Uitnodiging ISO Inwerkweekend
26 en 27 september 2015
Beste lidorganisatie en andere (de)centrale medezeggenschapsraden, In navolging op de vooraankondiging hierbij de officiële uitnodiging voor het ISO inwerkweekend 2015. Stuur deze uitnodiging ook door naar andere medezeggenschappers die geïnteresseerd zijn om zich aan te melden voor het ISO inwerkweekend!
Inwerkweekend Aan het begin van elk collegejaar organiseert het ISO een inwerkweekend. Het doel van dit weekend is om je voor te bereiden op het komende medezeggenschapsjaar en om kennis te maken met het ISO, de lidorganisaties en andere (de)centrale medezeggenschapsraden uit heel Nederland van zowel universiteiten als hogescholen. Er zullen interessante en leerzame workshops verzorgd worden. Vanaf pagina vier vindt je een overzicht van de workshops waaruit je kunt kiezen. Vanwege vele verzoeken zijn dit jaar voor het eerst ook decentrale raden en niet-lidorganisaties van harte welkom om zich aan te melden van het ISO inwerkweekend! Naast de workshops zal er voldoende tijd zijn voor ontspanning en gezelligheid. Dit is een unieke kans om andere medezeggenschappers te spreken en ervaringen uit te wisselen. Het programma van het inwerkweekend wordt alleen in het Nederlands aangeboden. Wanneer Het inwerkweekend start voor iedereen op zaterdag 26 september vanaf 09.00 uur en duurt tot zondagochtend 27 september, 11.00 uur. Dit is inclusief workshops, een diner, feest, overnachting en ontbijt. Voor de lidorganisaties begint het inwerkweekend op dezelfde tijd, maar het programma loopt voor jullie langer door, namelijk tot zondag om 16.00 uur met speciale workshops. Waar (let op: andere locatie ten opzichte van de afgelopen jaren!) Stay Okay Arnhem Diepenbrocklaan 27 6815 AH Arnhem Kosten Het ISO draagt financieel veel bij om het inwerkweekend mogelijk te maken, maar we vragen ook een eigen bijdrage. Het inwerkweekend kost €30,- voor zowel lidorganisaties als nietlidorganisaties / (de)centrale raden. Als je afwezig bent zonder dat je je hebt afgemeld vóór 16 september, zijn we helaas genoodzaakt om €50,- in rekening te brengen. Dit jaar hebben we twee betalingswijzen, afhankelijk van je type raad/organisatie: 1. Je hoort bij een lidorganisatie van het ISO én zit je in de centrale raad. - Je betaling wordt automatisch geregeld via het ISO. Jouw lidorganisatie krijgt na het inwerkweekend een factuur voor al hun deelnemers.
2. Je zit in een decentrale raad of een raad/fractie die niet is aangesloten bij het ISO. - Na invullen van je inschrijfformulier wordt je verzocht om €30,- inschrijvingskosten naar het ISO over te maken. Je kunt de inschrijvingskosten in bijna alle gevallen declareren bij je instelling! Het is verstandig om dit ruim van te voren na te vragen/aan te vragen. Aanmelden Je kan je tot uiterlijk maandag 7 september aanmelden door middel van het persoonlijke aanmeldformulier. Wanneer we het aanmeldformulier ontvangen hebben, sturen we je een ontvangstbevestiging. Vervolg Ongeveer anderhalve week voorafgaand aan het inwerkweekend zullen we jullie meer informatie sturen over praktische zaken als contactgegevens, de routebeschrijving en een paklijst. Facebook Graag komen wij met jullie in contact via Facebook. Meld je aan voor het Facebook-event via deze link, zodat we elkaar alvast een beetje kunnen leren kennen. Vragen Mocht je nog vragen hebben, dan kunnen jullie altijd contact met ons opnemen.
We zien je aanmelding graag tegemoet!
