voor productiemachines en de meest geavanceerde technieken voor logistiek management

Hoofdcatalogus

Het merk SKF staat tegenwoordig voor veel meer dan alleen wentellagers en toebehoren. De grenzen worden continu verlegd, hiermee kunt u als gewaardeerde klant van SKF uw voordeel doen. SKF handhaaft haar positie als wereldmarktleider op het gebied van kwaliteitslagers, dankzij technische innovaties, productondersteuning en service heeft SKF zich verder ontwikkeld tot een oplossingsgerichte leverancier – waardoor toegevoegde waarde voor de klant ontstaat. Deze oplossingen omvatten onder meer methoden om aan onze klanten grotere productiviteit te bieden – niet alleen dankzij baanbrekende toepassingsspecifieke producten, maar ook via de allermodernste ontwerpsimulatiemogelijkheden en consultancyservice, de onderhoudsprogramma’s voor productiemachines en de meest geavanceerde technieken voor logistiek management. De merknaam SKF staat nog steeds voor de allerbeste wentellagers en toebehoren, maar houdt tegenwoordig heel veel extra’s in. SKF – the knowledge engineering company



Algemeen

Voorwoord...............................................................................................................

5

SKF – the knowledge engineering company................................................................

10

Inhoud....................................................................................................................

14



Hoeveelheid

Eenheid

Omrekening

Lengte

inch foot yard mile

0,039 inch 1 mm 1 m 3,281 ft 1 m 1,094 yd 1 km 0,6214 mile

1 inch 25,40 mm 1 ft 0,3048 m 1 yd 0,9144 m 1 mile 1,609 km

Oppervlak

square inch square foot

1 mm2 1 m2

1 sq.in 1 sq.ft

Volume

cubic inch 1 cm3 0,061 cub.in cubic foot 1 m3 35 cub.ft imperial gallon 1 l 0,22 gallon U.S. gallon 1 l 0,2642 U.S. gallon

1 cub.in 16,387 cm3 1 cub.ft 0,02832 m3 1 gallon 4,5461 l 1 U.S. 3,7854 l gallon

Snelheid, toerental

foot per second 1 m/s 3,28 ft/s mile per hour 1 km/h 0,6214 mile/h (mph)

1 ft/s 1 mile/h (mph)

Massa

ounce pound short ton long ton

1 g 0,03527 oz 1 kg 2,205 lb 1 tonne 1,1023 short ton 1 tonne 0,9842 long ton

1 oz 28,350 g 1 lb 0,45359 kg 1 short ton 0,90719 tonne 1 long ton 1,0161 tonne

Dichtheid

pound per cubic inch

1 g/cm3 0,0361 lb/cub.in

1 lb/cub.in 27,680 g/cm3

Kracht

pound-force

1 N

0,225 lbf

1 lbf

4,4482 N

Pressure, spanning

pounds per square inch

1 MPa

145 psi

1 psi

6,8948 ¥ 103 Pa

Moment

inch pound-force 1 Nm

8,85 in.lbf

1 in.lbf

0,113 Nm

Vermogen

foot-pound per second horsepower

1 W

0,7376 ft lbf/s

1 ft lbf/s

1,3558 W

1 kW

1,36 HP

1 HP

0,736 kW

Temperatuur

degree

Celcius

tC = 0,555 (tF – 32) Fahrenheit tF = 1,8 tC + 32

0,00155 sq.in 10,76 sq.ft

645,16 mm2 0,0929 m2

0,30480 m/s 1,609 km/h

Voorwoord

De vorige editie van de SKF Hoofdcatalogus is voor het eerst gepubliceerd in 1989. Sindsdien is de catalogus vertaald in zestien talen en zijn wereldwijd meer dan 1 miljoen exemplaren verspreid. In de vorige editie introduceerde SKF de ”Nieuwe Levensduurtheorie”. Dit is sindsdien de standaardtheorie voor de lagerindustrie geworden. Doordat de SKF Hoofdcatalogus op zo’n grote schaal wordt gebruikt en als de standaard wordt beschouwd, is dit binnen de gehele industrie het belangrijkste referentiewerk in zijn soort geworden. De Hoofdcatalogus is vervolgens omgezet naar elektronisch formaat voor nog betere toegankelijkheid en groter gebruiksgemak – beschikbaar op cd-rom met de titel ”SKF Interactive Engineering Catalogue” en online op www.skf.com. Ook deze nieuwe editie van de Hoofdcatalogus is zowel in elektronische als in gedrukte vorm beschikbaar. De nieuwe editie bevat een groot aantal wijzigingen, toevoegingen en verbeteringen, waardoor de catalogus nog nuttiger en waardevoller is geworden. De gebruiker die zich op de hoogte stelt van de informatie in dit voorwoord en de overige secties, zal optimaal gebruik kunnen maken van dit bijzonder uitgebreide hulpmiddel. In dit voorwoord worden de hoofdsecties van de catalogus besproken; deze hebben betrekking op belangrijke technische en productinformatie en op overige beschikbare informatie die van belang is voor een goed begrip van de capaciteiten van SKF.

