Nieuwe rapporten Mitigerende
den
compenserende
en
maatregelen
hoofdwegennet
aan
voor
geconcludeerd dat
sing ook
bevorderen
verzachtende
gelen
te
de
de
bij
Over
600
het
van
aanbevelingen
van
kunnen
gewonnen sies komen
Cuperus
de
K.J.
en
worden.
Canters
dit soort
Tot
het
van
op
schonen
door
Met de
terug-
conclu-
N, van der
onderzoekers
dan
R.
Fluit,
de
Leiden. De samenstellers
in
W.
rapport wéten:
Heerenveen,
Het
nader
regio’s
Eindhoven
behandelt
rapport
van
in
kort
te
wegen
samenhangendeonderwerpen deze
wat
heel
de
problemen
heel
is dat zo
is,
is
teratuur
vullende
het
het
bijvoorbeeld een
gen
rond
dan die
een
Wat
weinig
Hier
informatie
kan
worden
alleen
in
wel
jammer
wat
heel
lit-
aan-
overmaking
titel
der Fluit, R.
van
Cuperus
compenserende voor
maatregelen
het bevorderen
van
plus uitvoerige bijlage,
den
en een
voorstel
voor
trum
Cen-
(1990).
Leiden,
postbus
inclusief
Prijs ƒ 25,-
bladzij-
litteratuuropgave
kaarten,
Rijksuniversiteit
RA Leiden.
Mitigerende
het hoofdwegen-
natuurwaarden 98
landelijkeaanpak
voor voor
Milieukunde
2300
9518,
Canters: aan
verzend-
kosten.
beter Een
boer
voor
natuur
deze
voor
het
slootkantbeheer
delijk
weidegebieden lijkt
Worden
sloten
wordt
waar
om
het
toepasbaar fecten
Uit ker
vaak
een
veehouders
flink
dat om
aantal
voor veehouders
kosten-
of
natuurmaar
toe,
werk
om
of
mogelijke
flora
op
en
het
het
gevallen
werkbesparing.
op
ten van
Verder kan
is. resultaten
Dit betreft de effec-
gegeven.
de natuur
(wei-
de
land-
en
op
inpasbaarheid
wordt
Ingegaan
bedrijfsresultaten).
en
culturele
sociaal-
beheersmaatrege-
van
len. Ten slotte worden van
hel
de
belangrijkste resultaten
onderzoek
naar
landbouwbedrijven
het
onderzoek
in
rustperiode is
jaar
en
brengen
komt
het
het
voor
de
van
landproduktie eenkomsten
extensief
naar
voor
beheers-
voren
in
vegetatiebeheer Een
de
be-
betekenen
het het
terug-
lagere
een
met
een
kan
in
bedrijven
ruwvoertekort
wordt
te
op de eisen
stemmen
percelen
meste
dacht
den,
en
de broed-
te
ondermeer
besteden
en
de de
en
om
voor
het
te
ruim
ar-
meer
van
af
stellen
vestiging
en
aan-
licht
be-
perceelsran-
bevorderen
mogelijkheden van door
en
re-
be-
het beheer
de
beheer
een
van
voor
weidevogels
graslanden
voorlichting
schapsbeheer
een
opgroeiperiode,
aan
kruidenrijke
over
die
gebieden en
gebruik
aantrekkelijk zijn
Aanbevolen
ze-
Het
en
gras-
Beheersover-
blijken goed inpasbaar
graslandgebruik.
de
voor-
rustperiode
voederwaarde.
en
dat
weidevogelbeheer
bemesting.
servaatsgronden
ren
de
naar
moeilijke produktie-omstandighedenen
met
aan
en
graslandgebruik
bemesting
minder
ver-
landschapsbeheer
gebiedsnlveau.
op
langrijkste maatregel
tijdens
wor-
belang
belangrijkste
de
dat
overheidsbeleid,
het van
beeld
een
ecologische, landbouwkundigeen
de
be-
met
geeft
en
(graslandproduktie, graskwaliteit, bedrijfs-
voering
drijven
proble-
toegepast
en
land-
tussen
problemen
graslandvegetatie)
en
beidsaanbod.
waarin
de
in
naar
natuur-
van
beheersmaatregelen op
ef-
schonen.
zonder
door
landbouwbedrijven. Het
landschap
worden
en
een
hun
jaar schonen
kan worden
en
fauna.
was
Utrecht
en
een sloot
of
problemen
onderzoek
oversloegen bij blijkt
plaats
waterschappen
Zuid-Holland
in
een keer
in
van het
de
veel
zonder
en
in
onderzocht
neveneffecten
onderzoek
men
is
ging daarbij
onderdeel
achttiental
drijf
ook
schonen
veehouders
experiment een
Daarom
jaar
eventuele
Belangrijk
alleen
mogelijk
is. Het
voor
niet
veen-
’binnensloten’.
jaar geschoond
neemt
bespaard.
in
verlaging
een
van
slootkantvegetatie
veehouders
kosten
om
de
van
in
liggen
te
het
om
dan
jaarlijks,
van
waarde
veehouders
schoningsfrequentie
de
van
door
eerst
en
onderzoek
van
bouw
op
door
problemen
Vervolgens
effecten
en
ontwikkelingen
van
Uit natuurvrien-
voor
181
onderzoek
uitgebreid
een
van
schelst
verslag bouw,
planning
natuur?
en
82
onder vermelding
Leiden,
en
Verkrijgbaar
girorekening
25,- op
figuren
en
Leiden
landschapsbeheer
en
landschapsbeheer
door
slootschonen:
belangrijke mogelijkheid
Rotterdam.
uit-
water-
en
tabellen
RUL,
mogelijkheden
meld
Minder vaak
veehouders
landbouwbedrijven
devogels
net
f
van
Biologie
Natuur-
ten
en
Minder
Verslag
6-83.699.
en
Pierre Maréchal N.