Met vriendelijke groet,
De inwerkweekend-organisatoren, Lisanne van Kessel, Marith Meijer, Remco Barendregt & Susan Vromans
3
Workshops De workshops zijn in categorieën opgedeeld: 1. Een kennisworkshop waarin kennis wordt overgedragen. Deze workshops duren twee uur en zorgen ervoor dat je aan je jaar begint met de juiste (basis)kennis die je nodig hebt in de medezeggenschap. Er zijn algemene kennisworkshops die geschikt zijn voor alle medezeggenschappers. Sommige workshops zullen gericht zijn op een specifiek thema / doelgroep, zoals hbo-raden of raden decentraal niveau. 2. Een vaardigheidsworkshop waarin je de vaardigheden leert die waardevol zijn in een raads- of bestuursjaar. Deze workshops zullen op een interactieve manier worden aangeboden. Dat betekent dat je niet alleen kennis opdoet over een bepaalde vaardigheid, maar ook dat je daar tijdens de workshops al mee aan de slag gaat. De workshops duren twee uur. De workshops die een halfuur langer duren, staan aangegeven met +30min, langere workshop.
Zaterdag Tijdens het inwerkweekend zijn er op zaterdag drie workshoprondes met zestien verschillende workshops. Het is de bedoeling dat je per ronde een eerste en tweede keuze opgeeft. We proberen je te plaatsen bij de workshop van jouw eerste voorkeur, maar het is niet altijd mogelijk om dit te realiseren.
Workshopronde 1 In de eerste workshopronde worden de volgende workshops aangeboden: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW) Public speaking Teamfases en feedback (+30min, langere workshop) Bestuur beïnvloeden Effectief vergaderen (+30min, langere workshop) De Onderwijs- en Examenregeling (OER)
1. Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek, WHWH (kennis) Wat zijn de rechten van studenten? Wat doe je als de studentenraad een conflict heeft met het bestuur? Wat is de Wet Hoger onderwijs en Wetenschap en wat betekent dat voor de bestuurlijke inrichting van je universiteit of hogeschool en voor de interne politieke krachten? In twee intensieve uren lopen we de meest relevante thema´s met elkaar door en behandelen we hoe de WHW is opgebouwd. Ingegaan wordt op zowel de actuele thema’s zoals de verplichte matching en selectie. 2. Public speaking (vaardigheid) Als medezeggenschapper zul je vaak een openingswoord of speech moeten houden. Maar hoe zorg je nou dat jouw verhaal goed overkomt? Wanneer je bijvoorbeeld een ongevraagd advies 4
uitbrengt aan het college van bestuur; hoe presenteer je dan je standpunt? In deze workshop gaan we aan de slag met public speaking en zal jij al doende deze vaardigheid beter onder de knie krijgen. 3. Teamfases en Feedback (vaardigheid) (+30min, langere workshop) Elke team maakt gedurende het jaar ontwikkelingen door die het functioneren en de samenwerking beïnvloeden. In deze workshop krijg je inzicht in de verschillende teamfases die een raad of bestuur doormaken en leer je hoe je daarop kunt anticiperen. Daarnaast krijg je een ervaringsgerichte introductie met Vlaggen, waarbij je twee feedbacksoorten onderscheidt: (1) Vlaggen doe je direct en gaat over hoe iemand bijdraagt aan een teamproces en (2) persoonlijk feedback geven doe je naderhand over hoe iemand zich gedraagt. 4. Bestuur beïnvloeden (kennis) Het beïnvloeden van het instellingsbestuur zal in deze workshop centraal staan. Vanuit de lobbywereld in Den Haag krijg je goede tips om invloed uit te oefenen op zowel formele als informele wijze. Tips die je direct mee kan nemen en toe kan passen binnen jouw instelling. Dit jaar bracht het ISO de medezeggenschapsmonitor uit. Dit was een onderzoek naar de staat van de medezeggenschap in het hoger onderwijs. De resultaten van dit onderzoek zullen ook aan bod komen tijdens deze workshop. 5. Effectief vergaderen (vaardigheid) (+30min, langere workshop) Menig team heeft er last van dat de vergaderingen te lang duren, er geen scherpe besluiten genomen (durven te) worden of dat er onuitgesproken spanningen boven de tafel hangen. Daardoor kunnen vergaderingen een verplicht nummer worden waar mensen ongemotiveerd heengaan en ontevreden uit komen. In deze training worden de beginselen van de kunst van het vergaderen behandeld: de rol van de voorzitter, het maken van goede agenda’s, voorbereiding en beeldvorming, vergaderorde, gefaseerd vergaderen, besluitvormingsmodellen en argumentatie. 6. De Onderwijs- en examenregeling (OER) (kennis) De Onderwijs- en Examenregeling is voor alle opleidingen de leidraad in het curriculum. Welke vakken aangeboden worden tijdens opleiding staan hierin, de manier hoe getoetst wordt of studenten de stof beheersen, het aantal studiepunten dat gehaald kan worden enzovoorts. Alle ins en outs van de OER worden tijdens deze workshops besproken. Wat kun je ermee? Hoe moet je het lezen? Wat is de tijdsplanning van het opstellen van een OER en wanneer kun je als medezeggenschapper jezelf het beste laten horen?