Overzicht Hoofdcatalogus Deze nieuwe SKF Hoofdcatalogus bevat vrijwel alle standaard wentellagers en toebehoren die fabrikanten van industriële apparatuur en gebruikers nodig hebben. Voor een optimaal serviceniveau streeft SKF ernaar, het standaard assortiment af te stemmen op de behoeften van klanten en de producten wereldwijd beschikbaar te stellen. De gegevens in deze catalogus hebben betrekking op de state-of-the-art technologie van SKF en de productiecapaciteit van begin 2005. De gegevens kunnen afwijken van die in eerdere catalogi – de oorzaken hiervoor kunnen nieuwe ontwerpen, technologische ontwikkelingen of nieuwe berekeningsmethoden zijn. SKF behoudt zich het recht voor wijzigingen in materiaal, ontwerp en productiemethoden te blijven aanbrengen aan SKF producten; verder kunnen er wijzigingen nodig zijn in verband met technologische ontwikkelingen. De eenheden die in deze catalogus worden gebruikt zijn in overeenstemming met ISO (Internationale Organisatie voor Standaardisering), norm 1000:1992 en met SI (Système International d’Unités).

Technische gedeelte – principes van lagerselectie en -toepassing In het technische gedeelte worden de basisbegrippen van lagertechnologie besproken die nodig zijn voor het ontwerp van een lagerconstructie. De hoofdstukken staan in de volgorde die normaal gesproken door de constructeur wordt aangehouden.



Voorwoord

Belangrijke vernieuwingen in het technische gedeelte • Een nieuw model voor de bepaling van wrijving in wentellagers. • Herziene toerentallen voor de thermisch toelaatbare referentiesnelheden op basis van een nieuw wrijvingsmodel. • Een nieuw model voor de bepaling van de vereiste smeermiddelviscositeit op basis van betere kennis van de invloed van de loopbaanoppervlakteruwheid en de elastische vervorming van de smeerfilm. • Een nieuwe methode om de gebruiksduur van smeermiddelen te bepalen, evenals de geoptimaliseerde nasmeerintervallen voor vetgesmeerde lagers. • De vooruitgang op het gebied van wentellagertechnologie en de ervaringen op het gebied van praktische toepassingen van de afgelopen jaren zijn mede in overweging genomen en worden, daar waar van toepassing, genoemd in de diverse secties van het technische gedeelte. • SKF technische services met betrekking tot het lager, de machine of zelfs de complete fabriek – van lagerselectie en berekening tot installatie, controle, onderhoud en vervanging – worden behandeld in een sectie met de titel ”Asset Efficiency Optimization”.

Productgedeelte – lageraanduidingen, omschrijvingen en gegevens In de producttabellen staan alle technische gegevens die nodig zijn voor de selectie en toepassing van een lager. Informatie over de besproken specifieke lagersoorten is te vinden voor de betreffende producttabel(len).

Opmerkelijke innovaties in de productsectie Belangrijke producten die voor het eerst zijn opgenomen • ICOS™ olie-afgedichte lagereenheden • roestvaststalen groefkogellagers • hybride groefkogellagers • CARB® lagers • afgedichte tweerijige tonlagers • INSOCOAT® lagers • kogellagers en Y-blokken voor extreme ­temperaturen 

• NoWear® lagers • Solid Oil lagers. Uit onderzoek is gebleken dat factoren als montage, smering en onderhoud veel grotere invloed hebben op de levensduur van een lager dan voorheen werd aangenomen. Daarom is nieuwe informatie opgenomen over de volgende onderwerpen: • SKF producten voor onderhoud en smering • SKF conditiebewakingsapparatuur en -systemen. Diverse SKF innovaties zijn bijzondere aandacht waard, want deze bieden een groot aantal voordelen voor verbeterde prestaties en verhoogde productiviteit. Zo zijn er SKF productuitbreidingen waarmee u compacter kunt bouwen bij dezelfde of zelfs betere prestaties. Compacter bouwen houdt ook in: lager gewicht, dus minder wrijving, lagere bedrijfstemperaturen, langere nasmeerintervallen en minder energieverbruik, en derhalve: zowel een kostenbesparing als toegevoegde waarde. Om de diverse productinnovaties gemakkelijk in deze catalogus te kunnen vinden zijn de specifieke producten als volgt aangegeven • SKF Explorer lagers – de nieuwe prestatieklasse van SKF • lagers voor speciale toepassingen • mechatronische producten – een combinatie van lagers en sensoren. Deze innovaties vertegenwoordigen de belangrijkste nieuwe producten in deze catalogus. In de betreffende hoofdstukken van de productsectie wordt hierover meer informatie gegeven. Hieronder wordt een beknopte beschrijving van deze producten gegeven.

SKF Explorer lagers – de nieuwe prestatieklasse van SKF SKF Explorer is een nieuwe prestatieklasse van wentellagers, bestaande uit hoekcontactlagers, cilinderlagers, tweerijige tonlagers, CARB lagers en tontaatslagers, die een aanzienlijke verbetering opleveren van belangrijke operationele parameters met betrekking tot lagertype en de meest gebruikte toepassingen. Dit nieuwe niveau van superieure prestaties vertegenwoordigt de combinatie van SKF’s toepassingskennis met de ervaring op het gebied van tribologie, materiaalontwikkeling, ontwerpoptimalisatie en fabricage. Door middel van geavanceerde modeltechnieken en testmethoden hebben de experts van SKF kunnen bevestigen dat SKF Explorer lagers een aanzienlijke verbetering behelzen op het gebied van belangrijke operationele parameters. Deze parameters (al naar gelang lagertype en toepassing) betreffen onder meer geluids- en trillingsniveau, gebruiksduur, maatstabiliteit, dynamische belastbaarheid en wrijvingsmoment. Aangezien deze parameters niet volledig zijn opgenomen in gestandaardiseerde berekeningen van de levensduur, wordt de levensduur van SKF Explorer lagers berekend met gemodificeerde factoren, waarbij rekening wordt gehouden met belangrijke operationele parameters. SKF Explorer lagers zijn uitwisselbaar met niet-Explorer lagers van hetzelfde type en dezelfde afmetingen. Deze lagers zijn opgenomen in de betreffende producttabellen en zijn gemakkelijk te herkennen aan een ster (*) voor de lageraanduiding. Productie van een SKF Explorer lager Het hoge kwaliteitsniveau van SKF Explorer lagers is te danken aan het geoptimaliseerde technische ontwerp van SKF producten en de verbeterde fabricagemethoden. Door de condities binnen ieder onderdeel van het lager te bestuderen, hebben SKF ingenieurs kans gezien de smering te verbeteren en de effecten van wrijving, slijtage en vervuiling te minimaliseren. Hiervoor heeft een internationaal researchteam ieder afzonderlijke component op microniveau bekeken en vervolgens nieuwe procedures ontwikkeld om deze nieuwe norm op consistente wijze te produceren. SKF Explorer lagers worden gekenmerkt door een aantal technische verbeteringen; een aantal

