GOUDEN TIPS E-MAGAZINE BELEGGERS BELANGEN nr. 6 | 7 februari 2014 | €5,95
SHELL heeft structurele problemen KPN had weer een moeilijk jaar en gaat inzetten op betere service aan de klant EXXON MOBIL stelde beleggers teleur maar komt de komende tijd op stoom GOOGLE overtrof de verwachtingen en bereidt een aandelensplitsing voor
GOUD EN ZILVER KRIJGEN HUN GLANS TERUG PRIJSDALING MAAKT EDELMETALEN EEN STUK AANTREKKELIJKER
7 februari 2014
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
BEL006p001 COVER.indd 1
5-2-2014 11:07:19
Een bondig en actueel overzicht van de beste tips van Beleggers Belangen. Dat is wat het Gouden Tips E-magazine om de twee weken voor de particuliere belegger biedt. Inclusief de resultaten van onze eerdere tips en een overzicht van onze voorbeeldportefeuilles. Johan Brinkman, hoofdredacteur Beleggers Belangen
01 Vastned tip: Jeroen Boogaard
De beste straten in de stad In de winkelportefeuille van Vastned zijn de betere winkelstraten in aantrekkelijke steden nu al goed vertegenwoordigd. De vastgoedonderneming wil die positie alleen nog maar verder uitbreiden.
V
oor winkelfonds Vastned is Nederland de belangrijkste markt, met een aandeel van 39% in de totale vastgoedportefeuille van circa €1,8 mrd. De Nederlandse portefeuille bestaat voor 60% uit winkels gelegen op de hoofdwinkelstraten en de bezettingsgraad blijft goed op peil. Vastned wil het aandeel van high street shops binnen drie tot vijf jaar nog verder verhogen, naar 75%. Alle high street shops moeten straks bovendien gelegen zijn in steden die in trek zijn bij toeristen, met een groeiende, koopkrachtige bevolking en een historische binnenstad. Het risicoprofiel van Vastned zal daardoor de komende jaren verder verbeteren. Wij gaan ervan uit dat het dividend in 2014 op €2,55 per aandeel blijft. Hoewel de kans op nieuwe afwaarderingen op secundair vastgoed in Nederland en Spanje vrij groot is, is dit bij een disagio van 23,5% al ruimschoots in de koers verwerkt. Het dividendrendement is erg aantrekkelijk, ook ten opzichte van de Europese vastgoedsector. <
Iets terug van topniveau
Vastned
35,00
32,50
30,00
Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2012: 2005 Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo michael kors
mrt
mei
jul
koopadvies 4 februari
sep
nov
jan
movado pandora
Amsterdam NL0000288918 €135 mln -€35 mln €35,07 €37,25 €29,55 €668 mln 12,5 7,27% *intraday
TIPS VAN DE WEEK
01 02 03 04 05 06 07 08 09 10
Vastned BayWa Halliburton Ageas Consum. Staples ETF General Motors Facebook Barracuda Networks Sasol Limited Market Vectors Africa
Met bovenstaande fondsen kunt u in onze visie het komende jaar een positief rendement behalen. We hebben de fondsen gerangschikt van 'eenvoudig' (één ster) tot 'ingewikkeld' (vijf sterren). De belangrijkste les: beleg alleen met instrumenten die u begrijpt.
TIPS TERUGBLIK Tips 24 januari 2014 Michael Kors (k) Ebay (k) Comcast (k) Intercontinental Group (k) Covidien (k) Leapfrog (k) Cooper Tire & Rubber (k) Broadwind Energy (k)
In % +12,67 +1,44 -0,04 -1,92 -4,03 -10,34 -13,54 -22,26
Tips 10 januari 2014
In %
Goldcorp (k) Freenet (k) CFE (k) ETFS Short Cotton (k) ETFS Daily Soybeans (k) Whitbread (k) Linde (k) iShares MSCI Japan (k) Vince Holding (k)
+8,57 -0,05 -0,06 -1,17 -1,47 -3,56 -5,65 -10,90 -12,74
Tips 20 December 2013 ETFS Cocao ETF (k) Sinaasappel Turbo (k) Microsoft (k) Evonik (k) Nordstrom (k) Emerging Europe (k) QSC (k) ADM (k) L Brands (k) Pearson (k)
In % +1,82 +2,27 -1,22 -3,49 -9,50 -10,45 -11,77 -11,83 -15,94 -16,88
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
7 februari 2014
Tips 6 December 2013 ETFS Coffee ETF (k) Rockwell Automation (k) Family Business Fund (k) Pictet Timber Fund (k) EUR/JPY (k) Kulicke & Soffa (k) Safilo Group (k) Wisdom Tree EM sc (k) The TJX Companies (k)
In % +29,48 +0,82 +0,33 -0,20 -2,57 -5,18 -5,86 -6,99 -8,96
TIPS 22 november 2013in %
02 BayWa tip: Berend Izaks
Onderneming met allure De Duitse handelsonderneming in (land)bouwproducten en energie BayWa groeit gestaag en is ambitieus. Het aandeel is schappelijk geprijsd.
