INF O R M A T I E B L A D
85 20 juni - 23 augustus 2014
Reisheiligen
PAROCHIES
TE
HEEMSTEDE
Vakantie
8 5
Feestelijke Eerste Heilige Communie
R K
N r
Kerkelijk leven in en voor Heemstede
D E
T W E E L U I K
Vacare Deo
V A N
Klaverblad nieuws In de frontlinies van de kerk De Paus in het Midden-Oosten De Heilige Pastoor van Ars
1
Katholiek Heemstede Parochie Heilige Bavo Herenweg 88 2101 MP Heemstede 023 – 5280504
[email protected] www.hbavo-heemstede.nl NL44 INGB 0000 1143 67 Parochiebestuur H. Bavo Het parochiesecretariaat is van maandag t/m vrijdag geopend van 9.00 – 12.00 uur.
Parochie Onze Lieve Vrouw Hemelvaart Valkenburgerplein 20 2131 AT Heemstede 023 – 5286608
[email protected] www.olvh.nl NL25 INGB 0000 2975 54 Parochie OLV Hemelvaart Het parochiesecretariaat is van maandag, woensdag en vrijdag geopend van 9.00 – 12.00 uur.
T W E E L U I K
N r
8 5
Parochiële begraafplaats Berkenrode: Meer informatie via het parochiesecretariaat of bij mevr. Marleen Verheus - 06-38755879
[email protected] Parochiële Caritas Instelling: NL48 RABO 0115 8882 92 PCI BAVO NL85 INGB 0002 7626 99 PCI OLVH
Colofon ‘Tweeluik’
Tweeluik is het parochieblad voor de RK-parochies van Heemstede. Het wordt gratis bij onze parochianen bezorgd. Uw gift kunt u vermaken op: NL57 INGB 000 2510 00 Aanleveren kopij:
[email protected] of via het parochiesecretariaat van uw parochie. Tweeluik 86: van 23 augustus t/m 1 oktober 2014. Kopij voor de volgende Tweeluik vóór 4 augustus 2014. Redactie: Michel Bakker, Nicolette Verhallen, Marieke Waterlander. Vormgeving/druk: Drukkerij Van Lierop (Hillegom) Oplage: 3750 stuks
Pastoresteam: pastoor Eric van Teijlingen 023-5286608
[email protected] kapelaan Rob Verhaegh 023-5846258
[email protected] pastor Ans Dekker 0252-5252699
[email protected] 2
Redactioneel Voor u een dubbeldik zomernummer van het parochieblad van Heemstede. Beide parochies zijn een nieuwe fase ingegaan. Door het pensioen van Paul Visser en door de samenwerking in de personele unie van parochies van regio Klaverblad. Die nieuwe fase ziet u ook terug in ons gezamenlijk parochieblad van de twee parochies van Heemstede. De rubriek ‘Bavonootjes’, jaren trouw geschreven door pastor Visser, is gestopt. Maar nieuws uit en over de Bavoparochie blijft. Fried Jansen heeft met het parochieteam een mooi artikel geschreven. Verder een rubriek van gezamenlijk nieuws en nieuws uit en over de regio. Naast mooie en interessante artikelen van de hand van Florianne van Hees en Michel Bakker. En voor de (klein)kinderen een geweldige kleurplaat. Dit is het laatste nummer waaraan ons gewaardeerde redactielid Marieke Waterlander heeft meegewerkt. Marieke is sedert 2012 aan de redactie verbonden geweest en heeft mooie, waardevolle stukken voor Tweeluik geschreven. Haar gezin en politieke werkzaamheden nopen haar te stoppen met haar werkzaamheden voor ons blad. Wij danken haar voor de bijzonder fijne samenwerking en wensen haar veel succes met haar carrière. Een fijne zomer voor u en veel leesplezier. Redactie Tweeluik
Oproep Wilt u meehelpen bij het samenstellen van Tweeluik. Of vindt u het leuk om artikelen te schrijven? Meld u aan als redactielid. De belasting is minimaal; de vreugde groot… Mail naar:
[email protected] Kijk ook even naar de actie Tweeluik op bladzijde 17.
Over vakantie zegt de heilige Augustinus: “De mens maakt grote reizen om zich te verbazen over de hoogte van de bergen, over de geweldige golven van de zee, over de lange loop van de rivieren, over de uitgestrektheid van de oceaan, over de eeuwige kringloop van de sterren, maar aan zichzelf gaat de mens zonder verbazing voorbij.”
Vacare Deo ‘Vacare Deo’ is een van die uitdrukkingen die monniken gebruiken om, als het ware in één woord, uit te leggen wat ze doen. ‘Vacare Deo’. ‘Vacare’ is een Latijns werkwoord met de betekenis van: leeg zijn. ‘Vacare Deo’ betekent dan: ‘leeg zijn – of worden – voor God’ of: ‘je van binnen vrij maken voor God’. Niet voor niets staan deze woorden geschreven op een van de muren van de Benedictijner Abdij van Egmond. Het is zelfs hun motto. ‘Vacare’ heeft dus met leeg-zijn, leeg-worden te maken. En het is dan ook niet gek dat ons woord ‘vakantie’ van dit Latijnse werkwoord is afgeleid. Op vakantie zijn we weg van huis en school, of van huis en werk, om ons leeg te maken van alles wat ons alledag bezighoudt of heeft bezig gehouden. We doorbreken de dagelijkse sleur en drukte. We maken ons er los van. We verlaten letterlijk huis en haard om enkele dagen tot weken op een andere plek op de wereld andere indrukken op te doen, ander eten te eten, andere zon en regen te ervaren en andere mensen te ontmoeten.
De komende vakantiemaanden wens ik u van harte rust en verlichting toe. Een heerlijke tijd van leeg-worden, leeg-zijn en tegelijkertijd weer krachten opdoen. En dat u de gelegenheid neemt om in die stilte en leegte God opnieuw te ontdekken. pastoor Eric van Teijlingen P.S. Ik wil eenieder zeer hartelijk bedanken voor de bloemen, flessen vruchtensap, beterschapswensen en -kaarten, die ik in de maand mei mocht ontvangen, toen ik geveld was door een virusinfectie. Deze hebben zeker bijgedragen aan mijn herstel. Dank daarvoor.
T W E E L U I K
Gebruiken we deze vakantietijd enkel om te ‘vacare’? Of is het ook een tijd om te ‘vacare Deo’? Dat we ons los maken uit het dagelijkse om ons leeg te maken voor God, voor stilte, voor tijd met God en met jezelf.
Haal meer uit de zomer, zou ik u willen zeggen. Maak tijd vrij zodat Gods stem, die door alle drukte van het alledaagse leven zo gemakkelijk wordt weggedrukt, gehoord kan worden. Dan zullen we misschien een stem horen die zegt: ‘Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal Ik jullie rust geven. (…) Dan zullen jullie werkelijk rust vinden, want mijn juk is zacht en mijn last is licht’ (Mt. 11,28-30). En zo ontvangen we kracht om de andere drukke dagen en weken in het jaar weer aan te kunnen.
N r 8 5 3
Reisheiligen... In de vakantietijd ligt het voor de hand dat veel mensen St. Christoffel (ook wel Christophorus) aanroepen, die in vele landen en perioden vereerd werd en wordt. Zijn naamdag valt (op het noordelijk halfrond althans) in de zomer, op 24 juli (vóór het Tweede Vaticaans Concilie viel deze dag op 25 juli, maar omdat die samenviel met de naamdag van de apostel Jacobus is, werd St. Christoffel een dag verplaatst). De Orthodoxe Kerk viert zijn feestdag op 9 mei.