daarvan wordt hieronder vermeld. Afhankelijk van het type SKF Explorer lager zijn een of meer van de volgende voorbeelden van toepassing: • Verbeterd lagerstaal SKF Explorer lagers zijn geproduceerd uit extreem rein en homogeen staal met minimale insluitingen. Deze verbeterde staalsoort is zo veel reiner dan de huidige classificatiemethoden dat SKF nieuwe berekeningsmethoden heeft moeten ontwikkelen om dit mee te kunnen nemen in de levensduurberekeningen. • De unieke SKF warmtebehandelings­ methodes Om de voordelen van SKF ultrarein staal te optimaliseren hebben onze technici unieke warmtebehandelingsmethodes ontwikkeld. Bij deze nieuwe procedures wordt de weerstand van het lager tegen slijtage verbeterd zonder dat de warmtestabiliteit wordt aangetast. De weerstand tegen slijtage was zo opvallend verbeterd dat de SKF engineers met bestaande levensduurfactoren geen nauwkeurige uitspraak konden doen over de te bereiken levensduur. • Verbeterde oppervlaktegesteldheid De oppervlaktegesteldheid van alle contactvlakken (rollichamen en loopbanen) is verbeterd ter bevordering van de smering en om trillingen en geruis te verminderen. Dit heeft geleid tot een beter en koeler werkend lager dat minder smeermiddel verbruikt, waardoor de constructie, inclusief afdichtingen, minder onderhoud nodig heeft. Groefkogellagers en kegellagers Voor de wentellagertypen groefkogel- en kegellager zijn ten opzichte van de laatste Hoofdcatalogus van SKF vele prestatieverbeteringen aangebracht. In overeenstemming met de SKF productstrategie zijn de verbeteringen voor groefkogel- en kegellagers voor bepaalde afmetingen geïmplementeerd en komen ze in aanmerking voor kwalificatie als SKF Explorer lagers. Bij deze groefkogellagerafmetingen zorgen de verbeterde afdichting, nauwkeurigheid en oppervlaktegesteldheid voor een verminderd lagergeruis en trillingsniveaus en voor een verbeterde loopnauwkeurigheid. Voor geselecteerde kegellagerafmetingen zorgen de verbeterde 

Voorwoord contactoppervlakken voor betere smering en aanzienlijk verminderde ruis- en trillingsniveaus, en zorgt reiner staal in combinatie met verbeterde warmtebehandeling voor een aanzienlijk langere levensduur. Omdat deze parameters niet voldoende vertegenwoordigd zijn in gestandaardiseerde berekeningen voor de levensduur wordt de lagerlevensduur van de Explorer typen van SKF groefkogel- en kegellagers berekend met gecorrigeerde factoren, net als bij de overige lagers in de Explorer klasse.

Lagers voor speciale toepassingen – op maat gemaakte lagers Deze lagers hebben standaard afmetingen maar bevatten speciale kenmerken voor specifieke toepassingen. Wanneer deze lagers worden toegepast, zijn dure speciale lagers niet meer nodig; verder worden de levertijden hiermee aanzienlijk bekort, omdat deze lagers vaak uit voorraad leverbaar zijn. Tot deze groep SKF lagers behoren onder meer: • Hybride groefkogellagers met keramische kogels en ringen van lagerstaal. Deze lagers hebben goede noodloopeigenschappen en kunnen extreme omstandigheden en hoge toerentallen aan. Door de inherente weerstand tegen stroomdoorgang zijn deze lagers uitermate geschikt voor elektromotoren en elektrisch gereedschap. • INSOCOAT lagers hebben een isolerende coating van aluminiumoxide op het manteloppervlak van de buitenring. Deze lagers met standaardafmetingen kunnen zonder additionele ontwerpeisen worden gebruikt in moeilijke elektrische toepassingen ter voorkoming van stroomdoorgang. • Lagers en lagerblokken voor extreme temperaturen. Het temperatuurbereik van deze lagers loopt van –150 tot +350 °C, waardoor deze producten ideaal zijn voor ovenwagens, bakkerijmachines en koelcellen. • NoWear lagers zijn voorzien van een speciale coating waardoor ze zware bedrijfsomstandigheden zoals gebrekkige smering en te geringe belasting kunnen weerstaan. • Solid Oil lagers zijn voor toepassingen waarbij conventionele vet- of oliesmering niet voldoende of niet praktisch is.



Mechatronische componenten – een combinatie van lagers en sensoren SKF ”plug and play” mechatronische lagereenheden kunnen worden gebruikt voor de bewaking of controle van productieprocessen en bewegings- of stuursystemen. De informatie in deze catalogus biedt een kort overzicht van de mechatronische componenten en ontwikkelingen, die reeds beproefd zijn in diverse toepassingen zoals onder andere in de automobiel­ industrie. Nadere informatie over SKF mecha­ tronische producten en mogelijkheden kan door de SKF vertegenwoordiger worden verstrekt. Gedetailleerde informatie over sensor lagers, die deel uitmaken van het standaard assortiment, is te vinden bij de betreffende productgegevens.

