1
Infobrochure Sp Chronisch straat 124
Infobrochure voor studenten
Sp - Chronisch Straat 124
2
Infobrochure Sp Chronisch straat 124
INHOUDSOPGAVE ALGEMENE GEGEVENS
4
Globale omschrijving van de afdeling:
4
Functies:
4
GRONDPLAN
5
PROFIEL VAN DE AFDELING
6
Medische pathologieën, behandeling, onderzoeken
6
Kenmerken van de patiëntengroep/patiëntenprofiel
11
De meest voorkomende verpleegactiviteiten:
11
Woordverklaring en gebruikte afkortingen :
14
ORGANISATIE EN WERKING VAN DE AFDELING
15
Dagschema
15
Diensturen verpleegkundigen
17
Diensturen studenten
17
Afdelingsgebonden tips:
17
Orbis
18
BIJLAGE
19
5.1 Werkpostfiche – risicoanalyse van de afdeling
19
MEDISCHE TERMINOLOGIE
20
Etymologie
20
Woordenschat
25
3
Infobrochure Sp Chronisch straat 124
WELKOMSTWOORD Beste student, Welkom in AZ St-Lucas Gent! Je komt binnenkort bij ons op stage en wij zijn daar heel blij om. We investeren graag wat tijd in jou als student. Jij bent immers onze toekomst! AZ St-Lucas kan jou heel wat mogelijkheden bieden. Met 825 bedden, meer dan 2300 medewerkers en zo’n 70.000 opnames per jaar behoren we tot één van de grootste ziekenhuizen van Vlaanderen. Het hele gamma van specialiteiten staat voor onze patiënten ter beschikking. We kunnen je dus heel wat leermomenten aanbieden. Grijp deze kansen dan ook met beide handen , vraag gerust om eens een onderzoek bij te mogen wonen, een techniek uit te voeren,… Jouw interesse speelt alleen maar in je voordeel. Een organisatie zoals AZ St-Lucas, brengt heel wat met zich mee. Daarom geven we je graag wat extra informatie, die je op de volgende bladzijden kan terugvinden. Neem deze bundel zeker door als je voor de eerste maal op stage komt in ons ziekenhuis. Je kan er belangrijke informatie in terugvinden! We wensen je alvast een fijne en zeer leerrijke stage toe,
Christine Van der Hoogerstraete Directeur personeel en organisatie Wim Moerman Kurt Bourguillioen Begeleidingsverpleegkundigen
Els Vanblaere Verpleegkundig en paramedisch directeur
4
Infobrochure Sp Chronisch straat 124
ALGEMENE GEGEVENS Globale omschrijving van de afdeling:
De SP-dienst is een chronische afdeling die voorziet in de medisch-geriatrische diagnosestelling, behandeling en revalidatie. De SP-dienst poogt een multidisciplinaire opvang te bieden om de fysieke, psychische en het sociaal potentieel bij de patiënten op een zo hoog mogelijk peil te houden of te brengen in functie van het ontslag naar huis, seviceflat, rust- en verzorgingstehuis of naar de palliatieve eenheid. De dienst heeft een capaciteit van 24 bedden. De dienst is gesitueerd op straat 124, de vierde verdieping in campus Volkskliniek :09 224 51 24 :
[email protected]
Functies: Arts : Geriater zie website www.azstlucas.be zorgaanbod medisch aanbod Hoofdverpleegkundige : Dirk Casselman
Stagementoren : Alain Vermaerke, Evelien De Smet, Nick Van Der Eecken Team van verpleegkundigen en verzorgenden Kinesisten: Sylvie Fordeyn Ergotherapeuten: Petra De Buck Logopedisten: Logistieke assistenten : zij voeren ondersteunende taken uit zoals : o Zorgen voor het voedingsgebeuren o Zorgen voor het patiëntenvervoer o Het uitvoeren van allerlei boodschappen
5
Infobrochure Sp Chronisch straat 124
GRONDPLAN
str 124 SP chronische 150813
6
PROFIEL VAN DE AFDELING Medische pathologieën, behandeling, onderzoeken De pathologiëen zijn zeer uiteenlopend van aard, maar de meeste behoren tot de Locomotorische aandoeningen
str 124 SP chronische 150813
7
Pathologie Cardiologie: o angor o voorkamerfibrillatie o ritmestoornissen o hartdecompensatie o pacemaker o bloeddrukprobleme n
Behandeling o o o o
medicamenteus: per os, I.V., S.C. C.A.B.G. zuurstoftherapie aërosoltherapie
Onderzoeken Routineonderzoeken: labo, urinesediment, RX Thorax en Echografie Abdomen Aanvullende onderzoeken: RX bekken, thoracale – en lumbale wervelzuil,ribbenroos ter RX schouder, elleboog, knie, heup… CT hersenen CT abdomen Allerlei consulten: Urologie cystoscopie, Gastroenterologie bv.gastroscopie , colonscopie, rectoscopie Neurologie bv.encephalogram (EEG) Cardiologie bv electrocardiogram, holterregistratie Oftalmologie bv. nazicht van de visus bij diabeten ORL bv. audiometrie Reumatologie Dermatologie Chirurgen Nefrologie o E.C.G. o labo.-controle o Rx. Thorax o Holterregistratie
str 124 SP chronische 150813
8
Neurologie pat. met hemiplegie syncopes T.I.A./ CVA Thrombosen Parkinson Bewegingsstoornissen Dementie Epilepsie
Geriatrie o o o o o o o o o o o o
o o o o o o o o o
ontregelde diabetes schildklierlijden dehydratatie ondervoeding COPD opstoot pneumonie (pleura-) dyspnoe bronchitis hartdecompensatie voorkamerfibrillatie hartritmestoornissen diepe veneuze trombose flebitis gastritis maagulcus aambeien/ faecolomen leveraandoening/ gal CVA-TIA
o o o o
o
infuustherapie, vochttoediening medicamenteus, aerosol,… O2 ,… afhankelijk oorzaak en ernst, evt. medicatie, operatie plaatsen cystofix, intermitterend sonderen, blaasinstillatie,…
o o
o o o o o o o o o o o o o o o o
dementie ziekte van Parkinson haematurie/ blaas/ prostaat enz.
