|7
Wat Wij doen...
Askold (links) en Ronny (rechts) met tussen hen in duikers van Hercules duikbedrijf
Waterschap Rijn en IJssel: Veilig en schoon water. Maar ook duurzaam en innovatief! Schoon water, rivieren die bevaarbaar zijn en binnen de oevers blijven, sloten die niet stinken. We vinden het de gewoonste zaak van de wereld en staan er nauwelijks bij stil wie verant woordelijk is voor dit alles. Toch is in Doesburg ‘de aanwezigheid’ van waterschap Rijn en
IJssel tamelijk zichtbaar. We hebben hier immers de sluis. En … er zijn vergevorderde plannen voor een waterkrachtcentrale! We vroegen het waterschap naar zijn werk in Doesburg.
“De aanbestedingsprocedure voor de waterkrachtcentrale is nog niet afge rond. Daarover kunnen we dus nog niet alles vertellen”, klinkt het waarschu wend. Maar projectmanagers Askold Huidink en Ronny Buil hebben geen gebrek aan gespreksstof. Askold houdt zich bezig met civieltechnische projec ten die buiten gerealiseerd worden, zoals nieuwbouw en renovatie van bruggen, gemalen, sluizen, stuwen en dijkverbeteringen. Zijn dagelijks werk gaat vooral over watersystemen en
8 | Wij
jaargang 8 nummer 1 juli 2015
waterveiligheid. Zijn collega Ronny is van huis uit elektrotechnicus en is veel betrokken bij de technische installaties. Hij leidt het project Waterkrachtcen trale bij Doesburg. Samen schetsen ze een beeld van de activiteiten van het waterschap in en rond de stad.
Scheepvaart
“In 2013 hebben we de sluis bij Doesburg onder handen genomen”, vertelt Askold. “De sluis verbindt de Oude IJssel (met een min of meer vast
waterpeil) met de Gelderse IJssel (sterk variabel waterpeil) en wordt zowel voor beroepsvaart als recreatievaart gebruikt. Bij de beroepsvaart moet je niet denken aan de allergrootste sche pen, maar aan wat wij noemen klasse 3, schepen van maximaal 55 m lengte. Langs de Oude IJssel liggen aardig wat bedrijven die van deze transportader gebruikmaken, zoals een betonfabriek, een kunstmestfabriek en een veevoe derproducent. Als waterschap zijn we vaarwegbeheerder: wij maken vracht
vaart en pleziervaart mogelijk. We zorgen dat het water diep genoeg is en bedienen de bruggen en sluizen.”
Sluis Doesburg
Sluis Doesburg wordt overdag bediend door een sluiswachter die contact houdt met de scheepvaart. Er zijn ook sluizen waar de bediening op afstand gebeurt, met digitale middelen. De ruim zestig jaar oude sluis was aan een grondige renovatie toe, zegt Askold. “In 2013 hebben we onderdelen in en rondom de sluis vervangen, scheep vaartverlichting gemoderniseerd, nieuwe aanlegsteigers voor de beroeps vaart gebouwd, kortom, de boel weer bedrijfszeker gemaakt. En dat onder houd gaat door, deze zomermaanden storten we stenen blokken op het talud bij de aanlegsteigers. Dat kalft namelijk af door de boegschroeven van de sche pen. Verder gaan we walstroom aanleg gen. Nu wekken schepen zelf hun stroom op met generatoren. Dat geeft een hoop herrie en vervuiling. De omgeving rond de sluis schoner maken hoort ook tot onze ambities, bijvoor beeld met snoeiwerk.” Ook het gemaal bij Doesburg speelt een belangrijke rol
bij de waterhuishouding van de stad. “Dat wordt gebruikt bij het doorspoelen van de grachten bij hoogwater en wegpompen van kwelwater bij hoog water op de Gelderse IJssel.”
