Stadsgids
ief Inclus Stads g elin wand
e 2,00
Stadsgids
1
Welkom en inhoud Arnhem biedt de dynamiek van een stad in combinatie met de rust en de ruimte van het groen in en rondom de stad. Wie van groen houdt is in Arnhem, met meer dan dertig parken en landgoederen, aan het goede adres. Attracties als Burgers’ Zoo en het Nederlands Openluchtmuseum zijn al een decennia lang gevestigd in Arnhem. Het bruisende stadscentrum ademt mode en er is een groot aanbod aan theater, muziek en film.
Neem deIhre VVV Tourist-Information metfürjeunterwegs mee m.vvvarnhem.nl m.vvvarnhem.nl Altijd Sie wissen en overal immer und op deüberall, hoogte was van wat es zu sehen er te zien en und zu te doen is. gibt. erleben
2
Stadsgids
Welkom
3
Winkelen en mode
4
Culinaire hotspots
8
Uit in Arnhem
11
Topattracties Arnhem
14
Plattegrond
16
Slag om Arnhem
18
Arnhem groene stad 19 Stadswandeling
20
Je winkelhart gaat sneller kloppen!
De vele Topattracties in en
Ben je een liefhebber van mode? Dan haal je in
rondom Arnhem zijn een
Arnhem je hart op. Met modeacademie ArtEZ
bezoek zeker waard! Burgers’
en tal van bekende merken en ontwerpers als
Zoo voor klein en groot, ga terug in de tijd bij het
G-sus, Viktor & Rolf, the People of the Laby-
Nederlands Openluchtmuseum, op een witte
rinths, Spijkers en Spijkers en Humanoid schaart
fiets door het Nationale Park De Hoge Veluwe.
Arnhem zich moeiteloos in de top van vaderlandse
Ontdek kunst bij het Kröller-Müller Museum.
modesteden. De binnenstad biedt een diversiteit
Beleef de slag om Arnhem bij Airborne Museum
van speciale winkeltjes en ook de grote ketens
‘Hartenstein’ en leer alles over water bij het
zijn vertegenwoordigd. Vlakbij de binnenstad ligt
Nederlands Watermuseum. In het Museum voor
Modekwartier Arnhem, vol ateliers en shops van
Moderne Kunst Arnhem bewonder je de heden-
(opkomend) ontwerptalent.
daagse kunst.
Van de Slag om Arnhem tot Introdans
Een uniek avondje uit
Cultuur leeft in de Stadsschouwburg en het Musis
Voor een avondje chique op stap of gezellig van
Sacrum. Daarnaast biedt Arnhem internationale
kroeg naar kroeg kent Arnhem vele mogelijkhe-
artiesten het grootste theater van Nederland en
den. Beleef een culinaire avond op een bijzondere
is het de thuisbasis voor Het Gelders Orkest en
locatie, geniet in het donker van de beste films
Introdans.
en laat je overweldigen door een uitvoering in een theater of concertzaal. Wat je plannen voor
Arnhem heeft een rijke en bewogen geschiede-
de avond ook zijn, in Arnhem is het avond- en
nis, in en rond Arnhem kun je op verschillende
nachtleven het hele jaar door bruisend.
manieren terug kijken op de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog. Een boeiende tocht langs
In Arnhem komen groen en creativiteit samen;
een belangrijk stuk wereldgeschiedenis.
het is een unieke stad.
Stadsgids
3
Winkelen en mode Het Modekwartier Arnhem ligt vlakbij het cen-
18.00 uur en op zaterdag van 10.00 tot 17.00
trum, in de wijk Klarendal. In het Modekwartier
uur. Elke week is er op donderdag koopavond tot
kun je shoppen voor een product mét verhaal.
21.00 uur. Natuurlijk kent Arnhem ook koop-
Verspreid over meer dan een kilometer vind je
zondagen, elke eerste zondag van de maand en
hier ateliers en shops van (opkomend) ontwerp-
op bijzondere feestdagen zijn de winkels in de
talent. Je vindt hier speciaalzaken die haute
binnenstad geopend van 12.00 tot 17.00 uur. Kijk
couture, customized vintage, bruidskleding,
voor het actuele overzicht van koopzondagen op
maatkleding, tassen en hoeden verkopen. Ook
vvvarnhem.nl.
voor bijzondere accessoires en schoenen slaag je in het Modekwartier. Loop rechtstreeks in het
Arnhem heeft een grote en vooral gezellige
atelier van de ontwerper en ervaar deze creatieve
markt met een aantrekkingskracht op de wijde
wijk.
omgeving. Met name de grote vrijdagmarkt in het centrum, aan de voet van de Eusebiuskerk,
Niet alleen de binnenstad en het Modekwartier
trekt elke week veel bezoekers. Het bijzondere
zijn een “winkelbelevenis”, ook bij de grote over-
aan deze markt is het geruime aanbod in stoffen,
dekte winkelcentra Kronenburg en Presikhaaf
waar de studenten van ArtEZ massaal voor uit-
winkel je in weer en wind op je gemak.
lopen. De markt is op vrijdag van 8.30 tot 13.00
De modeacademie van ArtEZ hogeschool voor de
proef je een meer intieme sfeer van de stad. De
kunsten speelt een grote rol in het ontwikkelen
straatjes rond Het Eiland zijn de meest sfeervolle
van talenten in de mode. Toonaangevende mode-
in de stad. Verrassend leuke winkeltjes met een
De winkels in de binnenstad zijn doorgaans
Kerkplein. Op dinsdag is er in het centrum op de
ontwerpers zoals Humanoid, TrixenRees, Arnhem
uniek aanbod lonken er naar je. En ook in de
geopend op maandag vanaf 11.00 of 13.00 uur,
Jansplaats en het Jansplein een kleine waren-
Coming Soon, Sjaak Hullekes en The People of the
Bakkerstraat zijn stijlvolle winkels met een exclu-
op dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 tot
markt van 8.30 tot 15.00 uur.
Labyrinths vind je terug in de Arnhemse binnen-
sief aanbod te vinden. De Kerkstraat is een straat
stad.
die je absoluut niet mag missen, dit is een van dé
uur en op zaterdag van 8.30 tot 17.00 uur op het
modestraten in Arnhem. De Arnhemse winkelstraten zijn knus, vlak bij elkaar en overzichtelijk. Kijken en kopen gaan hier
In het nieuwe, mondaine Musiskwartier wandel
hand in hand. Bijvoorbeeld in de hoofdas (Rog-
je door een statige passage, struin je in intieme
gestraat, Vijzelstraat, Ketelstraat, Grote Oord en
straatjes en sta je even stil op een prachtig plein.
Jansstraat). Hier zijn de Bijenkorf, V&D en vrijwel alle landelijke ketens vertegenwoordigd. Rondom
De Binnenstad van Arnhem is uitgeroepen tot
deze straten liggen de kleine(re) winkelstraatjes
beste Binnenstad van Nederland 2007-2009. En
met verrassende speciaalzaken. Hier struin je langs
vandaag de dag is Arnhem nog steeds dé winkel-
karakteristieke winkels met een rijke historie en
stad van Oost Nederland.
4
Stadsgids
Stadsgids
5
1
Gezellige drukte, maar ook rust en groen. De statige singels omringen het sfeervolle centrum met een levendig winkelhart en unieke bezienswaardigheden, gezellige horeca, galeries en pop podia. Naast de bekende warenhuizen en ketens ontdekt u boetieks en speciaalzaken in de kleinere stegen.
