Evt logo van brancheorganisatie
Evt logo van KBB
Stukadoor Beroepscompetentieprofiel
© Savantis, Vakcentrum Afbouw en Onderhoud, Presentatie en Communicatie, Waddinxveen, oktober 2011. Gebruik van teksten en gegevens met bronvermelding is toegestaan. Commercieel gebruik van teksten en gegevens is niet toegestaan.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
2
Inhoudsopgave
Colofon .................................................................................................................................................. 4 Brondocumenten ................................................................................................................................. 4 1
Algemene informatie over het beroep ........................................................................................ 5 1.1 Mogelijke functiebenamingen ................................................................................................... 5 1.2 Beschrijving van het beroep ...................................................................................................... 5 1.3 Loopbaanperspectief ................................................................................................................ 8
2
Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep .................................................... 11
3
Beschrijving van de kerntaken .................................................................................................. 12 3.1 Kerntaak 1 Voert stukadoorswerk uit ...................................................................................... 12 3.2 Kerntaak 2 Voert projectleiding uit .......................................................................................... 16
4
Competenties
18
Er bestaat in het Nederlands een dilemma als het gaat over het gebruik van woorden die als mannelijk en vrouwelijk geïnterpreteerd kunnen worden. We zouden consequent kunnen werken met 'hij/zij' en 'zijn/haar', maar dat geeft een gedwongenheid die wij stilistisch niet verantwoord vinden. De personen die in dit stuk de handelingen verrichten of beschreven worden, kunnen in onze optiek net zo goed mannen zijn als vrouwen.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
3
Colofon Ontwikkeld door
Afdeling ontwikkeling Opleidingen, Onderwijsdiensten en Examens van Savantis in samenwerking met het bedrijfsleven.
Verantwoording
Vastgesteld door: NOA (Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven) Op: 30 november 2011 Te: Veenendaal
Brondocumenten - Kwalificatiedossier Medewerker stukadoren Cohort 2011-2012 - BCP Stukadoor sept. 2003 - Rapportage Arbeidsmarkt- en onderwijsinformatie Savantis 2009/2010, februari 2010 - Trends en ontwikkelingen in de afbouwbranche 2010-2015, maart 2010
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
4
1
Algemene informatie over het beroep
In dit hoofdstuk wordt het beroep nader omschreven.
1.1 Mogelijke functiebenamingen
Stukadoor, gezel stukadoor
1.2 Beschrijving van het beroep Werkomgeving
De stukadoor is vaak in loondienst werkzaam in kleine, middelgrote en grote bedrijven binnen de stukadoorsector van de afbouwbedrijfstak. Hij werkt meestal zelfstandig of in een koppel, op wisselende locaties. De stukadoor werkt zowel binnen als buiten, bijvoorbeeld in zakelijke of particuliere nieuwbouw. Ook stukadoorswerk naar aanleiding van verplaatsingen of verbouwingen komt voor, evenals renovaties. Soms werkt hij buiten voor grote projecten, zoals boerderijen, stallen en grote panden. De stukadoor verricht grote fysieke inspanning en heeft te maken met werkdruk. Een goede fysieke conditie is dan ook belangrijk. Hij heeft te maken met o.a. zijn leidinggevende en collega’s, de opdrachtgever/klant, de uitvoerder, de projectleider, medewerkers uit andere disciplines en bewoners. Dit is afhankelijk van de werkomstandigheden (nieuwbouw, groot of klein project, utiliteitsbouw of woningbouw).
Typerende beroepshouding
De stukadoor beheerst vaktechnische vaardigheden en combineert daarmee de volgende houdingsaspecten: Zelfstandigheid: op eigen kracht handelen. Oplossingsgericht: doelgericht en resultaatgericht werken, met bewustzijn van wensen en randvoorwaarden. Flexibiliteit: inspelen op veranderende werkomstandigheden. Sociaalcommunicatieve vaardigheden: in staat om met anderen in een team samen te werken. Stressbestendigheid: werken onder tijdsdruk en veranderende werkomstandigheden op steeds wisselende locaties. Besluitvaardigheid: durf om beslissingen te nemen. Communicatieve vaardigheden: communicatieve vaardigheden om specifieke wensen van de klant te achterhalen. Klantgerichtheid: omgaan met wensen en eisen van de klant. Accuraatheid: zorgvuldig en nauwkeurig werken. Ethisch en kwaliteitsbewust handelen: bewust zijn van algemene waarden en normen en hierop het eigen gedrag aanpassen. Kleurbewust en bewust van kosten- en bedrijfsprocessen.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
5
Werkomstandigheden: hij is in hoge mate veiligheids-, kwaliteits-, Arbo- en milieubewust. Hij kan op hoogte werken. Rol en verantwoordelijkheden
In opdracht van en in overleg met zijn leidinggevende voert de stukadoor zelfstandig zijn takenpakket uit volgens de werkinstructies die hij daarvoor heeft gekregen. Hij adviseert de klant bij het maken van keuzes bij materiaal- en kleurtoepassing. Indien nodig bedenkt hij passende alternatieven in samenspraak met de klant. Hij is in staat de gevraagde kwaliteit in relatie tot de te besteden tijd te leveren. Hij kan aangeven wat de relatie is tussen dubo (duurzaam bouwen) en het vakgebied en wat de relatie is tussen de bouwconstructie en de kwaliteit van het stukadoren. Als hij voormantaken heeft, heeft hij op de werkplek coördinerende taken. Als hij begeleider van leerlingen is, stuurt hij leerlingen aan en heeft hij een positieve en stimulerende invloed op hen. Hij staat vaak direct in contact met de klant/bewoner. Hij bezit een goede beroepshouding, past goede omgangsvormen toe en kan zich verplaatsen in de wensen van de klant. De stukadoor is verantwoordelijk voor het werk dat hij aflevert.