T W E E L U I K
N r
8 5
In de middeleeuwen gold Christophorus als een van de Veertien Noodhelpers of Heilige Helpers, die in een noodsituatie ook als groep aangeroepen konden worden. Hij zou beschermen tegen de pest en tegen een ‘onvoorziene dood’, dat wil zeggen overlijden zonder de laatste sacramenten te ontvangen. Vanwege de geringe levensverwachting van de middeleeuwer waren (volks) prenten en beelden van de drager van Christus in de late middeleeuwen overal te vinden, op marktpleinen, in huizen en in kerken. Eén van deze prenten (de zogenaamde Buxheimer Christophorus in Manchester) draagt dan ook het opschrift ‘Christofori faciem die quacumque tueris Illa nempe die morte male non morieris’ (‘Op welke dag gij het gelaat van Christophorus zult aanschouwen, op die dag zult ge zeker geen kwade dood sterven’). St. Christoffel is de patroonheilige van de reizigers, pelgrims, eigenlijk van alle verkeersdeelnemers, maar ook van timmerlieden, schilders, fruithandelaren, boekbinders, schatgravers, hakebusschutters, hoedenmakers, tuinmannen en kinderen en patroon tegen besmettelijke ziekten, onverwachte dood, de pest, droogte, onweer, hagel, watersnood, vuurrampen, oogziekten, en kies-of tandpijn. Hij is tevens de patroon van de bewoners van Roermond, waar een groot beeld van hem met Christus op zijn schouder de top van de kathedraal siert, de enige Sint-Christoffelkathedraal ter wereld. Er is weinig tot niets te zeggen over de historische figuur Christoffel, maar er worden verschillende legenden over hem verteld, waarvan de bekendste gaat over zijn rol als Christusdrager. De legende verhaalt van ene Reprobus die zó arrogant was dat hij zijn diensten alleen wilde aanbieden aan het allerhoogste gezag. Eerst trad hij in dienst bij de koning, die echter bang bleek te zijn voor de keizer. Daarom trad hij in dienst van de keizer, maar die was op zijn beurt bang voor de duivel. Toen bood hij zijn diensten aan aan de duivel, maar die was echter bang voor Christus en Reprobus besloot daarop Christus te dienen. Dat deed hij, op advies van een kluizenaar, door mensen op zijn brede rug een rivier over te dragen. Op zekere dag moest hij een klein kind de rivier over tillen. Terwijl hij daarmee bezig was werd het kind echter zwaarder en zwaarder, totdat Reprobus bijna onder zijn last bezweek en tot zijn schouders in het water stond. Toen openbaarde het kind zich als Christus en hij doopte Reprobus in de rivier. Zijn doopnaam werd Christoffel, Christusdrager. Jezus liet Christoffels staf groen uitlopen en zond hem weg om het evangelie te prediken. Aan het eind van deze legende wordt Christoffel uiteindelijk gemarteld en onthoofd. Een andere legende verhaalt over Christoffel van Chalcedon, die volgens de overlevering in de vijfde eeuw zou hebben geleefd. Zeker is dat St. Christoffel in deze tijd, met name langs pelgrimsroutes, al werd vereerd, maar over deze vijfde-eeuwse persoon is nauwelijks iets bekend. 4
In de Oosters-orthodoxe traditie werd St. Christoffel vaak afgebeeld als een reus met een hondenkop. Een oudere Christoffel, een martelaar, zou in de tijd van de Romeinse keizer Decius (249-251) de begeleider van de apostel Bartolomeüs zijn geweest. Hij was afkomstig uit het land der Cynocefalen (Hondkoppigen). Bartholomeüs was uitgezonden naar dit land om er het evangelie te verkondigen. Eén van de Cynocefalen liet zich dopen en kreeg de naam Christoffel. Door zijn bekering tot het Christendom kreeg hij een menselijke tong en kon hij spreken. Hij ging vervolgens het evangelie prediken in Lycië. Zijn stok droeg bladeren en vruchten als teken van de instemming van God. In het kader van de christenvervolgingen door de plaatselijke koning werd hij langdurig gemarteld en onthoofd. Voor deze martelingen waren 400 soldaten nodig, Christoffel was immers een reus. Zijn sterfjaar zou 250 zijn geweest. In latere legenden wordt Christoffel als soldaat voorgesteld die vele medesoldaten bekeerde. Ook deze figuur had een hondenkop. Als laatste kennen we het verhaal van de reus Christoffel: zijn bijnaam canineus (de hondachtige) zou zijn verbasterd tot cananeus (hetgeen betekent reus uit Kanaän). Andere legenden draaien dit proces om: Christoffel zou uit Kanaän stammen en daarom cananeus zijn genoemd. Dat zou zijn verbasterd tot canineus en daarom werd gedacht dat hij een hondenkop had. Sommige mensen leggen ook een verband met de Egyptische god Anubis. Deze Anubis wordt ook met een hondenkop afgebeeld en volgens de legende droeg hij de valkgod Horus, zoon van de zonnegod Aton, over de Nijl. Maar er zijn nog andere heligen die ons mensen onderweg zouden beschermen: een hunner is St. Anthonius van Padua, de patroonheilige van de Franciscanen, van o.m. verloren voorwerpen, vrouwen en kinderen, armen, bakkers, mijnwerkers, het verliefden en het huwelijk, maar ook van reizigers en schutspatroon tegen schipbreuk, de pest en koorts. St. Nicolaas van Myra, door ons in december ook wel Sinterklaas genoemd, geldt eveneens als patroon van van reders, zeelui, schippers, matrozen, veerlieden, reizigers en pelgrims evenals van vissers en vishandelaars, van handelslui en de christelijke middenstand, van kruideniers kooplieden, ja zelfs van marskramers, leurders en lommerdhouders. Hij wordt o.m. aangeroepen tegen gevaren van stormen en van het water en geldt als patroon van de zee. Ten laatste noemen we hier de aartsengel Rafaël, die wordt genoemd in het boek Tobit, waar hij de reisgezel is van de jonge Tobias en hem beveelt een gevaarlijke vis te vangen en er de lever, de gal en de maag uit te halen. Daarmee verdrijft Rafaël de demon Asmodeus - de kwelduivel van Sara, een ver familielid van Tobias - en geneest hij de oude Tobit van blindheid. Rafaël wordt doorgaans voorgesteld als pelgrim, met een pelgrimsstaf in de hand met daaraan soms een kalebas. Meestal is hij in het gezelschap van een hond en een jongen (Tobias) die dikwijls een vis in de hand houdt. Andere afbeeldingen tonen hoe hij na zijn tocht met Tobias weer hemelwaarts vliegt. Rafaël is de schutspatroon van reizigers, emigranten en spoorwegpersoneel (als Pelgrim), maar ook van verpleegsters en apothekers (als genezer). Voor wie met vakantie gaan: goede reis en behouden terugkeer! Hopelijk zullen bovengenoemde heilgen u en uw reisgenoten op uw weg beschermen. Florianne van Hees
Kerkelijk leven in en voor Heemstede �
Uitnodiging
Ik mag u allemaal van harte uitnodigen voor het vieren van mijn verjaardag (17 juli) op vrijdagavond 18 juli a.s. We beginnen om 19.00 uur met een feestelijke viering in OLVH-kerk, Valkenburgerplein 20. Aansluitend feesten we verder in de tuin (bij slecht weer – nee toch! – in de pastorie). pastoor � Bijzondere feestdagen in augustus Augustus is vakantietijd, dus komkommertijd. Maar kerkelijk en liturgisch gezien zijn er drie mooie dagen om te vieren. Het zijn: 15, 22 en 29 augustus
15 augustus: Maria tenhemelopneming
29 augustus: Marteldood van H. Johannes de Doper
Johannes werd gearresteerd op last van koning Herodes Antipas, omdat hij zich beledigd voelde omdat Johannes hem te schande had gezet door hem publiekelijk te beschuldigen van overspel. In het Matteüs-evangelie (Mt 14,8-13) wordt verhaald hoe de vrouw van Herodes haar kans grijpt om de onthoofding van Johannes te gelasten. De Kerk van Oost en West vereert Johannes als een grote heilige. Zijn marteldood wordt jaarlijks op 29 augustus herdacht. Deze gedachtenis gaat terug op de inwijdingsdag van de kerk, die gebouwd werd boven Johannes’ vermoedelijke graf in Sebaste (Samaria, Heilig Land). � Viering ‘Hart voor ouderen’
de hele zomer door
N r 8 5
De zomervakantie is voor ouderen vaak een eenzame tijd. De kinderen zijn met hun gezinnen weg. Daarom gaan wij de hele zomer door: Iedere woensdagmorgen om 10.00 uur in de kerk O.L.V. Hemelvaart de viering ‘Hart voor ouderen’, speciaal voor onze senioren. Het is een gezellige Eucharistieviering (duur: 45 minuten) met aansluitend een kopje koffie/thee.
T W E E L U I K
Met dit Hoogfeest wordt herdacht dat Maria, de moeder van Jezus, aan het einde van haar aardse leven door God in de hemel werd opgenomen. Het geloofsgegeven dat de Kerk op 15 augustus viert is pas in 1950 door paus Pius XII tot dogma verklaard. Het belangrijke document Lumen Gentium van het Tweede Vaticaans Concilie verwoordde dit dogma aldus: “Tenslotte is de onbevlekte Maagd, gevrijwaard van iedere smet van de erfzonde, in het voltooien van haar aardse levensloop, met lichaam en ziel in de hemelse heerlijkheid opgenomen en door de Heer verheven tot koningin van het heelal om zo gelijkvormiger te worden aan haar Zoon, de Heer der heren en de overwinnaar van zonde en dood” (LG 59). Wat opvalt is de formulering ‘opgenomen met lichaam en ziel’. Dat betekent dat de dood geen macht meer heeft over Maria.
te zijn. Verleen genadig dat wij vertrouwen op haar voorspraak en in uw koninkrijk de heerlijkheid bereiken die Gij uw kinderen hebt toebedacht.”
Op 15 augustus viert de Kerk het Hoogfeest van de Hemelvaart van Maria. Die avond is er in kerk van Onze Lieve Vrouw Hemelvaart om 19.00 uur een feestelijke viering. We gaan met elkaar bekende en minder bekende Marialiedjes zingen. Op zondag 17 augustus vieren we in de OLVH-parochie het parochiefeest 2014.