Het Modekwartier, een kilometer aan mode & design Ontwerpers zoals Elsien Gringhuis, Rosanne Bergsma, De Hoedenmaker, Okimono en Lenneke Wispelwey hebben zich hier gevestigd op slechts wandelafstand van het Arnhemse stadscentrum. Ben je op zoek naar een aanvulling op je garderobe, met bijpassende accessoires? Of dé eyecatcher voor jouw interieur? Loop je juist warm voor product design? Kom voor een product mét verhaal naar het Modekwartier. De ontwerpers vertellen graag over hun werk. Bijtanken doe je bij de al net zo unieke cafés in dit gebied. Of overnacht eens in een van de door beroemde ontwerpers ontworpen kamers van het Mode Design Hotel Modez.
Het uitgaansgebied verspreidt zich over de Korenmarkt, Rijnkade, Jansplaats en in gezellige straatjes. Beleef de ondergrondse wereld van Arnhem in de Historische Kelders of bekijk de stad van grote hoogte vanaf de Eusebiuskerk.
Modekwartier Arnhem strekt zich uit van Hommelstraat en Sonsbeeksingel tot en met Klarendalseweg en Elly Lamakerplantsoen in de oude volkswijk Klarendal. De meeste shops zijn van donderdag t/m zaterdag geopend. Voor meer informatie, (extra) openingstijden, rondleidingen en evenementen: www.modekwartier.nl
Arnhem biedt een grote diversiteit aan evenementen gedurende het hele jaar. Kortom, de binnenstad van Arnhem is verrassend veelzijdig.
binnenstadarnhem.nl
6
Stadsgids
Verrassend en veelzijdig...
Stadsgids
7
Culinaire hotspots In Arnhem vind je altijd wel een restaurant van je smaak. Met hart en ziel wordt er in de keukens gekookt en aan de tafels hartelijk en gastvrij bediend. Proef van de verschillende wereldkeukens of streekgerechten en beleef een culinaire avond op een bijzondere locatie. Bij mooi weer lonken de gezellige terrassen naar je voor een zwoele culinaire avond. De Korenmarkt, Jansplaats en de Rijnkade hebben verleidelijke terrassen die je moeilijk kunt weerstaan!
La Rusticana Bakkerstraat 58, Arnhem. tel. 026-3515607, rusticana.nl
Brasserie Haarhuis Stationsplein 1, Arnhem tel. 026-4427441, brasseriehaarhuis.nl
2
La Rusticana is een Italiaans Specialiteiten restaurant gevestigd in een monumentenpand uit de 18e eeuw in het centrum van Arnhem. Sinds 1984 wordt deze gerund door de familie Frassi uit Lombardia. Wekelijks worden wisselende specialiteiten aangeboden welke terug te vinden zijn op de website www.rusticana.nl. Verder kunnen ook menu’s worden samengesteld met indien gewenst een wijnarrangement.
CASPAR Elly Lamakersplantsoen 2, Arnhem. caspar.nu
3
In het Modekwartier in de Arnhemse volkswijk Klarendal heeft Caspar zijn deuren geopend. Een café om te ontmoeten, en te genieten. Een ruime keuze aan dranken, echt lekker eten en vriendelijke bediening in een designinterieur dat toch warm aanvoelt. Het ruime terras onder de bomen zorgt voor een heerlijk vakantiegevoel.
Grand Café Mahler Velperbuitensingel 25, Arnhem. tel. 026-3720740, mssa.nl
4
Gevestigd aan de voorzijde van het monumentale Musis Sacrum biedt Grand Café Mahler u een prachtige locatie voor heerlijke (biologische) koffie, lunch, borrel of diner. Grand café Mahler serveert dagelijks een high tea, high wine en een wekelijks wisselende Mahlerschotel die gunstig geprijsd is. Wij heten je welkom!
8
Stadsgids
5
Brasserie Haarhuis is een smaakvol restaurant met de sfeer van een typische Parijse brasserie. Laat u verrassen door de goede service en vers en puur bereide gerechten met huisgemaakte ingrediënten. Brasserie Haarhuis, gelegen tegenover het centraal station, is de ideale plek voor een goede cappuccino, lekkere lunch, smaakvolle dagschotel of a la carte diner (3-gangen € 25,-).
Grand Café Metropole Steenstraat 68, Arnhem. tel. 026-4424067, metropole.nl
6
Dit schitterende Grand Café bevindt zich dichtbij het centrum en de theaters en is een populaire plek om af te spreken. In de binnentuin bevindt zich het restaurant voor lunch en diner, waar de chef-kok heerlijke gerechten bereidt. Overdag kun je ook terecht voor een kopje koffie met huisgemaakt appelgebak en ‘s avonds natuurlijk voor een gezellige borrel.
Wie Rijnkade Arnhem zegt, zegt terrasjes en restaurants. Dining56 bevindt zich te midden van al deze gezelligheid, waar het hele jaar rond leven in de brouwerij is. Ons prachtige herenhuis ligt op nr. 56 en heeft een restaurant, meerdere dinerkamers, een groot zonneterras en kookstudio’s. Heeft u zich eenmaal genesteld in een loungestoel, een zitje aan de waterkant of aan een dinertafel, dan zult u ervaren wat wij in gedachten hadden toen wij begin 2011 dit restaurant overnamen. Eigentijds, trendy, klassiek en verfrissend, … deze ingrediënten voegden wij samen, roerden goed en lieten ze daarna lekker sudderen. Wij voegden nog wat kleur, smaak en rust toe … et voilà, Dining56! Een culinaire belevenis voor de lunch, kleine tussendoortjes, diner of voor de borrel. Zakelijk en privé. Wij verrassen u graag met spannende combinaties in onze gerechten uit de klassieke keuken met moderne touche, eerlijk en puur. En om het helemaal compleet te maken, begeleiden wij onze creaties met schitterende en betaalbare wijnen.
Rijnkade 56 Arnhem | t.(026) - 44 28 28 2
www.dining56.nl
7
8
UIT in Arnhem
Kunst en Cultuur is in Arnhem rijk vertegenwoordigd. Het Gelders Orkest, Introdans, ArtEZ hogeschool voor de kunsten en ook evenementen als Mode Biënnale Arnhem, Sprookjesfestival en World Statues, allemaal vinden ze hun oorsprong in de Gelderse hoofdstad.
DÉ ON T MOE T ING S P L E K VA N A RNHE M Arnhem heeft een rijke en bewogen geschiedenis.
Al negen jaar is Café Brasserie Dudok dé ontmoetingsplek van
Ondanks het oorlogsgeweld in de jaren 1944-
Arnhem. Pal onder de majestueuze toren van de Eusebius
1945 heeft Arnhem diverse fraaie middeleeuwse
kerk, op een plek met grote historie, is het bedrijf gehuisvest
en renaissance monumenten kunnen behouden.
in een rijksmonumentaal pand: de voormalige Van Ranzow
Deze historie is voor een deel terug te vinden in
Bank. Het gebouw leent zich uitstekend voor een horeca
een aantal monumentale gebouwen in de stad.
bestemming: Het is licht, ruim, imposant en sfeervol. Daar
Interessant om te bezichtigen zijn bijvoorbeeld
bij bevindt Dudok Arnhem zich op een steenworp van het Arnhemse winkelhart met ruim voldoende parkeergelegen heid in de nabijheid. Een ideale plek om af te spreken dus. Op de begane grond bevindt zich de grote cafébrasseriezaal met zo’n 150 zitplaatsen. Boven is een spectaculaire ruimte voor recepties, diners, vergaderingen, lezingen, debatten etc. ’s Zomers is het pand omringd door een groot, zonnig terras of is het heerlijk vertoeven in de sfeervolle binnentuin. Café Brasserie Dudok is de gehele dag een levendige ontmoe tingsplaats. Lekker eten en drinken met een ongedwongen ser vice gaan hier samen met kunst, politiek en cultuur. Bij Dudok Foto Dudok voorzijde: © Marloes Bosch
begint de dag ’s ochtends goed met een ontbijt en een krantje aan de leestafel. Tijdens de lunch schuiven juristen in maatpak ken naast uitgewinkelde moeders voor een broodje of verse
CAFE BRASSERIE
salade. In de avond geniet een gevarieerd gezelschap van een
DUDOK ARNHEM
snelle dagschotel, een uitgebreid diner of een gezellige borrel.
