DE
STR OOM VERS NELL ING
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST
19 JUNI 2013
VERSIE 10.4
De ondergetekenden:
Stichting Portaal statutair gevestigd en kantoorhoudende te Utrecht, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar alleen en zelfstandig bevoegd bestuurder de heer L.H. Keijts,
Stichting Wonen Limburg statutair gevestigd en kantoorhoudende te Roermond, , ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer B. Sievers krachtens een daartoe verstrekte volmacht,
Stichting Lefier statutair gevestigd te gemeente Hoogezand-Sappemeer en kantoorhoudende te Sappemeer, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar alleen en zelfstandig bevoegd bestuurder de heer A.J. de Boer;
Stichting Woonwaard Noord-Kennemerland statutair gevestigd en kantoorhoudende te Alkmaar, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer W. Duijster krachtens een daartoe verstrekte volmacht:
Stichting Stadlander statutair gevestigd en kantoorhoudende te Bergen op Zoom, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar alleen en zelfstandig bevoegd bestuurder de heer A.B. Ringersma;
Tilburgse Woonstichting Tiwos statutair gevestigd en kantoorhoudende te Tilburg, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar alleen en zelfstandig bevoegd bestuurder de heer C. Scherpenisse;
hierna te noemen:
“de Corporaties”;
2
ONDERGETEKENDEN en:
Ballast Nedam Bouw & Ontwikkeling B.V. statutair gevestigd en kantoorhoudende te Nieuwegein, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar alleen en zelfstandig bevoegd bestuurder Ballast Nedam Bouw & Ontwikkeling Holding B.V., statutair gevestigd en kantoorhoudende te Nieuwegein, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door mr. C.G.J.W. Martens krachtens een daartoe verstrekte volmacht;
VolkerWessels Bouw & Vastgoedontwikkeling B.V. statutair gevestigd en kantoorhoudende te Rijssen, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar alleen en zelfstandig bevoegd bestuurder de heer M. den Harder;
BAM Woningbouw B.V. statutair gevestigd en kantoorhoudende te Bunnik, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar alleen en zelfstandig bevoegd bestuurder de heer J.G. Nelis;
Dura Vermeer Divisie Bouw en Vastgoed B.V. statutair gevestigd en kantoorhoudende te Houten, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar alleen en zelfstandig bevoegd bestuurder de heer J.S.M. van der Kemp; hierna te noemen:
“de Aanbieders”;
de Corporaties en de Aanbieders gezamenlijk te noemen:
“Partijen”; elk afzonderlijk te noemen:
“Partij”;
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
3
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST “DE STROOMVERSNELLING”
nemen het navolgende in aanmerking.
A.
Met het ondertekenen van deze overeenkomst geven partijen blijk van het nemen van afstand van de traditionele rolverdeling tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Partijen beogen met deze overeenkomst een open en transparante wijze van samenwerking te creëren op basis van vertrouwen en de in deze overeenkomst opgesomde ambities. Partijen geven hun organisaties de optimale creatieve ruimte om de innovatieve doelstellingen, zoals geformuleerd in deze overeenkomst, te halen. Verwezen wordt naar de Spelregels (Bijlage A), die leidend zijn voor de handelwijze van de Partijen.
B.
e Corporaties staan voor een grote renovatieopgave van woningen/appartementen uit de jaren ’50, D ’60 en ’70. Doel van deze renovatie is wonen voor huurders van deze woningen/appartementen ook op termijn betaalbaar en comfortabel te houden.
C.
et aanbieden van woningen/appartementen aan huurders, opdat die in hun woonbehoefte worden H voorzien tegen betaalbare lasten, is het bestaansrecht voor de Corporaties en tevens van groot belang voor de Aanbieders.
D.
De energierekeningen, die ten laste komen van de huurders, zijn een steeds toenemend en onvoorspelbaar deel van de totale woonlasten voor deze huurders en daarmede wordt de betaalbaarheid van de huurwoningen bedreigd.
E.
rootschalige sloop/nieuwbouw is gezien de huidige marktomstandigheden niet haalbaar en levensG duurverlengende renovatie naar de huidige kwaliteitsnormen zal in de meeste gevallen niet rendabel zijn.
F.
Partijen hebben de afgelopen jaren middels experimenten ervaring opgedaan met woningverbetering naar zeer hoge energetische prestaties.
G.
e visie, aangeduid als “De Stroomversnelling”, die aan deze samenwerking tussen partijen ten D grondslag ligt, is dat door de besparingen op de energierekeningen van de huurders, de benodigde financiële ruimte ontstaat om de huurwoningen te renoveren naar het niveau “Nul-Op-de-Meter” (NOM). Daarmede blijven de woonlasten van de huurder gelijk en verbetert de woonkwaliteit.
H.
artijen hebben besloten in dat kader een samenwerking aan te gaan met als doel om gezamenlijk P te innoveren om de bovenstaande visie uitvoerbaar te maken zodat op sectorniveau condities gecreëerd worden voor tenminste 111.000 woningen.