22 augustus: Maria Koningin
Met het Hoogfeest van Maria’s tenhemelopneming erkent de Kerk de verheerlijking van Jezus’ moeder. Op 22 augustus wordt Maria in de liturgie gevierd als koningin van hemel en aarde, die in haar moederliefde een voorspreekster is voor alle mensen op hun weg naar de heerlijkheid van de kinderen Gods. Dit feest is door paus Pius XII bij gelegenheid van het Mariajaar 1953-1954 ingesteld: “God, Gij hebt Maria uitverkoren om voor ons allen moeder en koningin
� Heiligenpraat… Met een economische crisis en een crisis in de kerk, hopen de heiligen dat ze wat meer te doen krijgen. Nu worden er weinig kaarsjes bij hun voeten gebrand, maar misschien verandert dat. Het is donker, koud en stil in de kerk. Alleen bij het tabernakel brandt het vlammetje van de godslamp. Ineens wordt de stilte verstoord: ‘Wat is het toch saai tegenwoordig’, bromt het beeld van Antonius van Padua, de patroon van alle sloddervossen. ‘Ik verveel me. Niemand heeft mij meer nodig wanneer er iets zoek is.’ ‘Ik ben ook werkeloos,’ zucht het beeld van 5
T W E E L U I K
N r
8 5
de heilige Appolonia. ‘Het lijkt net of niemand meer last van kiespijn heeft.’ ‘De mensen gaan naar de tandarts, dat helpt veel beter’, merkt Sint Joris op. ‘Houdt moed, Appolonia’, zegt Judas Taddeüs. ‘De tandarts wordt zó duur dat de mensen het niet meer kunnen betalen. Ze komen beslist binnenkort weer kaarsjes bij jou branden, als hun smoel zeer doet.’ ‘Alles wordt duurder, dus de mensen worden arm, dan hebben ze mij ook nodig’, klinkt het uit een donkere hoek waar een stoffig beeld staat. ‘Och hemel, Benedictus Labre, ben jij er ook nog,?’ reageert Antonius verwonderd. ‘Ik dacht dat de vlooien jou al lang opgegeten hadden.’ Benedictus Labre, de patroon van armen en zwervers en in zijn leven zelf een wandelende voddenbaal, krabt eens in zijn oksel en slaat zijn ogen ten hemel bij zo’n domme opmerking. Er ontwikkelt zich een discussie over welke heilige het eerst weer werk zal hebben. Judas Taddeüs is ervan overtuigd dat de mensen dringend om zijn diensten zitten te springen. Hij is immers de patroon van hopeloze zaken. Daar is iedereen het mee eens, want het is echt een hopeloze toestand in de kerk; met regeltjes en voorschriften krijg je daar geen verbetering in. Integendeel, daardoor wordt het nóg erger. De mensen moeten weer vertrouwen krijgen in God en… in zijn grondpersoneel. ‘Dan heb je eerst mij nodig’, vindt Sint Joris. ‘Ik kan draken bestrijden. De draken van angst, wantrouwen, het streven naar macht en het verlangen om carrière te maken.’ ‘Met mijn fakkel kan ik de kerk wat licht geven en de mensen laten zien dat je geloven samen doet en dat naastenliefde de basis is’, mengt Sint Dominicus zich in het gesprek. ‘Dan ben ik weer overbodig, dan is het niet hopeloos meer’, moppert Judas Taddeüs. ‘Hoe erger het wordt, des te beter is het voor mij. Dan komen de mensen weer kaarsjes bij mij opsteken en heb ik geen last meer van koude voeten.’ ‘Laat die tandartsen dan maar snel onbetaalbaar worden’, zegt Appolonia, ‘want ik vernikkel ook van de kou.’ ‘Laten wij maar gaan bidden’, zegt Dominicus. ‘Want al vergeten de mensen ons; wij vergeten hén niet.’ En zoals vaker gebeurt: in een discussie heeft deze heilige het laatste woord. � Vijf tips om Gods wil voor jou te leren kennen
1. Doe wat je nu doen moet
Doe zo goed mogelijk wat je doen moet, al lijkt dat onbeduidend. God vraagt niet iedere gelovige bijzondere dingen te doen. ‘Doe de kleine dingen met een grote liefde’, was het parool van Moeder Theresa, die deze wijsheid van de kleine Theresia van Lisieux had. Vergeet niet dat Jezus zelf de meeste jaren van zijn leven hier op aarde heel gewoon werk deed. Beleef je werk en je contacten zo goed als je kunt, trouw en met overgave als een dienst aan God.
6
2. Blijf binnen gehoorsafstand
Als je wilt dat God tot je spreekt, moet je wel leren luisteren. Neem tijd stil bij God te zijn, om zaken die diep in je hart leven op het spoor te komen. God kan op allerlei manieren tot ons spreken, maar dat spreken is vergeefs als we eroverheen leven omdat we te druk bezig zijn. Het bezit van een radio is niet voldoende, je moet die radio ook aanzetten en afstemmen op de juiste golflengte. Zo is het ook met God. Stem je antenne af op Hem. Neem dagelijks tijd om te bidden.
3. God spreekt op meerdere wijzen
Hoe God ook spreekt, het gebeurt altijd via een aantal wegen die elkaar bevestigen. Soms kan het zijn dat God je innerlijk aanspreekt, als een inwendige stem. Mooi, maar het kan zijn dat je je eigen wensen als Gods stem verstaat. Vraag dan om bevestiging via andere wegen. Soms kan een Bijbeltekst inslaan als een bom, soms dringt een gedachte zich steeds meer aan je op. Soms spreekt God door een vriend, in een huwelijk doordat beide partners volledig gewonnen worden voor een bepaalde weg. Heel vaak leidt God door omstandigheden: een deur gaat dicht, een andere open.
4. Zoek een geestelijk leidsman
Zoek een priester of een goed gevormde leek tegenover wie je in vertrouwen openhartig kunt zijn. Door een of twee keer per jaar contact te hebben bouw je een relatie op. Leg hem of haar de dingen voor die je meemaakt om samen te onderscheiden wat daarin Gods weg zou kunnen zijn. Op momenten dat je een belangrijke keuze moet maken, is een gesprek met zo’n vertrouwenspersoon.
5. Zoek Gods vrede in je hart
Als je dicht bij God leeft en gericht bent op het doen van Zijn Wil, dan zal zijn vrede in je hart een teken zijn dat je je op de goede weg bevindt. (Die vrede is iets heel anders dan gezapigheid die ons geweten sust!) Gods vrede zal er zijn, onder de onrust die soms toe kan slaan, ook als je wind tegen krijgt. Verdwijnt die vrede, leg je er dan op toe uit te vinden wat er in je leven moet veranderen. Een retraite in stilte volgens de lijnen van Sint Ignatius van Loyola kan daarbij helpen. Dit artikel komt uit Inspiratie Magazine, een tijdschrift voor katholieken onderweg in het geloof met extra aandacht voor gezinnen. U kunt nu twee nummers gratis ontvangen. Kijk voor meer informatie op www.inspiratiemagazine.nl, mail naar
[email protected] of bel 073-6136705.
� RK in de wereld Volgens statistieken, recent gepubliceerd in het Annuario Pontificio (het Jaarboek van het Vaticaan), telt de wereld 1,229 miljard gedoopte Katholieken. Dat is een toename van tien procent sinds 2005. De Kerk groeide het hardst in Afrika: 29 procent. Europa is het enige continent waar er een afname is in het aantal Katholieken. De gegevens dateren van december 2012 en laten zien dat het aantal priesters wereldwijd is gegroeid: 406.000 (414.000 in 2005). De Kerkt telt 5.000 bisschoppen en 120.000 seminaristen. In dezelfde periode 2005-2012 daalde het aantal religieuzen met zeven procent naar 703.000. Het aantal permanente diakens groeide enorm: 42.000. Bijzonder is dat deze groei zich vooral in Europa voordeed. � Eindejaarviering
basisschool Valkenburg
Ook kunt u een bijdrage leveren door te helpen met het sorteren van kleding op maandag-morgen en/of de verkoop. De vereniging is op zoek naar versterking om hun werk te kunnen blijven voortzetten. Indien u interesse heeft dan kunt u contact opnemen met Tilly Ruigrok 023-5327114.
GEDICHT
8 5
De winkel is open op woensdag, donderdag en zaterdag van 11.00 uur tot 15.00 uur. Adres: ZOETESTRAAT 19 Haarlem, zijstraat van de Zijlstraat, tegenover de Douwe Egbertwinkel.
N r
� Eindejaarviering basisschool de Ark Op vrijdag 27 juni om zullen de leerlingen van groe8 van basisschool De Ark een spetterende musical opvoeren. U bent van harte uitgenodigd om de generale repetitie bij te wonen. De voorstelling begint om 13.30 uur, de zaal gaat open om 13.15 uur. De kinderen hebben het decor zelf ontworpen, gezorgd voor kostuums en de scenes en dansjes onder leiding van juf Anouk Ideler ingestudeerd. U bent allen van harte welkom op De Ark, Van der Waalslaan 37 te Heemstede.