KONINGSTRAAT 40 6811 DH ARNHEM T (026) 351 18 72 W WWW.DUDOK.NL E
[email protected]
VOLG ONS OP FACEBOOK EN T WIT TER
het Maarten van Rossumhuis (ook wel Duivelshuis genoemd), de Sabelspoort en het Presickhaeffs Huys. Midden in het centrum steekt de Grote Eusebiuskerk trots uit boven de stad. Ook onder de straten van Arnhem kun je zien hoe Arnhem er vroeger uitzag in de Historische Kelders. Grote- of Eusebiuskerk Kerkplein 1, Arnhem. tel. 026-4435068, eusebius.nl
9
Met 93 meter is deze laatgotische kruisbasiliek echt ‘het hoogtepunt’ van een dagje Arnhem. Geniet van het uitzicht op onder andere ‘een brug te ver’, een panoramalift brengt je naar 73 meter hoogte! Ontdek ook de Arnhemse geschiedenis: de Eusebius heeft grafkelders, gildeborden, het rijke praalgraf van hertog Karel van Gelder en de prachtige Salvatorklok.
Historische Kelders Oude Oeverstraat 41, Arnhem. tel. 026-4421092, historischekelders.nl
10
Ontdek de Historische Kelders. Jarenlang hebben 30 eeuwenoude kelders in de Rijnstraat praktisch
ongebruikt onder de grond gelegen. Deze kelders zijn in oude glorie gerestaureerd en middels doorgangen onderling met elkaar verbonden. Zo vormen zij een bijna mysterieuze plek onder de grond van de Arnhemse binnenstad. Een stad onder de grond met een zichtbare herinnering aan een ver verleden. Kom de Historische Kelders zelf beleven! Dinsdag t/m zaterdag geopend van 12:00-17:00u (ook op koopzondagen).
Arnhem beschikt ook over een grote diversiteit aan galerieën, musea en attracties. Ga terug in de tijd bij het Nederlands Openluchtmuseum en ontdek alles dat met zoet water te maken heeft in het Nederlands Watermuseum. Kunstliefhebbers moeten zeker een bezoekje brengen aan het Museum voor Moderne Kunst Arnhem of het Kröller-Müller Museum. In Burgers’ Zoo reis je om de wereld in één dag. Kijk voor meer informatie over deze topattracties op
W W W.FACEBOOK .COM/DUDOK ARNHEM T WIT TER: @DUDOK ARHEM
Stadsgids
11
UIT in Arnhem pagina 14 en 15. Bij Museum Bronbeek vind je geschie-
Focus Filmtheater Arnhem Korenmarkt 42 Arnhem. tel. 026 4424283, focusarnhem.nl
denis van de voormalige kolonie Nederlands-Indie en van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger. Voor wijnliefhebbers is er het Nederlands Wijnmuseum. Nederlands Wijnmuseum Velperweg 23, Arnhem. tel. 026-4455912, kelderbezoek.nl
11
Kom kijken, proeven & genieten. Elke zaterdag is het voor de ware wijnliefhebber echt genieten aan de Arnhemse Velperweg. Er is een aantal aantrekkelijke arrangementen samengesteld. De wijnschatten van Arnhem liggen verborgen in de imposante kelders van het wijnhuis, waar de wijngeur je tegemoet komt. Bezoek de website voor meer informatie.
Voor muzikaal genot bezoek je Luxor Live; het poppodium van Arnhem. Musis Sacrum en het GelreDome zijn echt hotspots en ook een concert van Het Gelders Orkest mag je absoluut niet missen. Het uitgaansaanbod in Arnhem is veelzijdig. De meeste gelegenheden voor een avondje gezellig
12
Midden op het bekende Arnhemse uitgaansplein de Korenmarkt staat de voormalige Korenbeurs waar Focus Filmtheater Arnhem al decennialang vele filmliefhebbers ontvangt. Naast een gevarieerd aanbod van onder meer actuele kwaliteitsfilms, kinderfilms en filmklassiekers, organiseert Focus ook bijzondere activiteiten zoals de cursus Boek & Film, Breakfast at Focus en de Filmclub. Kijk op focusarnhem.nl voor uitgebreide informatie.
Tip:
Kijk voor het totale en actuele aanbod op de website van UIT in Arnhem uitinarnhem.nl
uit in Arnhem tot in de late uurtjes vindt je aan de lijks plaatsvinden op het gebied van sport, muziek,
Korenmarkt, Jansplein, Jansplaats en de Rijnkade
Podia:
kunst en cultuur. Door de grote diversiteit is er
in de binnenstad. Een aantal (trendy) kroegen
Schouwburg Arnhem Koningsplein 12, Arnhem.
voor ieder wat wils. Neem bijvoorbeeld Koningin-
zijn: Café Brasserie Dudok, Grand Café Metropole,
tel. 026-4437343, mssa.nl
nenacht en Koninginnedag, Sonsbeekfestivals, NK
CASPAR, Café Meijers, Café Verheyden met de
Musis Sacrum Velperbuitensingel 25, Arnhem.
Icecarving, World Statues, Mode Biënnale Arnhem,
biertuin, Arnhems Meisje, Café Babo’s, Café Njoy,
tel. 026-4437343, mssa.nl
Sprookjesfestival en de Arnhem UITboulevard. Stuk
Café Vrijdag, Florian en Het Oranje Koffiehuis.
Luxor Live Willemsplein 10, Arnhem.
voor stuk evenementen die Arnhem maken tot een
tel. 026-3511660, luxorlive.nl
geweldige evenementenstad. Kijk voor een volledig
Posttheater Rosendaalsestraat 27, Arnhem.
overzicht van evenementen op vvvarnhem.nl.
tel. 026-4460553, posttheater.nl Generale Oost Rijnstraat 42, Arnhem.
Ga je een avond chique of stap je gezellig van
Voor een avond met film, dans, muziek of theater
tel. 026-3511911, centraleoost.nl
kroeg naar kroeg. Of toch liever ontspannen op een
heb je in Arnhem een luxeprobleem. Voor theater
Huis Oostpool Nieuwstraat 58, Arnhem.
zomers terras, genieten in het donker van de beste
en dans zijn Introdans, Huis Oostpool en de Stads-
tel. 026-4437655, oostpool.nl
films of je laten overweldigen door een uitvoering
schouwburg zeer aan te raden. Maar ook de kleinere
Huis van Puck Klarendalseweg 193, Arnhem.
in theater of concertzaal. Wat je plannen voor de
theaters zoals Theater het Hof, Posttheater, en
tel. +31 26-4426538, huisvanpuck.nl
avond ook zijn, in Arnhem vind je het hele jaar door
Theaterwerkplaats Generale Oost zijn de moeite
Theater aan de Rijn Boekhorstenstraat 58,
een bruisend avond- en nachtleven.
van een bezoekje meer dan waard. Al met al een
Arnhem. tel. 026-3514436, theaterhethof.nl
Arnhem bruist van de vele evenementen die jaar-
veelzijdig theater- en dansaanbod op alle niveaus.
12
Stadsgids
Stadsgids
13
Topattracties Arnhem
Kom naar de Topattracties Arnhem!
