secretariaat: Postbus 7072, 4800 GB BREDA 076 - 541 93 21 e-mail:
[email protected]
Aan:
wethouder Arbouw wethouder Bergkamp wethouder Boelema leden van de commissie Maatschappij 16 januari 2013 HB20130116
Betreft: Jongeren versus buitenruimte winkelcentrum de Berg.
Reactie wijkraad Haagse Beemden (BEKOM) op het Memo Budget Haagse Beemden. De Jongeren versus de buitenruimte van wc De Berg De jongeren. Reeds vele jaren wordt door de wijkraad aandacht gevraagd voor de jongeren in de Haagse Beemden. Enquêtes in 1997 en 2007, geïnitieerd door de wijkraad, hebben aangegeven wat de vraag van de jongeren is met betrekking tot besteding van de vrije tijd en hebben de jongeren aangegeven wat daar voor nodig zou zijn. Eind 2007 zijn de organisaties die zich bezig hielden met de jongeren in de wijk bijeen geweest met het doel de activiteiten af te stemmen op de vraag van de jongeren. De vele organisaties die binnen de wijk actief waren gaven aan welk “aanbod” er al was binnen de wijk, doch het ontbrak nog steeds aan de zienswijze om actief in te spelen op de wensen van de jongeren. Daarnaast bleef de wijkraad opteren voor een goede centrale voorziening in de wijk waar alle jongeren (zo’n 7000 in de leeftijd van 12 tot 23 jaar) gebruik van zouden kunnen gaan maken. Hierbij zou het mogelijk moeten zijn om naast het actieve inspelen op hetgeen de jongeren vragen ook in te spelen op de problemen waar de jongeren mee geconfronteerd worden, zoal huiselijk geweld, spijbelen, vroegtijdig schoolverlaten, crimineel gedrag, financiële problemen, drank en drugs, etc. Hierbij zou een bundeling van krachten, activiteiten en hulpverlening onder één dak, volgens de wijkraad en volgens voorbeelden elders in het land, niet meer geld kosten, doch uiteindelijk geld opbrengen voor de gemeente. Zeker indien de betrokkenheid van corporaties en ondernemers vanaf het begin geïnitieerd zou gaan worden. Nadat de jongeren in de Haagse Beemden vele jaren geen gehoor vonden bij zowel politiek als ambtelijk Breda gloorde er eind 2008 enige hoop voor de jongeren. Enerzijds omdat de politiek afwijkend van het vigerende beleid een pilot te willen starten in de wijk Haagse Beemden om te komen tot een centrale jongerenaccommodatie. Hiertoe waren gesprekken gestart op initiatief van woningcorporatie Singelveste, waaraan
inschrijvingsnummer KvK: 41104048
Website: www.haagsebeemden.nl
Stichting Bewonerskomitee Haagse Beemden (wijkraad)
deelnamen gemeente, jongerenorganisaties, wijkraad en Singelveste. Singelveste was zelfs bereid mede een flinke duit in het zakje te doen. Eind 2008 werd duidelijk dat Breda in aanmerking zou kunnen komen voor een subsidie van de rijksoverheid van ca. € 2 miljoen. De wijk werd uitgenodigd inbreng te leveren voor de op te stellen plannen. Nadat e.e.a. verwerkt was in het Wijk Impuls Plan Haagse Beemden (plan opgesteld in samenspraak met Gemeente, woningcorporaties en wijkraad) werd in juni 2009 bekend dat de wijk Haagse Beemden op basis van hun ingediende plannen konden rekenen op een subsidie van € 2.000.000,00. In totaal zou een bedrag van ruim € 7.900.000,00 beschikbaar zijn, bijeengebracht door Rijk (2 miljoen), gemeente Breda ( € 2.900.000,00), woningcorporaties ( € 3.000.000,00 ), om in de wijk Haagse Beemden te investeren. In het totale budget was een bedrag van € 1.050.000,00 beschikbaar voor het realiseren van een centrale jongerenvoorziening. De doelen die de gemeente, corporaties en wijkraad middels het