PTA Biologie theoretische leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen, Houtrust, Kijkduin a. Schoolexamen schooljaar 2013-2014 (leerjaar 3) Periode 1
Toets Omschrijving SE 1 Cellen en ordening Je weet dat planten en dieren gemaakt zijn van cellen. De cellen van een plant zien er heel anders uit dan cellen van een dier. Het hangt ook af van de werking die de cellen hebben. Dit omvat: * levenskenmerken * celbouw + werking * weefselbouw + werking Iets ordenen betekent dat je het indeelt in groepen. Om iets te ordenene let je op kenmerken. Dingen met dezelfde kenmerken plaats je bij elkaar in de groep.
PCS- Examencode eenheid 301T BIO/K/4, 5 en 6
Toetsvorm
302T BIO/K/11
Schriftelijk
Schriftelijk
TijdsHerWeging Methodewijzer duur kansen 90 min ja 2,0 Deel 1: thema 1 en 2
Planten en dieren kun je ook ordenen. Je kunt benoemen: * schimmel, bacteriën en reducent * ziekteverwekker, preventie en behandeling * biotechnologie * voedselbederf * medicijnen 2
SE 2 Regeling en Zintuigen In je lichaam gebeuren veel dingen tegelijk: je beweegt, je kijkt, je haalt adem. Je lichaam regelt dat alles goed verloopt. In deze moduul gaan we zien: * overmatig alcohol – en medicijngebruik en tabak– en drugsgebruik * zenuwstelsel (bouw + werking) en centraal zenuwstelsel * zintuigen, prikkels, impulsen en waarneming * hormoonklieren (bouw + werking) * hormonen * gedrag: voorbeelden, prikkels en motiverende factoren * zenuwcellen (bouw + werking), reflexen en abstracte wijze uitleggen prikkelverwerking * bewust gedrag beschrijving (normen en waarden) * overmatig alcohol – en medicijngebruik en tabak– en drugsgebruik + abstracte relaties Je neemt mensen, dieren, planten en voorwerpen waar. Bij al deze waarnemingen spelen je zintuigen een grote rol. Het volgende komt aan de orde: * weergave: waarnemingen zintuig –practicumproeven in biologische termen * oor, oog, huid, neus en tong (bouw + werking) * zintuigen
90 min
ja
2,0
Deel 1: thema 6 en 7
PTA Biologie theoretische leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen, Houtrust, Kijkduin Periode 3
3 vervolg
Toets Omschrijving SE 3 Voortplanting en erfelijkheid Deze toets bestaat uit twee belangrijke onderdelen a.Voortplanting Ieder mens gaat dood. Maar mensen planten zich ook voort. Daardoor komen er steeds nieuwe mensen. In deze module gaan we kijken naar: * infectieziekten, besmetting, aids en seksueel overdraagbare aandoeningen * preventie, syfilis, chlamydia, gonorroe en candida * lichamelijke en geestelijke groei en ontwikkeling * voortplantingsstelsel (bouw + werking), voortplanting en voorbehoedsmiddelen * seksualiteit + normen en waarden * hepatitis en tuberculose * geslachtschromosomen, gewone celdeling en reductiedeling
PCS- Examencode eenheid 303T BIO/K/12 en 13
Toetsvorm
304T BIO/K/7
Schriftelijk
Schriftelijk
TijdsHerWeging Methodewijzer duur kansen 90 min ja 2,0 Deel 1: thema 3 en 4
SE 3 b.Erfelijkheid vervolg Misschien wordt van jou wel gezegd dat je erg lijkt op je vader of moeder. Eigenschappen worden doorgegeven van ouders op hun nakomelingen. Dat geldt niet alleen voor mensen, maar ook voor planten en dieren. Dit blok bestaat uit: * erfelijkheidsleer + situaties * genetisch advies + prenataal onderzoek * erfelijke eigenschappen, nakomelingen en chromosomen * monohybride kruising * genotype, fenotype, ouders, ras en mutatie * stoffen, straling, frequentie en mutatie
4
SE 4 Stevigheid en gedrag De beenderen van het skelet zitten aan elkaar vast.
V/2
Aan de beenderen zitten spieren vast. De spieren en botten zorgen ervoor dat je je kunt bewegen. In dit blok kijken we naar: * stevigheid en beweging (bouw + werking) * overbelasting * preventie * microscopische en macroscopische onderdelen Met behulp van o.a. je ogen, oren, hersenen en de rest van je lichaam kun je
Pagina 2 van 6
90 min
neen
2,0
Deel 1: thema 8 en 9
PTA Biologie theoretische leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen, Houtrust, Kijkduin Periode
Toets Omschrijving
PCS- Examencode eenheid
Toetsvorm
TijdsHerWeging Methodewijzer duur kansen
SE 5 Evolutie Tot in de negentiende eeuw dacht men dat alle soorten planten en dieren altijd onveranderd hadden bestaan. Waarschijnlijk zijn de planten en dieren die nu op aarde leven, in de loop van miljoenen jaren ontstaan uit andere planten en dieren In dit blok behandelen we o.a. selectie
305T BIO/K/13
Schriftelijk
45 min
SE 6 Practicum Microscopie Maken van tekeningen van microscopische preparaten van plantaardig en dierlijk materiaal om zodoende celstructuurverschillen te onderzoeken.Tekeningen uitvoeren via tekenregels.