Infecties Urineweginfecties
EEG
Revalidatie: Kinesitherapie Logopedie Ergotherapie Psychosociale benadering Medicatie: per os (= PO), subcutaan (= SC), intramusculair (= IM), intraveneus (= IV) medicamenteus
Zonder klachten : geen behandeling Zo T° en klachten : antibiotica
labo, dagcurve labo, schildklierscan, echo visueel huidplooi gewicht RX thorax, consult pneumo EKG consult cardio duplex onderste ledematen duplex carotiden consult gastro gastroscopie rectaal toucher, e echo abdomen, RX abdomen,IVP CT hersenen, evt. NMR dementietest consult neurologen labo, consult urologen, evt. nefrologen, echo blaas-nieren, cystoscopie, …
Labo, urinekweek
str 124 SP chronische 150813 Luchtweginfecties
Gastro-intestinale klachten Dehydratatie-ondervoeding Braken
Diarree
Obstipatie
Diabetes ontregeling
9 Koorts : antibiotica, aerosol, tapotage Rehydrateren (IV voeding), bijvoeding, IV voeding, medicatie Plaatsen van gastrostomiesonde IV voeding, medicatie, ev. antibiotica
Laxerende voeding, vocht, medicatie
extra
Insuline, per orale medicatie, dieet
Labo, sputumkweek, hemocultuur, RX thorax Labo, echo abdomen, overzicht abdomen, gastroscopie Stoelgangkweek, echo abdomen, overzicht abdomen Echo abdomen, overzicht abdomen, rectoscopie, colonscopie Labo, dagkurve, haemo-glucotesten, echoabdomen, RX thorax, urinekweek
Acute verwardheid
Medicatie : antipsychotica, sedativa, anxiolitica, antidepressiva … Uitsluiten somatische aandoeningen
CT hersenen, EEG, labo, urinesediment, RX thorax
DEMENTIE
Medicatie
VALPARTIJEN
Medicatie, afhankelijk van de oorzaak
Labo, holterregistratie, EEG, ORL CT hersenen EEG Labo RX
Pneumologie o cara-pat. o pneumonie o longoedeem – longembolie o pneumothorax o longca
o o o
medicamenteus aërosoltherapie zuurstoftherapie
o o o o
o o
labo. Rx. longfunctiet est longperfusieventilatietest CT en NMR Sputumonderzoek
str 124 SP chronische 150813 Vaataandoeningen o diepe veneuze thrombose o stenose van arterie
10
o
o
angiografie + event. plaatsen van een stent medicamenteus Carotis Femero
o o o o o p o p l i t e a
Sympathecto
m i e
aneurysma Safena ent Aneurysma (buik, pseudo) Illio femorale
e n t Aorta b i f u r c a t i e
o
Longoperatie lobectomie thorascopie Anti-coagulantia toedienen: per os – SC – IV – via sheet Urokinase – heparine: IV via spuitpomp of volumetrische pomp Clexane Marevan Ticlid
Rx labo. angiografie veneuze duplex OL duplex carotiden
str 124 SP chronische 150813
11
Kenmerken van de patiëntengroep/patiëntenprofiel Voor geriatrie: De geriatrie is hoogbejaard (minimum leeftijd is 65 jaar) met een gemiddelde leeftijd van +/- 83 jaar. De kenmerken van een geriatrische patiënt zijn: o een multiple pathologie o neiging tot polyfarmie o een zeer zwakke homeostase o vaak psychosociale problemen o een neiging tot inactiviteit en bedlegerigheid o dikwijls financiële problemen Op een SP-dienst is er geen leeftijdsgrens, de leeftijd kan variëren van 23j tot 100 jaar. De meeste patiënten zijn zwaar zorgbehoevend De meeste transfers komen vanuit de geriatrie afdelingen
De meest voorkomende verpleegactiviteiten: Basiszorgen:
Goede lichaamshygiëne geven aangepast aan de noden van de patiënt, vb. bedbad geven, hulp aan lavabo, zelfzorg stimuleren evenals aandacht voor de haren, gebit, nagels en conditie van de huid
Behandelingen
Ademhalingsstelsel o O2 –therapie, aerosoltherapie, stimulatie tot opzitten, toedienen medicatie, ademhalingskine door kinesist evenals tappotage Bloedsomloopstelsel o stimuleren om zowel passieve als actieve oefeningen te doen afhankelijk van de pathologie, toedienen medicatie Spijsverteringsstelsel o stimuleren om op te zitten, eventueel rond te lopen, voeding aangenaam maken, zorgen voor een rustige omgeving, ongemakken voorkomen o Stimuleren tot drinken! Urogenitaal stelstel o zorgen voor privacy, zorgen voor lediging van de blaas, vb. sondage o zorgen voor een goede houding tijdens het urineren, medicatie (op doktersvoorschrift) om blaasatonie op te heffen, water te laten lopen (werkt suggestief op urineren), geen te koude bedpan geven, eventuele pijn verlichten o Cystofix : Dagelijks ontsmetten en verband verversen Huid en zintuigen
str 124 SP chronische 150813
12
zorgen voor een intacte huid, is deze reeds beschadigd (wonden) erop toezien dat herstel bekomen wordt. o bij verminderde werking de tekorten proberen op te vangen, zoeken naar oplossingen samen met de patiënt, evt. herstel betrachten Medicamenteuze toedieningen o zorgen voor de juiste medicatie, juiste dosis, juiste manier van toedienen, juiste tijd en juiste patiënt (zowel bij IM-IV-SC-PO - medicatie) Bijzondere technieken : o VAC therapie o
Voedsel en vochttoediening:
Nagaan of de patiënt geen slikproblemen heeft , is logopedie reeds gestart? zorgen voor een goede rechtzittende houding en positionering van het hoofd Zorgen voor een aangepaste voeding Eten geven volgens patiënt zijn ritme. Patiënt voldoende vocht geven SOS aanvullende voeding starten (voedende pap, bijvoeding Clinutren,…) Bij infuustherapie o aandacht voor hygiëne en steriliteit bij plaatsen van infuus – bij de manipulatie ervan o plaatsen in minst mobiele arm (belangrijk! Niet bij CVA) o risico van overvulling voorkomen (gebruik van infuuspomp dosiflow) o voorkom onnodig herprikken van het infuus (goede fixatie) Bij sondevoeding maagsonde gastrostomiesonde o vermijden van beschadiging neusvleugel o voorkomen slikpneumonie o Goede houding, bed in anti-trendlenburg
Mobiliteit:
Wisselhouding in bed, zetel of rolstoel om de 4 uur Gebruik van anti-decubitusmateriaal (matras, kussens,…) Kine inschakelen voor passieve mobilisatie Ergo inschakelen (transfers oefenen, hulpstukken)
Hygiëne:
Geven van een bedbad Geven van zorgen aan lavabo (hulp bij …) Aandacht voor detailzorgen (oog-, oor-, neus-, hand- en mondhygiëne) Scheren, nagelverzorging, naveltoilet Geven van bad in aangepaste badkamer (haarwassing) Regelmatig kledij en luier wisselen Respecteer privacy ADL training door ergo Stimuleren tot zelfzorg.