B
ayWa heeft drie sterk verschillende divisies en een internationale allure. Duitsland, Oostenrijk en Oost-Europa zijn de belangrijkste markten, maar ook in de VS, het VK en Nederland (belang in het bedrijf Agrimec) is BayWa actief. Met land- en tuinbouwproducten haalt het bedrijf bijna 50% van de omzet. Ruim eenderde van de omzet komt van de handel in olieproducten, maar ook de eerste stappen op de groeimarkten zonne- en windenergie en energie uit biomassa zijn reeds gezet. Tot slot omvat BayWa groothandels in bouwproducten. De afzetmarkten hebben een zekere mate van stabiliteit, met de conjuntuurgevoelige bouwsector als belangrijkste negatieve uitzondering. De slechtlopende doe-het-zelfwinkels zijn of worden afgestoten. BayWa is bezig vastgoed te verkopen, zodat meer geld vrijkomt voor (internationale) acquisities. Een rustige marktgroei en verbreding van het klantenbestand en het dienstenpakket hebben tot mooie resultaten geleid. Het bedrijf verwacht dit jaar een bedrijfsresultaat van circa €240 mln (taxatie 2013 €209 mln) en noemt een omzet van €20 mrd in 2020 niet ondenkbaar. Operationeel dient alles strak in de hand gehouden te worden − zoals distributie en voorraadbeheer −want de winstmarge van circa 1% is dun. BayWa is gevoelig voor valutakoersen en grondstofprijzen. <
Trend iets opwaarts
BayWa
40
38
36
Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2005 2012: Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo michael kors
mrt
mei
jul
koopadvies 4 februari
sep
nov
jan
movado pandora
Xetra DE0005194062 €10,5 mrd €118 mln €37,89 €40,68 €35,00 €1,3 mrd 13,0 1,69% *intraday
TUI (k) Marine Harvest (k) Rec. Fund Schroders (k) Sirona Dental (k) DB-X tr. MSCI Indonesië (k) Columbus McKinnon (k) Experian (k) Ingredion (k) BG Group (k) Remy Cointreau (h)
+20,51 +5,34 +3,92 +0,38 -0,11 -4,35 -7,50 -13,47 -15,81 -24,10
Tips 8 november 2013in % Value8 (k) Essentra (k) Tenet Healthcare (k) Gesco (k) Intuit (k) ArcelorMittal (k) Yara International (k) Whiting Petroleum (k) Cinemark Holdings (k) Technip (k)
+30,57 +7,19 +3,90 -2,95 -3,04 -6,12 -6,20 -12,28 -12,74 -18,08
Tips 25 oktober 2013in % Dow Chemical (k) Close Brothers (k) Airbus (k) Wyndham Worldwide (k) Helvetia (k) Amer Sports (k) SKF (k) Atlas Copco (k) EVS (k) Movado (k)
+16,90 +6,45 +6,36 +6,26 +2,98 +1,20 -4,17 -6,84 -6,85 -20,48
TIPS 11 oktober 2013in % Bayer (k) Kimberly-Clark Teva (h) BIC (k) Deutsche Börse (k) Kellogg (k) Solvay (k) Viscofan (h) Centrica (k) Swedish Match (k)
+10,00 +9,87 +9,35 +0,21 -0,87 -4,92 -5,34 -5,35 -12,69 -14,49
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
7 februari 2014
TIPS 27 SEPTEMBER 2013in % St. Jude Medical (k) VF Corp. (k) Air Lease (k) Dürr (k) Volkswagen (k) Allianz (k) Benchmark Electronics (k) Hes Beheer (k) Michelin (k) Sirius XM (k)
03 Halliburton
TIPS 13 SEPTEMBER 2013in %
tip: Freek Tewes
Gaat sterk jaar tegemoet In de olieservicesector tipten wij in deze nieuwsbrief eerder Schlumberger. Ook Halliburton vinden wij koopwaardig, niet in de laatste plaats omdat het aandeel wordt ondergewaardeerd.
H
alliburton kende in 2013 al een goed jaar. Geholpen door een stijgende vraag in Azië, Afrika, het Midden-Oosten en (Oost-) Europa boekte het een recordomzet van 29,4 miljard dollar, een stijging op jaarbasis van 3%. De wpa overtrof de analistenverwachtingen. In 2014 zit er nog verbetering in. Olieservicebedrijven gaan namelijk een sterk jaar tegemoet. Enerzijds wordt verwacht dat de olieprijs verder zal oplopen en anderzijds zijn economieën weer wat aan het aantrekken. Vooral buiten Noord- Amerika is de groei sterk. De afgelopen vier jaar is het aantal actieve boorplatforms met 27,5% toegenomen. De halfjaarlijkse E&P Spending Outlook van Barclays gaf in december aan dat de uitgaven aan exploratie en productie in 2014 naar verwachting met 6,1% zullen stijgen naar een recordhoogte van $723 mrd. Nog beter nieuws is de verwachting dat de bestedingen zullen verschuiven van grote infrastructurele projecten naar olieveldservices als boren, evaluatie en afrondende werkzaamheden, hetgeen olieservicebedrijven in de kaart speelt. De verwachting is dat de Noord- Amerikaanse markt gaat aantrekken en dat nationale oliemaatschappijen die opereren in internationale markten, een aanzienlijk deel van de investeringen voor hun rekening zullen nemen. Halliburton moet hier zeker een graantje van kunnen meepikken. <
Nog meer in het vat in 2014
Halliburton
50
40
Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2005 2012: Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo michael kors
mrt
mei
jul
koopadvies 4 februari
sep
nov
+14,84 +14,12 +13,29 +10,24 +5,07 +4,20 -1,99 -2,56 -6,99 -10,20
jan
movado pandora
New York HAL $28,5 mrd $2,6 mrd $49,36 $56,52 $36,77 $42 mrd 15,9 1,22% *intraday
Flowserve (k) KPN (h) Acomo (k) Adidas (k) Corio (k) Österreichische Post (k) BYD (h) Dover Corp. (k) Silver Wheaton (k) Nu Skin (k)
+14,94 +10,42 +4,79 +3,39 +1,98 +1,31 +1,12 -7,27 -13,00 -16,32
Tips 30 augustus 2013in % Jazz Pharmaceuticals (k) TMG (v) Aalberts (k) TKH (k) Illinois Tool Works (k) HAL (k) TAKKT (k) Colruyt (k) Fugro (k)
TIPS 16 AUGUSTUS 2013 Pandora (k) Arcadis (k) Delta Lloyd (k) Lindsay (k) Total (k) Nucor (k) HSBC (k) Air Liquide (k) Kinder Morgan (k) Agco (k)
+73,81 +19,65 +19,27 +16,99 +8,33 +4,77 +4,13 -7,04 -15,96
IN % +47,57 +32,12 +19,12 +11,64 +5,28 -3,39 -8,00 -8,90 -9,07 -11,59
TIPS 2 AUGUSTUS 2013
IN %
Manpower (k) Novartis (k) Schlumberger (k) Huntington (k) Applied Materials (k) JPMorgan Chase (k) SPDR Div. Aristocrats (k) SBM Offshore (k) Johnson&Johnson (k) Millennial Mile (h)
+10,48 +7,53 +5,74 +4,06 +2,35 -1,30 -1,43 -1,89 -7,55 -27,83
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
7 februari 2014
TIPS 19 JULI 2013
IN %
Burger King (k) First Trust Internet Index (k) ETFS Short Corn (v) CA Inc. (k) Arkema (k) GS glob. strat. inc. (k) ProShares 20+ yr. treas. (k) DSM (k) ETFS WTI Crude oil (k) PS DWA EM ETF (k)
TIPS 5 JULI 2013
04 Ageas tip: Berend Izaks
Zekerheid op beurs Brussel Ageas is een financieel solide levensverzekeringsbedrijf. De waardering is schappelijk en de uitbreidingsstrategie maakt een hoopgevende indruk.