Keurs:
natuur?
ter en
3 bijlagen, (1991). Uitg. Milieubiologie Rijksuniversiteit
van
gehaald.
& K.J.
met
samenwerking
Eindverslag
met
buitenlandse
nog
boer
schappen. 64 bladzijden,
kunt
eekhoornbrug-
van
aandacht aan
besteed.
uit
wegennet samenhangen.
maken
voorbeeld.
goed
ideeën
goede
situaties
andere
opdoen voor
Zo is
heel
je
waar
rapport
W.J.
&
voor
slootschoningsexperimentin Zuid-Holland,
gevoerd
de
Een
ge-
onder-
en
manier.
goede, beknopte
een
jaar
ook
dan
Enschede.
en
bestek
bouwt
op
Brussel
van
slootschonen: beter
van het
uitgewerkt
het
van om
is
waterschappen
voor
problematiek van doorsnijdingen van
met de
van
drie
(wat) grotere schaal
N.A.
Twisk,
vaak
name van
hebben
geringe
natuurwaarden
te verwachten.
slootkantvegetatie zijn
Zuidhollandse Milieufederatie,
Centrum
of
geen
andere
op
jaar schonen
probleem behoeft
geen
wenst.
door
Milieukunde
eenvoudige aanpasom het
vooralsnog
er
effecten
Toestaan
momen-
natuur
veel
zou
dat
en
het
het on-
van
komt
hoofdwegennet
vormen
negatieve
na-
dertig miljoen
kosten
jaarlijkse
de
achthonderdzestigmiljoen gulden.
op
reeks
De
jaar.
per
derhoud
van
aan
miljoen gulden.
dat
is
twintig jaar gerekend
gulden teel
kosten
ingelost:
aanleg
schuld
hoofdwegennet opgebouwde tuur worden
maatre-
compenserende
en
kan
nemen
waterschappen
voor
natuurwaarden
van
te
Door
met
het controlebeleid
van
natuur-
aan en
landbouwbedrijven.
boeland-
Tevens 233
aanbevolen
wordt
tienotabeleid,
uitvoering perceels-
gebiedsniveau meer
veau, op
den
de het
bij
naast
de
aan
ecologische
mogelijkheden
het
en
te beste-
combineren voor
land
verschil-
van
landbouwbe-
Natuur-
twee in kleur) 2
60,
verslag
het
25,-- op
Centrale Kas beheer
Het
Centrum
in
de
Europese
rivieren:
de
in
de
Rijn,
’River
de
Po,
onderzoek
hiervan
lang
de
len,
ter
Aan
de hand
and
policy
het
de Gua-
worden
van
diverse
Hiervoor
de
de
doet ten
lingen,
die
herstel
van
033
EG-niveau
op
slotte
De
met name
zich
natuurlijke
dit niveau
op
richten
waarden
RJ.
op behoud
V. Loeffen
Kok,
policy
An
-
len, 16
& DJ.
Straathof:
68.
figuren (1990). Report
lieukunde. 277 486.
postbus f
Prijs
and
floodplains
Centrum
RA
het
van
16
bladzij-
Nederlandse
1165, 3800 BD Amersfoort,
postbus
noodzaak
-
is het
gebieden en
noodzaak
Natuurbeheer
overhandiging
workshop
op het
onderzoek
ministerie
is
voor
samenwerking dracht
J.D.
plaats tijdens
een
Na-
Landbouw,
van
uitgevoerd
door
Onderzoek
der Zee
de
met
van
het
SEA
Stichting
het ministerie
van
vond
van
drs.
Visserij,
en
Visserij.
en
Instituut
mogelijk-
en
de staatssecretaris
aangeboden aan
tuurbeheer
'Bescherm-
onderzoeksrapport
Gabor. De
Neder-
(NIOZ) en
in
in
op-
Natuur-
Landbouw,
Visserij.
en
onderzoek
schermde
is
onderdeel in
gebieden
de
van het
project uit
Noordzee’
tuurbeleidsplan. Dit project heid
en
Mi-
voor
de
071
Leiden,
verkent de
'Be-
het Na-
mogelijkheden
gebieden’ in
die er
te stellen
zijn
wenselijk-
'bescherm-
om
in de Nederlandse
sec-
-
nota wordt
(inclusief portokosten),
dis-
2 tabel-
bladzijden,
Uitg.
2300
9518,
15,-
River 106
European approach.
S.P.R,
Heslenfeld,
een
Gratis.
gebieden Noordzee,
lands
en
plaatsbepaling
'Beschermde
15 mei
de
Het
RG.A.
Havinga,
jager,
P.G.A. Heslenfeld
Ing.
de Groot,
in
ideevorming
mogelijkheden’
beheer
TC.
geïnteresseerd
rond de
Nadere informatie: Koninklijke
Rapport
Het
onder-
aanbeve-
langs Europese
nvleren
te-
te willen
tol
een
met natuurfuncties.
gebieden
619 841.
-
heden’
spe-
milieuproblemen
wordt
mogelijke oplossingen gezocht.
zoekgroep
in
Jachtbedrijf
Op
Euro-
zes
die
en
gebruiken tijdens
Een
Rentmeesterschap.
Noordzee
be-
komen
rivierengebied
van case-studies
de ont-
cussieavonden.
Landbouw,
geconstateerd. naar
rivieren
milieukundig Tevens
tekst. Goed te
be-
de natuur
de moderne
grondslag ligt bij
die ten
Jagers Vereniging,
sprake.
rivieren
pese
in
pro-
enkele
een natuur-
van
het
geschetst.
die
overige belangen
heeft
(in Joegoslavië).
beeld
zijn
nota
en
Pierre Maréchal
van
Thames,
de Sava
een
waarna
wordt
de
die
mensen
ontwikkelingen
die
zijn
gegaan,
aan
daarvoor
blijft
het
maar
rampzalig
zijn
iets
zijn
staat
'Doden
is.
natuurlijk ge-
geven
hoe
eeuw
zonder
Voor
te
in-
wor-
1991’.
