magazine
NEEM MEE
september 2007 Gratis advies bij onafhankelijk arbeidsadviseur Pagina 22/23
www.mugweb.nl Nieuwe rubriek ‘Klerenzooi’ Pagina 28
Probleemwijk wordt prachtwijk Ella Vogelaar, minister van Wonen, Werken en Integratie, heeft landelijk een lijst van veertig probleemwijken opgesteld. Over tien jaar moeten deze wijken veranderd zijn in ‘prachtwijken’. De minister had in Amsterdam vijf probleemwijken aangewezen. De gemeente heeft de lijst herschikt en kwam tot een lijst van zeventien probleembuurten. Pagina 10 en 25
Arm, armer armst… Op Prinsjesdag kondigt de regering steevast beleid aan, die de laagste inkomens een steuntje in de rug moeten geven. Over wie hebben ze het eigenlijk? Wie zijn die minima van Nederland? Hier is: de MUG Top Tien Dalinkomens. Pagina 9
Ik ben maar een amateurtje, hè’ Het verschil tussen status als topamateurwielrenner en professional is maar enkele centimeters. Althans voor Amsterdammer Arnoud van Groen (24). In de klassiekers zat de student bedrijfswiskunde al een paar keer dicht tegen de winst aan. Pagina 20
MUG is vernieuwd… Dikker, strakker opgemaakt en met meer service voor Amsterdammers met een krappe portemonnee. Uitgaanstips, kunst, mode, opinie, interviews, achtergrondartikelen, consumentenrubriek, tips, wetten en regels. Je vindt het allemaal in MUG Magazine. Nu ook met mini-advertenties. Neem MUG gratis mee op een van de 550 afhaalpunten in Amsterdam, Diemen en Amstelveen.
2 ACTUEEL Redactioneel Wilders’ Kampf De Volkskrant heeft deze zomer Geert Wilders ruimte gegeven om een verbod op de Koran te bepleiten, omdat ook Mein Kampf in Nederland verboden is. NRC-Handelsblad had het stuk geweigerd. Trouw-columnist J.A. van Doorn (ooit bij NRC eruit gegooid) vindt dat de Volkskrant gelijk had en weet zich gesteund door de politicoloog Meindert Fennema. Die herinnert zich Hans Janmaat nog, de voorman van de CD, een extreem-rechtse partij in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw. Ook Janmaat had iets tegen moslims en allochtonen in het algemeen. Hoewel niet wit gekuifd zoals Wilders, bezong ook Janmaat de ‘witte top der duinen’: vol is vol. Those where the days. Rita Verdonk kroop nog in haar politieke luiers rond en Pim Fortuyn in frisse Marokkaanse jongensonderbroekjes. Maar anders dan de populistische Fortuyn, Verdonk en Wilders was Janmaat in zijn tijd niet politiek correct. Wat heet… de arme Janmaat was ronduit ‘fout’. In de jaren tachtig en negentig had de burgerij nog een zekere gêne om zomaar allerlei vooroordelen over bevolkingsgroepen te spuien. Oké, moslims werden toen al gewantrouwd, maar de holocaust had ons geleerd voorzichtig te zijn met vooroordelen en xenofobie. De media zwegen Janmaat daarom dood. Hem viel een zogeheten cordon sanitaire ten deel. Met succes, want geen verstandig mens stemde op de CD. Maar eerlijk was het niet, zoals Meindert Fennema nog steeds roept. De media moeten over elke gekozen partij berichten. Dat is hun taak. De serieuze nieuwsmedia noemen zich immers de waakhond van de democratie. Daar hoort bij dat ze u informeren over elke oprisping van een volksvertegenwoordiger, vooral als het een ‘foute’ volksvertegenwoordiger is. Dus moet ook Wilders alle ruimte krijgen, vinden Fennema, Van Doorn en de Volkskrant. De hoofdredactie van NRC is het daar niet mee eens. Over Wilders’ wilde sprongen berichten is namelijk iets anders dan onze blonde Limbo een podium bieden om zijn mallotige ideeën te spuien. Ook bij MUG had Wilders geen podium gekregen.
MUG magazine | september 2007
MDHG: Dertig jaar schadebeperking tegen de samenscholingsverboden voor druggebruikers een vereniging in het leven geroepen. Verenigingen hebben een grondwettelijk recht te vergaderen. Elk lid kreeg een button met het opschrift ‘Niet storen. Vergadering.’ Bij een volgende opmerking met betrekking tot het samenscholingsverbod kon de button worden getoond en worden gewezen op het grondwettelijk recht. ‘We zijn de eerste junkiebond in Nederland,’ zegt MDHG-directeur Willemijn Los. ‘Omdat we ons al heel vroeg op harm reduction hebben gestort, hebben waarschijnlijk heel veel mensen géén ziektes gekregen. Maar het is jammer dat we nodig zijn.’ Want er schort nog veel aan de hulpverlening. ‘Hulp aan gebruikers wordt ingevuld aan de hand van het beschikbare aanbod’, ageert Los, ‘en niet aan de hand van de vraag. Een beleid dat wordt geformuleerd ‘over de hoofden van’ in plaats van ‘in samenspraak met’, is gedoemd te mislukken. Je ziet dat ideeën van gebruikers vaak het beste werken. Kijk naar de spuitomruil, dat is ontstaan toen een aantal gebruikers zich zorgen maakte over de moeilijke verkrijgbaarheid van schone naalden en hergebruik van gebruikte. Spuitomruil is door gebruikers zelf bedacht.’ Er ligt nog genoeg werk. ‘Het is moeilijk maar belangrijk om druggebruikers te activeren. Ze moeten meer bij het drugsbeleid worden betrokken. En: drugs moeten uit het strafrecht! Criminalisering van druggebruik kost heel erg veel geld en veroorzaakt veel ellende onder gebruikers en hun omgeving.’
De belangenvereniging voor druggebruikers MDHG vierde eind augustus haar dertigste verjaardag. Met gemengde gevoelens kijkt de organisatie terug. ‘Jammer dat we nodig zijn, maar er zijn veel levens gespaard.’ tekst
Michiel Wetzer foto’s
Remco Visser In 1977 richtte Johan Riemens de Vereniging Medisch-Sociale Dienst Heroïne Gebruikers (MDHG) op, als reactie op de toenmalige heroïne-epidemie, de Opiumwet uit 1976 en de daaruitvolgende War on Drugs in Nederland. Het beleid kenmerkte zich eind jaren zeventig door repressie. De hulpverlening was voornamelijk gericht op afkicken. Van harm reduction, een hulpaanbod dat niet is gericht op onthouding maar op acceptatie en het beperken van schadelijke gevolgen van druggebruik, had niemand gehoord. Riemens zag meer heil in een laagdrempelige drughulpverlening en een ‘ruimhartig verstrekkingsbeleid’ van vervangende middelen, methadon en heroïne. Hij wist zich gesteund door straathoekwerker August de Loor, een aantal artsen, apothekers, burgers en ouders van verslaafde jongeren. Wanneer de gemeente subsidie verstrekt voor het verder uitdragen van zijn ideeën stelt Riemens zijn woning
beschikbaar voor inloop en vergaderen. MDHG is een feit. De woonruimte aan de Binnenkant 46 vormt vervolgens bijna drie decennia ‘het decor voor de ontwikkeling van vernieuwend drugbeleid’.
Inhoud
10/11 De geschiedenis van de Wet sociale werkplaats 13 Hiphop en sneakers in Tropenmuseum 15 Open Atelierroutes in verschillende stadsdelen voor een breed publiek
Bij MDHG is ‘Dertig jaar Scoren’ te bestellen. Dit boek gaat over dertig jaar drugbeleid in Amsterdam en de rol van MDHG daarin. Zie www.mdhg.nl Zie ook filmpje op www.mugweb.nl
Gebruiker Pim van Groningen: ‘Alsof ik voor het eerst kon ademen’
De hoofdredactie
3/5/7 Deltaplan Inburgering in de maak Minima hebben recht op scholierenvergoeding Minister Donner vindt gesprek met patiëntenorganisaties niet opportuun
Luis in de pels Als belangenbehartiger manifesteert MDHG zich als luis in de pels van het repressieve drugbeleid, en zoekt met ludieke acties de grenzen op. Zo werd
Pim van Groningen gebruikt bijna veertig jaar harddrugs. Hij kent MDHG uit de beginjaren. ‘Het uitgangspunt dat je best kunt gebruiken zonder meteen een crisisgeval te zijn, sprak me erg aan.’ Pim van Groningen ziet er voor zijn 57 jaar verbazingwekkend jong en gezond uit. De staat van zijn gebit is het enige zichtbare litteken dat veertig
jaar harddruggebruik verraadt, maar ook dat wordt aangepakt: ‘Komende maand krijg ik een nieuw smoel.’ Er is in dertig jaar veel gebeurd op het gebied van druggebruik, en het (hulp)aanbod voor gebruikers. Van Groningen heeft het zien gebeuren. Hij vertelt over de eerste opiumkitten in de Binnen Bantammerstraat en over jazzcafé de Phonobar aan het Thorbeckeplein, waar zijn gebruik eind jaren zestig is begonnen. ‘Bij mijn weten was dat de eerste gelegenheid waar drugs werden verkocht. Ik was een jaar of zeventien en vond het allemaal bere-interessant.’ De eerste gesnoven speed gaf Van
Groningen het gevoel ‘alsof ik voor het eerst kon ademen’. Niet veel later zette hij zijn eerste shot. Inmiddels heeft hij ‘alles gebruikt wat je bedenken kunt’, op elke denkbare wijze. ‘Zelfs door het in mijn reet te douwen.’ Vol vuur vertelt Van Groningen over de ontwikkelingen. Een hoogtepunt vormde de tijd van het huiskamerproject voor harddruggebruikers HUK. ‘Dat was de eerste plek waar gebruikt mocht worden en waar je je naalden kon wisselen’, zegt Van Groningen. ‘Ik denk dat het HUK bepalend is geweest voor het latere harddrugbeleid.’ Aan het begin van de jaren tachtig kon het HUK de aanloop niet meer aan. ‘Zeker toen de laatste jaren opeens veel - hele sterke - cocaïne verkrijgbaar was.’ Er brak een verschrikkelijke, volkomen grijze tijd aan. ‘Overdoses; zelfmoorden… de mensen vielen als vliegen.’ Van het eerste contact met MDHG was Van Groningen meteen onder de indruk. ‘Allemaal idealisten! De enige club die opkwam voor de belangen van druggebruikers. Het uitgangspunt dat je best kunt gebruiken zonder meteen een crisisgeval te zijn is het sterke punt van de organisatie. Je kunt er in een relaxte sfeer in contact komen met medegebruikers en nietgebruikers. En niet alle gesprekken gaan over drugs.’ ‘Neem het schrijfproject, waarbij
gebruikers kaarten schrijven naar (al dan niet bekende) medegebruikers in detentie.’ Van Groningen, die meer in de bak heeft gezeten dan hem lief is, heeft er ervaring mee. ‘Het belangrijkste is dat MDHG in Amsterdam de enige organisatie is die zich inzet voor de maatschappelijke acceptatie van druggebruikers. En dat valt niet mee’, weet Van Groningen. ‘Er is verschil tussen druggebruikers en junkies. De laatsten verpesten het.’ Er is ook kritiek. Van Groningen: ‘Ik krijg de indruk dat MDHG zich op het centrum concentreert. Ik ken gebruikers in Zuidoost die nog nooit van MDHG hebben gehoord.’ De zegeningen prevaleren echter. ‘Wat MDHG in het begin voor ogen had, is gedeeltelijk bereikt. Er is spuit– omruil. Er ís duidelijke voorlichting over de risico’s van druggebruik. Heroïneverstrekking is een feit.’ Maar gebruikers zijn nog lang niet geaccepteerd en er gaat nog veel mis. ‘Denk aan het opjaagbeleid of aan de krampachtige pogingen van de Dienst Werk en Inkomen om gebruikers in werkprojecten te krijgen. En ook de maatregel waarbij veelplegers kunnen worden gedwongen af te kicken, mislukt faliekant. Tuurlijk, er is methadonverstrekking. Maar ook daarbij kan nog veel worden verbeterd aan de individuele benadering van de klanten, en aan de klachtenafhandeling. Nee, MDHG is nog niet klaar.’
ACTUEEL 3
september 2007 | MUG magazine
Bijzondere bijstand Patiënten die gedwongen worden opgenomen in een psychiatrische instelling krijgen recht op bijzondere bijstand. De ministerraad heeft dit wetsvoorstel aangenomen van staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aboutaleb. Omdat patiënten die gedwongen zijn opgenomen niet beschikbaar zijn voor werk, kunnen zij geen aanspraak maken op een bijstandsuitkering. Hierdoor lopen zij het risico om hun vaste lasten, zoals ziektekosten en huur, niet meer te kunnen betalen. De voorgestelde regeling moet voorkomen dat deze mensen onverzekerd raken of hun woning verliezen in de periode dat zij in een inrichting verblijven. De gemeente kan hierbij kijken naar individuele behoeften. (JW)
‘Deltaplan Inburgering’ in de maak
Purmerend doet ‘t De sociale dienst van de gemeente Purmerend heeft een aantal re-integratiebedrijven de wacht aangezegd. Cliënten van de sociale dienst zijn namelijk niet tevreden over de bedrijven. Dat heeft hen de kop gekost. Twee re-integratiepartners van de gemeente Purmerend scoren wel goed, de Vrijwilligerscentrale en het eigen Bureau Werk. In beide gevallen heeft de sociale dienst zelf de regie in handen. Uit onderzoek van Regioplan naar de tevredenheid over reintegratiebedrijven trekt de gemeente de conclusie dat voortaan altijd te moeten doen. Uit de bevindingen van Regioplan blijkt dat twintig procent van de cliënten ronduit ontevreden is over dienstverlening door re-integratiebedrijven. (bron: Noord-Hollands Dagblad) (MB)
Dierenasiel open Halverwege juli was de verhuizing van dierenasiel Polderweg naar het nieuwe opvangcentrum aan de Ookmeerweg een feit. Tot op heden draait het dierenopvangcentrum Amsterdam (DOA) nog niet op volle kracht. Voor veel dieren moest alternatieve huisvesting worden gezocht. Vóór de verhuizing zijn driehonderd katten en honden overgeplaatst naar andere asiels in Nederland. De verwachting is dat het asiel begin oktober echt helemaal klaar is. Voor het publiek is er een open dag gepland op 6 oktober aanstaande. Directeur Erik Mulder hoopt op grote belangstelling van het publiek.Voor de dieren zal na deze datum hopelijk eindelijk de rust wederkeren. (MO)
Basisarts UWV Uitkeringsinstelling UWV mag voor de arbeidsongeschiktheidskeuringen artsen inzetten, die nog niet officieel beëdigd zijn. Dit bepaalde de Centrale Raad van Beroep 18 juli jongstleden. UWV had de zaak zelf aangespannen bij de Centrale Raad, nadat het de deksel op de neus had gekregen bij ondermeer de rechtbanken van Roermond en Den Bosch. Volgens die rechters mocht UWV geen basisartsen inzetten. Met de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep krijgt UWV gelijk. Volgens de Centrale Raad, het hoogste Nederlandse rechtscollege in sociale zekerheidszaken, kan een keuring door de beugel als de arts in opleiding door een ervaren arts is bijgestaan. (MB)
Foto Remco Visser
Minister Vogelaar komt met een nieuw inburgeringsplan. Opmerkelijk is dat de inburgeringscursus in dit plan wordt gekoppeld aan vrijwilligerswerk, stage of betaald werk. Marco Ploeger
De kwaliteit van de huidige inburgering is ver onder de maat, vindt Vogelaar. Volgens cijfers uit 2006 blijkt dat meer dan de helft van de mensen die een inburgeringscursus afgerond hebben, nog steeds gebrekkig Nederlands spreekt. Slechts 44 procent van de mensen zou het inburgeringsexamen kunnen halen. Dat is wel erg weinig. Aanleiding voor Vogelaar om het roer om te gooien. Bij het ‘Deltaplan Inburgering’
staat het ‘samenleven’ centraal. Dit houdt in dat de gemeenten meer geld en meer ruimte krijgen om te bepalen hoe ze de cursus vormgeven en aan wie ze de cursus aanbieden. De overheid betaalt de kosten van de taalles. Echt nieuw is dat de cursus direct gekoppeld wordt aan de praktijk, in de vorm van vrijwilligerswerk, stage of betaald werk. Er is in de plannen zelfs sprake van de invoering van een ‘inburgeringsbuddy’. Jongeren (of oude-
ren) zouden in dat geval een migrant onder hun hoede kunnen nemen, in het kader van maatschappelijke stage. Ook komt er misschien een stelsel met verschillende examenniveaus, maar niets is nog zeker. Als het plan erdoor is, zal er een uitgebreide voorlichtingscampagne komen. Dit is heel andere koek dan de Wet Inburgering van voormalig minister Rita Verdonk die begin dit jaar ingevoerd werd. Die wet heeft meer het karakter van: meedoen of oprotten. Voor alle duidelijkheid: dit is de wet waar we nog steeds mee te maken hebben. Om te beginnen is iedere oudkomer zonder diploma verplicht te slagen voor deze toets. Het cursusgeld om in te burgeren bedraagt drieduizend euro. Dit moet door de werkende migrant zelf opgehoest worden. Voor migranten met een uitkering is er een andere regeling. Slaagt de cursist niet, dan maakt hij kans zijn permanente verblijfsvergunning te verliezen en krijgt hij een boete van vijfhonderd euro. Zakt hij bij de herkansing, kost hem dat duizend euro boete. Het examen bestaat uit een gesprek, waarbij enkele vast omschreven onderwerpen aan de orde komen, bijvoorbeeld hoe je je in een winkel hoort te gedragen. Er worden ook vragen gesteld over hoe je je verhoudt ten opzichte van gezagsdragers, over het belang van de relatie van Nederland met de VS, over het lidmaatschap van de NAVO en de waarde van het koningshuis. Op deze vragen is maar één antwoord mogelijk, want er zijn criteria opgesteld om te kijken of iemand het juiste antwoord geeft. Nogmaals: dit is nog steeds de huidige praktijk.
Experiment met wet Vasalo
Meedoen met beperkingen
Vijftien gemeenten doen vanaf september mee aan een proef om alleenstaande ouders in de bijstand te prikkelen om meer te gaan werken. De proef geldt voor alleenstaande ouders die in deeltijd willen werken en een kind onder de 16 jaar verzorgen.
In juli verscheen het rapport ‘Meedoen met beperkingen - Rapportage gehandicapten 2007’, van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). Hieruit blijkt dat het droevig gesteld is met de leef- en fi nanciële situatie van mensen met beperkingen.
Genoemde ouders krijgen vanaf september 100 euro per maand extra als stimulans om (meer) te gaan werken en de mogelijkheid arbeid en zorg voor kinderen te combineren. De toelage was aanvankelijk 66 euro per maand. Het kabinet heeft op verzoek van de Tweede Kamer het bedrag verhoogd naar 100 euro. Het hogere bedrag is een compensatie voor het feit dat mensen die (meer) gaan werken in de proef geen
geld van de belasting terugkrijgen. Dit krijgen zij wel als de Wet Voorzieningen Arbeid en Zorg Alleenstaande Ouders (Wet VAZALO) echt in werking treedt. Het kabinet heeft besloten eerst in een aantal gemeenten proef te draaien. De gemeenten die deelnemen aan het experiment zijn: Almere, Amersfoort, Boxmeer, Breda, Den Haag, Enschede, Hellendoorn, Hengelo, Leeuwarden, Leiden, Ooststellingwerf, Utrecht, Vlagtwedde, Weststellingwerf en Zwolle. De proef moet duidelijk maken of alleenstaande ouders inderdaad (meer) gaan werken. Als het experiment goed verloopt, gaat de wet VASALO naar verwachting op 1 januari 2009 in. (MB) (bron: ministerie van Sociale Zaken)
Tussen 1995 en 2003 zijn ‘gewone’ huishoudens er gemiddeld twintig procent op vooruit gegaan, maar huishoudens met een zieke of gehandicapte maar twaalf procent. Slechts 25 procent leeft van een inkomen uit arbeid. Voor 42 procent van alle chronisch zieken en gehandicapten is de arbeidsongeschiktheidsuitkering de belangrijkste bron van inkomen. De helft van deze mensen gaf in 2005 gemiddeld 642,- euro per jaar uit aan
hulpmiddelen en aanpassingen. Bijna een kwart (23%) moet spaarmiddelen aanspreken voor het levensonderhoud of moet schulden maken. Ongeveer een derde houdt geen geld over voor uitgaan of vrijetijdsbestedingen. Eenderde van de chronisch zieken en gehandicapten heeft te kampen met eenzaamheid tegen hun wil. Veel zieken of gehandicapten durven in hun omgeving niet meer om hulp te vragen. Zij hebben het gevoel dat veel mensen in hun omgeving zich van hen hebben afgewend. Het aanvragen van meer zorg is ook een groot probleem, mensen weten niet hoe dat moet. Ongeveer een kwart van de mensen met beperkingen geeft aan dat ze niemand hebben die hun kan adviseren bij het zoeken van de juiste voorziening. (MP)
Doe meer met je talent!
Meer mensen in bijstand aan de slag
In de week van 22 september tot en met 29 september, zijn er in Nederland activiteiten om volwassenen te stimuleren om te gaan of te blijven leren. Het thema is: ‘Doe meer met je talent!’
Uit de jaarlijkse inventarisatie van de vereniging van directeuren van sociale diensten (Divosa), die op 11 juli jl. in Den Haag werd gepresenteerd, komt naar voren dat 60 procent van de mensen in de bijstand aan het werk kan.
De week is onderdeel van het beleid van de ministeries Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dit beleid draagt de naam: ‘Een heel leven lang leren.’ Het doel van dit beleid is om volwassenen te wijzen op de mogelijkheden op het gebied van onderwijs. Door de vele technologische ontwikkelingen en vernieuwingen, is het volgens de overheid een noodzaak geworden om te blijven leren.
Tijdens de week van het leren wordt niet alleen aandacht besteed aan het volgen van onderwijs. Ook voor mensen die bijvoorbeeld willen leren lezen en schrijven of een taal willen leren, is er tijdens de week van het leren een ruim aanbod. Tijdens deze week wordt vooral aandacht besteed aan leren als verrijking van de persoonlijke en algemene ontwikkeling. Daarnaast zal er ook informatie beschikbaar zijn over onderwijs waarmee volwassenen hun beroepsvaardigheden kunnen vergroten, en daarmee hun kansen op de arbeidsmarkt. (ThG) Informatie: www.weekvanhetleren.nl
Het aantal bijstandsgerechtigden was dit voorjaar 297.000. Hiervan kan, volgens de sociale diensten (DWI’s), ongeveer 30 procent direct aan de slag in een reguliere baan. Een even groot aantal kan met enige steun ook snel aan het werk. De resterende 40 procent van de bijstandsgerechtigden blijft naar verwachting aangewezen op bijstand. Het gaat hierbij met name om mensen met fysieke of psychische
belemmeringen en om mensen die werkgevers te oud vinden. Divosavoorzitter Tof Thissen noemt dit goed nieuws, omdat vorig jaar de verwachting was dat 50 procent van de bijstandsgerechtigden niet meer aan de slag zou komen. Het aantal mensen in de bijstand is dan ook sinds eind 2005 afgenomen met 31.000 mensen. Ook in de Divosa-inventarisatie komt ter sprake dat het beleid nog onvoldoende aangepast wordt aan de grote regionale verschillen wat betreft beschikbaarheid van banen en bijstandspopulatie. Sociale diensten benutten hun beleidsvrijheid nog te weinig voor een op maat gesneden beleid. Thissen: ‘Ga niet kopiëren wat er in andere steden gebeurt’. (JW)
4 ADVERTENTIES
MUG magazine | september 2007
‘Deze kans grijp ik aan.’
RECHTSHULP VOOR MINIMA UITKERINGEN • HUURPROBLEMEN • ONTSLAG ECHTSCHEIDING • ALIMENTATIE VERBLIJFSVERGUNNINGEN • STRAFZAKEN
LMH&C ADVOCATEN
tel. 020 6000 482 Afrikanerplein 1 (Amsterdam Oost, tussen het Amstelstation en metrohalte Wibautstraat)
ASR coaching verzorgt korte, praktijkgerichte opleidingen onder andere voor personen die deel uitmaken van een re-integratietraject. ASR coaching Academie voor Scholing en Reïntegratie Johan Huizingalaan 126 1065 JE Amsterdam
Op 24 september en 19 november starten we met de volgende opleidingen: • Receptionist(e) / Telefonist(e) • Administratief Medewerk(st)er • Basiskennis Boekhouden Plus Kijk voor meer informatie op www.asrcoaching.nl of bel naar 020 615 92 62. Het is ook mogelijk om losse modules te volgen zoals pc-gebruik of klantgericht telefoneren.
ASR coaching maakt deel uit van ChainWorks.
BOOGERT & HARING Michelangelostraat 109 1077 CA Amsterdam Tel: 020-4703558
Advocaten
huurrecht, strafrecht, familierecht, vreemdelingenrecht, bijstandswet en andere uitkeringen
Tram 24 Halte Minervaplein of Zuid/WTC
Gratis inloopspreekuur: iedere maandag van 17:00 - 18:30
‘Dankzij de Stadsbank van Lening kon ik naar de bruiloft van mijn nicht’ Simpel, snel en betrouwbaar geld lenen!
Wil jij tegen een leuke onkostenvergoeding kinderen begeleiden tijdens de overblijf of kinderen van school naar het buurthuis begeleiden? Meld je dan aan bij BOAS!! Meer informatie: tel 020-5210200 of www.boas-amsterdam.nl
Bij de Gemeente Amsterdam kunt u al sinds 1614 lenen op onderpand tegen lage kosten. De voordelen van de Stadsbank van Lening: • direct contant geld tegen inlevering van uw sieraden of gebruiksartikelen • elke 6 maanden verlengen mogelijk • u kunt op elk moment aflossen en uw bezittingen weer meenemen • laag tarief: 1,5% per maand Voor meer informatie: www.sbl.nl of telefoon 14020
ACTUEEL 5
september 2007 | MUG magazine
De advocaat In deze nieuwe rubriek vertelt een sociaal advocaat over juridische problemen van minima in Nederland. Als eerste de Amsterdamse raadsman Bas Willering. Hij heeft veel te maken met bijstandsaanvragers. Zijn advies: doe alles schriftelijk en vraag bewijzen.
Problemen bij aanvraag van een uitkering
Foto Miranda Birney
Wegwerpcaravans
Twee caravans stonden op z’n kop vlakbij de studentenbarakken aan de ms. van Riemsdijkweg in Amsterdam-Noord. Nieuwsgierig stak ik m’n neus even naar binnen om het interieur te bewonderen... Wat een stank! Ach, de vakantie is voorbij, volgend jaar kopen we gewoon weer een nieuwe.
Onderzoek fraudezaak Zuidoost
Computercursus voor GGZ-cliënt
De politie heeft op 7 augustus twee mannen en twee vrouwen aangehouden, die verdacht worden van fraude. De fraude kwam aan het licht nadat medewerkers van MADI (Maatschappelijke Dienstverlening Zuidoost) in oktober 2006 onregelmatigheden constateerden rond de aanvragen bij de Stichting Samenwerking voor Bijzondere Noden Amsterdam.
Het Actief Computer Centrum (ACC) start in september en oktober computercursussen voor Amsterdammers met een psychiatrische achtergrond. Maar ook buurtbewoners kunnen er terecht.
De vier worden vervolgd wegens het wegsluizen van subsidies, die bedoeld waren voor hulp aan mensen in financiële nood. Zij worden verdacht van verduistering, oplichting, valsheid in geschrifte en witwassen. Justitie heeft hen vrijgelaten, omdat het voor het onderzoek niet nodig is dat zij in de cel blijven. De politie denkt dat er valse uit-
keringsaanvragen zijn gedaan en dat echte aanvragen niet of slechts gedeeltelijk zijn uitgekeerd. Een prominente verdachte is Marlene C., voorzitter van de stichting Uma Lampe. In Zuidoost staat zij bekend vanwege haar goede werken voor mensen in nood. Zo kookte zij jarenlang voor verslaafden. Een andere verdachte is een 62-jarige ambtenaar van de Dienst Maatschappelijke Opvang (DMO) van de gemeente Amsterdam. Hij was gedetacheerd bij het fonds Bijzondere Noden. Omdat de fraude in de tonnen loopt, proberen de gemeente Amsterdam, de Stichting Samenwerking voor Bijzondere Noden Amsterdam en Stichting MADI, het verduisterde geld terug te vorderen bij de verdachten. Wanneer de zaak voorkomt, is nog onbekend. (ThG)
‘Iedereen is welkom. Op de Distelweg in Noord of aan het Singel in de binnenstad’, zegt Bas Krommenhoek, projectleider bij het ACC in Noord. ‘Er komen mensen uit de buurt, minima, ouderen, allochtonen en WAO’ers. Negentig procent van de cursisten is in aanraking geweest met de psychiatrie.’ Het ACC is acht jaar geleden begonnen met het geven van computercursussen. Het gaat om cursussen als Word, internet, Photoshop Basis en Vervolg en webdesign. ‘Een groep bestaat gemiddeld uit
zes cursisten’, zegt Krommenhoek. ‘In Noord is er meer ruimte. De locatie Singel is wat kleiner en drukker.’ De cursussen bestaan uit zes lessen van 2½ uur, kosten 7,50 euro, met stadspas 5 euro. Het bedrag voor lesmateriaal is meestal 3,50 euro. Elke cursist moet wel eerst lid worden, voor 12,50 euro voor een halfjaar. Met dat lidmaatschap kan een cursist gedurende de hele week de inloopmiddagen bezoeken. ACC is onderdeel van SCIP, de Stichting Cliëntgestuurde Initiatieven en Projecten. Cliëntgestuurd wil zeggen dat de meeste medewerkers cliënt of ex-cliënt zijn. (AvdV) Meer informatie: ACC-Noord tel. 636 06 75, ACC-Centrum tel. 624 40 03, SCIP tel. 625 31 11, www.scipweb.nl of www.scipacc.nl
Schuldhulpbureaus aangeklaagd
Deels arbeidsongeschikt, toch extra
De schuldsanering moet onder toezicht worden gesteld. Te veel saneerders gaan niet zorgvuldig om met het hun toevertrouwde geld. Dat vindt de Koninklijke Beroepsvereniging van Gerechtsdeurwaarders (KBvG).