Waterkrachtcentrale
Bij de Doesburgse stuw heeft de Oude IJssel een verval van 3 meter. Dat is niet veel, maar genoeg om energie mee op te wekken. In Doesburg werd al jaren geijverd voor een waterkrachtcentrale. GroenLinks zag een mogelijkheid en schreef een startnotitie, de gemeente zag het wel zitten en ook waterschap Rijn en IJssel zette er zijn schouders onder. Ronny Buil vertelt dat er al rond 1950, bij de bouw van de stuw, onder zoek is gedaan naar de hoeveelheid energie die in het water zit. Het streven naar duurzame energiebronnen was toen geen hot topic, maar nu is de tijd rijp. “Er stroomt per jaar gemiddeld ca. 10 m3 per seconde over de stuw heen: daarmee kun je jaarlijks 300 huis houdens van elektriciteit voorzien. Wij vinden het mooi als het water op deze manier optimaal benut kan worden, maar stroom opwekken is niet onze business. Daarom zijn we op zoek
gegaan naar een marktpartij voor de aanleg en exploitatie van zo’n centrale. Onze rol is die van regisseur: wij maken het mogelijk door water en grond ter beschikking te stellen en door het proces te managen”.
Verschillende belangen
Vijf partijen schreven zich in voor de aanbesteding, een daarvan is nu bezig met een uitwerking van haar voorstel. Na de zomer wordt er meer bekend. Ronny vindt het een bijzonder project. “Het is nieuw voor ons om straks niet zelf aan de knoppen te zitten. Dat doet de expert die wij uitkiezen. We moeten meer loslaten en vertrouwen hebben. Dat is best spannend. Het is ook interes sant vanwege de samenwerking en het contact met meerdere betrokkenen. De gemeente natuurlijk als vergunning verlener en participant bij de aanbeste ding, maar ook bijvoorbeeld de hengel sporters. Er spelen verschillende belan gen die je moet respecteren. Dat verwachten we ook van de expert die het project gaat realiseren. Die partner moet op alle vlakken de beste oplossing bieden: technisch, maar ook wat betreft de ecologische effecten.”
Waterschap Rijn en IJssel zorgt voor het water in onze omgeving: veilig, schoon, niet te weinig en niet te veel. Het waterschap beheert het (grond)waterpeil, zuivert het rioolwater en zorgt voor schoon water in beken, sloten en rivieren. Het houdt de vaargeul in de Oude IJssel op diepte, beschermt de water kanten en bedient en beheert sluizen en ophaalbruggen.
Wij jaargang 8 nummer 1 juli 2015
|9
Doesburg in beeld
10 | Wij
jaargang 8 nummer 1 juli 2015
Het genieten spat ervan af! De waterkant van Doesburg: wat wonen we hier toch mooi. Met niet alleen een gezellige, aantrekkelijke historische binnenstad, maar ook nog eens al dat prachtige water! Rivier, haven, grachten, overal zijn plekken waar je heerlijk kunt genieten, zeker in de zomer. Lekker op een klapstoel in het zonnetje, of vissen met je zoontje bij de vijver in je eigen buurt. Turen naar het water vanaf je steiger, of op zoek naar visjes net als de reiger. De koele verfrissing van een duik in de plomp of van de beste dorstlesser uit een flesje. De rust van een kalm wateroppervlak en de dynamiek van de stroom bij de stuw. Stilte of beweging, zitten of zwemmen, varen of kijken: water in Doesburg heeft vele gezichten.
Wij jaargang 8 nummer 1 juli 2015
| 11
Wij vieren feest
Gezellig feestje ter afsluiting van project Zuidelijk Molenveld Op vrijdag 29 mei vond op het Prins Bernhardplein een feestje plaats ter afsluiting van het herstructureringspro ject in het Zuidelijk Molenveld. In het officiële gedeelte spraken directeur Henri Esselink van Woonservice IJsselland en wethouder Ellen Mulder van de gemeente Doesburg hun waardering uit over het verloop van het traject en het mooie resultaat van viereneenhalf jaar hard werken door diverse organisaties.
‘De kroon op het werk’
Daarna waren er hapjes en drankjes voor alle betrokke nen. De omwonenden werden bedankt voor begrip tijdens de periode van overlast en het meedenken op diverse momenten in het traject. De aanwezigheid van ‘Willempje’ en twee bouwvakkers op stelten zorgden voor een vrolijke noot tijdens het feestje. Ook aan de kinderen was gedacht. Zij konden spelen in Speeltuinvereniging Kindervreugd aan de Marijkelaan en genieten van popcorn, hotdogs, ranja en slush.
