SCHRIFTELIJKE VRAAG
nr. 72 van BART DOCHY datum: 13 november 2015
aan GEERT BOURGEOIS MINISTER-PRESIDENT VAN
DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN
ONROEREND ERFGOED
Vlaams Rampenfonds - Erkenning van de ramp van 29 en 30 augustus 2015 Naar aanleiding van de zesde staatshervorming werd het Vlaams Rampenfonds (VRF) opgericht. Het VRF behandelt, volgens welbepaalde criteria, dossiers voor een financiële tegemoetkoming in schade die werd geleden naar aanleiding van natuurrampen die door de Vlaamse Regering werden erkend. In 2015 behandelde het VRF dossiers van de overvloedige regenval van eind juli en begin augustus 2014 in diverse gemeenten. Die gevallen van uitzonderlijke regenval zijn de eerste natuurfenomenen die door de Vlaamse Regering werden erkend als ramp. In het kader van de verdere uitbouw van het VRF herziet Vlaanderen de tot nog toe gehanteerde, federale procedures voor de erkenning van rampen en de dossierbehandeling. Vlaanderen streeft hierbij in het algemeen naar optimalisering, rationalisering, digitalisering en vereenvoudiging, en in het bijzonder naar het bepalen van billijke termijnen en doorlooptijden, redelijke beroepsmogelijkheden en kostenbeheersing. De nieuwe Vlaamse reglementering ter zake zal worden voorgelegd aan de Vlaamse Regering en ingediend bij het Vlaams Parlement. In antwoord op mijn vraag om uitleg dienaangaande van 10 februari 2015 heeft de minister-president zich terecht niet vastgespijkerd op een datum, maar heeft hij de hoop uitgedrukt een decreet te kunnen indienen in de loop van 2015. Na de snelle erkenning van de ramp van 27, 28, 29 juli 2014 (Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams Brabant en West-Vlaanderen) en van de ramp van 3 augustus 2014 (Limburg) was het ook de ambitie om tot een snelle dossierafhandeling te komen. Op 29 en 30 augustus 2015 werd vooral een deel van de provincie West-Vlaanderen getroffen door noodweer. Onder coördinatie van de provinciegouverneur hebben verschillende gemeentebesturen een aanvraag tot erkenning als ramp gedaan. 1.
Wat is de stand van zaken van de hervorming van de procedures en criteria in het kader van het VRF?
2.
Hoeveel dossiers werden er ingediend voor de erkende rampen van juli en augustus 2014, gespecificeerd per ramp en per gemeente?
3.
Wat is de stand van afhandeling van de dossiers van juli en augustus 2014. Met andere woorden, hoeveel dossiers hebben reeds geleid tot uitbetaling van de getroffenen en hoeveel zitten er nog in welke fase van de procedure?
4.
Welk bedrag werd reeds uitbetaald en welke totale uitbetaling wordt volgens schatting verwacht?
5.
Hoeveel steden en gemeenten, en welke, hebben een aanvraag gedaan voor het noodweer van 29 en 30 augustus 2015?
6.
Wat is de stand van zaken in de procedure, wanneer wordt een eventuele erkenning verwacht en welk is het geraamde bedrag van de gevraagde schade?