Wie een uitkering ontvangt vanwege gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid kan binnenkort extra bijstand krijgen. Dit heeft de ministerraad besloten op initiatief van staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken.
Wie in de schulden raakt, moet soms lang wachten op plek bij een officieel schuldhulpbureau of komt daarvoor niet in aanmerking, bijvoorbeeld omdat er boetes openstaan. Vervolgens is de gang naar een private schuldhulpverlener snel gezet. Te snel, want voor de zoveelste keer blijken dergelijke bureaus onbetrouwbaar. Deurwaarders zien steeds vaker dat malafide schuldhulpverleners hun beloften aan klanten niet nakomen. In
het ergste geval worden er helemaal geen schulden afbetaald, waardoor mensen nog dieper in de put komen. ´Het is in en in triest´, vertelt bestuurslid Nienke van Bockhoven van de KBvG. Ze wijst naar de faillissementen van de Stichting Schuldenvrij Leven en Vespa Sociaal Financieel Advies. De directeur van beide bureaus is inmiddels opgepakt. Hij wordt door de controledienst FIOD/ECD verdacht van oplichting. Branchevereniging NVVK van de schuldhulpverleners vindt de oproep van de deurwaarders logisch, maar te vroeg. Bestuurslid Aant de Jong: ´We zijn juist bezig om een certificeringssysteem op te zetten. Geef ons daar eerst tijd voor. Bovendien zijn er al genoeg regels.’ (MB)
Met de wetswijziging komt de regering tegemoet aan een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRB). De Wet Werk en Bijstand (WWB) gunt nu alleen mensen die bijstand ontvangen of volledig arbeidsongeschikt zijn de zogeheten langdurigheidstoeslag. Volgens de CRB worden gedeeltelijk arbeidsongeschikten hierdoor onterecht gdiscrimineerd. Ook voor die laatste groep is het moeilijk om werk te vinden.
Om voor de langdurigheidstoeslag in aanmerking te komen, moeten gedeeltelijk arbeidsongeschikten die WAO, WIA of Wajong ontvangen, aan dezelfde criteria voldoen als bijstandsgerechtigden: vijf jaar van een minimuminkomen leven; geen belangrijke inkomsten uit arbeid hebben; voldoende geprobeerd hebben werk te vinden. Zij kunnen zich bij hun gemeente melden voor de langdurigheidstoeslag. De hoogte daarvan is: 478 euro per jaar voor gehuwden, 430 euro voor alleenstaande ouders en 336 euro per jaar voor alleenstaanden. Het wetsvoorstel moet nog door de Tweede Kamer worden aangenomen. (MB) bron: ministerie van Sociale Zaken
Het aanvragen en krijgen van een bijstandsuitkering van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) is niet vanzelfsprekend. Uw aanvraag kan afgewezen worden.Veel voorkomende problemen hierbij zal ik hieronder bespreken. Mijn eerste aanvraag voor een bijstandsuitkering is afgewezen. Ik heb toen direct per telefoon een nieuwe aanvraag ingediend. Een aanvraag moet altijd schriftelijk. Het is van belang dat u een schriftelijk bewijs heeft van de eerste aanvraag met de datum van de aanvraag omdat op die dag uw uitkering ingaat. Mijn aanvraag voor een uitkering is afgewezen omdat ik niet alle papieren (tijdig) had ingeleverd. Voor veel mensen is het een probleem dat DWI diverse papieren vraagt zoals bankafschriften die u niet meer heeft. Dit kan de aanvraag van een uitkering in gevaar brengen. Het is daarom belangrijk dat als u bepaalde papieren niet of niet tijdig kunt aanleveren binnen de door DWI gestelde tijd, u DWI schriftelijk hiervan op de hoogte stelt met een reden. Vraag bij het inleveren van de papieren aan de balie van het CWI altijd om een schriftelijk ontvangstbewijs. Als u de papieren per post verstuurt, doe dit dan aangetekend. Mijn aanvraag voor een uitkering is buiten behandeling gesteld. DWI kan uw aanvraag buiten behandeling stellen omdat u bijvoorbeeld niet op tijd de gewenste papieren heeft aangeleverd. Als de tijd tussen de aanvraag en de buiten behandelingstelling 3 maanden is geweest, dan krijgt u over die 3 maanden geen uitkering. Het is dus van belang de buiten behandelingstelling te voorkomen. Na een buiten behandelingstelling moet u meteen weer schriftelijk een nieuwe aanvraag indienen. Tips van advocaat BasWillering: Ga een discussie met DWI uit de weg en lever alle gewenste papieren aan om zo snel mogelijk uw uitkering te garanderen. Kunt u de papieren niet leveren, geef dan schriftelijk de reden aan en per wanneer DWI ze kan verwachten. Vraag altijd om een schriftelijke ontvangstbevestiging. Wordt uw aanvraag voor een uitkering afgewezen, vraag dan om een schriftelijke afwijzing. Een mondelinge afwijzing is voor een advocaat geen bewijsstuk om in bezwaar te gaan. Ga zo snel mogelijk in bezwaar en wacht niet tot het verstrijken van de wettelijke termijn van 6 weken. Dien na afwijzing van uw aanvraag direct weer een nieuwe aanvraag in. Martin Brandwagt Mr. Bas Willering,Willering Advocaten, tel. 6273795, www.willering-advocaten.nl
ACHTERGROND 6 ACHTERGRONDPORTRET
MUG magazine | september 2007
‘Je bent goed bezig’ René Arnoldi schrijft over ervaringen als werkzoekende
tekst
Toine Graus foto
Remco Visser René Arnoldi had een goede baan bij TPG post. Die gaf hij op om zijn droom, kunstenmaker te worden, te realiseren. Dat mooie plan eindigde in een fiasco. Arnoldi moest een uitkering aanvragen. Daarmee kwam een keten van gebeurtenissen op gang die hij nauwgezet heeft beschreven in zijn boek Welkom in de doolhof! Maar hoe kom ik eruit?
A
ls de schemer invalt staat René Arnoldi op van zijn wankele stoel op het vlondertje van zijn woonboot aan het Zeeburgerpad om een blikje Euroshopper bier uit de koelkast te halen. Voor hij het blikje aan zijn mond zet, draait hij eerst een shaggie. Kornetshag, wijst hij aan op het pakje, ‘scheelt twee euro met Van Nelle. Dat rookte ik vroeger, toen dronk ik Grolsch en in de kroeg whisky van het merk Tullamore Dew. Nu drink ik uitsluitend bier in de kroeg en de fooi laat ik maar zitten’. Vroeger, dat was een jaar of vijf geleden toen Arnoldi nog projectleider was bij TPG Post en maandelijks 2600 euro schoon verdiende. ‘Ik ben niet ontslagen, ik heb mezelf overcompleet laten verklaren’, vertelt Arnoldi. ‘Ik had net een project afgerond, de implementatie van vervoerssystemen en alle processen daaromheen. Daar ben ik nog trots op maar ik had geen zin om nog een keer zo’n project te doen. Ik heb 26 jaar bij TPG Post gewerkt en bijna altijd bij commercie. Ik wilde terug naar die afdeling maar dat kon niet. Ik kon ander werk doen waar ik me niet senang bij voelde, maar ik ben niet zo’n type dat tegen zijn wil blijft hangen alleen maar om het geld. Vrienden zeiden, je bent gek om dat inkomen en die zekerheid op te geven, maar dan antwoord ik dat ik dan wel minder geld heb maar dat daartegenover vrijheid staat.’ Met die beslissing veranderde Arnoldi’s leven ingrijpend. Alles wat hem is overkomen na zijn vertrek heeft hij uitvoerig beschreven in zijn boek Welkom in de doolhof! Maar hoe kom ik eruit? Mensen die door hetzelfde lot zijn getroffen zullen veel herkennen in Arnoldi’s ervaringen met het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI), door hem kortweg als ‘Centrum’ omschreven omdat er noch van werk, noch van inkomen iets terecht kwam. Of zijn ervaringen met de mental coach -‘Je bent goed bezig’-, het re-integratiebedrijf (in Arnoldi’s jargon ‘reïncarnatiebedrijf ’), het UWV en alle instanties waar werklozen mee te maken krijgen. En natuurlijk met sollicitatieperikelen…
Arnoldi leeft nu van de afkoopsom die TPG Post heeft betaald voor zijn ontslag: achthonderd euro per maand. Daarnaast heeft hij tijdelijk een uitzendbaantje. ‘Je moet toch werken’, merkt hij laconiek op. Voor iemand die meer dan tweederde van zijn inkomen is kwijtgeraakt zit Arnoldi er nog redelijk tevreden bij op zijn vlondertje. ‘Ik heb het mooiste uitzicht van Amsterdam’, zegt hij wijzend op de reusachtige iep aan de overkant van het water. ‘Ik verveel me nooit met mijn hobby’s, ik heb veel kennissen en vrienden, twee lieve katten Gerrit en Miepie en ik heb een boot. Het enige minpunt dat daar tegenover staat, is dat ik minder geld heb. Het staat 5 -1.’ Arnoldi kan goed relativeren, dezelfde toon die zijn boek genietbaar maakt en dezelfde toon waarmee hij over zijn jeugd praat. ‘Ik ben opgegroeid in de Plantagebuurt in Amsterdam. Op mijn elfde of twaalfde moest ik naar een kindertehuis, mijn moeder was alcoholist. Ik vond het best gezellig in het tehuis maar toen ik vijftien was moest ik naar een pleeggezin. Dat was niks, een gezin met vader en moeder die de baas waren, dat kende ik niet. Bij ons thuis waren de kinderen de baas. Op mijn achttiende ging ik op kamers. In 1987 heb ik deze boot gekocht voor 60 duizend gulden.’ Ondanks kindertehuizen en pleeggezin ging het op school goed. Arnoldi deed de MAVO, stroomde door naar de HAVO en ging naar de Pedagogische Academie. ‘Dat leek mij de makkelijkste vervolgstudie, maar ik had er helemaal geen affiniteit mee. Na een jaar hield ik het voor gezien en ging ik werken bij de PTT. Daar heb ik de marketingdiploma’s NIMA A en NIMA B gehaald. Voor de instanties ben ik dus hoger opgeleid.’ In zijn boek omschrijft Arnoldi zichzelf als een ‘stuiterbal’. ‘Klopt’, zegt hij. ‘Ik kom met een klap op de grond terecht en veer weer op. In de afgelopen vijf jaar heb ik zeker slapeloze nachten gehad en de nodige dips. Maar langer dan een paar uur duurde dat nooit. Ik ben met zoveel dingen
bezig dat ik mijn positieve levenshouding snel weer terug vind. Ik heb mezelf nooit als werkloos gezien.’ Dat is Arnoldi ook geen seconde geweest. Hij ging weg bij TPG Post, omdat hij iets heel anders wilde. Schrijven, tekenen en schilderen is zijn passie. ‘Ik maak rond de jaarwisseling altijd kerstkrantjes, die ik naar vrienden en kennissen stuur. Verhaaltjes, strips, cartoons. Van die hobby wilde ik mijn werk maken en begon een eigen bedrijf: SO WHAT?-PRODUCTIONS. Ik was zo overtuigd van het succes van mijn onderneming dat ik twee jaar salaris van TPG Post inruilde voor een veel lagere afkoopsom. Dan kon ik meteen aan de slag. Ik heb me ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, maakte een bedrijfsplan, adverteerde en deed een cursus ‘Art management’. Het resultaat was nul. In een treurweek met veel Tullamore Dew nam ik afscheid van mijn bedrijf.’ ‘Vervolgens moest ik een WW-uitkering aanvragen. Dat had ik nooit verwacht. Ik deed een intake en vulde stapels formulieren in. Maar toen ik thuis mijn inschrijfformulier nakeek, stond er de term ‘bezorger’. Ik had geen idee wat dat betekende, een code misschien. ‘Dat is geen code’, zei de CWI-medewerker, ‘dat is een beroep. U hebt bij TPG Post gewerkt. U bent toch bezorger geweest?’ Na tweeënhalf jaar WW en ongeveer 300 sollicitaties waarvan vijf bij het UWV - het kan daar beter, dacht ik – kwam het moment dat Arnoldi een bijstandsuitkering moest aanvragen. Een bittere pil voor iemand van wie de kroegrekening vroeger alleen al de bijstandsuitkering overschreed. ‘Bijstand kreeg ik niet’, vertelt Arnoldi. ‘Ik had immers nog die afkoopsom en de boot. Die afkoopsom had ik voor tien jaar vast laten zetten. Dan zou hij veel meer opleveren. Maar nu moest ik die toch aanspreken. Dat kostte een hoop geld. En die boot moet ik eerst ‘opeten’. Ik heb een indicatie laten maken van de waarde, 155 duizend euro. Lekker voor je, zei die man nog. Was
hij maar 60 duizend euro geweest. Dan had ik hem mogen houden en een bijstandsuitkering kunnen krijgen. Ik vind dat ik die boot nu dubbel moet betalen.’ Geen wonder dat Arnoldi’s boek met een nogal bittere zin eindigt: ‘Ik ga lekker mijn afkoopsom opmaken en dan heb ik ruim de tijd om mijn dromen te realiseren. Ik hoef die dromen alleen nog maar te krijgen’. Hier wijkt het personage dat Arnoldi van zichzelf in zijn boek heeft gemaakt heel ver af van de echte Arnoldi. Zijn grote droom, die hij nooit heeft opgegeven is schrijver worden. ‘Mevrouw Rowling is ook op Internet begonnen. Zij heeft ook met haar Harry Potter-manuscript bij alle uitgeverijen moeten leuren en kijk nou eens. Ik hoop dat veel lezers mijn boek kopen, dan ga ik alleen nog schrijven.’
‘U bent toch bezorger geweest?’
‘Welkom in de doolhof! Maar hoe kom ik eruit’ telt 330 pagina’s en kost 19,95 euro. Verzendkosten zijn 3,20 euro. Te bestellen via de website www.freemusketeers.nl (zoek onder Autobiografie) of bij Arnoldi zelf (
[email protected]). Met het ISBN-nummer (ISBN978-90-8539-846-2 kunt U het ook in de boekwinkel bestellen.
René Arnoldi, geboren 1957 in Amsterdam 1969 - 1976 MAVO en HAVO 1985 marketingdiploma’s NIMA A en NIMA B 1978 - 2004 werkzaam bij TPG Post in project management en marketing communicatie
ACTUEEL 7
september 2007 | MUG magazine
Minister Donner vindt gesprek met patientenorganisaties ‘niet opportuun’ De herkeuringen van WAO-ers kunnen in het algemeen de toets der kritiek doorstaan. Als er iets mis gaat, dan staat daar bezwaar tegenover. Dit zegt minister Donner in antwoord op een brief van tien belangenorganisaties, waarin zij verzoeken om een dringend gesprek met de bewindsman. Donner ziet daar geen reden toe. Martin Brandwagt ‘Ik word nu bijna twee jaar lang ge-
confronteerd met het onbegrip, de moeilijke zoektocht naar een goede behandeling en de politieke problematiek (uitkering), die de Ziekte van Lyme met zich meebrengt. Je raakt vanzelf in een sociaal isolement.’ Aldus een zwaar zieke man, die vanwege een chronische ziekte in de WAO belandde, maar na een herkeuring in december 2006 volledig arbeidsgeschikt werd verklaard. Sindsdien leeft hij van zijn spaargeld. Het is een van de dramatische verhalen uit een brief van tien patiëntenorganisaties aan de minister van Sociale Zaken. In de brief, die 21 mei werd verstuurd, verzoeken de organisaties (ondermeer de Steungroep ME, de HIV-vereniging en de Landelijke Vereniging van Arbeidsongeschikten) minister Donner om een gesprek. De herkeuringen richten nog steeds
een ‘slagveld’ aan onder WAO-ers. Volgens de organisaties zouden veel volledig arbeidsongeschikten na de herkeuring opeens volledig arbeidsgeschikt verklaard worden, zonder dat er sprake is van enige verbetering van hun gezondheidstoestand. Met fysieke of mentale beperkingen wordt onvoldoende rekening gehouden. Vaak worden herkeurden geacht meer uren te werken dan zij kunnen volhouden, zo menen de belangenbehartigers. Minister Donner reageerde 18 juli jongstleden. Hij voelt niets voor een gesprek. De rapporten van WAO-uitvoerder UWV wijzen volgens Donner niet op structurele fouten bij de herkeuringen. Mocht dat in een individueel geval toch het geval zijn, dan kan dat in bezwaar worden hersteld. Donner heeft er begrip voor dat mensen twijfelen aan een correcte uitvoe-
ring van de herkeuring zodra ze hun uitkering gedeeltelijk of geheel verliezen. Hij acht een gesprek echter ‘niet opportuun’. Wederom een formalistisch, juridisch haarfijn geformuleerd antwoord van de minister. Wat gebeurt er intussen met al die mensen, die door de herkeuringen hun uitkering verliezen? Nogmaals de eerder citeerde zieke man uit de brief: ‘Sinds oktober 2005 is mijn ziekte ernstig verslechterd met drastische en ingrijpende gevolgen. Intussen is mijn Beroep tegen de beslissing van het UWV ongegrond verklaard! Momenteel loopt het Hoger Beroep. Wat kan een mens nog meer doen?’ De volledige brief en het antwoord van de minister zijn te lezen op Mugweb. Zie het artikel van 2 augustus 2007.
Minima in Amsterdam kunnen scholierenvergoeding aanvragen
Foto Miranda Birney Ouders of verzorgers van schoolgaande kinderen tot 18 jaar met een minimum inkomen hebben ook dit jaar recht op de Scholieren-
vergoeding. Maximaal 350 euro per kind in het voortgezet onderwijs en 225 euro per kind in het basisonderwijs.
Vorig jaar kende de Gemeente Amsterdam deze vergoeding aan 22.174 leerlingen toe. Dit jaar proberen ze 25.000 leerlingen te bereiken. ‘Hoewel Amsterdam het landelijk gezien erg goed doet is het spook van onderbesteding nog springlevend’, aldus Bartho Boer, manager communicatie van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) Amsterdam. Daarmee bedoelt hij dat het geld dat beschikbaar is voor armoedebestrijding lang niet altijd uit wordt gegeven. Veel mensen met een minimum inkomen weten de weg naar de hulpverlening nog steeds niet te vinden. De Scholierenvergoeding is daarop een goede uitzondering. Door het koppelen van bestanden kan bijna de hele doelgroep worden bereikt, namelijk 95 procent. Hoewel deze mogelijkheid onder landelijke wetgeving valt is Amsterdam vooralsnog de enige stad die deze methode hanteert. ‘Gewoon een kwestie van
doen’, aldus Bartho Boer. Verder is de aanvraag zo vereenvoudigd dat de ouder of verzorger slechts een handtekening hoeft te zetten en het formulier terug te sturen. Als mensen aankopen doen voor hun schoolgaande kinderen worden ze verzocht de bonnetjes goed te bewaren. Steekproefsgewijs wordt dit gecontroleerd. Als men het geld niet kan voorschieten geeft de gemeente een voorschot. Een tip van de DWI is om de hoogste onkosten het eerst in te dienen in plaats van een aantal bonnetjes met kleinere bedragen. Daarmee is het risico dat geld blijft liggen kleiner. (HP) Ouder(s) of verzorger(s) die geen brief hebben ontvangen maar wel denken in aanmerking te komen, kunnen contact opnemen met DWI via (020) 346 3684. Zij krijgen dan een aanmeldingsformulier opgestuurd.
Ondernemershuis in Oost verhuist
Ongelijkheid stadsdelen aangepakt
Ondernemershuis Groot Oost is 13 augustus verhuisd van het oude politiebureau aan de Linnaeusstraat naar een monumentaal pand aan de Conradstraat (8A).
Een inwoner in stadsdeel ZuidOost is veel duurder uit dan een in Oud-West als het gaat om het tarief voor een invalidenparkeerplaats. Dit blijkt uit een onderzoek van de Rekenkamer Stadsdelen Amsterdam in januari 2007.
Het ondernemershuis moest verhuizen, omdat de locatie aan de Linnaeusstraat slechts bedoeld was voor de drie jaar dat het project zou duren. Het ondernemershuis is echter een groot succes, zodat de afdeling Economische Zaken van de gemeente Amsterdam en de stadsdelen OostWatergraafsmeer, Centrum en Zeeburg hebben besloten dat het ondernemershuis mag blijven bestaan. Er is een doorlopende stroom van ondernemers, en startende ondernemers, die hun weg naar het ondernemershuis weten te vinden met vragen over het ondernemersschap. De nieuwe locatie wordt 15 september feestelijk geopend door wethouder Anne Lize van der Stoel van stadsdeel Centrum, die het stokje zal overnemen van Martin Verbeet (in wiens portefeuille in Oost/Watergraafsmeer het ondernemershuis eerst zat). De opening van de nieuwe locatie zal het startschot zijn van het
‘Proef de Tsaar Peterstraat’-festival, dat jaarlijks gehouden wordt. Sinds de oprichting van het ondernemershuis in 2003 heeft Ondernemershuis Groot Oost 250 startende ondernemers op weg geholpen en zijn er ruim 2000 ondernemers geadviseerd. Begin september starten ook weer cursussen voor (startende) ondernemers bij het ondernemershuis, zoals eigen bedrijf en ondernemingsplan, boekhouden, belastingen en freelance ondernemen. Op de nieuwe locatie is een goede cursusruimte aanwezig. Het ondernemershuis signaleert dat steeds meer mensen vanuit een uitkering een eigen bedrijf starten. “Er ontstaan allerlei mogelijkheden om vanuit een uitkering een bedrijf te beginnen: voor velen de manier om uit de uitkering te komen”, vertelt bedrijfsadviseur Catina Geselschap. Loop je zelf met ideeën rond om een bedrijf te beginnen, of heb je vragen over het ondernemersschap dan kun je altijd een afspraak maken voor een gesprek (692 69 79). (LR) Meer informatie: www.ondernemershuisgrootoost.nl
‘Onrechtvaardig om de Amsterdammers zo ongelijk te behandelen’, dat zegt de vice-voorzitter van de PvdA Amsterdam, Michiel Mulder, in een ingezonden brief in Het Parool van 11 augustus. De Rekenkamer Stadsdelen Amsterdam heeft de tarieven voor de burger en de ondernemer uit verschillende stadsdelen met elkaar vergeleken. Het gaat om grote verschillen. Vooral de tarieven voor bijvoorbeeld ligplaatsen voor woonboten, evenementenvergunningen, winkeluitstallingen en huwelijksvoltrekkingen laten grote verschillen zien. Zo betaalt een inwoner in ZuidOost voor een invalidenparkeerplaats 460 euro en in Oud-West 202 euro. De afvalstoffenheffing voor een eenpersoonshuishouden uit Westerpark is 180 euro in Zuidoost 260 euro. De rekenkamer doet een poging
de tariefverschillen te verklaren. Zij constateert tekortkomingen in de verantwoording van de tarieven. Het blijft onduidelijk waarom de tarieven zoveel verschillen. Om meer helderheid te verschaffen heeft PvdA-wethouder Lodewijk Asscher een paar maanden geleden twee werkgroepen met de stadsdelen ingesteld. PvdA vice-voorzitter Mulder zal binnenkort in de commissievergadering Financiën opheldering vragen over de stand van zaken. Zo moet er volgens de PvdA-er ‘druk op de ketel gezet worden’. Mulder vindt dat het eerst duidelijk moet worden waarom de tarieven zo verschillen. Het is de bedoeling om te kijken of ze eenduidig opgebouwd kunnen worden. Daarnaast moeten volgens Mulder de kosten overal op dezelfde manier bepaald worden. Dat dit niet gebeurt zou volgens de stadsdelen één van de oorzaken zijn van het feit dat de tarieven zo uiteenlopen. Pas als blijkt dat de stadsdelen dwars liggen, gaat Mulder ze persoonlijk benaderen. Als uiterste middel is er een zogenaamde ‘aanwijzing’ van de centrale stad mogelijk. (MtB)
€ De zelfstandige
In deze rubriek vertelt een zelfstandig ondernemer wat er zoal komt kijken bij het runnen van een eigen bedrijf.
Van massagetalent tot kleine zelfstandige Joan Uyttenhove (53) groeide op in Nederlands Indië, New Guinea. Al vanaf haar tweede jaar werd ze opgevoed met Pidjit, een Indonesische lichaamsmassage. De massage wordt vaak van grootmoeder op kleinkinderen doorgegeven. Als klein meisje masseerde ze het lichaam van haar oma, door erop te lopen. Uyttenhove bleek masseertalent te hebben. Uyttenhove heeft lang in de textiel gewerkt, maar koos ervoor om haar kinderen te verzorgen. Ze was inmiddels een gescheiden moeder. Toen ze weer wilde gaan werken, was ze lang uit het arbeidsproces, kwam vanuit de bijstand in een traject terecht, waar ze leerde solliciteren. Het lukte vanwege haar leeftijd niet om weer in de textiel te werken (‘Je bent te duur’). Het trajectbureau gaf haar dossier terug aan de sociale dienst ‘Ik dacht toen: ik ga met mijn passie aan de gang, masseren,’ zegt Uyttenhove. Ze schreef een bedrijfsplan en kreeg geld los om de nodige materialen aan te schaffen. Zoals een massagetafel en natuurlijke kruidenoliën uit India (die handmatig onder gezang van mantra’s worden bereid). Ze kon twee keer een half jaar een beroep doen op het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen (BBZ). Uyttenhove begon op bescheiden schaal te werken vanuit een traject voor startende ondernemers. Inmiddels is ze een half jaar actief met haar bedrijf. ‘Het is zwaar en intensief. Er komen vaak emoties los bij de mensen die je masseert en daar moet je ook aandacht aan besteden.’ Ze heeft thuis een massageruimte, maar kan ook buiten de deur werken, bijvoorbeeld als cliënten slecht ter been zijn. Ze probeert zo’n vijf cliënten per dag te helpen en heeft een paar vaste klanten. Uyttenhove geeft ook workshops, waarbij cliënten elkaar leren masseren. ‘Bij ouderen is dat best moeilijk. Zij hebben helemaal geen cultuur van elkaar aanraken. Zelfs gehuwden raakten elkaar in het dagelijks leven amper aan.’ ‘De Westerse manier van leven en werken is ongezond,’ betoogt Uyttenhove, ‘met veel electrosmock (computer), zittend werk, verkeerde houdingen, en stress. Door massage kan je belastingen - die tot fysieke klachten met ernstige gevolgen kunnen leiden - goed behandelen.’ Naast de Indonesische Pidjit, voetmassages (waarbij er vanuit wordt gegaan dat elk specifiek deel van het lichaam een reflexzone op de voet heeft) doet ze Reiki en Ayurvedische massage. Op het moment kan ze nog niet helemaal van haar praktijk leven, maar ze krijgt van de bijstand drie jaar de tijd om het uit te proberen. Lennert Ras Massages : € 25 en € 60 per sessie. Informatie: www.joanuyttenhove.nl
8 ADVERTENTIES
MUG magazine | september 2007
Wij zoeken enthousiaste betrokken maatjes voor mensen met psychische problemen Bel ons: Stichting Amsterdamse Vriendendiensten 020 6839260 of kijk op www.vriendendiensten.nl
Computerproblemen? Op zoek naar een goedkope computer of onderdelen? Wil je nu eindelijk eens weten hoe een computer werkt? Kom eens langs bij Login Computerservice. Login is een winkel en een werkplaats waar tweedehands computers (vanaf € 50,-) en computeronderdelen verkocht worden en waar je terecht kunt voor reparaties. Daarnaast kun je bij Login ook leren zelf computers te repareren. We bieden tegen een laag tarief hard- en software cursussen aan. Ook kun je op maandagmiddag in de 'klusklup' onder professionele begeleiding je eigen pc repareren. Meer weten? Kom langs of bel: Login PC Kwakersstraat 14h, 1053 WD Amsterdam tel: 020 4896536 . e-mail:
[email protected] . web: www.loginpc.nl Stichting Clientgestuurde Initiatieven en Projecten
LoginPC is een project van
Actief Computer Centrum Het ACC (Actief Computer Centrum) is een project voor cliënten van de GGZ in Amsterdam. Je kunt hier cursussen volgen en op de middagen zelfstandig werken. Er is altijd een vrijwilliger of een docent aanwezig, die kan helpen als je er zelf niet uit komt. We nodigen iedereen uit om mee te doen aan dit initiatief. Als bezoeker, vrijwilliger of docent. Je kunt bellen voor een programmaboekje, of langskomen op een de volgende adressen:
Wil je meer van computers te weten komen? Of je computer- ACC-Singel kennis delen met anderen? Singel 54 Dat kan bij het ACC! 1015 AB Amsterdam 020 6244003 Onze website: www.scipacc.nl
[email protected]
ACC-Noord Distelweg 85 1031 HD Amsterdam 020 6360675
[email protected]
Het ACC is een project van de Stichting Cliëntgestuurde Initiatieven & Projecten.