Fysieke beveiliging
Steeds zorgen voor beveiliging, vb. onrusthekkens omhoog, bij onrustige patiënten fixatiemateriaal aanwenden zoals een voorzettafel, fixatiegordel, polsbinders, verpleeglaken,…
str 124 SP chronische 150813
13
Nagaan of de pat. voldoende veilig ligt in bed. Is dit niet het geval dan brengt men bedsponden aan. Is dit nog niet voldoende, moet men overleggen om eventueel fixatiemateriaal aan te brengen. Dit bij voorkeur in overleg met de familie. Er voor zorgen dat het belsignaal altijd in het bereik van de patiënt ligt.
str 124 SP chronische 150813
14
Woordverklaring en gebruikte afkortingen : Angor Cara
COPD CVA Deshydratatie Dyspnoe Flebitis gastritis haematurie Hartdecompensatie Hemiplegie Parkinson
Pneumonie Pneumothorax Syncopes
T.I.A.
Thrombosen V.A.C. Voorkamerfibrillatie
beklemming; angst chronische aspecifieke respiratorische aandoeningen; verzamelnaam voor virale, bacteriële, allergische en hyperreactieve aandoeningen van de slijmvliezen van de ademhalingsorganen chronic obstructive pulmonary diseases , verzamelnaam voor chronische, irreversibele, diffuse vernauwingen van de luchtwegen cardiovasculair accident. Toestand van plots zuurstoftekort in de hersenen met blijvende uitval tot gevolg. tekort aan vocht in de weefsels bemoeilijkte ademhaling, kortademigheid, benauwdheid aderontsteking maagontsteking Bloed plassen toestand waarbij het hart tekortschiet in de van hem geëiste arbeid verlamming aan één zijde van het lichaam dikwijls familiaal, na het 35ste levensjaar optredend ziektebeeld dat gekenmerkt is door spierstijfheid (rigiditas), langzame tremor in de handen… longontsteking ophoping van lucht of gas in de pleuraholte, d.i. tussen de beide pleurabladen plotseling intredende bewusteloosheid die enkele seconden tot meerdere uren kan duren, soms voorafgegaan door duizeligheid, transpiratie en misselijkheid transient ischemic attack, niet-invaliderende, voorbijgaande ischemie (van een gedeelte) van de hersenen; ‘kleine beroerte’; het plotseling ontstaan van neurologische uitvalverschijnselen t.g.v. intra- en extracraniële circulatiestoornissen die kunnen duren van enkele minuten tot een etmaal en weinig of geen restsymptomen nalaten. vorming van een trombus of klonter in een ader, slagader of in het hart. Vacuümtherapie (systeem van wondzorg) een vorm van hartaritmie (ritmestoornis), waarbij de hartspiervezels zich zeer snel en ongecoördineerd samentrekken; komt meestal voor in de boezems: boezem~, atrium~, is (meestal) onschuldig
str 124 SP chronische 150813
15
ORGANISATIE EN WERKING VAN DE AFDELING Dagschema Vroegdienst: 06.30u
06.45u – 07.15u
07.15u – 08.00u
08.00u 08.30u - 11.3Ou 11.30u – 12.00u
12.00u 12.15u – 13.15u 13.15u – 13.30u
13.30u – 14.12u 14.12u
overdracht van de nachtdienst V1 : verantwoordelijk voor de medicatiebedeling van de patiënten gedurende de gehele dag, prikt dagcurves en dringende bloedafnames. V2 : Lezen van dagboek ter controle van nuchtere patiënten + te verwachten onderzoeken. Nemen van vitale parameters bij alle patiënten en noteren V1 : Controleren en aftekenen in het medicatieboek voor medicatie P.O. Klaarmaken medicatie I.V. en sondevoeding. V1 :Uitdelen en toedienen van medicatie : po,iv,im sc, aerosols, oogdruppels, neuszalf, ea V2 : opdienen van ontbijt overdracht van hoofdverpleegkundige en taakverdeling Verzorgen van patiënten Registreren van verslaggeving V1 : Controleren, aftekenen, uitdelen van medicatie PO en toedienen van medicatie IV en controle van infuzen V2 : opdienen van middagmaal lunch Toeren : patiënten installeren in bed of relaxzetel Patiënten naar toilet brengen of pamper verversen V1 :Levering apotheek opbergen en controle van verdoving V2 : opruimen van verzorgingskarretjes en ledigen van linnenzakken en vuilzakken. overdracht Einde vroegdienst
Laatdienst: 13.15u 14.00u Late 1 14.15u Late 2
16.30u
overdracht Controleren en uitdelen van de medicatie aanvang namiddagverzorging patiënten naar het toilet brengen eventueel wondverzorging, sondages, lavementen parameters nemen daar waar nodig ontslagen en opnames in orde brengen controleren van medicatie en uitdelen volgens het geplande uur (17 u)
str 124 SP chronische 150813 18.00u
19.00u
20.30u 20.57u
16 Iets eten avondverzorging patiënten naar bed brengen patiënten naar toilet brengen - medicatie uitdelen, infusen controleren - parameters nemen daar waar nodig - bedpan of nachtstoel aanreiken - patiënten goede houding geven voor de nacht overdracht naar nacht Einde laatdienst
Dagdienst: 8.00u 8.30u
overdracht en patiëntentoewijzing Ochtendverzorging Registreren van verpleegactiviteiten
11.30u – 12.15u 12.15u – 14.30u 14.30u – 16.00u
middagmaal opdienen en eten geven pauze Verzorging van patiënten – installeren – wisselhouding en eventueel extra taken zoals EKG – sondages – screenings,… Registreren van patiëntenverslaggeving en doorsturen Opdienen van avondmaal Einde dagdienst
16.00u – 16.30u 16.30u 17.57u
Nachtdienst: 20.45u 21.15u
24.00u
- overdracht - nakijken nuchtere patienten voor de volgende dag - toer op de gang in verband met onrustige of zwaar zieke patiënten - controle medicatie 22 u + uitdelen - toerkar klaarzetten voor de nacht -medicatie po klaarzetten voor 24u - patiënten droogleggen met hulp van verpleegkundige 2de verdieping - bedpan of toiletstoel aanreiken - wisselhouding geven - patiënten die nuchter moeten zijn, alles wegnemen, hen er op attent maken - parameters waar nodig - infusen nazien
02.00u
03.00u
- eventueel medicatie geven - nachtverslagen schrijven en parameters invullen - toerkar afruimen en terug aanvullen voor de volgende toer - iets eten - parameters nemen waar terug nodig, vb. bij hoge t°
str 124 SP chronische 150813 04.00u
05.00u 06.00u
06.30u 06.45u
17 - patiënten droogleggen met hulp van verpleegkundige 2de verdieping - bedpan of toiletstoel aanreiken - wisselhouding geven - infusen nazien - T° en pols nemen van alle patiënten - aanvullen nachtverslagen en parameters invullen ( temp en pols van alle patienten) - nazien of alles in orde is - medicatie en aerosol toedienen - linnenzakken en afval samenbinden - eventueel labo’s prikken overdracht naar vroegdienst Einde nachtdienst – slaapwel!