Wijk Impuls Plan wilden bereiken waren toch zo simpel: - De jeugd kan onbekommerd opgroeien in een aantrekkelijke omgeving - De Haagse Beemden is een uitdagende wijk waarin de jeugd zich in de volle breedte kan ontwikkelen, ontplooien en ontspannen - In de Haagse Beemden tel je mee als je jong bent. De meetbare doelstellingen waren: 1. In de Haagse Beemden maakt in 2011 minimaal 20% van de jongeren gebruik van een jongerencentrum in de wijk. Van de totale doelgroep van 7000 jongeren tussen 12 en 23 jaar zou dat 1400 jongeren betreffen. 2. In 2011 is minimaal 60% van de gebruikers tevreden over de jongerenvoorzieningen. Hetgeen betekent dat van de 1400 jongeren die een jongerencentrum zouden bezoeken er 840 jongeren tevreden zouden moeten zijn met betrekking tot hetgeen de jongerenvoorzieningen te bieden hebben. 3. Eind 2009 is een jongerenpanel in de Haagse Beemden actief. Dit panel zou een afspiegeling moeten zijn van de jeugd in de Haagse Beemden. Op vele manieren is getracht een panel vanuit de doelgroep actief te krijgen in de wijk, doch steeds waren de sociale, maatschappelijke en etnische achtergronden de reden dat een dergelijk panel niet realiseerbaar was, mede vanwege de invloed die organisaties daarin zouden willen spelen. Het enige panel wat een tweetal jaar heeft gefunctioneerd en bestond uit jongeren met een diverse achtergrond is de “Doegeld jury” geweest. Die ook blijk heeft gegeven een striktere kijk te hebben op voorgestelde activiteiten in de kaders als beleid en randvoorwaarden. 4. Eind 2010 is een haalbaarheidsonderzoek naar een centrale jongerenvoorziening voltooid en een plan van aanpak voor realisatie van de voorziening gemaakt. We weten allen wat de resultaten hiervan zijn. Ondanks alle politieke toezeggingen en geruststellingen is de doelstelling in feite de nek omgedraaid.
Website: www.haagsebeemden.nl
Pagina 2
Stichting Bewonerskomitee Haagse Beemden (wijkraad)
5.
6.
7. 8.
De onderbouwing voor de realisatie van een centrale voorziening wordt politiek niet meer gedragen. Eind 2010 zijn de jongeren van de Haagse Beemden in beeld bij het Veiligheidshuis en is voor deze jongeren een traject van Zorg op maat ingericht. Nu, eind 2012, wordt er actief werk gemaakt van het in kaart brengen van jongeren die in diverse samenstellingen en met diverse inbreng voor overlast zorgdragen in de wijk. Het aantal voortijdige schoolverlaters wordt teruggebracht met 10% per jaar. Streven is om eind 2010, 50% minder voortijdig schoolverlaters ten opzichte van schooljaar 2003-2004 te hebben. Voor de groep Antilliaanse, Arubaanse en Surinaamse jongeren is er bovendien nog het traject integratie en participatie beschikbaar binnen het Wijk Impuls Plan. Cijfers die aan kunnen geven hoe de wijk er nu voorstaat zijn niet voorhanden. Wel heeft de gemeente gemeend in 2012, en de jaren 2013 en 2014, te moeten inzetten in een project Get Started om in 2012 20 jongeren te begeleiden om weer in te stromen in het onderwijs en/of werk. De zoveelste organisatie die met gelden van de gemeenschap iets tracht te doen met als resultaat ??? In de Haagse Beemden krijgen ouders die dat willen en nodig hebben ondersteuning bij de opvoeding. In 2010 is de Brede School Vlierenbroek verbouwd met een Centrum voor Jeugd en Gezin. Helaas is de toevloed van bewoners uit de wijk niet zo groot, zodat besloten is dat vanaf 2012 de medewerkers van CJG actief gaan worden via bezoeken/spreekuren op de basisscholen in de wijk.