doelen steunen
Al meer dan 160 jaar bestaat de kledingwinkel van de Vincentiusvereniging in de Zoetestraat te Haarlem. Men neemt goede kleding en schoenen in ontvangst en verkopen deze in de winkel tegen héél lage prijzen aan mensen die weinig te besteden hebben. Van de opbrengst worden behoeftige mensen in onze regio maar ook projecten in ontwikkelingslanden ondersteunt. Denk hierbij aan o.a. Stem in de Stad, het gevangenispastoraat en de Stichting Urgente Noden Haarlem. Ook u kunt helpen door het in brengen van uw nog goede kleding. Dat kan tijdens de openingstijden van de winkel en op elke maandagmorgen. Indien nodig haalt men de kleding op. U kunt bellen voor Haarlem, Heemstede en Overveen 023-5247850 of voor Santpoort en Bloemendaal 023-5370961. T W E E L U I K
Het is een jaarlijkse traditie om afscheid te nemen van onze groep 8 kinderen van de Valkenburgschool. Ook dit jaar gebeurt dat, op 30 juni, in de Onze Lieve Vrouw Hemelvaart. Het thema is Aju - Paraplu. We beginnen om 18.15 uur . De kleuters gaan een kleine voordracht doen. Samen met alle kinderen en ouders van de school zingen we onze groep 8 uit en wensen ze vooral veel succes in de toekomst. Natuurlijk is iedereen van harte welkom om dit met ons te vieren. Graag tot maandagavond 30 juni
� Andere mensen helpen en tegelijk goede
reiszegen van Sint Patrick
De Heer zij vóór u om u de juiste weg te wijzen. De Heer zij achter u om u in de armen te sluiten en u te beschermen tegen gevaar. De Heer zij onder u om u op te vangen wanneer u dreigt te vallen. De Heer zij in u om u te troosten als u verdriet hebt. Hij omgeve u als een beschermende muur, wanneer anderen over u heen vallen. De Heer zij boven u om u te zegenen. Zo zegene u God, vandaag, morgen en in de eeuwigheid. Amen. 7
Parochie Heilige Bavo Erica Kerkstra, contactpersoon Annemieke Schouten Stephan Lüchinger � Bedankviering voor Paul Visser:
zondag 6 juli
T W E E L U I K
N r
8 5
Vanwege de gezondheid van Paul Visser is het voor eind april geplande feestelijke afscheid met receptie vanwege zijn pensionering niet doorgegaan. In nauw overleg met hem en zijn gezin is besloten om op zondag 6 juli om 10.00 uur een bedankviering te houden in de kerk (e.e.a. uiteraard onder voorbehoud). Er is in ieder geval geen receptie na afloop. Zonder tegenbericht hopen wij u allemaal op die zondagochtend in de kerk te begroeten om God en hem te danken voor vele jaren inzet als pastorale werker, ondersteund door zijn vrouw Lia en hun kinderen Ben, Tom en Susan. � “Open Huis” op de pastorie Iedere maand is er elke derde donderdag gelegenheid voor “Open Huis” op de pastorie. Die donderdagmiddag bent u om 14.00 uur welkom in de pastorie van de Bavoparochie voor ontmoeting en gesprek. Tot april was er aan “Open Huis” een Eucharistieviering verbonden; dit is per mei niet meer. Wij nodigen u van harte uit voor “Open Huis”. U wordt hartelijk ontvangen door de vrijwilligers van de pastoraatsgroep en het ouderenpastoraat. En koffie en thee staat voor u klaar.
Dank, zeer veel dank Drie maanden geleden begonnen de problemen rond mijn gezondheid. Het was midden in een turbulente periode van grote veranderingen: de nauwere samenwerking tussen de vier parochies van onze regio, en op het persoonlijke vlak vóór de verhuizing van ons gezin uit de pastorie en mijn naderende pensionering. De eerste onderzoeken in het ziekenhuis leverden nog geen concreet resultaat op. Pas na een operatie in de week na Pasen bleek dat een gezwel in de longvliezen de oorzaak van alle narigheid was. Zonder aanwijsbare redenen was ik nu asbestpatiënt met een kwaal die niet te genezen is. Voor mij en mijn gezin was deze uitslag een enorme schok. Maar ook vanuit onze parochie was er een grote betrokkenheid en meeleven met ons. In deze tijd hebben wij zeer veel lieve, bemoedigende en troostrijke woorden mogen ontvangen, en niet te vergeten prachtige bloemen, vanuit de 8
Wees welkom!
Contact: U kunt de leden van uw parochieteam bereiken via de pastorie � Het prachtige interview in het aprilnummer van Tweeluik van de hand van Ton van den Brink kan zonder meer een mooie reprise zijn van de ons met de paplepel ingegoten Bavonootjes. Het markeert zowel de afsluiting als het begin van een nieuwe periode. Daarbij mogen we opmerken dat pastor Visser zich, dat met pensioen gaan, toch wel wat anders voorgesteld had. Aanvankelijk hoopte hij dat hij na zijn pensioen voorlopig nog gewoon door zou kunnen gaan in de parochie, die hij na die twintig jaar wel heel sterk als zijn parochie was gaan voelen. En daarbij ook in de andere drie parochies. Maar dan blijkt in zijn laatste Bavonootjes dat er problemen zijn met zijn gezondheid. Van het ene op het andere moment komt hij in het ziekenhuis terecht, Het jaarthema in onze parochie luidt dit jaar ”Houdt de lamp brandend” wat zo voor hem, zijn gezin en ook voor de parochie als zodanig, zwaar op de proef wordt gesteld. Zijn gezondheidssituatie ging dermate achteruit en was zo onzeker geworden, dat zijn afscheidsfeest, dat gepland was op zondag 27 april, afgelast moest worden. Op initiatief van enkele parochianen hebben we op maandagochtend onze toevlucht gezocht tot Maria met het bidden van de rozenkrans. De dagkapel voor in de kerk was te klein voor de toegestroomde parochianen.
parochie en de regio. Dat heeft ons heel veel goeds gedaan en graag wil ik u daarvoor hartelijk danken. De zondag ná Pasen zou het officiële afscheid zijn van mijn pastorale werk in de Bavoparochie. Helaas kon deze afscheidsviering niet doorgaan en dat feit geeft een onbestemd gevoel, na bijna twintig jaar actieve dienst in het pastoraat. Alsof er nog geen punt achter deze periode gezet kon worden. Maar naar ik hoop komt er nog wel een moment om samen stil te staan bij deze mooie jaren. Soms wordt me wel eens de vraag gesteld of deze verdrietige ontwikkelingen geen afbreuk doen aan mijn geloof. We verlangen immers naar leven, naar genezing, en dat verlangen is begrijpelijk en ook legitiem. Maar geloven betekent voor mij vooral ook dat je je gedragen mag weten door God en dat Hij naast je gaat. Zoals je je ook gedragen mag weten door mensen. Dat geeft, naast alle onzekerheid en onmacht, toch ook een gevoel van steun en dankbaarheid. Met een hartelijke groet aan u allen, P. Visser
� Op Tweede Paasdag 21 april zijn de parochiebesturen van Het Klaverblad van Heemstede, Bennebroek en Vogelenzang tijdens een mooie bijeenkomst ontheven van hun verplichtingen als bestuurslid, met dank voor hun inzet. Ook werden de bestuursleden van het nieuwe bestuur van het Klaverblad voorgesteld. En tot slot werden de parochieteams van de vier parochies voorgesteld. Voor de Bavoparochie zijn dit: Annemieke Schouten, Erica Kerkstra en Stephan Lüchinger. Na het programma en de lezing door professor dr.Bart J. Koet en het gezellig samenzijn in het dorpshuis in Vogelenzang is pastoor van Teijlingen naar het ziekenhuis in Hoofddorp gesneld om daar pastor Paul Visser en en-passant ook emeritus-pastor de Vries de groeten van de vergadering over te brengen en hen sterkte te wensen.
� De beide dames van het Bavo parochieteam, Annemieke Schouten en Erica Kerkstra, zijn erg blij met Stephan Lüchinger die zich bereid verklaard heeft om als lokale penningmeester het team te ondersteunen.
8 5
� Na de pensionering van Paul Visser als pastor van de Bavo dreigen wij ons soms als een kudde zonder herder te voelen. Aan ons allen de taak om de schouders eronder te zetten en gezamenlijk het aloude Bavogevoel te blijven behouden en uitstralen. Laten we samen de lamp brandend houden, daarin bijgestaan door de pastores: pastoor van Teijlingen, kapelaan Verhaegh, pastor Dekker en niet te vergeten emeritus pastor Vanderstadt.
N r
� Op zondag 18 mei was er groot feest in de kerk voor het gouden bruidspaar Rie en Leo Meijer. Als ervaren Bavo-koorleden, en Rie zelfs als dirigente van ons dameskoor, hadden ze een heel speciale viering samengesteld met o.a. Die Deutsche Messe van Schubert en het indrukwekkende Cantique de Jean Racine.
� En op zondag 25 mei was het feest van de Eerste Communie. Dus heel druk en veel nieuwe gezichten van kinderen, ouders, opa’s en oma’s, broertjes en zusjes en misschien ook nog wel van ooms en tantes. Als heel vertrouwde gezichten noem ik pastor Vanderstadt en Hans Debets van Sancta Maria. En heel verheugend was dat we ook pastor Visser zagen, deze keer gewoon als pastor bonus tussen de kudde. Moge het toch nog lang zo blijven.
T W E E L U I K
� Dan volgt er voor pastor Visser een periode tussen hoop en vrezen. Op zondag 11 mei als pastor Ans Dekker voor de eerste keer bij ons in de Bavo voorgaat met een mooie bewogen viering, leest Erica Kerkstra namens het parochieteam een tekst van pastor Visser voor, waarin hij vertelt dat hij op 7 mei de uitslag gekregen heeft van de onderzoeken die hij heeft gehad. Deze uitslag was verdrietig genoeg ongunstig voor hem. De bij hem geconstateerde asbestkanker is helaas niet te genezen. Een chemokuur, waarvan hij de eerste behandeling inmiddels ondergaan heeft, kan mogelijk een remmende werking hebben. Wij leven mee met hem en zijn gezin, en wensen hen sterkte toe.
tale bomen moest kortgeleden verwijderd worden op advies van (o.a.) de expert van de gemeente, omdat de boom een gevaar kon opleveren nadat deze was aangetast door een zwam. Op verzoek van Erica Kerkstra heeft het onderhoudsbedrijf A.W. Groen uit Lisse als aandenken een bankje gemaakt van één van de reusachtige stukken hout. Het bankje staat naast de plek waar eens de boom stond, als rustplaats op de fraaie begraafplaats.