Portaal
4
Wonen Limburg
Lefier
Woonwaard
Stadlander
Tiwos
NEMEN IN AANMERKING
I.
Partijen hebben als uitgangspunt genomen dat de visie uitvoerbaar is als aan de navolgende criteria is voldaan: »» de huurder van mening is dat hij een goed woonaanbod krijgt; »» de woning na verbetering voldoet aan het niveau “Nul-Op-de-Meter”; »» de Corporaties bij een normwoning na renovatie een rendement van 5,25% kunnen halen volgens de bedrijfswaardebenadering die onderdeel is van deze overeenkomst; »» de Corporaties de middels deze overeenkomst uit te voeren renovaties kunnen financieren; »» de Aanbieders van renovatieproducten een rendabele business case hebben; »» de benodigde wet- en regelgeving is aangepast.
J.
De investeringsruimte voor de Corporaties wordt gecreëerd door naast de geldstromen uit huur ook geldstromen uit de energienota’s in te zetten. De samenwerking van partijen draagt daarmede bij aan de realisatie van duurzaamheiddoelen van de overheid, creëert voor de Corporaties betaalbaar en waardevol vastgoed en zorgt voor werkgelegenheid in de bouwsector.
K.
artijen realiseren zich dat het noodzakelijk is dat de Aanbieders de ruimte krijgen voor radicale inP novatie op zowel proces- als productieniveau. De innovaties komen echter niet tot stand als het zicht op omvangrijke schaal tot renovatie ontbreekt. Met deze samenwerking wordt beoogd de vicieuze cirkel van vraag en aanbod te doorbreken.
L.
De uitvoering van de samenwerking zal plaatsvinden in drie fasen, te weten: »» Fase 1: Prototyping: september 2013 t/m december 2014 (1.000 woningen); »» Fase 2: Industrialisatie: januari 2015 t/m december 2016 (10.000 woningen); »» Fase 3: Opschaling: januari 2017 t/m 2020 (100.000 woningen) (condities creëren op sectorniveau).
M.
Het resultaat van deze samenwerking mag niet leiden tot een woonlastenverzwaring voor de huurder. Anders gezegd: de som van de huur, servicekosten en energierekening mag voor de huurder, in beginsel en onder normale condities, niet hoger zijn dan voor de beoogde renovatie. Voor de verdere uitwerking van dit beginsel wordt verwezen naar de “Uitgangspunten” in bijlage B, die aan deze overeenkomst is gehecht.
N.
aast het gestelde in deze considerans gelden de “uitgangspunten”, zoals deze zijn verwoord in N bijlage B, die aan deze overeenkomst is gehecht.
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
5
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST “DE STROOMVERSNELLING”
Komen als volgt overeen.
1. Definities 1.1. Aanpakkers De woningcorporaties die geen Partij zijn bij deze overeenkomst, maar in navolging van de Corporaties in de toekomst onder dezelfde condities als in deze overeenkomst een deel van hun woningvoorraad zullen renoveren.
1.2. ESCo Energie Service Company waaronder wordt verstaan een private partij, aan wie de energievoorziening en het management daarvan is uitbesteed door een eigenaar, dan wel die de eigendom heeft van de energievoorziening en deze managed, met als doel substantieel op energiekosten te besparen, meer kwaliteit te realiseren, minder vermogensbeslag op installaties e.d. en de eigen organisatie te ontlasten.
1.3.
NOM (Nul-Op-de-Meter) woning Een woning (nieuwbouw of gerenoveerd) waarbij de in- en uitgaande energiestromen voor gebouwgebonden energie (ruimteverwarming, -koeling, warm tapwater gebruik) en het gebruik van huishoudelijke apparatuur (incl. verlichting) op jaarbasis per saldo nul is, onder standaard klimaatcondities zoals die gelden in Nederland en bij standaard gebruik van de woning, zoals vastgelegd in de ontwerpuitgangspunten onderbouwd door Nederlands normen. De uitwerking van deze definitie is: 1. Op basis van de EPG norm (NEN 7120) moet de woning voor het gebouwgebonden energiegebruik een EPC hebben die kleiner is dan 0. 2. Aanvullend daarop levert de woning een minimum aantal kWh per jaar voor de afdekking van het energiegebruik voor huishoudelijke apparatuur. Daar zal een minimum voor worden vastgesteld, wat wordt gedifferentieerd naar woningtypologie (gestapelde woning, grondgebonden rij woning, vrijstaande woning).
Portaal
6
Wonen Limburg
Lefier
Woonwaard
Stadlander
Tiwos
KOMEN OVEREEN
3.
4.
Gebiedsmaatregelen conform de EMG norm (NVN 7125) kunnen worden toegepast om het tekort aan opwekkingenmogelijkheid voor huishoudelijk verbruik van een individuele woning te compenseren. De opwek en/of herkomst van externe duurzame bronnen komt van binnen een straal van 10 kilometer rondom de woning bij een gemiddelde landelijke bebouwingsdichtheid, conform gedachte EMG. De projectspecifieke maximale afstand wordt afhankelijk gesteld van de bebouwingsdichtheid in het gebied waar de woning staat.
