Teken en leesles nummer 1 , Illy Lips productions 2013
Teken en leesles nummer 1 (groep 3 en 4)
groot en klein Inleiding Groot en klein gaat over een kleine vogel en een grote man. De grote man zou graag klein zijn, de vogel groot. Een verhaal dat via verbeelding en confrontatie, de vogel en de man nader tot elkaar brengt. Een verhaal over hoe verschillen aanzetten tot nadenken en fantaseren om zo voor een groter zelfbewustzijn te kunnen zorgen. Een prentenboek waarin het abstract vermogen van jonge kinderen op een speelse wijze wordt gestimuleerd. In de tekeningen gemaakt door beeldend kunstenaar Michael Tedja worden de karakters in resolute inktlijnen tot leven gewekt. De tekst van Miek Hoekzema is net als de stijl van de tekeningen verraderlijk eenvoudig. Groot en klein is een educatief prentenboek dat de letterlijke en abstracte betekenis van de begrippen groot en klein op een beeldende manier uiteenzet. Het boek is een eerste aanzet tot het stimuleren van filosofische gedachten bij jonge kinderen. Het bevat naast een verhaal in taal en beeld ook een Taaltekentoets. Een Taaltekentoets bestaat uit vijf meerkeuzevragen. De toets in Groot en klein richt zich op het introduceren van moeilijke woorden en begrippen die het verhaal uit het boek weerspiegelen. Het accent
Teken en leesles nummer 1 , Illy Lips productions 2013
zou bij het afnemen van de toets vooral moeten liggen in het redeneer,- en cognitief vermogen van de kinderen. Taaltekentoets nummer 4 Een taaltekentoets bestaat uit 5 meerkeuzevragen. Bij het afnemen van de toets gaat het vooral om hoe het kind tot het antwoord komt. Om te benadrukken dat geven van antwoorden op vragen niet enkel gaat om het geven van het juiste antwoord is het ook belangrijk om door te vragen.
Wedstrijd Het verhaal van groot en klein eindigt met het strooien van kruimels voor de vogel door de man. Weet iemand in de klas waarom de man dat doet? Mail het mooiste antwoord samen met de antwoorden op de Taaltekentoets naar:
[email protected] Het mooiste antwoord wint een echte prijs voor de hele klas.
Uw reacties, suggesties en ervaringen Illy Lips productions is altijd benieuwd naar uw ervaringen met de opdrachten uit deze lesbrief. U kunt uw reactie suggestie of ervaring mailen naar
[email protected]. Wilt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen rondom nieuwe uitgaven of activiteiten van Illy Lips productions meldt u zich dan aan via
[email protected] o.v.v. Nieuwsbrief.
Colofon Telen en leesles nummer 1 bij Groot en klein Illy lips productions, 2013 Tekst: Miek Hoekzema In deze Teken en leesles zijn een drietal Lees en kleurplaten met een bijbehorende tekenopdracht opgenomen. Aan de hand van deze opdracht worden de kinderen gestimuleerd zich te blijven concentreren op steeds weer dezelfde tekening. Hiermee wordt het denken in lagen en vlakverdeling geïntroduceerd. Daarnaast bevat deze Teken en leesles ook een mini kleurboekje dat dubbelzijdig kan worden uitgeprint, dan geknipt, gevouwen en geniet tot een boekje op A6 formaat.
Handleiding Lees eerst het online prentenboek groot en klein voor vanaf de site van het Cobra museum. Deze teken en leesles bestaat uit drie lessen van ieder 45 minuten. Om het optimale uit de lessen te halen is raadzaam de lessen te spreiden over drie opeenvolgende weken. Hiermee wordt de kinderen de ruimte geboden om het eigen werk en dat van anderen goed in zich op te nemen en met frisse ogen steeds opnieuw te bekijken. Er wordt gewerkt met diverse materialen; waterverf, inkt en potlood. De volgorde is opzettelijk zo
Teken en leesles nummer 1 , Illy Lips productions 2013
gekozen om de materialen anders in te zetten dan gebruikelijk. Zo wordt potlood meestal gebruikt om mee te schetsen maar in deze opdracht wordt dit tekenmateriaal als laatste ingezet om de tekening juist mee af te maken.
week1
Lees en kleurplaat nummer 1 benodigdheden doosjes waterverf (rondjes), tekenpapier A3 en penselen
Print Lees en kleurplaat nummer 1 uit en geef ieder een exemplaar. Laat de kinderen proberen het zelf te lezen en in te kleuren. (15min.) Kies vervolgens iemand die het klassikaal durft voor te lezen.(5 min.) Pak daarna de vellen tekenpapier erbij en laat iedereen een zelfportret schilderen. Neem de begrippen groot en klein uit het prentenboek als aanleiding. Maak ik een groot portret dat het hele vel papier beslaat? Of maak ik juist een heel klein portretje ergens in een hoekje van het papier. (15min.) Hang de portretten op en bespreek de verschillen. (10 min.) Let hierbij op dat het niet gaat om mooi of lelijk; vel geen oordelen. Het gaat erom dat de kinderen de verschillen leren herkennen. De een zal grote vlakken gebruiken, de ander voorzichtige lijnen een ander gebruikt veel kleur of is juist sober in zijn of haar kleurgebruik etc. Laat de tekeningen hangen tot de volgende les.