Leiden
floodplains
deze
stevige
steeds mensen
natuur’
een
zomaar
nodig
immers een
er nog
’de
in
geven
de nieuwste
Goed
De bestudeerde
Loire,
en
geeft
lijk riviersysteem,
niet
den (1991).
dalquivir (in Spanje) Het
dat
in
interessante
vermelding
Dijkstra
overstromingsvlaktes
European approach’.
zijn
de
van
policy
Milieukunde
voor
blematiek
A
onder 60, H.
te
rug
heffen.
en
Natuur-
onderzoekrapport gepubliceerd over
een
-
and
kennelijk
overmaking
name
ten
Landbouw,
's-Gravenhage
floodplains
River
711
van
COAL-publikatie nummer
'voor
van
552
het ministerie
Visserij,
en
door
Verkrijgbaar
girorekening
van
Eind-
Natuurbeheer
Landbouw,
van
wikkelingen
’s-Herto-
daarom
is
zelf vaststellen
daarbij
ne
num-
Interprovinciaal
Landbouw,
Overleg Aangepaste
Visserij, ’s-Gravenhage. f
90-5059-010-1.
COAL-onderzoek.
ministerie
genbosch,
(waaronder
figuren
niet
de
van
Zelfs in
mens een
kan
heeft,
jacht
belang
gesteld. Inderdaad,
iets om
zeggen
land-
COAL-publikatie
ISBN
bijlagen (1991).
Bestuurlijk
45
bladzijden,
13 zwartwit foto's.
van
door
Landschapsbeheer
en
110
bouwbedrijven.
van
wordt
Het
ver.
overschat.
waar de
worden
onbegrijpelijk
Dijkstra;
mer
dat
gesteld
gedood
en
te
gruwelijk
natuur
op de
geven’,
drijven. H.
wordt
als Nederland
vloed den
duurzaam
een
gaat echt
gewenst,
predator
landbouwkundige
landschapsbeheer door
en
natuur-
bedrijfsni-
en
aandacht
en
beleidsinstrumenten
lende
is
het Rela-
van
meegezonden.
tor
van de Noordzee
en
het herstel
van
als
de
bijdrage
specifieke
het behoud
aan
natuur-
mariene
waarden.
Goed Rentmeesterschap Een
plaatsbepaling
den met
bij
de
natuurfuncties
uitgegaan
van
standpunt de
tekst
van
om
motiveren. manier gen
het
het
motivatie
kan
van
de
nature
een
predator
234
de
eigen
van
de
worden
gegevens
toe vertaald.
worden
het mag
betere
alleen
conclusie is die
van
deel
heden
Zo
dat
de eihet
lijkt
maar
naar
nog
de mens
uitmaakt
op
als
van
van het
dat deze veel
te
die
op
naar
uitgelegd. Om,
hier aan te verbinden
dag
’wise
van
eigen gedrag (het jagen)
gevolg
op
wordt
algemeen
één
begrip ecosysteem
ecosysteem,
Vereni-
en
gezien
onvermijdelijk
'natuurgebiedjes'
dator'
ontwikkeling
als
deze
van
de brochure
Over het
gezien
gebie-
Jagers
Uiteraard
jagers.
Maar
ondertitel
In
wetenschappelijke
specifieke
alsof
duurzame
worden
'verhalen'
is de
brochure.
natuur.
de
van
Een in
jachtbedrijf
Nederlandse
Koninklijke
ging uitgegeven
use’
van het
'pre-
plaatsen
deel
ten
deel
van
de
van van
de studie die
mens
de Noordzee zand- en
mijnbouw,
en
gen
te
het
zal treden
dat
haar
het herstel
één
Voor tot
meer dan
is in
visserij,
militaire
van
activi-
buisleidin-
onderzoek
van
verloop
gebieden
van
hierdoor
leveren
de concluactiviteiten
tijd
herstel
en
voor
voor
een
belang-
het behoud
aan
de natuurwaarden
bodemfauna
en
na
tot
aantal
levensgemeenschappen en
kunnen
twintig jaar,
vijftig jaar
Voor
de
van
beschermde
rijke bijdrage
zee.
leggen
activitei-
Nederlandse
reguleren zijn:
beëindiging van een
bepaalde gebieden
op
die
op
het
kabels.
NIOZ komt in
sie dat na in
gericht
grindwinning,
teiten, scheepvaart,
Het
is
binnen
van
vissen
kost
zeevogels
en
de Noorddit
circa
circa
vijf
zeezoogdieren twintig
tot tot
vijftig jaar.
de selectie van de te beschermen de studie een
viertal
kriteria
gebieden
gebruikt
die lei-
den tot
in
tus 1.
Noordzee
In dit
gebied is
bodemdieren
vat
het en
plaats treren
10.000
te beschermen.
routes
aantallen
In dit
van
Bovendien
gebied
worden
en
Bruinvissen,
als
en
beals
zijn
verblijf-
concen-
seizoensmigranten
van
Waddenzee
relatief
dolfijnen
in
grote
zeevogels
en
het
volgende maatrege-
met
dat
gen,
het
hun
strijd
woord.
zal
bij
soorten.