1.4. Kernteam Het team dat belast is met de uitvoering van de overeenkomst als omschreven in artikel 6.
1.5.
Stichting Platform31 De stichting, die het innovatieprogramma EnergieSprong - dat de condities creëert voor een energieneutrale gebouwde omgeving – realiseert.
1.6.
Vereniging “De Stroomversnelling” De op te richten vereniging belast met de besluitvorming ter uitvoering van deze overeenkomst als omschreven in artikelen 6 (“Kernteam”),7 (“Besluitvorming en rechtsvorm”) en 8 (“Begroting en kostendekking”).
1.7.
Visie “de stroomversnelling” De visie, die aan deze samenwerking tussen Partijen ten grondslag ligt, dat door de besparingen op de energierekeningen van de huurders de benodigde financiering aangetrokken kan worden om de huurwoningen te renoveren naar het niveau “Nul-Op-de-Meter”, waardoor de woonlasten van de huurder gelijk blijven en de woonkwaliteit wordt verbeterd.
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
7
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST “DE STROOMVERSNELLING”
2. Kernbeding 2.1. Opdrachtverlening 1.
2.
3.
De Corporaties verplichten zich gezamenlijk jegens de Aanbieders tot het geven van opdracht tot duurzame renovatie van in totaal 11.000 woningen tot NOM woningen, indien en voor zover aan de voorwaarden van uitvoerbaarheid, zoals omschreven in artikel 4 lid 3 en bijlage B, is voldaan, waaronder de rendementseisen. Elke Corporatie draagt naar rato van zijn totaal aantal woningen – zoals geraadpleegd bij het CFV op het moment van ondertekening – bij tot die 11.000 woningen, waarbij aangetekend dat 30.4% van deze 11.000 woningen wordt ingevuld door woningcorporaties die van zins zijn Partij te worden van deze Samenwerkingsovereenkomst, maar die om praktische redenen de dato 20 juni 2013 niet in staat zijn te tekenen. De verdere invulling van deze 30.4% geschiedt tijdens fase 1 (zie artikel 4.2) en voorafgaand aan het ijkmoment half 2014, zoals ook benoemd in artikel 4.2.1.c. Bij het niet kunnen voldoen aan deze verplichtingen naar rato door een der aangesloten Corporaties wordt het tekort gezamenlijk door de andere Corporaties aangevuld, met een maximum van 150 procent van het oorspronkelijk, ten tijde van het ondertekenen van deze overeenkomst, pro rato toebedeelde aantal woningen. De Corporaties hebben de mogelijkheid om andere woningcorporaties tot deze overeenkomst te laten toetreden teneinde het minimum aantal van 11.000 woningen te halen, waartoe de Aanbieders op voorhand een instemming geven.
2.2. Uitvoerbaarheid De Aanbieders verplichten zich voor eigen rekening en risico jegens de Corporaties om zodanige innovatieve producten te ontwikkelen, al dan niet in dialoog met de Corporaties, waardoor renovatie van 11.000 woningen tot NOM woningen volgens de voorwaarden van uitvoerbaarheid zoals beschreven in deze overeenkomst, in het bijzonder artikel 4 lid 3, gerealiseerd kunnen worden.
2.3. Inspanning Partijen spannen zich maximaal in om daarnaast, gebruik makend van de middels fase 1 en 2 geschapen condities (met zoveel mogelijk inschakelen van andere woningcorporaties en aanbieders van renovatieproducten) in fase 3 tenminste 100.000 woningen tot NOM woningen te renoveren.
2.4. Kennisdeling Partijen verplichten zich tot optimale transparantie van de middels uitvoering van deze overeenkomst vergaarde vastgelegde know-how en zullen derden, die betrokken zijn bij gelijksoortige renovaties, optimaal informeren, met uitzondering van de produkten die de Aanbieders in het kader van deze overeenkomst voor eigen rekening en risico hebben ontwikkeld. Vereniging “De Stroomversnelling” beslist over dergelijke verzoeken van derden. Het staat Stichting Platform31 te allen tijde vrij om kennis met derden te delen waarvoor ze geen toestemming van Vereniging “De Stroomversnelling” nodig heeft, met uitzondering van de produkten van de Aanbieders zoals in dit artikel benoemd.
Portaal
8
Wonen Limburg
Lefier
Woonwaard
Stadlander
Tiwos
3. Looptijd 3.1. Looptijd Deze overeenkomst treedt in werking indien en zodra partijen deze overeenkomst hebben ondertekend. Partijen zullen uiterlijk, fasegewijs, in juli 2020 evalueren of deze overeenkomst per ultimo 2020 kan worden beëindigd.
3.2. Haalbaarheid Indien (één van) Partijen menen (meent) dat beëindiging van deze overeenkomst per ultimo 2020 niet haalbaar is, maken Partijen afspraken over de beëindigingsdatum die zij alsdan nastreven en over hetgeen in de nog resterende periode tot de beoogde beïndigingsdatum nog dient te worden verricht.