week2
Lees en kleurplaat nummer 2 benodigdheden kroontjes pennen, inkt en ecoline
Print Lees en kleurplaat nummer 2 uit en geef ieder een exemplaar. Laat de kinderen proberen het zelf te lezen en in te kleuren. (15min.) Kies vervolgens iemand die het klassikaal durft voor te lezen. (5 min.) Pak het vel tekenpapier waar het portret in verf op is geschilderd. Laat de kinderen weer een zelfportret maken over het papier waar al een geschilderd portret op staat maar dan met pen en inkt of ecoline.(15min.) Hang of leg de resultaten naast elkaar en bespreek wederom de verschillen. Er zullen kinderen zijn die een leeg plekje op het papier hebben gezocht om daar een nieuw portret te maken maar misschien zijn er ook kinderen die dwars over het eerste portret heen hebben getekend. Zijn er ook kinderen die hebben gewerkt met vlakken? Bijvoorbeeld door te arceren? Is er verschil te zien in lijndiktes?(10 min.) Let op! Benadruk telkens dat er geen goed of fout bestaat in het tekenen maar dat er keuzes zijn
Teken en leesles nummer 1 , Illy Lips productions 2013
gemaakt die leiden tot een beeld. Vertel hierbij ook dat ontdekkingen vaak voortvloeien uit iets dat niet zo ging als gedacht.
week3
Lees en kleurplaat nummer 3 benodigdheden potloden in verschillende hardheid (bijv. HB, B2,H2), kleurpotloden en gum
Print Lees en kleurplaat nummer 3 uit en geef ieder een exemplaar. Laat de kinderen proberen het zelf te lezen en in te kleuren. (15min.) Kies vervolgens iemand die het klassikaal durft voor te lezen. (5 min.) Neem opnieuw hetzelfde tekenpapier met de twee portretten erop. Laat de kinderen er weer een zelfportret bij tekenen maar nu met potloden. Benadruk dat ze alles wat eerder besproken is kunnen inzetten om zo tot duidelijke keuzes te komen. Laat de kinderen het portret tevens signeren met datum erbij. Het portret is af en er kan er een tentoonstelling worden gemaakt in de school. Maar hoe moeten de portretten worden opgehangen? In welke volgorde? Kiezen we voor kleur bij kleur, donker bij donker, sober bij sober of zoeken we juist de contrasten op en hangen we die naast elkaar? Of maken we twee blokken jongens en meisjes of kies je voor de alfabetische volgorde? Laat de kinderen samen tot een besluit komen maar zorg ervoor dat dit besluit niet gebaseerd wordt op goed of slecht, mooi of lelijk. Wanneer u met de klas een museum bezoekt, kunt u de kinderen vragen stellen aan de hand van de opdracht die ze zelf gedaan hebben. Hoe worden de werken getoond? Wat is de logica daarvan? Wat zijn de verschillen tussen de getoonde werken? En wat zijn de overeenkomsten? extra
Kleurboekje benodigdheden A4 papier (liefst 120grms), stiften of kleurpotloden
Print de laatste twee pagina's uit deze Teken en leesles dubbelzijdig uit en laat de kinderen het zelf doormidden knippen en vouwen tot een boekje. Niet de pagina's aan elkaar en laat de kinderen vrij kleuren en tekenen in het boekje. De beelden in het boekje worden steeds complexer. De lege plekken en pagina's laten ruimte voor de kinderen om er zelf iets te tekenen of te schrijven.
&44)"40"5$4-*($66/"0-774*"3
&'(%#$.-$10.73 !"#$"%$&'(%#)
3,,6
*"+$',,-#$"-$..-$/0"1) !.$2.34$"-$5.#$/0"1$"%$3,,6)
83,.-
!.$6.73$"%$83,.-)$ *.#$3((9$8..0)
8..0
&'(%#$63((8#$..-$/3"0) !.$/3"0$"%$:((3%) ;"+-$5((3$"%$<'(3#) !(8$&'(%#=$#,#$%-.0)
:((3% <'(3# !"#$$%"&'()"(*+,-./'+0)"1231
&44)"40"5$4-*($66/"0-774*"1
&'($'($"(/# !"#$"%$&'()
&'(
&'($"%$*+",%$'($-+..*#$''($/+00() !'$/+00($"%$*''1) &'($2''3#$-+"'$/1'4+'($"(/#) !'$"(/#$"($-'$*+0#'$50#$"%$+00-) !'$50#$6'#$*+0'($"%$/1'"() &'($#'/'(#$''($2.(-) !'$1",($7.($-'$2.(-$"%$81.49) !.*$&'(:$#0#$*.49)
/+00( *+00# /1'"( 1",( !"#$$%"&'()"(*+,-./'+0)"1231
&44)"40"5$4-*($66/"0-774*"8
&'#('')$50$./0# !"#$"%$&'#('')*$+,,-$./0#$"%$1-"2%3
1-"2%
&'#('')$4'/$1-,,1$550%$6(5/-503 !5$55-%#5$("20$"%$1-"2%$50$75#3
-'')
!,0$#5650#$45$550$)/005$("203 !,,-0,$855-$550$75##5$1-"2453
155(
9,,6#$.'#('')$550$.,#-''0: ;55*$45$#5650#$7"5-$.'#(')50$ 50$%<+-"2=#$)5$6(5/-50$5-'.3 !,1$.'#('')*$%(">$15),,03
1-'50 '-,025 !"#$$%"&'()"(*+,-./'+0)"1231
