RBS Markets
Nummer 318, Week 22, 29 mei 2012
Turbo’s & Trading Handelstijden Turbo's Handel van 8:00 uur tot 18:30 uur in RBS Turbo's op o.a. de AEX®, goud en de EUR/USD.
Speel mee met de DFT Beurspoule en win 5.000 euro
per bo® rbo®
Super Turbo code: RBS8799 Activeer hem snel op dft.nl/beurspoule
Technische Analyse Zilver - “Weinig glansrijk.....”
P2
De week in Turbo® Aandacht blijft uitgaan naar Griekenland en Spanje
P3
Certificaten P4 Drie redenen om toch nog eens naar Vietnam te kijken
Webinars & seminars Ontmoet RBS
P6
Actieve bescherming tegen een Grexit In de berichtgeving over Griekenland zijn we na ‘Griekenland zal nooit de euro verlaten’ en ‘de kans dat Griekenland de euro verlaat is heel klein’ nu aangekomen in het stadium ‘het is niet ondenkbaar dat Griekenland de euro verlaat’. Volgens sommige analisten is het zelfs al onvermijdelijk. Maar of het nu wel of niet gebeurt, de toenemende kans op een Grexit (Griekse exit) beïnvloedt de financiële markten en dus uw beleggingen. Via welke markten kunnen beleggers zich beschermen tegen een mogelijke Grexit? Actieve, ervaren beleggers die bezorgd zijn over een Grexit kunnen met Turbo’s inspelen op marktbewegingen als gevolg van een verdere escalatie van de eurocrisis. Het idee is om met het eventuele rendement op Turbo’s de verliezen als gevolg van een Grexit bij uw overige beleggingen te compenseren. Dit werkt natuurlijk ook andersom, als het positief uitpakt voor Griekenland zal u op uw Turbopositie verliezen maar zal de rest van uw portefeuille wel positief kunnen renderen. Het uitgangspunt deze week is met name de korte termijn impact van een Grexit. Een eventuele verbetering van het nieuws over Griekenland kan het tegenovergestelde effect hebben. Valuta De markt waarop het sentiment ten aanzien van de eurocrisis tot nu toe direct zichtbaar wordt, is de euro/ dollar wisselkoers. Bij toenemende onzekerheid over de toekomst van de euro worden euro’s verkocht en dollars gekocht,waardoor de euro/dollar koers daalt. Dit effect wordt versterkt als partijen op zoek naar veiligheid Amerikaanse staatobligaties kopen. Amerika zelf heeft echter ook genoeg problemen op het gebied van schulden, dus naast de Amerikaanse dollar is er ook interesse in (sterke) munten van landen die minder 1
financiële problemen hebben en/of rijk zijn aan grondstoffen. Voorbeelden hiervan zijn de Noorse en Zweedse kroon en de Australische en Singapore dollar. Deze munten zijn de laatse jaren dan ook allemaal gestegen ten opzichte van de euro (met andere woorden, de euro is ten opzichte van deze munten gedaald). De Zwitserse franc is minder in trek als sterke munt, sinds de Zwitserse bank de munt in 2011 aan de euro heeft gekoppeld. Obligaties Bij een verslechtering van de crisis zal bij staatsobligaties een vlucht te zien uit landen als Spanje, Italië en in sommige gevallen zelfs Frankrijk naar Duitsland en de V.S. Stijgende obligaties betekenen een lagere rente en het gevolg van deze vlucht is dus zeer lage rentes in Duitsland en de V.S. en stijgende rentes elders (waardoor de problemen nog groter worden). Op het gebied van obligaties kan nieuws over het al dan niet invoeren van (een vorm van) Eurobonds ook veel invloed hebben op de koersen. Het is niet mogelijk om in te spelen op de Griekse en Spaanse rente, wel op de Italiaanse, Franse, Duitse en Amerikaanse rente. Alhoewel de Duitse en Amerikaanse rentes al historisch laag staan, kan deze rente bij paniek nog lager worden (waarbij de staatsobligaties stijgen).
Grondstoffen De traditionele vluchthaven goud laat het op het gebied van de eurocrisis enigszins afweten, in ieder geval op de korte termijn. Gebleken is dat bij slecht nieuws over een Grexit de goudprijs vaak in eerste instantie daalt, en dus op het gebied van de eurocrisis niet als vluchthaven lijkt te fungeren. Hier zijn verschillende verklaringen voor, waaronder de eerder beschreven stijging van de dollar en het feit dat partijen goud verkopen om geld vrij te maken om verliezen op andere posities op te vangen. Hoe dan ook, u kunt er als belegger niet van op aan dat goud op korte termijn een ‘safe haven’ is als u zich zorgen maakt over een Grexit. Op langere termijn kan goud wel bescherming bieden tegen een scenario waarbij de schulden worden opgelost door ‘de geldpers’ aan te zetten en de inflatie sterk toeneemt. Lees verder op op pagina 5 Heeft u een vraag over dit onderwerp dan hoor ik graag van u. U kunt mailen naar
[email protected] of een bericht sturen op Twitter (twitter.com/ErikMauritz).