Museum voor Moderne Kunst Arnhem Utrechtseweg 87, Arnhem. tel. 026-377530, mmkarnhem.nl
Burgers’ Zoo Antoon van Hooffplein 1, Arnhem. tel. 026-4450373, burgerszoo.nl
Airborne Museum ‘Hartenstein’ Utrechtseweg 232, Oosterbeek. tel. 026-3337710, airbornemuseum.nl
Maak een reis om de wereld in één dag! Ontdek het tropisch regenwoud Burgers’ Bush, waar dieren vrij leven. Bekijk woestijndieren in Burgers’ Desert. Maak een droge ‘duik’ in Burgers’ Ocean waar o.a. koralen, koraalvissen, en haaien leven. Burgers’ Safari is een Oost-Afrikaanse savanne met kuddes giraffen, leeuwen en jachtluipaarden. In Burgers’ Dierenpark vind je o.a. een grote chimpanseekolonie, gorilla’s, panters en olifanten. Burgers’ Rimba voert je mee langs Maleise diersoorten als tijgers, beren, apen, varanen en herten.
Hét museum over de Slag om Arnhem (september 1944) is gehuisvest in het voormalig hoofdkwartier van de Britten tijdens de slag. Hier komen verhalen tot leven van zowel de Britse, Poolse en Duitse militairen, als die van de burgers. Het museum toont een grote collectie authentieke wapens, documenten, films en foto’s. In de Airborne Experience waan je je letterlijk midden in de strijd. In deze ondergrondse ruimte ervaar je op indringende wijze het verloop van de Slag om Arnhem. Maak nu kennis met dit unieke museum waar de oorlog letterlijk op je huid kruipt.
Tip: Combineer een bezoek aan de Topattracties met winkelen in de binnenstad en verblijf
Kröller-Müller Museum Houtkampweg 6, Otterlo. tel. 0318-591241, kmm.nl Het Kröller-Müller Museum is genoemd naar Helene Kröller-Müller (1869-1939), een gepassioneerde vrouw. Die passie is een van de belangrijkste verklaringen voor het formaat en het belang van Helene’s levenswerk: Het Kröller-Müller Museum, dat sinds 1938 in de bossen bij Otterlo ligt, bezit een wereldberoemde collectie voornamelijk 19de en 20ste eeuwse beeldende kunst. De favoriete kunstenaar van Helene was Vincent van Gogh. Het Museum heeft daarom zeer uitgebreide collectie van deze beroemde kunstenaar.
Kom naar het Museum voor Moderne Kunst Arnhem (MMKA) en laat je verrassen door een van de twintig tentoonstellingen per jaar! De unieke vaste collectie, met onder meer schilderijen van de magisch realisten, is altijd te zien. Daarnaast worden er wisselende exposities georganiseerd rondom interessante kunstenaars of thema’s. Tijdens uw bezoek aan het museum kunt u heerlijk ontspannen in het museumcafé met schitterend uitzicht op de beeldentuin en de Neder-Rijn. Komt u met kinderen? Voor hen ligt er een speciale kunsttas klaar!
Het Nationale Park De Hoge Veluwe Ingang Schaarsbergen, Koningsweg 17, Schaarsbergen. tel. 0900-4643835 (op werkdagen bereikbaar tussen 09.00-11.00 uur), hogeveluwe.nl Het Nationale Park De Hoge Veluwe bestaat uit 5.400 hectare bos, heide, vennen en stuifzand. Er is een grote diversiteit aan planten- en diersoorten en het Park herbergt uiterst zeldzame Rode Lijst-soorten. Samen met het Jachthuis Sint Hubertus, het natuurmuseum Museonder, het Kröller-Müller Museum en de beeldentuin vormt het Park een unieke en (inter)nationaal befaamde combinatie van natuur, kunst en architectuur. In het Park vinden gedurende het hele jaar diverse activiteiten plaats.
Nederlands Watermuseum Zypendaalseweg 26-28, Arnhem. tel. 026 4452548, watermuseum.nl
Nederlands Openluchtmuseum Schelmseweg 89, Arnhem. tel. 026-3576111, openluchtmuseum.nl
Het Nederlands Watermuseum is een eigentijds en interactief museum over alle aspecten van water. Een écht doe-museum waar je bijvoorbeeld een tochtje kunt maken door het riool, een prachtige film over water kunt bekijken, waterproefjes kunt uitvoeren, maar waar je ook van alles te weten kunt komen over dijkbeheer, drinkwater, grondwater of watergebruik in Nederland en de rest van de wereld.
Beleef de geschiedenis in het Nederlands Openluchtmuseum. De historische huizen en boerderijen in het landelijke museumpark bruisen van het leven. Vriendelijke ‘bewoners’ vertellen vol vuur over hun leven en hun werk. Een bezoek aan het Openluchtmuseum is het leukste dagje uit voor de hele familie.
in een van de schitterende accommodaties van hotelsarnhem.nl
14
Stadsgids
Stadsgids
15
TR A A T
21 25
AT
S T E IJ N S
S ONSB EE
PL
STE
RP
RA
NGS
ONI
K
S TR A A T
RA AT
-
EN
SS
VO
VE
.
AT
MO ND
ER
ELST
19
GE
UI T REM
ISE
STR
AA
U BI SE EU
23 Kröller-Müller Museum
27 Nederlands Watermuseum 28 Bezoekerscentrum Sonsbeek Horeca 2
H EUV E L I N K
NS
TE
ST ST
B O UL E V A R D
SB
EG EW GS
JM NI
N C OE
20
.
EE
ACHTST R
K A D ESTRAA T
IN
EU
LE JEW
R.
SP
N VA
AN UDP R IJ O R L AN NK TSO AD EN E
22 Airborne Museum ‘Hartenstein’
26 Nederlands Openluchtmuseum
IN
NE
BIN
IUS
SEB
U EWO
20 Informatiecentrum Slag om Arnhem
25 Het Nationale Park De Hoge Veluwe
T
L
L.
NSNG
JS
PAR
ADI
MPE
TRO
DE
AT
AAT
AT
GS
UR
NB
DIJ
E-
T S TR
TR A
AN
N. M
K
RO
BI
NS
SE
HOF
EU
HAVE
OEN
19 Huis van Puck
24 Museum voor Moderne Kunst Arnhem RAA
INGEL
S
DE
18 Huis Oostpool
R IETGRACHTSTR AAT
RO
ZW A N EN
.
PLEI N
HOOG ST R
UWE
NI E
EIN
SPL
UG
SING
S B UITE NS
BR
STRA PA RK
EU SE B I U
t
N
EL
17 Theater aan de Rijn
AAT
L
A
B GR
16 Posttheater
21 Burgers’ Zoo
I NGE
TR
E JAC O
15 Luxor Live
NJE-
ENS
rach ersg uw
T
K AD
13 Schouwburg Arnhem 14 Musis Sacrum
La
BI N N PER
AAT
AA T
ST R .
-
-
A
jn
RIJN
STR
VEL
STR
STR
THEN
AT
A
rri
11 16
KASTA
-
-
MEN M K R O MB OO ELLE
AT
STRA
S TRAAT M UN TST.
TR
LA
D
AL
EK
STRA
KERK
ER -
SS
AT
JE
RA ST
RD
NG
EE
LA
W
DE
AN ER SPIJK
EL
W
BE
K O NING-
B AKK
ST R.