De
Voor
de
planten
van
bestaan,
doelgroep
dat een
eventueel
-
ping
mijnbouwinstallaof
(oil-based mud)
aanvullende ten
maatregelen
aanleg
en
toepassing
toepassing
gebied
aanzien
van
een mini-
tot
is
inhoud,
dat
voortvloeit
uit
conventies
de het
op
natuurbescherming (EG-Vogelricht-
lijn, verdragen
Bern
Bonn,
van
Ramsar,
en
toe-
komstige EG-Habitatrichtlijn), 2. De
Dit
Klaverbank
vrij
deel
800
(circa
enige grindgebied
derlandse
van
de
oliehoudende
laties worden
wordt
Verenigd Koninkrijk Noordzee
een
clusief de
boek
heeft
om
in de
wordt
het
Ne-
en
nog
Voor-
in
verboden
minimum bege-
met
overleg
Engelse
dit
van
omvang
sector
het
beschermde
een
met zwartwit
adressenlijst
en
Plantage
Middenlaan
Prijs
f
19,90.
in
agrarisch
natuurbeheer De
laatste
is
tuur
is
jaren
verschenen
er
de
over
niet
daarbij
de beleid
wordt
gebiedsgericht
Sterker
moeten
heer
gerept
dan
in
het
nota’s
van
beleid
verleden het
hoofd-
en
soortenbe-
lijkt
de boer
gaat
natuurontwikkeling.
na-
het bestaan-
ecologische
van
als
terugtreden
en
Naast
vergeten.
structuur, leid.
stortvloed
een
landelijke gebieden. De
In dit
te
natuurbe-
om
van
resultaatbeloning
rapport
dat de eerste
praktische stappen
Daartoe
gezet.
vier
zijn
is
het
verdient
maar
ontwikkeld
en
in
het
kunnen worden
is
wonder-
geen
verder
om
te worden
praktijk
ontwikkeld
experimentvoorstellen
uitgewerkt. Resultaatbeloning middel,
zó ver
te worden
gebracht.
La-
de
van
ten
in-
groot grindgebied (eventueel
Klaverbank)
in
verdroging
6 244 989.
-
Maréchal
status
mijnbouwinstal-
een
Milieuboek.
bij
in
de Natuur.
van
en
grafieken, bijlagen
en
2H, 1018 DD Amsterdam, 020
systeem
vanaf
geringe
aanbevolen
in
beschermde
grindwinning lozingen
de
).
bodemfauna.
voorkomen of tot
perkt. Vanwege bied
2
Noordzee,
gebied een
waarbij
geven,
en
het
km
betekenis
van
ongestoorde specifieke
gesteld wordt
het
bij
ver-
toch bedoeld
Het milieu
Vintges:
Resultaatbeloning
buisleidingen;
internationale
van
van
dieren
en
kans.
gemiste
verzuring, vermesting
Bestelbaar
facto-
nauwelijks
bladzijden, rijk geïllustreerd
foto’s, tekeningen
overi-
dum-
mijnbouw,
van
van
de natuur, 240
(1991).
gebiedsspecifieke
het beleid
van
Rolf Roos & Volken
ver-
Dat wil zeg-
waarvoor
de
plaats, gezien
is
dit
van
populatiegenetische
en
het
om
maar
of het toe-
moet zich realiseren
beschouwing zijn gelaten.
gereedschap
zijn,
gebruiker
boekwerk
na-
Het
bekijken.
te
verdwijnen
het
ver-
de
om
belangrijk
zeker heel
ethologische buiten
mode
is
interessante
gens
momenteel
alles
kenmermet
samengaan
bril
ook niet
nemen van
Nederlandse
punten
van
nostalgische
een
milieu-aspect klaart
dat de
tal
op
vertonen die
Het is
stedelijking.
Herkennen
vanaf
lozingen
beperken (water-based mud);
mum
te
te
ook,
Pierre
door sluiten voor alle
visserij
oliehoudende
ties voorkomen
-
de
gebied het gehele jaar
vormen van
-
worden
gebied
dan
voorgesteld:
len -
dit
hoe
begint
ren
beseffen
moeten gaan
natuur,
de eerste
waargenomen. Voor
hand
tuur
belang
van
vissoorten.
de
).
levensgemeenschappen
van vissen
de
de
van
een combinatie
mogelijk
opgroeigebied vele
sta-
2
km
die
zich
uit
en
noordwesten
deelgebieden
van
deel
ken
ten
typen
van
Nederlandse
komen:
(circa het
verschillende
het
voor een beschermde
direct
gebied
waddeneilanden
paai-
die
aanmerking
Een
in
gebieden
twee
de
van
status te
beleidsmakers,
landbouwbedrijfsleven daarom
natuurbescherming met
ideeën
in
dit
hun
voordeel
en
doen
rapport.
geven. A.G.
Herkenning
van
in de
verdroging
en
verzuring, vermesting natuur
Onder redactie van
Rolt Roos
verscheen
het
onlangs
titel. Het is
genoemde
boek
mogelijkheden
zelf
aanrader,
een
veel
bekende
tuur
en
de één
van
formatie
met
over
terwijl
tie tot de
zou
met het
dat
uitgavé
nuttig is bij
punt
planten,
dieren, data over
erg mager
raken
actuele
zijn
in rela-
verwoord.
daarover
toch
Verder
zitten
wat
meer
bijna
geen
wij
zo
de
infor-
wij natuurlijk
referentiegebieden zullen
in-
ecosystemen,
vogels
je
Wellicht
in
Aan
algemene belangstelling bij
dat er
het
wij
de
probleem
zo
van na-
goede en
'natuurlijke’
aanwezig zijn.
de
tot
Landbouw
sestraatweg f 22,50
over
en
877),
onder
vermelding
voor
1 fi-
Centrum
10015 (Amsterdam-
postbus
-
441
postgirorekening 4 Landbouw
het
van
Resultaatbelo-
bladzijden,
bijlagen (1991). Uitg.
Milieu,
Centrum
van
Stoop:
3505 AA Utrecht, 030
te maken op
name
J.M.
&
natuurbeheer. 84
agrarisch
en
301.
Prijs
204 713 ten
Milieu,
Utrecht
gewenste.
zich-
het boek veel
verwachten.
goede
dat
dat
feit
gebied
boek
vogelgegevens.
onderwerpen
bevolking
lemaal
hel
Op
Terwan
13 zwartwitfoto’s, 7
hierboven
de verstrekte
de bekende
vanwege
matie
Het is een boek
voorlichting. Op
kant zit in
Juist
op het
milieubescherming samen
knoop
enz.,
de
educatie.
gezien
organisaties
zijn gekomen. geven
voor
zeker
met
Vintges
in het
guur, voor
en Volkert
zeer informatief
een
met veel
ning
P.
