Programma 2010 – 2014 D66 – Groen Links Ridderkerk Gemeenteraadsverkiezingen 3 maart 2010
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
-1-
Inhoudsopgave Vooraf.................................................................................................................................3 Hoofdstukken Hoofdstuk 1 – Werk & Inkomen............................................................................................7 Hoofdstuk 2 - Onderwijs
..............................................................................................12
Hoofdstuk 3 - Wonen & leefomgeving
...........................................................................16
Hoofdstuk 4 – Milieu..........................................................................................................23 Hoofdstuk 5 - Zorg & Welzijn............................................................................................26 Hoofdstuk 6 – Bestuur & Veiligheid....................................................................................29 Hoofdstuk 7 - Financiën....................................................................................................33 Thema's 1. Aandachtgroepen..................................................................................................35 2. Drugs & Alcohol....................................................................................................38 3. ‘Bruisend hart van Ridderkerk’ .........................................................................39 4. Kunst & Cultuur....................................................................................................41 5. Sport & Recreatie..................................................................................................41 6. Sociale minima......................................................................................................42
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
-2-
Vooraf Voor u ligt het verkiezingsprogramma D66/GroenLinks voor de gemeenteraadsverkiezingen op 3 maart 2010. Twee partijen die de afgelopen vier jaar op succesvolle wijze hebben samengewerkt en daardoor een eigen geluid en invloed hebben gehad op het gemeentelijk beleid. Onder het motto “never change a winning team” willen we graag in deze combinatie verder in Ridderkerk. Ridderkerk…..nog steeds een plezierige gemeente om in te wonen met veel werkgelegenheid, voorzieningen en groen. Maar ook een gemeente die goed op zijn tellen moet passen als het gaat om vergrijzing en ontgroening van zijn bevolking, ruimtelijke ordening en milieuvraagstukken. Wat D66/GroenLinks betreft heeft “de jeugd de toekomst” en zullen dat in ons beleid en handelen laten zien. Helder is dat we veel van die vraagstukken niet op Ridderkerk alleen kunnen betrekken. We zijn immers onderdeel van de stadsregio Rotterdam en dat betekent dat we goed in de gaten dienen te houden wat de ontwikkelingen bij onze buurgemeenten zijn. D66/GroenLinks stelt op een constructieve wijze al deze problematiek aan de orde, brengt deze breed onder de aandacht en beïnvloedt het beleid. In dit verkiezingsprogramma geeft D66/GroenLinks aan wat zij de komende jaren wil aanpakken en op welke wijze ze dat wil realiseren. Het is een vrij uitgebreid programma geworden dat een goede uitgangspositie biedt voor college onderhandelingen. Na een overzicht van onze speerpunten treft u per hoofdstuk de onderwerpen aan waar wij de komende raadsperiode werk van willen maken. De hoofdstukken zijn overzichtelijk opgebouwd volgens de indeling: A. analyse – B. toekomstperspectief – C. oplossingen. Vervolgens een aantal meer specifieke thema’s waar D66/GroenLinks aandacht voor vraagt in de komende raadsperiode omdat dit gaat over zaken die voor uw als Ridderkerker van belang zijn. De ambitie van D66/GroenLinks is om een gemeentelijk beleid neer te zetten dat kansen voor alle Ridderkerkers uitstraalt. Ook voor hen die extra steun nodig hebben. Plezierig wonen, werken, ontspannen in een zo groen mogelijke omgeving. Ridderkerk, december 2009
D66/GroenLinks
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
-3-
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
-4-
Speerpunten van D66/GroenLinks komende raadsperiode Bij de huisvestingsplannen hebben starters en jonge gezinnen voorrang. 1 2
Vermindering van C02-uitstoot door windturbines en zonnepanelen op daken.
3
Overkapping en/of brede bufferzones langs A15 en 16 met bomen om fijnstof, CO2 en stikstofoxiden terug te dringen.
4
Goede voorzieningen voor jongeren en een geschikt woningaanbod zorgen ervoor dat jonge mensen in Ridderkerk blijven en/of komen wonen.
5
Wat in de Structuurvisie 2020 staat, wordt ook uitgevoerd.
6
Rond het centrum komt een doorlopende verkeersring. St.Jorisstraat en de Kerkring: voetgangersgebied en autovrij.
7
Een aansprekend kunst- en cultuurbeleid (o.a. een filmhuis) is nodig voor een aantrekkelijke gemeente.
8
Alle mensen hebben recht op werk. Daarom heeft bestrijding van Jeugdwerkloosheid prioriteit en kunnen alle mensen die geen werk (meer) hebben, rekenen op actieve steun bij reïntegratie.
9
Onderwijsachterstanden worden voorkomen dan wel bestreden.
10
In elke wijk is een brede school en is er doorlopende kinderopvang.
11
(Veilige) speelruimte voor kinderen en ontmoetingsruimte voor jongeren.
12
Ridderkerk is voor duurzame ondernemers een aantrekkelijke vestigingsplaats.
13
Bij bezuinigingen worden kwetsbare groepen ontzien afhankelijk zijn van een uitkering, de WMO, enzovoort.
14
Iedere jongere die het onderwijs verlaat heeft een startkwalificatie of betaald werk.
15
Ook al vanwege de sterke vergrijzing is er een samanhangend ouderenbeleid.
16
Buurten worden alleen gesloopt als renovatie onhaalbaar is; Bij nieuwbouw: uitsluitend duurzame materialen en klimaatneutrale gebouwen.
17
Invoering van een vorm van referendum.
18
Geen sterk milieuvervuilende voertuigen meer in het centrum.
19
Ridderkerk zet zich als Millenniumgemeente in ontwikkelingsrelaties en beperkt de “ecologische voetafdruk”.
20
Schoolroutes zijn veilig en blijven veilig.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
zoals
voor
mensen
die
duurzame
-5-
D66/GroenLinks vindt dat ook de volgende punten extra aandacht verdienen:
Zeggenschap voor bewoners over de eigen woonomgeving. Bij de ontwikkeling van het Deltapark (landschapspark) wordt aangesloten op de Ecologische Hoofdstructuur. Ridderkerk heeft een samenhangende onderwijsvisie. Geen medewerking aan vermeende speculatie bij grondaankopen. Dynamische maximum snelheden op A 15 en 16. Een goed fietspadennetwerk door wijken en omgeving. Inspraak en participatie zijn niet vrijblijvend. Geen vermindering van de politiecapaciteit. Bevordering aangiftebereidheid. Blijvende aandacht voor geweld achter voordeur. Historische dijk- en weglinten in het landschap worden beschermd. Bij renovatie of nieuwbouw na sloop:
-bewoners zijn serieuze gesprekspartners; - bewoners met laag inkomen komen in aanmerking voor huurgewenningsbijdrage; - bewoners krijgen een terugkeergarantie.
Verbetering van de afvoer van regenwater Nieuw ingerichte groene gebieden zoals de Donckse Velden en het Waalbos zijn goed toegankelijk en gebruiksvriendelijk; ook voor mensen met een handicap Ambulances hebben een aanrijdtijd van maximaal 15 minuten.
U kunt bij de verschillende hoofdstukken hierna, nog meer actiepunten vinden…. >>>
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
-6-
HOOFDSTUK 1 – WERK & INKOMEN A. Analyse D'66/Groenlinks De economie Figuur 1 en 2 laten zien dat ondanks de economische crisis waar Nederland in verkeert sinds 2008 de economische activiteiten (gemeten in aantal bedrijven) in Ridderkerk toenemen. % V e rande r ing totaal aantal e conom is che activite ite n Ridde rk e rk 2006-2009
Totaal Econom is che Activite it Ridde r k e rk 20062009 5
2450 2400
4
2350
2006 J an
2300
2007 J an
2250 2200
`
2150
2008 J an 2009 J an
2100
%2007-2006
3
%2008-2007
2
%2009-2008
1 0
2050
A -Q A lle economische activiteiten ..
1 J aar
J aar
Bron: CBS Figuur 1: Totaal economische activiteiten Ridderkerk 2006-2009.
Figuur 2: % Verandering economische activiteiten Ridderkerk 2006-2009.
Opvallend is dat er sprake is van minder groei (2.2%) tussen 2007 en 2008. De groei tussen 2008-2009 is weer op rond het oude niveau van 2006-2007 met 3.7%. Echter wel met de kanttekening dat de toename van economische activiteiten op zichzelf weinig zegt over de winstgevendheid en de mate van economische activiteit van deze ondernemingen. Bovendien geven deze cijfers geen beeld over de werkgelegenheid die deze economische activiteiten genereren. De vraag is waar deze economische groei zich bevindt en of deze groei leidt tot wenselijke ontwikkeling van arbeidsvraag en de verhouding tot het arbeidsaanbod. Daarnaast is de vraag of een oververtegenwoordiging van bepaalde bedrijfstakken leidt tot de gewenste meer gediversifieerde demografische samenstelling van Ridderkerk. Om deze vragen te beantwoorden kijken we naar de ontwikkeling van de bedrijfstakken in de grafieken 3 en 4. Grafiek 3 en 4 laten de ontwikkeling per bedrijfstak zien van de periode 2006 tot 2009. De meest opvallende cijfers worden kort in deze paragraaf besproken en toegelicht.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
-7-
80 70 60 50 40 30 20 10 0
Jan-06 Jan-07 Jan-08 O Milieudienstverlenin g, cultuur, ..
N Gezondheids- en welzijnszorg
M Onderwijs
K VH en handel in onroerend goed, ..
J Financiële instellingen
I Vervoer, opslag en communicatie
H Horeca
G Reparatie van consumentenartikel en ..
F Bouwnijverheid
D Industrie
Jan-09 A Landbouw, jacht en bosbouw
Aantal bedrijven
Ontwikkeling Bedrijfstakken 2006-2009 (x10)
Bedrijfstak
Bron: CBS
Figuur 3: Ontwikkeling Bedrijfstakken Ridderkerk 2006-2009. % Verandering per bedrijfstak
20
10 2006-2007
5 O Milieudienstverlening,
N Gezondheids- en welzijnszorg
M Onderwijs
K VH en handel in onroerend goed, ..
J Financiële instellingen
I Vervoer, opslag en communicatie
H Horeca
G Reparatie van consumentenartikelen
-15
F Bouwnijverheid
-10
D Industrie
-5
A Landbouw, jacht en bosbouw
2007-2008
0
A-Q Alle economische activiteiten ..
% Verandering
15
2008-2009
Figuur 4: % Verandering Bedrijfstakken Ridderkerk 2006-2009. Opvallend aan figuur 3 is dat de bedrijfstak reparatie van consumenten artikelen oververtegenwoordigd is. Figuur 4 laat zien deze sector in de periode 2006 tot 2009 een sector is waar weinig beweging in zit. Daarnaast is de verhuur en handel in onroerende zaken goed vertegenwoordigd in Ridderkerk en laat de sector een boven gemiddelde groei zien. Ook de sector bouwnijverheid is goed vertegenwoordigd en laat een gestage groei zien over de gehele periode van 2006 tot 2009. Hoewel de groei van 2008 tot 2009 sterk is verminderd. Dit is in lijn met landelijke ontwikkelingen in de bouwsector en ook niet ongewoon daar de gevolgen van een recessie zich in de bouwsector met een vertraging laten. De sector landbouw en bosbouw is in de periode van 2006 tot 2009 gemiddeld met 2% gekrompen en heeft als enige sector minder filialen in 2009 dan in 2006. Ook opvallend is de sector onderwijs met een sterke afname in 2006-2007 en een sterke toename van 2008-2009, juist een sector waar je stabiliteit van zou verwachten. Verder valt het op dat zowel de sector financiële instellingen als de sector vervoer, opslag en communicatie van 2008 tot 2009 een sterke groei laten zien respectievelijk (7% en 8%) in tegenstelling tot de voorgaande perioden waar beide sectoren niet groeiden. Conclusies en overwegingen:
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
-8-
De gevolgen van de huidige economische recessie zullen de komende paar jaar nog gevolgen zal hebben voor de economie van Ridderkerk. Met name de sectoren reparatie van consumenten artikelen, verhuur en handel in onroerende goederen en de bouwnijverheid. Dit zijn de sectoren met de grootste vertegenwoordiging in de gemeente en het verlies van een aantal bedrijven in die sectoren kan grote gevolgen hebben voor de werkgelegenheid. Daarnaast is een risico factor dat deze sectoren bovengemiddeld cyclisch zijn. Welke mogelijkheden zijn er om naar een economische opbouw te gaan die minder cyclisch is en meer divers is?
Economische crisis: bedreiging maar ook kans?
Verlies aan werkgelegenheid als gevolg van de huidige economische crisis is een reële bedreiging voor de tot nu toe nogal eenzijdig samengestelde Ridderkerkse werkgelegenheid. Er moet voor worden gewaakt dat er voldoende werk blijft voor het huidige arbeidsmarktaanbod. D66/GroenLinks ziet de economische crisis ook als een kans om structurele veranderingen in arbeidsmarkt te bewerkstelligen. In plaats van projecten naar voren halen zou de gemeente haar financiële middelen moeten inzetten om een strategische keuzes te maken die op lange termijn het arbeidsaanbod en de arbeidsvraag in Ridderkerk beter bestand maakt tegen een crisis.
B. Toekomstperspectief D'66/Groenlinks D66/GroenLinks is er van overtuigd dat de maatregelen en oplossingen die zij voorstelt zullen leiden tot een gunstig economisch vooruitzicht voor Ridderkerk. Indien deze maatregelen genomen worden dan zal Ridderkerk een aantrekkelijke vestigingsplaats voor ondernemingen zijn omdat: 1. de gemeente meewerkt, de administratieve lasten verlicht en korte wachttijden bewerkstelligt voor vergunningen; 2. de demografische samenstelling van de bevolking van dien aard is dat er een groot aanbod van hoog opgeleiden is. Ook zijn er in voldoende mate middelbaar tot laag opgeleiden en specialisten; 3. de ondernemingen in Ridderkerk sterk maatschappelijk betrokken zijn bij de gemeenschap; 4. er voor ondernemingen een goed netwerk van collega- ondernemers is in Ridderkerk maar ook van ondernemers in omliggende gemeenten; 5. Ridderkerk goed bereikbaar is met het openbaar vervoer; al zijn de meest werknemers van de bedrijven afkomstig uit Ridderkerk zelf; 6. alle bedrijfstakken vertegenwoordigd zijn met een sterke oververtegenwoordiging van recessie bestendige sectoren. Kortom: Al deze redelijke economische voorspoed maakt de gemeente Ridderkerk ook een zeer aantrekkelijke vestigingsplaats voor personen die graag wonen in een bruisende samenleving en graag dicht bij huis werken. Maatregelen voor de economie D66/GroenLinks is voor een actief en selectief vestigingsbeleid. Dit houdt concreet in dat Ridderkerk zich op de kaart moet zetten en zichzelf moet verkopen als een aantrekkelijk vestigingslocatie voor ondernemers. Hiervoor moeten wel de randvoorwaarden worden geschapen. Gedacht moet worden aan een gediversifieerde beroepsbevolking, een goede bereikbaarheid met openbaarvervoer van de vestigingslocaties en uitstekende gemeentelijke dienstverlening aan ondernemers. Bij het vestigingsbeleid dient men ook rekening te houden met de diversiteit van het type ondernemingen in de gemeente. Dit om een oververtegenwoordiging van bepaalde sectoren tegen te gaan. Havengerelateerde bedrijvigheid hoort daarin niet thuis. Bovendien leidt het daarbij behorend transport tot onaanvaardbare verkeerscongestie. Ridderkerk zal als het aan D'66/Groen Links ligt een robuuste economie creëren. Daarnaast is D66/GroenLinks er van overtuigd dat de gemeente duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen moet stimuleren en daarin een actieve houding
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
-9-
moet aannemen. Daarbij moeten de consequenties voor werkgelegenheid/ inkomen/ milieu/ en diversificatie van arbeidsplaatsen zorgvuldig worden gewogen. Inkomen Het gemiddeld inkomen van de Ridderkerkse bevolking schommelt met ongeveer 18.500 euro op jaarbasis rond het landelijk gemiddelde. Inkomen uit bronnen anders dan arbeid Kwartaal 1
Kwartaal 2
Kwartaal 3
Kwartaal 4
2008
420
370
380
400
2009
380
420
460
*
Bron: CBS * nog niet bekend Tabel 1: Werkloosheidswet uitkeringen - totaal 2008-2009. In het eerste kwartaal van 2009 is het aantal werkloosheidsuitkeringen binnen de gemeente lager dan in dezelfde periode een jaar eerder. Daarnaast valt ook op dat het aantal werkloosheidsuitkeringen lager is dan het vierde kwartaal 2008. In het tweede kwartaal zien we het aantal werkloosheidsuitkeringen weer toenemen tot 420. Maar in het derde kwartaal 2009 is het aantal werkloosheidsuitkeringen op het hoogste niveau sinds het eerste kwartaal van 2007. 2008 Kwartaal 1
Kwartaal 2
Kwartaal 3
Kwartaal 4
Instroom
100
100
130
100
Uitstroom
150
100
110
120
Kwartaal 1
Kwartaal 2
Kwartaal 3
Kwartaal 4
Instroom
170
200
200
*
Uitstroom
130
150
150
*
2009
Bron: CBS * nog niet bekend Tabel 2: Aantal instroom/ uitstroom - werkloosheid uitkeringen 2008-2009. De instroom betreft het aantal WW- uitkeringen dat in de verslagperiode werd toegekend. De uitstroom betreft het aantal WW- uitkeringen dat werd beëindigd. We zien over het gehele jaar 2008 een lagere instroom ten opzichte van 2009. Daarnaast is het opvallend dat de instroom in het tweede kwartaal van 2009 2 x zo hoog is als in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. In 2009 stromen er per saldo over alle (tot nu toe bekende) kwartalen meer personen in de WW dan er uit. januari
februari
maart
april
mei
juni
juli*
augustus*
Totaal leeftijd
460
470
470
470
470
480
490
490
Jonger dan 65 jaar
430
430
430
430
430
440
450
450
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 10 -
Jonger dan 25 jaar
10
10
10
10
10
10
10
10
Bron: CBS *voorlopig(e) cijfer(s) Tabel 3: Aantal personen in algemene bijstand. Ook het aantal algemene bijstandsuitkeringen neemt toe en gaat in acht maanden tijd van 460 naar 490. Wat opvalt in bovenstaande tabel is dat de toename niet plaatsvindt in de categorie jonger dan 25 jaar. In 2009 hadden 1520 personen in Ridderkerk een arbeidsongeschiktheidsuitkering.
