SUSTAINABLE ENERGY SYSTEMS MINOR
SUSTAINABLE ENERGY SYSTEMS MINOR
Duurzame energie
Waarover gaat deZE minor?
Niemand kan er omheen: de aarde kan niet zonder duurzame energie. Waarom niet? De wereld verandert. De wereldbevolking is explosief gegroeid: in 70 jaar tijd van 2 miljard tot 6 miljard, naar misschien wel meer dan 9 miljard in 2050. Fossiele brand
We wekken nu al steeds meer duurzame energie op. Elektriciteit kun je duurzaam opwekken met behulp van zonnepanelen en windmolens. Duurzame warmte kun je generen met zonnecollectoren, maar ook met warmtekoudeopslag. Elk gebouw en
stoffen zoals olie en gas worden schaarser en dus duurder. Ook zien we het klimaat veranderen, als gevolg van het gebruik van fossiele energiebronnen. Wij mensen moeten een antwoord beden ken op al die veranderingen. Dat antwoord ligt dicht bij onszelf. We moeten ons funda menteel anders gaan gedragen en andere technologie gaan gebruiken. Technologie waarmee we schone energie steeds opnieuw kunnen opwekken. We gaan toe naar een tijdperk met hoofdzakelijk duurzame energie. Met de minor Sustainable Energy Systems kun jij bijdragen aan die omslag.
elke woonomgeving is echter uniek en heeft dus een specifieke oplossing nodig. Een energiesysteem dat past bij het energieaanbod en de energievraag. In deze minor beantwoord je vragen als: • In hoeverre zijn biobrandstoffen echt duurzaam? • In welke mate kan een zonneboilersysteem bijdragen aan de warmwater voorziening van een woning? • Waarom zijn warmtepompsystemen een succesvol voorbeeld van duurzame energie? • Hoe kun je business maken van duurzame energie?
Van apparaten naar systemen In de minor Sustainable Energy Systems leer je om verder te denken dan één enkele techniek voor de opwekking van (duurzame) energie. Het gaat om de combinatie van verschillende technieken voor energieopwekking: het energiesysteem. Wat zijn de prestaties van het systeem en hoe kun je de opbrengsten optimaliseren? Neem bijvoorbeeld een warmtepomp. Het is interessant om te weten hoe een warmtepomp werkt, maar als je de juiste keuze wilt maken voor een duurzame energievoorziening van een gebouw zijn vooral ook de opbrengst en kosten van het gehele energiesysteem relevant. Bijvoorbeeld: een combinatie van die warmtepomp met een zonnecollector
en eventuele cv-bijstook. Daarom leer je bij deze minor hoe je de prestaties van zo’n combinatie van technieken kan analyseren. Daarnaast krijg je met deze minor ook meer inzicht in de kosten, het energiegebruik en andere milieueffecten in de hele levenscyclus duurzame energietoepassingen. We gaan bijvoorbeeld kijken naar het energieverbruik tijdens de grondstofwinning, productie, transport, gebruik en recycling van zonnepanelen. Misschien ben jij juist geïnteresseerd in de markt van duurzame energiesystemen. Welke innovatieve ideeën en diensten halen het, welke juist niet en waarom (niet)? Ook daarover gaat deze minor.
Integraal installatiebeheer: tot 25% energie besparen Cv-installatie inregelen is gas besparen! Het ISSO, kennisinstituut voor de installatiesector concludeerde dat veel cv-ketels, radiatoren en warmwatervoorzieningen in huizen en kantoren verkeerd staan afgesteld. Dat kost energie. 10 - 25% zijn de percentages die bespaard kunnen worden op het gasverbruik.
Werkvormen
Het programma
Via colleges en workshops, inleidingen van externe professionals en interessante excursies, doe je de kennis op over energiesystemen en wordt je uitgedaagd om de kennis toe te passen in het project. Het project vormt de rode draad door het programma. Je gaat daarnaast op excursie, bijvoorbeeld naar een van de windmolenparken, of naar het belevingscentrum voor duurzame energie.
De minor heeft een omvang van 30 ects (studiepunten). Dit komt overeen met 1 semester (840 sbl). De minor bestaat uit drie cursussen, een project en excursies.
De cursussen 1. Energy Systems Modelling (10 ects) Je leert hoe je een systeem voor de energievoorziening van een gebouw kunt omzetten in een model. Bij voorkeur een systeem dat is opgesteld in de Duurzame Energie Proeftuin, op het dak van Hoge school Utrecht! Vervolgens simuleer je de vraag en aanbod van energie met software als ‘TRNSYS’. Je analyseert en interpreteert de resultaten daarvan en bedenkt hoe je de energievoorziening verder kunt optimaliseren.
Onderwerpen: • warmtepompen, biobrandstoffen, zonneboilers en zonnepanelen • modelleren en simuleren van duurzame energiesystemen • de levenscyclusanalyse van duurzame energie • ondernemen met duurzame energie
Programma minor Sustainable Energy Systems
Biobrandstoffen: niet altijd even fris…
energy systems modelling (10 ects)
life cycle analysis (5 ects)
project (10 ects)
energize: starting up (5 ects)
skills & excursions
Bij het gebruik van duurzame energie is het belangrijk om rekening te houden met de milieu-effecten in de gehele levenscyclus. Biobrandstoffen zijn bijvoorbeeld niet altijd zo duurzaam als de meeste mensen denken. Ze beperken de vraag naar fossiele energiebronnen zoals olie, maar ze hebben weer een groter nadelig effect op de bodem en het oppervlaktewater. Daarin komt veel stikstof, ammoniak en zwavel terecht.