Complexiteit
De stukadoor is verantwoordelijk voor zijn eigen takenpakket, bestaande uit het uitvoeren van routinematige handelingen en het combineren van procedures. Daarnaast is er vanwege het werken in teamverband - sprake van een collectieve verantwoordelijkheid voor het takenpakket. De diverse technische werkzaamheden combineert de stukadoor met meer organisatorische en leidinggevende taken - indien hij deze van zijn leidinggevende heeft gekregen. Hij moet goed kunnen inspelen op zowel technische (on)mogelijkheden van de situatie ter plekke (zoals conditie van de ondergrond, weer, temperatuur en vocht), de organisatorische randvoorwaarden, wensen van de opdrachtgever/klant en bedrijfsbelangen. Aan het lezen, begrijpen en uitvoeren van kwaliteitsvoorschriften worden hoge eisen gesteld. De kennis en vaardigheden van de stukadoor zijn functiegebonden. Kennis wordt steeds belangrijker vanwege steeds meer nieuwe materialen.
Wettelijke beroepsvereisten
Niet van toepassing
Branche vereisten
Niet van toepassing
Nederlands en (moderne) vreemde talen
De stukadoor heeft de volgende Nederlandse taalvaardigheden: • Luisteren: nauwgezet luisteren naar instructies van zijn leidinggevende en de wensen van de klant. • Gesprekken voeren: op heldere wijze informatie uitwisselen met diverse betrokkenen (bijv. collega’s, klant en leidinggevende) en actief deelnemen aan een (discussie tijdens) werkoverleg. • Spreken: duidelijk en compleet rapporteren over de uitgevoerde werkzaamheden. • Lezen: werkinstructies, bestekteksten en
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
6
•
Rekenen/ wiskunde
productinformatie lezen. Schrijven: aantekeningen maken (bijvoorbeeld over afwijkingen) en formulieren invullen (bijvoorbeeld werkbriefjes en opleverstaten).
De stukadoor heeft de volgende rekenvaardigheden: • Getallen/hoeveelheden, maten: berekenen van benodigde hoeveelheden materialen (voor het werk, op basis van instructies, bestek en/of tekening) en verbruikte materialen (na het werk), maken van een tijdsplanning en in het geval hij voorman is - in overleg met zijn leidinggevende - berekenen van gegevens voor kleine projecten (bijv. calculatie manuren of materialen, meeren minderwerk). • Verhoudingen: berekenen van de juiste verhouding voor het mengen van materialen. • Meten en meetkunde: aflezen van meetinstrumenten (tijdens de ondergrondcontrole en het aanbrengen van stucwerk, opnemen van maten in een ruimte en lezen/interpreteren van (eenvoudige) tekeningen.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
7
1.3 Loopbaanperspectief De stukadoor kan in de beroepskolom doorgroeien naar leidinggevende of specialistische functies in de afbouwbranche, zoals restauratiestukadoor of uitvoerder afbouw. Ook kan de stukadoor via de opleiding Middenkaderfunctionaris afbouw en onderhoud doorgroeien naar een middenkaderfunctie.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
8
1.4 Trends en innovaties Hieronder worden relevante ontwikkelingen voor het beroep beschreven. Trends en innovaties geven aan in hoeverre het beroep nog kan veranderen onder invloed van vernieuwingen. Het gaat hierbij om ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, ontwikkelingen in wetgeving en overheidsregulering en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf (b.v. technologische veranderingen of marktontwikkelingen in de sector). Arbeidsmarkt
Het in 2011 door het EIB (Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid) uitgevoerde onderzoek 'Trends en ontwikkelingen in de afbouwbranche 2011-2016' geeft aan dat de afbouwbranche in 2009 9690 bedrijven bevatte, waarvan 3145 ondernemingen met personeel en 6545 zzp'ers. Dit aantal ligt fors boven de cijfers van 2005. Toen waren er nog ongeveer 7000 bedrijven, waarvan bijna 5400 als zelfstandigen zonder personeel. Het verschil is voor een belangrijk deel het gevolg van de verbeterde registratie door het Bedrijfschap Afbouw van bedrijven en de plafond/wandsector. De afbouwbedrijven zijn verdeeld