Diensturen verpleegkundigen Dagdienst Vroegdienst Late dienst Nachtdienst
8u tot 17u57 (1u pauze). 06u30 tot 14u12 (geen pauze) 13u15 tot 20u57 (geen pauze) 20u45 tot 06u45 (geen pauze)
Diensturen studenten De diensturen voor studenten zijn dikwijls verschillend per school. Toch volgen de studenten de uren van de medewerkers = 7.42u Laat dagelijks je urenlijst aftekenen door de verantwoordelijke. Als je naar de introductie komt de eerste stagedag, breng ook je urenlijst mee en laat je deze door de begeleidingsverpleegkundige aftekenen.
Afdelingsgebonden tips: ’s morgens is er een minimumbezetting voorzien van 4 vpk. Daarom worden deze opgesplitst in 2 , zodat er steeds de mogelijkheid is om zware patiënten met 2 te verzorgen. Draag zorg voor materiaal, wees kosten bewust. Er is altijd werk op een afdeling (aanvoelen, zien) Aandacht voor hulpbehoevende patiënten (eten, drinken,…) Draag je steentje bij tijdens de overdrachtsmomenten (observaties, vragen stellen,rapportering,…) Ringen en uurwerken zijn verboden voor de hulpverlener
str 124 SP chronische 150813
18
Orbis Op deze afdeling in AZ Sint-Lucas werkt men met het nieuwe elektronisch verpleegkundig dossier Orbis. Om al eens een zicht te krijgen hoe dit systeem werkt en in elkaar zit, stellen we online een e-learning module ter beschikking. Deze e-learningmodule is opgedeeld in verschillende lestopics waarin aan de hand van schermfilmpjes en geanimeerde presentaties wordt getoond hoe het elektronisch verpleegdossier binnen AZ Sint Lucas werkt. Deze e-learningmodule kun je bereiken via http://www.lereninazstlucas.be
str 124 SP chronische 150813
19
BIJLAGE 5.1 Werkpostfiche – risicoanalyse van de afdeling vzw AZ Sint-Lucas & Volkskliniek Campus Sint-Lucas Groenebriel 1 9000 Gent Tel. 09/224 61 11 Fax 09/224 61 10
[email protected]
Campus Volkskliniek Tichelrei 1 9000 Gent Tel. 09/224 56 11 Fax 09/224 56 10
[email protected]
WERKPOSTFICHE STAGIAIRS
in uitvoering van het KB van 21/09/04 betreffende de bescherming van stagiairs Onderneming : AZ Sint-Lucas Werkposten : Verpleegafdeling VK 450 straat 124 Typefunctie : Verpleegkundige Opleiding : Bachelor in verpleegkunde / 4e graadsopleiding verpleegkunde
LUIK A Beschrijving van de werkzaamheden : - Waar : Verpleegafdeling VK 450 straat 124 - Welke machine, transportmiddel, producten : …………………………………………………………………………………………………………………….. - Taken : Verpleegkundige taken Resultaat risico-evaluatie(1) : - Risico’s : Risico biologische agentia groep 2 : TBC + bloedoverdraagbare infectieziekten, dragen van lasten, contact met voeding - Genomen preventiemaatregelen : Vaccinaties, standaardvoorzorgsmaatregelen - Specifieke instructies, opleiding : standaardvoorzorgsmaatregelen beheersen, hef- en tiltechnieken
Risico’s en hinder(2) val op de begane grond van hoger gelegen vlak
LUIK B
Verplicht medisch toezicht(3) risico beroepsziekten : fysisch…………………………….. chemisch………………………….. biologisch…………………………. prikwonden/snijwonden lawaai longaandoening………………… verbrijzelingen trillingen huidaandoening……………….. rondvliegende scherven warmte veiligheidsfunctie? : ……………………………………………………….. brandwonden koude contact met voedingswaren elektrische risico’s vochtigheid gebruik van beeldschermen(4) manueel hanteren van lasten (met gevaar voor rugletsel) val van voorwerpen chemische hinder inentingen/test : tetanus tuberculoses geïsoleerd werk spatten hepatitis B andere :…………… andere …………………. stof ioniserende stralingen ……………………………………………. gassen, dampen noodzakelijke maatregelen bij zwangerschap en borstvoeding. Conform risicolijst AZSL aard v/h gericht onderzoek…………………………………………………. Periodiciteit 1 x geldig voor de volledige opleiding Welke werkkledij/persoonlijke beschermingsmiddelen worden gedragen ? (verantwoordelijkheid gebruiker) broekpak/schort/andere : broekpak of schort ademhalingsbescherming (type) :………………………………….. veiligheidsschoenen (type) :…………………………………………….. oorkap/oorpropjes (type) :…………………………………………….. handschoenen (type) : PVC of Latex helm/kapje (type) : …………………………………………………………. bril/scherm (type) : bij risico op bloedspatten andere :……………………………………………………………………………….. Voor de onderneming : naam en handtekening
Ondergetekende werd geïnformeerd over de in te nemen werkpost.