W E V ERSTRA A T
K O RT E-
S-
ARNHEM
10 Historische Kelders 12 Focus Filmtheater
6
W E. L
AT
SING
. STR EN I JD . H E AL S T DA
. GR ORD O
K ENELA WEZ WI IËNM A R G S T R. BUR
T RAA T
AT
IN
de
Stadsgids
R S TENS T R A
JANSS
-
STRA
Ne
16
PER VEL ITENBU
5
ORN
G-
ZIN
T
BER
C OEHO
A 4 ON V ELP E F O R. LO M BARD- JANSLANGDOELENL SJAN E E T S TRAAT 14 T S R EEG LEN ST O NEN P L STRAAT M TRAAT A N OO NY V STR R. S GS RTS T J O H NR N P L N. Musis Sacrum AAT RST TRA JA N S A E O T I 12 O D RU A T S TR A S TRA ST E E G AT E P LE I N GG K O RE NPA U W O . . R S R T L ST MARKT ST R A A T JA N S P OU OU DE AAT DE LST. DUIZE K ERL S TR K R RAA ETE T UW AA K TR N S S A VAR KE N BRO RAAT RO E A N ST AAT RM D V IJ ZE LS TR STA R IJNST R AA T O 17 U W E RND PL E I 10 K N J ER E B E I P L T S. OU . LEIN S TR - P ST R DE NW . NA S KLARE I T OE BO E. R EEL . N GORT H EM S I T H A A AT OE VE VIS S T TE 13 VER RS MAKE RRI JK CA PL RD CKTR STR B E N T IN A T STEEG IJK . A E STR OEV OUDE GS 2 ERS T. T R. KLE I NE RA ST SA OO PA ST O O R ST NDE R AA T RD . BO RD A MS T 8 ST R A A T AT TE A R T S BR DI ROE JK RIJ HE Stadhuis REN NK KERKPLEIN LS 9 T AD RA T Eusebiuskerk E S AT St. Walburgiskerk TURF TR ST R A A A LB U R G A W T N 18 S ST RA A T AIRBORNE_ W EU I N PLEIN MARKT AR I P R I NS ËN ENVER HOE 7 FFS M A R KT T R.
VIJF
AAT
LAA N
LPE
L EE I N LE MS IN
ST ATIO NS PLE IN WES T
LE
N LE I
TR ENS
ER-
LO O IE RST
IN
HET N
GELE R IJDERS PLE I N
RP
9 Eusebiuskerk
11 Nederlands Wijnmuseum
BOEK H O
P
ST RAA T
V EN B O E EK B
W
IL
LPE
M
IJK ST R AAT
SPIJK
AT
15 W ILLEMS-
B A ST IO N
IN
PL EIN
STRA
UR NI E GE
VAN J.P.
W UIJL .
IO N S
VE
-
Stadswandeling
L
T .
JAN SBINNE NS IN GEL
WEG
A STRA
R.
STAT
R SPO O
AAT
MS T
TR . SE S RN
ST AT IO NS -
S ST R
RAAT
OO
J A N S B UIT E N S I N G E L OUDE
R P AT E
Bezienswaardigheden 1 Modekwartier
BL O E
G
K SI N G EL
ARNHEM
22 24 UTR ECHTSE ST RA AT
S ON SB EE KS IN G E
RIE TGRACHTSTRAAT
ON
S ON SB EE
ELD
EWE
CR
AMS
AP
TERD
3
K SI NGEL
JÉ
ST
RA
23 26
HO M M E LST
A MS
1
.
28
27
RA AT
W.
VA N SP AENST
Sonsbeek
SE
PE
AL
ZIJ
.
Plattegrond
La Rusticana
3 Caspar
4
Grand Café Mahler
5
Brasserie Haarhuis
6
Grand Café Metropole
7 Dining56
8
Café Brasserie Dudok Stadsgids
17
Arnhem Groene Stad
Slag om Arnhem – historie
Arnhem is groen! In Arnhem vind je altijd wel imposante bomen en sfeervolle parkjes. Meer dan De Tweede Wereldoorlog loopt als een rode draad
dertig parken en landgoederen is Arnhem rijk. Maar ook veel bijzondere tuinen, monumentale
door alle historische beschrijvingen over Arnhem.
bomen en de mooie groene Singels rond het centrum van de stad ontbreken niet.
De Slag om Arnhem, die in september 1944 aan de oevers van de Rijn werd uitgevochten, maakte deel
Park Sonsbeek, Park Zijpendaal en Gulden Bodem
uit van de Operatie Market Garden. Dat was de
zijn de meest bekende parken. De parken delen
codenaam van een groot offensief, met als doel
het kabbelende water van de St. Jansbeek en
vanuit het al bevrijde België in één keer door te sto-
Een dagje in Arnhem? Een bezoek aan een van
hebben de status van Rijksmonument. Je kunt
ten naar Midden-Nederland en vervolgens af te bui-
de musea over deze ingrijpende episode in de
er sporten, luieren, picknicken, ontmoeten en
gen naar Duitsland. De Arnhemse brug lag aan het
Tweede Wereldoorlog is bijna een must. Bezoek
heerlijk slenteren. Of zelfs je werk doen, want in
einde van een corridor van 127 kilometer, die vanuit
het Informatiecentrum Slag om Arnhem. Het
Park Sonsbeek is WIFI.
het zuiden veroverd diende te worden. Het doel was
informatiecentrum kijkt uit op de John Frostbrug
om de brug te laten veroveren door de Eerste Britse
en is gevestigd aan de Rijnkade. Of bezoek
luchtlandingsdivisie met steun van de Eerste Poolse
Airborne Museum ‘Hartenstein’ in het nabij gele-
Onafhankelijke Parachutistenbrigade onder bevel
gen Oosterbeek.
Tip:
Ontdek het groene Arnhem en creëer op lekkerfietsen.nl je eigen fietsroute.
van generaal majoor Stanieslaw Sosabowski.
Tip:
Loop de Freedom Trail, een wandeling langs locaties die in de oorlogsjaren 1940-1945 een rol speelden
De Liberation Route
Stop ook eens bij een van de vele stadstuinen
Arnhem en haar directe omgeving is een zeer po-
De Liberation Route laat je beleven wat zich in
zoals bijvoorbeeld de Spijkertuinen. Kom kijken
pulair wandel- en fietsgebied. Veel fiets- en wan-
1944 en 1945 afspeelde. De Liberation Route
bij de Watertuin vol lelies en kikkers of bekijk de
delroutes voeren je door gevarieerd landschap
volgt het pad dat de geallieerden bewandelden tij-
Achtertuin met uitzicht op prachtige negen-
van bossen, heide, rivieren, dijken, boomgaarden en zandverstuivingen.
dens de bevrijding van Europa. De regio speelden
tiende-eeuwse geveltjes. Ook uniek, en vlakbij,
Door allerlei complicaties mislukte de verove-
aan het einde van de Tweede Wereldoorlog een
is de verticale tuin in de Bloemstraat. Of dwaal
ring van de brug bij Arnhem. In de nacht van 25
hoofdrol op het wereldtoneel.
een dagje door de uitgestrekte uiterwaarden en
Arnhem heeft zoveel parken, groene gebieden
moerassen met rondzwervende kudden paarden
en verrassende groene plekken dat je tijd te kort
en runderen in Uiterwaardpark Meinerswijk.
komt om ze allemaal te zien! Voor informatie over
september 1944 werden de Engelse troepen, voor zover zij daartoe nog in staat waren, geëvacueerd
Op 75 locaties in de wijde omgeving liggen
over de Rijn en met de Poolse parachutisten via de
veldkeien, de zogenoemde luisterplekken. Op
alle groene oases van Arnhem ga je naar: Bezoe-
corridor verplaatst naar het zuiden. Market Garden
iedere luisterplek is een hoorspel te beluisteren
kerscentrum Sonsbeek, Zijpendaalseweg 24a, tel.
over de indrukwekkende belevenissen van één of
026-4450660, bezoekerscentrumsonsbeek.nl.
meerdere personen in de jaren 1944-1945.
Zie advertorial achterzijde.
was mislukt. Arnhem was een ‘brug te ver’.
18
Stadsgids
De verhalen van die plekken kun je beluisteren via 0900 54 23 728 of gratis downloaden via
Wist je dat? Arnhem in 2009 werd uitgeroepen
liberationroute.com
tot “De groenste stad van Europa”.