Advocatenkantoor sociale advocatuur • gematigde tarieven de Binnenstad Binnengasthuisstraat 148 1012 ZG Amsterdam T 020 - 627 18 16
www.binnenstadadvocaten.nl
• • • • •
Bijstandswet en andere uitkeringen Arbeidsrecht Familierecht Strafrecht Vreemdelingenrecht
COMPUTER TRAINING TODAY Windows, Word, Excel €119 Internet €79
Webdesign €187
PhotoShop of Gimp €173
Linux €158
Bouw je eigen computer €260 Tel 020-4650643
www.ctt-4u.com
De scheurkalender van de psychiatrie 2008 is alweer te koop! De kalender is geheel samengesteld door mensen uit de GGZ, dus cliënten, mantelzorgers en hulpverleners. De kalender kost € 10,- en is te koop via de website: www.tobivroegh.nl of op onderstaande adressen in Amsterdam: SCIP Singel 54/ Keizersgracht 252
3 januari
Login Kwakerstraat 14
ACC-Noord Distelweg 85
Uitgeverij Tobi Vroegh Wenslauerstraat 22
Pantar Amsterdam Kringloopbedrijf M Overzichtelijke afdelingen met kleding, meubels, huisraad, curiosa, boeken en platen, fietsen, enzovoorts M Bruikbare spullen halen we gratis op, kunt u inleveren in onze winkels of meegeven aan onze bezorgdienst. M De opbrengsten van de kringloopwinkel komen geheel ten goede aan onze re-integratietrajecten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
10%
Algemeen telefoonnummer : 020 – 684 42 77 (voor ophalen en bezorgen)
• het uitblijven van betalingen • beëindiging van uw uitkering • terugvordering • strafkorting
Wij bieden u deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is altijd gratis.
korting
dsedehan ele twe toon h s n o op p ver ment o assorti s a p ds . van Sta
www.pantaramsterdam.nl Vestigingen: Osdorp: Jan Rebelstraat 24 Westerpark: Van Slingelandtstraat 39 Slotervaart/Overtoomseveld: Marius Bauerstraat 34-36 Diemen: Weesperstraat 118
Zoals:
• afwijzing van uw uitkering
ACC-Singel Singel 54
Kom gezellig bij ons langs
Heeft U problemen met Uw uitkering?
Advocatenkantoor Walker & Wittensleger Hunzestraat 70 • 1079 EW Amsterdam Tel (020) 6730055 • Fax (020) 6730091
ACHTERGROND 9
september 2007 | MUG magazine
Arm, armer armst… De MUG Top Tien Dalinkomens
tekst
Martin Brandwagt illustraties
Monique Mulder
Eindelijk! MUG brengt deze maand de top tien van laagste inkomens in Nederland. Ook omdat september de maand is van de koopkrachtplaatjes. Meestal zijn dat onvolledige plaatjes, iemands koopkracht wordt namelijk vooral individueel bepaald en kan moeilijk in grote groepen worden uitgedrukt Op Prinsjesdag kondigt de regering steevast beleid aan, dat de laagste inkomens een steuntje in de rug moet geven. Over wie hebben ze het eigenlijk? Wie zijn die minima van Nederland? Hier is: de MUG Top Tien Dalinkomens.
Nummer 10: De Student Zijn studiebeurs bestaat uit de basisbeurs van 248 euro, een aanvulling van maximaal 277 euro en een lening van maximaal 266 euro. Een uitwonende student met een maximale aanvulling en lening komt per maand uit op 741 euro. Daarvan moet alles worden betaald. De huur, levensonderhoud; verzekeringen; studie-
boeken en het collegegeld. Een student mag tot 10.630 euro per jaar bijverdienen. Armoede onder studenten komt voor. Maar het hoort een beetje bij het studentenleven om met weinig geld om te moeten gaan. Vandaar slechts de 10e plaats. Nummer 9: De Nabestaande Hoor je zelden tot nooit iets over. Dat komt wellicht doordat er relatief weinig van zijn. Om voor ANW-uitkering in aanmerking te komen, moet een nabestaande een kind hebben onder de 18 jaar, voor ten minste 45 procent arbeidsongeschikt zijn of geboren zijn vóór 1950. In Nederland leven 130.000 mensen van een ANW-uitkering. De meest bekende, de Nabestaandenuitkering, bedraagt 838 euro netto per maand. Huur -en zorgtoeslag komen erbij. Alles bij elkaar circa duizend euro per maand.
Nummer 8: De AOW-er zonder aanvullend pensioen Ouwe kankerpitten of hebben ze recht van spreken? Qua inkomen valt het mee. Netto 915 euro per maand, plus huurtoeslag; plus zorgtoeslag. Maandelijks een totaal van circa 1050 euro. Jaarlijks 650 euro vakantiegeld er bovenop. Van alle gepensioneerden in Nederland heeft 10 procent alleen AOW. Dat zijn er dus ongeveer 260.000. En dan hebben we nog niet over al die mensen met een onvolledige AOW. Nummer 7: De Alleenstaande Bijstandsgerechtigde Op verjaardagsfeestjes wordt hij meewarig bekeken. ‘Nog steeds in de bijstand’, fluisteren ze achter zijn rug. Elke dag moet hij in de bibliotheek of in zijn favoriete café lezen hoe de topmanagers er weer duizenden euro’s bij hebben gekregen. Of hoe de voormalige directeur van het ziekenhuis een gouden handdruk meekrijgt die gelijk staat aan twintig bijstandsjaren. Het inkomen ligt op 830,47 euro per maand netto plus zorgtoeslag, in totaal dus ongeveer 900 euro per maand. Jaarlijks zo’n 500 euro aan vakantiegeld erbij. Twee weken Texel moet lukken.En ook nog: Stadspas; vergoedingen voor vrijwilligerswerk; vergoeding voor sociaal-culturele activiteiten; langdurigheidstoeslag; vrijstelling van gemeentebelastingen, bijzondere bijstand etc. Armoede loont, ga je bijna denken. Nummer 6: De Minimumloner Hier hebben we iemand die meer te beklagen is. Is hij eindelijk uit de bijstand, verdwijnt een deel van zijn inkomen meteen weer in handen van de overheid. Zijn Stadspas en Langdurigheidstoeslag is hij kwijt en ook al zijn vergoedingen. We gaan wat doen aan de armoedeval, zegt de re-
gering sinds jaar en dag. Mooi niet dus! Hoeveel hij verdient hangt er vanaf hoeveel uren hij maakt en in welke bedrijfstak. Uitgaande van 36 uur per week zit hij zomaar op een loon van 1130 euro netto per maand. Dan komt er eventueel huurtoeslag bij en een zorgtoeslag. Jaarlijks 800 euro vakantiegeld. Beginnen Sicilië en Kreta te lonken? Vergelijkbare inkomens: WAO-ers en WW-ers met lage uitkering; samenwonenden met alleen AOW; kleine zelfstandigen met een slecht lopende zaak Nummer 5. De Werkende Arme Heeft zo’n minimumloner een gezin, dan is hij ineens een werkende arme geworden. De bijstandsnorm voor een gezin is namelijk precies één volledig minimumloon. Geen vetpot en al helemaal niet als er kinderen in het spel zijn. Weliswaar gaan alle armoedepotten open en dat zijn er nogal wat. Ook dan is het uitkijken geblazen. Wie is die werkende arme in Nederland? Hij is zo divers dat er geen exacte bedragen aan hem gekoppeld kunnen worden. Het kan een minimumloner zijn met een werkweek van 24 uur; herintreders met een aanvangssalaris op bijstandsniveau; mensen met een lage WW of WAO-uitkering. Een indicatie: bij elkaar 800 à 900 per maand als alleenstaande; gezin 13001500. Dan begint echte armoede dichtbij te komen. Nummer 4: De WWIK-er Hier komt een gedateerd romantisch beeld om de hoek kijken: de bohémienkunstenaar. Dat word je vanzelf als je het alleen van een WWIK-uitkering moet doen. WWIK staat voor Wet Werk en Inkomen Kunstenaars. Het geeft een basisinkomen, van maandelijks 615 euro netto. Huur, gas en licht, water en ziektekosten kun je in elk geval betalen. Op het bedrag mag tot 125 procent van de bijstandsnorm worden bijverdiend. Na vier jaar sappelen in de WWIK wordt het misschien wel de bijstand of een deeltijdbaantje. Dan zal de schaarse vrije tijd moeten worden aangewend om kunst te maken. Nummer 3: Het Bijstandsgezin 1.186 euro netto per maand. Daar komt de maximale huurtoeslag en zorgtoeslag bij. Dan zitten we op zo’n 1.400 per maand. Jaarlijks vakantiegeld: 720 euro. En nog wat geld uit gemeentelijke armoederegelingen en eventuele kinderbijslag erbij. Indicatie: 1.500 à 1.600 euro per maand, voor twee volwassenen en twee kinderen. Je kunt er van leven, dat klopt. Maar het is absoluut sappelen geblazen. Elk dubbeltje moet worden omgedraaid. Het vakantiegeld gaat vaak op aan andere zaken. Zijn er tegenslagen, zoals schulden, onverwachte medische kosten of een belastingdienst die de toeslagen niet kan uitkeren, dan is de financiële noodsituatie snel in zicht. Vergelijkbaar: gezinnen met één WW- of WAO/WIA-inkomen. Nummer 2: De Bijstandsouder Niet te benijden: de alleenstaande bijstandsouder. In 97 procent van de gevallen gaat het om moeders. Het basisinkomen, 1068 euro per maand, volstaat beslist niet. Er komt van de belastingdienst wat bij aan toeslagen en heffingskorting. Ook de Sociale Verzekeringsbank keert nog wat uit aan kinderbijslag, maar veel is het allemaal niet. Gaan we uit van twee kinderen, dan kom je op ongeveer 1.300 euro netto per maand. Je zult als alleenstaande ouder alle armoedepotten moeten benutten om
rond te komen. Vergelijkbaar: alleenstaande ouders met deeltijdbanen, met lage WW of WAO/ WIA. Nummer 1: De Thuisloze Daar zit hij dan: in passantenverblijf; sociaal pension of het zolderkamertje van een vriend. Hij heeft een dak boven zijn hoofd, maar daarmee is alles gezegd. Voor de opvang moet betaald worden. Vaak gebeurt dit in de vorm van een deel van de uitkering, die in zowat alle gemeenten van Nederland op 50 procent van het minimumloon ligt (= 565 euro netto per maand). Slechts een paar tientjes zakgeld houdt hij over. Hier zijn geen precieze cijfers over te geven. Een woordvoerder van het Amsterdamse HVO (Hulp voor Onbehuisden) houdt het op 30 a 40 euro per week. Dat is ongeveer de norm van de Voedselbank. Om daarvoor in aanmerking te komen mag je als alleenstaande niet meer overhouden dan 150 euro per maand. Probeer het maar eens!
Niveau 0: De Afvallers Het kan nog erger. Daklozen die zo ver van de wereld zijn dat zelfs een uitkering aanvragen te veel gevraagd is. Uitgeprocedeerde asielzoekers, die leven van liefdadigheid en zwart werk. Zwerfjongeren met psychische problemen. Aan de onderkant van de maatschappij is er veel ellende. Gemeten aan het aantal onverzekerden betreft het 225.000 tot 250.000 personen. Je ziet en hoort ze amper en dat maakt het extra schrijnend. bronnen: − Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid − Ministerie vanVolksgezondheid, Welzijn en Sport − SocialeVerzekeringsbank − Informatie Beheer Groep − Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid
10 ACHTERGROND S e r i e
De probleemwijk
MUG magazine | september 2007
Ella Vogelaar, minister van Wonen, Werken en Integratie, heeft landelijk een lijst van veertig probleemwijken opgesteld. Over tien jaar moeten deze wijken veranderd zijn in ‘prachtwijken’. De serie ‘De Probleemwijk’ neemt de aanpak van de Amsterdamse probleembuurten onder de loep. Deel 2.
Amsterdam herschikt probleemwijken Minister Vogelaar had in Amsterdam vijf probleemwijken aangewezen, maar dat waren stadsdelen. De gemeente heeft de lijst van Vogelaar herschikt en verfijnd en kwam tot een lijst van zeventien probleembuurten. tekst
Albert van der Vliet foto
Miranda Birney
D
e gemeente Amsterdam geeft bij de aanpak van de probleemwijken voorrang aan de jeugd. ‘Kinderen Eerst’ is het motto, en dat moet op den duur leiden tot meer integratie en arbeidsparticipatie. De gemeentelijke voornemens zijn terug te vinden in het rapport Krachtige mensen, krachtige buurten. Het rapport pleit voor een verbetering van het pedagogische klimaat en het wegwerken van onderwijsachterstanden. Aan de opvoeding in de probleemwijken valt nog veel te verbeteren, volgens het rapport. Het komt voor dat kinderen niet of nauwelijks worden opgevoed. De ouders staan machteloos of geven blijk van onwil als het om een behoorlijke op-
voeding gaat. Dan moet er ingegrepen worden, met dwang en drang, aldus het rapport. Met de fysieke gezondheid is ook nogal wat mis. Veel kinderen zijn te dik, doen niet aan sport en eten minder gezond dan hun leeftijdgenoten in bijvoorbeeld de Watergraafsmeer of Rivierenbuurt. De gemeente doet al wel het een en ander. Taalachterstand inlopen was al een onderwerp binnen de peuteropvang en het basisonderwijs. Bovendien worden de consultatiebureaus in heel Amsterdam omgevormd tot ouder-en-kindcentra (OKC’s). Deze centra breiden hun aandacht uit, van baby en peuter naar scholier en tiener. Verder moeten de wijken leefbaarder worden, de openbare ruimte moet schoon zijn, niet kapot en het moet veilig zijn op straat. Straten en pleinen moeten er mooi uitzien want de bebouwing in de buurt heeft een positieve uitstraling op de bewoners. Minder armoede in de wijk is het streven en de armoede helemaal verhelpen zou nog mooier zijn. In de probleemwijken is meer dan de helft van de bewoners van niet-westerse herkomst. Verreweg de meeste kinderen in de probleemwijken hebben van oorsprong niet-Nederlandse ouders. Ongeveer een kwart van de bewoners heeft een minimuminkomen. De werkloosheid in Amsterdam bedraagt acht à negen procent van de beroepsbevolking. In een probleemwijk ligt dat percentage op 13 à 14 procent. In de Van der Pekbuurt in Noord is 95 procent van de woningen eigendom van woningbouwverenigingen. Het rapport signaleert ‘veel illegale onderhuur en matrassenverhuur’ in deze probleembuurt. Amsterdam geeft prioriteit aan de jeugd en zegt daarmee dat preventie belangrijk is: voorkomen is beter dan genezen. Maar af en toe is er ook aandacht voor de bestaande problematiek, bij de bespreking
van probleemwijk Overtoomse Veld bijvoorbeeld: ‘Sleutelwoorden voor de situatie in de buurt zijn segregatie, hoge criminaliteit, onveiligheid, verloedering van woningen en openbare ruimte…’ Dat is nogal wat en er is meer: ‘…Cynische bewoners, druk op de openbare ruimte, slechte schoolresultaten van de jeugd, pedagogische wanhoop bij ouders en geïsoleerde bewoners die soms met de rug naar de samenleving staan.’ In oktober wil de gemeente afspraken maken met minister Vogelaar en haar ministerie van VROM (Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu). Basis voor de wijkaanpak zijn de ‘buurtactieplannen’, die nader moeten worden uitgewerkt met de stadsdelen, de bewoners en de scholen, woningcorporaties, de gezondheidszorg, welzijnsinstellingen en ondernemers. Bewoners, onderwijzers en huismeesters ziet de gemeente als inspiratiebron voor de buurtactieplannen en ook wijkagenten en huisartsen. Sociaal raadslieden en maatschappelijk werkers kunnen daar nog aan toegevoegd worden. Het is echter de vraag of een dergelijk brede aanpak succes heeft bij de bestrijding van de grote problemen in Overtoomse Veld en vergelijkbare probleemwijken. Krachtige mensen, krachtige buurten; fundament voor de Amsterdamse wijkaanpak, 13 juni 2007. Gemeente Amsterdam, Johan Jongkindstraat in Slotervaart www.wonen.amsterdam.nl Het lijstje van Vogelaar: Bos en Lommer, Amsterdam Noord, Nieuw West, Amsterdam Oost en de Bijlmer. Onder Nieuw-West vallen de stadsdelen: Osdorp, Slotervaart en Geuzenveld. De lijst van de gemeente: Noord: Oud Noord (Van der Pekbuurt
en Vogelbuurt), IJplein, Nieuwendam Noord, de Banne. West: Slotermeer Noord-Oost, Slotermeer Zuid-West, Geuzenveld, Osdorp Midden, Kolenkit, Slotervaart, Oud Bos en Lommer, Baarsjes. Oost: Indische Buurt West, Transvaalbuurt. Zuidoost: E-buurt, G-buurt, K-buurt.
‘Mensen over de rooie helpen, Sinds de invoering van de Wet sociale werkplaats (Wsw) in 1969 wordt deze beschouwd als ‘De parel op de kroon van de sociale zekerheid’. De geschiedenis van de Wsw valt te lezen als een geleidelijke normalisering van de positie van de gehandicapte arbeider en de bedrijfstak. Dit is echter niet altijd in het voordeel van de sw’er zelf. tekst
Jeroen Verkroost foto
Miranda Birney
De sociale werkplaats door de jaren heen
V
oor 1950 waren er voor gehandicapten arbeidsvoorzieningen in particuliere en kerkelijke werkinstellingen, vaak op liefdadige basis. Er waren werkvoorzieningen voor lichamelijk gehandicapten, ‘geestelijk onvolwaardigen’, ex-tbc-patiënten, rooms-katholieke blinden, enzovoort. Vaak werden de werkplaatsen direct of indirect door de gemeente gesubsidieerd door diensten af te nemen, voorzieningen te verschaffen of het loon aan te vullen. Na de Tweede Wereldoorlog was er meer aandacht voor gehandicapten. Dit kwam door de toename van het aantal invaliden, maar ook omdat in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten grote vooruitgang werd geboekt in het begeleiden en behandelen van gehandicapten. Dit leidde in 1969 uiteindelijk tot de invoering van de Wet sociale werkvoorziening. Het werd gezien als het ‘sluitstuk’ van de sociale wetgeving, omdat voor lichamelijke, geestelijke en sociale gehandicapten als laatste groep nog niks geregeld was. De wet was bedoeld om ie-
dereen die niet onder normale omstandigheden kon werken, toch wettelijk het recht op zinvol werk te geven. Er werkten direct al 40.000 mensen binnen de regeling. In de jaren zeventig begon de modernisering om de sw’er een normalere positie binnen de arbeidsmarkt te geven. Een belangrijke maatregel was het loskoppelen van het loon van de individuele productiviteit, waardoor de sw’er financieel onafhankelijk werd. Vervolgens werd in 1977 een overlegorgaan ingevoerd (als een ondernemingsraad in het reguliere bedrijfsleven) waardoor de sw’er ook medezeggenschap kreeg in het beleid van zijn bedrijf. De stijging van de sw-populatie in de jaren tachtig en de bezuinigingsdrift van de regeringen Lubbers mondden in 1989 uit in de eerste echte vernieuwingen in de Wsw, die vanaf dan als de nieuwe Wsw (nWsw) door het leven gaat. Speerpunten waren meer verantwoordelijkheid bij de controle en uitvoering van de sw voor de gemeentes. Door deze stappen werden de sw-be-
drijven aangespoord commerciëler te gaan werken. De wetswijziging was dus eigenlijk gewoon een bezuinigingsmaatregel. In 1998 werden weer nieuwe maatregelen van kracht. Zo werden de toelatingseisen verscherpt. Mensen zonder een medisch aantoonbare handicap (of sociale handicap) vielen er buiten. Verder mochten alleen nog onafhankelijke commissies beoordelen wie de sw binnen mocht, in plaats van de sw-bedrijven zelf. Ook werd een CAO-sw ingevoerd, waarmee de arbeidsrechtspositie van de sw’ers verder werd genormaliseerd. De trend om gemeentes meer verantwoordelijkheid te geven werd doorgezet. Gemeentes kregen nu per sw-plek een vast bedrag, in plaats van dat het rijk eventuele tekorten aanvulde. Dit moest ertoe leiden dat de gemeentes hun uiterste best zouden doen de kosten te beheersen. In de praktijk leidden deze moderniseringen tot een sterke druk op de sw-bedrijven om met een sluitende begroting te komen en nog commerciëler te werken. Dit werd beschreven
ACHTERGROND 11
september 2007 | MUG magazine
‘Je hebt het recht om te weigeren’ Huisbezoeken uitkeringsinstanties onder strenge voorwaarden toegestaan De huisbezoeken van uitkeringsinstanties, zoals de gemeentelijke sociale dienst of de Sociale Verzekeringsbank, zijn sinds jaar en dag omstreden. Inmiddels hebben de rechters gesproken. Huisbezoeken mogen, maar onder strikte voorwaarden. tekst
Martin Brandwagt foto
Remco Visser
O
p 16 maart van dit jaar daagt een groep verontwaardigde ouderen de Sociale Verzekeringsbank (SVB) voor de rechter. De SVB wordt aangeklaagd vanwege de huisbezoeken die ze aan haar klanten aflegt. De SVB voert de huisbezoeken uit om te controleren of mensen wel echt alleen op het opgegeven adres wonen. Twee afzonderlijke AOW-uitkeringen is samen veel meer dan een gezamenlijke en dat maakt frauderen aantrekkelijk. De ouderen krijgen gelijk. Het middel huisbezoek is te zwaar voor het doel dat ermee bereikt moet worden, vindt de Haagse rechter. De SVB mag geen huisbezoek meer afleggen. Een maand later, op 11 april 2007, komt het langverwachte vonnis van de Centrale
Raad van Beroep in Utrecht. Dit vonnis gaat over een onaangekondigd huisbezoek van de Dienst Werk en Inkomen van Amsterdam (DWI) aan de bijstandsklant BJ. De Centrale Raad geeft de bijstandsklant gelijk. Het huisbezoek was onrechtmatig. De Centrale Raad vindt dat een huisbezoek op zich moet kunnen, maar dan alleen als er een aanleiding toe is. Een risicoprofiel alleen is onvoldoende, er moet een reële verdenking van fraude zijn. In de maanden na de uitspraak blijft de Amsterdamse wethouder Buyne van Sociale Zaken volhouden ‘erg in haar nopjes’ te zijn met de uitspraak. ‘Het is nu eindelijk duidelijk, huisbezoeken mogen!’ Toch schrijven de vier grote gemeenten in mei een brief aan staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken, waarin de regering om nieuwe wetgeving wordt gevraagd. Met name de gemeenteraadsleden van de VVD vrezen dat een belangrijk opsporingsmiddel tegen fraude hen uit handen is geslagen. In elk geval staat het huisbezoek aan nieuwe klanten van de ‘soos’ onder druk. Zonder concrete verdenking geen huisbezoek. Woordvoerder Bartho Boer van de DWI: ‘Weigeren mag, zeker als er geen aanleiding is om de klant van fraude te verdenken. Soms is er wel een aanleiding. Bijvoorbeeld als iemand zegt dat hij alleenstaande is en wij hebben redenen om te vermoeden dat hij wel met iemand samenwoont, dan zullen we zeker een huisbezoek afleggen. Je mag dat weigeren, maar dan nemen we de aanvraag niet in behandeling. Dat zeggen we er ook bij. Het keerpunt is of er een directe aanleiding is om iemand van fraude te verdenken. Daarin volgen we de uitspraak van de Centrale Raad.’ Het is enigszins een theoretische discussie, vindt Boer. ‘De meeste klanten hebben geen bezwaar tegen een huisbezoek.’ Sander Janzweert van de Amsterdamse Bijstandsbond heeft een andere mening. ‘De verhalen van de DWI staan in
schril contrast tot de verhalen die we op het spreekuur te horen krijgen. Mensen schrikken echter terug om klachten in te dienen, uit angst voor eventuele repercussies. Die angst is niet geheel ongegrond: de nieuwe wethouder sociale zaken in Amsterdam heeft aangekondigd dat mensen die een huisbezoek weigeren, extra belangstelling van de DWI mogen verwachten. Dit soort intimiderende opmerkingen komen duidelijk voort uit de frustratie over de recente gerechtelijke uitspraken.’ Door de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep gaat de SVB opnieuw naar de rechter en krijgt daar gedeeltelijk gelijk. De SVB mag de huisbezoeken hervatten, zij het onder voorwaarden. Naar aanleiding van deze uitspraak heeft de SVB zelf criteria opgesteld voor het afleggen van een huisbezoek. Allereerst moet de klant toestemming geven voor het binnentreden. Deze toestemming moet vrijwillig worden verleend en gebaseerd zijn op volledige informatie over reden en doel van het huisbezoek. Tot slot moet de klant duidelijk zijn gemaakt dat het niet verlenen van toestemming geen consequenties heeft voor de AOW-uitkering. De Bond voor 50-plussers ANBO reageert daarop met tevredenheid. ‘Alleenstaande AOW’ers hebben nu het recht om huisbezoeken van de SVB te weigeren, indien er geen aanwijzing bestaat voor fraude. Op de SVB rust nu een zware verplichting. Die moet bewijzen dat de klant met het huisbezoek vrijwillig en schriftelijk instemt. En de AOW’er moet te horen krijgen dat het niet binnenlaten geen gevolgen heeft. Je hebt het recht om te weigeren, maak daar gebruik van.’ Advocaat Robert-Peter Kuijper, die de AOW-ers verdedigde, is minder tevreden en kondigt verdere acties aan. ‘Ik had verwacht dat de rechtbank de uitspraak van de Centrale Raad zou volgen. De SVB heeft in elk geval haar beleid aangepast en daarmee hebben ze beter werk gedaan dan de gemeenten. Die zeggen eigenlijk:
“de Centrale Raad kan de pot op”. Toch blijven huisbezoeken nog steeds mogelijk. Ik ga door naar de Hoge Raad. Als ik daar geen gelijk krijg, kaart ik het aan bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Dat gaat jaren duren, maar dat moet dan maar.’ DWI Amsterdam heeft aangekondigd begin september met een nieuwe folder over de huisbezoeken te komen.
dat is wat hier gebeurt’
Drankafdeling Montapack Diemen, november 2002 in een rapport uit 2000 van de SP: ‘Mensen over de rooie helpen, dat is wat hier gebeurt.’ Uit een enquête uit het rapport blijkt dat meer dan de helft van de sw’ers
die reageerden, niet tevreden waren over de werkomstandigheden. Bijna de helft vond dat er niet voldoende rekening werd gehouden met hun handicap.
Inmiddels is er weer een nieuwe moderniseringsronde ingezet. Doel is dat meer sw’ers gaan werken in het reguliere bedrijfsleven, dat de wachtlijsten korter worden, en dat er alleen nog mensen binnenkomen die echt in de sw thuishoren. Want door de strengere selectiecriteria uit 1998 zitten er mensen in de sw die er niet meer thuishoren. Een probleem bij uitplaatsing zijn de werkgevers, die altijd al onwillig zijn geweest sw’ers aan te nemen. Om ze over te halen hoeven ze nu niet meer de lasten te betalen als een sw’er ziek wordt of arbeidsongeschikt raakt. Een volgende maatregel die gemeentes moet stimuleren meer werkplekken bij reguliere werkgevers te zoeken lijkt weinig effectief. Zij krijgen geen bedrag meer per sw’er, maar een totaalbedrag gebaseerd op het aantal sw’ers in de regio. Dit geld komt direct bij de sw-bedrijven. Aangezien de sw-bedrijven al werkten met één budget - omdat het beschikbare geld werd verdeeld over dure en minder dure werkplekken - lijkt dit in de praktijk
weinig verschil te maken. Wel wordt vanaf 2008 jaarlijks een bedrag van 18 miljoen euro gereserveerd voor succesvolle gemeentes. Ten slotte mogen de sw’ers zelf bij de gemeente eisen om binnen een jaar een plaats te krijgen in een regulier bedrijf, waarmee ze recht hebben op een persoonsgebonden budget. Probleem is dat sw’ers vaak niet buiten hun beschutte sw-bedrijf willen werken. Daarom mogen ze ontslagen worden als ze een gepaste werkplek buiten de sw weigeren, waar eerst ontslagbescherming gold. Daarmee schrijdt de normalisering van de ooit zo sociale sw weer een forse stap verder. Een logische volgende stap (die in MUG juli/ augustus 2007 werd bepleit door directeur Piet Dek van het Amsterdamse sw-bedrijf Pantar) zou het volledig afschaffen kunnen zijn van de sw als beschermde werkplek. Volgende maand: de sw als mensontwikkelbedrijf
De sw in cijfers De sw ontvangt jaarlijks 2,2 miljard euro, ofwel 24.700 euro per sw’er (2006). 1964: 30.000 mensen in gemeentelijke sociale arbeidsvoorzieingen. 1969: 40.000 sw’ers 1998: 78.000 sw’ers 2007: 100.000 sw’ers Wachtlijst: 18.000 mensen in 2006.
