Veiligheid van textiel speelgoed Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen Marktonderzoek 2008 Effect vijf jaren toezicht en handhaving brandgedrag
Factsheet
Voedsel en Waren Autoriteit (Deel)projectnummer: ND082214
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
0 van 5
Warenklachtenlijn VWA: E-mail: Internet:
(0800) 0488
[email protected] www.vwa.nl
1. INLEIDING
De afgelopen vier jaar heeft de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) toezicht gehouden op de brandveiligheid van textiel speelgoed vanwege het potentiële letselgevaar voor kinderen. Kinderen zijn zich niet bewust van het risico dat hun textiel speelgoed in brand kan vliegen. Om de brandbaarheid van textiel te beïnvloeden kunnen brandvertragers worden toegepast. In het Warenwetbesluit Speelgoed [1] worden eisen gesteld aan de brandveiligheid van speelgoed. Naast de brandbaarheid zitten er ook nog andere potentiële gevaren aan textiel speelgoed. Zo kunnen er formaldehyde en stikstofhoudende kleurstoffen (zogenaamde azo-kleurstoffen) in textiel worden toegepast om het materiaal moeilijk kreukbaar te maken en om het te kleuren. Hiervoor zijn ook eisen gesteld in het Warenwetbesluit Speelgoed, maar ook in het Warenwetbesluit formaldehyde in textiel [2] en in het Warenwetbesluit Azo-kleurstoffen [3].
2. DOELSTELLING Het doel van dit project is om kinderen te beschermen tegen onveilig speelgoed, door de brandveiligheid van speelgoed te onderzoeken dat op de Nederlandse consumentenmarkt verkrijgbaar is. Hierbij is de aandacht gevestigd op verschillende soorten textiel speelgoed. De resultaten van het huidige marktonderzoek worden vergeleken met de vier voorgaande marktonderzoeken, om het effect van vijf jaren handhaving van de VWA vast te stellen. Behalve de brandveiligheid, is ook de chemische veiligheid van speelgoed van belang. Daarom is ook onderzoek gedaan naar de afgifte van formaldehyde en azo-kleurstoffen.
3. WERKWIJZE In 2008 zijn 106 verschillende soorten textiel speelgoed bemonsterd op de Nederlandse consumentenmarkt, waaronder baarden, snorren, pruiken, hoofddeksels, maskers, verkleedkostuums, speeltenten en knuffels. Er zijn ruim 33 verschillende merken en winkelketens vertegenwoordigd. Er is geselecteerd op een gelijke verdeling van de verschillende soorten speelgoed en de bijbehorende testmethodes. Alle monsters zijn onderzocht op de brandveiligheid volgens de aangewezen norm EN 71-2 [4]. Daarnaast zijn 41 monsters onderzocht op de afgifte van formaldehyde en zijn er 42 monsters onderzocht op de afgifte van azokleurstoffen. Er is daarbij speelgoed gekozen dat kleurrijk is, waarop kan worden gesabbeld of dat in aanraking komt met de huid.
1 Warenwetbesluit Speelgoed (Warenwet) van mei 1991, Koninklijke Vermande B.V. (Lelystad). 2 Warenwetbesluit formaldehyde in textiel (Warenwet) van maart 2001, Koninklijke Vermande B.V. (Lelystad). 3 Warenwetbesluit Azo-kleurstoffen (Warenwet) van april 1998, Koninklijke Vermande B.V. (Lelystad). 4 EN 71-2:2007. Veiligheid van speelgoed - Deel 2: Brandbaarheid. ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
1 van 5
Bijlage 1 geeft een overzicht van het bemonsterde speelgoed en de resultaten van het brandgedrag. In bijlage 3 zijn de resultaten van de afgifte van formaldehyde en azo-kleurstoffen te vinden. In bijlage 4 is een volledige beschrijving van de testmethodes te vinden.