3.3. Uitvoerbaarheid De overeenkomst kan tussentijds door een Partij worden beëindigd indien na fase 1 of 2, als genoemd in artikel 4.2, niet voldaan kan worden aan artikel 4.3.
3.4.
Tussentijdse beëindiging In geval van tussentijdse beëindiging geldt het gestelde in de artikelen 16.4 en 16.5.
3.5.
Opvolging bij beëindiging Partijen verplichten zich jegens elkaar om, in geval van tussentijdse beëindiging ex artikel 3.3 of ontbinding ex artikel 16.2 of 16.3, te bezien of zij een nieuwe overeenkomst kunnen aangaan waarbij zoveel mogelijk de uitgangspunten van deze overeenkomst worden gehanteerd.
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
9
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST “DE STROOMVERSNELLING”
4. Fasering 4.1. Beheersbaarheid Partijen hebben als uitgangspunt genomen dat door met een klein aantal woningen te starten het proces beheersbaar blijft en continue gestuurd kan worden op parameters als productinnovatie, rendement en samenwerkingsproces. Daardoor wordt het risico van zowel aanbod- als vraagzijde beperkt en beheersbaar.
4.2. Fases De uitvoering van de samenwerking vindt in drie fases plaats, volgens een in de industrie gebruikelijke opbouw, te weten: 1.
2.
3.
Portaal
10
Fase 1: Prototyping Proeven met meerdere woningen met verschillende typologieën, waarin ruimte is voor verdere vaststelling van de in artikel 4 lid 3 genoemde vijf voorwaarden voor uitvoerbaarheid. a. 1.000 woningen, opschalend van 1 naar series van 5 tot 100 woningen b. Duur: 16 maanden – september 2013 t/m december 2014 c. Het Kernteam doet half 2014 een voorstel voor de inrichting van fase 2. Fase 2: Industrialisatie Inrichting op bouwstromen naar verschillende typologieën met vaststaande voorwaarden voor uitvoerbaarheid. a. 10.000 woningen b. Beoogde duur: 24 maanden – januari 2015 t/m december 2016 c. Het Kernteam doet in fase 2 een voorstel voor de inrichting van fase 3. Fase 3: Opschaling Massa maken met bewezen diensten. a. 100.000 woningen b. Vrije markt: januari 2017 t/m eind 2020
Wonen Limburg
Lefier
Woonwaard
Stadlander
Tiwos
4.3.
Voorwaarden voor continuering Partijen zijn overeengekomen dat fase 1 en 2 succesvol zijn doorlopen indien na deze fasen het zicht op de navolgende zes voorwaarden onveranderd positief is, te weten: »» de huurder van mening is dat hij een goed woonaanbod krijgt; »» de woning na verbetering voldoet aan het niveau “Nul-Op-De-Meter”; »» de Corporaties bij een normwoning na renovatie een rendement van 5,25% kunnen halen volgens de bedrijfswaardebenadering die onderdeel is van deze overeenkomst; »» de Corporaties de middels deze overeenkomst uit te voeren renovaties kunnen financieren; »» de Aanbieders van renovatieproducten een rendabele business case hebben; »» de benodigde wet- en regelgeving is aangepast.
4.4.
Duur fases Indien het voor de Corporaties niet mogelijk is opdracht te geven voor het renoveren van 11.000 woningen met inachtneming van de fasering (fase 1 en 2) als genoemd in artikel 4.2 treden partijen in overleg over een verlenging van fase 2.
4.5.
Aanpak fase 1 Voor de uitwerking van fase 1, wordt verwezen naar bijlage C, die onlosmakelijk deel uit maakt van deze overeenkomst.
4.6.
Resultaten per fase De te behalen resultaten per fase worden door het kernteam in een plan van aanpak nader geconcretiseerd.
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
11
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST “DE STROOMVERSNELLING”
5. Planning Partijen zijn de navolgende planning overeengekomen Activiteit Datum gereed Tekenen door Partijen en Aanpakkers
20 juni 2013
Plan van aanpak Kernteam, zie artikel 6
1 juli 2013
Inventarisatie en besluitvorming rond welke woningen in september de prototyping fase kan starten
19 juli 2013
Bepalen welke personen vanuit de diverse organisaties in de projectteams van Vereniging de Stroomversnelling participeren (m.a.w. wie worden per organisatie vrijgemaakt)
19 juli 2013
Bemensing/oprichting van Vereniging de Stroomversnelling
19 juli 2013
Nadere planning najaar bepalen op grond van specifieke opgaven woningen 1 september 2013 Start fase 1 1 september 2013
Portaal
12
Wonen Limburg
Lefier
Woonwaard
Stadlander
Tiwos
6. Kernteam Vereniging “De Stroomversnelling” 6.1. Oprichten Ter uitvoering van de samenwerking, zoals in deze overeenkomst vastgelegd, zal een kernteam worden geïnstalleerd, benoemd door Vereniging “De Stroomversnelling” en tot dat moment reeds werkzaam op initiatief van Stichting Platform 31.