12 ACHTERGROND
MUG magazine | september 2007
Twee jaar geleden startte Emile de Roy van Zuydewijn (‘geen familie van’) een thuiszorg bedrijf. Hij was toen twintig, en volgde een opleiding maatschappelijke verpleegkunde aan de Hogeschool van Holland, die hij in juli van dit jaar heeft afgerond. tekst
Thea Golverdingen foto
Diana Snabilié
Twintiger runt thuiszorgbedrijf
‘Ik wil af van dat stoffige imago dat de thuiszorg heeft’ H
oewel De Roy van Zuydewijn meestal een drukke agenda heeft en met zijn snelle koeriersfiets door de stad rijdt om zijn klanten te bezoeken, heeft hij vandaag een rustige dag. Op een voetbalveld in het landelijke Schellingwoude, in stadsdeel Noord, begeleidt hij deze dag de elfjarige Sammy, die ADHD heeft. Omdat Sammy vanwege zijn aandoening af en toe erg druk is, heeft zijn moeder een Persoonsgebonden Budget aangevraagd bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Met dit budget heeft zij De Roy van Zuydewijn ingehuurd. Sammy is lid van een voetbalclub en heeft vandaag een voetbaltoernooi. Terwijl hij lekker aan het voetballen is met zijn vriendjes, zegt De Roy van Zuydewijn: ‘Het is mijn taak om hem een beetje te begeleiden. Soms, als we aan het spelen zijn, verliest hij zichzelf daarin. Hij gaat dan bijvoorbeeld net iets te lang door met stoeien. Als hij afwijkend gedrag vertoond corrigeer ik hem enigszins. Voor zijn moeder is het belangrijk dat ze ontlast wordt. Voor haar is het soms te druk. Met Sammy onderneem ik van alles. We zijn bijvoorbeeld wezen midgetgolfen, en we zijn naar het Muiderslot geweest.’ Vanaf de zijkant van het voetbalveld volgt De Roy van Zuydewijn Sammy, die helemaal opgaat in het spel. Tussen de wedstrijden door krijgt hij individuele training. Hij gooit zijn benen soms hoog in de lucht en schiet alle ballen terug die hem worden toegespeeld. Als het toernooi is afgelopen rent Sammy op zijn begeleider af. ‘We hebben alles gewonnen, goed hè.’ Voordat de voetballertjes zich gaan aankleden worden ze bij elkaar geroepen voor een groepsfoto. Alle coaches en alle in blauw tenue gehulde jongens en meisjes gaan bij elkaar staan. Nadat de foto is genomen rennen ze naar de kleedkamers om zich om te kleden. Als Sammy - als een van de laatste - uit de kleedkamer komt,
roept hij enthousiast: ‘Dat heb ik snel gedaan hè!’ Vervolgens doet hij vol passie nog wat passen voor die hij heeft geleerd tijdens de individuele training. En samen met zijn begeleider schopt hij nog een balletje. Daarna stappen ze al pratend in de auto, om weer huiswaarts te keren. ‘Ik wilde graag ondernemen, en ik wil mensen helpen,’ zegt De Roy van Zuydewijn. ‘Er is eigenlijk altijd werk in de zorg, ook vanwege de vergrijzing. Vandaar dat ik heb gekozen voor een thuiszorgbedrijf. Mijn bedrijf is redelijk uniek omdat er nog weinig bedrijven bestaan die zich richten op mensen met een Persoonsgebonden Budget. Ook verwachten mensen niet dat een jongen van 22 een thuiszorgbedrijf heeft.’ ‘Ik werk samen met zeven mensen. Een aantal van hen doen het huishouden bij de klanten, dat zijn meestal studenten. Daarnaast heb ik enkele mensen in dienst die zich richten op de ondersteunende begeleiding. Deze mensen gaan iets doen met de klanten, of ze ondersteunen mensen op emotioneel of financieel vlak. En ik heb een klusjesman in dienst. Ook heb ik contact met verschillende hulpverlenende instanties. Zo heb ik een heel netwerk om mij heen van mensen die ik kan inzetten, daar waar het nodig is. De kern van dit vak is eigenlijk dat mensen die een beroep doen op de zorg, structuur en begeleiding willen. Het is aan mij om daar op een goede manier een invulling aan te geven. Vertrouwen opbouwen is het allerbelangrijkste. Bemoeizucht vinden mensen vervelend.’ Een paar maanden geleden heeft De Roy van Zuydewijn meegewerkt aan het RTL4 programma Kies Beter. In dit programma worden nieuwe vormen van zorg belicht. Twee klanten van De Roy van Zuydewijn hebben meegewerkt aan het programma: Anja en Mark. In het programma vertelt Anja (die aan
een spierziekte lijdt) dat zij eerst van een grote zorgorganisatie hulp ontving. ‘Ik kreeg een nieuwe baan, waarbij ik vroeger moest beginnen. De organisatie die mij verzorgde kon niet vroeger komen. Toen heb ik een PGB aangevraagd. Via de website van PGB Amsterdam ben ik toen in contact gekomen met Thuiszorg Emile. Die kon wel vroeg beginnen.’ In het programma is te zien hoe De Roy van Zuydewijn zijn schort en overschoenen aantrekt en de til-lift klaarzet. Hij zegt: ‘Ik help Anja met wassen en aankleden. Het schort en de overschoenen doe ik aan om niet nat te worden. En ook vanwege de hygiëne. Ik help haar met alles wat iedereen ’s ochtend doet.’ Mark lijdt aan schizofrenie. Tijdens het interview vertelt hij dat hij een keer per week een gesprek heeft met De Roy van Zuydewijn, huishoudelijke hulp heeft ingehuurd, en ook wel eens gaat zwemmen met een begeleider. Als De Roy van Zuydewijn Sammy heeft thuisgebracht na het voetbaltoernooi zegt hij dat veel mensen die zorg ontvangen van de grotere thuiszorgorganisaties er over klagen dat het allemaal zo traag gaat. En dat er niet veel mogelijk is. ‘Bij mij zijn de lijnen kort. Ik heb een 06- nummer en een emailadres, en ben eigenlijk altijd bereikbaar. Omdat iemand als Mark bijvoorbeeld op internet een dagboek bijhoudt kan ik snel zien of het goed of slecht met hem gaat. Als het nodig is spring ik in. Je moet ook dingen aanvoelen. Wanneer iemand ergens ontevreden over is, dan bespreek ik dat met diegene. Veel klanten hebben al veel achter de rug wat betreft zorg. Bij mij blijven ze hangen.’ ‘Door de overheid wordt veel geld beschikbaar gesteld voor de zorg’, zegt De Roy van Zuydewijn. ‘Echter bij de grote thuiszorgorganisaties gaat het geld vaak naar het management en naar de organisatie van het bedrijf zelf. Bij mij gaat het geld
naar de mensen die het werk leveren. De organisatie doe ik zelf. Ik wil de thuiszorg een frissere uitstraling geven. Ik wil af van dat stoffige imago dat de thuiszorg heeft. Door aan mensen een goede beloning te geven en leuk werk te bieden, wil ik het weer aantrekkelijk maken om in de zorg te werken. Ik wil dat jongens zoals ik, die niet zo snel voor de zorg zouden kiezen, zien hoe leuk het is...’ Meer Informatie: www.thuiszorgemile.nl, www.pgbamsterdam.nl, www.pgb.nl Per Saldo: 0900 -742 48 57 CIZ: 480 82 00 PGB consulenten: 577 79 76
PGB staat voor Persoonsgebonden Budget. Met een Persoonsgebonden Budget kunt u zorg of hulp inkopen. Iedereen die in het dagelijkse leven beperkingen ondervindt op basis van een handicap, ziekte of ouderdom, kan een PGB aanvragen. Een aanvraag kunt u indienen bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Naar aanleiding van uw aanvraag zal dan een intakegesprek plaatsvinden. Tevens zal het CIZ contact opnemen met uw arts of behandelaar. Op basis van dit onderzoek, zal dan een indicatiebesluit genomen worden. Bij uw aanvraag kan u hulp aanvragen bij de PGB-consulenten in Amsterdam en Diemen. Wanneer u overweegt om een PGB aan te vragen, kunt u een starterspakket aanvragen bij Per Saldo. Per Saldo is een organisatie die zich inzet voor de belangen van mensen met een PGB.
‘…en we zijn naar het Muiderslot geweest’
13
september 2007 | MUG magazine
‘Poëzie lezen kun je leren’ Perdu is een plek voor literaire fijnproevers Aan de Kloveniersburgwal in Amsterdam, vlakbij de Oudemanhuispoort, hangen twee gele bordjes scheef aan de gevel. De woorden ‘poëzie’ en ‘boekhandel’ geven aan dat hier de Stichting Perdu is gevestigd.
Foto: Miranda Birney
Tellegen en Judith Herzberg. Want poëzie lezen kun je leren.’ Zoals ook blijkt uit het gedicht Klein beginnen van Frank Eerhart: Je leerde kijken ogen mond gezicht Je leerde spelen doosje open dicht Je leerde lopen lampje knopje licht Je leerde lezen letter woord gedicht.
Marjo Oosterholt
D
e stichting Perdu besteedt aandacht aan nieuwe ontwikkelingen in proza en poëzie. Dit gebeurt door het organiseren van literaire avonden, een zondagmiddag café, een nieuwsbrief en een boekhandel. Verder heeft Perdu een kleine drukkerij en heeft het een eigen literair tijdschrift, Pampus. In het pand aan de Kloveniersburgwal bevindt zich naast de boekhandel, een theaterzaal, een bar en een kantoor. Is, met al deze activiteiten, de naam Perdu (vertaald: verloren) wel toepasselijk? Tina Martina, die al 20 jaar als vrijwilliger (mede) de boekhandel runt weet het antwoord: ‘In Amsterdam bestaat een redelijke belangstelling
Cocktailbar en VJ’s op Stelling van Amsterdam
For t Pampus voor de kust van Diemen heeft een speciaal kinderprogramma. (Foto: Remco Visser)
Hiphop en sneakers in Tropenmuseum
Salah Edin is een van de Nederlandse rappers die in het Tropenmuseum optreden. (Foto: Tropenmuseum)
voor poëzie. In de rest van het land is het een ondergeschoven kindje’. Volgens Martina zijn de literaire vrijdagavonden gezichtsbepalend voor Perdu. Op literaire avonden komen dichters, uitgevers en liefhebbers bij elkaar voor lezingen en voordrachten in de Nederlandse en buitenlandse literatuur en poëzie en worden boekpresentaties gehouden. Gemiddeld
Er zijn al poëziebundels te koop van zes tot tien euro. Maar ook poëziekaarten, posters, tegels en zelfs kussenslopen met bijvoorbeeld de tekst ‘Imagine’ van John Lennon erop. Ondanks al die leuke hebbedingetjes moet boekhandel Perdu het vooral hebben van de echte poëzieliefhebbers. Zestig tot zeventig procent wordt verkocht aan een vaste klantenkring. Daarnaast komen er mensen binnenlopen uit het hele land. En omdat Perdu behoorlijk wat buitenlandse poëzie heeft maken toeristen ook deel uit van de klantenkring. De organisatie van alle activiteiten berust geheel op vrijwilligers. Perdu is altijd op zoek naar mensen met hart voor literatuur die mee willen werken aan een van de activiteiten.
komen er 30 tot 50 bezoekers op af. Het publiek varieert van jong tot aan middelbare leeftijd en het is een min of meer vaste bezoekerskring Voor geïnteresseerden die niet ingewijd zijn in poëzie of literair proza zijn de maandelijkse bijeenkomsten op zondagmiddag een geode kennismaking. Uitgeverij Cossee en Stichting Perdu organiseren elke derde zondag van
de maand café Cossee. In een aangename sfeer onder het genot van een glaasje lezen bekende schrijvers voor uit nog ongepubliceerd werk. Verder is er levende muziek en treden nieuwe talenten op. En voor wie dit allemaal nog te zware kost is, is er altijd nog de boekhandel. ‘Hier is voor iedereen wel iets te vinden’, aldus Martina. ‘Ook toegankelijke bundels zoals van Toon
In september is het weer Stellingmaand, een jaarlijks terugkerend evenement rond de Stelling van Amsterdam. Deze militaire verdedigingslinie uit de 19e eeuw opent elk weekend in september de poorten van een groot aantal forten.
deel uit van de Stelling, alle aangelegd tussen 1880 en 1920. Veel onderdelen van de Stelling zijn uitzonderlijk gaaf bewaard gebleven. Dit jaar is het tien jaar geleden dat Unesco de Stelling op de lijst van Werelderfgoed plaatste. Tijdens de Stellingmaand is er een uitgebreid en gevarieerd activiteitenprogramma. Op elk fort valt wat te beleven, van rondleidingen tot speurtochten voor kinderen, van wandelen in een natuurgebied tot speciale muziekoptredens en van lasergamen tot meevaren in snelle rubberboten. Op Fort Pampus in het IJmeer is een kinderprogramma, met onder andere een spoedcursus geheime morsetaal. Forten Botshol en Krommeniedijk stellen hun natuurgebieden open voor wandelaars. Driekwart eeuw was
er een bouwverbod rond de forten. Dit ‘bevroren landschap’ vormt nu een aantrekkelijk natuurgebied. Op 15 september zijn diverse forten tot middernacht geopend. Zo is er bij Kunstfort Vijfhuizen live muziek, een VJ, films en een cocktailbar. Bij Fort Edam zijn er nachtelijke rondleidingen. De forten zijn over het algemeen slecht met het openbaar veroer te bereiken. Voor fietsers biedt de ANWB Fortenroute uitkomst.
want wat zou de modegevoelige hiphopwereld zijn zonder hippe sneakers? De collectie van sneakerfreak en breakdancer Aruna Vermeulen is er. Het is deze modegevoeligheid en hang naar uiterlijk vertoon en bling bling waardoor de hiphop wel eens het verwijt krijgt oppervlakkig te zijn. Hiphop Essentials laat echter ook de andere kant van hiphop zien. Vooral in de begintijd van de hiphop waren er rappers die in hun teksten een maatschappijkritisch geluid lieten horen. Hiphop als pure muziekstroming bestaat al zo’n dertig jaar maar werd pas eind jaren tachtig bij een breder publiek populair. Van oorsprong is het zwarte muziek uit New York en dan
met name uit The Bronx. Deze hiphop, die tegenwoordig old school wordt genoemd, is over het algemeen meer politiek geëngageerd dan de moderne hiphop vanaf eind jaren negentig, met een hoog bling bling gehalte en soms vrouwonvriendelijke teksten.
Tot diep in de vorige eeuw was Amsterdam een vestingstad. Door het gebied onder water te zetten, kon van de stad en directe omgeving één groot eiland worden gemaakt. De toegangswerken werden verdedigd vanuit forten in een ring op vijftien tot twintig kilometer van de stad verwijderd: de Stelling van Amsterdam. De voormalige verdedigingslinie van 42 forten heeft een lengte van 135 km. Behalve forten maken ook liniedijken, sluizen en munitiemagazijnen
Op zondag 16 september opent het Tropenmuseum de deuren van de Lichthal voor het festival Hiphop Essentials. Speciaal voor het Hiphop Essentials festival is de eendaagse expositie Hiphop Exposed ingericht. Daarvoor heeft hiphop minnend Nederland voorwerpen ter beschikking gesteld. Verder zijn er foto’s van Ricky Powell, naast werk van graffiti-artiesten. Maar alles draait om de muziek. Er zijn optredens van Slum Village en Phat Kat uit de VS en acts van Nederlandse rappers als Sala Edin, Jiggy Djé, & DJ Mo Beatz. Natuurlijk zijn er ook schoenen,
Voor meer informatie over Perdu en voor de agenda van de komende periode kunt u terecht op www.perdu.nl.
De Stellingmaand 2007 is een initiatief van Cultureel Erfgoed Noord-Holland. Het volledige programma is te vinden op www.stellingvanamsterdam.nl. De meeste forten zijn gratis toegankelijk, een enkele heft een entreeprijs van drie euro. (RV)
Festival Hiphop Essentials in het Tropenmuseum, Linnaeusstraat 2, Amsterdam, zondag 16 september vanaf 13.00 uur. Kaarten 7,50 (excl. servicekosten), uitsluitend via Ticket Shop Amsterdam (postkantoren GWK- en VVV-kantoren). Bij het Tropenmuseum zijn alleen op 16 september kaarten verkrijgbaar. (JV)
14
MUG magazine | september 2007
open podium
Noëlle von Eugen: Op privéterrein
“IN
1984 ben ik afgestudeerd aan de kunstacademie van ’s Hertogenbosch, afdeling schilderkunst. Meteen daarna ben ik verhuisd naar Parijs waar ik drie jaar gewoond heb en veel met de kunstenaarsgroep ‘Art Cloche’ heb samengewerkt en geëxposeerd. Sinds 1987 woon en werk ik in Amsterdam. De laatste acht jaar schilder ik voornamelijk in zwart/wit op vrij kleine formaten naar aanleiding van foto’s uit familiealbums van vrienden en familie. Het gaat mij daarbij niet om
mensen te portretteren, de gelijkenis is feitelijk niet belangrijk, wel vind ik het van belang dat het beeld overtuigend is. Eigenlijk ben ik altijd wel benieuwd geweest naar hoe degenen die ik nu ken er vroeger uitzagen, of ze veel veranderd zijn, of ik ze herken, hoe ze zijn opgegroeid, hoe hun identiteit zich gevormd heeft, etc... Omdat ik veel fotoalbums te zien krijg, valt mij op dat voor mij zeer herkenbare beelden in verschillende albums te vinden zijn. Natuurlijk vind je bijna overal kiekjes van de ‘life-events’ zoals geboorte, verjaardag, eerste schooldag, huwelijk,
eerste fiets of auto, feestjes, vakantie, (familie)uitjes. Hoewel de foto’s heel persoonlijk zijn gaat er toch iets heel vertrouwds en herkenbaars van uit - de foto’s zouden zo uit mijn eigen album kunnen komen. Het zijn juist die beelden op het snijvlak van het zeer persoonlijke en het bijna ‘universele’ die mij interesseren.”
Waar mijn werk te zien is:
¶ Open atelierroute Westerpark 6 en 7 oktober www.kunsttrajectamsterdam.nl
¶ ‘Noëlle von Eugen: Op privéterrein’ SBK Westerpark Van Limburg Stirumstraat 15 Opening: 5 oktober om 17.00 uur te zien t/m 13 oktober do t/m za 13.00-17.00 uur www.sbk.nl/expo.php?id=575
Noëlle von Eugen: ‘München, september 1958’ 2006 alkydverf op doek 21 cm x 21 cm
15
september 2007 | MUG magazine
‘De laagdrempeligheid doet het’ Open Atelierroutes in verschillende stadsdelen Bijna het hele jaar is er in Amsterdam wel ergens in een stadsdeel een open atelierroute. De Open Atelierroutes zijn evenementen van beeldende kunstenaars voor een zo breed mogelijk publiek. In de maand september zijn er atelierroutes in Nieuw en Meer, de Plantage Weesperbuurt en op Ruigoord. Begin oktober in De Baarsjes en rond de Nieuwmarkt.
Peter van Lieshout
‘H
et is het leukste wat er is’, zegt Frans Salman, beeldend kunstenaar, cultureel ondernemer en coördinator van alle open ateliers in Amsterdam. ‘Het is de laagdrempeligheid die het doet. Het kost niets en je komt overal binnen om een kijkje te nemen. Veel kijkers, misschien wel tachtig procent van de bezoekers, zijn gewone buurtbewoners, maar er komt ook veel volk uit andere delen van de stad of van buiten. Je ziet dingen die je nooit zag op plekken waar je nooit kwam. En voor de kunstenaars werkt het ook prima. Alle deelnemers zijn professionele kunstenaar, vaak met een gemengde beroepspraktijk. Veel werken er bij als docent Culturele en Kunstzinnige Vorming. En vergeet niet, op de Open Atelierroute kunnen de prijzen lager zijn dan gewoonlijk. Tegenwoordig eisen galeries namelijk veertig tot vijftig procent van de opbrengst.’ Meestal is het startpunt van een open atelierroute een centrale expositie waar werk van de deelnemende
Kunstwerken van Leila Wessels (links) en Marlo Broekmans. Te zien op de atelierroute in de Plantage Weesperbuur t van 7 t/m 9 september.
kunstenaars is te zien. Daar is een gratis plattegrond van de route en een adressenlijst verkrijgbaar. Vaak zijn er nevenattracties als muzikale of theatrale optredens en performances. Zo is er in het weekend van 8 en 9 september, aan de rand van Amsterdam in Nieuw en Meer aan de Oude Haagseweg een open atelierroute. De centrale expositie vindt plaats in het grote ateliercomplex van de voormalige munitieopslagplaats van Rijksdomeinen. De opslagplaats werd in 1988 gekraakt en vrij spoedig gelegaliseerd. De binnenstraat wordt omgebouwd en omgedoopt tot een monumentale marktstraat; de J.C.Bloemstraat, vernoemd naar de bekende dichter Bloem (1887-1966). Hier kan de bezoeker 50 kramen bekijken die zijn ingericht door kunstenaars. Maar er zijn ook marktventers, standwerkers en muzikanten, eet- en drinkgelegenheden, films en clips. In het zelfde weekend zetten tal van kunstenaars uit de Plantage/Weesperbuurt de deuren van hun ateliers of huizen open. Ook de cultureel/politieke broedplaats Plantagedok aan de Plantage Doklaan doet mee.
M
isdaadromans zijn er in soorten en maten. Je hebt klassieke whodunits, realistische politieromans en tegenwoordig ook zogenaamde literaire thrillers.
Mysterie & moord in de uitverkoop Jos Verdonk
Broedplaats Plantagedok is ook het startpunt van de route. Je kunt er terecht voor een digitale presentatie van het werk van alle deelnemers, een plattegrond en een kop koffie. Het evenement wordt op vrijdag 7 september om 17.00 gelanceerd met een openingsfeest met presentaties, een muzikale beeldcollage, optredens en culinaire verleidingen. De kunstenaars van het 34 jaar geleden gekraakte dorpje Ruigoord wonen er niet meer, maar werken er nog wel. Op het ‘Openbare Werkenweekend’ gaan alle ateliers en studio’s open voor het publiek. Behalve de open ateliers valt onder de titel ‘Hi Ha Happening’ een hommage te zien aan een levende legende, Robert Jasper Grootveld, die dit jaar zijn 75e verjaardag mocht vieren. De tentoonstelling biedt een overzicht van het werk van de vader en grootvader van Provo, de hippies, de punks en de autonomen. Grootveld, ook wel de anti-rookmagiër genoemd, werd later bouwer van bewoonbare piepschuimvlotten. Hij komt uitgebreid in beeld, met unieke filmbeelden van Louis van Gasteren en werk van fotografen
¶ Met zijn debuut Over het IJ
stoere scharrelaar en kleine crimineel. Ferrie is een corpulente, zachtaardige jongen met een geestelijke achterstand en een vreemde hang naar sensatie. Ron haalt Ferrie over om samen met hem een ‘klusje’ op te knappen.
(1991) gooit Kees van Beijnum het over weer een andere boeg. Al vanaf het verschijnen van Over Het IJ werd dit boek vergeleken met In cold blood (1965) van Truman Capote. Dat is niet zo vreemd. Beide auteurs baseerden zich op een bestaande moordzaak en probeerden als het ware in de huid van de daders en slachtoffers te kruipen. Capote had hiermee een nieuw literaire genre uitgevonden en werd er in een klap wereldberoemd mee. Van Beijnum reconstrueert op knappe wijze de jeugd van twee treurige jongens. Slachtoffers van hun opvoeding en achtergrond, maar uiteindelijk daders van een brute moord. Ron is de getapte jongen, een
¶ Van een andere orde is Het einde van de cirkel (2001), een thriller van de Noorse auteur Tom Egeland. Deze thriller verscheen twee jaar eerder dan De Da Vinci code van Dan Brown. Wie de materie van De Da Vinci code kent, zal in Het einde van de cirkel veel vertrouwde onderwerpen tegenkomen. Zo speelt in beide boeken een albino een belangrijke rol. Er zijn ook veel verschillen. Het einde van de cirkel is een De Da Vinci code zonder James Bond-taferelen, heldhaftige personages en wilde achtervolgingen. Tijdens archeologische opgravingen in de buurt van een Noors klooster vindt professor Graham
als Cor Jaring, Ed van der Elsken en Koen Wessing. De tentoonstelling wordt zondagmiddag 9 september om vier uur geopend door Geert Mak die de jaarlijkse Ruigoordrede uitspreekt. Elk jaar nodigen de Ruigoorders een bekende landgenoot uit om vanaf de kansel van de Ruigoordkerk zijn of haar visie op het belang van Ruigoord te geven. Voorgangers van Geert Mak waren sprekers als journalist/schrijver Henk Hofland, professor Arnold Heertje en voormalig staatssecretaris Rick van der Ploeg. In 2003 veroorzaakte de rede van schrijver/dichter Gerrit Komrij, ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van de culturele vrijplaats, grote opschudding in de media: hij sprak over het verraad van zijn generatie aan de idealen die in Ruigoord centraal zijn blijven staan. In het weekend van 6 en 7 oktober is het raak in de Nieuwmarktbuurt maar ook in stadsdeel De Baarsjes. Dit is het moment om in dat laatste stadsdeel binnen te kijken bij maar liefst negentig deelnemende kunstenaars. Vooral in de Witte de Withstraat en aan de Admiraal de Ruyterweg, samen de Witte Ruiter geheten, wemelt
het van de galeries, ateliers, werkruimten en broedplaatsen. In de voormalige edelsmedenschool ‘Het Sieraad’ vindt de centrale expositie plaats en is de catalogus te krijgen. Met een stempelkaart kun je die catalogus gratis krijgen (anders 14,95). Wel moet je vijftien van de daarop vermelde kunstenaars bezoeken. Bijzonder dit jaar is de deelname van het Marcanti College, een VMBOschool met aandacht voor kunsteducatie. In het Vrijetijdscentrum Club Rainbow aan de van Speijkstraat 65 zijn kleurrijke monoprints te zien van elf meiden uit de vierdejaars kunstklas. Op zaterdag om 13.00 uur opent Sadet Karabulut, Tweede-Kamerlid voor de SP het Jongeren Festival. In het weekeind is er volop muziek. En er zijn workshops henna handschilderen, exotisch koken, buikdansen, sieraden maken en djembe.
Llyleworth een geheimzinnig gouden kistje. Dat kistje herbergt – u raadt het al – een belangwekkend en groot geheim. Het voornaamste verschil tussen de fictiewerken van Brown en Egeland is dat het boek van de laatste veel beter is geschreven. Egelands personages zijn van vlees en bloed. Het verhaal is avontuurlijk en spannend, maar nimmer onwaarschijnlijk. Bovendien heeft Het einde van de cirkel vlotte dialogen en is het bij vlagen zeer geestig.
overschot volgt, ditmaal verstopt in de achterbak van een auto... Beide slachtoffers zijn op een gruwelijke wijze toegetakeld... In Een al te mooi meisje wordt een realistisch beeld geschetst van het recherchewerk verricht door het team van Marthaler. Daarnaast komt – net als in de Wallanderreeks - de persoonlijke sores van de hoofdpersoon uitvoerig aan bod. Helaas zitten er enkele merkwaardig plotwendingen in het boek en is het einde ongeloofwaardig en wellicht wat al te optimistisch.
¶ Meer klassiek en in de traditie van de Wallander-reeks van Henning Mankell is Een al te mooi meisje (2005) van de Duitse auteur Jan Seghers. In tegenstelling tot Wallander echter is Robert Marthaler, de politieheld uit Een al te mooi meisje, een optimistisch en evenwichtig mens. In deze thriller die zich afspeelt in Frankfurt wordt een lijk gevonden in een park. Een tweede stoffelijk
Meer informatie: www.openateliersamsterdam.nl www.nieuwenmeer.nl www.ruigoord.nl www.plantagedok.nl www.stadskunst.nl www.ateliersnieuwmarkt.nl/
¶ Kees van Beijnum: Over het IJ, Nijgh & van Ditmar, 222 pagina’s. 5,¶ Tom Egeland: Het einde van de cirkel, De Geus pockets, 442 pagina’s. 5,¶ Jan Seghers: Een al te mooi meisje, De Geus pockets, 446 pagina’s. 3,99 Allen verkrijgbaar bij: Orlando, Boekhandel Oosterpark 88
16
MUG magazine | september 2007
Tuindorp Oostzaan heeft eigen museumwoning Twee keer op een dag onder de douche, je zou het bijna vergeten, maar de luxe van koud en warm water in huis bestaat nog niet zo lang. Hoe verwend wij tegenwoordig zijn, blijkt als je de eerste en enige Amsterdamse museumwoning in Tuindorp Oostzaan binnenstapt.
De museumwoning in Tuindorp Oostzaan. Ook verzorgings- en schoonmaakproducten van toen zijn te zien. Foto: Miranda Birney
Jella Pichotte
H
alverwege de Meteorenstraat staat een huisje ingeklemd tussen twee grote gerenoveerde woningen. Vijf jaar geleden ontdekte woningcorporatie Ymere tijdens een grote renovatie van de huizen in de straat per toeval dat het huis op nummer 174 nog helemaal in de originele staat uit 1922 was. Wie de woning binnenstapt, gaat zeventig jaar terug in de tijd. Ymere wilde de woning een jaar sparen en openstellen voor bezoekers. Op initiatief van het Historisch Archief Tuindorp Oostzaan (HATO) is van het huis uiteindelijk een museumwoning gemaakt. ‘We hebben twee jaar de blaren op onze tong gepraat bij de deelraad en Ymere om deze woning te behouden,’ zegt Corry Fellinga, voorzitster van HATO.