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
2 van 5
4. RESULTATEN 4.1 Brandveiligheid In totaal zijn 106 monsters getest op de brandveiligheid volgens EN 71-2. Per categorie speelgoed is een testmethode voorgeschreven en zijn er eisen gesteld. Zo worden er eisen gesteld aan de voortplantingssnelheid van de vlam, smeltdruppels, aanwezigheid van een waarschuwingszin, of het speelgoed zelfdovend is of aan de opgebrande lengte van het speelgoed. In de onderstaande tabel is een overzicht te vinden van het aantal onderzochte monsters en het aantal dat niet voldoet aan de eisen. Er is hierbij een onderverdeling per soort speelgoed gemaakt. Soort speelgoed
Baard, snor, pruik etc. Hoofddeksel en masker Verkleedkostuum Speeltent Zacht gevuld speelgoed Totaal
Aantal
22 31 23 14 16 106
Overschrijding voortplantingssnelheid vlam n.v.t. 9 2 0 0 11
Ontbreken Smeltdruppels Niet Overschrijding waarschuwingszelfdovend opgebrande zin lengte n.v.t. n.v.t. 6 2 n.v.t. n.v.t. 0 n.v.t. 4 n.v.t. n.v.t. n.v.t. 1 1 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0 n.v.t. 5 1 6 2
n.v.t. = voor de betreffende categorie speelgoed is deze eis niet gesteld
In totaal voldeden 23 van de 106 (22%) onderzochte speelgoed monsters niet aan één of meer eisen voor de brandveiligheid. In 18 van die 23 gevallen werden de eisen voor het brandgedrag overschreden. In de overige 5 gevallen was een verplichte waarschuwingszin niet aanwezig. Alle knuffels voldeden aan de wettelijke eisen. De overige soorten speelgoed hebben relatief een vergelijkbaar aantal overtredingen (14 tot 29%). In bijlage 1 zijn de eisen en de overtreding per categorie speelgoed nader toegelicht. 4.2 Afgifte formaldehyde In totaal zijn 41 van de 106 monsters speelgoed onderzocht op de afgifte van formaldehyde. Volgens EN 71-9 [5] mag de afgifte van formaldehyde uit speelgoed niet meer dan 30 mg/kg zijn, als het speelgoed bestemd is voor kinderen jonger dan drie jaar. Daarnaast worden er specifieke eisen gesteld in het Warenwetbesluit formaldehyde in textiel: de afgifte mag niet meer dan 120 mg/kg bedragen. In 36 speelgoedmonsters was de afgifte van formaldehyde niet aantoonbaar of kleiner dan 8 mg/kg. In vier speelgoedmonsters bleef de afgifte onder de limiet van 30 mg/kg. In een geval is een afgifte van 170 mg/kg formaldehyde gemeten en werd de limiet van 30 mg/kg dus overschreden. Het betrof echter een verkleedkostuum voor kinderen ouder dan drie jaar. De limiet van 120 mg/kg volgens het Warenwetbesluit formaldehyde in textiel werd echter ook overschreden. 4.3 Afgifte azo-kleurstoffen In totaal zijn 42 van de 106 monsters speelgoed onderzocht op de afgifte van azo-kleurstoffen. In EN 71-9 is aan zestien kleurstoffen een limiet gesteld aan de afgifte uit speelgoed. De afgifte mag niet meer dan 10 mg/kg zijn. Daarnaast is in het Warenwetbesluit Azo-kleurstoffen een limiet van 30 mg/kg gesteld aan 22 kleurstoffen.
5 EN 71-9:2005. Veiligheid van speelgoed - Deel 9: Organische chemische verbindingen – Eisen. ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
3 van 5
In 41 speelgoedmonsters was de afgifte van azo-kleurstoffen niet aantoonbaar. In slechts een geval is een afgifte van 277 mg/kg aan 4-aminoazobenzeen (oftewel ‘solvent yellow 1’) gevonden. Het betrof een carnavalshoed die niet specifiek voor kinderen is bestemd. Deze kleurstof is zowel in EN 71-9 als in het Warenwetbesluit Azokleurstoffen geregeld. In beide gevallen werd de limiet (10 mg/kg respectievelijk 30 mg/kg) overschreden.