Workshopronde 2 In de tweede ronde worden de volgende workshops aangeboden: 1. Juridische geschillen 2. Lobby (+30min, langere workshop) 3. Pers en media (+30min, langere workshop) 4. Medezeggenschap in het hbo 5. Speedreading 6. De begroting - decentraal 5
1. Juridische geschillen (kennis) Als er tussen het bestuur en de medezeggenschap een onoverkomelijk meningsverschil is ontstaan, kan een van de partijen het meningsverschil voorleggen aan de Geschillencommissie. In deze workshop krijg je te horen in welke situaties je als centrale of decentrale raad een geschil kunt aangaan en hoe zo’n procedure eigenlijk verloopt. Basiskennis over de rechten en plichten van de medezeggenschap is vereist voor deze workshop. 2. Lobby (vaardigheid) (+30min, langere workshop) Het informele circuit is het kloppende hart van de organisatie en de politiek. De invloed van informele communicatie is enorm. De kunst is om er tactisch en doordacht mee om te gaan. Kracht en risico van informele beïnvloeding schuilen in te kwaliteit ervan. Hoe ga je om met leugens, geroddel en geruchten? Hoe gebruik je het informele circuit, bijvoorbeeld om mensen mee te krijgen, weerstanden te onderzoeken, of je positie als "vertrouwenspersoon" te versterken? Antwoord op deze vragen en inzicht in lobbyen als vaardigheid, leer je in deze workshop. 3. Pers en media (vaardigheid) (+30min, langere workshop) We lezen elke dag de krant of checken NU.nl, maar hoe al dat nieuws tot stand komt is voor velen een raadsel. Hoe zorg je er nou voor dat je zelf een keer te lezen bent in jouw instellingsblad of misschien zelfs een landelijk dagblad? In de workshop pers en media bieden we jullie een kijkje in de keuken van de mediawereld. Wat is nieuws en hoe komt het tot stand? Daarnaast worden praktische tips gegeven over hoe je als raad het nieuws kan halen, hoe je zorgt dat jullie boodschap op de juiste manier terecht komt in de media en hoe je een pakkend artikel of een persbericht schrijft. 4. Medezeggenschap in het hbo Deze workshop is bedoeld voor medezeggenschappers die actief zijn op een hogeschool. Medezeggenschap op een hogeschool of een universiteit is verschilt van elkaar. Vaak wordt op een hogeschool bijvoorbeeld veel minder vrijstelling gegeven van verplichte onderwijsbijeenkomsten, waardoor jij je medezeggenschapstaken moeilijk kan uitvoeren. Of er wordt niet uitgelegd dat er budget is om trainingen te volgen. Met andere woorden: je wordt in het diepe gegooid om het zelf uit te zoeken. In deze workshop maken we je wegwijs in de medezeggenschap op het hbo. 5. Speedreading (vaardigheid)
Deze training is individu-georiënteerd. Het is een intensieve introductietraining die voor iedere deelnemer de stevige basis legt om zelf later mee verder te oefenen. Uitkomst van de training is dat de gemiddelde leessnelheid van de groep met 30% tot 60% stijgt (in één sessie!) en dat de techniek van mindmapping leidt tot 40% beter onthouden van informatie. Let op: je moet voor deze workshop zelf een studieboek meenemen, het liefst met zo min mogelijk afbeeldingen. 6. De begroting - decentraal Hoe lees je de deelbegroting van jouw hogeschool of universiteit? En wat kun jij er als medezeggenschapper mee? Met het instemmingsrecht dat sinds vorig jaar is ingevoerd heb je 6
ook formele rechten om namens jouw achterban de begroting goed te keuren. Daarvoor moet je natuurlijk wel begrijpen wat de begroting inhoudt en in de gaten houden of jouw instelling zich houdt aan de gemaakte financiële afspraken. Ook wordt in deze workshop gesproken over de afgesproken extra investeringen die door de komst van het leenstelsel gedaan moeten worden door de instellingen.