Datum : Datum : (1)
indien het een arbeidspost zonder specifieke gezondheids-en veiligheidsrisico’s betreft, dient de tabel “Risico’s en kinder” niet aangevuld te worden
(2)
geeft de specifieke kenmerken van de arbeidspostanalyse
(3)
aard van de blootstelling zoals voorzien in de inventaris opgemaakt in uitvoering van ARAB art.124 & 1b en meegedeeld aan de arbeidsgeneesheer
(4)
gebruik van beeldschermen gedurende een aanzienlijke deel van de normale werktijd (bv.meer dan 4 uur) in functie van wat bij de gebruiker geldt
(5)
algemene opmerking : de werkpostfiche is vooraf ter advies voorgelegd aan de diensten van preventie en bescherming op het werk en het comité
str 124 SP chronische 150813
20
MEDISCHE TERMINOLOGIE Etymologie ALGEMEEN a-
zonder
dys-
wijst op een stoornis
-ectomie
wegname
intra-
in
-itis
ontsteking
logos ( -logie, -loog)
leer
pathos ( -pathie)
lijden
poly-
veel
CARDIOVASCULAIR STELSEL card-, cardi- (afgeleid van het Grieks)
hart
cardiologie leer of studie van de hartziekten cardiopathie het lijden aan een hartziekte vas- (afgeleid van het Latijn)
(bloed)vat BLOED- EN LYMFESTELSEL
hem-, hemat- (afgeleid van het Grieks)
bloed
RESPIRATOIR STELSEL trache- (afgeleid van het Latijn)
houdt verband met de luchtpijp tracheitis ontsteking van de luchtpijp
bronch- (afgeleid van het Latijn)
wijst op een luchtpijpvertakking bronchitis ontsteking van de luchtpijpvertakking
pneum-, pneumon- ( van het Grieks)
houdt verband met de long
pneumectomie wegnemen van de long pneu (van het Grieks)
houdt verband met het ademen apnoe toestand waarbij tijdelijk het ademen ophoudt dyspnoe een moeilijke ademhaling
str 124 SP chronische 150813
21
polypnoe snel en veelvuldig ademen SPIJSVERTERINGSSTELSEL stomat- (afgeleid van het Grieks)
mond stomatologie studie van de mondaandoeningen stomatitis mondslijmvliesontsteking
gastr- (afgeleid van het grieks)
wijst op maag gastrectomie wegnemen van de maag gastritis maagontsteking
enter- (afgeleid van het Grieks)
darm enteritis darmontsteking
gastro-enteritis ontsteking van maag en darm hepat- (afgeleid van het Grieks)
lever hepatitis infectie aan de lever
UROGENITAAL STELSEL nefr- (afgeleid van het Grieks)
houdt verband met de nier
ur- (Grieks)
wat verbandt houdt met de urine ureter (Latijn) urineleider
cyst- (afgeleid van het Grieks)
houdt verband met de blaas cystitis blaasontsteking
uterus (Latijn)
baarmoeder
hyster- (afgeleid van het Grieks)
houdt verband met de baarmoeder
hysterectomie wegnemen van de baarmoeder gynaec- (afgeleid van het grieks)
wat verband houdt met de vrouw
gynaecologie vrouwenziekten ZENUWSTELSEL neur- (afgeleid van het Grieks)
zenuw neurologie studie van de zenuwen, zenuwziekten
encefal- (afgeleid van het Grieks)
hersenen
cerebr- (afgeleid van het Latijn)
hersenen
psych- (afgeleid van het Grieks)
ziel
str 124 SP chronische 150813
22
psychiatrie tak van de geneeskunde die zich bezighoudt met het behandelen en genezen van geestesaandoeningen OSTEOMUSCULAIR STELSEL oste- (afgeleid van het Grieks)
houdt verband met het been
muscul- (afgeleid van het Latijn)
spier
intramusculair inspuiting in de spier artr- (afgeleid van het Grieks
gewricht artritis gewrichtsaandoening
pod- (afgeleid van het Grieks)
voet podologie studie van de voet
thorac (afgeleid van het Latijn)
borstkas
OTORINOLARYNGOLOGIE, OFTALMOLOGIE, DERMATOLOGIE ot- (afgeleid van het grieks)
oor otitis oorontsteking
rin- (afgeleid van het Grieks)
neus
oftalm- (afgeleid van het Grieks)
oog
dermat- (afgeleid van het grieks )
heeft betrekking op de huid dermatoloog dokter in de huidziekten
cut- (afgeleid van het Latijn)
huid
subcutane injectie
inspuiting onder de huid PREFIX
Aantal / hoeveelheid hemi-, semi-
helft hemiplegie verlamming van een lichaamshelft
uni-, mono-
één
bi-, di-
twee
tri-
drie
oligo-
weinig oligofrenie weinig verstand, een verstandelijke handicap
poly-, multi-
veel polypnoe veel en snel ademen
str 124 SP chronische 150813
23
Afmeting micro-
klein micro-organisme klein organisme, bijv. een bacterie
macro-
groot macroscopisch wat te zien is met het blote oog
mega-, megalo-
groot
Gelijkenis / verschil / tegenstelling auto-
zelf
homo-, iso-
gelijk homoseksueel Zich aangetrokken voelen tot hetzelfde geslacht isomorf dezelfde vorm
hetero-
ander hetero-anamnese bevraging van een familielid
anti-
tegen antibioticum tegen de ziekte
Graad / hoedanigheid hypo-
onder, te weinig, onvoldoende hypotensie te lage bloeddruk
hyper-
boven, te veel, overdreven hypertensie te hoge bloeddruk
dys-
moeilijkheid, stoornis dyspnoe moeilijke ademhaling
Ontkenning a-, an-
zonder, gebrek aan anemie bloedarmoede
in-, im-
niet incontinentie niet kunnen ophouden van urine
Plaats in-, intra-, en-, endo-, ento-
in, binnen intramusculair in de spier