306T BIO/K/3 V/3
reageren op wat er om je heen gebeurt. Als je reageert op iets wat om je heen gebeurt, vertoon je gedrag. In dit thema gaat het over: * uitwendige en inwendige prikkel, sleutelprikkel en respons * consumentengedrag en verantwoord houden van dieren * ethogram ( veldwaarneming, practicum en visueel materiaal ) * sociaal gedrag en communicatie + concrete voorbeelden en werking * groepstaakverdeling, balts, paringsgedrag, broedzorg en territoriumgedrag * rolpatronen en normen en waarden en vergelijking:gedrag van mens en dier
SE 7 Werkstuk voorbehoedsmiddelen Vergelijking via literatuuronderzoek en internet van 4 verschillende voorbehoedsmiddelen op gebruik, werking, betrouwbaarheid, voor- en nadelen. SE 8 Het gemiddelde van alle 8 repetities (151 t/m 158) thema 1 cellen thema 2 ordening thema 3 voortplanting thema 4 erfelijkheid thema 6 regeling thema 7 zintuigen thema 8 stevigheid en beweging thema 9 gedrag
307
330T 151T 152T 153T 154T 155T 156T 157T 158T
Pagina 3 van 6
neen
1,0
Practische opdracht
nee
0,25
BIO/K/2,3 Practische en 4 opdracht
neen
0,25
Schriftelijk Schriftelijk Schriftelijk Schriftelijk Schriftelijk Schriftelijk Schriftelijk Schriftelijk Schriftelijk
neen neen neen neen neen neen neen neen neen
2,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Deel 1: thema 5
PTA Biologie theoretische leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen, Houtrust, Kijkduin b. Schoolexamen schooljaar 2014-2015 (leerjaar 4) Periode 5
Toets Omschrijving SE 9 Stofwisseling en planten Net als wortels, stengels en bladeren zijn bloemen, vruchten en zaden delen
PCS- Examencode eenheid 401T BIO/K6
Toetsvorm
402T BIO/K/6 en 7
Schriftelijk
Schriftelijk
TijdsHerWeging Methodewijzer duur kansen 90 min ja 2,0 Deel 2: Thema 1 en 2
van planten. Bloemen spelen een rol bij de voortplanting van planten. Uit bloemen kunnen vruchten en zaden ontstaan. In deze exameneenheid komen aan de orde: * plant (bouw + werking) * levenscyclus van een zaadplant * geslachtelijke en ongeslachtelijke voorplanting + voorbeelden * overwinteren van planten Als je eet, drinkt en inademt komen er stoffen in je lichaam binnen. Je lichaam verandert deze stoffen. Ze worden omgezet in andere stoffen. Stoffen in je eten worden bijvoorbeeld omgezet in stoffen waaruit je lichaam bestaat. De volgende onderdelen zullen o.a. besproken worden: * stofwisseling * verbranding * fotosynthese 6
SE 10 Ecologie, mens en milieu Konijnen leven graag in duinen, bossen en weilanden. Ze graven holen en planten zich voort. Konijnen eten planten. Die planten vinden ze in hun omgeving. Dingen uit de omgeving hebben dus invloed op het leven van konijnen. Onderstaande punten moet je weten: * presentatie: verbanden bouw, werking en milieu * plantaardige voedingsmiddelen * grondstoffen en energiestromen * biotische en abiotische milieufactoren * individuen en populatie * erfelijke factoren Mensen zijn niet altijd zuinig geweest op het milieu. Daardoor is er vervuiling in de lucht en bodem ontstaan. Een schoon milieu is erg belangrijk. Je weet aan het eind de volgende begrippen: * voedsel, water, zuurstof, grondstoffen, energie en recreatie * voedselproductie, bodembewerking, gewasbescherming en veredeling * overbevolking, bestrijdingsmiddelen, verkeer en energieverbruik * nationale – en mondiale milieuaanpak * duurzame milieumaatregelen en presentatie: milieumaatregelen + gevolgen * genetische modificatie * scheikundige benamingen
Pagina 4 van 6
90 min
ja
2,0
Deel 2: thema 3 en 4
PTA Biologie theoretische leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen, Houtrust, Kijkduin Periode 7
7 vervolg
7