6.2. Werkgroepen Dit kernteam zal werkgroepen installeren, waarvan de samenstelling onder meer bestaat uit vertegenwoordigers van Partijen, die daarvoor om niet menskracht ter beschikking zullen stellen, zoals nader omschreven in Artikel 8.
6.3. Activiteiten Het kernteam werkt vanuit een vrije rol, die juridisch geborgd is, onder verantwoordelijkheid van Vereniging “De Stroomversnelling” en draagt zorg voor het programmamanagement van de Stroomversnelling en zal daar waar nodig extern kennis en advies betrekken. Onder programmamanagement wordt tenminste verstaan: a. b. c. d. e. f.
het managen van de uitvoering van de overeenkomst; het faciliteren van het innovatieproces; kennisuitwisseling tussen Partijen en derden; mediation; belangenbehartiging; communicatie.
Zeker in het begin zal een beroep worden gedaan op de inmiddels vergaande proces- en inhoudelijke kennis van Stichting Platform31.
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
13
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST “DE STROOMVERSNELLING”
7. Besluitvorming Vereniging “De Stroomversnelling” 7.1.
Doel Vereniging Voor de besluitvorming tijdens de looptijd van de overeenkomst zal een vereniging worden opgericht onder de naam Vereniging `De Stroomversnelling`, die tot doel heeft het inspireren, conditioneren en faciliteren ten behoeven van De Stroomversnelling, zoals die voortvloeit uit deze overeenkomst, en het nemen van besluiten namens Partijen op basis van deze overeenkomst. De concept statuten zullen ter goedkeuring worden voorgelegd aan Partijen.
7.2. Lidmaatschap Partijen zijn lid van Vereniging “De Stroomversnelling”. Elk der Partijen/leden heeft in de Algemene Leden Vergadering (ALV) van Vereniging De Stroomversnelling één stem. Een besluit in de ALV is genomen indien er niet meer dan één lid heeft tegengestemd. In de statuten zal het vereiste quorum voor geldige besluitvorming worden vastgelegd.
7.3. Bestuur Het bestuur van Vereniging “De Stroomversnelling” kent drie leden, te weten: één vertegenwoordiger van de Corporaties, één vertegenwoordiger van de Aanbieders en een onafhankelijke voorzitter, die door Partijen/de leden in de ALV van Vereniging “De Stroomversnelling” wordt gekozen.
7.4.
Rol Platform31 Stichting Platform31 zal Vereniging “De Stroomversnelling” adviseren en heeft in die hoedanigheid toegang tot de vergaderingen van het dagelijkse en algemene bestuur.
7.5. Oprichting Na het ondertekenen van deze overeenkomst zal Stichting Platform31 overgaan tot het oprichten van Vereniging “De Stroomversnelling”, met inachtneming van het gestelde in deze overeenkomst en in het bijzonder artikel 7.
7.6. Organogram Terzake van de werkwijze van Vereniging “De Stroomversnelling” en het kernteam wordt verwezen naar het organogram dat als Bijlage G aan deze overeenkomst is gehecht.
Portaal
14
Wonen Limburg
Lefier
Woonwaard
Stadlander
Tiwos
8. Begroting Vereniging “De Stroomversnelling” 8.1. Begroting Vereniging “De Stroomversnelling” zal jaarlijks een begroting opstellen, voor het eerst tot en met 31 december 2013. In de begroting zullen worden meegenomen, kosten voor: »» »» »» »» »»
8.2.
kernteam, bij benadering 4 fte; Vereniging “De Stroomversnelling”; inhuren van niet bij deelnemende partijen bestaande expertise ; kennisuitwisseling/evenementen; overige faciliteiten.
Bijdrage in kennis en kunde Partijen zullen kennis en kunde om niet inbrengen en per deelnemende Partij minimaal 0.5 fte ter beschikking stellen voor werkgroepen en kennisuitwisseling. Dit wordt jaarlijks geactualiseerd tegelijk met de begroting zoals benoemd in artikel 8 lid 1. Participatie van Partijen in het bestuur van Vereniging “De Stroomversnelling” vindt plaats om niet.
8.3.
Financiële bijdrage De begroting wordt gedragen voor de helft door de Aanbieders en voor de helft door de Corporaties. De verdeling van het door de Aanbieders ter beschikking te stellen bedrag ten behoeven van de begroting wordt door de Aanbieders in gelijke delen voldaan. De verdeling van het door de Corporaties ter beschikking te stellen bedrag ten behoeve van de begroting wordt door de Corporaties verdeeld naar rato van het aantal verhuurbare eenheden, zoals vastgelegd bij het Centraal Fonds Volkshuisvesting.
8.4. Facturatie Na vaststelling van de begroting zal Vereniging “De Stroomversnelling” per jaar factureren, voor 2013 partieel, aan Partijen op basis van het gestelde in artikel 8 lid 4, welke facturen binnen 30 dagen zijn voldaan op een door Vereniging ‘De Stroomversnelling’ op te geven bankrekening.