Doelstellingen D66/GroenLinks
1. Versterking van de economische structuur. 2. Vergroting van ontwikkelingskansen. 3. Terugdringen van de structurele werkloosheid.
C. Oplossingen D66/GroenLinks 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
Oprichten van een kennis- en werkgelegenheidsplatform, waarin gemeenten, onderwijs en bedrijfsleven samen de Ridderkerkse arbeidsmarkt verkennen en een actieplan ontwikkelen; Versterking van de economische structuur door vermindering van routinematige arbeid en versterking van dienstverlenende werkgelegenheid; Een loket voor (nieuwe) bedrijven / minder regelgeving voor bedrijven en ondernemers; Ontwikkelen van een mentorschap, waarbij ervaren ondernemers, startende ondernemers coachen; Intensivering van contacten met de kamer van koophandel om een lokaal dienstverleningspakket te ontwikkelen. Het afsluiten van convenanten met ondernemers van bedrijventerreinen over collectieve beveiliging van bedrijventerreinen; Zorgen voor voldoende en gekwalificeerde leerwerkplekken en stageplaatsen; Versterken van de aansluiting tussen vmbo, mbo en hbo. ( Zie ook hfst. Onderwijs); Samenwerkingsverbanden tussen scholen, bedrijven en gemeente met het oog op onderwijsvernieuwing (onderwijsleerbedrijven); Voor mensen die vroeg van school zijn gegaan om te werken de mogelijkheid bieden een elders verworven competentie traject (EVC- traject) te volgen Bij werkloosheid wordt een actief beleid voor scholing en re-integratie gevoerd; Ridderkerk zal een actief beleid voeren om samen met Albrandswaard en Barendrecht een Plan van Aanpak ter bestrijding van jeugdwerkloosheid op te stellen en uit te voeren; Minimabeleid voor hen die desondanks werkloos zijn/blijven handhaven en waar mogelijk versterken; Mensen met een bijstandsuitkering worden actief gewezen op de mogelijkheid dat zij een beroep kunnen doen op het participatiefonds. Om de economische transformatie op te vangen gaat renovatie en revitalisering van bestaande (oudere) bedrijventerreinen voor ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen; Verbeteren van het openbaar vervoer met Rotterdam en Dordrecht;
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 11 -
HOOFDSTUK 2 - ONDERWIJS
A. Analyse D66/GroenLinks Plaats van het onderwijs in de gemeenschap: Onderwijs is een basisvoorziening die voor alle kinderen bereikbaar moet zijn. De samenleving heeft groot belang bij goed opgeleide leden. Daarom wordt zowel de toegankelijkheid als de kwaliteit van het onderwijs gewaarborgd in wetten en regels. Onderwijs is ook een belangrijk instituut voor de socialisering van de opgroeiende generatie; onze cultuur wordt behalve in de thuissituatie immers ook overgedragen in het onderwijs. Veel mensen hechten daarbij aan een zekere profilering van de school, passend bij de eigen opvattingen. De samenleving ziet er bijvoorbeeld op toe dat scholen goed gekwalificeerd personeel hebben en goed worden bestuurd. Een school beginnen mag niet zomaar en je kunt niet zomaar met een klas kinderen aan de slag. Verder worden er eisen gesteld aan de kwaliteit van de huisvesting. Het is van groot belang dat de scholen in Ridderkerk goed onderwijs (kunnen) verzorgen. Vanwege de vrijheid van onderwijs zijn de mogelijkheden van het gemeentebestuur beperkt. Toch zal een gemeentebestuur met een onderwijsmissie wel degelijk een bijdrage kunnen leveren aan versterking van gewenste karakteristieken van de gemeenschap. Dan moet er wel worden gewerkt vanuit een onderwijsvisie, d.w.z. vanuit een visie op de plaats van het onderwijs in de gemeenschap. Stimuleren is dan zeer wel mogelijk: door overleg (bijv. OOGO), door contacten met lerarenopleidingen, door gerichte subsidies, door te zorgen voor specifieke kwaliteiten van de accommodaties, door het bevorderen van een algemeen positief onderwijsklimaat, door het stimuleren van specifieke kenmerken (zoals bijvoorbeeld “cultuur”, “milieueducatie”, “bewegen en sport”, enzovoort.). Bestaand onderwijsaanbod: Voor de Ridderkerkse kinderen is er een gevarieerd aanbod van basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Daarnaast is er een beperkt MBO-aanbod en zijn voorzieningen als voorscholen, kinderopvang in ontwikkeling. In alle wijken zijn basisscholen, de beide scholen voor voortgezet onderwijs zitten in Slikkerveer en Ridderkerk. Er is één school voor speciaal onderwijs en een praktijkschool. Basisonderwijs: Ridderkerk telt 14 gewone basisscholen: 9 protestants-christelijke scholen, 5 openbare scholen en 1 RK school (hoofdvestiging in Barendrecht). Er is één p.c. school voor speciaal basisonderwijs; deze zit in een samenwerkingsverband van basisscholen in de regio waarin alle denominaties zijn vertegenwoordigd. Aan verschillende scholen zijn inmiddels peuterspeelzalen/ voorscholen verbonden. De openbare basisscholen zijn op 1 januari 2007 verzelfstandig en gefuseerd met de openbare basisscholen in Zwijndrecht en Barendrecht en vallen sindsdien onder het bestuur van 3Primair. Het bijzonder basisonderwijs wordt bestuurd door verschillende schoolbesturen. Het basisonderwijs heeft te kampen met een sterke terugloop van het aantal kinderen vanwege de sterke ontgroening en vergrijzing van de gemeente. Enkele scholen kunnen als nevenvestiging van een andere school voortbestaan. Voortgezet onderwijs: Ridderkerk heeft twee scholengemeenschappen; het Gemini College (openbaar) en het Guillaume Farel College (p.c.). Het Albedacollege heeft een vestiging voor MBO en volwasseneneducatie. Ridderkerk heeft geen vorm van hoger onderwijs. Het hoger onderwijs in Rotterdam is vanuit Ridderkerk in het algemeen goed bereikbaar. De scholen voor voortgezet onderwijs zitten vooralsnog niet in een krimpsituatie vanwege de grote toeloop van leerlingen uit Rotterdam. Naar verwachting zal dit binnen enkele jaren wél het geval zijn.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 12 -
Onderwijsachterstanden: Ook Ridderkerk kent achterstandsproblematiek maar deze is in verhouding met grote steden als Rotterdam beperkt. De oorzaken zijn verschillend en kunnen variëren van migrantenachtergrond tot laaggeschooldheid van ouders. Kinderen uit achterstandsmilieus beginnen hun schoolcarrière dikwijls met een taalachterstand van één jaar of meer en die wordt gedurende de basisschooltijd zelden weggewerkt. Men ziet de vroege en voorschoolse educatie (VVE) in de vorm van voorscholen steeds meer als een goede mogelijkheid om tijdig te beginnen met de bestrijding van (taal)achterstand. Het Rijk stelt achterstandsgelden beschikbaar om achterstanden te bestrijden. Niet gebruikte gelden moeten aan het Rijk worden terugbetaald. Dat is de laatste jaren regelmatig gebeurd. De goede verzuimsignalering van de laatste jaren levert ook een bijdrage aan het voorkomen van schooluitval en achterstand. Er is inmiddels een sluitende zorgstructuur opgezet zodat leerlingen die dat nodig hebben extra zorg kunnen krijgen om voorwaarden te scheppen voor een succesvolle schoolloopbaan. Brede school: Experimenten in de tachtiger en negentiger jaren in verschillende grote steden waaronder Rotterdam, leidden tot het concept van de brede school. De doelen van het brede schoolconcept reiken verder dan het gebruikelijke onderwijsleerproces. Werd het aanvankelijk gezien als een instrument voor achterstandsbestrijding nu wordt het ook gezien als een mogelijkheid kinderen en hun ouders een breder aanbod van educatieve, culturele, en sociale activiteiten te bieden en de zelfredzaamheid en de sociale samenhang te bevorderen. Juist voor de Ridderkerkse wijken biedt het concept geweldige kansen; samenwerkende professionals en vrijwilligers, instellingen en organisaties bundelen de krachten in de wijk en zorgen voor een breed aanbod in de wijk, met de school als centraal punt. Een brede school is géén schoolgebouw maar een vorm van organiseren. Om het brede schoolconcept optimaal te kunnen inzetten, zijn natuurlijk wél goede fysieke voorwaarden nodig. Daarnaast mag het niet te lang duren voor de noodzakelijke minimale fysieke voorwaarden (gebouw, ruimte) beschikbaar zijn omdat de ervaring leert dat anders enthousiaste maatschappelijke groeperingen weer afhaken nog vóór de brede school goed en wel is gestart. Onderwijshuisvesting: Begin 2006 is het Integraal HuisvestingsPlan (IHP) voor het onderwijs vastgesteld. In het IHP worden knelpunten in de huidige en toekomstige onderwijshuisvesting gesignaleerd en worden de noodzakelijke oplossingen beschreven. De ontgroening en vergrijzing van onze gemeente heeft zijn weerslag op de onderwijshuisvesting. Scholen worden kleiner, sommige komen onder de opheffingsnorm, er ontstaat leegstand en de kosten van het instandhouding van te grote gebouwen komen steeds zwaarder te drukken op het onderwijsbudget. Maar de veranderende behoefte aan onderwijshuisvesting is ook dikwijls het gevolg van veranderende maatschappelijke en pedagogische opvattingen zoals de plaats van de school in de wijk (Brede school, BOS, enzovoort) en leren buiten het klaslokaal. Het IHP moet geen keurslijf zijn maar een hulpmiddel ervoor te zorgen dat het onderwijs in Ridderkerk steeds voldoende is toegerust voor het onderwijsleerproces en alles wat daarbij komt kijken. Begin 2010 zal een geactualiseerd IHP worden vastgesteld. Eén van de op te lossen knelpunten is het aanbod van ruimte voor bewegingsonderwijs. Een directe relatie met brede schoolontwikkelingen, BOS en de sport zelf ligt voor de hand, waarbij de onderwijsbehoefte prevaleert. B. TOEKOMSTPERSPECTIEF D66/GroenLinks 1. De gemeente zal werken vanuit een onderwijsvisie. 2. De gemeente zal op basis van zijn onderwijsvisie een samenhangend onderwijsbeleid voeren; 3. Accommodatiebehoeften van het onderwijs zullen in samenhang met andere maatschappelijke ontwikkelingen worden bezien;
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 13 -
4. Onderwijs speelt een belangrijke rol in de socialisatie van kinderen (cultuuroverdracht); 5. De maatschappelijke rol van het onderwijs in de wijken wordt versterkt; 6. Scholen worden betrokken bij het aanbod van dagarrangementen; 7. Onderwijsachterstanden worden voorkomen dan wel bestreden; 8. De professionaliteit van onderwijsgevenden en management wordt voortdurend vergroot; 9. Onderwijsaanbod in de wijken zal worden gewaarborgd; 10. De scholen zullen beschikken over passende onderwijshuisvesting.
