SCHAAMTELOOS SCHOON: Beautysalons in Burundi
Persdossier
1
PERSTEKST (kort) Astrid Haerens (°1989) is schrijfster en theatermaker. In 2012 woonde ze een jaar in Bujumbura, de hoofdstad van Burundi. In augustus keerde ze er samen met documentairemaakster Emma Lesuis (°1988) terug. Geïntrigeerd door de vele kapsalons in het straatarme land deden ze onderzoek naar de schoonheidscultuur bij de Burundese vrouw. Aan de hand van beeld- en tekstmateriaal organiseren ze een multidisciplinaire expositie over deze salons en de vrouwen die deze plekken kleuren.
PERSTEKST (lang) Schoonheid tussen het stof van de straat Burundi ademt schoonheid. Niet alleen door haar exotische natuurpracht, maar ook door de uiterlijke schoonheid die gecreëerd wordt in de talrijke kapsalons wijdverspreid over het hele land. Die vrouwelijke schoonheidscultuur is het thema van een nieuwe, multidisciplinaire expositie georganiseerd door Astrid Haerens (°1989) en Emma Lesuis (°1988), jonge woordkunstenaars. Een jaar lang woonde Astrid in Bujumbura, de hoofdstad van Burundi. Dankzij Vlaams-Nederlands Huis deBuren keerde ze afgelopen zomer terug naar dit prachtig, haast vergeten stukje Belgische geschiedenis. Met camera, pennen en papier, met wat naïeve nieuwsgierigheid en een duwtje van 'Dieu' trok ze met Emma het hele land door en traden ze binnen in de wijde, nogal geheimzinnige wereld van de Burundese kapsalons. Het beroep van kapper is tenslotte al zo oud als de straat, en de kunst van het kappen is zelfs in dit straatarme land waanzinnig populair. Overal in het land bezoeken vrouwen deze salons: meisjes en dames van alle klassen en leeftijden hebben allemaal hun vaste plek. Deze salons doen haast dienst als schoonheidsoases tussen het stoffige, rammelende leven van de dag. Het zijn vluchtplaatsen van vrouwelijke fierheid, trots, intimiteit en plezier. Binnen nemen klanten en kappers hun tijd: met grote precisie creëren ze de origineelste kapsels. De vrouwen zijn creatief met weinig middelen: elektriciteit valt om de haverklap uit, vershoudzakjes dienen als handschoenen, mayonnaise wordt gebruikt als haarmasker, met een brandende lucifer worden kapsels gefixeerd. Tijdens het verblijf duiken veel vragen op: wat is de waarde van schoonheid? Hoe belangrijk is de maatschappelijke rol van de salons in dit land? Doorheen het onderzoek wordt Astrid geconfronteerd met het grote belang van het Burundese lichaam, dat dient als krachtig middel van schoonheid, als een pronkstuk, als een aanzet en instrument tot ondernemen, als een steeds transformerend eigendom om trots op te zijn. De schaamteloosheid waarmee vrouwen met hun schoonheid bezig zijn en deze naar buiten brengen en het vuur waarmee ze over hun eigen schoonheid praten doen nadenken over onze eigen, Westerse blik op het onderwerp. Eind april 2015 organiseren Astrid en Emma in het Brusselse kunstencentrum Recyclart een expositie met foto’s, film en tekst. Ze willen informatie, ervaringen en impressies delen, hopend op een verfrissende, positieve ontmoeting tussen beide verschillende en tegelijk zo nabije werelden. Schaamteloos Schoon: Beautysalons in Burundi Vernissage 30/04 - Expo loopt van 30/04 tot 21/05 www.recyclart.be www.deburen.eu Lees ook de stukken over hun onderzoek op deburen.eu!