Al met al moge blijken dat de doelstellingen, mede door andere zienswijzen vanuit het politieke veld, niet tot nauwelijks gerealiseerd zijn. In oktober 2009 zijn de jongeren (wederom) gevraagd naar hun behoeften en ideeën voor het jongerenwerk in de wijk. De aanwezige scepsis onder de jongeren werd weer even opzij gezet en er werd een toptien opgesteld van wat de jongeren in de wijk belangrijk vonden. Vele gesprekken hebben de voorbije 3 jaar plaatsgevonden met als uiteindelijk resultaat dat er geen centrale jongerenvoorziening komt. Het is de jongeren in de Haagse Beemden niet in de koude kleren gaan zitten en de scepsis heeft dan ook weer groot toegeslagen onder de jongeren in de wijk, waarbij verlatenheid een veel gehoord gevoel is. In de externe stuurgroep (wethouder, corporatie-directeuren en wijkraad) is uiteindelijk vastgelegd dat het nog voorhanden zijnde budget (eind 2011 € 853.000) beschikbaar zou blijven voor (innovatief) jongerenwerk in de wijk Haagse Beemden. In 2011 is er, naast de jongerenwerkers van Surplus, een groep jongeren actief geworden in het opvangen en begeleiden van jongeren. Deze groep jongeren noemden zich Onafhankelijke Jongeren Haagse Beemden (OJHB). Deze groep heeft zich in korte tijd voor jongeren in de wijk verdienstelijk gemaakt met het ondersteunen van talent, en het bieden van een gelegenheid om talent te ontwikkelen. Zelfs wethouder Boelema was enthousiast over de voorgestelde plannen van de OJHB, met als enige kanttekening dat de OJHB een
Website: www.haagsebeemden.nl
Pagina 3
Stichting Bewonerskomitee Haagse Beemden (wijkraad)
juridische basis zou moeten hebben. Met medewerking van de wijkraad is de OJHB eind 2011 ingeschreven als stichting. In de voorbije tijd is door de gemeente getracht invulling te geven aan (innovatief) jongerenwerk door het project “Kwartiermakers”. De opdracht van de kwartiermakers strookte niet met de ideeën van de wijkraad en (het overgrote deel van) de jongeren in de wijk. Tevens hield politiek en ambtelijk Breda vast aan het subsidiëren van 2,5 fte jongerenwerker via Surplus (zodat de mentoren van de OJHB alle inzet ten behoeve van de jongeren op vrijwillige basis moeten doen) en het beschikbaar stellen van de jongerenruimten Galaxy en Kelder (Galaxy – Surplus / Kelder – OJHB) en een activiteiten subsidie voor Surplus (10.000) en OJHB 5.000, (later nog een bedrag van 5.000). De wijkraad heeft moeten constateren dat de activiteiten van de kwartiermakers niet veel effect hebben opgeleverd door een minimaal bereik van de jongeren en dus niet gesproken kan worden over een succesvol experiment met betrekking tot een innovatieve aanpak van het jongerenwerk in de Haagse Beemden. De inzet van 2 kwartiermakers gedurende 9 maanden, het inzetten van talentenscans om aan de jongeren ( 60 jongeren) zichtbaar te maken wat hun talent/kwaliteit is (in de Haagse Beemden 100 scans uitgezet onder jongeren en organisaties betrokken bij de wijk – 900 scans ingekocht!). Als opvolging zou er een begeleiding van de jongeren moeten zijn naar een plek waar zij hun talent/kwaliteit benutbaar kunnen maken. Doch helaas, daar stokte de inzet van het innovatieve jongerenwerk !!! De huidige aanpak van de jongerenwerkers van Surplus om meer verantwoordelijkheid te leggen bij de jongeren zelf begint enige geringe effecten te resulteren (een viertal groepen die nu zelfstandig gebruik maken van de accommodatie Galaxy). De aanpak van de OJHB blijkt nog steeds een grote aantrekkingskracht te hebben onder de jongeren waarbij de veelheid van activiteiten (ontstaan uit de vraag van de jongeren) zeker een grote rol speelt. Daarnaast kent de OJHB nu een tiental stagiaires die begeleid worden en zijn er goede contacten met o.a. Kentron, CJG en reclassering (HALT doorverwijzingen). De wijkraad is nog steeds van mening dat een investering in jongeren van groot belang is voor een leefbare en veilige wijk voor jong en oud. De investeringen zullen te allen tijden leiden tot grote besparingen vanwege het verminderen van de noodzaak tot repressief optreden op latere tijden in de wijk. Mede in dit kader moet ook de reactie van de wijkraad gezien worden op de voorstellen als weergegeven in het Memo Budget Haagse Beemden. Nu blijkt uit het Memo Budget Haagse Beemden dat er nog € 500.000 beschikbaar is. De wijkraad is en blijft van mening dat deze gelden conform eerder gemaakte afspraken beschikbaar moeten blijven voor de jongeren in de wijk. Het in het Memo aangeven voorstel om gelden voor de jongeren te bestemmen voor de voorgenomen aanpassing van de buitenruimte van winkelcentrum de Berg is voor de wijkraad vooralsnog niet bespreekbaar. Winkelcentrum De Berg – aanpassing buitenruimte.
