NATIONALE BANK
TIJDSCHRIFT
VAN BELGIË
voor Inlichting en Documentatie DIENST Verschijnt maandelijks
voor
Economische Studiën
XIVe Jaar, IIe Band, Nr
Juli 1939
Dit tijdschrift wordt als objectieve documentatie uitgegeven. De artikels geven de opvatting van de schrijvers weer, onafhankelijk van de meening der Bank.
INHOUD : De termijnwisselmarkten, door den heer Léon-B. Dupriez. — De economische toestand van België (Mei-Juni 1939). — De balans van de Nationale Bank van België per 25 Juni 1939. — Geld- en bankwezen. Financieele berichten. — Berichten over industrie, landbouw en handel. — Wettelijke berichten. — Statistieken.
DE TERMIJNWISSELMARKTEN door den heer Léon-H. DUPRIEZ Professor aan de Universiteit te Leuven.
Tijdens de laatste twintig jaar, hebben, in tal van landen, de termijnwisselmarkten heel wat aan ontwikkeling gewonnen. De monetaire onvastheid heeft ze gemaakt tot een gewaardeerd en onmisbaar instrument van den internationalen handel. Dekking van het monetair risico, die vroeger bijzaak was als men maar zijn zaken in een van de leidende Europeesche munten of in dollars afhandelde, dringt zich, ten huidigen dage, voor eiken voorzichtigen importeur of exporteur, op. Geen wonder dan, dat commercieele gewoonten, welke voorheen slechts in Oostenrijk-Hongarije bekend waren, zich eveneens in de andere landen zijn gaan inplanten, bij zoover, dat de termijnwisselmarkten er thans ook een Belangrijke rol spelen, ter verzekering van de betaling der handelsvorderingen.
Nochtans, zijn de beginselen welke de vorming van de prijzen — t.t.z. de rentepercentages — op de termijnwisselmarkten ten grondslag liggen, door den band weinig of niet gekend en wordt vaak de evolutie van deze markten slechts zeer pragmatisch gecommenteerd. Twee bijdragen zullen wij aan de i- e uiterst belangrijke kwestie wijden : de eerste heeft betrekking op de organisatie en de algemeene werking van de termijnmarkt; in de andere, zal een omstandige uiteenzetting worden gegeven van die markt in verband met den Belgischen frank vanaf 1921, van welk jaar af de noodige statistische gegevens daartoe voorhanden zijn,
OVER HET MECHANISME DER TERMIJNWISSELMARKTEN De grondbeginselen van het mechanisme der termijnwisselmarkten werden, voor het eerst, wetenschappelijk beschreven door den heer J.-M. Keynes, in zijn Tract on monetary Reform, 1924. Een zeer omstandige beschrijving van de slof, gaf ons ook Paul Einzig : The Theory of forward Exchange, in het jaar 1937 verschenen (1). (1) Beide werken bij Macmillan and 00, Londen.
Om de uiteenzetting te vereenvoudigen, zullen wij ons beperken tot de valutabewegingen tusschen twee bepaalde huishoudingen, die met elkaar onderling in ruilverkeer staan, met uitsluiting van elke andere huishouding. Eerst moet duidelijk worden gemaakt wat er omgaat in een eerste veronderstelling, dat de beide huishoudingen den gouden standaard voeren. Nemen we dus, eenvoudigheidshalve,
de verhoudingen tusschen dollar en pond sterling, in den loop van de jaren 1924 tot 1930. De beide geldeenheden zijn gedefinieerd op grond van een zeker gewicht goud en er bestaat geen de minste vrees, dat voor den duur der te nemen verbintenissen, hier verandering in komt. Om het beginselexposé zoo eenvoudig mogelijk te houden, zullen wij aannemen, dat de vervoerkosten van het metaal onafhankelijk zijn van de richting waarin deze transporten plaats vinden. Later zullen wij dan event. de gevolgen van een verschil in deze kosten nagaan. De werkhypothese van twee landen welke den gouden standaard voeren (of ten minste van twee landen welker munteenheden onvoorwaardelijk onderling gekoppeld zijn) is evenwel slechts een apart geval, dat eerst en vooral moet worden opgeklaard. Doch dit geval is niet het belangrijkste, immers de termijnwisselmarkt bewijst oneindig meer diensten op de plaatsen wasar deze hypothese niet is verwezenlijkt. Dit is historisch bewezen. Inderdaad, in de XIX° eeuw, toen het monetair risico quasi nihil was, bestond de termijnwisselmarkt vrijwel niet; heden ten dage, grijpen de overgroote meerderheid van de wisseloperaties plaats tusschen landen waarvan, theoretisch of practisch, de wisselkoersen onafhankelijk zijn de eene van de andere en zijn tal van termijnwisselmarkten ontstaan. De wisseloperaties op termijn, tusschen landen met zwevende valuta, moeten dus ook onder het oog worden genomen en zullen het voorwerp uitmaken van de tweede hypothese.
Om voor den lezer die niet door zijn beroep met de termijnwisselmarkten vertrouwd is, de economische problemen welke het voorwerp van deze studie uitmaken, behoorlijk te situeeren, zullen we eerst, beknopt, enkele begrippen verduidelijken. De markttechnische problemen zullen we evenwel onaangeroerd laten, behalve enkele onontbeerlijke sporadische zinspelingen. De termijnwisselkoersen worden gewoonlijk genoteerd onder den vorm van agio of disagio op één of op drie maanden. Er bestaat bovendien een verschil tusschen laat- en biedkoers, verschil dat de winst uitmaakt van de bankhuizen in hun hoedanigheid van tusschenpersoon. De wisseloperatie op termijn kan worden omschreven als een koop of een verkoop van buitenlandsche valuta, te leveren op een bedongen termijn, t.t.z. gewoonlijk, op één, twee of drie maanden na datum. De prijs van die valuta wordt, in al zijn elementen, vastgesteld op het oogenblik van de afsluiting van den koop. Alleen de uitvoering wordt verdaagd : frank en buitenlandsche valuta worden beide geleverd op den overeengekomen dag.
Bij het vaststellen van dezen prijs, moeten de contracteerende partijen rekening houden met twee elementen : aan den eenen kant, den contantkoers van het devies op het oogenblik, dat de operatie doorgaat; aan den anderen kant, het agio of het disagio. Het agio is een bedrag dat event. bij den contantkoers te tellen is om tot den termijnprijs te komen; het disagio is een bedrag dat moet worden afgetrokken; er is aanleiding tot agio of tot disagio naar gelang van den staat van evenwicht van de markt onder de verhandelde valuta's. Ter verduidelijking van de economische analyse, is het nuttig agio en disagio onder een anderen vorm uit te drukken, t.w. in jaarpercenten. Daartoe, worden de agio- en disagiopercenten gedeeld door de contantwisselkoersen, daarna vermenigvuldigd, van den eenen kant, met honderd, van den anderen kant, met twaalf of met vier al naar gelang het gaat om percenten op één maand of op drie maanden. Deze manier van doen is noodig om den termijnkoers te bestudeeren in functie van de rentepariteiten. De eigen functie van de termijnwisselmarkt, die haar geschiedkundige ontwikkeling ten grondslag ligt, is den handel de mogelijkheid te geven alle risico's in verband met de internationale betalingen uit te schakelen; aldus, kan de importeur die in buitenlandsche munt heeft gekocht, zich, bij liet sluiten van zijn contract, de noodige buitenlandsche betaalmiddelen aanschaffen, tegen vasten prijs en op overeengekomen tijd, zonder daarvoor dadelijk de overeenkomstige bedragen op rekening-courant in het buitenland, te moeten immobiliseeren. Het volstaat hem valuta op termijn aan te koopen. Evenzoo, de exporteur, die in buitenlandsche munteenheid verkoopt, waar hij zijn onkosten in nationale munt. moet dragen, kan buitenlandsche deviezen op termijn verkoopen om, van nu af aan, het provenu, in Belgische franken, van zijn operatie vast te stellen. Voorzoover haar transacties met de cliënteel° zich niet compenseeren, nemen de bemiddelende banken, voor den duur van den termijn, het buiteniandsch geld, dat zij vooraf contant hadden verkocht, ter leen of geven het vooraf contant aangekocht devies tegen eigen munt ter leen. Het mechanisme van deze vergeheeten, richtingen, gewoonweg swap-operaties wordt verder uiteengezet. Benevens de commercieele operaties, waardoor de optredende handelsman, door bemiddeling van zijn bankier, een risico dat hij op goederen heeft moeten nemen, neutraliseert, zijn er tal van andere van financieelen aard. De credietinstellingen kunnen het mechanisme van de termijnwisselmarkt aanwenden om aan arbitrage te doen, t.t.z. haar gelden op korten termijn ter leen geven op deze plaatsen waar de gezamenlijke voorwaarden van termijnmarktrente en van interestpercentages het voordeeligst uitvallen. Aldus, bewijst
de arbitrage onloochenbaar diensten, daar ze veerkracht geeft aan de markten en toelaat gemakkelijker het hoofd te bieden aan de horten der vraag, alsmede de rentepercentages van alle landen onderling in verband te brengen, met behulp van directe operaties of van driehoeksoperaties; kortom, de arbitrage op de termijnwisselmarkt kan, in deze periode van muntonvastheid, diensten bewijzen die voorheen, door de klassieke auteurs, aan de niet gedekte bewegingen van gelden op korten termijn werden toegeschreven. In haar eenvoudigsten vorm, is de arbitrageverrichting dubbel : zij omvat een contanten aankoop van deviezen tegen een herverkoop op termijn; of een contantverkoop tegen een terugkoop op termijn. De eerste verrichting kan b.v. gedaan worden door een houder van ponden, die gunstige gelegenheden in het buitenland wil te baat nemen om er zijn gelden te beleggen, zich tegelijk den koers verzekerend tegen denwelken hij zijn geld terug in Engeland zal kunnen krijgen; de tweede operatie beoogt de tijdelijke belegging van buitenlandsch kapitaal in Groot-Brittannië, zonder het valutarisico te loopen, dat aan dit land eigen is. Deze eenvoudige constatatie wijst op het groot belang, dat, door den band, de termijnwisselmarkt voor de arbitrage en de monetaire kapitaaltransfers van het eene land naar het andere kan hebben : zij laat trouwens toe dergelijke operaties te doen zonder het eigenlijke valutarisico te moeten loopen. Welnu, het is bekend welk belang er in de economische theorie van de XIX° eeuw gehecht werd aan de transfers van kort geld van het eene land naar het andere, om aan momenteele monetaire moeilijkheden het hoofd te bieden : de gandc- he theorie van de discontorente leunt aan op de mogelijkheid van het uitlokken van dergelijke transfers. Thans is het iedereen duidelijk, dat kapitaaltransfer, om winst te halen uit kleine renteverschillen, niet meer zou te doen zijn zonder dekking van het valutarisico. Om diverse technische redenen, hebben de banken meer ingewikkelde werkmethodes ontwikkeld dan deze welke wij zoo pas hebben beschreven en waarin wij enkel het wezen der operatie hebben uiteengezet. In een studie over principes, kunnen wij daar niet verder over uitweiden. Wij moeten evenwel bij de techniek van de zgn. swap-operatie blijven stilstaan. Deze verrichting bestaat uit een dubbele operatie, contant tegen termijn. De bankier die, aan een cliënt, een pondenbedrag op termijn moet verkoopen, verzekert zich door den band vooraf een evengroot bedrag aan ponden op contant. Hij verkoopt daarna zijn ponden contant en koopt ze terug op termijn. Juist op dit oogenblik, verzekert hij het verschil tusschen contant en termijn, t.t.z. het agio of het disagio. Het spreekt vanzelf, dat deze techniek voor verandering vatbaar is al naar gelang de alge--
meene omstandigheden, of de feitelijke, die op de markt heerschen. In het hier beschouwd geval, worden de bedragen voor dewelke de bankier zich verbindt, automatisch gedekt. De schikkingen voor den leveringstijd met het oog op het verzekeren der overeenstemming, worden nadien genomen. Heden ten dage, worden de swap-operaties algemeen door de zakenlui op de geldmarkten gebruikt.
*** Keeren wij nu even terug tot de principes die de vorming van het agio- en disagiopercentage beheerschen, alsmede de door de termijnmarkt veroorzaakte kapitaalbewegingen. In het geval van onafscheidbaar aan elkaar gekoppelde munteenheden, met name tengevolge van haar gemeenschappelijke gebondenheid, vragen twee problemen onze aandacht : 1° de grenzen van het agioof disagiopercentage; 2° de vorming van deze percentages binnen die grenzen. Nemen we dus het voorbeeld van het pond sterling en den dollar van vóór 1931 opnieuw ter hand. In de eerste plaats dient de algemeene stelling geponeerd, dat de percentages beperkt zijn door de marge van de gold points. Inderdaad, een agio- of disagiopercentage mag worden beschouwd als zijnde het oordeel van de markt over het omzettingsrisico van een devies in een ander, op een bepaald tijdstip; het agiopercentage is de verzekeringspremie welke de kooper van een buitenlandsch devies bereid is te betalen, van heden af, op termijn; bij normale werking van de wisselmarkt, mag hij den kostprijs van alle andere wijzen van dekking tegen hetzelfde risico niet overschrijden; onder deze laatste, bevindt zich de onmiddellijke transfer van goud. Staat het Engelsche devies op zijn goudpunt van invoer, dan kan zijn noteering op termijn geen opgeld doen en het disagio kan ten hoogste het verschil bereiken tusschen het goudpunt van uitvoer en het goudpunt van invoer; correlatief is de termijnnoteering van het Amerikaansch devies niet vatbaar voor disagio, terwijl het agio op dit devies ten hoogste het verschil kan bereiken tusschen het goudpunt van invoer en het goudpunt van uitvoer. Was het anders,' dan ware het heelwat voordeeliger goud aan te koopen of te verkoopen, al naar gelang de richting waarin de betaling moet geschieden. Het omgekeerde is vanzelfsprekend; we hoeven er dus niet bij stil te blijven. Schematisch, komt men aldus tot de volgende tabel : Hoogste agio
Hoogste dieagio
Pond sterling genoteerd: Op het geudpunt van Invoer (G. I.) Op het goudpunt van Uitvoer (G. U.)
0 G. U. — G. I.
G. U.
Dollar genoteerd : Op het goudpunt van Invoer Op het goudpunt van Uitvoer
0 G. I. —G. U.
G. I. — G. U. 0
.—
G. I. 0
Noemen wij met A en D deze uiterste waarden die we zooeven hebben omschreven, deze waarden zijnde uitgedrukt in percenten van den contantwisselkoers en per jaar. Het valt licht te begrijpen, dat, in het kader van den gouden standaard, het risico verbonden aan het omzetten van een devies in een ander, slechts zeer zelden deze maximumwaarden A en D zal bereiken. Normaal, zal het mathematisch onder deze waarden gaan liggen en zich op de termijnmarkt uiten in noteeringen a en d verschillend van de waarden A en D, en lager dan deze. Derhalve kunnen deze waarden worden beschouwd als representatief van de schatting van de markt op een gegeven oogenblik, van den normalen prijs der omzetting ván de twee beschouwde valuta's, op een bepaalden vervaldag, in verband met den huidigen wisselkoers op de contantmarkt. Waar nu de contantwisselkoersen, in beginsel, de momenteele evenwichtsvoorwaarden tusschen de beide geldmarkten, de Engelsche en de Amerikaansche, verzekeren, spannen zich, van hun kant, de termijnkoersen in om dit verband te verlengen in den tijd met, van nu reeds, deviezen op bepaalde vervaldagen te verzekeren, tegen koersen uitgedrukt in functie van de huidige koersen. Nu gaan we even na door welke oorzaken en in welke mate, de prijs van den wisselkoers op termijn verschilt van den contantkoers op hetzelfde oogenblik. Dit is de theorie over het agio en het disagio. Wanneer de termijnwisselkoers van uit dezen hoek wordt bekeken, dan valt de beteekenis van den huurprijs van het geld op korten termijn, als determineerend element van de agio- en disagiopercenten, al dadelijk op. Het evenwicht in den tijd, tusschen de twee markten, eischt, trouwens, dat, te allen'tijde, de rentestand in Groot-Brittannië gelijk zij aan den rentestand in de Vereenigde Staten, vermeerderd met het agiopercentage van den dollar te Londen, of verminderd met het disagiopercentage op dit devies. Men kan ditzelfde verband nog omschrijven met te zeggen, dat de rentestand in de Vereenigde Staten gelijk moet staan met den rentestand in Groot-Brittannië plus het agio of minus het disagio van het pond te New-York. Deze verhoudingen steunen op den rentestand waartegen de arbitragegelden werkelijk kunnen worden belegd : bovendien, zijn kleine afwijkingen natuurlijk niet uitgesloten, daar het renteverschil moet volstaan om de onkosten van arbitrageverrichtingen te rechtvaardigen. Algemeen genomen, is dus bij het verschil tusschen de interestpercentages, de tendens aanwezig om gelijk te zijn aan het agio van de eene munteenheid of het disagio van de andere. Al het andere gelijk zijnde, eischt dus het evenwicht tusschen de twee termijnmarkten, dat het verschil in den rentestand van het geld op die twee markten, gelijk staat met het agio van de sterke
munteenheid, of, wat op hetzelfde neerkomt, met het disagio van de zwakke munteenheid. In verband met wat wij hooger hebben gezegd, is dit verschil in den rentestand van het geld op de twee markten, beperkt tot een maximum voorgesteld door de hooger gedefenie,erde waarden A en D, wanneer de twee munten onvoorwaardelijk gekoppeld zijn. Vestigen wij er nu reeds de aandacht op, dat andere risicoelementen dan het eigenlijke wisselkoersrisico, als daar zijn gebreken van de markt of speculatie, op zekere oogenblikken verschil kunnen teweegbrengen in den voet der rentepariteiten, die de norm vertegenwoordigen waarnaar de rentestanden zich richten. In feite bepalen, tusschen vaste munten, de uiterste waarden A en D de marge der mogelijke schommelingen van a en d. Dienvolgens, hoe hooger de marge van de gold points, des te grooter het verschil in den rentestand op de twee markten kan worden, zonder de evenwichtsvoorwaarden te verstoren. Omgekeerd, hoe geringer de marge der gold points, hoe kleiner het verschil tusschen de rentestanden op de twee markten. Immers, er doet zich geen de minste reactie voor, zoolang een renteverschil ondervangen kan worden door het agio- . of disagiopercentage. Zoo men bijgevolg twee monetaire markten nauw met elkander wil verbinden, dan hoeft de marge der gold points verminderd of, beter nog, de mogelijke schommelbeweging van a en van d beperkt. Verkiest men, daarentegen, de twee markten uit mekaat te houden, dan moet de marge der gold points worden vergroot. Deze, op het eerste gezicht, louter technische kwestie, krijgt aldus een buitengewone beteekenis voor de economische politiek van een land, vermits ze rechtstreeks inwerkt op de vrijheid van handelen der monetaire autoriteiten in zake credietverstrekking. Laten we bij dit eerste besluit even stil blijven, om na te gaan in hoever het verband houdt met de hypothese waarvan we zijn uitgegaan. Eerst een technisch voorbehoud. Zoo di5" ---Wrvoerkosten van het metaal niet onafhankelijk zijn van de richting waarin het transport gebeurt, dan is het niet meer juist, dat a $ — d £, noch, dat de bewegingsgrenzen zijn A $ —. D £. Zoo we evenwel twee naburige huishoudingen gaan beschouwen die voortdurende betrekkingen met elkaar onderhouden en van alle maatregelen afzien die feitelijk de kosten van het metaalvervoer verhoogen, dan mogen we terecht aannemen, dat de event. verschillen eerder gering zijn en best van kant worden gelaten. In alle geval, wat ook het standpunt weze, dat men dienaangaande inneemt, aan het hooger gestelde fundamenteel verband wordt niets gewijzigd, ook niet aan de conclusies die er kunnen uit voortvloeien. Aan den anderen kant, gelden slechts de grenzen A en D getrokken door de gold points, zoo de twee
-4-
munten aan elkaar verbonden zijn en dit zonder den minsten twijfel voor een nabije toekomst. Ze verdwijnen wanneer het niet zoo is, b.v. indien een van de munten niet meer aan een bepaalde muntpariteit gebonden is. In dit opzicht, is het van luttel belang dat er dagelijks mogelijkheid tot omzetten in goud voorhanden zij, zoo er op het gebied der noteeringen in de toekomst niet de minste zekerheid bestaat. In het geval van niet onafscheidbaar aan mekaar gebonden munten, worden a en d niet meer binnen zekere vooraf bepaalde grenzen gehouden, doch blijven onder den greep van voorwaarden opgelegd door het tweede fundamenteel verband dat het verschil van de rentestanden bindt aan de agiopercenten. Besluit : de rentepariteit blijft de richtinggevende norm van agio en disagio, in geval van onvaste munten, doch de grenzen voortvloeiend uit de werking van den gouden standaard verdwijnen. Wij besluiten dus, dat de beschreven fundamenteele relaties, evenals de conclusies waartoe ze leiden, van algemeenen aard zijn.
Na aldus de algemeene bases te hebben vastgelegd, kunnen we nu van naderbij de werking onderzoeken van de « rentepariteit » in zake termijnwisselkoersen. Men heeft de agio- en de disagiopercentages omschreven als een meter van de kosten en de risico's van het omzetten van een devies in een ander op een bepaalden vervaldag. Deze omschrijving kan worden verbeterd door ze meer algemeen te maken. In feite, is het agio- en disagiopercentage evenzeer een meter van den voorkeur waarvan de markt blijk geeft t.o.v. een bepaalde monetaire markt, met het oog op het behouden van zeker tegoed tijdens een beperkte periode. Deze voorkeur leunt aan op elementen waarvan we reeds gewag hebben gemaakt en die we nu van ietwat naderbij zullen ontleden. De eerste factor van voorkeur — fundamenteel en blijvend — is de huurprijs van het geld. Gesteld, dat we uitgaan van een evenwichtspositie en, dat, om een of andere reden, het verschil tusschen de huurprijzen van het geld op de twee markten, de Engelsche en de Amerikaansche, grooter blijkt te zullen worden wegens de rentehausse in de Vereenigde Staten. Stante pede, worden de kapitalen naar de Amerikaansche markt getrokken. Op de contantmarkt vertoont de dollar een tendens tot vaster worden, doch begeeft op termijn door de omstandigheid, dat de Engelschen die op de contantmarkt kapitalen aanbrengen, tegelijk hun ponden op termijn terugkoopen. Het evenwicht wordt maar bereikt ten koste van een hooger disagio of een kleiner agio op den dollar. We besluiten derhalve, dat', • al het andere gelijk blijvend, de valuta van een markt waar de' huur-
prijs van het geld tendens tot stijgen vertoont, op termijn genoteerd wordt tegen degressieve agiopercentages, of tegen progressieve disagiopercentages. We zouden zelfs kunnen zeggen, dat, al het andere gelijk zijnde', de valuta van een markt waar de huurprijs van het geld vrij hoog is, op termijn normaal met disagio genoteerd wordt. Voegen wij daar onmiddellijk aan toe, dat, in dit geval, al het aildere zelden gelijk is of gelijk blijft, wat uit de volgende beschouwingen voldoende zal blijken. Inderdaad, voor het beoordeelen van den differentieelen rentestand, volstaat het niet stil te blijven bij de absolute percentages van den huurprijs van het geld op de een of op de andere markt. Ook de resp. organisatie van deze markten moet worden onder het oog genomen, alsmede de faciliteit waarmede de gelden voor korten tijd kunnen belegd en, eventueel, teruggetrokken worden. Om deze redenen moet een markt met hoogen huurprijs maar met mankgaande organisatie, feitelijk worden beschouwd als een markt met kleinen huurprijs. Inderdaad, de normale werking van de termijnwisselmarkt veronderstelt, dat de arbitranten momenteel de getransfereerde liquide gelden werkelijk tegen de in aanmerking genomen renten kunnen beleggen. Het is voorgekomen, dat er betere beleggingen voorhanden waren dan de termijndeposito's op de banken, en, de rentestand had er onder te lijden. Wanneer, daarentegen, de markten onvoldoende georganiseerd zijn, gebeurt het vaak, dat de arbitranten hun korte gelden, tegen de beschouwde koersen, niet kunnen beleggen. In dit geval, reageert dus de markt alsof de rentevoet laag was, of zelfs alsof hij nihil was : dit is, inderdaad, de conclusie zoo de liquide middelen getransfereerd zijn, doch geen belegging vinden. Het historisch onderzoek beveetigt deze theorètische conclusie. Immerg de werkelijke rentepercentages van de termijnmarkt vertoonen een tendens om de • rentepariteiten van dichtbij te benaderen in tijden voor voorspoed, in tijden dus, dat er ruime beleggingsmogelijkheid is. In tijden van crisis, daarentegen, doen zich, wegens de moeilijkheden om beleggen in alle landen, deze relaties tusschen den rentevoet aan den eenen kant .en de rentestand van de •termijnmarkt, aan den anderen kant, veel losser voor en het pari, t.t.z. het uitblijven van agio en disagio, oefent een zekere aantrekkingskracht uit, wegens de schaarschte aan beleggingsmogelijkheden in al de landen. Wij . komèn aldus tot de zonderlinge 'conclusie, dat de slecht gèorganiseerde markten en de markten met laag rentetarief, gelijkaardige voorwaarden ondergaan vdor haar Wisselkoersen Op termijn. Pleit dit niet ten giinste van de . markten' Met moeilijke" belegde terging'sinogelijkheid, daar* de rentestand • Mijmnarkt • Zich 'gedraagt 'alsof het :land 'over zeer ruime liquide Middelen beschikte? •
Het antwoord op deze vraag moet ontkennend luiden, daar we ons bezig te houden hebben met de werkelijke bestaande onevenwichtstoesianden tusschen naburige huishoudingen, en niet alleen met hun symptomen. Zoo de hooge rentestanden binnenslands verzwakkend inwerken op de noteeringen van de termijnwisselkoersen, brengt deze beweging nu juist de noodige correcties aan : de arbitrage heeft een tendens om gelden van buitenlandsche herkomst aan te brengen, schoon, op de slecht georganiseerde markten, de beweging beperkt zij; waar deze gelden zich kortloopend beleggen, werken zij de geldruimte terug in de hand en tegelijk de verlaging der rentestanden. De beweging in het agio- en disagiopercentage schijnt deze beweging van gelden — door de economen der XIX° eeuw als fundamenteel beschouwd voor het behoud van een parallelisme tusschen de evoluties in de diverse landen en, dienvolgens voor de muntstabilisatie — in de hand te werken. Zoo de organisatie van de binnenlandsche markt deze beleggingsmogelijkheden beperkt, dan loopt het mechanisme spaak. Hoe staat het nu, in dit opzicht, met de organisatie van de Belgische markt? Onder al de wisselmarkten in haar geheel genomen, mag ze bij de best georganiseerde worden gerangschikt : daarvan getuigt reeds in de eerste plaats de grootte van het volume der termijntransacties die er worden afgehandeld. Het is echter zeker, dat de graad van organisatie van onze geldmarkt onbetwistbaar nog beneden deze blijft van zekere markten onzer buurlanden, welke vrijwel allemaal beleggingsmogelijkheid bieden tegen den geldenden rentevoet, mogelijkheid welke op de Belgische markt onbestaande is, behalve in zekere phases der economische conjunctuur,
*** De onderlinge verhouding van de rentepercentages op korten termijn, is de eerste determineerende factor bij de vorming van het agio- en disagiopercentage. Dit wil niet zeggen, dat het noodzakelijk de voornaamste is. Er zijn er andere, w.o. er enkele een rol spelen die aldoor aan beteekenis wint. Allereerst, de politieke en financieele risico's. Door het feit, dat deze risico's niet denkbeeldig zijn, bestaat er inderdaad een tendens tot reduceering van de reëele rentevergoeding der kapitalen belegd op de markt met dergelijke risico's, daar een aanzienlijk deel van de nominale winst slechts als een verzekeringspremier te beschouwen is. Hierdoor zijn de gevolgen van deze risico's op den termijnwisselkoers gelijk te stellen met deze van een gebrekkige organisatie van de geldmarkt. Met andere woorden en vertrekkende van een evenwichtspositie, de ontwikkeling van dergelijke risico's op een markt, moet zich uiten in terugloop van het disagio en in verhooging van het agio op de bedreigde valuta. —.6
De regelen betreffende de rentepariteiten, de gevolgen van gebrekkige organisatie van de markt, van financieele of politieke risico's, oefenen een determineerenden invloed uit op de termijnwisselkoersen door de voortdurende werking van de internationale arbitrage. Beschouwen wij nu de rechtstreeksche inwerking van den internationalen handel en de manier waarop ze door de arbitrage wordt gecorrigeerd. Ofschoon voor het verklaren van de vorming van agio en disagio, vooral moet verwezen worden naar de arbitrageverrichtingen waardoor het mechanisme wordt geregeld, toch mag niet uit liet oog worden verloren, dat de allereerste functie van de termijnmarkt is : zekerheid te scheppen in den tijd, voor de handelsoperaties. Welnu, zoo de eerste normaal gekoppeld zijn aan een contantverrichting, waarbij de momenteele kapitaaltransfer gebeurt bij contanten aankoop van deviezen tegen terugverkoop op termijn, vertoonen de tweede geenszins dit karakter. Evenals de louter speculatieve operaties, omvatten zij geen correlatieve contantoperatie. In dit geval, is, voor den handelsman, de verrichting op termijn de tegenhanger van de risico's op goederen, welke hij op zich neemt; zij omvat voor hem, op liet oogenblik dat hij ze doet, geen transfer van gelden van de eene markt naar de andere. Veelvuldige verrichtingen gevraagd door importeurs en exporteurs, kunnen natuurlijk tegen mekaar opwegen (schoon de verschillen van termijn moeilijke problemen stellen); doch het kan ook anders. Gaan we dus na, hoe de arbitrage een uit de ongelijkheid van vraag en aanbod ontstane onevenwichtstoestand op de termijnmarkt corrigeert. Laten wij, duidelijkheidshalve, uitgaan van een evenwichtspositie waar de dollar met disagio genoteerd staat. Op dit oogenblik, is het renteverschil tusschen New-York en Londen vrijwel aan dit disagio gelijk (of aan het agio van het pond te New-York). In deze voorwaarden, laat een verkoop van den dollar op termijn tegen een contantaankoop van hetzelfde devies, winst noch verlies.
Veronderstellen wij dan, dat, om een pf andere reden (een commercieele b.v.) de termijnvraag naar dollars aanzienlijk grooter is dan het termijnaanbod. Aan deze verhoogde vraag kan niet worden voldaan dan door arbitranten die over ponden beschikken, en het spreekt, dat deze arbitranten maar een helpende hand zullen uitsteken mits een disagiopercentage dat lager is dan het geldende. Om zich te dekken, koopen zij dollars contant, welke, belegd op de Amerikaansche markt, den rentestand te New-York doen dalen, zoodat, bijgevolg, tusschen de twee markten nieuwe evenwichtscondities zijn geschapen.
—
Zoo op termijn, het dollaraanbod de dollarvraag overtrof, dan is interventie vanwege de arbitranten beschikkende over dollars, vereischt en deze zullen daarin maar toestemmen mits hooger disagio. Om zich te dekken, zetten zij contant hun dollars om in ponden; dit tegoed, tijdelijk belegd op de Engelsche markt, doet den rentestand naar baisse overhellen, zoodat de rentepariteit den wisselkoers op termijn opnieuw regelt. Aldus fluctueert het disagio aan weerskanten van den evenwichtstoestand, al naar gelang de termijnaankoopen of -verkoopen overheerschen. De amplitude van deze schommelingen rondom de rentepariteiten, hangt in hoofdzaak af van de belangrijkheid van de bedragen welke de arbitranten op de respect. markten aanhouden en waarmede zij kunnen intervenieeren om de termijnmarkt in evenwicht te brengen.
Deze beschouwingen leiden tot de volgende belangrijke conclusie : de verdediging tegen een speculatieven aanval op een welkdanige munt ook, wordt op de markt van deze munt opgesteld. In strijd met een veelal heerschende meening, staat de doeltreffendheid van deze verdediging minder in functie van de hausse in den huurprijs van het geld, dan van de hausse van het disagiop- ercentage. Dit laatste houdt rechtstreeks verband met de credietrestrictie die bij de verdediging der munt behoort en de hervoorziening belet van de arbitranten, van den handel en van de speculanten in nationale munt, op een oogenblik waarop het verlangen om nog in buitenlandsche valuta om te zetten op verre na niet van de baan is. Deze verhooging van den rentestand op de termijnmarkt is niet als een kwaden factor te beschouwen, trouwens elke monetaire defensie omvat oogenblikken van tijdelijke renteverzwaring, daar restrictie der credieten en der liquide middelen, het voornaamste wapen eener doelmatige muntdefensie is. Men mag evenwel de secundaire terugslagen van zeer sterk aangetrokken rentestanden op de termijnmarkt niet uit het oog verliezen : ze niet te ontkennen en kunnén de momenteele moeilijkheden aandikken.
* * De laatste conclusie is belangrijk, en het is noodzakelijk er even bij stil te blijven. Gesteld, dat om welke reden ook, tegenover de Amerikaansche munt, een zeker wantrouwen heerscht dat zich uit in vermindering van bedragen welke, in dollars, op de markt van New-York zijn blijven uitstaan (wat trouwens den rentestand te New-York doet verhoogen). Dan zal, in geval van overvloedig dollaraanbod op termijn, de mogelijkheid tot beroep op de Amerikaansche markt, geringer worden met het gevolg, dat je amplitude der schommelingen van het disagio op den dollar toeneemt. In geval van speculatieven aanval, moet dus de rentestand op termijn stijgen, daar het land welks munt wordt aangevallen, de tegenwaarde niet levert. Blijven we nu een oogenblik stil bij de reacties van de markt op het oogenblik, dat de Circulatiebank de verdediging van de munt op touw zet, t.t.z. op het oogenblik, dat zij tot credietrestrictie overgaat, restrictie waarvan de gewone en essentieele vorm- is, inkrimping der discontofaciliteiten. Deze credietrestrictie werkt rechtstreeks op de contantmarkt in en noopt de banken tot repatrieering van haar in het buitenland uitstaande liquide middelen; de druk op de contantwisselmarkt vermindert met zooveel, maar de liquide middelen in nationale munt waarover de termijnwisselmarkt kan beschikken, verminderen in dezelfde verhouding. De verdediging van de munt op de contantmarkt door invoering van een credietrestrictiepolitiek, verscherpt dus de spanning der termijnmarkt — zooals ze normaal den prijs van het crediet binnenslands doet stijgen. Incidenteel kan deze verscherping in de spanning ietwat gemilderd worden in geval ongedekte koopers, verleid door de hooge disagiopercentages, in tegenovergestelden zin werken; doch dit geval zal zich niet voordoen, zoolang de mogelijke omkeer niet in het zicht is.
De beteekenis van de plotse vraag naar zeer belangrijke hoeveelheden deviezen, die eerst op de termijnen naderhand op de contantmarkt opduikt, op het oogenblik der monetaire spanningen, vordert een streng onderzoek nopens de « secundaire uitwerkselen » van een spanning op de wisselmarkt. Het is, trouwens niet aan te nemen, dat de fundamenteele toestanden zich zoo plots omkeeren : de snelheid van den stoot laat vermoeden, dat de moeilijkheden bijna plotseling aan de zakenlui bekendgeworden zijn en, dat elk op zich zelf reageerend op een nieuwen toestand al naar gelang zijn eigen belangen het hun dicteeren, de beslissingen neemt die zich opdringen. Voor de stof die we hier behandelen, is van belang te weten, hoe deze schielijke reacties op de termijnmarkt reageeren. Allereerst is het vanzelfsprekend, dat de spanning zelf van de termijnmarkt, die waargenomen wordt op het oogenblik, dat men, op ongewone wijze, de behoeften aan buitenlandsche deviezen met stijgenden aandrang wil gaan bevredigen, aan de aandacht van de zakenlui niet ontgaat; de termijnmarkt is trouwens zeer prikkelbaar, omdat de eerste dekkingzoekers zich bij voorkeur tot de termijnmarkt wenden, en dit zoolang de rentestand hun niet halt gebiedt. Van toen af, is de spanning op de termijnmarkt van dien aard, dat ze de dekking van de behoeften aan deviezen nog met meer haast in de hand werkt, t.t.z. de aankoopen, op de contantmarkt, van buitenlandsche deviezen, alsmede de verhoogde navraag op termijn. Door haar, wordt dus de spanning op de wisselmarkt algemeen gemaakt; doch deze laatste maakt deel uit van liet defensiestelsel, waartoe
7
behooren de beperking van de betaalmiddelen waarover de markt beschikt en welke de Circulatiebank met behulp eener gepaste monetaire politiek, moet besnoeien. De reacties zijn evenwel niet alle van speculatieven aard, dit woord zijnde genomen in zijn enge beteekenis. De initiatieven van de importeurs en exporteurs alleen, kunnen zich plots uiten in een belangrijke vraag naar buitenlandsche deviezen, voorbarige vraag, die, trouwens, later door uitblijven van vraag zal worden goedgemaakt.. Inderdaad, in tijden van kalmte, worden heel wat handelstransacties gedaan, zonder, dat men zich daarvoor op de termijnmarkt dekt wegens de onkosten die met dergelijke verrichtingen gepaard gaan; edoch, zoodra gevaar opdaagt, wordt terstond voor dekking gezorgd. Op hetzelfde oogenblik, ziet men de debiteuren in de bedreigde valuta om uitstel van betaling verzoeken, met vertraging betalen, enz., alsook de exporteuren die buitenlandsche deviezen ontvangen, ze zoo laat mogelijk repatrieeren. De bedreigde markt is aldus ontdaan van de middelen waarover ze gewoonlijk beschikte en de credietrestrictie wordt nog toegespitst, voorzoover de Circulatiebank ze niet met evenveel uitbreidt. Dringt zich deze mildering van de moeilijkheden dan wel op ? Dit is een vraag van algemeene monetaire politiek, die niet op ie lossen is in functie van de termijnwisselkoersen alleen. Ten slotte, is er, onder de secundaire reacties, eene die niet buiten de termijnmarkt gaat : wanneer, om hooger aangehaalde redenen,• het disagio op de bedreigde munt, duidelijk dat- overtreft wat de rentepariteit billijkt, dan hebben de arbitranten van dat land belang bij een uitvoer van de beschikbare gelden, zelfs wanneer zij• het risico niet kunnen loopen ze ongedekt te exporteeren, in hun hoedanigheid van . bankier, verzekeraar, enz.; zij kunnen winst halen uit een contanten aankoop- van buitenlandsche deviezen gepaard met een wederverkoop op termijn; immers de renteverlaging wordt ruim opgevangen door het aanzienlijk disagio op hun nationale munt. Naar men ziet, wanneer speculatie of vrees aanleiding geven tot de sterke spanningen op termijn, dwarsboomt de arbitrage — werkende met dekking — de beweging niet meer, doch vertoont veeleer een tendens om deze te verruimen. De hooge disagiopercentages op een munt kunnen dus verschillend beoordeeld worden wat betreft hun uitwerkselen op de verdediging van een bedreigde munt. In een eerste stadium, kunnen ze beschouwd worden als brengende deze verdediging in de war, omdat de positie van de arbitrage kantelen; in een tweede stadium, werken ze in dezelfde richting, omdat de prijs zelf van te hooge disagiopercentages remmend - werkt op de dekking van de behoeften' op termijn, trouwens hij maakt den toestand onhoudbaar '
voor de speculanten en verplicht ze tot ontknooping van hun operaties, t.t.z. hij verplicht -ze mede te helpen aan het redres van den toestand. De geschiedenis kent tal van gevallen waar de speculanten er te hunnen nadeele hebben moeten aan gelooven, daar de 'ontknooping van de speculatieve verrichtingen de beweging in de wisselkoersen vlug doet omslaan. Het geval van een speculatieven stormloop tegen een munt, geeft aanleiding tot het behandelen van een tweede geval, met name dit van een Valuta die bestendig het voorwerp uitmaakt van een zeker wantrouwen. Laten wij, duidelijkheidshalve, uitgaan van een evenwichtspositie gekenmerkt door gelijkheid tusschen het renteverschil en het disagio- 6f het agiopercentage. Gesteld, dat, op een gegeven oogenblik, uit een of ander oorzaak, in het betrekkelijk vertrouwen in dollar • en pond sterling, een wijziging intreedt ten nadeele van den dollar. Gevolg daarvan zal zijn : een zekere inkrimping van de Amerikaansche geld. markt, een relatieve stijging van den huurprijs van het geld op deze markt en een zekere verhooging van het disagio op den dollar. 'Een nieuwe evenwichtspositie is aldus bereikt. Het feit, evenwel, dat, op de geldmarkt van New-York, de liquide middelen in dollars verminderd zijn en, dat de liquide middelen in pond sterling die feitelijk het eigendom zijn van de Engelsche geldmarkt, zich niet graag leenen tot omzetting in liquide dollarmiddelen, doet de schommelingen van het disagiopercentage toenemen telkens de dollarverkoopen op termijn de aankoopen op termijn overschrijden. Dit laat natuurlijk veronderstellen, dat de organisatie van de markt deficiënt is of, dat er vrees bestaat voor tusschenkomst van regeeringswege, immers het valutarisico alleen is niet bij machte om de arbitrage « contant tegen termijn >, die tegen dit risico beveiligt, tegen te houden. • Uit deze beschouwingen volgt, dat het betrekkelijk wantrouwen, dat tegen een devies heerscht, geen aanleiding is tot een blijvende toestand van onevenwicht tusschen de twee markten, maar tot grooter schommelen van het disagio- of van het agiopercentage. Dit wantrouwen speelt inderdaad alleen een doeltreffende rol in het. bepalen van .de • percentages op de buitengewoon moeilijke oogenblikken, wanneer de arbitrage uitblijft. Benevens de boven gemaakte veronderstelling, is het mogelijk, dat, bij herhaling, het netto-saldo van de arbitrage in een en denzelfden zin gaat liggen, omdat de handelstransacties niet een zelfde volume termijnwisseloperatiès aanbrengen voor den verkoop én voor 'den. aankoop. Dit kan heel goed voorkomen, met name in zekere landen, waar de handelsgebrui-
ken koop en verkoop' in buitenlandschei deviezen omvatten en' in geval dé uitvoerindustrieën gewoon
zijn te werken met kasgelden in deze valuta. Soortgelijke toestand kan aanleiding zijn tot grootere schommelingen in de percentages van de wisselkoersen op termijn.
Een tweede studie zal handelen over de evolutie van de termijnwisselkoersen in België van 1921 tot 1938 en over de hoofdkenmerken der Belgische markt.
(Uit het Fransch vertaald.)
DE ECONOMISCHE TOESTAND VAN BELQIi (Mei-Juni 1939)
INLEIDING.
Althans voor de landen, die in hoofdzaak op de industrie zijn aangewezen, wordt de wereldconjunctuur thans gekenmerkt door een betrekkelijk laag prijspeil, terwijl de bedrijvigheid der basisindustrieën onophoudend toeneemt, vooral onder begunstiging der overheidsopdrachten voor defensie- en herbewapeningsdoeleinden. Deze inertie van de prijzen is er toe te schrijven aan de omstandigheid, dat de industrieele bedrijvigheid in de Vereenigde Staten geen teekenen van verbetering vertoont, terwijl, aan den anderen kant, de toeneming van de productie in de Eiuropeesche landen zich niet uit in een vermeerdering van het internationaal handelsverkeer zonder hetwelk geen noemenswaardig herstel is te verwachten. Ook België deelt dit lot. Het meerendeel van onze op uitvoer ingestelde industrieën, hebben erg te lijden onder deze vermindering van den buitenlandschen handel. Het is nagenoeg uitsluitend de ijzeren staalindustrie die voordeel weet te halen uit de sterke vraag voor herbewapening uit Engeland en uit de moeilijkheden die Duitschland ondervindt om aan de vraag voor export te voldoen; zij bekwam zeer veel bestellingen voor buitenlandsche rekening. Ook kon de Belgische ijzerproductie deze laatste maanden regelmatig opgevoerd worden : het betreffende indexcijfer gaat van 92,4 in Februari naar 94,6 in Maart, 100,7 in April en 108,1 in Mei. De steenkoolnijverheid boekt eveneens vooruitgang, deze kwam echter meer tot uiting in vermindering van de voorraden dan in verhooging van de productie; het maandindexcijfer is van 126,5, in Februari, gestegen tot 129,1 in Maart, 131,1 in April en 132,3 in Mei. In het textielbedrijf, dat in Maart een tijdelijke toeneming van opdrachten kende, is de productie teruggevallen tot het peil van het begin des jaars. Voor Mei, bedroeg het voorloopig indexcijfer 100,6 tegen 105,5 in Maart en 100,1 in Januari. Het bouwbedrijf is er niet beter aan toe. Integendeel. Het heeft niet alleen te lijden onder de beperking der groote openbare werken, maar ook nog onder de terughoudendheid van de particulieren in zake nieuwe immobilisaties. —
In de andere takken van bedrijf werden geen noemenswaardige veranderingen waargenomen, behalve misschien in de glasblazerijen waar eindelijk een overeenkomst werd getroffen om tot de onmisbare prijsverhooging te komen. In zake openbare financiën moest het oude budget van buitengewone inkomsten en uitgaven ter oorzake van de Kamerontbinding vervangen worden; het nieuwe voorziet fr 1.784.546.000 uitgaven en fr 29.494.000 ontvangsten. De voornaamste credieten worden als volgt verdeeld : Openbare werken en werkverschaffing (incl. 360 millioen voor het wegenfonds) ...... ....fr Financiën Communicaties
726.146.000 112.385.000 285.257.000
De regeering is gemachtigd het tekort te dekken door middel van leening en de Minister van Financiën mag voor het bedrag van de uit te schrijven leening, rentedragend schatkistpapier uitgeven, met een looptijd van maximaal vijf jaar. De leening en de schatkistbons mogen zoowel in België als in het buitenland, in Belgische of in vreemde munt, geëmitteerd worden. De gewone begrooting zal men in evenwicht trachten te brengen door middel van besparingen en veihoogingen van de inkomsten. Er werden reeds maatregelen getroffen om de ontvangsten te verhoogen en zekere suggesties toe te passen van den Koninklijken Commissaris voor de fiscale vereenvoudiging.•Er werd ten bate van het Rijk, een taxe ingevoerd op de rijwielen en een verhooging van de rechten op de auto's. Voorts bestaat een ontwerp voor een speciale taxe op de electriciteitsondernemingen en voor de verhooging van de aanvullende personeele belasting. Ook werden zekere indirecte belastingen verhoogd; zoo werd de verhooging van een halven deciem, die in Januari jl. werd ingevoerd op de overdrachtstaxe en op de weeldetaxe op een heelen deciem gebracht en de noodige perequatie werd gedaan om de zegel- en registratierechten aan de devaluatie van 1935 aan te passen.
10 —
STEEKKOOLNIJVERHEID.
De oriëntatie van de steenkoolmarkt, die reeds gunstig was in April, heeft zich in Mei en Juni niet gewijzigd. De zaken zijn er zelfs gevoelig op verbeterd. • Vooral naar nijverheidskolen bestaat sterke vraag, ter oorzake van de groote bedrijvigheid in de metaalindustrie. Fijne cokeskolen vooral zijn gewild. Daar de schaarschte aan bunkerkolen blijft aanhouden, krijgt België grootere bestellingen en zoo konden de algemeen weinig bevredigende prijzen voor deze soort verhoogd worden. . Er .werd ook meer huisbrand verhandeld, meest betere soorten, en wel vooral anthraciet, waarvoor de leveringstijden moesten verschoven worden. Tegen het einde van Juni, kwam de seizoensvertraging, die gewoonlijk vroeger intreedt en zeer gematigd was. Deze vertraging vindt ten andere haar uitleg in de vervroeging, van het seizoen en de geleidelijke vermindering der afnemingspremiën; de grossisten en heel wat particulieren hebben trouwens hun voorraad reeds opgedaan. De anthracietsoorten daar gelaten, ,zijn de zaken voor het seizoen weer normaal geworden. Onder invloed van de kentering, zijn de prijzen zeer vast. Vette huisbrandsoorten stegen met fr 2,50 á fr 5 per ton. Anthraciet werd met fr 7 tot fr 20 per ton verhoogd. Voor nijverheidskolen, zullen de prijzen onveranderd blijven gedurende het derde kwartaal. Het Internationaal Cokeskartel, dat den uitvoerhandel van cokes in handen heeft, met een omzetcijfer van 14 millioen ton per jaar, heeft daarentegen aan het begin van Juni, den cokesprijs voor de komende maanden met 1 shilling per ton verlaagd. Deze prijsverlaging veroorzaakte begrijpelijkerwijze een zekere verrassing bij de handelaars. Gedurende de verslagperiode, was de uitvoer zeer levendig, in het bijzonder naar Frankrijk, al is het niet altijd gemakkelijk uitvoerconsent te bekomen; ook naar Nederland was de uitvoer goed en naar Zwitserland dat eveneens belangrijke hoeveelheden bestelt en onzen uitvoer bevoordeeligt door vermindering op den vervoerprijs. Onze exporteurs hebben eindelijk de tariefvermindering op het spoor bekomen, waarvoor zij • zoo lang hebben geijverd, om hierdoor een compensatie te vinden voor de ontwaarding van de Fransche valuta. De markt is dus over het algemeen wel vaster geworden, gedeeltelijk ingevolge de verhooging der binnenlandsche behoeften en verder ingevolge de vermindering van de buitenlandsche mededinging, die op dit oogenblik heel zwak is, behalve dan voor enkele Fransche huisbrandsoorten, die nog steeds in het Vlaamsche frontgebied en het Doorniksche binnenkomen.
De Duitsche invoer is sterk afgenomen, wijl dit land de eigen productie zelf verbruikt. De laatst gekende productiecijfers zijn deze van Mei. Zij bereikten 2.569.250 t. tegen 2.451.790 t. in April en 2.462.960 t. in Mei 1938. Daar de verkoop 2.818.980 t. bedraagt, is de voorraad met 249.730 t. geslonken tegen 172.770 t. in April jl. De aan de mijn opgeslagen voorraden bedragen aldus, voor al de mijnen van ons land, samen 2.273.850 t.
Ondergrondsche en bovengrondsche arbeiders bedroegen tezamen 133.906, tegen 133.979 einde April. In Mei werden gedurende 24 dagen kolen gedolven tegen 23,2 dagen in April; de productie per arbeider stijgt aldus van 762 kg. in April tot 772 kg. in Mei. De productie van de cokesovens steeg van 361.800 t. in April tot 417.140 t. Voor de eerste vijf maanden van het loopend jaar, bereikt zij 1.915.370 t. tegen 2.080.460 t. gedurende de overeenkomstige periode in 1938. fabrieken van steenkoolbriketten hebben De 120.980 t. voortgebracht, tegen 110.330 t. de vorige maand. Een groote koolmijn van de Borinage, de Société
des Charboninages du Levant et des Produits du Flénu, heeft haar bedrijf moeten stopzettèn. De geaccumuleerde verliezen van de laatste jaren overtroffen het kapitaal. De uitbating van deze mijn begon in 1725. Op het oogenblik dat de maatschappij haar bedrijvigheid stillegde, beschikte zij over een concessie van 9.380 Ha. met negen mijnschachten, waarvan er 4.300 werklieden, evenwel maar vier werkten. 100 bedienden en 20 ingenieurs waren bij deze vennootschap tewerkgesteld. De productie was ongeveer 850.000 t. vette kolen voor het fabriceeren van cokes en waarvan 30 pet. werd uitgevoerd. De maatschappij had getracht haar kostprijs te verlagen door technische verbeteringen aan te brengen en een ver doorgedreven concentratie in te voeren. De opbrengst per arbeider steegt van 568 kg. in 1930 •tot 730 kg. in 1938, maar deze poging van rationaliseeren werd verijdeld door de wijzigingen in de verkoopprijzen en in de arbeidsvoorwaarden. De hulp van de regeering werd ingeroepen om de sluiting te kunnen uitstellen en voor de meer dan 4.000 arbeiders werkloosheid te vermijden. De regeering was echter van oordeel, dat zij alleen zou mogen tusschenbeide komen voor een algemeene oplossing van de geheele steenkoolkwestie.
DE METAALINDUSTRIE.
De reeds gevoelige verbetering, die in April werd waargenomen, is in Mei zoo sterk 'toegenomen, dat men zou kunnen spreken van een soort vloed van nieuwe bestellingen. De door Cosibel geregistreerde bestellingen, ten bedrage van 217.000 t., zijn vanzelf-
— 11 —
sprekend, vermits ze ons terugvoeren naar getallen, de voor de E'uropeesche markten bijzonder bedrijvige die men sedert het begin van 1937 niet meer gekend concurrentie, maar verder zijn de prijzen zeer vast had. Om daarvan een voorstelling te geven, halen wij gebleven. Er werden zelfs premiën betaald voor hier nog eens het door C ostbel opgeteekende cijfers spoedleveringen van zekere fabrikaten, namelijk van aan : 100.000 t. in Januari en Februari en 50.000 á fijn plaatijzer. 60.000 t. in het begin van 1938. Het schijnt, dat het accoord tusschen het int.erna.In dit cijfer van 217.000 k in Mei, kan vooral tio~l Staalkartel en het Ameriltaainselt taalvergewezen worden op de bijzondere plaats die daarin bond nu beter wordt nageleefd dan vroeger, daar de door den uitvoer wordt ingenomen, ni. 162.000 t., of nu gesignaleerde, mededingingen slechts het werk is 75 pet: van de orders, daar waar de klassieke vervan buitenstaanders. deeling 60 pet. bedraagt voor het buitenland en Engeland met zijn geweldige behoeften,, blijft nog 40 pet. voor het binnenland. steeds een afzetgebied van eersten • rang voor onze Onze nijverheid heeft in groote mate profijt ijzerindustrie; ook de Noorderlanden en .Nederland getrokken uit het feit, dat de buitenlandsche voortdienen.: vermeld. Zooals wij het .hooger 'zegden, brengers meer dan genoeg hadden aan hun eigen moet de aandacht ook gevestigd worden op de heropmarkt en dat wij, ten opzichte van de andere aanleving . .van de markten van het Verre-Oosten. en van hangers van het Kartel, ten achter waren met ons Japap.,.,,terwijl het heel kalm is wat de bestellingen deel in den uitvoer. uit Zuid-Oost-Europa en Zuid-Amerika betreft.De toestand in Juni is eveneens zeer gunstig. ' Op , het gebied der internationale • overeenkomst, osibel kon 180.000 t. nieuwe bestellingen opnemen, moet, in de eerste plaats ï in de- draadtrekkerij, melwaarvan 133.000 t. bestemd voor den export. Evenals ding gemaakt worden van de toetreding der Fránsche in Mei, gaat er dus 75 pet. van de totale productie fabrieken tot de 'weet), ná de heroprichting van de naar het buitenland. Zoodat, ten opzichte van Mei, Fransche groepeeringen, en -verder •van- de bespregeen verzwakking 'is ingetreden; toch blijkt het, dat kingen. tusschen • het • in,ternationcial -Dttizenkártet -en er meer producten gevraagd worden en wel door een de Zweedsche fabrikanten, besprekingen, die'• eindigheele • reeks landen, die ons, sedert lang, geen bestelden• Met de. terágtrekking:--van deze laatsten: De lingen meer toegezonden hadden. Dit is trouwens de Zweden- zullen .de prijken van het' -Kartel blijYen toebevestiging 'van wat reeds in Mei werd aangeteekend, passen, maar. zullen de handen vrijhouden wat de te weten, dat de groote voortbrengers, in vele landen, hoeveelhèden betreft. . • gansch in beslag genomen worden door de binnenlandDe draadtrekkerijén nemen een - groot' aandeel in sche vraag en noodgedwongen den uitvoer verwaarde heropleving van de markt der ijzerpródueten. loozen. Men weet, dat het statistisch jaar voor de afreke- . Gedurende de eerste vijf maanden van het jaar, werd voor den uitvoer een verhooging aangeteekend van ningen van het Internationale Staalkartel 30 Juni bij de 150 pet. ten opzichte der eerste vijf maanden ten einde loopt. Er zou dezen keer -spraak van zijn van 1938. Ook zijn de prijzen voor het' meerendee] het jaar te verlengen tot aan het einde van de maand der markten- gestegen. December om aan de achteruit • zijnde groepeeringen De buizenindusitie 'schijnt daarentegen niet te toe te laten de haar bij overeenkomst toegekende profiteeren van de in' de 'metaalnijverheid waargecijfers uit te voeren. nomen verbetering. Al de afdeelingen van de productie kennen- een, goeden afzet. Er moet echter speciaal melding Het - Internationaal : Kartel, .dat den verkoop regelt gemaakt worden van het plaatijzer van alle slag en van puitschland, . Engeland; Slowakije, Polen,, Honvan de halfafgewerkte producten, waarvan Engeland garije, en : Franco-België ; stoot, op de exportmarkten, aan het Internationale Staalkartel een nieuwe ■ op de .concurrentie van zekere afgescheurde landen. bestelling buiten contingenteering heeft gedaan ' De in 1935 voorgekomen Waardevermindering .'ván behelzend 50 á 70.000 ton, voor trapsgewijze levering zekere inunten 'en . de exportpremiën- door hun respecvan Juli tot October. tievelijkaregeeringen verleend_ aan de fabrieken. van Op de markten wordt een lichte zakenverbetering zekere . bij ..het Kartel aangesloten groepeeringen, waargenomen wat het Verre-Oosten betreft. De verhebben . verkoopprijzen:_Verder doen zakken op het handelingen worden tegen ietwat betere • prijzen meerendeel der ..buitenlandsche .markten. De, toestand gedaan, naar het schijnt ingevolge het feit, dat de iá des :te, nioeilijker 'iroor de :.Belgische buizenfabriAmerikaansche leveranciers de tucht beter naleven. kanten, daar, zij : een groot deel Yan hun. prodnctie • De Amerikaansche concurrentie wordt trouwens in het 'buitenland moeten afzetten., Bij het. Verbond minder gevoeld. der Belgische voortbrengers, werden de prijzen aanEnkele- prijsdalingen werden nog aangestipt voor gepast; dit bleek echter onnoodig, daar bijna de het Verre-Oosten„ Nederlandsch Indië, Siam, enz. geheele :uitvoer tegen . een: goeden _prijs .verhándeld 'Nog werden strijdprijzen aangewend als antwoord op wordt. .
Men schat, dat de fabrieken op dit oogenblik ongeveer op 50 pet, van haar vermogen produceeren. Uit het overzicht der officieele cijfers der totale productie van ruw staal, blijkt, dat deze in Maart 217.000 t.. bedroeg, 212.000 t. in April — deze maand met een kleiner . aantal werkdagen -- en 274.000 t. in Mei. Voor de eerste vijf maanden van het jaar, bekomt men een totaal cijfer van 1.101.000 t. tegen slechts 875.000 t. gedurende dezelfde periode in 1938. Zooals reeds werd meegedeeld, was de vraag naar gietijzer beter, in het bijzonder wat het goede gietijzer betreft. 'Einde Mei, waren er 42 hoogovens in werking tegen in April en 35 in Maart.
37
De productie van gietijzer bedroeg 269.000 t. tegen t. in April en 177.490 t. in Mei 1938. Voor de eerste vijf maanden 1.149.960 t. tegen 1.011.180 t. De productie van ruw staal heeft 274.360 t. bereikt, tegen 212.520 t. in April en 157.720 t. . in Mei 1938. Voor de vijf maanden 1.101.350 t. tegen E75.210 t. gedurende de overeenkomstige periode van 1938. 224.910
De gietijzerindustrie tracht zich aan te passen aan de vereischten van de mededinging. Men is op het punt een 'verdrag te sluiten tusschen Belgische, Hollandsche, Luxemburgsche en Fransche voortbrengers; met één dezer zijn de besprekingen nog gaande. Enkele korte perioden liuiten beschouwing gelaten, werd het gietijzer, over het algemeen, beneden den kostprijs verkocht ter wille van de concurrentie en het te gering verbruik. Als eerste gevolg van het accoord, zouden de prijzen terug op een normaal niveau gebracht worden. Veel nieuwe bestellingen bracht de marktverbeteing in Mei voor de werkhuizen niet mee, en verenderde dit ten goede in Juni, dan was het te danken aan de bestellingen van spoorwagens. Zekere firma's Hebben buitengewoon vele bestellingen gekregen, terwijl andere bijgewerkt zijn en geen voldoende nieuwe orders weten te bemachtigen, trouwens er heerscht een vinnige concurrentie op de buitenlandsche markten. Zoo halen de Fransche werkhuizen, op dit oogenblik, profijt uit het feit, dat het staal beterkoop is in Frankrijk dan in België; zij krijgen daarbij zekere vergoedingen, wanneer de omgewerkte producten bestemd zijn voor den uitvoer ; hierdoor komen de Fransche werkhuizen dus in een heel voordeelige positie te staan. De toestand moet nochtans niet te zwart worden ingezien, Want er zijn heel wat 'Zaken in'aantocht. Er moeten reizigers- en goederenwagens geleverd worden. aan Egypte en Spanje. Andere belangrijke zaken 'liggen ter studie, • die aanleiding zouden kunnen geven tot bestellingen van Zuid-Afrika, Brazilië en Engelsch Indië, -De -pers bracht ter kennis,
dat één onzer voornaamste scheepsbouwwerven een opdracht kreeg voor den bouw van twee cargobooten voor Polen en het schijnt, dat deze bestelling nog zou kunnen vergroot worden.