Turbo’s & Trading 318, 29 mei 2012
Technische Analyse TA: Zilver - “Weinig glansrijk.....”
De wekelijkse TA van Nico Bakker Nico Bakker is hofleverancier van technische analyse binnen RBS Markets. Hij publiceert regelmatig artikelen in allerlei media. Ook verzorgt hij diverse trainingen en workshops en is hij een graag geziene spreker tijdens beleggingsevenementen. Voor de uitleg van technische analyse termen verwijzen wij u naar www.rbs.nl/markets.
De edelmetalen Goud en Zilver genieten normaal gesproken warme belangstelling van actieve beleggers. Terecht, want het charttechnische beeld van deze RBS Turbo titels herbergt regelmatig een uitnodiging in zich om in actie te komen, zowel aan de koop- als verkoopkant van de markt. Maar daar kan de komende tijd verandering in komen. Dat wil zeggen, het zou wel eens minder interessant kunnen worden om in Zilver te beleggen. De weekgrafiek indiceert voor de komende tijd relatief kleine bewegingen omhoog en omlaag.
De trendmatigheid loopt uit de grafiek, beleggers moeten tevreden zijn met kleine stapjes omhoog en omlaag. Ik zal de weekplaat nader voor u duiden. In de tweede helft van vorig jaar kwam de klad in de tot dan toe sterk trenderende zilverprijs. De koers viel onder de gemiddeldelijn, die toen nog een mooi opwaarts verloop had. Maar er ging niet direct een dalende trendfase van start, een proces van lagere toppen en lagere bodems bleef immers uit.
Zilver
Langzaam maar zeker ging de koers over van een trendingfase naar een tradingrange fase. Dit laatste kenmerkt zich door een zijwaarts koersverloop tussen min of meer horizontale steun en weerstand. In dit geval ligt de steunlijn op afgerond 26,00 en de weerstandlijn op 37,50. Momenteel beweegt de koers in de buurt van de steunlijn, maar de candles zijn nog zwart, dus de aanval op de 26,00 steungrens is in volle gang. De RSI raakt bijna de OS-lijn en indiceert hiermee steunvorming op de plek op de chart waar dat ook moet gebeuren, aan de onderkant van de trading range, niet waar? Het wachten is op een witte weekcandle, u weet wel, het Engeltje, als eerste indicatie voor bodemvorming met aansluitend een draai richting de bovenkant van de trading range. Al met al een aantrekkelijk ritje van 26,00 naar 37,50, leuk voor actieve Turbobeleggers. Voor trendvolgers is het landschap minder aantrekkelijk.
Figuur 1. Weekgrafiek zilver. Bron: BTAC Visuele Analyse , 29 mei 2012.
Selectie aanbod zilver Turbo’s Met Turbo’s kunt u inspelen op een stijging en/of daling van goud. Voor een compleet overzicht van het aanbod kijkt u op www.rbs.nl/markets. Vul in het scherm linksboven de zoekterm ‘goud’ in.
Naam ISIN code Hefboom Zilver Turbo Long 23,30 NL0009598853 4,60 Zilver Turbo Long 26,80 NL0010115457 9,96 Zilver Turbo Short 33,00 NL0010110276 4,34 Zilver Turbo Short 30,10 NL0010114377 8,34 Figuur 2. Een selectie van het aanbod van zilver Turbo’s. Bron: RBS, 29 mei 2012.