C. OPLOSSINGEN D66/GroenLinks 1. De gemeente ontwikkelt in samenspraak met maatschappelijke partijen een eigen onderwijsvisie en deze wordt elke bestuursperiode geactualiseerd; 2. De gemeente ontwikkelt op basis van zijn onderwijsvisie een samenhangend onderwijsbeleid en actualiseert dat elke bestuursperiode. De onderwijsvisie en het onderwijsbeleid zijn in een goed leesbare en handzame uitvoering voor iedereen beschikbaar; 3. D66/GroenLinks vindt dat in elk geval het bevorderen van cultuureducatie, milieueducatie en maatschappelijke verantwoordelijkheid expliciet als thema’s deel moeten uitmaken van het onderwijsbeleid; 4. De gevolgen van de afname van het aantal kinderen zijn nadrukkelijk deel van dit beleid; 5. De ontwikkeling van het concept van brede scholen wordt voortgezet zodat in elke wijk een divers aanbod van educatieve, sociale activiteiten kan worden aangeboden door met elkaar samenwerkende instellingen, organisaties en vrijwilligers; 6. Elke vier jaar wordt het Integraal HuisvestingsPlan (IHP) voor het onderwijs in nauwe samenwerking met het onderwijsveld en andere betrokken partijen geactualiseerd; 7. De gemeente bevordert voor zover mogelijk als partner de verdere professionalisering van onderwijspersoneel en management; 8. De gemeente bevordert de medezeggenschap van ouders en medezeggenschapsraden; 9. Er worden structurele contacten gezocht met de lerarenopleidingen om eraan bij te dragen dat (toekomstig) personeel de gewenste kwalificaties verwerft; 10. Er wordt een actief en samenhangend beleid gevoerd in het voorkomen en bestrijden van onderwijsachterstanden en het bevorderen van integreren van culturele en/of etnische groepen. Onderbesteding van de door het Rijk beschikbaar gestelde gelden voor dit doel wordt door effectieve controle voorkomen; 11. D66/GroenLinks wil door samenwerking en integratie van verschillende vormen van kinderopvang tot voorscholen bevorderen. 12. D66/GroenLinks wil dat in elke wijk dagarrangementen kunnen worden aangeboden door goede samenwerking tussen scholen en partijen die bij kinderopvang zijn betrokken; 13. Het voorkomen van schooluitval wordt in overleg met de scholen actief voortgezet. Het is onaanvaardbaar dat leerlingen die om wat voor reden langdurig afwezig zijn dan wel van school veranderen administratief “zoek” raken; zij worden actief gevolgd tot duidelijk is dat zij elders zijn ingeschreven; 14. Het is niet mogelijk dat leerplichtige kinderen geen onderwijs volgen. Het is onaanvaardbaar dat voor probleem- en zorgleerlingen die om wat voor reden geen onderwijs kunnen volgen in het regulier onderwijs geen passende alternatieven beschikbaar zijn. De leerplichtambtenaar speelt hierin een belangrijke rol; 15. Leerlingen die buiten de boot dreigen te vallen en hun ouders worden niet aan hun lot overgelaten. In samenspraak met de ouders en het onderwijs speelt de gemeente belangrijke rol in de preventie (de gesloten keten); 16. Iedere jongere die het onderwijs verlaat heeft tenminste een startkwalificatie óf betaald werk. Als dit niet het geval is worden zij actief benaderd om ervoor te zorgen dat zij óf weer naar school gaan óf een participatiecontract van de gemeente krijgen voor de duur van maximaal twee jaar;
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 14 -
17. De gemeente bevordert dat stage kan worden gelopen in Ridderkerkse bedrijven en instellingen en geeft daarbij zelf het goede voorbeeld door voortdurend 30 stageplaatsen beschikbaar te stellen; 18. D66/GroenLinks vindt dat de gemeente de plicht heeft te zorgen voor veilige schoolroutes, belemmeringen daarvoor moet opheffen en in voorkomende gevallen een actief handhavingsbeleid moet voeren; 19. Goed en geregeld overleg met alle onderwijspartners en andere bij het onderwijs betrokken instellingen, is een voorwaarde om het door de gemeente geformuleerde onderwijsbeleid te kunnen effectueren. Het OOGO is daarvoor allereerst het aangewezen platform. Het eenzijdig opleggen van besluiten door de gemeente is niet aan de orde als daarvoor de gemeenteraad niet is geraadpleegd.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 15 -
HOOFDSTUK 3 - WONEN & LEEFOMGEVING A.ANALYSE D66/GROENLINKS Een kenmerk van Ridderkerk is dat er weinig ruimte is om wensen die ruimte vragen te realiseren. Vanwege de grote dynamiek in de stadsregio waartoe Ridderkerk behoort is er ook in Ridderkerk grote druk op beschikbare ruimte. Daarbij zijn economisch sterke partijen in het voordeel en worden zwakkere partijen dikwijls overruled en weggedrukt. Tot die sterke partijen horen allerlei moderne bedrijven die dikwijls nationaal en internationaal vertakkingen hebben. Dat kunnen productiebedrijven zijn, logistieke centra, maar ook kantoren en allerlei daaraan verwante activiteiten. Al deze activiteiten hebben voortdurend contacten met elkaar waardoor onevenredig veel mobiliteit ontstaat met de daarbij horende belasting op mens en milieu. Tot de economisch zwakke partijen horen de landbouw, wonen, spelen, sport en recreatie, kleinere en dikwijls traditionele vormen van bedrijvigheid. Zij zullen bij vrije marktwerking al gauw het loodje leggen. Het is daarom noodzakelijk dat de overheid bij het gebruik van de beschikbare ruimte regels stelt en handhaaft. In juni 2009 heeft de gemeenteraad de Structuurvisie vastgesteld. Daarin zijn een aantal uitgangspunten voor gewenste toekomstige ontwikkelingen vastgelegd. De bedoeling is nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen steeds in samenhang met andere ontwikkelingen te laten plaatsvinden. Dit om te voorkomen dat besluiten van nu nieuwe wensen van straks onmogelijk zijn. Zwakke functies wordt zo letterlijk óók de ruimte gegund die nodig is voor een evenwichtige ontwikkeling van onze samenleving. D66/GroenLinks steunt de uitgangspunten in de Structuurvisie. Wij maken daarbij een uitzondering voor de ondergeschikte rol die natuur, milieu en duurzaamheid erin spelen. De Structuurvisie speelt in ons Programma een belangrijke rol. Vergrijzing en ontgroening: Al in 2006 werd in ons verkiezingsprogramma gewezen op de bovenmatige vergrijzing en ontgroening van onze gemeente en de ingrijpende gevolgen daarvan. In de cijfermatige onderbouwing van de Structuurvisie wordt dat beeld in hoge mate bevestigd. Dezelfde alarmerende conclusie wordt getrokken in de in 2009 gehouden bestuurskrachtmeting. Binnen die stadsregio vergrijst en ontgroent Ridderkerk bovenmatig en treedt er op verschillende terreinen krimp op. De gemiddelde leeftijd ligt in Ridderkerk ca. 12 jaar hoger (ca. 52 jaar) dan in de Stadsregio(39jr). Er treedt inmiddels op verschillende terreinen krimp op. De voorzieningen komen onder druk te staan: het aantal basisschoolleerlingen daalt zelfs sneller dan de prognoses, zodat scholen minder inkomsten hebben of moeten worden samengevoegd omdat ze onder de opheffingsnormen raken. De effecten zullen ook ontstaan in andere voorzieningen die een relatie met kinderen hebben. Dit geldt ook voor basisvoorzieningen in de wijken. Uiteindelijk zullen de vergrijzing en ontgroening demografische scheefgroei veroorzaken met ingrijpende gevolgen voor een gezonde toekomst van het woon -en leefklimaat van de gemeente.. Doorstroombeleid: D66/GroenLinks heeft er de afgelopen acht jaar voortdurend op gewezen dat de cijfers uitwijzen dat het zogenaamde doorstroombeleid niet werkt en dat de demografische gevolgen fnuikend zijn voor een evenwichtige bevolkingsopbouw in onze gemeente. De afgelopen twee bestuursperioden zijn de coalities (2002-2006: PvdA-CDA-Leefbaar Ridderkerk; 2006-2010: PvdA-CDA-VVD-CU) er vanuit blijven uitgaan dat er vanzelf goedkopere (starters)woningen beschikbaar komen door in het duurdere segment vooral appartementen te bouwen voor ouderen. Dit is het zogenaamde doorstroombeleid. De gedachte dat er vanzelf een verhuisketen op gang komt, waardoor de goedkopere woningen beschikbaar komen voor starters op de woningmarkt, heeft de charme van de eenvoud. Bij een goed werkende woningmarkt zou het wellicht ook zo kunnen gaan. Helaas is de praktijk weerbarstiger en werkt deze “doorstroom” niet; niet in Ridderkerk en niet elders. Een aanwijzing daarvoor is dat nieuwe appartementen soms jarenlang leegstaan bij gebrek aan belangstelling en dat veel jonge (startende) Ridderkerkers een woning vinden in Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 16 -
een van de buurgemeenten. Een demografische aanwijzing is het doorgaande bovenmatige vertrek van jongeren uit de gemeente. Starters: Zelfs zonder woonwensenonderzoek is duidelijk dat er voor veel starters en jonge gezinnen onvoldoende mogelijkheden zijn in Ridderkerk te blijven wonen. Het regionale woningtoewijzingsbeleid, uitgevoerd door Woonvisie, heeft er wel toe geleid dat de positie van starters op de (huur)woningmarkt de laatste jaren is verbeterd. Toch blijven jongeren en jonge gezinnen de gemeente verlaten omdat de woningmarkt erg slecht functioneert, er geringe nieuwbouw is en een ondermaats woningaanbod voor jonge gezinnen en startende kopers. Woonwensenonderzoek: Omdat we onvoldoende weten wat de specifieke woonwensen van de mensen zijn is een al lang bestaande wens van D66/GroenLinks een onderzoek te doen naar de woonwensen. Het bouwen van vooral veel appartementen lijkt tot nu toe profijtelijk; voor de bouwers en voor de gemeente. Het betekent veel m2 woonruimte op een beperkt aantal m2 grond. Bovendien kunnen zo de afgesproken aantallen woningen makkelijker worden gehaald. De vraag is waarom appartementen soms jaren onverkocht dan wel onverhuurd blijven? In dat verband blijft D'66/Groen Links kritisch als het gaat om hoogbouw langs de rivieroever. Open vensters op de rivier zijn noodzakelijk. In november 2008 is een motie van D66/GroenLinks om een woonwensenonderzoek uit te voeren, aangenomen. In september 2009 is dat onderzoek gestart zodat we vanaf 2010 meer inzicht hebben in hoe en waar de mensen eigenlijk willen wonen. Het kan een goede basis bieden voor nieuwe woningbouwafspraken 2010-2014. Sociale woningbouw: Ridderkerk telt ruim 20.000 woningen. Een relatief groot deel ervan – veel portiekflats - is kort na de Tweede Wereldoorlog gebouwd en voldoet steeds minder aan de eisen van deze tijd. Er is in Ridderkerk geen ruimte meer voor grote nieuwbouwprojecten. Daarnaast heeft Woonvisie, onze enige grote woningcorporatie de afgelopen jaren een aantal buurten gesloopt en daarvoor in de plaats nieuwe woningen gebouwd. Zij maken deel uit van de ca. 1600 nieuwe woningen die Ridderkerk volgens afspraak met de Stadsregio tussen 20052010 zou realiseren. Het leeuwendeel daarvan is in de sociale sector door Woonvisie gerealiseerd, meestal na sloop van bestaande woningen: Vondelpark, Complex De vier jaargetijden, NoordhaveBolnes, Bizetstraat, Prima Bolnes, Slikkerveer-Zuid-Oost. Daarentegen zijn niet alle private projecten voor 2010 gerealiseerd. (o.a. de Van Riebeeckstraat en het Van Peltterrein (Ferdinand Bolstraat-Lagendijk). In de sociale sector zullen volgens afspraak 6600 “bereikbare woningen” tot de Ridderkerkse woningvoorraad moeten blijven behoren. Ons uitgangspunt is dat er voor er voor iedereen een fatsoenlijke en een betaalbare woning beschikbaar is. Bij de sloop en nieuwbouw van Slikkerveer-Zuid-Oost heeft de gemeenteraad een huurgewenning bedongen voor mensen met een laag inkomen die terugkeerdenDaarnaast is extra aandacht gevraagd voor mensen met een beperking, bij gedwongen verhuizing en/of herhuisvesting. Slopen of renoveren? In november 2008 is een motie van D66/GroenLinks aangenomen, waarin werd uitgesproken dat slopen voor nieuwbouw alleen is gerechtvaardigd als renovatie in welke vorm dan ook, onhaalbaar is gebleken. In de motie stonden de volgende overwegingen tegen sloop: 1. Sociale overwegingen. De gegroeide sociale samenhang wordt uit elkaar gescheurd. Relatief veel mensen keren niet terug in de nieuwbouw. De redenen kunnen divers zijn: hun gezinssituatie is in de tussentijd veranderd, ze moesten te lang elders wonen, ze kunnen de nieuwe huur niet betalen, enzovoort. 2. Slopen is zeer milieubelastend. Niet alleen moeten jaarlijks enorme hoeveelheden sloopafval worden “weggewerkt”, maar de gebruikstijd van woningen en dus de grondstoffen wordt steeds korter. Na sloop worden weer nieuwe grondstoffen gebruikt: beton, staal, glas, hout, metalen, leidingen, enzovoort. Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 17 -
Gedurende decennia is in veel steden ervaring opgedaan met het strippen van bestaande woningen, samenvoegen van kleine woningen, gedeeltelijke nieuwbouw en hergebruik van basismaterialen. Particuliere woningbouw: In de loop van de 20e eeuw is het aantal mensen dat zelf een woning bouwde sterk teruggelopen. Zeker na de Tweede Wereldoorlog zijn grote contingenten sociale nieuwbouw gerealiseerd waarmee de woningnood werd bestreden. Helaas heeft het bouwen tegen zo laag mogelijke kosten ook grote, eenvormige en weinig duurzame woonwijken opgeleverd. Er zijn in ons land de afgelopen jaren tal van voorbeelden die bewijzen dat zelfbouw heel goed samengaat met sociale woningbouw. Gebleken is dat bij gezamenlijk opdrachtgeverschap de bouwkosten per woning met enkele tientallen procenten dalen en de woonwensen toch individueel kunnen worden vervuld. Welstandvrij: Juist in de tijd waarin weinig eisen werden gesteld aan de welstand van woningen zijn de mooiste stadsbeelden ontstaan. En dat terwijl de huidige woningbouw een overmaat aan regels kent, zijn de stadsbeelden eenvormig en weinig duurzaam. Dat moet ons te denken geven. In januari 2009 is de (nieuwe) Welstandsnota vastgesteld. Geheel welstandvrije gebieden zij daarin niet opgenomen. Er bestaat grote terughoudendheid om een gebied bij wijze van experiment tot geheel dan wel gedeeltelijk welstandvrij aan te wijzen Welstandvrij bouwen betekent is niet hetzelfde als een ratjetoe van lelijke woningen. .Alleen flats van Wooonvisie vallen sinds 2009 niet meer onder een stringent welstandregime. Cultuur-historisch belangrijke of interessante delen van Ridderkerk hebben terecht een hoge bescherming van welstandseisen. Woon- en speelomgeving: In Ridderkerk is véél meer ruimte beschikbaar voor het parkeren van auto’s – voor gemiddeld 23 uur per dag – dan voor het veilig verblijven en spelen van onze kinderen. Er is in ons land een inmiddels algemeen aanvaarde “speelruimtenorm” dat minimaal 3 % van de ruimte beschikbaar dient te zijn voor veilige speelruimte voor kinderen. In Ridderkerk streeft men deze norm te halen, maar het is geen geijkt beleid. Gebrek aan veilige kindruimte is soms schrijnend. Zo staat in het eerste Wijkontwikkelingsplan Bolnes dat er een groot gebrek aan groene open ruimte is, vooral in het oude deel. Toch zijn/worden alle nog open groengebieden in de bebouwing van Bolnes opgeofferd voor woningbouw en algemene voorzieningen. In 2008 is in Bolnes een speelterrein naast de beide basisscholen geopend dat voortdurend wordt gebruikt. Het voorziet in een grote behoefte. In de wijken is nog steeds nauwelijks of geen rekening gehouden met het feit dat een flink deel van de bewoners kinderen zijn met het gevolg dat er klachten zijn over rondhangende jongeren. Schoolroutes: Veel ouders brengen en halen hun kinderen met de auto van de basisschool in de wijk. Deze piekdrukte levert dagelijks extra gevaarlijke situaties op voor kinderen die lopen of fietsen. Ook het stop- en parkeergedrag geeft veel ergernis bij de omwonenden. Daarnaast zijn nog steeds “schoolroutes” onveilig zoals de fietsschoolroute door de Molensteeg die de St.Jorisstraat kruist en de Vechtstraat waar wachtende en bevoorradende vrachtauto’s van Bas van der Heijden dagelijks de schoolroute versperren door dwars over het trottoir en de straat te wachten en te lossen. Bedrijven: Er is tot nu toe geen gebrek aan werkgelegenheid in Ridderkerk en D'66/Groen Links is er alles aan gelegen dat dit zo blijft. Dat komt goed uit, want er is geen ruimte meer voor nieuwe vestigingen van bedrijven, terwijl ook de milieulast feitelijk geen nieuwe bedrijfsvestigingen toelaat. Toch is de makkelijkste en economisch aantrekkelijkste weg gekozen om de Polder Nieuw-Reijerwaard te bestemmen voor bedrijfsvestiging. De daar telende tuinders lijken een speelbal te zijn geworden van ontwikkelingen waaraan zij part noch deel hebben. De milieubelasting – lucht en geluid – zal nóg verder toenemen terwijl reductie noodzakelijk heet te zijn. Op geen enkele wijze zal D'66/Groen Links meewerken aan de vestigen van havengerelateerde bedrijvigheid in de Polder Nieuw Reijerwaard. Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 18 -