8.5.
Aanvullende bronnen Ter meerdere dekking van de kosten zal nader onderzocht worden welke subsidiemogelijkheden er zijn.
8.6. Oprichtkosten Stichting Platform31 zal direct na ondertekening van deze overeenkomst zorgdragen voor de primaire realisatie en opzet van het kernteam en de oprichting van Vereniging ‘De Stroomversnelling’. De daarmee gemoeide kosten zullen door Vereniging “De Stroomversnelling” gerestitueerd worden aan Stichting Platform31, na gespecificeerde opgave.
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
15
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST “DE STROOMVERSNELLING”
9. Innovatiedoelen De samenwerking tussen Partijen moet leiden tot het vergroten van de innovatiekracht en daarvoor zijn de navolgende schematisch weergegeven innovatierichtingen overeengekomen. Innovatierichting Vertrekpunt Richting toepasbaarheid oplossingen grondgebonden woningen ’60-’70, 10 veelvoorkomende (typologie, jaartal, exploitatieduur, portiekflats ’40-’60, galerijflats typologieën, ook kortere hoogte energierekening) ’60-‘70, 40-50 jaar exploitatie, exploitatie, ook lagere relatief hoge e-rekening e-rekening begeerlijkheid voor de bewoner
huidige woonkwaliteit
betere woonkwaliteit
betaalbaarheid voor de bewoner
huidige woonlasten
woonlastenverlaging
10. Aanpakkers 10.1. Niet-exclusiviteit Partijen beogen met het aangaan van deze samenwerkingsovereenkomst geen exclusieve overeenkomst te sluiten. Zij beogen dat andere woningcorporaties en lokale bouwers/aanbieders kennis kunnen nemen zoals bedoeld in artikel 2 lid 4.
10.2. Rol Aanpakkers Aanpakkers stellen zich niet daadwerkelijk garant voor aantallen te renoveren woningen, maar zullen zich inspannen om in de toekomst onder dezelfde condities een deel van hun woningenvoorraad aan te pakken.
Portaal
16
Wonen Limburg
Lefier
Woonwaard
Stadlander
Tiwos
11. Business case en financiering van de NOM-renovatie 11.1. Modellen Het is voor Partijen van groot belang dat opschaling van het aantal te renoveren woningen kan plaatsvinden. Als leidraad voor een door Partijen gezamenlijk gedragen benadering hoe in geval van een dergelijke opschaling gerekend dient te worden, is een aantal modellen ontwikkeld, te weten het bedrijfswaardemodel en het marktwaardemodel. Voor fase 1 is het bedrijfswaardemodel leidend; voor fase 2 het marktwaardemodel. Het marktwaardemodel voor fase 2 wordt in fase 1 ontwikkeld.
11.2. Uitwerking modellen Ter zake deze modellenontwikkeling en financiering/verdeling van de kosten wordt verwezen naar bijlage D, die aan deze overeenkomst is gehecht en onverminderd van toepassing is.
12. Wetgeving Ter financiering van de renovatie tot NOM woningen is het noodzakelijk dat het bedrag dat destijds, direct voorafgaand aan de renovatie, besteed werd ter betaling van de energierekening van de huurders, thans geïnd kan worden door de woningcorporaties als additionele huur, c.q. servicekosten. Daarvoor is het noodzakelijk om wetswijziging door te voeren, zoals omschreven staat in bijlage E.
13. Risicoanalyse Partijen hebben een risicoanalyse gemaakt ten behoeve van een succesvolle uitvoering van fase 1 (artikel 4 lid 2), die als bijlage F aan deze overeenkomst is gehecht.
14. Publiciteit Publiciteit en overige communicatie met derden over deze overeenkomst zal geschieden door Stichting Platform31 en, na oprichting van Vereniging “De Stroomversnelling”, uitsluitend door deze Vereniging en Stichting Platform31, onverminderd de mogelijkheid van Partijen om zelf te communiceren over hun eigen producten en projecten die uit deze overeenkomst voortvloeien.
15. Aanvullingen en wijziging van deze overeenkomst Deze overeenkomst kan alleen worden aangevuld of gewijzigd door een schriftelijke verklaring die door Partijen is ondertekend.
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
17
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST “DE STROOMVERSNELLING”
16. Eventuele strijd met de wet- en/of regelgeving / ontbindende voorwaarden 16.1. Wettelijkheid Partijen zijn van oordeel dat de bepalingen van deze overeenkomst in overeenstemming zijn met de (inter)nationale wet- en regelgeving; uitdrukkelijk onderkend wordt het gestelde in artikel 12. In het geval één of meer bepalingen van deze overeenkomst desalniettemin ten gevolge van enige bepaling van (inter)nationale wet- en/of regelgeving geheel of gedeeltelijk ongeldig blijk(t)(en) en/of niet zonder inbreuk op een dergelijke bepaling kan worden nagekomen, geldt dat dit feit in beginsel geen invloed heeft op de (uitvoering van) de andere bepalingen van deze overeenkomst, terwijl in dit verband voorts heeft te gelden dat Partijen in een zodanig geval zo spoedig mogelijk met elkaar in overleg zullen treden teneinde tot een oplossing te komen die past in de geest van deze overeenkomst en die zoveel mogelijk aansluit bij het bepaalde in de betrokken bepalingen.
