3de BorgInsole Congres
27/04/2013
2
De rol van heupspierkracht in relatie tot full-body kinematische parameters in de ontwikkeling van exertionele mediale tibiale pijn: een prospectieve studie.
• ALGEMENE INLEIDING: • HOOFDSTUK 1
Kracht – EMTP
Ruth Verrelst
• HOOFDSTUK 2
Kinematica – EMTP
• HOOFDSTUK 3
Vermoeidheid – EMTP
Dept. Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie Universiteit Gent
• ALGEMENE CONCLUSIE
Promotor: Prof. Dr. Erik Witvrouw Copromotor: Prof. Dr. Dirk De Clercq Begeleidingscommissie: Prof. Dr. Philip Roosen, Dr. Tine Willems
4
3
‘Regular physical activity is probably the most important thing a person can do to stay healthy’
ALGEMENE INLEIDING
(Roald Bahr 2004)
6
5
FYSIEK ACTIEVE LEVENSSTIJL
SPORTBLESSURES ACUTE LETSELS
CHRONISCHE LETSELS (Baquie & Brukner 1997)
Blessures (Bahr 2003)
CHRONISCHE ONDERBEENPIJN (Järvinen 1993)
Preventie
Ramada Plaza Antwerpen
1
3de BorgInsole Congres
27/04/2013
7
8
Exertionele mediale tibiale pijn (EMTP)
CHRONISCHE ONDERBEENPIJN
- Veelvoorkomend en complex overbelastingsletsel
• NOMENCLATUUR Chronic Lower Leg Pain Exercise Related Lower Leg Pain (ERLLP) Shin Splints (SS) MedialTibial Stress Syndrome (MTSS) Exertional MedialTibial Pain (EMTP)
(Milgrom 1986, Kortebein2000, Thacker 2002)
- ++ voorkomend bij
(Willems 2006)
- Posteromediale boord van middenste en distale derde van de tibia (Bhatt 2000) - Mediaal tibiaal stress syndroom (MTSS), tibiale stress fractuur, chronisch exertioneel compartiment syndroom, musculaire letsels en peesletsels (Burne 2004)
…. (Jarvinen 1993, Burne 2004, Yates2004, Willems 2006, Chuter 2012, …)
9
Preventie
10
- Extrinsieke risicofactoren - Intrinsieke risicofactoren (Meeuwisse 1994)
‘Look for the cause, not only for the victim’ (Trowbridge 2010)
Distaal: pronatie
Revalidatie
(Bennett 2001, Yates 2004, Willems 2005, Chuter 2012, Moen 2012)
Proximaal: ?
11
ONDERZOEKSVRAAG PROXIMALE RISICOFACTOREN voor EMTP - Heupspierkracht - Kinematische variabelen
12
Proefpersonen
Testprotocol
95 1e bachelor LO-studentes
1. Isokinetische testen heupspierkracht 2. 3D bewegingsanalyse 3. 3D bewegingsanalyse na vermoeidheid
+ vermoeidheid
Ramada Plaza Antwerpen
2
3de BorgInsole Congres
27/04/2013
13
14
Blessureregistratie 1 of 2 jaar follow-up Online registratie methode ‘gratis’ consultatie sportarts
HOOFDSTUK 1
One-on-one interviews
21/84à 25% ontwikkelt EMTP
De rol van heupabductie en – exorotatie kracht in de ontwikkeling van exertionele mediale tibiale pijn: een prospectieve studie. R. Verrelst, T. Willems, D. De Clercq, P. Roosen, L. Goossens, E. Witvrouw British Journal of Sports Medicine doi:10.1136/bjsports-2012-091710
16
TEST PROTOCOL
Isokinetische kracht testing heupsspieren 60°/s (1) abductie concentrisch – adductie concentrisch (2) abductie concentrisch – abductie eccentrisch
(1) exorotatie concentrisch – endorotatie concentrisch (2) exorotatie concentrisch – exorotatie eccentrisch
Dept. Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie Universiteit Gent
17
18
Cut-off waardes! MINIMUM 253.1J voor Total Work Abduction concentric
MINIMUM 52.4 W voor Average Power Abduction Concentric
Ramada Plaza Antwerpen
3
3de BorgInsole Congres
27/04/2013
19
20
Abductie zwakte
TAKE HOME MESSAGE 1
àAdductie / interne rotatie beweging femur àPronatie voet (Gross 2003)
Cause – Victim
Pronatie voet
Heupabductie verzwakking = risicofactor voor EMTP
àExcessieve eccentrische tractie van de plantair flexoren en invertoren àTractie t.h.v. diepe posterieure crurale fascia (Willems 2006)
1. PREVENTIEF BELANG 2.CURATIEF BELANG
(Stickley 2009, Bouché 2007)
àTractie t.h.v. tibia
21
TAKE HOME MESSAGE 2
22
DYNAMISCHE SK
Functionele metingen versus piekkrachtmetingen Dynamische spierkrachttesten VERSUS Isometrische spierkrachttesten 1. PREVENTIEF BELANG 2.CURATIEF BELANG
23
24
TAKE HOME MESSAGE 3 Spierkrachttesten heupexoratie- en endorotatie à?? Gluteus maximus en Piriformis eerder endorotatiefunctie bij heupflexie
(Dostal 1986, Delp 1999)
Ramada Plaza Antwerpen
4
3de BorgInsole Congres
27/04/2013
25
26
27
De rol van full-body kinematische parameters in de ontwikkeling van EMTP: een prospectieve studie.