Paassen,
al-
echte meer
langzamer-
Goede
mogelijkheden
ontwikkeling
voor
nieuwe
van
laagveenmoerassen Er
liggen
in ons
land
zoals
rasgebieden,
Vechtplassengebied Er
zijn
in deze
soorten
moerasgebieden.
ben
te
milieu.
van
Tot deze
schermingsraad bossen
en
vele
nog
allerlei
vaak
van
plante-
om
deze
haar
komt
advies
van
staatssecretaris J.D. Gabor.
1
en
zijn
het
diervoor
betrekkelijk
soorten
aanslagen op
constatering in
moe-
Waterland,
karakteristiek
gaat
Veel
trilvenen’
waardevolle
van
de Wieden/Weerribben.
die
Het
soorten.
lijden
en
gebieden
aanwezig,
zeldzame
diverse delen
hun
hebleef-
de Natuurbe-
'Over
augustus
moeras-
1991
De bewindsman
aan
had 235
de
tot
Utrechtse
hoger gelegen
plaatselijk
waardevolle
zeer
worden
ontwikkeling
inrichting
en
echter wel
voor
van Holland
de
volgens
moerasgebieden
ten worden
door
Ook hier
adering. worden
In
soort
kan
betaling
'Nieuwe
15,- op
franco
1
postgiro
onderdeel
wet,
geworden
activiteiten
is
het
delaagveenregio
huidige laagveengebieden
de daarin
en
rijen (naar Natuurbeleidsplan
gelegen droogmake-
laten
uit te gaan
mogelijkheden
gezag
informatie of
beslissen
kunnen *
gevraagd
de in
over
het
Na-
tuurbeleidsplan aangekondigde uitbreiding
versterking de
voor
De
raad
ziet
derland.
met
moet dan
toedeling
beschikbare nieuwe
moeten
wel
voldoen
aan
een
aantal
is voor de
Het
van
processen
met
door de
gegeven.
De
moet
Kan
raad
doet
het
van
nieuwe
west-Overijssel beste
kansen
Waterland,
en
gebieden liggen, schrijdende perspectief zoete
kunnen 236
vanwege
een
voor
grote
beïnvloewordt
500 hectaniet
intensiever
be-
de
regionale sprei-
In
uitvoering
van
geven
basis
van
volledig
zo
milieugevolgen
de
over
voorgestelde
te
initiatieven
uitvoering
tot de
te
nieuwe
van
liggen
de
moerassen.
In
brakwaterveen-
het
ontwikkeling het
een
over de Wet
brochure wordt
'waarom
onderzoek
ke
activiteiten
is de
naar
vallen
de meest
Milieu-effectenrap-
geïnformeerd
milieugevolgen?’,
worden
moeten
procedure?’,
’hoe
’wie
'welke
onderzocht?’, u acties
kunt
over
'wel-
wet?’,
onder de nieuwe
milieu-rapportagebetrokken?’,
een
milieugevolgen 'hoe
nader
men
voor
kiezen.
onder-
nemen?’. Een
publikalielijst van
porten, verslagen tot de reeds
aanvraag
2511
18,
er een
in
het
een
reeks
onderzoeksrap-
dergelijke
betrekking
met
gevoerde m.e.r.-procedures wordt door
toegezonden
Overheids
trum
en
CJ
Publikaties,
’s-Gravenhage,
het
Fluwelen
070
789
-
op
Distributiecen-
Burgwal
595. Ook is
handleiding milieu-effectrapportagewaarhele
m.e.r.-proces
volledig
wordt
behan-
deld.
Milieu-organisaties gingen kunnen bruik wet
maken
op
manier
vragen
van
belangenverenite informeren
leden
video-presentatie heldere
toegelicht.
wordt
bij
een
bijzonder
een
andere
en
hun
om
Deze
en
het Technisch
sestraatweg 17,
6871
NB
Film
presentatie en
Centrum,
Velp,
085
de
interessante
onderwijsdoeleinden
voor
ge-
waar
-
is ook te
aan
Arnhem-
629
188.
In Noord-
ziet de raad vanwege
de
te
op
de
portage
geschikt
slotte een aantal
belangrijke
het
aan
moerasna-
Zuidoost-Friesland
verzoeting voor
zal
advies ten
nu
moerassen.
dat
ruimte
nieuwe
laagveenmoerassen.
voor
waar
geringe
mogelijk de
nieu-
van
geaccepteerd.
globale aanbevelingen ding
een
zoals
internationale
van minimaal
dan
worden in
van
dergelijke oppervlakte
een
gerealiseerd
moeten
criteria,
en
groot belang
zo veel
oppervlakte
bestaan.
heer
mens
Daarvoor
een
worden
worden
gebieden
ontwikkeling
voorts
moerassen
natuurlijke
re
ont-
in Ne-
deel
groot
Deze
moerasgebieden.
betekenis.
tuur uit
de
’natuurontwikkelincjshectares'
soortenrijkdom
ding
voldaan
een
van
ongereptheid,
we
voor
laagveenmoerassen
goede milieukwaliteit, een adequaat waen
plannen
doorgaan
betrekking
zijn bij
goede mogelijkheden
Daarvoor
een
aan
hoofdstructuur
ecologische
van nieuwe
terbeheer de
en
laagveengebieden.
wikkeling
aan
de
van
de
van
1990).