In 2008 is een Quickscan van Donkersloot gemaakt. Voor delen van dit omvangrijke bedrijfsterrein dreigt op termijn verval en verpaupering. Een van de suggesties in deze Quickscan is het op termijn omzetten van delen van Donkersloot in woongebied. Verkeer en vervoer: Een maximum snelheid van 30 km in de woonomgeving is bestaand beleid. Handhaving ervan is problematisch en is alleen mogelijk als de woonomgeving – fysiek en visueel - is ingericht op die 30 km. Dat is nog zelden het geval. De veelheid aan drempels bevorderen het gedrag van afremmen voor de drempel en daarna vol gas doorrijden tot de volgende drempel. Vooral in de spitsuren wordt gebruik gemaakt van sluiproutes zoals de Oostmolendijk, Ringdijk, en andere. Als gevolg van de Autowegen 15 en 16 is de luchtkwaliteit slecht en de lawaaioverlast groot. Een voortdurende bedreiging voor het woongenot en de gezondheid. In 2007 is besloten tot aanleg van een tramtracé vanaf Rotterdam tot het gemeentehuis. Met de goedkeuring van de Structuurvisie in 2009 is impliciet besloten dit tracé door te trekken voorbij Drievliet. D66/GroenLinks heeft er nooit een geheim van gemaakt dat het, onder voorwaarden, voorstander was en is van een aansluiting van Ridderkerk op het regionale snelrailsysteem. De komende jaren zal realisatie plaatsvinden. Bewoners en belanghebbenden worden bij dit proces betrokken. D'66/Groenlinks zal er voor waken dat er een goede onderlinge aansluiting is van de verschillende OV –modaliteiten. B.TOEKOMSTPERSPECTIEF D66/GroenLinks 1. Gezien de ligging en de historie moet met alle macht gewerkt worden aan een wervender woonmilieu. 2. .Om een evenwichtige bevolkingsopbouw te krijgen moet de huidige demografische trend van bovenmatige vergrijzing en ontgroening worden gekeerd. 3. .Voor iedereen moet een fatsoenlijke en bereikbare woning beschikbaar zijn. De uitkomsten van het woonruimteonderzoek moeten worden omgezet in daden. 4. Geen ad hoc acties maar een samenhangend aanpak van het probleem van wateroverlast in de wijken. 5. .In gevoelige delen van de gemeente zoals op en bij historische (dijk)linten en belangrijke cultuurhistorische objecten (bijv. Huys Ten Donck) wordt zeer terughoudend omgegaan met hoogbouw. 6. .De positie van bewoners waar het gaat om de eigen woonomgeving wordt versterkt. 7. Slopen van oude buurten is alleen aanvaardbaar als is aangetoond dat renovatie onhaalbaar is. 8. Bouwen, daarbij inbegrepen de energievoorziening, is duurzaam. 9. Er wordt geen enkele medewerking verleend aan grondspeculatie en/of het ongevraagd verlenen van “diensten” van derden tegen betaling bij ruimtelijke ontwikkelingen. C.OPLOSSINGEN D66/GroenLinks 1. De uitkomsten van het woonwensenonderzoek worden omgezet in een volkshuisvestingsplan dat de basis vormt voor verdere ontwikkelingen op de woningmarkt. Daarbij is Woonvisie een natuurlijke partner. 2. Het huisvestingsplan is een instrument om de bovenmatige ontgroening en vergrijzing te bestrijden en een evenwichtige demografische opbouw van de bevolking te krijgen. 3. Een voorrangsbeleid voor jongeren, starters en jonge gezinnen in nieuwbouw en renovatie is een belangrijke instrument om dat evenwicht te bereiken. 4. Jongeren- c.q. studentenflat(s) realiseren in koop en/of huur op een centraal gelegen plaats in Ridderkerk op of nabij een openbaar vervoersknooppunt. Wij zien daarbij goede mogelijkheden voor bundeling van expertise van Woonvisie en een marktpartij met specifieke kennis van dergelijke ontwikkelingen.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 19 -
5. Gevarieerd en creatief bouwen/renoveren zodat het woningaanbod allerlei groeperingen aanspreekt qua omvang, vorm, uitstraling, prijs en eigendom en ook de kwaliteit van de woonomgeving wordt versterkt. 6. Een samenhangend hoogbouwbeleid; hierdoor kunnen ongewenste ruimtelijke ontwikkelingen worden beteugeld: a. op of bij beschermwaardige delen en objecten in Ridderkerk; b. langs het aan te leggen tramtracé. 7. Aanwijzen van geheel dan wel gedeeltelijk welstandvrije gebieden. 8. Bijzondere elementen in het landschap worden beschermd dan wel gerehabiliteerd zoals: a. historische weg- en dijklinten; b. cultuurhistorisch interessante dan wel belangrijke objecten zoals Huys ten Donck, bijzondere buurtjes, grienden, enzovoort; c. landschappelijke elementen die nog direct herinneren aan het ontstaan van het gebied waarin we wonen zoals slotenpatronen, middeleeuwse verkavelingen en bedijkingen, kreken, wegen en dijkenpatronen, enzovoort. 9. Bij renovatie dan wel sloop-nieuwbouw; a. is de mate van duurzaamheid het leidend beginsel (afdwingbaar convenant); b. wordt uitsluitend gebouwd volgens de eisen van keurmerken voor toegankelijkheid en veiligheid; c. is informatievoorziening en medezeggenschap van de bewoners gegarandeerd; d. krijgen de bewoners een terugkeergarantie; e. wordt erop toegezien dat de sociale samenhang zoveel mogelijk intact blijft; f. krijgen bewoners en gemeenteraad tijdig en volledige inzage in de rapportages op grond waarvan is besloten tot renovatie dan wel sloopnieuwbouw; g. worden de bewoners vanaf het begin betrokken bij het proces en zijn hun wensen leidraad bij de ontwikkeling van renovatieplannen dan wel sloopnieuwbouwplannen en de ruimtelijke inrichting van de omgeving; h. wordt rekening gehouden met de behoeften van kinderen en jongeren (veiligheid, speelruimte, ontmoetingsruimte) waarbij in elk geval de 3% norm wordt gehanteerd; i. kunnen bewoners met een laag inkomen voor een huurgewenningsbijdrage in aanmerking komen; j. Is er een transparante procedure bij verkoop van woningen. 10. Bij renovatie dan wel sloop-nieuwbouw; a. is het de gemeente een bijzondere zorg dat de periode van renovatie of sloop-nieuwbouw zo kort mogelijk duurt door een correcte en adequate toepassing van de regels zoals bij ruimtelijke procedures en het verstrekken van vergunningen; b. wordt de gemeenteraad vanaf het begin van de plannen regelmatig en volledig geïnformeerd over het verloop van de ontwikkelingen op een de raad passende wijze. 11. De ontwikkeling van woonzorgzones wordt in het licht van de sterke vergrijzing van de bevolking krachtig voortgezet met in acht name van zich wijzigende opvattingen. Daarbij past bijvoorbeeld de realisatie van levensloopbestendige woningen en een goede mix van jong en oud. 12. Er worden geen nieuwe bedrijfsterreinen aangewezen of ingericht omdat de hoge belasting van mens en milieu in Ridderkerk door lawaai en slechte luchtkwaliteit dat niet meer toelaat. De negatieve effecten van bestaande bedrijvigheid worden door een uitgekiend (her)vestigingsbeleid en het stellen van milieueisen verminderd. 13. Bij bestaande bedrijfsterreinen waar terugloop en verpaupering dreigt: a. moeten tijdig plannen worden gemaakt voor renovatie met speciale aandacht voor meervoudig bodemgebruik, duurzaamheid, waterberging, veiligheid en zo nodig herlocaties bij milieubezwaren; b. staan wij positief tegenover verkenningen om (delen van) dergelijke terreinen om te zetten in een woningbouwlocaties; 14. Speculatie en het verlenen van ongevraagde “diensten” door derden bij ruimtelijke ontwikkelingen zijn een belangrijke oorzaak van prijsopdrijving. Dikwijls wordt Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 20 -
daardoor een ander dan het algemeen belang gediend en niet de meest gewenste ruimtelijke ontwikkeling. Daarom verleent Ridderkerk daaraan op geen enkele wijze medewerking. 15. Waar mogelijk doet de gemeente tijdig strategische aankopen van percelen in gebieden die een rol kunnen gaan spelen in ruimtelijke ontwikkelingen. 16. Er wordt geen medewerking gegeven aan bestemmingsplanwijzigingen als partijen die uit kennelijk speculatieve oogmerken grond hebben aangekocht daardoor buitensporige speculatiewinsten kunnen maken. 17. Structurele parkeerproblemen in oudere buurten wordt in samenspraak met de bewoners aangepakt. 18. Kinderinfrastructuur. Omdat kinderen en jongeren specifieke ontwikkelingsbehoeften hebben wordt een samenhangend plan gemaakt voor veilige schoolroutes en veilige verblijfsgebieden (o.a. spelen). De 3%-norm wordt daarbij als minimummaatstaf gebruikt. Het is een voorwaarde om kinderen zich tot gezonde volwassenen te laten ontwikkelen. 19. In overleg met de scholen en omwonenden wordt een verbod ingesteld om te stoppen dan wel te parkeren in de buurt van (basis)scholen kort voor en na begin- en eindtijd. 20. Parkerende, lossende en wachtende vrachtauto’s worden geweerd van schoolroutes. 21. Bewoners hebben directe zeggenschap in hun eigen woonomgeving. Het is onbestaan-baar dat ongewenste ingrepen in de eigen omgeving toch worden doorgezet als daarmee niet duidelijk een algemeen belang is gemoeid dat het buurtbelang overstijgt. 22. Het systeem van wijkbudgetten en zeggenschap bij de besteding wordt verder ontwikkeld. 23. In delen van Ridderkerk is met regelmatig ernstige wateroverlast. In overleg met de betrokken bewoners wordt een samenhangend plan gemaakt om de afvoer van water bij hevige regenval te verzekeren. 24. Fietsen wordt bevorderd en bevoordeeld. Er wordt een samenhangend fietspadennet in en tussen de wijken aangelegd. Daarbij horen voorrangsregelingen, goed onderhoud en passende stallingsmogelijkheden. 25. De inrichting van de straten wordt in overeenstemming gebracht met het karakter van 30 km-straten zodat de maximum snelheid er adequaat kan worden gehandhaafd. 26. Er wordt een notitie vastgesteld waarin de Toekomstperspectief op de toekomst van de agrarische activiteiten en die van hun beoefenaars in Ridderkerk wordt vastgelegd. 27. Tussen Zwijndrecht-Barendrecht-H.I.Ambacht en Ridderkerk zal een Metropolitane landschapspark (Deltapark) worden gerealiseerd. Omdat in de motivatie daartoe economische motieven uitdrukkelijk zijn uitgesloten, zal Ridderkerk geen medewerking verlenen als daarvan op welke manier dan ook, wél sprake zou zijn. 28. Het Huys ten Donck, de in de Structuurvisie beoogde landgoederenzone en de (te) smalle ecologische verbinding naar het zuiden moeten uitdrukkelijk deel uitmaken van het Deltapark omdat een dergelijk “landschapspark” anders voor Ridderkerk nauwelijks meerwaarde heeft. 29. Dit “landschapspark” dient geen “pretlandschapspark” te worden. Er dient rekening te worden gehouden met karakter en geschiedenis van het gebied waarin we wonen. Een dergelijk “landschapspark” kan alleen waardevol worden ontwikkeld als er een samenhangende visie is. Wij willen als bindend uitgangspunt: waardering > rehabilitatie > en eventueel reconstructie van het historisch gegroeide. Dat kunnen natuurlijke en cultuurhistorische elementen zijn zoals; a. kreek- en rivierbeddingen en –oevers, grienden, b. sporen van de eerste ontginningen, slotenpatronen, afdammingen (zie wandtapijten), c. donken, wegen en dijken, d. bijzondere woningen/buurten, Huys ten Donck, enz. e. sporen van visserij, scheepsbouw, enzovoort. 30. De Structuurvisie. De uitgangspunten en de gewenste ontwikkelingen zoals die staan in de Structuurvisie worden systematisch omgezet in beleid. Een regelmatige terugkoppeling is een goed instrument om de voortgang van de plannen te controleren. Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 21 -
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 22 -
Hoofdstuk 4 – Milieu A. Analyse D66/GroenLinks Het milieu is feitelijk onze omgeving: als mensen maken we er deel van uit. We wonen in onze omgeving, maar we werken er ook, recreëren er, we putten uit de hulpbronnen van de omgeving en laten er onze sporen achter. Het achterlaten van onze sporen in het milieu hoeft op zich geen slechte zaak te zijn. D66/GroenLinks in Ridderkerk vindt echter wel dat we heel bewust moeten omgaan met wat we aan natuurlijke hulpbronnen -vooral de nietvernieuwbare hulpbronnen- aan de omgeving onttrekken en in welke mate we onze sporen achterlaten. Hierbij is van belang te bepalen welke sporen dat dan zijn, in hoeverre die door het milieu worden geresorbeerd en weer verwerkt en in hoeverre dat niet gebeurt. Het gebruik van natuurlijke, goed-hernieuwbare hulpbronnen dient volgens D66/GroenLinks met de nodige omzichtigheid te gebeuren. Hernieuwbare hulpbronnen zijn bijvoorbeeld drinkwater, hout en schone lucht. Het natuurlijke milieu kan deze hulpbronnen in continue mate produceren, maar er is een bepaalde snelheid waarmee dat gebeurt. Het is van groot belang dat de hoeveelheid beschikbare natuurlijke hulpbronnen over de lange termijn gelijk blijft. Dit betekent dat we als maatschappij en mensen onze consumptiesnelheid hierop moeten aanpassen. Hetzij met behulp van compensatie -denk hierbij bijvoorbeeld aan het bijplanten van bomen -, hetzij door het beperken van onze consumptiesnelheid. Slecht-hernieuwbare hulpbronnen zijn hulpbronnen als olie, vruchtbare grond die zeer langzaam -of soms helemaal niet- door de natuurlijke leefomgeving kunnen worden geproduceerd. Een uitgeputte slecht-hernieuwbare hulpbron zal voor altijd uitgeput blijven. Consumptie van deze hulpbronnen is per definitie niet duurzaam en zal met terughoudendheid moeten plaatsvinden. D66/GroenLinks stimuleert waar dat maar kan, de ontwikkeling en het gebruik van duurzame alternatieven voor deze slecht-hernieuwbare hulpbronnen. Het sociale milieu heeft een interactie met het natuurlijk milieu. Daar waar deze elkaar beïnvloeden ligt het beleidsterrein van de lokale politiek. Denk hierbij aan de afvalverwerking, geluidsoverlast en luchtverontreiniging van het verkeer om Ridderkerk heen en overlast door elkaar en onze huisdieren.