Wat is een dialoog? ¶ De
meeste mensen weten wel wat een discussie is. Maar hoe vaak neemt een gesprek de vorm aan van een dialoog? Wat is een dialoog eigenlijk? Je kunt het kort definiëren als: samenspraak. Volgens natuurkundige David Bohm is er in de dialoog sprake van ‘een vrij vloeien van de betekenis tussen mensen’. Doel van een dialoog is om samen verder te komen met elkaar dan je in je eentje kunt. Op 27 september vindt in Amsterdam de vijfde ‘Dag van de Dialoog’ plaats. Op diverse plaatsen in de stad staan tafeltjes gereed waar je kunt plaatsnemen en met elkaar
In de kleine achterkamer van de Museumwoning vertelt Fellinga over de geschiedenis van het huis en het dorp. ‘Tuindorp Oostzaan is één van de oude volkshuisvestingsdorpen van Amsterdam. Het dorp is onlosmakelijk verbonden met de scheepsbouw, eerst met de NSM en later met de NDSM. De Gemeentelijke Woningdienst bouwde vanaf 1922 ongeveer 1350 huizen als tijdelijk dorp en noodoplossing voor de huisvesting van arbeiders van de scheepsbouwindustrie aan de Noordelijke IJ-oever. De woningen hadden een levensduur van 35 jaar. Alleen zeventig jaar later stonden ze er nog. ‘Gas, warm water en een badkamer heeft de laatste bewoner nooit gehad,’ vertelt Fellinga. ‘Alles is nog net zo als toen het gebouwd werd.’ In vergelijking met de andere huizen in de straat was dit huis iets ‘luxer’: in van gedachten kunt wisselen onder deskundige leiding. De teller staat op dit moment van schrijven op 41 tafeltjes door de hele stad. Thema van dit jaar is: ‘Zorg! Amsterdammers zorgen ervoor?’ Het gesprek duurt circa twee uur. Je bent vast gewaarschuwd: het is echt moeilijk om je open te stellen voor de gedachten van een ander. De dag wordt georganiseerd door het Platform Amsterdam Dialoog. De initiatiefnemers zijn van mening dat we weer nieuwsgierig moeten worden naar elkaars verhalen en dromen. Iedereen kan meedoen, dus meld je aan door te bellen naar: 670 77 00, of mail naar:
[email protected]. (MP) ¶ Meer informatie op: www.amsterdamdialoog.nl
‘D IE
In de kleine achterkamer lijkt het alsof de tijd heeft stilgestaan. De kamer is net groot genoeg voor een kleine eettafel met drie stoelen en
een ouderwetse kinderstoel met potje. Over de tafel ligt een donker tapijtje met een oud fotoboek. Op het kinderstoeltje liggen een paar kinderboekjes. In de hoek van de kamer staat een oude kolenkachel. ‘De meeste spullen zijn nog van de bewoner zelf geweest’ zegt Fellinga. Andere dingen hebben wij geschonken gekregen van mensen die van onze stichting hebben gehoord. Het oude bruine houten dressoir hebben we gekregen van de familie Rietveld. Zij hadden aan de Asterstraat een meubelfabriek.’ Eén van de bijzondere dingen voor de stichting is het slaapkamermeubel boven in een van de slaapkamers. Van het bed en de twee bijbehorende stoelen is de oorspronkelijke bon nog aanwezig. De eigenaresse van het bed bewaarde alle bonnen en rekeningen. Een dik boek met al deze papieren is het bewijs. Op het opgemaakte bed
Varen, varen, over de baren
Vasten en feesten
¶ De Open Haven- en Industriedag
¶ Van 13 september tot en met 20
zareth in samenwerking met Hind (u weet wel van Idols). Zij zal nummers ten gehore brengen van de legendarische Egyptische zangeres Umm Kulthum, die in 1975 overleed. Het orkest bestaat uit christenen, joden en moslims. Ze spelen op traditionele akoestische instrumenten En dat zij samen kunnen spelen zonder ruzie te maken mag uniek genoemd worden. Verder zijn er gedurende het festival diverse lezingen en debatten. Er is bijvoorbeeld een lezing van de omstreden multimiljonair en moslimfilosoof Tariq Ramadan. Ramadan weigerde een paar jaar geleden het stenigen van vrouwen ondubbelzinnig te veroordelen. Hij houdt op 21 september een lezing in het Amsterdamse Felix Meritis. (MP) ¶ Reserveren: 788 20 00
‘D EZE
HOEK VAN DE
STRAAT WERD HET GOUDEN RANDJE GENOEMD’ een van de slaapkamers boven staat een wasbak met een koudwater kraan. De meeste mensen wasten zich vroeger alleen ´s ochtends in een teil met water in de keuken. ‘In de volksmond werd deze hoek van de straat het Gouden Randje genoemd’, zegt Fellinga. ‘De dominee, de dokter, onderwijzer, vroedvrouw en de pieterzuster (zij kwam vroeger op de scholen langs met een vlooienkam, jp) woonden hier.’
concentreert zich rond het Muziekgebouw aan het IJ. Met optredens van onder andere de 4 Tuoze Matroze en het Weespermannenkoor. Vanaf het Muziekgebouw kun je met de boot naar bedrijven die open huis houden, er zijn historische boottochten en acrobatische voorstellingen bij de terminal Ceres Paragon. Jongeren kunnen naar het Java-eiland, waar ze een indruk krijgen van het werk in de haven. Er is een barbecue bij restaurant Fifteen, een catamaranrace en nog meer. (MP) ¶ Meer informatie: www.havenindustriedag.nl
oktober vindt voor de derde keer het Ramadan Festival plaats. Het idee achter dit festival is het stimuleren van ontmoetingen tussen moslims en niet-moslims. Er worden door heel Nederland ‘Hospitality Dinners’ gegeven, waarbij moslimgezinnen niet-moslims uitnodigen bij hen thuis om te komen eten. Let wel: er wordt gegeten als de zon onder is, want pas dan mogen de overdag vastende moslims weer eten. Het festival wordt geopend op vrijdag 14 september in Muziekgebouw aan ’t IJ met een eenmalig concert van het Arab Orchestra of Na-
KINDEREN KONDEN NIET
GELOVEN DAT ER GEEN BANK WAS OM OP TE HANGEN’ ligt een rode wollen deken met motieven van de bedeling. ‘Wie vroeger weinig te besteden had, kreeg hulp van de bedeling. Aan de motieven van de deken kan je dat nog zien’, legt Fellinga uit. ‘Beneden in de vitrinekast ligt een fietsplaatje met een gat. Iedereen was vroeger verplicht op zijn fiets een plaatje te hebben. Mensen met weinig geld kregen van de bedeling een fiets met een plaatje.’ ‘Het leuke aan het huis is dat er veel dingen in staan die je nu niet meer ziet’, zegt de voorzitster. De stichting heeft moeite gedaan om het interieur
17
september 2007 | MUG magazine
Bij ons in ... De Pijp
‘Dit is een kunstinstelling’ van de woning zoveel mogelijk te laten kloppen met hoe het er in jaren 1920-1940 uitzag: het schilderwerk is zoveel mogelijk in de kleuren van begin jaren dertig. In de keuken staan nog steeds een oud kachelfornuis, een rij gelabelde en gevulde wekflessen met het jaar waarin verschillende groentes zijn ingemaakt en een oud boerenbont servies. Fellinga: ‘Aan het kachelfornuis zit nog een verhaal. We hadden van iemand een pannetje gekregen dat je op een fornuis kan zetten. We zijn toen op zoek gegaan naar een fornuis. Andere mensen doen het andersom; zij kopen een pannetje dat je op het fornuis kan zetten. We kopen het fornuis zodat we het pannetje erop kunnen zetten.’ Ondanks enkele moderne aanpassingen, zoals de verwarming en de vloerbedekking, verkeert alles nog in oude staat. ‘Het huis heeft geen dubbele ramen. Om alles toch vochtvrij te houden, heeft de woningcorporatie een verwarming aangelegd. Vooral in de winter moeten we hard stoken.’ HATO hoopt dat het stadsdeel de huur van de woning voor zijn rekening blijft nemen, zodat ze de woning nog lang kunnen opstellen voor bezoekers. ‘Ymere neemt de huur op zich. Wij betalen de verzekering en de onderhoudskosten, zoals een schoonmaakster, reparatiekosten en administratiekosten. We hadden graag gezien dat scholen meer aandacht besteden aan de geschiedenis van Amsterdam’, zucht de voorzitster. ‘Eén keer hebben we hier een schoolklas gehad. Het was net voor een zomervakantie. De kinderen waren helemaal onder de indruk van wat zij hier zagen. Ze konden maar niet geloven dat de kinderen van toen geen bank hadden om op te hangen, maar op een stoel moesten zitten. En dat ze ook geen tv en warm water hadden. Naar mijn idee is het goed om de kinderen van nu met hun neus op de feiten te drukken en laten zien hoe verwend ze nu zijn.’ Voorlopig moet de stichting en het Museumwoning het hebben van gewone nieuwsgierige bezoekers. Iedere tweede zondag van de maand is de museumwoning open voor bezoekers. Voor meer informatie: 631 54 54 of 494 63 00. Ook als u zich wilt opgeven als vrijwilliger.
Onthullend en kritisch ¶ Iedere maand een kritische documentaire die je wakker schudt en die je aan het discussiëren zet tot het vroege ochtendgloren. Dat is de doelstelling van de organisatoren van de nieuwe, kritische documentairereeks ‘Docs at the Docks’. Op het programma voor de komende drie maanden staan de thema’s: oorlog, media, energie en economie. De documentaires worden iedere derde dinsdag van de maand vertoond in de Internationale Theaterwerkplaats (ITW) op het NDSM-terrein in Amsterdam Noord. Na afloop is er een discussie met deskundigen, journalisten of andere bollebozen.
In de serie ‘Bij ons in…’ gaan we op bezoek bij een theater of festival bij u in de buurt. Deze maand: het Ostadetheater
Ellen Kossmann
H
alverwege de lange, smalle van Ostadestraat ligt het Ostadetheater. Binnen is er een betimmerde foyer met bar en een kleine, intieme zaal waar het publiek heel dicht op de spelers zit. Het theater is gevestigd in een voormalige drukkerij uit 1910. In de jaren tachtig werd het lege gebouw gekraakt. Er kwamen kunstenaars, bedrijfjes en bewoners. In het midden van het gebouw bleef echter een donker gat over dat precies geschikt was voor de oprichting van een theater. Daarna hebben allerlei theatermakers, kunstenaars en studenten zich ermee bemoeid en het geheel opgebouwd tot wat het nu is: een theater voor jonge makers die hun eerste stappen willen zetten op een podium met publiek. Zo kunnen de jonge theatermakers laten zien wat ze kunnen en kunnen ze ook direct een reactie krijgen van het publiek op de voorstelling. Aangezien de foyer zowel voor spelers als voor het publiek toegankelijk is loopt men elkaar daar tegen het lijf na een voorstelling en ontstaan er, onder het nuttigen van diverse dorstlessers, vaak op geheel natuurlijke wijze allerlei gesprekken tussen artiest en toe-
Ook zijn er na afloop performances en er wordt muziek gedraaid. Op 11 september een speciale 9/11 special met de documentaire Loose Change 3. In deze docu worden verontrustende vraagtekens gezet bij de aanslagen van 11 september 2001. Het beveiligingsbedrijf van het WTC was bijvoorbeeld in handen van de broer en een neef van George Bush. En wat wist de geheime dienst en welke rol speelde zij? Op 18 september de documentaire Buying the War, over hoe de media het publiek misleiden en hoe ze zelf om de tuin worden geleid door de politiek. Aanvang 20:00 uur, Toegang 7,50 euro. Kaarten kun je reserveren via:
[email protected]. (MP) ¶ Meer informatie: www.docsatthedocks.nl
schouwer. Dat is een van de charmes van dit theater. Eliane Attinger, directeur van het Ostadetheater zegt dat het theater zich richt op professionele theatermakers: ‘Dus op mensen die óf een opleiding achter de rug hebben óf de ambitie hebben om daar naar toe te gaan. Amateur-theater is bij ons ook van harte welkom maar dan voor de zaalverhuur, daar steken wij zelf geen energie in.’ Een andere belangrijke functie van het Ostadetheater is het verzorgen van jeugdvoorstellingen voor de kinderen en hun ouders uit de buurt of met voor groepen van de naschoolse opvang. Attinger: ’Voor de jeugdtheatermakers kiezen we voor bewezen kwaliteit omdat we vinden dat kinderen er niet zoveel aan hebben om blootgesteld te worden aan allerlei experimenten.’ Een buurttheater wil Attinger het Ostadetheater niet echt noemen: ‘Het is gewoon een theater in de buurt. Het woord ‘buurttheater’ heeft een negatieve klank gekregen, het wordt heel vaak verward met een buurthuis en dat heeft in Nederland geen goede naam; suffig, alleen voor bepaalde mensen. Daar zijn wij niet voor; dit is een kunstinstelling, dit is een thea-
ter. Het ligt in de wijk de Pijp, ja dat klopt, dus het is voor de bewoners van de wijk, maar het is er ook voor alle andere bewoners van Amsterdam.’ Voorbeelden van theatergroepen en individuen die zich in het Ostadetheater hebben ontwikkeld zijn Het Syndicaat en het Poldertheater, maar ook Marc-Marie Huijbrechts is er begonnen als cabaretier. Attinger: ‘Dit soort groepen, dat zie je steeds weer, die hebben eerst een plek nodig waar ze zich - een beetje beschermd - kunnen ontwikkelen. Zonder dat ze meteen op hun dak krijgen van “Oh, maar de zaal is niet vol” en: “Dit is niet zo’n gelukte productie”.’ In de toekomst hoopt Attinger dat het theater voor een nieuw gebouw in aanmerking komt op het terrein tussen de Amstel en de Tolstraat waar nu nog de gebouwen van het oude Stadsarchief staan. Of dat doorgaat wordt in oktober door de gemeente beslist. ‘We houden van deze zaal en deze locatie maar we vinden dat de houdbaarheidsdatum een beetje overschreden is. Mensen willen toch een beetje lekker zitten, dat er ‘s zomers genoeg zuurstof in de zaal is. Ook de foyer is wat aan de krappe kant, kortom een tikje hipper, een maatje groter, een iets hogere kwaliteit.’
Op 9 september wordt het kinderseizoen geopend met een Kinderstraattheaterdag, van 13.00 – 17.00. Een middag vol met theater, meespeelcircus, schaafijs, kinderatelier en een ballonnenclown. Van september tot en met december staat de serie ‘Almost Famous’ op het programma, in deze serie wordt het neusje van de zalm van jong, nieuw theater talent gepresenteerd. Meer informatie: 671 24 17 of 470 32 40, www.ostadetheater.nl Foto: Miranda Birney
Kijk op www.mugweb.nl voor een clip over het Ostadetheater.
Dansen op blote voeten
Amsterdam Underground
Open monumentendag
¶ Een club voor niet-rokers en
¶ Van 27 t/m 30 september 2007
¶ In het weekend van 8 en 9
niet-drinkers. Zou dat lopen? Volgens de organisatoren wel. Het is ‘Hip to be Healthy and Cool to be Conscious’. In plaats van alcoholhoudende dranken kun je experimenteren met exotische drankjes als: Alchemic Raw Chocolate, e3Live, Goji juice en Kombucha champagne. Je kunt er van alles: reiki, tarot, sound healing, yoga, etc. En dansen natuurlijk. The Chocolate Club gaat open op zaterdag 15 september. DJ’s zijn die avond Crystal DNA en ChocoCat. Entree 5 euro. (MP) ¶ Meer informatie: www.chocolateclub.nl
vindt het Amsterdam Underground Festival plaats. Tijdens dit festival kan de bezoeker historische en toekomstige ondergrondse ruimtes rondom het Centraal Station verkennen. Op diverse locaties, variërend van een tunnel of een brugkelder tot een deel van de Noord/Zuidlijn, staan verschillende voorstellingen op het programma. Denk hierbij aan rondleidingen, lezingen, symposia, debatten, educatie en mode. Voor ieder wat wils. Toegang bedraagt van 5 tot 15 euro. (JW) ¶ Meer informatie: www.amsterdamunderground.nl
september is het weer Open Monumentendag. Dit jaar staat de twintigste eeuw centraal. In Amsterdam zijn er 63 bezienswaardige gebouwen die hun deuren open stellen. Zoals de Eerste Openluchtschool voor het Gezonde Kind van architect Duiker, waar de kinderen zowel binnen als buiten les konden krijgen. Of ’t Schip van Michel de Klerk, met de arbeiderswoninkjes rond een centraal binnenplein. Er is ook een programmaboekje. (MP) ¶ Meer informatie: www.openmonumentendag.nl
18
MUG magazine | september 2007
Agenda Cultuur 1
NOG TE ZIEN T/M 7 OKTOBER Oud Zeer Expositie van het werk van tekenaar Joep Bertrams. Hij tekent met zijn scherpe pen prenten voor Het Parool en NOVA. De kern bestaat uit ruim honderd recente politieke tekeningen en een groot aantal animaties, met nadruk op de kabinetten Balkenende. Een speciale afdeling is gewijd aan illustraties die Bertrams in de loop der jaren voor kinderboeken maakte. OPENINGSTIJDEN DI-VR 10:00 – 17:00 ZO 12:00 – 17.00 ADRES Persmuseum, Zeeburgerkade 10 INFO 692 88 10 of www.persmuseum.nl TOEGANG 3,50 MET STADSPAS 2,50
2
3
1
DE HELE MAAND SEPTEMBER Corneille Tentoonstelling van deze kunstenaar uit de CoBra beweging. Guillaume, Cornelis van Beverloo, beter bekend als Corneille is nog even werklustig als vroeger. Zelf beweert hij dat schilderen geen hobby of werk is, maar een roeping. Veertig topstukken van de inmiddels 85-jarige Corneille zijn op deze expositie te zien. Er hangen werken uit begin jaren veertig tot midden jaren zestig; van figuratief of spontaan uit de CoBra-tijd, tot geladen en kleurrijk uit de jaren daarna. Ook foto’s en een filmportret van Corneille zijn in deze tentoonstelling opgenomen. OPENINGSTIJDEN DI T/M ZO 11:00 –17:00 ADRES Cobra Museum, Sandbergplein 1 INFO 547 50 50 en www. cobra-museum.nl TOEGANG 7,00 MET STADSPAS 4,00 MET SEPTEMBERBON gratis
DE HELE MAAND SEPTEMBER De 50 plus Bios Elke dinsdagmiddag is er in de bioscopen Pathé Tuschinski en Pathé Arena gratis een film te zien met de septemberpas. En op donderdagmiddag alleen in Pathé Tuschinkski. Tijdens de pauze is er een gratis kopje koffie met koek. In Tuschinski draaien in september: ‘The Queen’, ‘Babel’ en ‘Snow Cake’ en in Pathé Arena ‘Zwartboek’, ‘The last king of Scotland’ en ‘Das Leben Der Anderen’. Zie voor programma de filmladder. AANVANG 13:30 ADRES Pathé Tuschinski, Reguliersbreestraat 26-34; Pathé Arena, Arenaboulevard 600 INFO EN RESERVEREN 0900 14 58 of www.pathe.nl TOEGANG 5,00 MET SEPTEMBERBON gratis
5
2 4
DE HELE MAAND SEPTEMBER Tour door het Stadsarchief Speciaal voor de opening van het nieuwe Stadsarchief in het gebouw De Bazel aan de Vijzelstraat is er een korting van 50% op een rondleiding met een handcomputertje. Daarmee kan de Schatkamer worden bezocht en staan een aantal wetenswaardigheden over de tentoongestelde werken op. Naast de archieven van de gemeente Amsterdam worden in het Stadsarchief particuliere verzamelingen bewaard van o.a. Heineken, de Bijenkorf en Artis. Het hele Stadsarchief omvat nu ruim 40 strekkende kilometer en vele honderdduizenden boeken, tekeningen, prenten, foto’s, films en geluidsbanden. Met de Stadspas is het archief het hele jaar gratis toegankelijk. OPENINGSTIJDEN DI T/M ZA 10:00 – 17:00 OPENINGSTIJDEN ZO ADRES 11:00 –17:00 Stadsarchief, Vijzelstraat 32 INFO www.stadsarchief.amsterdam.nl TOEGANG MET STADSPAS gratis COMPUTERTOUR 5,00 MET STADSPAS 2,50
DONDERDAG 6 T/M DONDERDAG 13 SEPTEMBER Africa in het Picture Filmfestival Het programma van dit festival omvat dit jaar 44 speelfilms, documentaires en korte films, zowel uit Afrika als uit de diaspora. Humor en komedie staan centraal, want die verlenen de filmmakers vrijheden die ze zich bij andere genres niet kunnen veroorloven. Er is een speciaal gay-programma op maandag 10 september en een moeder-endochterdag op woensdag 12 september. Zie voor volledig programma, prijzen en aanvangstijden www.africainthepicture.nl ADRES Theater Rialto, Ceintuurbaan 33. INFO 676 87 00 of www.rialtofilm.nl
5
VR 14, ZA 15 EN ZO 16 SEPTEMBER Noorderzon Toneelstuk van de groep Crossing over twee zussen Keteke en Sue, die al hun hele leven bij elkaar zijn, min of meer tot elkaar veroordeeld. Ze hebben een café, waar Keteke de baas is en Sue de droomster. Keteke organiseert en Sue verlangt. Noorderzon gaat over de levenslange zoektocht naar liefde en geluk, over ouder worden en onvervuld verlangen. Regie: Moniek Kramer. Spel: Catherine Black, Bert ’t Hoen en Cecile Roovers. AANVANG 20:30 AANVANG ZO 16 SEPTEMBER 14:30 ADRES Theater De Engelenbak, Nes 71 INFO 622 52 25 of www.engelenbak.nl TOEGANG 11, 00 MET STADSPAS 9,50
3
VR 7, ZA 8 EN ZO 9 SEPTEMBER Festival De Rode Loper Zevende editie van dit festival in Oost / Watergraafsmeer dat dit jaar in het teken staat van Oogst. Zowel binnen, als op pleinen, in straten en parken presenteren kunst- en cultuurinstellingen speciaal voor dit festival gemaakte programma’s met dans, muziek, theater, beeldende kunst, film, literatuur, fotografie en architectuur. LOCATIES EN AANVANGSTIJDEN www.rodeloper.org TOEGANG gratis
VRIJDAG 7 EN ZATERDAG 8 SEPTEMBER Gospelfestival Amsterdam Optredens van oa. JaMM Brass, de Britse act The New Sound of Worship, de Amerikaanse gospeldiva Kelly Price, de Ghanese superster Kwaku Gyasi, de Nederlandse gospelacts Rise & Shine, The Miracle City Singers, Corey & The Soulminded Band en ‘Edsilla Rombley met ‘Pop goes Gospel’! AANVANG VR 20:00 ZA 14:00 ADRES Heineken Music Hall, Arena Boulevard 590 INFO 0900 687 424 55 of www.heinekenmusichall.nl en www.gospelfestival.nl TOEGANG VR 35,00 MET STADSPAS 32,50 MET SEPTEMBERBON 20,00 TOEGANG ZA 15,00 MET STADSPAS 12,50 MET SEPTEMBERBON gratis
4
ZATERDAG 8 EN ZONDAG 9 SEPTEMBER Urban Action op de NDSM-werf Festival van kicks en tricks in Amsterdam Noord. Met: o.a. het EK Streetbike Freestyle, motorstunts; gratis workshops en diverse bands; DJ’s, bekende streetartists en theatergroep ISH. Verder is er de opening van Bird-man skydivers en recordpogingen van de GoFast basejumper. OPENINGSTIJDEN 10:00-22:00 LOCATIE NDSM werf, TT Neveritaweg 15a BEREIKBAAR met het NDSM-veer achter het Centraal INFO www.urbanaction.eu DAGKAART 10,00-15,00 MET SEPTEMBERBON gratis
VRIJDAG 14 SEPTEMBER Jazz in de Bieb Optreden van de Amerikaanse saxofonist Herb Geller met Rob van Kreeveld, piano; Hans Braber, drums en Rene van Beeck, contrabas. In de late jaren vijftig was Geller een van de leidende altsaxofonisten in de West Coast Style. Hij speelde en maakte platen met o.a. Chet Baker, Ray Brown, Hank Jones en Benny Goodman. Binnenkort komt zijn nieuwe cd uit. AANVANG 20:30 ADRES Centrale Bibliotheek, Oosterdokskade 143 INFO www.oba.nl of www. herbgeller.nl TOEGANG 10,00 MET BIBLIOTHEEKKAART OF STADPAS 7,50
ZONDAG 16 SEPTEMBER Kids go Paradiso Magisch kindertheater met het Groot Licht Circus, een toverlantaarnvoorstelling met live muziek voor kinderen vanaf 4 jaar. Zeer speciale circusdieren vertonen hun kunsten op een theaterbreed projectiescherm; een schilpad kan verkleuren als een toverbal, de bulten van een kameel kunnen enorm groeien en uit een tuba zwemmen plotseling koraalvisjes. Ook is er een diaworkshop van Airplain Visuals en een minidisco. AANVANG 14:00 ADRES Paradiso, Weteringschans 6-8 INFO 626 45 21 of www.paradiso.nl TOEGANG 6,00
ZONDAG 23 SEPTEMBER De Watergraafsmeer Stadswandeling door een polder, in de zeventiende eeuw drooggelegd en voorzien van buitenplaatsen en hofsteden. Vanaf ongeveer 1900 werd de Meer snel bebouwd en in 1921 geannexeerd door Amsterdam. Veel buitenplaatsen zijn verdwenen, maar er is een fraaie buurt voor teruggekomen. Er is aandacht voor de ‘oude’ Meer rond de Middenweg en Linnaeushof, landgoed Frankendaal, de fraaie Martelaren van Gorcumkerk en het bedreigde wederopbouwwijkje Jeruzalem. AANVANG 14:00 STARTPUNT ABN/AMRO Bank op de hoek van de Middenweg en de ringvaart INFO 624 11 66 of www.deburcht.org TOEGANG 8.00
ZONDAG 23 SEPTEMBER Recordpoging Stoepkrijten Op deze autovrije zondag probeert de gemeente Amsterdam een vermelding in het Guiness Book of Records bijeen te krijten. Iedereen mag meedoen! AANVANG 10:00 LOCATIE stoep van Tropenmuseum, Mauritskade 63 INFO www.tropenmuseum.nl
DINSDAG 25 SEPTEMBER Gratis lunchconcert Bruikleners van het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds, in dit geval het Lagos Strijkkwartet geven dit lunchconcert. Met: Ron de Haas, viool; Jan Koomen, viool; Kyra Philippi Palumbo, altviool en Sebastiaan de Rode, cello. Ze spelen strijkkwartetten van Claude Debussy en Felix Mendelsohn. Bezoekers krijgen 10% korting op de lunchkaart van café-restaurant Star Ferry op vertoon van de programmatoelichting. AANVANG 12:30 ADRES Muziekgebouw aan ’t IJ, Piet Heinkade 1 INFO 788 20 00 of www.muziekgebouw.nl TOEGANG gratis
19
september 2007 | MUG magazine
Agenda Politiek ZONDAG 9 SEPTEMBER Abel Herzberg-lezing door minister Donner ‘De samenleving krijgt de overheid die zij verdient’, is de titel van de achttiende editie van de Abel Herzberg-lezing die minister J.P.H. Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zal uitspreken. Waar staan we na veertig jaar discussie over staatkundige vernieuwing, bestuurlijke verandering, deregulering en afslanking van de overheid? We lijken nog steeds niet dichter bij het doel te zijn.Wat zegt dat over de overheid, over de samenleving? Vullen overheid en samenleving elkaar aan of lopen ze gelijk op; moet de overheid terugtreden of juist niet terugtreden in het belang van de samenleving. AANVANG 20:00 ADRES De Rode Hoed, Keizersgracht 102 INFO 638 56 06 en www.rodehoed.nl TOEGANG (RESERVEREN GEWENST) 9,00 MET STADPAS 8,00
DINSDAG 18 SEPTEMBER De moord op Alexander Litvinenko: is het Kremlin schuldig of niet? Op 1 november 2006 werd Alexander Litvinenko na een ontmoeting met enkele voormalige KGBagenten plotseling ziek en hij overleed drie weken later. Litvinenko, een voormalige Russische inlichtingenofficier, later dissident, werd vervolgd in zijn vaderland. Hij week uit naar Engeland dat hem politiek asiel verleende, en waar hij in 2006 tot Brits staatsburger werd genaturaliseerd. Past de vergiftiging van Litvinenko in de handelwijze van de huidige Russische diensten en hun historische voorganger de KGB? Waarom Litvinenko? Specialist in de Russische politiek Ben de Jong plaatst in een voordracht dergelijke vragen in de context van het hedendaagse Rusland. AANVANG 20:00 ADRES Felix Meritis, Keizersgracht INFO 324 626 23 21 en www.felixmeritis.nl TOEGANG 10,00 MET STADSPAS 7,50
DINSDAG 25 SEPTEMBER Energie voor Ontwikkeling; duurzaam of snel? Verbeterde toegang tot energie draagt direct bij aan armoedebestrijding. Deze stelling vormt het uitgangspunt voor het werk van zowel de Nederlandse overheid als organisaties en bedrijven die gericht zijn op zuidelijke landen. Wetenschappers, politici, bedrijven en NGO’s debatteren over deze stelling. AANVANG 20:00 ADRES Felix Meritis, Keizersgracht 324 INFO 626 23 21 en www.felixmeritis.nl of www.tegenstroom.nl TOEGANG (AANMELDEN VERPLICHT) gratis
ZONDAG 30 SEPTEMBER Het strijdtoneel: Afghanistan dialoog Een beslissing over het verlengen van de Nederlandse aanwezigheid in Afghanistan hangt in de lucht. Zowel bij deze beslissing als vele voorgaande speelt de Afghaanse gemeenschap in Nederland geen duidelijke rol. Ook in de media zijn de Nederlandse Afghanen niet veel te zien of te horen. Op initiatief van de vereniging voor Afghanen in Amsterdam en omstreken wordt een dialoog georganiseerd tussen Afghanen in Nederland en Nederlanders die professioneel betrokken zijn bij Afghanistan. AANVANG 15:30 ADRES De Balie, Kleine Gartmanplantsoen INFO 553 51 00 en www.debalie.nl TOEGANG 8,00 MET STADSPAS 6,00.