Workshopronde 3 In de derde workshopronde worden de volgende workshops aangeboden: 1. Actuele ontwikkelingen in het hoger onderwijs 2. Lobby (+30min, langere workshop) 3. Pers en media (+30min, langere workshop) 4. De begroting - centraal 5. Doelgericht decentraal 6. Contact met achterban 1. Actuele ontwikkelingen in het hoger onderwijs (kennis) Afgelopen jaar zijn er een hoop nieuwe ontwikkelingen in gang gezet in het hoger onderwijsland. Denk aan het leenstelsel, de wet versterking bestuurskracht, de strategische agenda en hoger onderwijsontwikkelingen op internationaal niveau. Tijdens deze workshop krijg je in het kort uitgelegd wat deze ontwikkelingen inhouden en waarom ze belangrijk zijn voor de medezeggenschap. 2. Lobby (vaardigheid) (+30min, langere workshop) Het informele circuit is het kloppende hart van de organisatie en de politiek. De invloed van informele communicatie is enorm. De kunst is om er tactisch en doordacht mee om te gaan. Kracht en risico van informele beïnvloeding schuilen in te kwaliteit ervan. Hoe ga je om met leugens, geroddel en geruchten? Hoe gebruik je het informele circuit, bijvoorbeeld om mensen mee te krijgen, weerstanden te onderzoeken, of je positie als "vertrouwenspersoon" te versterken? Antwoord op deze vragen en inzicht in lobbyen als vaardigheid, leer je in deze workshop. 3. Pers en media (vaardigheid) (+30min, langere workshop) We lezen elke dag de krant of checken NU.nl, maar hoe al dat nieuws tot stand komt is voor velen een raadsel. Hoe zorg je er nou voor dat je zelf een keer te lezen bent in jouw instellingsblad of misschien zelfs een landelijk dagblad? In de workshop pers en media bieden we jullie een kijkje in de keuken van de mediawereld. Wat is nieuws en hoe komt het tot stand? Daarnaast worden praktische tips gegeven over hoe je als raad het nieuws kan halen, hoe je zorgt dat jullie boodschap op de juiste manier terecht komt in de media en hoe je een pakkend artikel of een persbericht schrijft. 4. De begroting - centraal Hoe lees de begroting van jouw hogeschool of universiteit? En wat kun jij er als medezeggenschapper mee? Met het instemmingsrecht dat sinds vorig jaar is ingevoerd heb je ook formele rechten om namens jouw achterban de begroting goed te keuren. Daarvoor moet je natuurlijk wel begrijpen wat de begroting inhoudt en in de gaten houden of jouw instelling zich 7
houdt aan de gemaakte financiële afspraken. Ook wordt in deze workshop gesproken over de afgesproken extra investeringen die door de komst van het leenstelsel gedaan moeten worden door de instellingen. 5. Doelgericht decentraal (kennis) De meeste raden worden aan het begin van het collegejaar overspoeld met zaken die opgepakt moeten worden. In deze workshop leer je hoe je jouw decentrale raad zo kunt inrichten dat er overzichtelijk en doelgericht gewerkt wordt. Vragen waar je zoal antwoord op krijgt zijn: hoe vertaal ik algemeen geformuleerde doelen en plannen in concrete en meetbare doelstellingen? Ook worden de uitdagingen van decentrale raden aan de kaak gesteld: hoe zorg je bijvoorbeeld dat je goed samenwerkt met de opleidingscommissies en je centrale raad? En hoe hou je goed contact met andere decentrale raden? 6. Contact met de achterban (vaardigheid) Je bent er voor de studenten: je zorgt voor goede regelingen, je werkt samen met andere organisaties, je bent een vraagbaak en een verzamelpunt voor klachten. Je wilt dat studenten jullie weten te vinden. Maar mán, wat zijn dat er veel – en hen bereiken blijkt een grote opgave! Hoe kun je dan toch zo slim mogelijk zoveel mogelijk studenten bereiken? In deze workshop behandelen we de verschillende onderdelen die van belang zijn bij het bereiken van je achterban. Deze workshop is het meest interessant als je het samen met een collega-raadslid volgt.
