Gezinsbehandeling Autisme (pGA):
psychiatrische
Perspectief voor gezinnen met autisme Cisca Aerts 13 november 2012 Congres: Diagnostiek en behandeling van autisme bij (jonge) kinderen
pGA Project Dr. Leo Kannerhuis: Jan-Pieter Teunisse, Beatrijs Lens LKH Brabant: Brigitte de Jong Praktikon: Jan-Willem Veerman Met dank aan gezinnen, de pGA behandelaren, de masterstudentes: Wendy Roeters, Maartje Popping, Nienke Geerts
Presentatie Dr. Leo Kannerhuis Literatuur : gezinnen met ASS
pGA: • • • • •
Principes Praktijk Monitoren/ onderzoek Resultaten Discussie www.leokannerhuis.nl
Dr. Leo Kannerhuis (1974) Levensloop begeleiding voor mensen met autisme dagbesteding wonen vrije tijd vriendschap & relaties creche basis chool
middelb school
voortgezet onderwijs
werk dagbesteding
pensioen
Geboorte
Overlijden
Detectie ASS Symptomatologie reguleren of verminderen Behandeling: ontwikkelingsproblemen en bijkomende psychiatrische problemen Vaardigheidsontwikkeling Actieve deelname aan en integratie maatschappij
Literatuur gezinnen met ASS • Langdurig beroep op de zorg (Siklos 2006) • Ernstige gedragsproblemen (Verte, Roeyers, & Buysse, 2003); Leyfer (2006)
• Ouders:relatie stress,opvoedingproblemen, depressie (Fisman,1989; Wolf 1989; Eisenhouwer 2005; Weitlauf 2012)
• Brusjes: psychische klachten (Gold 1993; Orsmond & Seltzer; Macks & Reeve 2007)
• Gezinsbehandeling: minder zorgconsumptie blijvend behandelresultaat, (Veerman, Janssen & Delicat 2005, Mandell 2008; Donaldson 2011).
pGA 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Principes
Autisme centraal Verantwoordelijkheid van de ouders Gezin en systeem betrokken Competentiegericht Autisme gerichte bejegening Methodisch werken
pGA behandelaren zijn experts in autisme, systeemgericht werken, en empowerment www.leokannerhuis.nl
pGA Traject Fase o: indicatiestelling Gezinsgesprek Fase 1: Startfase 8 huisbezoeken Informatie en observatie
Adviesgesprek
Fase 2: Behandelfase 12 huisbezoeken Oefenen en veranderen
Adviesgesprek
Fase 3: Stabilisatiefase 8 huisbezoeken Vasthouden, overdracht.
Behandelmonitor
Behandelmonitor Eindgesprek
pGA Gezinsgesprek op poli Alle gezinsleden 1. Kennismakingsronde - Ieder gezinslid: leeftijd, werk/school,hobbies - 3 goede eigenschappen van jezelf 2. -
Wat wil je veranderen? ASS gerelateerd persoonlijk / leeftijdsfase / gezinsfase gezondheid: eet/slaapproblemen, burn-out etc. gezin: samenwerking ouders/ opvoedingsvaardigheden; huishoudtaken verdelen; communicatie; gezelligheid maatschappelijk: school, ZRH, vrije tijd, buurt, familie
3. Afspraken en start
Goede Eigenschappen 1
Goede Eigenschappen 2
pGA 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Principes
Autisme centraal Verantwoordelijkheid bij ouders Gezin en systeem betrekken Competentiegericht Autisme gerichte bejegening Methodisch werken
pGA behandelaren zijn experts in autisme, systeemgericht werken , en empowerment www.leokannerhuis.nl
Behandelintegriteit
www.leokannerhuis.nl
Positief Formuleren van Doelen
Monitoren / Onderzoek VGFO: Gezinsfunctioneren (Janssen & Veerman 2005) SCL-90: Symptomen Checklist ouder(s) (Arrindell & Ettema, 2005)
SDQ: Strengths and Difficulties Questionnaire (Goodman, 1997)
CBSA/K: Zelfwaardering door kind; (Treffers, 2002 )
Monitoren / Onderzoek T1 start
T2 eind
(T3 6 mnd follow up )
Doel: Feedback aan ouders, gezin Effectiviteit van pGA Voorspellers van effectiviteit 72 moeders, 68 vaders 72 kinderen met ASS 60 brusjes www.leokannerhuis.nl
Resultaten Betrokkenheid ouders en pGAers vergroot T1: gedragsproblemen kind ASS > 97% T1- T2:
vaders en moeders sign verbetering VGFO: vaders en moeders sign pos moeders: opvoeding SCL 90 vaders en moeders sign verbetering Moeders: angst, depressie
Voorspellers effectiviteit Correlatie tussen VGFO en SCL-90: Veel persoonlijke klachten en lage gezinscompetetenties en vv 3 groepen: 1. Goede competenties 2. Zwakke VGFO / SCL-90 3. Zwakke competenties
Ouders met goede competenties: gedragsproblematiek van kind met ASS vermindert het meest !
Voorspellers effectiviteit Vaders met zwakke competenties verbeteren vooral op pers welzijn Moeders met zwakke competenties verbeteren zowel op gezinsfunctioneren als persoonlijk welzijn
Moeders verbeteren bij pers. problemen
“Hoe het zou moeten” uitleg door kind
Conclusies We doen wat we zeggen dat we doen! behandelintegriteit De gedragsproblematiek van kind met ASS vermindert bij ouders met goede startcompetenties Ouders met zwakke startcompetenties en persoonlijke problemen worden op die gebieden sterker www.leokannerhuis.nl
Discussie • Follow-up Pos resultaten duren voort ? Sterker geworden ouders zien gedragsproblematiek van kind met ASS verbeteren ?
Minder kinderen met ASS naar klinische behandeling door pGA? www.leokannerhuis.nl
Hartelijk dank voor uw aandacht !
[email protected] www.leokannerhuis.nl