Stadsgids
19
Stadswandeling
Deze is royaal voorzien van alle soorten horeca
naar rechts waar je op nummer 71 de voorge-
Arnhem heeft een rijke en bewogen ge-
Vanaf de VVV op het Stationsplein loop je
en alom bekend vanwege het Arnhemse uit-
vel ziet van een gebouw uit de 14e eeuw, het
schiedenis van ruim elf eeuwen en daar
langs Hotel Haarhuis. Vervolgens steek je het
gaansleven. De graanpakhuizen rondom herin-
voormalige ‘St. Peters Gasthuis’. Dit huis heeft
kun je ook nu nog sporen van terugvin-
plein over met behulp van de voetgangers
neren aan de oorspronkelijke activiteit van deze
een grote kelder waarvan men zegt dat hertog
den. Deze historische wandeling voert je
verkeerslichten. >>>
markt namelijk de graanhandel die in 1914 is
Karel van Gelre deze in de 16e eeuw huurde en
gestopt. ‘De Korenbeurs’ die midden op het plein
gebruikte voor zijn wijnopslag. Uit onderzoek is
historische gebouwen en plaatsen die
Je bent dan aan de overkant van het Nieuwe Plein
staat biedt onderdak aan het Arnhemse Filmhuis.
gebleken dat zich onder veel panden in de oude
Arnhem rijk is, waardoor je ongetwijfeld
dat vroeger de grens vormde van de oude 17e
Een bijzonder gebouw zie je op de hoek van de
binnenstad middeleeuwse kelders bevinden. In
nieuwe indrukken opdoet en Arnhem
eeuwse stad.
Korenmarkt en de Luthersesteeg het classisisti-
de Rijnstraat echter heeft de gemeente Arnhem
langs een aantal van de indrukwekkende
sche kerkgebouw van de Lutherse gemeente uit
in de negentiger jaren van de vorige eeuw 25
van de vele musea, attracties, winkels,
Hier ga je rechtsaf tot de eerste straat links, de
1737. Boven de ingang ziet men het reliëf van
kelders verworven en deze met elkaar verbonden.
cafés of restaurants. Met zoveel moge-
Korte Hoogstraat, die je ingaat en uitkomt op
een zwaan, het symbool van de Lutheranen. In
De verbindingen met de erboven gelegen panden
lijkheden raak je nooit uitgekeken. Wij
de Korenmarkt. >>>
1898 bouwde dit kerkgenootschap een nieuwe
werden afgesloten, de kelders werden gerestau-
kerk in de Spoorwegstraat in Arnhem zodat dit
reerd en er kwam licht en verwarming. Eind 2001
gebouw leeg kwam te staan. Tot 1951 was het
werden deze kelders ter bezichtiging voor het
een pakhuis, daarna kreeg het evenals vrijwel alle
publiek opengesteld. De ingang bevindt zich in de
panden op de Korenmarkt een vermaaks- en/of
Oude Oeverstraat, dit is een klein straatje links
horeca-functie.
aan het eind van de Rijnstraat.
beter leert kennen. Bezoek ook eens één
wensen je veel plezier!
Je gaat rechtsaf door de Luthersestraat, kruist de Varkensstraat en komt in de Rijnstraat uit. >>> Deze straat is het westelijke deel van de OostWest verbinding van de oude ommuurde stad. Aan het eind ervan was één van de vier Arnhemse stadspoorten ‘de Rijnpoort’ die aan de westkant toegang tot de stad bood. Aan de oostkant van deze reeds in de middeleeuwen bestaande lange straat was dat de ‘Velperpoort’ die ongeveer aan het begin van het huidige Velperplein te vinden was. Voordat je linksaf de Rijnstraat ingaat kijk je
20
Stadsgids
Stadsgids
21
Stadswandeling Je gaat terug naar de Rijnstraat en slaat
Je loopt een klein stukje naar rechts. >>>
rechtsaf naar de Vijzelstraat. >>> Aan de linkerkant zie je de Arke Noachstraat waar Kijk naar boven en je ziet nog verschillende
rechts naar men zegt het oudste koffiehuis van
mooie oude gevels boven de ‘moderne’ winkel-
Arnhem ‘Het Oranje Koffiehuis’ is gevestigd.
panden. Op de hoek van de eerste straat links, de
Het werd rond 1850 gebouwd, de tapperij werd
Mariënburgstraat, zie je een pand van rond 1900
± 20 jaar later verbouwd en in 1926 werd het café
dat is voorzien van pure Jugendstil ornamentiek
opnieuw opgebouwd met stijlelementen van de
met zijn sierlijke en langgerekte figuren van rond
Amsterdamse school.
1900, zijn fraaie muurankers en de transparante
Je gaat nu linksaf. >>>
bouwwijze met grote glasvlakken.
Je gaat de Kerkstraat in. >>>
Op dit kruispunt ga je rechtsaf de Wielakkers-
Dit is één van de oudste straten van Arnhem waar
traat in. >>>
sporen van bewoning zijn gevonden uit de 9e tot de 11e eeuw, enkele huizen hebben ook een middel-
panden 12 tot 15 vind je aan beide zijden van de
Hier zie je een aantal oude pandjes o.a. van een
eeuwse onderkeldering. Rechts op nummer 32 zie je
straat gerestaureerde winkels met de oorspronke-
joodse slagerij/poelier, rechts een oud steegje
een gerestaureerd huis met een laat middeleeuwse
lijke 19de eeuwse puien. Het achterhuis van het
tegenkomt en strandt op ‘Het Eiland’. Het eerste
poort die als toegang diende tot het erf van een huis
van oorsprong laat middeleeuwse huis op no. 9 was
wat daar opvalt is het bronzen beeld van ‘Zit-
dat aan de Bakkerstraat stond. Tot in de jaren dertig
sinds 1750 in gebruik geweest als rooms-katholiek
Rechts vind je op nummer 41 het huis ‘De Mori-
tende Oude Man’ dat in 1977 naar model van
van de vorige eeuw heeft deze
Weduwenhuis.
aan’ met de laat-renaissance gevel. Het huis
de Rhedense kroegbaas ‘Jan van Lankwarden’ is
poort nog gediend als in-
blijkt echter ouder te zijn en heeft ondermeer bij
gemaakt door de Arnhemse beeldhouwer Wim
gang van een in deze
een renovatie in de 17e eeuw zijn huidige voorge-
Kuyl.
straat gevestigde
Rechtsaf de Weverstraat in. >>>
19 zie je het T-vormige Presickhaafshuis,
stadsboerderij.
een van oorsprong 14de eeuws huis
Op nummer 6 zie je een fraai pand in de stijl
Ter hoogte van
met 15e en 16e eeuwse trapgevels. Het
van de Amsterdamse school dat in 1920 werd
de
natuurstenen poortje dateert van ca.
vel gekregen. Het diende in de 17e en 18e eeuw als woning voor magistraten en als logement.
Links aan het eind van de straat op nummer
gebouwd als kantoor en drukkerij van de ‘Nieuwe
1640. Dit huis ontleent zijn naam aan
Arnhemsche Courant’. De oorspronkelijke
de burgemeesters ‘Van Presickhave’
Aan de rechterzijde staat een monumentaal ge-
bestemming van dit gebouw is herkenbaar aan
die daar in de 16e eeuw woonden.
bouw uit rond 1900 waarvan het linker gedeelte
de verticaal geplaatste pen met daarnaast een
Tegenwoordig is het in bezit van twee
een lagere school was voor meisjes en het fraaie
inktpot die rechts naast het grote raam zichtbaar
rechter deel het onderkomen van de familie de la
zijn.
Porte en diens verzekeringsmaatschappij.