Zaterdagavond Na de workshops laden we ons op met een maaltijd, om vervolgens te netwerken onder het genot van een drankje. Er zijn genoeg bedden, dus na het themafeest kun je blijven slapen! De volgende ochtend na het ontbijt stopt het programma voor de niet-lidorganisaties.
8
Workshops zondag: alleen voor lidorganisaties Op zondag is er een programma dat alleen voor de lidorganisaties is bedoeld. We beginnen de dag met een algemene workshop over het ISO en alle zaken die je daarover moet weten. Deze workshop wordt gegeven door de contactpersoon vanuit het ISO voor jouw lidorganisatie. Mocht je op zaterdag dus geen gelegenheid hebben gehad om kennis met hem/haar te maken, dan kan dat tijdens deze workshop. Na de introducerende workshop over het ISO worden er nog drie rondes met inhoudelijke workshops gegeven. De workshop in de eerste ronde zal twee uur duren en ingaan op specifieke portefeuilles. In de laatste twee rondes worden korte workshops van een uur aangeboden. Deze workshops gaan over actuele thema’s in het hoger onderwijs waar het ISO zich mee bezig heeft gehouden en gaat houden.
Workshopronde 1 In de eerste workshopronde worden de volgende workshops van anderhalf uur aangeboden: 1. Time management 2. Leiden en coördineren 3. Technisch voorzitten 4. Onderwijscontext 1. Time management Wanneer time management als term voorbij komt, denk je misschien al snel ‘saai, afgezaagd thema’ en ‘gewoon een kwestie van goed plannen’. Echter, elke keer blijkt weer dat voor veel mensen de theorie niet zo simpel in de praktijk is toe te passen. En begrijpelijk, time management is niet eenvoudig, het vraagt om een voortdurend bewustzijn; van je eigen prioriteiten, van je eigen karakter, van je eigen discipline. Zeker in deze tijd van een overload aan prikkels en verwachtingen. Bij deze workshop time management starten we vanuit de theorie, maar kijken we vooral ook naar de context: hoe maak je het jezelf mogelijk om je tijd goed te managen. 2. Leiden en coördineren (vaardigheid) Mooi, jij hebt de verantwoordelijkheid een team aan te sturen. Hoe kun jij ervoor zorgen dat de personen in je raad gemotiveerd zijn én blijven? Het doel van deze workshop is om manieren van leiderschap te ontdekken. Deze workshop is speciaal gericht op bestuurs- of raadsleden met de specifieke taak om mederaadsleden opdrachten toe te wijzen en hun functioneren te monitoren. 3. Technisch voorzitten (vaardigheid) Er zijn een aantal algemene zaken die je als technisch voorzitter tijdens een vergadering in de gaten moet houden. Daarnaast vraagt het technisch voorzitterschap bepaalde vaardigheden die verder gaan dan enkel het volgen van de agenda. Je moet ad hoc samenvattingen en conclusies kunnen formuleren, onpartijdig kunnen blijven en met een grote groep aan deelnemers de vergadering in goede banen kunnen leiden. Het technisch voorzitten van een vergadering; hoe doe je dat?
9
4. Onderwijscontext (kennis) Goed onderwijs: de kern van alle activiteiten waar jij je een jaar lang voor gaat inzetten. Maar wat is dat eigenlijk: goed onderwijs? In deze filosofische workshop praten we daarover. Aan de hand van verschillende onderwijs theorieën ontdekken we trends in het onderwijs waar je je misschien niet altijd bewust van bent. Je leert over de verschillende onderwijsstromingen en zal met gezonde verwarring even uitzoomen op je dagelijkse bezigheden.