5. EFFECT MARKTONDERZOEKEN BRANDVEILIGHEID TEXTIEL SPEELGOED 2004, 2005, 2006, 2007 EN 2008 In 2004, 2005, 2006 en 2007 zijn vergelijkbare marktonderzoeken uitgevoerd voor de brandveiligheid van textiel speelgoed. Door de resultaten van de marktonderzoeken met elkaar te vergelijken, kan het effect van vijf jaren handhaving worden vastgesteld. In de onderstaande tabel is weergegeven hoeveel monsters niet voldeden aan de eisen gesteld volgens EN 71-2 en hoeveel monsters per marktonderzoek zijn onderzocht. Dit is ook in percentages uitgedrukt, het zogenaamde ‘overtredingpercentage’. Er is opnieuw een onderverdeling per categorie speelgoed gemaakt. Marktonderzoek Baard, snor, pruik etc. Hoofddeksel en masker Verkleedkostuum Speeltent Zachte gevuld speelgoed
2004 8 van 19 (42%) -
2005 0 van 68 (0%)
2006 4 van 9 (44%) 5 van 15 (33%) 1 van 53 (2%)
2007 1 van 2 (50%) 9 van 24 (38%) 12 van 120 (10%) 1 van 7 (14%) -
2008 6 van 22 (27%) 9 van 31 (29%) 6 van 23 (26%) 2 van 14 (14%) 0 van 16 (0%)
In bijlage 2 is per speelgoedsoort en per marktonderzoek weergegeven welke soort overtreding het betrof. Tijdens de afgelopen vijf jaren marktonderzoeken voldeden 64 van de 423 (15%) onderzochte monsters niet aan de eisen die gesteld zijn aan de brandveiligheid van speelgoed. In 20 gevallen betrof het speelgoed waarbij de verplichte waarschuwingszin niet aanwezig was. Over het algemeen valt op dat nagenoeg al het zachte gevulde textiel speelgoed aan de wettelijke eisen brandveiligheid blijft voldoen. Voor de speeltenten is een verbetering waarneembaar. De overtredingen zijn voornamelijk het ontbreken van de waarschuwingszin en niet zozeer het overschrijden van het brandgedrag. Voor de overige drie soorten speelgoed is er geen verbetering waarneembaar in de vijf jaren toezicht en handhaving. Deze soorten speelgoed zou je onder één noemer kunnen scharen, namelijk verkleedartikelen. Voornamelijk voor pruiken, snorren, baarden, hoofddeksels en maskers is het product niet altijd specifiek ontworpen voor kinderen, ondanks dat deze artikelen vaak zijn voorzien van een CE-markering. Daarom is het niet altijd duidelijk of deze artikelen onder de juridische definitie van speelgoed vallen. Maar om de gehele brandveiligheid van textiel speelgoed in kaart te brengen zijn deze artikelen wel meegenomen in de marktonderzoeken.
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
4 van 5
6. CONCLUSIE Brandveiligheid In totaal voldeden 23 van de 106 (22%) onderzochte speelgoed monsters niet aan de eisen voor de brandveiligheid. Voornamelijk de eisen voor het brandgedrag werden overschreden. De resultaten van het huidige marktonderzoek zijn vergelijkbaar met voorgaande marktonderzoeken in 2004, 2005, 2006 en 2007. Er is dus geen tot weinig effect waarneembaar in de vijf jaren toezicht en handhaving. Per categorie speelgoed kan het volgende geconcludeerd worden: Nagenoeg al het zachte gevulde textiel speelgoed blijft aan de eisen voldoen, hiermee kan dus veilig worden gespeeld; Voor de speeltenten is een verbetering waarneembaar, maar de overtredingen leiden niet direct tot gevaarlijke situaties. Voorlopig is er geen (andere manier van) toezicht noodzakelijk; Voor verkleedartikelen is er geen verbetering waarneembaar in de vijf jaren toezicht en handhaving. Op deze artikelen zou de VWA een andere manier van toezicht moeten houden. Bijvoorbeeld door de producenten en importeurs in kaart te brengen en de resultaten voor te leggen en te bespreken. Daarna kan er een nieuwe en effectievere aanpak van toezicht worden vastgesteld. Afgifte formaldehyde en azo-kleurstoffen Nagenoeg alle speelgoed dat onderzocht is op de afgifte aan formaldehyde en azo-kleurstoffen voldeed aan de wettelijke eisen. In totaal voldeden slechts 2 van de 45 onderzochte speelgoed monsters (4%) niet aan de eisen die hieraan gesteld zijn. Met betrekking tot deze chemische stoffen is het aannemelijk dat er veilig met textiel speelgoed kan worden gespeeld.