16.2. Benodigde wetswijzigingen De wetswijziging die echter noodzakelijk is, zoals omschreven in artikel 12 en bijlage E, geldt echter als een ontbindende voorwaarde van deze overeenkomst. Komt de in artikel 12 en bijlage E genoemde wetswijziging niet vóór 1 januari 2015 onherroepelijk tot stand, dan heeft ieder der Partijen het recht deze overeenkomst eenzijdig te ontbinden.
16.3. Instemming Raden van Commissarissen Ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst geschiedt onder de ontbindende voorwaarde dat de Raden van Commissarissen /Bestuur van (de concerns van) Partijen deze overeenkomst hebben goedgekeurd. Een beroep op deze ontbindende voorwaarde kan uiterlijk worden gedaan op 19 juli 2013 door kennisgeving per aangetekende brief aan de overige Partijen, en komt daarna van rechtswege te vervallen.
16.4. Manier van ontbinding Een beroep op ontbindende voorwaarde ex artikel 16.2 en 16.3 c.q. een beëindiging ex artikel 3.3 dient plaats te vinden per aangetekende brief of deurwaardersexploot, gericht aan Vereniging De Stroomversnelling binnen de daarvoor gestelde termijn. Indien bij een voorgenomen beroep op een ontbindende voorwaarde c.q. beëindiging ex artikel 3.3 de Vereniging De Stroomversnelling (nog) niet is opgericht dient de hiervoor bedoelde aangetekende brief of het deurwaardersexploot te worden gericht aan de Stichting Platform31. Vereniging De Stroomversnelling danwel Stichting Platform31 zal onverwijld na ontvangst van de aangetekende brief of het deurwaardersexploot aan Partijen een afschrift daarvan verstrekken.
Portaal
18
Wonen Limburg
Lefier
Woonwaard
Stadlander
Tiwos
16.5. Kosten bij ontbinding In geval van beëindiging c.q. ontbinding van deze overeenkomst op grond van artikel 3.3 respectievelijk artikel 16.2 en 16.3 draagt ieder der Partijen zijn eigen kosten, zijn Partijen gehouden tot finale afrekening over te gaan van de bijdragen en kosten zoals bedoeld in artikel 8 en is geen der Partijen jegens de ander schadevergoedingsplichtig. Een beëindiging of ontbinding zoals hiervoor bedoeld regardeert niet in het kader van deze overeenkomst reeds opgeleverd of reeds in uitvoering genomen NOM-renovatiewerk.
16.6 Reeds verstrekte opdrachten Opdrachten die in het kader van deze overeenkomst zijn verstrekt voor NOM-renovatiewerk en die zijn aangenomen maar waarbij de betrokken Aanbieder nog geen verplichting is aangegaan, zijn bij een beëindiging c.q. ontbinding van deze overeenkomst op grond van artikel 3.3 respectievelijk artikel 16.2 en 16.3, van rechtswege op overeenkomstige wijze beëindigd c.q. ontbonden, tenzij de betrokken Aanbieder(s) en Corporatie(s) uitdrukkelijk anders zijn overeengekomen in het kader van de opdrachten. Bij de hiervoor bedoelde beëindiging/ontbinding van de opdrachten dragen de betrokken Corporatie(s) en Aanbieder (s) zijn/hun eigen kosten en is/zijn de betrokken Corporatie(s) en Aanbieder (s) jegens de ander niet schadevergoedingsplichtig.
17. Onvoorziene omstandigheden 17.1. Redelijkheid en billijkheid Onvoorziene omstandigheden die met zich meebrengen dat ongewijzigde uitvoering van deze overeenkomst naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet (meer) kan worden vereist, kunnen leiden tot (gedeeltelijke) wijziging of (gedeeltelijke) ontbinding van deze overeenkomst.
17.2. Communicatieplicht De Partij bij deze overeenkomst aan wiens zijde een omstandigheid, zoals bedoeld in artikel 17.1, opkomt, is gehouden de andere Partijen bij deze overeenkomst daarvan binnen een redelijke termijn schriftelijk in kennis te stellen en voorafgaand aan een eventuele (gedeeltelijke) wijziging of (gedeeltelijke) ontbinding in overleg te treden met de andere partijen bij deze overeenkomst teneinde de ontstane situatie en de consequenties te bespreken en zo mogelijk in onderling overleg op te lossen.
17.3. Rol Vereniging “De Stroomversnelling” Na oprichting van Vereniging “De Stroomversnelling”, zal ook deze vereniging hierbij betrokken dienen te worden.