Fried Jansen en parochieteam Bavo.
Familieberichten Overleden:
� Kastanjeboom op begraafplaats geveld. Als wachters bij de kindergraven staat bij de ingang van de begraafplaats links een rij kastanjebomen. Waarschijnlijk al geplant bij de ingebruikname van de begraafplaats in 1879. Een van de monumen-
01 april 09 april 13 mei 21 mei
Cornelis Smit Voorheen Narcissnlaan 13 Wilhelmina Buijs-Pieren Zuiderhoutlaan 1 1A.102 Ria Striekwold- van Zijl Van der Waalslaan 7 Maria Koeckhoven Einthovenlaan 16
86 jaar 88 jaar 85 jaar 67 jaar
Huwelijk: 10 juli 30 aug.
Jornt Schulpzand en Maria Angela Paparo Gijs Kamminga en Anne Cartier 9
Parochie Onze Lieve Vrouw Hemelvaart Richard Käller, contactpersoon Ineke Spee Els Bannink
T W E E L U I K
N r
8 5
� Parochiefeest 2014: zondag 17 augstus Op zondag 17 augustus is het weer feest in de kerk. En niet alleen in de kerk. Ook na afloop gaat het feest nog door… Iedereen is uitgenodigd en welkom. Om 10.30 uur gaan we in de kerk feestelijk van start. Ons parochiekoor zet weer het beste muzikale beentje voor. Voor de kinderen is er – vast een speciale – Kinderwoorddienst. Na de viering is er koffie/thee voor iedereen. Met taart! Althans dat hopen we. We willen iedereen vragen om iets van een (zelfgebakken) taart of cake of … mee te nemen, voor bij de koffie. Als iedereen een zelfgebakken taart of cake meeneemt, kunnen we er met z’n allen heerlijk van proeven. Wilt u dat doen? Dat lijkt ons gezellig en zo helpen we elkaar een handje! Als de koffie gedronken is, biedt de parochie u een lekker drankje aan. Want het is feest! We gaan ervan uit dat het prachtig mooi zomerweer is en dat we goed gebruik kunnen maken van de tuin. Rond de klok van 15.00 uur ronden we af. � Zomerkoor voor de zomerse zondag Ons parochiekoor geniet de juli- en augustusmaanden van vakantie. Met ons parochiefeest gaan we ze weer aan de slag. Gedurende de zomerperiode hebben we ons zogeheten zomerkoor. De leden die niet op vakantie zijn, kruipen bij elkaar – en nodigen u ook uit boven! – om de samenzang wat te ondersteunen. We zingen liedjes die iedereen kent of makkelijk in het gehoor liggen. � Bedankt dames Op zondag 25 mei was de feestelijke viering waarbij 8 meiden voor het eerst de Heilige Communie ontvingen. De dames Christine Käller en Trudy Gigengack hebben het communieproject ook dit jaar weer begeleid. Hartelijk bedankt, dames, voor veel inzet. � 85 jaar Collectantencollege Op 29 mei jl. bestond het Collectantencollege 85 jaar. Na onenigheid in de beginfase van het bestaan van de kerk is het college pas in 1929 opgericht door de toenmalige pastoor en een aantal parochianen. Wat doet nu zo’n college en hoe kom je erbij? Het college van de Hemelvaart is één van de weinig officiële collectanten colleges, maar staat geheel los van het Bisdom. Er is een reglement waarnaar strikt geleefd wordt.
10
Contact: U kunt de leden van uw parochieteam bereiken via de pastorie In het reglement is bijvoorbeeld opgenomen dat je op je 60-ste geen bestuursfunctie meer kan uitoefenen, dat je met 70 toch echt moet stoppen, maar dat je wanneer je nog kwiek en fit bent nog een jaartje extra mag lopen; dat de collectanten (eens 12 personen, nu nog 6) elk twee maanden contributie betalen, dat er één keer per twee maanden maximaal één uur vergaderd wordt en dat je een boete betaalt wanneer je een dienst verzaakt. Die boetes hebben een ludiek karakter. De contributie en het boetegeld gaat in de zo geheten collectantenpot; één keer per twee jaar gaat men samen met de partners een dagje uit. Afgelopen jaar stond “Sister Act”op het programma geweest. Geweldig! En daarna hebben ze gezellig gegeten. Tijdens de vergaderingen wordt het loopschema besproken, één keer per drie weken ben je collectant tijdens de zondagvieringen of bij feestdagen. Op de jaarvergadering wordt altijd door de secretaris een jaarverslag “op rijm” voorgelezen en de penningmeester geeft een verslag inzake de financiën af. Wat opvalt is dat het college alleen uit mannen bestaat. Dit is een gewoonte geworden en de huidige groep wil dat graag zo behouden. Uitbreiding van de groep is dan ook alleen wenselijk met (jonge) mannen. Je moet betrouwbaar zijn en netjes gekleed gaan (colbert mét stropdas). Of zoals Richard Käller het formuleert: het voelt met een nieuw lid goed of niet. De collectanten lopen altijd met z’n tweeën, na de Mis legen ze samen de collectezakken. Daarnaast zorgt de collectant ervoor dat alle kerkbanken voorzien zijn van collectezakken; bij een deurcollecte staat de collectant ook altijd bij uitgang van de kerk. Käller, telefoon 023-5290726 Heeft u nu zin om deel uit te maken van dit gezellige college, neem dan contact op met de heer Richard. � Davey en Michèlle getrouwd Vrijdag 6 juni hebben Davey Holla (24) en Michèlle Handgraaf (26) elkaar hun jawoord gegeven. Ze leerden elkaar kennen op Meerlive 2010. De volgende dag gingen ze wat samen drinken. Michèlle was meteen verliefd op Davey. En Davey trouwens ook op
haar. Davey werkt in het familiebedrijf Hacar Elektrotechniek en Michèlle is kapster in de kapsalon aan huis. Verliefd, verloofd en nu getrouwd. Met de Bijbeltekst “Maak je niet bezorgd over wat je zult eten of drinken om in leven te blijven, en ook niet over de kleding voor je lichaam. Is het leven niet meer…” (Mt. 6,25-26) vroegen ze om Gods zegen over hun toekomstige goede en slechte, rijke en arme, zieke en gezonden dagen. Na de kerkelijke viering werd er nog flink gefeest in Haarlemmerliede. � Hendricus Johannes Jozef Maria (Henk)
Redeker (1937-2014)
26 mei Henk Redeker
U krijgt zevenmaal per jaargang Tweeluik in de bus. Dankzij de hulp van trouwe vrijwilligers die Tweeluik rondbrengen, zijn de kosten beperkt tot het drukken van Tweeluik, namelijk 10,00 per adres. Met dit bedrag zijn we dus al tevreden. Wanneer u Tweeluik per post ontvangt, zijn de kosten uiteraard aanmerkelijk hoger (€ 25,00). We rekenen weer helemaal op u. Dank bij voorbaat.
8 5
Overleden:
Eén maal per jaar doen wij een beroep op u, om de kosten voor Tweeluik samen voor onze rekening te nemen. In de afgelopen jaren was uw antwoord steeds geweldig. Dit briefje dat bij Tweeluik 85 meegaat, wacht op uw reactie. Vriendelijk vragen wij u een gift over te maken op het rekeningnummer NL57 INGB 000 2510 00 t.n.v. Actie Tweeluik dat speciaal voor Tweeluik is geopend. Van de binnengekomen giften zullen beide parochies de helft ontvangen.
N r
Familieberichten
Tweeluik rekent weer op uw gulle gave.
T W E E L U I K
Maandag 26 mei 2014 is de heer Henk Redeker overleden. Henk was een bijzondere man die geheel zijn eigen weg zocht in het leven. Al op jonge leeftijd had hij zijn vader en een jaar later zijn moeder moeten verliezen. Het was de tijd van de Tweede Wereldoorlog, 1944, Henk was acht jaar oud. In het gezin van de familie Zwartkruis, verre familie van bisschop Zwartkruis, werd hij, los van zijn broertjes en zusjes, opgevangen. Hij ging naar het seminarie, maar vond daar toch niet zijn roeping. Uit zijn huwelijk met Joke werden geboren Marcel, Ted, Jeroen en Susanne. Later zorgde hij voor Anna, een vrouw die zijn inspiratiebron werd. Anna had vanwege haar lichamelijke beperking extra zorg nodig, die Henk haar graag gaf. Hij had alles voor haar over en reed met zijn aangepaste bus met Anna door verschillende landen. Henk was een kunstenaar, die prachtige aquarellen maakte. Bij zijn uitvaart hebben velen mensen persoonlijke herinneringen opgehaald en zo bleek hoeveel Henk voor zo veel mensen heeft mogen betekenen. Wij hopen dat na zijn jarenlange zoektocht hier op aarde hij zijn definitieve bestemming mag vinden in het hemels Koninkrijk.