B
elgische bedrijven zijn over het algemeen sterk internationaal gericht. Het wereldwijde economische herstel zal dan ook zijn vruchten afwerpen op de beurs in Brussel. De beste koopkansen zijn daarbij te vinden onder de small- en midcaps. Een van de meest in het oog springende aandelen in dat segment is Ageas. Tot medio 2008 was het bedrijf onder de naam Fortis Holding eigenaar van de Fortisbank. Toen die bank in de problemen kwam door de kredietcrisis, volgde een grote opsplitsingsoperatie, waarbij de Belgische en de Nederlandse overheid onderdelen van Fortis overnamen. Overgebleven zijn de kernactiviteiten op het gebied van (levens)verzekeringen in de Benelux. De effecten van het Fortis-debacle laten zich nog altijd voelen bij Ageas, maar soms pakt dat ook positief uit. Zo vormde de participatie in Royal Park Investments, de maatschappij die een pakket beleggingen van Fortis beheert, in het derde kwartaal een meevaller van 163 miljoen euro op. De huidige strategie van Ageas is gericht op de aankoop van eigen aandelen en die van Europese verzekeringsmaatschappijen. Vorige maand deed Ageas een bod op het Italiaanse Milano Assicurazioni, maar dat werd afgewezen. Ageas is financieel solide. De waardering is, het gemiddelde in de verzekeringssector in ogenschouw genomen, aan de lage kant. <
Weer in rustig vaarwater
Ageas
30
25
Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2012: 2005 Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo michael kors
mrt
mei
jul
koopadvies 4 februari
sep
nov
jan
movado pandora
Brussel BE0974264930 €13,4 mrd €916 mln €31,26 €33,15 €23,13 €7,3 mrd 11,6 *intraday
IN %
Brunel (k) Vapor Corp (k) Activision-Blizzard (k) Elia (h) Bpost (k) Samsonite (k) Palladium (k) Lyxor ETF short bund (k) African Minerals (h) Gamestop (k)
TIPS 21 JUNI 2013
Natural gas Fund (k) Wendel (k) Docdata (h) US Smallcap dividend (k) Ahold (k) Colgate Palmolive (k) General Mills (k) Intel (k) Potash (h) Sabanci (k) k = kopen
Ma
h = houden
Di
+18,63 +17,19 +5,64 +4,99 +0,21 -0,86 -5,82 -8,73 -9,32 -11,78
+29,18 +26,90 +13,64 +6,96 +5,58 +0,29 -3,10 -6,55 -16,23 -21,60
IN %
+24,43 +18,06 +8,61 +7,80 +3,87 +1,81 -4,31 -5,55 -21,36 -37,74
v = verkopen
Wo
Do
Vr
Agenda De komende tijd publiceren de volgende getipte bedrijven kwartaal- (k) of jaarcijfers (j).
7 feb 10 feb
Activision Blizzard (j) Goldcorp (j) Solvay (j) 11 feb Michelin (j) 12 feb ArcelorMittal (j) BIC (j) Corio (j) Total (j) Yara International (j) 13 feb Applied Materials (k) 14 feb VF Corp (j)
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
7 februari 2014
Ma
Vr
Di
Wo
Do
17 feb Essentra (j)
18 feb
05 Consumer Staples iShares Tip: Menno van Hoven
19 feb
Solide kwaliteitsaandelen
Deze ETF belegt in ruim 100 producenten en verkopers van levensmiddelen, persoonlijke verzorgingsproducten, tabak en dranken. Een interessante dividendbelegging voor de lange termijn.
H
et totale fondsvermogen van deze ETF (ticker: KXI) is bijna $640 mln. Daarvan wordt momenteel ruim 51% belegd in Amerikaanse aandelen en zijn zogenaamde 'megacaps' (de allergrootste bedrijven met een beurswaarde van minstens $100 mrd) goed voor exact 80% van de totale portefeuille. Groot-Brittannië heeft de op één na zwaarste weging (14,5%), gevolgd door Zwitserland met 7,5%. Nestlé is het zwaarstwegende individuele aandeel. Binnen KXI zijn de producenten van levensmiddelen het sterkst vertegenwoordigd met een gewicht van bijna 23%. Daarna volgen huishoudelijke producten (o.m. Unilever en Procter&Gamble; 14%), tabaksaandelen (Philip Morris International, British American Tobacco, Altria; 14%), frisdranken (Coca-Cola, PepsiCo; 10,7%), supermarktketens en retailers (Wal-Mart, Tesco; 9,5%) en sterke dranken (Heineken, Anheuser-Busch Inbev, SAB Miller). Veel van de opgenomen aandelen staan bekend als uiterst solide dividendbetalers. Het gaat stuk voor stuk om solide multinationals met sterke en voorspelbare kasstromen die ook de komende jaren zullen resulteren in groeiende dividenduitkeringen. iShares Global Consumer Staples keert twee keer per jaar dividend uit. Na de eerste notering eind 2006 bedraagt het gemiddelde jaarlijkse rendement 9,9%. <
Instapmoment ziet er goed uit
Consumer shares iShares ETF
85
80
Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2012: 2005 Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo michael kors
mrt
mei
jul
koopadvies 4 februari
sep
nov
jan
movado pandora
NYSE Arca KXI $80,13 $87,72 $77,23 $589 mln *intraday
20 feb
24 feb
25 feb 26 feb
Cinemark (j) Flowserve (j) Hes Beheer (j) Intuit (k) Millennial Media (j) Air Liquide (j) Intercontinental (j) Pandora (j) Teva (j) Acomo (j) Ageas (j) Deutsche Börse (j) Swedish Match (j) Centrica (j) Delta Lloyd (j) Docdata (j) EVS (j) Nordstrom (j) TAKKT (j) Technip (j) Air Lease (j) Broadwind Energy (j) Cooper Tire & Rubber (j) EADS (j) HSBC (j) L Brands (j) Tenet Healthcare (j) Pearson (j) Viscofan (j) Whiting Petroleum (j) Dürr (j) Aalberts (j) DSM (j) The TJX Companies (j)
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
7 februari 2014
Ma 27 feb
tip: Berend Izaks
Comeback eeuwige koploper De Amerikaanse autogigant ziet de verkoop in eigen land en in China sterk stijgen en heeft in Europa het ergste achter de rug. Het aandeel is na een zware periode veel te laag gewaardeerd.