GEERT BOURGEOIS MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED
ANTWOORD
op vraag nr. 72 van 13 november 2015 van BART DOCHY
1. Artikel 14 van de Bijzondere Wet van 6 januari 2014 "met betrekking tot de Zesde Staatshervorming" (waardoor artikel 6 §1, II van de Bijzondere Wet tot Hervorming der Instellingen van 8 augustus 1980 werd gewijzigd) bepaalt dat de gewesten bevoegd zijn voor het vergoeden van schade veroorzaakt door algemene rampen die zich vanaf 1 juli 2014 voordoen op hun grondgebied. Zoals aangekondigd in mijn beleidsnota willen we de huidige (federale) regelgeving vervangen door een Vlaams decreet dat de beginselen verenigt van de vergoeding, de vergoedingsprocedures en de financieringswijze voor schade die te wijten is aan algemene rampen op het grondgebied van het Vlaamse Gewest. Mijn diensten hebben een ontwerp van decreet voorbereid dat verder bouwt op de basisbeginselen van de wet van 12 juli 1976 "betreffende het herstel van zekere schade veroorzaakt aan private goederen door natuurrampen". Die wetgeving ligt immers aan de basis van het huidige vergoedingssysteem ten bate van schadelijders. Het ontwerp van decreet beoogt een administratieve vereenvoudiging en een optimalisering van het proces voor de toekenning en de betaling van de vergoedingen, (met billijke termijnen en doorlooptijden) alsook kostenbeheersing. De Vlaamse Regering heeft het voorontwerp van decreet principieel goedgekeurd op 27 november laatstleden. Daarop aansluitend wordt het advies ingewonnen van de SERV, en vervolgens van de Raad van State. Daarna kan de Vlaamse Regering het voorontwerp van decreet definitief goedkeuren en het ontwerp indienen bij het Vlaams Parlement. Parallel aan de behandeling van het ontwerp van decreet in het Vlaams Parlement zullen de uitvoeringsbesluiten bij dit decreet voorbereid worden, zodat zij tijdig ter goedkeuring kunnen voorgelegd worden aan de Vlaamse Regering. Het Vlaams Rampenfonds zal in de toekomst, op basis van de nieuwe procedures, tevens de mogelijkheden onderzoeken tot digitalisering van de processen. 2. De onderstaande tabel geeft een overzicht per gemeente en per algemeen erkende ramp van het aantal schadedossiers en van de schaderamingen die ingediend werden voor de erkende rampen van 27, 28 en 29 juli 2014. Zoals uit die tabel blijkt, zijn er gemeenten waarvoor de Vlaamse Regering beslist heeft tot een erkenning als een algemene ramp, maar waarvan de getroffenen geen vergoedingsaanvraag ingediend hebben. Mogelijke verklaringen zijn bijvoorbeeld dat de schade uiteindelijk beperkter was dan aanvankelijk was geschat, of dat de schade volledig vergoed werd door een verzekeringsmaatschappij.
De overvloedige regenval van 27, 28 en 29 juli 2014 Gemeente
Aantal ingediende aanvragen
Gevraagd schadebedrag (in euro)
Provincie Vlaams-Brabant Diest
0
Glabbeek
0
Hoegaarden
3
55.860,00
Kortenberg
3
6.728,02
Lubbeek
1
Tielt-Winge
0
Tienen
5
657.710,00
Ardooie
28
629.289,77
Brugge
13
729.931,11
Hooglede
17
206.738,98
Ieper
23
1.302.875,47
Ingelmunster
2
106.144,46
Izegem
4
88.480,23
Knokke-Heist
33
2.942.098,88
Langemark-Poelkapelle
24
1.491.261,48
(geen raming opgegeven)
Provincie West-Vlaanderen
Ledegem Lichtervelde Meulebeke Moorslede
5
203.342,91
27
966.625,13
5
151.605,64
6
35.918,81
Pittem
44
1.392.411,23
Roeselare
20
256.300,40
5
120.062,38
83
2.732.547,42
6
587.170,57
1
103.677,00
Tielt Wingene Zonnebeke Provincie Oost-Vlaanderen Aalter Provincie Limburg Bocholt
0
Hechtel-Eksel
0
Houthalen-Helchteren
0
Lummen
0
Maaseik
0
Neerpelt
0
Peer
4
Tessenderlo
0
TOTAAL (alle provincies)
362
7.576,67 14.774.356,56
Aan het KMI werd gevraagd om na te gaan of voor 9 bijkomende gemeenten voldaan was aan de erkenningscriteria tot algemene ramp. Het advies was positief. Voor de provincie Vlaams-Brabant betreft het de gemeenten Beersel, Boutersem, Linter en Sint-Genesius-Rode en voor de provincie West-Vlaanderen gaat het om de gemeenten Blankenberge, Damme, Oostkamp, Ruiselede en Staden. In totaal zijn er in die
gemeenten 146 schadelijders die eventueel recht kunnen hebben schadevergoeding. Voor deze gemeenten is een bijkomende erkenning in voorbereiding.