Partners: deBuren, Recyclart, VGC, Kuumba, Gemeente Elsene, Amazone
2
WAT
Schaamteloos Schoon: Beautysalons in Burundi (Een tentoonstelling op de grens tussen journalistiek en kunst) Wij organiseren een multimediale expositie over de schoonheidsbeleving bij Burundese vrouwen. Wij tonen foto’s in combinatie met literair-journalistieke teksten. Daarnaast tonen we in een installatie gefilmde portretten van diverse vrouwen en hun salons. Via interactieve droogkappen en andere elementen halen we de sfeer van Afrikaanse beautysalons naar hier. De expo vindt plaats in de vitrines van Kunstencentrum Recyclart: via twee grote ramen in het hartje van Brussel spreken we passanten en nieuwsgierigen aan. We bouwen de expositieruimte om tot een heus Afrikaans salon. Laat je haar knippen op de vernissage! Met de expo creeëren we een ontmoetingsplaats om via het universele thema van schoonheid een verfrissende dialoog op te starten tussen het Westen en Centraal-Afrika. We gunnen de bezoeker een blik in de mysterieuze, kleurrijke wereld van de Afrikaanse kapsalons en hun trotse bezoeksters. Zo stellen we vragen bij de diverse invullingen van het begrip “schoonheid” en de rol van de (ondernemende) vrouw en haar schoonheid in de maatschappij.
WIE Astrid Haerens (°1989) woont en werkt in Brussel als freelance kunstenaar (schrijfster en theatermaker). Ze studeerde Woordkunst in Antwerpen: een richting waar je de meest diverse ambachten leert om verhalen te vertellen. Dat doet ze nu dan ook: verhalen vertellen via tekst, theater, fotografie, mixed media en alles daartussenin. Emma Lesuis (°1988) is documentairemaakster. Ze studeerde Woordkunst in Antwerpen. Nu woont ze in Amsterdam, werkt in België en in Nederland. Ze maakte een documentaire en theatervoorstelling over Wijnboerderijen in Zuid-Afrika (“Vir ‘n glasie wyn” – uitgezonden bij Vranckx, Canvas; de voorstelling “Op die plaas” was seizoensopener 2015 bij De Buren in Brussel). In februari keert Emma terug naar Zuid-Afrika om een vervolg op haar documentaire te maken.
3
WAAROM - Wij zijn geïntrigeerd door de vrouw in Centraal-Afrika, de vrouw in het Westen, de ontmoeting tussen vrouwen over de grenzen heen. - Wij geloven dat er nood is aan een breder debat over schoonheidsbeleving, zelfbeeld en eigenwaarde. Wij geloven dat we veel kunnen leren wanneer we het gesprek hierrond verruimen. - Wij willen thema’s als gender & feminisme op een andere, kunstzinnige, funky en laagdrempeligere manier belichten. - Wij willen de streek rond Centraal-Afrika een ander, menselijk en positief gezicht geven. Wij willen het vastgeroesde beeld over dit gebied doen wankelen. - Wij willen Belgisch ex-kolonie Burundi wat meer in het licht zetten, zeker bij de naderende, actuele verkiezingen daar. - Wij zijn zelf ondernemende, leergierige vrouwen en laten ons graag inspireren door ondernemende vrouwen in heel andere contexten. WAAR & WANNEER: - 30 april tot 22 mei 2015 in Kunstencentrum Recyclart, Brussel Praktisch: Vernissage in Recyclart op 30 april 2015 (met om 20u presentatie, en je kan je haar laten knippen!) De expo loopt tot en met vrijdag 22 mei 2015. De expo is vrij te bezoeken op: woensdag tot vrijdag 14u tot 20u Zaterdag en zondag van 11u tot 18u Adres: Kunstencentrum Recyclart Station Brussel-Kapellekerk Ursulinenstraat 25 1000 Brussel Inkom: gratis ZIE OOK: www.deburen.eu / www.recyclart.be
- Maart 2016 in Vlaams-Afrikaans Huis Kuumba, Brussel (Matonge)
PERSVERANTWOORDELIJKE: Astrid Haerens Jean Robiestraat 39 – Sint-Gillis 0474 05 82 82
[email protected]
4
BEELD alles ©Astrid Haerens
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
CV’s KUNSTENAARS Astrid Haerens – CV -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Personalia:
Opleiding:
Astrid Haerens Jean Robiestraat 39 1060 Sint-Gillis