STEENGROEVEN, 'CERAMIEK EN BOUWNIJVERHEID.
De werkloosheid, die voor het besproken tijdperk reeds heerschte in de arduingroeven van Zinnik, is sedert half-Mei verergerd, daar al de ondernemingen besloten hebben twee dagen per week stil te leggen. Deze toestand bleeft doorheen Juni voortduren. In de porfiergroeven van Lessen, was de toestand nagenoeg dezelfde. Mei is gewoonlijk de meest bedrijvige maand en toch werd er dit jaar in het algemeen één tot twee dagen stilgelegd per week, al naar gelang van het bedrijf. Dit stilleggen werd zoodanig geregeld dat de bestellingen van zekere meer gevraagde soorten steen regelmatig konden uitgevoerd worden. Bij het gezamenlijk stilleggen gedurende één of twee dagen per week, kwam zich in Juni een geleidelijke afdanking voegen, die reeds enkele honderden arbeiders trof. De productie werd herleid tot wat strikt noodzakelijk was voor het uitvoeren der orders t.t.z. dat niets bij de voorraden werd gevoegd, die voor zekere soorten reeds zeer belangrijk waren, te meer daar de vooruitzichten voor de naaste toekomst alles behalve schitterend zijn. Dezelfde vertraging wordt waargenomen in de bedrijvigheid der groeven van het klein graniiet in de vallei der Hoyoux, waar nog wel tamelijk veel bestellingen blijven uit te voeren, daar de verzendingen door de koopers zelf worden verschoven. De zandsteengroeven, van Hoei behouden een tamelijk bevredigende productie door het leveren van straatsteenen voor de binnenlandsche markt en van gebroken zandsteen voor Holland. De voorraden blijven evenwel zeer groot. De kalksteengroeven werken regelmatig, daar de uitvoer naar Holland blijft aanhouden, al bestellen de koopers ook maar van dag tot dag. De kalkovens der Maasvallei zijn er niet zoo goed aan toe en hebben hun productie moeten verminderen. De marmergroeven hebben heel wat moeite om haar waar aan den man te brengen. De zaken in ruw marmer zijn zeer kalm. In de streek van Philippeville heeft eén belangrijke groef haar bedrijf moeten staken, waardoor een honderdtal arbeiders werkloos vielen. De steenbakkerijen, verkeeren nog altijd in- moeilijkheden. In Mei waren er nog altijd steenbakkers die het 'werk niet hervat hadden en andere werkten op halve kracht.
In het binnenland wordt weinig verkocht. De verzendingen naar Engeland sluiten allengs verder. Van verkoop aan Nederland is er om zoo te zeggen geen spraak meer. De prijzen zijn onvast en vertoonen een dalende strekking, daar zekere steenbakkers, naar men zegt, bereid zijn orders op te nemen tegen gelijk welk aanbod. • Ongeveer 25 pet. der arbeiders zijn werkloos. Voor de vuurvaste producten was de toestand goed in Mei en hij bleef bevredigend in Juni, ingevolge de bestellingen van de hoogovens en de zware metaalnijverheid. Men meldt het sluiten van een overeenkomst tusschen al de voortbrengers van versche en gebrande aarde van Andenne en omstreken. Ieder voortbrenger behoudt zijn cliënteele en wordt een aandeel toegewezen, berekend volgens de verkoopcijfers van 1936-1937 en 1938. Deze overeenkomst heeft het mogelijk gemaakt de prijzen met 7 I 8 pet. te verhoogen vanaf 1 Juli, wat de verzekering geeft, dat in de meeste gevallen met winst zal kunnen gewerkt worden. Daar de markt voor ceramiek beter gestemd is en er regelmatige bestellingen binnenkwamen uit Holland en Zwitserland, is de toestand in dit bedrijf beter geworden. In het bouwbedrijf is een ernstige vertraging waar te nemen in vergelijking met verleden jaar. Sedert April jl. zijn de bouwvergunningen heel - wat verminderd. •
DE GLASNIJVERHEID. Sedert het begin van Mei werden de producten van de glasblazerijen gemakkelijker verkocht. Het is dan ook zoo goed als zeker, dat men de voorraden zal kwijt raken.
De toestand is zeer verschillend van de eene fabriek tot de andere. De eene heeft groote voorraden en de andere niet. Een fabriek uit de Borinage, die het werk voor drie weken stopgezet had, heeft nu heel het bedrijf voor onbepaalden duur stilgelegd. Van zekere bedrijven vernemen wij echter, dat er grootere bestellingen binnenkomen uit. Engeland en het Nabije Oosten. Gleiwerk vindt weinig aftrek; zelfs de courante voorwerpen worden moeilijk verkocht. Er wordt haast niet uitgevoerd, behalve door een paar groote gespecialiseerde fabrieken. Fantasieartikelen worden weinig gevraagd. Het is dan ook gemikkelijk verstaanbaar, dat de groothandelaars met' belangrijke voorraden zitten en, dat er aldus voor den eersten tijd niet veel verbetering in de productie zal intreden, zelfs indien de algemeene economische toestand beter werd.
DE TEXTIELNIJVERHEID. Sedert enkelen tijd is de textielmarkt meer levendig; er zijn namelijk meer bestellingen bi n nen gèkomen voor den uitvoer, al • kunnen deze nog geen bevredigend bedrijfsrhythme aan onze ondernemingen terugschenken; ook zijn er meer orders voor de binnenlandsche markt.
Katoen. De prijs van katoen was licht gestegen in Mei en werd later tamelijk vast rond 9,50 cents het pond. Het ruilakkoord — katoen-rubber .— tusschen. Amerika en Engeland afgesloten, heeft niet, veel invloed op de markt uitgeoefend. Het probleem van den regeeringssteen aan de Amerikaansche landbouwers is" nog altijd niet opgelost; 'daardoor kan de markt geen vaste richting inslaan.
Eén van de afgescheurde glasblazerijen, La Verrerie des Piges namelijk,, werd in liquidatie gesteld en opgekocht door de Unie der Belgische Glasblazerijen. Het bedrijf werd stilgelegd en heel de installatie zal waarschijnlijk afgebroken worden, zooals door de Belgische Glasblazerijen werd overeengekomen.
De vooruitzichten van de spinnerijen zijn iets beter geworden in den loop der laatste weken. De garensproductie is nog altijd grooter dan de vraag; maat toch werd' zij nog opgevoerd. In het vooruit: . zicht van een eventueele prijsstijging hebben de weverijen opnieuw voorraden opgeslagen. Uit het buitenland kwamen eveneens meer bestellingen.
Hierdoor is een prijsverhooging van omstreeks 12 1/2 pet. mogelijk geworden, niet alleen voor de binnenlandsche markt, maar ook voor zekere buitenlandsche afzetgebieden.
De prijzen van het garen zijn evenwel zwak gebleven en het blijkt, dat nog steeds veel verhandeld wordt tegen prijzen' benèden 'de officieele. noteeringen.
•Gedurende' de twee besproken maánden werd in de productie van beker- en glaswerk geen verandering vastgesteld, zoomin in de prijzen als in het rhythme van de productie.
De weverijen komt eveneens de licht verbeterde' toestand ten báté. Het schijnt, dat de bedrijvigheid in Juni met 10 á '15 pet. toegenomen' is in vergelijking
—
met de twee vórige 14 —
Van dezen toestand is echter nog geen spoor te vinden in de onderstaande cijfers, die ons door den Belgischen Weversverbond werden overhandigd.
MAAND
Januari Februari Maart April Mei
Productiecijfer
89,46 87,31 90,60 88,46 88,28
Gemiddeld productiecijfer
89,46 88,39 89,24 89,06 88,90
verzen dm • gs. * Gemiddeld cijfer
101,15 84,57 85,44 76,11 • 74,27
verze.n, ("98cijfer
101,15 92,86 90,— 86,74 84,36
(De productie- en verzendingscijfers zijn maandgem ddelden; de andere cijfers- zijn gemiddelden gaande van -het jaarbegin tot aan het einde van elke maand. Basis : 1937 = 100.)
Tot einde Mei was de productie blijkbaar nog niet veel verminderd, terwijl de verzendingen merkelijk geslonken waren, zoodat de voorraden toenemen. Daar de textielnijverheid nog voortdurend moet kampen tegen allerlei moeilijkheden, wordt allengs doortastender gezocht naar een oplossing. Er is echter geen eenstemmigheid aangaande de aan te wenden middelen, al is iedereen ervan overtuigd, dat de Belgische textielindustrie dringer(d behoefte heeft aangepast te worden aan de vereischten van de buitenlandsche markt. Te dezer zake legt de Monitemtextile van Juli 1939 bijzonder nadruk op de noodzakelijkheid de toeneming van productiemiddelen methodisch te controleeren en het overtollige materieel op te slorpen, zeggend, dat deze maatregelen niet gescheiden mogen worden, wil men er het hoogste nut uit trekken. Hetzelfde tijdschrift stelt voor toevlucht te nemen tot de bepalingen van het wetsbesluit nr 62 van 13 Januari 1935, om de groepeeringen van voortbrengers, spinners, wevers en weefselfabrikanten er toe te bewegen hun leden te verplichten zich te verbinden hun productiematerieel, b.v., niet te verhoogen tusschen dit en twee á drie jaren, behalve in geval van moderniseering of voortbrenging van nieuwe artikelen.
Wol. De prijzen van de ruwe wol zijn vást gebleven. -De laatste noteeringen liepen zelfs op. Het is van beteekenis, dat deze verbetering niet alleen geldt voor de .gekruiste soort, maar ook voor de merinos, waarbi) de grondstoffenmarkt in het algemeen een beter vooruitzicht vertoont. *De aankoopen van de Duitschers, Italianen en Japanners gedurende de laatste veilingen, hebben heel wat beweging in de landen van herkomst gebracht. Ook zal het overschot van deze campagne den koers Van het volgend seizoen niet drukken. Op de hinnenlandsche markt gelukten de groote firma's er in enkele aanzienlijke bestellingen van het buitenlánd te verkrijgen. De gemiddelde en. kleine
firma's moeten zich onthouden daar zij niet bij machte zijn het risico te dragen en lang naar ge betalingen te wachten. Duiischland, dat altijd onze beste afnemer is geweest, heeft zijn aankoopen gevoelig verminderd. Te Verviers werken enkele wasscherijen en carbonisages op volle capaciteit. Hieruit mag echter niet worden afgeleid, dat alle soortgelijke ondernemingen dergelijke bedrijvigheid kennen. De kammerijen werken op voldoende wijze, daar de vooruitzichten sedert half-Juni beter geworden zijn. Te Antwerpen zijn de voorraden garens gestegen tot ongeveer 5.000.000 kg., wat veruit het hoogste cijfer is dat ooit bereikt werd, zoowel vóór als na den oorlog. Deze voorraad ligt met ongeveer 4.000.000 kg. boven het gemiddelde der vijf laatste jaren. Nochtans, vergeleken met de statistiek van de wereldproductie, is dit cijfer in het geheel niet overdreven. In de spinnerijen wordt geen noemenswaardige verbetering waargenomen. De fabrieken van kaardwol, die over geen moderne outilleering beschikken om het mooie artikel en de specialiteiten voort te brengen, krijgen weinig bestellingen en boeken ontmoedigende uitslagen. Enkele spinnerijen van kamgaren werken op volle capaciteit, maar maken weinig winst, terwijl andere hun productietempo vertraagd hebben. De weverijen werken met horten en stooten, en hier ook gaan de zaken gemakkelijker voor de groote ondernemingen, die de aan den buitenlandschen handel verbonden risico's aandurven. De internationale wolconferentie werd dit jaar te Brussel gehouden. Een gezamenlijke studie werd gewijd aan verschillende industrieele vraagstukken, bijzonder van technischen aard. Ter gelegenheid ,van een verslag over methodes voor het bepalen van de fijnheid der wol, greep een interessante gedachtenwisseling plaats. Om de hoedanigheden van een soort wol te bepalen, alsmede haar gebruiksmogelijkheid en opbrengst, gaan de nijveraars empiriek te werk. Zij beoordeelen de monsters op het zicht, den reuk en den tast. Er is hierbij heel wat ondervinding noodig om met de noodige ..preciesheid te werk te gaan. Technici van alle landen zijn sedert jaren de meening toegedaan dat laboratoria t.o.v. de textielindustrie van evengroot nut zouden kunnen zijn als t.o.v. de ijzer- en staalindustrie. Een groot aantal eigenschappen van de wol kunnen wetenschappelijk bepaald worden; wat de uitslagen van de oude methode aan controle zou onderwerpen. Die eigenschappen zijn : fijnheid, lengte, golving, elasticiteit, zwelvermogen, weerstand, kleur, glans, enz., welke voor het spinnen vereischt zijn. De bijzonderste echter zijn de fijnheid en de lengte en hier toch kunnen de wetenschappelijke middelen met bijval toegepast worden. Maar wol is geen eenvou-
dige en homogene stof zooals ijzer of staal; het is een complex van een groot aantal onderdeelen (diameter en veranderlijke lengte van het haar). Om de juistheid te benaderen, zal men, na het nemen van menigvuldige stalen, moeten overgaan tot kansre-' kenen. Om een band in kamgaren' te keuren, zullen er geen twintig á dertig opnemingen meer noodig zijn zooals tot op heden het geval was, 'maar driehonderd. De gewoonte leert hier echter *ook vlug • te werk gaan bij het lezen en opteekenen. Opzoekingen werden gedaan met ontledingen van wol in alle toestanden; van de scheerwol tot den , band in kamgaren, garen en stoffen. De biologische studie van de wolproductie heeft reeds grooten vooruitgang gemaakt. Als tastbare uitslagen zal men bekomen : verbetering van de productie door controle van de scheerwol, eenvormigheid van de producten (kamgaren, enz.), wetenschappelijk uitgevoerde mengelingen . om aan de verlangde kwaliteiten te beantwoorden, enz. Maar vóór alles zouden de vorschers het einddoel willen bereiken, namelijk het ééninaken van de termen waarmee de verschillende eigenschappen van . de wol worden aangeduid. Ieder land, E'ngelánd zoowel als Frankrijk, Duitschland zoo'wel als Italië, •!' heeft zijn eigen terminologie behouden,. •die gegrond is op de fijnheid, de, lengte en de ,spinbaarheid van de wol. F Br moest natuurlijk lang gewerkt én gezocht worden om de noodige apparaten te bouwen (microscopen voor het meten, die vijfhonderd maal vergrooten) en om de juistheid der observatiemethodes vast te I. stellen. • Een nijveraar uit het Verviersche, die er niet in geslaagd was de medewerking Van andere wolfabrikanten te verkrijgen om een gezarnenlijk laborato-j rium op te richten, hee ft ei een op eigen kosten aan-1 gelegd in zijn fabriek. De uitslagen zijn zeer bemoedigend.
Vlaa. Gedurende heel de maand Juni bleef de vraag naar vlas van alle kwaliteiten uit het buitenland sterk. ' Engeland, Frankrijk en Duitschland nemen al het beschikbare op tegen- zeer hooge prijzen: • Er is om zoo te zeggen geen voorraad meer. Het Russisch vlas is nog steeds niet te zien, maar er wordt meer en meer vlas verzonden uit de Baltische landen.. De prijzen zijn echter zoo hoog, dat de . Belgische spinners er niet kunnen aan denken .voorraden van dit vlas op te slaan. •• De, oyerdreven prijs van de• grondstof belemmert op dit oogenblik de bedrijvigheid van de spinnerijen en maakt ,de concurrentie met . het buitenland •onmo-
De lijnwaadweverijen kregen in Mei bestellingen genoeg om normaal te kunnen werken. Er wordt in het bijzonder veel gewerkt voor de openbare diensten Lijnwaad voor den handel wordt echter minder gevraagd. De handel' in vlasafval gaat beter.
.
DE HOUTNIJVERHEID.
De omzet van inlandsch hout is zeer gering en in Juni was er geen spraak meer, van de prijsstijging der vorige maand. De concurrentie van het buitenlandsch hout, in hoofdzaak het Fransche, doet zich nog sterk gevoelen. België en Frankrijk hebben hun regeling, onder vorm van ruil in mijnhout tegen steenkool, voor de periode van 1 Juni 1939 tot 31 Maart 1940, hernieuwd. Hierdoor krijgen de Fransche uitvoerders vergunning 12.000 ton mijnhout naar België uit te voeren tegen prijzen die ongeveer gelijk staan met de vroegere. . Tusschen de' Skandinavische exporteurs, de andere houtuitvoerende landen en de importeurs van WestEuropa, met inbegrip van België, zijn de zaken eenigszins achteruitgegaan. De vooruitzichten voor de 'houtmarkt zijn nochtans tamelijk gunstig ; de meening wordt vooropgezet, dat de bewapeningswerken behoeften meebrengen, waardoor de algemeene achteruitgang van de private behoeften zal vergoed worden.
DE WEELDEBEDRUVEN.
De diamantnijverheid, de belangrijkste onzer weeldebedrijven, • stelt het • verre van schitterend, al is er in Juni wat meer vraag geweest naar ruw en geslepen, gewone kwaliteiten. De Antwerpsche diamantwerkers hebben hun arbeidsvoorwaarden heringericht. De Nationale paritaire commissie werd gelast te zorgen voor de toepasáing van de getroffen maatregelen. Een permanent bureau werd' opgericht en zal door de regeering geraadpleegd worden in zake tewerkstelling van vreemdelingen of vestiging in België van buitenlandsche fabrikanten. Het bureau zal de verhouding van vreemdelingen aanduiden die in het diamantbedrijf mogen opgenomen worden en zal zich verder bezig hduden met het administratiewerk. De andere voornaamste punten , van de hervorming leb...effen. de .arbeids- en loonyborwaarden. Al de diamantwerkers • zullen zich tegen onvrijwillige werkloosheid moeten laten verzekeren. Zij sluiten aan bij de kas van hun keuze. Thuisarbeiders worden niet aangenomen. De* werkkaart• 'wordt, alleen afgeleverd aan diamantwerkers die bij een meester werken. De
niet genoeg gequalificeerde arbeider zal de lessen van een vakschool moeten volgen. Het loonboekje wordt eenvormig gemaakt. Ieder jaar wordt een nieuwe werkkaart afgeleverd. Het minimuln-loon wordt vastgesteld op fr 250, dat om wille van de malaise, geleidelijk zal toegepast worden. De aanpassing zal op de volgende datums geschieden : 1 September 1939, fr 200; 1 November 1939, fr 210; 1 Januari 1940, fr 230; 1 Februari 1940, fr 250. Dit nieuwe stelsel is van kracht sedert 3 Juli 1939.
LANDBOUW.
De temperatuur van de maand Juni is over het algemeen gunstig geweest voor de gewassen. De niet te overvloedig gevallen regen is de graangewassen ten goede gekomen, wat buiten verwachting is. De tarwe, die aan den wintervorst weerstand heeft kunnen bieden, en ook de haver doen zich goed voor. De suikerbieten beloven een goeden oogst, al zijn ze ietwat ten achter in de omgeving van Tienen. De klaver heeft overal veel geleden en is zelfs op zekere plaatsen totaal verdwenen. Fruit is er veel. In het Tongersche was de kersenoogst overvloedig en de prijzen waren voordeelig voor de kweekers. De eerst op de markt gebrachte kersen gingen van Ir 5 tot fr 8 het kilo. Later werd verkocht tegen fr 2,50, wegens het overvloedig aanbod. De aardbeien werden heel duur verkocht; maar er waren er niet zooveel als verleden jaar, daar de planten veel koude en daarna droogte geleden hebben. Fruit belooft prachtige oogsten, uitgezonderd de p ruimen. De regeering komt zooeven maatregelen te nemen betreffende de melkverdeeling. Besprekingen waren reeds een heelen tijd aan den gang, toen de kwestie plots een acuut karakter kreeg bij het uitbreken van een melkstaking, op touw gezet door de Vlaamsche groepeering van het Boerenfront. Eerst bleef de staking beperkt tot de streek tusschen Leuven, Diest en Mechelen, maar weldra breidde zij zich uit tot andere plaatsen en omvatte streken van de provinciën Antwerpen, West-Vlaanderen en Limburg.
De stakers beoogden hoofdzakelijk den terugkeer tot het statuut dat, ter gelegenheid van de staking van 1938, door bemiddeling van den Minister van Economische Zaken, tot stand was gekomen; de prijs per liter melk aan de melkerijen geleverd werd toen vastgesteld op fr 0,825. Deze bepaling werd niet meer nageleefd en de boeren kregen nog slechts fr 0,70 per liter, ofschoon hun productiekosten niet gedaald waren. Deze staking ging gepaard met heel wat incidenten; zij nam een einde op 6 Juli, toen de Minister van Landbouw vast beloofde dat de melkkwestie spoedig zou opgelost worden en het vaststellen van den te betalen prijs aan de voortbrengers door de zorgen van den Minister zou geschieden. De bepalingen voor de melkverdeeling zijn gerëgeld bij één ministerieel en drie koninklijke besluiten. Volgens deze regeling mag niemand melk verkoopen zonder houder te zijn van een vergunning door het gemeentebestuur af te leveren tegen beta ling van fr 100 's jaars. Voor het bekomen van deze vergunning zijn geen speciale voorwaarden gesteld; het volstaat Belg te zijn. Het behoort aan den Minister de technische en hygienische voorwaarden vast te stellen, die door den vergunninghouder in acht moeten genomen worden. De regeering heeft verder bepaald, dat het vetgehalte van de melk voor het verbruik, van 2,8 pet. ten minste op 3 pet, wordt gebracht. Eindelijk is er nog een koninklijk besluit den verkoop van de landbouwproducten komen regelen, ten einde bedrog en vervalsching te keer te gaan. Men wil eveneens de voortbrengers, voortverkoopers en verbruikers beschermen tegen alle ongeoorloofde concurrentiepraktijken. De Minister van Landbouw mag de vereischten van samenstelling, hoedanigheid, hoeveelheid, herkomst, verpakking, uitzicht en bereiding bepalen waaraan de land- en tuinbouwproducten moeten voldoen om in den handel te worden toegelaten en in- en uitgevoerd te mogen worden. Controlemaatregelen werden voorzien. Om deze controle te vergemakkelijken, kunnen de voortbrengers en de verkoopera verplicht worden tot het merken van hun producten of verpakkingen, of deze . te voorzien van loodjes of hechtkaartjes.
— 17 —
**
BALANS VAN DE NATIONALE BANK VAN BELGIË PER 25 JUNI 1939.
Hieronder volgt de balans en de winst- en verliesrekening van de Nationale Bank van België per Juni 1939, door den Regentenraad in dato 5 Juli 1939 opgemaakt en 12 Juli 1939 door het College van Censoren goedgekeurd :
25
ACTIVA. Goudvoorraad : staven en munten
PASSIVA.
Balans per 25 Juni 1939. fr
15.929.775.504,72
Bankbiljetten in omloop ....fr.
3.605.840.297,70
Bultenlandsche deviezen en goudwaarden
42.641.973,46 Schatkist Instellingen door bijzondere wet 254.732.365,54 beheerd Banken 544.602.586,06 Clearings 107.234.919,83 Bijzondere 113.156.073,94
283.278.195,35
Pasmunt en postchecks
1.578.054.218,37
Wissels op België
13.946.266,22
Wissels op het buitenland
230.608.373,48
Voorschotten op Belgische overheldstondsen Vorderingen op den Staat :
1.062.367.918.83
Bon van de Belgische Schatkist (wet van 27 December 1930) Schuldbrief van de Belgische Schatkist (wet van 19 Juli 1932)
500.000.000,-
Totaal der onmiddellijk opvraagbare verbintenissen ...
208.795.722,12
Kapitaal
23.112.795.118,83 200.000.000, —
Reserves •
Overheidsfondsen :
a) Verworven krachtens de overeenkomst 27 Juli 1932 (wet van 19 Juli 1932) b) Verworven krachtens de statuten
22.050.427.200, —
Rekening-courant :
a) Statutaire reserve b) Voorzieningsfonds en schrijvingsrekeningen
van 649.989.919,50 659.961.391,09
Gebouwen, materieel en meubelen
pro memorie
Overgangsrekeningen
310.854.678,73 418.183.439,99
160.000.000,—
Afgeschreven en te verzilveren waarden
105.328.761,26 af-
Overgangsrekeningen
12.251.149.51
Te verdeelen netto winst
24.001.573,31
44.981.393,09 Fr
23.765.231.281,64
Fr. 23.765.231.281,84
Orderrekeningen op 25 Juni 1939. VERBINTENISSEN OP TERMIJN TE INNEN WISSELS
fr.
95.090.548,75 99.998.140,25
BELGISCH-LUXEMBURGSCHE VERREKENINGSDIENST. — Compensatierekeningen in het Buitenland DIVERSE BEWAARNEMINGEN : Verpanding van de voorschotrekeningen Andere bewaarnemingen ' DIVERSE BORGTOCHTEN
143.965.051,79 4.430.800.012,50 5.386.048.330,20
SCHATKIST : Wisselportefeuille en allerlei tegoed Diverse waarden waarvan de Staat eigenaar is
35.333.955,26
Gewone aandeelen Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen Deelhebbende obligaties van Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen Annuiteiten onderschreven door de Kolonie van Belgisch-Congo Diverse waarden Diverse waarden bij den Staat in bewaring
Waarden door derden gedeponeerd Dienst der ingeschreven schuld Deposito. en Consignatiekas Als borgstelling gedeponeerde waarden
9.810.848.342,70 54.378.000,—
1.000.000.000,— 638.305.187,— 1.261.472.048,26 25.454.500,10
2.925.232.335,36
gegeven : 4.561.752.900,93 6.260.092.700,11.884.792.560,29 535.948.312,60
Af te leveren waarden Uit den omloop getrokken effecten Fonds voor delging der Staatsschuld Regularisatiefonds van de Staatsfondsenmarkt Muntfonds
Overheidsfondsen
23.242.586.473,82 1.299.216.905,—. 833.072,60 6.091.183.602,25 995.489.217,50 352.966.368,90
Reserve der postchecks
Goud
505.874.150,56
ALGEMEENE SPAAR- EN LIJFRENTEKAS : Voorloopige beleggingen Beleende fondsen WAARDEN VAN DE PENSIOENKAS VAN HET PERSONEEL
-
—
1.909.996.670,38 115.107.900,—
35.448.716.070,15
2.035.104.470,38 161.996.136,39
CREDIT.
Winst- en verliesrekening per 25 Juni 1939.
DEBET. Afschrijving op gebouwen, materieel en fr meubelen Herdisconto op 25 Juni 1939 Algemeene onkosten Toelage aan de pensioenkas van het personeel Begiftiging van het Voorzieningsfonds
en van de Afschrijvingsrekening Afschrijving opgelegd door de wet van 19 Juli 1932 Geldelijke verplichtingen den Staat :
Geïnd op afgeschreven en te verzilveren waarden...fr Disconto, wissel en intresten Intresten op overheidsfondsen Rechten op bewaarnemingen Diverse winsten Beschikbaar geworden fiscale reserve Geldelijke verplichtingen en vergoedingen van den Staat :
3.881.474,38 3.478.071,85 28.751.887,73 2.295.000,— 7.607.238,48
978.253,76 52.753.443,41 14.873.229,92 2.991.387,52 272.818,97 2.254.144,—
Ristorno van zegelrecht op den biljettenomloop Vergoeding van 0,25 pet. per jaar op het restant van do Staatsschuld Vergoeding van 0,25 pCt. per jaar op het bedrag van de kleine biljetten uitgegeven voor rekening van de
1.512.140,85
tegenover
Schatkist
a) Provenu van disconto en beleeningen boven de 3 Y2 % 3.158.523,48 b) Zegelrecht op den biljettenomloop. 15.948.188,77
14.934.851,93 825.000,— 749.126,92
86.430.483,12 24.001.573,31
Te verdeelen netto winst
Fr.
90.432.058,43
De verdeeling van de netto-winst, groot fr. in dato 12 Juli 1939, vastgesteld
24.001.513,31,
Fr.
werd als volgt door den Algemeenen Raad,
lo Aan de aandeelhouderseen eerste dividend van 3 pCt. van het nominaal kapitaal 2. Van het overige, hetzij fr. 18.001.573,31 : a) 10 pa. aan de reserve b) 8 pCt. aan het personeel 30 Van het overige, hetzij fr. 15.121.408,51 a) Aan den Staat, drie vijfden b) Aan de aandeelhouders, een tweede dividend van fr. 30,24 per aandeel c) Aan de reserve, het saldo
fr
8.000.000,1.800.157,33 1.080.009,44 9.072.843,92 6.048.192,84 389,98
Fr.
— 19 —
90.432.058,43
24.001.573,31
GELD- EN BANKWEZEN. FINANCIEELE BERICHTEN INHOUD: België : De wisselmarkt in Juni 1939. - De geldmarkt in Juni 1939. Groot-Brittannië : Overzicht van de Britsche Staatsschuld. - Halfjaarlijksche stand van het Egalisatiefonds van de wisselkoersen. Duitschland : Het verslag van de Reichsbank per 30 Juni 1939. Scandinavië : Toestand van de financiën en het bankwezen in de Scandinavische landen. Polen : Wijziging der statuten van de Poolsche Bank.
BELGIË DE WISSELMARKT IN JUNI 1939.
De geheele maand door, werden deviezen ruim aangeboden. Tusschen 24 Mei, datum van den in ons vorig nummer verschenen weekstaat der Bank, en 29 Juni, groeide de goudvoorraad, in afgeronde cijfers, met 488 millioen en .de buitenlandsche deviezen en goudwaarden met 919 millioen, of een verhooging aan geel metaal van 1.407 millioen. De Angel-Saksische valuta en de Fransche franc schommelden binnen zeer enge perken. Het £ is niet hooger geweest dan bg 27,57 3/4. De laagste prijs was bg 27,50 3/4. De $ bleef in de buurt van bg 5,88 en de wissel op Parijs deed van bg 15,56 1/4 tot bg 15,60 3/4. Aan het begin der maand, werd de gulden bg 314,57 1/2 betaald, om kort nadien ca. bg 312,50 te gelden. De Zwitsersche frank deed gemiddeld bg 132,50. Volgende tabel vertoont de evolutie dezer valuta's van 1 tot 30 Juni 1939 : Noteering op 1 Juni
Dollar Pond sterling Fransche franc Nederl. Gulden Zwitsersche frank
5,8735 27,5075 15,5650 314,755 132,30
Noteering
o
unii Jun
5,8830 27,5350 15,58 312,20 132,49
Hoogste
I
Laagste
tusschen beide data
5,88825 27,5775 15,6075 314,575 132,625
5,8725 27,5075 15,5625 312,132,30
De Reichsmark is er op vooruitgegaan : van bg 235,70 tot bg 236,17 1/2, na tusschen die beide noteeringen. bg 236,30 te hebben gedaan. De Italiaansche lira deed achtereenvolgens, onder de voorwaarden die men kent, bg 30,9119, 30,90235, 30,95975 en 30,9454. De Skandinavische kronen hebben in het zog van het £ gevaren : de Zweedsche bleef tusschen bg 141,65 en 142; de Noorsche tusschen bg 138,175 en 138,50 en de Deensche tusschen bg 122,80 en 123,15. De Canadeesche dollar is ietwat vaster gaan worden van bg 5,85 3/4 tot 5,86 5/8. De zloty deed tal van zij-
sprongen, groote en kleine, al naar gelang vraag of aanbod het evenwicht-van de markt voorbijstreefden. Aan het begin der maand deed ze bg 110,10 en aan het einde bg 109, na intusschen het niveau bg 112,50 en 108,50 te hebben aangedaan. De escudo deed, de enkele malen dat hij werd verhandeld, bg 24,92 en bq 24,99. .
Op de termijnmarkt heerschte betrekkelijke koersvastheid. Voor drie maanden, was het agio op het £, gemiddeld fr 0,90 en op den dollar ca. fr 0,30. Fransche franc en gulden deden op termijn resp. van fr 0,35 á fr 0,60 en van fr 0,40 á fr 0,15 opgeld.
DE GELDMARKT IN JUNI 1939.
De muntevolutie van de maand Mei is gekenmerkt door terugvloeiing van kapitalen; deze is in de maand Juni nog toegenomen, zooals blijkt uit de weekstaten van de Nationale Bank. Bij het vergelijken van den weekstaat van 24 Mei met dezen van 6 Juli, wordt vastgesteld, dat de goudvoorraad met 950 millioen frank gestegen is, terwijl de buitenlandsche deviezen en de goudwaarden met 896 millioen frank oploopen. Sedert het einde van de maand April, is de netto-anvoer van goud, buitenlandsche deviezen en goudwaarden vermeerderd tot 2.528 millioen frank. De laatste weken was de geldmarkt veel ruimer, zoodat er minder beroep werd gedaan op het discontocrediet van de Circulatiebank. Zoo is de portefeuille binnenlandsche wissels van 24 Mei tot 6 Juli inderdaad verminderd van fr 2.692 millioen tot fr 1.514 millioen, hetzij fr 1.178 millioen. De voorschotten op overheidsfondsen waren in de maand Juni nog licht gedaald, maar staan daarentegen den 6" Juli op nagenoeg hetzelfde peil als den 24" Mei.
- 20 -
Indexcijfers van de wisselkoersen in Mei en Juni 1939 Dispariteitsindexcijfers van den goudprijs
Londen Bruseel
0
/00 8
— to — i1
— 14
o, to zoo te r—____. ............ .. ....-
Contantwisselkoers __
_.-
99 Ilh■
...~11 Londen
• 98
New-York 97
Parijs
••••••••••
Amsterdam 96 95
........, ..... ....., ..........
•
. ...... .. ..............
94 93
0, /0
Termijnwisselkoers (3 maanden) Parijs
Londen
•••••••••••
....% Amsterdam
■
1..:.\''
..... . • 11
2
3
4
5
II g 10 n
'• ••......
.....
.......
12 15 16 37 ag .22 23 24 25 26 3o 31
1
a
5
6
7
....
••••
,
••.•••
+
3
+
2
+
1
.. ... o
8
g
12 13 14 13 16 19 20 21 22 23 26 27 28 29
3o
Juni
Mei
(1) Het dagelijksch dispariteltsindeacijfer van den goudprijs te Londen en te Brussel wordt berekend met behulp van onuerstaande formule : Bterlingprijs van één kg. fijn goud te Londen x Pondenkoers te Brussel fr. 33.193,50 De Indexcijfers van den contantwisselkoere worden op willekeurige basis berekend. De indexcijfers der termijnwisselkoersen op drie maanden worden berekend in procenten van den contantwisselkoers.
De Nationale Bank verleende van 27 April tot 29 Juni fr 1.900 millioen minder crediet onder vorm van disconto of voorschotten. Hieruit blijkt, dat het sedert de laatste twee maanden geleidelijk terugvloeien van de kapitalen, de totale verbintenissen op zicht van de Centrale Bank slechts weinig heèft aangetast. Deze verbintenissen zijn inderdaad gedurende deze periode slechts met fr 200 millioen toegenomen, vooral door de stijging van de rekeningcourantsaldi. In de maand Juni bleef Oe biljettenomloop ongeveer op het peil van de maand April. Deze evolutie gaf 'aanleiding tot een nieuwe rentedaling. De koers van het ca//-geld viel van 1,50 pCt.
einde Mei op 1,25 pet. einde Juni en 1,125 pCt. begin Juli. Het particulier disconto voor handelspapier liep op dezelfde datums van 3,125 pct. tot 2,75 pCt. en eindelijk tot 2,125 pCt. terug. De gemiddelde rente van de schatkistcertificaten bleef daarentegen rond 2,5 pet. schommelen. Gezien de ontspanning op de geldmarkt, wou de Nationale Bank in de mate van het mogelijke meedoen aan de verbeteringen der credietmogelijkheden voor handel en nijverheid; daarom heeft zij op 6 Juli haar rentetarief voor disconto, beleeningen en voorschotten als volgt gewijzigd :
— 21 —
Geaccepteerde wissels of documentaire wissels en bankaccepten in vertegenwoordiging van verkoop in het buitenland van in België gefabri1 pCt. in plaats van 3 pet. ceerde proructen Geaccepteerde wissels en warrants 2 1 pet. in plaats van 3 pet. Voorschotten in rekening-courant op Belgische Overheidsfondsen met ten 2 1 pet. in plaats van 41 pa. hoogste 100 dagen looptijd Niet-geaccepteerde wissels en promessen 3 1 pet. in plaats van 4 pCt. Koop en verkoop van wissels in 31 pet. in plaats van 4 pCt. vreemde deviezen Beleeningen en voorschotten in rekening-courant op nationale Overheidsfondsen 3 3 pet. in plaats van 4 3 pet. Coupons van Belgische leeningen met minder dan 120 dagen looptijd 3 1 pet. in plaats van 4 pet.
Op Belgische Overheidsfondsen met ten hoogste 120 dagen looptijd, zal voortaan een voorschot van 95 pa. van de nominale waarde worden verleend, en voor de verpande fondsen zal geen enkel recht geheven worden.
Vergelijkende staat van de Nationale Bank van België in Juni 1939. (Maandgemiddelden, in millioenen fran,lcen.) T. o. v. Juni 1938
T. o. v. Mei 1939
Active. Goudvoorraad Buitenlandeche deviezen en goudwaarden Binnenlandsche wissels Beleeningen op Belgische overheidsfondsen
1.975 409 350 -117
400 + 833 — 907 — 219
PASSIVA.
--
1.507
— 133
Bankbiljetten in omloop Rekening courant saldi :
— — —
1- 16 1- 229 + 244
Schatkist Diversen Totaal Onmiddellijk opvraagbare verbintenissen
+ 112
17 374 391 1.116
Markt van het kortloopend geld %
%
Officieel disconto van de Nationale Bank
5
5
4
4
3
3
2
2
O
0
Schatkistbons van de Kolonie (1). In omloop zijnde bedragen op het eind van iedere maand. I Belgisch Congo Ruanda-Urundil
DATUM
573.004.400 566.004.400
1939 Mei Juni
140.000.000 140.000.000
Totaal 713.004.400 706.004.400
AM pp.% SONDIFMADIpp
1938
1939
(1) De vlottende Schuld van de Kolonie omvat onderhands geplaatst of bij inschrijving.
Maandgemiddelen van het particulier disconto voor handelsaccepten. van de callgeldnoteeringen en het agio op drtemaandsponden to
♦5
wo +5
In omloop zijnde Schatkistcertificaten en Schatkistbons geplaatst bij inschrijving.
•
.. •-• ...
+4
Particulier (barema
+4 3
+3 + 2
* I
∎-• rEll
In
V
42
Wil all EtSffirillli 1939
(1) Het agio is uitgedrukt in procenten van den contantkoers op basis van drie maanden.
,—,
Telegraaf en Telefoon
Totaal
—
— —
500.000.00C 500.000.000 500.000.000 500.000.00C 500.000.000 500.000.00E 500.000.00C 500.000.00E 500.000.000
— __ — .._
-.
—
—
— —
Inschrijvingen van Schatkistcertificaten in Mei en Juni 1939.
DATUM DER INSCHRIJVING
Voor miumitig van
Looptijd
Verhouding van
GEMIDDELDE FilINTEVOET
in steekend
der der tot aangeboden bedrag inteekeningen toewijzingen
L't
2,49 2,49 2,49 2,48 2,49 2,48 2,51 2,48 2,50
CV 0•7 LV CV C,7
1,05 1,125 1,15 1,20 1,20 1,325 1 , 05 . 1,— 1,05
g 4' 4:4 41 2,
— --
á@ á §§
- 22 -
—
.44%,9s
3 maanden — — -—.
k . Ontvangen inteekeningen
gggg g gggg
— — --
á @@@ §§@@
Staat ___. — — —
Aangeboden bedrag erag
ggggggggg
1939 .5 Mei 14 — 19 — 26 — 2 Juni 9 t— 16 — 23 — 30 —
Regie van
Herdisconteering• en Waarborginstituut
§§§§§§§§§
I, FMAM
1 Mei . 8— . 15 — . 22 — . 30 — . 5 Juni. 12 — . 19 — . 26 — .
§§
1938
1939
0
§§
j« pasoNoi
DATUM
+ 1.
• A hl
Staat
á @@@ § @ @@@
O
Behatkletbone
De speciale rentevoet van 1 1/2 pet. geldt alleen voor het disconteeren van wissels voor leveringen in het buitenland van producten herkomstig uit Belgie, het Groothertogdom of Congo, ofwel van producten, die gefabriceerd zijn in België, het Groothertogdom of Belgisch-Congo, zooals hieronder wordt uiteen , gezet : a) Van de Belgisch-Luxemburgsche Economische Unie aan al de andere landen, met inbegrip van Belgisch-Congo; b) Van België aan het Groothertogdom Luxem burg; c) Van Belgisch-Congo aan al de andere landen met inbegrip van de Belgisch-Luxemburgsche Economische Unie. Kunnen alleen het gunsttarief genieten de wissels, die gedomicilieerd zijn in lan'den met vrij deviezenverkeer. De voor hooger gezegde categorieën van verkoop getrokken wissels moeten den aard van deze operaties met een melding in den tekst bewijzen. Verder moet de disconteerende bankier in het bezit gesteld worden van een conform bevonden afschrift van de factuur waarop getuigenis van den verkooper, dat het producten betreft, die aan voornoemde eischen voldoen. Wanneer het volgend handelspapier voor het overige aan de gestelde vereischten beantwoordt, mag het in herdisconto worden genomen tegen 1 1/2 pCt.: 1° De wissels met accept van de koopers; 2° De niet-geaccepteerde wissels met het volledig stel hieronder beschreven documenten : a) Verhandelbare exempliren van het ten bate of aan order van de Nationale Bank van België getrokken cognossement, exemplaren die, in dit laatste geval geëndosseerd zijn eerst door den lader en laatst door den cedent; bij het cognossement hooren een verzekeringspolis en de in de respectievelijke landen gebruikelijke documenten;
b) Cognossementen getrokken op vernoemde personen, of rechtstreeksche cognossementen (through bill of lading);
c) Cognossementen opgemaakt aan order van de vertegenwoordigers van den trekker, die belast zijn met het afhalen der goederen en dezer bestelling aan de verschillende koopers, tegen accept of betaling; d) Documenten, die mogen afgeleverd worden tegen eenvoudig reçu Trust receipt, reçu in trust, vóór acceptatie of betaling van den wissel; 3° De accepten door de banken onderschreven aan order van hun cliënten om hun het crediet te geven met betrekking tot eenigen verkoop, waarvoor geëndosseerde documenten moeten opgemaakt worden ten titel van eigendom of verpanding voor gezegde banken, die er de incasseering van verzekeren door bemiddeling van hun buitenlandsche correspondenten. De wissels van de categorieën sub 1 en 2, gesteld in buitenlandsche valuta, genieten den discontovoet van 1 1/2 pet., voor zoover het bedrag dezer wissels in buitenlandsche valuta op termijn verkocht werd tegen Belgische franken bij het oorspronkelijk disconto. Deze wissels zullen gedisconteerd worden voor het bedrag der tegenwaarde in Belgische franken tegen den koers van den verkoop op termijn. Zij zullen met een overeengekomen vervaldag in disconto worden genomen, onder vorm van koop en verkoop, om aan den cedent de gelegenheid te geven de vreemde valuta te incasseeren waarover hij, na termijn, beschikken moet. De discontokantoren van de Nationale Bank van België zullen de banken een handje toesteken om haar het disconteeren te vergemakkelijken van de wissels voor verkoop in het buitenland, met name deze van de categorie sub 3, 3°, die zoodoende in herdisconto kunnen genomen worden met twee handteekeningen.
GROOT-BRITTANNIË OVERZICHT VAN DE BRITSCHE STAATSSCHULD.
In de evolutie van de Britsche staatsschuld van 1925 — jaar van den terugkeer tot den gouden standaard — tot op heden, zijn twee uiteenloopende tendensen op te merken. Van 1925 tot 1931 — wat overeenstemt met de periode die in de na-oorlogsche economische geschiedenis van Groot-Britannië « het gouden standaard tijdperk » kan genoemd worden — bleef het volume van de Staatsschuld practisch onveranderd. In-werkelijkheid vermindert de schuld jaarlijks regelmatig, 'maar de delgingen zijn- echter zoo gering, dat, van een -totaal bedrag van £ 7.597,8 millioen C•ji 31 Maart . 1925 de schuld op 31 Maart 1931
enkel tot £ 7.413,3 millioen gedaald is, hetzij met 2,41 pCt. Pogingen tot reduceeren van de Staatsschuld waren nochtans talrijk in deze periode, maar de geringe resultaten zijn toe te schrijven aan de veranderlijke dotaties van het delgingsfonds, dat dan nog andere lasten, o.m. gebeurlijk budgetdeficit, voor alle delging van schuld, te dragen heeft. De tweede periode, die met het loslaten van den gouden standaard begint, ziet de staatsschuld onophoudend stijgen. Van 1931 tot 1937, bedraagt deze stijging £ 363,3 millioen. Zij is in hoofdzaak te wijten aan nieuwe uitgiften van schatkistcertificaten, om aan het Exchange Egualisation Fund een werkkapitaal te verschaffen. Er werden inderdaad achtereenvolgens £ 150 millioen en £ 200 millioen schatkist-
-- 23 --
Slechts van het jaar 1932 op 1933, onderging de samenstelling van de schuld een bruuske wijziging. Waar de niet-gefundeerde schuld -, t. t. z. de schuld voor dewelke contractueele vervaldagen vastgesteld zijn -, op 31 Maart 1932, 66 pet. van de totale schuld vertegenwoordigde, daalt dit cijfer, volgend jaar, tot 43 pCt. De belangrijke toeneming van de gefundeerde schuld, t. t. z. de schuld die alleen terugbetaalbaar of opzegbaar is naar Staats keuze, spruit voort uit de conversie van de 5 pCt. War Loan 1929-1947. Deze leening die uiterlijk in 1947 terugbetaalbaar was, werd in 1932 opgezegd, en 3 1/2 pet-obligaties van een leening zonder bepaalden datum van aflossing, werden in de plaats aangeboden. De resultaten van de conversie van deze 5 pet. War Loan die een kapitaal van £ 2 milliard betrof, hetzij bijna één derde van de schuld op langen termijn en die een financieel succes voor de Engelsche Regeering geweest is, komen vooral tot uiting in de cijfers van den rentedienst van de Britsche staatsschuld.
•
certificaten met dit laatste doel uitgegeven. Na 1937, zal de omvang van de staatsschuld nog toenemen om op 31 Maart 1939, ongeveer £ 8.166 millioen te bereiken. Deze jongste vermeerderingen vinden haar oorsprong in de leeningen uitgegeven om de bewapening te financieren, en in nog een nieuwe uitgifte van schatkistcertificaten van £ 200 millioen ten voordeele van het Exchain,ge Equalisation
1. Jaarlijksche dienst van de Britsche staatsschuld.
TABEL
Bron •: The Economist. •
Globale dotatie voor Nominale den dienst schuld der Staats: schuld
TIJDVAK
1924-1935 .... 1925-1926 .... 1926-1927 .... 1927-1928 .... 1928-1929 .... 1929-1930 .... 1930-1931 .... 1931-1932 .... 1932-1933 .... 1933-1934 .... 1934-1935 .... 1935-1936 .... 1936-1937 ..... 1937-1938 .... 1938-1939 (1) .
7.697,8 7.558,6 7.554,7 7.627,8 7.500,3 7.470,0 7.413,3 7.433,9 7.643,8 7.822,3 7.800,4 7.795,8 7.797,2 8.026,1 8.166,0
345,0 348,2 356,3 363,4 363,3 356,0 343,2 322,1 308,5 224,0 220,7 221,4 221,1 226,8 230,0
Rente en beheerkosten
Voor delging beschikbaar
Rente en beheerko sten inpCt. van het nominaal kapitaal
312,2 308,2 318,6 313,8 311,4 307,3 293,2 289,5 282,2 216,3 211,6 211,5 210,9 216,2 216,8
32,8 40,0 37,7 49,6 51,9 47,7 50,0 32,6 26,3 7,7 9,1 9,9 10,2 10,6 13,2
4,11 4,07 4,22 4,16 4,15 4,11 3,96 3,90 3,67 2,77 2,71 2,71 2,70 2,69 2,66
Van de groote bezuiniging aan interest die zich vanaf 1933-1934 volledig doet voelen, komt ongeveer £ 40 millioen op rekening van de War Loam-conversie, het overige spruit voort deels uit conversies van leeningen van minderen omvang en uit de emissie van nieuwe leeningen, tegen een lageren rentevoet dan deze van de leeningen die normaal kwamen te vervallen, en deels uit de daling van de rente van de schatkistcertificaten, daling die vanaf 1932 zeer aanzienlijk was. ,
(1) Voorloopige cijfers.
Onderstaande grafiek geeft een beeld van de structuurwijzigingen van de Britsche Openbare Schuld.
Staatsschuld van het Vereenigd Koninkrijk (per 31 Maart)
Ml banden
£926
:925
1927.
1929
1e28
goo
1931
[934
tg35
106
:937
1938
blifliarden 1939 0
N\ ' N\ .\
we ...... i
. ■,■ . ■ \ ........ .N •4,.... ..... .: •.. ...... • •.. • ..Gefundeerde schuld • .••
.. •....... . ........ ......
• •
W,
• .•'
W"'
«. • -4k
N iet-Gefundeerde schuld
..;1.;
• j • .• . • • •..• . a. • - • : - • • : • • s- • j
".'
o Wr
N
,
Buitenlandsche schuld \
• /,'" . .
:.•j • j • .•
Or
_41. ,,,02 . . .a 4 .■i /0. 44 ..04. a4. , ...g A ■o I t di! -dogd _. r . iiiiiiiiiiiniiinifiiiiiite' lonend e s .,,. m4 "n•infiliol . : aálliffiliiiIIIIIIIIIIiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiIIIIIIIIIMMIIIIIIIIIIII
TABEL I I.
Alhoewel de algemeene politiek van goedkoop geld van de Britsche Regeering niet zonder invloed bleef op. den rentevoet van de schatkistcertificaten, is deze bijzonder lage rentestand toch ook wel het gevolg van de speciale werkwijze van de markt van Londen in zake plaatsing van schatkistcertificaten op drie maanden. Wekelijks worden inschrijvingen voor een bepaald bedrag schatkistcertificaten geopend waaraan alleen banken, discontovennootschappen en brokers deelnemen. De toewijzingen worden gedaan aan
Gemiddelde rentevoet der toewijzingen van schatkistcertificaten. Bron : The Economist.
Juli 1931 Juli 1932 Juli 1933 Juli 1934 5 Juli 1935 3 Juli 1936 2 Juli 1937 1 Juli 1938 7 Juli 1039 3 1 7 6
£
1. 0. 0. 0. 0. 0. 0. 0. 0.
WOwe
B innen landec he sc hu l d
\
• e•
I / g 1 1 11 . sa 4.1•••• OhV M
103
•
me
1932
. 1 1 1 1 1 1' 11' 11 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1
0•f00
•
18. 3,45 16.11,82 10. 4,85 16. 4,14 12. 4,32 12. 1,27 11. 0,45 10. 5,33 16. 8,32
, 24
de voor de Schatkist gunstigste aanbiedingen. Onmiddellijk na deze toewijzing, gaat de Schatkist dan gewoonlijk over tot een aanvullende uitgifte van certificaten, ditmaal zonder beperking van kapitaal maar tegen een vasten rentevoet (tap-rate) dien zij zelf vaststelt en die gewoonlijk zoowat de gemiddelde rentevoet is van de inteekeningen van dien dag (tend,e-rate). Op deze manier verzekert de Schatkist zich op de goedkoopst mogelijke wijze, de kapitalen die na de aanbesteding zonder emplooi op de markt blijven. De tap-rate is bovendien de rentevoet tegen denwelken bestuurrechterlijke instellingen die eigen middelen te beheeren hebben, certificaten opnemen, wat natuurlijk meehelpt aan het laag houden van dezen rentevoet en wat het bedrag der uitgiften van tap-bilis doet stijgen tot boven dit van de tenderbilis,
** Het is niet van belang ontbloot bij de studie van de evolutie en van den « last » van de staatsschuld, enkele vergelijkingen te maken tusschen de rentelasten van de geheele schuld en het nationaal inkomen van het land. Uit onderstaande tabel voor dewelke de cijfers van het nationaal inkomen de veel geciteerde cijfers van M. G. Clark zijn, blijkt, dat de evenredige rentelast van de schuld voor de beschouwde periode een dalende lijn vertoont.
Het past hier enkele woorden te zeggen over de werking van het Delgingsfonds van de Britsche staatsschuld. Vanaf 1923, voerde Groot-Brittannië opnieuw zijn traditioneele delgingspolitiek in. De bedragen bestemd tot delging van de schuld, zijn afkomstig of van het old sinking fund - dat om zoo te zeggen uitsluitend door de budget-overschotten gestijfd werd - of van het new sinking fund, dat voor het meerendeel bestaat uit bijzondere dotaties uit de gewone staatsinkomsten. Daartoe wordt op het budget een globale som ingeschreven voor den totalen last van de staatsschuld. Deze som is dan gewoonlijk aanmerkelijk hooger dan het totaal der te betalen rente, en het verschil geeft het nettobedrag dat aan delging zal besteed worden. Wat de leeningen betreft, voor dewelke een eigen de19, ,h-Igsfonds bij het uitschrijven der leening voorzien werd, (specific sinking fund), werden, vanaf 1923, de speciale jaarlijksche dotaties in het new sinkinv fund opgenomen met beding, dat dit laatste voor alle andere delgingen, de contractueel voorziene verplichtingen t.o.v. deze leeningen moest uitvoeren.
Evolutie van den rentelast van de binnenlandsche schuld van Groot-Brittannië Millioenen
TABEL III.
Verhouding tusschen den rentelast van de staatsschuld en het nationaal inkomen.
TOTALE LAST
Bron: U. K. HICKS, The Finance of British Government 1920-19.56 (Londen 1938) en Lloyds Bank Review, Juli 1938.
TIJDVA
1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938
per boekjaar per
308,2 318,8 313,8 311,5 312,0 293,2 298,9 318,0 216,3 211,7 210,9 210,9 218,2 218,8
Nationaal inkomen per kalenderjaar
4.357 4.173 4.359 4.339 4.384 4.318 3.889 3.844 3.962 4.238 4.530 4.850 5.250 5.000
pet..
6,80 7,60 7,16 7,20 7,20 6,80 7,65 8,26 5,45 5,4,85 4,35 4,31 4,33
Dat deze vermindering van den rentelast niet te baat genomen werd om de dotaties van het delgingsfonds met hetzelfde bedrag te verhoogen, zal wel te wijten zijn aan het feit, dat de vermeerdering van de andere budgetaire uitgaven intusschen gelijken tred hield met den aangroei van het nationaal inkomen. Immers, de totale staatsuitgaven die, in 1924 en 1932, respectievelijk 18,5 pet. en 20,8 pet. van het nationaal inkomen vertegenwoordigden, zijn op de budgetaire raming voor 1939-1940 tot 25,3 pOt. gestegen,
t910 /20
•eo" "rn lonende schuld 'Ia % I _ a 1 11. 31/9 23/ n /4
Ja
/9
Voor de jaren 1927 en 1928, werden de gerealiseerde budget-overschotten niet tot delging van de schuld, maar tot vermindering van de belastingen aangewend. Er dient verder opgemerkt, dat de bedragen in kolom 5 van tabel i als « voor delging beschikbaar » vermeld, niet met het op de staatsschuld afgeloste 'bedrag overeenstemmen. Immers, zoo het boekjaar met een inkomsten-surplus sluit, dan wordt dat saldo gewoonlijk eveneens tot delging aangewend. Sluit men in deficit, dan uit dit deficitbedrag zich door een aangroei van de vlottende schuld onder vorm van schatkistcertificaten en dan gebeurt het, dat, ondanks de delgingen op de niet-gefundeerde 0"
schuld, het totaal der staatsschuld van het eene jaar op het andere vermeerderd is. Ten slotte, moet er op gewezen worden, dat, sinds enkele jaren, geen sommen meer voorzien worden in het budget voor de delging van de staatsschuld. Daar de bewapeningskosten het uitschrijven van steeds nieuwe leeningen vergén, en er dus voor het oogenblik geen sprake kan zijn van de totale schuld te reduceeren, neemt de Minister van Financiën gewoonlijk de voorzorg in zijn budget-speech, volmacht te vragen tot het ontleenen van de bedragen vereischt voor den dienst van de contractueele delgingsfondsen. ,
Onder opzicht van vervaldagen van de niet gefundeerde schuld, zijn de structuurwijzigingen minder aanzienlijk te noemen, alhoewel ze toch voldoende zijn om een beeld te geven van de wijzigingen die in de financieringsmethodes van de regeering voorkwamen. TABEL IV.
Verdeeling van de Britsche staatsschuld naar den vervaldatum (in. dwizenden, ponden,). DATUMS VAN DE TEIttiaffilln. LING
pDt. pa. () P van de 0P van de () P 31 Maart totale 31 Alaari totale 31 Al 'aa r 1931 1935 1939 schuld schuld
pet. van de totale schuld
*** Het is door den band zeer moeilijk op juiste wijze na te gaan waar de verschillende fondsen van een staatsschuld geclasseerd zijn. Ook ,voor de fondsen van de Britsche staatsschuld, zijn juiste cijfers niet gekend. Nochtans zijn, naar aanleiding van studies over de politiek van « goedkoop geld » die door de Britsche Regeering sinds jaren gevoerd wordt, cijfers vooruitgezet die ten deele inlichtingen verstrekken over de distributie van de Britsche staatsfondsen. Men heeft er dikwijls de aandacht op gevestigd, dat de Engelsche Schatkist niet alleen den rentestand van de markt door allerlei eenzijdige beslissingen, zooals het embargo op buitenlandsche emissies, kan beïnvloeden, maar, dat bovendien zij op die markt een dubbele positie inneemt. Aan den eenen kant, treedt ze op als ontleenster en aan den anderen kant als belegging zoekende kapitalist, namelijk voor de fondsen van de bestuurrechtelijke organismen. Van deze fondsen die nu zoowat een milliard £ moeten benaderen, waren, einde 1937, £ 769.234.000 in 'staatsfondsen belegd, cijfer dat ongeveer 11,4 pet. van de totale staatsschuld vertegenwoordigde.
Staatsfondsen in handen van de bijzonderste publiekrechtelijke instellingen
TABEL V.
millioenen Bron : The Economist.
8,2
10,7
504
6,8
234
3,0
105
1,4
375
4,8
307
320 3.386 1.425 1.067
4,3 45,7 19,2 14,4
207 1.746 3.368 1.037
2,7 22,4 43,2 13,2
302 1.790 :3.351 1.032
7.413
100,0
7.800
100,0
8.166
Op 31 Maart 1937
464
606
::
833
920
1-; „ C4 c.
t■ 00 LE:)
Schatkiscertilic,at. op 3 naranden. Niet gefundeerde schuld vervallend : Binnen 5 jaar Tueschen 5 en 10 jaar nasschen 10 en 15 jaar Na meer dan 15 j. Gefundeerde schuld Buitenland. schuld
Post Office Saving Bank Trustee Saving Banks National Health Insurance Fund Unemployement Insurance Fund Treasury Pension Fund Post Office Fund
450.758 129.844 122.234 43.405 19.483 3.510 769.234
100,0
De aanzienlijke vermeerdering van schatkistcertificaten — zoo de absolute als de proportioneele — is in hoofdzaak toe te schrijven aan de uitgiften voor rekening van het Exchange Equalisation Fund. Het feit, dat zekere bestuurrechtelijke instellingen een vaste cliënteele voor het schatkistpapier vormen, is eveneens niet zonder invloed. De vermindering die voor de vervaldagen binnen vijf jaar van 1931 op 1935 vast te stellen is, is een der talrijke gevolgen van de conversies die op deze van de War Loom, volgden. Er werd in 1932 o.m. een 3 pet. conversieleening 19481953, groot £ 300 millioen, uitgeschreven, waarvan het provenu grootendeels tot de terugbetaling van 4 1/2 en 5 pet. schatkistbons aangewend werd. Van 1935 op 1939, is de aangroei voor dezelfden vervaldag opvallend; hij vindt zijn oorsprong in de uitgifte van leeningen voor de bewapening die dank zij een korteren looptijd, slechts 2 1/2 pet. en zelfs maar 1 pet. rente vergen.