Workshopronde 2 & 3 In de tweede en derde workshopronde worden de volgende korte workshops van 45 minuten aangeboden: 1. Strategische agenda 2. Geldstromen hoger onderwijs / leenstelsel 3. Accreditatiestelsel 4. Prestatieafspraken 5. Internationalisering 1. Strategische agenda (kennis) In juni heeft minister Bussemaker de Strategische Agenda Hoger onderwijs en onderzoek gepresenteerd. In deze agenda staan de ambities waarmee de minister de komende tien jaar ‘koers wil geven’ aan de hogescholen en universiteiten in Nederland. Binnen universiteiten en hogescholen moeten nu prioriteiten gesteld worden in samenspraak met jullie als medezeggenschap. In deze workshop wordt ingegaan op de inhoud van de strategische agenda, de visie van het ISO hierop en concrete tips over hoe jij er dit jaar voor kunt zorgen dat er de prioriteiten daadwerkelijk gesteld worden op jouw instelling. 2. Geldstromen hoger onderwijs / leenstelsel (kennis) Sinds 2010 is er in het hoger onderwijs veel veranderd voor zowel instellingen als studenten. De bekostigingssystematiek is aangepast, wat gevolgen heeft voor onder andere het leenstelsel, de tweede studie en schakelprogramma’s. Deze maatregelen hebben veel impact op studenten. Daarnaast is de bekostigingssystematiek van een hoger onderwijsinstelling veranderd met de komst van kwaliteitsbekostiging (door middel van prestatieafspraken). In deze workshop wordt ingegaan op de verschillende geldstromen binnen het hoger onderwijs en wordt uitgelegd wat de doorgevoerde veranderingen precies omhelzen. 3. Accreditatiestelsel (kennis) Het accreditatiestelsel; het klinkt misschien ingewikkeld en saai, maar het is enorm belangrijk. Zonder accreditatie van een opleiding heeft een diploma voor studenten namelijk geen waarde! De manier van accrediteren gaat binnenkort veranderen, wat ook gevolgen heeft voor de erkenning van opleidingen op jouw instelling. In deze workshop wordt ingegaan op deze veranderingen en komt de visie van het ISO hierop aan bod. 4. Prestatieafspraken (kennis) Het kabinet heeft met alle bekostigde hogescholen en universiteiten prestatieafspraken gemaakt. In deze workshop wordt ingegaan op de verschillende onderwerpen waarover afspraken zijn gemaakt, hoe deze afspraken beoordeeld zullen worden door de 10
Reviewcommissie en wat voor gevolgen deze beoordeling kunnen hebben voor een instelling. Daarnaast zal er ingegaan worden op de tijdlijn van de huidige prestatieafspraken en wat we kunnen verwachten in aanloop naar de tweede ronde prestatieafspraken. 5. Internationalisering (kennis) Internationalisering is een hot-item in het hoger onderwijs. Hogescholen en universiteiten willen graag buitenlandse studenten en docenten aantrekken en ook de uitwisselingsprogramma’s voor Nederlandse studenten zijn heel populair. Sinds de komst van Massive Open Online Courses (MOOC’s) is het ook mogelijk om thuis vakken aan buitenlandse instellingen te volgen. Welke belangen hebben instellingen eigenlijk bij internationaliseren? En wat doet het ISO met internationalisering? Tijdens deze workshop worden die vragen beantwoord en wordt er dieper ingegaan op internationale trends.
11
Over ISO Het Interstedelijk Studenten Overleg is de grootste landelijke studentenorganisatie en behartigt de belangen van studenten uit het hoger onderwijs. Bij het ISO zijn 35 (aspirant) lidorganisaties en acht convenantpartners aangesloten, die samen ruim 688.000 studenten vertegenwoordigen. Het ISO is vaste gesprekspartner van onder andere het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de politieke partijen en de koepels van universiteiten en hogescholen.
12