* Koninklijk Conservatorium Artesis Hogeschool Antwerpen (voormalig Studio Herman Teirlinck) Drama, afstudeerrichting Woordkunst 2007- 2012: - Bachelordiploma behaald in juni 2011 - Masterdiploma behaald in juni 2012 - Specifieke Lerarenopleiding Drama behaald in juni 2014
°12/09/1989 0474/05 82 82
[email protected]
* Universiteit Antwerpen: 2009-2011: Vrije Student Theatergeschiedenis (Bachelor1), Literatuurgeschiedenis (Ba1), Antropologie (Ba1), Algemene Levensbeschouwing (Ba3), Cultuur van de moderniteit (Ba3) * Pleinschool Kortrijk: 2007: Afgestudeerd Secundair ASO Latijn-Wiskunde
19
Ervaring: Podium - Tekst - Beeld Komend: Juni 2015: publicatie poëzie in literair tijdschrift Gierik&NVT April-mei 2015: expositie “Schaamteloos Schoon: beautysalons in Burundi”, Kunstencentrum Recyclart, Brussel April 2015: publicatie poëzie in Het Liegend Konijn Maart - April 2015: Tournee kindervoorstelling ZzzzKnal!, CC Berchem, Antwerpen (deel twee) Afgelopen: Januari 2015: Publicatie gedichten + interview Meandermagazine Januari 2015: “Mais oui, Paris” – Talentvolle schrijvers over de Franse hoofdstad - Performance tijdens literaire avond, De Brakke Grond, Amsterdam December 2015: publicatie kortverhaal in De Gids December 2015: publicatie poëzie in Gierik&Nieuw Vlaams Tijdschrift September 2014 – november 2014: ZzzzzKnal! – Tournee Kindervoorstelling i.s.m. Laura Devries & CC Berchem September 2014: “Mais oui, Paris” – Talentvolle schrijvers over de Franse hoofdstad - Performance tijdens literaire avond, deBuren, Brussel Augustus 2014: Bujumbura etc., Het Feest: Tekstperformance over Burundi tijdens het Villanovafestival, DEStudio, Antwerpen Augustus 2014: Research in Burundi in kader van het project Schaamteloos Schoon: Beautysalons in Burundi Juli 2014: Schrijversresidentie in Parijs (Stichting Biermans-Lapôtre) voor jong aanstormend schrijftalent, georganiseerd door deBuren. Juni 2014: Creatie Videopoem voor Felix Poetry Festival i.s.m. Deus ex Machina & De Buren.Januari – Juni 2014: hoofdrol in ‘Bloedmooi Mensenmeisje’ – theaterstuk met mensen met een mentale beperking- vzw Special Art Foundation – in kader van Special Art Festival, SintNiklaas Maart 2014: Foto-expositie ‘Box Bujumbura’ in de Openbaar Bibliotheek van Gent, i.s.m. vzw Rock Bujumbura November & Januari 2013-2014: Performance ‘Binnen’ : schrijfster en performer tijdens literair evenement ‘Binnen’, op locatie in verschillende kunstgallerijen (Galerij Van Blerk Antwerpen, Galerij Multitude, Antwerpen) September 2013: Performen met eigen teksten over Burundi + interview op Het Eilandfestival, Antwerpen 2012-2013: - Ik woonde een jaar in Bujumbura, de hoofdstad van Burundi, Oost-Afrika - Publicaties poëzie in Deus ex Machina, columns over Burundi in De Standaard Online, fotoreportage voor vzw Rock Bujumbura gepubliceerd op www.mo.be , deelname met installatie met tekst en beeld aan Nacht van de Debutant, De Studio, Villanella Voor 2013: - Afstudeervoorstelling ‘Hoe de vissen aan land kwamen’ in De Studio o.l.v. Lucas Vandervost - Actrice: bijrol Code 37 (Nathalie Van Espen) - Literair performances bij De Nachten, Vamos Brasil, Paradise Lost Paradise, ... - Presentaties: Kunstbende Gent, Waregem, Roeselaere; Kunstwedstrijd Blauwe Voeten, Jeugd & Muziek Antwerpen, de Filharmonie, De Singel Onderwijs: Docente Masterclass voor leerkrachten Woord: “Multiculturaliteit in het Deeltijds Kunstonderwijs” Docente Drama bij jeugdtheater BRONKS + Pianofabriek Brussel Docente Woord Muziekacademie Anderlecht/Sint-Jans-Molenbeek Docente dramaworkshops Asielcentrum Alsemberg, Basisschool De Knapzak Sint-Agatha-Berchem, vzw De Mangoboom staat in bloei Anderlecht, Basisschool De Toverfluit Sint-Jans-Molenbeek, Basisschool 4 saisons Sint-Gillis
Specialisatie in Multiculturaliteit en anderstaligheid in het kunstonderwijs (drama) + Kunstinitiaties.