12 | Wij
jaargang jaargang 88 nummer nummer 11 juli juli 2015 2015
Als blijk van dank ontvingen de buurtbewoners ook een tegoedbon voor een kerstboom, die aan het eind van dit jaar op het Prins Bernhardplein wordt geplaatst. Woon service IJsselland, de gemeente Doesburg en bewoners kunnen tevreden terugkijken op een geslaagd project en een gezellig feestje! Samen met bewoners 76 kleine en verouderde duplexwoningen in de Beatrixstraat en het Prins Bernhardplein zijn gesloopt om plaats te maken voor nieuwe woningen in een nieuwe woonomgeving. Vanaf het begin (eind 2010) hebben de bewoners meegedacht over de plannen voor hun wijk. Woonservice IJsselland heeft er 24 huur appartementen en 9 levensloopbestendige huurwo ningen gebouwd, plus 8 ruime, betaalbare eengezins woningen. De gemeente heeft de openbare ruimte opnieuw ingericht. Natuur, spelen en ontmoeten hebben allemaal een plek gekregen in de wijk, die er weer prachtig uitziet.
Wij uit Doesburg
Vissen en varen: actief genieten van het water! Wie zijn vrije tijd op of aan het water doorbrengt, doet dat
met hart en ziel. Dat leert een kennismaking met Watersport
vereniging De Oude IJssel en Hengelsportvereniging Doesburg. “Hengelsport is meer dan turen naar een dobbertje”, vertelt Gerrit Schoenmaker (74). “Je krijgt heel veel mee van wat er in de natuur gebeurt.” Schoenmaker is sinds zijn 19e betrokken bij Hengelsportvereniging Doesburg en zag allerhande uitheemse snuiters zijn intrede doen in Doesburgs water, zoals de wolhandkrab, roofblei en allerlei soorten grondels uit de Donau. “En zelfs een keer een bot die normaal alleen in zee zwemt.”
Rust en werk
Schoenmaker heeft heel wat uurtjes in heerlijke rust aan het water door gebracht, samen met ijsvogeltjes en
opgroeiende ganzen, waarbij hij lief en leed van zo’n nest meemaakt. “Maar als voorzitter, bestuurslid, of controleur van de hengelsportvereniging is er ook werk aan de winkel. De vereniging organi seert (jeugd)wedstrijden, pacht viswa teren, houdt visplekken netjes gemaaid, geeft de vispas uit op vijf locaties en helpt de visstand bewaken.” De visstand in de Doesburgse wateren kan veranderen, bijvoorbeeld als een riool overstort. “Dan moeten we nieuwe vissen uitzetten. Maar ook zetten we vissen uit die woekerende waterplanten te lijf gaan.” Schoenmaker redde ook vissen uit ondergelopen weilanden en
zat er bovenop toen bij de stuw in Ulft de eerste vissen gebruikmaakten van de vistrap. De vereniging heeft zo’n 1.250 leden, waaronder ook veel Duitse vissers. Met de vispas van je lokale vereniging mag je in driekwart van de Nederlandse viswateren vissen.
Totale ontspanning
Bij Watersportvereniging De Oude IJssel steken zo’n 125 leden ziel en zaligheid in de watersport. Havenmeester Rob van Damme laat de jachthaven met 64 ligplaatsen zien, waar boten en bootjes iemands trots zijn. Van Damme weet niet wat het is: “Je gaat maar 10 kilo meter per uur, maar of je nou in een stadje ligt of in de natuur, je hebt alles bij je. Als je een kwartier in de file staat baal je, maar als je een uur voor de sluis in een rij ligt ontspan je volledig.”
Varen doet iets met mensen
Voor dit genot hebben watersportlief hebbers veel over. Op de werf waar leden aan hun zeilbootje of plezierjacht je kunnen werken, klinkt het altijd naar schuren en ruikt het altijd naar lak. “Dit was een wrak, aan zijn lot overgelaten”, vertelt Tonny Verdaesdonk hoog vanuit een prachtige boot die op bokken in de loods staat. Hij strijkt over het hout. “Maar nu heb ik er vier jaar aan gewerkt.” Ook Rob Slinger en Magda Buijs staan met liefde op een zonnige dag binnen in de loods te schuren en te klussen. “Dit is de Zeta”, zeggen zij trots. “Een Engelse boot uit 1936, die we naar Nederland hebben gevaren.” Varen doet iets met mensen, leggen ze uit: Je kiest ervoor: het is een way of life.”
Gerrit Schoenmaker (links) en Rob van Damme
Michelle (l) en Marjon
Wij jaargang 8 nummer 1 juli 2015
| 13
Wij bellen aan bij...