Wat de ondérverdeeling per leening betreft van deze fondsen, bestaat de portefeuille van de spaarbanken, deels uit effecten van de gefundeerde schuld en deels uit schatkistcertificaten; de eerste vertegenwoordigen een definitieve belegging, terwijl de tweede meer een liquiditeitsreserve uitmaken. Het werkloozenfonds dat aan sterke kasuitgaven het hoofd kan te bieden hebben, heeft zijn beschikbare middelen vrijwel uitsluitend belegd in 4 1/2 pet. Conversieleening 1940-1944 en in 1 pet.-Schatkistbons 1939-1941, hetzij in fondsen met korteren looptijd, dit om bij gebeurlijke uitbetalingen zonder groote koersverliezen, terug over zijn middelen te kunnen beschikken. Het levensverzekeringsfonds, daarentegen, schijnt zijn beleggingen meer in gefundeerde fondsen gezocht te hebben. Als andere gegevens nopens de classeering van de Britsche staatsfondsen, weze er hier nog aan herinnerd, dat het Issue Department van de Bank of England 288.2 millioen £ in portefeuille heeft als dekking van de fiduciaire uitgifte.
2e) —
Ten slotte, waren de cijfers der beleggingen in staatsfondsen en in schatkistcertificaten voor het Banking Department van de Bank of England op 21 Juni 1939 resp. £ 112,6 millioen en £ 25.2 millioen. Voor de London Clearing banks, maandgemiddelde voor April 1939, bedragen de posten Investments en Discounits resp. £ 610,5 millioen en £ 184 millioen. In het cijfer Investments, zijn echter eveneens beleggingen, andere dan in Britsche staatsfondsen begrepen, nl. in leeningen van de Dominions, van de koloniën en van de graafschappen en steden; terwijl het cijfer Diseown,ts een totaal geeft voor schatkistcertificaten en handelspapier samen. Globale cijfers voor de beleggingen van alle Engelsche banken en van verzekeringsmaatschappijen, die bovenstaande gegevens nopens de classeering der schuld zouden moeten volledigen, zijn niet gepubliceerd.
HALFJAARLIJKSCHE STAND VAN HET EGALISATIEFONDS VAN DE WISSELKOERSEN, OP 31 MAART 1939.
Blijkens de cijfers van den zoo pas verschenen zesmaandelijkschen staat van het Egalisatiefonds per 31 Maart 1939, beliep, op dien datum, de goudvoorraad van het Fonds, 49,49 millioen ons, of tegen £ 7 per ons, £ 366,2 millioen. Deze gegevens zijn niet te vergelijken met deze van den vorigen staat, in dato 30 September 1938. Trouwens, in Januari jl., heeft het Issue Department van de Bank of England een bedrag van 46 millioen ons overgemaakt aan het Egalisatiefonds, zoodat de voorraad van dit laatste met zooveel aangroeide. Om den invloed van dezen factor uit te schakelen, moet de vergelijking slaan op de gezamenlijke voorraden van het Egalisatiefonds en van de Bank of England, voorraden welke zich, naar de tot dusver gepubliceerde gegevens, als volgt hebben gewijzigd :
Monetaire Goudvoorraden in Groot-Brittannië. • Egalisatie fonds (in duizenden onsen)
Issue Department van de Bank oƒ England (in duizenden onsen)
1937 31 Maart .. 30 Septemb.
26.674 39.854
73.842 76.843
100.516 116.697
703,6 816,8
1938 31 Maart .. 30 Septemb.
42.546 21.680
76.843 76.843
119.389 98.523
835,7 689 , 6
1939 31 Maart ..
49.490
30.460
79.950
559,7
TABEL VI. DATUM
Openbare Schuld van Groot-Brittannië (in nuillioenen £).
NOMINAAL IN OMLOOP OP 31 MAART
Vlottende schuld (2) National Savings certificates (3) 4 pCt. National Savings Bonds 1pCt. Schatkistbons 1 Februari 1939-1941 4 % pCt. Conversieleening 1940.1944 2 y2 pet. National Defence Bonts 1944-1948. 2 Y2 pet. Conversieleening 1944-1949 3 pet. Conversieleening 1948-1953 2 3/4 pCt. Funding Loan 1952-1957 3 pCt. National Defence Loan 1954-1958 2 3 pCt. Funding Loan 1956-1961 5 pet. Conversieleening 1944.1964 3 pCt. Funding Loan 1959-1969 4 pCt. Funding Loan 1960-1990 4 pet. Victory Bonds
1937
698,1 390,1 4,2 100,0 365,9
1938
841,8 385,9 3,7 100,0 363,4 100,2 206,5 301,8 100,6
200,3 322,8 145,6 352,6 199,1 -------3.387,7 276,1 1.911,5 400,7 739,4 37,2
200,2 322,8 143,8 348,8 196,9 3.616.4 276,1 1.911,4 400,7 739,4 37,2
3 752,7 276,1 1.911,3 400,7 739,4 37,2
Totaal der gefundeerde schuld Aflosbare annulteiten
3.364,9 12,1
3.364,8 12,5
3.364,6 13,6
Totaal der binnenlandsche schuld 5 1/2 pCt. 20-year Bonds 1 Februari 1937 Andere buitenlandsche schuld
7.764,7 0,1 1.032,4
6.993,7 0,1 1.032,4
7.130,9
Totaal der buitenlandsche schuld (4) Algemeen totaal
1.032,6 7.797,2
1.032,5 8.026,1
1.032,4 8.163,3
Totaal niet gefundeerde schuld 2 y2 pCt. Console 3 1/2 pCt. War Loan aflosbaar vanaf 1952 4 pet. Consols aflosbaar vanaf 1957 35 pCt. Conversieleening aflosbaar vanaf 1961 Andere gefundeerde schuld
in duizenden onsen
in duizenden £ tegen £ 7 per ons
1939 (1)
920,3 381,5 3,5 100,0 352,8 100,2 206,5 301,8 100,6 81,2 200,2 322,8 141,9 344,6 194,7
206,6 301,8 100,6
TOTAAL
1.032,4
(1) Voorloopige cijfers. (2) Waarvan per 31 Maart 1937, £ 350 millioen en per 31 Maart 1938 en 1939, £ 550 millioen voor rekening Van het E.E.F. (3) Geaccumuleerde rente niet inbegrepen (per 31 Maart 1937 en per 31 Maart 1938, resp. ongeveer £ 124 millioen en £ 130,9 millioen). (4) Tegen muntpariteit van den dollar berekend.
Rekening gehouden met de zoo pas vernoemde overdracht, zijn sedert Maart 1938 - tijdstip van het maximum, blijkens de gepubliceerde staten - de goudvoorraden van Groot - Brittannië voortdurend teruggeloopen. In den loop van den jongsten referentiesemester, waren deze goudafvloeiingen amper minder aanzienlijk dan deze geboekt van 31 Maart tot 30 September 1938. Zij vertolken een tekort van de gezamenlijke betalingsbalans, ten bedrage van ca. £ 138 millioen. Bedoeld deficit beantwoordt aan den aanzienlijken uittocht van buitenlandsche kapitalen op korten termijn, waarvan het hoogtepunt te situeeren is in den loop der weken volgend op de afsluiting van het accoord van Munchen. Naar algemeen gevoelen, zijn sedert ultimo Maart, de netto wijzigingen in de goudvoorraden van het Egalisatiefonds, niet zoo buitengewoon aanzienlijk zijn geweest. Trouwens, er is in den loop dezer laatste drie weken, geen enkel oogenblik geweest, dat er waarlijk van ernstigen druk op het pond sterling kon worden gesproken. Vermoedelijk zelfs, heeft, af en toe, het Egalisatiefonds eenig goud zien terugvloeien.
- 97-
DUITSCHLAND
HET VERSLAG VAN DE REICHSBANK PER 30 JUNI 1939.
Het verslag van de Reichsbank over de verrichtingen van het boekjaar 1938, geeft een overzicht van de gebeurtenissen die zich in den loop van het jaar 1938 en tijdens het eerste halfjaar van het loopende jaar hebben voorgedaan. Er wordt in herinnerd hoe de economische ontwikkeling beheerscht werd door den loop van het politieke gebeuren. De behoeften van de economisch-militaire organisatie, alsmede de uitvoering van het vierjarenplan, hebben de voortbrenging, het omzetcijfer en de investeeringen op een peil gebracht dat het cijfer van het voorafgegane boekjaar in de schaduw stelt; dit bracht met zich een aangroei van het nationaal inkomen dat mede heeft geholpen aan het dekken van het steeds toenemende begrootingscijfer. Het probleem van de arbeidskrachten heeft rationalisatie van de voortbrenging gevorderd alsmede overplaatsing van arbeidskrachten. In zake internationalen handel, is de uitvoer geslonken en boekt de handelsbalans tekort. Het verslag onderstreept het feit, dat Duitschland vrij gebleven is van wisselschommelingen en gespaard van de massale bewegingen waarvan het zwervend kapitaal blijk heeft gegeven, en, dat de aandacht van de Duitsche monetaire autoriteiten vooral gevestigd is geweest op de Uberwackuing van lomen en prijzen.
Daggeld hield zich, door den band, in de buurt van 2 1/2 tot 3 pCt., de gemiddelde jaarrente zijnde 2,79 pCt., t.t.z., op weinig na, het cijfer van het vorige boekjaar. Op de Reichsbank, zijn het gezamenlijke bezit aan wissels, verpande waarden en effecten, met Rm. 2 milliard 559 millioen gestegen, zoodat het thans Rm. 9.143 millioen bedraagt. In den loop van dezelfde periode, is de biljettencirculatie met Rm. 2.730 millioen gestegen, zoodat ze nu Rm. 8.223 millioen beloopt. De gezamenlijke betalingsmiddelen liepen met Rm. 2.910 millioen op en klommen aldus tot Rm. 10.388 millioen. Deze uitzetting ligt voor een deel aan de gebiedsuitbreiding van het Reich. De Staat heeft de markt aangesproken om het noodige geld te bekomen voor de financiering van de taken die hij voornemens is te volbrengen. Hij heeft vier nieuwe leeningsschijven uitgeschreven voor een gezamenlijk bedrag van Rm. 6.350 millioen en van het gekende type der 4 1/2 pCt. Rei chsschatzamweislowen, Voor de laatste drie emissies, gaan de vervaldatums tot twintig jaar. Het gezamenlijk bedrag van de Staatsemissies is, in 1938, niet minder dan Rm. 8 milliard geweest. Sedert 1935, heeft de Staat meer dan Rm. 15 milliard geleend. Benevens de uitgiften van den Staat, dienen nog enkele particuliere uitgiften aangestipt te worden. Het nieuw financieel plan laat het Duitsche Rijk niet meer toe tot rechtstreeksche leeningen over te gaan.
Credietpolitiek. Geld- en, kapitaalmarkt.
Goudvoorraad en deviezen.
In dato 1 April 1938, viel het besluit, dat de niet door de loopende ontvangsten gedekte begrootingsuitgaven, gedekt zouden worden door middel van speciale wissels, met name Sonderweehsel ; en bovendien door middel van bons op zes maanden Lie/erung ssehatzanaveisungen genoemd. Daar de behdeften van den Staat al maar door stegen, werd er, in Maart-April 1939, een (‹ nieuw financieel plan » uitgewerkt, krachtens hetwelk de Staat geautoriseerd werd op de ontvangst van de toekomstige belastingen vooruit te loopen, mits uitgifte van Steuer-
Groote moeilijkheden worden ontmoet in het aanschaffen van deviezen, vooral voortvloeiend uit den importhandel. Deze recente ontwikkeling heeft eens te meer het kapitaal belang van den uitvoer in het licht gesteld. Daarom heeft de Reichsbank, in overeenstemming met de Deutsehe Golddiskon,tbank, meer faciliteiten aan de exportfinanciering en in zake delcredere verleend; terzelfdertijd werden de bepalingen van de deviezenpolitiek gewijzigd en aangepast. Het verslag wijst er op, dat de transferrestricties ongewijzigd toegepast worden, daar het deviezenoverschot niet voldoende is om in de levensbehoeften der bevolking te voorzien. Zekere landen hebben een vermindering van den rentevoet toegestaan. Het verslag is niettemin van oordeel, dat de rentestand nog te hoog blijft. Bijzondere verdragen werden gesloten betreffende de schulden van het voormalige Oostenrijk.. Het Rijk stelt het beginsel voorop, dat de buitenlandsche schuldeischers geen beroep mogen doen op een of ander recht ten opzichte van de Oostenrijksche bondsschuld. In globo zijn de Stillhalte-credieten nogmaals verminderd, vooral ter oorzake van terugbetalingen
gutscheine. De Lieferungssehatzanweisungen zijn
voor een goed deel in handen van de banken die ze bij de Circulatiebank kunnen laten beleenen, zonder evenwel tot het disconto te worden toegelaten. S ondermeehsel, althans in hun oorspronkelijken vorm, zijn er niet meer. Op de geldmarkt is, t.o.v. de vorige boekjaren, de rentestand weinig of niet veranderd. Tot aan de maand Mei jl., is het particulier disconto ongewijzigd op 2 7/8 pCt. blijven liggen, percentage waarop het lag sedert ca. medio April 1937. Sindsdien is het met 1/8 pCt. teruggeloopen en staat thans 2 3/4 pCt.
- 28 -
in Reichsmarken op Registerkonto. Op 28 Februari 1939 bedroeg die schuld Rm. 780 millioen. In Mei werd een nieuw credietaccoord gesloten voor een termijn van één jaar. Het is door een vereenvoudiging van deze credieten gekenmerkt. Nieuwe monetaire vraagstukken voortkomende uit de geografische uitbreiding.
rechtstreeks onder het toezicht van den Fiihrer geplaatst. Hij alleen beslist in zake muntstabiliteit, voorschotten aan het Rijk, en omvang van de openbare fondsen die in de portefeuille der bank mogen opgenomen worden. In overeenstemming met deze beginselen, worden alle andere beslissingen door den voorzitter genomen.
•
In de nieuwe gebieden worden de verschillende bepalingen in zake deviezenvoorziening, toezicht over den uitvoerhandel en de kapitaalmarkt, en over prijzen en loonen. Al deze bepalingen evenals het intrekken van de voormalige munten werden op korten tijd doorgevoerd. Oostenrijk. De pariteit tusschen schilling en reichsmark werd op 1 Rut. voor sch. 1,5 vastgesteld. Gedurende de overgangsperiode bleven beide munten gezamenlijk in omloop. De Nationale Bank van Oostenrijk werd op 17 Maart 1938 door de Reichsbank overgenomen. Op 23 April. 1938 werd de Duitsche munt- en bankwetgeving in Oostenrijk ingevoerd. ,Yudetengebied. Bij verordening van 2 October 1938 werd de Reichsmark in dit gebied ingevoerd en de pariteit op 1 kroon voor 12 pfennig gesteld. De Reichsbank heeft de belangrijkste agentschappen van de vroegere Nationale Bank van Tsjechoslowakije in Sudetenland overgenomen, wat de inwisseling van de munt vergemakkelijkt heeft. Omstreeks einde November was deze omwisseling prachtisch geëindigd. Een compensatiedienst, de Kuirsausgleichstelle werd; opgericht ten einde de schulden tusschen Tsjechische . ' bewoners en deze van de geannexeerde 'gebieden te: vereffenen. Bohemen en Mioravië. De Duitsche en Tsjechische' munten blijven bc*de in omloop. Pariteit : 1 kroon = 10 pfennig. Memelgebied. De muntpariteit werd sedert! 29 Maart op 1 lit = 40 pfennig vastgesteld. Wet betreffende de Reichsbank.
Geen wijziging wordt aan het kapitáal toegebracht. Nochtans zijn alleen bepaalde juridische personen gemachtigd aandeelhouder te zijn. Het dividend is op maximum
pet. vastgesteld.
Het verslag eindigt met een overzicht van de bankverrichtingen over 1938 en met de ontleding van de balans per 31 December van dit jaar.
Balans van de Reichsbank (jaareinde - in milliomen RM.). 1933
1934
1935
1936
1937
1938
ACTIVA.
Gcudvooraad 386,2 79,1 82,5 66,5 70,6 70,7 Reichakassenseheine (1) 9,4 4,6 5,2 5,7 5,7 5,8 Pasmunt 171,8 162,2 152,2 122,5 111,0 116,4 Biljetten van andere banken 3,8 6,1 5,2 Wisselportefeuille. 3.177,0 4.020,6 4.498,3 5.447,6 6.012,9 8.123,4 Sehatkistbons 48,7 44,9 53,4 62,3 118,6 120,7 Leeningen op onderpand 183,3 145,7 84,2 74,4 60,3 44,9 Fondsen: a) dienend tot bijkomende dek king(1) 259,4 444,8 348,6 122,3 105,8 558,8 b) andere 321,7 318,6 315,1 302,5 286,4 297,7 Diverse 559,1 658,6 695,4 642,8 749,7 1.504,6
ToTAAL
5.120,4 5.885,2 6.240,1
6.945,6 7.521,0 1.0840,7
Pessive. Kapitaal Reserves
Biljettenondoop Andere verplichtingen op zicht. Diverse
T0wa,. . . .
Ten einde de Circulatiebank aan de nationaal-socialistische beginselen aan te passen, werd de Reichsbank
5
150,0 150,0 150,0 150,0 150,0 150,0 473,2 472,8 471,1 473,8 493,0 514,4 3.645,0 3.900,6 4.285,2 4.980,1 5.492,9 8.222,8 639,8 212,4
983,6 378,2
1.031,8 302,0
1.012,4 329,5
1.058,5 326,6
1.527,5 426,2
5.120,4 5.885,2 6.240,1 6.945,6 7.521,0 10.840,7
(1) De functie van dekking vervullende.
SCANDINAVIË TOESTAND
heidsondernemingen te vestigen, in zekere maté- hun landbouw, visscherij en bouwnijverheid uit te breiden. Beweren, dat er ten huidigen dage een volkomen kentering heeft plaats gegrepen zou overdreven zijn; nochtans zijn de Scandinavische landen nu meer dan vroeger bij machte hun economisch leven door eigen middelen te financieren. Ofschoon de Scandinavische markten niet met een financieel centrum als het Londensche kunnen vergeleken worden, wat hun complexiteit en hun algemeenheid betreft, vertoonen
VAN DE FINANCIËN EN HET BANKWEZEN IN DE SCANDINAVISCHE LANDEN.
Toen, gedurende de tweede helft der XIX( -eeuw, de Noorderlanden op hun beurt den weg der industrialiseering insloegen, waren zij 'genoodzaakt crediet te vragen aan rijkere landen (Engeland, Frankrijk, Duitichland, Nederland, Zwitserland, enz.) ten einde hun eerste spoorwegbanen aan te leggen, hun nijver-
29
-
zij toch een zeker internationaal belang, waarbij zij nochtans hun aanpassing aan de bijzondere vereischten van hun eigen land niet hebben verwaarloosd. Hun structuur is hoofdzakelijk gekenmerkt door het •bestaan, in ieder land, van een groep Saving Banks, een aantal. Joint Stock Banks, de handelsbanken, waarboven de circulatiebank komt te staan : de oude Nationale Bank van Kopenhagen, gesticht in 1818, de Fialands Bank, gesticht in 1811, de Lands Banki Island, in 1885 opgericht, de N orges Bank, die van 1816 dagteekent, en de Sveriges Riksbank, in. 1866 gesproten uit de Riksen Standers Bank, welke in 1668 uit de in 1656, door een in Livonië woonachtig Nederlander gestichte Stockholm Banco gesproten is, bij overname door de Riksens Stiinder, het toenmalig parlement. De circulatiebanken oefenen toezicht over biljettenomloop en wissel uit, de handelsbanken stijven de credietmarkt, met eigen middelen, deposito's of aan de centrale banken ontleende gelden, en worden daarin geholpen door de spaarkassen welker rol in zaken van landbouw-, beroepsen hypotheekcrediet uiterst belangrijk is; in dit laatste opzicht, is de werkzaamheid van de hypotheekinstellingen en de verzekeringsmaatschappijen eveneens te vernoemen. Het is van belang gebleken de toestand van de financiën en van het bankwezen der Scandinavische • landen (1) te schetsen, daar hij meer in zijn algemeenheid dient gekend te worden, en daar de vroegere Scandinavische Monetaire Unie een zeer goed afgescheiden financieelen groep heeft uitgebouwd. Bovendien biedt een dergelijk overzicht het voordeel de gelijkaardigheid dier verschillende landen te doen uitschijnen en de middelen in het licht te stellen aangewend om de naoorlogsche moeilijkheden, volgend op een' periode van bijzonder snel klimmenden voorspoed, te keer te gaan. Daarbij dient nog gezegd, dat de Noorderlanden hun muntstelsel sinds 1931 gekoppeld hebben aan het pond sterling en, dat zij, sedert dit jaar, trouwe en belangrijke volgelingen van het sterlingblok gebleven zijn. * In het begin der industrieele omwenteling die de Zweedsche economie volkomen omwerkte gedurende de vorige eeuw (2), droegen de banken slechts in geringe mate tot den nijverheidsopbloei bij. Daarin kwam verandering in de laatste vijf en twintig jaar van de XIXe eeuw. Van toen af, speelden de banken allengs een meer belangrijke rol, naar gelang van de economische en industrieele ontwikkeling. Voorwaar, in Zweden zooals elders, was het niet altijd van gevaar ontbloot de steeds stijgende credietbéhoeften (1) Zie dit Tijdschrift, Mei 1939, blz. 414: « De Belgisch-Luxemburgsche Unie en de economie der Scandinavische landen ». (2) In 1840 bestond ongeveer 80 pCt. der bevolking uit landbouwers en slechts 11 pCt. uit nijverheidswerklieden. In 1930 waren de verhoudingscijfers respectievelijk 39 en 54 pCt. (The Ranks and Sweden's Industrial Development, Prof. MONTGOMMBRY
in Skandinaviska Banken,
April 1939.)
te voldoen, vooral daar, gedurende en na den oorlog, de nijverheidsvoortbrenging zoodanig aan 't klimmen ging, dat zij tusschen 1913 en 1937 verdubbelde. Desniettemin greep een meldenswaárdig feit plaats, nl. dat, behoudens enkele formeele wijzigingen, het hedendaagsche bankstelsel in Zweden geleidelijk uit het vooroorlogsche is opgegroeid, door die snelle ontwikkeling heen. De ontwikkeling van het Zweedsche bankwezen ging met een sterke concentratie gepaard : in 1937 bestonden er nog slechts 28 banken tegenover 64 in 1900:De volgende tabel geeft een beeld van deze ontwikkeling onder opzicht van aantal en verspreiding der bankagentschappen. Zij duidt op een bijzonder snelle uitbreiding tot in 1919, vooral wat de handelsbanken betreft; daarna wordt, in verband met het concentratieverschijnsel, een lichte vermindering vastgesteld. TABEL I. .
Ontwikkeling van het Zweedache bankwezen. (Einclejacirstan<1.) 1900 Aantal agentschappen : Handelsbanken Spaarbanken Aantal bureelen per 100.000 inwoners : Handelsbanken Spaarbanken Bron : Skandinaviska Banken,
311 745
6,1 14,5
1913
1919
1925
1930
1930
674 1.420 1.083 1.070 1.029 888 1.320 1.309 1.087 1.041
12,0 15,7
24,3 22,6
17,9 21,6
17,4 17,7
16,1 16,t
April 1939
Gedurende den oorlog ging de ontwikkeling van geld- en kapitaalmarkt vlug in haar werk. Zweden zooals de andere Noorderlanden, werd een toevluchtsoord voor vreemde kapitalen. Volgens de gegevens van het Centraal Bureau, voor de Statistiek van Zweden groeide 'het gemiddelde van de jaren 19111915, dat 1.817 millioen kronen bedroeg, tot 4.238 millioen kronen in 1921-1925. Van het eerste tijdperk op het andere klom de biljettenomloop van 262,5 millioen kronen tot 662,2 millioen. Dank zij de uitbreiding van het Zweedsche bankwezen, waren de gevolgen van den kapitaalinvoer en van de daaruit voortvloeiende inflatie niet zoo storend als b.v. in Denemarken en Noorwegen. Daar Zweden, bovendien, minder dan de overige Scandinavische landen, van het buitenland afhankelijk is wat eindproducten en grondstoffen betreft, oefende de oorlog een gunstigeren invloed uit op zijn handelsbalans. Na, gedurende den oorlog overschot geboekt te hebben, kwam er tekort; echter niet zoo groot als vóór 1914. Even belangwekkend is de ontwikkeling van de Zweedsche 'fondsenmarkt. Jaren lang is ze eng geweest, daar de nijveraars liever beroep deden op barikcrediet dan op openbare 'uitgiften. Sinds een
- 30 -
tiental jaren kwach nochtans hierin ommekeer : de banken verleenen minder crediet aan de nijverheid dan voorheen en de fondsenmarkt heeft een merkbare uitbreiding genomen; de uitgifte van aandeelen en obligatiën is van 41 millioen kronen in 1929, tot 300 millioen kronen in 1938 gestegen. Het lijdt geen twijfel, dat de vooruitziende geest en de spaarzaamheid van den Zweed, door het samenbrengen van vele spaargelden, veel hebben bijgedragen tot 's lands snelle economische ontwikkeling sinds een twintigtal jaar. Sprekend zijn de cijfers van tabel rI : van 1918 tot 1937 verdriedubbelden de deposito's der private en openbare Spaarkassen en der verzekeringsmaatschappijen.
rentevoet van openbare fondsen 2,33 pCt., deze van hypothecaire leeningen 2,66 pCt., terwijl de officieele rentevoet sinds 1933 op 2,5 pCt. blijft liggen. TABEL III.
Rendement van enkele fondsen (jaargemiddelden). Skandinaviska Banken.
Bron :
1932
staatsfondsen )bligatiën van hypothecaire banken '1emeenteleeningen fijverheidsleeningen Iypothecaire leeningen van do Saving
Banks
1935
1936
1937
1938
4,37 4,54 4,66 5,28
2,94 2,94 3,24 3,60
2,66 2,57 3,14 3,35
3,05 3,07 3,08 3,22
2,33 2,4C 2,6C 2,93
5,02
3,18
3,10 1)2,87 2)2,86
(1) 1 Januari 1938. (2) 1 Juli 1939.
TABEL II.
Ontwikkeling van het spaarwezen in Zweden (1918-1937)
Er werd op gewezen, dat de Zweedsche Staatsschuld volkomen in het binnenland geplaatst is. Die schuld is slechts in geringe mate gestegen sinds tien jaar : in 1929 bedroeg zij ongeveer 1.800 millioen kronen en tien jaar daarna 2.400 millioen kronen. De vlottende schuld is om zoo te zeggen nul. De weekstaten van de Sveriges Riksbank vertoonen, tusschen dezelfde data, een felle stijging van den goudvoorraad en de deviezen die klimmen van 234 tot 1.429 millioen kronen, zonder dat ze met een gelijkloopende uitzetting van den biljettenomloop gepaard gaan (3). Dat in 1932 de « Zweedsche Staatsfondsen n plots aan het stijgen gaan, vloeit voort uit het feit, dat, in accoord met de Regeering, de Riksbank toen een belangrijke handelsbank heeft geholpen, die door het bankroet van de groep Kreuger in 't gedrang was gebracht. Deze schuld kon al spoedig worden afgeschreven, zooals blijkt uit de cijfers voor 1935. De financieele toestand van Zweden, vergeleken met dien van andere landen, is schitterend; de gegevens betreffende de laatste maanden staven deze bewering.
(in millioenen kronen [1]). Bron : The Investment of Savings in Smeden, (Skandinaviska Banken, April 1939). 1918
Deposito's der spaarbanken Deposito's van 's Rijks spaarkassen Verzekeringsmaatschappijen Fonds voor ouderdomspensioenen TOTAAL
1924
door EIMAR RUS?
1930
1936
1937
1.623 2.399 2.962 3.402 3.523 75 49 338 514 558 1.000 1.434 2.026 2.848 3.057 786 815 93 287 534 2.791 4.269 5.860 7.550 7.953
(1) Stand op 31 December.
Bovendien wordt de Zweedsche kapitaalmarkt grootendeels gestijfd door vreemde kapitalen (evenwel minder dan in 1914-1918) en door het overschot van de betalingsbalans, die, in de huidige omstandigheden, moeilijk in den vreemde kunnen geïnvesteerd worden. Overvloed van kapitalen die een dubbel gevolg heeft gehad : in de eerste plaats is Zweden een kapitaaluitvoerend land geworden waar de Staatsschuld louter binnenlandsch is; in de tweede plaats is de rentestand, zoowel op korten als op langen termijn, er lager dan in de meeste andere landen; in November 1938 bedroeg de gemiddelde
(3) Er dient gewezen op het feit, dat de goudvoorraad van de Sveriges Riksbank, binnen en buiten het land, op de oude pariteit gesteld is. Deze werd door de monetaire wet van 1873 op 2.480 kronen per kg. goud vastgesteld. De noteeringen van de deviezen zijn eveneens beneden de werkelijke.
TABEL IV.
Ontwikkeling van Zwedens geld- en bankwezen (1929-1939) (in millioenen kronen). Bronnen : (1) Revue économique de Suède : stand der maand Juni. (2) Skandinaviska Kreditalctiebolaget.
Totale Staatsschuld (1) Vlottende Schuld
1929
1930
1931
1932
• 1935 . .
1936
1937
1938
1.834 22
1.800 -
1.845 -
2.155 -
2.487 -
2.387 __
2.237 -
2.430 45
243 234 560 594 186 401 23-
238 295 587 344 4
206 -133 594 337 238
355 614 718 50 29
509 495 792 46 29
534 907 872 40 6
615 814 972 35 102
Januari Februari 1939 1939
Maart 1939
-
-
729 694 979 52 -
731 675 991 -
732 621 1.054
4.369 3.171
4.380 4.357
4.475 4.419 -
-
Sveriges Riksbank (1) : Goudvoorraad Deviezen Biljettenomloop Binnenlandsche beleeningen Zweedsehe Staatsfondsen Particuiiere banken (2) : Deposito's Beleeningen en «edicten
Retalingabaktn4
3.462 3.207
± 281
-1-
3.648 3.271 100
3.631 3.456 - 127
-1-
3.532 3.136 89
- 31 --
'
-I-
3.606 2.814 81
-I-
3.716 2.819 122
-I-
4.058 2.948 178
4.046 3.059 -
-
De Circulatiebank van Noorwegen geeft eveneens het interessante voorbeeld van een enge samenwerking met den Staat; de Regeering en de Minister van Financiën zijn voortdurend in verbinding met de Bankdirectie. Haar directeuren, evengoed als de leden van de Commissie van Toezicht, worden door het Storting (Parlement) aangesteld; alleen de voorzitter en de ondervoorzitter worden door den Koning benoemd. Eén zesde van het kapitaal der Circulatiebank werd door den Staat onderschreven. De Bank heeft meermaals bijgedragen tot de ontwikkeling van dezen of genen bedrijfstak, b.v. de visscherij en den scheepsbouw. Nochtans, is dit geen algemeene regel. De Bank verleende eveneens een zeer geprezen medewerking bij het liquideeren van de financieele naweeën van den oorlog, wijl deze voor Noorwegen zeer pijnlijk waren wegens de inflatorische gevolgen van de belangrijke vraag naar Noorsche kronen gedurende de vijandelijkheden. Van 910 millioen kronen, in 1913, waren de deposito's in de Joint Stock Banks tot ongeveer 5.461 millioen kronen in 1920 gestegen. Het heele bankwezen werd daardoor ontredderd en moest op een nieuwe wettelijke basis worden ingericht : sedert 1924, werd de bedrijvigheid van de Joint Stock Banks en van de Saving Banks bij nieuwe wetsbepalingen geregeld en een dienst voor bankcontrole ingericht. Zoowel hier als in de overige Scandinavische landen, dragen de spaarbanken, heden ten getale van 600, veel bij tot het verzamelen van 's lands spaargelden. Deze werden echter slechts in Staatsfondsen of hypothecaire obligatiën belegd, wijl nijverheid en handel worden gefinancierd door de particuliere handelsbanken, welker ontwikkeling snel vorderde.
TABEL„ V.
Ontwikkeling van geld- en bankwezen in Noorwegen (1929-1939) (jaargemiddelden in milliomen kronen). Bron : Schrille i des tnstituts lar tionjunkturforschting. Maart 1939
1929
1932
1935
1936
1937
1938
793,8 785,1
742,7 783,3
715,7 836,6
711,5 840,8
692,1 871,8
-• -
-
1.578,9 1.526,0 1.552,3 1.552,3 1.563,9
-
-
Staatsschuld : (30 Juni) Binnenlandsche Buitenlandsche TOTAA 1.. . . .
-
Bank van Noor. wegen : Goudvoorraad en deviezen . Biliettenoml. .
198,0 309,7
Particuliere
169,0 310,2
208,0 326,7
274,0 379,3
349,0 416,9
433,0 4460
410,0 460,4 992,0
banken :
Deposito's (*)
. Loeningen en voorschotten. Tegoed in het buitenland .
-
837,0
796,0
805,0
870,0
972,5
-
1.020,0
937,0
934,0
979,0
991,0 1.010,0
-
-
13,6
16,8
8,3
8,8
(*) Deposito's In de groote banken.
20,7
-
Tabel v geeft een overzicht van de Noorsche monetaire ontwikkeling, alsmede van die der banken, waaruit blijkt, dat de bankdeposito's, sinds 1936-1937, snel gegroeid zijn en van 805 millioen kronen, in 1936, tot 970 millioen kronen, in 1938, stegen, terwijl de beleeningen en voorschotten minder snel naar omhoog gingen. Hier ook heeft het toenemen, der spaargelden en de toevloeiing van vreemde kapitalen, de geldmarkt ten zeerste verruimd en een dubbel gevolg gehad : lage rentevoet en een merkbare inkrimping van de buitenlandsche schuld. In Januari 1938, werd de discontovoet van 4 pCt. op 3 1/2 pet. teruggebracht. De lage rente der hypothecaire leeningen heeft den woningbouw fel aangewakkerd. Deze is nooit zoo bloeiend geweest als verleden laar. De lage rentestand heeft nochtans het sparen niet verhinderd noch het aanzwellen van de bankdeposito's. De liquiditeit der kapitaalmarkt heeft het de overheid mogelijk gemaakt de buitenlandsche schuld grootendeels te delgen en tot verschillende conversies over te gaan. Uit de vergelijking der weekstaten van de Bank van Noorwegen blijkt, dat de goudvoorraad en de deviezen snel gestegen zijn. De gouddekking klom van 196 millioen kronen tot 433 millioen kronen tusschen 1929 en 1938, terwijl de biljettenomloop slechts van 310 millioen tot 460 millioen kronen opliep. De monetaire toestand is dus zeer sterk, wat aan het overschot van de handelsbalans en de belangrijke opbrengst van de Noorsche handelsvloot te danken is. Ten huidigen dage is de hulp welke de Circulatiebank aan de particuliere banken verleent, en, in 1932, 250 millioen kronen overschreed, bijna nul. Het blijkt, dat in de toekomst de hulp behoevende particuliere banken zich zullen te wenden hebben tot het u Waarborgfonds van de Particuliere Banken » dat 'juist met dit doel, in December 1938, gesticht werd. Finland's monetaire ontwikkeling getuigt welsprekend van de wilskracht en de schrandere 'vastberadenheid die door dit kleine land aan den dag werden gelegd om de hinderpalen te overwinnen die, al dadelijk na de onafhankelijkheidsverklaring in 1917, 't allen kante oprezen. Sinds 1912, behelsde de monetaire dekking aldaar een steeds klimmende verhouding Russische roebels die de Bank van Finland genoodzaakt was tegen Finsche marken aan te nemen, wegens leveringen aan Rusland voor verdedigingswerken en oorlogsmateriaal. Vandaar de instorting van den Finschen wissel toen de Russische munt aan 't dalen ging. Daarenboven brachten de gevolgen van den oorlog en de organisatie van den nieuwen Staat, belangrijke uitgaven teweeg, waarbij de koopkracht van de mark aanzienlijk kromp, zoodat zij, in 1921, in het binnenland, nog 9 pCt. en, in het buitenland, slechts 7 pet. van de vroegere pariteit bedroeg. Nochtans verbeterde
- 32 -
bedroeg, vernauwde de geldmarkt van begin 1919 tot einde 1920, en bracht een stijging teweeg van den discontovoet die van 6 tot 9 pCt. opliep. Er werd tot een leening op langen termijn overgegaan : de Staatsschuld, die in 1918 ongeveer 800 millioen bedroeg, en bijna 2.500 millioen in 1913, werd gedurende de jaren 1923-1924 tot ongeveer 4.500 millioen opgevoerd. Gedurende het tijdperk 1924-1927, was de ontwikkeling van de geldmarkt gunstiger; in de belangrijke behoeften aan crediet kon voorzien worden dank zij 1.300 millioen mark buitenlandsch kapitaal en de toenemende bankdeposito's; het disconto werd achtereenvolgens teruggebracht van 10 pet. op einde 1923, tot 9 pet. in 1924, 7 1/2 pet. in October 1925 en 6 pC't. in November 1927.
de toestand langzamerhand en kon aan de Finsche munt, in 1925, een goudbasis gegeven worden. Op dit oogenblik, was de waarde van de munteenheid op 13 pGt. van de vooroorlogsche teruggekomen. Toen in 1931, de Engelsche munt ontwaard werd, ondervond de Finsche mark daarvan den weerslag en werd zij een vlottende munt; in 1933 werd zij aan het pond sterling gekoppeld in de verhouding van 227 mark per pond; de verhouding bedroeg 193 mark per pond vóór September 1931. De goudwaarde van de mark was, in 1938, nog slechts 48,2 pet. van hetgeen ze was in 1929. Vanaf de geboorte van den nieuwen Staat, bleek de financieele toestand zeer delicaat. De monetaire spanning en het tekort op de handelsbalans dat, van 1918 tot 1920, meer dan 2.600 millioen mark TABEL VI.
Recente ontwikkeling van Finlands geld- en bankwezen (Eindejaarstand - vta millioenen marken.) Bron : Bank of Finland Monthty Bulletin.
I
15 Januari 15 Februari 15 1M 9grt 1939 1939
1936
1937
1938
1.908 1.258
1.185 1.934
921 2.531
775 2.476
710 2.592
710 2.707
700 2.843
3.166 472 1.325 1.381
3.119 815 1.486 1.630
3.452 635 2.032 2.052
3.251 1.128 2.293 2.086
3.302 1.128 2.293 1.975
3.417 1.128 2.221 2.159
3.542 1.128 2.235 2.283
6.132,3 1.541,4 643,5 288,8
6.872,9 1.613,7 913,2 630,4_
7.549,0 1.943,7 893,6 §' 368,5
7.610,1 1.892,2
7.646,9 1.785,7
7.743,2 1.796,2
) 1.301,6
1.272,9
1.402,3
1930
1935
Buitenlandsche schuld Binnenlandsche schuld
2.700 357
TOTAAL... Goudvoorraad Deviezen Biljettenomloop Particuliere banken: Deposito's : Particuliere deposito's Rekeningen op zicht Deposito's van Finsche credietinstellingen Rekening opzicht derFinschecredietinstdlingen
3.057 301 935 1.279
•
TOTAAL... Verleende credieten : Finsche instellingen Binnenlandsehe wissels Beleeningen Rekeningen op zioht TOTAAL... Huurprijs van het geld (in %) : Disconto Deposito's Opbrengst van obligatián
4 3,8 5,4
8.598,0
10.030,2
10.754,8
10.803,9
10.705,5
10.941,7
155,9 1.347,4 3.382,8 2.486,8
313,3 1.692,0 4.076,6 2.528,7
268,4 1.770,0 4.583,8 2.589,9
285,9 1.765,1
273,7 1.751,0
300,2 1.787,5
) 7.253,5
7.347,5
7.392,6
7.372,9
8.608,6
9.212,1
9.304,5
9.372,2
9.480,3
4 3,8 5,2
4 3,5 4,7
4 3,5 4,7
4 3,5 4,7
4 3,5 4,7
4. 3,5 4,7
Vanaf 1928, tradt opnieuw spanning in op de geldmarkt. Ongeveer 1.400 millioen kronen werden van het buitenland geleend. Eerst in 1930, kwam verbetering ten gevolge van de inkrimping der economische bedrijvigheid, maar in 1931 bracht de internationale crisis nieuwe moeilijkheden mee.. De crisis kon slechts door een nieuwe muntontwaarding geweerd worden (4). Geholpen door seizoeninvloeden, wist de Finsche economie zich weer op te beuren en, met de lente van 1932, begon een periode van voorspoed die, onder financieel 'oogpunt, een steeds klimmende liquiditeit meebracht, vooral wegens de belangrijke overschotten der handelsbalans (5.800 millioen van 1932 tot 1937), de stijging der bankdeposito's, de toevloeiing der vreemde kapitalen en de daling
van den discontovoet : deze bedroeg 9 pet. in October 1931, 7 pet., daarna 6 pCt. in 1932, 5 1/2 pet., 5 pet. en 4 1/2 pCt. in 1933 en 4 pet. van 1934 tot heden. De Finsche regeering nam dien toestand te baat om de buitenlandsche schuld, zoowel de vlottende als de geconsolideerde, te converteeren en te repatrieeren. Wijl van 1930 tot Maart 1939, de buitenlandsche schuld van 2.500 millioen op 700 millioen teruggebracht werd, klom de binnenlandsche van 357 tot 2.893 millioen mark. Goudvoorraad en deviezen zijn, sinds 1935, zonder ophouden gestegen, van 1.236 millioen tot 3.363 millioen in Maart 1939. Er zij aangestipt, dat onlangs wijzigingen werden toegebracht aan de boeking van den goudvoorraad (5).
(4) In verband -hiermee, zie -Benam/ EeinieLm : Economie, Recovery in Finland since 1931 (Bank of Finland Monthty Bulletin, nr 11, 1936).
(5) Zie Tijdschrift voor blz. 400. -
Inlichting en
Documentatie,
Mei 1939,
Benevens de Circulatiebank of Bank van Finland, banknet uit 688 agentschappen, zegge één per omvat het Finsche bankstelsel negen zakenbanken 4.400 inwoners. met een net van 475 agentschappen, zegge één instelNa den oorlog, werden hier, zooals in Noorwegen, ling voor 7.400 inwoners, verschillende spaarbanken, de banken door een bijzonder hevige crisis getroffen. hypotheekbanken en credietcooperaties. De groote bedrijvigheid der oorlogsperiode had den goudvoorraad aanzienlijk aangedikt en de biljettenDe ontwikkeling van de credietmarkt wordt door de jaarlijksche staten van de Joint Stock Banks in circulatie van 160 1/2 millioen kronen in Juli 1914, tot 541 millioen kronen in Juli 1920, opgevoerd, wat het licht gesteld (tabel vi). De omvang der verleende credieten volgt de Finsche conjunctuurgolvingen en in die gesloten circulatie een felle prijsstijging meebeweegt zich van 7 milliard mark, in 1923, tot 6,2 milbracht. De weerslag daarvan bracht ons na den liard in 1925, 10 milliard in 1928-1929, 6 1/2 milliard oorlog de instorting van de Deensche kroon. In 1921in 1936, waarna zij snel klimmen zonder nochtans 1922, volgde daarop een bankcrisis en weldra een ecohet maximaal peil van 1928-1929 terug te bereiken. De nomische. Hieruit vloeit de financieele deflatiepolitiek voort die door Denemarken sinds 1924-1925 uitkomsten over 1938, alhoewel beter dan deze van 't jaar te voren, hebben nochtans de verbreeding van gevolgd wordt en gepaard gaat met controle en stabilisatie van den wissel, contrale van de credietmarkt de marge tusschen deposito's en uitgekeerde creen hervorming van de Circulatiebank. De wet van dieten, gaande van 1.421 millioen mark, in 1937, tot 1.542 millioen, in 1938, niet kunnen uitschakelen. 7 April 1936 heeft van de Nationale Bank te KopenBovendien blijkt uit de vergelijking van de gegroehagen, een onafhankelijke en autonome Nationale peerde balansen der Joint Stock Banks, dat de Bank van Denemarken gemaakt. De bestuursleden zijn, in zekere mate althans, benoemd door en onder financieele ontwikkeling in 1938, zoowel wat de depotoezicht van de Regeering, het Parlement en de voorsito's als credieten betreft, ietwat trager is geweest. naamste economische groepeeringen van 't land. Tabel vi geeft een synthese van de belangrijkste Tabel vii geeft een beeld van de recente ontwikkeaspecten der financieele ontwikkeling van Finland. ling van het Deensche geld- en bankweien; sinds De biljettenomloop blijkt fel toegenomen te zijn van 1932, stijgen de deposito's en de voorschotten regel1936 tot 1939, • wat door bovenverinelde economische matig maar langzaam, ietwat sneller wat de tweede expansie verklaard wordt. Gedurende het eerste kwarbetreft. De goudvoorraad en de deviezen die, van 1932 taal van het loopend jaar, is geen verandering in tot 1935, een ongunstige ontwikkeling kenden, liepen dien toestand ingetreden : het kapitaal is overvloedaarna op dank zij de deviezenpolitiek van de Cirdig, de deposito's zijn met ongeveer 300 millioen culatiebank, die haar verplichtingen op korten termark toegenomen; doch de credietnavraag is gerinvreemde deviezen liquideerde en een fatsoenger dan verleden jaar gedurende de overeenkomstige lijke •deviezenreserve aanlegt (6). Uit tabel vii periode en bedraagt slechts 300 millioen mark tegenover 900 millioen. blijkt, dat deze politiek slaagde, dank zij het overschot van de ingevoerde in verhouding tot de uitgeTot in het midden van de vorige eeuw, was de Nationale Bank van Denemarken (voorheen de Natio- • voerde; deviezen. Wat de Staatsschuld betreft; deze is sedert' 132 op nale Bank te Kopenhagen) de eenige Deensche bank. peil gebleven; in 1937 bedroeg zij in 't geheel Slechts sedert 1870-1880, werd een bankstelsel opge1.322,6:millioen kronen waarvan ongeveer de helft in richt. Van 1900 tot 1914, verdubbelde het aantal banhet binnenland en even zooveel in 't buitenland was ken. In 1921 bedroeg het 200, een nooit overschreden geplaatst. maximum. De concentratie en gedwongen liquidaties (gedurende 1920-1930) hadden dit cijfer, einde (6) De goudvoorraad van de Bank van Denemarken is geboekt 1937, tot 162 teruggevoerd. Einde 1936, bestond het in kronen a part Zijn reele waarde is dus ongeveer het dubbel .
van de som door de staten der bank opgegeven.
TABEL
Recente ontwikkeling van Denemarken geld- en bankwezen (maandgemiddelden
vit
millioénen kronen). 1936
1937
1938
Januari 1939
Februari 1939
Maart 1939
118 41 399
118 62 .417
118 84 441
118 93 410
118 101 414
118 102 436
. 2.100 1.805
2.132 1.941
2.171 1.939
2.223 1.956
2.210 1.950
2.224 1.954
1935 Nationale Bank van Denemarken : Goudvoorraad Deviezen Biijettenondoop Particuliere banken : Deposito's Beleeningen en voorschotten Blaatasehuld (op 31 Maart) : Binnenlandsche Buitenlandsehe ,
TOTAAL DER STAATSSCHULD
--
133 5 332
1.822 1.671
--
118 73 384 2.054 1.884
670,7 573,8
656,3 655,3
1.264,5
A.311,6
--
— .34 —
642,8 698,2 1.341
669,4 653,2 1.322,6
--.
......
--
--
--
--
--
--
--
--
POLEN WIJZIGING DER STATUTEN VAN DE POOLSCHE BANK
De wet van 24 Maart 1939, heeft aan de statuten der Poolsche Bank, eenige belangrijke wijzigingen gebracht, die, voor het monetaire regiem van het land, rechtstreeks Iblang hebben. Vooraleer deze wet werd uitgevaardigd, was de minimum gouddekking voor de bankbiljetten in omloop en de gezamenlijke verbintenissen op zicht vastgesteld op 30 pet. Krachtens de nieuwe statutaire schikkingen, is zij.. op 40 pet. gebracht, doch nog slechts toepasselijk op het bedrag der gezamenlijke verbintenissen op zicht, dat den eigenlijken biljettenomloop overschrijdt. Dit bedrag is, wettelijk, op 800 millioen zl. vastgesteld en kan door den Raad der Bank, en met de toestemming van den Minister van Financiën, gebracht worden op een maximum van 1.200 millioen zl. In dit opzicht, heeft het monetair stelsel dat Polen zich zoo pas heeft gekozen, veel weg van het bankling principle dat door de Bank van Engeland wordt toegepast. Een andere wijziging slaat op het onderscheid dat gemaakt werd tusschen de gouddekking en de dekking door de andere activa van de Bank, in de vroegere statisten « bankdekking » genoemd. Voortaan, moet het globaal bedrag der bankbiljetten in omloop en de verbintenissen op zicht door de volgende activa gedekt worden : aan gemunt goud of goud in baren, buitenlandsche munten en deviezen, Poolsche zilvermunten en pasmunt, handelspapier, warrants, chèques en effectencoupons, voorschotten op onderpand van effecten, Schatkistbons, de portefeuille met vastrendeerende effecten, de StaatssChuld in den zin van de credieten voorzien bij artikel 55 (1). Voor de credieten door de Poolsche Bank aan de Schatkist toegestaan, maken de nieuwe statuten het volgend onderscheid : a) een renteloos crediet in rekening-courant voor de Schatkist groot zl. 150 millioen, in stede van 100 millioen zl. zooals vroeger ; b) een aflosbaar crediet rentende 3 pCt. groot zl. 515 millioen bestemd voor consolideering van zekere eredieten door de Bank toegestaan aan de verschillende Staatsbanken, tusschen 1931 en 25 Maart 1939. De uit dit crediet ontstane schuld kan den vorm aannemen van een eenvoudige inschrijving in de boeken der Bank of « bestaan, geheel of gedeeltelijk, uit Schatkistobligaties » of, ten slotte, ten beloope van 188 millioen zl. uit obligaties met waarborg van den Staat, van de Poolsche Staatsspoorwegen en van het Wegenfonds van den Staat. Aangaande de terugbetaling van dit crediet bestaat er een overeenkomst tusschen de Bank en den Minister van Financiën.
Driemaandelijksch Tijdschrift van den Dienst voor Economische Studiën der Nationale Bank van Polen, Januari-Maart 1939.
—
Deze credieten zijn voorzien voor den duur van het uitgifteprivilegie van de Bank. Deze mag: geen enkele andere verrichting doen waaruit credietuitbreiding ten bate van de Schatkist, zou ontstaan. Naar aanleiding van deze statutaire wijzigingen, moest een zeker aantal schikkingen aangaande de verrichtingen van de Bank herzien worden; zoo mag, bijvoorbeeld, het totaal der voorschotten en credieten dat door de Bank op onderpand van effecten toegestaan wordt, de 300 millioen zl. niet overschrijden;' vroeger was deze grens 30 pCt. van de wisselportefeuille der Bank. Deze grens is nu in absolute cijfers vastgelegd daar, ten gevolge van de consolidatie der Staatsschuld, de wisselportefeuille der Bank gevoelig gedaald was. Het tarief voor deze beleeningen moet minstens 1/2 pCt. boven dit van het disconto liggen, in plaats van 1 pCt. zooals voorheen. De Bank is bovendien gemachtigd ter Beurze genoteerde Schatkistbons aan te koopen en te verkoopen, voor een bedrag van hoogstens 400 millioen zl.; anderzijds, mag zij voor eigen rekening, vastrendeerende effecten koopen voor een bedrag dat van 150 op 200 millioen zl. is gebracht. De discontoverrichtingen zijn eveneens gewijzigd; het nieuw artikel 58 machtigt « de Bank voortaan wisselbrieven met negen maanden looptijd te disconteeren, hetzij tot financiering van verkoop van oogsten, in vertegenwoordiging van beleeningen op onderpand gewaarborgd door de credietinstellingen, hetzij tot mobilisatie van oogstcredieten opgenomen door zekere landbouwnijverheden welke de Raad van de Bank aanduidt. Het artikel waarvan spraak, voorziet, bovendien, de disconteering van cheques getrokken op Poolsche credietinstellingen. Daarentegen, schaft artikel 60 de disconteering van effecten af. De coupons van effecten en warrants mogen zooals tot nu toe gedisconteerd worden. » Zekere bij de vroegere statuten voorziene maar nooit uitgevoerde verrichtingen zijn afgeschaft; het zijn o.m. de aankoop en de verkoop van zilver, de voorschotten op panden van goud en zilver, het in bewaring nemen van zilver. Het emitteeren van aandeelen op naam is eveneens belangrijk gewijzigd; deze zullen worden afgeleverd in collectieve coupures van minstens 10 aandeelen in plaats van 25; bovendien is het aantal aandeelen recht gevend. op één stem ter algemeene vergadering, van 25 op 10 teruggebracht en het aantal stemmen waarover ten hoogste een aandeelhouder mag beschikken, van 500 tot 1.000 verhoogd. Het stelsel van de winstverdeeling werd eveneens herzien.; zoo zal, bij voorbeeld, het aandeel van de Schatkist in de netto winsten vastgesteld worden na uitkeering, aan de aandeelhouders, van een dividend van 6 pCt.; vroeger, kwam dit aandeel slechts in —
aanmerking, na uitkeering van een dividend van 8 pet. De algemeene vergadering mag het bedrag dat voor het tweede dividend voorzien wordt, geheel of gedeeltelijk besteden aan het aanleggen van een « dividendreserve », ten einde, in totaal een dividend van 8 pet. aan de aandeelhouders te verzekeren, in geval de winsten der Bank in den loop van een gegeven dienstjaar ontoereikend zouden zijn. De verliezen geboekt tot het einde van 1938, tengevolge van de waardevermindering van het pond en den dollar en van de conversie van zekere obligaties, zullen afgeschreven worden door middel van een Reservefonds dat aldus van 89 op 75 millioen zl. vermindert. Andere wijzigingen werden ook aan de inwendige administratie van de Bank gebracht.
Enkele onder de opgesomde wijzigingen, hebben als gevolg gehad, dat aan den vorm van de balans der Poolsche Bank, een en ander is moeten veranderd worden. Het aflosbaar crediet van 515 millioen zl. werd als volgt verdeeld : 327 millioen zl. op de rekening Schatkist van den Staat — rentedragende schuld in ponden van de Bank; 188 millioen zl. op de rekening obligaties van de Staatsspoorwegen — en van het Wegenfonds van den Staat. Het Reservefonds bedraagt aldus 75 millioen zl. en het bedrag van de wisselportefeuille van dit fonds is verminderd met 13,9 millioen zl. De loopende rekeningen worden omstandiger opgemaakt, zoodat de saldi van de activa der banken en andere credietinstellingen meer in 't oog springen.
BERICHTEN OVER INDUSTRIE, LANDBOUW EN HANDEL.
INHOUD : Algemeenheden : De grondstoffenmarkten. België : Groot- en kleinhandelsprijzen in Juni 1939. — De hervorming van het douaneregime betreffende het papier en zijn toepassingen. -- De handelsbetrekkingen tusschen Turkije en de BelgischLuxemburgsche Economische Unie. Vereenigde Staten : Betalingsbalans der Vereenigde Staten.
ALGEMEENHEDEN
DE GRONDSTOFFENMARKTEN.
In weerwil van de toenemende bedrijvigheid over de wereld, zijn er, van de eene maand op de andere, vrijwel geen meldenswaardige wijzigingen in de noteeringen der voornaamste grondstoffen te bespeuren. Over de graan- en katoenmarkten, hangt de drukking van de in 1938 aangelegde groote voorraden en zoo, in den loop der jongste weken, de katoennoteeringen eenigszins vaster zijn geweest, zijn, daarentegen de graankoersen op het laagste peil gevallen dat sedert 1931 ooit werd geboekt. De wolmarkt houdt zich flink en de prijzen stijgen. De Internationale Suikerraad heeft de kwestie der voorzieningen voor het einde der campagne, niet volledig opgelost, en aan het einde van de maand zijn prijzen opnieuw sterk gaan rijzen, zonder nochtans het cijfer van Mei te bereiken. De markt der niet-ijzerhoudende metalen ondergaat nog steeds den invloed van de herbewapening in de wereld. De weifelende evolutie van de economische bedrijvigheid in de Vereenigde Staten, is evenwel een rem voor vlugge verhooging der prijzen. Hetzelfde geldt voor de rubbermarkt, welker statistische positie voortdurend beter wordt. Kortom, van de eene maand op de andere, is het indice der wereldgoudprijzen van de Statistique Gén-érale de la France met 1,7 pet. afgenomen; de sedert het begin des jaars geboekte hausse bedraagt aldus 5,6 pCt. Op de graanmarkt zijn het de voorzieningen die de aandacht binden en benieuwd wordt uitgezien naar het saldo dat ultimo Juli als « Opnieuw » zal worden geboekt. Bedoeld saldo belooft uitermate belangrijk te zullen zijn, zoodat het voor de a.s. campagne een zware lastpost zal zijn. Trouwens, de voor den uitvoer beschikbare hoeveelheden tarwe bedroegen, 1 Mei, 192 millioen centenaren tegen 73 millioen op 1 Mei 1938. En aldus krijgt men zoo stilaan de zekerheid, dat, aan het einde van de campagne, de voorraden van de exportlanden, welke als « Opnieuw »
zullen worden geboekt, de maxima van de periode tusschen 1929 en 1934, zullen benaderen, zonder ze evenwel te bereiken. In dato 1 Mei, was de helft van het uitvoerbaar saldo in de handen van Noord-Amerika (Vereenigde Staten 32 pet., Canada 18 pCt.); Argentinië, de Donaulanden en Australië houden resp. 27 pet., 13 pet. en 8 pet. van de uitvoerbare voorraden onder zich. Vooral de voorraden van Argentinië en van de Donaulanden schijnen abnormaal aanzienlijk. Blijkbaar, is zich de markt dezen toestand volkomen bewust, wat te zien is aan de baisseneigingen van de noteeringen in den loop van Juni. De voorafgaandelijke besprekingen onder de vertegenwoordigers van de Vereenigde Staten, Canada, Argentinië en Australië, die de bijeenroeping van een internationale conferentie betrachten, worden voortgezet zonder dat evenwel in de betrokken kringen een ernstige kans op slagen wordt onderkend. Alle andere beschouwingen zijn zonder het minste gewicht. De massale verschepingen die nog in Mei en Juni werden gedaan, zijn onopgemerkt voorbijgegaan, behalve, dat men er op gewezen heeft, dat de in den loop van dit seizoen gedane aankoopen tot aanleggen van zekerheidsvoorraden, thans aan de behoeften schijnen te beantwoorden en, dat, in den loop van de a.s. maanden, de markt den steun zal moeten ontberen dien ze tot dusver in dezen vorm had gehad. De bekendmaking van het nieuws, dat de winter- en lentegraanoogat ver beneden de productie van het vorige jaar is gebleven, is eveneens zonder invloed gebleken. Blijkens de jongste ramingen van het Internationaal Landbouwinstituut te Rome (1) zouden, voor de groep invoerlanden van Europa, evenals voor deze van de zes uitvoerlanden van het vasteland, de graanoogsten resp. 310 en 135 millioen centenaar beloopen, of voor geheel Europa (excl. U. S. S. R.) ( » Bulletin m ommel de
Ju nt 1939, blz.544,
— 37 —
Statistique agricote et commerciale,
op de onmogelijkheid om binnen een min of meer koreen totaal van 445 millioen centenaar. Naar deze ten tijd tot een tastbaar resultaat te komen. vooruitzichten, zou tegenover dien van verleden jaar, de graanoogst van 1939 met nagenoeg 11 pCt. zijn Het katoenprobleem is, in de eerste plaats, een teruggeloopen en desniettemin nog een van de beste Amerikaansch probleem. Van het eene jaar op het zijn onder deze van de laatste tijden,. -daar hij alleen andere, zijn de zichtbare katoenvoorraden. eenigerdoor de jaren 1933 en 1938 wordt voorbijgestreefd.' mate geslonken. Op 30 Juni 1938, bedroegen ze In U. S. S. R. zijn de vooruitzichten goed, wat 8.142.000 balen; op 30 Juni van het jaar daarop, nog zijn bevestiging vindt in het feit, dat op de Londenslechts 7.029.000 balen, of een vermindering van sche markt Russisch graan van den nieuwen oogst is 1.113.000 balen, wat grootendeels aan den teruggang verschenen. In de Vereenigde Staten werd begin Juni ;:van de Amerikaansche katoenvoorraden beantwoordt. voorzien, dat de oogst een 142 millioen centenaar -In deze cijfers zijn evenwel niet begrepen de voorgraan zou geven, wat 24 pet. minder zou zijn dan de raden ondergebracht in de Amerikaansche stapelhuiprachtige oogst dien het vorige jaar heeft geleverd, en zen en dienend als pand voor de Regeeringsvoor5 pet. meer dan het betrekkelijk laag gemiddelde van schotten aan de planters. Bedoelde voorraden bedroede jaren 1933 á, 1937. Verwacht wordt evenwel, dat de gen onlangs 11.400.000 balen, cijfer dat niet zoo heel ramingen van begin Juli beter zullen uitvallen, en nl. veel van dat van den Amerikaanschen oogst in 1938 zóó dat de gezamenlijke graanproductie 'van de verschilt. Voor de eerste elf maanden van het seiVereenigde Staten ruim ver genoeg zou reiken om zoen, zijn de Amerikaansche katoenuitvoeren van de geheele binnenlandsche consumptiebehoefte 'te 5.509.000 balen in 1937 1938, geslonken . tot . 3 miljoen dekken. Voor de Aziatische landen, evenals voor het 230.000 balen in 1938 1939; dit laatste cijfer is het Naburige Oosten, staan de vooruitzichten goed. Voor laagste dat sedert zeven en vijftig jaar werd geboekt. Noord-Afrika, wijzen de voorloopige ramingen, voor Men begrijpt dan ook hoe het komt, dat de Ameride drie landen van de Fransche 'zone, op een graankaansche Regeering zooveel belang hecht aan het productie die het met 40 pCt. haalt op deze van het afsluiten .van een internationale verstandhouding; het vorige jaar en op het jongste vijfjarengemiddelde. gaat er, trouwens, om de handhaving der prijzen en, Kortom, de graanoogst van het Noorderlijk halfin de mate van het mogelijke, om de verdeeling van rond, schijnt ronduit geringer te zullen zijn dan• de de uitvoermarkten. • zeer rijke Oogst van 1938; hij. zou 960 millioen centeDe ruiltransactie' die, in Juni,. officieel •tusnaar bedragen (U. S. S. R. en China niet inbegreschen Groot-Brittannië en de Vereènigde. Staten pen) wat, t. o. v. 1938, een achteruitgang zou zijn tot stand, kwam en waarin het zich handelde om het van 10 pet., doch evenwel nog 10 pCt. hooger dan ruilen van 600.000 balen katoen tegen een tonnage het gemiddelde van 1936-1937. Voor het areaal van het rubber van gelijke waarde, kan aan dezen • toestand zuiderlijk halfrond, verwacht men zich aan een lichte weinig of• ,geen verandering brengen. De katoen zal inkrimping van de bezaaide oppervlakte in Australië geschat
-
Ondanks er voorzien is, dat de voor deze transhouding. Tot dusver werd niet vernomen, dat het actie noodwendige rubberaankoopen op de markt genomen initiatief gunstig 'werd gecommentariëerd. zullen gebeuren — het handelt zich om ca. 80:000 t. Men wijst op de tegenover elkaar staande tegenstrij— is er na de aan het einde van Mei ingetreden dige belangen; op de onmogelijkheid voor zekere hausse, maar weinig verandering te bespeuren.. De landen die .pas den weg der uitbreiding hebben statistische positie van de markt wordt van 'maand betreden, productievermindering te onderschrijven tot maand gaandeweg beter, zooals trouwens blijkt zonder hun plantages te schaden; op de moeilijkheid uit de .inkrimping der voorraden. De aan den dag die zich voordoet bij het verdeelen van afzetgebieden die blijkbaar van zeer ongelijke waarde zijn wat . gelegde terughoudendheid is te wijten aan de betrekkelijke lusteloosheid van de automobielindustrie. De betreft .transportfaciliteiten .en solvabiliteit -en 'vooral
.38
waarnemers zijn evenwel van oordeel, dat zoo de consumptie ietwat opliep, de prijzen snel zouden stijgen, in weerwil van de waarschijnlijkheid eener correlatieve verruiming van de contingenten. De ervaring leert echter, dat de uitwerking van dergelijke maatregelen vaak op zich laat wachten. De koffiemarkt is, in den loop der maand Juni, lichtjes naar baisse gaan overhellen. In Brazilië, bedraagt, voor de periode van 1 Juni 1939 tot 31 Maart 1940, de uitvoerbare koffieproductie 13.117.000 centenaar. Zoo zeggen inderdaad de cijfers van het Departantento Nacional do Café. Aan deze hoeveelheid dient toegevoegd de nog beschikbare voorraden van de vorige campagne, of zoowat 420.000 centenaar.