In de hoop dat u ons niet vergeet…..
Redactie Tweeluik (Bavo en OLV Hemelvaart – Heemstede)
77 jaar
Doop: 1 juni Göste Uitenbroek
Huwelijk: 6 juni
Davey Holla en Michelle Handgraaf Grebbebos 4, Hoofddorp 11
Feestelijke Eerste Heilige Communie Zondag 25 mei jl. mochten 33 kinderen van de Klaverbladparochies voor het eerst aan de tafel van de Heer plaats nemen. De Eerste Heilige Communie viering in Bennebroek en Vogelenzang werd gezamenlijk gevierd.
de acht een roos naar het Maria-altaar. Na het dankwoord van de kinderen werden de communicantjes door alle aanwezigen toegezongen met het lied “Veel geluk” en “Lang zullen ze leven”. Thuis zullen de feestelijkheden ongetwijfeld verder zijn gegaan.
T W E E L U I K
N r
8 5
Tussen november 2013 en mei 2014 zijn er 9 bijeenkomsten op de zolder van onze Bavo kerk geweest. Op deze zondagochtenden werden 16 kinderen voorbereid op hun Eerste Heilige Communie door verhalen te lezen, uitleg te geven over de symbolen en rituelen van de kerk, en vooral ook veel te knutselen.
In de Heemsteedse parochies werd op dezelfde dag in beide kerken de feestelijke dag gevierd. In de Onze Lieve Vrouw Hemelvaart stonden acht mini bruidjes ongeduldig te wachten totdat ze met hun doopkaars de kerk mochten betreden. De één nog mooier gekleed dan de ander. Pastoor Van Teijlingen was speciaal voor deze viering even uit zijn ziekbed gekomen. De kerk zal vol met ouders, broertjes, zusjes, opa’s, oma’s, familieleden al dan niet gelovig en overige parochianen. Na het openingslied, onder de muzikale leiding van pianist Pascal, heette de pastoor een ieder, maar vooral de acht meiden, van harte welkom. De communicantjes dankten samen met hun ouders God waarna een lezing uit het boek Jona door één van de vaders werd voorgelezen. Voor de overweging ging pastoor Van Teijlingen tussen de communicantjes op trap zitten. Na het tafelgebed was dan daar eindelijk het grote moment: één voor één mochten de meisjes naar de pastoor om daar voor het eerst ter communie te gaan. Terwijl het lied “Een groet aan Maria” werd gezongen brachten
12
In februari volgde de Presentatieviering, waarin de communicantjes werden voorgesteld aan de parochianen. En tenslotte op 25 mei jl. de echte grote da: de Eerste Heilige Communie. In hun mooiste kleding zaten de kinderen voor het eerst aan de tafel van Jezus. Zoals altijd werd dit ook dit jaar letterlijk uitgebeeld. Alle kinderen zaten samen op het altaar aan een grote tafel, samen met de voorgangers Hans Debets en Pastoor Vanderstadt. Deze leidden de viering op passende wijze; mooi en plechtig, maar wel op het niveau van, en echt samen met de kinderen. Het was een prachtige ochtend en de kinderen straalden. Tevens was dit de laatste Eerste Heilige Communieviering op deze manier. Volgend jaar zullen de kerken in het Klaverblad samen gaan werken en zal het systeem van Peter Pen hoogstwaarschijnlijk verdwijnen. Ook voor de werkgroep dus een mooi moment om afscheid te nemen.
Nieuws uit de Regio Klaverblad In deze rubriek in uw parochieblad leest u over de andere parochies van de regio Klaverblad. Meer informatie over de samenwerking tussen onze parochies op: www.parochiesklaverblad.nl
� Nieuwe website
parochies Klaverblad van start
Deze eerste vergadering stond vooral in het teken van kennis maken en aftasten. Over de door iedere parochie opgesteld overdrachtsdossier (waarin de vier parochiebesturen de staat van hun parochie, het kerkgebouw en de geloofsgemeenschap hebben beschreven) is afgesproken dat deze in juli inhoudelijk worden besproken. Het bestuur heeft bij deze vergadering het eerste besluit genomen en wel over het (ver) nieuw(d)e communicatiebeleid met initiatieven voor een nieuwe website, een wekelijkse nieuwsbrief (ook digitaal) en op termijn een gezamenlijk parochieblad. De volgende bestuursvergaderingen zijn: 8 juli (in de pastorie van Bennebroek) en 5 augustus (in de pastorie van de H. Bavo).
Almachtige God, Gij houdt niet op uw goedheid te tonen aan hen die U liefhebben en Gij laat U vinden door wie U zoeken. Wees hen genadig die hun pelgrimstocht aanvangen/vervolgen en hun schreden richten naar Uw wil. Wees voor hen een schaduw in de hitte van de dag en een licht in het donker van de nacht. Schenk verlichting in hun vermoeidheid, opdat zij onder Uw hoede aan het einde van hun weg behouden aankomen. Door Jezus Christus, onze Heer.
8 5
Bij deze eerste vergadering, gehouden in het Ontmoetingscentrum in Vogelenzang, waren ook de pastores Ans Dekker en Rob Verhaegh aanwezig, evenals de contactpersonen (of hun vervangers) van de vier parochieteams. Afgesproken is onder meer dat er jaarlijks (in oktober) een bijeenkomst zal zijn van alle leden van het parochiebestuur, de pastores en alle leden van de parochieteams.
Pelgrimszegen
N r
� Eerste bestuursvergadering op 3 juni 2014 Dinsdag 3 juni jl. was de eerste bestuursvergadering van het nieuwe bestuur. De voor mei geplande vergadering werd op het laatst afgezegd, omdat te veel bestuursleden andere verplichtingen hadden. Het bestuur heeft afgesproken om iedere eerste dinsdag van de maand te vergaderen. Deze worden beurtelings gehouden op de pastorieën van onze parochies.
Met de nieuwe website zijn er ook nieuwe emailadressen voor de pastores. U wordt verzocht hen voortaan via dit emailadres te mailen. • pastoor Eric van Teijlingen:
[email protected] • kapelaan Rob Verhaegh:
[email protected] • pastor Ans Dekker:
[email protected]
T W E E L U I K
� Bestuur op zoek naar notulist (m/v) Het parochiebestuur is op zoek naar een (ervaren) notulist, die de maandelijkse vergaderingen wil vastleggen in een verslag. Een mooie en concrete vrijwilligerstaak t.b.v. uw eigen parochie. Het gaat daarbij niet om een verbatimverslag maar om een vastlegging van de discussie en de besluiten. Meer informatie bij de voorzitter van het bestuur, pastoor Eric van Teijlingen (
[email protected] of telefonisch: 5286608).
De bedoeling was 1 mei maar dat is niet gelukt. Inmiddels is de nieuwe website er. Het bevat nieuwsberichten over onze parochies en informatie over vieringen, activiteiten en de Sacramenten. Ook kunt u doorklikken naar de website van de vier parochies van de regio. Neem ‘ns een kijkje bij de website: www.parochiesklaverblad.nl
Klassieke pelgrimszegen uit het Romeinse Benedictionale. Vertaling Ko Joosse 13
In de frontlinies van de kerk Paus Franciscus lijkt met een heel nieuwe elan als een stormwind door de Kerk te waaien. Zelfs familieleden van mij, echt geen praktiserende katholieken, zijn enthousiast. De post-synodale exhortatie [bijzondere pauselijke brief] Evangelii Gaudium [De vreude van het Evangelie] heeft al heel wat gesprekstof opgeleverd. De Paus lijkt daarmee de Kerk te willen openbreken. Hij wil het missionaire elan van de Kerk vernieuwen. Maar wat betekent dat eigenlijk? En wat is de rol van de “gewone” gelovige daarin?