… Jan van Amstel van Doesburg 777 De Doesburg 777-festiviteiten zijn dit voorjaar in een stroomversnelling gekomen:
de Smaakparade in april, de Ubbink City Challenge sportdag in mei, de Elvisdag 777
in juni. In september is de grote finale, Expeditie Doesburg 777 met Theater De Plaats. Veel Doesburgse (amateur)artiesten lopen zich warm. Maar eerst hebben we in juli
het HanzeWaterkantfestival nog voor de boeg! In dit waternummer van de Wij vertelt Jan van Amstel van Stichting Doesburg 777 er meer over.
Het HanzeWaterkantfestival is een van de zeven grote evene menten in het feestjaar. Jan van Amstel roept tijdens ons gesprek alle afgelopen evenementen in herinnering. Het concert van de Koninklijke Militaire Kapel in sporthal Beumerskamp in maart 2013 als opmaat voor de officiële opening, de opening vorig jaar op de IJsselkade, waar hij de burgemeester tegen de stroom in naartoe roeide, met de Stadsballade, de zeven kanonschoten en de muziek; de verwendag plus het Riciotti Ensemble, de smaakparade en de muurgedichten; de bridgedrive en de motorrun. De voor zitter van de Stichting Doesburg 777 geniet zelf erg van alle activiteiten en praat er enthousiast over.
Feestjaar 777 jaar stadsrechten
Burgemeester Kees Luesink wilde heel graag dit stadsfeest groots vieren en nodigde sollicitanten uit voor een te vormen stichting om het te organiseren. “Ik vond het een mooie kans
14 | Wij
jaargang 8 nummer 1 juli 2015
om me meer met Doesburg te verbinden”, zegt Jan van Amstel, die solliciteerde op de functie van penningmeester. Dat leek hem, als econoom, de beste ingang. Hij woonde weliswaar al heel wat jaren in Doesburg, maar had door zijn werk buiten de stad (als ziekenhuisdirecteur) nog geen echt Doesburgs netwerk opgebouwd. “Kees Luesink vond dat juist ‘iemand van buiten’ een geschikte voorzitter zou zijn. Dat werd ik toen.” “In maart 2013 werd de stichting Doesburg 777 opgericht, 19 september 2014 was de 777ste verjaardag van Doesburg als stad. We besloten om er een heel feestjaar van te maken, tot 19 september. Dat gaf ons meer tijd voor de realisatie van alle mooie plannen. Kees Luesink, die zelf een centrale rol speelde, werd in 2014 ernstig ziek en overleed tot onze grote schrik in december. Dit feestjaar was een van zijn dromen, dus wij zijn doorgegaan met het werk.”
HanzeWaterkantfestival
“Onze uitgangspunten voor de feesten waren: voor en door Doesburgers; diverse soorten activiteiten, niet alleen in de binnenstad; zorgen voor verbinding, en vernieuwend. Dat laatste is lastig, want er is al zoveel in Doesburg”. Natuurlijk moest er ook iets gedaan worden met het Hanzeverleden. “En ook wilden we de verbinding met de waterkant maken. Samengaan met de Hanzedag in juni was niet mogelijk, want toen was de haven gesloten.” En zo werd gekozen voor de maand juli. In het weekend van 10, 11 en 12 juli herleeft de geschiedenis van Doesburg als Hanzestad. Blikvanger is de Kamper Kogge, een in Kampen gebouwde replica van een 14e-eeuws koggeschip (zie kader). Op vrijdag de tiende meert het schip aan voor de trappen aan de IJsselkade. “Dat gebeurt met begeleiding van een parade van Oudhollandse schepen”, vertelt Jan. “De kogge heeft een enorm hoge mast, die niet kan worden neergehaald. Vanwege de vaste bruggen moet er dus een hoogwerker aan te pas komen om de mast eraf te tillen en weer terug te zetten!” De parade wordt gevormd door leden van de Doesburgse Watersport Vereniging en het Historisch Bedrijfsvaartuig, de vereniging die zich inzet om oude bedrijfsvaartuigen te bewaren.” Jan heeft zelf ook veel affiniteit met dit evenement. Twee jaar geleden rondde hij een opleiding aan de zeevaart school af. Een serieuze hobby: “Ik moet vaaruren maken, want nu kan ik zelf nog geen schipper zijn. Ik ben scheepsmaat.”