over vier sectoren in de bedrijfstak, te weten stukadoren, vloeren, wand- en plafondmontage en blokken en elementenstellen. In totaal zijn 27.011 personen werkzaam in de branche. Hiervan zijn er 13.509 stukadoors. De stukadoorssector vertegenwoordigt ruim de helft van het totale aantal bedrijven in de branche. In het EIB-onderzoek wordt aangegeven dat het verwachte herstel van de economische recessie ook gevolgen heeft voor de bouwproductie in de afbouwbranche. De verwachting is dat de productie in de sector stukadoren in 2011 gelijk blijft en in 2012 stijgt met 4,5 %. Ook in de periode 2013-2016 wordt jaarlijks een gemiddelde stijging verwacht van 3%. Deze groei is in lijn met de verwachte productietoename in de totale afbouwbranche. Vanaf 2012 is de verwachting dat er met de toenemende productie ook sprake zijn van een stijging van de werkgelegenheid. Ondanks de recessie blijft het van belang voldoende personeel voor de branche op te leiden. Vanaf 2012 neemt de vraag naar werkenden naar verwachting weer toe. Het EIB beveelt aan om de instroom in de opleidingen in 2010 en 2011 niet te veel te laten terugvallen om te voorkomen dat er in de latere jaren een veel grotere inspanning moet worden verricht om de dan hoge noodzakelijke instroom te realiseren. Beter is om juist continuïteit van de instroom na te streven.
Wetgeving en regelgeving
De stukadoor heeft te maken met diverse wettelijke richtlijnen omtrent Arbo, milieu en veiligheid. Deze wetgeving is constant in beweging. Europese wet- en regelgeving wordt steeds belangrijker met als gevolg dat de NEN-normen hieraan aangepast zullen worden. De stukadoor moet via zijn werkgever op de hoogte worden gehouden van wijzigingen in deze normen en richtlijnen en deze toepassen binnen zijn werkzaamheden.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
9
Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening
Marktontwikkelingen Stukadoors zijn relatief sterk vertegenwoordigd in het (woning)onderhoud, die het minst wordt getroffen door een productieterugval. Ook zijn zij sterk vertegenwoordigd in de nieuwbouw van woningen, waarvan de productie juist wel flink terugvalt. Er is ook sprake van een toenemende vraag naar decoratieve pleisters. Deze verschuiving vergt gekwalificeerd personeel. Een nieuwe trend is marktverbreding. Dit vraagt om breed opleiden en bijscholing. Technologische ontwikkelingen De stukadoor heeft in toenemende mate te maken met de volgende trends en innovaties: - minder gebruik van milieubelastende producten; - door technologische innovaties veranderen ook de materialen en middelen waarmee gewerkt wordt, de gereedschappen, werkwijzen, machines en spuitapparatuur. Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen Er ontstaan steeds meer eenmansbedrijven. Het leveren van een hoge kwaliteit en een continue verbetering van producten, diensten en werkprocessen blijft een belangrijk onderwerp voor de organisaties binnen de bedrijfstak. Op dit gebied vinden doorgaand nieuwe activiteiten plaats. Kwaliteitsprocedures en processen worden uitgebreid en aangepast. De ontwikkeling om specialisten in te huren voor de particuliere markt vergt een betere planning, een flexibele inzet van medewerkers en doet een groot beroep op de sociaalcommunicatieve vaardigheden van medewerkers. Ook van invloed is het ARBO-convenant, waarin de volgende doelstellingen zijn geformuleerd: - betrokkenen zijn bekend met de gezondheidsrisico's; - adequate hulpmiddelen worden ter beschikking gesteld; - het invoeren van maatregelen in de praktijk. Er zijn in het convenant maatregelen aangekondigd voor: 1. de terugdringing van de fysieke belasting m.b.t. transport, tillen en werken op ladders en m.b.t. het vrijkomen van kwartsstof tijdens het werk; 2. de bevordering van vroegtijdige re-integratie.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
10