Water:
De waterkwaliteit binnen Ridderkerk wordt sterk beïnvloedt door bodemvervuiling: (afval)stoffen die via de bodem in het grondwater terecht komen hebben een directe invloed op het watermilieu van Ridderkerk. Het spreekt voor zich dat we voorzichtig moeten zijn met de vervuiling ervan. Op dit moment zijn nog geen goede cijfers bekend over de bodemgesteldheid in Ridderkerk. Zowel op abiotisch, als op biotisch niveau. Het is van groot belang om goede kennis te hebben van het leven in de bodem, vooral ten behoeve van onze begroeiing, de landbouw en de garantie van goede kwaliteit van het drink- en oppervlaktewater. Door de jaren heen heeft Ridderkerk nogal eens te maken gehad met grondwateroverlast door slecht watermanagement in bijvoorbeeld nieuwbouwwijken waar waterscheidingen in de bodem zijn aangebracht. Soms door toedoen van de Gemeente, andere keren door het waterschap of de bewoners van Ridderkerk zelf. Dit heeft niet alleen in het verleden tot problemen geleid, maar zorgt vandaag de dag nog steeds voor overlast in bijvoorbeeld de Kerkweg. Luchtkwaliteit: De luchtkwaliteit binnen Ridderkerk is niet overal gelijkwaardig. Met name in de delen West en Drievliet heerst een ernstige luchtverontreiniging. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn het wegverkeer over de snelwegen A15 en A16, maar ook de “achtergrond-vervuiling” vanuit de ons omringende landen spelen hierbij een rol. In 2008 reden er dagelijks circa 820.000 voertuigen, waarvan 160.000 vrachtwagens langs Ridderkerk. De inwoners van Ridderkerk worden hierdoor ernstig in hun gezondheid bedreigd: jaarlijks overlijden volgens de landelijke statistieken ten minste 40 Ridderkerkers tot tien jaar te vroeg door de gevolgen van de ernstige luchtverontreiniging. Het wegverkeer is verantwoordelijk voor grote concentraties Stikstof-oxiden (NOx) en fijnstof. De DCMR heeft bij Ridderkerk een meetpunt langs de A16 dat analyses maakt van de luchtkwaliteit. Hieruit blijkt dat de lucht rond de Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 23 -
rijksweg hier matig tot ernstig vervuild is. Dit is niet iets van de afgelopen jaren. D66/GroenLinks wil de komende periode maatregelen treffen om de luchtverontreiniging in deze gebieden tegen te gaan. Rijkswaterstaat heeft in 2006 onderzoek gedaan naar de effecten van bebossing en beplanting langs de autowegen op de luchtkwaliteit in de omgeving. Ridderkerk zal deze onderzoeksresultaten moeten gebruiken om de luchtkwaliteit en de gevolgen van luchtverontreiniging op de volksgezondheid te reguleren. De afgelopen periode is een motie ingediend in de Gemeenteraad om de A16 en A15 rond knooppunt Ridderster te overkappen. Rijkswaterstaat heeft goede ervaringen met het afschermen van snelwegen. D66/GroenLinks hoopt daarom dat deze schermen Ridderkerk in de toekomstige periode kunnen beschermen tegen de ergste gevolgen van de geluidsoverlast en luchtverontreiniging, veroorzaakt door deze twee snelwegen. Groen in Ridderkerk: Ridderkerk is een betrekkelijk groene gemeente. Althans, kwantitatief bezien is er veel groen te vinden in de Ridderkerkse wijken. Groen is van groot belang voor het welzijn, ontspanning en volksgezondheid. Bovendien is groen en beplanting een belangrijke vestigingsfactor van inwoners en zelfs bedrijven. De kwaliteit van het groen laat echter te wensen over. Groen in het huidige Ridderkerk betekent vaak gras, zonnebloemen en merels. Een hele rij bomen van dezelfde soort in een straat is weliswaar groen, maar behoorlijk eentonig en draagt nauwelijks bij aan een evenwichtig samengaan van sociale en natuurlijke milieus. D66/GroenLinks Ridderkerk wil dat bij nieuwe aanplanting van groen niet alleen naar esthetische aspecten gekeken wordt, maar de biologie en biodiversiteit nadrukkelijk wordt meegenomen in de keuze van groen en aanplant. Ecologische Hoofdstructuur: Rondom Ridderkerk en zelfs door de gemeente heen, loopt een belangrijke verbindings-ader van de Afbeelding 1: De Ecologische Hoofdstructuur in en rond Ecologische Hoofdstructuur, zoals Ridderkerk, weergegeven met groene zônes die in beheer is door de Provincie Zuid-Holland. Tot de Ecologische Hoofdstructuur behoren het Huys ten Donck, de Gorzen en de Crezéepolder. D66/GroenLinks is van mening dat er momenteel door de Gemeente Ridderkerk onvoldoende rekening wordt gehouden in het huidige beleid en de activiteiten in deze gebieden met de status van deze drie gebieden, en vindt dan ook dat de natuurwaarde van deze EHS gebieden voldoende reden is om ze beter in ere te laten en te beschermen. Dit dient op zodanige wijze te gebeuren dat er een goede balans wordt gevonden tussen toegankelijkheid voor de burger van dit gebied en behoud van de landschappelijke waarde. B. Toekomstperspectief D66/GroenLinks D66/GroenLinks ziet een Ridderkerk voor zich waar mensen en dieren gezond kunnen leven, in een groen en gevarieerd gebied. Ridderkerk is verantwoordelijk voor belangrijke gebieden van de Ecologische Hoofdstructuur, waarbij de natuurrijkdom die dat met zich meebrengt, van grote positieve invloed is op de natuurrijkdom in de gemeente. Speciaal daarvoor ingerichte natuur- en recreatiegebieden rondom de EHS-corridor bieden daarbij plaats aan een rijke natuur en aan burgers die rust en ontspanning zoekt. De wijken West en Drievliet zijn beschermd tegen grote luchtvervuiling door een bufferzônes van geschikte, soortenrijke vegetatie. De luchtverontreiniging in en rond het Centrum van Ridderkerk is sterk
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 24 -
teruggedrongen middels een Milieuzône, waar het gebruik van sterk vervuilende voertuigen onaantrekkelijk is gemaakt. C. Oplossingen D66/GroenLinks D66/GroenLinks Ridderkerk stelt voor de periode 2010-2014 de volgende maatregelen voor: 1. Het Metropolitane park (Deltapark) wordt gerealiseerd. Het gebied loopt aan De Noord tot de oude Maas en verbindt nationale groengebieden. Het Deltapark krijgt een grotere recreatieve en landschappelijke betekenis. 2. Langs de rijkswegen A16/A15 komen brede stroken bufferzônes met geschikte vegetatie om de concentraties fijnstof en Stixstof-oxiden terug te dringen voor de bewoners van de wijken West en Drievliet 3. Het Centrum van Ridderkerk wordt een milieuzône. Binnen de milieuzône is speciale regelgeving van kracht, zoals het onaantrekkelijk maken van sterk milieuvervuilende voertuigen. 4. Om meer inzicht te krijgen in de natuurkwaliteit in Ridderkerk wordt onderzoek gedaan naar de natuur-rijkdom in onze gemeente. De resultaten van dit onderzoek zullen worden gebruikt bij natuurbeleidsplannen en het bevorderen van de kwaliteit van het groen in de gemeente. 5. Bij projecten waarbij groen-aanplant wordt gerealiseerd wordt naast estetische aspecten van het groen ook gekeken naar de ecologische waarde van een gemêleerd groen-aanbod. Daarbij spelen mee de resultaten van het onderzoek naar de huidige gesteldheid van de natuur, maar ook de bevordering van de aansluiting bij de EHS in Zuid-Holland. Toegankelijkheid van de gebieden voor de burgers speelt hierin een belangrijke rol. 6. Ons leven staat niet geïsoleerd ten opzichte van de rest van de wereld. De Gemeente dient er alles aan te doen om onze ecologische “voetafduk” te beperken, zodat met name Derde Wereldlanden er niet de dupe van worden. Denk hierbij aan het gebruik van FSC hout, buiten-attributen van recycled plastic etc. 7. Nieuwbouw in Ridderkerk dient klimaat-neutraal en duurzaam te zijn. D66/GroenLinks wil hiervoor een convenant bereiken met alle aannemers. 8. D66/GroenLinks wil dat de gemeente Ridderkerk duurzame energiebronnen benut, zoals wind, water, en zonne energie. 9. Om de ergste luchtverontreiniging van de A15 en A16 tegen te gaan, wil D66/GroenLinks een gebied met dynamische maximumsnelheden. Rijkswaterstaat heeft daar al zeer positieve ervaringen mee. Een maximumsnelheid van 80 km/h op drukke momenten met permanente snelheidscontrole is daarbij het uitgangspunt.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 25 -
Hoofdstuk 5 - Zorg & Welzijn A. Analyse D66/GroenLinks
Leeftijd
Man Aantal
%
Vrouw Aantal
%
Totaal Aantal
%
0-3
733
50,4%
722
49,6%
1455
100,0%
4-11
1816
50,1%
1807
49,9%
3623
100,0%
12-17
1597
50,9%
1538
49,1%
3135
100,0%
18-24
1867
52,8%
1671
47,2%
3538
100,0%
25-39
3582
49,3%
3686
50,7%
7268
100,0%
40-54
4903
49,0%
5111
51,0%
10014
100,0%
55-64
3274
48,8%
3436
51,2%
6710
100,0%
65-74
2339
47,2%
2613
52,8%
4952
100,0%
75-84
1324
42,8%
1772
57,2%
3096
100,0%
>85
262
30,6%
593
69,4%
855
100,0%
Totaal
21697
48,6%
22949
51,4%
44646
100,0%
Bron: http://www.ridderkerk.nl/smartsite.shtml?id=60434 Tabel 4: bevolkingsopbouw 1 januari 2009 Ambulances: D66/ Groenlinks is voorstander van een ambulance post in Ridderkerk. Dit omdat er een relatief hoge mate van overschrijding van de norm van 15 minuten plaatsvindt. Dit kan levens kosten! Bereikbaarheid van de huisartsen: De bereikbaarheid van de huisartsen buiten kantooruren is de afgelopen jaren een verantwoordelijkheid van de huisartsenpost bij het Maasstad ziekenhuis. De afstand is aanzienlijk en dat geldt ook voor een bezoek aan de polikliniek van een ziekenhuis. Aandacht voor een betere dienstverlening bijvoorbeeld in een gezondheidscentrum in Ridderkerk met een beperkte poliklinische functie zou al een verbetering zijn. Vooral voor ouderen en gehandicapten kan de afstand een belemmering zijn. Vrijwilligers en mantelzorgers: Ridderkerk kent een uitgebreid vrijwilligersnetwerk. Diverse instellingen zoals de Stichting Welzijn Ouderen leveren hieraan een grote bijdrage. Vrijwilligers dragen bij aan het welzijn van o.a. ouderen en gehandicapten, maar ook aan bijvoorbeeld jongerenwerk, onderwijs, enzovoort. Zonder vrijwilligers en mantelzorgers zou de kwaliteit ervan volledig inzakken. De vergrijzing van de bevolking heeft enorme consequenties voor de mantelzorg. Enerzijds zal als gevolg van de vergrijzing de vraag naar mantelzorg toenemen. Anderzijds zal juist als gevolg van de vergrijzing in de gemeente het aanbod van vrijwilligers afnemen. D'66/Groen Links vindt het belangrijk dat de wijkploegen gehandhaafd blijven voor het verrichten van klein onderhoud in de wijken.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 26 -
Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO): D66/GroenLinks stelt vast dat er problemen zijn ontstaan door de invoering van de WMO. Nu in de nieuwe aanbesteding uitgegaan is van het zogenaamde Zeeuwse model zal er extra op moeten worden gelet dat kwaliteit van de thuiszorg zowel voor de dienstverlener als voor de zorgontvanger, nu wel is gewaarborgd. B.Toekomstperspectief D'66/Groen Links: 1. Voor iedereen die zorg nodig heeft zal deze beschikbaar en bereikbaar zijn; 2. Er zijn voldoende keuzemogelijkheden in de zorg; 3. Voorlichting en preventie zal nog meer aandacht moeten krijgen; 4. Een gegarandeerde kwaliteit in de eerstelijnszorg; 5. Terugdringen en voorkomen van bureaucratie en regelgeving; 6. Faciliteren en ondersteunen van mantelzorgers; 7. Huisvesting die aansluit bij de behoeften van ouderen en gehandicapten en geschikt voor het aanbieden van zorg en verpleging. 8. Samenwerking met vrijwilligersinstellingen uit omringende gemeenten. C. Oplossingen D66/GroenLinks Voor de bovenstaande opgaven denkt D66/GroenLinks aan de volgende oplossingen. 1. Regionaal duidelijke en toetsbare maatregelen zodat de aanrijdtijden van de ambulances binnen de norm vallen; 2. Als onderdeel van het huisvestingsbeleid is ook de behoefte aan woningen voor ouderen en zorgbehoevenden bekend zodat ook voor deze categorieën een adequaat beleid kan worden gevoerd (Zie ook Hfst.3 Wonen); 3. Bij het ontwikkelen van woonzorgzones wordt voorkomen dat er ongewenst grote concentraties ontstaan van ouderen. Ouderen en gehandicapten moeten kunnen blijven kiezen waar ze zorg willen ontvangen (Zie ook Hfst. 3 Wonen); 4. Door de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) is marktwerking ontstaan in de zorg. Wij willen hierbij extra aandacht voor een klantgerichte benadering zodat toch voor iedereen de noodzakelijke voorzieningen beschikbaar blijven. Een goede kostenbeheersing en zo weinig mogelijk bureaucratie zijn daarvoor belangrijke voorwaarden; 5. Ouderen en gehandicapten moeten zo lang mogelijk de regie over eigen leven kunnen voeren. Als woningaanpassingen kunnen leiden tot behoud van zelfstandigheid in de vertrouwde omgeving ligt het primaat ligt bij woningaanpassingen en niet bij verhuizen; 6. Actieve voorlichting ter stimulering van het besef dat een gezonde levenswijze van belang is; 7. Marktwerking moet de huidige goede samenwerking tussen zorginstellingen niet in de weg staan. De keuzevrijheid van zorgvragers moet gewaarborgd worden; 8. Als wordt voorzien in goede informatie en het beleid erop is gericht dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen, kan bij de zorgvrager een beroep op eigen verantwoordelijkheid worden gedaan en kan ook een inkomensafhankelijke bijdrage in de zorg worden verlangd; 9. Een actief beleid voeren om de positie van vrijwilligers en mantelzorgers te versterken; 10. De SWOR, Dynamiek (ook na fusie met de SRS) en Woonvisie die dingen laten blijven doen waar ze goed in zijn; 11. Zorgen dat er ook in de toekomst voldoende eerstelijnszorg (huisartsen, tandartsen, enz.) blijft; 12. Het ontwikkelen van een gezondheidscentrum met voorzieningen die een meerwaarde hebben voor de Ridderkerkse bevolking, zoals eerstelijnsvoorzieningen gecombineerd met een polikliniek en maatschappelijke dienstverlening; 13. De zorgaanbieders moeten voldoen aan een kwaliteitskeurmerk van de branche. De gemeente moet eisen stellen en de burgers hierover informeren; 14. Gemeente verschaft informatie over kwaliteit van dienstverlening van zorgaanbieders; 15. Bij alle nieuwe ontwikkelingen na de invoering van de WMO dienen de doelgroepen zoals de SWOR, Gehandicaptenraad, Sociaal Platform, Beleidsplatform Ouderen, Dynamiek, Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 27 -
enzovoort steeds te worden betrokken; 16. De toegankelijkheid van openbare gebouwen en nieuwe woningen voldoet aan een keurmerk voor gehandicapten. 17. De wijkploegen blijven gehandhaafd voor het verrichten van klein onderhoud in de wijken.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 28 -
Hoofdstuk 6 – Bestuur & Veiligheid
A. Analyse D66/GroenLinks Gemeenteraad – college: Vanaf 2002 is het dualisme ingevoerd; de gemeenteraad en het college hebben onderscheiden verantwoordelijkheden. De gemeenteraad is het hoofd van de gemeente. De gemeenteraad heeft drie hoofdtaken: hij stelt de kaders, controleert de uitvoering van het beleid en stelt geld beschikbaar(budgetrecht). De griffier staat de gemeenteraad terzijde. Het college bestuurt. Het kan een eigen beleid voeren, maar dat moet wel passen binnen de door de gemeenteraad gestelde kaders. Daarnaast heeft het college, onafhankelijk van de gemeenteraad een aantal praktische taken van de wetgever toebedeeld gekregen. De burgemeester is voorzitter van het college én van de gemeenteraad. Over het gevoerde beleid moet het college verantwoording afleggen aan de gemeenteraad en verstrekt de gemeenteraad daartoe “gevraagd en ongevraagd” informatie. Het college heeft een ambtelijk apparaat tot zijn beschikking om het beleid te kunnen uitvoeren. Het is ook verantwoordelijk voor het ambtelijk apparaat dat geleid wordt door de gemeentesecretaris. De krimp van de bevolking tot minder dan 45.000 inwoners betekent in politieke zin dat er vanaf 2010 twee raadszetels minder zijn: 27 in plaats van 29. Het is belangrijk dat in de verschillende stadia van de besluitvorming open en duidelijk wordt gecommuniceerd met de betrokken mensen. Zeker van politieke partijen mag je verwachten dat ze duidelijke standpunten innemen, positie kiezen en zich niet door elke waan van de dag laten meevoeren in de angst voor verlies van de kiezersgunst. In die zin heeft D66/GroenLinks zich altijd duidelijk en helder geprofileerd bij spraakmakende thema’s, ook al was dat soms “tegen de stroom in”! De “Burger”: Veel mensen hebben een negatief beeld van “de” overheid” en van “de” politiek en zijn er stellig van overtuigd dat “de” overheid, “de” politiek nauwelijks rekening houdt met wat de “burger” wil. Een levende democratie kan niet functioneren zonder de betrokkenheid van de mensen die het aangaat. Het is zorgelijk dat zoveel mensen niet het gevoel hebben dat het hún democratie en hún bestuur is! In de in september 2009 gepubliceerde resultaten van de Bestuurskrachtmeting in Ridderkerk staan behartenswaardige dingen die het bestuur, het ambtelijk apparaat en de politiek tot nadenken moeten stemmen. Een betrokken mede-Ridderkerker zei het aldus: “Wél inspraak maar géén invloed!” In vergelijking met andere gemeenten heeft Ridderkerk relatief veel vormen van participatie (inspraak) maar dit leidt tot meer ontevredenheid. Uit het weerkerend onderzoek zoals dat wordt gepubliceerd in de Staat van de gemeente wordt duidelijk dat de waardering van veel mensen over het functioneren van hun bestuur laag is; in veel gevallen is het gemiddelde rapportcijfer onvoldoende. De “cultuur” van het Ridderkerkse bestuur, inclusief het ambtelijk apparaat is niet erg gericht op publieke en transparante verantwoording, zo concludeerde de Ridderkerkse Rekenkamer -commissie na onderzoek in 2009. Daarmee lijken de vele vormen van participatie te worden ingehaald door een kennelijk naar binnen gerichte, taakgerichte organisatie. D66/GroenLinks heeft altijd gezegd dat het ongeloofwaardig is te denken dat mensen met verantwoordelijke posities in de maatschappij ineens in de rol van onverantwoordelijke kinderen vervallen als het om participatie gaat. Toch leven dergelijke gevoelens wél bij de bestuurlijk -ambtelijke organisatie van Ridderkerk. Als je de mensen naar hun mening vraagt (participatie), verkleint dat de speelruimte van het bestuur om het toch op zijn eigen manier te doen. Als mensen zich in geen enkel opzicht herkennen in het uiteindelijke besluit, werkt inspreken/participeren contraproductief. Kennelijk gaat het dáár nogal eens fout. Het ambtelijk apparaat: Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 29 -