Kamper Kogge Een kogge is een type vrachtschip met een groot laadvermogen dat tussen 1200 en 1450 door de Hanze (samenwerkingsverband van handelssteden) werd gebruikt voor goederenvervoer. In ons land zijn na het droogvallen van de Flevopolders verschillende koggen opgegraven en geconserveerd. In de jaren 90 van de vorige eeuw is in Kampen een reconstructie gemaakt van een wrak uit 1336: de enige varende kogge in Nederland. In de middeleeuwen werd een kogge in vier maanden tijd gebouwd. In Kampen is vier jaar aan de reconstructie van het schip gewerkt. De Kamper Kogge weegt 45 ton, heeft een laadcapa citeit van 60 ton en een zeiloppervlak van 144 m2. Het schip wordt gevaren met 12 bemanningsleden.
Op zaterdag en zondag is er op de kade een markt met ambachten en (creatieve) producten uit de omgeving. Voor kinderen en jongeren tot en met 18 jaar is er Kids Living Statues. “Met optredens en muziek natuurlijk, zoals het shantykoor op het koggeschip,” zegt Jan. “En ik hoop erg dat het muurgedicht aan de Oude Loods dan klaar is. Dat wordt dan onthuld door onze stadsdichter Jan Vijn. De muur gedichten vind ik een heel mooi onderdeel van het feestjaar. Een blijvend verjaarsgeschenk.” Wij jaargang 8 nummer 1 juli 2015
| 15
Service & informatie
Regenwater: lusten en lasten Een verfrissend buitje kan af en toe heerlijk zijn. Maar ook worden we soms plots getrakteerd op enorme hoosbuien. Waar laten we al dat water? Als goede verhuurder zorgen we ervoor dat het bij u binnen droog is. Lekkages lossen we snel op door dakpannen te vervangen of kieren en gleuven te dichten. Vocht dat door muren of vanuit de grond komt is lastiger aan te pakken. Soms is de oorzaak van het probleem niet duidelijk, waardoor het moeilijker te verhelpen is. Af en toe staat er ook (wat) water in een kruipruimte. Dit is vervelend, maar in deze ruimte mag wat water staan, dus dat hoeft niet te worden verwijderd. Ook buitenshuis is regenwater onze zorg. Voor het milieu is het beter om (schoon) regenwater niet in de riolering met het vuile water te vermengen. Daarom wordt steeds vaker
gekozen voor infiltratie in de bodem, waar het op natuurlijke wijze gereinigd wordt. Met waterkoffers (o.a. onder het Prins Bernhardplein), wadi’s (o.a. in Beinum West) of de boven grondse afvoer naar oppervlaktewater, bijvoorbeeld op De Linie, is extra opvangcapaciteit van regenwater geregeld. Daarnaast moet een goede riolering zorgen voor de afvoer van het water. Al deze zaken voorkomen echter niet dat er inciden teel straten en achterpaden blank staan. Een fenomeen dat in heel Nederland voorkomt en waar we aan moeten wennen. In de nieuwbouwwijk Beinum West was het regelen van een goede waterhuishouding niet eenvoudig. Met het aanbrengen van extra putten en leidingen naar de wadi’s is echter ook hier de situatie verbeterd. Water. We kunnen niet zonder, maar af en toe heb je er gewoon een beetje last van …
Leefbaarheid Nieuwe woningwet beperkt leefbaarheidsuitgaven
Verandering bij Leefbaarheidsfonds
In de afgelopen jaren hebben wij meerdere leefbaarheidspro jecten in Doesburg uitgevoerd en financieel ondersteund. Dat kon omdat de wet aan corporaties die ruimte gaf. In de nieuwe Woningwet (vanaf 1 juli 2015) is de ruimte om hierin te investe ren sterk beperkt. In overleg met de gemeente moeten corpo raties leefbaarheidsactiviteiten vaststellen. Die moeten ten gunste komen van de eigen huurders of plaatsvinden in de directe omgeving van het bezit van de corporatie. Dus zaken als woonmaatschappelijk werk, (mede) bestrijden van overlast en het schoon, veilig en heel houden van de woonomgeving kunnen we blijven doen. Wij doen dat door ondersteuning van buurtbemiddeling, de aanvullende schoonmaak bij diverse complexen en de extra achterpadverlichting. Wel is voor leef baarheidsuitgaven een maximum bedrag per woning vastge steld.