7. MAATREGEL- EN INTERVENTIEBELEID Volgens het specifiek interventiebeleid productveiligheid (IB 01-SPEC 04) worden een overschrijding van de voortplantingsnelheid van de vlam, het afvallen van smeltdruppels, het niet doven van de vlam binnen de voorgeschreven tijd en afstand en de afgifte van formaldehyde en azo-kleurstoffen als ernstige overtredingen gezien. Het ontbreken van de waarschuwingszin wordt als een overtreding gezien. Tegen zes fabrikanten is een boeterapport opgemaakt en tegen één fabrikant is een schriftelijke waarschuwing opgemaakt. Tegen de overige achttien producten/fabrikanten zijn geen maatregelen genomen: In vier gevallen is een screening uitgevoerd en niet een officiële testmethode; In negen gevallen betrof het producten, zoals hoofddeksels en pruiken, die niet specifiek voor kinderen bestemd zijn; In drie gevallen, namelijk pruiken, was de norm voor brandveiligheid onduidelijk en verkeerd geïnterpreteerd; In de resterende twee gevallen is een voortplantingssnelheid van de vlam gemeten onder de maatregelgrens van110%.
8. BIJLAGEN Bijlage 1: Overzicht resultaten brandgedrag en vezelsamenstelling; Bijlage 2: Overzicht resultaten marktonderzoeken 2004, 2005, 2006, 2007 en 2008; Bijlage 3: Overzicht resultaten afgifte formaldehyde en azo-kleurstoffen; Bijlage 4: Beschrijving testmethodes.
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
5 van 5
Bijlage 1: Overzicht resultaten brandgedrag en vezelsamenstelling Baard, snor, pruik et cetera, gemaakt van wol, haar of vergelijkbaar materiaal (die meer dan 50 mm uitsteken van het speelgoedoppervlakte) (n=22) ISI nr
Omschrijving
Wasvoorschrift
Vezels
Zelfdovend?
54001509 54022484 54022492 54022506 54022514 54022522 54022549 54022557 54023081 54023154 54023413 54023448 54023464 54023472 54023499 54023502 54057636 54057679 54057687 54057695 54057709 65023529
Kinderpruik Korte baard – grijs Pruik - blauw/wit Pruik – groen Pet + rastahaar Pruik – groen Pruik + baard – abraham Pruik – paars Pruik – indiaan Pruik – clown Pruik – viking Pruik – Sarah Pruik – clown Pruik – afro Pruik - rood-wit-blauw Pruik – vlammen Pruik – Punk Pruik – gorilla Pruik – indiaan Pruik – blond, jaren 50 Pruik – clown Regaecap
Onbekend Geen Geen Geen Geen Geen Geen Geen Handwas Geen Geen Onbekend Geen Geen Geen Geen Onbekend Geen Geen Geen Geen Geen
Onbekend Onbekend Synthetisch Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Synthetisch Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend 100% polyacryl
Ja (binnen 5 sec) Ja Ja Ja Nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Nee Ja Ja (binnen 4 sec) Nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja (binnen 10 sec)
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
Opgebrande lengte [%] 12 15 0 0 100 0 0 0 0 0 0 0 29 8 10 100 0 0 0 0 0 0
0/4
Methode CE 5.2 5.2 5.2 5.2 5.2 5.2 5.2 5.2 5.2 5.2 5.2 Screenen* 5.2 5.2 5.2 5.2 Screenen* 5.2 5.2 5.2 5.2 5.2
Onbekend Nee Ja Nee Nee Ja Nee Ja Ja Nee Ja Onbekend Ja Ja Ja Nee Onbekend Ja Ja Nee Nee Nee
Toelichting: Zes van de pruiken doofden niet binnen de voorgeschreven twee seconden na het contact met de vlam; Bij twee van deze pruiken brandde meer dan de voorgeschreven 75% van de lengte van de pruik op.