M
et een voor 2014 geschatte jaaromzet van $165 mrd behoort General Motors tot de grootste (vracht)wagenfabrikanten ter wereld. Het bedrijf heeft onder andere de merken Chevrolet, Opel en GMC in zijn bezit. Het is sterk vertegenwoordigd op de eigen Amerikaanse markt en heeft joint ventures in onder meer China, Rusland, India en Zuid-Afrika. GM en zijn partners hadden in 2013 een recordjaar in China; gemiddeld werd elke tien seconden een auto verkocht. Maar liefst 77 jaar lang, tussen 1931 en 2007, was GM de grootste autoverkoper ter wereld. De recessie van 2008 en 2009 stortte het concern vervolgens in een diepe crisis, waarin het op zeker moment met staatssteun op de been gehouden moest worden. Na deze zwarte episode in de geschiedenis van het bedrijf is General Motors uit de as herrezen. GM is inmiddels weer volledig in private handen en dit jaar wordt voor het eerst sinds 2008 dividend uitgekeerd. Door de sterke afzet in de VS ziet de nabije toekomst er rooskleurig uit. De autoverkopen in het land zitten in een steile lijn omhoog. In 2013 verkocht GM in eigen land 7,3% meer auto's dan het jaar ervoor. Aan het wegwerken van de verliezen in Europa wordt hard gewerkt. Vooral als dat laatste lukt ondergaat het laaggewaardeerde aandeel (met een voor 2014 geschatte winst per aandeel van $4,50) een opwaardering. <
General Motors
Terugval biedt koopkans
40
35
30
Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2012: 2005 Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo michael kors
mrt
mei
jul
koopadvies 4 februari
sep
nov
jan
movado pandora
New York GM $152 mrd $6,1 mrd $35,82 $41,85 $26,19 $49,7 mrd 10,6 3,35% *intraday
Wo
Do
Vr
Ahold (j) Allianz (j) CFE (j) Whitbread (j) 28 feb Bayer (j) Brunel (j) Elia (j) 3 mrt Arcadis (j) QSC (j) 4 mrt Arkema (j) 5 mrt Adidas (j) 6 mrt Silver Wheaton (j) Vastned (j) 7 mrt Evonik (j) Fugro (j) 10 mrt Helvetia (j) Jazz Pharmaceuticals (j) Sasol (j) 12 mrt TKH (j) 13 mrt Österreichische Post (j) 13 mrt Volkswagen (j) 14 mrt TMG (j) 17 mrt Linde (j) Samsonite (j) 21 mrt BYD (j) 24 mrt Lindsay (k) 26 mrt BPost (j) Freenet (j) Wendel (j) 27 mrt BayWa (j) Gamestop (j) HAL (j) Movado (j) 28 mrt Sabanci (j) 31 mrt Safilo Group (j) 17 apr Remy Cointreau (j) 21 apr Halliburton (k) 5 mei CA Inc. (j)
06 General Motors
Di
BELEGGERS BELANGEN
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
7 februari 2014
AEX, AMX 5 februari 2013 = 100 120 115
2005
110 105 100 95 mrt
mei
■ AMX
jul
sep
nov
jan
■ AEX
Terugval op Damrak in nieuwe jaar.
07 Facebook tip: Christian Slagter
S&P 500, Shanghai
Mobiele kansen benutten
5 februari 2013 = 100 120
Facebook is nog altijd veruit het grootste sociale netwerk. Het gebruik
115
2005
110
via mobiele apparaten neemt de komende jaren alleen nog maar verder toe en dat biedt een enorm groeipotentieel.
105 100 95 90 85
M
et bijna 1,2 miljard maandelijks actieve gebruikers is Facebook momenteel veruit het grootste sociale netwerk. Een gevaar dat voor het bedrijf dreigt, is dat Facebook bij een deel van de doelgroep uit de gratie begint te raken. Studenten en tieners verlaten het netwerk, omdat hun ouders er ook steeds vaker een account hebben. Reden voor paniek is er voorlopig echter niet. Nog altijd gebruikt 23% van de tieners Facebook of Instagram. Dat bedrijf werd in 2012 door Facebook overgenomen en dat blijkt tot dusver een gouden zet te zijn geweest. Instagram is namelijk gebouwd voor mobiele gebruikers, en met de overname heeft Facebook dan ook veel vooruitgang geboekt bij het gebruik van sociale media op mobiele apparaten als smartphones en tablets. De trend dat steeds meer mensen gebruik maken van mobiele apparaten zal in de komende jaren alleen maar doorzetten, wat voor Facebook een enorm groeipotentieel biedt. Dat bleek vorige maand tijdens de presentatie van de jaarcijfers. Facebook haalt inmiddels 53% van zijn inkomsten uit mobiele advertenties; dat was een jaar eerder nog 23 procent. De koers is wel opgelopen na de fraaie jaarcijfers, maar Facebook is nog steeds te preferen boven de aandelen van andere sociale mediabedrijven. <
Opgelopen na jaarcijfers
60
40
mei
■ S&P500
jul
sep
nov
jan
■ Shanghai Composite
Shanghai blijft achter bij S&P500.