Sinds 2012 hebben wij een Leefbaarheidsfonds. Ons huurders platform adviseert ons over ondersteuning van projecten en ideeën. Met geld uit dit fonds hebben we initiatieven vanuit de Doesburgse samenleving ondersteund. Bijvoorbeeld de Volkstuindersvereniging, Doesburg & Oranje, de Zangclub Senioren Doesburg, het 4-5 mei Comité, het Repair Café en diverse wijkverenigingen en complexen. Door de nieuwe wet moeten we ook aanvragen voor dit fonds strenger toetsen. Dat betekent dat we alleen bijdragen ten gunste van eigen huurders of in de directe omgeving van onze woningen kunnen toekennen. Andere doelen vallen hierbuiten. Dus alle stichtingen en verenigingen die veel doen voor de algemene leefbaarheid en levendigheid in Doesburg kunnen we helaas geen ruggensteuntje meer geven.
16 | Wij
jaargang 8 nummer 1 juli 2015
Water besparen Elke dag gebruiken we er per persoon gemiddeld zo’n 120 liter schoon drinkwater uit de kraan. Het reinigen van vervuild water is een langdurig en kostbaar proces. Schoon water zal in de toekomst dan ook schaarser en duurder worden. Wereldwijd dreigt er een tekort aan. Alle reden om bewust om te gaan met water. Water besparen is goed voor het milieu en uw portemonnee. Hier een aantal tips voor waterbesparing.
Ook wij proberen u te helpen door onder meer zo veel moge lijk energiezuinige warmwatertoestellen, thermostaatkranen, waterzuinige douchekoppen en waterbesparende stortbakken te gebruiken. Warmwaterleidingen proberen we zo dun moge lijk te maken en zodanig te plaatsen dat het water een zo kort mogelijke afstand moet overbruggen.
In de badkamer en toilet: – douche niet langer dan 5 minuten en draai de kraan dicht tijdens inzepen en haren wassen; – gebruik een thermostaatkraan en een waterzuinige douchekop; – ga douchen in plaats van in bad, dat scheelt wel 60 liter water per keer; – gebruik natuurlijke verzorgingsproducten die de kwaliteit van het water minder belasten; – gebruik de spaarknop op een toilet, overweeg of je elke kleine boodschap moet doortrekken; – gebruik het toilet niet als vuilnisbak – wattenstaafjes, verfresten of peuken kunnen tot verstoppingen leiden en vervuilen het riool enorm; – laat een lekkende stortbak meteen repareren. In de keuken: – heet water van bijvoorbeeld gekookte eieren is prima afwaswater; – gebruik afwasmiddel op natuurlijke basis, het spoelwater is dan ook bruikbaar in de tuin; – draai alleen een vaat als de vaatwasser helemaal vol is; – kook niet in te grote pannen, dat scheelt water en gas; – doe de (warme) kraan telkens dicht bij het afspoelen of maak een sopje. In het huishouden: – let op lekkende kranen, een flink druppelende kraan kan per jaar honderden liters water verkwisten; – gebruik goede en energiezuinige apparatuur en koop machines met een A-keurmerk; – was met een volle trommel en op een zo laag mogelijke temperatuur; – sproei niet te veel en te vaak in uw tuin, planten worte len dan dieper naar het grondwater.
De regenton is terug! Hergebruik van water is prima. Voor het sproeien van uw tuin en het wassen van uw auto is er gratis en kalkvrij regenwater, als u dat opvangt. Regentonnen zijn er in allerhande vormen, groottes en varianten. Er zijn zelfs regenzuilen met een enorme opslagcapaciteit en design regentonnen in de vorm van een grote waterdruppel aan de muur.
Wij jaargang 8 nummer 1 juli 2015
| 17
Service & informatie
Het riool in en om uw huis Uw afvalwater verdwijnt in het riool. Regenwater loopt via uw dakgoot de regenpijpen in. Om verstopping te voorkomen hoort daar een bladvanger op. Bij oudere woningen zijn regen pijpen meestal op het openbare riool aangesloten. Tegenwoordig wordt schoon regenwater zo veel mogelijk natuurlijk de grond in geleid. Rioolbuizen liggen meestal aan de achterkant van een woning; aan de voorzijde komen de verschillende buizen bij elkaar voor aansluiting op het gemeentelijk rioolsysteem. Soms gaan er twee buizen door de straat: één voor het afvalwater en één voor het regenwater. Ontlastputten moeten ervoor zorgen dat bij verstopping of hevige regenval het water niet via het toilet uw huis binnenloopt. Het onderhoud van het riool tot de aansluiting op het gemeenteriool is de verantwoordelijkheid van Woonservice IJsselland. Vanaf het aansluitpunt op het hoofdriool is de gemeente verantwoordelijk voor het oplossen van verstoppingen. Hebt u een verstopping en bent u lid van ons Service Fonds: Bel ons!