Hoofddeksel en masker dat niet aan kostuum vastzit (n=31) ISI nr
Omschrijving
Wasvoorschrift
54001487 54001525 54001584 54001592 54022301 54022328 54022336 54023057 54023065 54023073 54023162 54023405 54023421 54023448 54023456 54023766 54023774 54023782 54023804 54023812 54023839 54056842 54056869 54056877 54056885 54056893 54056907 54056915 54056923 54057644 54057652
Muts + groen haar Masker - hilka Masker - clown Masker - oma Baret Zonnehoed Pet Hoed - Happy Birthday Hoed – piraat Muts + groen haar Hoed – dierenkop Masker - horror Masker - Dracula Masker - Sarah Masker - Venetiaans Masker - oma Baret Hoed - clown Tovernaarsmuts Hoed - heks Hoed - cowboy Hoed - cowboy Masker - Oma Masker - Dracula Masker - Satan Masker - alien Hoed - heks Masker - Clown Hoed - cowboy Masker – zwart wit Masker - horror
Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Niet wassen 30°C Handwas Niet wassen Geen Geen Geen Geen Geen Geen Geen Geen Geen Geen Handwas Geen Handwas Niet wassen Geen Geen Geen Geen Handwas Geen Geen Geen Geen
Vezels
VoortplantingsZelfdovend snelheid vlam [mm/s] Onbekend Ja NM Ja Ja 19 100% katoen 4 100% katoen 11 100% katoen 21 50% katoen/50% polyester 8 100% polyester 100% polyester Ja 11 Onbekend 12 Latex Ja NM 5 Ja 30 100% katoen 9 Onbekend 41 80% polyester/20% katoen 11 Onbekend 2 100% polyester NM Onbekend Ja 22 rubber + stof Ja NM NM 100% polyester Ja 6 Onbekend NM NM -
Methode
CE
Screenen* 5.4 Screenen* Screenen* Screenen* Screenen* Screenen* 5.4 Screenen* Screenen* Screenen* 5.4 Screenen* 5.4 Screenen* Screenen* Screenen* 5.4 5.4 5.4 Screenen* Screenen* Screenen* Screenen* Screenen* Screenen* 5.4 5.4 Screenen* 5.4 5.4
Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Ja Nee Ja Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Ja Ja Ja Nee Nee Ja Ja Ja Ja
Toelichting: Negen onderzochte hoofddeksels overschreden de maximale voortplantingssnelheid van 10 mm/s; De voortplantingssnelheid van de vlam van de overige 22 hoofddeksels was niet meetbaar (de tweede testdraad werd niet bereikt) of kleiner dan 30 mm/s of de monsters waren zelfdovend.
*Er is onvoldoende stof aanwezig om de test uit te kunnen voeren volgende de voorgeschreven testmethode (100 bij 610 mm). De test is daarom met een kleinere afmeting materiaal uitgevoerd. ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
1/4
Verkleedkostuum (n=23) ISI nr
Omschrijving
Wasvoorschrift
Vezels
54001517 54022158 54022239 54022271 54022344 54022352 54022565 54022573 54022581
verkleedkostuum - matroos Jurkje Verkleedpyama - Doornroosje Pyama - prinses Badjas - prinses verkleedkostuum - ballerina verkleedkostuum - beer verkleedkostuum - halloween verkleedkostuum - Barbie
Onbekend 40°C 40°C 40°C 40°C 30°C 40°C Handwas Handwas
54022603 54022611 54022921 54022948 54022956 54022964 54023022 54023049 54023081 54023103 54023111 54023138 54023146 54023723
verkleedkostuum - superman verkleedkostuum - petticoat verkleedkostuum - superman verkleedkostuum – overall Verkleedkostuum - cowboy verkleedkostuum - prinses verkleedkostuum - prinses Verkleedkostuum - cowboy verkleedkostuum - Indiaan verkleedkostuum - prinses verkleedkostuum - prinses verkleedkostuum - prinses verkleedkostuum - superheld verkleedkostuum - matroos