En zoo komt men voor de campagne 1939-1940 tot een gezamenlijke exporteerbare productie van 13 millioen 537.000 cent. tegen 14.204.000 cent. voor de voorafgegane campagne.
Uitvoerbare productie van Braziliaansche koffie (duizenden, centen).
1
1936-37 1937.38
1938.39 1939-40
Uitvoerbare productie van de campagne Beschikbare voorraad van de vorige campagne
12.905
13.124
13.117
1.080
420
Gezamenlijke uitvoerbare productie
12.905
14.204
13.537
15.277
15.277
Groothandel/prijzen van tarwe, mais, gerst en haver. TARWE
TIJDVAK
HA VER
te Londen
te Londen
te Londen
te New•York
Noteeringen voor de volgende maand •
Hardwinter nr 2
La Plata
La Plata
La Plata
in eh. en d. per • 100 lbs. van ' 0,4536 kg.
in cents per 60 lbs. van 0,4536 kg.
in eh. en d. per 480 lbs. van 0,4536 kg.
• in sh. en d. per 400 lbs. van 0,4538 kg.
in sh. en d. per 320 lbs. van 0,4536 kg.
7- 0 8- 9 5/ 8 6- 0 3/ 4
126,99 137,74 96,12
19- 8 5/8 26- 5 1/4 27- 1 1/4
18- 8 3/8 26- 9 7/8 -
14- 5 1/2 16-11 1/8 14- 9 1/8
117,14 117,70 111,11 106 , 20 101,26 98,50 89,72 83,42 84,05 84,98 79,17 80,23 82,06 82,78 82,26 83,78 95,125 93,75
31- 9 3/8 31- 7 28- 3 5/8 29-10 1/2 28- 5 26- 8 1/8 26-11 1/8 25- 3 5/8 23-10 5/8 23- 3 7/8 22-10 26- 3 3/8 26-11 5/8 24- 5 5/8 22- 9 1/4 23- 1 7/8 21-10 1/2 22- 3
27- 0 3/4 27-10 1/2 27- 6 3/4 25-10 1/2 ..._
16- 3 5/8 16- 2 1/8 15-11 1/4 15- 4 1/4 15- 2 14-10 5/8 14-10 1/2 14- 4 3/8 13- 7 1/2 13- 7 13- 7 1/8 13- 3 1/2 12- 6 1/4 12- 0 11-10 1/2 11- 7 5/8 11- 7 1/2 11- 1 1/2
7- 7 1/ 2 7- 8 3/ 4 7- 0 1/ 8 6- 9 1/8 6- 5 5/ 8 6- 4 1/ 8 6- 5 7/ 8 5- 4 3/ 8 5- 1 B/ 8 4-10 5/ 8 4- 5 4- 8 3/ 8 4- 8 5/ 8 4- 6 3/ 4 4- 3 3/ 4 4- 4 5/ 8 (1) 4- 6 23/25 (1) 4- 0 8/25
Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 939 Januari Februari Maart April Mei Juni
GERST
te Liverpool
936 Gemiddelde 937 Gemiddelde 938 Gemiddelde
1 938 Januari
MAIS
(2) (2)
(2) (2)
(2) (2)
19- 5 1/8 19- 4 1/2 17-11 18- 1 1/8 18- 6 1/4 18- 1 1/2 18- 4 1/2
(2) (2)
(1) Voorloopige gemiddelden. (2) Noteeringen aan het einde van de maand.
Verzendingen van tarwe en tarwemeel. Bron : Broomhalt's Corn Trade News. EXPORTEN (1 TARWEJAAR (begin Augustus tot eind Juli)
naar Europa
naar de overige landen
Verzendingen van maïs, gerst en haver. Bron : Broomhaws Corn Trade News.
)
MAIS
GERST
I
HAVER
Totaal Malsjaar 1 April 193931 Maart 1940
Gerst- en haverjaar
1 August.1938-31 Juli 1939
in duizenden quarters (In duizenden quarters) 1935-1936 1936-1937 1937-1938 1938.1939 (2)
44.790 59.614 51.100
17.304 14.809 12.890
82.094 74.423 63.990
52.694
17.134
69.828 72.500 (3)
(1) Tarwemeel werd herleid tot tarwe in korrel tegen 70 pCt. (2) Acht een veertig verstreken weken van het loopend tarwejaar. (3) Behoeften van de invoerlanden volgens de ramingen van Broomhall's COM Trade News. De overschotten van het jaar 19381939 worden op 112.000 duizend quarter geschat.
Geraamde behoeften van do invoerlanden voor het loopend jaar Verzendingen sedert het begin van het loopend jaar tot 1 Juli 1939 Verzendingen van het vorige seizoen op overeenkomstig tijdvak
- 39 -
32.000 7.534
9.126
2.717
9.613
9,172
3.748
▪•
-
Ruwe rubber. Bron
Quota van het derde kwartaal 1939 = 55 pCt.
International Rubber Regulation, Committee. VERBRUDE
EXPORTEN OP DE WERELDMARKT .
Noteering to Londen voor Standard ribbod smokcd sheet (in pence per lb. van 0,4536 kg.)
VOORRADEN
Gecontroleerde gebied. TIJDVAK
77.8 Netto exporten
01°2
Niet gecontroleerde gebieden
Totaal nettoexporten
±T1 j rg t o o 1:1
Zichtbaar wereldverbruik
1 -11 «e 1>
ri
aan het eind van het tijdvak
Hoogste
Laagste
Gemiddelde
›?`4•g
noteering
van het tijdvak (in duizenden Engeleche tong van 1.016 kg.)
1936 Jaar 1937 Jaar 1938 Jaar 1938 Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
838,5 1.131,7 838,4 78,6 71,7 80,3 70,2 62,3 75,7 78,9 68,5 58,8 74,5 59,1 59,8 83,4 68,0 66,8 71 ,5 65,1
.-11- 5,0 -- 1,6
25,9 32,7
864,4 1.164,4
1.037,9 1.095,2
+ 26,8
32,0
870,4
932,7
6,5 10,2 1,9 1,6 8,9 2,8 21,7 12,7 1,3 19,0 3,2 2,0 14,2 2,1 2,5 4,5 3,9
2,4 2,8 3,6 2,5 2,7 1,9 2,1 2,8 2,4 2,9 2,5 3,4 3,7 2,9 3,1 2,9 2,6
81,0 74,5 83,9 72,7 65,0 77,6 81,0 71,3 61,2 77,4 61,6 63,2 87,1 70,9 69,7 74,4 67,7
69,4 63,3 79,9 71,0 77,6 71,6 73,4 75,2 79,4 88,1 93,7 90,1 88,4 82,9 94,5 86,0 85,0
-----4+ + --f+ -+ --+ --
-- 173,5 -I--
69,2 62,3
+ -F + + -+ +
11,6 11,2 4,0 1,7 12,8 6,0 7,6 3,9 18,2 10,7 32,1 26,9 1,3 12,0 24,8 11,6 17,3
---------
532,1 638,6 585,1
51,3 58,1 62,7
7 3/4 9 1/2 7 7/32
1 3/18 1 7/16 1/2
6 1/4 6 11/16 5 5/16
634,9 650,0 671,2 669,0 652,6 668,2 666,1 648,2 634,9 621,2 590,6 585,1 583,0 567,5 543,9 517,2
59,3 62,6 66,3 67,7 67,7 71,7 86,6 86,1 85,9 84,1 79,3 77,0 74,8 71,1 68,9 62,5
7 3/32 7 1/8 6 21/32 6 27/32 5 2 132 / 6 7/32 7 12 7 27/32 7 29/32 8 3/8 8 532 8 1/18 7 31/32 7 31/32 8 5/32 7 31/32 8 1/18
3/8 5/16 1/8 3/16 7/8 1/4 7/8 1/1 6 3/16 1/2 7/16 3/16 3/18 1/4 3/8 1/18 5/16 5/16
6 13/16 8 13/16 5 5/16 5 5/16 5 3/8 5 9/16 7 1/8 7 5/8 7 1/2 8 3/16 7 13/16 7 15/16 7 9/16 7 11/16 7 7/8 7 7/8 7 7/8 8 3/16
T. Quota :
derde kwartaal 1939 = 45 pCt.
Bronnen : Verbruik, productie, exporten en voorraden : Council. Noteering : The Metal Bulletin.
Statistical Bulletin o/ the International Tin Research and Development
EXPORTEN OP DE WERELDMARKT
TIJDVAK
Zichtba'ar wereldverbruik (1)
Totale wereldproductie (1)
ZICHTBARE VOORRADEN (3)
Overschot( +)
of tekort (-) Reëele t. o. v. exporten (2) de geaatoris. exporten (2)
Hoogste Absolute cijfers (4)
In % van hetverbruik
1938 Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October. November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
159,9 199,1 151,3 13,9 12,6 14,5 12,1 16 5 11,2 10,0 11,2 13,1 13,9 11,0 ' 11,3 11,4 ( 5 ) 10,9 ( 5 ) 13,4 ( 5 )
180,2 208,2 148,4( 5 ) 13,9 13,0 16,2 14,5 12,6 12,1 11,5 11,0 9,8 13,6 ( 5) 10,7( 5 ) 9 ,3 (*) 15,8 ( 5) 10,1 (S) 7 , 9 (*)
155,8 180,0 119,4
-- 20,3 -- 32,5 5,5
35,8
- 0,4
32,2
3,6
25,5
+
1,0
11,5 7,6 8,8 13,3 7,7 5,0
+
3,3 0,6 1,4 5,1 0,5 3,3
-+ ---
Laagste
Gemiddelde noteering
van het tijdvak
(in £ per Engelsche ton van 1.016 kg.)
(in duizenden Engeleche Ione van 1.016 kg.) 1936 Het jaar 1937 Het jaar 1938 Het jaar
Contantnoteeringen van het tin te Londen, Standard cash, midday quotation
17,2 23,5 28,0
11 12 19
204-12- 8 7/20 244-12- 6 242- 6- 6 7/10 311- 5- 0 217-.5- 0 189-12- 0
175- 5- 0 180-17- 6 153- 6- 3
25,0 23,3 27,1 28,9 26,3 27,5 29,4 30,7 30,9 30,4 29,5 29,5 32,9 33,6 32,7 32,5
14 14 16 18 17 18 20 21 21 21 20 20 22 22 22 22
191- 2- 6 183-15- 7 1/7 190- 7- 6 183- 5- 3 3/4 183-11- 8 20/23 186-17- 6 168-15- 5 10/19 173-17- 6 162-16- 8 5/11 169- 5- 0 189- 7- 6 177-11-11 4/7 196- 0- 0 192-13-11 6/7 195- 7- 8 193- 2- 8 193-17-10 1/11 196-17- 6 212-18- 9 207- 1- 3 214- 0-1113/22 216-10- 0 217- 6- 0 214-11- 7 1/2 217-15- 0 215-11- 4 3/7 216- 2- 6 214- 0- 8 1/4 215-10- 2 14/23 217- 2- 6 224-10- 0 218-10- 7 1/2 225-14- 9 3/11 227- 7- 6 227-12-10 1/11 229-17- 6
177- 2- 6 179- 6- 3 167-12- 6 181-12- 6 153- 6- 3 183- 2- 6 188- 3- 9 190-12- 6 191- 0- 0 198- 2- 6 211-17- 6 212-17- 6 208-17- 6 211A7- 6 213-12- 6 214- 5- 0 224-12- 6 224- 7- 6
(1) Productie of verbruik der bij het Kartel aangesloten of niet-aangesloten landen met uitsluiting alleen van het ter plaatse, In China, geraffineerd en verbruikt tin. (2) Exporten van de bij het Kartel aangesloten landen : Belgisch Congo, Bolivia, Fransch Indo-China, Malakka, NederlandschIndië, Nigeria en Stam. (3) Hierin begrepen de gezamenlijke zichtbare wereldvoorraden, plus het carry-over in de Straits Settlements en te Arnhem.. (4) Jaarcijfels : gemiddelde van de voorraden aan het einde der maand; maandcijfers : voorraden aan het einde der maand. (•) Voorloopige cijfers.
- 4 0'
--
Koper. Bronnen : Verbruik : Quin's metal en The Metal Bulletin. Productie : Quin's metal en The Metal Bulletin. Voorraden : Quin's metal en The Metal Bulletin. : The Metal Bulletin. Noteeringen : { Contantkoper Electrolytlsch koper : maandgemiddelden naar de noteeringen gepubliceerd door de Agence Economique et Pinancière. KOPERNOTEERINGEN
PRODUCTIE VAN Zichtbaar verbruik van geraffineerd koper
TIJDVAK
blister koper
geraffi. neerd koper
Voorraden geraffineerd koper (aan het einde van het tijdvak)
Hoogste Gemiddelde noteering
(1) 2.093,9 (1) 1.670,5 (1) 1.983,8 (2) 320,0 38- 9- 7 (1)2.378,3 (1) 2.257,1 (1) 2.534,0 (2) 428,0 54-10- 7 414,7 40-14-11 1.757,2 1.761,2 1.769,3
1938 Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Jun i
126,6 124,7 144,0 146,3 123,9 131,9 152,2 161,1 173,2 181,4 161,5 142,6 138,6 135,7 143,9 139,4 156,3
152,9 138,9 146,5 140,6 141,7 130,5 115,9 135,9 133,8 167,9 180,2 176,3 159,6 146,7 148,7 145,4 149,7
158,1 146,4 154,1 147,5 135,5 129,3 126,5 135,1 139,6 151,7 161,3 172,2 157,4 147,6 155,4 150,9 154,6
459,0 480,7 490,1 491,3 502,9 500,3 474,6 448,6 415,0 385,3 385,1 414,7 435,5. 447,3 462,7 474,2 472,6
41- 8- 6 39-12-10 39-16- 4 39- 7- 0 36-14- 2 35- 5- 6 39-15- 9 10-12- 8 41-18- 0 45-13- 9 15- 5- 8 43- 9- 4 43- 3- 3 12- 4- 6 42-19- 6 42- 1- 5 41-13-11 12- 0- 5
Gemiddelde noteering
van het tij dvak
18/23 1/12 17/44 35/44
44- 4- 4 42- 4- 4 41- 6- 3 40- 4- 4 39- 4- 4 37-18- 9 41-11-10 41-14- 4 43- 8- 1 48- 6-10 46-15- 7 44-11- 3 44-16-10 43- 4- 4 43-11-10 43- 6-10 42-15- 7 42- 9- 4
1/2 38-18- 9 1/2 38- 4- 4 37-18- 1 1/2 38- 5- 7 1/2 32-11- 3 32-19- 4 1/2 38- 0- 0 1/2 39-13- 1 1/2 40- 6-10 1/2 42- 8- 9 1/2 43- 9- 4 42- 2- 6 1/2 41-18- 1 1/2 41- 6-10 1/2 41-19- 4 1/2 41- 1-10 1/2 40-18- 9 1/2 41- 8- 1
Laagste
van het tijdvak
in cents per lb. van 0,4536 kg.
49- 8- 1 1/2 34- 9- 4 1/2 36- 5- 0 1/5 78- 2- 6 32-11- 3 9/10 48- 6-10 1/2 1/8 29/46 9/19 5/11 11/14 2/7 1/22 9/11 5/7 23/24 1/2 9/14
I
Hoogste
• Laagste
in £ per Engelsche ton van 1.016 kg.
in duizenden metrieke tors
1936 Jaar 1937 Jaar 1938 Jaar
Electrolytisch op kaai te New-York
Standard contant Londen
1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2
9,474 13,167 10,00
11,225
7,925
10,198 9,775 9,775 9,775 9,375 8,775 9,585 9,900 10,028 10,760 11,025 10,025 10,01 9,80 9,96 9,89 9,82 9,84
10,675 10,025 9,825 9,825 . 9,475 9,225 10,125 10,125 10,225 11,225 11,15 10,275 10,275 10,025 10,075 10,075 9,975 9,975
9,475 9,275 9,175 9,20 7,925 8,05 9,225 9,625 9,775 10,075 10,025 9,95 9,80 9,875 9,775 9,75 9,675 9,725
(1) Cijfers gepubliceerd door Metallgesellechaft. (2) Naar Moody's Economist Services.
Zink. Bronnen : Productie : Metallgesellschaft en The Metal Bulletin. Voorraad : Wirtschaft und Statistik. Noteeringen : The Metal Bulletin.
Lood. Bronnen : Productie : Metaligesedschaft. Voorraad : Wirtschaft und Statistik. Noteeringen : The Metal Bulletin.
:E•2
Con tantnoteeringen van het lood te Londen, Good soft pig, current month, midday quotation
o•-•
Contantnoteering van het zink te Londen Bood ordinary Brands current month, midday quotation Hoogste TIJDVAK
Hoogste I Laagste
TIJDVAK
van het tijdvak
in duizenden metrieke lens
1936 Jaar 1937 Jaar 1938 Jaar
Laagste
van het tijdvak
Gemiddelde noteering in duizenden metrieke lona
1
Gemiddelde noteering
in £ perEngelsche ton van 1.016 kg.
in £ per Engasche ton van 1.016 kg.
1.468,7 162 17-11-11 7/10 28-13- 9 1.698,9 124 23- 6- 6 1/8 36- 7- 6 1.617,5 - 116 15-.5- 3 4/5 17-12- 6
14- 8- 9 15-1113- 3- 9
1938 Januari 137,1 129 16- 2- 8 1/2 Februari 128,3 134 15- 8- 0 3/8 Maart 132,8 142 15-19-10 1/23 April 132,3 154 15-11- 6 18/19 .. Mei 138,5 160 14- 4- 2 5/11 Juni 135,9 158 13-19: 4 1/2 Juli 135,2 149 14-18- 5 1/14 ; Augustus. 129,4 139 14- 7- 4 43/44 • 'September 129,2 129 15- 4-11 29/44 . October 134,5 116 167 3- 5 3/7 November. 133,5 114 16- 1- 9 3/22 December. 128,7 116 15- 2- 1 1/2 1939 Januari 132,0 119 14-10- 8 3/14 • • I'ebruari' 132,3 125 14- 5- 7 7/8 Maart 142,3 124 14-13- 2 11/23 April 151,7 125 14- 6- 8 5/6 14-18- 1 1/2 13-19- 4 1/2 14- 9- 7 10/11 14-15- 0 14- 6-10 1/2 Mei 14-117 3 15/44 4-15- 7:1/2 14- 6 10 1/2 jaiii'
1936 Het jaar . 1.447,0 58 14-18- 4 3/5 20- 0- 0 • 13- 3- 9 79 22- 5- 1 19/2037- 2- 6 14-15- 0 1937 Het jaar . 1.668,7 1938 Het jaar . 1.576, 6 141 13-19- 9 1/2 15-18- 1 1/2 11-18- 9 1938 Januari Februari
142,9 101 128,9 119 139,7 128 132,4 144 April Mei 132,8 157 122,0 159 Juni Juli 123,5 158 Augustus 123,9 155 September 118,6 144 October 129,4 137 November 132,7 134" December 140,5 141 139 Januari 139,9 142 Februari 127,2 142 140,9 141 Maart April 137,7 143
Maart
.
Mei
Jun i
14-19-10 4/7 14- 8- 1 7/8 147 7- 3 9/23 13-14- 6 33/38 12-13- 7 7/11 12-17- 9 4/7 14- 2-10 9/14 13- 9- 4 7/44 14- 0- 9 6/11 15- 1- 8 14- 7- 3 21/22 13-14- 2 1/4, 13-13- 7 4/7 13-10- 5 1/4 13-14- 6 18/23 13- 8-10 1/4 13-15-'7 1/2 13- 1-10 1/2 13-14-4 7/4414- 5- 0 . 13- 8- 9 14- 0- 5 5/11 14- 47.4 1/2 13:15- 0
1) Voorraden in de Vereenigde
,
Staten en in Groot-Brittannté.
** *41•41
Op een congres van de Braziliaansche koffieproduceerende Staten, staande onder de auspicieën van het D. N. C., werd, in verband met de campagnes 1939 - 1940 en 1940- 1941, een tweejarenplan opgemaakt om evenwicht te brengen tusschen de uitgevoerde productie en de absorptiemogelijkheden van de wereldmarkt. In de allereerste plaats heeft het Congres het verbod bevestigd, dat nl. tot 30 Juni 1941 op het nationaal grondgebied geen nieuwe plantages meer mochten worden aangelegd; het heeft tegelijk de algemeene lijnen van 's fonds koffiepolitiek getrokken, dit met het oog op de verruiming van den uitvoer. De bestaansduur van het D. N. C. werd tot 30 Juni 1941 verlengd. De wolmarkt is in Juni tamelijk kalm verloopen. Koersen bleven betrekkelijk vast, ofschoon een weinig lager dan het gemiddelde van Mei. Voorloopig wordt in Australië, voor de campagne die 30 Juni 1939 ten einde loopt, de wolproductie op 4.300.000 centen. geschat, tegen 4.565.900 centen. in 1937-1938 en 4.458.000 centen. in 1936- 1937. Sedert 1930-1931, is nooit meer een productiecijfer zóó laag geweest. Dit ligt niet aan teruggang van het effectief aan schapen, doch aan de buitenmatig ongunstige weergesteldheid die het geheele tweede deel van het jaar 1938 van de partij is geweest. Na de aanzienlijke verslapping van de suikermarkten in den loop van Mei, zijn de noteeringen ietwat vaster geworden. Ze bleven niettemin vol aarzeling, wegens de onzekerheid ten opzichte van de resultaten der Londensche Conferentie. De Internationale Suikerraad die zijn goedkeuring moest hechten aan de voorstellen uitgaande van het uitvoerend Comité en betreffende den afzet van 153.265 t. voor de producenten van het Britsche Rijk, heeft ze algemeen bijgetreden. De verdeeling van deze tonnage, is de volgende : Zuid-Afrikaansche Unie Australië Britsch koloniaal Rijk ............
.
nen zijn, behoudens natuurlijk aanzienlijke vermindering van de zichtbare consumptie in den loop der laatste twee maanden van het contingentjaar 19381939, wat niet uitgesloten is, gezien van den eenen kant de nog in zwang zijnde tamelijk hooge prijzen en, van den anderen kant, de vooruitzichten voor de volgende campagne. De Internationale Suikerraad heeft, ultimo der maand, de statistische gegevens nagegaan voor het derde contingentjaar, dat 1 September a.s. inzet. Men begrijpt, dat bedoelde Raad de behoeften van de markt op 3.100.000 t. heeft geschat en, dat hij voorloopig heeft ingestemd met zekere voor te stellen maatregelen om tot evenwicht van de markt te komen. Er zal evenwel een zekere tijd noodig zijn om het den afvaardigingen mogelijk te maken die voorstellen aan haar respec. regeeringen voor te leggen, zoodat een officieel communiqué niet zal worden gepubliceerd dan na ontvangst van al de antwoorden. Zoo men zich bij de hooger aangehaalde cijfers houdt, zal het overschot der quota's op de reëele behoeften zoowat 550.000 t. bedragen. Rekening houdend met een mogelijk deficit van 200.000 t. op het loopende jaar, zou een reduceering van de quota's met zoowat 350.000 t. voor het a.s. suikerjaar, het evenwicht herstellen. Deze reductie zou bereikt geworden zijn door vrijwillige verzaking vanwege verschillende landen. Naar de schattingen • van het Internationaal Landbouwinstituut, te Rome (2), zijn, van het eene jaar op het andere, de met suikerbiet beplante oppervlakten aangegroeid, behalve in U. S. S. R. dat er lichtjes is op achteruitgegaan, en de Vereenigde Staten, waarvoor de gegevens nog uitblijven.
Met suikerbiet beplante oppervlakten
14.570 t. 28.330 t. 110.365 t.
Van het aanvullingscontingent toegestaan aan het Engelsch koloniaal Rijk, kunnen 11.000 t. niet worden ingescheept. De Internationale Raad heeft ook voor Haïti het toegestane contingent verhoogd en wel met 7.000 t. voor het loopende jaar. Deze zeer onlangs getroffen besluiten vertegenwoordigen samen met deze van de maand Mei, een gezamenlijke verhooging der contingenten, met zoowat 403.000 t. tot dekking van voorzieningstekorten geschat op 480.000 t. Het nog aan te vullen deficit zou dus nog zoowat 77.000 t. bedragen. Betwijfeld wordt evenwel of de exporteuren wel degelijk • de hun in Mei toegestane contingenten willen of kunnen opgebruiken. Moest deze twijfel waarheid worden, dan zou, in werkelijkheid, het tekort 200.000 ton bedragen eii de overgang Augustus-September moeizaam kun-
(in duizenden hectaren).
Europa U. S. S. R. Canada Vereenigde Staten Azië TE ZAMEN
1938
1939
Gemiddelde van 1933 tot 1937
1.790 1.130 19 376
1.840 1.123 24
1.583 1.214 20
63
82
3.379
—
327 . .55 3.199
Voor de jaren 1938-1939 zou de wereldproductie aan rietsuiker 176.422.574 centenaar bedragen tegen 172.437.351 centenaar in 1937-1938 en een gemiddelde van 154.235.100 centenaar voor het vijfjarengemiddelde 1932-1933-1936-1937. Naar luid van de gegevens gepubliceerd door het Internationaal Landbouwinstituut, zou deze productie als volgt uiteenvallen : (2) Bulletin mensuel de Statistique agricole et commerciate, Juni 1939, blz. 587.
- 42 —
Wéréldproductie van rietsuiker (in, duizenden" centenaren); Gemiddelde 1937-1938
voor 1932-1933/ 1936.1937
1938-1939
•
Amerika. Azië Afrika Oceaniii
" TE zetamq...
76.370 .67.428 • 10.671 18.878 172.437
77.605 69.501 77.023 18.284 176.423
66.230 62.388 8.826 16.792 .
154.235
De oogstvooruitzichten op het gebied van rietsuiker voor de zoo pas ingezette campagne, zouden schitterend. zijn. Op de markten van de niet-ijzerhoudende metalen, ,.zijn de kopernoteeringen die zich aan het einde van Mei eenigszins hadden opgericht, aan het begin van Juni terug op het hellend vlak gaan liggen, om, aan het einde van dezelfde maand, opnieuw naar hausse te gaan overhellen. Deze. schommelingen teekenen de markt, die, gunstig beïnvloed door de resultaten van Mei, nadien gestoord werd door de toeneming van de Amerikaansche uitvoeren en ten slotte bijgesprongen werd door een meer bemoedigende evolutie van de markt in de Vereenigde Staten. De opleving van de vraag aldaar, gepaard met de ten slotte door de industrie besliste productievermindering, vond des te gunstiger onthaal, daar de aldoor toenemende onevenwichtigheid tusschen productie en consumptie in de Vereenigde Staten, uitermate zorgwekkend begon te worden. Aan het einde van Mei, waren de voorraden gelouterd koper in de Vereenigde Staten zoodanig opgeloopen, dat ze meer dan zeven maanden consumptie op het huidig peil van dezelfde vertegenwoordigden, en nagenoeg drie maanden consumptie wanneer de verwerkingsfabrieken op volle rendement draaien. Ongemerkt de voorraden van de Vereenigde Staten, golden, van den anderen kant, de wereldvoorraden amper voor anderhalve maand verbruik. Zoo moet worden toegegeven, dat aanzienlijke onzichtbare voorraden werden aangelegd, die op de statistische staten niet voorkomen, blijft het desondanks waar, dat het mangel aan evenwicht van de markt zijn oorsprong vindt in de Vereenigde Staten en' nergens elders. Daar ligt de verklaring van het feit, dat, sedert 1 Maart, de niet-Amerikaansche producenten zich van alle initiatief ten bate van koersredres hebben onthouden, ja zelfs hebben geduld, dat ze zakten tot op £ 41, omstreeks medio Mei. In Mei en Juni zijn de Amerikaansche koperuitvoeren gestegen tot respect. 12.699 t. en tot 10.289 t., tegen 3.000 á, 4.000 t. in den loop der vorige maanden en een maandgemiddelde van 10.489 t. in 1938. Bij deze herneming van de Amerikaansche uitvoeren, werd eraan herinnerd, dat, toen het Internationaal Koperkartel werd opgericht, de Amerikaansche producenten de verbintenis zouden hebben aangegaan —
hun verschepingen niet aanmerkelijk te verhoogen; men sprak van 8.000 t. Zooals blijkt uit onlangs opgedane' ervaringen, schijnt het niet, dat ooit een grens werd getrokken, wat ruim volstaat als verklaring voor de slapheid van de wereldmarkt van het koper in den loop van de jongste maanden, dit in weerwil van een uitermate gunstige statistische positie, buiten de Vereenigde Staten. Blijkens het statistisch bulletin van het International Tin, Research and Development Council, bedroeg, in April, de zichtbare tinconsumptie over de wereld, 14.300 t., wat een totaal uitmaakte van 50.100 t. sedert nieuwjaar, terwijl voor de overeenkomstige periode van 1938, het totaal 53.100 t. beliep. De productie van 11.200 t. in April, brengt het totaal van het jaar op 44.700 t. tegen 57.800 t. voor de overeenkomstige periode van het vorige jaar. De zichtbare voorraden zijn ultimo Mei tot ca. 30.000 t. geslonken, wat wil zeggen, dat 'zij teruggeloopen zijn tot een cijfer dat ongeveer gelijk is met het peil van aan het einde van verleden jaar en dat nagenoeg tien weken verbruik vertegenwoordigt. Onder den invloed o.m. van den aangroei der blikproductie over de wereld, getuigden de tinnoteeringen een uitermate groote vastheid. Te Londen, kwamen zij op £ 230 te staan, grens die in de bedoeling lag van Buffer-Pool. Deze laatste zou gedeeltelijk de markt stijven ten koste van de voorraden door hem aangelegd in den loop der jongste maanden en zou eveneens zijn tinaf giften aan de markt hebben geschorst. De verhooging van het disagio op drie maanden, dat aan het einde van de maand nagenoeg £ 5 bedroeg, wordt aanzien als het teeken van een vrijwel acute schaarschte van het beschikbare, op de markt. Naar de schattingen van Metallgesellsch,aft te Frankfurt, bedraagt, voor de eerste vier maanden van het jaar, de wereldproductie van lood, 564.600 t. tegen 542.673 t. voor de overeenkomstige periode van 1938. In Juni schijnt de markt flink figuur te willen slaan, schoon de vraag vanwege de industrie en deze uitgaande van de speculatie alles behalve goed waren. De behoeften van het bouwbedrijf hebben niet veel ,em het lijf, daarentegen kan de loodconsumptie flink worden gehandhaafd tengevolge van de herbewapeningswerken en dezer uitwerksels op de bedrijvigheid der fabrieken van electrische kabels en batterijen; ook het versnelde tempo waarin thans aan den scheepsbouw wordt gewerkt, dragen daartoe bij. Vermeld wordt, dat Frankrijk thans aanzienlijke tonnages lood verbruikt ; ook Spanje zou in dit geval zijn, trouwens- hier zal, naar allen schijn, de groote loodconsumptie aanhouden zoolang de heropbouw van het land niet voltooid is. Daarentegen, wordt door Duitschland veel minder lood gekocht dan in 1938. Ook de Ruásische loodinvoer is onbeduidend. Op de Amerikaansche markt, hellen de tendenties naar pro,
43 —
gressie over en stijgen er de noteeringen. Door den' band, worden de loodofferten, die beperkt zijn door de restricties aan de voortbrenging gedicteerd door Lead Producers Association, regulier, op de markt, aan den man gebracht. De voorraden zijn betrekkelijk laag en het koersgemiddelde is er in Juni nog ietwat op vooruitgegaan t.o.v. Mei. De voorloopige statistieken voor April, geven steun aan de veronderstelling, dat, voor de eerste vier maanden van het jaar, de wereldproductie van zink, ongeveer op het cijfer zal komen dat tijdens de overeenkomstige periode van 1938 bereikt werd. Groot-Brittannië heeft de invoerrechten op het zink werhoogd van 12 s. 6 d., op 30 s. per ton. De industrieelen die binnen het « imperium » wonen, zullen, aan Imperial Smelting Corporation, 10 s. betalen voor elke in Groot-Brittannië ingevoerde en verkochte ton zink. Om van den anderen kant den uitvoer van afgewerkte producten te stimuleeren, zullen diezelfde industrieelen aan de verwerkers 17 s. 6 d. betalen per ton zink begrepen in de uitvoeren van afgewerkte producten. Bij het bespreken dezer ontwerpen in de Kamer, werd er bevestigd, dat ze reeds •goedgekeurd werden door Canada, Australië, Noorwegen en Polen en blijkbaar geen nadeel zouden berokkenen aan de functies van het
LonclIon Metal Exchange. De oppositie was er als de kippen bij om te wijzen op de tegenstrijdigheid die klaarblijkelijk bestond tusschen het toegegeven doel dezer ontwerpen, t.w. het ondersteunen van een voor de nationale defensie onontbeerlijke hoofdindustrie, en de productiebeperking opgelegd door Imperial Smelting Corporation, productie die inderdaad de 60.000 t. per jaar niet mag overschrijden. De Regeering stemde met deze projecten in, onder voorwaarde, dat de binnen het Rijk gedomicilieerde producenten zich zouden inspannen voor het heroprichten van het Zinkkartel om te komen tot de stabilisatie van de noteeringen tusschen £ 14 en £ 16 per ton. Het schijnt wel, dat er onderhandeld werd met het oog op de heroprichting van het Zinkkartel. In de Vereenigde Staten werden enkele smelterijen gesloten, wat verbetering bracht aan de positie der voorraden. Gemeld wordt, dat er spraak is van verhooging der inkomrechten op het zink, rechten die aan het begin van het jaar ietwat verlaagd waren geworden. Deze maatregel is vooral gunstig gebleken voor de Belgische en Fransche industrieën en geenszins voor de Canadeesche die men had willen bevoordeelen. Deze vermindering zou evenmin vreemd zijn aan de daling der noteeringen op de Amerikaansche markt, noch aan de moeilijkheden waarin de nationale industrie thans verkeert.
BELGIË GROOT- EN KLEINHANDELSPRIJZEN IN JUNI 1939.
De groothandelsprijzen waren in Juni, met coëfficient 597, twee punten lager dan in de maand Mei. Sedert het begin van het jaar, is er om zoo te
zeggen geen verandering ingetreden; men kan dan ook niet voorspellen of de toekomst daling dan wel stijging van de prijzen zal brengen. Berekend op de nieuwe basis, was het inde.u.ijfer van den kleirihandelsprijs, op 15 Juni, 103,1, tegen 102,9 in Mei, dus 0,2 hooger. Indexcijfers der kleinhandelsprijzen
Indexcijfers der groothandelsprijzen 900 900 ,c m x 1929* * ir , w1928 *I $50 x 85o *
.
600
600
750
750 x97 Z
7oo
--..................,.........._ 700
zog
zo7 mi . 14 I" 111~11.11 :d
ma . IIII
..._.
III
IIMILENE
soo x
1 933
it
450
40°
..... * Maxima. en minimapunten bereikt door de indices. Basis : April 1914 = 100.
.
.----.A
_,,----
k
FMAMPILA S•OND
ss
.N
J
11111
. mo
gsaa 1ij
55o
450 400
t •S 8
'' ''' -- -- --- -- ..... ._ ._ _...... ... -. 55o 1935 ". , ' / Soo 1934 0 —wi.. •-c—....gf zt x lz be x x%
zog zo, lliiill. Pagligi —dia —.. kr ges opeen z o3
... 11"1111111111~ 1 oo
650 ''''‘... ft------.... xi38 ., .— . ............ .,:.......: , ...I 6.0 1 939
s939
zzz
N
Jaar 1935 tot 1938 : Oud indexcijfer 1914 teruggebracht op basis van het nieuw indexcijfer : Jaar 1938 tot 1938 = 100. Jaar 1939: nieuw indexcijfer.
Van de 56 gecontroleerde artikelen, zijn er 16 goedkooper geworden, 24 duurder en •16 onveranderd gebleven. De hausse van boter, eieren en margarine hebben het indexcijfer van de maand opwaarts gedreven. Aardappelen en melk zijn daarentegen iets goedkooper geworden. De prijzen van de verschillende vleeschwaren, zoo rund- als varkensvleesch, ondergingen eveneens lichte wijzigingen.
De particuliere indexen van de 62 opgegeven centra wijzen op een stijging in 44 plaatsen, een daling in 13 andere, terwijl 5 plaatsen het index van de vorige maand behouden. Het gemiddelde van de 56 producten is, voor de maand Juni, 103,3, terwijl het officieel indexcijfer van het Rijk, berekend met inachtneming van den relatieven omvang der bezochte centra, 103,1 is, of een verschil van 0,2.
Indexcijfers der groothandelsprijzen in België. (Basis : April 1914 = 100.) VERMEERDERING OP VERMINDERING
Relatieve toeneming of vermindering t o. v. het in 1937,1938 of 1939 bereikte maximum
Indexcijfers Aantal
voor
producten
Juni
CATEGORIE VAN PRODUCTEN
t. o. v. Mei 1939
.
t. o. v. Juni 1938
1939
Voedingswaren Brandstoffen Teer en derivaten [Metaalproducten Petroleum en derivaten Ceramische producten Glasproducten Chemische producten Kunstmeststoffen Vetstoffen Textielproducten (gezamenlijke)
Wolproducten Vlasproducten Jutewaren Katoenproducten Bouwmaterialen Marsproducten Huiden en leder Tabak Papier Rubber
ALGEMEEN INDEXOLTPRR
in absolute cijfers
in relatieve cijfers (%)
in absolute cijfers
- 3,5 - 1,4
- 74 40 + 130 - 32
- 12,3 - 5,0 + 36,7 - 6,2
4-1937 6-1937 4-1939 3-1937
- 35,9 - 21,7 - 13,3 - 35,7
- 4,0 + 1,5
- 4 - 21 + 10 + 22 - 66 + 24
+ + +
5,2 4,0 2,2 4,2 9,3 21,6
9-1937 2-1937 4-1937 12-1937 11-1937 3-1937
1,3 - 37,5 - 30,6 - 41,2 -- 34,8
-- 0,3
--
32
--
5,1
7-1937
7 -I3 - 9 4 + 5 + 2 1 + 6
- 1,4 + 0,4 - 1,8 + 0,6 + 0,6 + 0,4 + 0,2 - 1,1
- 88 - 46 - 119 - 6 - 150 2 - 54 + 11 - 36 - 21
-
5 5 2 7
529 755 484 483
- 1 - 33 - 17 ± 7
- 0,2
13 2 9 1 1 1
772 506 471 545 644 135
- 20 2 +
124
597
--
BETREFFENDE HET PAPIER EN ZIJN TOEPASSINGEN.
Het verslag aan den Koning, dat het koninklijk besluit van 12 Juni 1939 (1) voorafgaat, brengt belangrijke bijzonderheden aangaande de papiernijverheid en -handel. De papiernijverheid kan onder de oudste van het land gerekend worden, aldus het verslag, vermits sommige fabrieken reeds meer dan twee eeuwen oud zijn. Zij telt op ons grondgebied talrijke vennootschappen, waaronder enkele met verscheidene fabricagecentra. Steeds bezorgd voor het verlagen van den kostprijs, hebben deze ondernemingen steeds elken vooruitgang op den voet gevolgd en haar uitrusting verbeterd. Onze papierfabrieken zijn er zoodoende in geslaagd al de gewone papiersoorten, waarvan de fabricage winstgevend is, te produceeren. De eenige kwaliteiten die noodzakelijk dienen ingevoerd, zijn deze
- 23,6 7,5 - 26,5 - 18,1 - 12,8 4,3 9,1 2,3 - 32,2 - 26,2
+ -
504 838 504 668 914 860 549 569 521 416 557
2
7-1937 10-1937 10-1937 8-1937 8-1937 7-1937 1937 4-1938 4-1939 2-1937 6-1937
14,9 5,2 19,1 0,9 15,6 0,2 8,7 2,6 8,0 3,6
16 4 3 14 7 9 2 12 4 7 19
DE OMVORMING VAN HET DOUANEREGIME
(1) Staatsblad van 19-20 Juni 1939.
in relatieve Datum van Toeneming of cijfers (%) het maximum vermindering (maand) in %
-
4,4
-
--
15,0
waarvan een al te gering verbruik den aanmaak in het land niet billijkt, aldus, bij voorbeeld : het geschept papier voor bankbriefjes, aandeelen, luxepostpapier, het extra-dun papier voor het vervaardigen van carboonpapier, stencils, enz. De inheemsche papierindustrie die, tot voor korten tijd, een markante plaats innam in onzen uitvoer, zag jammergenoeg haar afzetgebied in den vreemde van jaar tot jaar verminderen. Deze daling is aan velerlei oorzaken te wijten, en vooral aan het buitenlandsch protectionisme (verhooging der invoerrechten, contingenteering, monetaire beperkingsmaatregelen, enz.);'bovendien hebben sommige landen, zooals de Zuid-Amerikaansche, Egypte, enz., die voorheen deze nijverheid niet bezaten, ze thans in het leven geroepen, terwijl andere, zooals Japan, ze zoodanig ontwikkelden, dat onze productie, voortaan, van hunne markten geweerd wordt. In onderstaande tabel, opgemaakt ter vergelijking van de negen jaren, 1929-1937, met het jaar 1913, staan onze uit- en invoercijfers tegenover deze van de nationale voortbrenging geplaatst :
- 45 -
JAAR
Nationale productie
Uitvoer
159.000 186.028 166.945 168.650 147.208 163.896 162.360 195.325 220.100 239.200
49.314 39.358 36.414 37.309 23.454 24.748 20.105 17.013 20.940 22.000
Invoer
(Tong) 1913 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937
29.066 74.676 75.815 70.754 73.941 74.965 74.183 82.273 92.223 107.244
Uit deze tabel leidt men volgende vastellingen af :. In 1913, vertegenwoordigt onze uitvoer 31 pet der nationale voortbrenging en onze invoer 18,3 pet. In 1937, daalt de eerste tot 9,2 pet., terwijl de tweede stijgt. tot 45 pet. Zoo, nu onze fabrieken op volle kracht werken, kunnen ze, zonder technisch bezwaar, jaarlijks 350.000 t., hetzij 111.000 t. meer dan in 1937, voortbrengen. De productie van de inlandsche nijverheid kan dus tegen dezen invoer opwegen. Vestigen wij hier de aandacht op het feit, dat de Duitsche vereeniging der papierfabrikanten van Berlijn-Charlottenburg, in de Welt Papierstatistiek, volgenderwijze de productie- en invoercijfers der verschillende landen over het jaar 1937 vergelijkt : LAND
Productie
I
Invoer
Percentage
113.000 5.386 892 672.318 13.303 87.285 83.009 3.713 3.821 6.837 2.014 4.867 7.669 3.919 18.976
46,5 0,2 0,2 35,0 3,1 8,8 36,0 1,0 2,2 3,9 3,8 0,7 7,6 1,7 2,0
(Tons) België Duitschland Finland • Engeland Italië Japan Holland Noorwegen Oostenrijk Polen Roemenië Zweden Zwitserland Tsjechoslowakije . Frankrijk
239.900 2.520.680 528.057 1.927.340 427.409 984.471 174.866 356.000 178.430 178.322 53.408 751.597 101.000 240.000 953.000
In deze tabel staat België met het hoogste invoerpercentage, in verhouding tot de inlandsche productie (46,5 pet.). Daarna volgt Engeland, met 35 pet:, en Nederland, met 36 pet. Voor Engeland, schijnt dit tekort aan nationale productie, zegge 35 pCt., normaal, zoo men bedenkt over welk een uitgestrekte wereldmarkt dit land beschikt, dank zij zijn koloniën. Nederland, daarentegen, bevindt zich met zijn • sterk ontwikkelde papierindustrie ongeveer in denzelfden toestand als wij. De Nederlandsche regeering bestudeert thans evenwel de middelen om hieraan te verhelpen (verhóoging der invoerrechten, contingenteering, enz.). Een zelfde plicht dringt zich a fortiori op bij ons, temeer daar deze landen, waaruit we het papierdeeg betrekken, ons dit laatste verkoopen tegen een prijs -
.
die zelden overeenstemt met de prijzen die ze voor hun eigen afgewerkte papiersoorten op onze markt vragen. Volgens inlichtingen vei.arekt door het Departement van Economische Zaken, steeg sedert 1935 de prijs van het papierdeeg met 100 pet., terwijl deze van het papier slechts met ongeveer 35 pet. verhoogd werd. Blijkens dezelfde inlichtingen, beteekent een hoeveelheid van 113.000 t. papier, werkverschaffing voor 5.300 werklieden. Elke gevoelige vermindering van invoer zou dus de tewerkstelling van een aanzienlijk aantal werkloozen voor gevolg hebben. Welnu, in de papierindustrie neemt de werkloosheid zulkdanige afmetingen aan, dat er absoluut moet worden tegen in gegaan. Ziedaar het doel van het koninklijk besluit van 12 Juni 1939, waarbij de tolrechten op de goederen sub XII van het douanetarief cc Het papier en zijn toepassingen gewijzigd worden. Deze omwerking werd te baat genomen om sommige opvallende anomalieën uit de bijkomstigheden te verwijderen, zoo bij voorbeeld voor de papiersoorten welke een dubbele fabricage vergen. De voorgestelde cijfers liggen, over 't algemeen, tusschen 15 en 20 pet., wat voor een doelmatige bescherming een strikt minimum beteekent, zoo men hierin een afdoende hulp wil vinden om den wankelen toestand waarin deze nationale industrie zich bevindt, op te knappen. . Uit de omwerking van het regime op de papiersoorten, vloeit logischerwijze de herziening voort van het regime op den boekhandel en de produkten der graphische kunst. De druknijverheid telt in ons land een aanzienlijk aantal werkhuizen. Ze klaagt vooral over den abnormalen omvang der buitenlandsche concurrentie en vraagt afdoende bescherming door verhooging der invoerrechten. Het nieuw douaneregime, dat eveneens op de internationale nomenclatuur van Geneve berust, voorziet rechten die, over 't algemeen, op 15 pet, van de gemiddelde binnenlandsche marktprijzen, neerkomen. De hervorming van het tarief werd buiten alle internationale onderhandelingen uitgevoerd. Zij kan natuurlijk zooals ze is niet toegepast worden, zoolang de consolidaties welke sommige categorieën dekken, niet opgezegd zullen zijn; van deze opzegging kan er evenwel, practisch gesproken, in een zeer nabije toekomst, geen sprake zijn. Derhalve zal het gebruikelijk tarief, waarvan de toepassing om de hierboven aangehaalde redenen van dringenden aard is, op meerdere plaatsen van het voorgestelde afwijken. Indien de huidige uitvoercijfers op peil blijven zal, theoretisch gesproken, deze hervorming jaarlijks ongeveer 10 millioen frank opbrengen. Dit cijfer mag evenwel niet worden onthouden, vermits het allereerste nagestreefde doel juist in het verminderen van
6 -
den invoer bestaat. De geïnde tariefverhoogingen zullen echter, in zekere mate, opwegen tegen het verlies dat de daling van de ingevoerde tonnemaat laat; anderzijds zal, alleszins, de verlichting van den werkloozenlast door het tewerkstellen van talrijke arbeiders, aan de Schatkist ten goede komen.
HANDELSBETREKKINGEN TUSSCHEN TURKIJE EN DE BELGISCH-LUXEMBURGSCHE ECONOMISCHE UNIE.
Sinds Juli 1937, zijn de handelsbetrekkingen tusschen Turkije en het buitenland, geregeld bij decreet dat de importeerende landen in vier categorieën onderverdeelt : 1° De landen waarmee Turkije's handel regélmatig overschot laat; voor die landen is de invoer vrij; dit is nl. het geval met de Vereenigde Staten van NoordAmerika, met Syrië, Palestina en Egypte; • 2° De landen wier handel met Turkije geregeld is bij clearingaccoord, dat een marge laat van minstens 20 pet. ten voordeele van Turkije; in deze gevallen, blijven de handelsbetrekkingen vrij, al blijven zij aan de Turksche wetgeving en de bijzondere overeenkomsten onderworpen. Dergelijke accuorden werden gesloten met Duitschland, Groot-Brittannië, Frankrijk, Griekenland, Nederland, Ierland, Zweden, Zwitserland, de Belgisch-Luxemburgsche Economische Unie. Wat deze laatste betreft, handelt het zich om een tweeledig clearingaccoord gesloten op 31 Mei 1934; de centrale banken van beide landen zorgen voor de toepassing en « het slaat op alle sommen welke betaald moeten worden voor den invoer van Turksche goederen in de Belgisch-Luxemburgsche Unie en omgekeerd, binnen de grenzen van het Belgisch-Luxemburgsch contingenteeringstelsel, en bij uitzondering op zekere bijkomende onkosten ». Van riet bedrag der aan de Nationale Bank van België gestorte gelden wordt 70 pet. aan de schuldeischers in de Belgisch-Luxemburgsche Economische Unie voorbehouden en 30 pa, wordt ter vrije beschikking van Turkije gesteld. Er dient aangestipt, dat particuliere compensatie toegelaten wordt mits machtiging en voorafgaand accoord met den BelgischLuxemburgschen Verrekeningsdienst en de Turksche circulatiebank; 3° De landen die al staan zij in clearingverkeer met Turkije, dit land niet vrij over een minimum van 20 pet. op het bedrag der uit den Turkschen uitvoer gewonnen deviezen laten beschikken. Hieronder dienen vermeld : Oostenrijk, Bulgarije, Estland, .Finland, Hongarije, Italië, Japan, Noorwegen, Polen, Roemenië; Tsjechoslovakije en Zuid-Slavië;
4° De landen zonder clearingaccoorden met Turkije en die slechts naar Turkije mogen uitvoeren na voor een gelijk bedrag van Turkije te hebben gekocht. Hieruit blijkt dus, dat de controle op de handelsruilingen, de wisselcontr6le waaraan Turkije, sedert 1930, onderworpen is en die het zich heeft moeten laten welgevallen wegens het niet in evenwicht zijn van zijn betalingsbalans en wegens de daarmee verband houdende daling van het Turksche pond aan het einde van 1929, verdubbelt en in feite organiseert. Bij de wet van 20 Februari 1930, gewijzigd bij deze van 30 November 1936, en verlengd bij de wetten van 18 Januari 1933, 15 Maart 1935 en 17 Maart 1938, is de Ministerraad gemachtigd « alle noodige middelen aan te wenden om de waarde van de Turksche munt op peil te houden ». De uit dien hoofde in het leven geroepen maatregelen betreffen alle binnen- en buitenlandsche betaalmiddelen, t.t.z. gouden munt en goudmuntmateriaal, alle soorten munten en buitenlandsch geld, Turksche en buitenlandsche aandeelen en obligatiën van alle slag met inbegrip van hun coupons. Een streng toezicht wordt uitgeoefend door de Directie der Deviezenafdeeling en de Beurscommissie. Het staat buiten kijf, dat een dergelijk stelsel van restrictieve maatregelen inzonderheid nadeelig moest zijn voor de landen, die, zooals het onze, een zeer uitgebreiden buitenlandschen handel voeren en maar over een betrekkelijk enge binnenlandsche markt beschikken om de bezwaren die aan de toepassing van bilaterale beginselen in de organisatie van de buitenlandsche ruilingen vastzitten, tot een minimum te herleiden. Ook is, sedert 1930, het aandeel van de Belgisch-Luxemburgsche Economische Unie, in de handelsbalans van Turkije, aanzienlijk gedaald en wel van 5,86 pCt. tot 1,62 pCt. voor de invoeren en van 2,44 pet. tot 1,79 pet. voor de uitvoeren. De aard zelf van Belgisch-Turksche handelsaccoorden maakt de ontwikkeling van de handelsbetrekkingen afhankelijk van den stand der clearingen. In verband hiermee, ging de klimmende invoer van Turksch graan en fruit in de Unie, gedurende 1937, met een stijging van onzen uitvoer naar Turkije gepaard. Deze laatste strekking duurde trouwens tot in 1938 voort, ofschoon de Turksche invoer alhier zichtbaar aan 't slinken ging. Inderdaad daalde de Turksche invoer in de Unie in dergelijke mate, dat hij nog slechts 1,79 pet. van Turkije's buitenlandschen handel bedroeg tegenover 4,81 pCt. in 1937, en, dat de Unie, van het eene jaar op het andere, op de tiende plaats in de rangorde der Ottomaansche republiek kwam te staan, na, in 1937 de vijfde plaats te hebben bekleed. Deze aanzienlijke terugloop is vooral aan onzen graanimport toe te schrijven, wijl deze, naar waarde, in 't geheel van 106 millioen in .1937 beneden de 49 millioen is komen liggen en, wat .de tarwe betreft, van 87 mi11ioen tot ongeveer 5 millioen is teruggeloopen. !
.
— 47 —
Aandeel van de Belgisch-Luxemburgsclie Unie in Turkije's buitenlandschen handel.
kingen in de pen. De volgende tabel geeft in dit verband de verhoudingen van den Turkschen handel ten opzichte van den globalen Belgischen uitvoerhandel aan, evenals de waarde van de handelsbetrekkingen tusschen de Belgisch-Luxemburgsche Unie en Turkije gedurende de jongste jaren.
Bron : Bulletin de la Banque Centrale de la République de Tur. gide (Maart 1939).
(in pat.).
I
Invoer Uitvoer
1930
1935
5,86 2,44
0,97 3,19
f
1936
1937
1938
0,26 1,40
1,14 4,81
1,62 1,79
TABEL
Aandeel van Turkije in den buitenlandschen handel van de Belgisch-Luxemburgsche 'Unie
Desniettemin staat onze invoer nog ver boven dien van 1936. Gedurende dit jaar, bedroeg hij slechts 0,26 pet. van den globalen Turkschen buitenlandschen handel. Vooral de volgende waren hebben uit deze stijging profijt getrokken. 1936
Uitvoer
van :
Textielwaren Ijzer en staal Werken van steen Vee Voedingswaren Glaswaren
I
blz. 478,
1929119301193211935 1936 19371938
1. Ii0EVEELHEID.
1938
Invoer in de Belgisch-Luxemburgeche Economische Unie 0,02 0,05 0,09 0,11 0,03 0,20 0,11 Uitvoer van de Belgisch-Luxemburgeche EconorniEche Unie 0,30 0,28 0,34 0,02 0,02 0,08 0,07
(in duizenden franken)
2.689 3.069 6.953 682 12 496
12.447 9.318 8.480 8.852 5.926 1.225
Aldus blijken de resultaten des te meer bemoedigend, daar ze werden bekomen tegen allerlei moeilijkheden in, nl. ondanks de gunstige accoorden die door zekere landen met de Regeering van Ankara werden gesloten, zooals o.m. de verdragen met het Vereenigd-Koninkrijk, waarvan dit Tijdschrift herhaaldelijk gewag gemaakt werd (1). Het onderzoek van de cijfers die de Belgische handelsstatistiek ten opzichte van onzer betrekkingen met Turkije verstrekt, geeft dezelfde opmer(1) Tijdschriften
(int millioenen franken).
van Augustus 1938, blz. 124, en van Juni 1939,
II. WAARDE. Invoer in de Belgisch-Luxemburg sche Economische Unie 0,10 0,09 0,29 0,26 0,13 0,41 0,25 Uitvoer van de Belgisch-Luxemburg eche Economische Unie 0,70 0,52 0,72 0,08 0,09 0,18 0,24
i TABEL III.
Handel van de Belgisch-Luxemburgsche Unie met Turkije millioenen franken.) 1935 ; Invoer Uitvoer
45.582 13.328
I
1936
1937
1938
27.923 18.342
115.515 46.490
58.568 52.584
;
VEREENIGDE STATEN BETALINGSBALANS DER VEREENIGDE STATEN VOOR 1938.
Het Department of Commerce der Vereenigde Staten heeft een voorloopige schatting der betalingsbalans der Vereenigde Staten voor het jaar 1938, gepubliceerd. Deze sluit met een goud- en zilveraanvoer voor een nettobedrag van 1.846 millioen $ tegen 1.469 millioen in 1937 en 1.204 millioen in 1936. De nettogoud- en zilveraanwinsten gedurende de vijf jaren, 1934-1938, bedragen aldus 7.915 millioen dollar, waarvan 4.396 millioen als netto-aanvoer van kapitalen in de Vereenigde Staten tijdens deze periode. Het overschot van de handelsbalans over dezelfde periode bedraagt 2.145 millioen dollar; dit bedrag vermindert evenwel tot 1.471 millioen dollar, na aftrek van de toeristische uitgaven, remises, commissieloonen, en vrachten afgedragen aan het buitenland, en van een reeks andere diverse uitgaven.