Vocht in huis Een muffe lucht of schimmelplekken duiden op vocht in uw huis. De drie belangrijkste oorzaken daarvan zijn: te weinig ventilatie; lekkage in leidingen, riolering of regenpijpen; te hoge grondwaterstand.
Ventileren moet: constant een beetje, met een rooster in uw ramen, of één keer per dag de ramen flink openzetten. Ook verwarmen helpt om vocht te verdrijven. Goed geventileerde lucht is makkelijker te verwarmen en scheelt energieverbruik! Lekkage in regenpijp, riool of leidingen zorgt ook voor vocht overlast. Laat deze problemen zo snel mogelijk repareren! Grondwaterproblemen hangen soms samen met bouwkundi ge zaken. Mogelijke oplossingen kunnen dan zijn: muren impregneren om ze waterdicht te maken; gaten en kieren dichten met bijvoorbeeld purschuim; betere ventilatie met roosters of mechanische ventilatie; isolatie van kruipruimtes.
Volg ons op Facebook en win een ‘natuurlijk douchepakket’ Wij zijn ook actief op Facebook. Met nieuws en informatie over onze projecten en Doesburgse weetjes. Deze zomer loven we twee natuurlijke douchepakketten (zeep, shampoo, doucheschuim op ecologische basis) uit aan elke vijftiende nieuwe volger van onze pagina!
18 | Wij
jaargang 8 nummer 1 juli 2015
Servicenummers Adres Woonservice IJsselland Bezoekadres
De Linie 1, 6982 AZ Doesburg
Postadres
Postbus 48, 6980 AA Doesburg
[email protected] www.woonserviceijsselland.nl
Telefoon
Algemeen: (0313) 490 800 Maandag t/m donderdag van 8.00 tot 16.00 uur en vrijdag van 8.00 tot 12.00 uur.
Reparatieverzoeken
(0313) 490 800, hierbij kiest u dan 1 voor de technische dienst. Faxnummer: (0313) 479 150
Openingstijden open spreekuur
ma – vrij van 9.00 tot 12.00 uur. Na 12.00 uur is de receptie telefonisch bereikbaar: (0313) 490 800. Ook kunt u een afspraak maken.
Huurbetaling per pin
Donderdagmorgen van 9.00 tot 12.00 uur.
Storingsnummers
Centrale verwarming Geas Energiewacht 24 uur bereikbaar (0314) 200 047.
Dringende storingen
Buiten kantooruren kunt u bellen met ons algemene nummer (0313) 490 800. U wordt vervolgens doorverwezen.
Colofon Wij is een uitgave van Woonservice IJsselland. Het verschijnt tweemaal per jaar. Redactie Inge te Braake, Ron Droste, Angela Hommerson en Annelies Nusselder (Woonservice IJsselland), eindredactie De Sitter communicatie, tekst RVDB Journalistiek & Tekst en Arghje de Sitter, ontwerp en realisatie www.voltage.nl, fotografie Peter Bliek Fotografie, druk Rikken Print
Wilt u reageren? Of hebt u een idee voor de Wij? Mail dan naar de redactie op
[email protected] of bel naar (0313) 490 800. Wij jaargang 8 nummer 1 juli 2015
| 19
Warm Van het mooie zomerthema ‘water’ maken wij een logische sprong naar het thema ‘warm’ voor het winternummer. In december zoeken we de warmte op. De warmte van huis en haard en van het samenleven en wonen met elkaar. Groepswonen van senioren krijgt in Doesburg meer voet aan de grond, dat zien we bij de nieuwe plannen voor De Ark. We kunnen niet zonder warme relaties, maar ook niet zonder een warme maaltijd of de warme bakker! Warme kleuren, die hopen we te vinden en te vangen. Daarom sturen we onze fotograaf naar buiten voor een warme herfst, of naar binnen voor een warm interieur. We weten dat we in Doesburg hoe dan ook aan het goede adres zijn voor een warm onthaal!
Tot de volgende keer!