17.4. Voorziene omstandigheden Feiten en omstandigheden, zoals genoemd in de risico-analyse (Bijlage F), worden niet geacht onvoorziene omstandigheden te zijn, maar geven Partijen wel de mogelijkheid om in overleg te treden conform het gestelde in artikel 17.2.
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
19
SAMENWERKINGSOVEREENKOMST “DE STROOMVERSNELLING”
18. Tekortkomingen Iedere tekortkoming in de nakoming van haar verplichtingen uit deze overeenkomst verplicht de Partij die tekort geschoten is de tekortkoming alsmede de gevolgen daarvan voor eigen rekening binnen een door de andere Partij(en) te stellen redelijke termijn ten genoege van de andere Partij(en) ongedaan te maken. Indien de Partij(en) die tekort is (zijn) geschoten daarin niet slaagt, is (zijn) de andere Partij(en) gerechtigd deze overeenkomst naar haar/hun keuze geheel of gedeeltelijk te ontbinden als de aard van de tekortkoming dit rechtvaardigt, een en ander onverminderd zijn overige rechten, waaronder het recht op schadevergoeding.
19. Overdraagbaarheid De op grond van deze overeenkomst aan Partijen toekomende rechten en verplichtingen zijn niet overdraagbaar, onder welke titel dan ook en rechten mogen evenmin worden verpand, dan met uitdrukkelijke schriftelijke instemming van de andere Partijen.
20. Partiële nietigheid Nietigheid van een der bepalingen in deze overeenkomst tast de geldigheid van de overige bepalingen niet aan. Zowel nietige bepalingen als leemten in deze overeenkomst zullen worden vervangen dan wel aangevuld, zodanig dat deze binnen de aard en de strekking van de overeenkomst vallen.
21. Bevoegde rechter en toepasselijk recht 21.1. Geschillen Eventuele geschillen welke uit of naar aanleiding van deze overeenkomst of eventueel daarop voortbouwende overeenkomsten mochten ontstaan, zullen in eerste instantie worden voorgelegd aan de bevoegde rechter te ’s Gravenhage.
21.2. Overlegplicht Een geschil is aanwezig indien één der Partijen zulks schriftelijk en gemotiveerd aan de andere partij(en) bij deze overeenkomst meldt. Partijen zullen binnen 4 weken na een zodanige melding eerst met elkaar in overleg treden om te bezien of een oplossing in der minne voor het geschil kan worden gevonden. In een dergelijk geval zal ook Vereniging “De Stroomversnelling”, als genoemd in artikel 6.1, daarbij betrokken worden.
Portaal
20
Wonen Limburg
Lefier
Woonwaard
Stadlander
Tiwos
21.3. Nederlands recht Op deze overeenkomst en eventueel daaruit voortvloeiende geschillen is Nederlands recht van toepassing.
21.4. Mediation Indien en voor zover een Corporatie en een Aanbieder niet tot overeenstemming kunnen komen terzake van een concreet project tot renovatie, zoals bedoeld in deze overeenkomst, zullen die Partijen zich wenden tot het kernteam met verzoek tot mediation. De meest gerede Partij kan zich alsdan schriftelijk wenden tot het kernteam met omschrijving van het geschil waarvoor die mediation wordt verzocht.
22. Bijlagen Onderdeel van deze overeenkomst zijn de volgende bijlagen A t/m G die onlosmakelijk deel uit maken van deze overeenkomst. In geval van tegenstrijdigheid tussen deze overeenkomst en de Bijlagen, heeft de inhoud van de overeenkomst prioriteit. Het betreft bijlagen: A. Spelregels B. Uitgangspunten C. Fasering D. Business Case en Financiering E. Wetgeving F. Risico-analyse G. Organogram
23. Medeondertekening Stichting Platform31 In verband met het gestelde in de artikelen 2.4, 7.4, 7.5, 8.6 en 16.4 wordt deze overeenkomst mede ondertekend door Stichting Platform31.
Ballast Nedam
VolkerWessels
BAM
Dura Vermeer
Platform31
21
Aldus getekend in elfvoud te ’s-Gravenhage,
datum ........................................
datum ........................................
B. Sievers
W. Duijster
Stichting Wonen Limburg
Stichting Woonwaard Noord-Kennemerland
datum ........................................
datum ........................................
A. J. de Boer
A. B. Ringersma
Stichting Lefier
Stichting Stadlander
datum ........................................
datum ........................................
L. H. Keijts
C. Scherpenisse
Stichting Portaal
Tilburgse Woningstichting Tiwos
22
ONDERTEKENEN
datum ........................................
datum ........................................
C. G. J. W. Martens
M. den Harder
Ballast Nedam Bouw & Ontwikkeling B.V.
VolkerWessels Bouw & Vastgoedontwikkeling B.V.
datum ........................................
datum ........................................
J. G. Nelis
J. S. M. van der Kemp
BAM Woningbouw B.V.
Dura Vermeer Divisie Bouw en Vastgoed B.V.
datum ........................................
J. W. van de Groep
Stichting Platform31
23