22
Stadsgids
bekende Arnhemse mode ontwerpsters en staat het bekend als het naar hen vernoemde ‘Trix en Reeshuis’. Stadsgids
23
Stadswandeling Je loopt de straat uit en rechts om de kerk heen. >>> Dit beeld was voor het eerst te zien op de Sonsbeek Je bent nu op het Kerkplein en staat oog in oog met een laatgotisch kerkgebouw ‘De Eusebiuskerk’ ook
tentoonstelling in 1952. Het heet ‘Mens tegen
‘Grote Kerk’ genoemd en kijkt naar de 93 meter hoge toren. Deze kerk werd gebouwd tussen 1450 en
Macht’ en toont een naakte zittende man. Zijn
1540 en is in september 1944 voor het grootste deel verwoest. Na diverse restauraties werden kerk en
naaktheid symboliseert de onschuld, de waarheid
toren weer voor publiek toegankelijk. Er werd o.a. in de toren een glazen lift ingebouwd die je naar een
en de zuiverheid die het onderspit delven tegen de
hoogte van 73 meter brengt en waar je bij helder weer een schitterend uitzicht heeft over Arnhem en
onwaarachtigheid van een brute oorlogsmacht. De
de verre omgeving. Voor het gebruik geldt een entreeprijs. In 2010 diende zich de noodzaak van een
oorspronkelijke sokkel ‘De Pleuranten’ verhuisde
nieuwe restauratie aan en sindsdien staat de toren opnieuw in de steigers, bekleed met een bedrukt
enkele jaren later naar de begraafplaats Moscowa.
steigerdoek. De lift is nog steeds toegankelijk. Wanneer in de kerk geen activiteiten zijn zoals tentoonstellingen etc. is deze vrij te bezichtigen. Ben je inmiddels aan een verfrissing toe dan is er in de naaste omgeving voldoende gelegenheid om een pauze in te lassen.
Aan de zuidkant van de kerk bevindt zich een portaal waarboven vier heiligenbeelden te zien zijn. Deze beelden zijn tijdens de Beeldenstorm gespaard. Zij stellen voor de heiligen: Martinus,
Tussen de kerk en het gemeentehuis zie je
Petrus, Christoforus en Stephanus.
het oorlogsmonument dat gemaakt werd door de Arnhemse
Achter de Eusebiuskerk is de Renaissancegevel
beeld-houwer Gijs Jacobs
van het ‘Duivelshuis’ te zien. Dit, eertijds door
Het 18e eeuwse classisistische gebouw op de
van den Hof en in 1953 is
Maarten van Rossum bewoonde huis, dankt zijn
hoek van de Turfstraat en de Markt is de voorma-
naam aan de drie zandstenen saters die als atlan-
lige ‘Waag’. De Markt is tegenwoordig in gebruik
ten de erker schragen van de huidige werkkamer
als parkeergebied, de wekelijkse markten worden
van de burgemeester. Aan de wand bevindt zich
op het Kerkplein en rondom de kerk gehouden. Je
onthuld door Koningin Juliana.
een plaquette met een latijnse tekst waarin ver-
loopt naar de zuidzijde van de Markt en ziet ‘Het
wezen wordt naar de restauratie van het gebouw
Huis der -Provincie’ een monumentaal atrium-
in 1898. Het huis is nu door een loopbrug ver-
gebouw uit 1954 waarin veel toegepaste kunst is
bonden met het in 1964/1968 gebouwde nieuwe
te zien en dat sinds kort als Rijksmonument staat
raadhuis. De zeer oude kelders die zich onder
geregistreerd. Rechts zie je de middeleeuwse
het ‘Duivelshuis’ bevinden verraden het feit dat
‘Sabelspoort’, de enige stadspoort die na het
het gebouw oorspronkelijk uit de middeleeuwen
slechten van de vestingmuren in de 19e eeuw is
stamt.
overgebleven. Deze is na de zoveelste restauratie verbonden met ‘Het Huis der Provincie’ en
24
Stadsgids
Je loopt naar rechts en steekt hier over.
heeft als onderdeel hiervan een representatieve
Je bent nu op de Markt. >>>
functie. Stadsgids
25
Stadswandeling
Je gaat onder de Sabelspoort door naar links.
een Nederlandse officier die aan de gevechten bij
>>>
de brug heeft deelgenomen en daar is omgekomen.
Je loopt aan het einde van deze weg naar links
Een eindje verder zie je rechts het Politiebureau.
en gaat met de bocht mee naar rechts. >>>
Op deze plek heeft tot de ‘Slag om Arnhem’ een groot klooster gestaan ‘Insula Dei’, hetgeen
Hier zie je in volle glorie de oudste kerk van
betekent ‘Eiland Gods’. Naast een groot aantal
Voor je zie je de Rijn en aan de linkerkant de
In het hiernaast gelegen gebouw, Rijnkade 155, vind
Arnhem ‘De Walburgisbasiliek’. Deze vroeg-
nonnen die voor een belangrijk deel het r.k.
Rijnbrug. Dit is de historische ‘Bridge Too Far’. Je
je aan de Rijnzijde het ‘Informatiecentrum Slag om
gotische driebeukige pseudo-basiliek is gebouwd
onderwijs voor meisjes in de stad verzorgden
bent nu op de plaats waar de Geallieerden in 1944
Arnhem’ dat gratis is te bezoeken. In de zomertijd
tussen 1391 en 1423. Het vijfhoekige koor werd na
woonden daar o.a. bejaarde mannen en vrou-
geprobeerd hebben de brug op de Duitsers te
tussen 10.00 en 17.00 uur, in de wintertijd tussen
een restauratie in de eerste helft van de 19e eeuw
wen. Ook was er een school met internaat voor
veroveren. Deze was van strategisch belang voor
11.00 en 17.00 uur en op zon- en feestdagen tussen
aangebouwd. In de loop der eeuwen heeft deze
schippers-kinderen, een weeshuis voor meisjes
de geallieerde troepen om door te kunnen stoten
12.00 en 17.00 uur.
kerk uiteenlopende bestemmingen gehad. Als r.k.
en jongens tot 12 jaar, een naaischool, een
kerk gebouwd werd deze na de Beeldenstorm in
steno- en typeschool, een fröbelschool plus een
beëindigen. De Duitse overmacht was echter te
Als je daar geweest bent loop je terug naar de
1566 voor diverse wereldlijke doelen gebruikt,
kweekschool voor meisjes. Dit enorme complex
groot, waardoor deze opzet mislukt is. Een groot
weg en steek je deze over.
zoals wapenarsenaal, tuighuis en opslagplaats
deel van de oude binnenstad werd vernield. Na
Je loopt een klein stukje naar rechts en bij de
van goederen van het leger. Koning Lodewijk
de slag moesten alle Arnhemmers op bevel van
verkeerslichten ga je naar links. Je bent nu op de
Napoleon gaf deze in 1808 terug aan de rooms-
de Duitse overheid de stad verlaten en vervolgens
Eusebiusbinnensingel. >>>
katholieken. Evenals alle andere gebouwen in
naar Duitsland en zodoende de oorlog spoedig te
de verre omgeving is ook deze kerk zeer zwaar
werd Arnhem systematisch door het Duitse leger leeggeroofd. Arnhem werd een ‘spookstad’.
Hier stonden tot september 1944 fraaie singelpanden/woonhuizen, een meisjesschool en het voor-
duurde van 1946 tot 1950. In 1965 kreeg de
malige gemeente ziekenhuis dat later in gebruik
‘St. Walburgis’ de eretitel ’Basilica Minor’
voor je ziet is vernoemd naar Jacob Groenewoud,
was als kantoorpand van Rijkswaterstaat.
van de toenmalige Paus Paulus VI.