Overige producten van SKF In dit gedeelte worden wentellagers, glijlagers, lineaire lagers, afdichtingen enz. die niet in de productgedeelten van de catalogus worden besproken, met een korte beschrijving vermeld. Wanneer verdere informatie beschikbaar is, wordt verwezen naar de betreffende gedrukte en/of elektronische media van SKF.

SKF systeemoplossingen De uitgebreide kennis van SKF op het gebied van speciale industriële toepassingen en de hoge eisen die hieraan gesteld worden, wordt al jarenlang ingezet bij de ontwikkeling van systeemoplossingen voor kostenbesparende oplossingen. Enkele van deze oplossingen bevatten zelfs geen lagers. Dit onderstreept de voortdurende inspanningen van SKF op een breder gebied dan alleen de traditionele lagertoepassingen, zoals technologieën uit de mechatronica. De belangrijkste momenteel beschikbare systeemoplossingen worden hieronder vermeld • Copperhead-systeemoplossingen voor schudzeven • systeemoplossing voor continue gietmachines • systeemoplossing voor papiermachines • systeemoplossing voor drukmachines • systeemoplossing voor transmissies in voertuigen • systeemoplossing voor railvoertuigen • systeemoplossing voor wind-energieproductie.

Overige SKF catalogi Al bevat deze Hoofdcatalogus meer dan 1 100 pagina’s met kernproducten en verwante informatie, dit is geenszins een allesomvattende beschrijving van het totale productaanbod. Gedetailleerde informatie over een groot aantal overige SKF producten die niet worden besproken in deze Hoofdcatalogus is ook beschikbaar in afzonderlijke catalogi, waaronder • naaldlagers • precisie-lagers • Y-lagers en Y-blokken • kogelgewrichtslagers en stangkoppen • lagertoebehoren • lagerhuizen • afdichtingen Een korte beschrijving van deze producten is te vinden in deze Hoofdcatalogus onder de kop ”Overige SKF producten” of vanaf pagina 1081 online op www.skf.com. Informatie over het uitgebreide assortiment van lineaire lagerproducten, kogel- en rolomloopspillen en lineaire actuators is te vinden in de afzonderlijke catalogus ”Linear Motion Product Range”, beschikbaar bij SKF Multitec.

De SKF Interactive Engineering Catalogue Deze catalogus is beschikbaar in elektronische vorm op cd-rom of online op www.skf.com. De SKF Interactive Engineering Catalogue bevat uitgebreide technische informatie over de volgende producten:

• nominale en gecorrigeerde levensduur (L10 and Lnm) • vereiste smeerolieviscositeit • equivalente lagerbelasting • minimale lagerbelasting • dynamisch axiaal draagvermogen van cilinder­ lagers • wrijving • lagerfrequenties. Daarnaast kunnen via de website van SKF 2dof 3d-tekeningen worden verkregen in een vijftigtal CAD formaten.

SKF – uw leverancier De SKF Hoofdcatalogus – hoe uitgebreid ook – is slechts één van de vele voordelen die wij onze klanten bieden. Er zijn nog een groot aantal andere zaken die bijdragen aan de toegevoegde waarde die klanten krijgen wanneer ze SKF kiezen als leverancier • eenvoudige lagerselectie • korte levertijden • wereldwijde beschikbaarheid • continue productinnovatie • state-of-the-art oplossingen • uitgebreide technische en technologische kennis over nagenoeg iedere tak van industrie.

• SKF wentellagers en toebehoren • SKF Y-lagerblokken • SKF lagerhuizen • SKF gewrichtslagers en stangkoppen • SKF afdichtingen. De elektronische catalogus maakt gemakkelijke navigatie mogelijk. Berekeningen kunnen worden uitgevoerd voor diverse ontwerpfactoren als



SKF – the knowledge engineering company De SKF Group houdt zich bezig met het ontwerp, de productie en de marketing van het grootste merk ter wereld op het gebied van wentellagers. Ook voor aanvullende producten als radiale afdichtingen bekleden wij de positie van wereldmarktleider. Verder neemt SKF een steeds belangrijker marktpositie in voor linear motionproducten, precisielagers voor de luchtvaartindustrie, spindels voor bewerkingswerktuigen, service voor onderhoud en zijn we een bekende producent van kwalitatief hoogwaardig lagerstaal. De SKF Group heeft gespecialiseerde bedrijven ingesteld om tegemoet te komen aan de behoeften van de wereldwijde markt. SKF ondersteunt specifieke marktsegmenten met voortdurend onderzoek en ontwikkeling. Dit heeft geleid tot een stijgend aantal innovaties, nieuwe standaards en nieuwe producten.

Seals

Bearings and units

Mechatronics

10

De groep heeft een wereldwijde ISO 14001 milieucertificering. Afzonderlijke divisies zijn goedgekeurd voor kwaliteitscertificering in overeenstemming met ofwel ISO 9000 ofwel de betreffende industrie-specifieke standaards. Een tachtigtal productiefaciliteiten over de hele wereld en verkoopvestigingen in 70 landen maken van SKF een werkelijk internationaal bedrijf. Verder is de afstand voor levering van producten en services tussen SKF en de klant gering door de 7 000 distributie- en dealercentra over de hele wereld, een e-business markt en een wereldwijd distributiesysteem. SKF oplossingen zijn beschikbaar waar en wanneer de klant deze maar nodig heeft. Het merk SKF staat momenteel voor meer dan ooit tevoren het geval was. Het staat voor het bedrijf met de technische know-how dat klaarstaat om u van dienst te zijn met productcompetenties van wereldklasse, intellectuele resources en de visie om u te helpen.