2 Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen kenmerkend voor het beroep. Een kerntaak is een kenmerkende taak binnen de beroepsuitoefening. Het betreft een substantieel deel van de beroepsuitoefening naar omvang, tijdsbeslag, frequentie en/of belang. Een werkproces is een afgebakend onderdeel van een kerntaak. Het werkproces kent een begin en een eind, heeft een resultaat en wordt kenmerkend herkend in de beroepspraktijk. De werkprocessen worden in handelingen beschreven opdat duidelijk is wat de beroepsbeoefening inhoudt. Stukadoor Kerntaak
Werkproces
Kerntaak 1 Voert stukadoorswerk uit 1.1 Werkzaamheden voorbereiden 1.2 Controleren en behandelen van ondergronden 1.3 Raap- en afwerklagen aanbrengen 1.4 Lijstwerk en/of ornamenten aanbrengen 1.5 Opruimwerkzaamheden uitvoeren 1.6 Stukadoorswerkzaamheden opleveren Kerntaak 2 1 Voert projectleiding uit 2.1 Project voorbereiden 2.2 Team begeleiden 2.3 Project afronden
1
Kerntaak als de stukadoor voormantaken uitvoert
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
11
3
Beschrijving van de kerntaken
In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken in dit beroepscompetentieprofiel beschreven. Daarnaast worden in de rechterkolom de werkprocessen benoemd en resultaten die een werkproces moet opleveren 3.1 Kerntaak 1 Voert stukadoorswerk uit Kerntaak 1 Voert stukadoorswerk uit Beschrijving werkproces:
Werkprocessen bij kerntaak 1 1.1 Werkzaamheden voorbereiden
De stukadoor ontvangt van zijn leidinggevende de opdracht tot de uitvoering van stukadoorswerk. Hij vertaalt de opdracht - waaronder het werkschema en werkinstructies naar zijn eigen werkzaamheden en kiest in overleg een werkvolgorde. Hij verzamelt voor de opdracht relevante materialen, persoonlijke beschermingsmiddelen (waaronder vakkleding, gehoorbescherming, helm, veiligheidsbril, veiligheidsschoenen), gereedschappen en apparatuur. In het geval van het mechanisch aanbrengen van pleisters verzamelt hij de juiste machine(s). Ook zorgt hij voor klimmaterialen (stukadoorsbankje, stukadoorssteiger, rolsteiger). Hij zorgt ervoor dat de juiste materialen op de juiste plek komen, dekt en plakt de werkplek af indien van toepassing en richt deze in. Hij heeft hiervoor overleg met zijn uitvoerder/voorman (bij grote bedrijven) en/of met zijn opdrachtgever/klant. Bij kleine bedrijven overlegt de stukadoor met zijn werkgever. Resultaat: Het werk van de stukadoor is zodanig gepland, praktisch voorbereid en met betrokkenen afgestemd, dat hij met zijn stukadoorswerkzaamheden kan beginnen. Vakkennis en vakvaardigheden De stukadoor heeft kennis van: • bedrijfsrichtlijnen, vaktechnische en leveranciersrichtlijnen • gangbare stukadoorstechnieken (technieken voor verschillende afwerklagen en decoratieve technieken) • vakterminologie • het beoordelen en voorbehandelen van ondergronden • materialen, gereedschappen en apparatuur • klimmaterialen • Arbo, milieu en veiligheid (waaronder persoonlijke beschermingsmiddelen) De stukadoor is vaardig in: • lezen en interpreteren van leveranciersrichtlijnen • indien van toepassing: lezen en interpreteren van tekeningen en bestek • mondeling communiceren
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
12
Beschrijving werkproces:
1.2 Controleren en behandelen van ondergronden
Na de voorbereiding controleert de stukadoor de bestaande draagconstructie (rachels en tengels) en rapporteert hierover. Zo nodig wordt de bestaande draagconstructie hersteld. Dit is voornamelijk het geval bij plafonds. De stukadoor brengt eenvoudige pleisterdragers als ondergrond aan (gipsplaat, gipskarton, stucplaten, stucanet, steengaas, etc.), beoordeelt of er herstelwerkzaamheden uitgevoerd moeten worden door eenvoudige reparaties uit te (laten) voeren (losse delen weghalen en ondergrond vastzetten), reinigt de ondergrond en behandelt deze voor indien van toepassing. Hij gebruikt hierbij geschikte materialen, gereedschappen, persoonlijke beschermingsmiddelen, klimmaterialen en apparatuur. Hij controleert zijn werkzaamheden, lost voorkomende eenvoudige problemen op en meldt complexere problemen aan zijn leidinggevende. Resultaat: De ondergrond is conform de gestelde richtlijnen en eisen gereedgemaakt voor het aanbrengen van raap- en afwerklagen. Materialen en middelen zijn hierbij verantwoord ingezet en problemen zijn opgelost of gemeld. De leidinggevende is op de hoogte van afwijkingen of gebreken van de ondergrond. Vakkennis en vakvaardigheden De stukadoor heeft kennis van: • bedrijfsrichtlijnen, vaktechnische en leveranciersrichtlijnen • gangbare stukadoorstechnieken (technieken voor verschillende afwerklagen en decoratieve technieken) • vakterminologie • het beoordelen en voorbehandelen van ondergronden • het reinigen van ondergronden • het uitvoeren van eenvoudige reparaties aan ondergronden • standaard meet- en beoordelingsmethoden (meten van lengte, diepte, hoogte, vocht, draagkracht, etc.) • materialen, gereedschappen en apparatuur • klimmaterialen • Arbo, milieu en veiligheid (waaronder persoonlijke beschermingsmiddelen) De stukadoor is vaardig in: • mondeling communiceren (aan opdrachtgever uit kunnen leggen wat er moet gebeuren) Beschrijving werkproces:
1.3 Raap- en afwerklagen aanbrengen
De stukadoor zet maten uit (bijvoorbeeld door het aanbrengen van stucprofielen), maakt materiaal aan en brengt gangbare en/of complexere raap- en afwerklagen aan. Naast de gangbare afwerklagen zijn er ook spuitpleisters, isolerende pleisters en decoratieve pleisters, zoals glanspleisters, krabpleisters en sierpleisters. Bij het aanbrengen van spuitpleisters worden de niet af te werken delen afgedekt, wordt er een meslaag aangebracht en de korreltextuur (afwerklaag) aangebracht/afgewerkt. Indien van toepassing brengt de stukadoor ook vertinlagen, stucprofielen en versteviging aan.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
13
Resultaat: De ondergrond is conform de gestelde richtlijnen en eisen vertind, beraapt en afgewerkt. Materialen en middelen zijn hierbij verantwoord ingezet en problemen zijn opgelost. Vakkennis en vakvaardigheden De stukadoor heeft kennis van: • bedrijfsrichtlijnen, vaktechnische en leveranciersrichtlijnen • gangbare stukadoorstechnieken (technieken voor verschillende afwerklagen en decoratieve technieken) • vakterminologie • ondergronden • materialen, gereedschappen en apparatuur • klimmaterialen • Arbo, milieu en veiligheid (waaronder persoonlijke beschermingsmiddelen) Beschrijving werkproces:
1.4 Lijstwerk en/of ornamenten aanbrengen
De stukadoor zet (nauwkeurig) maten uit, maakt materiaal aan, trekt lijsten of gebruikt prefab lijsten en giet ornamenten af (met een contramal). Vervolgens brengt hij de lijsten en/of ornamenten aan. Ook verstekt en repareert de stukadoor lijsten. Hij controleert zijn werkzaamheden en lost voorkomende problemen op. Resultaat: Lijsten en/of ornamenten zijn conform de gestelde richtlijnen en eisen aangebracht. Materialen en middelen zijn hierbij verantwoord ingezet en problemen zijn opgelost. Vakkennis en vakvaardigheden De stukadoor heeft kennis van: • bedrijfsrichtlijnen, vaktechnische en leveranciersrichtlijnen • vakterminologie • materialen, gereedschappen en apparatuur • klimmaterialen • Arbo, milieu en veiligheid (waaronder persoonlijke beschermingsmiddelen) • lijstwerk (incl. repareren en verstekken) • ornamenten • mallen (soorten materiaal om te gieten) De stukadoor is vaardig in: • lezen en interpreteren van tekeningen en bestek Beschrijving werkproces:
1.5 Opruimwerkzaamheden uitvoeren
De stukadoor ruimt de werkplek op, reinigt gebruikte middelen (bijvoorbeeld met een emmer water, stoffer of blokwasser en machines met de waterkraan), slaat (rest)materiaal op in de bedrijfsauto of in het bedrijf, scheidt afval en voert dit volgens de milieuvoorschriften af.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
14
Resultaat: De werkplek is opgeruimd, materialen en middelen kunnen worden hergebruikt en het milieu is zo min mogelijk belast. Vakkennis en vakvaardigheden De stukadoor heeft kennis van: • bedrijfsrichtlijnen en leveranciersrichtlijnen • materialen, gereedschappen en apparatuur • klimmaterialen • Arbo, milieu en veiligheid (waaronder persoonlijke beschermingsmiddelen) Beschrijving werkproces:
1.6 Stukadoorswerk opleveren
De stukadoor levert het werk op aan de leidinggevende en/of de opdrachtgever/klant. Hij verstrekt hierbij informatie over de uitgevoerde werkzaamheden, verantwoordt afwijkingen van de oorspronkelijke opdracht en registreert gegevens (o.a. de gebruikte materialen, de gewerkte uren, eventuele afwijkingen). Hij bespreekt meer- of minderwerk met zijn leidinggevende. Hij lost eventuele klachten van de klant in overleg met de zijn leidinggevende op. Resultaat: Het stukadoorswerk is naar tevredenheid opgeleverd. Gegevens over het werk zijn beschikbaar voor administratieve afhandeling en klachten zijn opgelost. Nieuwe diensten zijn ter sprake gebracht en eventueel is een nieuwe opdracht verworven. Vakkennis en vaardigheden De stukadoor heeft kennis van: • bedrijfsrichtlijnen en leveranciersrichtlijnen • het dienstenaanbod van het bedrijf De stukadoor is vaardig in: • mondeling en schriftelijk communiceren (o.a. registratie van gegevens) Toelichting: De stukadoor kan tijdens het uitvoeren van het stukadoorswerk te maken hebben met de volgende dilemma’s: •
• •
Zelfstandigheid versus beperkte bevoegdheid: bij voorkomende problemen tijdens de uitvoering moet de stukadoor afwegen wanneer zijn leidinggevende ingeschakeld moet worden en wanneer zelfstandig zoeken naar een oplossing gewenst is. Bij maatafwijking moet hij bepalen welke noodvoorzieningen hij moet treffen. Delegeren: de stukadoor moet bepalen welke taken hij kan delegeren aan een leerling / stagiair of minder ervaren collega en welke taken hij zelf moet uitvoeren om het gewenste resultaat te behalen.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
15
2
Kerntaak 2 Voert projectleiding uit
Kerntaak 2 Voert projectleiding uit Beschrijving werkproces:
Werkprocessen bij kerntaak 2 2.1 Project voorbereiden
De stukadoor bereidt zich voor om leiding en uitvoering te geven aan een project voor het uitvoeren van stukadoorswerk. Hij controleert hiertoe de projectgegevens, de randvoorwaarden en de situatie ter plekke. Op basis van deze gegevens stelt hij de (personeels)planning op, bepaalt hij de benodigde (hoeveelheid) materialen en regelt de benodigde middelen. Hij onderhoudt daarbij contact met betrokkenen (zoals leidinggevende, bedrijfsbureau en uitvoerder). Resultaat: Het project is gepland, praktisch en organisatorisch voorbereid en met betrokkenen afgestemd, zodat het project kan starten. Vakkennis en vakvaardigheden De stukadoor heeft kennis van: • bedrijfsrichtlijnen, vaktechnische en leveranciersrichtlijnen • diverse stukadoorstechnieken • vakterminologie • ondergronden • materialen, gereedschappen en apparatuur • klimmaterialen • Arbo, milieu en veiligheid (waaronder persoonlijke beschermingsmiddelen) De stukadoor is vaardig in: • lezen en interpreteren van projectgegevens (bijv. tekeningen en bestek) • opstellen van een (personeels)planning • calculeren van benodigde hoeveelheden materiaal en manuren • mondeling en schriftelijk communiceren Beschrijving werkproces:
2.2 Team begeleiden
De stukadoor geeft tijdens het project leiding aan één of meer medewerkers/leerlingen. Hij stuurt hen aan, adviseert, ondersteunt en stimuleert hen bij de uitvoering van het werk. Hij zet hen hierbij aan tot het op een veilige en verantwoorde wijze van het verrichten van werkzaamheden volgens planning en richtlijnen. Gedurende het project bewaakt hij middels diverse controles de planning en de kwaliteit van het werk. Eventueel onderneemt hij actie door medewerkers bij te sturen, meer- en/of minderwerk te registreren en dit helder te communiceren. Hij onderhoudt tijdens het project contact met diverse betrokkenen (klant, leidinggevende, medewerkers). Resultaat: De medewerkers weten wat er binnen het project van hen wordt verlangd en voeren hun werkzaamheden goed uit, zodat het project volgens planning en richtlijnen wordt uitgevoerd.