Het college voert taken uit waarover in de gemeenteraad besluiten zijn genomen en heeft daarvoor een goed toegerust ambtelijk apparaat tot zijn beschikking. De capaciteit en de expertise van dat apparaat moeten in evenwicht zijn met de taken die we willen uitvoeren. Met grote regelmaat wordt de gemeenteraad gemeld dat uitvoering van taken is vertraagd vanwege capaciteitsproblemen. De afgelopen jaren is een enorm “stuwmeer” van niet besteed geld ontstaan. De gemeenteraad heeft begin 2009 het college bij motie verzocht de oorzaken zichtbaar te maken en de resultaten aan de raad te rapporteren. Inmiddels zijn er acties om meer evenwicht te brengen en de vorming van verdere stuwing van gelden te voorkomen. In de auditcommissie wordt met enige regelmaat tussen college en raad overlegd over de wijze waarop het college de (financiële) verantwoording aan de raad aanbiedt. De raad zal ook willen weten of de beschikbaar gestelde budgetten voor het in stand houden van het ambtelijk apparaat inderdaad doelmatig en effectief worden gebruikt. Tot heden is daarover bij de raad een te beperkt beeld om zich daarover een beeld te kunnen vormen. Communicatie: Herhaaldelijk beklagen mensen zich over de gebrekkige communicatie met “de” gemeente; informatie wordt niet doorgegeven, afspraken worden niet nagekomen, het duurt eindeloos voor men weer iets hoort of men hoort niets meer en weet niet wat er is gedaan met de inbreng die men, dikwijls op verzoek van de gemeente heeft gehad. Het college heeft een aantal participatieplatforms ingesteld om exclusief aan het college te adviseren. Zo kan het gebeuren dat men voorstellen al op de raadsagenda ziet prijken terwijl de inspraak (nog) niet is gedaan. In sommige gevallen is die participatie wettelijk voorgeschreven. De raad heeft de slechte postafhandeling herhaaldelijk geagendeerd. Ondanks een jaren lopend traject, compleet met “Handvest”, blijven klachten bestaan; brieven worden niet of zeer laat beantwoord of raken zoek. De gemeente als dienstverlener: De inwoners van de gemeente zitten in hun relatie met de gemeente in verschillende “rollen”: burger (ondergeschikt), partner (gelijkwaardig), kiezer (opdrachtgever), gebruiker van diensten (klant) en participant (meedenker). Een van de rollen van de gemeente is die van dienstverlener. De klant wil een rijbewijs of een paspoort, een vergunning; hij is gebruiker van de ophaaldienst voor huisvuil, het rioleringssysteem en de wijkploeg. De klant verwacht van de gemeente, c.q. het gemeentelijk personeel in deze contacten betrouwbaarheid, snelheid en professionaliteit. De tevredenheid voor baliedienstverlening is blijkens de Staat van de Gemeente ruim voldoende tot goed; Relaties met andere overheden: Het gemeentebestuur is in veel zaken autonoom. Toch zijn er nogal wat zaken die de gemeente in opdracht van de Rijksoverheid moet uitvoeren zoals de WMO, WWB, WSW, nWRO, enzovoort. *) Sinds 2008 werkt Ridderkerk nauw samen met Barendrecht en Albrandswaard; de zogenaamde BAR-gemeenten. Verder neemt Ridderkerk deel in een 15-tal zogenaamde Gemeenschappelijke Regelingen (GR’s). GR’s voeren opdrachten uit voor de deelnemende gemeenten: recreatie Recreatieschap IJsselmonde), vuilnis ophalen (NV.MAR), energievoorziening (ENECO), milieuhandhaving (DCMR), enzovoort. Ook de Stadsregio Rotterdam waarin een 16-tal gemeenten samenwerken is zo’n GR. Dezelfde gemeenten werken samen in de Veiligheidsregio (ambulancediensten, brandweer, enz.). Bij grote en kleine rampen is de communicatie van groot belang om een goede afstemming te verzekeren. De gemeenteraad wordt geacht ook hier zijn taken als die van controle en het recht van budget uit te oefenen. Hoewel er veel gemeenschapsgeld mee is gemoeid is de uitvoering van deze taken praktisch zeer beperkt en is er feitelijk sprake van een “democratisch tekort”. In de GR’s heeft elke gemeente één of twee vertegenwoordigers; meestal collegeleden, soms ook raadsleden. Daarnaast zijn soms nog ambtelijke werkgroepen actief op basis van een thema, zoals de Werkgroep Deltapark.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 30 -
Veiligheid: Bij sommige mensen leven gevoelens van onveiligheid. Cijfers wijzen niet altijd uit wat mensen voelen en ervaren. Voortdurende burenoverlast, nachtelijk lawaai, intimidatie, vier keer daags verkeersoverlast omdat je bij een school woont, geweld, enzovoort lijken in vergelijking met zware criminaliteit niet al te ernstig. Maar ze hebben in het algemeen wel een grotere impact op mensen en kunnen een voortdurende aantasting zijn van hun gevoel van welbevinden. Steeds opnieuw klagen mensen dat er “niets” gebeurt en dat de ernstige overlastgevers, soms na een korte onderbreking, jarenlang een straat of buurt terroriseren. Ook blijven de klachten bestaan over het moeilijk aangifte kunnen doen bij de politie en het gevoel dat men wordt afgescheept. Bij het sluiten van de horeca ontstaat dikwijls overlast. Soms wordt als oplossing overwogen de sluitingstijden te vervroegen. Wij zijn bang dat daarmee de problemen niet worden opgelost maar eerder worden verplaatst en onzichtbaar worden. Huiselijk geweld: Bij het in 2005 in werking gestelde Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld is een stijging opgetreden van het aantal meldingen. Dat lag in de verwachting omdat er én een behoefte is te melden én de bekendheid groter wordt. Door de instelling van het Meldpunt zijn onverwachte zaken aan het licht gekomen. Behalve dat nog duidelijker werd dat kinder - en vrouwenmishandeling een groot maatschappelijk probleem is, bleken er ook andere vormen van mishandeling voor te komen zoals van bejaarden, mannen, gehandicapten. Het “succes” van het Meldpunt is afhankelijk van de effectiviteit van het achterliggende netwerk van allerlei samenwerkende instanties. Zij moeten de meldingen in regelmatig overleg efficiënt en effectief afhandelen. Het is noodzakelijk voortdurend aandacht te blijven geven aan de effectiviteit van dit netwerk. Bekendheid en bereikbaarheid van het Meldpunt zijn een andere voorwaarde om goed te kunnen functioneren. B.TOEKOMSTPERSPECTIEF D66/GroenLinks 1. .De burgers participeren in besluitvormingsprocessen die hen aangaan; hun inbreng wordt gewaardeerde en gehonoreerd; 2. Tussen de gemeente en haar inwoners wordt tijdig en helder gecommuniceerd; 3. De duale rollen van raad en college zijn duidelijk en geprofileerd; 4. De gemeenteraad heeft voldoende mogelijkheden zijn taken ook bij de Gemeenschappelijke Regelingen (GR’s) te kunnen uitvoeren; 5. Ridderkerk heeft een sterke inbreng in Gemeenschappelijke Regelingen en in regionale activiteiten en werkgroepen waar belangen van Ridderkerk aan de orde komen; 6. Het college heeft een ambtelijk apparaat tot zijn beschikking dat voldoende is toegerust om de door de raad vastgestelde taken doelmatig en efficiënt te kunnen uitvoeren. C.OPLOSSINGEN D66/GroenLinks 1. D66/GroenLinks wil dat de postafhandeling nu eindelijk zodanig wordt geprofessionaliseerd dat als standaard iedereen per omgaande een bericht van ontvangst krijgt met informatie over de wijze van afhandeling. Voor afgegeven poststukken wordt een bewijs van ontvangst afgegeven; 2. Elk raadsvoorstel wordt volgens een vast format aan de raad voorgelegd. In elk geval staat daarin altijd óf er gelegenheid tot participatie is gegeven en zo ja met wie en met welk resultaat op het uiteindelijke voorstel: 3. D66/GroenLinks vindt dat de participatieplatforms die nu exclusief aan het college adviseren, voortaan ook adviezen aan de raad moeten kunnen uitbrengen; 4. Insprekende inwoners moet duidelijk zijn wat de status is van hun participatie;
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 31 -
5. Binnen de ambtelijk-bestuurlijke organisatie worden planconcepten niet eerder uitgewerkt dan nadat hierover in de samenleving/bij de betrokkenen de gedachten zijn gepeild; 6. Waar deze ontbreekt wordt de cultuur van taakgerichtheid omgezet in een op de wensen van de samenleving gerichte cultuur; 7. Participatie/inspraak is niet vrijblijvend en kan niet zondermeer terzijde worden gelegd. Mede afhankelijk van de aard van de participatie zullen de uitkomsten in min of meerdere mate herkenbaar moeten zijn in de uiteindelijke plannen en besluiten; 8. Om recht te doen aan zowel de positie van de gemeenteraad als aan die van mogelijke participanten worden zoveel als mogelijk, in raadsvoorstellen meerdere scenario’s opgenomen. Het is lang niet altijd nodig, soms zelfs contraproductief te proberen één bepaald voorstel te vuur en te zwaard wordt verdedigd om het “door de raad te slepen”; 9. Het “democratisch tekort” van de Gemeenschappelijke Regelingen wordt zoveel als mogelijk gecompenseerd door verdere transparantie van het doen en laten van de GR’s en een versterking van de informatiepositie van de gemeenteraad. Daarbij zullen de vertegenwoordigers in de besturen de gemeenteraad gevraagd en ongevraagd “bijpraten”; 10. Bij belangrijke onderwerpen in de gemeente is het van belang dat inwoners het gemeentebestuur kunnen laten weten hoe zij erover denken. Daarvoor wil D66/GroenLinks een vorm van referendum invoeren; 11. Om de kwaliteit van zowel het raadswerk als de besluiten te garanderen moeten de faciliteiten voor het raadswerk verder worden verbeterd. Daar hoort bij een verbetering van de ict-ondersteuning van de raad en een goede werkomgeving voor fracties/ gemeenteraadsleden in het gemeentehuis; 12. Blijvende aandacht voor geweld achter de voordeur; 13. Kleine criminaliteit, ernstige overlast en vernielingen worden niet getolereerd. Gedogen of “wegkijken” is al helemaal niet aan de orde. De burgemeester informeert de raad periodiek over de bestrijding ervan en bevordert de aangiftebereidheid; 14. D66/GroenLinks wil een proef met variabele sluitingstijden in de horeca; 15. Vermindering van de politiecapaciteit in onze regio is niet aanvaardbaar; 16. Voorkomen is beter dan genezen: er wordt zo snel mogelijk gereageerd door lik op stuk, inschakelen van Halt en ook door preventieve maatregelen als meer toezichthouders, vergroting van de pakkans en voorlichting op scholen; 17. Strikt vergunningenbeleid, geen gedoogsituaties behoudens in bijzondere gevallen als aanloop naar een reguliere situatie; 18. Een jaarlijkse veiligheidmarkt op het Koningsplein en in de hal van het gemeentehuis om vraag en aanbod op het gebied van veiligheid bij elkaar te brengen; 19. Doorgaan met preventieve maatregelen tegen inbraak en diefstal, blijvend aandacht voor het Keurmerk Veilig Wonen; 20. Wij vinden dat voortdurend regionaal en landelijk aandacht moet worden blijven gevraagd voor de te lange aanrijdtijden voor ambulances tot deze voldoen aan de norm. 21. Voor mensen met een beperking betekent veiligheid ook goede toegankelijkheid, afscherming van gevaarlijke situaties en inzetten van hulpmiddelen waar nodig en mogelijk.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 32 -
HOOFDSTUK 7 - FINANCIËN
A. Analyse D66/GroenLinks Ridderkerk is een gemeente die zijn financiën op orde heeft. Dat willen we graag zo houden. Het beeld is overigens de afgelopen jaren wel geflatteerd: regelmatige grondverkopen zorgden er de voor dat er voortdurend behoorlijke baten in de gemeentekas stroomden. Hierdoor was het mogelijk te investeren in voorzieningen zoals onderwijs, sport, zorg, infrastructuur, enzovoort. Die bron droogt nu op. De komende jaren is veel geld nodig: vanwege de crisis, om te investeren in de kwaliteit van de woonomgeving, om de milieuproblematiek terug te dringen, voor de renovatie van woningen, enzovoort. Het is te verwachten dat de jaarlijkse uitkering van het Rijk de komende jaren sterk zal teruglopen. Voor veel grote uitgaven die worden voorzien zoals toekomstig onderhoud en vervangingen worden reserveringen gedaan. Ridderkerk is een gemeente met gemiddelde lasten voor zijn inwoners. Eigen inkomsten: Ridderkerk heeft beperkte mogelijkheden zelf voor inkomsten te zorgen in de vorm van heffingen: onroerend zaakbelasting, rioolrechten, afvalstoffen, hondenbelasting, enzovoort. Stuwmeer: Jarenlang was het niet ongewoon dat veel goedgekeurde en begrote investeringen werden uitgesteld waardoor grote “stuwmeren” van niet besteed geld ontstonden. De ambities bleken elk jaar groter dan de mogelijkheden en bleef er aan het einde van het jaar veel geld over dat niet was besteed. Eind 2008 verzocht de raad op initiatief van D66/GroenLinks het college dringend om een overzicht van doorgeschoven projecten en een planning van de nog uit te voeren investeringen. Inmiddels zijn er vergevordere plannen om de komende jaren alleen dát te begroten wat redelijkerwijs binnen het begrotingsjaar kan worden uitgevoerd.Met deze operatie is geld “vrij” gekomen dat wel steeds was begroot, dus vastgelegd maar niet gebruikt. Reserves: In 2005 werd uit de opbrengst van de verkoop van de aandelen AVR (Afvalverwerking Rijnmond) het “Strategisch Investeringsbudget” (SIB) gevormd. Het college had uit deze reserve nogal wat niet-strategische uitgaven gedaan. Op initiatief van D66/GroenLinks besloot de raad eind 2009 kaders te stellen voor de verdere bestedingen uit het SIB. Ook de saldi met renteclaim werden daarbij betrokken. Deze saldi zijn belegde kapitalen waarvan alleen de rente jaarlijks voor de begroting wordt gebruikt. B.TOEKOMSTPERSPECTIEF D66/GroenLinks 1. Reserveringen zijn geen doel op zich; 2. Reserves kunnen in tijden van economische teruggang op een zorgvuldige manier worden gebruikt om te blijven investeren en belangrijke voorzieningen te handhaven; 3. In tijden van economische bloei worden buffers gevormd voor slechte tijden; 4. De raad houdt voldoende zicht op de inzet van de beschikbare middelen; C.OPLOSSINGEN D66/GroenLinks 1. Omdat de jarenlange inkomsten van grondverkopen de komende jaren zullen wegvallen moeten de financiële gevolgen daarvan op lange termijn in beeld worden gebracht; 2. Als bezuinigingen nodig zijn en daardoor voorzieningen voor mensen met de smalste beurs aangetast dreigen te worden, heeft D66/GroenLinks daarvoor geen bezwaar tegen een reële verhoging van de onroerend zaakbelasting; Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 33 -
3. De komende jaren kan worden overwogen de reserves die geen specifieke bestemming hebben, te laten bijdragen aan het in stand houden van voorzieningen; 4. Er wordt een langjarig beleid gevoerd in goede tijden te reserveren en in slechte tijden uit die reserveringen te putten; 5. De mogelijkheden van de raad zijn inzicht in de financiële positie van de gemeente te vergroten, wordt voortdurend verbeterd;
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 34 -
Thema’s 1. Aandachtgroepen a. Jongeren: Hoewel jongeren nog altijd een belangrijk deel van de Ridderkerkse bevolking uitmaken, daalt hun aantal al jaren, zowel absoluut als percentueel. Voor de toekomst is dat een zorgelijke ontwikkeling die de basis van onze gemeenschap kan aantasten. Jongeren hebben specifieke behoeften en wensen en daarom vindt D66/GroenLinks dat voor hen een integraal beleid nodig is. Jongeren hebben de toekomst, luidt een oud gezegde. Zij zullen de fakkel overnemen en de nieuwe dragers van de samenleving worden. Het is daarom van het grootste belang dat jongeren zich kunnen ontplooien en kunnen opgroeien in een veilige, gezonde omgeving. Zo wordt jongeren de mogelijkheid geboden zich te ontwikkelen tot verantwoordelijke, mondige burgers voor de samenleving van morgen. Wij onderscheiden hierbij drie aspecten: opvoeding en onderwijs, sport en ontspanning en preventie gericht op het voorkomen van “uitval”. Ouders, scholen: Centraal in de ontplooiing en ontwikkeling van kinderen staan de ouders. Daarnaast neemt het onderwijs een belangrijke plaats in. Scholen hebben een belangrijke taak. D66/GroenLinks ziet scholing als méér dan de overdracht van kennis en vaardigheden. Ook de sociale en creatieve vorming maken er noodzakelijk deel van uit. Een goede relatie tussen school en kind is voorwaarde voor een succesvolle schoolcarrière. Sport en ontspanning: Sport geeft voldoening, daagt uit, ontwikkelt sociale vaardigheden en draagt bij an een goede gezondheid. Het is belangrijk dat kinderen al vroeg kennis maken met sport. Dat kan zowel in clubverband als ongeorganiseerd. In het laatste geval moeten daarvoor wel de nodige voorzieningen in de woonomgeving aanwezig zijn in de vorm van trapveldjes, voorzieningen voor skaten, basketballen, rennen, klimmen en klauteren. Jongeren hebben een grote behoefte leeftijdsgenoten te ontmoeten. Onze openbare ruimte is zelden ingericht op die behoefte en door sommigen wordt alleen al de aanwezigheid van groepjes jongeren als onplezierig ervaren. Toch zullen we er rekening mee moeten houden dat die openbare ruimte óók en soms vooral voor jongeren wordt gebruikt. Daarnaast zijn tienersozen en andere op jongeren gerichte activiteiten in de wijken noodzakelijk. De eerste helft van 2010 is het eindelijk zover dat Ridderkerk zijn jongeren in een centraal gelegen Stedelijk Jongerencentrum een goede infrastructuur kan bieden die is gericht op ontspanning, creativiteit en educatie. Preventie: Wij willen jongeren niet anders benaderen dan welke volwassene dan ook. D66/GroenLinks ziet jongeren uitdrukkelijk niet in termen als last en overlast maar integendeel als een belofte voor de toekomst waarvoor we verantwoordelijkheid dragen. Dat wil niet zeggen dat wij overlast van jongeren, evenmin als van oudere Ridderkerkers, zomaar accepteren. Snel en duidelijk ingrijpen kan erger voorkomen. Een goede handhaving van de leerplicht en een gesloten keten voor de verdere aanpak zijn een sleutel om erger te voorkomen. Naast de school zijn de opvoeders natuurlijk de eerstverantwoordelijken en als zodanig aanspreekbaar op onaanvaardbaar gedrag van hun kinderen. Ook hier géén uitstel, afwachten of doorschuiven maar snelle actie van de betrokken instanties en functionarissen die op een of andere manier betrokken zijn: onderwijs, JeugdPreventieTeam, ambtenaar leerplicht, Jeugdzorg (CJG), Bureau Halt, enzovoort. Aanpak D'66/Groen Links • Regelmatige evaluatie van het geformuleerde jeugdbeleid; • Jeugdbeleid is integraal beleid; Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 35 -
• • • • • • • • •
Voorzieningen voor alle leeftijdsgroepen, zowel in de openbare ruimte, sportvoorzieningen, als sociale en recreatieve activiteiten; Ontwikkeling van een veelsoortig aanbod van recreatieve, educatieve en culturele voorzieningen in het nieuwe stedelijke jongerencentrum; Voorzieningen voor 16- en 16+ in de wijken; Ambulant jongerenwerk in de wijken; Wijksportvoorzieningen en wijkspeelvoorzieningen; Voor jongere kinderen wordt gewerkt aan zo groot mogelijk aaneengesloten woonen speelgebieden, kruisingsvrij van het gemotoriseerd verkeer; Halt-voorlichting op de scholen; Instellen van een Jongen Informatie Punt; Versterking van de positie van de jongerenraad.