e- ec-, ex- exo-
uit, buiten
str 124 SP chronische 150813
inter-, meso-
24
tussen, in het midden
Snelheid brady-
traag bradycardie trage hartslag
tachy-
snel tachycardie snelle hartslag
Tijd ante-, pre-, pro-
voor prematuur vroeggeboorte
post-
na posttraumatische stress stress na een trauma SUFFIX
-algie
pijn gastralgie maagpijn
-ectomie
wegnemen
-emie
houdt verband met bloed glycemie suikergehalte van het bloed
-fobie
vrees claustrofobie vrees voor kleine ruimten
-geen, -genese
ontwikkeling, vorming pathogeen ontwikkelen van een ziekte
-itis
ontsteking cystitis blaasontsteking
-manie
drang kleptomanie neiging tot stelen
-pathie, -paat
aandoening cardiopathie hartlijden
-scopie
onderzoek gastroscopie maagonderzoek
-therapie
behandeling farmacotherapie behandeling met medicatie
str 124 SP chronische 150813
25
Woordenschat
A Abces
etterbuil, ophoping van pus in het lichaam
Abnormaal
afwijkend van de norm
Abortus
miskraam
Abrasie
schaafwond
Abrupt
plotseling
Absence
kortstondig bewustzijnsverlies
Absorptie
opname
Abstinentie
onthouding van medicijnen, alcohol, drugs
Accidenteel
toevallig, of als gevolg van een ongeluk
Acne
puistjes
Activeren
werkzaam maken
Acuut
plotseling en hevig
Adolescent
puber, jeugdig persoon
Adult
volwassene
Afasie
spraakstoornis
Agitatie
opwinding
Alert
oplettend
Allergie
overgevoeligheid
Amnesie
geheugenverlies
Analyse
ontleding
Anamnese
vraaggesprek naar de ziektegeschiedenis
Anesthesie
verdoving of narcose
Anorexia
magerzucht, eetstoornis
Antibioticum
geneesmiddel dat bacterien doodt
Antidepressivum
middel tegen ziekelijke neerslachtigheid
Apathie
lusteloosheid
Artrose
gewrichtsaandoening
Autonoom
zelfstandig
str 124 SP chronische 150813
26
B Biopsie
een stukje weefsel uit een orgaan verwijderen voor onderzoek
Bronchitis
ontsteking van de luchtpijptak
C Carcinoom
kankergezwel
Cardiaal
met betrekking tot het hart
Caries
tandbederf
Causaal
oorzakelijk verband (oorzaak – gevolg)
Cellulitis
ontsteking van het onderhuidse bindweefsel
Celmembraan
wand, omhulsel van de cel
Cerebraal
met betrekking tot de grote hersenen
Cerebrovasculair
met betrekking tot de bloedvaten in de hersenen
Chemotherapie
behandeling van kanker met medicijnen
Chirurgisch
operatief
Cholesterol
lichaamsvet
Chronisch
van lange duur
Circulatie
(bloeds)omloop
Classificatie
indeling, rangschikking
Cognitief
met betrekking tot het denkproces
Coitus
geslachtsgemeenschap
Combinatie
verbinding
Complex
ingewikkeld
Complicatie
bijkomende ziekte
Conceptie
bevruchting
Conditie
toestand waarin iemand verkeert
Contraceptivum
voorbehoedsmiddel
Convulsie
stuip, toeval
Coronair
m.b.t. de kransslagaders van het hart
Correlatie
samenhang
Crisis
ernstige ziekteaanval
str 124 SP chronische 150813
27
Criterium
toets, een reden
Curatief
genezend
Curve
kromme lijn
Cyclus
terugkerende regelmatige reeks
Cytoplasma
celvloeistof
Cyste
holte gevuld met vocht
D Decubitus
doorligwond
Deficit
gebrek
Delirium
acuut psychische stoornis t.g.v. een lichamelijke aandoening, vergiftiging of onthouding van middelen
Dementie
geestelijke achteruitgang
Dermatologisch
met betrekking tot de huisziekten
Detectie
opsporing, ontdekking
Diabetes
suikerziekte
Diagnose
vaststelling van een ziekte
Distilleren
zuiveren
Donor
degene die zijn orgaan afstaat
Dosis
hoeveelheid van een geneesmiddel
Drainage
vochtafvoering
E Echografie
beeld van organen
Eczeem
oppervlakkige huidaandoening
Effectief
doeltreffend
Efficiënt
doelmatig
Ejaculatie
zaadlozing
Elastisch
rekbaar
Elektro-Encefalo-Grafie
beeld van de elektrische hersenstroom
Elektrocardiografie
onderzoek van de elektrische activiteit van het hart
Eliminatie
verwijdering
Embolie
bloedvatverstopping
Embryo
vrucht in het moederlichaam
str 124 SP chronische 150813
28
Emesis
braken
Emfyseem
longaandoening
Emotioneel
gevoelsmatig
Epidemie
besmettelijke ziekte die zich verspreid onder een bevolkingsgroep
Epilepsie
vallende ziekte, toevallen
Equivalent
gelijkwaardig
Etiologie
leer van de ziekteoorzaken
Euforie
verhoogd gevoel van welzijn
Evaluatie
beoordeling
Evolutie
ontwikkeling
Excessief
overdreven
Excitatie
opgewondenheid
Extern
uitwendig
F Faeces
ontlasting
Fataal
noodlottig
Fenomeen
verschijnsel
Fertiliteit
vruchtbaarheid
Fixatie
vasthechting
Fobie
ziekelijke vrees
Fractuur
been(bot)breuk
Fysisch
lichamelijk
G Genetisch
met betrekking tot de erfelijkheid
Genitaal
met betrekking tot de geslachtsorganen
Geriatrisch
medische zorg voor de oudere mens
Gradueel
trapsgewijs
Gynaecologisch
met betrekking tot de vrouwenziekten
H Hallucinatie
zinsbedrog, waanvoorstelling
Hemopathie
bloedziekte
str 124 SP chronische 150813
29
Hepatitis
leverontsteking
Homogeen
gelijksoortig
Hygiënisch
met betrekking tot de lichaamszorg
Hyperkinesie
overmatige bewegingsdrang
Hypersecretie