2
Kerntaak als de stukadoor voormantaken uitvoert.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
16
Vakkennis en vakvaardigheden De stukadoor heeft kennis van: • criteria voor het beoordelen van de voortgang en de kwaliteit van de werkzaamheden • veilig en verantwoord werken De stukadoor is vaardig in: • geven van instructies en advies • motiveren • leidinggeven • uitvoeren van controles (planning en kwaliteit) • mondeling en schriftelijk communiceren Beschrijving werkproces:
2.3 Project opleveren
De stukadoor levert het project op aan zijn leidinggevende, de opdrachtgever en/of de klant. Hij geeft aan welke werkzaamheden zijn uitgevoerd en waar dit is afgeweken van de oorspronkelijke opdracht en rapporteert hierover intern. Hij stelt zich in het contact met de klant klantgericht op. Hij gaat na of hij nieuwe diensten ter sprake kan brengen en lost eventuele klachten - samen met zijn leidinggevende - op. Resultaat: Het project is naar tevredenheid (van zowel het bedrijf als de klant) opgeleverd en geregistreerd. Vakkennis en vakvaardigheden De stukadoor is vaardig in: • mondeling en schriftelijk communiceren (klachtenbehandeling, interne rapportages) Toelichting: De stukadoor kan tijdens het uitvoeren van de projectleiding te maken hebben met de volgende dilemma’s: • Zelfstandigheid versus beperkte bevoegdheid: bij voorkomende problemen tijdens de uitvoering moet de stukadoor afwegen wanneer zijn leidinggevende ingeschakeld moet worden en wanneer het gewenst is dat hij zelfstandig naar een oplossing zoekt. • Delegeren versus zelf meewerken: in overleg met de leidinggevende bepalen wat de medewerkers uitvoeren en wat zelf uit te voeren. • Belangen leidinggevende versus belangen medewerkers: belangen t.a.v. de praktische uitvoering van het project tegen elkaar afwegen en juiste keuzes maken. • Productie maken versus leren, voordoen versus zelf uitvoeren, voordoen van beroepshandelingen en de leerling de tijd en de ruimte geven om te kunnen oefenen c.q. de vaardigheden te laten inslijpen. • Het signaleren van weerstanden c.q. blokkades bij de medewerkers/ leerlingen en het bieden van ondersteuning bij het oplossen hiervan. • Aan de hand van vooraf opgestelde criteria de werkzaamheden van de leerling beoordelen en objectief hierover te rapporteren.
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
17
Kennis Bedrijfsrichtlijnen, vaktechnische en leveranciersrichtlijnen Gangbare stukadoorstechnieken Het beoordelen en voorbehandelen van ondergronden Vakterminologie
Kerntaak 1 Kerntaak 2 X
X
X
X
X X
X
Ondergronden Het reinigen van ondergronden Het uitvoeren van eenvoudige reparaties aan ondergronden Standaard meet- en beoordelingsmethoden Materialen, gereedschappen en apparatuur Klimmaterialen Arbo, milieu en veiligheid Ornamenten Mallen Het dienstenaanbod van het bedrijf Lijstwerk
X X X X X
X
X
X
X
X X X X X
Criteria voor het beoordelen van de voortgang en kwaliteit van de werkzaamheden
X
Veilig en verantwoord werken Vaardigheden Lezen en interpreteren van leveranciersrichtlijnen Lezen en interpreteren van tekeningen en bestek Mondeling communiceren Mondeling en schriftelijk communiceren
X Kerntaak 1 Kerntaak 2 X X X X
X
Lezen en interpreteren van projectgegevens
X
Opstellen van een (personeels)planning
X
Calculeren van benodigde hoeveelheden materiaal en manuren
X
Geven van instructies en advies
X
Motiveren
X
Leidinggeven
X
Uitvoeren van controles (planning en kwaliteit)
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
X
18
Competenties die nodig zijn om de kerntaken goed uit te voeren: competentie Samenwerken en overleggen Omschrijving De stukadoor is in staat om op adequate wijze samen te werken en te competentie overleggen met de opdrachtgever, zijn leidinggevende, medewerkers, collega’s en derden. Criteria - overlegt met betrokkenen om verantwoorde keuzes te kunnen maken - stemt werkzaamheden af met betrokkenen - raadpleegt en informeert betrokkenen proactief om problemen te voorkomen/op te lossen - zorgt ervoor dat betrokkenen (inclusief hijzelf) zich aan afspraken houden competentie Formuleren en rapporteren Omschrijving De stukadoor is in staat om op adequate wijze te formuleren en rapporteren. competentie Criteria - registreert nauwkeurig en volledig relevante gegevens (bijv. uitkomsten ondergrond-, kwaliteits- en voortgangscontrole) - formuleert nauwkeurig en volledig bij de oplevering - formuleert vlot en bondig bij de oplevering competentie Vakdeskundigheid toepassen Omschrijving De stukadoor is in staat vakdeskundigheid toe te passen bij het uitvoeren van competentie stukadoorswerkzaamheden. Criteria - interpreteert de opdracht (tekeningen, bestek en werkinstructies) - controleert de opdracht-/projectgegevens en de omstandigheden ter plekke - bepaalt op basis hiervan een geschikte werkmethode - vertaalt de opdracht naar concrete werkzaamheden - berekent de benodigde hoeveelheden materiaal - controleert zorgvuldig de omstandigheden ter plekke - controleert met meet- en beoordelingsmethoden zorgvuldig de ondergrond