op
een
De overvloedige regenval van 3 augustus 2014 De erkenning heeft enkel betrekking op de gemeente Lanaken. Er werden echter geen aanvragen tot schadevergoeding ingediend bij het Vlaams Rampenfonds. 3. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de afhandeling van de aanvraagdossiers voor de erkende ramp van 27, 28 en 29 juli 2014 (stand van zaken op 1 december 2015). Ingediende aanvragen 362 Afgewezen dossiers (onontvankelijk of ongegrond) 45 Totaal aangevraagd bedrag (dit bedrag is hoger dan het 15.213.028,27 initieel door de gemeenten opgegeven bedrag van euro 14.774.356,56 euro, dat berustte op een loutere raming door de betrokken gemeenten) Gemiddeld gevraagd bedrag per aanvraagdossier 42.024,94 euro Aantal dossiers die administratief niet in orde waren, 22 waarvoor bijkomende documenten opgevraagd werden Dossiers volledig en in orde voor verzending naar expert 290 Aantal dossiers verzonden naar de expert voor uitvoeren 272 van een expertise Aantal ontvangen expertiseverslagen 261 Aantal vergoedingsbesluiten verzonden naar de 51 gouverneurs voor ondertekening Aantal door de gouverneurs getekende 45 vergoedingsbesluiten Aantal afgewerkte dossiers 45 De 45 afgewerkte dossiers hebben betrekking op de afgewezen aanvragen. Voor die 45 dossiers heeft het Vlaams Rampenfonds een beslissing opgesteld, waaruit de onontvankelijkheid of de ongegrondheid van de aanvraag blijkt. Nadat deze door de gouverneurs ondertekende beslissingen terugbezorgd werden aan mijn diensten zijn zij verzonden naar de aanvragers. Ondertussen werden uiteraard al andere dossiers administratief behandeld. Indien die volledig in orde waren, werden zij bezorgd aan de experten. Na onderzoek van de expertiseverslagen door mijn diensten worden zij verzonden naar de betrokken schadelijders. De aanvragers beschikken over een termijn van één maand om al dan niet akkoord te gaan met het voorgelegde expertiseverslag. Pas na ontvangst van dat schriftelijk akkoord kan het Vlaams Rampenfonds de vergoedingsbeslissing opstellen en instructies geven voor de betaling van het toegekende schadebedrag. Zoals hoger reeds vermeld, zijn er geen aanvragen tot schadevergoeding ingediend m.b.t. de regenval van 3 augustus 2014 in Lanaken. 4. Vanaf 18 november loopt de hoger vermelde termijn van één maand af voor de eerste dossiers die aan de schadelijders werden toegezonden. Na het verstrijken van die periode kunnen mijn diensten overgaan tot het opstellen en het verzenden van de definitieve vergoedingsbeslissing. Daarna geven zij opdracht aan het Vlaams Fonds voor de Lastendelging om de vergoeding te betalen.
Voor 6 dossiers werden de vergoedingsbesluiten naar de gouverneur van WestVlaanderen verzonden. Normaliter zal hiervoor een vergoeding van (in totaal) 172.100 euro kunnen betaald worden voor het einde van dit jaar. Het grootste deel van de betalingen zal vanaf het begin van 2016 gebeuren. Volgens de ramingen van het Vlaams Rampenfonds zal het totaalbedrag van de uit te keren vergoedingen voor deze ramp 6, 3 miljoen euro bedragen. 5. De onderstaande tabel geeft een overzicht per provincie van de gemeenten die een aanvraag tot erkenning ingediend hebben naar aanleiding van de extreme weersomstandigheden van 29 en 30 augustus 2015. 1) M.b.t. de overvloedige regenval op 29-30 augustus 2015 Gemeente
Aantal getroffenen (indicatief)
Geraamd schadebedrag (in euro)
Provincie Vlaams-Brabant Overijse
3
10.000,00
Provincie Antwerpen geen aanvragen
0
Provincie West-Vlaanderen Alveringem
5
67.500,00
Beernem
niet bekend
niet bekend
Blankenberge
niet bekend
niet bekend
Brugge Damme Diksmuide Houthulst Jabbeke
8
25.000,00
niet bekend
niet bekend
60
45.000,00
3
3.000,00
niet bekend
niet bekend
Knokke-Heist
1