Essay
Vervuilen wordt privilege Roken is slecht, het milieu moet beschermd, energieverbruik omlaag, auto aan de kant en ook alcohol in de ban. De regering kondigt met Prinsjesdag maatregelen aan om Nederland wéér gezonder te maken. Klinkt positief maar die maatregelen gaan wel ten koste van de minima en de middeninkomens: de smalste schouders dragen de zwaarste lasten.
Joop Lahaise
O
ok volgend jaar gaan de minima en de middeninkomens er fors op achteruit, voorspelt het Centraal Planbureau (CPB). Oorzaak van de sterke achteruitgang in koopkracht zijn de stijging van de zorg- en awbzpremie en een hogere BTW. Ook worden minima en middeninkomens (plm. 2500 euro netto per maand) extra getroffen door hogere belastingen op milieuvervuiling (brandstof, bpm, verpakkingen) en dito accijnzen op tabak en alcohol. Dat laatste stond allemaal al in het regeerakkoord, dus daar hoeven we Prinsjesdag niet voor af te wachten. Het motto blijft ‘de vervuiler betaalt’. Maar omdat de overheid de industrie niet te hard wil aanpakken, is de vervuiler hier vooral de burger. Niet de tabaksindustrie maar de roker, niet de verpakkingsindustrie maar de consument, niet de energiebranche maar de huishoudens, niet Shell maar de automobilist, niet het geldverspillende management in de gezondheidszorg of bij de verzekeringsmaatschappijen maar de patiënt, de verpleger en de dokter. En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Op zich is de redenering niet vreemd. Pak je de klant, dan pak je ook zijn leverancier, lijkt de gedachte. Maak benzine duur genoeg door er extra accijnzen op te heffen en de industrie ziet zich wel gedwongen om alternatieven te bedenken. Leuk bedacht maar zo werkt het dus niet. Shell boekt nog steeds elk jaar torenhoge winsten. Rokers stoppen niet omdat de tabak duurder wordt. Juist in landen waar alcohol duur is, zoals in Noorwegen en Zweden, is alcoholisme een megaprobleem. Een andere term voor de manier waarop de overheid de samenleving
‘maakbaar’ probeert te houden is beprijzing, een woord dat niet in de Van Dale voorkomt maar waar elke Nederlander dagelijks mee te maken heeft. Beprijzing is een instrument, een manier om iets voor elkaar te krijgen. Dat ‘iets’ is voor de minister van Financiën het spekken van de staatskas en voor zijn vakministers het bijsturen van gedrag. De minister
POSITIEVE
EFFECTEN
VAN BEPRIJZEN OF FISCALISEREN ZIJN DUBIEUS van gezondheid wil dat mensen niet voor elk wissewasje naar de dokter gaan. Hang er een prijskaartje aan en mensen bedenken zich wel een tweede keer voordat ze naar de huisarts sjokken met iets flauws als een hartkwaal. Steden willen niet dat iedereen met de auto naar het centrum komt, dus maken ze het parkeren in de binnensteden zo duur mogelijk. Roken is schadelijk, dus gooien we extra accijns op een pakje sigaretten. Dat laatste heet trouwens ook wel fiscaliseren, het via de belasting voor elkaar zien te krijgen wat vrijwillig niet lukt. Een voorbeeld van beprijzing of fiscalisering is dat eigenaren van oude auto’s in de toekomst meer kwijt zijn aan betaald parkeren dan bezitters van nieuw blik. Het kabinet stoeit met de gedachte om voor SUV’s en diesels een hoger parkeertarief mogelijk te maken, want die zijn immers slecht voor het milieu. Reken maar dat Amsterdam staat te popelen om zo’n regeling uit te voeren. Nu hoeft men in de regel geen medelijden te hebben met eigenaren van SUV’s, ook wel P.C. Hooft-tractors of aso-bakken genaamd. Je moet sowieso
een tikkeltje aso zijn, met behoorlijke schijt aan mens en milieu, om in zo’n stinkende Porsche Cayenne of Hummer gezien te willen worden. Hoge parkeertarieven en dure benzine duperen echter niet die laatste categorie autobezitters maar uitsluitend de eigenaren van minder dure bolides. Neem dat oudere stel uit de noordelijke Jordaan. Beiden slecht ter been. Ze kunnen net een oud Peugeotje betalen. Nee, bijzonder schoon is-tie niet. Maar erg veel kilometers maakt het bejaarde stel evenmin, dus hun bijdrage aan de luchtvervuiling tikt heus niet aan, want auto’s vervuilen vooral als ze rijden. ‘We komen de deur bijna niet meer uit’, klaagt oma. Hij: ‘Het openbaar vervoer is duur en lastig voor wie niet ver kan lopen. Een autootje kon nog net, maar wordt elk jaar moeilijker door die dure parkeervergunning. Ik rij diesel, want dat is ondanks de wat hogere wegenbelasting goedkoper. Diesel is nog net betaalbaar en je hebt er minder onderhoud aan. Maar als de kabinetsplannen doorgaan, moet-ie weg.’ Gefeliciteerd, milieubewuste politici van met name PvdA en GroenLinks, weer een autootje minder. Maar dit oude Peugeotje de stad uitgepest, heet een Pyrrusoverwinning, een succesje dat niets oplevert maar wel veel kost. Tenminste, kwetsbare burgers veel kost: hun laatste sprankje vrijheid. Maar is het milieu dan niet belangrijk? Dat is het. Des te treuriger is het dat het fiscaliseren van milieuonvriendelijke auto’s niet tot minder SUV’s, Jaguars, BMW’s, Porsches en dikke Audi’s zal leiden. Bezitters van dat type auto’s malen in de regel niet om een paar tientjes meer of minder parkeerbelasting. Als ze dat wel deden, reden ze sowieso al niet in auto’s die in de lease duurder zijn dan wat een uitkeringsgerechtigde per maand op zijn rekening gestort krijgt.
Bij het autootje van het echtpaar uit de Jordaan blijft het niet. Hij moet straks ook zijn rokertje opgeven en zijn wekelijkse pilsje met borreltje in café Chris. Het kan niet meer als de kabinetsplannen doorgaan. Eén schrale troost, minister Bos van Financiën komt niet aan de breezers, zodat kleindochter van vijftien zich nog wel elk weekend kan bezatten. Was die accijnsverhoging niet bedoeld om alcoholmisbruik onder jongeren tegen te gaan? Wordt het niet eens tijd om aan de goede intenties van dit kabinet te gaan twijfelen? Beprijzing en fiscalisering van zogenaamd slechte gewoontes dienen het milieu noch de volksgezondheid, doch louter de staatskas. Ze raken bovendien vooral de minima en de middengroepen. Ze laten de smalste schouders de zwaarste lasten dragen. De boodschap van het kabinet Balkenende-Bos is helder: roken en zuipen mag, zolang je maar genoeg verdient. Het milieu verpesten met dikke SUV’s en de binnensteden dicht zetten mag ook, mits je goed in je slappe was zit. Vervuilen wordt een privilege voor de rijken. Alleen van armoedzaaiers wordt verwacht dat ze milieubewust leven en er een gezonde levensstijl zonder drank en sigaretten opnahouden. Is dat laatste uit compassie met mensen met weinig geld? Onwaarschijnlijk. Van armoe gaat niemand gezonder leven en wordt ook het milieu niet schoner. Beprijzing en fiscalisering zijn populair, bij links en bij rechts, omdat het over zaken gaat waar niemand nog voor in de bres durft te springen: roken, drinken, autorijden. Leuk meegenomen is dat politici kunnen doen alsof de minima en de middeninkomens er nauwelijks op achteruitgaan, zonder erbij te vertellen dat ze dan wel als kloosterlingen moeten gaan leven.
20 SPORT
MUG magazine | september 2007
’Ik ben maar een amateurtje hè’ Derdejaarstudent bedrijfswiskunde kan héél hard fietsen Het verschil tussen status als topamateurwielrenner en professional is maar enkele centimeters. Althans voor Amsterdammer Arnoud van Groen (24). In de klassiekers zat de student bedrijfswiskunde al een paar keer dicht tegen de winst aan. En zo’n overwinning kan voor Van Groen een toekomst als beroepsrenner worden. tekst
André Stuyfesant foto’s
Ingrid de Groot
J
aren van noeste trainingen door weer en wind, én een Spartaanse leefwijze werden geïnvesteerd om vervolgens te stranden op een aantal centimeters. Om gek van te worden! Centimeters kwam hij te kort om een licentie als beroepsrenner aan te vragen. Was het maar een incident maar het gebeurde Arnoud van Groen het afgelopen seizoen al iets te vaak. En dan niet in van die lullige kermiskoersen maar klassiekers zoals de Ster van Zwolle waar Van Groen derde werd, of de Westfriese Dorpenomloop waar een tweede plaats het hoogste voor hem was, of die loodzware internationale koers in Zeeland. De hele dag had Van Groen, over kronkeldijken en smalle strontweggetjes, in de voorste linies zitten te hengsten om vervolgens derde te worden. Om nog maar te zwijgen over die etappe in de ronde van Hongarije, afgelopen augustus, waar Van Groen, samen met een andere renner ontsnapt, op de eindstreep kwam afdaveren. Wie de etappe won? Niet Arnoud van Groen. Trapte die Van Groen nou maar tegen een balletje aan dan was er niets aan het handje: iedere voetballer die op een handi-
ge manier, mét bal, een lantaarnpaal weet te passeren krijgt al een gigantisch contract aangeboden. Maar niet als je een talentvolle wielrenner bent want daar is het aanbod van renners té groot en het aantal ploegen te klein en dan komt het fenomeen ‘uitslagenlijst’ om de hoek kijken. Met ereplaatsen, weliswaar op centimeters van de winnaar, kom je er dan niet. ‘Overwinningen’ dát is waar managers van profploegen lekkere gevoelens in de onderbuik van krijgen. Als die zelfde ploegleiders beter uit hun doppen hadden gekeken wisten ze meteen wat ze met Van Groen in huis haalden. Want hoe ging het ook alweer in Veenendaal-Veenendaal, een profkoers over tweehonderd kilometer waar ook een aantal amateurs aan mee mochten doen? Tussen al die geharde én dikbetaalde broodfietsers werd Van Groen toch maar achtste. ‘Ik had kilometers op kop zitten rijden, begint Van Groen zijn verhaal. ‘Ik moest mij er letterlijk tussen vechten, ze gaven mij geen millimeter ruimte. Ik ben maar een amateurtje hè, dat zag je ze duidelijk denken. Ik heb mij er gewoon brutaal tussen geduwd. Ze begonnen meteen te schreeuwen, maar ik maakte mij daar niet druk om, verspilde energie.’ Hoewel, volgens Van Groen, snoei en snoeihard gekoerst werd wist hij zich toch in de eerste waaier te handhaven. ’In de eindsprint werd ik achtste en de eerste amateur,’ vertelt de Amsterdammer nuchter. Arnoud van Groen, derdejaarstudent bedrijfswiskunde, kan héél hard fietsen, is een heel groot talent, maar is niet zeker van zichzelf.. Zo vindt hij zichzelf te bescheiden, niet goed genoeg, en cijfert zich te snel weg voor ploegmaats. Ten onrechte, want met zijn ereplaatsen in zware koersen zit hij toch tegen die ene grote overwinning aan te hikken. En wat hij een
eventuele profploeg kan bieden? ‘Ik kan redelijk klimmen, aardig tijdrijden, en op het vlakke kan ik met een hoog tempo het verschil maken.’ Het is bijna onmogelijk om als ‘rookie’ (eerstejaars sporter, red.), met een mooie uitslagenlijst, een contract te versieren, want dit land telt vijftig beroepsrenners en maar twee profploegen. En in het knotsgekke fietsland Vlaanderen met zijn vele wielerploegen, is het ‘eigen volk eerst’. ‘Ik ga het toch proberen want ik weet wat ik kan’, klinkt het strijdlustig. ‘Als ik prof kan worden dan zal ik het niet laten. Ik train nu twintig uur in de week, rij veel koersen waarin ook profs aan de start staan, en mijn basisconditie scheelt niet zo veel met beroepsrenners, met meer training kan ik lichamelijk nog groeien. En als dat
Maand van het Aangepast Sporten *URIDISCH
ADVIES MOGELIJK GEMAAK DOOR !N T GO
-AAK JE WERELD EEN STUKJE GROTER !NGO !LGEMENE .EDERLANDSE 'EHANDICAPTEN /RGANISATIE KOMT OP VOOR DE RECHTEN VAN MENSEN MET EEN HANDICAP +OM OP VOOR JE BELANGEN 7ORD OOK LID VAN !NGO -EER INFORMATIE WWWANGONL OF 0OSTBUS !7 !MERSFOORT
allemaal niet lukt, is het niet voor niets geweest.’ Want we moeten dan vooral niet denken dat er dan een gefrustreerde renner rondrijdt. Van Groen, 1.83 lang en 69 kilo licht, beweert stellig dat hij niets te kort komt en hij zou willen dat zijn hele toekomst er zo uitzag. Hij leidt een mooi leven met zijn sport, vertelt hij, en geniet daar niet alleen met volle teugen van, maar beleeft ook nog eens avonturen. Want wie komt er nou in een of ander achtergebleven gebied in China, ja Kuifje, maar die heeft nooit op een racefiets gezeten. Wél Van Groen. ‘Vorig jaar heb ik in China nog een meerdaagse etappekoers gereden. Dat gebeurde in een achterlijk gebied waar ze nooit een blanke gezien hadden. Als wij over straat liepen dan stootten de mensen elkaar aan alsof ze een kermisattractie zagen.’ Koersen in de Oriënt schijnt iets anders te zijn dan de Omloop van Denderwindeke of de Grote Prijs Zottegem. Van Groen vertelt met veel gevoel voor details hoe dat daar toe gaat. De slechte hygiënische omstandigheden, en het voedsel, wat al een avontuur op zich is. ‘De ‘schijt’ sloeg, onthult hij met veel gevoel voor details. Terwijl het peloton voortraasde zaten, tussen verbaasde toeschouwers, de renners met afgezakte koersbroeken op hun hurken langs de weg. Arnoud van Groen mag dan wel beweren dat hij een perfect leven heeft maar hoe houdt hij, met zijn studie, trainingen en koersen, het kacheltje brandend? ‘Ik woon bij mijn vader, naast mijn college’s en trainingen, werk ik op de vrijdag in een fietsenzaak en met mijn prijzengeld kan ik er net van komen.’
In september barst het seizoen voor sporters weer in volle hevigheid los. Een ideaal moment voor mensen met een handicap of chronische ziekte kennis te maken met diverse aangepaste sportmogelijkheden in Amsterdam e.o.
Gratis lessen September is uitgeroepen tot maand van het Aangepast Sporten. In deze maand geven sportscholen en -verenigingen het aangepast sporten extra aandacht door open huis te houden en gratis lessen en demonstraties te geven.
Veel mensen, ook mensen met een beperking, weten de weg naar de sportschool of -vereniging niet te vinden. En dat terwijl er voor mensen met een beperking meer dan150 sportverenigingen en organisaties zijn in Amsterdam, die speciale lessen aanbieden: van atletiek, badminton, jeu de boules en klimmen tot handboogschieten, yoga en zwemmen.
Meer informatie over de gratis lessen en alle open dagen kunt u vinden op de website www.sport.amsterdam.nl en op www. sportservicenoordholland.nl. Ook kunt u contact opnemen met de consulent aangepast sporten, Harry Visser, hij is bereikbaar op telefoonnummer 020552 29 89.
‘Als ik prof kan worden zal ik het niet laten’
OPINIE 21
september 2007 | MUG magazine
Fraudebestrijding in Nederland: strafrechtelijk optreden in een bestuursjasje* Sinds de inwerkingtreding van de Wet Werk en Bijstand in 2004 lijkt het wel open jacht-seizoen op uitkeringsgerechtigden waarbij het grondrecht op eerbiediging van mans privéleven door de Diensten Werk en Inkomen met voeten wordt getreden. door
mr. Robert Peter Kuijper
D
at is allerminst verwonderlijk wanneer men zich realiseert dat de last tot betaling van de bijstandsuitkeringen is overgegaan van de Staat naar de gemeenten. Laatstgenoemden ontvangen hiertoe jaarlijks een budget waarbij tekorten uit de gemeentekas dienen te worden aangevuld, terwijl zij vrijelijk over de overschotten mogen beschikken. Voorts hebben de Ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de kat dubbel op het spek gebonden door de bevoegdheid tot het maken van inbreuken op het grondrecht op privacy in strijd met art. 8 van het Europese verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM), art. 17 van het Internationale Verdrag voor de Burgerrechten en Politieke Rechten (IVBPR) en art. 10 Grondwet niet bij formele wet te regelen, doch de bevoegdheid tot het opstellen én uitvoeren van het controle-, opsporings- en bestrijdingsbeleid volledig over te laten aan de gemeenten zelf. De gemeenten hebben daarop interne voorschriften en protocollen opgesteld inzake de bestrijding en opsporing van uitkeringsfraude. Opmerkelijk – en vooral jammer – genoeg hebben ze daarbij verzuimd enige, laat staan een voldoende evenwichtige, afweging te maken tussen enerzijds het – naar ik aanneem door niemand bestreden – maatschappelijk belang van fraudebestrijding en het minstens even grote belang van adequate en effectieve bescherming van de grondrechten van uitkeringsgerechtigen, waarbij men lijkt te vergeten dat ook zij gewoon burgers zijn met evenveel recht op bescherming van hun grondrechten als iedereen. Het behoeve geen betoog dat de door het openbare gezag gehanteerde opspo-
ringsmiddelen een immense impact hebben op de privé-sfeer van uitkeringsgerechtigden. Zoals bekend is in recente jurisprudentie het onaangekondigde huisbezoek voor een belangrijk deel aan banden gelegd. Helaas geldt dat nog niet voor het (iets) minder ingrijpende middel van de stelselmatige observatie en achtervolging. Evenals het onaangekondigde huisbezoek – het ‘stiefbroertje’ van de strafrechtelijke doorzoeking – komt de observatie uit het strafrecht. Beide zijn dan ook vormen van strafrechtelijk optreden in een bestuursjasje. Het is helaas eerder regel dan uitzondering dat het openbare gezag eerst zelf langdurig de (al dan niet terecht) verdachte uitkeringsgerechtigde observeert in de hoop deze te kunnen ‘pakken’ – in sommige gevallen zelfs langer dan één jaar! – en pas wanneer de grondrechten van de burger dus al ernstig zijn geschonden en met het onrechtmatig verkregen bewijs in de hand de Officier van Justitie om toestemming vraagt om de observatie voort te mogen zetten. Helaas is controle op verzoeken van de sociale dienst aan het Openbaar Ministerie in dat kader marginaal en wordt die toestemming vaak nog verleend ook. Momenteel wordt er hard aan gewerkt om de rechterlijke macht te bewegen om ook de observatie in het kader van het bestuursrecht aan banden te leggen en te omgeven met waarborgen waar de wetgever en gemeenten dat onterecht hebben nagelaten. Mee in dat kader zij opgemerkt dat een belangrijke reden voor de landelijke en lokale politiek om zo zorgeloos om te gaan met de grondrechten van haar burgers en voor het ondergeschikt te maken hiervan aan normen van economisch (eigen) belang en effectiviteit, grotendeels wordt ingegeven c.q. veroorzaakt door de passiviteit van de uitkeringsgerechtigden zelf. Meer dan eens hebben bestuurders geroepen dat het (blijkbaar) niet erg is om door middel van onaangekondigde huisbezoeken en andere methoden de grondrechten van burgers te schenden, wánt niet alleen klaagt men niet of nauwelijks, maar probeert slechts een (minieme) minderheid om hier een eind aan te maken door het aanhangig maken van bezwaar- of beroepsprocedures of deelname aan collectieve acties. Uiteraard gaat men dan wel voorbij aan het feit dat vele mensen bang zijn voor represailles of simpelweg murw zijn geslagen doordat men steeds nul op het rekest kreeg. Die angst en onwil is tot op zekere hoogte begrijpelijk, toch moeten er twee kanttekeningen worden gemaakt. In de eerste plaats is van belang dat men realiseert dat de overheid niet wraakzuchtig is. Jaarlijks worden er tien-, zo niet honderdduizenden procedures gevoerd waarbij de overheid regelmatig in het ongelijk wordt gesteld. Als de overheid al wraak zou willen nemen in die gevallen – hetgeen niet zo is - zou dit zoveel geld en mankracht kosten dat hiervoor een nieuw departement zou moeten worden opgericht, het Ministerie van Rancune. Naar mening
van ondergetekende is de kans voor wraakacties dan ook zo goed als uitgesloten en is de angst hiervoor onterecht. In de tweede plaats is het begrijpelijk dat men moedeloos wordt als men steeds ‘nee’ te horen krijgt. Maar uiteraard geldt wel dat als men niet (meer) tegen onrecht vecht er zeker niets verandert. Bovendien is het belangrijk om in te zien dat ook de rechterlijke macht langzamerhand genoeg heeft van het onrechtmatige handelen van de overheid, getuige de recente jurisprudentie. De rechter kan hier echter alleen maar iets tegen doen als mensen zich tot de rechter wenden. Ook de advocatuur kan uitsluitend mensen helpen die geholpen willen worden en niet achterover blijven zitten, dus: - dien zoveel mogelijk officiële klachten in bij de gemeente of ombudsman over onrechtmatige huisbezoeken, observaties of ander onrechtmatig overheidsoptreden;
- schrijf hierover ook aan landelijke politici; - ga zoveel mogelijk in bezwaar, beroep of zelfs hoger beroep tegen beschikkingen tot afwijzing of intrekking van uitkeringen in dat kader; - en/of neem deel aan proefprocedures om deze ‘onderzoeksmethoden’ te verbieden. Kortom laat van je horen! Misschien bent u, zelfs samen, een muis, maar dan wel een muis die brult, en zoals u weet hebben die wel meer gewonnen. * Op dit artikel zijn art. 5 en 31 Auteurswet van toepassing. Dit artikel, noch gedeelten hieruit mag c.q. mogen zonder uitdrukkelijke schriftelijke voorafgaande toestemming van de auteur niet worden verspreid, gepubliceerd, gekopieerd of op enige andere wijze worden gebruikt.
Ex-wethouder, huidig staatssecretaris Sociale Zaken Ahmed Aboutaleb, voorstander van huisbezoeken
foto Kees Swart
22 DOSSIER
Sinds twee jaar kunnen werkzoekenden met allerlei vragen terecht bij de onafhankelijk arbeidsadviseur. Zij geven gratis en vrijblijvend advies. De klant bepaalt vervolgens zelf wat hij met de verstrekte informatie doet. Er worden geen dossiers bijgehouden en er wordt geen informatie doorgespeeld aan de uitkerende instantie. De onafhankelijk arbeidsadviseur is in 2004 ingesteld op verzoek van de Landelijke Cliëntenraad (LCR). Voormalig minister De Geus keurde het plan goed en sindsdien is er een groeiend aantal adviseurs werkzaam in de kantoren van de verschillende Centra voor Werk en Inkomen (CWI). Op dit moment zijn in Nederland ongeveer 75 adviseurs actief op 80 vestigingen van het CWI. Je kunt wel stellen dat de adviseur voldoet aan een behoefte: de afgelopen anderhalf jaar hebben een slordige 62.000 klanten de weg naar de adviseurs gevonden. In dit dossier komen werkzoekenden en adviseurs aan het woord.
MUG magazine | september 2007
Over uitkeringen gaan ze niet
Wel in hetzelfde pand maar toch los van CWI, DWI en UWV
Marlou van Santen en Migdalia Hernandez krijgen van alles op hun bordje. Maar daar zijn arbeidsadviseurs ook voor. Van Santen werkt in het CWI bedrijfsverzamelgebouw in Amsterdam-Noord en Hernandez in Oost. Beiden hebben daar een prominente plek, zodat ze makkelijk aanspreekbaar zijn. ‘We voeren vier tot zes gesprekken op een dag’, zegt Hernandez. ‘We nemen daar ook echt de tijd voor’, voegt Van Santen toe. ‘We rekenen ongeveer een uur per gesprek.’ Die gesprekken staan in het teken van zelfredzaamheid. Dat betekent dat de arbeidsadviseur een advies geeft en dat de cliënt zelf verdere stappen moet ondernemen. Hernandez: ‘We stimuleren mensen om zelf aan de slag te gaan.’
meteen in een regulier traject gestopt. Daar is op zich niets mis mee, maar sommigen zijn gewoon beter af met een individule reintegratieovereenkomst (IRO).’ Ze krijgen veel positieve reacties. Hernandez vertelt van een vrouw die ’s morgens om negen uur voor haar bureau stond. ‘Ze was heel zenuwachtig voor een sollicitatiegesprek, dat ze later die dag zou hebben. Ze had eerder al zoveel slechte ervaringen gehad dat ze doodnerveus was. Ik heb haar gerustgesteld en gezegd dat het maar een gesprek was en dat ze niets te verliezen had. Ik heb haar ook tips gegeven en geadviseerd haar sterke punten naar voren te brengen. Aan het eind van de dag belde ze op om te zeggen dat ze die baan had gekregen. Dat is natuurlijk leuk.’ Van Santen vertelt het verhaal van een zelfstandig ondernemer wiens vrouw een ongeneeslijke ziekte kreeg. ‘Hij had ook nog de zorg voor een kind en verwachtte dat hij terug zou moeten vallen op bijstand. Hij had geen idee van zijn mogelijkheden, dus heb ik een en ander voor hem uitgezocht. Zo heb ik hem erop gewezen dat hij via de WMO recht had op gezinshulp. Het is fijn als je mensen informatie kunt aanreiken.Want hij had natuurlijk heel andere dingen aan zijn hoofd.’ Van Santen en Hernandez blijven er op hameren dat ze onafhankelijk zijn, dus niet verbonden aan CWI, DWI of UWV. Alle gesprekken zijn vertrouwelijk en informatie wordt niet doorgegeven. ‘Om de klant beter te informeren krijgen wij regelmatig updates over nieuwe wet- of regelgeving’, vertelt Hernandez. ‘Dat is wel nodig ook,’ lacht ze, ‘want de regels veranderen om de haverklap.’
Hernandez noemt als voorbeeld een timmerman van vijftig-plus, die niet aan het werk komt. ‘We adviseren zo iemand om bij het CWI een CTC-test te doen, om zijn mogelijkheden te laten testen. En er zijn bij het CWI speciale trajecten voor oudere werknemers, waar hij zich kan aanmelden. Het ontkrachten van vooroordelen is ook belangrijk. We kunnen ze aan goede argumenten helpen, waarom ze wel degelijk nog meetellen op de arbeidsmarkt. Want iemand die wat ouder is, brengt ook voordelen mee. En het is een fabeltje dat ouOf de arbeidsadviseur een vast onderdeel dere werknemers vaker ziek zijn. Er zijn tal gaat worden van de dienstverlening in de van onderzoeken die dat tegenspreken.’ bedrijfsverzamelgebouwen is nog onzeker. ‘We zijn aangenomen op projectbasis’, zegt Net als de medewerkers van CWI, UWV Van Santen. ‘We worden nu betaald door en DWI werken de arbeidsadviseurs aan het Ministerie van Sociale Zaken. Voormade terugkeer naar werk. UWV en DWI lig minister De Geus heeft daar een specibeslissen ook nog eens over uitkeringen. aal potje voor aangesproken. Maar het is Daarom durven mensen niet altijd eerlijk nog onzeker of we dit werk kunnen blijven te zijn over hun wensen en hun situatie. doen. Wel hebben we onlangs gehoord dat Van Santen: ‘Mensen worden wel eens we tot eind 2008 kunnen aanblijven. Dat overdonderd in een gesprek met een in- was eerst tot eind 2007.’ Hernandez glimstantie. Mensen die worden aangemeld lacht: ‘We hebben dus nog anderhalf jaar voor een re-integratietraject worden soms te gaan.’