10-jaars rente VS, Nederland 5 februari 2013 = 100 3,0 2,5 2,0 1,5
mrt
■ VS
mei
jul
sep
nov
jan
■ Nederland
Rente Nederland duikt onder 2 procent.
Facebook Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2012: 2005 Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo
80 mrt
Nasdaq FB $5,1 mrd $53 mln $62,75 $63,77 $22,67 $159 mrd 75,2 *intraday
Koper, $ per 100 pounds 440 420 400 380 360 340 320
michael kors
mrt
mei
jul
sep
nov
jan
movado
2012
2013
pandora
Koperprijs blijft op laag niveau hangen.
koopadvies 4 februari
2005
BELEGGERS BELANGEN
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
7 februari 2014
AEX
(21 jan-4 feb)
GROOTSTE STIJGERS -
tip: Christian Slagter
Veilige opslag bedrijfsdata De sector voor internetopslag en -beveiliging heeft veel groeipotentieel. Steeds meer bedrijven kijken naar de veiligheid van online bedrijfsgegevens en willen hun data opslaan in 'the cloud'.
B
arracuda Networks ging op 6 november 2013 naar de beurs. In de eerste maanden steeg de koers van $18 tot een voorlopig hoogtepunt van $41,30 op 2 januari. De presentatie van de resultaten over het derde kwartaal deed de koers dalen. De omzet van Barracuda steeg op jaarbasis met 15% tot $59,4 mln, maar het bedrijf leed een nettoverlies van $2,1 mln ($0,06 per aandeel), waar dit in dezelfde periode een jaar eerder nog een nettoverlies van $2 mln was. Op jaarbasis verwacht Barracuda een omzetstijging van 11-14%. Cisco Systems, EMC en Hewlett-Packard zijn geduchte concurrenten, maar Barracuda lijkt een sterke marktpositie te hebben. Recent werd het bedrijf door het gerenommeerde onderzoeksbureau IDC genoemd als een van de leiders in de markt voor beveiligde berichten. Ongeveer 90% van de abonnementen wordt momenteel verlengd, een teken van vertrouwen. Wij verwachten dat het bedrijf de omzetgroei (de laatste drie jaar gemiddeld 20% op jaarbasis, met een brutomarge van 77%) zal vasthouden. Daarbij is de schuld van Barracuda minder dan $5 mln, terwijl de beursgang de kaspositie heeft versterkt tot $118,5 mln. De huidige koers biedt een prima instapmoment. Wel moeten beleggers gezien de recente beursintroductie rekening houden met de nodige volatiliteit. <
Enige volatiliteit mogelijk
Barracuda Networks
35
25
Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2012: 2005 Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo michael kors
mrt
mei
jul
koopadvies 4 februari
sep
nov
jan
movado pandora
%
GROOTSTE DalERS Philips ING Fugro SBM Offshore Corio
08 Barracuda Networks
New York CUDA $161 mln -$250.000 $31,59 $41,30 418,00 $1,6 mrd *intraday
AMX
% -8,26 -8,16 -7,75 -7,70 -7,04
(21 jan-4 feb)
GROOTSTE STIJGERS USG People Pharming Heijmans Aperam Euorcommercial Properties GROOTSTE DalERS Brunel Vopak TomTom Nieuwe Steen Binck
STOXX50
% 9,35 8,23 6,77 4,32 1,01 % -10,63 -7,93 -7,37 -5,64 -5,36
(21 jan-4 feb)
GROOTSTE STIJGERS Intesa SanPaolo LVMH RWE -
% +2,20 +0,89 +0,02
GROOTSTE DalERS Inditex Telefonica Volkswagen Schneider BBVA
% -10,01 -9,70 -9,48 -9,42 -9,26
DOW JONES
(21 jan-4 feb)
GROOTSTE STIJGERS Merck & Co Caterpillar Pfizer Microsoft
% +3,24 +2,10 +0,67 +0,50
GROOTSTE DalERS Boeing ExxonMobil IBM Chevron Johnson & Johnson
% -13,86 -8,61 -8,27 -7,92 -7,88
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
7 februari 2014
column tekst: Peter Schutte
Onveilige havens 09 Sasol Limited tip: Freek Tewes
Pareltje uit Johannesburg Het Zuid-Afrikaanse Sasol is ondergewaardeerd. Als het bedrijf zijn technologie internationaal kan verspreiden, heeft het goede kansen. De stijgende olieprijs en dalende Rand helpen een handje.