HOOFDSTUK 2
R. Verrelst, J. Van Renterghem, T. Willems, D. De Clercq, T. Palmans, E. Witvrouw (British Journal of Sports Medicine: in revision)
Dept. Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie Universiteit Gent
29
30
TEST PROTOCOL
Ramada Plaza Antwerpen
5
3de BorgInsole Congres
27/04/2013
31
32
Dynamische rotatoire instabiliteit (proximaal)
Cut-off waardes!!
Core-stability
• Instabiliteit Thorax in transversale vlak
àVeranderd proximaal-naar-distaal bewegingspatroon àVerwringing
MAXIMUM 12.27° -13.24°
àExcessieve eccentrische tractie van onderbeenspieren (Willems2006)
àTractie t.h.v. diepe posterieure crurale fascia
• Instabiliteit Heup in transversale vlak
(Stickley 2009, Bouché 2007)
MAXIMUM 6.12°-8.93°
àTractie t.h.v. tibia
34
33
TAKE HOME MESSAGE 1
TAKE HOME MESSAGE 2 Enkel proximale factoren
• Unipodale drop jump = screeningstool!
Hoe moeilijker de taak à hoe belangrijker proximale factoren worden (Riemann 2003)
• Proximale instabiliteit in transversale vlak (rotatie)
- Sprongsporten - Joggen, lopen -… à Ook steeds distale factoren nakijken
Cause - victim
35
De rol van vermoeidheid?
HOOFDSTUK 3 Dept. Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie Universiteit Gent
Ramada Plaza Antwerpen
6
3de BorgInsole Congres
27/04/2013
38
37
TEST PROTOCOL
TEST PROTOCOL Functioneel vermoeidheidsprotocol - 5 x squat - 5x squat met sprong àHerhalen van reeksen tot 17/20 Borg Schaal
39
40
Cut-off waardes!! • Instabiliteit Thorax in transversale vlak
MAXIMUM 10.56°
• Instabiliteit Pelvis in transversale vlak
MAXIMUM 10.32°
• Instabiliteit Heup in transversale vlak
MAXIMUM 9.61°
41
àVermoeidheid kan leiden tot compensaties en veranderde kinematica (Coventry 2006) àCompensaties en veranderde kinematica uitvergroot door vermoeidheid à Vermoeidheid = meerwaarde voor screeningstest risicofactoren
Ramada Plaza Antwerpen
42
TAKE HOME MESSAGE 1 • Vermoeidheid= Meerwaarde! • Unipodale drop jump = screeningstool! • Proximale instabiliteit in transversale vlak (rotatie) Cause - victim
7
3de BorgInsole Congres
27/04/2013
43
44
Dynamische heupspierkracht abductoren - Dynamisch - Zit?
ALGEMENE CONCLUSIE
Proximale stabiliteit tijdens unipodale drop jump
Vermoeidheid
46
45
Risicofactoren Extrinsiek
Intrinsiek
- Menselijke factoren
- Leeftijd, geslacht, … - Lichaamssamenstelling - Algemene gezondheid en voorgeschiedenis - Anatomische factoren - Niveau van sportbeoefening
- (team, tegenstander…)
- Sportuitrusting - Ondergrond - Beschermingsmateriaal - (braces, mondstuk, …)
- Omgevingsfactoren
…
…
( Bennett 2001, Yates 2004, Willems 2005, Chuter 2012, Moen 2012, Verrelst 2013)
(Meeuwisse 1994, Bennett 2001, Yates 2004, Willems 2005, Chuter 2012, Moen 2012, Verrelst 2013)
47
48
‘Look for the cause, not only for the victim’
DANK voor het luisteren.
Ramada Plaza Antwerpen
8
3de BorgInsole Congres
27/04/2013
49
50
• Unipodale drop jump = screeningstool!
• Proximale stabiliteit komt voor distale mobiliteit
• Proximale instabiliteit in transversale vlak (rotatie)
• Proximaal verminderde stabiliteit • Veranderd proximaal-naardistaal bewegingspatroon • Hypothese: voor first foot contact al verminderde controle?
(Trowbridge 2010)
Cause - victim
51
• Unipodale drop jump = screeningstool! • Proximale instabiliteit in transversale vlak (rotatie) Cause - victim
Ramada Plaza Antwerpen
9