Dat betekent dus dat de leek zelf zijn eigen instrument van verkondiging is. En dát heeft grote consequenties: het wil namelijk zeggen dat we alleen maar de aantrekkingskracht van God kunnen laten zien als we zélf ons geloof goed kennen en voluit beleven. Als we dus zelf groeien in heiligheid. Als Christus in heel ons leven mag heersen, in heel ons denken en doen. Daar ligt een grote en belangrijke opdracht. Ga er maar aan staan…
T W E E L U I K
N r
8 5
Zr. Iuxta Crucem SSVM Het feit dat de leken (verstaan als leden van de Katholieke Kerk die geen priester of religieus zijn) een belangrijke taak hebben als het gaat om het verbinden van de dagelijkse werkelijkheid met het geloof, is niet gebaseerd op het feit “dat er nu eenmaal minder priesters en religieuzen zijn om dit te doen”. Dan zou de leek een soort surrogaatapostel zijn. Een belangrijk theologisch argument voor de rol van de leek is heel simpel dat God, mens geworden in Jezus, 30 jaar als leek geleefd heeft! Het zogenoemde “verborgen leven” van Jezus heeft het gezin, de arbeid, de dienstbaarheid aan de samenleving geheiligd en gemaakt tot terrein van apostolaat. God had ons best kunnen redden zonder timmerman te worden. Maar Hij heeft ervoor gekozen binnen een familie te wonen, arbeid te verrichten, deel uit te maken van de samenleving. Dat betekent een opdracht voor iedereen die “gewoon” zijn werk, zijn gezin heeft. Wat Paus Pius XII al constateerde en wat later herhaald is in de constitutie “Gaudium et Spes” [Blijdschap en Hoop](Tweede Vaticaans Concilie), is dat er bij veel mensen een scheiding lijkt te bestaan tussen het geloof en het dagelijks leven. Deze tendens is sindsdien alleen maar sterker geworden, niet zelden ook opgedrongen door een geseculariseerde samenleving, die het geloof best vindt, zolang het “achter de voordeur” blijft. En dat terwijl de leken in feite “de meest vooruitgeschoven linie van het leven van de Kerk” zijn (woorden van Pius XII). Door het doopsel zijn alle gelovigen ingelijfd in het éne Lichaam van Christus, dat de Kerk is. En zoals in een lichaam geen enkel ledemaat er louter passief bij hangt, zo zijn ook alle gelovigen opgeroepen tot een actieve verwerkelijking van het geloof in het dagelijks leven. Alle gelovigen zijn tempels van de Heilige Geest geworden. Hoe kunnen we dan ooit iets doen of beslissen zonder die Geest erbij te betrekken? Het eigene van de leken bestaat in hun seculier leven, hun bezig zijn met “het tijdelijke”: en juist dáár wordt van hen verwacht dat ze de Blijde Boodschap van het geloof brengen. Niet zozeer door hun woorden, maar vooral door hun levenshouding. Het levensgetuigenis van de leken moet stralen van geloof, hoop en liefde. 14
Dit artikel is een korte samenvatting van de lezing die zuster Iuxta Crucem SSVM gaf in Heemstede.
Vakantie Zon en wind wat is er mooier dan het spelen van een kind. Zee en strand alles is aanwezig twee verliefde mensen hand in hand. Vrolijke mensen overal op de boot, in de tent een spannend boek lezen in elk geval. Een met de natuur wandelen met de wind door je haren. het is puur Blij van binnen ik ga genieten de vakantie kan beginnen. Elly Klanker
De Paus in het Midden-Oosten (23 - 25 mei 2014)
Het bezoek van paus Franciscus betrof drie landen: Israël, Palestina en Jordanië. Dit laatste land werpt zich op als vredestichter in het Midden-Oosten en wil een tolerant beleid voeren ten opzichte van religieuze minderheden. De positie van de Arabische christenen in het Midden-Oosten is complex. Ze voelen er niets voor om het Westen als bondgenoot te krijgen tegen zoiets als het moslimfundamentalisme. Daarmee zou hun positie als loyale Arabieren worden geschaad. Toch weten ze heel goed welke dreiging christenen boven het hoofd hangt als het moslimfundamentalisme de politieke macht krijgt en pan-Arabisme plaats maakt voor pan-Islamisme. Palestijnse christenen vermijden dat probleem echter liever óók, omdat Israël er politiek munt uit kan slaan. Voeg hierbij nog dat de verhouding van de orthodoxe christenen tot Rome 50 jaar na de ontmoeting tussen Athenagoras en paus Paulus VI wel is verbeterd, maar toch nogal gespannen is en het is duidelijk dat paus Franciscus een uiterst delicate tocht heeft volbracht.
8 5
De entree van de paus in het stadion van Amman leek wel een finale van het Songfestival: het enthousiasme van de Jordaniërs en het charisma van de
N r
Historisch
Deze paus is op zijn best in gebaren, die veel meer impact hebben dan ingewikkelde theologische verklaringen. Zo was daar het unieke en niet geplande beeld van paus Franciscus biddend bij de muur die Bethlehem aan drie zijden omringt. Hiermee werd deze grimmige barrière die het dagelijks leven voor de Palestijnen ernstig belemmert, tot een nieuwe ‘Klaagmuur’. Evenzo drukte de roerloze gestalte van deze paus bij de kranslegging in Yad Washem, ter herdenking van de Shoah, een bewogenheid uit die woorden niet kunnen zeggen. Het gebed met het herhaalde: ‘mens, waar ben je?’ was zowel aanklacht als bede om vergeving.
T W E E L U I K
De paus begon in Jordanië, waar Johannes de Doper, voor moslims Jachja al-nabi, Christus heeft gedoopt. Mozes overschouwde vanaf de Jordaanse berg Nebo het beloofde land, dat hij nooit zou betreden. De eucharistieviering was een hommage aan alle christenen in het Midden-Oosten. Door een bezoek aan een Palestijns vluchtelingenkamp werd hun lot weer eens zichtbaar voor de wereld. Ook de Iraakse en Syrische vluchtelingen wisten zich gesteund door de paus. Koning Abdullah van Jordanië sprak tegenover de paus over de ‘common ground’, waarmee hij verwees naar de islamitische verklaring die het gemeenschappelijke erfgoed van christenen en moslims benadrukt. Liefde tot God en liefde tot de naaste, dat is die common ground. Heel wat protestanten kunnen daarmee trouwens beslist niet instemmen. In Nederland bleef deze verklaring vrijwel onopgemerkt.
paus sloten wonderwel op elkaar aan. De ontmoeting met de orthodoxe patriarch van Constantinopel, Bartholomeüs I was historisch: de twee leiders van kerken van Rome en Constantinopel, teruggaand op de apostelen Petrus en Andreas, herkenden elkaar als broeders in het geloof. Of Rome de belangrijkste is van de vijf steden waar een patriarch aan verbonden is moet nog worden opgelost. De meer theologische geschillen over de Drieëenheid zijn alleen voor specialisten te volgen.
Subliem was ook de uitnodiging van de paus aan de presidenten Peres en Abbas voor vredesbesprekingen en gebed in het Vaticaan. Geen pretentie de oplossing te bieden, wel de wil om mensen bij elkaar te brengen. Groot gejuich klonk op uit de menigte van Palestijnen. Beide presidenten konden niet weigeren. Deze paus onderkent dat het joodse volk recht heeft op veiligheid - de veroordeling van de aanslag in Brussel kon niet actueler - maar ziet ook dat dat niet telkens als alibi kan dienen voor de nederzettingenpolitiek. In dit vastgeroeste conflict is de vrede verder weg dan ooit. Wellicht brengt zijn kwetsbare gebed om vrede een ommekeer teweeg, waar zowel diplomatie als geweld allang niet meer helpen. Marcel Poorthuis (Dit artikel verscheen eerder in Trouw, 30 mei 2014) 15
T W E E L U I K
N r
8 5
De Heemsteedse biograaf van de Heilige Pastoor van Ars Op 4 augustus is het de feestdag van de H. Pastoor van Ars. Niet alleen priesters dragen hem als hun beschermheilige een warm hart toe. Er is een heel bijzondere band tussen deze eenvoudige Franse dorpspastoor en Heemstede. Zijn biograaf woonde namelijk op ‘t Oude Slot. Een artikel over een heilige pastoor, Heemstede en Emile Erens.
Benedictus XVI uitriep van juni 2009 tot juni 2010. De relieken van de Pastoor van Ars rusten in een basiliek die is gebouwd tussen 1862 en 1865 naar een ontwerp van de architect Pierre Bossan, een bekeerling van de pastoor. Tegenwoordig trekt het dorpje Ars-sur-Formans 450.000 pelgrims per jaar.
Jean-Marie Baptiste Vianney
Maria Emilius Josephus Hubertus Erens wordt op 27 april 1865 geboren te Schaesberg op de hoeve Huis de Kamp. Hij groeit op in een streng katholiek milieu. In 1878 gaat Emile studeren op de kostschool te Rolduc en naderhand volgt hij de studie voor notaris. Maar voordat hij echter deze studie kan afsluiten wordt hij ernstig ziek. Hij geneest op wonderbaarlijke wijze en krijgt het advies van de dokter om kweker te worden. Buitenlucht zou goed zijn voor zijn zwakke gezondheid. Zijn opleiding volgt hij in Keulen en Hoeilaart (in de buurt van Brussel).
Jean-Marie Vianney, ook wel genoemd de Pastoor van Ars, groeide op in een gewone boerenfamilie. In Eculy bezocht hij het seminarie. Hij was een matige leerling en bereikte zijn priesterwijding dan ook niet zonder veel moeilijkheden. Als pastoor begon JeanMarie Vianney in februari 1818 in Ars-sur-Formans, een klein dorpje in de buurt van Lyon. Daar wist hij door zijn preken en vroomheid velen tot geloof en boetvaardigheid op te roepen. Hij bekommerde zich ook sterk om de armen. Uit heel Frankrijk kwamen mensen om bij de Pastoor van Ars te kunnen biechten, hem een gunst of een raad te vragen. Hij stierf in Ars op 4 augustus 1859. Hij werd in 1905 zalig verklaard en in hetzelfde jaar benoemd tot patroonheilige van alle priesters van Frankrijk door paus Pius X. In 1925 werd hij door paus Pius XI heilig verklaard. In 1929 werd hij uitgeroepen tot beschermheilige van alle parochiegeestelijken. De Pastoor van Ars was ook patroon van het Jaar van de Priester dat paus
Maria Emilius Josephus Hubertus Erens
Anjers In 1894 gaat Erens in Heemstede wonen. Na zijn huwelijk met Josephine Bouvy nemen zij hun intrek in het poortgebouw (Nederhuys) van ‘t Oude Slot te Heemstede. Dat werd hiertoe in 1905 door architect Jan Stuyt inwendig verbouwd van boerderij tot een woonhuis met 16 kamers. Erens’ kwekerij (‘t Clooster) ligt er dichtbij en daar legt hij zich toe op het kweken en veredelen van anjers.(1) Hij verkrijgt hiermee zelfs wereldfaam. In de jaren van bloei stonden gemiddeld 130.000 plantjes in de kassen van Erens’ kwekerij aan de Cruquiusweg en er werden wekelijks minstens 10.000 bloemen over de wereld gezonden. Tijdens zijn laatste levensjaren liet zijn gezichtsvermo16
gen heeft hem in de steek, maar de bloemen herkent hij op de tast en de geur.
hun verzorgden en welluidenden stijl, hun zielkundig inzicht en hun vrome humaniteit.”