2. Life Cycle Analysis (5 ects) Je gaat de milieu-impact analyseren van duurzame energie of energiesystemen in de hele levenscyclus. Bijvoorbeeld: de milieu-impacts van biobrandstoffen in de complete keten van productie, winning, transport en gebruik. Daarnaast bestudeer je LCA-studies (bijvoorbeeld van de Toyota Prius) en leer je werken met LCA-software zoals ‘Simapro’.
3. Energize: starting up your energy business (5 ects) Hoe werk je een goed idee voor de verduurzaming van energievoorziening uit in een doortimmerd businessplan? Welke innovatieve ideeën halen het wel of juist niet? Denk hierbij bijvoorbeeld aan warmtepompen, balansventilatie en LED verlichting. Wat bepaalt het succes van deze innovaties?
Project (10 ects)
Energieneutraal bouwen: soms gaat er iets mis Warmtepompen lijken een gangbare energiebesparende techniek, maar in de praktijk
In het project breng je de kennis en vaar digheden uit de cursussen in de praktijk. Kleine groepen studenten gaan zelfstandig aan de slag met verschillende actuele vraagstukken.
Een mooi doel van een project! Ook moet de commerciële potentie van deze oplossing nog verder worden onderzocht.
Voorbeeldproject Warmte, koelte en warm water voor golfplatenwoningen Je kent de beelden: de townships in Zuid-Afrika met uitgestrekte sloppenwijken. Kleine huisjes met daken van golfplaten. Sinds de afschaffing van de apartheid, 17 jaar geleden, zijn er meer dan 2 miljoen van deze RDP houses (Reconstruction and Development Program) gebouwd. Door het golfplaten dak zijn deze woningen in de winter vaak te koud en in de zomer te warm. Ecofys en de Zuid-Afrikaanse universiteit Tshwane University of Technology (TUT) zoeken naar een eenvoudige en goedkope oplossing voor deze problemen. Er zijn al innovatieve ideeën, maar die moeten nog worden uitgewerkt, gemodelleerd en getest.
Internationale ontwikkelingen Deze minor kan Engelstalig uitgevoerd worden en staat dan ook open voor buiten landse studenten. We werken samen met een aantal buiten landse partners, zoals Tshwane University Pretoria (Zuid Afrika) en de universiteiten in Valencia (Spanje), Hamburg (Duitsland) en Turku (Finland).
kan het ook mis gaan. De Zutphense nieuwbouwwijk De Teuge is gebouwd volgens een energieneutraal concept. Eén van de maatregelen is de toepassing van warmtepompen. Maar: er gaan zaken fout met de warmtepompen. Een goede analyse van het energiesysteem is dan noodzakelijk. De bewoners van deze energieneutrale wijk kampen met zeer hoog energiegebruik. Ze verbruiken zelfs meer energie dan vergelijkbare huishoudens met gasgestookte cv-ketels!
Voor wie? De minor Sustainable Energy Systems is vooral geschikt voor studenten met een technische achtergrond die in de hoofdfase van hun studie zijn. • De minor past heel goed binnen de opleiding Algemene Operationele Techniek, met het afstudeerprofiel ‘Hogere Energietechniek’ of ‘Hogere Installatietechniek’. Deze minor biedt een programma dat aanvullend is op de AOT-major. • De minor kan ook worden gevolgd door studenten van andere technische hbo- of wo-opleidingen. • Differentiaalvergelijkingen schrikken je niet af. Ervaring met simulatieprogramma’s en kennis over duurzame energietechniek is een pre. • Je Engelse taalvaardigheid is op peil. Al het studiemateriaal is in het Engels, en als er buitenlandse studenten deel nemen is Engels ook de voertaal.
Praktijkvraagstukken oplossen Als je deze minor doet draag je bij aan de daadwerkelijke oplossing van een energie vraagstuk uit de praktijk. Deze vraagstukken zijn afkomstig van diverse partners waarmee Hogeschool Utrecht samenwerkt zoals de gemeente Utrecht, Gasservice Utrecht, Eneco, Ecofys, DWA Installatie en Energie advies, Platform voor mens en techniek TVVL en andere regionale, nationale en internationale partijen.
Met deze minor leer je:
Banen in deze sector Vanuit de arbeidsmarkt is er veel vraag naar technici met kennis van duurzame energiesystemen. Daarnaast draagt Hogeschool Utrecht met deze minor bij aan de ontwikkeling van nieuwe werk gelegenheid. Nieuwe energie leidt tot nieuwe business! Meer informatie en aanmelden Deze minor wordt als pilot voor het eerst uitgevoerd in september 2011. Voor meer informatie kun je terecht bij Martijn Riet bergen (
[email protected]) of kijk op www.duurzaam.hu.nl.
• eenvoudige
duurzame energie systemen in gebouwen modelleren en simuleren; • milieueffecten analyseren in de gehele levenscyclus van de duurzame energie systemen; • een innovatief idee ontwikkelen voor de verduurzaming van energie systemen.
Deze minor is tot stand gekomen
www.DUURZAAM.hu.nl
feitt_fo_0211_sv
met ondersteuning van:
natureOffice.com | NL-001-497545