Niet wassen 30°C 30°C Niet wassen 30°C Geen Geen Handwas Handwas 30°C Geen Niet wassen 40°C Handwas
100% katoen 100% katoen katoen 82% polyamide/18% elastan 100% polyester 85% polyester/15% elastan 100% katoen 100% polyester 77% polyester/21% polyamide/2% veren 100% polyester 100% polyester 100% polyester 100% katoen 100% polyester 100% polyester 100% polyester 100% katoen Onbekend 54% nylon 46% polyester Onbekend Nylon/polyester Onbekend 100% polyamide
Waarschuwing Voortplantingssnelheid vlam [mm/s] Onbekend NM Nee 27 Nee 30 Nee 4 Nee 2 Nee NM Nee 32 Ja NM Ja NM Nee Nee Ja Ja Ja Nee Ja Ja Ja Ja Nee Ja Nee Ja
NM NM NM 23 NM NM 25 38 15 NM 28 7 30 NM
Methode CE 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4
Onbekend Nee Nee BR Nee Nee Nee Ja Ja Ja
5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4
Ja Nee Ja Ja Nee Ja Ja Nee Ja Ja Ja Ja Ja Ja
5.4 5.4 5.4 5.4
BR
BR BR
Toelichting: Twee onderzochte verkleedkostuums overschreden de maximale voortplantingssnelheid van de vlam van 30 mm/s; Vier verkleedkostuums hadden een voortplantingssnelheid van de vlam tussen 10 en 30 mm/s. Dit heeft als gevolg dat er een zin aanwezig moet zijn die waarschuwt dat het artikelen buiten bereik van vuur gehouden moet worden (“Waarschuwing, buiten bereik van open vuur houden!”). In 4 gevallen bleek de zin niet aanwezig te zijn; De voortplantingssnelheid van de vlam van de overige 13 verkleedkostuums was niet meetbaar of was kleiner dan 10 mm/s.
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
2/4
Speeltent (n=14) ISI nr
Omschrijving
Wasvoorschrift
Vezels
Waarschuwing Voortplantingssnelheid vlam [mm/s] NM 54001495 Wigwam Onbekend Onbekend Onbekend NM 54022131 Speeltent - piraat Geen Onbekend Ja NM 54022379 Iglo Handwas 100% polyethyleen Ja NM 54022387 Speeltent - hemel Handwas 100% polyester Ja NM 54022395 Speeltent - hemel Handwas 100% polyester Ja NM 54022409 Speeltent - tunnel Handwas 100% polyester Ja NM 54023006 Anti-UV tent Geen Onbekend Ja 21 54023014 Speeltent - schoonheidssalon Geen Onbekend Ja 15 54023189 Iglo Geen Onbekend Ja NM 54023197 Wigwam Geen Onbekend Ja 12 54023731 Speeltent - tunnel Geen Onbekend Ja 27 54023758 Wigwam Geen Onbekend Nee 15 54056931 Speeltent - circus Geen Onbekend Ja 12 54056958 Wigwam Met vochtige doek afnemen Onbekend Ja
Smelt druppels/ brandende delen Nee Ja Ja Ja Nee Nee Ja Ja Ja Ja Ja Nee Ja Ja
Methode CE 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4 5.4
Onbekend Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja BR Ja Ja
Toelichting: Geen van de onderzochte speeltentjes overschreed de maximale voortplantingssnelheid van de vlam van 30 mm/s; Bij zes speeltentjes is een voortplantingssnelheid van de vlam gemeten tussen 10 en 30 mm/s. Net als voor verkleedkostuums moet dan dezelfde waarschuwingszin aanwezig. In een geval bleek deze zin niet aanwezig te zijn; Bij twee speeltentjes is een voortplantingssnelheid van de vlam gemeten tussen 20 en 30 mm/s. In dit geval mogen er geen smeltdruppels of brandende delen van het speelgoed afvallen. Dit bleek eenmaal wel het geval te zijn; De voortplantingssnelheid van de vlam van de overige acht speeltentjes was niet meetbaar of kleiner dan 10 mm/s.