De buitengewoon gunstige handelsbalans is de voor: naamste factor in de totale betalingsbalans over 1938. Zij is gestegen tot 1.133 millioen dollar tegen 265 millioen dollar over 1937 en is sedert zeventien jaar de aanzienlijkste. Zooniet zou de betalingsbalans er heel wat minder gunstig uit gezien hebben, vermits de netto-beweging van de kapitalen ten gunste der Vereenigde Staten, slechts 430 millioen dollar beliep, tegen 881 millioen dollar in 1937. Hoezeer, op het eerste gezicht, deze laatste uitslag verwondering moge wekken, toch wordt zulks volkot men klaar wanneer men er rekening mee houdt, dat de ononderbroken toevoer van kapitalen naar de Vereenigde Staten, in den loop der jaren 1935 tot 1937, in de tweede helft van dit laatste jaar, plots tot stilstand is gekomen om plaats te maken voor belang: rijke afvloeiingen van kapitaal, die tot Augustus van 1938 duurde. Op dit tijdstip, hebben de verscherpte spanning van den politieken toestand,
- 48
alsmede de gunstige tendenties van de zaken in de Vereenigde Staten niet minder plots het tij doen keeren zoodat, bij het sluiten van het jaar, de kapitaalafvloeiing van de eerste zeven maanden meer dan opgevangen was croor den later geboekten kapitaaltoevoer. In dit opzicht, is het niet zonder belang er op te wijzen, dat de netto-toevoer van kort loopende kapitalen in 1938, niet veel verschilt met dien van 1937; 'de netto-toevoer van lang loopende kapitalen is daarentegen geslonken van 522 millioen dollar in 1937, tot 124 millioen dollar in 1938, wat desnoods de diepe oorzaken kan bevestigen van de kapitaalbewegingen die zich in den loop van het jaar hebben voorgedaan. ,
inkomsten, is nog verhoogd door het feit van de vermindering van een reeks andere uitgaven, zooals vrachten, uitgaven van toeristischen aard, en ten slotte van geldzendingen naar het buitenland vanwege in de Vereenigde Staten wonende personen. Er bestaan, in dit opzicht, geen andere uitzonderingen dan de lichte verhooging der bedragen uitbetaald door liefdadigheidsinstellingen en andere aan het buitenland en een belangrijke aangroei van zilveraankoopen. Aan den anderen kant, is het netto-saldo ten gunste van de • Vereenigde Staten, voor uitkeeringen van interesten en dividenden, van het eene jaar op het andere, van 330 millioen tot 275 millioen geslonken. In totaal, wijst de balans der inkomsten, die, in 1937, sloot met een tekort van ongeveer 68 millioen dollar, op een boni van 741 millioen dollar in 1938.
Totale betalingsbalans der Vereenigde Staten in 1937 en in 1938 (in milliomen e). 1937
Balans der kapitalen in de Vereenigde Staten van 1934 tot 1938
1938
(in millioenen $). Handelsbalans Netto invoer van zilver Vrachten en vaart Toeristische uitgaven. Persoonlijke remise aan het buitenland Liefdadigheidsondersteuningen en andere Interesten en dividenden Andere transacties
+
265 83 103 403 145 , 35 330 106
1.133 — 224 — 40 — 353 — 115 — 40 + 275 + ' 105
88 522 354 5
+ + +
124 295 11
+
430
Totale balans der interesten Netto beweging der langloopende kapitalen Netto beweging der kortloopende kapitalen Diversen
— + + +
Totale balans der kapitalen Netto toevoer van goud a Earmarked » goud, netto saldo
+ 881 — 1.586 '+ 200
-- 1.973 + 333
1.986 573
-- 1.640 + 469
Netto aankoopen van goud Saldo
+
+
Langloopende kapitalen
1934 1935 1936 1937 1938
741
TOTAAL
Kortloopende kapitalen
Totaal
202 462 773 522 124
158 1.076 414 359 306
360 1.538 1.187 881 430
2.083
2.313
4.396
Samenvattende balans der betalingen der Vereenigde Staten 1934-1938.
JAREN
Terugkomend op de handelsbalans van het jaar, is het van belang 'te doeii uitschijnen, dat haar buitengeWobn groote verbetering in de allereerste plaats wijst op de vermindering • van den invoer, die van 3:084 millioen in 1937, naar 1.961 millioen in 1938 terugliep. De uitvoer verminderde slechts in betrekkelijk geringe mate : van 3.349 millioen in 1937 tot 3.094 millioen in 1938. De invloed van de gunstige handelsbalans van het jaar 'op de balans der totale
—
JAREN
•
2
41'
gg PA
+ 478 + 236 33 +. + 265 + 1.133
1934 1935 1936 1937 1938 TOTAAL
o
8" 2 • • .19.
.5 461 183 153 15 965
+ 2.145 + 1.471 —
86 336 174 83 224
-6>" g • 74
"d
;fa
E,s
q
360 -- 1.217 + + 1.538 -- 1.739 + 1.187 -- 1.030 + 881 — 1.386 + 430 -- 1.640
482 354 170 573 469
903 + 4.396 -- 7.012 + 2.048
(1) Niet inbegrepen de netto.toevoer van zilver. (2) Netto-toevoer van goud, plus vrijgegeven earmarked goud.
.49
—
WETTELIJKE BERICHTEN. Deze rubriek bevat de wetten, besluiten en andere officieele berichten die voor de algemeene economie van het land een bijzonder belang vertoonen en in het Belgisch Staatsblad werden gepubliceerd in den loop van de maand aan deze van de publicatie van ons Tijdschrift voorafgaand. Alleen de belangrijkste wetten en besluiten worden in extenso overgenomen. De overige wetteksten worden, eenvoudig vermeld, met een verklarende nota,. Ten einde het raadplegen te vmemakkelijken,
zijn, deze wetten en besluiten onder de volgende hoofden gerangschikt : I. Algemeene economische en sociale wetgeving. II. Wetgeving betreffende de openbare en, private financiën. III. Binnenlandsche handelswetgeving. IV. Buitenlandsche handelswetgeving. V. Nijverh,eidswetgeving, VI. Arbeidswetgeving. VII. Internationale wetgeving.
II. — WETGEVING BETREFFENDE DE OPENBARE EN PRIVATE FINANCIËN.
Wet van 31 Mei 1939
Ministerieel besluit van 5 Juni 1939
houdende de begrooting van het Ministerie van Openbaar Onderwijs voor het dienstjaar 1939 (Staatsblad, 1 Juni 1939, blz. 3712).
tot bepalen van het inwerkingtreden der wet van 15 Juli 1938, betreffende het fiicaal regime van wijn,, van met wijn gelijkgestelde dranken en van sommige alkoholhoudende vloeistoffen (Staatsblad, 18 Juni 1939, blz. 4118).
Wet van 2 Juni 1939
Voornoemde wet van 15 Juli .1938 zal op 1 Juli 1939 in werking treden.
houdende de begrooting van het Ministerie Van Landsverdediging oom het dienstjaar 1939 (Staatsblad, 11 Juni 1939, blz. 3972).
Koninklijk besluit van 2 Juni 1939. Buiten omloop zetting der zilveren 50-frankstukken aangemunt ter gedenking van de Brusselsche Tentoonstelling 1935 en van het Eeuwfeest der Belgische spoorwegen (Staatsblad, 12-13 Juni 1939, blz. 4001). Gelet op artikel 1, 2e alinea, der wet van 12 Juni 1930, krachtens welk de Regeering den aard en den vorm van de deelmuntstukken, alsmede de hoeveelheid ervan. voor elke categorie bepaalt; — Gelet op Onze besluiten van 20 December 1934 en 1 Juni 1935 houdende machtiging tot aanmunten van zilveren gedenkmuntstukken van 50 frank ter gelegenheid van de Internationale Wereldtentoonstelling te Brussel, 1935, en het Eeuwfeest der Belgische spoorwegen; —• Gelet op Ons besluit van 11 Januari 1939 houdende machtiging tot uitgifte van zilveren .50-frankstukken van een ander type; — Overwegende dat het wenschelijk is het gelijktijdig in omloop zijn van twee metalen munttypes van dezelfde nominale waarde en met verschillende kenmerken te vermijden; — Op de voordracht van Onzen Minister van Financiën, — Wij hebben besloten en Wij besluiten :
Artikel één. De zilveren 50-frankstukken ter uitvoering van Onze besluiten van 20 December 1934 en 1 Juni 1935 aangemunt ter gedenking van de Brusselsche Tentoonstelling 1935 en van het Eeuwfeest der Belgische spoorwegen, hebben met ingang van 15 Juni 1939, geen wettelijken koers meer. Art. 2. Tot 31 October 1939 kunnen die stukken worden omgewisseld tegen munt met wettelijken koers bij de kassen van de Nationale Bank van België in en buiten de hoofdstad. In de steden en gemeenten waar geen agentschap van de Nationale Bank bestaat worden zij aangenomen door de postontvangers, ontvangers der belastingen, der douanen en accijnzen, der registratie &n domeinen. Art. 3. Onze Minister van Financiën is belast met de uitvoering van dit besluit.
Wet van 13 Juni 1939 houdende de begrooting van het Ministerie van Arbeid en Sociale Voorzorg voor het dienstjaar 1939 (Staatsblad. 18 Juni 1939 blz. 4084). ,
Ministerieel besluit van 5 Juni 1939 waarbij de heffing van den accijns op gegisten vruchtendrank en op sommige alcoholhoudende vloeistoffen gereglementeerd wordt (Staatsblad, 18 Juni 1939, blz. 4099).
Wet van 13 Juni 1939 houdende .de begrooting van het Ministerie van Binnenlandsche Zaken en Volksgezondheid voor het dienstjaar 1939 (Staatsblad, 21 Juni 1939, blz. 4248).
Wet van 13 Juni 1939 waarbij de mobiliënbelasting, voorzien bij de wet van 21 Juni 1927, betreffende de belasting op de inkomsten van Belgisch-koloniale ondernemingen, met 25 buitengewone opcentimes, uitsluitend ten behoeve van de Kolonie, wordt verhoogd (Staatsblad, 16 Juni 1939, blz. 4051).
Artikel 1. Bij de hoofdsom van de mobiliënbelasting, verschuldigd op de in artikel 1, 20 alinea, van de wet van 21 Juni 1927 bedoelde inkomsten, worden uitsluitend ten behoeve van de Kolonie, 25 buitengewone opcentimes geheven.
— 50 —
Art. 2. De bepalingen van artikel 1 zijn van toepassing op de aanslagen van dienstjaar 1939, alsmede op de mobiliënbelastingen verschuldigd op de normaal, met ingang van den dag na dien van de bekendmaking van deze wet, toegewezen of betaalbaar gestelde inkomsten.
inhoudende de begrooting •van het Ministerie van Koloniën voor het dienstjaar 1939 (uitgaven van het Moederland) (Staatsblad, 30 Juni 1939, blz. 4463).
Hij die wordt aangewezen om een wegens ontslag, overlijden of elk andere reden bestaande vacature waar te nemen, voleindigt het mandaat van den titularis dien hij vervangt. Art. 6. De zetel van het Comité van advies in zake scheepskrediet is gevestigd te Brussel. Het comité wordt door den voorzitter bijeengeroepen op initiatief van dezen laatste of op verzoek van ten minste twee der leden. Bij afwezigheid van den eigenlijken voorzitter, wordt het voorzitterschap door den oudste der leden waargenoinen. De vertegenwoordigers van de openbare instellingen, die zich met scheepskredietverrichtingen mogen bezighouden, worden regelmatig tot de vergaderingen van het comité • opgeroepen; zij hebben beraadslagende stem. Onze Minister belast met het bestuur van het zeewezen, is belast met de uitvoering van dit besluit.
Koninklijk besluit van 22 Juni 1939
Koninklijk besluit van 23 Juni 1939.
Wet van 21 Juni 1939 houdende de dotatiënbegrooting voor het dienstjaar 1939 (Staatsblad, 29 Juni 1939, blz. 4400).
Wet van 21 Juni 1939
waarbij het vierde van de stock vreemde tarwe, in de maalderijen samengesteld, wordt vrijgesteld van de taxe van 22 frank per 100 kg. voorzien bij het koninklijk besluit dd. 26 December 1938 (Staatsblad, 28 Juni 1939. blz. 4383).
Koninklijk besluit van 23 Juni 1939. Oprichting van een Comité van advies in zake scheepskrediet (Staatsblad, 25 Juni 1939, blz:* 4317). ' Gezien de wet van 1 Februari 1939 tot inrichting van het krediet voor de uitbreiding van de koopvaardij- en de visschersvloot en van den scheepsbouw; — Gezien inzonderheid artikel 4 van die wet, dat oprichting van een Comité van advies voorschrijft; — Op de voordracht van Onzen Minister van Financiën en van Onzen Minister van Verkeerswezen, — Wij hebben besloten en Wij besluiten :
Artikel één. Bij het bestuur van het zeewezen wordt een Comité van advies in zake scheepskrediet opgericht. Art. 2. Dat comité geeft zijn advies over de te volgen zeevaartpolitiek, over de voor den bouw of aankoop van schepen te verleenen kredieten, en over de maatregelen te nemen met het oog op de instandhouding, de moderniseering en de uitbreiding van de Belgische koopvaardij- en visschersvloten. Art. 3. Het Comité van advies in zake scheepskrediet bestaat uit vier leden die voor een hernieuwbaren termijn van zes jaar worden benoemd door Onzen Minister belast met het bestuur van het zeewezen. Een ambtenaar van het bestuur van het zeewezen, voorzitter ; Drie ambtenaars, onderscheidenlijk afgevaardigden van den Minister van Financiën, van Buitenlandsche Zaken en Buitenlandschen Handel en van Economische Zaken. Aan het comité kunnen drie uit de zeevaartmiddens gekozen personaliteiten worden toegevoegd. Voor elk lid wordt een plaatsvervanger aangewezen. Art. 4. Door den Minister belast 'met het bestuur van het zeewezen wordt een ambtenaar van het bestuur van het zeewezen als secretaris van het comité aangeduid. Art. 5. De mandaten worden om de drie . jaar bij de helft vernieuwd. De eerste uittredenden worden door het lot aangewezen.
-n
Scheepskrediet. Procedure van indienen en onderzoek der aanvragen (Staatsblad, 25 Juni 1939, bl. 4315). Gezien de wet van 1 Februari 1939 tot inrichting van het krediet voor de uitbreiding van de koopvaardij- en de visschersvloot en van den scheepsbouw, en inzonderheid artikel 4, hetwelk bepaalt dat de maatregelen tot uitvoering van die •wet bij koninklijke besluiten zullen genomen worden; — Overwegende dat regelen dienen vastgesteld voor de indiening en het onderzoek van de door Belgische reeders en reederijen ingezonden aanvragen om krediet voor den bouw of aankoop van nieuwe schepen; — Op de voordracht van Onzen Minister van Financiën en van Onzen Minister van Verkeerswezen, — Wij hebben besloten en Wij besluiten : • •
Artikel één. De in artikel 1 van de wet van 1 Februari 1939 voorziene leeningen kunnen slechts worden toegestaan aan de Belgische reeders en reederijen die hun schepen onder Belgische vlag exploiteeren. Voor de toepassing van deze bepalingen worden geacht van Belgische nationaliteit te zijn : a) De natuurlijke personen van Belgische nationaliteit die hun woonplaats in het Rijk hebben; b) De handelsvennootschappen als bedoeld in artikel 2 van boek I, titel IX, van het Wetboek van koophandel, waarvan Onze Minister, die met het bestuur van het zeewezen is belast, zal erkent hebben dat haar doel en haar bedrijvigheid een nationaal karakter dragen. Art. 2. De aanvragen om krediet dienen geadresseerd aan de openbare kredietinstellingen daartoe bevoegd verklaard, en gestaafd door de bescheiden en inlichtingen respectievelijk voorzien, in de bij dit besluit behoorende tabellen I, II of III, alsmede door alle andere nuttige inlichtingen. Art. 3. De ingediende aanvragen om krediet worden, vergezeld van de bescheiden en inlichtingen, aan het Comité van advies in zake scheepskrediet medegedeeld door gezegde openbare kredietinstellingen. Het Comité brengt advies uit over de opportuniteit van de aanvraag ten opzichte van het proiramma tot verjonging en vergrooting van de Belgische koopvaardij- of visschersvloot. Art. 4. De aanvraag wordt door het Comité van advies, na onderzoek, met zijn advies aan de in artikel 2 genoeMde openbare instellingen teruggezonden. Deze laatste verstaan zich onderling voor het verder onderzoek van de aanvraag. Deze instellingen zullen eigenmachtig beslissen over het aan de aanvragen te geven gevolg alsook over de -
voorwaarden betreffende den interest, de controle, den duur en den waarborg en alle andere modaliteiten der verrichting. Bij verwerping der aanvraag zal het dossier « zonder gevolg » worden geklasseerd, met bericht ervan aan den Minister belast met het bestuur van het zeewezen. Art. 5. Het ontwerp van overeenkomst, waarin de voorwaarden zijn opgenoemd tegen welke de openbare kredietinstellingen geneigd zijn een bepaald krediet toe te staan, wordt, samen met het dossier, aan den Minister, belast met het bestuur van het zeewezen, overgezonden door bemiddeling van het Comité van advies in zake scheepskrediet; dit laatste voegt er, in voorkomend geval, zijn advies bij over de toelage te verleenen in den vorm van aandeel in de lasten van interest. De Minister belast met het bestuur van het zeewezen doet, binnen de drie weken na de mededeeling van het dossier, aan de betrokken openbare kredietinstellingen kennen of de Staat al dan niet geneigd is de beschouwde verrichting te waarborgen. De Miiiister belast met het bestuur van het zeewezen geeft aan den kredietverkrijgende en de betrokken kredietinstellingen kennis van de belangrijkheid der interestentoelagen die aan belanghebbende zullen verleend worden, alsmede van de wijze van uitbetaling van die toelagen.
Art. 6. De overeenkomsten van kredietverleening zullen een bepaling behelzen krachtens welke op aanvraag van den Staat of van de kredietgevende instelling, deze overeenkomsten kunnen verbroken worden en de reeds gestorte sommen onmiddellijk kunnen teruggeëischt worden, ingeval de kredietverkrijgende zou weigeren of verwaarloozen aan den Minister belast met het bestuur van het zeewezen of aan de kredietgevende instelling al de inlichtingen te verschaffen welke deze zouden nuttig achten hem te vragen in den loop van den aanbouw van het schip. Onze Minister belast met het bestuur van het zeewezen is belast met de uitvoering van dit besluit.
Wet van 27 Juni 1939 houdende begrooting van het Ministerie van Justitie voor het dienstjaar 1939 (Staatsblad, 30 Juni 1939, blz. 4454).
Wet van 30 Juni 1939 houdende begrooting van het Ministerie van Landbouw voor het dienstjaar 1939 (Staatsblad, 30 Juni 1939,,,,,blz. 4444).
III. — BINNENLANDSCHE HANDELSWETGEVING. Ministerieel besluit van 24 Juni 1939 waarbij, voor de badgemeenten der kust, de tijdspannen worden bepaald binnen dewelke de seizoenverkoopen « bij opruiming » of « bij uitverkoop » van alle kleedings- en meubileeringsartikelen verboden zijn (Staatsblad, 26-27 Juni 1939, blz. 4352). De Minister van Economische Zaken en Middenstand, Gelet op artikel 2 van het koninklijk besluit dd. 18 Januari 1939, houdende beperking van den duur van zekere uitverkoopen alsmede vaststelling van de minima-tijdspannen welke de seizoenuitverkoopen dienen te scheiden; — Op de voordracht van den directeur-generaald-hoofd der administratie van het middenstandswezen, — Besluit :
Artikel één. De tijdspannen, binnen dewelke de seizoenverkoopen « bij opruiming » of « bij uitverkoop » van alle kleedings- en meubileeringsartikelen verboden zijn, worden vastgesteld als volgt, voor de gemeenten Blankenberge, Breedene, De Panne, Heist, Klemskerke Knokke, Koksijde, Middelkerke, Nieuwpoort, inkerke, Oostende, Wenduine en Westende : Oostdu 1° Tusschen 1 Februari en 31 Augustus; 2° Tusschen 1 October en 31 December. Art. 2. De directeur-generaal-hoofd der administratie van het middenstandswezen is belast met de uitvoering van dit besluit, dat zal vigeeren van op 1 Juli 1939.
IV. — BUITENLANDSOHE HANDELSWETGEVING. Koninklijk besluit van 12 Mei 1939 betreffende het toltarief blz. 4128).
(Staatsblad,
19-20 Juni 1939,
Dit besluit behelst een volledige hersmetting van het tolregime der in sectie XII van het toltarief « papier en zijn toepassingen ».
Ministerieel besluit van 16 Juni 1939. Uitvoer van klompen (Staatsblad,
17 Juni 1939, blz. 4073).
Is niet meer aan de aflevering van een machtiging onderworpen de uitvoer van klompen (nr 670 van het tarief).
Koninklijk besluit van 21 Juni 1939 Ministerieel besluit van 12 Juni 1939 betreffende het douanetarief blz. 4226).
(Staatsblad,
19-20 Juni 1939,
betreffende het toerisme tusschen België, het Groothertogdom Luxemburg en Duitschland (Staatsblad, 30 Juni 1939, blz. 4471). Gelet op de wet van 8 Augustus 1932, betreffende de betalingen aan onderhoorigen van landen, die een toezicht op de deviezen ingesteld hebben; — Op de voordracht van Onzen in Raad vergaderde Ministers, — Wij hebben besloten en Wij besluiten
Artikel één,. De overeenkomst betreffende het Duitsche toerisme naar België en het Groothertogdom Luxemburg (overeenkomst aangaande het toerisme), geteekend op 6 Mei 1939, te Berlijn, zal op 1 Juli 1939 in werking treden en op 30 Juni 1940 ophouden uitwerking te hebben. Art. 2. De banken en de reisbureau's of alle andere inrichtingen, die rechtstreeks of als bemiddelaars reischecks of alle andere soortgelijke betaalmiddelen betrekking hebbend op Reichsmarken gezegd « Registermarken » afleveren, zullen verplicht zijn deze checks in « vrije Reichsmarken » te verkoopen in een verhouding die zal vastgesteld worden bij ministerieel besluit genomen ter uitvoering van onderhavig besluit; de « vrije Reichsmarken » zullen afgeleverd worden tegen Belgische franken bij de kassen der Nationale Bank van België, handelend als kashoudster van den Staat; het minimumbedrag vrije Reichsmarken dat de Nationalé Bank van België zal afleveren wordt op 50 RM. vastgesteld. De Nationale Bank zal deze Reichsmarken verschaffen aan den koers waarvan zij deze tegen Belgische franken van de Reichsbank zal verkrijgen; zij wordt er toe gemachtigd de aan deze verrichtingen verbonden kosten van briefwisseling, plus een commissieloon van 1/4 p. d. op te eischen met een minimum van één frank. De aflevering zal geschieden onder den vorm van cheoks of op elke andere wijze naar goedvinden van deze instelling. In geval van terugbetaling der niet-gebruikte reischecks of der andere soortgelijke betaalmiddelen zal de terugkoop der « vrije Reichsmarken » door den uitgevenden bankier, slechts kunnen geschieden in de verhouding, die op het oogenblik van den verkoop tot grondslag genomen werd. Deze Reichsmarken zullen door de Nationale Bank niet teruggekocht worden. De uitgevende bankier zal ze kunnen gebruiken voor verdere uitgiften van reischecks of andere betaalmiddelen, onder de voorwaarden voorzien door onderhavig besluit. ,
Art. 3. Degene die den check of het betaalmiddel aflevert, is verplicht in het paspoort van den houder van den check of van het betaalmiddel, onmiddellijk na de laatste daarin voorkomende schriftelijke vermeldingen, den naam van den houder van den check of van het betaalmiddel in te schrijven, alsmede het bedrag der aan den houder afgestane som in Reichsmarken, het gedeelte dat verplichtend in vrije Reichsmarken betaalbaar is, en den datum der afgifte. Art. 4. Het is aan eiken persoon, die in België woonachtig is of gewoonlijk verblijft en die zich rechtstreeks of onrechtstreeks van het Belgisch grondgebied naar Duitschland begeeft, verboden zich buiten het Belgisch grondgebied reischecks of alle andere soortgelijke betaalmiddelen, betrekking hebbend op Reichsmarken gezegd « Registermarken », aan te schaffen. Art. 5. Dit koninklijk besluit zal op 1 Juli 1939 uitwerking hebben. Art. 6. Onze Minister van Buitenlandsche Zaken .
en Buitenlandschen Handel is belast met de uitvoering van dit besluit.
OVEREENKOMST BETREFFENDE HET DUITSCHE TOERISME NAAR BELGIË EN HET GROOTHERTOGDOM LUXEMBURG. (OVEREENKOMST AANGAANDE HET TOERISME.)
Wenschende het toerisme van Duitschland naar België en het Groothertogdom Luxemburg te bevorderen, zijn de Belgische Regeering, handelend zoowel in eigen naam als in naam der Luxemburgsche Regeering, krachtens bestaande verdragen, en de Duitsche Regeering overeengekomen aangaande hetgeen volgt :
Artikel I. De personen die hun woonplaats of hun gewone verblijfplaats in Duitschland hebben, met uitzondering van degene die zich voor zaken naar België of naar het Groothertogdom Luxemburg begeven, kunnen, voor den duur dezer overeenkomst, buiten de hoeveelheid deviezen die vrij mag uitgevoerd worden, zich aanschaffen en in deze laatste grondgebieden medenemen, zonder toelating der deviezendiensten : a) Reiskredietbrieven; b) Reischecks; c) Hotelbons; d) Bons voor reizen tegen overeengekomen prijs en collectieve reizen, tot beloop van de tegenwaarde in Belgische franken van ten hoogste 150 RM. per persoon en per kalendermaand. Er dient evenwel in aanmerking genomen te worden dat de toeristische betaalmiddelen (toeristendeviezen) vermeld onder letters a) en b), te samen geen 50 RM. per persoon en per kalendermaand mogen overschrij den.
Artikel II. De Duitsche Regeering zal het « Mitteleuropaisches Reisebiiro G.m.b.H. » (M.E.R.), en zijn vertegenwoordigers in Duitschland, die belast zijn met den verkoop der biljetten van de Duitsche spoorwegen, er toe machtigen reischecks, reiskredietbrieven, hotelbons, alsmede bons voor collectieve reizen en reizen tegen overeengekomen prijs, overeenkomstig artikel af te leveren.
Artikel III. De aflevering der toeristendeviezen, waarvan sprake in artikel I, moet op het paspoort van den verkrijger vermeld worden. De vermelding moet omvatten : a) Het bedrag en het gebruikte toeristische betaalmiddel; b) De betrokken maand; c) Den datum en de onderteekening van de uitgevende instelling; d) De vermelding : « Belgisch-Luxemburgsch toerisme ». De verkregen deviezen zullen slechts mogen dienen tot dekking der kosten van verblijf op het Belgische en het Groothertogelijke grondgebied tijdens den duur der reis. De betalingen zullen door de Belgisch-Luxemburgsche betaaldiensten op het paspoort van den reiziger moeten vermeld worden.
Artikel IV. Zonder toelating kan men enkel gedurende hoogstens drie kalendermaanden in den loop van het jaar aanspraak maken op het genot van onderhavige overeenkomst of van een andere overeenkomst betreffende het toerisme.
— 53 —
A;.tikel V.
Artikel VII.
Op de reiskredietbrieven en op de reischecks zelf, of op een bijgevoegd blad, moet een zichtbaar gedrukte vermelding voorkomen, waarbij de aandacht der reizigers wordt gevestigd op de verplichting om de tegenwaarde op het Belgische en het Groothertogelijke grondgebied aan verblijfkosten uit te geven, en op de straffen welke, volgens de Duitsche bepalingen aangaande de deviezen, voor onrechtmatig gebruik van het geld kunnen opgelegd worden.
De Nationale Bank van België en de Reichsbank zullen in gemeen overleg de noodige technische maatregelen vaststellen met het oog op de toepassing van onderhavige overeenkomst.
Artikel VI.
De bedragen in Belgische franken welke voor het toerisme bestemd zijn, zijn op een « Belgisch-Luxemburgsche toeristische rekening » bij de Nationale Bank van België gedeponeerd. De in artikel II bedoelde verkoopkantoren zullen zich bij de Reichsbank de noodige bedragen in Belgische franken aanschaffen tot beloop der verkochte toeristendeviezen.
Artikel VIII.
Deze overeenkomst zal in werking treden op 1 Juli 1939 en zal ophouden uitwerking te hebben op 30 Juni 1940. In afwijking van de bepalingen van het voorafgaande lid, kunnen personen die hun woonplaats of hun gewone verblijfplaats in Duitschland hebben, met uitzondering van degene welke op zakenreis zijn, en die wenschen een bezoek te brengen aan de Watertentoonstelling te Luik, met ingang van 15 Mei 1939 : a) In reiskredietbrieven; b) In reischecks; c). In hotelbons; d) In bons voor reizen tegen overeengekomen prijs en collectieve reizen, de tegenwaarde van ten hoogste 40 RM. per persoon ontvangen.
V. — NIJVERHEIDSWETGEVING. Koninklijk besluit van 19 Mei 1939
houdende uitbreiding tot sommige door particulieren geëxploiteerde ingedeelde inrichtingen van de speciale vergunningsregeling voorzien van de door den Staat in bedrijf genomen inrichtingen bij artikelen 22 en 23 van het koninklijk besluit van 10 Augustus 1933, betreffende de politie der als gevaarlijk, ongezond of hinderlijk ingedeelde inrichtingen (Staatsblad, 1 Juni 1939, blz. 3751).
Artikel één. Voor benedenvermelde inrichtingen, opgenomen in de bij het koninklijk besluit van 15 October 1933 gevoegde opsomming der als gevaarlijk, ongezond of. hinderlijk ingedeelde inrichtingen, dient de speciale vergunningsregeling voorzien bij artikelen 21, 22 en 23 van het koninklijk besluit van 10 Augustus 1933 voor de door den Staat - opgerichte of in bedrijf genomen inrichtingen, toegepast, zelfs wanneer deze inrichtingen door particulieren worden opgericht of. geëxploiteerd. Opslagruimten voor meer dan 250 kubieke meter der benedenbepaalde ontvlambare vloeistoffen :
1° Petroleumessences en surrogaten : producten met een vlampunt gelijk aan of lager dan 21° C.; 2° Petroleum en surrogaten : producten met een vlampunt hooger dan 21° C. en lager dan of gelijk aan 55° O. 3° Zware mineraalolie en surrogaten : producten met een vlampunt hooger dan 55° C. en lager dan of gelijk aan 100° C.; 4° De producten bekomen door het vermengen van bovenbepaalde producten onderling of met andere ontvlambare stoffen, wanneer dit mengsel minerale olie bevat voor minstens 5 t. h. van het gewicht en wanneer het niet meer in bedoelde vloeistoffen oplosbare vaste zelfstandigheden bevat dan voor 20 t. h. van het gewicht. Art. 2. De speciale vergunningsregeling toepasselijk op de onder artikel 1 bepaalde inrichtingen behelst het voorafgaandelijk en aanvullend raadplegen van den Minister van Landsverdediging.
VI. — ARBEIDSWETGEVING. Ministerieel besluit van 5 Mei 1939 tot vaststelling van de categorieën van werklieden of daarmee gelijkgestèlde arbeiders, die blootgesteld zijn aan het opdoen van een beroepsziekte, welke op schadeldosstelling recht geeft (Staatsblad, 5-6 Juni 1939, blz. 3830).
Koninklijk besluit van 3 Juni 1939 tot aanvulling van artikel 7 van het koninklijk besluit van 8 December 1938, houdende bepaling van de algemeene modaliteiten van toepassing der wet van 8 Juli 1936, gewijzigd bij deze van de jaarlijksche betaalde verlofdagen (Staatsblad, 7 Juni 1939, blz. 3856).
—
Gelet op de wet van 8 Juli 1936, gewijzigd bij deze van 20 Augustus 1938, betreffende de jaarlijksche betaalde verlofdagen; Herzien het koninklijk besluit van 8 December 1938, tot bepaling der algemeene .modaliteiten van toepassing van voormelde wet; — Gelet op de adviezen, overeenkomstig artikel '1 van dezelfde wet, door de bijzonderste vereenigingen van de betrokken bedrijfshoofden en arbeiders gegeven omtrent de wijziging van artikel 7 van bovenbedoeld besluit; — Overwegende dat het past de arbeiders die terug onder de wapens worden geroepen ingevolge een uitzonderingsmaatregel, gewettigd door de vereischten der landsverdediging in vredestijd, daardoor geen vermindering van hun jaarlijksch betaald verlof te laten ondergaan; dat er, dienvolgens, aanleiding toe bestaat hun de' voordeelen te verzekeren die bij artikel 7, litt. c), van bovenbedoeld koninklijk besluit worden toegekend aan de arbeiders die voor normale perioden terug worden opgeroepen; — Op de voordracht van Onzen Minister van Arbeid en Sociale Voorzorg, — Wij hebben besloten en Wij besluiten :
Artikel één. Artikel 7, litt. c), van het koninklijk besluit van 8 December 1938, tot bepaling der algemeene modaliteiten van toepassing der wet van 8 Juli
54 --
1936, gewijzigd bij deze van 20 Augustus 1938, betreffende de jaarlijksche betaalde verlofdagen, wordt aangevuld als volgt : « c) Wanneer de arbeider terug onder de wapens wordt geroepen voor een normale periode, behoudens wanneer het een terugroeping om tuchtredenen betreft, en dan voor twee en veertig dagen over één jaar ; hetzelfde geldt, zonder tijdsbeperking, voor de terugroeping voor een buitengewone periode wegens de vereischten der landsverdediging in vredestijd. » Art. 2. Bovenbepaald voorschrift is met terugwerkende kracht toepasselijk op bedoelde buitengewone dienstperioden verstrekt sinds 1 April 1939. Art. 3. Onze Minister van Arbeid en Sociale Voorzorg is belast met de uitvoering van dit besluit.
Koninklijk besluit van 10 Juni 1939 houdende wijziging van de reglementeering inzake onvrijwillige werkloosheid (Staatsblad, 28 Juni 1939, blz. 4383). VOORDRACHT AAN DEN KONING.
Sire, Ingevolge artikel 43 van het koninklijk besluit van 31 Mei 1933, werd aan den werkloozen vader het recht op den bijkomenden gezinsonderstand onttrokken, wanneer zijn kind door een leercontract was verbonden, dan zelfs als, bij het leercontract geen bezoldiging werd voorzien en het door de Regeering werd gecontroleerd. De toepassing van dien maatregel was soms hinderlijk voor het afsluiten van zulke overeenkomsten. In het belang van de vakopleiding in de ambachten, is het noodig gebleken deze beperking. in te trekken. Ook wordt ingevolge de in vorenvermeld artikel 43 ingelaschte bepaling de handhaving voorzien van de rechten van den werklooze op den gezinsbijslag voor werklóosheid voor zijn kinderen beneden zestien jaar, die na het einde van den schoolplicht zijn verbonden door een leercontract waarvan door het Rijk de afsluiting wordt erkend en de uitvoering gecontroleerd, in zoover echter dit contract niet tusschen bloedverwanten of aanverwanten tot en met den tweeden graad werd afgesloten. Bij 'dezelfde gelegenheid kwam het gepast voor, aan den tekst van bedoeld artikel 43, die te wenschen overliet, een anderen vorm te geven. Door U den bedoelden maatregel ter goedkeuring voor te leggen, heeft de Regeering vooral getracht de ontwikkeling van een belangrijken vorm van het vakonderricht te bevorderen. Herzien Ons besluit van 31 Mei 1933 houdende wijziging van het regime van de onvrijwillige werkloosheid; — Gelet op het advies van het Hoofdbestuur van den Nationalen Dienst voor arbeidsbemiddeling en werkloosheid; — Op de voordracht van Onze in Raad vergaderde Ministers, — Wij hebben besloten en Wij besluiten :
Artikel één,. Artikel 43 van Ons vorenvermeld besluit van 31 Mei 1933 wordt ingetrokken en door den volgenden tekst vervangen : « Buiten de reglementaire vergoedingen en buiten zijn hoofdtegemoetkomingen, verleent de Nationale Dienst voor arbeidsbemiddeling en werkloosheid aan de werklooze gezinshoofden, die in staat van behoeftigheid verkeeren, gezinsbijslag die per dag bedraagt: » Voor de echtgenoote-huishoudster fr. 4,50 » Voor de verschillende categorieën van bened envermelde kinderen ...... ....,..,..,..,......., 3,25 » 1° Kinderen beneden vijftien jaar, behoudens wanneer zij door een dienst- of leercontract verbonden zijn, dat niet aan. de bij benedenstaand 3° voorziene voorwaarden beantwoordt; » 2° Kinderen van vijftien tot minder dan zestien jaar, die cursussen volgen met volle leergangen in. een door het Rijk opgerichte of aangenomen instelling voor nijverheids-, beroeps- of algemeen onderwijs; » 3° Kinderen beneden zestien jaar die na vervulling van den schoolplicht werden verbonden door een leercontract waarvan door het Rijk de afsluiting is erkend en de uitvoering wordt gecontroleerd, in zoover bedoeld contract niet tusschen bloedverwanten of aanverwanten tot en met den tweeden graad werd afgesloten;
» 4° Kinderen van vijftien. tot minder dan zestien jaar, die wegens hun lichaamstoestand tot werken ongeschikt zijn; » 5° Kinderen van zestien jaar of meer, die wegens hun lichaams- of hun geestestoestand geheel en voorgoed ongeschikt zijn tot werken, en waarvan de werklooze last van onderhoud heeft, » Wanneer het kind een van vorenvermelde cursussen of cursussen van in uitvoering van de wet voortgezet onderwijs volgt, wordt de tegemoetkoming tot op het einde van de cursussen van het schooljaar, tijdens hetwelk het den leeftijd van zestien jaar bereikt, betaald. » Het hoofdbestuur van den Nationalen Dienst voor arbeidsbemiddeling en werkloosheid is er toe gemachtigd aan den term « gezinshoofd » de door hem noodig geachte uitbreiding te geven. Zijn voorstellen worden den heer Minister van Arbeid en Sociale Voorzorg ter goedkeuring onderworpen. » Het quotiënt wordt op den hoogeren halven decime gebracht, voor de schadeloosstelling van de halve dagen en van de vierden van dagen van werkloosheid, wanneer het bedrag van de tegemoetkoming niet juist deelbaar is. » Art. 2. Onze Minister van Arbeid en Sociale Voorzorg is belast met de uitvoering van dit besluit. .
Koninklijk besluit van 22 Juni 1939 waarbij de maalders er toe verplicht worden te alle tijde een stock vreemde tarwe te bezitten en te bewaren (Staatsblad, 28 Juni 1939, blz. 4382). Gezien de wet van 16 Juni 1937, waarbij de Koning er toe gemachtigd wordt, zelfs in vredestijd, de noodige maatregelen te nemen om 's Lands mobilisatie en de bescherming van de bevolking in geval van oorlog te verzekeren; — Op de voordracht van Ons Vast Interministerieel Mobilisatiecomité en op advies van Onzen Ministerraad, — Wij hebben besloten en Wij besluiten :
Artikel één. Elke maalder, invoerder van tarwe, moet in het land een voorraad vreemde tarwe bezitten en bewaren, zijnde 7 1/2 pet. van de hoeveelheid, gemalen in het tijdperk tusschen 14 Februari 1938 en 18 Februari 1939. Art. 2. De vooitschriften van artikel 1 zijn niet toepasselijk op de maalders die in het bedoelde tijdperk geen 1.000 ton hebben gemalen. Art. 3. De voorraden zullen gevormd worden, binnen een tijdsbestek van. vijftien dagen, ingaande op den datum waarop dit besluit wordt bekendgemaakt. Art. 4. Onze Minister van Economische Zaken en Middenstand zal de modaliteiten van toepassing en de maatregelen van controle vaststellen, welke noodig zijn voor de uitvoering van de bovenstaande bepalingen. Art. 5. Elke .overtreding van de bepalingen. van dit besluit wordt gestraft met een gevangenisstraf van acht dagen tot een maand en met een geldboete van 26 frank tot -1.000 frank of enkel met een dezer straffen. Boek 1 van het Strafwetboek, zonder uitzondering van hoofdstuk 7 en artikel 85, is toepasselijk op de hierboven bedoelde overtredingen. Art. 6. Onze Minister van Economische Zaken en Middenstand is belast met de uitvoering van dit besluit.
55 —
DOORLOOPENDE MAANDSTATISTIEKEN (Voor Inhoudstafel, zie op de laatste bladzijde van het Tijdschrift.)
BEVOLKINGSSTATISTIEK VAN BELUI Ë. Bron
: Ministerie van Biwnenlandsche Zaken - Centrale Dienst voor de Statistiek.
TIJDVAK
Geboorten
Sterfgevallen
Geboorteoverschot
BINNENEN BUITENLANDSCHE TREK
Immigratie 1934 1935 1936 1937 1938
131.736 126.304 125.511 125.495 130.604
96.851 102.132 101.595 104.163 108.682
1938 Vier eerste maanden 1939 Vier eerste maanden
43.880 40.567
39.898 47.944
1938 September October November December 1939 Januari Februari Maart April
10.520 10.347 10.312 10.692 11.029 6.658 11.688 11.192
7.825 7.854 8.374 9.974 10.590 13.189 14.001 10.164
34.885 24.172 23.916 21.332 21.922
15.994 16.397 17.655 22.185 14.491
I
Emigratie 18.486 16.240 13.510 14.199 16.110
Bevolking op het einde van het jaar 8.275.552 8.299.940 8.330.959 8.361.220 8.386.553
3.982 --
Aantal huwelijken
62.692 63.160 64.749 83.435 61.402 17.760 17.204
7.377 * 2.695 2.493 1.938 718 439
--
5.971 6.458 4.041 4.839 3.358 4.380 2.257 7.209
6.631 *
-- 2.313 * 1.028
(.) Overschot der sterfgevallen op de geboorten.
GELDMARKT. 1. -
DISCONTOVOET EN RENTESTAND VOOR BELEENINGEN (in %). OFFICIEEL RENTETARIEF VAN DE NATIONALE BANK
TIJDVAK
Disconto NietGeaccep- geaccepteerde teerde wissels en wissels en warsanten promessen (2) (2)
PROLONOATIERENT ■ PARTICULIER DISCONTO
CALL MONEY
Voorschotten en beleeningen op Belgische overheidsfondsen
Handelspapier
in de markt
PROLONOATIEBENTE
(bij de Caisse Gén. de Rep. et de Dépets)
op Belgische fondsen ter Beurs van Brussel genoteerd (gemidd. jaarrente)
Contantwaarden
Termijnwaarden
Eerste Tweede helft van de helft van de maand maand
4,57
Jaargemiddelden : 1937 1938
2,2,61
2,60 3,20
3,3,70
1,157 2,386
0,552 0,760
5,50 5,82
4,63 4,96
Maandgemiddelden (1) : 1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
2,3,35(3) 3,-3,3,3,2,92(4) 2,50 2,60 2,50 2,50 2,50 3,28 3,37 3,--
2,50 3,85(3) 3,50 3,50 3,50 3,50 3,50 3,50 3,50 3,50 3,50 3,50 4,28 4,37 4,--
3,4,35(3) 4,4,4,4,4,4,4,4,4,4,4,78 4,87 4,50
1,50 -- ' 3,25 3,12 2,889 3,255 3,2,008 2,213 2,1,98 3,28 4,28 3,99 2,794
0,50 -1,453 1,102 0,885 1,038 0,865 0,518 0,60 0,50 0,52 1,06 2,125 2,203 1,38
5,50 6,6,8,-6,6,8,-6,6,-6,8,-6,6,6,87 6,-
4,50 6,5,50 5,5,5,-6,-5,6,5,6,5,5,5,87 5,-
Weekaillers: 1939 Juni 5 12 19 26
3,-3,3,3,-
4,-4,4,4,-
4,50 4,50 4,50 4,50
3,125 2,5625 2,625 2,75
1,50 1,375 1,375 1,25
8,6,6,6,-
5,5,5,-5,--
-
4,28 6,23 5,66 4,72 5,03 7,60 4,38 4,40 • 3,66 3,52 4,42 4,8,53 6,87 4,24
3,75 10,97 14,71 4,49 4,88 -3,36 4,02 4,4,07 3,64 4,19 15,48 5,16 3,39
(1) Prolongatierente bij de Caisse Generale de Reports et de Dépbts : rente per eind van de maand; overige gegevens : maandgemiddelden. (2) Tot en met 26 October 1938, gold het disconto voor accepten eveneens voor de bij een bank gedomicilieerde niet-geaccepteerde wissels. Vanaf dezen datum geldt voor hen het disconto voor niet-geaccepteerdfe wissels. Sedert 2 Januari 1939, worden alle wissels getrokken ter gelegenheid van verkoopen op afbetaling tegen het maximum-tarief verdisconteerd. (3) Van 1 tot 9 Mei, respectievelijk 2-2,50-3 4-4,50-5 Van 10 tot 29 Mei, 3-3,504 • Vanaf 30 Mei, (4) Van 1 tot 28 October : 3 %;. van 27 Octo er tot 16 April 1939: 2,5 %. (5) Van 17 April tot 10 Mei, 4-5-5,50%. Vanaf 11 Mei, 3.4.4,50 %,
- 56 -
II. - RENTEVOET DER AANBESTEDINGEN VAN SCHATKISTCERTIFICATEN EN BONS OP KORTEN TERMIJN (in %). .
KOLONIE
STAAT
(Certificaten op 3 maanden)
TIJDVAK
Jaarcijfers (uiterste rentevoeten) : 1937 1938 Maandcijfers (uiterste rentevoeten) 1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart
April Mei Juni Recente aanbestedingen : 1939 5 Mei 12 19 26 2 Juni 9 16 23 30
tot
van
to t
0,485 3,-
1,3,25
0,40 1,375
1,375 1,75
0,485 1,625
1,75 1,70
3,-
3,25
1,65
1,75
1,70 1,53
1,875 1,625
0,45
1,905 2,81
1,437
(Kasbons op 3 maanden)
van
van
2,61 2,25 2,75 2,69 2,18 1,61 1,56 1,51 1,48 1,91 2,49 2,48 2,475
3 maanden
2 maanden
tot
tot
1
Regie der Telegrafen en der Telefonen
HERDISOONTEERING- EN WAARBOROTESTITIIIIT.
(3 maanden)
van
1,316
(1)
3
1,645 1,8 72 2,74 2,75 • 2,81 2,75 2,6875 2,02 1,81 1,67 1,54 2,49 2,50 2,49 2,50
1,96
2,49 2,48 2,48 2,48 2,49 2,475 2,50 2,48 2,50
(1) De vlottende schuld van de Kolonie bestaat gedeeltelijk uit Schatkistbons, uitgegeven door rechtstreeksche onderhandelingen of door middel van aanbesteding.
III. - RENTESTANDEN VOOR BANKDEPOSITO'S EN TEGOED TER ALGEMEENE SPAAREN LIZFRENTEKAS. Netto interestvoeten, vn %.
BANKEN. -
ALOM SPAAR- EN IJJERENTEKAS
Depositorekeningen :
(tegoed op spaarboekjes)
NATI«. MAATSOK. VOOR KREDIET AAN DB NIJVERHEID
TIJDVAK • dadelijk opvraag. baar Jaargemiddelde : 1937 1938 Maandcijfers (1) : 1938 April Mei Juni Juli Augustus September . October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei. Juni
veertien- metvijftien daagsche dagen rekeningen vooropzeg
op één
op drie
op zes
maand
maanden
maanden
méér tot 20.000 tot dan 20.000 fr. 100.000 fr. 100.000 fr.
één jaar
op
op twee jaar en méér
0,50 0,50
1,046 1,10
1,02 1,16
1,40 1,40
1,60 1,60
1,75 2,12
3,3,-
1,75 1,60
1,25 0,50
2,29 2,-
2,29 2,-
0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50
1,05 1,25 1,30 1,20 1,20 1,20 1,20 1,20 1,20 1,20 1,20 1,15 1,20 1,30
1,02 1,02 1,18 1,18 1,18 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,15 1,13 1,15 1,18 1,18
1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40 1,40
1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60 1,60
1,75 1,75 1,75 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50
3,3,3,3,3,3,3,3,3,3,3,3,3,3,3,-
1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,60 1,50 1,50 1,60 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50
0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50
2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,- (*) 3,-
2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,- (*) 3,-
0,50
3, -
3, -
1,30
(1) MAANDCIJFERS Veertiendeagsche rekeningen : rentevoet van de « Caisse Générale de Reports et de Dépéts », derde en vierde week der maand; rekeningen dadelijk opvraagbaar, met vijftien dagen vooropzeg, en op 1, en 6 maanden : gemiddelde rentevoeten der voornaamste credietinstellingen. (*) Sedert 10 Mei, rentevoeten gewijzigd als volgt : 3 pet. netto.
- 57 -
WISSELMARKT EN MARKT DER EDELE METALEN. I. - NOTEERINGEN VAN EDELE METALEN TE LONDEN. ZILVER
GOUD
DATUM In sh. en p. per ons (1)
fijn goud
In franken per kg. 13) fijn goud
In p. per ons (1) voor 222/240 fijn
Verhouding
In franken (2) per kg. fijn
goud zilver
447,49 411;03
74,80,39
400,63 401,21 401,14 411,19 401,29 401,33 397,41 402,34 420,44 399,58 412,19 402,97 402,58 397,09 360,17
82,88 82,42 82,50 80,38 82,48 82,37 83,18 82,18 78,84 82,75 80,81 82,42 81,65 82,65 91,28
•
1937 4 Januari 1938 3 Januari
141/8 139/5
33.114,01 33.043,32
21 1/4 19 1/4
1938 2 Mei 1 Juni 1 Juli 2 Augustus 1 September 3 October 2 November 1 December 1939 3 Januari 1 Februari 1 Maart 1 April 1 Mei 1 Juni 1 Juli
139/6 1/2 140/7 1/2 140/9 141/8 143/0 1/2 144/8 1/2 146/1 148/6 1/2 150/0 1/2 148/7 1/2 148/5 148/6 148/8 148/5 148/6 1/2
33.206,13 33.069;74 33.093,48 33.052;80 33.099,11' 33.058,78 33.047,07 33.085,92 33.146;57 33.063,57 33.225,99 33.211,82 32.871,64 32.811,44 32.877,88
18 11/16 18 15/16 18 15/16 19 9/16 19 1/4 19 1/2 19 1/2 20 1/16 21 1/8 19 15/16 20 7/16 20 20 3/16 19 15/18 18 1/16
(4) (4) (4) (4) (4) (4) (4) (4) (4)
(1) 1 ons troy = 31,103481 gram. (2) Berekend op grond van den pondenkoera te Brussel, den dag der, noteering. Vanaf November 1938 op den koers van den belia te Londen, om 11 uur. (3) Berekend op grond van den pondenkoers te Brussel, den dag van de noteering. Vanaf November 1938 geschiedde deze berekening op de basis van de ftzling s-noteering te Londen, om 11 uur, en op den koers van den belga te Londen, om hetzelfde uur. (4) Koers van den « flxing s te Londen; -om 11 uur. •
BUKAREST
1100 00 lei = 5,9 748 b.
WARSCHAU 100Z1. = 11 2,056 b.
MILAAN 100 It. L. = 3 1,0492b.
KOPENHAGEN 100Kr. = 267,6893b.
OsLo 100Kr. = 267,6893b.
STOCKHOLM 100Kr. = 2 67,6893b.
BERLIJN 100Rm. = 23 7,946b. 1
AMSTERDAM 100fl. = 40 1,5083b.
ITZ1ILKON
KOEvinyl
11011111 Z
St I RVd
6
rr
Nicw-YORK ( kabe l) 1 $ = 5,8996belg.
II. - CONTANTWISSELKOERSEN OP DE BEURS TE BRUSSEL.
(2)
(1) Taargemiddeld.; 29,2951 1937 28,9306 1938 Kaandgemicld.: 29,5520 1938 April 29,5021 Mei 29,2364 Juni Juli 29,1407 Augustus 28,9260 September 28,4399 28,1938 October November 27,8214 December 27,7277 27,6259 1939 Januari Februari . 27,7909 27,8536 Maart 27,8059 April . Mei 27,5048 27,5298 Juni
Dagritokeringeri: 1939 .Juni 1 2 5 6 7 8 9 12 13 14 15 18 19 20 21 22 23 26 27 28 29 30
27,5075 27,5075 27,515 27,5275 27,6225 27,51 27,5075 27,52 27,5775 27,5525 27,545 27,5475 27,535 27,535 27,535 27,625 27,525 27,525 27,53125 27,535 27,535 27,535
23,9985 5,9252 17,0488 5,9180
328,2083 135,9224238,3191 151,0473147,1945 130,800920,7233 325,6103 135,3787237,7908 149,1259145,3616 129,184220,5575
31,1857 112,3291 4,369926,59895,9267 31,1373 111,66484.368426,27035,8877
18,4129 5,9341 16,7583 5,9372 16,4109 5,8980 16,3588 5,9091 16,2011 5,9252 15,9302 5,9281 15,7669 5,9139 15,5754 5,9137 15,6298 5,9380 15,6084 5,9205 15,7043 5,9307 15,7505 5,9437 15,7357 5,9409 15,5630 5,8750 15,5773 5,8788
329,6682 136,4195238,4697 152,2987 148,4576 131,905020,7021 328,8424 135,7050238,5798151,1560148,2714 131,717920,6824 326,3626 134,9869237,4726150,7521 146,9048 130,527420,5324 325,3568 135,2189237,4837 150,2413146,4063 130,119720,4768 323,6216 135,8368237,6318 149,1450145,2773 129,224820,4930 319,8391 134,0416238,3489146,7152 142,9068 127,036420,5018 321,6655 134,3598236,9579145,2869 141,8583 125,900020,4129 321,3200133,9218236,9026 143,3321 139,7882 124,222420,2911 322,6733 134,2512 238,0024 142,8190 139,2986 123,8179 20,3490 320,9875 133,6693237,4364 142,2561 138,7986123,345520.3086 318,0237 134,4787238,0137 143,1562 139,6235124,094020,3470 -315,6504134,4720238,5304143,4898 139,9480124,3674 315,6094133,2767 238,4097 143,2578 139,6944124,1528 , --314,8821 132,0879235,7619 141,6600138,1733122,7921 -312,4907 132,5357235,9216 141,7480 138,3098 122,8939
31,2179 31,2523 31,0299 31,0841 31,1788 31,1790 31,1187 31,1049 31,2250 31,1410 31,1865 31,2647 31,2603 30,9192 30;9313
111,99744,37 111,97024,37 111,23214,37 111,05004,37 111,35234,37 111,34894,37 111,3464 4,37 111,40134,37 112,11904,36 112,0784 -111,8975 -112,2489 -111,2941 -110,8842 -110,0273 --
26,81215,9043 26,81715,8990 26,54335,8351 26,46165,8734 26,26145,9074 25,84955,9000 25,81025,8829 25,24035,8701 25,18005,8858 25,05845,8759 25,21105,9027 25,27395,9252 25,17065,9157 24,92715,8555 24,98145,8663
15,565 5,8735 15,5625 5,87275 15,5665 5,87325 15,571255,87275 15,57 5,87275 15,563755,8725 15,563755,8731 15,573755,87375 15,6075 5,88825 15,5925 5,88375 15,5875 5,8825 15,591255,88575 15,578755,881 . 15,5815 5,8798 15,581255,8807 15,575 5,8805 15,675 5,8799 15,5745 5,88 5,88175 15,58 15,578755,88025 15,581255,88225 15,58 5,883
314,575 313,975 312,60 312,00 312,20 312,725 312,675 312,275 312,90 312,525 312,30 312,325 312,25 312,25 312,175 312,10 312,175 312,10 312,14 312,10 312,23 312,20
30,9119 30,9119 30,90235 30,90235 30,90235 30,90235 30,90235 30,90235 30,90235 30.95975 30,95975 30,95975 30,95975 30°,9454 30,9454 30,9454 30,9454 30,9454 30,9454 30,9454 30,9454 30,9454
110,10 110,70 110,50 111,-111,-110,-110,70 111,-112,50 112,110,109,80 109,109,50 108,50 108,80 110,-108,90 109,-109,60 109,109,-
24,99 24,97 24,95 24,96 24,95 24,95 24,96 24,94 24,99 24,92 24,95 24,98 24,95 24,97 24,98 24,96 24,96 24,96 24,95 24,97 24,97 24.99
132,30 132.625 132,525 132,55 132,55 132,475 132,45 132,46 132,75 132,625 132,55 132,58 132,53 132,55 132,56 132,50 132,54 132,525 132,52 132,57 132,56 132,49
235,70 235,675 235,65 235.85 235,85 235,70 235,675 235,75 236,30 236,075 238,025 238,15 236,10 235,95 236,235,975 235,975 235,975 236,025 236,05 238, 05 236,175
141,85 141,65 141,68 141,75 141,675 141,65 141,66 141,70 142,141,85 141,80 141,83 141,76 141,79 141,775 141,72 141,875 141,725 141,78 141,77 141,76 141,825
138,25 138,175 138,20 138,30 138,25 138,225 138,225 138,20 138,50 138,425 138,38 138,425 138,34 138,34 138,35 138,30 138,275 138,275 138,33 138,35 138,35 138,35
122,80-122,80 122,825 122,90 122,85 122,85 --122,80 -122,80 -123,15 123,025 --123,123,122,925 . -122,95 122,925. --122,89 -122,85 122,875 -122,90 122,925 122,925 --122,70
(1) Itallaanache lira noteering in uitvoering van het K. B. dd. 11 December 1935, art. 3. . (2) Zonder omzet.
58 - .
-----------------------
5,85751 5,86251 5,86626 5,86626 5,86621 5,8875( 5,86876 5,86751 5,8750( 5,87371 5,8675( 5,88501 5,865 5,865 5,88626 5,88371 5,86621 5,86821 5,885 5,885 5,86821 5,86621
-
III. - TERMIJNWISSELKOERSEN.
11
AGIO (+) OF DISAGIO (-): Pl IN smak, VOOR : TIJDVAK
1£
100 Fr. fr.
Bieden I Laten
1$
Bieden Laten Bieden Laten
20) IN % VAN DEN CONTANTKOERS 100 Ned. Guld.