Lubrication systems

Services

© Airbus – photo: exm company, H. Goussé

De ontwikkeling van by-wire technologie SKF heeft unieke expertise en kennis in de snelgroeiende by-wire technologie, van flyby-wire via drive-by-wire tot work-by-wire. SKF is de pionier bij uitstek op het gebied van praktische fly-by-wire technologie en werkt nauw samen met alle industrieleiders voor de luchtvaart. In bijna alle vliegtuigen van Airbus worden bijvoorbeeld SKF by-wire systemen voor vluchtcontrole in de cockpit gebruikt.

SKF is ook leider op het gebied van drive-by-wire voor de automobielindustrie en heeft meegewerkt aan de revolutionaire Filo- en Novantaconceptauto’s waarin SKF mechatronica wordt gebruikt voor sturen en remmen. Verdere bywire ontwikkeling heeft SKF gebracht tot de productie van een geheel elektrische vorkheftruck waarbij voor de gehele aansturing gebruik wordt gemaakt van mechatronica in plaats van hydrauliek. 11

Windkracht beteugeld De groeiende industrie van windenergie biedt een milieuvriendelijke bron voor het opwekken van elektriciteit. SKF werkt nauw samen met wereldwijde leiders voor de ontwikkeling van doelmatige en probleemloos werkende turbi-nes en zet de eigen kennis in voor de produc-tie van uiterst gespecialiseerde lagers en conditiebewakingssystemen ter verlenging van de gebruiksduur van apparatuur in de extreme en vaak afgelegen omgeving van windmolenparken.

Een nieuwe ”kouderemedie” In de ijskoude winters van noordelijk China kan vorst zorgen voor blokkering van treinwielen en lagers, omdat de standaard vetten te stijf worden en onvoldoende smeren. SKF heeft een nieuwe reeks synthetische smeermiddelen ontwikkeld die hun smerende werking ook bij deze extreme lagertemperaturen behouden. SKF heeft zeer veel kennis op het gebied van tribologie.

Een ”schonere” stofzuiger De elektromotor met bijbehorende lagers vormen het hart van een groot aantal huishoudelijke apparaten. SKF werkt nauw samen met producenten van apparatuur om de prestaties van het product te verbete-ren, kosten te besparen, het apparaat lichter in gewicht te maken, enz. Een recent voorbeeld is de nieuwe generatie stofzuigers met aan-zienlijk meer zuigkracht. De kennis die SKF heeft over de technologie van kleine lagers wordt ook toegepast bij fabrikanten van elektrisch gereedschap en kantoorapparatuur.

12

Maintaining a 350 km/h R&D lab Naast de befaamde onderzoeks- en ontwikkelingsfaciliteiten in Europa en de Verenigde Staten leveren ook Formule 1 autoraces een unieke omgeving waarin SKF de grenzen van de lagertechnologie kan verleggen. Al meer dan vijftig jaar lang helpen SKF producten, techniek en kennis mee om Scuderia Ferrari grote bekendheid te geven binnen de F1-races. (In de gemiddelde race-Ferrari zitten meer dan 150 SKF onderdelen.) De lessen die hier worden geleerd, worden toegepast op producten die wij aan autofabrikanten en de verdere markt leveren.

SKF bijdrage aan meer efficiënte productie Ten behoeve van optimale efficiency en productiviteit is er een groot aantal industriële bedrijven dat een deel van de, of alle, onderhoudsservices uitbesteed aan SKF, vaak met gegarandeerde prestatiecontracten. Dankzij de specialistische kennis van SKF Reliability Systems biedt SKF een uitgebreide reeks diensten aan voor efficiency optimalisatie van onderhoudsstrategieën en technische assistentie tot machineonderhoudsprogramma’s.

Plannen voor groene groei SKF lagers leveren een positieve bijdrage aan het milieu. Door verminderde wrijving kunnen machines doeltreffender werken, zullen ze minder energie verbruiken en minder smering behoeven. SKF is continu bezig met het verleggen van de grenzen, waardoor een nieuwe generatie van hoogst efficiënte producten en apparatuur ontstaat. Met het oog op de toekomst worden het wereldwijde beleid en de fabricagetechnieken van SKF zodanig gepland en geïmplementeerd dat ze helpen de beperkte natuurlijke bronnen van de aarde te beschermen en te bewaren. Wij streven continu naar haalbare en voor het milieu verantwoorde groei.