Stadsgids
verwoest en na de oorlog aan de Velperweg in Arnhem herbouwd.
beschadigd in september 1944, de herbouw
Het oorlogsmonument in het plantsoentje dat je
26
werd in september 1944 geheel
Stadsgids
27
Stadswandeling Deze is uniek in Arnhem vanwege de zuivere Lodewijk
rondom prachtig geschilderd behang met
Voorbij het Politiebureau ga je rechtsaf en bent dan op
Op het trottoir zie je ‘Dans om het
XV-stijl (Rococo) die herkenbaar is aan de absoluut
allegorische verbeelding van het leven van
de Catharinaplaats. >>>
gouden Kalf’ dat Fri Heil maakte in 1976.
symmetrische opbouw, de vrij sobere buitenkant en
Alexander de Grote. Het is een kopie van
Zij is leerling geweest van Gijs Jacobs van
het uitbundig versierde interieur. Hier vind je fraai
schilderijen van Charles Lebrun die in het
Je ziet hier het in 1404 gebouwde Waalse Kerkje dat als
den Hof en maakte veelal door Bijbelse
gestucte plafonds met o.a. putti’s (engeltjes), beschil-
-Louvre en Versailles hangen. Van 1844 tot
Kapel behoorde bij een vrouwenklooster dat destijds op
onderwerpen geïnspireerde kleinplas-
derde panelen met trompes d’oeil, een gebeeldhouwde
1920 was in dit pand het Burgerweeshuis
het Koningsplein stond. Ook dit klooster had als doelstel-
tieken.
trap en in de pronkkamer rechts van de ingang zie je
gevestigd en sindsdien staat het onder die naam bekend.
ling om de zieken, weduwen, wezen, armen en bejaarden te verzorgen. Het kerkje werd in 1944 zwaar beschadigd en
Je gaat terug naar de Beekstraat en
is in 1951 gerestaureerd. De huidige gevel is eigentijds ‘de
loopt naar rechts. Je loopt de Beek-
Je vervolgt de route en gaat linksaf de
Delftse School’, het aangeplakte balkonnetje is een verzin-
straat uit tot je op de rechterhoek van
Ruiterstraat in, passeert oude pandjes en
sel van de restaurateur.
de Roggestraat en de Beekstraat de
komt uit op het Jansplein. >>>
monumentale ingang van het MusisDe kerk is sinds 1751 in gebruik van de Waals-Hervormde
kwartier ziet. >>>
neogotische van oorsprong symmetrische
Gemeente. Dit is een modern winkelcentrum met
gebouw met sterke invloeden van de zo-
een fraaie passage, mooie winkels en met
genaamde Hanzegotiek is ontworpen door
Het gele gebouw rechts hiernaast is de achter-
veel woonruimte boven de winkels. Dit
de Rijksbouwmeester C.H. Peters en is in
kant van de Stadsschouwburg. Deze is in 1937
is een goed voorbeeld van wonen in de
1889 voltooid. De buitenzijde is uitvoerig
gebouwd door de toenmalige stadsarchitect
binnenstad.
gedecoreerd met profiel-, glazuur- en ornamentstenen. Boven de linker ingang
F.M.A. Brons op de plaats van de oude schouwburg die op kerstmis 1934 door brand werd ver-
Je bent nu op het Land van de Markt,
zijn geglazuurde en terracotta reliëfs
woest. Aan de voorgevel zie je rechts een beeld
gaat rechtdoor de Bovenbeekstraat in
aangebracht, aan de bovenkant van de
van Gijs Jacobs van den Hof dat de godin van
en passeert ‘De Dansende Nar’ van Hans
ramen zijn gehurkte terracotta aapjes te
de liefde en de schoonheid Aphrodite (Venus)
Bayens. Dit beeldje werd in 1975 door
zien die het gebouw de bijnaam Apenrots
verbeeldt. Een pendant ervan aan de linkerzijde,
‘De Onganse’ aan de stad geschonken
bezorgden.
voorstellende de god van muziek en licht Apollo,
i.v.m. het 22-jarig bestaan van deze
is bij de laatste verbouwing ingepakt ingemet-
carnavalsvereniging .
Midden op het plein staat de neo-classisistische ‘Koepelkerk’ die in 1837 als eerste
seld maar zou bij een eventuele volgende
28
Je ziet links Boekwinkel Selexyz. Dit
verbouwing desgewenst onbeschadigd tevoor-
Op nummer 21 zie je het voormalig
protestantse kerk in Arnhem werd gebouwd
schijn kunnen worden gehaald.
Historisch Museum. Dit huis is een
op het terrein dat vrij kwam na de sloop
schitterend voorbeeld van een in 1758
van de restanten van de St. Janskerk en de
gebouwde 18e eeuwse patriciërswoning.
commanderij van St. Jan.
Stadsgids
Stadsgids
29
Stadswandeling
Colofon
Download gratis de Arnhem App!
De grondvorm is achthoekig evenals de buitenkoepel die een middellijn van 21 meter heeft. Op de koepel staat een 6 meter hoog houten to-
Uitgave: Regionaal Bureau voor
rentje, de lantaarn. Tot 1940 heeft de kerk mede
Toerisme Arnhem Nijmegen
gefungeerd als Regimentskerk van de Gele Rijders
Postbus 156, 6660 AD Elst,
die tot die tijd in de nabijgelegen Willemskazerne
tel. 0900-1122344, vvvarnhem.nl
waren gelegerd.
Vormgeving en druk: BENDA drukkers
Als je even doorloopt bent je op de Jansplaats
Copyright: Regionaal Bureau voor
waar nog zeer oude huizen staan. Op nummer 28
Toerisme Arnhem Nijmegen, 2012
Tip:
De Arnhem App geeft een compleet overzicht van alle evenementen, winkels, routes en horeca in Arnhem en is geschikt voor Apple en Android toestellen.
met 19e eeuwse voorgevel en voorpui zijn binnen in het casco nog overblijfselen te zien van een middeleeuws woonhuis. Nummer 29 draagt een 18e eeuwse klokgevel en de kelder is waarschijnlijk 15e eeuws. Het standbeeld van ‘Karel van Gelre’ is in 1940 vervaardigd door Ab Dieckerhof en Joop Hekman. Het werd geplaatst door de Karel van Gelrestichting, die het de Gemeente in 1949 aanbood. Midden op het plein is met ‘kinderhoofdjes’ de
Gilde Stadswandeling Arnhem Algemene informatie: www.wandeleninarnhem.nl Contact voor Kelderrondleidingen: tel: 06-26778791 e-mail:
[email protected]
omtrek van een stadspomp aangegeven die hier in
Contact voor Stadswandelingen tel: 06-45560908 e-mail:
[email protected]
het verleden heeft gestaan.
De tekst van deze folder is door Gilde Arnhem samengesteld.
Je gaat rechtsaf de Jansstraat in. >>> Op nummer 31 hoog in de pui zie je een gevelbeeldje ’de Wildeman’ waarvan de geschiedenis onbekend is. Hier aangekomen ga je linksaf de Pauwstraat in en ben je weer terug bij het begin van de wandeling. Het is bij goed weer aangenaam toeven op één van de talrijke terrassen van de Korenmarkt.
30
Stadsgids
DEZE GRATIS APP BRENGT 10 VERBORGEN VERHALEN UIT HET ROEMRUCHTE ARNHEMSE SPIJKERKWARTIER TOT LEVEN
WWW.SPIJKERSPOTS.NL
Stadsgids
31
28
SONSBEEK, ARNHEMS GROENE HART Wie Arnhem zegt, zegt Sonsbeek. Dat is de plek die iedere Arnhemmer blindelings weet te vinden. Om te wandelen – met de hond en met de kinderen – om te sporten en te chillen. Vooral in het weekend bruist Park Sonsbeek van cultuur en muziek. Het kloppen van Arnhems Groene Hart is het best voelbaar in Bezoekerscentrum Sonsbeek, vijf minuten lopen vanaf Arnhem Centraal.
Bezoekerscentrum Sonsbeek, Zijpendaalseweg 24a, 6814 CL Arnhem www.bezoekerscentrumsonsbeek.nl
32
Stadsgids