2
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Turbo’s & Trading 318, 29 mei 2012
De week in Turbo® Aandacht blijft uitgaan naar Griekenland en Spanje • Moeilijk kwartaal ArcelorMittal • Mooie vooruitzichten voor Aegon Het lijkt momenteel alles of niets voor de Grieken met weer een nieuw hoogtepunt in aantocht. De aandelenkoersen blijven echter nog relatief rustig. De AEX-Index® is vrijdag 25 mei gestegen met 0,23% tot 292,76 punten, over de week bezien bedroeg de totale winst 1,38%. De grootste stijgingen op de Damrak waren er te noteren voor TomTom (+9,73%), PostNL (+7,68%) en Aegon (+6,59%). Belangrijkste dalers waren Wolters Kluwer (-2,70%), Fugro (-2,57%) en SBM Offshore (-2,01%). De Dow-Jones is op vrijdagmiddag gesloten op 12.454,83 punten, een stijging van 0,7% voor de week. De S&P500® steeg, in vergelijking tot een week eerder, met 1,7% naar 1.317,82 punten. De waarde van een vat Brent Crude Olie was bij het slot 106,83 Amerikaanse dollar (-0,29%). Goud noteerde uiteindelijk een waarde van 1573,03 dollar per troy ounce (-1,25%) en de waarde van Zilver bleef nagenoeg ongewijzigd met 28,53 dollar per troy ounce (-0,73%). Moeilijk kwartaal ArcelorMittal Kijkend naar de macro-economische omstandigheden in de belangrijkste afzetmarkten van het concern, is het niet verwonderlijk dat ArcelorMittal momenteel een lastige periode doormaakt. De situatie is vooral moeizaam in Europa, maar ook de divisies in Azië, Afrika en het Oostblok hebben het momenteel zwaar te verduren. Noord-Amerika vormt daarentegen een positieve uitzondering.1 Uiteindelijk is het ebitda-resultaat in vergelijking met het vorige kwartaal gedaald van 3,4 miljard naar 2 miljard dollar. Uiteindelijk bleef er in
het eerste kwartaal een magere nettowinst over van 11 miljoen dollar. De levering van staal gemeten naar volume was goed, enkel het feit dat het concern prijsconcessies heeft moeten doen heeft ervoor gezorgd dat de nettowinst enigszins tegenvalt in vergelijking met 2011 (1,5 miljard euro).2 Mooie vooruitzichten voor Aegon Het ziet ernaar uit dat de verzekeraar op koers ligt omdat de kostenbesparingen beginnen door te werken in de resultaten. De cijfers van het afgelopen kwartaal van het concern hebben de verwachtingen overtroffen en gingen gepaard met positieve (onderliggende) ontwikkelingen. Op jaarbasis steeg de nettowinst met 59% tot 521 miljoen euro. Analisten gingen oorspronkelijk uit van een daling. De positieve resultaten zijn geboekt ondanks een extra last van 12 miljoen euro als gevolg van een stijging in het sterftecijfer in de Verenigde-Staten het afgelopen jaar.3 Het zijn vooral de kostenbesparingen in het Verenigd-Koninkrijk die zijn vruchten beginnen af te werpen. Daarbij wordt er momenteel hard gewerkt om de druk op de winstmarges te verkleinen als gevolg van de lage rentestand. In Nederland alleen al zijn de kosten inmiddels met 49 miljoen euro verlaagd de afgelopen maanden, daar waar het plan is om uiteindelijk 100 miljoen euro aan kosten te besparen. Mooie vooruitzichten voor het concern dat als eerste in de financiële sector zijn staatschuld heeft terugbetaald en ook de eerste zal zijn die (structureel) positieve resultaten zal boeken voor haar aandeelhouders.
1. ArcelorMittal Report, 10 mei 2012 2. Reuters News, 24 mei 2012 3. Aegon Report, 14 mei 2012
Overzicht markten AEX®
1,4% 292,76
298 296 294 292 290 288 286 284
18 mei
25 mei
Bund Future 0,4% 144,23 144,4 144,2 144,0 143,8 143,6 143,4 143,2 143,0
18 mei
25 mei
EUR/USD 2,1% 1,2517 1,285 1,280 1,275 1,270
Top 5 Stijgers
1,265
Turbo’s en Warrants
ISIN code
Rendement
Maïs Future Turbo Short
NL0010111191
75,92%
Rendement sinds introductie 44,40% Sinds 12 jan 2012
1,260
Alcatel Turbo Long
NL0010114013
67,39%
69,57% Sinds 8 mei 2012
1,255
ST Microelectronics Turbo Long
NL0010115424
54,26%
75,00% Sinds 17 mei 2012
1,250
General Motors Turbo Long
NL0010109377
52,46%
-40,70% Sinds 28 mrt 2012
Rijst Future Turbo Short
NL0010114328
52,33%
75,00% Sinds 9 mei 2012
Brent Crude Olie Future
Figuur 3. Top 5 stijgers periode 21 mei t/m 25 mei 2012. Deze tabel is gebaseerd op het gemiddelde van de bied- en laatkoersen van RBS. Een actueel overzicht vindt u op de website www.rbs.nl/markets onder rendementsoverzicht. Bron: RBS, 29 mei 2012.
110
Overzicht Volume/Omzet
Long/Short-Ratio
108
Omzet(EUR)
Turbo® Ratio
107
9.702.667
8.998.676
29.517.629
AEX® 1,20
23.300
31.675
609.421
Brent Crude Oil Future
440
90.079
548.030
Bund Future
EUR/USD
52.340
183.146
1.365.889
Nikkei 225
2.350
1.365
54.007
318.089
96.469
3.625.489
AEX® Brent Crude Oil Future Bund Future
Goud
Long
Figuur 4. Overzicht Volume/Omzet, periode 21 mei t/m 25 mei 2012. Bron: RBS, 29 mei 2012.
3
3,04 -37,51
EUR/USD -3,19 Nikkei 225
7,68
Goud 9,14 Figuur 5. Long/Short-Ratio van uitstaande posities per 29 mei 2012. Bron: RBS, 29 mei 2012.
25 mei
0,3 106,83
109
Short
Onderliggende waarde
18 mei
106 105 104 103
18 mei
25 mei
Figuur 6. De prestaties van belangrijke markten van 11 mei t/m 18 mei 2012. Bron: Bloomberg, 29 mei 2012.