verhoogde afscheiding
Hypersensitiviteit
verhoogde gevoeligheid
Hypertensie
verhoogde bloeddruk
Hyperventilatie
angstige ademhaling
Hypotensie
te lage bloeddruk
Hysterectomie
verwijdering van de baarmoeder
I Identificatie
vereenzelviging
Immaturiteit
onrijpheid
Immobilisatie
onbeweeglijk maken
Immuniteit
onvatbaarheid voor een ziekte
Implantatie
inplanting
Implicatie
verwikkeling
Impotentie
onvermogen tot geslachtsgemeenschap
Impregnatie
binnendringen van de zaadcel in de eicel
In vitro
in een reageerbuis
In vivo
in het levende organisme
Inactief
onwerkzaam
Incidenteel
bijkomend
Incisie
insnijding
Inclusief
met inbegrip van
Incompatibel
onverenigbaar
Incontinentie
onvermogen om urine of ontlasting op te houden
Incubatie
sluimeren van een ziektekiem
Indicatie
aanwijzing
Indicatief
aanduidend
Indirect
niet rechtstreeks
Individueel
afzonderlijk
str 124 SP chronische 150813
30
Inductie
gevolgtrekking
Infantiel
kinderlijk
Influenza
griep
Infuus
vochttoediening in de bloedvaten
Inhalatie
inademen van dampen
Injectie
inspuiting
Insomnia
slapeloosheid
Intensiteit
sterkte
Interactie
onderlinge beïnvloeding
Interval
tussenperiode
Interventie
ingreep
Intoxicatie
vergiftiging
Intramusculair
in de spier
Intraveneus
in de ader
Irreversibel
onomkeerbaar
Irritatie
prikkeling
Isoleren
afsluiten
K Katheter
buisje
Kinetisch
wat beweging veroorzaakt
Klinisch
direct voor de arts zichtbaar
L Lactatie
borstvoeding
Latent
sluimerend
Lateraal
aan de zijkant
Leukemie
bloedkanker
Libido
geslachtsdrift
Lipide
vetachtige stof
Lokaal
plaatselijk, van beperkte omvang
Lumbago
lendenpijn
M Malaise
gevoel van onwelzijn
str 124 SP chronische 150813
31
Manie
ziekelijke neiging
Manifest
onmiddellijk herkenbaar
Melanoom
kwaadaardig gezwel van de huid
Membraan
dun vlies
Menarche
eerste maandstonden
Meningitis
hersenvliesontsteking
Menopauze
overgangsjaren
Menstruatie
maandstonden
Mentaal
verstandelijk
Metabolisme
stofwisseling
Microbiologisch
met betrekking tot de kleinste levende wezens
Microniseren
verpulveren
Mimiek
gezichtsuitdrukking
Mobilisatie
beweeglijk maken
Modificeren
wijzigen
Monotherapie
behandeling met één geneesmiddel
Morbiditeit
ziektecijfer
Mortaliteit
sterftecijfer
Motorisch
met betrekking tot beweging
Mucus
slijm
Musculair
met betrekking tot de spieren
Mutisme
onvermogen om te spreken
N Narcoticum
verdovend middel
Nasaal
met betrekking tot de neus
Neonataal
m.b.t. de eerste weken na de geboorte
Nervositeit
zenuwachtigheid
Neveneffect
bijwerking
Nihil
niets
O Obesitas
overgewicht, vetzucht
Obsessie
dwangvoorstelling
str 124 SP chronische 150813
32
Obstipatie
moeilijke stoelgang
Obstructie
verstopping
Occasioneel
nu en dan voorkomend
Odor
reukzin
Oedeem
waterzucht
Oestrogeen
vrouwelijk hormoon
Oraal
met betrekking tot de mond
Osteoporose
botontkalking
Otitis
oorontsteking
Ovulatie
eisprong
P Palliatief
verzachtend
Parallel
evenwijdig
Paralyse
verlamming
Paranoia
achtervolgingswaanzin
Parese
gedeeltelijke verlamming
Partikel
klein deeltje
Pathologisch
ziekte
Pediatrisch
m.b.t. de kindergeneeskunde
Penetratie
binnendringing door de huid heen
Perceptie
waarneming
Periodiek
regelmatig terugkerend
Peristaltiek
darmbeweging
Permanent
blijvend
Permeabiliteit
doordringbaarheid
Pigmentatie
verkleuring
Placebo
geneesmiddel zonder werking
Placenta
moederkoek
Pneumonie
longontsteking
Populatie
bevolking
Post Partum
na de bevalling
Postnataal
na de geboorte
str 124 SP chronische 150813
33
Postoperatief
na een heelkundige ingreep
Posttraumatisch
na een letsel
Potentie
kracht
Potentieel
mogelijk
Predispositie
vatbaarheid
Prematuur
voortijdig
Prenataal
voor de geboorte
Preoperatief
voor de operatie
Preventie
voorkoming (van ziekte)
Prognose
voorspelling van het verloop en de afloop van een ziekte
Progressief
voortschrijdend
Proteïne
eiwit
Prothese
kunstmatig lichaamsdeel
Pseudotumor
schijngezwel
Psychisch
geestelijk
Psychologisch
m.b.t. het gevoelsleven
Psychomotorisch
m.b.t. bewegingen door de geest veroorzaakt
Psychose
geestelijke stoornis
Psychosomatisch
m.b.t. het verband tussen geest en lichaam
Punctie
prik
Purgatief
middel tegen verstopping
R Radiografie
fotograferen d.m.v. röntgenstralen
Radiotherapie
bestraling
Recuperatie
herstel van krachten
Referentie
verwijzing
Regressie
achteruitgang
Reïnfectie
hernieuwde besmetting
Renaal
m.b.t. de nier
Repetitief
zich herhalend
Reproductie
vermenigvuldiging
Research
wetenschappelijk onderzoek
str 124 SP chronische 150813
34
Resistent
bestand tegen
Respons
antwoord
Retardatie
vertraging, achterstand
Reversibel
omkeerbaar, veranderbaar
Rhinitis
(neus)verkoudheid
Routinematig
zoals gewoonlijk
S Salivatie
speekselvloed
Sarcoom
kwaadaardig gezwel
Secretie
afscheiding
Sedativum
kalmerend middel
Segment
onderdeel
Seniliteit