Website: www.haagsebeemden.nl
Pagina 4
Stichting Bewonerskomitee Haagse Beemden (wijkraad)
Het is de wijkraad die bij de politiek en de ambtenaren alarm heeft geslagen voor het welzijn/ de levensvatbaarheid van de winkelcentra in de Haagse Beemden toen de plannen rond de ontwikkelingen in het stadionkwartier aan de orde kwamen. De ontwikkeling van een XLsuper (6000 m2) en toko (2000 m2 en de verplaatsing van de detailhandel uit de Lunet naar een 2 keer zo groot ( 25000 m2) onderkomen op de stationslocatie zou volgens de wijkraad leiden tot een flinke terugloop van bezoek aan de 3 winkelcentra in de wijk Haagse Beemden. Dit alles in weerwil van hetgeen de projectontwikkelaar en de gemeente (politiek en ambtelijk) wilden doen geloven. Bij elk voorkomende mogelijkheid heeft de wijkraad steeds weer aan de bel getrokken. Bovendien is door de gemeenteraad, op voorspraak van de wijkraad, een voorliggend rapport van RBO als ruim onvoldoende beoordeeld en opgedragen het rapport te herzien om vanuit de juiste gegevens de juiste conclusie te kunnen trekken. De conclusies waren voor de Berg desastreus en in mindere mate voor de Donk. Doch ook Heksenwiel zou de gevolgen gaan ondervinden. De buurtcentra De Donk en De Berg zijn beide van groot belang voor de sociale samenhang in de buurten rond de beide buurtcentra. Het was en is dan ook essentieel dat beide buurtcentra een economisch bestaansrecht behouden om zo de sociale samenhang in de buurt te kunnen waarborgen. Ondanks alle mooie beloften en praatjes van politiek Breda werd langzaam duidelijk dat politiek Breda de winkelcentra de rug wilde toekeren. Voor buurtcentrum De Berg gloorde er weer hoop op het moment dat eerdere plannen uit de kast werden gehaald voor het ontwikkelen van een voorziening voor ouderen op het grasveld tegenover het buurtcentrum. De gesprekken tussen partijen heeft uiteindelijk geleid tot afspraken rond een haalbaarheidsonderzoek waarbij één van de uitgangspunten was dat de gemeente garant zou staan voor een herinrichting van de buitenruimte. De politieke toezegging hieromtrent werd op papier gezet en zo diende er een bedrag van 1,7 miljoen te worden gevonden in de begroting van 2013. Tevens liet politiek Breda weten dat voor hen het een feit was dat de handen worden afgetrokken van buurtcentrum De Donk. De wijkraad is en blijft van mening dat voor beide buurtcentra oplossingen gezocht en gevonden moeten worden voor een economisch bestaansrecht, zodat ook de belangrijke sociale waarde van een buurtcentrum behouden kan blijven. Het is aan de politiek om toezeggingen gestand te doen en in deze situatie betekent dat, dat gelden voor de jongeren gehandhaafd blijven en de gemeente de toezeggingen voor de aanpassingen van de buitenruimte bij winkelcentrum De Berg elders in de begroting gaat vinden. Hiertoe kunnen de resterende gelden van de biomassacentrale een bestemming krijgen en zeker valt ook te denken aan de opbrengsten van de locatie voor zorgvoorziening en biogascentrale op het terrein tegenover de Berg. Tot slot moet duidelijk zijn dat voor de wijkraad zowel het investeren in de jongeren als het in stand houden van De Berg, doch ook De Donk en Heksenwiel, van essentieel belang zijn voor een leefbare Haagse Beemden in zijn geheel. De wijkraad wil dan ook zeker waken voor mogelijke chantagepraktijken
Website: www.haagsebeemden.nl
Pagina 5
Stichting Bewonerskomitee Haagse Beemden (wijkraad)
De wijkraad ziet zeker kansen om het jongerenwerk in de wijk breed op te pakken. Dit zal wel betekenen dat initiatieven en bestaande activiteiten gebundeld moeten worden. Hierdoor wordt het mogelijk om breder, doelmatiger en goedkoper de gehele problematiek waarmee de jongeren in de wijk te maken kunnen krijgen integraal kan worden aangepakt. De integrale aanpak zal minimaal 4 jaar de kans moeten krijgen zich te wortelen in de wijk en onder de jongeren. Hierbij is het volgens de wijkraad noodzakelijk dat het nog aanwezige budget uit het Wijk ImpulsPlan bestemd voor de jongeren ingezet wordt om de gewenste integrale aanpakt te verwezenlijken. Gezien de voorgeschiedenis van de aanpak van het jongerenwerk in de wijk, de harde en niet waargemaakte toezeggingen en de situatie van onzekerheid onder de jongeren is snelheid van de aanpak dringend gewenst. De wijkraad is te allen tijden bereid haar zienswijze toe te lichten en in samenspraak met andere betrokkenen verder uit te werken en (financieel) te onderbouwen. Haagse Beemden, 16 januari 2013 De wijkraad.
Website: www.haagsebeemden.nl
Pagina 6