H
et geïntegreerde energie- en chemiebedrijf wint steenkool in Zuid-Afrika en produceert aardgas en aardgascondensaat in Mozambique, olie in Gabon en schaliegas in Canada. In Afrika raffineert het bedrijf geïmporteerde ruwe olie en vloeibare brandstoffen. Het maakt chemische producten en heeft marketingactiviteiten in Zuid-Afrika, Europa, het Midden-Oosten, Azië en Amerika. Sasol heeft de laatste jaren een goede koersontwikkeling doorgemaakt en heeft een goed trackrecord op dividendgebied. Toch is het aandeel niet hoog gewaardeerd. Wij zijn van mening dat de echte waarde pas tot uiting komt in de koers als Sasol zijn technologie op een brede schaal aan de man kan brengen en internationaal kan expanderen. Sasol is eigenaar van de GTL-technologie (gas-to-liquids), die in de wereld leidend is. Met deze technologie kan aardgas worden omgezet in aardolieproducten als nafta en dieselolie −schone producten, vrij van verontreinigde fosfaten en dergelijke. Sasol profiteert sterk van een hoge olieprijs en een lage koers van de Zuid-Afrikaanse Rand. Als de olieprijs met $1 stijgt, heeft dat een positief effect van 4-5% op de brutowinst. Hetzelfde geldt voor een daling van de Rand met 10%. Het boekjaar loopt tot eind juni. Voor dit boekjaar gaan wij uit van een wpa van ZAR5600, wat een k/w oplevert van slechts 9,9. Daar komt nog een aantrekkelijk dividendrendement bij. <
Echte waarde nog verborgen
Sasol Limited
x 10.000
5
4
Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2005 2012: Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo michael kors
mrt
mei
jul
koopadvies 4 februari
sep
nov
jan
movado pandora
Johannesburg ZAE000006896 ZAR181 mrd ZAR27 mrd ZAR52561 ZAR56067 ZAR36696 ZAR340 mrd 10,0 3,64% *intraday
R
ustig achteroverleunen is er voor beleggers al jaren niet meer bij, en de recente ontwikkelingen op de valutamarkten wijzen erop dat 2014 een bijzonder volatiel jaar zal worden. Opkomende markten zijn uit de gratie en ondanks alle onrust staat zelfs de goudprijs onder druk omdat de Fed stoïcijns doorgaat met tapering. Dit leidt tot een opwaartse druk op de dollar die de goudprijs in bedwang houdt. Het is de vraag op welke wijze beleggers zich aan al deze ontwikkelingen het beste kunnen aanpassen. Duidelijk is in elk geval wel dat het niet handig is (en was) om een al te groot deel van de beleggingen naar de veelbelovende opkomende markten te verschuiven. Economische groei en aandelenrendementen lopen lang niet altijd synchroon, zo wordt deze maanden weer eens pijnlijk duidelijk. En hoewel de verschillen per land vaak groot zijn, zien we dat beleggers momenteel wars zijn van alles wat 'emerging' heet. Daarmee wordt gelijk duidelijk dat spreiden lastiger is dan gedacht. Internationale kapitaalstromen blijken een grote gemene deler waar het gaat om de prestaties van opkomende landen. Nu aandelen corrigeren, de Fed voor een opwaartse rentedruk zorgt en zelfs veilige havens als goud het moeilijk hebben, zitten beleggers weer met een dilemma. De beste remedie is toch vooral te investeren in zaken die men goed kan overzien en waar men veel vertrouwen in heeft. Dat zijn aandelen van bedrijven met een bewezen goed management, die een groot innovatief vermogen hebben en in de regel een goed dividend kunnen uitkeren. Daar moet het leeuwendeel van het vermogen in zitten. Verder in goede bedrijfsleningen, eventueel wat staatspapier en een gepast deel in opkomende markten. Daar zijn de risico’s groter, maar op lange termijn moet dat toch ook renderen. <
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
7 februari 2014
10
column tekst: Jeroen Boogaard
Rennen naar de uitgang
A
10 Market Vectors Africa ETF tip: Hildo Laman
Groeipotentieel in Afrika Afrika biedt nog steeds kansen. Tegenover de wat grotere risico's staan lage waarderingen en een hoog groeipotentieel. Als de onrust in Egypte gaat liggen en de grondstoffenmarkt aantrekt, kan het hard gaan.
H
et afgelopen jaar was belabberd voor opkomende markten, maar de Market Vectors Africa Index ETF is er nog redelijk goed van afgekomen. Tijdens een dip afgelopen juni daalde de koers met 15%, maar dit verlies werd snel weer goedgemaakt. Het is opvallend dat ondanks de matige prestaties van de ETF, het belegd vermogen is toegenomen van $85 mln een jaar geleden naar $108 mln nu. De interesse in beleggen in Afrika is dus nog aanwezig. Afrika is relatief goedkoop, en het groeipotentieel is vrij hoog. De ETF volgt de Dow Jones Africa Titans 50 Index. Geografisch zijn de beurzen van Zuid-Afrika, Egypte en Nigeria het best vertegenwoordigd. Ook Marokko, Zambia, Kenia en Sierra Leone doen goed mee. De politieke situatie in de afzonderlijke landen heeft zijn weerslag op de koersen, maar dat kan ook een positief effect hebben: als de rust in Egypte terugkeert, zal dat gunstig zijn voor de Egyptische aandelen. Een andere factor is grondstoffen, belangrijk voor veel Afrikaanse economieën en ook voor deze ETF. Grondstoffen hebben een weging van zo'n 15% van het belegd vermogen. De financiële sector heeft met ruim 30% de zwaarste weging. Als de grondstoffenmarkt eindelijk aantrekt, en de opkomende markten weer gewild worden, is dit een prima product om daarvan te profiteren. <
Koers weerspiegelt (on)rust
Markets Vector Africa Index
30,00
27,50
Beurs: Fondscode: Jaaromzet 2012: 2005 Nettowinst 2012: Koers 4-2: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: salvatore ferragamo michael kors
mrt
mei
jul
koopadvies 4 februari
sep
nov
jan
movado pandora
NYSE Arca AFK $29,84 $32,02 $26,05 $105 mln *intraday
andelen- en obligatiefondsen gericht op opkomende landen zien sinds vorig jaar veel geld wegvloeien. Beleggers weten niet hoe snel ze de uitgang moeten zoeken, nu de Amerikaanse centrale bank op het punt staat de geldkraan dicht te draaien en de kans op een harde landing van de Chinese economie is toegenomen. Politiek-sociale onrust in landen als Oekraïne, Thailand en Turkije doen de risicobereidheid ook geen goed. Vooral landen met hoge tekorten zijn kwetsbaar voor de vlucht van buitenlands kapitaal. Dit zijn de zogenoemde ‘fragile five’: India, Indonesië, Zuid-Afrika, Brazilië en Turkije. Om de vrije val van de lira te stoppen, heeft de Turkse centrale bank de rente fors opgetrokken. Ook India heeft de rente al verhoogd. Daarmee is de rust aan het valutafront enigszins teruggekeerd, maar de renteverhogingen vergroten wel het risico op een tegenvallende economische groei. Voor contraire beleggers ontstaan er op een gegeven moment wel weer kansen. De MSCI Emerging Markets Index is de afgelopen twaalf maanden in US dollars met 12% gedaald, waar de ontwikkelde aandelenmarkten met 15% zijn opgelopen, en is met een k/w van ruim 10 aantrekkelijk gewaardeerd. Het waarderingsverschil met de MSCI World is volgens JP Morgan toegenomen tot 4,4 punten, duidelijk boven het historische gemiddelde van 2,7 punten. De analisten vinden het echter nog te vroeg om in te stappen en daarin staan ze niet alleen. Ook Société Générale maant beleggers tot terughoudendheid ten aanzien van opkomende aandelenmarkten, die ze als een vallend mes zien. Afwachten en later in het jaar toeslaan is hun advies en daar kunnen wij ons wel in vinden. Met de verkiezingen voor de deur in de vijf kwetsbare landen zullen er nog genoeg kansen komen. <
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
7 februari 2014
11
01 offensieve portefeuille
portefeuilles
offensieve portefeuille
Beleggers Belangen beheert vijf voorbeeldportefeuilles. Hier vindt u een overzicht van de Nederlandse, offensieve, defensieve en pensioenportefeuille. Voor de dividendportefeuille: zie ons Dividend E-magazine.