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Turbo’s & Trading 318, 29 mei 2012
Certificaten Drie redenen om toch nog eens naar Vietnam te kijken • De Vietnamese beursindex daalde de afgelopen jaren sterk • De inflatie neemt af en de Centrale Bank lijkt een meer stabiel beleid te ontwikkelen De Ho Chi Minh Stock Index daalde de afgelopen 5 jaar met ruim 60% in waarde, en als gevolg van een daling van de waarde van de Vietnamese dong was het resultaat voor beleggers in deze index in euro nog negatiever. Als gevolg van aanhoudende hoge inflatie, tegenvallende groeicijfers, grote tekorten op de handelsbalans en een alsmaar in waarde dalende valuta besloten veel beleggers hun aandacht op andere markten te richten en hun investeringen uit Vietnam terug te trekken. Is de situatie echt uitzichtloos, of kan Vietnam misschien toch nog iets waarmaken van de hooggespannen verwachtingen van een aantal jaren terug? Drie redenen waarom het wellicht toch interessant zou kunnen zijn om als belegger nog eens naar Vietnam te kijken.
1. De inflatie neemt af Vorige week donderdag bleek de Vietnamese inflatie voor het eerst in twee jaar onder de 10% uit te komen. Het jaarlijkse inflatiecijfer daalde van 10,5% in april naar 8,5% in mei. Een afnemende inflatie geeft beleidmakers meer ruimte om maatregelen te nemen om de economische groei te stimuleren.1
2. Beleid Centrale Bank Het beleid van de Vietnamese Centrale Bank lijkt sinds het aantreden van Gouveneur Nguyen Van Binh vorige jaar juli wat meer consistentie te krijgen. In maart dit jaar werd een aantal nieuwe
beleidsmaatregelen aangekondigd op basis waarvan de Centrale Bank voornemens is haar monetaire beleid de komende jaren te managen. Nguyen Van Binh legde bij de aankondiging hiervan de nadruk op het verbeteren van de kwaliteit van inspecties en het toezicht op banken en de controle op de naleveren van targets voor de groei van de geldhoeveelheid.2
Informatie over het Vietnam Certificaat, waaronder de beschrijving van de onderliggende index, de Certificaten brochure, het prospectus en de definitieve voorwaarden vindt u op de productpagina op www.rbs.nl/markets
3. Lage lonen Mike Every van Silk Road Associates vergeleek Vietnam in een artikel onlangs met een Chinese provincie. Als Vietnam een Chinese provincie zou zijn, zou het een van de grootste provincies zijn wanneer wordt gekeken naar het inwoneraantal maar een van de armste provincies wanneer men kijkt naar het BNP3 per hoofd van de bevolking. Nu de lonen in China zijn gestegen kan Vietnam een goedkoper alternatief bieden voor de productie van arbeidsintensieve producten.3 Bovenstaande neemt niet weg dat Vietnam nog altijd kampt met een aantal structurele problemen. De gigantische inefficiënte staatsbedrijven zijn daarvan waarschijnlijk de grootste. Bovendien blijft de binnenlandse vraag zwak. Josh Noble and Stefan Wagstyl trokken in een artikel in de Financial Times onlangs de volgende conclusie: ”Vietnam’s appeal may be its disconnection from global markets. But it’s disconnected for a reason: investing in Vietnam
Top 5 Stijgers Certificaten
is still only for the brave.”
ISIN code
Rendement
Rendement sinds introductie
US Homebuilding Certificaat
NL0006152514
8,94%
44,61%
Sinds 14 jun 2008
Peru Certificaat
NL0000778769
7,30%
8,10%
Sinds 24 sep 2007
NYSE Arca Gold Bugs Certificaat
DE0006874803
7,17%
338,50%
Sinds 20 sept 2001
Zeldzame Aardmetalen Certificaat
NL0009679620
6,51%
-48,00%
Sinds 17 jan 2011
Canadese Teerzanden Certificaat
NL0006122905
6,43%
-27,47%
Sinds 19 nov 2007
Financial Times 25 mei 2012 Business Times, 23 maart 2012 BNP:Bruto Binnenlands Product Financial Times, 8 mei 2012
Figuur 7. Top 5 stijgers periode 21 mei t/m 25 mei 2012. Deze tabel is gebaseerd op het gemiddelde van de bied- en laatkoers van RBS. Een actueel overzicht vindt u op de website: www.rbs.nl/markets. Bron: RBS, 29 mei 2012.