b. Gehandicapten Een belangrijk en algemeen aanvaard uitgangspunt in onze samenleving is, dat iedereen naar vermogen kan deelnemen aan het maatschappelijk leven. Het is daarbij belangrijk dat men de regie over zijn eigen leven kan voeren om zijn talenten, zijn kennis en interesse te kunnen “verzilveren”. Ook gehandicapte medemensen hebben recht op maatschappelijke participatie, zoals dat tot uiting komt in arbeid, zelfontplooiing en deelname aan cultuur en sport, enzovoort. Maar dan moet de samenleving er wel voor zorgen dat de belemmeringen als gevolg van handicaps zoveel mogelijk worden opgeheven. Hoewel dit logisch is, blijkt er in de praktijk van alledag nog het nodige te ontbreken. Niet uit onwil, maar veelal uit onkunde of gebrek aan belangstelling. Nog steeds zijn veel (semi) openbare gebouwen niet of onvoldoende toegankelijk voor mensen met een rolstoel, een visuele of auditieve handicap of anderszins. Aanpak D'66/Groen Links • Het afstemmen van de woon- en leefomgeving op gehandicapten; • Bij ruimtelijke en andere plannen wordt het advies van de Gehandicaptenraad betrokken; • Informatie en voorlichting over de positie van gehandicapten; • Voorlichting en informatie aan gehandicapten over hun mogelijkheden en hun rechten; • De gemeente spant zich als werkgever in gehandicapten in gemeentelijke dienst te werven en bevordert dat bij bedrijven en instellingen. c. Ouderen Anders dan vroeger blijven veel ouderen tot hoge leeftijd vitaal en gezond en blijven zij maatschappelijk actief. Niet de leeftijd staat bij D66/GroenLinks centraal, maar de mens. In deze tijd van “druk-druk-druk” zijn het juist de ouderen die een steeds belangrijker rol spelen in het vrijwilligerswerk en niet zelden ook in parttime betaald werk en nuttige activiteiten waarvoor economisch gezien, weinig belangstelling is: in sportverenigingen, in het ouderenwerk, als oppas voor kleinkinderen, als werker in de kerkgemeenschap, als invaller bij ziekte, enzovoort. De positie van ouderen verandert: van uitgerangeerd na de pensionering wordt de oudere een gewaardeerd vrijwilliger. Vergrijzing: Ridderkerk heeft in vergelijking met omringende gemeenten een extra sterke vergrijzing. Dit betekent dat ouderen steeds meer specifieke voorzieningen zullen vragen, variërend van zorg bij de dagelijkse verrichtingen tot goed toegankelijke openbare gebouwen zoals winkels, veilige en goed beloopbare openbare ruimten, winkelaanbod, openbaar vervoer, enzovoort. Ouder worden betekent ook dat men hoe dan ook te maken gaat krijgen met fysieke en/of geestelijke achteruitgang en niet zelden met verlies van sociale contacten. Wanneer men afhankelijker wordt, de mobiliteit afneemt en zorg en verpleging nodig zijn, is het belangrijk dat dit zoveel als mogelijk in de eigen vertrouwde omgeving kan worden Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 36 -
gerealiseerd. Belangrijk is ook dat de activiteiten erop gericht zijn de ouderen zo lang mogelijk geestelijk en lichamelijk vitaal te houden en deel te laten blijven van de Ridderkerkse samenleving. Voor de komende jaren zal de vraag toenemen naar zorg, aangepast vervoer, passende woningen, enzovoort. Met de (voortgaande) ontwikkeling van woonzorgzones kan de noodzakelijke zorg voor ouderen die dat nodig hebben, efficiënter worden verleend. D66/GroenLinks vindt dat er goede mix van jong en oud moet zijn om te vorkomen dat een dergelijke zone het karakter van een bejaardengetto krijgt. Van dwang op ouderen dáár te gaan wonen kan in geen enkel geval sprake zijn. Niet de economische efficiency staat centraal maar de mens zelf. Als woningaanpassing het mogelijk maakt dat iemand in zijn vertrouwde omgeving (burenhulp, familie, sociale netwerk) kan blijven wonen heeft dat de voorkeur op verhuizen naar een kant-en-klaar aangepaste behuizing tegen de zin van de betrokkene. Ontgroening: Veel jonge Ridderkerkers gaan – dikwijls noodgedwongen – elders wonen. De ontgroening die daardoor ontstaat én de bovenmatige vergrijzing hebben een dubbel demografisch effect. Dit maakt het in de ogen van D66/GroenLinks wél noodzakelijk dat er op korte termijn een specifiek ouderenbeleid wordt ontwikkeld. Daarmee kan worden voorkomen dat over een aantal jaren specifieke voorzieningen voor ouderen ontbreken of onder de maat zijn, terwijl er juist géén gebrek is aan op jongeren gerichte voorzieningen. Als onderdeel van ouderenbeleid zien wij ook een gericht beleid om het aantal jonge mensen niet verder te laten afnemen c.q. Ridderkerk een zó aantrekkelijke woongemeente voor jonge mensen te maken dat er- na jaren – weer een vestigingsoverschot van jonge mensen ontstaat. (Zie ook Hfst. Wonen en leefomgeving) D66/GroenLinks streeft daarmee naar een gezondere mix van verschillende leeftijden die in het belang is van ons allemaal en zeker ook in dat van de ouderen (zorg, mantelzorg, hulp). Aanpak D'66/Groen Links • Het woningaanbod afstemmen op ouderen (Zie ook Hfst. Wonen en leefomgeving); • Het beleid is gericht op een evenwichtige bevolkingssamenstelling; • De Ridderkerkse samenleving maakt gebruik van de talenten en vaardigheden van ouderen; • De mogelijkheid om na pensionering deel uit te (blijven) maken van het arbeidsproces; • Aandacht voor de financiële positie van ouderen bij toenemende afhankelijkheid en eigen bijdrage(n); • Ouderen wordt de regie over de aan hen verleende zorg gegarandeerd; • Aandacht voor de sociale positie van mensen die om wat voor reden steeds minder maatschappelijke contacten hebben; • Handhaven van goede vervoersmogelijkheden voor ouderen (maatschappelijke participatie); • Aandacht voor veiligheid van ouderen; • Stimuleren van recreatie, sport, specifiek gericht op ouderen. d. Etnische en culturele minderheden De Nederlandse samenleving telt in cultureel en/of etnisch opzicht talrijke minderheden. Een veel gehanteerde definitie is dat men niet autochtoon is als tenminste één van de ouders buiten Nederland is geboren. Duidelijk is dat afhankelijk van de gehanteerde definities de omvang van de culturele en etnische minderheden sterk varieert. Voor D66/GroenLinks maakt dat niet veel uit. In en democratische samenleving moet het voor iedereen mogelijk zijn als volwaardige burger deel te nemen aan het maatschappelijk leven. D66/GroenLinks sluit zijn ogen niet voor de problemen die ontstaan bij het soms moeizame integratieproces, maar vindt dat de aanwezigheid van minderheden ook een verrijking kan zijn voor de Nederlandse cultuur en samenleving.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 37 -
De laatste jaren is er een verharding opgetreden in de mate van acceptatie van nieuwkomers. D66/GroenLinks begrijpt dat “inburgeren” dikwijls een moeizaam en soms pijnlijk proces is. Er is begrip voor de moeilijke positie van vluchtelingen waaronder veel kinderen, die dikwijls vele jaren in onzekerheid leven. Anderzijds hebben nieuwkomers de plicht in te burgeren en te integreren in de Nederlandse samenleving. Als het gaat om overtredingen en misdrijven kent D66/GroenLinks geen onderscheid; er moet zonder aanziens des persoons worden opgetreden tegen elke vorm van overlast gevend onaangepast gedrag, kleine en grote criminaliteit en níet tegen “Marokkaantjes” of “Antillianen”. Het Ridderkerks beleid moet erop gericht zijn dat minderheden zich thuis voelen, kunnen werken en kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven. Een voorwaarde daarvoor is dat men Nederlands spreekt. Het is de vraag of de nieuwste wet- en regelgeving daarvoor voldoende voorwaarden schept. Steeds duidelijker wordt dat in veel gevallen maatwerk nodig is. Gezien de vele verschillen die er zijn is dat natuurlijk niet vreemd. Ridderkerk stimuleert het leren van Nederlands, de nieuwkomer heeft daarin een inspanningsverplichting. Aanpak D'66/Groen Links • Bestrijding van vormen van discriminatie; • Bevordering van activiteiten die de integratie bevorderen; • Proactief beleid gericht op het leren van de Nederlandse taal en met aandacht voor persoonlijke omstandigheden (maatwerk); • Bijzondere aandacht voor het werk van Vluchtelingenwerk, bestrijders van racisme, Amnesty International, enzovoort; • Minderhedenbeleid heeft betrekking op voorlichting, onderwijs, arbeidsmarkt, eigen cultuur, wonen, maatschappelijke participatie; • Minderhedenbeleid heeft vooral betrekking op nieuwkomers en hen die niet of onvoldoende zijn geïntegreerd. 2. Drugs & Alcohol Het gebruik van roesopwekkende en vergelijkbare middelen is vermoedelijk zo oud als de mensheid en komt in alle culturen voor. Vanouds kennen wij het gebruik van alcohol en tabak (nicotine) maar sinds de zestiger jaren is ook het gebruik van drugs algemeen geworden. In Nederland wordt wel onderscheid gemaakt tussen harddrugs en softdrugs (hasj en marihuana) maar D66/GroenLinks acht dit onderscheid door het gebruik van steeds nieuwe middelen én de context van het gebruik niet altijd zinvol. Bovendien wordt hierbij alcohol en nicotine dikwijls buiten beschouwing gelaten. De meerderheid van de Nederlanders gebruikt roesopwekkende en/of vergelijkbare middelen waaronder drugs, zonder dat dit tot schade leidt. Alcoholgebruik is in hoge mate sociaal geaccepteerd; cannabisgebruik, zij het in mindere mate, ook. Voor andere (illegale) middelen is dit in het algemeen niet het geval. In Ridderkerk wordt blijkens onderzoek van de GGD beduidend meer alcohol gebruikt dan gemiddeld. Ouderen zijn hierin sterk vertegenwoordigd. Wij maken een (overigens ook niet altijd sluitend) onderscheid in drugs: • stimulerende middelen zoals cocaïne en nicotine, maar ook bepaalde verslavende medicijnen; • verdovende middelen zoals alcohol, opium, heroïne, valium; • bewustzijnsverruimende middelen zoals LSD en THC (de werkzame stof in marihuana); • partydrugs zoals XTC. Verslaving kan geestelijk of lichamelijk zijn, maar in zijn gevolgen tot grote problemen leiden. Wij betrekken hierbij dan ook andere vormen van verslaving zoals gokverslaving, gameverslaving, seksverslaving en werkverslaving, omdat die, zij het op een andere manier, eveneens een grote impact kunnen hebben. Ook zij vormen evenzeer een bedreiging voor de gezondheid en het sociaal leven als het gebruik van (hard)drugs waaronder alcohol en nicotine.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 38 -
Verbod? In het verleden zijn veel pogingen gedaan schadelijk gebruik van middelen als alcohol en drugs door strikt te verbieden uit te roeien. Droogleggingen in Noord-Amerika en Scandinavische landen in de 20e eeuw hebben aangetoond dat dit niet tot het gewenste resultaat leidt maar wel een sterke impuls heeft gegeven aan de georganiseerde criminaliteit (maffia). We zien dezelfde mechanismen bij de strijd tegen drugs. Ondanks de wereldwijde miljarden euro’s kostende inzet van politie en justitie neemt het gebruik NIET af maar toe, en bloeit de georganiseerde criminaliteit. Het ontbreken van een gereguleerd aanbod van (soft)drugs ledit ertoe dat op een aantal plaatsen in onze gemeente illegaal wordt gedeald, inclusief de daarbij horende aanhoudende overlast voor de omgeving. Deze feiten betekenen niet dat D66/GroenLinks het aanbod en gebruik van middelen helemaal vrij wil geven. Wij vinden dat het aanbod en het gebruik van harddrugs moet worden bestreden, maar dat tegelijkertijd de productie, aanbod en gebruik van softdrugs (met name hasj en marihuana) gereguleerd moet worden toegestaan. Net als bij het gebruik (misbruik) van alcohol dient de gebruiker (misbruiker) van drugs niet te worden benaderd met een rigide systeem van ver- en geboden. Oorzaken van verslaving zijn daarvoor te ingewikkeld en te veelsoortig. Een streng strafsysteem zal eerder tot sociale uitsluiting en gezondheidsproblemen bij de verslaafde (slachtoffer) leiden dan dat de verslaving effectief wordt bestreden. D66/GroenLinks ziet in veel gevallen de gebruiker (verslaafde) niet als een wetsovertreder maar als iemand die een (gezondheids)probleem heeft en daarom recht heeft op begeleiding en begrip. En nogmaals: niet elke gebruiker van een roesopwekkend of vergelijkbaar middel is problematisch....! Oplossingen D66/GroenLinks • In Ridderkerk wordt aanbod en verkoop van hasj en marihuana gereguleerd door het toestaan van een coffeeshop; • Verslaafden worden niet gezien als criminelen maar in het geval dat hun verslaving problematisch is, wordt bewerkstelligd dat zij hun verslaving overwinnen dan wel dat zij deze onder controle krijgen; • Negatieve gevolgen van verslaving voor de omgeving (overlast, misbruik,enz.) worden noch geaccepteerd, noch gedoogd en door actief handelen van de betrokken instanties, bestreden; • Alcoholgebruik wordt ontmoedigd door het stimuleren van herhaalde voorlichting en het voeren van een ontmoedigingsbeleid. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in doelgroepen (jongeren – ouderen).