5.000,00
Kortemark
6
151.500,00
Lo-Reninge
1
1.000,00
Oostkamp
10
150.000,00
Poperinge
7
Ruiselede
niet bekend
Tielt
7.000,00 niet bekend
niet bekend
niet bekend
Torhout
22
848.000,00
Vleteren
1 niet bekend
75.000,00 niet bekend
Wingene Zedelgem Zuienkerke
3
126.000,00
niet bekend
niet bekend
niet bekend
niet bekend
Provincie Oost-Vlaanderen Aalter Deinze Gent
2
2.000,00
48
96.000,00
Knesselare
niet bekend
niet bekend
Maldegem
niet bekend
niet bekend
Provincie Limburg Beringen Zonhoven Algemeen totaal
1
500,00
1
350,00
182
1.612.850,00
Gemiddelde schade
8.861,81
2) M.b.t. hagelschade op 29-30 augustus 2015 Gemeente
Aantal getroffenen (indicatief)
Geraamd schadebedrag (in euro)
Provincie Vlaams-Brabant geen aanvragen
0
Provincie Antwerpen geen aanvragen
0
Provincie West-Vlaanderen Alveringem Brugge Jabbeke Knokke-Heist
4
47.500,00
343
1.760.000,00
2
4.000,00
1
2.000,00
Kortemark
19
304.000,00
Oostkamp
137
700.000,00
Poperinge
2
2.000,00
Torhout
1
8.000,00
Vleteren Zedelgem
1
12.000,00
45
448.000,00
2
2.000,00
Provincie Oost-Vlaanderen Wortegem-Petegem Provincie Limburg geen aanvragen TOTAAL (alle provincies)
0 557
Gemiddelde schade
3.289.500,00 5.905,75
3) M.b.t. stormschade op 29-30 augustus 2015 Gemeente
Aantal getroffenen (indicatief)
Geraamd schadebedrag (in euro)
Provincie Vlaams-Brabant geen aanvragen
0
Provincie Antwerpen geen aanvragen
0
Provincie West-Vlaanderen Ardooie
17
50.000,00
Brugge
3
15.000,00
Dentergem
3
10.000,00
Hooglede
6
75.000,00
Jabbeke
3
20.000,00
Knokke-Heist
3
67.000,00
Lichtervelde
40
1.200.000,00
Oostkamp
66
430.000,00
Pittem
1
25.000,00
Poperinge
3
3.000,00
Roeselare
1
15.000,00
Ruiselede
1
8.000,00
Tielt
4
2.000,00
Torhout
35
300.000,00
Zedelgem
3
1.500,00
Zwevegem
1
2.500,00
Buggenhout
4
4.000,00
Deinze
5
5.000,00
Denderleeuw
1
2.000,00
Provincie Oost-Vlaanderen
Gent
36
144.000,00
Hamme
1
10.000,00
Nevele
1
5.000,00
Provincie Limburg geen aanvragen TOTAAL (alle provincies)
0 238
Gemiddelde schade
2.394.000,00 10.058,82
6. Voor de overvloedige regenval van 29 en 30 augustus 2015 werd het advies van het KMI ingewonnen. Het KMI formuleerde zijn advies op 23 september 2015. Op basis van het advies over de overvloedige neerslag zal een erkenningsdossier tot algemene ramp voorbereid worden voor de steden en gemeenten die een positief advies ontvingen. De onderstaande tabel geeft een overzicht van het advies. Bij een negatief advies van het KMI komt het natuurverschijnsel niet in aanmerking voor een erkenning. Gemeente
Advies van het KMI
Provincie Vlaams-Brabant Overijse
-
Provincie West-Vlaanderen Alveringem Beernem Blankenberge Brugge Damme Diksmuide Houthulst Jabbeke Knokke-Heist Kortemark Lo-Reninge Oostkamp Poperinge Ruiselede Tielt Torhout Vleteren Wingene Zedelgem Zuienkerke Provincie Oost-Vlaanderen
+ + + + + + + + + + + + + + + + + +
Aalter Deinze Gent Knesselare Maldegem
+ + +
Provincie Limburg Beringen Zonhoven
-
Voor de storm- en hagelschade van 29 en 30 augustus 2015 is het erkenningsdossier nog in onderzoek. Het KMI heeft op 14 en 20 oktober 2015 hierover zijn advies gegeven. Het kan echter enkel signaleren of er hagel of plaatselijke windstoten geweest zijn. Als dat niet boven een meetstation gebeurt beschikt het niet over een objectieve meting. Daarom is het de technische cel van het Vlaams Rampenfonds die bevoegd is om vast te stellen of aan de erkenningscriteria is voldaan. Die beoordeling gebeurt aan de hand van de schaal van Torro voor hagel en van de schaal van Fujita voor lokale winden, windschering of windhozen. De beschrijving van de schade geeft de hevigheid van het fenomeen weer. De evaluatie gebeurt aan de hand van foto’s van de zwaarste schadegevallen, die de gemeenten aan het Vlaams Rampenfonds bezorgen.