Gevoel eigenwaarde weer terug ‘UWV heeft de plicht mij goed te reintegreren’
Sandra Nieuwkerk (37) vroeg in 2005 een uitkering aan, na een tijdelijke baan. ‘Martin Moerbeek, de onafhankelijke arbeidsadviseur in Nieuw-West, stelde zichzelf aan mij voor toen ik bij het CWI kwam voor het aanvragen van een WW-uitkering,’ vertelt Sandra Nieuwkerk. ‘Ik wilde weten of ik een opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening kon doen naast de WW. Dat mocht. Ik ben er ook mee begonnen maar na vier maanden ben ik door persoonlijke omstandigheden gestopt met de opleiding. Ik viel terug in een depressie en belandde in de Ziektewet. Ik
kreeg in 2006 een dagbehandeling bij het AMC. Met de bedrijfsarts en arbeidsdeskundige van het UWV heb ik alleen maar goede ervaringen.’ ‘Begin dit jaar ben ik uit eigen beweging op zoek gegaan naar een re-integratiebureau maar kwam steeds weer gedesillusioneerd thuis. Allemaal hetzelfde verhaal over een persoonlijke aanpak. Als ik doorvroeg, hield het weinig in. Ik werd er, eerlijk gezegd, niet goed van.’ ‘Toen heb ik mij weer bij Martin gemeld. Het gesprek met hem was weer heel prettig. Ik wilde mijn kansen inschatten om vanuit de Ziektewet een eenjarige opleiding Nederlands als tweede taal te beginnen. Moerbeek maakte mij duidelijk dat het UWV de plicht heeft mij goed te re-integreren, omdat zij immers mijn werkgever is. Je hebt recht op een goede re-integratie,
en het UWV is alleen maar blij met een werknemer die zelf een onderbouwd plan heeft. Van dat gesprek heb ik aantekeningen gemaakt. Hij kent het jargon en geeft je tips hoe met instanties om te gaan. Na dat gesprek voelde ik me stukken sterker, beter gewapend. Ik werkte toen al vrijwillig op een ROC. Daar leer ik volwassen laaggeletterden Nederlands lezen en schrijven. Dat vond en vind ik ontzettend leuk; het geeft mij veel voldoening. Door dat lesgeven kreeg ik mijn eigenwaarde terug. De cursisten hebben vaak een laag zelfbeeld en zijn onzeker, wat ik herkende. Door met hen samen te werken en elkaar serieus te nemen, voelde ik dat het prima is om jezelf te laten zien zoals je bent.’ De naam Sandra Nieuwkerk is om privacy-redenen verzonnen
DOSSIER 23
september 2007 | MUG magazine
Persoonlijke aanpak werkt beter Runny Margarita werkte een tijdlang als beveiligingsmedewerker, tot het bedrijf waar hij werkte drie jaar geleden failliet ging. ‘Beveiligingsmedewerker was eigenlijk niets voor mij’, concludeert hij achteraf. ‘Ik ben een sociaal mens. Anderen alleen maar controleren ligt me eigenlijk helemaal niet. Ik heb lang gezocht naar een baan die wel enigszins aansluit op mijn werk als kunstenaar. Maar daar heb ik helaas geen vacatures in gevonden. Daarom moest ik op een gegeven moment wel alles aanpakken wat me werd aangeboden.’
‘Waar vind je dat tegenwoordig nog?’
Runny Margarita (54) kwam bij adviseur Migdalia Hernandez, toen hij een bijstandsuitkering moest aanvragen. Daarvoor had hij drie jaar van een WWuitkering geleefd.
Margarita: ‘Mevrouw Hernandez heeft eerst heel intensief naar mij geluisterd. Dat ben ik in die uitkeringswereld nog niet zo vaak tegengekomen, een verademing. Ik kwam bij haar terecht omdat ik wilde weten wat de mogelijkheden zijn voor kunstenaars om hun beroep uit te kunnen oefenen, terwijl ze een bijstandsuitkering krijgen. Ik ben een multidisciplinair kunstenaar: ik schilder, ben muzikant, schrijf scenario’s en poëzie. Ik weet dat er vroeger een aparte regeling was voor muzikanten en artiesten.’
Hij ziet nu een eigen bedrijf als de enige oplossing om zichzelf te bedruipen. ‘Ik heb bij STEW (Stichting Eigen Werk) een cursus Ondernemen gevolgd en daar het certificaat voor gehaald. Mevrouw Hernandez heeft me voorgesteld aan het re-integratiebedrijf Lift Off. Dat was een goed advies. Met de coach van Lift Off heb ik een plan van aanpak gemaakt. Ik heb ook een gesprek gehad met een andere, onafhankelijke arbeidsadviseur, meneer Moerbeek. Hij heeft me allerlei tips gegeven, onder andere dat ik dat plan moest laten ondertekenen door het UWV.’ ‘Mevrouw Hernandez ben ik nog per toeval in de tram tegengekomen. Ze zag meteen aan me dat ik in een dip zat en heeft daar in de tram met me over gepraat. Ze heeft me opgepept en nieuwe moed gegeven. Waar vind je dat nog tegenwoordig?’ ‘Nu ben ik helemaal klaar om van start te gaan. Het enige wat ik nodig heb, is een ruimte om te exposeren, om op te treden, om anderen uit te nodigen om hun werk te laten zien. Weet je, als ik bij het CWI of het UWV kom zie ik overal grote ruimtes met kale wanden. Daar zou ik mijn schilderijen kunnen ophangen.’
DWI verwijst nog te weinig door ‘Sommige adviseurs willen teveel’
Else Roetering is werkzaam als ambtelijk secretaris bij de Landelijke Cliëntenraad (LCR). Daarnaast is zij mede-verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding aan de arbeidsadviseurs.
Wat is de toegevoegde waarde van de onafhankelijk adviseurs? ‘De kracht van de adviseurs zit hem in het feit dat je je vrijblijvend kunt oriënteren op re-integratiemogelijkheden. Bij het zoeken naar werk wordt de eigen verantwoordelijkheid steeds meer benadrukt. Maar dan moet er wel een mogelijkheid zijn om je goed en onafhankelijk te laten ondersteunen. Pas dan kun je de mensen afrekenen op hun verantwoordelijkheid. Wanneer je bij een re-integratiebureau aan tafel zit, ben je beperkt tot wat dat bedrijf in de aanbieding heeft. Dat bedrijf wil verkopen. De arbeidsadviseurs hebben geen enkel belang, behalve dat van de klant.’
Roetering weet dan ook alles te vertellen over de onafhankelijkheid van de adviseurs, de aanloop en de kinderziekten. Ondertussen worden de adviseurs elk half jaar getoetst op tevredenheid. Ook worden elk kwartaal de cijfers geëvalueerd. En die liegen er niet om: maandelijks vinden gemiddeld negenduizend mensen de weg naar de lemaal gedetacheerd bij het CWI. Maar ze arbeidsadviseur. nemen desondanks geen beslissingen over uitkeringen of re-integratietrajecten. De Hoe onafhankelijk zijn de arbeidsadviseurs adviseurs worden aangestuurd door een eigenlijk? onafhankelijk, landelijk coördinator. Bij de ‘De onafhankelijk arbeidsadviseurs zijn af- evaluatie houden we steeds weer die aankomstig van CWI, UWV en een klein aan- dacht voor de onafhankelijkheid. Anders tal is afkomstig van de DWI. Ze zijn nu al- werkt het niet.’
Hoe gaat het tot nu toe? ‘Sommige adviseurs willen te veel. Een arbeidsadviseur is geen belangenbehartiger en mag dus ook niet bellen met het UWV of DWI om de klacht van een bepaalde klant aan de orde te stellen. Of de inkomstenverklaringen voor een klant invullen. Wat ons verder zorgen baart, is dat de meeste van onze klanten via het CWI komen. Het personeel van DWI is nog wat huiverig om naar ons te verwijzen. En dat betekent dat de mensen met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt – de mensen die het meeste baat hebben bij advies – ons nog te weinig kunnen vinden.’
Info De onafhankelijk arbeidsadviseur Wat is een onafhankelijk arbeidsadviseur ? De onafhankelijk arbeidsadviseur geeft kosteloos advies over re-integratie. Hij of zij adviseert, geeft tips en wijst de weg; zowel voor als tijdens een re-integratietraject. Het sleutelwoord echter is zelfredzaamheid; wat met het advies wordt gedaan, ligt aan de klant. ‘Niets moet tenslotte’ - aldus de website. De arbeidsadviseur is onafhankelijk. Dat betekent dat hij of zij geen beslissingen neemt over uitkeringen en reintegratie. De adviseur houdt ook geen dossier van gesprekken bij. Bezoekers hoeven dan ook niet te vrezen dat informatie bij hun uitkeringsinstantie terecht komt. Voor wie is de onafhankelijk arbeidsadviseur? De onafhankelijk arbeidsadviseur is er voor iedereen die niet op de hoogte is van alle mogelijkheden om de kansen op werk te vergroten. Mensen die aan de slag willen, maar niet weten hoe. Voor mensen die hulp willen bij het opstellen van hun Individuele Reïntegratie Overeenkomst (IRO). Voor mensen met of zonder uitkering. Maar bijvoorbeeld ook voor werknemers die met ontslag worden bedreigd omdat een contract niet wordt verlengd. Waar kun je de onafhankelijk arbeidsadviseur vinden? Door het hele land zijn arbeidsadviseurs te vinden op vestigingen van het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI), stadskantoren of werkpleinen. In Amsterdam zijn in vier stadsdelen onafhankelijke arbeidsadviseurs te vinden. Ze zijn gehuisvest in het bedrijfsverzamelgebouw van het CWI te Amsterdam Noord, Nieuw West, Oost en Zuidoost. Adressen Marlou van Santen CWI/Bedrijfsverzamelgebouw Noord Buikslotermeerplein 161 T. 751 56 30 E.
[email protected] Martin Moerbeek CWI/Bedrijfsverzamelgebouw Nieuw West Jan van Galenstraat 323 T. 346 41 13, 751 55 87, 06 27 42 50 77 E.
[email protected] Migdalia Hernandez CWI/Bedrijfsverzamelgebouw Oost Wibautstraat 135-139 T. 751 56 55 E.
[email protected] Co da Cunha CWI/Bedrijfsverzamelgebouw Zuidoost Flierbosdreef 2-12 T. 346 11 60, 06 - 45 34 36 34 E.
[email protected] Meer informatie www.onafhankelijkarbeidsadviseur.nl
24 ADVERTENTIES
MUG magazine | september 2007
MEER KANS OP WERK
Ook voor alleenstaande moeders Het gaat goed met de economie. Werkgevers staan te springen om personeel van alle leeftijden en niveaus. Er is werk in alle sectoren. Ook voor alleenstaande moeders liggen er kansen. DWI helpt! Of je nu ongeschoold bent of een HBOdiploma hebt; of je aan de slag wilt in de thuiszorg of een winkel; fulltime of in deeltijd wilt werken: kansen genoeg. Toch kan niet iedereen met een bijstandsuitkering direct aan het werk. Voor alleenstaande moeders bijvoorbeeld, lijkt werken vaak extra moeilijk. Want wie zorgt er voor de kinderen? En hoe vind je een baan als je je school niet hebt afgemaakt, lange tijd al geen werk meer hebt gehad en je vakkennis is verouderd? Hoe weet je wat je wilt of kunt na zo’n tijd? Zulke dingen maken je misschien een beetje onzeker en dan lijkt de stap naar werk best groot. Meer kansen dan ooit Herken je dat? Dan ben je niet de enige. In juli van dit jaar telde Amsterdam bijna 22.000 vrouwen met een bijstandsuitkering. Ruim eenderde daarvan is alleenstaande moeder. Maar nu liggen er meer dan ooit kansen op werk. Pak die kans! DWI kan daarbij op allerlei manieren helpen: n Met een participatieplaats: DWI spreekt af met een werkgever dat je daar onder begeleiding werkervaring kunt opdoen. In die tijd krijg je elke maand je uitkering doorbetaald. n Met loonkostensubsidie: DWI betaalt een deel van je salaris aan de werkgever. Dit maakt het aantrekkelijker voor een baas om je in dienst te nemen. n Met een cursus Taal en/of Inburgering: samen met jou wordt gezocht
De Knipkaart is er voor Amsterdammers die langer dan drie jaar van een laag inkomen moeten rondkomen. Hiermee kunt u geld krijgen voor belangrijke spullen in huis die u moet kopen. Bijvoorbeeld een nieuwe wasmachine omdat de oude stuk is. Amsterdammers die aan de voorwaarden voldoen, ontvangen de Knipkaart automatisch. Heeft u vragen? Bel dan met een van onze medewerkers: (020) 346 3684 of kijk op www.dwi.amsterdam.nl
naar een leerprogramma dat goed bij je past. Bijvoorbeeld taallessen en een stage. n Met leer/werktrajecten: Met een combinatie van leren en werken, leer je de basisvaardigheden die de arbeidsmarkt vraagt en bouwt werkervaring op. n Met een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang. Hiervoor kan je een aanvraag doen bij je Klantmanager. Op weg naar werk Veel vrouwen gingen je al voor en zetten onlangs een stap op weg naar werk. Fatima, Marjan en Aïcha bijvoorbeeld. Zij doen één van de vele trajecten: n Fatima, een Turkse alleenstaande moeder van negentien jaar, is een van de deelnemers aan ‘Weer aan de slag!’ Dit is een traject voor alleenstaande, samenwonende of getrouwde jonge moeders van 15 tot en met 23 jaar. “Ik heb de havo niet afgemaakt, dus ik heb geen diploma, maar ik droom van een baan in het onderwijs”, vertelt ze. “Bij ‘Weer aan de slag’ hebben ze me geholpen met het regelen van kinderopvang en het vinden van vrijwilligerswerk. Op een basisschool in de buurt was ik een half jaar voorlees- en overblijfmoeder. Hierdoor kon ik kijken hoe het werken met kinderen is. Ik vind het zó leuk, dat ik in september op het ROC start met
een opleiding voor onderwijsassistent. Dat is vier dagen in de week. Die vijfde dag reserveer ik om leuke dingen te doen met mijn zoontje.” n Marjan (51 jaar) begon vijf maanden geleden bij ‘Onze Saar’, een traject in de huishoudelijke dienstverlening. “Na mijn scheiding wilde ik graag aan het werk, maar dat lukte niet meteen. Via mijn Klantmanager kwam ik bij ‘Onze Saar’. De eerste drie maanden liep ik stage en deed een cursus. Daar kreeg ik tips waar ik in mijn eigen huishouden ook nog wat aan heb! Nu werk ik zestien uur in de week bij vier verschillende gezinnen. Daar doe ik huishoudelijk werk, maar bij familie Smit haal ik op woensdagmiddag ook hun zoontje uit school. Op de terugweg doen we samen boodschappen. Gezellig en nuttig, en zo wen ik weer een beetje aan werken. In oktober kan ik misschien
twee dagen aan de slag in een winkel. Dan verdien ik alles bij elkaar genoeg om de uitkering op te zeggen.” n Aïcha, 28 jaar, komt uit Ghana en is drie jaar in Nederland. Ze doet een cursus Taal en Inburgering. “Het is lastig dat ik de Nederlandse taal niet goed spreek en begrijp. Als ik naar de dokter moet kan ik niet goed vertellen wat ik heb, en solliciteren durf ik niet. Nu zit ik in een klas waar we taal leren en veel over hoe dingen in Nederland zijn georganiseerd. We doen ook opdrachten buiten de school. Ik moest bijvoorbeeld praten met de leraar van mijn dochter. Eerst vond ik dat een beetje eng, maar het gaat steeds beter.” n Wil je meer weten over hoe DWI jou op weg naar werk kan helpen? Neem dan contact op met je Klantmanager.
september 2007 | MUG magazine
NIEUW-WEST
FOTOPAGINA 25
26 ADVERTENTIES
MUG magazine | september 2007
KunstCuyp Laagdrempelige kunstmarkt van hoog niveau Zondag 23 september 11.00 – 18.00 uur Albert Cuypmarkt
STICHTING SOCIALTECH
van der Woude de Graaf Advocaten
Ict-Sociaal
Activiteiten: Internet inloop Computertrainingen Computerclub: Kids
Juridische problemen?
Computerclub: Volwassenen
Afgeschreven computers
Gevraagd: Vrijwilligers Stagiaires Afgeschreven computers Tel 020-4863179
www.social-tech.org
U kunt bij ons kantoor terecht voor alle juridische problemen: arbeidsrecht, civiel recht, consumentenrecht, huurrecht, personen- en familierecht, sociale zekerheid, strafrecht en vreemdelingenrecht.
Kosteloos spreekuur Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag tussen 17.00 en 18.00 uur. U kunt zich telefonisch aanmelden op donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur op nummer 020- 6792478 voor een afspraak op het spreekuur van diezelfde dag.
Willemsparkweg 31 1071 GP Amsterdam tel: 020-6766690 fax: 020-6766695 e-mail:
[email protected] web: www.woudegraaf.nl
Sauna/badhuis Da Costa in A'dam zoekt vrijwilligers. Van de faciliteiten als sauna, zonnebank etc. kan gratis gebruik gemaakt worden. Voor aanmelding en info vraag naar A. Verrips tel: 020-6125946 of 06-28168216
Vrouwen, maar vooral mannen gezocht voor swingend
Ons kantoor is bereikbaar met de tramlijnen 2, 3, 5 en 12.
Cubaans
Zangles iedere woensdagavond 20:00-21:30 in schoolgebouw, Potgieterstraat 34 (hoek da Costakade), Amsterdam, tel. 06 502 848 93
koor
www.galan.biz
Bestaat 5 jaar! Zie optredens tijdens Korenlint, Haarlem
SERVICE 27
september 2007 | MUG magazine
Wet & Wijzer Sociaal Raadslieden
Bij de Sociaal Raadslieden kunt u terecht voor kostenloos sociaal-juridisch advies.
Gang van Zaken
In ‘Gang van Zaken’ worden problemen van individuele uitkeringsgerechtigden in een breder kader geplaatst.
Het Juridisch Loket
Bij het Juridisch Loket kunt u kostenloos terecht met vragen over arbeidsrecht en over andere rechtsterreinen.
Gevolgen inschrijving
De kracht van een mop
Meubelboulevard
Iemand inschrijven op uw adres U bent vast wel eens gevraagd door een kennis, vriend(in), familielid, of iemand anders die u graag zou willen helpen, of u kent het verhaal van iemand uit uw omgeving. Of u heeft plannen om een kamer in uw eigen (huur) woning onder te verhuren. Dit kan een aantal gevolgen voor u hebben.
Sommige uitkeringsgerechtigden krijgen te maken met erfenissen en andere financiële meevallers. Het gevolg is dan dat ze het bedrag dat boven het vrij te laten vermogen valt eerst moeten opmaken, voordat ze weer bijstand ontvangen. Het bedrag dat je per maand mag opmaken (doen hè) is anderhalf keer de maandnorm. Een rekensommetje zal dit verduidelijken. Stel een alleenstaande ontvangt 10.000 euro van een overleden tante. Dan wordt eerst gekeken naar wat er aan vermogen reeds aanwezig was bij aanvang van de bijstandsuitkering. Stel dat is 1200 euro. Het vrij te laten vermogen voor een alleenstaande is 5245 euro. Dus € 5425,- – € 1200,- = € 4225,- euro mag je hoe dan ook houden. Dan blijft er van de erfenis van € 10.000,- – € 4225,- = € 5775,- euro over wat je eerst moet opeten. Dit opeten doe je met anderhalf keer de voor jou geldende uitkering. De uitkering voor een alleenstaande bedraagt momenteel 865,80 euro. Dus anderhalf keer dit bedrag, dat is dus bijna 1200 euro, mag je per maand uitgeven zonder dat de DWI je van onverantwoordelijk gedrag kan betichten. Dus je moet de resterende 5775 euro opmaken met 1200 per maand. Dat is bijna 5 maanden en na deze 5 maanden mag u zich weer melden bij de DWI. Als u om wat voor reden dan ook minder dan 1200 euro per maand opmaakt duurt het uiteraard langer om weer een uitkering te ontvangen. U zit dan immers boven het vrij te laten vermogen. U doet er goed aan om de DWI uit te laten rekenen hoeveel maanden u het zonder bijstandsuitkering moet doen. En rekent u het alstublieft eventjes zelf na. Dat kan nooit kwaad. In de tussentijd dat u geen bijstand ontvangt moet u zich zelf tegen ziektekosten verzekeren. Bovendien raakt u de vrijstelling van gemeentelijke heffingen kwijt. Alles bij elkaar opgeteld gaat u er in de meeste gevallen niet op vooruit. Bovendien komt u daarna 3 jaar niet in aanmerking voor de knipkaart en 5 jaar niet voor de langdurigheidstoeslag, omdat u een vermogen had boven het vrij te laten bedrag. Men kan er dus in principe fors op achteruitgaan.
Bij het Juridisch Loket komen er regelmatig vragen op het gebied van het consumentenrecht. Zo ook over de positie van de consument die niet tevreden is met een aankoop uit de uitverkoop. Een voorbeeld uit de praktijk.
Juridisch Loket Amsterdam tel. 0900-8020 10ct per minuut 9:00 - 20:00
Mevrouw Van Vliet heeft in januari van dit jaar in de uitverkoop bij een grote meubelboulevard een eethoek gekocht die was afgeprijsd van € 2200,- voor € 1000,-. Bij aflevering zag de eethoek er goed uit. Begin mei begon de stof van de stoelen te rafelen en te verkleuren. De leverancier vond dat mevrouw Van Vliet geen recht van klagen had, omdat zij de eethoek voor zo’n lage prijs had gekocht. Mevrouw Van Vliet is het hier niet mee eens en vraagt zich af of ze iets kan ondernemen. In de wet is geregeld dat een product moet voldoen aan de verwachtingen die u bij aankoop redelijkerwijs mag verwachten. De verkoper is kennelijk van mening dat bij een afgeprijsde eethoek de verwachtingen lager dienen te zijn. Mevrouw Van Vliet vindt dat de eethoek aan de kwaliteitseisen dient te voldoen die bij een eethoek van € 2500,- horen. De wet geeft geen antwoord op deze vraag.
Bezoekadres Vijzelgracht 21-25 ma t/m vr 9:00 - 17:00
Gevolgen voor uw woning Als huurder van een woning heeft u verplichtingen tegenover de verhuurder. In uw huurovereenkomst zijn er in de algemene voorwaarden een aantal regels opgenomen. Één van die regels is dat u niet zonder toestemming van de verhuurder iemand mag laten wonen en/of inschrijven op uw adres. Informeer voordat u dit doet eerst bij uw verhuurder naar de regels. Gevolgen voor voorzieningen Ontvangt u een WWB uitkering? Dan is het heel belangrijk om te weten dat u hiermee het risico loopt om gekort te worden op uw uitkering, omdat er vanuit gegaan wordt dat u met medebewoners de woonkosten kunt delen. Ontvangt u huurtoeslag? Om in aanmerking te komen voor huurtoeslag mag uw verzamelinkomen niet hoger zijn dan € 27.575, - op jaarbasis. Het inkomen van alle medebewoners wordt opgeteld bij uw verzamelinkomen. Heeft u medebewoners met inkomen dan is het maximum al gauw bereikt, waardoor u geen recht meer heeft op huurtoeslag. In geval van onderverhuur gelden andere regels. Informeer er naar bij de sociaal raadsman in uw wijk. Bent u een( werkende) alleenstaande ouder? Als alleenstaande ouder heeft u recht op heffingskortingen van de Belastingdienst. • De Alleenstaande ouderkorting bedraagt is maximaal € 1.437,- per jaar en • De Aanvullende alleenstaande ouderkorting ( indien u inkomen uit loondienst heeft). bedraagt maximaal € 1.437,- per jaar. Door het samenwonen vervallen deze kortingen die te maken hebben met het alleenstaande ouderschap, ook als u geen keuze voor fiscale partnerschap hebt gemaakt. Wil je kunnen aantonen dat het niet om een gezamenlijk huishouden gaat, maar dat het een commerciële relatie is, dan is het verstandig om een huurcontract op te stellen en de (kamer) huurbetalingsbewijzen te bewaren. Houdt u er wel rekening mee dat u na negen maanden contractueel verbonden bent aan uw (onder) huurder. En bij opzegging een termijn van drie maanden in acht dient te nemen. Stemt de (onder)huurder hiermee niet in, dan zal u een ontbindingsprocedure via het kantongerecht dienen te starten. Over de opbrengsten uit kamerverhuur is maximaal € 3.821,- p/j vrijgesteld van belastingen. Heeft u vragen over dit onderwerp dan kunt u zich wenden tot de Sociaal Raadslieden bij u in de wijk. Danielle Benn stichting Madi Amsterdam Zuidoost en Diemen
Tot slot nog dit. Doordat wij op ons spreekuur met allerlei ellende te maken krijgen is het van groot belang dat we niet ons goede humeur verliezen. En omdat het binnenkort vakantie is en iedereen blij is wil ik dit seizoen “Gang van Zaken “ afsluiten met de mop van de maand december. En onlangs gekozen tot mop van het jaar met algehele stemmen. Hij circuleert al enige tijd, maar blijft gezien zijn inhoud hoogst actueel. Een cliënt van de DWI -en bij ons zeer bekend- is ondergebracht bij het re-integratiebedrijf Pantar om zodoende aan een baan geholpen te worden. In zijn kerstpakket zat ook een lot van de Postcodeloterij. Vol trots kwam hij ons vertellen dat dat de eerste serieuze poging in vier jaar was van Pantar om hem uit de bijstand te krijgen. Nou beste lezers u begrijpt het al dat onze dag niet meer stuk kon. Jacques Peeters, Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam (WBVA)
Een vergelijkbare kwestie werd aan de Geschillencommissie Wonen voorgelegd. Deze commissie was van mening dat de koper mag verwachten dat het product de kwaliteiten heeft die bij de hoge prijsklasse, waarin deze oorspronkelijk was geprijsd, horen. In het geval van mevrouw Van Vliet betekent dit dat zij in eerste instantie kan vragen om herstel of vervanging van de eethoek. Reageert de verkoper niet binnen een redelijke termijn op het verzoek tot herstel dan kan mevrouw van Vliet uiteindelijk de overeenkomst ontbinden. Belangrijk om te weten is dat ontbinden alleen mogelijk is als de verkoper de kans heeft gekregen de zaak te herstellen of te vervangen. Het ontbinden van de overeenkomst kan mevrouw Van Vliet zelf doen door het sturen van een aangetekende brief. Als de leverancier hiermee niet instemt kan Mevrouw Van Vliet vragen of hij bij de Geschillencommissie is aangesloten. Is dat het geval dan kan zij de zaak aan deze commissie voorleggen. Zij moet hierbij wel goed op de termijnen letten. Een klacht dient binnen twee maanden na het ontstaan van de klacht schriftelijk bij de leverancier ingediend te worden en vervolgens binnen drie maanden nadat de klacht bij de leverancier is ingediend bij de Geschillencommissie. Afhankelijk van het financiële belang moet bij het indienen van een klacht een bedrag betaald worden van € 70,- tot € 125,-. Als Mevrouw Van Vliet (deels) gelijk krijgt wordt dat bedrag (deels) terugbetaald. Voor meer informatie over de geschillencommissie: www.sgc.nl of 070 310 53 10. Afra Kwak Mediafunctionaris
Postadres Postbus 20659, 1001 NR Amsterdam website www.hetjl.nl Sociaal Raadslieden Amsterdam Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St Antoniebreestr. 32-46 Kleine Wittenburgerstr. 1 Haarlemmerstr. 132/136 tel. 557 33 33 Sociaal Raadslieden Amsterdam Zuidoost tel. 314 16 18 e-mail:
[email protected] Sociaal Raadslieden Amsterdam Noord Buikslotermeerplein 101 tel. 435 45 45 website www.sociaalraadslieden.nl
28 SERVICE
MUG magazine | september 2007
De koffie wordt duur betaald MUG geeft elke maand consumententips. Oftewel, hoe voorkom je dat je niet wordt uitgekleed, als je toch al niet veel te besteden hebt.
Joop Lahaise De eenvoudigste manier blijft een ketel water op het vuur. Papieren filter in een filterhouder, geplaatst op een koffiepot en gevuld met gemalen koffie. De prijs van de koffie kan behoorlijk verschillen, afhankelijk van kwaliteit en winkel. Giet het hete water in etappes over de koffie en geef het bruine
Klerenzooi
vocht tijd om door het filter te sijpelen. Vervolgens is het zaak de koffiepot snel te ledigen of ervoor te zorgen dat de koffie op temperatuur blijft. De goedkoopste en milieuvriendelijkste manier is een thermoskan. Je kan kiezen uit verschillende merken, smaken en sterktes. Nederlanders drinken graag koffie van de Robustaboon, gemengd met andere soorten. In zuidelijke landen heeft men een voorkeur voor Arabica. Kritische koffiedrinkers kopen fairtrade-koffie, van bijvoorbeeld Max Havelaar. Ze kunnen daarmee enigszins hun geweten sussen want fairtrade-handelaren zorgen iets beter voor hun koffieboeren. De koffie mag namelijk door de consument duur worden betaald, de boer krijgt er geen stuiver voor. In koffie zit cafeïne, net als in thee. Cafeïne is een opwekkende drug. Reclame die suggereert dat koffie bij een ‘rustig moment voor jezelf’ hoort, slaat nergens op. Koffie stimuleert.