Toets Omschrijving SE 11 Voeding, vertering en gaswisseling Bacterien en schimmels kunnen ons helpen om eten en drinken te maken. Ze kunnen ook veel eten en drinken laten verrotten. Als je gezond eet krijg je alle stoffen binnen. Deze stoffen moeten ook afgebroken worden. Je leert in dit thema over: * verteringsstelsel (bouw + werking) * voedingsstoffen, voedingsadviezen, ondervoeding en overmatig voedselgebruik * enzymwerking + spierwerking * evenwicht (opname/gebruik/verlies) Als je ademhaalt, neemt je lichaam gassen op uit de lucht. En je lichaam geeft ook gassen af aan de lucht. Het opnemen en afgeven van gassen door een plant of een dier heet gaswisseling In dit onderdeel komen o.a. het volgende aspect aan de orde: * ademhalingsstelsel (bouw + werking) SE 12 Examentraining Transport In je lichaam stroomt bloed door bloedvaten. Je pompt het bloed rond. Het bloed vervoert veel stoffen in je lichaam. In deze exameneenheid ga je kennis maken met: * bloedvaten en hart (bouw + werking) * bloedsomloopproblemen * bloed (bouw + werking) * lymfevaten, lymfe en weefselvloeistof * macroscopische onderdelen SE 13 Examentraining Opslag, uitscheiding en bescherming Je lichaam neemt stoffen op uit de omgeving. Een deel van deze stoffen wordt gebruikt of opgeslagen. Een ander deel wordt uitgescheiden. Aan de orde komen de volgende zaken: * lever, nieren, urineleiders, urineblaas en urinebuis (bouw + werking) * uitscheiding, hoornlaag, bescherming, infecties, uitdroging en beschadiging * pigment, UV straling en onderhuidsbindweefsel (bouw + werking) * inenten, antibiotica, bloedziekten en besmetting * besmetting van mens en dier * antigenen, antistoffen, virussen, bacterien
PCS- Examencode eenheid 403T BIO/K/8 en 9
Toetsvorm Schriftelijk
404T BIO/K/9 en 10
405
BIO/K/9 en 10 V/1
TijdsHerWeging Methodewijzer duur kansen 90 min nee 2,0 Deel 2: thema 5 en 6
45 min
nee
1,0
Deel 2: thema 7
45 min
nee
1,0
Deel 2: thema 8
nee
0,25
* lichaamsvreemde cellen en stoffen * actieve en passieve immunisatie, vaccins, sera antibiotica, (xeno)transplantatie en auto-immuunziekten SE 14 Eigen biologische studie + verslag Voor 1 dag een menu verzinnen dat aan de regels van de maaltijdschijf en de benodigde hoeveelheden per dag voldoet
Pagina 5 van 6
406T BIO/K/3,9 practische BIO/V/3 opdracht
PTA Biologie theoretische leerweg, cohort 2013-2014-2015, locatie Bohemen, Houtrust, Kijkduin Periode
Toets Omschrijving SE 15 Practicum determineren Via determinatietabelgebruik boomsoorten determineren tot op het soort
PCS- Examen- Toetsvorm code eenheid 407T BIO/K/2,6 practische BIO/V/3,4 opdracht
Geintegreerd binnen de te behandelen exameneenheden wordt steeds ruim aandacht besteed aan de exameneenheden: a. Orienteren op leren en werken (BIO/K/1) b. Basisvaardigheden (BIO/K/2) c. Leervaardigheden (BIO/K/3) Eindcijfer schoolexamen: totaal van alle SE-cijfers (met in achtneming van de weging) delen door 20 en afronden op 1 decimaal c. Centraal examen 2015 Periode mei
Toets Omschrijving cse Leervaardigheden in het vak biologie Cellen staan aan de basis Bacteriën en schimmels, soms nuttig en soms schadelijk Planten en dieren en hun samenhang:de eigen omgeving verkend Mensen beinvloeden hun omgeving Houding, beweging en conditie
Exameneenheid BIO/K/3 BIO/K/4 BIO/K/5 BIO/K/6 BIO/K/7 BIO/K/8
Het lichaam in stand houden: * voeding en genotmiddelen * energie * transport en uitscheiding Reageren op waarnemingen Van generatie op generatie Erfelijkheid en evolutie Bescherming en antistoffen Gedrag bij men en dier Verwerven, verstrekken en verwerken van informatie Vaardigheden in samenhang
BIO/K/9
BIO/K/11 BIO/K/12 BIO/K/13 BIO/K10 en V/1 BIO/V/2 BIO/V3 BIO/V/4
Cijfer centraal examen: wordt berekend door de behaalde score op het cse volgens de cito-omzettingstabel om te zetten in een cijfer en rekenkundig af te ronden op 1 decimaal Eindcijfer: cijfer schoolexamen + cijfer centraal examen delen door 2 en afronden op een geheel getal
Pagina 6 van 6
TijdsHerWeging Methodewijzer duur kansen nee 0,25