13

Inhoud

Beginselen van lagerkeuze en toepassing Lagerterminologie...................................................................................................................... 20 Lagertypen...................................................................................................................................... 23 Keuze van het lagertype.................................................................................................................. 33 Beschikbare ruimte..................................................................................................................... 35 Belastingen.................................................................................................................................. 37 Scheefstelling.............................................................................................................................. 40 Precisie......................................................................................................................................... 40 Toerental...................................................................................................................................... 42 Lagergeruis.................................................................................................................................. 42 Stijfheid........................................................................................................................................ 42 Axiale verschuifbaarheid............................................................................................................. 43 Montage en demontage.............................................................................................................. 44 Geïntegreerde afdichtingen........................................................................................................ 45 Matrix: Lagertypen – uitvoering en kenmerken........................................................................ 46 Bepaling van de lagergrootte.......................................................................................................... 49 Systeembenadering en betrouwbaarheid................................................................................. 50 Draaggetal en levensduur.......................................................................................................... 51 Bepaling van de lagergrootte d.m.v. de levensduurtheorie...................................................... 52 Dynamische lagerbelastingen.................................................................................................... 73 Bepaling van de lagergrootte d.m.v. het statisch draaggetal.................................................... 76 Berekeningsvoorbeelden............................................................................................................ 78 SKF berekeningsprogramma’s.................................................................................................... 82 SKF Engineering Consultancy Services...................................................................................... 84 SKF levensduurtesten................................................................................................................. 85 Wrijving............................................................................................................................................ 87 Benadering van het wrijvingsmoment....................................................................................... 88 Nauwkeurigere berekening van het wrijvingsmoment............................................................. 88 Het nieuwe SKF model voor berekening van het wrijvingsmoment ........................................ 89 Wrijvingsgedrag van hybride lagers........................................................................................... 102 Losbreekmoment........................................................................................................................ 103 Energieverlies en lagertemperatuur.......................................................................................... 103 Berekeningsvoorbeeld................................................................................................................ 104 Toerentallen en trillingen................................................................................................................ 107 Referentietoerentallen................................................................................................................ 108 Grenstoerentallen....................................................................................................................... 114 Uitzonderlijke gevallen................................................................................................................ 114 Trillingen in een lager . ............................................................................................................... 115 Invloed van de lagers op trillingsgedrag van de toepassing...................................................... 115 Algemene lagergegevens................................................................................................................ 117 Afmetingen.................................................................................................................................. 118 14

Toleranties................................................................................................................................... 120 Lagerspeling................................................................................................................................ 137 Materialen voor wentellagers..................................................................................................... 138 Kooien.......................................................................................................................................... 144 Aanduidingen.............................................................................................................................. 147 Toepassing van lagers..................................................................................................................... 159 Lageropstellingen........................................................................................................................ 160 Radiale opsluiting van lagers...................................................................................................... 164 Axiale opsluiting van lagers........................................................................................................ 199 Ontwerp van bijbehorende onderdelen...................................................................................... 204 Lagervoorspanning..................................................................................................................... 206 Afdichtingen................................................................................................................................. 218 Smering........................................................................................................................................... 229 Vetsmering.................................................................................................................................. 231 Smeervetten................................................................................................................................ 231 SKF vetten................................................................................................................................... 236 Nasmering................................................................................................................................... 237 Procedures voor nasmering....................................................................................................... 242 Oliesmering................................................................................................................................. 248 Montage en demontage.................................................................................................................. 257 Algemene informatie................................................................................................................... 258 Montage....................................................................................................................................... 261 Demontage.................................................................................................................................. 268 Opslag van lagers........................................................................................................................ 273 Inspectie en reiniging.................................................................................................................. 273 Betrouwbaarheid en service........................................................................................................... 275 Een geïntegreerd platform.......................................................................................................... 276 Het Asset Efficiency Optimization concept................................................................................. 276 SKF technologie en service oplossingen.................................................................................... 277 Producten voor conditiebewaking.............................................................................................. 280 Productgegevens Groefkogellagers............................................................................................................................. 287 Hoekcontactkogellagers.................................................................................................................. 405 Tweerijige zich instellende kogellagers.......................................................................................... 469 Cilinderlagers................................................................................................................................... 503 Kegellagers...................................................................................................................................... 601 Tweerijige tonlagers........................................................................................................................ 695 CARB lagers..................................................................................................................................... 779 Kogeltaatslagers.............................................................................................................................. 837 Cilindertaatslagers.......................................................................................................................... 863 Tontaatslagers................................................................................................................................. 877 Speciale producten.......................................................................................................................... 893 Mechatronica................................................................................................................................... 955 Toebehoren...................................................................................................................................... 973 Lagerhuizen..................................................................................................................................... 1031 Onderhoudsgereedschappen en smeermiddelen......................................................................... 1069 Overige producten van SKF............................................................................................................ 1081 Productindex........................................................................................................... 1121

15

Beginselen van lagerkeuze en toepassing Lagertypen..............................................................................................................

23

Keuze van het lagertype............................................................................................

33

Bepaling van de lagergrootte....................................................................................

49

Wrijving..................................................................................................................

87

Toerentallen en trillingen..........................................................................................

107

Algemene lagergegevens..........................................................................................

117

Toepassing van lagers...............................................................................................

159

Smering..................................................................................................................

229

Montage en demontage............................................................................................

257

Betrouwbaarheid en service......................................................................................

275

17

Beginselen van lagerkeuze en toepassing Een lageropstelling bestaat uit meer dan alleen lagers. Bijbehorende items als as en huis zijn geïntegreerde delen van de algehele lagerconstructie. Het belang van het smeermiddel en afdichtingselementen kan niet overschat worden. De volledige lagerprestaties worden bepaald door de aanwezigheid van het juiste smeermiddel en voldoende bescherming tegen corrosie en het binnendringen van vreemde deeltjes: verontreiniging. Reinheid is van groot belang voor de levensduur van een lager; daarom zijn smeermiddel en afdichtingen een onderdeel van het SKF assortiment geworden. Voor het ontwerp van een wentellagerconstructie is het volgende nodig: • keuze van een geschikt lagertype en • bepaling van een geschikte lagergrootte, maar dat is niet het enige. Er moeten nog enkele aspecten in overweging worden genomen • een geschikte vorm en ontwerp van andere onderdelen van de constructie • de juiste passingen en de lagerspeling of voorspanning • lagerhuizen • de juiste afdichtingen • type en hoeveelheid smeermiddel • methoden voor installatie en demontage, enz Iedere afzonderlijke beslissing is van invloed op de prestaties, betrouwbaarheid en kosten van de lagerconstructie. De hoeveelheid werk die hiermee is gemoeid, is afhankelijk van het feit of er al ervaring voorhanden is met soortgelijke constructies. Als die ervaring er niet is, wanneer er buitengewone eisen worden gesteld, of wanneer de kosten van de lagerconstructie zelf of een daarmee samenhangende opstelling speciale aandacht vragen, dan moet er veel werk worden verzet met inbegrip van het bijvoorbeeld het maken van nauwkeurigere berekeningen en/of tests. Als vooraanstaand lagerleverancier produceert SKF een groot aantal lagertypen en ­afmetingen. De meest voorkomende hiervan worden besproken in de productindex vanaf pagina 1121. Niet alle lagers zijn in deze catalogus opgenomen. Informatie over deze lagers is te vinden in speciale catalogi of in de ”SKF Interactive Engineering Catalogue” op cd-rom of online op www.skf.com. 18