De meeste mensen blijven er wakker van en bij sommigen veroorzaakt koffie zelfs een rusteloos gevoel. Aan cafeïne moet je wennen. Robusta bevat overigens meer cafeïne dan Arabica en dat is opmerkelijk, want goede espresso bestaat vaak uit Arabica. Niettemin geldt espresso als de ultieme cafeïne-shot. De traditionele manier van koffie zetten kost een beetje aardgas. Maar volgens opgave van Milieu Centraal, een landelijke consumentenorganisatie die in energie is gespecialiseerd, is de gemiddelde Nederlander per jaar niet meer dan zo’n 42 euro aan koken op aardgas kwijt, voor 63 kubieke meter. Een fractie daarvan is voor het zetten van koffie. Elektrisch koken is twee tot drie keer duurder, afhankelijk van het soort kooktoestel. De website energieprijzen.nl meldt dat een waterkoker bij gemiddeld gebruik per jaar 7 euro stroom kost. Een koffiezetapparaat is een uitge-
druk op en dat stelt hoge eisen aan het apparaat. Voor onder de 300 euro heb je meestal geen kwaliteitsmachine. Veel goedkopere espressomachines begeven het al na korte tijd of produceren een bakkie leut dat weinig met espresso te maken heeft. Qua stroomverbruik zullen de verschillende systemen elkaar weinig ontlopen. Een Senseo verbruikt 1450 watt stroom, de meeste kleine espressomachines voor thuisgebruik tussen de 1000 en 1500 watt. Voordeel van een echte espressomachine boven een ‘pad-apparaat’ is wel dat je zelf de koffie kiest. Je kunt er dure, speciaal gemalen espresso in doen maar ook goedkope koffie uit de supermarkt. Een mengsel van relatief dure espresso (plm. 2,50 per half pond) met goedkope filterkoffie (bijvoorbeeld Kanis & Gunnink) kan prima. In het gebruik zal een espressomachine voordeliger uitpakken dan een pad-apparaat. De conclusie is helder: espressomachines zijn gemiddeld duurder in aanschaf dan een eenvoudig model koffiepad-apparaat als de Senseo. Espressomachines zijn daarentegen goedkoper in gebruik, dankzij een grotere vrijheid in koffiekeuze. Bovendien zijn de pads niet goedkoop. Voor alle elektrische koffiezetapparaten geldt: na gebruik uitzetten en nooit het warmhoudplaatje gebruiken. De voordeligste manier van koffiezetten – laag energieverbruik én nauwelijks aanschafkosten – blijft ketel op het gasfornuis, met als alternatieven de Franse methode (cafetière: glazen kan waarin grof gemalen koffie door een ijzeren draadfilter wordt geperst) of het ouderwetse Italiaanse espressopotje van aluminium of RVS. Het espressopotje is een betaalbaar alternatief voor de dure espressomachine.
Broek met een extra stuk stof In de nieuwe rubriek ‘Klerenzooi’ zal elke maand een student aan de modeacademie zichzelf kleden voor 50 euro. Deze maand: derdejaars student aan de ROC Modevakschool Gideon Niessen. Gideon Niessen is een derdejaars student aan de ROC Modevakschool van Amsterdam. Hij loopt stage bij een bekende mode ontwerper in de PC Hoofdstraat. Zijn voorkeur in de mode gaat uit naar de donkere kleuren en extravagante stijl die kenmerkend zijn voor Gothic. Ook kleedt hij zichzelf regelmatig in felle kleuren, die weer helemaal in zijn door de opkomst van de Goa-stijl, een kleding- en muziekstijl die is voortgekomen uit de partyscene in de hippiebedevaartsplaats Goa, een deelstaat in India. Dit is een nieuwe trend in de uitgaanswereld. Voor hem is mode het middel om zich mee uit te drukken, en zich te onderscheiden van anderen. Over de kleding die hij vandaag draagt, zegt hij: ‘Ik draag een oranje katoenen broek, die van boven erg wijd is, en aflopend naar beneden nauwer wordt. De broek hangt op
mijn heupen en is ingesnoerd met een riem. Deze broek wordt ook wel een olifantenbroek genoemd. Het is een broek met een extra groot stuk stof bij het kruis, waardoor hij heel laag hangt. Het idee van deze broek is afkomstig uit India. Het is eigenlijk een soort broekvorm gemaakt van een sarong, een omslagdoek. Van deze doek maakten mensen in India een soort luier, die zij om de heupen wikkelden. Zij gebruikten dit voor het dragen van kinderen. De stijl van het jasje dat ik draag wordt vintage genoemd. Het gangbare idee over vintage is het opnieuw in de mode raken van stijlen uit de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw. Deze kleding is volop te vinden in tweedehands winkeltjes. Dit betekent dat de heupbroek uit de jaren zeventig en de bandplooibroek uit de jaren tachtig weer terugkomen in het modebeeld. Het oorspronkelijke idee over vintage is echter, dat er met grove en natuurlijke materialen gewerkt wordt, zoals mohair, schapenwol en grove katoen. Deze stijl is geïnspireerd op de kleding en het materiaalgebruik van nomaden- volkeren uit Tibet, Nepal en Mongolië. Ook staat vintage voor kleding gemaakt uit combinaties
van stoffen en kleuren. Dat zie je terug in mijn jasje. Je ziet dat de buitenkant van de stof gemaakt is van grof donker gekleurd weefsel, en van natuurlijk materiaal is. De binnenkant van het jasje is gemaakt van fijn materiaal, namelijk van groene fleece. Je ziet ook dat er ronde gaten in het jasje zijn gemaakt, waar weer een andere kleur stof tegenaan geplakt is. De rondingen in de mouwen van het jasje zijn open, waardoor je ze kunt gebruiken als zak. De kledingstijl die ik nu draag, wordt gedragen in het uitgaanscircuit, vooral op Goa-party’s. Daar zijn kleuren zoals fluoriserend paars, roze, oranje en groen weer helemaal in. Niet alleen in de kledingstijl, maar ook in het decor van deze party’s zijn deze kleuren terug te vinden. Zelf ben ik nogal extravagant, dus ik draag dit gewoon op straat.’ Thea Golverdingen Winkels en Prijzen: Broek: Jordi, Waterlooplein, 19 euro Jasje: Jordi, Waterlooplein, 39 euro Sjaal: Dappermarkt, 2 euro
Foto’s Miranda Birney
Dood word je ermee gegooid: Senseo, Nespresso, Ristreto, Caffe Latte en alle andere hippe variaties op een simpel bakkie leut. Voor wie door de bonen het bos niet meer ziet, onderzocht MUG een paar verschillende manieren om thuis koffie te zetten en lette daarbij vooral op de prijs.
breide waterkoker. Koffiekan en filter zitten er gewoon aan vastgeplakt. Het gemak zit ‘m in het feit dat je niet twee of drie keer naar het aanrecht hoeft te lopen om water op de koffie bij te schenken. De adder onder het gras is de verwarmingsplaat. Die kost stroom. Tip: koop een apparaat met thermoskan of giet de koffie over in een aparte thermoskan en zet het apparaat uit zodra de koffie klaar is. Een eenvoudig koffiezetapparaat zonder thermoskan kost maar een paar tientjes; eentje mét thermoskan is duurder. Koop liefst één met automatische afslag. Nuttig om het stroomverbruik in de hand te houden. Van koffiezetapparaat naar Senseo of andersoortige ‘koffiepad-machine’ (koffieliefhebbers spreken soms smalend van ‘pet-machine’) is een kleine stap. Beide gebruiken stroom. Woordvoerder Hans van Dijk van Milieu Centraal stelt gerust: ‘Als je één of twee kopjes per keer zet, maakt het niet veel uit, mits je beide apparaten meteen na gebruik uitzet. Wie in één keer voor meer personen koffie wil zetten kan beter een koffiezetapparaat gebruiken.’ Koffiepad-machines zijn echter duur in aanschaf, vanaf zo’n 80 euro voor een Senseo tot vele honderden euro’s voor een luxe Nespresso. De pads – kleine bakjes koffie, die alleen in een bepaald type machines passen – zijn duurder dan losse koffie. Milieuvriendelijk zijn de pads natuurlijk niet, want elke kopje koffie komt uit een apart plastic bakje. De echte liefhebber gruwt sowieso bij deze superluie manier van koffiezetten. De koffiepad-machine is een afstammeling van de espressomachine. Ook voor espressomachines geldt dat ze duur zijn in aanschaf. Een goede espressomachine bouwt een flinke
30 SERVICE
MINI
MUG magazine | september 2007
MUG
Particulieren, bedrijven en organisaties kunnen voor 10 euro een mini-advertentie in MUG plaatsen. Inbegrepen: doorplaatsing van de advertentie op MUGweb.nl, gedurende één maand. Spelregels: de advertentie past in een van onze rubrieken. Advertenties voor bijvoorbeeld tweedehands goederen worden niet geaccepteerd. Geadverteerd kan worden in de volgende rubrieken: diensten, vast werk, tijdelijk werk, vrijwilligers, cursussen, cultuur, kennismaking, ruilen.
S
Stuur je advertentie naar
[email protected] of per post naar postbus 6259, 1005 EG Amsterdam, en maak 10 euro over op rekening 5855336 t.n.v. Stichting BBU, Amsterdam. Let op: miniMUG’s zijn niet langer dan 150 lettertekens, inclusief spaties. Alleen betaalde advertenties worden geplaatst. De betaling moet binnen zijn op de laatste dag van de maand. Informeer voor grotere miniMUGs en/of het plaatsen van foto’s en bedrijfslogo’s naar onze speciale miniMUG-tarieven.
Diensten aangeboden
Vrijwilligers gevraagd
Ruilen
Homeservice, klussen voor en door mensen met een [tijdelijke] psychische beperking, zoekt: schilders, behangers en ervaren opruimers. Bel 020 - 626 09 69
MUG Magazine heeft regelmatig plaats voor vrijwilligers die op regelmatige basis voor MUG en/of MUGweb willen schrijven. Voorwaarde is dat je enige journalistieke ervaring of een flinke dosis ambitie hebt. Informeer bij Jacques: 020-506700.
Exclusieve Koga Miyata Burner-S mountainbike, bijna niet op gereden, met toponderdelen afgemonteerd en veel extra’s (o.m. afneembare tasdrager), speciale editie, extra stijf aluframe. Ruilen voor Koga hybride 5054 aluframe van eveneens hooguit paar jaar oud. Bel 06-10967932.
Waarom adverteren in MUG? MUG Magazine verschijnt maandelijks in een oplage van 30.000 in Amsterdam en omstreken, op meer dan 550 plekken zoals bibliotheken, DWI, CWI, stadsdeelkantoren, de Stopera, culturele instellingen. Mugweb.nl wordt dagelijks door duizenden Nederlanders bezocht. Adverteren in MUG is goedkoop, eenvoudig en doelgericht. Zo kost deze miniMUG, inclusief plaatsing logo: 30 euro CHINESE ACUPUNCTUUR Traditionele Chinese Geneeskunde is er op gericht de patiënt te genezen en niet om de ziekte te behandelen waar men in het westen meer op gericht is. www.chineseacupunctuurpraktijk.nl
Diensten gevraagd Gevraagd handige klusser voor het maken van eenvoudige (boeken)kasten en schilderwerk, plafonds en wanden. Bel 020-1234567.
VINTAGE MOTORJACK, zwart met blauwe voering. Ruilen voor digitale camera. Tel. 020 625 69 85
Wie wil mij helpen bij het schilderen van mijn nieuwe woning. Het is ongeveer twee dagen werk. Ik kan niet veel betalen, hooguit 10 euro per uur. Joke 07-11122211. Dit is een voorbeeld van een oproep voor diensten!
LAMMY-COAT, z.g.a.n. bruin leer met lichte wollen voering. Ruilen voor digitale camera Tel. 020 625 69 85
OPROEPJES Film over bijstandsgerechtigden Er is een film in de maak over bijstandsgerechtigden in het algemeen en de Amsterdamse Bijstandsbond in het bijzonder. Maker van de film is de Utrechtse Bijstandsstrijder Pjotr Juffermans. Hij laat de volgende oproep rondgaan: Hallo allemaal, Binnenkort ga ik een film maken over mensen met bijstandsuitkering en de Bijstandsbond (en misschien ook de andere bijstandsbelangenorganisaties). Met name over de Bijstandsbond (en dus wellicht de andere belangenorganisaties) wil ik dus een film maken. Ik wil haar zichtbaarder maken dan zij nu al is. Wanneer komt de Bijstandsbond nu op TV? Over de inhoud van de film. Ik wil bijvoorbeeld de spreekuren filmen, mensen van de Bijstandsbond zelf interviewen en de straat op bij de sociale dienst proberen mensen met een bijstandsuitkering te interviewen (wellicht eerst zonder camera.). Verder zoek ik ook bestaand filmmateriaal over en van de Bijstandsbond en aanverwante activiteiten. Heb je vragen en/of interesse om met dit project mee te doen? Dan kun je je bij mij opgeven. Pjotr Juffermans,
[email protected] of 06-135 32 596
Alles onder controle
Zelfhulpcursus voor mensen die veel piekeren, angstig of somber zijn
Aangeboden: een mooie leren bank. Gevraagd: een ronde eettafel. In MUG kunt u gratis spullen ruilen. Zomaar te koop aanbieden kan niet, want dat kan al gratis op bijvoorbeeld www.marktplaats.nl
Waarom adverteren in MUG? MUG Magazine verschijnt maandelijks in een oplage van 30.000 in Amsterdam en omstreken, op meer dan 550 plekken zoals bibliotheken, DWI, CWI, stadsdeelkantoren, de Stopera, culturele Cursussen instellingen. MUGweb.nl wordt dagelijks door CARTOON NODIG? een tekening zegt meer dan vele woorden WWW.PEJOCARTOONS.NL duizenden Nederlanders bezocht. Adverteren in Cursuskorting € 30,- bij inleveren bon. MUG is goedkoop, eenvoudig en doelgericht. Basiskennis Boekhouden(BKB) € 189,VIETNAMESE MASSAGE De Vietnamese massage Zo kost deze miniMUG, inclusief plaatsing Praktijkdiploma Boekhouden(PDB) € 289,logo: 30 euro. laat de energie weer door je hele lichaam WWW.BOEKHOUDCOLLEGE.NL: 06-467.20.227 stromen, werkt ontspannend en helpt je gedachten stil te zetten na een drukke KENNISMAKING CHINEES LEREN? werkdag www.chineseacupunctuurpraktijk.nl Graag zou ik met een paar mensen willen Nieuwe cursussen starten 3 september kijk afspreken om liefst elk weekend uit te op: www. chineseschoolnederland.nl De opmaakafdeling van MUG verzorgt gaan. Weet jij uitgaansgelegenheden waar voor organisaties en kleine ondernemingen drukwerk. Informeer naar onze mogelijkheden de prijzen nog oké zijn? Bel me. Joke 07-11122211. Dit is een voorbeeld van een en scherpe tarieven. Bel met 020-6077600 oproep voor kennismaking! en vraag naar Jelske.
GGZ Buitenamstel organiseert de zelfhulpcursus ‘Alles onder controle’. Deze laagdrempelige cursus is bedoeld voor mensen die vaak gespannen zijn, zich veel zorgen maken en piekeren, en voor mensen die zich somber of uitgeblust voelen. De cursus kan zelfstandig worden doorgewerkt met ondersteuning van een coach. Ook kunnen mensen die dat prettig vinden deelnemen aan vier groepsbijeenkomsten waarin de stof en de oefeningen worden besproken. Belangstellenden kunnen zich opgeven bij GGZ Buitenamstel, Preventie & Voorlichting, telefoonnummer (020) 788 45 70. De cursus bestaat uit een zelfhulpboek met informatie en opdrachten. In drie stappen zet de cursist op een rij wat hij belangrijk vindt in zijn leven, brengt de problemen en mogelijke oplossingen in kaart en maakt een plan hoe hij de doelen in zijn leven beter kan realiseren. De cursus duurt ongeveer vier weken. Op woensdag 5 september 2007 vindt ’s ochtends een informatiebijeenkomst plaats aan de A.J. Ernstraat in Buitenveldert. De groepsbijeenkomsten starten twee weken daarna. Deelname aan de informatiebijeenkomst is gratis, voor de cursus wordt een kleine bijdrage gevraagd: vijf euro voor de aanschaf van het zelfhulpboek en vijf euro voor het bijwonen van de vier begeleidende bijeenkomsten. Meer informatie en aanmelden: T 020 788 45 70 of E
[email protected]. Een informatieflyer is gratis op te vragen. Een overzicht van alle zelfhulpcursussen is te vinden op www.GGZelfhulp.nl
Cursus Hersenletsel - omgaan met veranderingen
MUG in de BUS Lezers kunnen de MUG toegestuurd krijgen voor €24,50 per jaar, met Stadspas is het €16,50. Een steunabonnement voor verenigingen en instellingen is €89,00 per jaar (meerdere exemplaren per maand). Ja, ik wil MUG in de BUS: ❐ Privé-abonnement ❐ Steunabonnement
Gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel zijn vaak heel ingrijpend. Niet alleen voor de getroffene, ook voor bijvoorbeeld hun partner. Daarom start MEE Amstel en Zaan maandag 8 oktober met een cursus waarin het omgaan met veranderingen centraal staat. Tijdens deze informatieve cursus is er volop aandacht voor het uitwisselen van ervaringen en delen van emoties. De bijeenkomsten zijn speciaal bedoeld voor partners van mensen met niet-aangeboren hersenletsel, waarvan het minimaal één jaar geleden is dat het letsel heeft plaatsgevonden. De cursus bestaat uit acht bijeenkomsten op maandagochtend van 10.00 tot 12.00. De eerste bijeenkomsten zijn met name gericht op kennistoename zodat meer inzicht op de persoonlijke situatie ontstaat. Daarna is er meer aandacht voor het delen van ervaringen en emoties en het uitwisselen van praktische tips. In de cursus leert u wat hersenletsel betekent, krijgt u inzicht in het gedrag van de partner, leert u om te gaan met de gedragsverandering van uw partner. Daarnaast komt het voorkomen van overbelasting aan de orde. Voor informatie en aanmelden kunt u contact opnemen met Ruth Zekhuis en Linda van der Meulen van MEE Amstel en Zaan, telefoon (020) 512 72 72. U kunt ook mailen naar
[email protected].
Naam......................................................... Adres......................................................... Plaats......................................................... Telefoon.................................................... Stuur een mailtje naar:
[email protected] of stuur het formulier naar MUG, Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam
Leesgroepen op voor 50-plussers Lezen is een genoegen. Daarover praten, verdubbelt het plezier. Daarom zet de ANBO met de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) leesgroepen op voor 50plussers. Eind augustus is de werving voor nieuwe - en de aanvulling van bestaande leesgroepen van start gegaan. In alle stadsdelen heeft de ANBO leesgroepen. Ze lezen in principe 5 titels per jaar. Moderne en eigentijdse literatuur. Tot voor kort kwamen de groepen overdag in de filialen bijeen. De openingstijden van de nieuwe Centrale Bibliotheek op het Oosterdokseiland biedt de mogelijkheid om ook op avonden en in het weekend groepen te starten. Voor informatie, groepen, vacatures, literatuurlijsten etc zie www.anbo.nl/amsterdam > leesgroepen 50+ of bel de ANBO tel 624 40 67.
SERVICE 31
september 2007 | MUG magazine
Beeldbuis en ether
Cyberspace
• Simon van Collem
• De Gemeenteraad van Amsterdam
In het programma ‘Hoge Bomen’ presenteert Pieter Jan Hagens aan de vooravond van het filmfestival Utrecht een televisiebiografie van filmjournalist Simon van Collem (1920-1989). Hij bracht beroemdheden als Alfred Hitchcock, Robert Redford, Dustin Hoffman, Shirley MacLaine en Clint Eastwood voor het eerst in de Nederlandse huiskamers. Hoe hij het deed weet niemand. Maar het lukte die kleine dikke man uit Holland in zijn slechte Engels toch altijd weer om de grote sterren uit Hollywood voor een interview te strikken en ze leken het allemaal leuk te vinden. Met acteur Jeroen Krabbé, de filmjournalisten Peter van Bueren en Ab van Ieperen en regisseur Hank Onrust wordt teruggekeken op succesvolle televisieprogramma’s als ‘De Oude Draaidoos’ en ‘Simonskoop’. Van Bueren noemt hem ‘een pionier in onzinprogramma’s’, maar Krabbé vindt dat Van Collem met deze programma’s massa’s mensen de bioscoop in kreeg.
Een paar maanden geleden opende de Gemeente Amsterdam een website die het de burgers makkelijker moest maken om de gemeentepolitiek te volgen: het Raadsinformatiesysteem Amsterdam, ofwel RIA. De bedoeling is om alle relevante informatie rond de Amsterdamse gemeenteraad laagdrempelig te presenteren. Een goed initiatief, want tot nu toe was er alleen de Salto-presentatie van de gemeenteraadsvergadering, met aan het eind van de middagzitting het onontbeerlijke interviewprogramma ‘De Raad Vandaag’ waarin Rob Zwetsloot de hoofdrolspelers van de vergadering dwong om in gewone-mensen-taal nog eens uit te leggen waarover het ging. Grootste nadeel was dat de avondzittingen van de raad om 23.00 uur zonder pardon werden gestopt. Het RIA biedt in een keer een groot aantal voordelen, want naast de Gemeenteraadsvergaderingen worden ook de Commissievergaderingen aangeboden. Er zijn zeven Commissies (Algemene Zaken / Verkeer en Volkshuisvesting / Ruimtelijke ordening / Werk, Inkomen en Jeugd / Kunst, Sport en Bedrijven / Zorg en milieu / Financiën en Economische Zaken). In de Commissie bespreekt een deel van de Raadsleden met de verantwoordelijk wethouder de onderwerpen voor. In de plenaire Gemeenteraadsvergaderingen wordt daarna vooral een politiek oordeel uitgesproken. In feite is het dus noodzakelijk om de Commissievergaderingen bijgewoond te hebben om de Raadsvergadering goed te kunnen volgen. Er valt nog wel het een en ander te verbeteren aan het geheel: De recente gemeentevergaderingen zijn alleen als een geheel te bekijken. Er kan niet doorgespoeld worden of door onderwerpen gezapt worden, en eigenlijk dus onbruikbaar om iets na te kijken. Ietwat verborgen is er wel een heel mooie manier om de iets oudere vergadering te bekijken en te beluisteren, terwijl je ook nog de notulen kunt meelezen, en door de vergadering kunt zappen. Dat kan alleen door op de pagina ‘Uitzending gemist’ de selectie in te vullen (en niet in de rechter kolom een vergadering aan te klikken)
AVRO HOGE BOMEN WOENSDAG 26 SEPTEMBER 20:30 NEDERLAND 2
• Forever Documentaire van Heddy Honigman over de Parijse begraafplaats Père Lachaise, waar liefde en dood samenleven. Onder de grond van een van ‘s werelds mooiste begraafplaatsen ligt een indrukwekkend gezelschap van kunstenaars uit verschillende windstreken en tijdperken zij aan zij. Sommigen, zoals Edith Piaf, Marcel Proust, Jim Morrison, Maria Callas en Chopin, worden vele jaren na hun dood nog altijd aanbeden. Anderen lijken haast vergeten, of worden slechts bezocht door een enkele liefhebber. Door de ogen van de huidige bezoekers laat Honigman de kalmte en troostende werking van deze begraafplaats zien, die niet alleen een laatste rustplaats is voor de overledenen, maar vooral een troostpark voor de levenden. NPS HOLLAND DOC DONDERDAG 27 SEPTEMBER 22:45 NEDERLAND 2
Op 19 september is de eerstvolgende vergadering van de Gemeenteraad RIA: www.amsterdam.nl/gemeente/gemeenteraad De Raad Vandaag:www.salto.nl/tv/progmaker.asp?pmSleutel=212
• Hans van Manen Festival Ter ere van het feit dat Hans van Manen 75 jaar is geworden, een eerbetoon aan deze grootmeester van het Nederlandse ballet Het Nationale Ballet organiseert een uniek festival rondom zijn rijke oeuvre. Vanuit Theater Carré in Amsterdam doet Hadassah de Boer live verslag van dit bruisende balletfestijn. Meer dan 120 werken heeft Van Manen op zijn naam staan, de meeste daarvan worden op internationale podia gedanst. Behalve fragmenten uit archiefmateriaal, zendt de NPS ook twee integrale balletten uit: Two Pieces for HET en Frank Bridge Variations. Beide choreografieën blinken uit in het structurele raffinement waarop Van Manen patent heeft, en tonen eens te meer zijn feilloze gevoel voor ‘echte’ intermenselijke relaties. NPS ARENA ZONDAG 30 SEPTEMBER 17:05 NEDERLAND 2
Recept • Gekookte mosselen met witte wijn Het is weer mosseltijd als er een ‘r’ in de maand zit. De glanzend zwarte schelpdieren zijn tegenwoordig in zakken of bakken van 2 kilo te koop. Dat is voldoende voor drie personen. en meer gaan er ook niet in een grote pan. Ben je met meer mensen, koop dan twee bakken, maar reken er op dat je dan ook twee pannen nodig hebt om ze te koken en twee zakjes mosselgroenten en de dubbele hoeveelheid witte wijn. Ingrediënten: Bak mosselen van 2 kilo zakje mosselgroenten 1 flink glas witte wijn stokbrood flinke lepel mosterd Stort de mosselen in een vergiet en laat ze stuk voor stuk door je vingers gaan om te controleren op geopende schelpen. De mosselen moeten potdicht zitten. Als ze op een kiertje staan, even de onderkant aantikken op het aanrecht. Sluiten ze niet, dan meteen weggooien. Doe de gesloten mosselen in de pan met het zakje mosselgroenten en een glas witte wijn. Laat ze op hoog vuur met een deksel op de pan een minuut of zeven koken. Af en toe even flink omschudden, brand je vingers niet, gebruik twee dikke pannenlappen. Stort de mosselen op een schaal en geef er een mosterdsausje bij, gemaakt van een schep mosterd en een paar lepels kooknat.
Vers van de pers • Bewust leven?
foto Erwin Olof
Het tijdschrift Goodies bestaat ruim een half jaar. Het zou een blad zijn voor de zogeheten post-materialistische mens. Een beetje als Genoeg en Ode, maar dan minder intellectueel. Met artikelen over milieu, bewust leven, zingeving, duurzaamheid, gezondheid etcetera. ‘Een NIEUW multimediaconcept dat zich richt op mensen die lekker én bewust willen leven’, zegt de uitgever op zijn webstek. Lekker en bewust leven, jaja... Het gaat al direct op de voorpagina de mist in. Van een blad dat bewust leven propagandeert, zou je verwachten dat het op herbruikbaar papier zou zijn gedrukt. In plaats daarvan zien we gebleekt, milieuonvriendelijk papier, dat van glibberigheid bijna uit je handen glijdt. Goodies wil vooral hip zijn. Modereportages; interviews met mediagenieke figuren, zoals Beau van Erven Dores en de onvermijdelijke Giel Beelen; heel veel glimmende foto’s; eigenlijk is Goodies gewoon de Cosmopolitan van de quasi-bewuste mens. Het blad geeft zogenaamd adviezen voor milieubewust reizen, maar vindt het helemaal niet erg als je met het vliegtuig gaat. Als je op je bestemming maar wat minder luxueus leeft. Tja, al leef je als prins Siddartha, de milieuschade die dat vliegende brulbeest aanricht, is nooit meer goed te maken. Pak de fiets, dat is voor niets, om het met Wim T .Schippers te zeggen. Goodies; uitgave Goodies Media & Awareness BV.; verschijnt vier keer per jaar; 160 pagina’s; 4,95 euro; tijdschrift
• Harrewijn Dan liever de wat minder hippe types van de Landelijke Cliëntenraad. Die zul je niet bij Showbizznieuws aantreffen, maar laat haar prachtige boekje over 5 jaar Ab Harrewijnredes wel netjes drukken op kringlooppapier. En dat ziet er evengoed prima uit. De rede, genoemd naar het in 2002 overleden GroenLinks-Tweede Kamerlid Ab Harrewijn, wordt elk jaar uitgesproken op het Landelijke Congres van de LCR. Het zijn niet de minsten uit sociaal-economisch Nederland die gesproken hebben en ook zeker niet louter linkse types. Zo mocht Aart Jan de Geus, toen nog minister, de reeks openen. Ook oud-Kamerlid Bert Bakker van D’66 stond niet bekend als iemand die de rode vlag uit zijn raam liet wapperen. Veel indruk maakte dit jaar DIVOSA-voorzitter Tof Thissen, die een vlammend betoog hield over de verstikkende verzorgingsstaat. Verstikkend in de zin van al zijn regeltjes, voorschriften en controlemaatregelen, die de uitkeringsgerechtigde gevangen houdt in een vicieuze cirkel van angst en achterdocht. 5 jaar Ab Harrewijn-redes; uitgave Landelijke Cliëntenraad; 63 pagina’s; gratis te verkrijgen bij de LCR in Den Haag; beperkte oplage
32 ADVERTENTIES
MUG magazine | september 2007
Ook een manier om geld te verdienen. Postbezorger bij TNT Post. Parttime werken, precies wanneer het jou uitkomt. Woon je in Amsterdam of omgeving en zoek je een baan bij jou in de buurt voor 15 uur per week of minder? Ben je bovendien, op je werkdagen, tijdens dezelfde vaste uren beschikbaar? Stuur dan je gegevens naar
[email protected]. Je kunt ook bellen: (020) 582 64 33. Vermeld s.v.p. MUG. www.postbezorger.nl