In advies
om
grootscha-
mogelijke milieugevolgen
milieuveilige oplossing
de raad
van
doel:
tot
voor nieuwe
burger inspraak
bevoegd
mogelijke van
1986
onderzoeken alleen
alternatieve
iedere
*
ligging
mei
onderzoeken
*
De
alle
be-
algemene
10
op
de initiatiefnemers
ook
te
de
heeft
en
op
te
niet
daarbij
van
in Nederland. Deze omvat
van
(m.e.r.)
de Wet
van
en initiatieven
nauwkeurig
*
de Natuur-
van
vermelding
Laagveenmoerassen’.
plannen
*
niet
beheer
toegezonden na
onder
Utrecht,
palingen milieuhygiëne,
lige
moe-
moerasdoor-
565 666
Milieu-effectrapportage
*
verbonden
intensief
bladzijden) wordt
f
van
beschermingsraad,
kracht
Hart
gemist.
Dit advies (110
Deze
het Groen
groene
een
de
de raad de bestaan-
elkaar
met
een
in
daar-
zijn
beheer
noodzakelijk.
zouden
moerassen
gebracht. Ingrepen
intensief
vrij
een
stroomt
Heuvelrug kleinere
de
voort-
rie
van
nieuwe
Vechtplassengebied
water dat voortdurend
van
over
2260
afdeling MB
3175 of 3488
ministerie, 262
verkrijgbaar bij
het ministe-
221.
Milieu-effectrapportage,
Leidschendam,
en
Betrekkingen,
■
de wet is
Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening
lieubeheer, 450,
grondwater van
Een brochure
bij
de
Bureau
postbus
Directie
070
-
209 367,
Voorlichting
en
Mi-
toestel Externe
Persoonlijke Voorlichting
EZ 20951, 2500
en
postbus
van
’s-Gravenhage,
dit 070
zogenaamde mineralenbavlans,
Stimulerend beleid kan
mestproblemen
balans De
huidige
bleem
niet
Het
ren.
door
beleid
waaronder
is dan niet
veestapel Centrum De
voor
nieuw
aan
Het
minister
Alders is
rapport
mestregels
voorstellen
In
het
Landbouw doet het
kwamen
met
werking
de
Stichting
in
(CLM)
in
geschreven
en
inkrimping
het
rap-
voorstellen
en
Milieu
en
stand
tot
beoordeelt
huidige
voor een
ef-
beleid.
De
billijker
en
het
van
de
voorstellen
dicht om
die
nodig
is
maar
gebruiken daarom
termijn zijn
als
voorlichtingsinstru-
regulering. Op
voor
meer indirecte
ingrijpen
water-
onvoldoende
nog
Deze
bedrijf.
korte
maatregelen
de mineralenverliezen.
op
Uitbreiding beperken De
eerste
gen is
Daarom
wil
bedrijven de
nu
Het
zijn. te
grens
stelt
Wel wil
de mest-
Landbouw
dat
produceren
die
gaan
125
van
de
van
het voorkomen
overschotmest
milieunormen
daarom
verlagen
diersoorten,
onder
Het Centrum
kunnen
toekomstige
verla-
en Milieu
volledige bevriezing
geen
mest
alle
voor
paarden,
en
de landbouw.
in
groei
Landbouw
uitbreidingsmogelijkheden.
centrum
brengen.
te
Milieu
en
nauwe samen-
boeren.
de
het
schapen, geiten
wetgeving
bij
het Centrum
van
steil
te
mineralenverliezen
om
stap
volgens
beperking
zal
in
te
waarde
zijn
bewezen
ment
ook
opdracht rapport
heeft
boekhou-
een
per
hef-
van
Milieubeheer.
motiverender
fectiever,
nieuw
Dit stelt de
evaluatie
van
VROM.
van
Centrum
maatregelen
donderdag is overhandigd
dat
beleid,
boe-
verbeterd
en een
Milieu
en
mestwetgeving:
ministerie het
nodig.
Landbouw
port
stimulerende
Geforceerde
fingensysteem,
mestprovoor
drastisch worden
van
vleesquotering
een
het
motiverend
weinig
kan
pakket
een
lost
mestwetgeving
op en is
de mineralenverliezen
ding van
oplossen
voor
de
naar
circa
uitbreidingsfos-
kg
90
faat/ha. Onvoldoende De
effectief
Uitbreiding onvoldoende
huidige mestwetgeving blijkt
fectief.
Het
weinig
op
ligt
accent
stikstof.
Bovendien
schouwing.
De
paarden
239.000 ton
ving. ke
valt
door
zelfs
is
groei
ondanks
-
doordat
mogelijk
dingsgrens
zit.
kan door tie per
Verder mest
opvoering
dier
de
Hier wreekt
mest
Dit
gen
die
den
houder De
het
niet
nieuwe
de
akker-
produceren.
de melk-
of
per
gezegd:
bevordert voor
de
milieu.
Deze
uitbreituin-
en
Ten slotte
Landbouw
gebaseerd in
de
een
en
doende
Alders
op,
De
dierquotering, den
en
lossen
het
milieu
De
tijd lijkt
minister
van
vendien
Volgens
niet
het
buiten de
neralenverlies.
Een
dus ook
uit kunstmest. het
meest
Een
dan industriële
feite
een
liezen Ideaal
die
Heffing De
van
stikstof
Milieu
is het
het
maar
Zo’n
en
moet
miniet aan-
de verliezen
de bron
aanpak
is
is
daarbij
goedkoper
voorgestelde graasdiernorm, die
aantal
dieren
dierquotering
en
per ha
beperkt
vaststelt,
is in
mineralenver-
onvoldoende. zou
zijn
de verliezen
te
reguleren
het
van
mestoverschot. BoBere-
goed geregistreerd.
dat
die
de varkens-
met
vleesquotering
een
Dat scheelt of
ton
mestfa-
vijf
circa
af-
jaartijd
2,4 miljoen
op mineralenoverschot
huidige
forfaitaire
ten
stimuleert
heffing
len
te nemen
met
de veehouder
fing
In te
het
die
mestoverschot-
op niet
om
maatrege-
hierin
een
voorgesteld
een
in
Milieu
moet
voor
handel een
voor
industrie.