Aandelen
+4,35% (2 NOVEMBER 2010 - 4 FEBRUARI 2014) huidige koers waarde YTD
Aalberts Allianz Apache Barrick Gold BHP Billiton BIC Casino-Guichard Caterpillar Chevron CSX Deere & Co Dollar Tree DSM DuPont EMC Experian Fugro General Electric Heineken Home Depot Lyondell Basell M&T Bank Newmont mining Potash PVH Corp Republic Services Rio Tinto SBM Offshore Schneider Electric Swedish Match Teva Pharmaceutical Vinci Wabco Weir Group
TR
€22,68 €122,70 €58,06 €14,16 €21,32 €85,01 €74,40 €68,41 €81,97 €19,49 €62,95 €36,99 €48,17 €45,57 €17,50 €12,70 €38,80 €18,17 €45,19 €55,45 €57,72 €81,98 €15,66 €23,41 €86,32 €23,32 €39,11 €14,27 €59,07 €21,57 €32,87 €48,21 €63,36 €25,77
€23.791,32 €13.497,00 €7.315,29 €10.183,30 €9.615,20 €10.881,28 €14.582,40 €10.535,46 €10.410,04 €12.102,17 €10.889,75 €12.168,69 €13.486,20 €18.955,52 €8.994,34 €20.942,45 €7.565,03 €11.847,97 €7.952,56 €14.028,11 €19.162,25 €10.820,86 €6.203,15 €7.771,47 €12.430,80 €15.390,72 €11.538,74 €13.831,12 €15.062,85 €6.860,19 €12.719,68 €17.498,42 €16.283,70 €10.387,10
-2,14% -5,87% -6,85% 10,77% -5,05% -4,55% -11,19% 3,88% -9,51% -6,60% -4,96% -9,60% -15,74% -3,29% -3,66% -5,11% -10,44% -10,61% -7,94% -7,15% -0,86% -2,91% -6,21% -2,07% -12,49% -3,15% -4,51% -3,58% -6,83% -7,56% 13,08% 1,02% -6,47% 0,63%
73,88% 44,50% -25,91% 3,51% -1,93% 9,11% 17,62% 7,33% 9,31% 24,37% 13,52% 21,68% 40,75% 47,15% -9,66% 60,97% -18,32% 20,19% -18,74% 45,08% 105,55% 10,57% -35,55% -20,46% 18,54% 17,86% -10,47% 1,74% 59,80% -28,69% -4,82% 39,37% 63,22% 5,60%
€10,96
€49.813,20
-1,17%
-0,27%
€14 €654 €28
€26.121,69 €49.020,75 €40.208,92
-8,57% 4,71% -7,82% -2,02% -6,99% -14,80%
€31 €30
€39.554,89 €52.044,80
7,83% -3,28%
€89 €32 €17 €92
€9.485,20 €5.711,16 €10.297,31 €7.906,71
6,26% -5,20% -3,37% -42,81% -3,97% 3,24% -3,88% 1,71%
€29 €30 -
€11.611,35 €11.716,46 €304.312,96
Hedgefondsen
Deutsche Bank Hedge Fund Index ETF Opkomende markten
Fidelity Em. Europe ME and Africa fund Carmignac Emergents Vanguard MSCI Emerging Markets ETF Small- en Midcaps
Delta Lloyd Eur. Deelnemingen Fonds Templeton Eur. Small-Midcap
25,95% 51,25%
Grondstoffen
SPDR Gold trust Blackrock World Mining Fund Blackrock World Energy Fund DWS Invest Global Agribusiness ETFs/Beleggingsfondsen overig
iShares Stoxx Europe 600 Telecom Semiconductor ETF Cash TR: Total Return YTD: Year to date
-4,81% -3,11% 0,08%
22,85% 17,06% 2,99%
M
et name dankzij de ruime kaspositie (29,1%) is de offensieve portefeuille het jaar 2014 met een verlies van 3% aanmerkelijk beter begonnen dan zowel de AEX-index (-4,9%) als de S&P500 (-5%). Met uitzondering van de opnieuw zwak presterende opkomende markten doen alle beleggingscategorieën het beter dan bovengenoemde toonaangevende indices. Grote uitblinker in 2014 is vooralsnog de categorie small- en midcaps, met een hoofdrol voor het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds. Met een kaspositie van 29,1% profiteren we van de flinke koersdalingen de voorbije week, en kopen we twee nieuwe Amerikaanse aandelen, te weten uitzender Manpowergroup en irrigatiespecialist Lindsay. De defensieve portefeuille blijft zijn naam eer aandoen. Waar de AEX in twee weken tijd van 408 naar 383 punten duikelde, nam het rendement van deze portefeuille slechts af van +14,2% twee weken geleden naar +13,1% nu. Dit is niet alleen te danken aan de forse wegingen van cash (50,7%) en obligaties (17,1%), maar ook aan de relatief goed presterende aandelenposities. Dit jaar rendeerden de aandelen in de defensieve portefeuille -3,2% tegenover -4,7% voor de AEX. Arcadis laat ook in 2014 een plusje zien. De grootste dalers dit jaar zijn Coca-Cola, Loews en Wal-Mart. Na ruim een maand in 2014 staat onze portefeuille NL 3,2% in de min, tegenover een AEX die 4,7% lager noteert. Beter dan de beurs dus, maar geen reden tot juichen. Aalberts blijft de grootste plus (32,1%) vanaf de start gemeten en Fugro de grootste min (-16,3%). Twee weken geleden namen we afscheid van DSM. Deze week nemen we Acomo op voor een bedrag van €800. Iets minder dan gebruikelijk, maar dat komt doordat we binnenkort nog een aankoop willen doen. <
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN TIPS E-MAGAZINE
defensieve portefeuille
+13,06% (9 NOVEMBER 2010 - 4 FEBRUARI 2014)