100 Zwitsersche fr .
Bieden Laten
Bieden Laten
(aeheteur) (vendeur) aeheteur) (vendeur) acheteur) (vencleur) (aeheteur) (vendeur) (acheleur) (vendeur)
£
IFr. fr.1 $ I N. G.IZw. fr . (Gemiddelde der bied- en laatkoersen)
a) Wisselkoers op één maand. 1938 Jaargemiddelde +0,0789 +0,0896 - 0,0877 -0,0781 +0,0199 +0,0200 +1,1268 +1,1744 +0,5154 +0,6751 +0,29 -0,49 +0,34 +0,35 +0,44
Maandgemiddelden 1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
+0,0431 +0,0542 -0,1517 -0,1539 +0,3986 +0,4593 +0,2379 +0,1700 +0,1467 +0,1719 +0,0558 +0,0759 +0,0821 +0,0905 -4,0071 +0,0170 +0,0600 +0,0656 -0,1037 -0,0727 +0,1156 +0,1090 -0,0767 +0,0606 +0,0180 +0,0232 -0,1453 - 0,1131 +0,0012 +0,0023 -0,0762 -0,0600 +0,0211 +0,0271 +0,0027 +0,0105 -0,0063 -0,0032 -0,0108 -0,0063 +0,0120 +0,0169 -0,0021 -0,0050 +0,1878 +0,1850 +0,0947 +0,0953 +0,3591 +0,3575 +0,1625 +0,1794 +0,0755 +0,0753 +0,0479 +0,0359 +0,0376 +0,0413 +0,0158 +0,0218
Dagnoteeringen : 1939 Juni 1 2 3
6 7 8 9 10 12 13 14 15 16 17 19 20 21 22 23 24 26 27 28 29 30
+0,040 +0,045 +0,050 +0,050 +0,045 +0,0475 +0,050 +0,045 +0,040 +0,035 +0,030 +0,035 +0,0325 +0,0375 +0,076 +0,085 +0,040 +0,060 +0,0475 +0,050 +0,0425 +0,0475 +0,0375 +0,0425 +0,0375 +0,0325 +0,035 +0,035 +0,0375 +0,030 +0,020 +0,0225 +0,025 +0,030 +0,0325 +0,040 +0,0325 +0,0375 +0,020 +0,025 +0,020 +0,040 +0,045
+0,015 +0,015 +0,020 +0,020 +0,015
+0,025 +0,030 +0,025 +0,020 +0,020 +0,020 +0,020 +0,020 +0,020 +0,030 +0,050 +0,040 +0,020 +0,030 +0,020 +0,0175 +0,0175 +0,010 +0,010 +0,015 +0,0125 +0,010 +0,0125 +0,0125 +0,0125 +0,020 +0,0125 +0,0125 +0,020
+0,0095 +0,0954 +0,0337 +0,0190 +0,0147 +0,0256 +0,0067 +0,0048 +0,0117 +0,0072 +0,0075 +0,0444 +0,0864 +0,0244 +0,0135
+0,0150 +0,0757 +0,0332 +0,0215 +0,0171 +0,0229 +0,0105 +0,0061 +0,0142 +0,0079 +0,0056 +0,0448 +0,0246 +0,0209 +0,0154
+0,018 +0,014 +0,014
+0,6000 +5,0615 +2,2111 +0,9818 +0,8235 +1,3000 +0,4286 +0,3136 +0,6389 +0,3841 +0,3875 +2,2556 +3,5000 +1,4600 +0,4125
+0,9300 +3,5111 +2,4647 +1,2528 +0,9625 +1,4273 +0,7100 +0,4000 +0,8357 +0,4962 +0,2531 +2,0727 +1,3000 +1,1062 +0,5687
+0,50 +0,50 +0,50 +0,50 +0,50
+0,65 +0,60 +0,60 +0,60 +0,60 +0,80 +0,60 +0,50 +0,70 +0,50 +0,80 +0,80 +0,80 +0,70 +0,60 +0,50
+0,018 +0,015 +0,016 +0,014 +0,014 +0,014 +0,014 +0,020 +0,024 +0,60 +0,020 • +0,018 +0,018 +0,016 +0,012 +0,015 +0,30 +0,010 +0,40 +0,012 +0,40 +0,014 +0,0125 +0,013 +0,010 +0,30 +0,012 +0,010 +0,013 +0,20 +0,012 +0,25 +0,017 +0,013
+0,2261 +1,3538 +0,9750 +0,5565 +0,6870 +0,8947 +0,2545 +0,1250
+0,4522 +0,5667 +1,3035 +0,9364 +1,0857 +1,1600 +0,3818 +0,2750
+0,16 -0,83 +0,21 +0,23 +1,45 +1,22 +1,44 +1,30 +0,54 +0,40 +0,57 +0,73 +0,30 +0,03 +0,34 +0,34 +0,22 -0,50 +0,27 +0,27 +0,39 - 0,43 +0,41 +0,43 +0,07 - 0,82 +0,15 +0,18 +0,006 -0,44 +0,09 +0,11 +0,09 +0,04 +0,22 +0,23 -0,02 -0,05 +0,13 +0,14 +0,05 -0,02 +0,11 +0,10 +0,67 +0,60 +0,70 +0,69 +0,4500 +1,29 +1,09 +0,93 +0,76 +0,6000 +0,27 +0,27 +0,39 +0,41 +0,14 +0,12 +0,25 +0,16 +0,15 +0,17 +0,18 +0,16 +0,18 +0,16 +0,15 +0,13 +0,12 +0,13 +0,29 +0,18 +0,18 +0,16 +0,15 +0,14 +0,12 +0,13 +0,11 +0,08 +0,10 +0,13 +0,13 +0,08 +0,07 +0,15
+0,45 +0,40 +0,40 +0,50 +0,50 +0,40 +0,40 +0,45
+0,10 +0,13 +0,16 +0,14 +0,11 +0,13 +0,13 +0,13 +0,13 +0,13 +0,26 +0,26 +0,16 +0,13 +0,11 +0,11 +0,06 +0,06 +0,10 +0,08 +0,07 +0,08 +0,10 +0,08 +0,08 +0,13
+0,25 +0,71 +0,84 +0,55 +0,65 +0,77 +0,24 +0,15
+0,34 +0,45
+0,27 +0,18 +0,24 +0,18 +0,24 +0,18 +0,31 +0,18 +0,24 +0,18 +0,27 +0,19 +0,24 +0,19 +0,24 +0,16 +0,24 +0,22 +0,24 +0,16 +0,37 +0,22 +0,34 +0,26 +0,31 +0,26 +0,31 +0,22 +0,27 +0,19 +0,23 +0,13 +0,17 +0,13 +0,20 +0,13 +0,24 +0,14 +0,21 +0,13 +0,22 +0,13 +0,17 +0,13 +0,20 +0,16 +0,20 +0,10 +0,20 +0,10 +0,29 +0,14
b) Wisselkoers op drie maanden. Jaargemiddelden : 1937 1938
+0,0036 +0,0084 -0,6187 -.0,5950 +0,0118 +0,0131 +0,5987 +0,6951 +0,0645 +0,2669 +0,02 -2,53 +0,21 +0, 20 +0,12 +0,2544 +0,2607 - -0,2306 - 0,2169 +0,0599 +0,0624 +3,4801 +3,6135 +1,2580 +1,4783 +0,89 -1,31 +1,03 +1,09 +1,01
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
+0,1500 +0,9309 +0,4462 +0,3177 +0,3382 +0,4395 +0,0960 +0,0291 +0,0983 +0,0139 +0,0707 +0,5859 +0,7692 +0,2355 +0,1662
Maandgemiddelden :
+0,1779 -0,3544 -0,3300 +0,8553 4 0,3900 +0,2844 +0,4736 +0,1209 +0,1590 +0,3277 -0,0271 - 0,0055 +0,3700 -0,2065 - 0,1532 +0,4459 -0,1556 -0,1620 +0,1085 -0,3725 - 0,3662 +0,0330 -0,2408 -0,2237 +0,1064 - 0,0074 +0,0055 +0,0125 -0,0487 -0,0303 +0,0479 - 0,0162 - 0,0274 +0,5611 +0,2884 +0,2693 +0,6356 +0,4740 +0,2697 +0,2564 +0,1096 +0,1080 +0,1752 +0,0750 +0,0867
Dagnoteeringen : 1939 Juni 1 2 3 5 6 7 8 9 10 12 13 14 15 16 17 19 20 21 22 23 24 26 27 28 29 30
+0,185 +0,19 +0,21
+0,20 +0,22 +0,20
+0,215 +0,17 +0,16 +0,17
+0,20 +0,18 +0,18 +0,17
+0,25 +0,22 +0,22 ' +0,21 +0,16 +0,13 +0,135 +0,145 +0,13 +0,12 +0,15 +0,16 +0,19 +0,20 +0,16 +0,165 +0,13 +0,14 +0,13 +0,155 +0,165
+0,20 +0,21 +0,19 +0,15 +0,11 +0,13 +0,14
+0,0361 +0,1751 +0,0945 +0,0691 +0,0776 +0,0988 +0,0312 +0,0233 +0,0474 +0,0266 +0,0285 +0,1411 +0,1676 +0,0728 +0,0555
+0,0426 +0,1872 +0,1011 +0,0735 +0,0831 +0,0969 +0,0411 +0,0254 +0,0480 +0,0270 +0,0238 +0,1246 +0,0808 +0,0661 +0,0573
+2,4867 +9,9539 +5,7917 +4,0770 +4,4250 +5,4308 +1,8909 +1,2538 +2,3588 +1,4125 +1,2136 +6,7176 +8,6000 +4,0556 +2,0750
+0,065 +0,056 +2,40 +0,090 +0,100 +0,058 +2,40 +0,090 +0,100 +0,060 +0,064 +2,60 +0,090 +0,105 +0,064 +0,085 +0,060 +2,50 +0,085 +0,062 +0,090 +0,056 +0,070 +0,056 +2,+0,070 +0,085 +0,056 +0,085 +0,056 +0,110 +0,130 +0,068 +0,074 +2,60 +0,115 +0,066 +0,090 +0,100 +0,064 +0,068 +2,20 +0,100 +0,066 +0,080 +0,055 +0,070 +0,050 +0,050 +0,045 +1,50 +0,060 +0,046 +1,60 +0,060 +0,045 +0,047 +0,050 +0,046 +0,050 +0,050 +0,051 +1,70 +0,075 +0,058 +1,90 +0,060 +0,075 +0,056 +0,060 +0,070 + 0..060, +0;065 +0,050 +0,080 +0,054
+2,8133 +8,2000 +6,4093 +4,3684 +4,5588 +5,6333 +2,4842 +1,3833 +2,5105 +1,4600 +0,7633 +6,3667 +3,9200 +3,2625 +2,1711
+2,60 +2,60 +2,20 +2,20 +2,20 +2,10 +3,+2,80 +2,60 +2,60 +2,40 +2 ,+1,65 +1,60 +1,50 +2 +1,70 +1,70 +1,80
+0,6522 +2,9385 +2,2118 +1,4174 +1,9040 +1,8737 +0,8056 +0,5000
+0,55 +3,03 +1,57 +1,11 +1,22 +1,56 +0,36 +0,11 +0,37 +0,05 +0,21 +2,06 +1,3500 +2,53 +1,2000 +1,6000 +0,89 +0,62
+0,9652 +1,7000 +2,8095 +1,8000 +2,3200 +2,2364 +1,0625 +0,8750 +0,6000 +1 ,-
+0,67 +0,71 +0,78 +0,73 +0,78 +0,73 +0,65 +0,64 +0,60 +0,62 +0,91 +0,76 +0,78 +0,73 +0,58 +0,44 +0,48 +0,52 +0,47 +0,42 +0,56 +0,71 +0,59 +0,49, +0,47 +0,58
-1,86 +2,01 +0,85 - 0,10 -1,11 - 1,- 2,34 - 1,49 -0,006 - 0,25 -0,14 +1,77 +2,36 +0,70 +0,52
+0,66 +2,88 +1,66 +1,21 +1,36 +1,65 +0,61 +0,41 +0,80 +0,45 +0,44 +2,22 +2,09 +1,18 +0,96
+0,80 +0,59 +2,76 +1,71 +1,87 +1,86 +1,29 +1,10 +1,39 +1,58 +1,73 +1,53 +0,68 +0,70 +0,41 +0,51 +0,75 +0,45 +0,60 +0,31 +2,07 +1,98 +1,01 +1,16 +1,06 +0,68
+0,42 +0,61 +0,61 +0,63 +0,55 +0,55 +0,58 +0,45 +0,50 +0,55 +0,77 +0,74 +0,61 +0,64 +0,51 +0,45 +0,32 +0,39 +0,39 +0,32 +0,32 +0,48 +0,43 +0,42 +0,42 +0,51
+0,95 +0,99 +1,06 +1,09 +1,02 +1,08 +0,95 +0,95 +0,95 +0,95 +1,21 +1,12 +1,12 +1,12 +0,93 +0,85 +0,77 +0,78 +0,78 +0,78 +0,86 +0,99 +0,95 +0,85 +0,85 +0,92
+0,76 +0,76 +0,83 +0,83 +0,80 +0,83 +0,70 +0,67 +0,70 +0,67 +0,89 +0,90 +0,77 +0,83 +0,77 +0,64 +0,50 +0,51 +0,51 +0,48 +0,54 +0,61 +0,64 +0,51 +0,54 +0,58
14
1. -
KAPITAALMARKT. NOTEERINGEN VAN ENKELE PUBLIEKE FONDSEN (*) (VERGELIJKENDE TABEL). NOTICERING FEB
Noteering AARD DER EFFECTEN
._
. voor
1 Mei
100,100,100,100,100,100,526,1.050,500,-
1 Juni 1939
3 Juli 1939
55,50 68,50 76,25 85,25 85,25 99,50 474,960,442,-
56,75 69,50 76,50 85,25 85,25 99,50 490,981,458,-
55,75 69,75 76,60 84,84,96,60 488,-' 978,452, -
250,262,50 525,-
207,227,469,-
212,50 235,476,-
210,50 234,4 80,-
600,-
613,-
532,-
520,-
500,-
513,-
534,-
" 521,-
500,100,100,100,-
426,80,60 84,50 84,-
425,60,86 (3) 86,50 84,--
413,-60,85,60 84,-
100,-
147,-7.
148,-
135,50
100,100,100,-. .100,.100,-
59,--: 63,75 82,82,72,-
59,64,82,50 82,90 72,50
60,65,10 82,50 81,60 72,50
868,-408,-(3) 470,775,385,-
733,418,-511,830,-413,-
718,-411,-503,810,-397,-
1939
A. - Binnenlandsche schuld. I. - RECHTSTREEKSCHE BELGISCHE STAATSSCHULD ( Rente bij te rekenen). 2 % Schuld 3 °, Schuld, 20 reeks 3 2 % Schuld 1937 Getinificeerde 4 °/0 Schuld, 1 810 reeks Geünificeerde 4 O Schuld, 2» reeks 2 .p % Schatkistbons op 5 jaar 1937 4 0 Lotenleening van 1932 4Lotenleening van 1933 Lotenleening (voorloopige getuigschriften) 1938 (2) II. - INDIRECTE STAATSSCHULD EN DOOR DEN STAAT GEWAARBORGDE SCHULD ( Rente bij te rekenen) 4 % Lotenleening der Verwoeste Gewesten 1921 4 0/ Lotenleening der Verwoeste Gewesten 1922 4 fe, Lotenleening der Verwoeste Gewesten 1923 6 h preferente aandeelen van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (Zwitsersche . . snede) . 6 % preferente aandeelen van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen(Nederlandsche snede) 4 % preferente aandeelen van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (Belgische snede) (*) 3 % Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen, coupon Januari-Juli . 4 1/4 % Intercommunale Maatschappij van den Linker Schelde-Oever (IMALSO) 4 % Nationale Maatschappij voor Waterdistributie 111. - RECHTSTREEKSCHE KOLONIALE SCHULD. . Renteloos : Belgisch Congo, Lotenleening 1888 -
Rente bij te rekenen :
2 y 0/ Koloniale Schuld 1887 . 3 f0 Koloniale Schuld 1904 4 h Koloniale Schuld 1906 4 % Koloniale Schuld 1936 .. (*) 3 % % Koloniale Schuld 1937 IV. - DOOR DE KOLONIE GEWAARBORGDE SCHULD ( Rente bij te rekenen) . . 6 0/ Congo Supérieur aux Grands Lacs (met recht tot omwisseling) (1) , 4 °I Congo Supérieur aux Grands Lacs (zonder recht tot omwisseling) , (*) 4 Vervoer te water (Unatra), Winstbedeelende obligatiën . (*) 4 /,7, Kivu (Spoorweg), kapitaal . . (*) 4 % Buurtspoorwegen van Congo, pref . V. -- Pitmativits EN GEMEENTEN.'
•500,-500,500,1.000,. 500,-
Rente bij te rekenen : . (*) 4 54 % Gemeentekrediet 1871 tot 1879
Rente in de noteering begrepen : 3 % Provincie Antwerpen 1891 . 4 °/ Provincie Oost-Vlaanderen 1936 4 0/ Stad Antwerpen 1930 (Januari-Juli) » 4 /0 1933, terugbetaalbaar 4 103 % n : é 1936 (coupon 31 December) 1937 4 ,‘ Brussel 1930 4 70 Brussel 1936, terugbetaalbaar á 103 % 4 0/ Brussel 1938 4 °»/ Gent 1929 4 Gent 1936 4 2 0/, Luik 1917 4 h Luik 1919 Luik 1929 4 °h % Luik 1937 4 yz % Luik 1939 (kasbons) ,
. .
.
Latenleeningen. - Rente in de noteering begrepen :
2 Y % Antwerpen 1887, terugbetaalbaar 4. 110 2 0 Antwerpen 1903, terugbetaalbaar á 110 2 2 % Brussel 1902, terugbetaalbaar b, 110 2 / Brussel 1905, terugbetaalbaar á 110 . (*) 2 ci Kanaal en Zeevaartinstellingen van Brussel 1897 2 /0 Gent 1896 . . 2 h Luik 1897 . •
• • ' •
• • • •
•
-
• » 1888 tot 1911 • . ( s ) 3 70 , n 1912 tot 1918 • ( 5) .4 % • 4% n 1927 tot 1929 • . 4 5, » 1931 (Januari•Juli) s 4 1932 4 sP, » 1937 • 4 / Kasbons Gemeentekrediet 1934, terugbetaalbaar 4-103 % , •4 1 » n 1938, 100 % •» 4 h Gemeentekrediet, 1938, Lotenleening (voorloopige getuigschriften)
B. - Buitenlandsche Staatsschuld. 1.•-- LEENINGEN 'N'S. 6 0, Belgische Schuld 1955 • ' 6 2 % Belgische Schuld 1949 . 7 h Belgische Schuld 1955 • II. - LEENINGEN IN £. 4 0/0 Leening 1936 . 4 % Leening 1937 M. - LEENINORN IN FRANSCHE FRANKEN. 5 0/ Buitenlandsche leening 1932 (Fransche goudfranken) 5 2 0/: Buitenlandsche leening 1934 (Fransche goudfranken) . 5 h, Buitenlandsche leening conversie 1934 IV. - LEENINGEN IN NEDERLANDSCHE GULDENS. 3 Yst % Leening 1937
•
. -
• .
100,100,. 100,100,100,100,100,- 100,- 100,500,-
104,25 74,77,55 80,25 80,50 79,75 81,97,97 92,10 487,-
6) 102,25 74,79,95 • 81,25 81,95 80,15 81,35 100,100 94,45 487,-
100,100,100,100,100,100,100,100,100,100,100,100,100,100,100,100,-
74,79,25 77,50 94,95 75,50 79,05 78,93,70 93,05 78,30 (3) 76,88,50 78,50 78,85 3) 78,-
72,83,50 81,30 98,05 79,70 80,40 80,30 - 96,95 95,90 81,30 78,35 92,82,20 81,65 81,25 -
72,100,100,61,50 100,68,375 100,- 4) 60,100,- (3) 58,50 59,100,100,58,75
(7)
99,76,25 5) 78,50 79,75 80,75 79,50 81 ,98,85 98 94,70 475,-
70,50 81,20 80,25 97,7078,50 80,45 (5) 80,35 95,35 95,25 81,15 77,50 89,50 80,40 79,05 80,99,-
76,25 (4) 63,25 70,26 62,50 60,25 80,59,75
74,50 80,75 71,25 (6) 58,50 58,25 59,75
. - 100 $ 100 $ 100 $
101 1/8 104 -3/8 110 1/4
103 1/4 106 3/4 112 1/2
100 1/2 104 1/4 110 -
.100 £ 100 £
85 7/8 87 1/8
87 5/8 89,-
81 1/2 83 1/2
2.800,2.613,900,-
2.589,2.814,50 896,-
2.611,2.622,897,-
1.000F.fr. 1.000 F.fr. 1,000 F.fr.
100 N.G. 88 1/2 88, 79, ..(") Over 't algemeen genieten de, coupons der leeningen vrijdom van belasting, deze welke. aan de belasttng van 2 pet. zijn onderworpen, , zijn met een sterretje geteekend. .... -. . (1) Interest tot 4 pCt. gewaarborgd. . . . - (2) Huidige rentevoet: 3. 1/2 pCt.; vanaf het elfde jaar zal de Interest op 4 pet. gebracht worden. • (3) Gewijzigde noteering : geboden' (argent) . . . (4) Tegen deze noteering •werden de koopers niet of slechts gedeeltelijk voldaan (5) Tegen deze noteering werden de verkoopers niet of sleehte gedeeltelijk voldaan, (8) Gewijzigde noteering : .papier... . • • , (7) -.• . . .. • Gewijzigde eoteering• -
II. - MAANDELIJKSOHE INDEXCIJFERS VAN DE BEURS TE BRUSSEL. NIET - VASTRENDEEBENDE FONDSEN
(30)
g
DATUM
_
g
0
0
CD
8
Gas— en electriciteit
'
]1) m
.8
o
8
8
(120)
5
Metaalnijv erheid
VASTRENDEERENDE FONDSEN
15
8
mw
0 ..4
1
mw (5
Indexcijfer op basis van de noteering der vorige maand. 1939 1 Juni 3 Juli
I I
101 I 100 I
10 91 i 110002 I 1g0. I 1100,2) I I:70 9
105 i 117 83 I 95 I
103 I 102 I 102 92 91 I 92 I
10421
119 89
103 86
19 1 91
91
24 22 24 23 21 21 22 22 21 19 20 19 17 18 15
58 57 57 57 55 56 59 69 56 52 53 49 45 49 44
28 26 24 23 22 23 22 22 21 19 19 17 17 18 16
104 92
102 88
29 28 31
33 31
Indexcijfer op basis van de noteering op 3 Januari 1928. 1038 2 Mei 1 Juni
1 Juli 1 Augustus 1 September 3 Octobei. 3 November 1 December 1939 3 Januari 1 Februari 1 Maart 3 April 1 Mei 1 Juni 3 Juli
24 21 21 20 19 18 20 20
19 18 18 16 14 15 16
122 120 119 117 116 114 117 116 114 115 113
111 109
110 109
138 131 131 128 127 126 129 129 128 128 128 125 123 125 125
142 141 142 142 143 141 141 143 141 140 141 140 137 138 138
105 104 104 104 103 102 105 104 104 103 103
87 36 38 38 86
100 101
32 31 33 30
103 103
00
38 37 35 83 24
28 26 26 26 24 24 24 23 23 22 23 22 21 22 20
28 27 28 27 26 29 27 26 25 25 24 24 23 24 21
29 29 29 28 27 28 26 26 25 24 26 25 25 25 23
22 22 23 23 22 23 22 22 21 21 22 21 20 20 19
55 63 54 55 55 58 57 56 55 55 56 54 52 55 52
71 70 74 75 70 79 78 77 72 68 66 60
117 114 117 118 116 117 128 122 119 109 106
64
97 115 103
74 62
101
31 30 30 30 29 27 24 25 24 23 24 22
32 31 29 31 29 30 20 27 28 26 26 26 23
(•) De belasting bedraagt 17,25 pCt. sedert 21 Januari 1939. (Wet van 18 Januari 1939)
III. - NOTEERINGEN, RENDEMENTEN EN INDEXCIJFERS VAN DE VOORNAAMSTE OBLIGATIETYPEN.
16 OBLIGATIES
TOONAANGEVENDE TYPEN
Koers AAN HET BEGIN DER MAAND Geftnific: Schuld 4%
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni Juli
94,30 92,45 90,20 90,05 88,15 87,25 86,75 89,89,37 88,80 88,75 87,60 86,50 85,25 85,25 84,-
II Koloniale Schuld 1936 4% 89,50 90,84,55 87,84,83,25 85,50 85,84,35 84,82,83,81,25 82,82,90 81,50
van maatschappijen Allerlei typen
Opbrenst (t. o. v. den koers alleen)
III IV NijverProvinc., steden en heidsgemeenten ondernem. 4% 4 Y2 % 91,85 93,78 88,24 89,09 86,76 85,78 82,86 87,38 86,52 85,36 85,61 85,08 83,08 81,19 83,57 82,25
II Geanific. Schuld 4%
Koloniale Schuld 1936 4 (x,
4,24 4,33 4,43 4,44 4,54 4,58 4,61 4,49 4,48 4,52 4,51 4,57 4,62 4,69 4,69 4,76
96,32 99,28 95,20 96,92 95,14 93,88,72 96,29 95,26 94,23 92,03 90,49 86,43 85,87 90,30 88,66
N. B. - Voor de samenstelling : zie Maartnummer 1939, op
7-7
4,47 4,44 4,73 4,60 4,76 4,80 4,68 4,71 4,74 4,75 4,88 4,82 4,92 4,88 4,83 4,91
blz. 187.
oiH
IV Indexe. III Nijver- Gemiddeld Gemiddelde gemiddelde Provinc., netto beursbenrsw. steden en heidewaarde 3-1-1938 gemeenten ondernem. rendement = 100 4 y2 % 4% 4,35 4,27 4,64 4,49 4,61 4,66 4,83 4,58 4,62 4,69 4,67 4,70 4,81 4,93 4,79 4,86
4,67 4,53 4,73 4,64 4,73 4,84 5,07 4,67 4,72 4,78 4,89 4,97' 5,21 5,24 4,98 5,08
4,75 4,68 4,82 4,76 4,79 4,88 5,08 4,77 4,83 4,87 4,99 5,03 5,24 5,26 5,11 5,17
98,34 99,78 96,72 97,98 96,93 95,34 91,70 97,54 96,40 95,03 94,49 93,54 89,90 89,69 92,19 91,15
97 99 96 97 96 94 91 96 95 94 93 92 89 89 91 90
IV. - UITGIFTEN VAN DE BELGISCHE EN CONGOLEESCHE N'IJVERHEIDSEN HANDELSVENNOOTSCHAPPEN. a) Retrospectief overzicht (duizenden franken). OPRICHTINGEN VAN VENNOOTSCHAPPEN
TIJDVAK
naamlooze en commanditaire op aandeelen
personenvennootschappen met beperkte aansprake ij kheid
KAMTAALSVERHOOGINGEN (Naamlooze vennootschappen) (oommandit. vennootschappen op aandeelen) (personenvennootsch. met beperkte aansprak.)
Gestort bedrag Nominale verhooging. op nomin. waarde
Aantal
Nominaal bedrag
Gestort bedrag op nomin. waarde
Aantal
Nominaal bedrag
Gestort bedrag op nomm. waarde
Aantal
1937 1938
452 367
350.879 243.321
284.968 210.138
937 1.263
327.861 331.881
316.285 324.532
473 321
1938 5 eerste maanden 1939 5 eerste maanden
161 140
112.871 110.643
97.215 95.481
490 568
125.352 114.551
122.296 110.788
161 120
683.293 428.062
678.530 279.709
258.466 179.153
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
37 38 29 40 37 14 28 30 23 34 28 32 32 18 30
15.300 27.191 15.370 23.393 30.797 2.790 16.110 11.606 22.980 22.774 26.035 17.029 19.145 27.415 21.019
14.176 20.951 11.896 18.524 25.654 2.593 15.398 10.246 18.664 21.844 21.335 14.273 17.458 24.190
118 108 83 62 81 70 90 96 104 270 121 86 133 118 100
25.060 34.459 20.931 17.145 19.098 31.587 19.517 22.893 30.123 66.166 31.059 20.549 21.185 23.518 18.240
23.758 33.717 20.235 15.744 18.208 31.208 19.232 22.673 29.558 65.613 29.029 20.303 20.651 23.148 17.657
35 45 33 21 26 14 15 16 19 49 26 16 25 20 34
70.209 134.302 95.898 65.863 107.423 109.775 262.210 39.090 119.380 219.946
86.511 376.866 61.115 79.746 134.319 80.174 75.466 27.983 67.362 210.797 40.572 8.412 49.390 110.317 71.018
78.655 365.920 59.701 51.196 131.158 74.849 72.586 27.586 62.141 199.958 36.706 7.590 42.638 57.691 65.178
18.225
OBLIGATIE-UITGIFTEN TIJDVAK
Gezantenlijke uitgiften
Nominaal
102.226
UITGIFTErninialir (1)
Inbreng in natura (2)
Inlijving van reserves ( 3)
UITGIFTEN bestemd voor aflossing van oude leeningen
Netto uitgiften (6)
400.495 6.375
721.690 572.606
2.331.933 808.173
2.370.828 152.500
1.098.628 540.503
6.375
241.332
489.827
--
176.476
96.043
74.600 --
258.466 179.153
4.000 2.000 375 ----------_--
30.034 74.598 34.693 43.992 28.582 31.360 60.555 26.665 47.533 92.597 32.236 22.135 38.154 53.718
42.757 318.097 30.586 18.200 118.314 72.495 19.125 22.590 44.375 25.447 12.801 3.350 24.692 8.760
--_88.000 -_10.000 --------
30:238
46.450
98.198 42.393 47.028 75.872 34.124 4.795 52.038 80.475 20.455 169.371 58.933 16.881 21.101 55.061 27.372
1938 5 eerste maanden 1939 5 eerste maanden
C•2 Ct. 0, ~ e q r, ..I •.4
6.498.215 2.321.769
t■ P. ,JI0.1
Nominaal bedrag
2.021.650 392.190 181.875 35.600
1N ~ .w
October
65.042
27.422 64.747 168.625
bedrag
1937 1938
i '0,
1.2.1 6V ...
November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
5.056.092 3.797.925 3.655.773 1.506.970 1.354.377 1.275.638
ANDERE STORTINGEN DAN IN GELD
Aantal
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September
Oud kapitaal
50.400 12.500 20.000 118.600 6.000 -34.500 49.215
2.000 -18.900 -3.200 12.500 3.000
177.271 451.018 117.416 238.884 190.214 114.551' 145.593 111.697 122.465 299.737 114.566 45.990 92.920 173.750 113.277
--
1.254.820, 675.594
(1) In de gestorte bedragen niet begrepen. (2) In de oprichtingen en kapitaalsverhoogingen begrepen. (3) In de kapitaalsverhoogingen begrepen. (4) In de kapitaalsverhoogingen en de obligatie-uitgiften begrepen. (5) Omvatten de volgestorte bedragen op aandeelen, de obligatie-uitgiften, de nitg1ftelpreraliin, verminderd met de stortingen andere dan In specie en de emissies tot terugbetaling van vroegere leeningen.
--62-
IV. - EMISSIES VAN DE BELGISCHE EN CONGOLEESCHE NLIVERHEIDS- EN HANDELSVENNOOTSCHAPPEN. b) Detail der uitgiften MEI 1939.
(duizenden franken).
Gestort bedrag op nomen. waarde
bedrag
leenin• gen
pen)
-
-
Kapitaalsverhoogingen
Nomin. vergroo. trog kapitaal
personenvennootschapp.met beperkte aansprakelij kheid
Oud
Aantal
bedrag
Gestort bedrag op nomen. waarde
(naamlooze) (commanditaire op eend.) (personeuvennootschapp. met beperkte aansprakelijkheid)
Bedrag
374 --
500
18.225 100
-
-
500 50 100 600 1.355 1 420 4.819 1.310 94 50 200 605 1.676 100 2.265 55 90 1.604 660 477 50 160 -
500 50 50 560 1.190 1.380 4.700 1.310 94 50 200 455 1.676 100 2.265 55 90 1.604 641 477 50 160 -
18.240
17.657 34
10.000 5.110 50 200 50 5.955 2.000 700 50.000 4.000 5.225 3.050 10.000 4.631 1.255 102.226
1.000 5.590 15 800 10 2.718 1.550 1.400 35.000 2.000 1.350 10.500 6.250 2.140 695 -
1.000 1.590 --15 800 10 2.518 1.550 1.400 35.000 2.000 1.350 1 3.000 10.500 6.250 500 695 -
71.018
65.178
1
3.000
- • -
-
- . 3.551 120 1.780 427 -- • 10 356 800 255 200 -.
-
-
-
-
-
7.499
500 550 1.017 1.205 3.503 1.255 94 138 234 972 80 2.187 30 1.474 528 415 50 135 14.367
-
(2) 1.000 590 400 10 1.044 1.050 1.400 35.000 2.000 100 3.000 7.500 1.228 -500 8.372
6.270 1 2.000 1.900 122 1.730 2.000 -
-
-
-
-
602 -
-
46.450 34
3.025 240 5.350 302 400 2.337 2.250 1 110 - ' 1.360 100 27.726
(1) Samenwerkende vennootschappen en credietvereenigingen : 8 opgericht met een minimumkapitaal van fr. 477.550; 5 ontbonden met een minimumkapitaal van fr. 152.500. (2) Voorafneming op Winst- en Verliesrekening.
2
2.852
1 - 111 -"9 111 MIT111 - 111' 11 1" 11111 1 111111 11
21.019
3.601 -2.950 6.140 1.055 25 100 1.200 135 800 25 820 250 250 -
RINGEN
Bedrag
1
30
3.651 2.950 6.140 2.253 25 500 1.500 210 1.200 25 900 500 250 -415 500 -
CV
TOTAAL
CV
1. Private banken 2. Verzekeringen 3. Financieel° inrichtingen 4. In- , uitvoer 5. Handel in metalen 6. Handel in kleerstoffen en meubel. 7. Handel in eetwaren 8. Diverse handel 9. Suikerfabrieken 10. Maalderijen 11. Bierbrouwerijen 12. Stokerijen 13. Andere voedingsnijverheden 14. Steengroeven 15. Kolenmijnen DL Mijnbouw 17. Gas 18. Electriciteit 19. Electrische constructie 20. H8tels, bioscopen, schouwburgen. 21. Drukkerijen, publiciteit 22. Textielbedrijf 23. Kunstmat. en ceramische mater 24. Metaalnijv., mechan. constructie. 25. Gebouwen, openbare werken 26. Papiernijverheden 27. Plantages en kolon. vennootsch. 28. Chemische nijverheden 29. Houtbewerkingsindustrie 30. Leerlooierijen, riemfabrieken 31. Automobielen 32. Glas- en kristalfabrieken 33. Spiegelgieterijen 34. Diverse nijverheden 35 . Spoorwegen 36 . Buurtspoorwegen 37. Scheepvaart, vliegwezen 38. Telegrafen, telefonen 39. Eleotrische tramwegen 40. Autobussen 41. Overige transportbedrijven 42. Diverse andere nijverheden
vánanárm-
Sl. amensme tingen
Lidaties iqu
Bedrag
KAPITAAL&
(naai:n.100re vennootsch.) (comm.venn. op aandeel.) (personen. vennootsch. ra. beperkte aansprakel.)
I
Aantal
Nomin.
ONTBINDINGEN VAN VENNOOTSCHAPPEN (1)
tavvy
bedrag
Gestort bedrag op nom. waarde
1131U13V
lul ugY
NOMill.
Uitgifte•Inbreng in natura pre mi en UITGIFTEN (in Oprichtingen van de gestorte vennootschappen bedrawaarvan ngieen t Nomin. conversie begre. Ourroarm-' " .
Inlijving van reserves (in de kapitaalsverhoogingen begrepen )
ANDERE 8":11t1INDEN DAN IN SPECIE
I
BEDRIJFSKLASSEN
personenvennootsch. met beperkte aansprakelijkheid
KAPITA.ALSVERHOOGINGEN
(naamlooze vennootschappen) (coramand. vennoot. op aand.) (personenvennootschappen met beperkte aansprakelijkhe d)
IrInvY
. naamlooze en commanditaire op aandeelgin
•
(1)
naamlooze en commanditaire op aandeelen
OPRICHTINGEN VAN VENNOOTSCHAPPEN
-
11
5.000 30.000 200 1.928 -
-
338 4.650 40.500 -
-
-
82.616
OPRICHTING. VAN VENNOOTEICH.
waarvan conversieleeningen
Gestort bedrag op nominale waarde
Nominale verhooging
Oudkapitaal
Aantal
Gestort bedrag op nominale waarde
Slum
KEDEIVEGICIPIMAITIVYSLITX
51srpeqreemmoN
l'euulmoN
Pnu'vY
2111Pul
preunaoN
tennv
Gestort bedrag op nominale waarde
DINGEN
ciagumemsuerang
personenvenn. met beperkte aansprakelijkheid
OBLIGATIEUITGIFTEN
Orrrem-
( i)s.mvsuin Sunny/
INDEELING
(Naamlooze vennootech.) (Comn~d.vennootsch. op aandeelen) (Personenvennootsch. met beperkte aansprakelijkheid)
gollyPrnbil
naamlooze en commanditaire op aandeelen
KAPITAALIIIVERHOOGINGEN
Urronrrnennwils (in de gestorte bedragen niet begrepen)
IV. - UITGIFTEN VAN DE BELGISCHE EN CONGOLEESOHE NIJVERHEIDSEN HANDELSVENNOOTSCHAPPEN. c) Ingedeeld naar de ligging en naar de belangrijkheid van het uitgegeven ot vernietigd kapitaal (duizenden /ranken). MEI 1939.
Bedrag
1 1. - Naar hun geografische ligging. België 30 21.019 18.225 99 17.940 17.357 32 92.226 64.768 58.928 1 1 België en buitenland. 300 300 Congo 2 10.000 6.250 6.250 TOTAAL... 30 21.019 18.225 100 18.240 17.657 34 102.226 71.018 65.178
2.
3.000
28.810 46.450 25.728 602 82.616 200 2.000 1.228 2.250 -
3.000
30.238 46.450 27.726 2.852 82.616
Naar de belangrijkheid van het uitgegeven of vernietigd kapitaal.
-
1 millioen en minder. 27 8.668
5.874 97 13.840 13.257 23 20.976 6.568 6.328 van t tot 5 millioen.. 2 6.351 6.351 3 4.400 4.400 9 28.700 21.950 16.350 1 van 5 tot 10 millioen. 1 6.000 6.000 1 2.550 7.500 7.500 van 10 tot 20 millioen 1 50.000 35.000 35.000 van 20 tot 50 millioen van 50 tot 100 mill... millioen en meer. 100 TOTAAL... 30 21.019 18.225 I00 18.240 17.657 34 102.226 71.018 65.178
(1) In
de oprichtingen
en
kap taa sverhoogingen
(2) In de kapitaalsverhoogingen begrepen.
1
14.331 14.157 1.750
3.000
1.500 10.356 602 2.066 2.450 17.370 2.250 10.550 7.500 35.000
70.000
30.238 46.450 27.726 2.852 82.816
3.000
begrepen.
V. - OVERHEIDSLEENINGEN EN LEENINGEN UITGEGEVEN DOOR INSTELLINGEN VAN OPENBAA2. NUT.
VI. - HYPOTHEEKINSCHRIJVINGEN (1).
BANEVERRIORTINGEN VAN HET GEMEENTEOREDIET
RROHIRTREEKSOHE LEBNINGEN
Voorschotten en terugbetalingen op leeningen toegestaan voor de betaling van :
VAN
TIJDVAK
PUBLIEKRECHTELIJKE LICHAMEN
(2)
In het buitenland
(duig. franken) 1937
6.955.000 2.534.875
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus... September.. October-. November.. December.. 1939 Januari.... Februari... Maart • April Mei
250.000 1.000.000 675.000
4)
50.000
Buitengewone uitgaven
• •
in België
1938
TIJDVAK
Uit rekening genomen
(millioenen) I Ned. G. 48 £5
1
--
(3)
Gewone uitgaven
Netto terugbetaald
Netto voorschotten
Netto terugbetaald
(duiz. frank.)
(duizenden franken)
1
Bedrag naar de gelalde ineehrijvinge. rechten berekend
451.491
205.369
200.606
206.350
699.505
258.243
231.272
237.796
61.551 73.431 65.249 62.110 65.551 67.847 63.467 36.289 52.109 60.431 29.424 43.892 46.030 33.182 36.735
21.313 13.877 11.448 19.830 17.636 19.274 26.997 17.849 11.470 79.389 26.897 19.221 27.098 15.771 11.211
22.293 21.639 16.789 23.093 18.628 20.145 22.348 13.619 11.426 17.451 24.142 25.173 22.699 45.992 27.813
9.749 5.296 6.973 6.092 15.840 25.848 18.015 36.747 38.898 28.864 28.237 17.517 9.724 10.356 8.152
1937 Maandgem... 1938 Maandgom...
211.092 232.768
1938 Maart April ..... Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
248.938 290.964 283.647 246.895 236.207 207 -.602 231.556 210.985 190.178 223.407 208.370 173.873 244.488 234.217 223.450
(1) Incl. de hernieuwingen aan het eind van het vijftiende jaar; deze beloopen ongeveer 1 Iet van het totaal; excl. de wettelijke hypotheken. • (2) Leeningen van Staat, Kolonie, provinciën en gemeenten, instellingen van openbaar nut, zooals de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen, de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen, de Nationale Maatschappij voor Watervoorziening, het Gemeentekrediet, enz. (3) In Juni 1938 heelt de Belgische Regeering een leening afgesloten groot 35 millioen Nederlandsche guldens in Schatkistbons op 3 maanden. Zij kan deze bons driemaal hernieuwen. (4)-Leening Stad Luik, kasbons op 2 jaar, groot 50 'millioen, 4,50 Pet, tot de prijs van 98,25 uitgegeven.
-64
=
RIJKSFINANCIËN. 1. -
OPBRENGST VAN DE BELASTINGEN (volgens het « Belgisch Staatsblad »). a) Ontvangsten zonder onderscheid van begrootingsjaar (die der gemeentelijke en provinciale opcentiemen niet inbegrepen) (millioenen franken,). Rechtstreeksche TIJDVAK
Globale ontvangsten Douanen en accijnzen
Registratierechten
belastingen
1937 1938 1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart •• April Mei
van het tijdvak
2.998 3.281
3.027 3.059
214 270 262 187 221 236 253 391 337 291 453 197 217 283 295
282 256 243 282 264 261 255 286 255 281 246 214 273 245 244
'
3.653 3.330
9.679 9.670
322 304 279 271 266 253 285 279 251 281 289 254 298 259 257
818 830 784 721 751 750 793 936 843 853 968 865 788 787 796
Globale gecumuleerde ontvangsten van Januari tot en met de aangeduide maand
2.410 3.240 4.024 4.745 5.496 6.248 7.039 7.975 8.817 9.670 968 1.633 2.419 3.206 4.002
•
b) Totale ontvangsten van de begrootings jaren 1938 en 1939 vóór 31 Mei 1939 geind (gemeentelijke en provinciale opcentiemen niet inbegrepen) (millioenen franken). Begrootingsjaar 1938 (2)
Geinde ontvangsten
I. Rechtstreeksche belastingen II. Douanen en accijnzen
1.544 1.297
waarvan douanen accijnzen waarvan registratie en overschrijvingen erfenissen zegel en gelijkgestelde taxes
•
Totaal
Verschil in vergelijking met de budgetaire ramingen
3.330
2.844 3.094 1.650 (1) 1.430
3.967
486 244 2.561
9.532
Juni 1939 Ontvangsten voor rekening van
Budgetaire ramingen
3.141 3.061
III. Registratie
Begrootingsjaar 1939
515 - 200 3.225
9.905 -.,....--......____ - 373
Gelnde ontvangsten
Budgetaire ramingen
begrootingsjaar begrootingsjaar 1938 1939 (2)
964 1.199
851 1.296
626 495
645 (1) 646
-
1.335
1.583
-
190 103 1.024
217 141 1.206
9.498
3.729
-
-
295 244 125 104
257 38 23 194
796
- 231
NOTA. - Het tijdperk van invordering der rechtetreeksche belastingen duurt langer dan het kalenderjaar; het indienen der verklaringen door den belastingsplichtige en het opmaken der rollen door het beheer, nemen inderdaad een zekeren tijd in beslag. Voor deze belastingsoort zijn de cijfers dus maar definitief na het afsluiten van het begrootingsjaar. (1) Accijnzen en bijzondere verbruikstaxes. (2) Het begrootingsjaar 1938 is geëindigd op 31 Maart 1939. De desbetreffende cijfers zijn niet onveranderlijk.
65 -
II. — DEIEMAANDELLIKSCHE TOESTAND VAN HET FONDS TOT DELGING DER STAATSSCHULD.
12e kwartaal 1938
3e kwartaal 1938
• 4° kwartaal 1938
1~ kwartaal 1939
Verrichtingen in speciën.
(millioenen franken). ONTVANGSTEN. Gewone dotaties voor de delging der geconsolideerde (gevestigde) schuld Niet aangewende excedenten van de dotatie van Amerikaansche 6 Y2 % te besteden aan het aanleggen van een productieve reserve (artikel 16 der wet van 24 Juli 1927) Geinde interesten en coupons Netto-opbrengst van de reserve van de 8 Y2 % Amerikaansche leening Cessie van stukken uit de portefeuille Cessie van stukken aangekocht krachtens artikel 24 van liet koninklijk besluit van 11 Mei 1935 Interesten op titels verkregen krachtens het koninklijk besluit van 11 Mei 1935 Cessie van titels verkregen krachtens art. 11, 2e lid, der wet van 23 Juli 1926 Interesten en amortisatie van de portefeuille der oude pensioenkassen (artikel 1 van de koninklijke besluiten nre 221 en 222 van 27 December 1935) Ontvangsten van het kwartaal ....
49
175
126
250 1' 2 5 2 218 21
317 3
3 4 19 164 11
4
13
8
26
376
389
438
. 531
758
174
171'
127
0,1 0,1 381
0,3 0,1 173 39
0,2 0,2 0,1 290 2
0,3 0,1 198
3
0,4 302
•
UITGAVEN. Kostprijs der stukken van de• geconsolideerde (gevestigde) schuld voor de delging ingekocht of terugbetaald Tiiiugbbtaling aan do Schatkist van een deel der dotatie aangaande geconverteerde Amerikaansche leeningen Kosten betreffende de delging der geconsolideerde (gevestigde) schuld Algemeene onkosten Kostprijs der stukken verkregen krachtens artikel 24 van het koninklijk besluit van 11 Mei 1935 Kostprijs der stukken aangekocht krachtens artikel 11, 20 lid, der wet van 23 Juli 1926 Storting in het Regularisatiefonds door afhoudingen van do opbrengst van 1938 Storting in de Schatkist van de netto-opbrengst der reserve van 6 Y2 % Amerikaansche in 1938 Storting in de Schatkist van do interesten en de amortisatie van de portefeuille der oude pensioenkassen Interestcoupons op stukken aangekocht door het Regularisatiefonds van do Rentenmarkt Kostprijs der titels verkregen voor de portefeuille
31 10
10 46
29
13 2
8 2
1.175
416
479
376
535
507
465
620
591
169
129
143
4.175
4.175
4.175
4.175
Nominaal kapitaal der stukken : a) tegen specie uitgegeven b) tegen niet afgestempelde Schatkistbons ingeruild
824 4.175
824 4.175
824 4.175
824 4.175
Beschikbaar saldo op het einde van het kwartaal
4.999 1
4.999
1
4:999 1
4:999 1.
Totaal der eerste uitgifte (artikel 2 der wet van 24 December 1927) Niet uitgegeven
5.000 5.000
6.000 5.000
6.000 6.000
6.000 5.000'
10.000
10.000
10 .000
10.000
94
115
120
117
269
269
289
269
1.001
1.012
1.001
1.012
1.046
1.041
1.040
1.034
335
335
335
336
Uitgaven van het kwartaal Batig saldo op het einde van het kwartaal
Verrichtingen in effecten
(millioenen franken). DELGING DER GECONSOLIDEERDE (GEVESTIGDE) SCHULD.
Nominaal kapitaal der stukken ingekocht of terugbetaald voor de delging gedurende het kwartaal. CONVERSIE DER VLOTTENDE SCHULD.
Bedrag der Schatkistbons omgezet in preferente aandeelen van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen tot op het einde van het kwartaal PREFERENTE AANDEELEN VAN DE NATIONALE MAATSCHAPPIJ ~BELGISCHE SPOORWEGEN
Nominaal kapitaal der aan hetDelgingsfonds afgegeven stukken (artikel 11 der wet van 23Juli 1926) EFFECTENPORTEFEUILLE OP HET EINDE VAN HET KWARTAAL.
Waarden aangekocht krachtens artikel 11, 2e lid, der wet van 23 Juli 1926 PORTEFEUILLE VAN DE RESERVE VAN DE 6 1% %AMERIKAANSOHE LEUNING OP HET EINDE VAN HET KWARTAAL.
Waarden aangekocht ter uitvoering van artikel 16 der wet van 24 Juli 1927 PORTEFEUILLE VAN HET REGULARISATIEFONDS VAN DE RENTENMARKT OP HET EINDE VAN HET KWARTAAL.
Waarden verkregen ter uitvoering van artikel 24 van het koninklijk besluit van 11 Mei 1935 PORTEFEUILLE VAN DE OUDE PENSIOENKAS OP HET EINDE VAN HET KWARTAAL.
Waarden gedeponeerd in het amortisatiefonds ter voldoening aan artikel 1 der koninklijke besluiten n"' 221 en 222 van 27 December 1935 DEPOSITO'S DOOR STICHTINGEN VOOR DE AFLEVERING VAN INSCHRIJVINGEN OP NAAM 4 %, 3• REEKS.
Waarden gedeponeerd in het amortisatiefonds krachtens het koninklijk besluit van 28 Maart 1936
— 66 --
nr 267
II. - DRIEMAANDELIJKSOHE TOESTAND VAN HET FONDS TOT DELGING DER STAATSSCHULD (vervolg). I Per 30 Juni 1938
Per30 Septemb. Per 31 Decemb. 1938 1938
Per 31 Maart 1939
Balans (duizenden frank
ACTIVA.
223.003 3.719 51.349 20.007 1.614 9 234.904
199.743 3.648 53.201 14.305 891 332 234.912
191.452 918 38.066 142 5 29 234.911
210.191 743 127.431 47.010 1 9 234.909
534.605 84.555
507.032 104.717
465.524 105.786
620.294 105.455
819.160
611.749
571.310
725.749
183.968 51.349 234.347 13.264 29.437
182.952 53.201 238.842 14.606 13.117
152.756 38.066 239.238 25.063 8.128
102.304 127.431 234.397 35.297 26.405
Niet aangewend deel van de netto-opbrengst der uitgiften van preferente aandeelen van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen Vrijwillige bijdragen
64.083 4.104
64.083 4.104
54.083 4.104
64.083 4.104
Excedent der inkomsten op de lasten
68.187 48.609
68.187 50.844
58.187 49.872
58.187 51.728
106.796
109.031
108.059
109.915
619.160
611.749
671.310
725.749
119 333
Banken, postohèquerekening en kas Tijdelijke beleggingen in buitenlandsche deviezen Delgingsreserve aangelegd bij buitenlandsche bankiers Terugbetaling van bij uitloting aflosbare titels, om te slaan Nog te innen vervallen dotaties Betalingsordonnantiën in portefeuille Te innen voorgeschoten interesten
Te innen voorgeschoten belastingen en kosten Beleggingen der reserve van de 6 Y2 % Amerikaansche leening Effectenportefeuille (tegen kostprijs) Totaal activa...
PASSIVA. Saldi van aan de delging te besteden dotaties: a) in Belgische franken b) in deviezen Reserve van de 6 y2 % Amerikaansche leening Regularisatiefonds van de Rentenmarkt Opbrengst van de portefeuille van de oude pensioenkassen Beschikbaar saldo :
Totaal passiva...
Winst- en verliesrekening (duizenden franken). DEBET. Beheerkosten Kosten in verband met de delging Interest coupons op titels aangekocht krachtens artikel 11, 2 0 lid, der wet van 23 Juli 1926
--
Excedent der inkomsten op de lasten voor het kwartaal
--
111
102
95
127
311
152
--
238 Totaal...
413 2.234
724
-
971
452 1.856
971
2.308
971
-
--
288
2.847
46 192
2.647 --
238
2.647
971
2.308
48.609
60.843
49.872
51.728
CREDIT. Geinde interesten en coupons Excedent der lasten op de inkomsten voor het kwartaal Totaal... Batig saldo op het einde van . het kwartaal
--
2.308
.
-
-
HET INKOMEN EN - HET SPAREN. 1. -
RENDEMENT DER BELGISCHE NAAMLOOZE VENNOOTSCHAPPEN. a) Mei 1939. AANTAL VENNOOTSCHAPPEN
NETTO RESULTAAT
Gestort kapitaal
Reserves winst
RUBRIEKEN
verlies
Uitgekeerde bruto winst
Obligatie. schuld (2)
Bruto obligatie. coupons (1)
met winst met verlies
getelde'
(du 'zenden franken)
A. - Vennootschappen met hoofdbedrijf in België. Ia Particuliere banken lb Banken van openbaar nut 2. Verzekeringen 3. Financieel° inrichtingen 4. Invoer, uitvoer 6. Handel in metalen 6. Handel in kleersi. en meubel 7. Handel in eetwaren 8. Diverse handel 9. Suikerfabrieken 10. Maalderijen 11. Bierbrouwerijen 12. Stokerijen 13. Andere voedingsnijverheden 14. Steengroeven 16. Kolenmijnen 16. Mijnbouw 17. Gas 18. Eleotriciteit 19. Electrische constructie 20. Hotels, bioscopen, schouwb 21. Drukkerijen, publiciteit 22. Textielnijverbeid 23. Kunst- en oer. bouwstoffen 24. Metaaln. en meehan. constr 25. Gebouw (openb. werken) 26. Papiernijverheden 28. Chemische nijverheden 29. Houtnijverheden 30. Leerlooier. en riemfabrieken 31. Automobielen 32. Glasblazerijen en kristalfabr 33. Spiegelgieterijen 34. Diverse nijverheden 35. Spoorwegen 38. Buurtspoorwegen 37. Scheepvaart en vliegwezen.. 38. Telegrafen, telefonen 39. Electrische tramwegen 40. Autobussen 41. Andere vervoerondernem 42. Diverse andere nijverheden TOTAAL...
9 -
40 159 14 6 35 32 240 3 23 4 33 20 23 4 3 14 17 32 28 67 29 58 33 5 47 16 14 2 5
-
-
34 121 12 5 27 20 164 3 17 3 21 13 14 4 3 14 13 23 17 46 18 41 25 4 39 11 10
26 1 2 2 18 7 1.186
843
3.994
144
2.359
141.792 6 98.078 38 2.229.012 2.827.437 20.715 - - 7.115 2 1 4.595 - - 1.303 36.784 28.951 8 38.631 - - 3.488 12 246.992 7.770 76
33.127 308.443 1.176 364 3.398 2.041 23.229
180 8.680 67 22 370 2.630 5.031
24.084 258.710 495 154 2.024 1.419 8.870
406 16.080 54 2.743 5.446 59.671 8.503 6.405 182.147 34.839 1.582 1.541 17.316 9.056 14.975 3.585 3.837 63.395 307 981
62.370 7.997 765 25.595
11 4
606.198 145.598 11.986 46.280 387 9.000 21.515 233.667 2.200 -- 817 3.869 72.000 2.297 18.250 4.975 16.700 9.806 -- 1.457
343
7.608.062 4.384.758
4 9 11 21 11 17 8 8
5 4 2 2 38 2 6
.
41.600
2.550 1.128 22.400 71.291 10.550 465 .2.677 50.942 49.141 35.714 866.507 278.871 147.015 - - 24.583 3.326 59.065 784.083 292.139 112.816 180.400 10.197 25.148 28.982 8.200 203.166 407.266 31.882 185.287 58.966 195.683 23.150 54.402 40.250 27.872 547.373 108.198 19.114 - - 2.593 31.290 2.286 5.400 - - 4.172 667 117.815
6 1 12 7 9
3 74 2 1 20 1 2 2 7 3
110 4
9.609
3
6
111
230 143 3.404 300 27.313
-
327 606 1.584 4.639 2.062 1.325 645 13 1.523 644 3.372 848 50
1.056
75.632
3.140
2 1.175
1.059
4.272
176 12.990 670 4.284 53.029 701 5.426 158.242 29.083 684 1.109 11.260 8.900 10.303 1.845 2.160 45.232 30 341
190 4.117
513
7.260 3.839 1.153 44
2 .139 170
6.130 3.943 397 28
917.775
80.305
730.278
212 -
11 216
106.953
5.132
25 .430 1.445
1.145 84
8.636 1.801 49.091
471 99 2.284
45.251 6.897 701 22.351
10.151 1 ..300
3 0.000
6.250
-
281
337
-
20
5 .082 2.109
-
254 63
23.813
1.191
4.275
123
37
2
370.645
16.843
25.000
1.125
-
B. - Vennootschappen met hoofdbedrijf in Congo. 1. Bank, financ. vennootschap. 2. Handelsvennootschappen 3. Nijverheidsvennootschappen. 4. Landbouwvennootschappen. 5. Openbare diensten TOTAAL...
1
12.000
856
445
372
2 4
3
1 1
12.215 12.699
54 2.606
1.050
156 31
730
7
5
2
36.914
3.516
1.495
187
1.102
25.000
1.125
2 331 48
C. - Vennootschappen met hoofdbedrijf in het buitenland 1. Eleotriciteit 2. Spoorwegen 3. Tramwegen 4. Plant. en kolon. vennootsch 5. Diverse vennootschappen TOTAAL... Algemeen totaal...
979 28.093 --68.327
--1.243 -3.290
850 12.717 --60.921
32 6.921 1.209
292.665
97.399
4.533
74.488
8.162
381
805.868
403.807
18.349
2
1
1
3
2
1
19
14
5
25
19
6 1.299.203
1.218
867
---
1.124 13.432 -105.110 613.333 72.000 19.365 ._ -169.314 600.438
2
351 8.944.179 4.680.939 1.016.669
TOTAAL...
Coupons van buitenlandsche Staateleeningen
85.025
(duizenden franken) 33.425 12.160 34.770
(1) Daarenboven is er gedurende de maand April betaald : Coupons van binnenlandsohe Staatsleeningen Coupons van leeningen van de Kolonie Coupons van provinciën en gemeenten Coupons van verscheidene leeningen
80.355 38.735
De getelde leerlingen slaan op andere vennootschappen dan deze opgegeven in de vorige kolommen.
- 68 -
I. - RENDEMENT DER BELGISCHE NAAMLOOZE VENNOOTSCHAPPEN (vervolg). b) Retrospectief overzicht. NETTO RESULTAAT
AANTAL VENNOOTSCHAPPEN Gestort kapitaal
Uitgekeerde bruto-winst
Reserves winst
TIJDVAK met winst
getelde
verlies
Obligati• coupons
Obligatieschuld (1)
(bruto)
met verlies
(Duizenden (ranken)
Jaar 1938
7.611 7.694
5.887 5.879
1.724 1.815
45.890.185 48.321.151
17.761.760 17.837.626
5.289.888 6.179.386
489.276 435.372
3.787.107 4.296.989
9.223.488 8.134.058
478.458 384.070
1938 5 eerste maanden 1939 5 eerste maanden
4.493 4.497
3.505 3 237
988 1.260
23.462.606 24.433.845
9.863.619 9.595.842
2.990.194 2.505.844
155.383 245.973
2.115.769 1.919.041
3.510.970 3.437.025
170.259 155.290
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April
1.332 1.685 1.179 615 418 170 238 539 285 288 115 187 1.298 1.679 1.218
1.042 1.300 914 457 330 125 172 404 207 211 95 145 947 1.183 867
290 385 285 158 88 45 66 135 58 75 20 42 351 496 351
4.853.781 8.238.525 8.774.632 3.108.811 5.924.694 1.168.178 887.013 4.448.324 4.307.131 3.206.246 945.378 619.122 5.143.110 8.792.056 8.944.179
2.372.517 2.342.647 4.707.102 724.821 1.889.757 343.321 338.430 1.218.677 2.175.520 1.133.301 241.946 113.121 2.549.165 2.010.671 4.680.939
657.439 986.362 1.126.265 349.444 988.934 99.087 99.188 524.528 645.802 306.146 126.774 42.032 505.073 815.296 1.016.669
35.159 56.700 53.121 31.433 45.700 12.180 12.968 68.168 13.761 28.479 4.341 19.707 45.435 91.459 85.025
504.800 652.481 844.914 238.992 846.614 68.757 65.034 355.354 462.563 232.467 77.723 26.279 389.062 620.109 805.868
499.388 1.023.080 383.850 684.370 979.321 494.033 458.104 1.007.432 381.990 637.836 980.310 567.252 456.287 1.029.369 403.807
24.852 45.322 18.078 33.293 43.497 22.256 21.984 43.252 17.896 31.633 45.922 25.659 22.048 43.312 18.349
Jaar 1937
Mei
(li Vocj de maandeltjksche resultaten, slaan kolommen.
de getelde leentngen op andere vennootschappen dan deze opgegeven In
de vorige
II. - ALGEMEENE SPAAR- EN LIJPRENTEILAS. a) Inlagen op persoonlijke spaarboekjes (1) (duizenden franken).
Inlagen
TIJDVAK
Saldi
Uitbetalingen
Tegoed der inleggers
Aantal spaarboekjes
op het einde van
op het eind
het tijdvak (2) 3.501.365 3.331.391
1937 1938
700.702
2.800.663 3.496.925
-- 165.534
12.489.170 12.670.569
van'tjaar 5.844.595
12.671.304 -7.162 277.883 270.721 1938 April 12.497.884 -- 173.420 428.875 255.455 . Mei 12.485.036 -- 12.848 258.729 245.881 . Juni 12.530.277 45.241 237.882 283.123 Juli 12.545.255 14.978 237.395 252.373 Augustus 12.158.224 -- 387.031 544.487 157.456 September 12.222.394 64.170 328.208 392.378 October 12.317.866 95.272 188.739 284.011 November 12.323.636 5.970 243.383 249.353 December 12.787.841 117.282 200.562 317.844 1939 Januari 12.779.731 -8.110 215.326 207.216 Februari 12.556.840 -212.891 406.173 193.282 Maart 12.256.128 (3) -- 309.030 (3) 439.986 (3) 130.966 (3) April 12.263.589(3) 7.461(3) 213.000(3) 220.461 (3) Mei 12.334.390(3) 70.801 (3) 186.768 (3) 257.569(3) Juni • (1) Deze cijfers geven enkel de bewegingen van het sparen aan. (2) De tegoeden van de jaren 1937 en 1938 omvatten de gekapitaliseerde renten van het dienstjaar. (3) Benaderingscijfers.
b) Stortingen ingeschreven op de rekeningen der aangeslotenen ter Ligrentekas (duizenden franken).
TIJDVAK
1937 1938 1938 Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November Demeniber 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni (1) Benaderingscijfers.
HANDARBEIDERS en vrije stortingen, buiten het raam van de verplichte verzekeringswetten (wetten van 16 Maart 1865 en 15 December 1937) 298.675 317.907 28.914 26.359 27.875 27.831 27.031 24.399 25.398 25.367 25.500 26.837 25.582 28.814 27.272 25.681 (1) 27.379(1)
BEDIENDEN (wetten van 10 Maart 1925 en 18 Juni 1930)
44.386 48.116 3.839 3.845 4.810 4.093 3.898 3.886 3.867 3.840 3.795 4.148 3.972 4.323 3.781 3.782(1) 4.148 (1)
MIJNWERKERS (wetten bij koninklijk besluit van 25 Augustus 1937 samengeordend)
Totaal
14.241 18.114
357.302 384.137
4.487
99.929
4.514
95.652
4.575
92.342
4.538
96.214
4.977 (1) 6.490(1)
w III. — DRIEMAANDELIJKSCH LOONINDEXCIJFER. (Basis : loongemiddelden van 1933 = 100.)