Top 10 meest verhandelde Certificaten: vorige week en All-Time Vorig week
ISIN code
All-Time
ISIN code
1 Zilver Quanto Certificaat
NL0000458743 Water Certificaat
NL0000290195
2 RICI Agricultural Certificaat
NL0000451821 Agribusiness Certificaat
NL0000696565
3 Brent Crude Oil Future Quanto Certificaat NL0000458701 BRIC II Certificaat
NL0000290328
4 Mongolie Certificaat
NL0009750181 Goud Quanto Certificaat
NL0000458735
5 Water Certificaat
NL0000290195 Emerging 11 Certificaat
NL0000842029
6 BRIC II Certificaat
NL0000290328 Oil & Gas Service Certificaat
NL0000833317
7 Agribusiness Certificaat
NL0000696565 India Certificaat
NL0000456465
8 Oil & Gas Service Certificaat
NL0000833317 Zonne-energie Certificaat
NL0000847689
9 India Certificaat
NL0000456465 RICI® Enhanced Certificaat
NL0006066227
10 Zonne-energie Certificaat
NL0000847689 AEX® Certificaat
NL0000778728
Figuur 8. Top 10 bestsellers Certificaten, periode 21 mei t/m 25 mei 2012 en All Time. Bron: RBS, 29 mei 2012.
4
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Turbo’s & Trading 318, 29 mei 2012
Actieve bescherming tegen een Grexit vervolg van pagina 1
Aandelen Europese aandelen reageren over het algemeen negatief als de kans op een Grexit groter wordt. Bij aandelen is het echter altijd de vraag in hoeverre negatief nieuws niet al ingeprijsd is, en daarnaast zien we vaak een overreactie van markten. Voor het directe effect van een Grexit op aandelenkoersen zal de grote vraag zijn wat de marktverwachting is over de kans dat Spanje en Italië net als Griekenland uiteindelijk ook de euro moeten verlaten. Als het bij Griekenland lijkt te blijven zal de markt positief kunnen reageren, als Griekenland gezien wordt als het eerste dominosteentje kunnen aandelenmarkten verder dalen.
5
Over het algemeen brengt het afdekken van risico’s extra kosten met zich mee, maar in de meest negatieve scenario’s van een Grexit zal u waarschijnlijk geen enkele spijt hebben van deze extra kosten. Op vrijwel alle genoemde markten zijn Turbo’s Long en Short beschikbaar, meer informatie over de kosten, risico’s en werking vindt u in de brochure en het prospectus op www.rbs.nl/ markets.
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Turbo’s & Trading 318, 29 mei 2012
Seminars & webinars Ontmoet RBS ... op het hoofdkantoor in Amsterdam Elke eerste maandag van de maand heeft u de gelegenheid om het team van RBS Markets te ontmoeten, een presentatie bij te wonen over actuele ontwikkelingen en met ons in gesprek te gaan of vragen te stellen. De eerste bijeenkomst was op dinsdag 7 februari, en vanaf maart elke eerste maandag van de maand. ... of online Verzorgt RBS Markets op elke dinsdag om 20:00 uur een webinar.
1. Eerste dinsdag van de maand: De gouden 6 van ... Een bekende gastspreker uit de financiële wereld geeft in 30 minuten zijn of haar mening over een aantal financiële markten of specifieke onderliggende waarden in een tweegesprek met Erik Mauritz. De spreker van de voorgaande maand belt in voor commentaar op zijn eerdere opinie. 2. Tweede dinsdag van de maand: Ins en outs beleggingsproduct Een educatief webinar waarbij een specifiek beleggingsproduct een uur lang centraal staat en u uw vragen kunt stellen aan de productspecialisten van RBS. 3. Derde dinsdag van de maand: Bakker’s Bull/Bear webinar Technisch analist Nico Bakker geeft u in een klein uur de kans om uit zijn TA carrousel aandelen of indices te kiezen voor de laatste stand van zaken. Vooraf kunt u aangeven welk educatieve TA onderwerpen Nico dient te behandelen. Elk webinar kijkt hij terug op zijn uitspraken van de voorgaande maand. 4. Vierde dinsdag van de maand: Turbo thema Maandelijks licht Rogier San Giorgi, productspecialist bij RBS, een actueel Turbo-onderwerp toe. We beginnen eenvoudig bij de basiswerking van Turbo’s en breiden uit met kennis over indices, valuta, grondstoffen en strategieën. Op de hoogte blijven Alle seminars & webinars zullen altijd aangekondigd worden op www.rbs.nl/markets en in deze nieuwsbrief. Wilt u op de hoogte blijven van onze webinars? Klik dan hier voor een actueel overzicht van de webinars, en vink bij het inschrijven aan dat u op de hoogte gehouden wilt worden.
Datum Type
Titel
INSCHRIJVEN
Spreker
Aanvang
Maandag 4 juni
Seminar: hoofdkantoor Schep orde in de chaos: tips om beter te beleggen Peter Verhaar e.a.