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
3/4
Zacht gevuld speelgoed (n=16) ISI nr
Omschrijving
Wasvoorschrift
Vezels
54022166 54022174 54022182 54022204 54022212 54022247 54022255 54022263 54022298 54022417 54022433 54022441 54022468 54022476 54022972 54022999
Sabbeldoekje Knuffel – elfje Knuffel - telefoon Knuffel – haas Voelboekje Knuffel - bloem Voelboekje Knuffel – Goofy Knuffel – giraf Knuffel – muis Knuffel – draak Voelboekje Knuffel – lieveheersbeestje Knuffel - kikker Knuffel - sleutels Boekje - boerderij
40°C Niet wassen 40°C Handwas 40°C 30°C Geen Geen Niet wassen Niet wassen 30°C 30°C Alleen oppervlakte 30°C Wasmachine Geen
100% polyester polyester/acrylaat polyester/katoen polyester/katoen polyester/katoen Onbekend 100% polyester Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Polyester Onbekend Polyester Onbekend
VoortplantingsZelfdovend snelheid vlam [mm/s] Ja 5 Ja 4 Ja 9 Ja 3 Ja NM Ja 16 Ja NM Ja 1 Ja 4 Ja NM Ja 4 Ja 7 Ja NM Ja 8 Ja 2 Ja NM
Methode CE 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5
Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja
Toelichting: Geen van de onderzochte speeltentjes overschreed de maximale voortplantingssnelheid van de vlam van 30 mm/s of was niet zelfdovend.
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
4/4
Bijlage 2: Overzicht resultaten marktonderzoeken 2004, 2005, 2006, 2007 en 2008 Baarden, snorren, pruiken et cetera Marktonderzoek 2004 2005 2006 2007 2008
aantal 2 22
niet zelfdovend 1 6
Hoofddeksel en masker dat niet aan kostuum vastzit Marktonderzoek
aantal
2004 2005 2006 2007 2008
24 31
overschrijding voortplantingssnelheid vlam 9 9
niet zelfdovend
overschrijding voortplantingssnelheid vlam 2 6 2
ontbreken waarschuwingszin 2 6 4
overschrijding voortplantingssnelheid vlam 4 1 0 0
ontbreken waarschuwingszin 2 4 1 1
overschrijding voortplantingssnelheid vlam 0 1 0
niet zelfdovend
0 0
Verkleedkostuum Marktonderzoek 2004 2005 2006 2007 2008
aantal 9 120 23
Speeltent Marktonderzoek 2004 2005 2006 2007 2008
aantal 19 15 7 14
smeltdruppels 2 0 0 1
Zacht gevuld speelgoed Marktonderzoek 2004 2005 2006 2007 2008
aantal 68 53 16
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
0 0 0
0/4
Bijlage 3: Overzicht resultaten afgifte formaldehyde en azo-kleurstoffen ISI nr 54001487 54001517 54001525 54022131 54022158 54022166 54022174 54022182 54022204 54022212 54022239 54022247 54022255 54022263 54022271 54022336 54022344 54022352 54022417 54022425 54022433 54022441 54022468 54022476 54022565 54022573 54022581 54022603 54022611 54022921 54022948 54022956 54022964 54022972 54023006 54023014 54023022 54023073 54023081 54023103 54023111 54023138 54023154 54023162 54023421
Omschrijving Muts + groen haar Verkleedkostuum – matroos Masker - hilka Speeltent - piraat Jurkje Sabbeldoekje Knuffel - elfje Knuffel- telefoon Knuffel - haas Voelboekje Verkleedpyama - Doornroosje Knuffel - bloem Voelboekje Knuffel - Goofy Pyama - prinses Pet Badjas - prinses Verkleedkostuum - ballerina Knuffel - muis Handdoek/cape knuffel - draak Voelboekje Knuffel - lieveheersbeestje Knuffel - kikker Verkleedkostuum - beer Verkleedkostuum - halloween Verkleedkostuum - Barbie Verkleedkostuum - superman Verkleedkostuum - petticoat Verkleedkostuum - superman Verkleedkostuum - overall Verkleedkostuum - cowboy Verkleedkostuum - prinses Knuffel - sleutels Anti-UV tent Speeltent - schoonheidssalon Verkleedkostuum - prinses Muts + groen haar Verkleedkostuum - indiaan Verkleedkostuum - prinses Verkleedkostuum - prinses Verkleedkostuum - prinses Pruik - clown Hoed - dierenkop Masker - Dracula