Zijn woonhuis ‘t Oude Slot ontwikkelde zich als een ontmoetingsplaats voor schrijvers, schilders en beeldhouwers. Enkele bekende bezoekers op de lees- en kunstavonden waren Isaac Israels, Lodewijk van Deyssel, Anton Pieck, Godfried Bomans, Mari Andriessen, Anton Pieck, Jan Jacob Slauerhoff en natuurlijk zijn oudere broer Frans Erens, een van de zogeheten Tachtigers. Daarmee was ‘t Oude Slot eigenlijk ook toen al een cultureel centrum, net als nu. Overigens was Han Bijvoet, de maker van de wandschilderingen in de Onze Lieve Vrouw Hemelvaartkerk, een neef van Emile Erens.
In 1901 sloot hij zich aan bij de katholieke kunstkring De Violier waar ook architecten als J. Cuypers en J. Stuyt lid van waren en ook de beeldend kunstenaars Theo en Anton Molkenboer. Emile Erens was ook ere-lid van de Haarlemse kunstenaarssociëteit Teisterbant. Paus Pius XII verhief hem tot ridder in de orde van Sint Gregorius de Grote.
Hagiografie
8 5
De boeken brachten mèt de mystieke biografieën van de in Limburg wonende Fries pater Maurits Molenaar (1886-1969) een ommekeer in de hagiografie. Zij stuurden aan op een nieuwe spiritualiteit. Het vrome sausje dat voordien hoofdzaak was in heiligenlevens van pastoors-in-ruste, kwam niet meer in zo’n boek voor, de heiligen waren weer menselijk, ze mochten zelfs dom heten of onder luizen zitten. Er werd door de nieuwe hagiografen alleen gevraagd naar persoonlijkheid en overtuiging. Ze legden zich niet in eerste instantie toe op chronologisch of historisch onderzoek, maar probeerden het gemoed van de lezer zo dicht mogelijk in contact te brengen met het innerlijk van de beschrevenen. De Katholieke Encyclopedie schrijft over Erens’ hagiografieën: “Uitmuntend door
N r
In 1906 worden zijn korte verhalen gepubliceerd en pas na twintig jaar volgt het boek ‘De heilige Pelgrim’ over het leven van Benoît Joseph Labre, de zogenaamde luizenheilige of de ‘heilige onder de trap’. In 1937 wordt zijn werk over Jean Marie Baptiste Vianney, de pastoor van Ars, uitgegeven. In 1940 publiceert hij het boek ‘Kluizenaressen’ en in 1949 (op 84-jarige leeftijd) ‘Uit het leven van Marguerite-Marie Alacoque’.
Emile Erens overlijdt in ‘t Oude Slot op 16 april 1951, de feestdag van Sint Benoît Labre, de heilige waarover hij zijn eerste hagiografie schreef. Zijn graf bevindt zich op het katholieke deel van de openbare begraafplaats (III005H). Even curieus is de dag van overlijden van echtgenote Josephine: op de feestdag van de door haar man beschreven H. Margaretha Maria Alacoque (18 oktober). Hun graf bevindt zich tegenwoordig in de zogeheten grafstenentuin van de begraafplaats aan de Herfstlaan. Hier bewaart men sinds 2007 grafmonumenten met een bijzondere (funerair-)historische waarde.
T W E E L U I K
De avonden bracht Erens door met het bestuderen van kunst en (mystieke) literatuur, vooral de levens van heiligen hadden zijn interesse. Op latere leeftijd legde hij zich toe op de hagiografie (levensbeschrijving van heiligen). Eerst werd het leven van de heiligen uitvoerig bestudeerd. Hij maakte zich als het ware vertrouwd met hen en begon dan pas te schrijven. Door zijn nauwgezetheid duurde het dan ook lang voordat een studie af was.
De letterkundige Anton van Duinkerken was vol lof over Erens. In het tijdschrift De Gemeenschap (jrg. 11, 1935, p. 249) schrijft hij: “Met een diepe wijsheid geeft hij den lezer een innerlijke rust. Het is het kenmerk zijner kunst, dat ze zelfs niet streeft naar eenvoud, doch den eenvoud voor natuur heft. Om deze reden houden wij hem voor een onzer nobelste prozaschrijvers.”
(1) De naam ‘t Clooster was een verwijzing naar het oude Bernaditenklooster (1458) onder en bij het huidige College Hageveld en naar de gelijknamige villa van mevrouw Dólleman Thierry de Bye die hem in de gelegenheid stelde de grond te kopen.
Afbeeldingen 1. Portret in gips van Emile Erens door Mari Andriessen, 1942. Bronzen exemplaren in het Frans Hals Museum te Haarlem en het Museum Henriëtte Polak te Zutphen. 2. Vooromslag boek, uitgeverij Paul Brand 1937. 3. de Heilige Pastoor van Ars Michel Bakker (met dank aan Hans Krol en de gemeente Landgraaf)
17
T W E E L U I K
N r
8 5
Kleurplaat
18
Vieringen in Heemstede
Wijzigingen voorbehouden: zie parochiële website of mededelingen in de kerk
Parochie Heilige Bavo
19.00 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen zie parochie OLV Hemelvaart
19.00 uur Eucharistieviering Em. past. H. Vanderstadt 10.00 uur
Eucharistieviering Em. past. H. Vanderstadt m.m.v. Bavokoor koffiedrinken na afloop; zie ook pagina 8
19.00 uur Eucharistieviering kapelaan R. Verhaegh
19.00 uur Eucharistieviering rector G. Bruggink 10.00 uur Eucharistieviering rector G. Bruggink
19.00 uur Eucharistieviering Em. past. H. Vanderstadt 10.00 uur Eucharistieviering Em. past. H. Vanderstadt
19.00 uur Eucharistieviering kapelaan R. Verhaegh 10.00 uur Viering van Woord en Communie
10.30 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen KWD + C
14e zondag door het jaar zaterdag 5 juli zondag 6 juli
10.30 uur
Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen m.m.v. parochieel koor koffiedrinken na afloop
15e zondag door het jaar zaterdag 12 juli zondag 13 juli
10.30 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen
16e zondag door het jaar zaterdag 19 juli zondag 20 juli
10.30 uur Eucharistieviering pastor F. Geels
8 5
10.00 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen
zondag 29 juni
N r
19.00 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen
KWD = Kinderwoorddienst (van 5 t/m 12 jaar) C = Crèche (van 2 t/m 5 jaar)
Hoogfeest H.H. Petrus en Paulus zaterdag 28 juni
T W E E L U I K
10.00 uur Eucharistieviering kapelaan R. Verhaegh
Parochie Onze Lieve Vrouw Hemelvaart
17e zondag door het jaar zaterdag 26 juli zondag 27 juli
10.30 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen
18e zondag door het jaar zaterdag 2 augustus zondag 3 augustus
10.30 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen koffiedrinken na afloop
19e zondag door het jaar zaterdag 9 augustus zondag 10 augustus
10.30 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen
19
Vieringen in Heemstede
Wijzigingen voorbehouden: zie parochiële website of mededelingen in de kerk
Parochie Heilige Bavo
zie parochie OLV Hemelvaart
19.00 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen 10.00 uur Eucharistieviering pastor F. Geels
10.00 uur Viering van Woord en Communie pastor A. Dekker m.m.v. Bavokoor
Hoogfeest Maria tenhemelopneming vrijdag 15 augustus 19.00 uur
Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen samenzang koffiedrinken na afloop
20e zondag door het jaar zaterdag 16 augustus zondag 17 augustus
10.30 uur
parochiefeest pastoor E. van Teijlingen m.m.v. parochiekoor KWD + C zie ook pagina 10
21e zondag door het jaar zaterdag 23 augustus zondag 24 augustus
10.30 uur Eucharistieviering pastoor E. van Teijlingen samenzang KWD + C
T W E E L U I K
N r
8 5
19.00 uur Viering van Woord en Communie pastor A. Dekker
Parochie Onze Lieve Vrouw Hemelvaart
19.00 uur Eucharistieviering rector G. Bruggink zie parochie OLV Hemelvaart
donderdag 9.00 uur Eucharistieviering
22e zondag door het jaar zaterdag 30 augustus zondag 31 augustus
vieringen doordeweeks
10.30 uur Eucharistieviering pastor F. Geels m.m.v. gastkoor
maandag, dinsdag, vrijdag en zaterdag 8.45 uur Eucharistieviering woensdag 10.00 uur Eucharistieviering ‘Hart voor ouderen’ zondag 19.00 uur Aanbidding Allerheiligst Sacrament en Lof
20
KWD + C