Aandelen huidige koers waarde YTD TR Acomo €16,31 €22.018,50 -1,45% 95,22% Arcadis €26,45 €20.207,80 3,24% 70,49% Arseus €26,55 €32.098,95 -3,94% 169,39% Coca Cola €27,72 €15.301,35 -7,47% 33,69% Henderson Asian Div €12,19 €39.198,06 -4,56% 4,53% Loews €32,93 €14.520,61 -5,88% 17,59% Microsoft €26,88 €17.259,60 -0,91% 47,89% Novartis €57,77 €17.388,47 -0,63% 52,54% RAFI EM €13,59 €27.187,34 -8,52% -20,15% Roche €202,38 €23.677,93 -0,54% 105,23% Royal Dutch €25,16 €13.156,07 -2,90% 17,95% Sanofi €71,55 €18.960,75 -5,26% -5,26% Schlumberger €64,48 €15.089,46 -1,32% 25,44% Walmart €53,79 €16.890,19 -5,74% 44,71% Zurich €213,41 €18.873,16 1,11% 45,60% Obligaties DB Global Inflation Linked ETF €197,21 €56.796,48 2,21% 13,41% Templeton Global Bond €15,24 €52.806,45 -0,48% 14,58% JPMorgan Income Opportunity Fund €134,95 €83.399,10 0,10% 15,92% Beleggingsfondsen Standard Life Global Absolute Return €11,47 €52.980,69 -0,41% 5,96% CASH Carmignac Court Terme - €52.661,84 0,02% 1,66% Spaarrekening - €520.129,09 0,08% 2,55%
portefeuille NL Aandelen Aalberts Arcadis ArcelorMittal Brunel Delta Lloyd Fugro SBM Offshore TKH Group Value8 Cash
pensioenportefeuille
+16,21% (1 JULI 2013 - 4 FEBRUARI 2014) huidige koers waarde YTD €22,68 €1.315,44 -2,14% €26,45 €1.269,60 3,24% €12,05 €855,55 -7,09% €42,45 €1.315,95 -4,59% €18,77 €976,04 -2,77% €38,80 €737,11 -10,44% €14,27 €1.098,79 -3,58% €25,34 €1.165,41 -0,26% €8,88 €1.278,58 7,62% - €1.608,58 -
TR 32,09% 28,12% -3,37% 31,30% -2,77% -16,25% 10,41% 17,29% 27,30% 0,46%
+11,64% (1 juli 2011 - 4 februari 2014)
Aandelen huidige koers waarde gewicht TR Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds €30,35 €58.452,42 5,24% 16,92% Edmond de Rothschild Europe Value & Yield €98,26 €59.742,08 5,35% 19,55% Robeco Conservative Equities €131,19 €61.790,49 5,53% 23,58% Quality USA Equity €132,72 €63.308,02 5,67% 26,67% Yacktman Fund €16,64 €71.094,06 6,37% 42,20% Comgest Magellan €15,52 €24.832,00 2,22% -2,88% RAFI Emerging Markets €13,54 €20.542,35 1,84% -17,85% Skagen Kon-Tiki €69,93 €24.754,84 2,22% -0,94% Lyxor ETF Stoxx Europe 600 Healthcare €62,41 €34.158,57 3,06% 36,62% iShares Nasdaq Biotechnology €175,08 €59.194,94 5,30% 136,93% iShares U.S. Preferred Stock ETF €27,89 €50.461,00 4,52% 0,92% Obligaties ABN Amro 3,625% juni 2020 €1.132,14 €31.909,38 2,86% 26,11% iShares Markit iBoxx Euro Corporate Bond €129,19 €54.375,58 4,87% 8,93% db x-tracker iBoxx Global Inflation-linked €196,46 €55.008,80 4,93% 10,13% JPMorgan Income Opportunity Fund €134,92 €53.023,56 4,75% 6,14% Grondstoffen SPRD Gold TrustGLD €89,62 €44.900,21 4,02% -10,16% Cash Spaarrekening - €348.835,80 31,25% -
7 februari 2014
12
column tekst: Berend Izaks
Gemene kosten
S
ta mij toe dit plekje te gebruiken voor het aan de kaak stellen van een wantoestand die zo op het oog niets, maar voor iemand met mijn hersenkronkels alles met beleggen te maken heeft: de besteding van overheidsgeld. Dat is immers ten dele belastinggeld van u en mij, en elke afdracht aan de fiscus gaat ten koste van het geld dat u en ik voor onze beleggingen kunnen aanwenden. 'Nederland moet investeren in onderwijs, kennis en innovatie!' Mooie woorden, maar elke overheidsinvestering wordt gepleegd met gemeenschapsgeld. Hoe wordt dat besteed? Wel, in de Volkskrant stond onlangs een interview met enkele studenten van de TU Delft. Zij waren er na jaren in geslaagd om een opvouwbare stalen container te ontwerpen. Een geweldige uitvinding die een enorme besparing oplevert, want nu kost het verplaatsen van lege containers wereldwijd $20 mrd per jaar. De studenten financierden hun project met eigen geld, innovatieprijzen, een lening van de bank, geld van particulieren én middelen van de overheid − zijnde uw en mijn belastinggeld. De belangstelling van transporteurs is overweldigend, en het geld dat in het project van de uitvinders is gestopt heeft dus het beoogde doel bereikt. Denk je. Maar dan, in het interview: 'We willen nu vooral kijken hoe we het ontwerp en het productieproces in China kunnen perfectioneren.' En even verder: ‘Als er een goed bod (op het bedrijf, red.) komt, gaan we natuurlijk verkopen' (en worden ze rijk, red.) Dus: met belastinggeld voor onderwijs, kennis en innovatie worden Chinezen aan een baan geholpen en worden een paar uitvinders en hun financiers rijk(er). Verder commentaar lijkt mij overbodig. <