19:00
Dinsdag 5 juni
Webinar: online
1. De gouden zes van: Selwyn Duijvestijn
Erik Mauritz & Selwyn Duijvestijn
20:00
Maandag 12 juni
Webinar: online
2. Turbo basis voor beurspoulespelers
Erik Mauritz
20:00
Dinsdag 19 juni
Webinar: online
3. Bakker's Bull/Bear van den maand juni
Nico Bakker
20:00
Dinsdag 26 juni
Webinar: online
4. Turbo thema: een Turbo is geen optie
Jim Tehupuring
20:00
®
®
Let op: de bijeenkomst op 4 juni is de laatste vóór de zomerperiode. De eerstvolgende bijeenkomst zal onder voorbehoud op maandag 3 september plaatsvinden
6
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Turbo’s & Trading 318, 29 mei 2012 Risico’s De aanschaf van Turbo’s en Certificaten brengen bepaalde risico’s met zich mee, zoals prijsrisico, kredietrisico en liquiditeitsrisico. Turbo’s en Certificaten zijn daarom niet geschikt voor iedere belegger. Het is van belang dat u de kenmerken en risico’s van deze producten begrijpt voordat u een beleggingsbeslissing neemt. Tevens dient u zorgvuldig af te wegen of de Turbo’s en Certificaten geschikt zijn voor u gezien uw ervaring, beleggingshorizon, overige beleggingen, financiële positie, risico-bereidheid en andere relevante omstandigheden. In geval van twijfel, dient u professioneel advies in te winnen. Deze nieuwsbrief dient slechts ter informatie en is geen aanbieding of een uitnodiging tot het doen van een aanbieding van Turbo’s of Certificaten. Het aanbod van Turbo’s en Certificaten vindt uitsluitend plaats op basis van het respectievelijke basisprospectus, eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden. De beslissing om Turbo’s en Certificaten te kopen moet dan ook op basis van deze documenten worden gemaakt. Deze documenten zijn kosteloos verkrijgbaar via www.rbs.nl/ markets. Deze paragraaf bevat slechts een overzicht van de belangrijkste risico’s. Lees voor een volledig overzicht het respectievelijke basisprospectus. Turbo’s en Warrants zijn beleggingsinstrumenten voor actieve en ervaren beleggers. Door de hefboom is een belegging in Turbo’s en Warrants risicovoller dan een directe belegging in de onderliggende waarde. Hoe hoger de hefboom die men kiest, hoe sneller een beweging van de onderliggende waarde doorwerkt in de waarde van de Turbo en de Warrant. Het stop loss-niveau van een Turbo kan wijzigen, waardoor bij een wijziging het stop loss-niveau dichter bij de koers van de onderliggende waarde kan komen. Bij indices zullen deze wijzigingen in periodes waarin veel dividend wordt uitgekeerd, groter zijn. De koers van een Certificaat volgt in principe één-op-één de prestaties van de onderliggende waarde, maar kan hiervan afwijken doordat de beheerkosten (jaarlijks) in rekening worden gebracht en door de marktbeweging van vraag en aanbod. Bij alle beleggingsinstrumenten kan gedurende zowel de looptijd als op de afloopdatum de volledige inleg verloren gaan. Veranderingen van de wisselkoersen van onderliggende waarden die niet in euro zijn genoteerd, beïnvloeden de waarde van de in euro genoteerde producten. Een stijging van de lokale valuta ten opzichte van de euro zal een positief effect hebben, een daling een negatief effect. Beleggen in aandelenmarkten van opkomende markten gaan gepaard met extra risico’s op politiek, economisch, de sociaal en juridisch gebied. Daarnaast ontbreekt door gebrekkige beschikbaarheid van financiële verslaggeving en andere data in sommige markten transparantie. Ongunstige ontwikkelingen hebben hierdoor vaak een sterk negatieve invloed hebben op de waarde van beleggingen in opkomende markten. Beleggen in grondstoffen gebeurt meestal door middel van termijncontracten Door te beleggen in termijncontracten en deze op tijd te verkopen kan fysieke levering van een grondstof worden voorkomen. Wanneer een belegger voor lange termijn in een bepaalde grondstof belegt, dient hij/zij het termijncontract voor het aflopen door te rollen naar een termijncontract met een langere looptijd. Het doorrollen van termijncontracten kan rendement opleveren of juist rendement kosten. Dit is afhankelijk van de termijnmarkt en staat los van veranderingen van de spotprijs van de desbetreffende grondstof. Wanneer een termijncontract afloopt, zal de prijs daarvan de actuele spotprijs benaderen. Bij het doorrollen wordt het aflopende contract verkocht en het volgende contract gekocht. Het verschil tussen opeenvolgende termijnprijzen kan een negatief rendement opleveren voor de belegger. Turbo’s en Certificaten worden uitgegeven door The Royal Bank of Scotland N.V. Beleggers lopen kredietrisico op deze bank. Dit betekent dat in geval van insolventie van de uitgevende instelling beleggers in Turbo’s en Certificaten mogelijk minder terugkrijgen dan hun initiële belegging en in het slechtste geval zelfs hun gehele belegging verliezen. Turbo’s en Certificaten worden gehouden via het bewaringssysteem van Euroclear Nederland en zijn daardoor afgescheiden van het vermogen van de uitgevende instelling. Het Nederlandse depositiogarantiestelsel is niet op Turbo’s en Certificaten van toepassing. Beleggers krijgen met