In de volgende hoofdstukken van deze algemene technische inleiding kan de ontwerper van een lagerconstructie de nodige basisinformatie vinden, in de volgorde waarin deze meestal nodig is. Uiteraard kan niet alle benodigde informatie voor iedere denkbare lagertoepassing worden opgenomen. Daarom wordt op vele plaatsen verwezen naar de uitgebreide SKF application engineering service, die onder meer technische assistentie verleent bij de keuze van het juiste lager en bij berekeningen voor de gehele lagerconstructie. Hoe hoger de technische eisen aan een lagerconstructie en hoe geringer de beschikbare ervaring met het gebruik van lagers voor bepaalde toepassingen is, des te raadzamer is het om gebruik te maken van deze service. De informatie in de algemene technische sectie is meestal van toepassing op alle gangbare wentellagers. Informatie die specifiek voor één lagertype van belang is, is te vinden in de tekst die voorafgaat aan de betreffende afzonderlijke productsectie. Aanvullende speciale catalogi en brochures over niet opgenomen lagertypen en/ of specifieke toepassingsgebieden zijn op verzoek verkrijgbaar. Gedetailleerde informatie over vrijwel alle SKF wentellagers, Y-lagerblokken, lagerhuizen, glijlagers, afdichtingen enzovoort is te vinden in de ”SKF Interactive Engineering Catalogue” op cd-rom of online op www.skf.com. De waarden in de producttabellen voor draaggetallen, toerentallen en voor de vermoeiingsbelastingsgrens zijn sterk afgerond.

Lagerterminologie Voor een beter begrip van vaak gebruikte lagertermen worden definities gegeven op paginas 20 en 21; de definities worden uitgelegd met behulp van tekeningen. Een gedetailleerde lijst van lagerspecifieke termen en definities is te vinden in ISO 5593: 1997:Rolling bearings – Vocabulary.

Productindex De productreeks in deze Hoofdcatalogus omvat circa 10 000 lagers, lagertoebehoren en lagerhuizen. Om gebruikers te helpen bij het vinden van de technische gegevens voor een product waarvan alleen de aanduiding bekend is, bijv. 6208-2RS1, worden de aanduidingen opgesomd in de index vanaf pagina 1121. In dit geval is 62-2RS1 gebruikt. Aanduidingen in deze index staan in alfanumerieke volgorde. Het paginanummer bij elke aanduiding refereert aan de producttabel waar het product voor het eerst genoemd wordt.

19

Beginselen van lagerkeuze en toepassing

Lagerterminologie

Lageropstelling († fig. 1) 1 Cilinderlager 2 Vierpuntslagers 3 Huis 4 As 5 Asborst 6 Asdiameter 7 Opsluitplaatje 8 Radiale asafdichting 9 Afstandsring 10 Huisboringdiameter 11 Huisboring 12 Deksel 13 Borgring

Fig. 1









 

 



 

 

Radiale lagers († fig. 2 en 3) 1 Binnenring 2 Buitenring 3 Rollichaam: kogel, cilinder, naald, kegel, ton 4 Kooi 5 AfdichtingAfdichting – van elastomeer, slepend (zie fig.) of niet-slepend Beschermplaatje – van staalplaat, niet-slepend 6 Buitenringmantel 7 Boring 8 Schouder van binnenring 9 Schouder van buitenring 10 Borgringgroef in buitenring (N-groef) 11 Borgring 12 Zijvlak van buitenring 13 Borggroef voor afdichting 14 Buitenring loopbaan 15 Binnenring loopbaan 20

Fig. 2











  







 

 

 



 

Fig. 3

16 Afdichtingsgroef 17 Zijvlak van binnenring 18 Afkanting 19 Gemiddelde diameter 20 Totale lagerbreedte 21 Spoorkraag 22 Opsluitflens 23 Contacthoek

Fig. 4

Taatslagers († fig. 4) 24 Asring 25 Rollichaam en kooi 26 Huisring 27 Bolvormige huisring 28 Komvormige instelring



B

















 



B





  

  

  

21

Lagertypen

Radiale lagers

1

2

Groefkogellagers eenrijig, met of zonder vulopeningen, standaard open lager (1) met beschermplaatjes of met afdichtingen (2) met borgringgroef in de buitenring, met of zonder borgring eenrijig, met vaste doorsnede standaard open lager (3) met afdichtingen tweerijig (4)

3

4

5

6

Hoekcontactkogellagers eenrijig voor enkelvoudige montage voor universele paring (5) eenrijige precisie hoekcontactkogellagers1) voor enkelvoudige montage (6) voor universele paring gepaarde lagersets tweerijig met ongedeelde binnenring (7) standaard open lager met beschermplaatjes met afdichtingen met gedeelde binnenring