en
soort
van
een
een
heffing
krijgt geld terug voor
die met
worden
wordt
een
het
produkt
voet
heffingvrije
stikstofverliezen die
niet
ker
en
motiverender,
want
de
heffing verlagen
en
kunstmest. Vooral de
zal
hierdoor
Uit
de
worden
is
gehanteerd
Ook voor
Zo’n
nauwkeuriger,
besparen
besparing
op
mi-
billij-
de veehouder kan
door te
de
de mine-
afgevoerd.
schadelijk zijn.
neralenoverschotheffing
op
leg-
de veehou-
der. De veehouder ralen
andere
berekent
aan
de in-
Centrum
veevoer te
Deze
BTW door
kan
geschikt
Het
fosfaat in kunstmest en
als
hef-
basis
Ook hiervoor
gekozen. stelt
beper-
deze
Kunstmest
de toekomst een
worden
en
heffing op
mineralenoverschot.
zijn. Vooralsnog
en
bij
wordt
meegenomen.
benadering
heffing
mineralenverliezen
door
vervangen
werkelijke
gen
de
rapport
mineralenbalans
wetge-
mineralenverliezen
aanpak bij
effectief.
het maximale
en
milieubeleid
goed
maar alle
fosfaat,
pakken,
Landbouw
en Milieu
voor
brieken.
stikstof
mestoverschot,
en
voor driekwart
goed
van
éénderde.
een
bron
het Centrum
probleem
alleen
met
Landbouw de
gelden
mestverwerkingscapaciteit
wordt op
ving. Aanpak bij
laten
aan
veehouder
Landbouw
sector is
tonen
te
en
vleesquotering. Voor-
voor een
varkens
zijn
de
van
milieu,
quotum
veevoer
overschot aan varkensmest in tien
onvol-
knelpunten
nog
alleen
hun
mogelijk
kg-
bleek
samen.
Centrum
Deze
keningen
strument
blijft
hier
vleesproduktie en
blijven uitbreidingsmogelijkhe-
ook kunstmest
voor het
stimuleert
belangen
rijp
nu
het
quotering houderij.
De
huidige
een
melkveehouderij
min
zo
vallen
wil
alsnog
de vee-
wetgeving blijft gebaseerd er
met
kunstmest.
ken.
deze
veehouders
produceren
het Braks
de
verho-
Centrum
door
wor-
verlagen.
beleidsvoornemens
In
het
door de
tegengaan
vervangen
maar on-
heffingen
te
wil
dergelijke quotering gunstig
omdat het
de
dier
per
dierquo-
stimuleert
mestproduktie
te
produktquotering.
neemt
is
Milieu
en
door
mestproduktie
produktie
dierquotering
het
groeien.
de
van
de
van
dier
op een
de
ging
vleesproduk-
veehouder,
Dit
in
bedrijfsaanpassin-
Ook
vaslgesteld.
de
en
-
de mest-
van
regelgeving
of anders
forfaitair
60%.
bepaalde fosfaatproduktie
gunstig zijn
gunstig
wetge-
rundvee
zo’n
kunnen
van
systeem
voor
de
onder
nog
gaan
zich dat de
dier,
per
tering.
met
fosfaatproduktie
op een forfaitair
buiten
zo’n
legaal de landelij-
de helft
producerende bedrijven
bouwbedrijven
voor
als
uitbreidingsverbod
groeien
nog
beper-
(goed
varkens,
het
de
wetgeving te
te
be-
diersoorten
geheel
kan volkomen
mestproduktie
pluimvee theorie
door
geiten
en
fosfaat)
Bovendien
de
en
buiten
blijft
onvoldoende
mestproduktie
schapen,
op fosfaat
blijkt
landelijke mestproduktie ken.
veel
te
Kunstmest
ef-
zelf
veevoer
op kunstmest
gestimuleerd.
berekeningen blijkt
dat
in
dit voorstel
de 237
rundveehouderij trum Landbouw
deze
dat
Uit
de
heffing dan
MOO
neer
door
20%
op
cent
per
dat
In de
relatief
ak-
opbrengst
lage
komt
dat
cent
Arkemheen
polder
moet ten
natuurreservaat worden moeten de
in
boeren
worden
gesteld
de om
beheersovereenkomsten de
in
polder
Daarnaast
de
gelegen650
nogmaals
voor
af te sluiten.
ha
schrijft
Dit
Commissie
Natuurwetenschappelijke
ha
minste 650
aangekocht.
Natuurbeschermingsraad
in
de
van
staatssecretaris
aan
een
op land-
milieumaatregelen
In de
heid
0,75
en
Arkemheen
meer
komt
praktijk
De
drs. in
gefinancierd.
worden
bouwbedrijven
De
al
in Polder
Weidevogelreservaat
het
voor
fosfaat
kunstmest
waaruit
apart fonds,
is
een
en
kilo
mengvoer.
Cen-
billijk, om-
heffingvrije voet.
de
stikstof
miljoenoplevert.
6
op kilo
per
ontzien
berekeningen blijkt van
Het
vindt dit ook
ammoniakverliezen.
de
van
wordt
kerbouw
betalen.
gaat
Milieu
verantwoordelijk
sector
deel
grootste
meer
en
J.D. Gabor
haar
Landbouw
van
advies
Natuurbeheer
en
herinrichting
de
over
’Nijkerk-
Putten’. De
Opslagplicht Het
rapport
noemt ook
neralenverliezen
zoals
geldt
veehouders
onderwerkplicht
aan een
veehouders
ben
zij
mest
de
en
niet
in
zo’n
milieu.
het
de
van
trum
Voor
zodra
afloopt
gemiddeld is
Milieu
en
de
dat
gewasgroei
half
in
cetratie
de
lijkt
en
zing
Landbouw
menten
de derde
verwoord
in het
het Cen-
landschappelijke
doet
voor
komt;
lijke
de
is
dat
de
te
herverdeelt
bedrijven
en
dat
bedrijf
zij grotendeels
bedrijven
wil
aanmerking
die
willen
toewijzing
voor
het
cen-
verwerft. startende
over
uitbreiden.