een belegging in Turbo’s en Certificaten geen eigendom in onderliggende waarde daarvan. Turbo’s en Certificaten worden genoteerd op Euronext Amsterdam met RBS als market maker. Dat wil zeggen dat RBS onder normale marktomstandigheden tijdens beursuren van Euronext Amsterdam, van 9:05 uur tot 17:30 uur bereid is om Turbo’s en Certificaten te kopen en te verkopen. Hierdoor is het mogelijk om onder normale marktomstandigheden tijdens genoemde beursuren de Turbo’s en Certificaten te kopen of verkopen. De prijs waarvoor RBS bereid is een Turbo of een Certificaat te kopen wordt de ‘biedprijs’ genoemd en de prijs waarvoor RBS bereid is een Turbo of een Certificaat te verkopen wordt de ‘laatprijs’ genoemd. Het verschil tussen de bied- en laatprijzen wordt de spread genoemd. Gedurende de looptijd van een Turbo of een Certificaat kan de spread aan wijziging onderhevig zijn. Bijvoorbeeld, indien er belangrijke cijfers worden gepubliceerd zoals jaarcijfers of macro-economische cijfers kan de spread (tijdelijk) wordt vergroot. Actuele informatie over de bied- en laatprijzen gehanteerd durende de looptijd van Turbo’s en Certificaten treft u aan op de relevante product pagina van de website www.rbs.markets.nl. Door bijzondere omstandigheden kan het voorkomen dat RBS geen prijzen afgeeft. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren indien de
rbs.nl/markets 7
handel in de onderliggende waarde wordt stilgelegd, een Turbo of een Certificaat is uitverkocht, indien in korte tijd een groot aantal orders wordt geplaatst, er een storing in het handelssysteem van RBS is opgetreden, er een storing is opgetreden in het handelssysteem van Euronext Amsterdam of de beurs waarop de onderliggende waarde wordt verhandeld of indien er extreme marktomstandigheden zijn. Indien RBS geen prijzen afgeeft kan het zijn dat het niet mogelijk is om een Turbo of een Certificaat te kopen of te verkopen of niet tegen de door u gewenste prijs. Dit laatste kan zich voordoen omdat u in dergelijke situaties voor koop en verkoop afhankelijk bent van andere beleggers die willen kopen of verkopen. Disclaimer Technische Analyse / Turbo Tip Het onderdeel technische analyse wordt verzorgd door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. en uitgebracht door RBS. Nico Bakker is bestuurder van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. en is een onafhankelijk analist. RBS en Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. in ruil voor een financiële vergoeding technische analyse verzorgd en bepaalde promotionele activiteiten verricht. De technische analysen van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Iedere (potentiële) investering dienen beleggers te toetsen aan hun persoonlijke beleggersprofiel en te bespreken met hun adviseur. De in de technische analyse genoemde standpunten en vooruitzichten zijn door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. gegeven in zijn hoedanigheid als technisch analist. RBS kan van tijd tot tijd producten uitgeven die dezelfde onderliggende waarden kunnen hebben als de financiële instrumenten besproken in de technische analysen van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. RBS heeft echter geen enkele betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in van de totstandkoming van de technische analysen van of namens Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. RBS is niet verantwoordelijk voor de volledigheid, juistheid en geschiktheid voor welke doeleinden dan ook en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid in verband met de technische analysen van Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. Disclaimer RBS Dit document is opgesteld door The Royal Bank of Scotland N.V. of haar dochtervennootschappen of groepsondernemingen (‘’RBS’’). Alle informatie in dit document is gebaseerd op informatie afkomstig van RBS en van andere instellingen die als betrouwbaar gelden. RBS geeft in dit document een getrouwe reproductie van dergelijke informatie, echter RBS biedt geen garantie voor de juistheid van de getoonde gegevens verkregen van derden. Geen garantie of zekerheid in welke vorm ook, expliciet of impliciet, wordt gegeven met betrekking tot de volledigheid en juistheid van de informatie opgenomen in dit document. RBS accepteert geen enkele verplichting om enige informatie opgenomen in dit document te herzien of te corrigeren. Geen handelen of nalaten van RBS of haar directeuren, werknemers, agenten of andere vertegenwoordigers met betrekking tot de informatie opgenomen in dit document vormt, of wordt geacht te vormen, een verplichting of garantie van RBS of enig ander persoon. Indicatieve prijzen of analyses in dit document zijn ter goede trouw opgesteld, uitgekozen en beoordeeld en derhalve wordt geen garantie gegeven ten aanzien van de juistheid, volledigheid en redelijkheid van deze prijsopgaven of analyses. Onverminderd de juridische verantwoordelijkheid voor informatievoorziening, accepteert RBS geen enkele vorm van aansprakelijkheid voor kosten, schade en claims ontstaan uit, of in verband