Formaldehyde [mg/kg] NA NA NA NA NA NA <8 NA NA <8 <8 NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA 11 NA 14 NA 14 NA NA NA NA <8 <8 11 NA 18 170 NA NA
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
Azo-kleurstoffen [mg/kg] NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA SW NA 4-aminoazobenzeen (277 mg/kg) BR NA
1/4
Bijlage 4: Beschrijving testmethodes Testmethode 5.2 De brander wordt ingesteld met een vlamhoogte van 20±2 mm. Het speelgoed wordt getest in verticale richting. De brander wordt gedurende 2±½ seconden op onderaan het testmateriaal gehouden of op 10 mm afstand van het speelgoed. Testmethode 5.4 Het speelgoed wordt gewassen volgens de instructies op het etiket of label. Indien er geen wasinstructies zijn aangegeven, dan wordt het artikel twee maal gedurende 10 minuten in kraanwater van 20°C gelegd. Daarna wordt het twee minuten nagespoeld in demiwater en gedroogd. Het speelgoedartikel hoeft echter niet gewassen te worden als er op het etiket staat aangegeven dat het niet gewassen hoeft te worden. Vervolgens wordt er een lapje van 100 x 610 mm of worden er twee lapjes van 100 x 310 mm uit het speelgoed geknipt. De brander wordt verticaal opgesteld en ingesteld met een vlamhoogte van 40±3 mm. De stof wordt geplaatst in een hoek van 45±1°C. Het lapje stof wordt getest in verticale richting, waarbij katoenen markeerdraden zijn gespannen. De brander wordt gedurende 10±1 seconden tegen het testmateriaal gehouden en de voortplantingssnelheid van de vlam wordt in mm/s gemeten. Testmethode 5.5 De brander wordt ingesteld met een vlamhoogte van 20±2 mm en in een hoek van 45°C. Het speelgoed wordt getest in verticale richting. De brander wordt gedurende 3±½ seconden op 5 mm afstand van het testmateriaal gehouden en 20 tot 50 mm boven het laagste punt van het speelgoed Formaldehyde Het speelgoed is onderzocht op de afgifte van formaldehyde volgens SOP CHE01-WV443. Ongeveer 1 gram geknipt materiaal in stukjes van circa 1 cm2 wordt afgewogen in een goed sluitbare monsterfles. Hieraan wordt 100 ml water van 40°C toegevoegd. De fles wordt afgesloten en gedurende 60 minuten in een oven van 40°C weggezet. De oplossing wordt af en toe gemengd en daarna tot kamertemperatuur afgekoeld. Aan 5 ml van de oplossing wordt 5 ml acetyl aceton reagens toegevoegd, gemengd en gedurende 30 minuten in een waterbad weggezet van 40°C. Na afkoelen wordt de oplossing overgebracht in een vial. Het ontstane lutinederivaat wordt met behulp van HPLC met een DAD detector bij 410 nm geanalyseerd. Azokleurstoffen Het speelgoed is onderzocht op de afgifte van azo-kleurstoffen volgens 14362-4. Een bekende hoeveelheid vezel wordt in een soxhletfilter gestopt en gedurende 9 uur geëxtraheerd met 90 ml chloorbenzeen met behulp van een soxhletopstelling. Met een filmverdamper wordt het chloorbenzeen extract ingedampt tot bijna droog. Het residu wordt overgebracht in een reageerbuis met in totaal 7 ml methanol waaraan 9 ml NaOH-oplossing (2% m/m in water) wordt toegevoegd. Na schudden wordt hieraan 1 ml natriumdithionietoplossing (200 g/L in water) toegevoegd. De oplossing wordt krachtig geschud en gedurende 30 minuten in een waterbad van 40ºC weggezet. De oplossing wordt in één minuut in een ijsbad tot kamertemperatuur afgekoeld. Hieraan wordt 5 ml interne standaard oplossing (naphthalene-d8 in 3,3’,5,5’-tetramethyl benzidine) en 7 gram NaCl toegevoegd en gedurende 45 minuten geschud. De oplossing wordt gescheiden in lagen door 15 minuten te centrifugeren. Na filtratie (en eventuele verdunning) wordt de bovenste met behulp van GC-MS geanalyseerd.
ND082214: Veiligheid textiel speelgoed – Brandgedrag, formaldehyde en azo-kleurstoffen
2/4