Kunstwerk en gevoelige instru menten
Fabrie ken
Papier Tabak
Hout en meu belen
Samen
Bouwnijverheid en open bare werken
Textlelnilverheden Vlas, katoen, hennep en jute
Voedingsnijverheden
Chemische nijverheden
Gla snijverheden
Aardewerkfabrieken • steen ba kkerijen
97 97 103 104 110 112 115 113 113 113 113
Samen
Gieterijen, machinebouw en metaa l-
106 109 112 114 119 121 121 121 121 121 120
bouw
Niet-ijzerhoudende metalen
IJzerin dustrie
bewer king
Groe ven, c em entfabrieken, marm er-
Cokesovens
Metaalnijverheden
ispalasas p ing
TIJDVAK
ALGE MEEN IN D EXC IJ FER
INDEXCIJFER PER BEDRIJFSKLASSE , 1.,
Vervoer t.: •C C
----
.
a e B
t›. .
0
rt>
p;
g) 0 •—•
41
1.
0 . .
r-.... 07
S
03
ce
INDEXCIJFERS der gemiddelde uurloonen per nijverheidsgroep Nijverheden van
.2 (4
IS E
en
•0 e 0 e w 00 fn.
d
d
CS
A. 4:
.0 e ..
'' 52
a) Indexcijfer van het gemiddeld uurloon. 1936 October December 1937 Maart Juni September December 1938 Maart Juni September December 1939 Maart
02 03 06 09 13 15 16 16 17 18 18
106 108 111 114 118 121 123 123 123 126 123
98 97 102 104 108 108 112 111 108 114 110
111 114 116 125 129 129 130 132 132 135 133
103 105 109 113 118 119 121 121 121 122 122
100 100 101 108 112 115 110 109 110 114 114
100 100 104 105 106 108 112 112 110 113 111
103 104 107 109 112 114 115 116 117 118 116
99 101 103 105 106 108 108 109 109 109 109
101 103 104 105 107 109 111 112 112 114 117
97 97 100 100 107 108 110 110 111 112 114
99 100 102 102 107 109 111 111 111 113 116
100 10] 103 106 108 111 112 112 114 115 115
96 96 99 101 102 105 106 108 109 108 109
105 108 109 112 113 115 116 115 115 117 117
109 109 108 104 108 109 113 112 113 113 111
107 122 115 115 116
101 100 102 104 106 108 108 109 110 111 109
100 97 101 105 109 114 117 115 115 112 113
114 117 121 122 122 130 127 125 125 125 124
102 101 97 105 107 113 110 109 115 115 116
105 104 101 108 110 116 113 112 115 117 118
101 102 102 106 107 110 111 111 111 114 115
103 105 108 111 114 117 118 118 118 119 119
100 100 103 104 107 109 111 111 110 112 112
"t"
b) Indexcijfer der konen van geschoolde of gespecialiseerde werklieden.
5 0
0. 1936 October December 1937 Maart Juni September December 1938 Maart Juni September December 1939 Maart
04 05 08 11 15 17 18 18 18 20 20
105 105 108 112 115 117 116 114 114 117 115
101 100 104 105 111 113 114 114 116 118 114
111 113 117 127 136 133 132 136 145 142 140
104 108 111 113 117 120 120 120 120 120 119
101 102 107 109 115 117 120 117 115 115 116
105 107 111 116 123 123 124 124 127 126 125
96 96 99 102 104 106 107 106 106 108 109
99 101 106 107 109 106 112 110 111 113 110
103 103 106 109 111 114 114 116 116 117 115
99 101 101 103 106 106 106 107 107 108 107
105 108 109 110 112 115 116 116 115 117 120
95 96 95 96 101 102 104 105 104 106 109
100 102 102 103 107 109 110 111 110 111 115
100 101 103 106 108 110 111 113 114 115 115
101 101 106 106 107 111 111 112 115 114 112
102 102 106 110 112 114 116 114 115 116 116
109 110 110 109 113 115 115 115 116 115 115
108 124 127 127 126
101 101 103 104 106 105 106 107 108 108 109
95 97 97 98 102 110 112 110 110 110 111
119 120 120 122 126 128 125 127 128 129 126
99 101 102 106 107 111 112 112 112 113 114
06 07 11 14 18 19 20 20 21 21 22
105 105 108 112 115 117 116 114 114 116 116
96 96 99 101 106 108 110 107 107 110 108
117 120 123 141 147 140 142 145 151 143 142
108 111 114 116 121 123 123 122 122 123 121
104 105 109
109
114 117 120 118 118 119 119
109 111 115 122 127 126 128 128 131 128 128
103 102 105 114 116 112 116 118 118 112 112
111 113 119 119 117 113 118 116 119 119 116
108 109 113 116 119 122 122 123 124 125 123
100 103 104 106 108 109 109 109 108 110 109
102 105 106 106 108 111 113 112 113 115 120
102 103 105 106 109 111 111 112 111 112 113
102 104 105 106 108 111 112 112 112 114 116
• 102 100 103 100 108 ' 103 109 103 112 107 114 107 115 109 116 109 118 110 118 110 119 112
101 108 110 112 115 116 118 116 117 121 120
108 110 109 108 113 116 115 115 116 116 116
100 101 103 105 107 109 111 111 111 112 112
SCHOMMELING volgens regime (2)
c) Indexcijfer der bonen van werklieden zonder vak of zonder specialiseering. 1936 October December 1937 Maart Juni September December • 1938 Maart Juni September December 1939 Maart
102 104 108 110 115 117 118 117 119 120 118
106 122 115 115 116
105 104 105 108 110 110 114 114 116 114 114
113 115 121 122 127 134 136 133 134 133 133
120 120 126 123 125 128 123 124 124 126 133
104 105 107 102 103 115 116 114 115 118 119
I 103 104 109 112 115 117 119 119 119 120 119
II III 101 100 103 101 104 102 106 103 110 104 112 106 114 107 113 108 113 108 114 109 115 109
(1) Wij beschikken niet over gegevens voor de berekening van de indexciters der bonen van de geschoolde en ongeschoolde arbeiders van de spoorwegen. Alleen het gemiddeld loon in ons bekend. (2) Regime I : schommelingen volgens het indexcijfer van de kleinhandelsprijzen of barema's van de verkoopprijzen. Regime II : paritaire commissies of andere verzoeningsorganismen. Regime 1/1 : individneele beslissingen van werkgevers of vraag en aanbod.
LOOP DER ZAKEN.
35
I. - BEDRIJVIGHEID VAN DE VERREKENKAMERS. LIQUIDATIEKAS VAN DE BEURS VAN BRUSSEL
VERREKENKAMERS Omloopssnelheid van het geld Aantal Verrekende in de Aantal Verrekende Aantal banken kamers verrekende kapitalen verrekende kapitalen (millioenen (millioenen stuks op het eind stuks (duizenden) franken) v. h. tijdv. (duizenden)i franken) (3)
TIJDVAK
TERPAIJN
CONTANT
BRUSSEL
BRUSSEL EN PROVINCIE
Aantal zittingen
Geliquid. Geliquid. Aantal bedrag deelnemers bedrag op het eind (millioenen (millioenen franken) v. h. tijdv. franken) (1) ( 1)
1937 Maandgemiddelde 1938 Máandgemiddelde
38(2) 38 (2)
343 332
31.057 32.201
167 164
22.648 24.275
5,45 6,56
20 21
320(2) 305 (2)
1938 April Mei Juni
38 38
327 354 336
30.386 42.960 32.489
160 180 166
22.507 33.535 25.315
7,17
19 20 21
320 320 320
1.152 513
174 82
558 723 396
79 139 79
376 67 320 19 161 21.596 330 28.850 Juli 38 363 68 22 300 161 328 31.781 24.620 38 Augustus 386 86 24.430 7,36 22 300 320 157 38 34.021 September 94 305 647 21 162 28.471 38 334 36.304 October 54 305 19 409 26.223 157 19.469 38 320 November 47 405 6,37 21 305 22.346 344 30.484 169 38 December 46 409 21 305 28.298 166 20.949 331 38 1939 Januari 46 332 19 305 147 19.039 300 25.700 38 Februari 79 305 617 345 28.302 23 170 6,50 38.907 38 Maart 49 361 18 305 314 32.919 153 24.757 38 April 40 305 351 24.691 20 331 31.921 162 38 Mei 34 304 22 305 25.742 330 33.174 159 38 Juni (1, In dit bedrag zijn de aankoopen ot de verkoopen maar één maal geteld. (2) Op 31 December. (3) Verhouding van het totaal bedrag der in den loop van het aangeduide kwartaal verrekende bedragen tot het saldo, per eind trimester, der deposito-rekeningen op zicht dn op minder dan 30 dagen. II. -
POSTCHEQUE- EN GIROVERKEER
36
(millioenen franken).
TIJDVAK
Aantal rekeningen op 't einde van het tijdvak
Globaal tegoed (daggenádBelde)
CREDIT
DEBET Algemeens
Stortingen
Giro's
Cheques en diversen
Giro's
beweging
Verrichtingen zonder gebruik van sfecie
Omloopssnelheid (2)
0o
1937 Maandgemiddelde. (1)412.126 1938 Maandgemiddelde. (1)433.553
3.666 3.594
4.925 5.041
12.393 12.494
4.900 5.016
12.409 12.508
34.627 35.060
89,0 89,0
4,72 4,80
419.240 421.161 421.680 423.292 424.609 426.460 428.217 430.560 433.553 437.067 439.587 441.743 442.776 443.009 443.620
3.686 3.526 3.396 3.516 3.548 3.484 3.504 3.621 3.654 4.006 3.964 3.888 4.003 3.940 3.746
4.900 5.066 4.467 5.130 4.652 5.492 5.990 4.511 5.297 5.193 4.021 4.952 5.192 4.548 4.642
12.280 12.600 11.284 12.009 11.866 13.044 14.215 11.763 12.921 13.742 11.541 13.025 13.721 12.633 12.504
4.947 5.284 4.415 4.809 4.715 5.813 5.829 4.471 4.833 5.106 4.133 4.875 5.269 4.656 4.597
12.293 12.630 11.292 12.014 11.874 13.055 14.208 11.783 12.941 13.755 11.553 13.045 13.737 12.637 12.513
34.420 35.580 31.459 33.962 33.107 37.404 40.242 32.528 35.993 37.797 31.249 35.896 37.919 34.474 34.259
88,3 88,5 88,2 87,9 90,2 93,8 87,9 88,3 88,5 88,7 89,0 87,7 88,5 89,4 89,3
.. 4,68 5,08 4,63 4,78 4,50 5,21 5,50 4,68 4,50 4,53 4,12 4,27 4,95 4,39 4,39
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
(1) Op 31 December. (2) Verhouding per type-maand van 25 dagen, van den debetomzet tot het gemiddeld dageWksch tegoed.
III. -
Bron :
Arbeidsblad. TIJDVAK
1937 1938 1938 Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April
GEVAARLIJKE OF HINDERLIJKE INRICHTINGEN. Aanvragen om vergunning.
Voor het Rijk
Brabant
Antwerpen
4.272 3.744
1.135
722
976
104
326 314 947 367 383 329 336 277 .276 248 249 258 231 334 323
84 91 67 100 78 82 85 80 81 62
44
18 80 50 73 100
67 77 66 62 69 65 52 42 59 59 42 38 39 45
Limburg
OostWestVlaanderen Vlaanderen
37
Henegouwen
Namen
Luxemburg
413
Luik
92 100
786 378
480 408
412
151 114
42 28
451 584
4 9 4 9 17 14 7 3 13 9 1 12 12 16 3
21 40 66 48 47 21 16 17 31 8 27 25 25 47 31
41 32 35 42 44 51 34 26 21 23 23 35 27 43 38
43 26 39 43 34 56 70 39 35 44 17 19 27 61 45
16 6 10 29 22 6 10 14 7 5 10 4 9 11 2
4 4
69
71 -
3 5 3 2 1 2 4 3 3
6 2
40 49 47 74 37
47 46 44 34 36 38
40 38 57
IV. - VERHOUDING VAN DE ONBETAALDE TOT DE DOOR DE NATIONALE BANK VAN BELGIE TER INCASSEERING AANGEBODEN WISSELS. .AANTAL DER
BEDRAG DER
TIJDVAK Aangeboden wissels Onbetaalde wissels
%
Aangeboden wissels Onbetaalde wissels (duizenden franken)
1937 1938
1.117.161 1.473.634
69.857 100.453
6,25 6,82
4.644.274 8.145.032
99.390 157.898
2,14 1,94
April
98.388 121.741 138.333 155.249 141.215 121.944 121.865 152.369 128.356 113.350 80.260 72.894 96.952 117.728
6.275 7.534 8.763 9.667 9.353 7.950 11.417 10.462 7.950 8.406 6.934 5.704 7.470 9.226
6,38 6,19 6,33 6,22 6,62 6,52 9,37 6,87 6,19 7,42 7,39 7,83 7,70 7,84
Mei
127.107
9.305
491.348 516.979 667.163 1.005.813 978.256 807.139 554.951 877.433 849.872 674.074 379.226 296.515 629.823 893.051
7,32
1.124.731
8.775 10.473 14.287 16.768 15.194 11.972 19.701 17.178 13.569 12.114 8.810 7.828 14.042 19.598
1,79 2,03 2,14 1,67 1,55 1,48 3,55 1,96 1,60 1,80 2,32 2,84 2.23 2,19
21.386
1,90
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari
Maart
V. - FAILLISSEMENTEN, BEKRACHTIGDE ACCOORDEN TOT VOORKOMING VAN FAILLISSEMENT, ZAKEN ONDER GECONTROLEERD BEHEER. GEPUBLICEERD IN DEN « IVIONITEUR DU COMMERCE BELGE ». a) Retrospectief overzicht. Aecoorden tot voorkoming van faillissement
Uitgesproken faillissementen TIJDVAK (13 weken)
Eerste tijdvak Tweede tijdvak Derde tijdvak Vierde tijdvak Totaal
1937
1938
1939
1937
1938
165 138 111 146
180 145 118 179
175
207
39 23 17 29
29 35 23 44
560
622
108
131
Zaken onder gecontroleerd beheer
1939
1937
43
11
.
1938
1939
43
b) Gedetailleerde opgave per bedrijfsgroep.
JUNI 1939.
AANTAL FAILLISSEMENTEN
ACCOORDEN TOT VOORKOMING VAN FAILLISSEMENT
GROEP
èiii
yam'
ÁS
z
0-•
A. Handelsverrichtingen Bankzaken en financieele ver. richtingen C. Nijverheden D. Vennootschappen wier hoofdbedrijf in Congo gelegen is Totaal...,
56 •
4
3 4
63
(/2
1 1 3.
4
5
ri> 0•>
2
2
65
__ 1
1 __
5 8
3
3
78
-72-
14
3
o
4
JI14
4)
2
18 1
14
2
1
17
PRIJZEN. 1. -
.
INDEXCIJFERS DER GROOTHANDELSPRIJZEN.
a) Officieel indexcijfer in België. — Algemeen indexcijfer en per bedrijfsgroep. Basis : April 1914 = 100. Bron : Ministerie van Economische Zaken., Middenstand en Landbouw.
TIJDVAK
Algemeen Voedings-
indexcijfer producten
Brandstoffen
Teer en derivat.
Producten Petroleum Producten Producten der der der en metaalaardwerkglasbedrijven bedrijven bedrijven
ScheikunKunstdige .Vetstoffen producten meststoffen -
Aantal producten
125'
16
4
3
15
7
9
2
12
4
1937 Maandgemiddelde. 1938 Maandgemiddelde.
684 630
632 559
839 873
648 605
759 695
1.000 987
871. 885
549 549
599 617
448 503
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December
640 631 629 623 620. 622 617 610 607 604 599 600 602 599 597
574 580 592 553 646 544 529 514 528 515 508 509 518 511 504
879 882 884 860 882 858 837 837 855 855 855 855 835 835 838
624 629 623 581 581 581 571 580 538 534 521 512 512 513 504
712 674 674 684 671 682. 689 685 678 667 606 671 873 664 668
1.029 1.029 964 928 926 922 910 906 905 906 908 907 914 914 914
855 863 862 861 859. 858 859 859 847 852 849 854 852 855 860
549 549 549 649 549 549 549 549 549 • 549 549 549 549 549 549
626 622 623 623 621 620 609 602 591 578 573 573 571 571 569
495 505 510 490 495 509 619 520 524 627 529 532 633 521 521
Producten der huidenen lederb.
Tabak
1939 Januari Februari Maart April
Mei Juni
PRODUCTEN DER VEEMBEDRIJVEN TIJDVAK
Aantal producten
Algemeen indexcijfer
Wol
Vlas
Jute
BouwHarsmaterialen producten
Katoen
7 570 463
-
478 466 452 463
464 " 460 442 436 419 414 414 416 417 415 416
Producten der papierbedrijven
Ruwe rubber
19
5
5
2
7
13
2
9
1
1
1
1937 Maandgemiddelde. 1938 Maandgemiddelde
704 692
781 606
877 842
407 365
657 520
768 774
692 534
599 476
492
902 736
164 125
1938 April Mei Juni Juli
606 579 578 587 585 591 583 667 571 583 567 583 570 563 557
628 605 603 696 598 593 583 579 572 560 647 548 530 530 529
850 793 795 810 838 898 852 821 857 929 852 826 826 788 7,55
352 346 354 372 375 371 386 361 357 400 439 449 558 501 484
643 519 515
780 774 776 775 774 774 771 773 772 775 773 773 772 772 772
538 527 527 519 515 505 530 520 520 532 538 555 648 526 506
470 471 461 465 466 465 478 468 461 466 462 465 461 471 471
523 523 523 545 455 455 500 500 645 545 545 546 545
732 732 710 710 655 655 650 650 644 644 844 644 844 644 644
109 101 111
Augustus
September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
525
505 497 493 490 488 480 469 465 463 '476 483
513
545 545
130
138 136 141 138 133 130 133 134 133 133 135
b) Indexcijfers der groothandelsprijzen in het buitenland.
TIJDVAK
(Board of Trade) Basis : 1930
FRANKRIJK (Statistique Générale dele France) Basis : Juli 1914
1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde
109
563
101
640
1938 Maart April Mei Juni Juli
104 103 102 101 101
619 619 643
Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April
99 98 99 98 98 97 97 97 97
Mei
98
653
652
644 646 654 857 666 676 677 681
NEDERLAND (Centraal Bureau de Statistiek)
ZWITSERLAND (Office fédéral de i' industrie des arts et metiers et du travail)
Basis : 1913
Basis : Juli 1914
Basis : 1913
Basis : 1913
Basis : 1926
111
137
106
107
130
108
86 79
108 108 107 107 106
132
106
131 130 130 130
106 105 106 106
voor
COCO COCOCD CO «Je>COCDCO CO COCO lV o•—■00 tO PLO
ENGELAND
•
682 693
"
73
105 106 106 106 106 106 105 105 106 107
ZWEDEN
DUITSCHLAND
VER. STATEN
(Kommers. kollegium)
(Statistisches Reichsamt)
(Bureau of Later)
..
128 127 128 127 127 127 127 127 128
106 106 106 106 106 106 106 107 106 108
80 79 78 78 79
78 78 78 78 77 77 71
77 76
II. — INDEXCIJFERS DER KLEINHANDELSPRIJZEN EN VAN DE KOSTEN VAN LEVENSONDERHOUD. a) Indexcijfers der kleinhandelsprijzen in België. Basis : April 1914 = 100. Bron : Ministerie van Economische Zaken, Middenstand en Landbouw. Voor het Rijk
TIJDVAK 1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde 1938
1939
15 Maart 15 April 15 Mei 15 Juni 15 Juli 15 Augustus 15 September 15 Ootober 15 November 15 December 15 Januari 15 Februari 15 Maart 15 April
Brussel
Antwerpen
Gent
Luik
735 761
778 801
791 828
733 760
732 766
757 751 753 761 755 765 784 769 772 788 789
794 790 791 808 794 794 804 810 813 807 807 798 795 791
825 819 821 833 820 819 828 839 838 835 835 826 822 817
753 749 753 783 756 755 766 771 772 766 768 758 756 752
761 753 756 772 758 760 769 776 778 773 774 763 758 753
759 754 751
b) Nieuwe indexcijfers der kleinhandelsprijzen in België. Basis : 1936 1938 = 100. -
Bron : Ministerie van Economische Zaken, Middenstand en Landbouw. TIJDVAK 1939 15 Januari 15 Februari 15 Maart 15 April 15 Mei 10 Juni.
I
Voor het Rijk 105,8 104,4
103,8 103,1 102,9 103,1
I
106,9 104,8 104,0 103,3 103,3 103,8
105,8 104,5 104,1 103,8 103,8 104,1
105,6 104,0 103,4 102,8 102,7 102,5
103,9 103,1 102,5 102,2 102,1 102,4
Luik
Gent
Brussel
Antwerpen
c) Indexcijfers van de kosten van levensonderhoud in België. Arbeidersbudgetten, 3 6 categorie : gezinnen welke beschikken over een inkomen van 30 frank tot minder dan 40 frank, per verbruikseenheid en per veertien dagen.
Basis 1921 = 100. Bron : Ministerie van Economische Zaken, Middenstand en Landbouw. TIJDVAK
Algemeen indexcijfer
Voeding
Huisvesting huisraad
Verwarming en verlichting
Kleeding
Behoeften van hygitinischen, maatschappelijken en zedelijken aard
1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde
199 205
175 180
404 405
186 194
239 246
181 183
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
201 201 204 202 202 205 207 209 208 209 205 203 200 198 199
174 174 179 175 176 180 183 186 184 186 180 176 172 168 170
405 405 405 405 405 405 405 405 405 405 406 407 407 407 406
191 191 192 193 194 195 196 196 198 199 199 199 195 196 197
248 247 246 247 247 246 246 247 247 247 247 247 247 249 249
183 183 183 183 183 183 183 183 183 183 183 183 183 184 184
- 74 -
46
d) Indexcijfers van de kosten van levensonderhoud en van de kleinhande sprijzen in het buitenland.
TIJDVAK
GROOTBRITTANNIË
FRANKRIJK
(Ministry ot Labour)
(Statistigue Générale de la France)
ZWITSERLAND (Office fédéral del' industrie,des
NEDERLAND (Centraal Bureau Voor de Statistiek)
Basis : Juli 1914 = 100
Basis : Juli 1914 = 100 1937 Gemiddelde 1938 Gemiddelde
164 156
1938 Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
156 154 156 155 159 156 156 155 156 156 155 155 153 153 163
•
Basis : 1930 = 100
Kosten van levensonderh.
Basis : Juni 1914 = 100
Basis : Juli 1914 = 100
Basis : 1913/14 = 100
Basis : 1923 = 100
162 166
125,1 125,6
88,5 86,4
125,2 126,5 125,6 125,9 126,0 126,8
86,7 86,7 86,8 86,5 88,7
126,5
85,9 85,9 85,8 85,6 85,8 85,4 85,1 84,9 85,-
Basis : tijdvak 1911/13 = 100
137 137
641
113,2
138,7 137,9 138,2 139,1 140,4 138,7 138,4
137 137 136 136 137 137 136 137 137 137 137 137 136 136 136 137
117,2
138,7
690
120,3
709
122,1
Board)
Kosten van levensonderh.
137,3 138,6
657
Reichsamt) Kosten van levensonderh. (49 steden)
102,4 116,6
115,3
(National Industrial Conference
(Statistisches
Kosten van levensonderh. (34 steden)
572 658
646
DITITSCHLAND ZWEDEN
arts et métiers et du travail)
Detailpr. (gepend. Kost. v.levensonder. Kosten van Kosten van levensonderh. incl. v. 34 artikelen (eenvorm. gemaakte levensonderh. Getuid. v. 300 sted.) type-budgetten)
VEREEN. STAT.
138,3 137,4 138,3
•
165 166
86,6
125,2 124,9 125,0 125,3 125,8 125,7 126,0 125,9 126,1
167 167 188
III. - GROOTHANDELSPRIJZEN VAN ENKELE NIJVERHEIDSPRODUCTEN.
Bronnen : Ko en : Office beige des Charbons (0.B.C.). - 1.1zerinaustrie : Binnenlandsche prijzen : Echo de la Bourse. - Prijzen bij den uitvoer : Cosibel. Prijzen bij den uitvoer (in goud-£ per Engelsche ton).
Binnenlandsche prijzen
(in franken per metrieke ton).
ce
2
12.
1:1
éu P.1
0E
8 ce
d g
0
á
P-1
Dun plaatijzer
o
on
Dik plaatijzer
gno m
O
Dik plaatijzer
e
C.
.2: 0
Handelsstaa l
c7 á
Type C Belg. Staa t
°>> 0.)
TIJDVAK
IJZERINDUSTRIE
IJZERINDUSTRIE
KOLEN
1937 Maandgem. 1938 Maandgem
131 179 136 121 202 147 188 151 126 209
-85 137 227 869 991 1.014 1.0141.2481.6664- 1- 24- 1- 1 5- 0- 54-12- 8 93 142 237 877 986 1.100 1.1001.300 1.7204- 0- 13-15- 8 4-17-10 5- 0- 75-15- 77- 8- 9
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December . 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
150 177 154 129 196 150 180 154 128 200 149 182 154 128 202 144 188 149 123 206 144 190 149 123 209 139 192 149 122 212 143 191 149 123 212 143 192 149 123 213 148 196 149 128 216 148 196 149 128 216 148 195 149 128 216
-- 5- 2- 64-16- 35-16-11 6-19- 9 98 143 221 860 950 1.100 1.1001.3001.7203- 9- 4 96 143 226 860 9501.1001.1001.3001.7204-0-23-17-34-16-44-18-25-16-97-5-3 95 143 229 860 950 1.100 1.1001.300 1.720 -- 3-17- 04-18- 04-16- 55-16- 4 7- 2- 9 89 138 234 860 950 1.100 1.1001.300 1.7203-15- 83-15- 65- 1- 84-16- 85- 7-11 7- 7- 6 89 138 236 860 9501.100 1.1001.300 1.7203-19- 23-18- 44-15- 84-15- 65- 9- 5 7- 6- 9 88 139 242 860 950 1.100 1.1001.300 1.7203-18- 03-14- 1 4-16- 84-13- 25- 8- 8 7- 1- 2 90 139 243 860 950 1.100 1.1001.300 1.7203-12-103-13-114-16- 84-13- 95- 4- 7 7- 6- 8 91 139 243 860 950 1.100 1.1001.300 1.7203-11- 23- 9- 24-16- 04-12- 45- 7- 77- 2- 8 95 143 244 860 950 1.1001.100 1.300 1.7203- 8- 53-10- 8 4-14-10 4-13- 95- 5- 4 7- 7-10 95 143 244 880 9501.100 1.1001.3001.7203- 7- 93- 6- 7 4-10-104-10- 15- 2- 87- 6- 4 96 143 242 860 9501.100 1.1001.300 1.7203- 6- 83- 5- 1 4- 7-11 4- 8- 94-19- 5 7- 3- 6 880 9501.100 1.1001.300 1.7203- 7- 33- 7- 84- 6- 34- 5- 04-17- 5 7- 7- 1 860 950 1.100 1.1001.300 1.7203- 4- 03- 7- 04- 5- 84- 3- 24-17- 8 7- 6- 9 860 9501.1001.1001.3601.7203- 6- 6 3-2- 84-6-64-0-34-16-17-5-6 860 950 1.1001.100 1.360 1.720 IV. - PRIJZEN VAN LANDBOUWPRODUCTEN.
a) Gemiddelde prijzen van granen en andere landbouwproducten op de regelende markten van België (« Belgisch Staatsblad »).
TARWE
TIJDVAK
ROGGE
HAVER
WINTERGERST
AARDAPPELEN Gelder. eche. muizen
(laatste oogst)
Industrie
DROGE CICHOREI- TARWEBOONEN STROO
(laatste oogst)
Ruw VLAS
ONGEZOET. HOEVEBOTER
(verkocht per kg.)
ONONTVETTE WOL
in fr. per kg.
in /ranken per 100 kg.
VERSERE EIEREN
in jr. per stuk
1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde
135,62 121,57
123,44 90,23
114,66 98,47
117,21 93,80
40,38 39,07
39,05 43,10
117,02 85,80
25,63 23,49
97,47 104,44
22,66 23,-
23,72 16,44
0,58 0,63
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart
128,92 128,91 128,22 125,77 123,77 113,98 112,67 111,41 109,98 109,32 110,53 111,62 116,63
113,47 110,02 107,31 101,85 82,76,25 67,60 64,43 62,54 64,17 63,96 61,52
111,03 110,61 110,26 109,77 108,46 94,09 78,93 77,40 75,83 76,57 78,85 76,31
112,48 109,29 107,63 103,42 81,79 78,76 76,12 75,13 73,31 74,89 74,52 73,61
27,60 25,43 24,42 24,23 25,40 21,91 19,49 18,89 19,09 18,81 19,07 20,09
100,12 101,64 101,87 105,50 108,25 116,19 108,30 102,43 104,83 103,80 109,28 113,13
23,41 21,87 20,47 19,91 19,57 20,90 22,84 24,89 25,28 26,23 25,03 24,80
18,35 18,81 19,06 14,76 15,50 15,35 15,06 15,12 14,81 14,25 13,94 14,37
0,42 0,42 0,49 0,54 0,59 0,68 0,74 0,84 0,84 0,75
76,92 79,13 81,31
74,36 75,92 75,89
36,42 38,90 56,97 85,88 62,55 38,18 31,71 31,53 30,84 31,28 35,34 35,48 35,33
92,40 93,62 92,37 90,80 91,62 85,57 75,87 81,62 68,20 67,68,12 67,50
69,93 60,47 88,92
37,83 42,15 68,66 71,19 41,25 30,75 24,88 25,62 25,29 26,78 31,53 32,35 31,55
36,65 29,12
39,28 84,68
11,80 76,72 74,75
20,92 20,37 20,83
108,06 104,41 104,90
22,87 19,94 18,48
14,40 13,50 13,--
0,45 0,46 Q,48
April Mei
119,73 119,69
47
0,70 0,49
48
48
b) Gemiddelde prijzen der granen op de graanbeurzen van Kortrijk, Brussel, Charleroi, Namen en Luik. Bron : Ministerie van Economische Zaken, Middenstand en Landbouw. TARWE
(goede handelskwaliteit)
TIJDVAK
SPELT
GERST
HAVER
R000E
( n /ranks per 100 kg.) 1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde
133,43 120,97
119,99 79,50
113,22 95,92
116,45 91,84
96,49 91,59
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
128,50 126,80 125,60 122,90 120,114,65 116,94 114,16 112,10 111,65 113,17 114,90 121,71 123,85 123,65 122,35
110,106,30 103,50 103,50 81,73,08 64,98 62,15 60,29 61,94 61,41 57,70 57,31 58,63 51,70 56,81
108,20 108,50 108,60 107,10 105,60 93,07 75,65 73,08 72,33 73,94 76,02 72,45 73,35 77,60 79,18 77,02
109,80 106,103,10 103,10 81,68 77,13 74,80 74,06 71,73 73,36 72,67 71,26 72,23 73,74 74,18 73,12
99,97,66
95, -81,71 80,66 81,85 83,55 82,37 78,87 76,-76,-75,50'
VOORTBRENGING. 1. -
55
VOORTBRENGING DER STEENKO LENMIJNEN EN METAALBEDRIJVEN.
Bron : Ministerie van Arbeid en Sociale Voorzorg. STEENKOLENMIJNEN TIJDVAK
'GEMIDDELD AANTAL ARBEIDERS
NETTO HOEVEELHEID OPGEDOLVEN STEENKOLEN PER BEKKEN
(duizenden)
1
onder- en onderbovengrondsche grondsche
Bergen
I
Centrum
Charleroi
Namen
I
Luik
I
(caz. (ons)
Kempen
I
TOTAAL
Voorraad Gemiddeld op 't einde aantal der extractiemaand dagen (duiz. tons)
1937 Maandgemiddeld. 1938 Maandgemiddeld
86,5 91,4
124,9 130,3
421 408
364 355
652 665
34 33
450 459
652 545
2.473 2.465
24,6 24,1
608 1.934
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
91,7 91,0 91,1 91,0 89,3 87,8 91,1 94,3 92,1 94,5 91,0 92,8 93,6 93,6 93,8
130,9 130,2 130,3 130,1 127,4 125,9 130,4 134,1 131,5 133,8 130,2 132,3 134,0 133,9 133,4
420 412 389 358 380 371 427 407 421 441 385 451 400 422 403
378 361 340 309 315 346 387 364 358 387 320 379 352 358 386
672 668 669 586 615 669 670 678 690 704 632 717 644 677 712
34 33 33 28 32 34 34 33 33 34 31 38 31 32 33
461 458 459 456 383 484 470 480 481 603 452 511 456 468 491
535 631 616 497 510 502 558 568 583 695 537 630 569 613 638
2.601 2.463 2.405 2.233 2.234 2.388 2.526 2.531 2.566 2.664 2.357 2.724 2.452 2.569 2.662
24,6 24,3 23,8 21,7 22,4 24,4 24,8 24,0 24,8 25,4 22,8 25,9 23,2 24,0 24,9
1.755 1.943 2.207 2.293 2.380 2.351 2.204 2.234 2.222 2.333 2.506 2.696 2,624 2.274 2.311
BRIKETTEN
Hoogovens In werking VoortGemiddeld VoortGemiddeld (aan het brenging aantal brenging aantal eindvan het (duiz. tom) arbeiders (duit. fijns) arbeiders tijdvak) COKES
• TIJDVAK
VOORTBRENGING DER METAALNIJVERHEID
Gietijzer
Ruw staal
Stukken gegoten staal
(duit. tons)
Afgewerkte Afgewerkte etaalwaren ijzerwaren
1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde
489 392
3.974 3.775
185 142
893 870
47(1) 37(1)
320 205
315 184
7,7 6,0
231 145
3,0 2,6
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
373 387 362 372 383 358 384 380 406 406 380 371 362 417 436
3.813 3.671 3.699 3.678 3.698 3.625 3.685 3.685 3.768 3.745 3.681 3.673 3.647 3.662 3.741
155 144 140 125 125 139 136 136 136 132 105 123 110 121 117
891 874 872 893 839 848 882 839 836 818 814 772 782 803 793
33 33 33 35 35 35 36 36 37 37 37 35 37 42 44
174 177 192 198 196 197 216 222 232 231 203 222 225 270 286
154 158 174 179 l'46 180 201 213 214 204 193 217 213 274 298
6,2 4,4 5,9 5,2 5,6 6,6 6,3 5,7 5,5 5,9 5,9 7,5 6,0 6,7 7,0
116 124 138 150 149 156 179 188 176 162 152 174 169 195 200
2,8 2,2 2,6 2,1 2,2 2,8 2,9 2,3 2,6 3,2 2,5 3,1 2,5 2,7 2,7
(1) Op 31 December.
-76-
II. - DIVERSE PRODUCTIES. .
WOL
KATOEN
Drooginriehtiaren van KamwolVerviers vaan voorraden in de Hoeveelheden Dison en e' en het fasen „ aangegeven lk i meel Oosten (reeds wolkammerijen (eind der dr d of maand) ge gewogen) oog enkel
Halfjaar' lijksche productie van gesponnen katoen
TIJDVAK
(tons)
(tong)
36.300(1) 36.200(2) 29.100(1) 32.600 (2)
1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde 1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
29.100(1)
32.600(2)
TIJDVAK
Ruwe suiker
18.675 15.099
15.938 18.745
(heao/fiers)
Voor verbruik verklaard (tom)
16.829
32.904
4.558
4.516
17
3.801
16.087
38.730
5.089
5.072
17
2.312 2.177 2.297 2.090 2.165 2.027 2.316 2.836 2.674 2.631 2.607 2.671 2.825 2.617 2.692
3.802 4.068 4.881 3.762 3.689 3.753 3.525 3.626 3.879 3.951 4.264 3.765 3.785 3.323 3.314
18.205 16.693 16.666 17.134 16.423 18.171 14.489 16.771 15.869 13.696 15.407 13.699 17.911 18.732 16.966
39.717 39.336 36.482 36.765 39.302 37.539 40.379 30.674 42.032 48.340 45.055 41.533 43.619 40.762 37.177
5.095 4.736 3.982 5.363 4.586 4.282 5.558 5.311 5.779 6.452 6.126 5.092 5.473 4.568 4.312
4.925 4.712 4.133 5.054 4.638 4.228 5.910 5.261 5.597 6.553 6.158 5.086 5.395 4.569 4.071
26 14 17 17 7 23 23 30 12 17 10 7 10 7 7
VISEJEERIJ
Voor verbruik verklaard
LUCIFERS
Omzetten ter mijn van Oostende Fabricage Hoeveelheden
Waarde
(tom)
(duiz. fr.)
Verbruik
Uitvoer (met ontheffing van de accijns)
(millioenen lucifer jes)
111.567 124.816
17.210 17.612
2.286 2.481
7.164 7.445
4.703 3.956
1.830 1.725
2.739 2.334
1938 Maart 151.744 152 19.034 April 19.057 139.858 Mei 17.651 128.630 Juni 18.350 113.019 18.142 93.620 Juli 17.797 Augustus 9 69.211 September 17.211 49.212 17 October 22.248 68.435 50.708 November 27.371 161.138 120.898 December 19.236 158.699 8.949 17.929 152.301 1939 Januari 552 292 15.843 141.351 Februari Maart 86 128.891 19.969 April 123 20.241 113.897 Mei 21.821 98.829 (1) Productie van het halfjaar 1 Februari-31 (2) Productie van het halfjaar 1 Augustus-31 Januari.
28.342 12.754 13.685 18.553 20.422 16.773 19.191 21.263 18.841 15.193 14.641 12.899 19.211
2.879 2.135 1.863 1.790 2.021 3.061 4.071 3.031 2.812 2.179 2.258
9.089 7.664 5.763 6.357 5.973 8.246 7.705 8.128 7.208 7.453 8.362 7.792 9.814 6.719
4.123 3.872 3.369 3.951 3.242 3.423 4.121 5.302 4.893 3.992 3.963 4.325 5.118 4.823
6.395
4.780
2.574 1.193 1.284 1.516 1.396 1.915 2.098 2.810 1.522 1.513 1.453 1.655 1.764 2.161 1.575
2.504 2.112 1.943 2.251 1.886 2.422 2.482 3.489 2.302 2.105 2.447 2.065 3.820 2.518 3.639
20.708 17.722
2.352 2.658 2.289 2.464
57
III. - BOUWBEDRIJVIGREID. BOUWVERGUNNINGEN VERLEEND IN STEDELIJKE CENTRA (53 CENTRA
-
114 GEMEENTEN)
TIJDVAK Nieuwbouw
Herbouw en verbouwingen
Totaal
1937 Voor het jaar 1938 Voor het jaar
8.196 8.585
18.002
26.198 25.001
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
1.005 916 884 943 666 816 575 566 533 424 505 721 940 646 555 (1)
16.416
1.702 1.815 1.637 1.507 1.468 1.379 1.438 1.024 1.072 1.012 951 1.149 1.528 1.261 1.176 (1)
(1) Onvolledige eijferá (111 gereeéaten).
77
56
Voor den uitvoer verklaard
2.952
(tons) 1937 Maandgemiddelde . 1938 Maandgemiddelde .
(kots)
Voortbren ging
2.274
Voorraden (raffinadeen ruwe suiker) (eind der maand)
Raffinadesuiker
Voortgebrachte alcohol l h
2.511
Sumas Voortbrenging
MARGARINE EN BEREIDE VETTEN
BIERBROUWE- STOKERIJEN BIJEN
2.707 2.731 2.521 2.450 2.134 2.195 2.013 1.590 1.605 1.436 1.458 1.870 2.468 1.907 1.731 (1)
IV. - VOORTBRENGING VAN ELECTRISOHEN STROOM.
58
PRODUCTIE van de 121 voornaamste industrieele centrales Bron : Association des Centrales electriques industrielles de Belgique
TOTALE PRODUCTIE (Centrales van 100 kWh. en meer) Bron : Ministerie van Openbare Werken en Werkverschaffing PRODUCTIE (duizenden kWh.) •
TIJDVAK Aantal centrales
Unie der Verbond der electrisohe bedrijven van industrieels centrales België
Niet . aangesloten maatschappijen
Gemeentelijke regieën
Totale productie (duit. kWh.)
Totaal
1937 Maandgemiddeldo 1938 Maandgemiddelde
343 (1) 338 (1)
198.932 194.288
213.803 198.624
28.234 26.321
21.424 20.616
462.393 439.848
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
339 339 338 338 338
200.896 185.112 180.463 173.402 170.957 184.379 194.731 204.253 207.337
203.186 183.336 199.019 182.729 186.980 186.630 196.347 213.638 214.280 216.357 214.820 192.896 214.559 200.359 218.713
26.629 25.792 25.366 25.741 25.199 24.640 25.724 27.740 28.483 28.107 29.705 27.778 31.550 28.857 29.775
22.136 18.401 17.797 16.266 14.900 17.509 18.251 22.782 24.364 27.447 26.635 22.632 26.404 19.998 18.155
452.848 412.671 422.644 398.138 398.038 413.157 435.048 468.413 474.464 490.111 488.415 438.787 491.389
338 338 338 338 338 354 355 354 354 354
218.200 217.255 195.481 218.876 192.683 182.439
-
187.718 172.201 171.818 164.759 167.445 168.155 177.218 187.878 189.212 189.698 186.775 170.454 190.151 177.113
441.875 449.082
Gemiddelde dagproductie (millioenen kWh.)
6,77 8,82 6,86 6,59 6,88 6,46 6,81 7,22 7,88 7,02 7,18 7,10 7,31 8,81
(1) Op het eind van het jaar.
V. - GASDISTRIBUTIE (1) (duizenden kubieke meters).
59
Bron : Ministerie van. Openbare Werken. en Werkverschaffing. GEMEENTEBEDRIJVEN
TIJDVAK
die zelf het gas dat zij verdeelen, geheel * of gedeeltelijk voortbrengen (voorgebr. gas)
GABVERDEELINGEMAATIMIHAPPIJEN
die zelf het gas die het gas die het gas dat zij verdeelen dat zij verdeelen geheel dat zij verdeelen, geheel of gedeeltelijk of gedeeltelijk, aankoopen aankoopen voortbrengen (aangekocht gas) (voortgebr. gas) (aangekocht gas)
Gasvoort-
brengende nijverheidsmaatschappijen die rechtstreeks verbruikende inrichtingen voeden (verkocht gas)
1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde
5.894 5.915
468 463
1.238 1.208
40.170 39.810
16.317
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
5.626 4.910 5.822 5.973 6.248 6.294 6.173 6.222 5.815 6.419 6.209 5.490 5.720 5.265 5.422
373 387 441 503 670 801 536 402 358 386 398 358 384 438 449
1.104 992 1.115 1.360 1.417 1.492 1.322 1.179 1.103 1.255 1.116
39.060 38.657 37.668 40.729 41.521 41.447 41.301 39.702 38.283 42.688 41.226 37.663 41.497 38.404 39.790
13.665 10.115 9.220 7.419 '1.756 7.900 5.966 9.277 9.378 9.494 9.758 9.082 9.716 11.231 13.297
996 1.054 1.006 1.098
Torsst.
9.876
64.086 57.273 59.828 53.060 54.256 55.985 57.611 57.934 55.298 56.782 54.937 60.242 68.707 53.587 58.371 56.344 60.056
1) Deze statistiek betreft de verdeeling van gas, verkregen door droge distillatie van steenkool. Z1 omvat dus niet het soortgelijk gas, voortgebracht Da de mijn, metaal- en chemische cokesfabrieken of in de andere bedrijven en door de voortbrengers voor eigen gebruik gebezigd.
VERBRUIK. N. B.
Voor het verbruik van suiker, lucifers, margarine en toebereidende vetstoffen, zie tabel
-
nr 56.
I. - INDEXCIJFERS VAN DEN VERKOOP AAN DE VERBRUIKERS. Basis : maandgemiddelde van 1927 = 100 (1). Winkels met bijhuizen
GRO0TE WARENHUIZEN TIJDVAK Kleeding
Meubelen
COOPERATIES EN PATROONS WINKELS
Huishoudelijke artikelen en andere (1)
Voedingswaren
1937
1938
1937
1938
1937
1938
1937
1938
1937
88 88 81 88 108 85 88
88 77 55 76 99 76 76
106 129 93 126 132 118 138
114
120 96 114 116 101 118
120 143 118 125 124 147 182
128 138 124 137 126 121 182
138 150 135 137 135 142 182
137 141 187 150 140 136 164
84 85 80 83 86 80 87
1938
1939
1938
1939
1938
1939
1938
1939
1938
Juni Juli Augustus September October November December .
85 72 109 100 99
Januari Februari Maart April Mei
74 65 95 89 99
129 117 129 130 136
123 101 125 123 124
103 110 129 100 119
127 99 130 126 134
132 123 136 140 138
Voedingswaren
Bakkerij .
1938 72 72 67 89 68 66 72 .
1939
74 73 81 73 71
133 128 146 148 (°) 135
63 59 71 64 64
Kleeding
1937
1938
1937
1938
138 149
148 147
142 129
143 147 136 187
175 146 140 180
163 211 158 164
142 130 114 164 220 155 174
1938
1939
1938
1939
154 142 163 161 151
158 127 188 184 167
182 119 165 176 183
187
148 140 150 . 163 148
142
116
(1) Basis van de indexcijfers van de groote warenhuizen (huishoudelijke artikelen en verscheidene) . het maandgemiddelde over 1934. (*) Voorloopig cijfer.
II. - TABAKSVERBRUIK, (Fabricage en invoer.)
Sigaren
Sigarillos
I
Sigaretten Rook•, snuffen pruimtabak
TIJDVAK (millioenen stuks)
1937 1938 1937 1" kwartaal id. 20 30 4° 1938 la"
2° 30 4° 1939 late
id. id.
id. id. id. id. id.
(tono)
192 195
584 615
5.258 5.108
12.945 13.201
46 43 48 67 47 48 42 57 45
132 140 153 169 152 200 133 129 117
1.205 1.395 1.406 1.252 1.263 1.444 1.312 1.089 1.070
2.988 3.283 3.420 3.274 3.223 3.246 3.299 3.433 3.152
III. - SLACHTINGEN IN DE 18 VOORNAAMSTE SLACHTHUIZEN VAN HET LAND.
TIJDVAK
Groot vee (Ossen, stieren, koeien, vaarzen)
1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde
16.581 16.457
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September Ootober November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
17.110 15.882 15.419 . 17.121 15.070 18.004 16.057 18.822 17.740 15.260 16.012 15.186 18.069 14.831 19.493
Schapen, lammeren, geiten
Kalveren
Varkens, biggen
656 778
12.727 10.957
29.991 23.066
6.957 6.304
705 703 642 652 683. 161 788 1.002 856 919 917 822 871 770 903
13.708 11.755 11.544 13.566 11.065 13.252 9.578 9.333 9.665 8.904 12.212 13.043 16.844 14.353 16.135
26.310 21.786 23.194 24.630 22.379 23.308 18.897 23.356 23.217 21.624 22.581 20.001 23.553 18.357 25.312
4.372 3.736 2.743 2.579 2.443 2.882 3.953 10.229 13.537 13.638 8.968 6.688 5.573 3.701 3.330
Paarden
- 79 -
1. -
VERVOER. BEDRIJVIGHEID VAN DE NATIONALE MAATSCHAPPIJ DER BELGISCHE SPOORWEGEN. a) Bedrijfsontvangsten en -uitgaven (millioenen franken). ONTVANGETEN UITBATINGS.
TIJDVAK
UITGAVEN
SALDO
Reizigers
Goederen
Buitengewone inkomsten
Totaal
1937 Maandgemiddelde 1938 Maandgemiddelde
69,8 70,2
149,4 136,7
4,9 5,0
224,1 211,9
221,0 226,2
3,1 -- 14,4
98,63 106,78
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December. 1939 Januari Februari Maart April Mei
59,1 68,8 66,9 73,9 92,9 99,9 79,9 67,3 54,5 57,8 66,8 53,9 62,4 70,8 71,9
143,2 133,9 131,4 129,5 123,0 126,9 143,3 151,6 148,8 141,5 139,2 126,5 145,9 142,3 151,9
5,2 4,8 4,4 4,8 5,2 4,4 4,8 4,7 4,2 5,5 8,5 6,0 6,2 5,8 6,6
207,5 207,5 202,7 208,2 221,1 231,2 227,9 223,6 207,5 204,8 214,7 186,5 214,5 218,8 230,4
235,2 231,7 224,3 216,8 226,8 221,8 220,7 220,1 219,9 225,7 226,8 217,6 229,0 220,9 220,2
-- 27,7 -- 24,2 -- 21,6 -- 8,6 -- 6,7 9,4 7,2 3,5 -- 12,4 • -- 20,9 -- 12,2 -- 31,2 -- 14,6 -- 2,0 10,2
113,37 111,65 110,67 104,12 102,56 95,94 98,84 98,43 105,95 110,20 105,62 116,70 106,76 100,92 95,57
b) Aantal wagens aan de nijverheid geleverd (1).
COEFFICI ENT
1°
c) Transportstatistiek. Algemeen spoorverkeer.
REIZIGERS TIJDVAK A
B
C
A -I- C
Aantal
ZWARE GOEDEREN
ReizigersKm.
Ton-km. (millioenen) Ton
(duizenden) (millioen.) (duizenden)
Belgisch binnenl. vervoer
Internat. vervoer
Doorvoer
Totaal
1937 Maandgemidd 1938 Maandgemidd
438.774 388.982
132.576 114.745
108.493 90.664
547.267 479.647
16.870 16.004
512 511
6.090 5.250
205 186
204 154
110
88
619 429
1938 April Mei Juni Juli Augustus September Ootober November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
386.834 376.308 371.410 358.683 377.312 399.858 433.678 424.833 382.513 368.597 339.856 392.725 376.007 400.619 406.538
110.383 108.856 101.804 97.474 101.951 118.692 135.446 122.017 134.608 130.560 108.450 118.0/2 128.090 140.343 129.738
86.591 85.904 84.379 81.402 87.807 96.075 97.584 94.742 91.991 89.095 79.899 87.221 84.736 95.620 100.441
473.426 462.212 455.789 440.085 465.119 495.933 531.260 519.575 474.504 457.892 419.755 479.946 460.743 496.239 506.979
15.606 16.384 15.929 15.939 16.818 16.173 16.004 16.093 15.068 16.780 14.292 15.660 14.966
491 510 534 584 653 530 485 475 450 496 417 461 463
5.092 5.047 5.000 4.782 4.911 5.440 5.907 5.940 5.228 4.990 4.573 5.246 5.237
187 189 178 171 175 196 204 205 177 170 155 179 188
135 130 136 129 139 165 171 167 176 187 148 187 167
83 77 78 75 73 86 93 05 118 191 82 85 83
405 396 392 375 386 447 468 477 471 434 385 431 436
A. --.Aantal wagens aan de nijverheid afgeleverd en be ast bij het vertrek aan de Belgische stations (incl. deze voor het vervoer van kolen, cokes en briketten). B. -- Aantal wagens meer speciaal voor het vervoer van kolen, cokes en briketten afgeleverd. C. - Aantal geladen wagens komend van vreemde netten en bestemd, 't zij voor stations van bet net van de Maatschappij, 't zij voor stations van andere netten. (1) Spoorwagens van de Nationale Maatschappij en van particulieren.
I. - BEDRIJVIGHEID VAN DE NATIONALE MAATSCHAPPIJ DER BELGISCHE SPOORWEGEN (vervolg). c) Transportstatistiek (vervolg).
2° Vervoer der voornaamste zware goederen.
A. - Gezamenlijk verkeer. (duizenden (ons)
TIJDVAK Totaal
Landbouwen voedingsproducten
Brandstoffen
Ertsen
Metaalwaren
Bouwmaterialen, glas en spiegelglas
Producten der NijvergroefbaChemische heidevetten Textiel, drijven, en artsenijen leerlooier., kundige oliën, zand, kleeding producten petroleum, kiezel en teer aarde
Verschillende
1937 Maandgemidd 1938 Maandgemidd
6.090 5.250
379 347
2.434 2.161
572 401
653 439
556 476
777 794
65 54
202 191
82 66
370 320
1935 September December 1936 Maart Juni September December 1937 Maart Juni September December 1938 Maart Juni September December 1939 Maart
5.251 5.055 5.553 3.767 5.492 5.942 8.147 6.318 6.251 5.985 5.547 5.000 5.440 5.226 5.246
258 326 298 227 281 385 341 243 289 330 301 207 284 315 307
2.117 2.238 2.278 1.486 2.152 2.679 2.472 2.515 2.434 2.370 2.110 1.954 2.232 2.506 2.180
416 449 453 328 435 511 536 567 584 674 424 388 378 408 368
492 564 536 355 542 609 672 826 664 608 428 422 429 547 517
493 378 541 366 534 443 592 594 630 456 555 509 498 374 455
845 525 734 556 822 629 726 898 869 747 996 983 884 450 727
131 47 50 29 104 67 64 53 100 49 51 39 81 52 55
143 162 215 128 192 188 255 175 198 275 228 125 268 200 216
59 61 68 53 63 72 98 61 71 106 81 56 63 70 88
297 307 392 239 367 359 391 384 412 370 373 317 345 304 363
B.
-
Belgisch binnenlandsch verkeer. (duizenden tong)
TIJDVAK
Brandstoffen
Ertsen
3.527 3.250
253 231
1.692 1.523
11 10
188 130
350 312
610 673
2.888 3.487 3.294 8.800 3.171 3.013 3.071 3.384 8.708 8.788 2.962 2.909 .2.729 3.225 8.259
127 161 135 117 111 125 143 183 532 804 177 148 131 162 135
1.486 1.468 1.475 1.496 1.360 1.327 1.373 1.566 1.734 1.648 1.743 1.795 1.468 1.574 1.711
7 7 11 9 11
117 124 120 138 149 116 130 134 136 131 133 130 122 146 130
265 394 366 367 347 317 317 322 295 277 212 201 231 288 270
602 847 835 838 848 779 694 737 640 550 353 389 410 623 641
Totaal
1937 Maandgemidd 1938 Maandgemidd 1938 Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April
Producten der Nijver. groefbeChemische Textiel, en artsenij- heidsvetten drijven, en leerlooier.. kundige zand, oliën, kleeding kiezel producten petroleum, en teer aarde
Landbouwen voedingsproducten
9
13 12 11 11 8 13 12 21
Metaal. waren
Bouwmaterialen, glas en spiegelglas
Verschil. lende
1
94 85
30 26
288 248
3 2
104 135 78 66 84 74 89 98 83 71 75 82 98 119 87
25 30 28 25 27 23 23 28 25 24 23 25
244 292 .238 236 246 237 251 280 235 242 231 232 224 268 229
23
24 27
II. - HAVENVERKEER.
71
a) Haven van Antwerpen. Bronnen : Havendienst van Antwerpen en • Bultetijn over den Handel met de vreemde landen s. BINNENVAART
ZEEVAART
Tonnen. maat (duizen-
Aantal
Goederen
(duizenden metrieke tons)
den registertoni)
schepen
Aantal schepen
Laadvermogen (duizenden
Goederen
(duizenden metrieke fans)
ledig (op ballast)
geladen
UIT
IN
Urr
IN
TIJDVAK
Aantal schepen
deren)
Goederen (duizenden
metrieke tom)
Aantal schepen
Laadvermogen (duizenden
sieren)
Goederen (duizenden
metrieke toni)
1937 Maandgemidd 1938 Maandgemidd
1.032 980
2.093 2.012
1.193 989
864 846
167 134
1.177 976
4.129 3.699
1.422 1.222
469 382
3.994 3.562
1.378 1.187
422 368
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September Ootober November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
1.022 909 978 925 980 1.009 1.025 1.012 987 1.007 1.018 939 1.046 1.040 1.093 1.066
2.038 1.910 2.081 1.868 2.042 2.115 2.142 2.042 1.987 2.097 2.240 1.931 2.124 2.107 2.212 2.233
988 848 876 1.034 934 1.068 1.012 926 1.000 1.027 1.004 924 903 926
881 822 819 794 842 883 855 915 838 870 841 841 901 926 954 931
134 124 130 138 117 132 139 132 143 153 155 119 136 132 122 131
966 851 920 878 868 889 993 1.042 1.166 1.145 952 932 1.002 921
3.852 3.503 3.791 3.748 3.802 3.747 3.921 3.916 3.780 3.195 3.910 3.664 4.054 3.960 3.996
1.291 1.206 1.305 1.234 1.244 1.214 1.252 1.220 1.234 1.064 1.245 1.126 1.284 1.290 1.373
382 365 432 400 308 373 388 376 399 399 269 392 361 399
3.816 3.491 3.608 3.702 3.697 3.610 3.589 3.757 3.463 3.207 3.862 3.503 3.950 3.852 3.721
1.301 1.164 1.239 1.224 1.194 1.226 1.135 1.198 1.148 1.045 1.224 1.134 1.246 1.253 1.297
358 352 377 368 298 402 405 318 314 355 302 331 285 348
a) Haven van Antwerpen
b) Haven van Gent.
(vervolg). Bron: Havendienst van Antwerpen.
Bron
:
Havendienst van Gent. BINNENVAART
ZEEVAART
OPGELEGDE ZEESCHEPEN
(op het eind van de maand)
(duizenden registerton) Aantal
totaal
1938 Maart April Mg Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
GOEDEREN
(duizenden metrieke toni)
Tonnenmaat Aantal schepen
1937 Maandgemidd 1938 Maandgemidd
Urr
IN
TIJDVAK
(1) (1)
Belgische
5 15
(1) -3 (1)
12 15 15 20 27 27 22 18 16 15 12 12 10 9 5 5
2 4 4 1 7 8 5 4 3 3 2 2 2 2 2 2
(1) Op liet eind van het jaar.
totaal
(1) (1)
Belgische
schepen
Tonnenmaat
(duizenden register. tons)
Goederen (duizenden
metrieke tors)
Aantal schepen
Tonnen. maat (duizenden
registertors)
Goederen (duizenden
metrieke tors)
Gelost
Geladen
19 37
(1) 3 (1)
185 151
189 162
243 191
186 151
190 162
94 87
212 110
186 127
37 41 41 48 63 69 57 44 38 37 33 31 25 17 5 5
5 7 7
184 137 126 134 137 117 157 147 163 158 141 131 161 153 148 177
180 138 128 167 171 141 201 160 172 163 153 124 137 141 144 165
176 188 119 216 198 168 196 174 241 204 151 171 139 161 152
185 140 125 128 132 127 146 151 161 162 141 134 160 154 149 172
173 143 132 163 159 151 180 175 156 174 157 134 134 138 147 157
90 65 63 69 53 83 75 101 77 103 116 88 78 59 76
175 168 178 158 180 179 172 183 150 152 144 133 124 131 131
132 141 94 142 117 135 99 116 124 106 82 128 142 126 120
1 13 13 11 7 3 3 2 2 2 2 2 2
II. — HAVENVERKEER ( vervolg). c) Haven van Brugge-Zeebrugge.
d) Haven van Groot-Brussel.
Bronnen :
Havendienst van Brugge en ■ Butletijn over den Handel met de vreemde landen s.
ZEEVAART
71
Bron : Havendienst van Brussel.
BINNENVAART
ZEEVAART
BINNENVAART
TIJDVAK GOEDEREN
Tonnen. Binnen- maat gekomen (duizenzeeden schepen register-
BINNENGEKOMEN
(duizenden metrieke tom)
Aantal Gelost
tons)
GOEDEREN
(duizenden metrieke tons)
Geladen
Gelost
Geladen
schepen
VERTROKKEN
Tonnen- Goedemaat ren
Aantal
(duizen- (duizenden den schepen register- metrieke tons) tons)
Tonnen- Goedemaat ren (duizen- (duizen-
den
den
register - metrieke
GELOST EN GELADEN GOEDEREN
(duizenden metrieke Ione)
tom) lona)
1937 Maandgemiddelde... 1938 Maandgemiddelde
172 131
189 163
59 37
34 26
21 13
4 2
72 52
37 28
32 22
73 62
38 28
39 29
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
105 117 121 142 155 133 127 130 166 146 134 146 133 134 128
129 141 154 177 222 165 150 145 208 185 162 183 166 191 156
29 45 35 43 49 41 33 35 34 27 38 26 21
26 24 21 20 25 26 31 28 36 39 33 27 30
12 10 10 13 11 10 10 15 16 16 19 15 11
2 3 1 2 3 3 2 2 1 3 3 3 2
40 50 53 59 46 44 58 66 58 60 45 48 50 65
19 31 23 38 22 23 30 36 38 40 23 22 30 30
7 37 21 39 18 23 19 26 36 25 16 17 17 27
44 48 56 58 46 45 52 67 60 63 46 47 49 61
20 29 25 36 22 24 26 36 39 41 27 22 27 30
26 473 17 515 25 479 29 544 19..519 21 492 29 492 42 450 43 387 39 462 33 453 23 543 33 481 32 498
579 492
e) Haven van Oostende.
1
BINNENGEKOMEN
Tonnen. Goederen maat (duizen- (duizenden den
óTonnen- Goeded ren maat m (duizen- (duizen-
register- metrieke tons) ton«)
5
den den register- metrieke ton«) ton«)
A
3
VERTROKKEN
Goederen Tonnen maat
STAATSPAKETBOOTEN
VERTROKKEN
(duizenden metrieke ton«)
Aantal schepen
BINNENGEKOMEN
Aantal schepen
TIJDVAK
BINNENVAART
BINNENGEICOM.