20
Emma Maria Lesuis – CV
16-01-1988 Leiden, Nederland www.emmalesuis.nl
[email protected] +31636263939 theater/documentaire/reizen/verhalen 2015 jan 2014 okt 2014 2014 2014
2013 2013 2013 2012 2012 2011 2011 2011
Nacht van de Journalistiek, DEStudio (Villanella) Op die plaas, 25 min. documentaire over een Zuid-Afrikaanse wijnboerderij, VRANCKX (VRT), onderdeel van ‘Vranckx en de Nomaden’, initiatief voor jonge reportagemakers Op die plaas, documentaire-voorstelling, Villanova Festival (Villanella) herneming: seizoensopening bij deBuren in Brussel (2015) Schaamteloos Schoon, onderzoeksproject naar schoonheid Burundese vrouwen met Astrid Haerens in Burundi (deBuren) I AM COLOURED (until I open my mouth), documentaireafstudeervoorstelling (Artesis-Plantijn Hogeschool Antwerpen) mentor: Phara De Aguirre, begeleider: BERLIN herneming: Cultuurmarkt Antwerpen (2014), Vrije Universiteit Amsterdam (2014) Talentenpooltraject Beyond Your World Morocco, (LokaalMondiaal) gepubliceerd in Reformatorisch Dagblad, Metro en op verspers.nl Sunnyside, tekst in boekje Goede Raad (deBuren) 24 one minute films over Stellenbosch, Zuid-Afrika (One Minute Foundation, deBuren) vertoond bij: ‘Binnen’ expositie met Astrid Haerens en Fleur Khani (2013, Antwerpen) Nieuwsacademie: 1jarige interne nieuwsopleiding Nieuwsuur/NOS (NTR) doemijmaarantwerpen.com, oprichtster literair toeristische website - gemiddeld aantal bezoekers per dag: 200-500 - aantal likers Facebook: +3700 Televisiestage bij ‘de Reünie’(KRO) Andere kant van de zon, radiodocumentaire bij ‘Goedemorgen Nederland’, Radio 1 (KRO) andere radiodocumentaires: ‘Onder Allah’s vleugels’ over homoseksuele moslimjongeren, ‘Het is zo’n rare dag vandaag’ over dementie VN project New York, (Jeugd en Vrede) 21
2010-nu 2007-nu
Interviews met o.a. extremistische moslimorganisatie Sharia4Belgium, componist Wim Henderickx, muzikant Tom Barman e.a. Presentatrice (Kunstbende, klassieke concerten, uitreikingen e.d.) Fotografe (Een Ander Bureau, Vrije Universiteit, Marija Westerlaken e.a.)
Opleidingen: 2009-2014 2010 2008 2006 2007-2009 2000-2006
Bachelor-Master in Drama/Woordkunst, Artesis-Plantijn Hogeschool Antwerpen, Bulgarian International Theater Program (Rhodopi, Bulgarije) Yale University Summer Conservatory for Actors (New Haven, Connecticut, Verenigde Staten) Up with People, global education program (Verenigde Staten, Japan, Europa) Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, acteursopleiding (HBO) - Propedeuse behaald juni 2008 Stedelijk Gymnasium Leiden, richting Cultuur en Maatschappij - Diploma behaald juni 2006
Reiservaring: Ik ben in 23 landen geweest (Europa, Amerika, Azië, Afrika). Mijn Nederlands en Engels is vloeiend, Duits en Afrikaans redelijk vloeiend, Frans en Spaans matig.
22