geestelijke en lichamelijke ouderdomsverschijnselen
Sensorieel
zintuiglijk
Simultaan
gelijktijdig
Solutio
oplossing
Somatisch
m.b.t. het lichaam
Spasme
kramp
Sporadisch
zeldzaam
Sputum
fluim, speeksel
Stase
stilstand
Steriliteit
onvruchtbaarheid
Substitutie
vervanging
Supervisie
toezicht
Suppositorium
zetpil, pil die via de anus wordt ingebracht
Symptoom
ziekteverschijnsel
Syncope
plotseling bewustzijnsverlies
Syndroom
ziektebeeld
Systematisch
stelselmatig
Systemisch
over het hele lichaam verspreid
T Tendens
neiging, richting van een ontwikkeling
str 124 SP chronische 150813
35
Terminaal
in het eindstadium
Tetanus
infectieziekte die door gifstof leidt tot spierspasmen
Therapie
geneeswijze, behandeling
Thermisch
met betrekking tot warmte
Thoracaal
m.b.t. de borstkas
Thrombus
bloedprop
Tic
zenuwtrek
Tolerantie
verdraagzaamheid
Tonus
spierspanning
Toxicomanie
verslaving aan gifstof
Toxisch
giftig
Tranquillizer
middel dat opwindingstoestanden bedaart
Transfer
overdracht
Transformatie
verandering
Transplantatie
overplanting
Traumatisch
door een letsel ontstaan
Tremor
beving
Trombose
vorming van bloedprop in bloedvat of hart
Tumor
gezwel
U Ulcus
zweer
Uniform
éénvormig
Urgentie
dringende noodzaak
Uterus
baarmoeder
V Vaccinatie
inenting
Variabiliteit
veranderlijkheid
Vasculair
m.b.t. de bloedvaten
Vegetatief
buiten het bewustzijn om
Veneus
m.b.t. de aders
Vertigo
duizeligheid
Viraal
door een virus veroorzaakt
str 124 SP chronische 150813
36
Visioen
droombeeld
Visueel
m.b.t. het zicht
str 124 SP chronische 150813
37
BIJLAGEN vzw AZ Sint-Lucas & Volkskliniek Campus Sint-Lucas Groenebriel 1 9000 Gent Tel. 09/224 61 11 Fax 09/224 61 10
[email protected]
Campus Volkskliniek Tichelrei 1 9000 Gent Tel. 09/224 56 11 Fax 09/224 56 10
[email protected]
WERKPOSTFICHE STAGIAIRS in uitvoering van het KB van 21/09/04 betreffende de bescherming van stagiairs Onderneming : AZ Sint-Lucas Werkposten : Verpleegafdeling VK 450 straat 124 Typefunctie : Verpleegkundige Opleiding : Bachelor in verpleegkunde / 4e graadsopleiding verpleegkunde
LUIK A Beschrijving van de werkzaamheden : - Waar : Verpleegafdeling VK 450 straat 124 - Welke machine, transportmiddel, producten : …………………………………………………………………………………………………………………….. - Taken : Verpleegkundige taken Resultaat risico-evaluatie(1) : - Risico’s : Risico biologische agentia groep 2 : TBC + bloedoverdraagbare infectieziekten, dragen van lasten, contact met voeding - Genomen preventiemaatregelen : Vaccinaties, standaardvoorzorgsmaatregelen - Specifieke instructies, opleiding : standaardvoorzorgsmaatregelen beheersen, hef- en tiltechnieken
Risico’s en hinder(2) val op de begane grond van hoger gelegen vlak
LUIK B
Verplicht medisch toezicht(3) risico beroepsziekten : fysisch…………………………….. chemisch………………………….. biologisch…………………………. prikwonden/snijwonden lawaai longaandoening………………… verbrijzelingen trillingen huidaandoening……………….. rondvliegende scherven warmte veiligheidsfunctie? : ……………………………………………………….. brandwonden koude contact met voedingswaren elektrische risico’s vochtigheid gebruik van beeldschermen(4) manueel hanteren van lasten (met gevaar voor rugletsel) val van voorwerpen chemische hinder inentingen/test : tetanus tuberculoses geïsoleerd werk spatten hepatitis B andere :…………… andere …………………. stof ioniserende stralingen ……………………………………………. gassen, dampen noodzakelijke maatregelen bij zwangerschap en borstvoeding. Conform risicolijst AZSL aard v/h gericht onderzoek…………………………………………………. Periodiciteit 1 x geldig voor de volledige opleiding Welke werkkledij/persoonlijke beschermingsmiddelen worden gedragen ? (verantwoordelijkheid gebruiker) broekpak/schort/andere : broekpak of schort ademhalingsbescherming (type) :………………………………….. veiligheidsschoenen (type) :…………………………………………….. oorkap/oorpropjes (type) :…………………………………………….. handschoenen (type) : PVC of Latex helm/kapje (type) : …………………………………………………………. bril/scherm (type) : bij risico op bloedspatten andere :……………………………………………………………………………….. Voor de onderneming : naam en handtekening
Ondergetekende werd geïnformeerd over de in te nemen werkpost.
Datum : Datum : (1)
indien het een arbeidspost zonder specifieke gezondheids-en veiligheidsrisico’s betreft, dient de tabel “Risico’s en kinder” niet aangevuld te worden
(2)
geeft de specifieke kenmerken van de arbeidspostanalyse
(3)
aard van de blootstelling zoals voorzien in de inventaris opgemaakt in uitvoering van ARAB art.124 & 1b en meegedeeld aan de arbeidsgeneesheer
(4) (5)
gebruik van beeldschermen gedurende een aanzienlijke deel van de normale werktijd (bv.meer dan 4 uur) in functie van wat bij de gebruiker geldt algemene opmerking : de werkpostfiche is vooraf ter advies voorgelegd aan de diensten van preventie en bescherming op het werk en het comité