Goederen Tonnen. (duizenden maat metrieke
Aantal reizigers S
ons)
(duizenden)
VERTROKKEN
Aantal schepen
ZEEVAART
Aantal reizigers (duizenden)
1937 Maandgemidd 1938 Maandgemidd
71 69
39 41
10 10
71 69
39 41
21 20
107 88
20 16
8 7
109 86
3 3
100 95
32 27
101 95
33 27
1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
60 65 89 99 102 85 55 54 71 58 47 52 49 52 79
31 25 67 73 72 62 31 31 33 31 27 32 32 33 67
8 8 7 15 7 2 13 11 19 10 21 12 3
68 56 87 98 104 84 56 66 68 82 46 54 48 52 76
30 26 64 73 74 61 31 32 33 32 25 35 31 33 64
19 14 18 21 26 21 22 26 20 19 14 11 17
88 86 103 91 107 92 80 83 63 69 66 74 86 93 112
16 17 17 18 22 17 14 18 11 12 12 11 17 17 21
7 9 7 8 8 9 7 8 6 6 7 3 8
88 87 99 85 99 89 80 86 66 62 65 89 79 82 114
5 2 3 3 2 3 2 2 2 1 3 7 1 3 6
77 75 129 183 182 127 63 62 64 83 56 63 74 71 92
28 17 42 90 78 27 7 6 11 7 5 6 19 16 18
78 77 128 181 183 127 62 62 64 63 66 63 75 71 93
25 16 33 63 96 47 86 7 11 6 7 20 16 21
--83-
BUITENLANDSCHE HANDEL VAN DE BELGISCH-LUXEMBURGSCHE ECONOMISCH UNIE MET DE OVERIGE LANDEN.
75
I. - SAMENVATTING NAAR DE VIJF GROEPEN DER ALGEMEENE NOMENCLATUUR AANGENOMEN DOOR DE OVEREENKOMST VAN BRUSSEL VAN 31 DECEMBER 1913.
'
GEWICHT
WAARDE
(duizenden tom)
(miljoenen /ranken)
GEKIR. HELDE
TIJDVAK
VoeRuwe dingoof Levende midenkel dieren delen toebeen reide dranken stoffen
Fabrikaten
Totaal
VoeRuwe dingsof Levende midenkel dieren delen toebeen reide dranken stoffen
Onbew. goud Fabri- en zilver katen gouden Totaal en zilver. munt
PRIJS PER TON
P:
(franken) od
b tl
INVOER 1937 Voor het jaar 1938 Voor het jaar 1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September Ootober November December 1939 Januari Februari Maart April Mei
12,0 8,6
4.076 3.177
34.063 27.110
835 659
38.986 31.555
36,0 28,2
5.419 4.660
15.869 12.612
6.163 5.395
405.6 471,7
27.893 23.167
715 734
1,0 0,8 0,9 0,7 0,7 0,9 0,7 0,3 0,3 0,3 0,1 0,3 0,3 0,2 0,2
314 241 273 327 289 321 344 372 382 337 296 304 359 307 346
2.372 2.182 2.170 2.214 2.219 2.202 2.267 2.226 2.249 2.234 2.283 2.098 2.166 2.150 2.488
61 56 68 54 54 56 47 57 52 51 54 54 65 62 63
2.747 2.480 2.502 2.595 2.562 2.579 2.659 2.655 2.683 2.622 2.633 2.456 2.590 2.519 2.897
2,7 2,5 2,6 2,0 2,1 3,2 2,2 1,7 1,4 2,0 0,9 1,6 1,4 1,1,6
439 348 365 417 370 396 401 414 408 381 334 319 361 318 366
1.121 1.038 1.021 994 943 1.127 1.001 999 1.004 1.161 1.224 1.061 1.120 927 995
569 477 500 446 417 389 409 423 425 424 441 459 619 426 443
43,8 34,7 46,2 46,9 54,3 46,4 32,8 18,6 56,7 17,6 70,8 41,3 40,4 38,7 33,6
2.165 1.900 1.925 1.906 1.786 1.961 1.845 1.855 1.895 1.986 2.071 1.841 2.047 1.709 1.839
788 766 769 734 897 760 694 699 706 757 787 760 790 678 633
T21
M CC IY
E P g
E
UITVOER 1937 Voor hot jaar 1938 Voorhetjaar
6,3 5,5
730 604
18.616 17.209
5.758 4.189
25.010 22.008
67,4 87,4
1.364 1.134
11.252 9.790
12.523 10.502
310,0 231,1
25.516 21.724
1.020 987
-2.377 -- 1.443
1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus Septenaber October November December 1939 Januari Februari-. Maart April Mei
0,5 0,6 0,4 0,5 0,5 0,5 0,4 0,4 0,5 0,3 0,3 0,5 0,5 0,5 0,4
71 60 37 39 35 29 36 52 56 90 61 42 39 35 41
1.529 1.384 1.394 1.375 1.352 1.429 1.499 1.685 1.546 1.331 1.277 1.289 1.345 1.358 1.656
362 334 335 334 331 321 343 360 404 383 338 317 368 359 406
1.963 1.749 1.768 1.749 1.719 1.780 1.879 2.078 2.007 1.805 1.667 1.649 1.152 1.750 2.103
8,3 6,1 5,0 6,2 5,5 6,3 6,6 4,3 6,1 4,4 4,2 5,3 6,6 5,1 4,9
132 98 76 75 73 61 72 91 99 137 98 92 80 69 79
838 754 791 717 704 858 829 906 892 919 802 907 900 725 940
917 849 830 831 825 788 849 941 923 963 823 823 881 838
23,6 17,6 21,3 19,1 15,6 11,0 20,0 18,2 28,0 23,4 21,8 23,4 25,5 20,0 16,8
1.915 1.723 1.723 1.648 1.623 1.725 1.776 1.959 1.946 2.047 1.749 1.851 1.892 1.658 2.020
978 985 975 942 944 969 946 943 989 1.134 1.050 1.122 1.079 946 960
--------1-. -1-1--1---1-
979
251 178 202 258 164 236 88 103 60 81 322 9 156 53 178
91,5 93,8 88,4 90,6 89,5 86,5 90,8 88,0 98,3 105,6 102,6 103,0 84,6 100,5 92,4 98,9 109,7
II. - SAMENVATTING NAAR DEN GRAAD VAN VOLTOOIING DER PRODUCTEN (rangschikking aangenomen door den Raad van den Volkenbond op 17 September 1935). WAARDE (miljoenen franken)
GEWICHT (duizenden tong)
TIJDVAT. Ruwe artikelen
76
Artikelen welke een verwerking hebben ondergaan
Totaal (1)
Artikelen welke een verwerking hebben ondergaan
Ruwe artikelen
gewone verwerking
gewone grootere verwerking verwerking
Totaal (1)
grootere verwerking
INVOER. 1937 Voor het jaar 1938 Voor het jaar
29.755 24.452
8.557 6.432
752 670
39.065 31.555
13.754 11.297
7.641 6.267
5.860 5.163
27.662 23.167
2.056 2.114 1.925 1.952 2.024 1.988 2.005 2.100 2.039 2.054 1.946 1.979 1.873 1.961 1.914
511 575 604 500 521 626 521 516 533 652 626 602 511 588 544
54 58 51 50 60 48 53 43 83 77 50 52 51 80 59
2.621 2.747 2.480 2.501 2.695 2.562 2.580 2.858 2.655 2.683 2.623 2.633 2.455 2.589 2.517
944 978 877 891 913 844 1.063 890 900 931 1.011 1.022 976 982 774
501 608 521 522 621
480 539 460 476 433
550
399
436 535 631 483 545 658 428 522 478
349 388 404 418 372 421 393 504 415
1.926 2.165 1.900 1.924 1.906 1.788 1.939 1.845 1.855 1.895 1.987 2.071 1.839 2.048 1.708
1938 Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April
UITVOER. 1937 Voor het jaar 1938 Voor' het jaar
11.462 11.041
11.716 9.281
1.833 1.882
25.011 22.008
5.021 4.394
11.848 9.321
8.666 7.873
25.689 21.724
833 954 916 932 906 848 939 963 1.103 1.023 857 787 761 971 910
828 857 886 709 671 142 717 775 .829 840 789 781 767 638 697
125 150 147 126 172 131 123 142 143 144 157 118 121 145 141
1.783 1.963 1.749 1.767 1.743 1.719 1.779 1.875 2.077 2.001 1.805 1.667 1.649 1.752 1.749
335 403 359 352 346 317 344 362 413 382 411 368 374 398 339
831 830 889 745 657 686 682 780 857 889 888 794 710 750 731
841 664 865 810 633 614 701 624 682 669 761 575 753 724 576
1.822 1.916 1.723 1.723 1.848 1.823 1.734 1.777 1.980 1.945 2.040 1.749 1.851 1.888 1.856
1938 Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April
(1) Incl. onrangschikbare of aan bijzondere voorwaarden onderworpen artikelen.
WERKLOOSHEID. I. -- MAANDCIJFERS. Bron : Nationale Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Werkloosheid.
Geheel werkloos 1937 Mei Juni Juli Augustus September October November December
1938
Gedeeltelijk werkloos 1937
1938
95.888 121.781 75.873 171.217 86.344 115.382 78.052 168.084 84.348 114.655 78.831 152.288 88.825 118.750 89.806 149.096 90.574 124.010 84.282 144.074 91.993 135.847 81.504 154.827 115.564 150.892 110.178 156.470 136.298 167.145 147.510 232.788 1938
Januari Februari Maart April
Gemiddelden per 100 verzekerden
Absolute cijfers
MAAND
146.678 141.499 131.007 121.734
1939
1938
1939
173.299 178.688 218.334 166.851 164.444 178.051 152.735 138.510 148.888 144.932 136.141 145.062
Geheel werkloos 1937
1938
80
Verloren werkdagen
Aantal werklooze verzekerden
Gedeeltelijk werkloos 1937
Per 1.000 verzekerden en per week
In % van het totaal der mogelijke werkdagen
1938
1937
1938
1937
1938
1.014 956 936 899 950 958 1.123 1.420
11,7 11,0 -10,9 11,5 11,5 11,4 14,5 18,6
16,9 15,9 15,8 15,0 15,8 15,9 18,7 23,7
10,6 9,5 9,3 9,8 9,9 10,1 12,7 14,9
13,1 12,3 12,1 12,5 13,0 14,1 15,5 16,9
8,3 8,8 8,7 9,8 9,3 8,9 12,1 16,1
18,4 16,8 16,1 15,7 15,1 16,1 16,1 23,6
704 683 654 887 887 686 872 1.114
1938
1939
1938
1939
1938
1939
1938
1939
17,4 16,7. 15,1 14,3
19,4 17,8 14,8 14,7
21,9 17,8 14,7 14,3
1.213 1.195 1.038 992
1.318 1.208 1.092 1.056
20,2 19,9 17,3
22,0 24,0 24,2
18,5
24,3
15,9 15,3 14,2 13,1
- 85 -
OD - WERKLOOSHEID PER PROVINCIE.
Bron : Nationale Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Werkloosheid. a) Weel STATISTISCHE MAAND
3,gg
Voor het RIJK
g..,-, van tot <1 "15 Mannen
--
1939 April
3 10 17 24 1 8 15 22 29 5 12 19 26
*Mei
*Juni
ef, WeM 00 el, c:J CD CO CDm CO tfb CO CO CO CD CD Cr 00 CV 0,1 N Cg 0,1
1939 Januari Februari Maart April *Mei *Juni
----
I
WESTVLAANDEREN
BRABANT
008T. VLAANDEREN
HENEGOUWEN
Lmit
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
209.760 221.468 44.903 95.191 204.843 42.385 79.388 88.504 39.817 71.278 80.915 39.464 73.839 86.828 41.483 63.868 75.251 38.995
46.008 43.413 40.834 40.527 42.961 40.068
25.298 24.347 22.309 21.461 22.203 28.920
26.542 25.448 23.349 22.559 23.520 22.146
34.001 31.715 29.059 27.413 27.138 24.142
35.793 33.101 30.348 28.737 28.932 25.770
46.132 43.129 39.934 39.138 40.022 37.446
51.112 47.070 43.584 43.137 45.715 42.319
32.096 30.212 27.509 25.797 25.167 26.718
32.971 30.958 28.223 26.584 26.598 27.582
16.148 13.659 12.014 10.385 10.335 9.091
37.650 38.777 40.656 40.772 42.474 42.199 41.093 40.822 40.827 40 009 39.102 38.447 38.420
38.685 39.919 41.735 41.871 43.773 43.533 43.377 42.087 42.035 41.110 40.134 39.490 39.535
21.579 21.231 21.435 21.598 22.775 22.664 22.379 21.793 21.408 21.222 20.720 20.790 20.948
22.648 22.321 22.653 22.716 24.069 23.988 23.722 23.107 22.712 22.448 21.951 21.999 22.184
27.641 27.181 27.485 27.347 28.589 28.482 28.601 25.188 24.832 23.649 23.891 23.978 25.050
28.888 28.478 28.852 28.732 30.369 30.367 30.444 26.885 26.593 25.415 25.495 25.474 26.695
38.863 39.705 39.076 38.909 40.671 41.097 41.053 38.916 38.371 37.881 37.188 37.323 37.390
42.677 43.392 43.440 43.041 46.151 46.777 47.262 44.742 43.644 43.033 42.156 42.171 41.915
26.920 24.372 25.987 25.911 25.453 25.875 26.053 24.603 23.850 26.165 26.485 25.854 28.368
27.116 25.131 26.801 26.687 26.498 27.064 27.099 25.551 24.780 27.050 27.307 26.671 29.299
10.490 10.230 10.527 10.295 11.270 10.669 10.598 9.854 9.286 9.144 8.872 8.924 9.426
71.219 68.828 72.777 72.288 79.103 78.899 77.254 68.335 65.604 64.739 62.790 61.683 66.258
Totaal
ANTWERPEN
Aantal gecontroleerde werkloozen (daggemiddelde).
80.644 78.060 82.837 82.119 91.781 92.152 91.202 81.170 77.837 76.621 74 102 72.797 77.481
I
LIMBURG
Totaal
LUXEMBURG
NAMEN
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
17.776 15.038 13.353 11.676 12.077 10.738
4.768 4.201 3.664 3.283 3.196 2.834
4.777 4.216 3.672 3.292 3.208 2.847
1.663 1.410 1.296 903 718 655
1.663 1.410 1.297 903 778 656
4.751 4.126 3.783 3.432 3.570 3.066
4.826 4.189 3.847 3.498 3.639 3.128
11.889 11.506 11.768 11.542 12.968 12.425 12.468 11.562 10.960 10.823 10.454 10.552 11.121
3.488 3.241 3.228 3.177 3.344 3.306 3.246 3.028 3.057 2.904 2.771 2.737 2.926
3.496 3.249 3.238 3.186 3.356 3.317 3.259 3.040 3.070 2.917 2.782 2.747 2.939
1.028 841 888 856 818 793 777 749 753 688 640 627 667
1.029 841 888 856 818 793 777 749 753 688 640 627 667
3.560 3.250 3.495 3.423 3.709 3.814 3.724 3.382 3.220 3.077 3.121 3.003 3.063
3.618 3.323 3.662 3.488 3.779 3.888 3.794 3.447 3.289 3.137 3.183 3.066 3.126
b) Aantal opgeteekende dagen werkloosheid
Mannen
1939 Januari Februari Maart April *Mei *Juni
---
---
---
---
--
--
6.260 4.657 4.276 3.916 4.828 3.885
1939 April
3 10 17 24
8 15 22 29 6 13 20 27 3 10 17 24 1
1.021 838 1.029 1.028 1.065 1.060 882 1.002 819 976 965 961 983
•Mei
*Juni
1 8 15 22 29 5 12 19 26
(*) Voorloopige cijfers.
ANTWERPEN
WESTV1AANDEREN
BRABANT
OOST. VLAANDEREN
HENEGOUWEN
Ltrix
LIMBURG
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
Totaal
Mannen
6.602 4.883 4.490 4.136 5.182 4.149
1.336 1.010 945 898 1.149 922
1.370 1.035 969 923 1.186 949
754 581 531 492 620 498
790 605 555 516 657 526
1.015 758 694 625 752 571
1.067 790 723 656 800 608
1.374 1.025 951 895 1.110 903
1.518 1.118 1.037 984 1.263 994
962 722 657 594 698 637
988 141 674 611 726 657
484 328 288 239 289 217
532 360 320 267 336 256
143 101 88 75 89 68
1.077 883 1.088 1.088 1.139 1.138 949 1.078 878 1.045 1.030 1.026 1.048
223 192 241 242 253 250 202 242 202 236 231 228 227
230 197 . 248 248 260 259 209 250 208 243 238 234 234
129 106 128 129 136 135 113 130 106 126 123 124 125
135 111 135 135 143 143 120 138 113 133 130 131 132
165 134 163 163 171 167 142 150 122 140 142 142 147
172 141 172 171 181 178 151 160 130 150 151 151 156
232 197 233 233 240 244 204 232 190 244 219 221 219
254 215 258 257 271 277 234 266 215 253 241 249 245
161 122 156 155 152 152 129 147 118 156 157 155 169
166 125 160 160 158 159 134 152 123 161 162 160 174
63 51 63 62 67 64 53 59 46 55 53 53 56
71 57 70 69 77 74 62 69 54 65 62 63 66
21 16 19 19 20 20 16 18 15 17 17 16 18
Totaal
LUXEMBURG Mannen
Totaal
NAMEN Mannen
CD,C. f,
van! tot
Voor het RIJK
CD0.0 b0■—■00 —1 CO 00 CD CD 020COC4ts,0.0. c,,, p
Week STATISTISCHE MAAND
Aan tal I werkdagen
(duizenden dagen).
Totaal
BANKSTATISTIEKEN. I. - BELGIE EN BELGISCH-CONGO. a) Nationale Bank van België.
Voornaamste posten van de weekstaten (millioenen franken).
TIJDVAK
1› .,§ Jaargemiddelde : 1938
Rek.-courantsaldi
Wissels
g g
Belee• ningen op Belgische staatsfondsen
43
o 22
Vorderingen op den Staat
Bankbiljetten in circulatie
Diverse
Van 's Rijksschatkist
Pb
Totaal der opeisch- Dekkingspercentage bare schulden
2>-19
rr; fá
15.945 4.717 1.486
16
286
742
21.812
2.118
227
24.157
66,01
2,61
3,70
Maandgemiddelde : 1938 April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
15.658 14.159 13.853 14.582 15.164 15.564 16.393 17.065 17.207 17.157 17.341 15.659 15.318 15.428 15.828
5.660 4.188 3.722 4.061 4.537 4.877 5.057 4.512 4.580 4.618 4.604 3.775 2.807 2.480 3.313
964 1.998 2.320 1.836 1.246 1.412 2.335 1.632 1.103 952 873 1.433 2.392 2.877 1.970
16 24 25 16 15 14 13 11 11 11 11 11 15 19 16
175 592 428 286 249 414 276 242 227 181 190 464 729 530 311
748 748 748 745 735 735 735 735 735 729 722 722 722 722 722
22.077 21.068 20.660 20.914 21.159 22.681 23.334 22.547 22.076 21.941 22.122 21.604 22.152 22.300 22.167
1.972 1.474 1.288 1.493 1.655 1.202 1.962 2.016 2.137 2.286 2.363 1.362 791 685 914
139 140 123 63 67 76 458 605 641 413 256 95 51 90 106
24.188 22.682 22.071 22.470 22.881 20.959 25.752 25.168 24.854 24.640 24.741 23.061 22.994 23.075 23.187
64,74 62,42 62,77 64,89 66,27 64,98 63,66 67,80 69,23 69,63 70,09 67,91 66,62 66,86 68,26
2,3,35 3,-3,-3,-3,-2,92 2,50 2,60 2,50 2,50 2.50 3,20 3,32 3,--
3,4,35 4, -4, -4, -4, -4. -4, -4, -4, -4, -4, -4,70 4,82 4,50
Weekeiilers : 1939 1 Juni 8 id. id. 15 22 id. 29 id.
15.754 15.765 15.767 15.920 15.933
2.844 2.380 3.196 2.159 3.355 1.909 3.474 1.834 3.696 1.568
18 17 16 14 14
568 ' 276 256 215 238
722 722 722 722 722
22.347 22.190 22.047 22.041 22.212
785 916 939 1.122 806
171 45 70 59 187
23.303 23.151 23.056 23.222 23.205
67,60 68,10 68,39 68,55 68,66
3,-3,-3,-3,-3,--
4,50 4,50 4,50 4,50 4,50
(1) Rentevoet In voege sedert 11 Met 1939.
b) Bank van Belgisch-Congo. Voornaamste posten van de maandstaten (millioenen franken). DEKKINGSVOORRAAD TIJDVAK
Diverse kasgelden en tegoed'
Gouden en muntmateriaal
Gouddeviezen
Totaal
banken
Wissels op Congo, op Belgikien op andere
CREDITEUREN Circulatie (BankDebiteuren biljetten en munten)
Dekkingsdadelijk opvraagbaar
op termijn
percentage
1937 Jaargemiddelde 1938 Jaargemiddelde
98,3 155,9
67,4 17,1
165,7 173,0
344,1 246,3
174,4 226,4
168,3 169,3
342,6 377,2
559,5 502,5
58,6 64,5
48,39 45,85
1938
135,9 135,9 135,9 165,9 165,9 165,9 165,9 165,9 165,9 165,9 165,8 165,8 185,8 185,8 165.8
47,0 47,0 47,0 17,0 __
182,9 182,9 182,9 182,9 165.9 165,9 165,9
285,1 286,0 283,9 281,8 285,7 360,4 264,8 190,0 134,2 149,8 193,0 212,2 232,6 267,8 275,6
217,4 187,7 178,6 165,7 179,1 173,7 240,0 292,0 319,9 293,8 244,7 267,4 262,1 211,6 197,0
174,9 173,1 170,4 165,7 167,7 163,1 158,3 155,6 150,2 184,9 188,9 167,6 164,4 167,1 171,6
392,1 376,0 363,9 369,2 378,2 380,1 374,4 369,0 363,1 364,6 395,8 398,4 401,3 387,6 376,9
499,7 501,8 510,9 494,5 492,8 565,0 519,0 497,6 481,0 503,8 488,1 504,1 523,0 530,6 529,1
84,8 83,6 69,8 60,9 56,3 61,6 61,2 61,0 50,9 52,9 . 46,9 49,7 48,2 51,3 42,0
46,84 48,64 50,25 49,64 43,87 43,84 44,32 44,96 45,88 45,49 41,90 42,88 42,58 42,79 44,--
28 Februari 31 Maart 30 April 31 Mei 30 Juni 31 Juli 31 Augustus 30 September 31 October 30 November 31 December 1939 31 Januari 28 Februari 31 Maart 30 April
-__ ----5,0 5,0 -_.„
165,9 165,8 170,8 170,8 165,8 165,8
- 87 -
Driemaandelijksche staten der Belgische banken (1). 1° Globale staten door de Bankcommissie gepubliceerd
C)
(in, millioenen franken). 1935
1936
1937
RUBRIEKEN 31 December 31 December
31 Maart
30 Juni
30 September 31 December
ACTIVA. BESOBIEBARE EN VLOTTENDE MIDDELEN : Niet gestort kapitaal
251
231
231
' 229
• 229
224
Kas, Nationale Bank, Postrekeningen
4.455
3.756
2.924
2.962
'2.048
2.975
Bankiers debiteuren
3.135
4.473
4.156
4.440
5.077
Te innen wissels
4.456
4.462
4.444
4.698
4.558
Debiteuren
8.133
7.903
8.291
8.429
8.385
Belgische overheidsfondsen
3.122
4.459
4.710
4.68Ó
120
152
207
278
Bankaandeelen
337
333 :
322
Andere aandeelen
487
494
485
3
30
19
9
22
18
27
34
78
107
160
•1 88
.4.805..• 4:446 ....
Buitenlandsohe overheidsfondsen
Obligaties
•
Syndicale participaties en te realiseeren waarden
•
7.990 3.800 • '
119
• 88
324
327
.• '259
475
483
478
109
122
123
. pp
1.505
2.009
2.218
2.188
26.140
28.458
28.208
• 28.956
5
3
3
3
3
521
579
576 .
575
583
Totaal vastgelegde middelen
526
582
579
578
586
601
Algemeen totaal activa
26.666
29.040
28.787
29.534
29.048
27.722
2.528
2.959
2.596
• 2.637
2.566
- 2.340
16.067
17.312
17.004
17.881
17.292
16.343
3.036
3.300
3.586
3.377
3.302
3.288
Belegde wettelijke reserve Diversen
.
Totaal beschikbaar en vlottende middelen
139 • 2.516
,98:452•
•
:140 2.012•
. 27.121
VASTGELEGDE MIDDELEN :
Oprichtings• en eerste inriohtingekosten Gebouwen, materieel en meubilair
4
PASSIVA. OPVRAAGBAAR :
Bankiers crediteuren Deposito's en crediteuren dadelijk opvraagbaar en op minder dan dertig dagen Deposito's en diverse crediteuren op meer dan dertig dagen Obligaties en kasbons
69
56
58
64
64
81
1.463
2.073
2.185
2.188
2.444
2.274
23.163
25.700
25.429
26.147
25.668
2.827
2.795
2.798
2.810
2.804
2.845
128
131
126
146
139
140
4
•1
1
Beschikbare reservera
352
374
388
39k .
398
.:392
Reservefonds
192
39
45
38
38
• • 37
3.503
3.340
3.358
3.387
3.380
3:416
26.666
29.040
28.787
29.534
29.048
27.722
Diversen
Totaal opvraagbaar
24.306 ...
NIET OPVRAAGBAAR :
Maatschappelijk kapitaal Wettelijke reserve Niet beschikbare raserven
2 •
1
Inschrijvingen op kapitaalsverhoogingen
Totaal niet opvraagbaar '
Algemeen totaal passiva
• 1) Voor de omloopssnelheld van het geld in de banken zie tabel nr 35.
, 88 ,
c) Algemeene driemaandelijksche staat der Belgische banken (1) door de Nationale Bank van België gepubliceerd. (millioenen franken). RUBRIEKEN
i31 Maart 1938130 Juni 1938 30 Sept. 1938 31 Dec. 1938131 Maart 1939
^■ •
ACTIVA. A. Spaargelden (artikel 15, koninklijk besluit 42 ) B. Beichikbare en vlottende middelen : Kas, Nationale Bank, Postrekeningen Daggeld Bankiers Moedermaatschappij, filialen en dochtermaatschappijen Andere te innen wamden op korten termijn Wissels Prolongaties en voorschotten op effecten Debiteuren wegens verstrekte acceptaties Diverse debiteuren Effecten a) Belegde wettelijke reserve b) Belgische overheidsfondsen c) Buitenlandsche overheidsfondsen d) Bankaandeelen e) Andere fondsen Diversen Niet gestort kapitaal
5.174 141 4.025 58 334 616 288 50
2.106 579 2.686 517 1.539 3.747 1.292 872 5.272 4.838 144 3.710 44 335 605 168 52
1.263 524 3.320 477 1.693 3.283 1.322 1.017 5.804 4.926 148 3.770 66 334 608 204 52
24.097
22.040
23.668
23.685
6 340 171 120 12
4 335 171 119 14
4 335 171 117 15
5 329 171 116 13
5 333 171 100 13
Totaal vastgelegde middelen...
648
643
642
634
622
Algemeen totaal activa ...
28.041
24.740
. 22.882
24.302
130 127 1.779 440 894 561 908 18.990
194 61 1.230 177 995 388 930 16.700
297 26 1.215 230 895 459 878 14.610
128 10 1.473 300 873 389 819 16.313
413 60 1.336 269 1.019 850 800 15.835
16.699 2.291
14.769 1.931
12.868 1.742
14.592 1.721
13.993 1.642
63 249 443
81 261 441
55 255 380
32 247 357
24.773
21.430
19.373
20.995
20.998
2.648 64 145 333 78
2.887 64 145 373 41
2.886 64 145 371 42
2.885 64 146 376 36
2.676
Totaal niet opvraagbaar...
3.288
3.310
3.309
3.307
3.309
Algemeen totaal passiva ...
28.041
24.740
22.882
24.802
• 24.807
Totaal beschikbare en vlottende middelen... C. Vastgelegde middelen : Oprichtings- en eerste inrichtingskosten Gebouwen Participaties in de dochtermaatschappijen voor immobiliën Vorderingen op dochtermaatschappijen voor immobiliën Materieel en meubilair
1.703 759 3.879 718 1.782 4.280 1.804 894
1.162 477 3.591 503 1.566 3.054 1.398 995
1.493 314 3.040 294 1.509 2.190 1.347 895
5.552
5.501
5.447
5.719 141 4.619 60 309 690 452 51
5.518 142 4.280 64 335 704 285 50
27.393
,
24.307
PASSIVA. A. Spaargelden (artikel 15, koninklijk besluit 42) B. Opvraagbaar: Bevoorrechte of gewaarborgde schuldeischers Daggeld Bankiers Moedermaatschappij, filialen en dochtermaatschappijen , Geaccepteerde wissels '; Andere te betalen waarden op korten termijn Crediteuren wegens wissels ter incasso Deposito's crediteuren , a) Dadelijk opvraagbaar en op ten hoogste 30 dagen b) Op meer dan 30 dagen Obligaties en kasbons Nog te storten op fondsen en participaties Diversen
55 232 657
Totaal opvraagbaar
•
C. Niet opvraagbaar. ; Kapitaal Niet beschikbare reserve wegens uitgiftepremie Wettelijke reserve (artikel 13, koninklijk besluit 185) Beschikbare reserve Reservefonds
•
(1) Omloopsnelheld van - het- geld in de bahken, zie tabel nr 35.
89
--
•
64
151 377 41
II. - BUITENLANDSCHE CIRCULATIEBANKEN. a) Discontovoet van de voornaamste circulatiebanken.
86 België Bulgarije Dantzig Denemarken Duitschland • Estland Finland Frankrijk Griekenland Groot-Brittannië Hongarije Indië Italië Japan
Sedert
%
6 Juli 1939 15 Augustus 1935 1937 2 Januari 23 Februari 1939 22 September 1932 1 October 1935 3 December 1934 1939 4 Januari 1937 4 Januari 1932 30 Juni 29 Augustus 1935 30 November 1935 1936 18 Mei 11 Maart 1938
2,50 6,4,3,50 4,4,50 4,2,6,2,4,3,4,50 3.46
Sedert
Joego-Slavië Letland (1) Litauen Nederland Noorwegen Polen Portugal Roemenië Sweden Bohemen en Moravië Vereenigde Staten (Feder. Reserve Bank of New-York) Zwitserland
%
1 Februari 1935 1 Januari 1939 1939 15 Juli 3 December 1936 5 Januari 1938 18 December 1937 11 Augustus 1937 1938 5 Mei 1 December 1933 1936 1 Januari
5,5,6,2,3,50 4,50 4,3,50 2,50 3,-
27 Augustus 1137 26 November 1936
1,1,50
(1) Discontovoet voor handelshuizen. Voor credietinstellingen : 5 %.
b) Banque de France. Weekstaten
Wisselportefeuille en publieke waarden
DATUM
1937 Jaargemidd. . 1938 Jaargemidd. . 1938 : Gemiddelde van 1-1 tot 10-11. Gemiddelde van 17-11 tot31-12 7 April 5 Mei 9 Juni 7 Juli 4 Augustus . 8 September. 6 October 10 November. 17 November. 8 December. 1939 5 Januari 9 Februari 9 Maart 6 April 4 Mei 8 Juni
1938
Munt en muntmateriaal
Tegoed in het buitenland
Gedisconteerd hande spapier binnenlandsch
buitenlandsch
Aangekocht verhandel. baar papier
Beleeningen op effecten
,pige tteni enko /36 er t• en 1 Voorloopige ren telooze voorschotten aan den Staat (terug betaalbaar krachtens artikel 8 van overeenkoms van 12- 11.38)
(in. millioenen franken).
Creditsaldi Bankin biljetten in rekening. circulatie courant
Dekkings• percentage
56.612 -
15,1 21,9
9.374 10.513
16,4 20,3
1.393 1.475
3.856 3.740
24.931 -
-
88.288 101.704
17.728 23.291
53,40 -
56.086
-
-
-
-
-
39.632
-
-
-
45,90
87.265
-
-
-
-
-
-
20.627
-
-
61,01
23.574 23.615 18.930 15.876
20.827 20.627 20.627 20.627 20.827 20.577 20.577 20.577
98.144 98.960 100.235 101.504 101.351 102.900 118.290 108.771 107.349 108.779 111.520 111.253 113.886 120.303 125.353 121.287
45,85 45,53 46,83 47,63 47,23 45,89 39,30 41,11 60,13 61,16 62,07 82,72 63,13 62,75 63,71 63,72
55.807 55.807 55.808 55.808 55.808 55.808 55.808 55.808 87.264 (1) 87.265 87.265 87.266 87.266 87.266 92.266 92.266
20,0 20,1 19,5 25,2 23,9 24,5 10,0 12,2 13,5 19,1 14,6 15,3 14,0 13,8 15,6 14,7
10.903 10.657 7.594 5.930 6.334 9.186 18.416 12.941 12.070 10.783 7.923 7.743 6.830 6.651 7.478 6.964
Discontovoet
21,3 20,2 16,3 16,7 17,3 17,3 24,6 26,5 25,8 22,7 23,1 20,2 18,4 17,5 18,8 15,5
5
1.194 1.187 1.057 1.030 1.194 1.358 1.987 1.997 2.253 2.500 2.677 3.012 3.037 3.873 3.882 3.631
3.754 3.878 3.514 3.584 3.675 3.717 3.988 4.005 3.971 3.708 3.686 3.422 3.371 3.397 3.441 3.468
39.554 40.134 40.134 40.134 40.134 40.134 50.134 48.134 -
huidige : 2 % sedert 4 Januari 1939. vorige : 2 Y2 % sedert 25 November 1938.
(1) Herwaardeering van den goudvoorraad op basis van 27,5 mgr. goud van 0,900 fijn per frank.
16.818 18.714 23.707 26.987 37.785
33.911 29.081 27.877 24.338 18.775 19.460 23.517
c) Bank of England.
Metaalvoorraad
DATUM
Beleggingen van het aBanking Department»
Deposito's
Bank. biljetten
Gouden Door Goud en zilveren den Staat (Issue munt gewaar. Departm.) (Banking borgde Departm.) fondsen
Disconto en beleening
Andere waarden
Andere
Openbare
in
Totaal
Totaal
Banken deposito's
circulatie organismen
Verhoud. v. d. goudv. v. h. Bank. Dep. tot het saldo van haar dep. %
Weekstaten (in duizenden .2).
1937 Jaargemidd. 1938 Jaargemidd.
321.351 326.411
1.071 995
98.357 103.168
6.855 9.581
21.164 20.986
126.376 133.735
479.590 485.562
19.514 18.200
97.155 106.224
37.243 36.230
153.912 160.654
29,6 28,0
1938
326.408 326.410 326.412 326.412 326.414 326.414 326.414 326.416 326.416 126.414 126.414 226.033 226.160 226.160 226.160 226.414
794 856 990 1.137 1.421 1.344 1.292 1.198 685 652 890 1.041 1.105 703 587 671
117.766 111.421 111.891 109.716 101.336 121.871 101.571 66.136 71.381 96.171 77.636 89.246 100.351 114.126 114.176 118.706
8.189 7.937 10.711 9.238 5.354 10.205 11.103 17.871 48.906 22.122 20.649 3.360 8.485 8.102 7.801 8.789
19.265 20.167 20.402 21.544 22.073 22.477 20.979 21.503 22.380 22.321 22.357. 22.395 21.509 21.245 22.608 22.465
145.220 139.525 143.004 140.498 128.763 154.553 133.653 105.510 142.667 140.614 120.642 115.001 130.345 143.473 144.585 149.960
490.533 490.721 488.231 489.993 480.115 505.784 482.690 487.752 488.071 475.644 474.998 479.178 491.451 495.894 498.371 505.722
10.742 11.732 12.546 19.315 32.151 12.055 15.937 18.628 20.503 19.214 15.351 11.449 16.042 19.059 18.401 19.301
117.453 111.110 115.663 106.079 91.259 109.703 109.498 102.945 135.955 118.139 103.950 97.424 91.947 101.356 100.623 96.477
35.971 35.425 35.989 34.513 34.852 37.141 35.504 35.944 37.241 36.653 35.490 35.804 40.529 36.279 36.104 37.561
164.168 158.267 184.198 159.907 158.262 158.899 160.939 157.517 193.699 174.006 154.791 144.677 148.518 156.694 155.128 153.339
22,3 23,0 23,8 23,4 30,1 13,8 27,9 44,3 35,6 29,5 33,7 33,1 24,1 19,7 18,2 13,9
4 Mei .... 8 Juni ... 8 Juli. .. 10 Augustus 7 Septenab. 5 October. 9 Novemb. 7 Decemb. 1939 4 Januari. 11 Januari. 8 Februari. 8 Maart.. 5 April... 10 Mei .... 7 Juni.... 6 Juli....
f huidige : 2 %, sedert 30 Juni 1932. Disoontovoet 1 vorige : 2 Y2 %. sedert 12 Mei 1932.
d) Nederlandsche Bank.
Weekstaten (in millioenen guldens). Wissels
Beleening
.
Munt en muntmateriaal
Binnen.
Buiten.
landsche
landsche
op titels
1937 Jaargemiddelde 1938 Jaargemiddelde
1.158 1.484
17,2 10,0
183 295
1938
1.500 1.500 1.501 1.501 1.500 1.495 1.502 1.486 1.489 1.489 1.442 1.317 1.227 1.227 1.151
9,2 8,6 7,8 9,3 9,3 18,5 15,7 10,9 8,4 8,1 7,4 11,0 11,6 11,6 10,1
331 329 329 296 294 289 307 306 305 299 244 208 215 209 222
9 Mei 7 Juni 4 Juli 8 Augustus 5 September 10 October 7 November 5 December 1939 9 Januari 6 Februari 6 Maart 11 April 8 Mei 5 Juni 10 Juli
Discontovoet
op goederen en ceelen
0e0■-■I-, 0 L,Z I-. 0 ..,1D 14 '07= 13 11 11 ..0WID 1,2 1D "0 7••••• W09
DATUM
( huidige : 2 %. sedert 3 December 1936. vorige : 2,5 %. sedert 20 October 1936.
Bankbiljetten Totaal
Creditsaldi Dekkings. handming• percentage courant
186 296
828 944
555 870
83,71 81,79
332 330 331 297 296 290 308 307 307 301 245 209 216 210 223
931 932 951 921 952 1.069 1.016 1.010 988 993 988 1.022 1.056 1.034 1.025
934 933 915 910 878 757 835 819 839 828 730 535 422 436 382
80,46 80,47 80,48 82,00 82,06 81,85 81,15 81,28 81,47 81,77 83,91 84,51 83,02 83.48 81,81
86
e) Nationale Bank van Zwitserland.
Weekstaten (in millioenen Zwitsersche franken). Goudvoorraad
Tegoed in het buitenland
Binnenlandsohe wissels
Beleening
Correspon. denten
Bankbiljetten in circulatie
Andere terstond opvorderbare verplichting.
1937 Jaargemiddelde 1938 Jaargemiddelde
2.638 2.852
182 394
12,0 35,7
32,5 22,8
12,3 15,5
1.382 1.558
1.480 1.807
98,56 96,46
7 Mei 7 Juni 7 Juli 6 Augustus 7 September 7 October 7 November 7 December 1939 7 Januari 7 Februari 7 Maart 5 April 8 Mei 7 Juni 7 Juli
2.873 2.836 2.802 2.794 2.847 2.851 2.873 2.890 2.890 2.813 2.813 2.633 2.472 2.471 2.489
440 382 390 388 374 311 302 284 281
8,4 23,0 6,1 4,9 11,0 110,4 96,0 95,8 140,1 148,9 114,3 171,5 172,5 36,1 37,8
21,5 21,5 21,7 20,1 20,4 26,8 24,8 27,5 19,7 18,8 24,3 25,9 32,0 28,8 29,5
8,3 24,4 8,2 3,8 4,5 4,8 3,7 4,1 5,0 4,4 5,2 7,0 3,9 4,2 5,5
1.505 1.502 1.511 1.512 1.546 1.803 1.696 1.670 1.675 1.620
1.904 1.848 1.778 1.781 1.775 1.585 1.668 1.697 1.717 1.673 1.631 1.405 1.237 1.148 1.141
97,17 98,08 97,04 97,21 96,98 93,86 94,38 94,26 93,46 93,18 94,03 91,60 91,67 98,18 96,07
DATUM
1938
255
265 249 264 286 271
1.842
1.741 1.748 1.699 1.711
Ihdddngs percentage
%. sedert 26 November 1936 Discontovoet( vorige huidige: 2: 1%, Y2sedert 9 September 1936.
f) Beichsbank.
Weekstaten millioenen RM.).
DATUM
Goudvoorraad
Deviezen als gouddekking geldende
Waarden tot Pasmunt bijkomende dekking
Wissels
Dekkings. Verschil percentage Bank.. Beleeningen Gedisoont. van biljetten in opeischbare Schatkistop goud en circulatie schulden bons onderpand deviezen
1937 Jaargemiddelde 1938 Jaargemiddelde
68,8 70,8
5,8 5,6
192 174
133 394
4.893 6.039
43,3 45,0
14,7 11,3
4.778 6.228
739 983
1,36 1,06
7 April 7 Mei 7 Juni 7 Juil 6 Augustus 7 September 7 Ootober 7 November 7 December 1939 7 Januari 7 Februari 7 Maart 6 April 8 Mei 7 Juni
70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8 70,8
5,3 5,4 6,6 5,8 5,6 5,4 5,7 6,8 5,6 5,7 5,9 5,7 5,8 5,9 5,7
181 189 153 169 142 133 92 121 134 168 203 179 121 123 153
114 121 645 547 549 660 550 548 648 654 671 677 868 659 921
5.504 6.623 5.766 5.832 6.063 6.378 7.337 7.020 7.252 7.225 6.781 7.084 7.776 7.473 7.174
47,6 42,5 54,3 43,1 38,7 28,5 19,6 32,9 47,1 44,1 43,8 37,9 37,8 48,6 34,1
16,1 0,1 0,9 6,9 2,6 0,2 0,8 0,5 0,1 1,5 1,2 0,2 2,3 1,2 2,3
5.476 6.860 6.145 6.196 6.429 6.690 7.541 7.423 7.629 7.705 7.549 7.737 8.165 8.252 8.192
1.245 953 1.110 970 958 948 887 918 1.003 950 1.064 1.027 1.060 1.219 1.117
1,13 1,12 1,05 1,07 1,03 1,00 0,91 0,92 0,88 0,88 0,89 0,87 0,83 0,81 0,82
1938
huidige 4 %, sedert 22 September 1932. Disoontovoet { vorige : 5 %, sedert 28 April 1932.
g) Federal Reserve Ranks.
Weekstaten (in millioenen $). MONTVOORRAAD. DATUM
Goud. certificaten op de Schatkist
Wrassis
In herdisconto van de member. banks
Andere reserves
in de open markt gekocht
Nationale publieke fondsen
Bankbiljetten Deposito's in circulatie (aangesloten banken, (Federal Reserve Schatkist, enz.) Notes)
Dekkingspercentage (1)
1937 Jaargemiddelde 1938 Jaargemiddelde
8.939 10.423
297 402
13,9 8,6
0,5
2.504 2.564
4.221 4.200
7.326 8.980
80,0 82,1
1938
9.231 10.650 10.647 10.645 10.642 10.840 10.976 11.327 11.672 11.848 11.989 12.194 12.582 13.128 13.401
445 435 398 374 394 356 367 352 346 365 442 415 361 364 360
11,3 8,2 8,6 8,0 6,9 7,1 7,3 7,8 6,0 4,3 7,4 3,3 2,6 3,5 3,5
0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,6 0,6 0,6
2.564 2.564 2.564 2.564 2.664 2.564 2.564 2.564 2.564 2.564 2.564 2.564 2.564 2.564 2.584
4.158 4.148 4.136 4.175 4.136 4.212 4.263 4.356 4.422 4.441 4.345 4.343 4.398 4.465 4.476
7.875 9.286 9.251 9.207 9.249 9.147 9.437 9.654 9.950 10.146 10.437 10.597 10.891 11.362 11.618
80,4 82,5 82,5 82,3 82,4 82,3 82,8 83,4 83,6 83,7 84,1 84,4 84,7 85,2 85,4
6 April
4 bid
8 Juni
6 Juli
10 Augustus 7 September 5 October 9 November 7 December 1939 4 Januari 8 Februari 8 Maart 5 April 3 Mei 7 Juni
3,4
huidige : 1 %,esedert 27 Augustus 1937. Discontovoet van de Federal Reserve Bank of New•York vorige : 1,50 sedert 2 Februari 1934. (1) Verhouding muntvoorraad tegenover opeischbare schulden
h) Sveriges Riksbank. Toestand op het eind van ieder maand (in millioenen Kr.).
494 521 524 525 526 528 573 591 591 591 594 595 596 601 614 615
10
ál,
I
S
oi ir:
-2, g 0.4
91 .0
nissierecht
Ij
tetaalvoortde biljetroulatie e metaalad tot het eierecht
VERHOUDING, IN %
FIHRENING-00IIRANTSALDI .ningen en ten in rel« courant
cening-cour het buiten]
het buiten' Ie gond nie voorraadbi
taalvoorrae
TIJDVAK 1938 Maart April Mei Juni Juli Augustus September October November December 1939 Januari Februari Maart April Mei Juni
coputaciA
459 471
aparte
1936 1937
OtrJ8p2
(op het einde van het jaar of van de maand)
BETAALBARE WISSELS EN WAARDEN edeche
Sr," FONDSEN
IA
259 256
29,7 6,1
70,4 39,6
12,2 12,8
391 749
25,3 25,4
893 980
278 311
294 434
15,4 6,4
3,0 61,4
1.269 51,45 36,21 1.291 48,02 36,45
80,8 290 54,4 299 76,0 347 90,0 307 89,8 289 89,6 301 110,7 548 115,9 473 115,8 491 115,8 414 135,5 448 135,3 468 135,2 460 146,6 488 144,6 , 526 146,5 550
21,1 31,1 36,1 41,1 56,0 66,0 72,0 82,0 87,0 102,0 112,0 117,0 127,0 137,0 147,0 152.1
50,6 38,0 39,1 41,4 41,9 41,2 32,8 31,8 32,1 34,0 36,0 36,2 38,9 49,8 45,9 45.7
12,6 12,8 13,0 12,5 12,1 11,8 12,2 13,2 14,1 13,2 12,3 12,1 12,6 12,8 13,2 12.5
573 664 489 524 530 511 411 385 351 388 298 259 231 153 87 50
21,4 20,1 20,7 22,2 23,1 22,7 25,9 28,0 32,7 38,8 39,9 42,7 47,8 51,4 68,3 57,2
965 948 931 972 950 971 1.083 1.028 982 1.061 979 991 1.054 1.041 1.012 1.059
269 293 403 392 269 260 248 237 484 418 350 345 324 347 506 490
434 437 380 373 510 512 678 673 452 428 583 564 524 500 397 368
7,8 6,2 5,7 6,2 2,9 2,7 2,9 4,1 3,2 3,4 3,4 3,1 3,6 3,2 3,5 4,3
47,8 49,4 47,4 68,7 57,2 56,4 69,3 71,1 89,5 83,7 87,5 87,6 69,1 72,1 66,2 63,0
1.338 1.393 1.398 1.400 1.402 1.406 1.496 1.531 1.533 1.533 1.638 1.541 1.543 1.551 1.672 1.570
69,8 68,1
Discontovoet
51,19 65,01 56,28 54,03 55,39 64,34 52,89 57,49 60,18 55,76 60,63 60,06 66,69 57,66 60,68 58,12
36,92 37,44 37,48 37,50 37,62 37,65 38,30 38,58 38,55 38,58 38,62 38,64 38,66 38,72 39,08 39,20
( huidige : 2 Y2 %, sedert 1 December 1933. vorige : 3 %. sedert 1 Juni 1933.
(1) De metaalvoorraad omvat het door de Bank in het binnenland aangehouden goud, alsmede het in het buitenland gedeponeerde goud (ten hoogste 15 pCt, van de totale dekkingsvoorraad). (2) De bank mag bankbiljetten in omloop brengen voor een bedrag gelijk aan het dubbel van haar metaaldvoorraad + (sedert 30 Juni 1933) 350 millioen kronen.
-93-
i) Japansche Bank.
Weekstaten (in miljoenen yens).
86
938
11939
29,9
88,1
676
1.532
217
129
346
72
163
2.113
;42 31,7
2,9
30,4
30,8
1.251
1.930
278
150
428
112
132
2.802
27,1
154
Dekkingsperc (munt en munt verhit] zet,
706 (1)300 456
Geza men l verbinten i
41
Overige verpli
865
An dere dep,
Jaargemiddelde
Diverse
938
Rekening courant
670
Biljettencirc
46
Obligati van de Sc h
624
Voorscho op buitenlands
Jaargemiddelde
Voorschol
1937
DATUM
Voorschol aan den S
Totaal
535
Andere
--
Gouden munt en goudmuntmateriaal
Gedisconteerd
DEPOSITO'S VANDEREGEERING
Speciaalfon( buitenlandsch
MUNT EN MUNTMATERIAAL
°
5 Maart
801
32
833
--
469
2,9
30,8
30
1.157
1.791
404
130
534
66
104
2.495
33,4
9 April
801
35
838
--
452
2,9
30,7
30
1.043
1.762
289
110
379
107
114
2.362
35,4
108
358
103
115
2.360
35,5
7 Mei
801
37
838
--
444
2,9
30,6
30
1.051
1.784
250
4 Juni
801
49
850
--
441
2,9
30,8
30
1.127
1.837
201
119
320
127
136
2.420
35,1
9 Juli
801
47
848
--
434
2,9
30,4
23
1.090
1.871
131
139
270
113
136
2.390
35,5
6 Augustus
501
46
547
300 488
2,9
32,1
23
1.141
1.965
179
157
338
70
147
2.518
21,7
10 September
501
48
647
300 488
2,9
30,4
15
1.386
1.843
452
178
630
122
139
2.734
20,0
8 October
501
44
545
300 482
2,9
30,5
15
1.441
1.940
411
201
612
143
140
2.835
19,2
5 November
501
47
548
300 477
2,9
30,5
25
1.571
2.042
430
200
630
89
215
2.976
18,4
10 December
501
49
550
300 418
2,9
30,6
15
1.495
2.105
187
216
403
202
120
2.830
19,4
7 Januari
501
46
547
300 403
2,9
30,7
22
1.845
2.318
306
251
557
148
145
3.188
17,3
4 Februari
501
36
537
300 420
2,9
30,5
25
1.619
2.246
265
295
560
85
121
3.012
17,8
4 Maart
501
34
535
300 416
2,9
30,2
31
1.627
2.234
225
323
548
89
170
3.041
17,6
8 April
501
28
527
300 407
2,9
30,6
15
1.650
2.162
323
298
621
110
137
3.030
17,4
6 Mei
501
37
538
300 402
2,9
30,1
15
1.499
2.142
226
213
439
134
182
2.817
18,7
10 Juni
501
39
540
300 399
2,9
30,4
29
1.475
2.060
277
230
607
180
128
2.875
18,8
Discontovoet
i huidige : 3,46 %, sedert 11 Maart 1938. 1 vorige : 3,285 %, sedert 7 April 1938.
(11 Deze post komt in de weekstaten slechts sedert 23 Jull 1938 voor.
•
- .94 -
III. - BANK VOOR INTERNATIONALE BETALINGEN, TE BAZEL.
STAAT in duizenden Zwitsersche goud-franken [eenheden van 0,29032258... gr. fijn goud (art. 5 der statuten)]. Per 31 Mei 1939
I
Per 30 Juni 1939
ACTIVA. /0
0
I. Goud in baren
62.584
10,6
6.756
1,2
23.161
3,9
16.275
2,8
22.386
3,8
II. Kas : Specie en tegoed bij banken
III. Cali-gelden
%
11,2
64.732
IV. Herdisconlabel papier : 143.875 78.075
10 Handelswissels en bankaccepten 2° Schatkistpapier
25,0 13,2
144.518 80.917
6,0 0,0
33.015
24,5 13,7 225.435
219.950
V. Fondsen op termijn tegen interest uitgezet : 1. Op ten hoogste 3 maanden
34.382 82
2° Op 3 tot 6 maanden
34.464
5,6 0,0 33.015
VI. Wissels en onderscheiden beleggingen: 1° Op ten hoogste 3 maanden : a) Schatkistpapier b) Onderscheiden beleggingen 2° Op 3 tot 6 maanden : a) Schatkistpapier b) Onderscheiden beleggingen 3° Op méér dan 6 maanden : a) Schatkistpapier b) Onderscheiden beleggingen
45.388 54.179
7,9 9,4
41.009 37.015
7,0 6,3
38.657 50.079
6,7 8,7
32.634 59.144
5,6 10,0
15.582 28.322
2,7 4,9
23.854 27.474
4,1 4,7
232.207 VH. Andere activa : 1° Borg door centrale banken op gecedeerde wissels verleend 20 Andere posten
826 1.169
221.130 0,1 0,2
TOTA AL ACTIVA
0,1 1.598
576.379 100,0
. . .
0,1
810 788
1.995
589.289 100,0
PASSIVA. 1 Kapitaal : Geautoriseerd en geëmitteerd kapitaal : 200.000 aandeelen van 2.500 Zwitsersche franken ieder Aandeelen met 25 % volgestort H. Reserves : 10 Wettelijke reserve 20 Dividend-reservefonds 30 Algemeen reservefonds
% 500.000 .
500.000 125.000
21,7
125.000
21,2
25.093
4,3
5.111 6.659 13.311
5.117 6.659 13.317 25.093
4,4
III. Lang loopende deposito's: 10 Rekening van de Trust der annuiteiten 20 Deposito der Duitsche regeering 30 Deposito der Fransche regeering (Saargebied) 40 Waarborgfonds der Fransche regeering
26,6 13,3 0,1 4,3
153.090 76.548 809 24.675
153.096 78.548
26,0
13,0 0,1 4,2
809 24.668
255.128
255.121
IV. Kort loopende en dadelijke opvraagbare deposito's :
1° Circulatiebanken voor eigen rekening : a) Op 3 maanden maximum b) Op zicht 2° Circulatiebanken voor rekening van derden : Dadelijk opvraagbaar
33.896 75.318 ------------
3° Andere deposanten : a) Op ten hoogste 3 maanden V.
109.214 1.843
33 3.541
b) Dadelijk opvraagbaar
VI.
5,9 13,1
Deposito's op zielig (goud)
122.066 1.681
0,3 0,0 0,6
5,8 14,9
34.444 87.622
0,3 0,0 0,5
26 2.737 2.763
3.574 13.205
2,3
7.761
1,3
13.278
2,2
7.757
1,3
Uit le keeren winslen op 1 Juli 1939 : 1° Dividend aan 6 % 's jaars, in nationale munt uitgedrukt aan de aandeelhouders uit te betalen 2° Participatie der deponenten op langen termijn, volgens arlikel 53 (e) der statuten.
V1.1. Verschillende posten : 1° Garantie op gecedeerde wissels 2° Andere posten
7.499 262
7.495 262
1.458 34.103
0,2 5,9 35.561
TOTAAL PASSIVA
576.379 100,0
NOTA. - In dezen staat is niet begrepen het goud voor rekening van circulatiebanken bewaard en de betaling
van de internationale leeningen waarvan de
0,2 6,0
1.430 35.100 36.530
589.289 100,0
fondsen dienende tot Bank voor Internationale Betalingen trustee of fiscaal agent is.
95 -
.
INHOUDSTAFEL DER DOORLOOPENDE MAANDSTATISTIEKEN. Tabel BEVOLKINGSSTATISTIEK VAN BELGIË 1 GELDMARKT. L — Discontovoet en rentestand voor beleeningen 2 II. — Rentevoet der Schatkistcertificaten en kortloopende bons III. — Rentestanden voor bankdeposito's en tegoed ter Algemeene Spaar- en Lijfrentekas 4 WISSELMARKT EN MARKT DER EDELE METALEN. • I. — Noteering der edele metalen te Londen. 9 II. Contantwisselkoersen op de Beurs te Brussel 10 III. — Termijnwisselkoersen 11 a) wisselkoers op één maand; b) wisselkoers op drie maanden. KAPITAALMARKT. I. — Noteeringen van enkele publieke fondsen 14 II. — Indexcijfer van de Beurs te Brussel 15 III. — Noteeringen, rendementen en indexcijfers van de voornaamste obligatietypen 16 IV. — Kapitaaluitgiften in België en BelgischCongo 17 a) retrospectief overzicht; b) detail der uitgiften; c) ingedeeld naar de belangrijkheid van het kapitaal. V. — Overheidsleeningen 18 VI. — Hypotheekinschrijvingen 19 RIJKSFINANCIËN. 25 I. — Opbrengst van de belastingen II. — Toestand van de Fonds voor Delging der Staatsschuld 26 HET INKOMEN EN HET SPAREN. I. — Rendement der Belgische naamlooze vennootschappen 30 a) detailgegevens per bedrijfsklasse; b) retrospectief overzicht; II. — Algemeene Spaar- en Lijfrentekas 31 a) inlagen op particuliere spaarboekjes; b) stortingen ingeschreven op de rekeningen der aangeslotenen ter Lijfrentekas. III. — Driemaandelijksch loonindexcijfer 32 LOOP DER ZAKEN. 35 I. — Verrekenkamers 36 II. — Postchèque- en giroverkeer III. — Gevaarlijke of hinderlijke inrichtingen — Aanvragen om vergunning 37 38 IV. — Onbetaalde wissels V. — Faillissementen en accoor den tot voorkoming van faillissement 39 a) retrospectief overzicht ; b) detail per bedrijfsklasse. PRIJZEN. I. — Indexcijfers der groothandelsprijzen 45 a) in België; b) in het buitenland II. — Indexcijfers der kleinhandelsprijzen en van de kosten van levenshonder46 houd a) kleinhandelsprijzen in België; b) nieuwe indexcijfers der kleinhandelsprijzen in België; e) kosten van levensonderhoud in België; d) kosten van levensonderhoud en kleinhandelsprijzen in het buitenland.
Tabel — Groothandelsprijzen van nijverheidsproducten IV. — Prijzen van landbouwproducten
47 48
VOORTBRENGING. I. II. III. IV. V.
— Steenkoolmijnen en metaalproductie — Diverse producties — Bouwbedrijvigheid — Electriciteit — Gas
55 56 57 58
59
VERBRUIK. I. — Indexcijfers van den verkoop aan de II. III.
verbruikers — Tabakverbruik — Slachtingen
65 66 67
VERVOER. I. — Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen a) Uitbatingsontvangsten en -uitgaven; b) Wagons aan de nijverheid gelee) Vevrekrd eer : 10 algemeen spoorverkeer; 20 zware goederen : A) gezamenlijk verkeer; B) binnenlandsch verkeer. II. — Havenverkeer a) Antwerpen; b) Gent; c) Brugge-Zeebrugge; d) Groot-Brussel; e) Oostende. BUITENLANDSCHE HANDEL. I. — Indeeling aangenomen door de overeenkomst van Brussel II. — Indeeling naar den graad van verwerking dei producten
70
7I
75
78
WERKLOOSHEID. I. — Algemeen overzicht II.
— Indeeling per provincie
80 81
BANKSTATISTIEKEN.
- 96 --
I. — België en Belgisch-Congo a) Nationale Bank van België; b) Bank van Belgisch-Congo; c) Driemaandelijksche staten der Belgische banken, door de Nationale Bank gepubliceerd.
85
II. — Buitenlandsche circulatiebanken a) Discontovoet; b) Staat van de Banque de France; D Bank of England; c) Nederland. Bank; d) » Zwitsersche Natioe) » nale Bank; » Reichsbank; f) Feder. Ree. Banks ; g) n n Sveriges Riksbank ; h) Japanscho Bank. i) »
86
III. — Bank voor Internationale Betalingen
87
Abonnementsprijs per jaargang : 100 frank voor België. 120 frank voor het buitenland. Losse exemplaren : fr. 7,50 voor België. fr. 9,— voor het buitenland. Prijs van het speciaal nummer : « Overzicht van den economischen toestand van België », In den loop van het voorafgaande jaar: 20 frank voor België. 25 frank voor het buitenland. De betaling moet vooraf geschieden door overmaking op postgiroreke. ning nr 500 van de Nationale Bank van België. De abonnenten worden verzocht op te geven welke uitgave zij wenschen te ontvangen : de Nederlandsche of de Fransche.
Voorheen Drukkerijgesticht.
TH. DEWARICHET J., M., G. en L. Dewarichet, Brs & Zrs, maat. in gez. naam Wi Idewoudstr. 16, Brussel. 17265