op standaard- en leveranciersrichtlijnen - behandelt op basis van de controle de ondergrond correct voor - voert nauwkeurig maatvoering (eventueel met een tekening) - maakt materialen in de juiste verhoudingen aan - brengt raap- en afwerklagen aan - brengt lijstwerk aan - brengt ornamenten aan - kiest op basis van de omstandigheden voor de juiste nabehandeling - deelt zijn expertise als leidinggevende tijdens een project met zijn medewerkers competentie Materialen en middelen inzetten Omschrijving De stukadoor is in staat de meest geschikte materialen en middelen te kiezen en competentie deze adequaat te gebruiken. Criteria - kiest geschikte materialen en middelen voor het stukadoorswerk - controleert materialen en middelen op functioneren en veiligheid - gebruikt materialen en middelen op een correcte manier - voorkomt verspilling van materialen - zorgt dat middelen in goede staat blijven en houdt deze schoon competentie Plannen en organiseren Omschrijving De stukadoor is in staat zijn werk adequaat te plannen en organiseren. competentie Criteria - kiest een logische werkvolgorde voor de te verrichten werkzaamheden - vertaalt de opdracht in uit te voeren stappen, benodigde tijd en inzet van mensen en middelen - selecteert als projectleider de juiste medewerker voor een taak - bewaakt als projectleider de planning en kwaliteit van het project - regelt tijdig de benodigde materialen en middelen
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
19
competentie Op de behoeften en verwachtingen van de “klant’ richten Omschrijving De stukadoor is in staat de behoeften en verwachtingen van de klant te competentie interpreteren en hierbij aan te sluiten. Criteria - achterhaalt (aanvullende) wensen van de klant - sluit zo veel mogelijk aan bij wensen van de klant, rekening houdend met de ontvangen opdracht en de omstandigheden - informeert de klant op begrijpelijke en vriendelijke wijze over de werkzaamheden voorafgaand aan en tijdens de uitvoering - maakt praktische afspraken met de klant en houdt zich hieraan - informeert tijdens en na afloop van de werkzaamheden naar de tevredenheid van de klant - verstrekt de klant bij de opdracht horend advies - brengt eventueel voor de klant interessante nieuwe diensten ter sprake - lost klachten van de klant (van praktische aard) op, eventueel in overleg met zijn leidinggevende competentie Kwaliteit leveren Omschrijving De stukadoor is in staat op adequate wijze zijn werkzaamheden uit te voeren competentie binnen een gestelde tijd en volgens gestelde kwaliteitseisen. Criteria - werkt volgens gestelde kwaliteitseisen en -richtlijnen - voert zijn werkzaamheden uit binnen een gestelde tijd - controleert tussentijds en achteraf het resultaat van zijn werkzaamheden - signaleert knelpunten tijdig en lost problemen tijdig op competentie Instructies en procedures opvolgen Omschrijving De stukadoor is in staat op adequate wijze volgens richtlijnen en procedures te competentie werken. Criteria - dekt en plakt de werkplek volgens richtlijnen af - richt de werkplek overzichtelijk, efficiënt en volgens voorschriften in - voert de werkzaamheden uit volgens veiligheidsrichtlijnen en is alert op onveilige situaties - ruimt de werkplek volgens richtlijnen op - scheidt afval correct en voert dit volgens richtlijnen af competentie Aansturen Omschrijving De stukadoor is in staat om als projectleider op adequate wijze sturing te geven competentie aan medewerkers. Criteria - delegeert werkzaamheden aan medewerkers - geeft heldere instructies en aanwijzingen aan medewerkers - controleert medewerkers tijdens de uitvoering van hun werkzaamheden (op voortgang, kwaliteit en veiligheid) - stuurt medewerkers naar aanleiding van de controle tijdig bij competentie Begeleiden Omschrijving De stukadoor is in staat om als projectleider op adequate wijze medewerkers te competentie begeleiden. Criteria - adviseert en ondersteunt medewerkers op constructieve wijze - motiveert medewerkers op de juiste momenten - geeft medewerkers constructieve feedback - zorgt dat een leerling snel zijn weg vindt binnen het bedrijf en de juiste opdrachten/werkzaamheden uitvoert competentie Ontwikkelingen bijhouden Omschrijving De stukadoor is in staat om op adequate wijze vakkennis en nieuwe competentie ontwikkelingen bij te houden en nieuwe methoden en technieken aan te leren. Criteria - leest relevante vakliteratuur - bezoekt beurzen en demonstraties - staat open voor (technische) veranderingen in de werkwijze - past - eventueel na instructie - nieuwe werkwijzen toe en integreert deze in zijn
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
20
werk Competenties Samenwerken en overleggen Formuleren en rapporteren Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten Plannen en organiseren Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ richten Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Aansturen Begeleiden
Kerntaak 1 Kerntaak 2 X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X
BCP Stukadoor definitief, oktober 2011
X X
21