met, een belegging in effecten beschreven in dit document. RBS en/of haar dochtervennootschappen of groepsvennootschappen, verbonden vennootschappen, werknemers of klanten kunnen een belang in financiële instrumenten hebben zoals de effecten beschreven in dit document of daaraan gerelateerde financiële instrumenten. Een dergelijk belang kan omvatten het handelen, aanhouden, onderhouden van een markt in zulke instrumenten als ook het verschaffen van bank-, krediet- en andere financiële diensten aan een vennootschap of de uitgevende instelling van de effecten en financiële instrumenten beschreven in dit document. RBS treedt met betrekking tot een transactie, de effecten of andere verplichtingen beschreven in dit document, niet op als financiële adviseur of in een fiduciaire rol. RBS geeft met betrekking tot geen enkele jurisdictie een garantie of advies over fiscale, juridische en boekhoudkundige zaken. Dit document is niet bedoeld voor de distributie of het gebruik door enig persoon of enititeit in een jurisidictie of land waarin een dergelijke distributie of gebruik in strijd is met locale weten regelgeving. De informatie opgenomen in dit document is eigendom van RBS en is verstrekt op verzoek van een geselecteerd aantal ontvangers en mag niet (geheel of gedeeltelijk) worden verstrekt of anderszins gedistributeerd aan een andere derde partij zonder de schriftelijke toestemming van RBS. Verenigde Staten van Amerika: Dit document is uitsluitend bestemd voor verstrekking aan “major institutional investors” zoals gedefinieerd in “Rule 15a-6” van de Amerikaanse Exchange Act van 1934, zoals van tijd tot tijd
gewijzigd (de “Exchange Act”) en mag niet worden verstrekt aan andere Amerikaanse ingezetenen. Elke Amerikaanse “major institutional investor” die deze informatie ontvangt en komt door het ontvangst ervan overeen dat hij de informatie in dit document niet zal verstrekken of anderszins distributeren aan anderen. De effecten zoals hierin beschreven zijn en zullen niet worden geregistreerd zoals bedoeld in de de Amerikaanse Securities Act van 1933, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de “Securities Act”) en mogen niet worden aangeboden of verkocht in de Verenigde Staten van Amerika, tenzij aan “qualified institutional buyers” (gekwalificeerde institutionele beleggers) in lijn met “Rule 144A” of op grond van een andere vrijstelling van of het niet van toepassing zijn van de registratieverplichting van de Securities Act. De aanbieding of verkoop van de effecten of transacties in de effecten kunnen verder beperkt worden door toepasselijke wet- en regelgeving van de Verenigde Staten of van haar afzonderlijke staten. Potentiële beleggers dienen zichzelf daarom op de hoogte te stellen van en juridische beperkingen bij het aangaan van transacties na te leven. Potentiële beleggers dienen zich te realiseren dat de effecten mogelijk niet geschikt zijn voor alle beleggers. The Royal Bank of Scotland N.V. staat in Nederland onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. The Royal Bank of Scotland plc staat in het Verenigd Koninkrijk onder toezicht van Financial Services Authority. Behalve in landen waarin dit wettelijk is vereist is de inhoud van dit document is niet beoordeeld door toezichthouders in de landen waarin dit document wordt verstrekt. In geval van twijfel over de inhoud van dit document dient onafhankelijk professioneel advies te worden ingewonnen. © The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm ook van de inhoud van deze nieuwsbrief is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. De nieuwsletter bevat merken van The Royal Bank of Scotland Group plc en andere vennootschappen binnen de RBS groep. De merken omvatten onder andere het logo van The Royal Bank of Scotland en de merknamen The Royal Bank of Scotland en RBS. Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de indices genoemd in dit document behoren toe aan de relevante Index sponsoren (de “Index Sponsoren”). De relevante Index Sponsoren zijn op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van de producten genoemd in dit document, noch wordt door hen enig advies tot aankoop van deze producten gegeven. TURBO® is een geregistreerde merknaam van The Royal Bank of Scotland N.V.
www.rbs.nl/markets RBS Markets bestaat uit een enthousiast team van specialisten dat klanten wereldwijd al meer dan vijf jaar van gestructureerde producten voorziet. De onderliggende waarden zijn divers: aandelen, commodities, valuta, beleggingsfondsen, vastgoed en obligaties. Van de AEX® tot de CRB, van China Mobile tot Vestas Wind, van de EUR/ USD tot beleggen in olie: er is vrijwel altijd wel een markt waar u rendement kunt behalen. U kunt inspelen op koersstijgingen en koersdalingen, u kunt beleggen in diverse uithoeken van de wereld, u kunt eenvoudig en transparant een index als de AEX® volgen: kortom u kunt beleggen als een professional. Het startpunt van uw beleggingen is www.rbs.nl/markets. U kunt contact met ons opnemen via
[email protected] en/of 0900-MARKETS (0900 627 5387).