3. ‘Bruisend hart van Ridderkerk’ De afgelopen jaren is het karakter van het Centrum levendiger geworden met een nieuw Gemeentehuis, het Koningsplein waar evenementen kunnen worden georganiseerd en nieuwe winkelstraten waarin naastveel traditioneel Ridderkerkse winkels ook een paar grote winkelketens zijn vertegenwoordigd. De auto heeft alle ruimte naar, in en dóór het Centrum en er is voldoende parkeerruimte. Voor fietsers zijnde faciliteiten beperkt: veilige fietsroutes, aantrekkelijk en comfortabel plaveisel, veilige stalling. Het gevolg is dat het Centrum is opgedeeld in kleinere en grotere gebieden en de autoroutes lawaaioverlast en vieze lucht veroorzaken die de kwaliteit van het Centrum verminderen. Er worden plannen uitgewerkt voor de aanleg van de Tramplus, een sneltramverbinding met Rotterdam. We zullen met de komst van Tramplus als gemeente een plan moeten hebben Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 39 -
voor de verdere ontwikkeling van het Centrum van Ridderkerk. Het Centrum van Ridderkerk maakt deel uit van de traditionele Ridderkerkse identiteit, maar daarnaast is vooruitgang en verdere ontwikkeling van het Centrum van groot belang. Op dit moment ziet D66/GroenLinks hier nog een aantal omissies. Er is een tekort aan moderne vormen van vertier voor jong Ridderkerk. Naast de traditionele middenstand is er behoefte aan bijzondere winkels, bedrijven, instellingen die beter aansluiten bij de wensen van de moderne huishoudens (zie ook de vier types huishoudens in de Structuurvisie. Ook is er behoefte aan gespecialiseerde detailhandel in het centrum. D66/GroenLinks is geen voorstander van een 24-uurs economie en vindt het ook niet nodig elke zondag manifestaties te houden. Maar het strikt handhaven van de zondagsrust zoals die door een minderheid wordt bepleit, betekent ook dat voor veel andere Ridderkerkers het Centrum onvoldoende aantrekkingskracht heeft. Rekening houdend met elkaar moeten ook op zondag activiteiten en evenementen in het Centrum mogelijk zijn en is een strikte zondagsluiting van alle winkels niet meer van deze tijd. Toekomstperspectief D66/GroenLinks D66/GroenLinks ziet de komst van Tramplus als een grote kans voor de toekomst van met name het Centrum van Ridderkerk. De komst van de Tramplus komt ook de welvaart ten goede. Met de komst van Tramplus en het gebruik van de fiets is de noodzaak van veel auto's in het Centrum ook minder. Het Centrum wordt een schone, milieubewuste zone waar mensen zich veilig en met plezier kunnen bewegen, ook met een snelle verbinding naar het Centrum van Rotterdam. Jong en oud vindt vertier in het Centrum van Ridderkerk in zones van authenticiteit en moderne vooruitgang. Ook op zondag is het niet uitgestorven en kunnen Ridderkerkers en mensen van elders, jong en oud regelmatig gebruik maken van winkelfaciliteiten. Aanpak D66/GroenLinks 1. Een deel van het Centrum van Ridderkerk heeft een authentiek, traditioneel karakter. D66/GroenLinks is van mening dat naast vooruitgang, ook ruimte moet zijn voor traditionele elementen van de Gemeente. Met name de Kerksingel en de Kerkweg moeten hun authentieke karakter behouden. Dit is ook aantrekkelijk voor mensen van elders.(Wij verwijzen daarvoor ook naar de in mei 2009 door D66/GroenLinks uitgebrachte Notitie over de Centrumontsluiting waarin wordt gepleit voor een herijking van de omgeving van de Singelkerk, inclusief de St. Jorisstraat) De mogelijkheden van de Oudheidkamer onder regie van de Stichting Oud Ridderkerk moeten daarin een belangrijkere plaats krijgen. 2. Naast Tramplus haltes komen goede, grote, bewaakte fietsenstallingen waarin mensen veilig hun fiets kunnen onderbrengen. Dit vergroot ook de bereidheid van forensen om met de fiets te komen. 3. Doorgaand autoverkeer is niet meer welkom dóór het Centrum maar kan via een centrumverkeersring eenvoudig een parkeerplaats vinden aan de rand van een aaneengesloten Centrum-verblijfsruimte. 4. Het Centrum is de natuurlijke locatie voor evenementen en manifestaties, waarbij het Koningsplein als “huiskamer van Ridderkerk” in veel gevallen goede mogelijkheden biedt. 5. Uitingen van kunst en cultuur, zoals een of meerdere galeries, beeldende en andere kunst in de openbare ruimte, zijn een logische en onmisbare bijdrage aan het karakter van het Centrum. Dat daarbij vooral Ridderkerkse kunstenaars worden gefaciliteerd, spreekt vanzelf. 6. De centrale hal van het gemeentehuis heeft het karakter van openheid, er “gebeurt” regelmatig wat en wordt ervaren als “huis van de gemeenschap”. 7. Nieuwe jongerenhuisvesting in of vlakbij het Centrum geeft een extra stimulans aan een levendig Centrum, bij voorkeur in de vorm van een jongeren- en studentenflat. 8. Ook horecavoorzieningen, bioscoop, aantrekkelijke verblijfspunten, een hotel en andere meer specifiek op jongeren gerichte voorzieningen zoals het nieuwe Jongerencentrum versterken de functie van het Centrum en kunnen aan bijdragen dat dit het nieuwe “bruisend hart” van onze gemeente wordt. Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 40 -
9. In het vestigingsbeleid detailhandel zal D'66/Groen Links er voor waken dat de ketenformule niet de overhand krijgt, maar dat er een goede balans wordt verkregen met kleinschalige en/of gespecialiseerde detailhandel. 4. Kunst & Cultuur Kunst en cultuur kunnen verrassen en inspireren; ze verrijken en kunnen mensen binden. Voor een gemeente die haar burgers stimuleert is een gedifferentieerd cultureel aanbod onmisbaar. Zij biedt mensen de mogelijkheid om actief met kunst en cultuur bezig te zijn bijv. door ruimte ter beschikking te stellen die als atelier ingericht kan worden. Ook door een actief buurt en verenigingsnetwerk te onderhouden waar mensen met kunst aan de slag kunnen en begeleid worden. Kunst en cultuur zijn belangrijke elementen bij de opvoeding van jongeren en vorming van nieuwkomers. Het dient dan ook een belangrijke plaats in te nemen bij scholing en opleiding. Een nauwe samenwerking tussen scholen, musea, bibliotheek, verenigingen en particulieren is van groot belang. Kunst en Cultuur mag voor GroenLinks/D’66 geen sluitstuk op de begroting zijn, afhankelijk van de grillen van de economie, maar een volwaardige begrotingspost. Ridderkerk beschikt over interessant industrieel erfgoed. Iets om trots op te zijn. Het zijn wortels uit het verleden die richting geven aan heden en toekomst. De gemeente dient hier meer vorm aan te geven dan tot nu toe. Kennisverspreiding in onderwijsprogramma’s draagt hieraan bij evenals tentoonstellingen hierover. Particuliere initiatieven van kunst en cultuurinstellingen moeten worden aangemoedigd en zo nodig financieel worden ondersteund. Aanpak D'66/Groen Links : 1. Meer burgers kennis laten maken met kunst en cultuur bijv. door: • exposities in openbare en particuliere ruimten, • voorlezen voor ouderen en mensen met beperking organiseren, 2. Bevorderen van kunst -cultuuronderwijs op basisscholen en verweven in aanpak brede school; 3. Ondersteuning van activiteiten in bibliotheken; 4. Meewerken aan Atelierruimten voor kunstenaars en Inrichten beeldentuin 5. Particuliere initiatieven aanmoedigen en zo nodig financieel ondersteunen; 6. Goede subsidieregelingen voor culturele instellingen; 7. Kortingsregelingen voor jongeren en minima voor musea en bibliotheek; 8. Beschikbaar stellen van betaalbare werkplaatsen en/of ateliers oefenruimten voor muziekanten; 9. Meer aandacht voor behoud industrieel erfgoed door het vestigen van een museum ‘industrieel erfgoed’; 10. een dorpsdichter in het leven te roepen die op toegankelijke wijze belangrijke gebeurtenissen in Ridderkerk over het voetlicht brengt. 11. Jaarlijks een substantieel bedrag reserveren t.b.v. beeldende kunst in openbare ruimten 5. Sport & Recreatie Sport is leuk, biedt ontspanning en is bovenal gezond! Daarnaast biedt sporten de mogelijkheid tot het maken van nieuwe sociale contacten. Helaas bewegen en/of sporten grote groepen burgers onvoldoende. GroenLinks/D’66 wil een sportieve leefstijl bevorderen. Sport en beweging is o.a. een manier om het toenemend persoonlijk en maatschappelijk probleem van obesitas aan te pakken. Goede samenwerking van de gemeente met sportverenigingen is essentieel. De rol van de gemeente moet m.n. gericht zijn op faciliteren, stimuleren en realiseren van het beleid t.a.v. sport en recreatie. Daarbij speelt de Stichting Ridderkerk Sport (SRS) een belangrijke rol. De gemeente zal regelmatig overleg moeten voeren met alle sportverenigingen en zal – in geval van bezuinigingen – sport en recreatie zoveel als mogelijk moeten ontzien.
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 41 -
Aanpak D'66/Groen Links : 1. Voldoende aanbod van sport, speel- en beweegmogelijkheden in de leefomgeving van kinderen. Bevorderen van Buurt, Onderwijs en Sport (BOS); 2. Voldoende toegankelijke sportvoorzieningen voor alle inwoners;ook voor ouderen en mensen met een beperking; 3. Sport en spel goed integreren in de brede school aanpak; 4. Voor lidmaatschappen van sportverenigingen kunnen burgers met een inkomen tot 120% van het minimuminkomen gebruik maken van het Participatiefonds. Het bestaan ervan wordt actief gepromoot; 5. Sportverenigingen worden ingeschakeld bij het gebruik van het Participatiefonds; 6. Zwemlessen voor alle kinderen en volwassenen die de zwemkunst niet eigen zijn; 7. Gebruik van sportaccommodaties buiten de vereniginguren door scholen, bedrijven, naschoolse opvang, vluchtelingenhulp, welzijnsorganisaties; 8. Veilige en onderling verbonden fiets- en ren routes; 9. De SRS wordt in staat gesteld zijn werk ten behoeve van de sport zo te doen dat de sportaccommodaties tenminste aan de minimumnormen kunnen blijven voldoen. 6. Sociale minima Iedereen moet op een volwaardige manier kunnen deelnemen aan onze samenleving, ook de zogenaamde sociale minima. De uitgangspunten voor sociaal beleid zijn de afgelopen jaren gewijzigd. Het uitgangspunt van de Wet Werk en Bijstand (WWB) is dat wie kán werken ook moet werken ook al is dat maar beperkt. Ook voor moeilijk bemiddelbaren is geld beschikbaar om desnoods via een lang re-integratietraject weer aan het werk te kunnen in een werksituatie die passend is. De druk op mensen zonder werk en met een uitkering is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Niet altijd is daarbij voldoende aandacht voor de moeilijke positie van de mensen in een dergelijke positie. De afgelopen jaren is gebleken dat veel zogenaamde re-integratiebureaus niet konden waarmaken wat ze beloofden. D66/GroenLinks vindt dan ook dat de gemeente hier een sterke regierol moeten blijven vervullen. Een groep mensen blijft niet of nauwelijks toegerust voor een reguliere baan. Zij zullen altijd extra aandacht nodig hebben. Dikwijls gaat dit gepaard met langdurige en diepe armoede die van generatie op generatie wordt doorgegeven. D66/GroenLinks vindt dit een gegeven en ziet voor deze groep de voortdurende noodzaak van extra zorg en aandacht om maatschappelijke participatie te verzekeren en te pogen de spiraal van armoede en achterstand en werkloosheid te doorbreken. De gedachte dat langdurige armoede en werkloosheid je eigen schuld is wint veld (“eigen schuld dikke bult”). Wij delen deze opvatting niet. Speciaal ook is er aandacht nodig voor alleenstaande vrouwen en mannen, zeker als zij ouder worden en langdurig een minimuminkomen hebben gehad. Ook de positie van kinderen in gezinnen die (langdurig) afhankelijk zijn van een uitkering, vraagt extra aandacht. De pogingen om de Voedselbank overbodig te maken hebben tot nu toe gefaald. Ook daaruit blijkt hoe weerbarstig dit probleem is. Daarom zullen de initiatieven om deze specifieke groep mensen in een reguliere maatschappelijke positie te krijgen, de komende jaren nóg verder moeten worden geïntensiveerd. Speciaal ook moet er de nodige aandacht zijn voor klantvriendelijkheid van de dienstverleners en de kwetsbare positie van de “cliënten”. Ook moet in die contacten de privacy in alle opzichten gewaarborgd worden.
Aandachtspunten • Er wordt en ruimhartig en sociaal minimabeleid gevoerd. • Maatschappelijke participatie wordt bevorderd en sociaal isolement wordt zoveel als mogelijk voorkomen. Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 42 -
•
•
• • • •
Minima met jonge kinderen hebben recht op extra ondersteuning en ouders die willen en kunnen werken worden daartoe in staat gesteld door financiële drempels zoals die voor kinderopvang weg te nemen. Daartoe wordt samenwerking tussen onderwijs, buitenschoolse opvang, peuterspeelzalen, brede schoolactiviteiten, enzovoort , bevorderd. Omdat veel armen onbekend zijn bij de gemeentelijke instanties maken deze mensen dikwijls ook geen gebruik van wettelijke mogelijkheden tot hulp en ondersteuning. Door gebruik te maken van vormen van bemoeizorg, koppeling van bestanden, samenwerking met maatschappelijke instellingen, het oproepen voor een gesprek, enzovoort, probeert de gemeente mensen die hulp en ondersteuning nodig hebben te bereiken. Mensen met (dreigende) schulden wordt begeleiding geboden zoals hulp bij budgetteren. Door het gebruik van opstapbanen en participatietrajecten kan de spiraal van regelmatige werkloosheid, armoede en achterstand worden doorbreken. De pogingen de Voedselbank overbodig te maken worden geïntensiveerd. In alle gevallen zal zeer zorgvuldig worden omgegaan met de privacy van cliënten.
=========================================================
Verkiezingsprogramma D66/GroenLinks GR- verkiezingen 3 maart 2010
- 43 -