Elk
mestrechten
van
moet
komen,
bevrie-
aantrekke-
een
mestrechten
beëindigingspremie
Deze
door
een
goed
in
milieu-
Milieuwinst
voorgestelde pakket maatregelen
milieuwinst. op
peil blijft,
kunstmest nieuwe
loont
het
en
de
hem
sector- en
belang
voor het
welslagen
der
van
geving:
Weijden
evaluatie
bladzijden, Centrum
9
en
foto's,
Landbouw
NG Utrecht, door
storting
030 op
■
veevoer
fout
de
van
van
doen,
beter
ding
'Rapport
aanpak
samen-
toegezonden
1 565 666 ten
postgiro
name
de
vermelding
onder
Utrecht,
na
van
in de
provincie
Gedeputeerde
Door de in
1990 een notitie
wikkeling
de
van
De
plaatsvinden. inhaken actieve
op de
Staten
in
natuur
wil
men
Bij
zal
worden
wikkeling
rekening van
'natte'
concrete
Het laars
goed
het
lokaties
natuurvrienden
en
moeite
waard
om
van
marges
kleinschalige
aan
gehouden
biotopen
In
dooradering.
de
tot
geëi-
grootschalige projecten
natuurvormgeving. vooral
willen
de daartoe
binnen
werken
kan
provincie
om te komen
rijksvoornemens
cultuurlandschap
sche
de
is
de ont-
bestuurders
Groningse
natuurontwikkeling. Op
gende plaatsen
Groningen
van
vastgesteld waarlangs
met
rapport
worden Voor
het
te
ont-
ecologi-
een
genoemd. in
kennis
met
een
voge-
algemeen
nemen
van
de
deze
notitie.
leesbare
Het met
samen
Landbouw cruciaal
Groningen; Natuurontwikkeling
gen. Notitie Groningen gave
Provincie
huis.
Martinikerkhof
f
10
oktober 1990,
Groningen,
afdeling
in de
21
provincie Gronin-
bladzijden (1990). Uit-
Communicatie. Provincie-
12, 9712 JG Groningen,
050-164
160.
Prijs
5,-.
mestbeleid.
het
Laarhoven, P.C.M. Willemsen,
& J.A.M.
figuren
en
groot
een
Groningen
aantal
maar be-
als
realiseren,
worden
franco
bladzijden) wordt
f 7, op
Natuurontwikkeling
Provincie
van
voorstellen
en
landschapsbeleid, zoals
en
Natuurbeleidsplan, te
’Nijkerk-Arkemheen’.
en
veehouder
milieuresultaten.
veel
Milieu,
Bergen:
voor
Oude
Prijs
f
De mestwet-
nieuw beleid.
tabellen
en
girorekening
Landbouw
238
straft
zo’n
322 481.
Centrum van
valt
beschouwt
Terwan, W.H.M.M.
W.J.
vleesproduktie van
milieubelang. Het Centrum
Milieu
veel
mestproduktie gestaag.
zijn eigen
voor
en
verbruik
heffingensysteem
individuele
P.
de
dalen
meer voor wat anderen
niet
en
Terwijl
melk-
levert
ele-
grote
een
betekenis.
Natuurbeschermingsraad,
het
plan overleggen.
Het
tevens
con-
bemoei-
Om
stelt
voorkomen
gebied
overschotge-
de
bedrijfsovername
overheid
dit
de aan-
en
vijf punten.
Dit advies (34
tegen vrije
omdat
produktiekosten verhoogt. de sector
voor
trum
de produktie binnen
bevordert, de
in
de
is
openheid,
cultuurhistorische
en
beleidsaanbevelingen die
gevat
De
Natuurbeschermingsraad
de
aantal
als
Hiervan
vegetatietypen
het
verlenen
het natuur-
geval.
Milieu
en
aan
aardkundige
en
belang
doortrekkende
voor
vogelsoorten.
Teneinde
op gang
mestproduktierechten,
van
variatie
grote
wezige
als
land
ons
van
vermeldenswaard.
Zwaan
betaling van
van
bieden
foerageergebied
en
overwinterende
en
van
handel
poldergebied
bij
Milieuplan Het Centrum
het
zo
stelt
het
februari
slaap-
is
zij
uitrijverbod
een
bovendien
in
Watersnip)
de
en
na-
kritische
weidevogels (waaronder
voor
de
voor
belangrijkste broedgebie-
is een van de
Kemphaan
en interna-
betekenis
grote
van
kan
uitrijverbod
mestwetgeving (1995)
Landbouw
terecht
kunnen
tuur. Het
de
Arkemheem is in nationaal
opzicht
Kleine
kunnen
gewas
Bovendien Het
Heb-
groeiseizoen.
in het
dan
maatregel
dan
opslag,
aan
bouwen
gekoppeld
-
polder
tionaal
den
worden
milieuwinst.
opslagplicht soepel blijven.
fase
dat
tot
komen
het
veel
-
op kunstmest.
besparen
en levert
voldoende
opsparen
De meststoffen
Zo’n
maanden.
zes
introduce-
Hierbij
mestopslag te
een
te controleren
eenvoudig
mest te
mi-
wordt
Voorgesteld
Denemarken.
verplicht
die
matregelen
dierlijke
voor
in
bijvoorbeeld
voor
is
beperken.
opslagplicht
een ren,
ander
(1990). Uitg.
Gracht
22,50.
197,
name
Utrecht, onder
Mestwetgeving’.
Te
koop
Mooie len
verzameling THIJSSE-albums,
voor
3511
Verkrijgbaar
4 204 713 ten
Milieu,
122
van
vermel-
speelgoed
als meccano, en
uit
jaren vijftig
en
graag
zestig,
dinky-toys (zonder plastic),
ruizo-
schuco
anker.
Telefoon
uur).
030
-
949
536
(tussen
20.00
en
21.00