7

Voetnoot † pagina 31

23

Lagertypen

Radiale lagers Vierpuntslagers (8)

8 Tweerijige zich instellende kogellagers met cilindrische of conische boring standaard open lager (9) met afdichtingen (10)

9

10 met verbrede binnenring (11)

11 Cilinderlagers eenrijig type NU (12) type N (13)

12

13 type NJ (14) type NUP (15)

14

15 hoekring (16) voor lagers van type NU en NJ

16 24

Radiale lagers Cilinderlagers tweerijig1) met cilindrische of conische boring type NNU (17) type NN (18) type NNUP 17

18 vierrijig2) met cilindrische of conische boring open lager (19) met afdichtingen

19 Volrollige cilinderlagers eenrijig type NCF (20) type NJG (21)

20

21 tweerijig met spoorkragen op de binnenring (22) met spoorkragen op de binnen- en de buitenring met afdichtingen (23)

22

23 Naaldlagers en naaldkransen3) eenrijig (24) tweerijig (25)

24

25 Naaldhulzen3) een- en tweerijig standaard open lager (26) met afdichtingen (27)

26

27

Voetnoot † pagina 31

25

Lagertypen

Radiale lagers Naaldbussen3) een- en tweerijig standaard met open lager (28) met afdichting (29)

28

29 Naaldlagers met spoorkragen3) een- en tweerijig zonder binnenring (30) met binnenring standaard open lager met afdichtingen (31)

30

31 Naaldlagers zonder spoorkragen3) een- en tweerijig met binnenring (32) zonder binnenring (33)

32

33 Zich instellende naaldlagers 3) zonder binnenring met binnenring (34)

34 Gecombineerde naaldlagers 3) Naaldlager/hoekcontactkogellagers enkelzijdig werkend (35) dubbelzijdig werkend (36)

35

36 Naaldlager/kogeltaatslagers met volrollige kogeltaatslagers (37) met kogelkrans wel of niet (38) uitneembaar

37 26

38

Voetnoot † pagina 31

Radiale lagers Naaldlager/cilindertaatslagers uitneembaar (39) niet uitneembaar (40)

39

40

41

42

Kegellagers eenrijig eenrijige lagers (41) gepaarde lagersets in X-opstelling (42) in O-opstelling in tandemopstelling tweerijig2) TDO (in O-opstelling) (43) TDI (in X-opstelling) (44)

43

44 vierrijig2) TQO (45) TQI

45 Tweerijige tonlagers met cilindrische of conische boring standaard open lager (46) met afdichtingen (47)

46

47 CARB lagers met cilindrische of conische boring standaard open lager met kooi (48) volrollig met afdichtingen (49)

48

49

Voetnoot † pagina 31

27

Lagertypen

Taatslagers Kogeltaatslagers enkelzijdig werkend met vlakke huisring (50) met bolvormige huisring met (51) of zonder instelringen 51

50

dubbelzijdig werkend met vlakke huisringen (52) met bolvormige huisringen met (53) of zonder instelringen

53

52

Axiale hoekcontactkogellagers1) precisie-lagers enkelzijdig werkend voor enkelvoudige montage (54) voor universele paring gepaarde lagersets (55) 55

54

dubbelzijdig werkend standaard lager (56) hoogtoerig lager (57)

57

56

59

58

Cilindertaatslagers enkelzijdig werkend eenrijig (58) tweerijig (59) componenten rollenkrans as- en huisringen Naaldtaatslagers 3) enkelzijdig werkend (60) naaldkrans as-/huisringen loopringen/loopschijven

60 28

Voetnoot † pagina 31

Taatslagers Tontaatslagers enkelzijdig werkend (61)

61

62

63

Kegeltaatslagers2) enkelzijdig werkend met of zonder (62) afstandsbus tussen de huisringen screw-down lagers dubbelzijdig werkend (63) Voetnoot † pagina 31

29

Lagertypen

Loop-, steun- en nokrollen Looprollen looprol op basis van eenrijig kogellager (64) looprol op basis van tweerijig kogellager (65)

65

64

Steunrollen3) zonder axiale geleiding met of zonder afdichtingen zonder binnenring met binnenring (66) 66 met axiale geleiding via taatsringen met of zonder afdichtingen met kooi (67) volrollig

67 met axiale geleiding via spoorkragen met labyrintafdichtingen (68) met afdichtingen (69) met Z-lamellen

69

68

70

Nokrollen3) met axiale geleiding via taatsringen met of zonder afdichtingen met excenterring zonder excenterring (70) met kooi volrollig met axiale geleiding via spoorkragen met labyrintafdichtingen (71) met slepende afdichtingen zonder excenterring met excenterring

71 30

Voetnoot † page 31

Y-lagers Y-lagers 4) met 2 borgboutjes binnenring aan een zijde verbreed (72) binnenring aan beide zijden verbreed (73)

73

72

met excenterring en een borgbout binnenring aan een zijde verbreed (74) binnenring aan beide zijden verbreed (75)

74

75 met conische boring binnenring aan beide zijden verbreed (76) voor montage op trekbus

76 met standaard binnenring voor montage met vaste passing op de as (77)

77 with hexagonal bore (78) with square bore

78

1) Zie SKF catalogus ”High-precision bearings” of ”SKF Interactive Engineering Catalogue” 2) Zie ”SKF Interactive Engineering Catalogue” 3) Zie SKF catalogus ”Needle roller bearings” of ”SKF Interactive Engineering Catalogue” 4) Zie SKF catalogus ”Y-bearings and Y-bearing units” of ”SKF Interactive Engineering Catalogue”

31