GLB update 10 maart 2014 Het nieuwe GLB (Gemeenschappelijk Landbouw Beleid) is op 1 januari 2014 van start gegaan. Maar dat wil niet zeggen dat alles al duidelijk is. Er zitten nog verrassingen in de pijplijn. In Brussel en in Den Haag wordt stevig gediscussieerd over de invulling van wat vorig jaar juni in Brussel besloten werd. In deze update staat een overzicht van de heikele punten en de stand van zaken. De Europese Commissie heeft vorige week vier uitvoeringsbepalingen voorgelegd aan de Landbouwraad (de landbouwminsters) en het Europees Parlement, die nu twee maanden de tijd hebben om er iets van te vinden. Als de landbouwministers en het Parlement niet reageren, worden ze geacht akkoord te zijn. Dat zou dan nog net voor de Europese Verkiezingen zijn, die op 22 mei 2014 plaatsvinden. Vergroening De Europese Commissie heeft na de nodige discussies een voorstel gedaan voor zogenaamde uitvoeringsbepalingen voor het nieuwe GLB. Het gaat om een lange lijst van verduidelijkingen van waarover de Europese landbouwministers en het Europees Parlement vorig jaar juni besloten. Voor de akkerbouw en vollegrondstuinbouw is de invulling van de vergroening belangrijk. In Nieuwe Oogst van 8 maart 2014 vond u hierover een uitgebreide impressie (drie interviews met leden en een gesprek met akkerbouwvoorzitter Jaap Haanstra). Kern van de discussie gaat over wat meetelt bij de vaststelling van ecologische aandachtsgebieden (Ecological Focus Areas ofwel EFAs). Het ziet er naar uit dat EZ meer ruimte wil bieden dan wat in december 2013 door de staatssecretaris van EZ werd toegezegd. Zo zouden éénjarige vlinderbloemigen en gewassen als hennep en miscanthus mogelijk ook mee kunnen tellen. Maar EZ houdt vooralsnog wel vast aan ‘pakketten’, bijvoorbeeld de combinatie akkerrand, oevervegetatie en sloot/greppel (maximum 6 meter breed). De Europese Commissie heeft nu factoren voorgesteld om bijvoorbeeld meters sloot en akkerrand om te rekenen naar vierkante meters EFA. Een meter akkerrand (‘bufferstrook’) zou voor 9 vierkante meter meetellen. Een meter sloot/greppel zou voor 6 vierkante meter meetellen. Een individuele boom telt voor 30 vierkante meter mee. Een vierkante meter vangegewas of vlinderbloemige telt voor 0,3 vierkante meter mee. Onder druk van natuurorganisaties heeft de Europese Commissie bureaucratische regels moeten uitwerken voor het vermijden van zogenaamde ‘dubbele financiering’ voor de vergroening. Concreet: een activiteit die valt onder het vergroenen (onderdeel van de bedrijfstoeslag) kan onder het agrarisch natuurbeheer niet nog eens voor subsidie in aanmerking komen. Dit dreigt nu tot eigenaardige toestanden te leiden. Indien er sprake is van een (gedeeltelijke) overlap tussen een vergroeningsmaatregel en bijvoorbeeld een maatregel voor agrarisch natuurbeheer, moet de premie voor de laatste worden gekort. Zo zijn biologische boeren en tuinders ‘per definitie’ groen. Maar als zij ook meedoen aan het agrarisch natuurbeheer in pijler II (plattelandsbeleid) en er is sprake is van dubbele financiering, dan zou de biologische boer wel vergroeningselementen moeten opgeven in pijler I om verlies van subsidie voor agrarisch natuurbeheer te voorkomen. De consequentie: van vergroening ‘vrijgestelde’ agariërs moeten toch landschapselementen opgeven in pijler I om zo te kunnen bepalen of er geen sprake is van dubbele financiering. Dit dreigt tot veel extra bureaucratie te leiden. De lobby van natuurorganisaties voor vergroening, maar met uitsluiting van ‘dubbele betalingen’, kan nog wel eens een bedreiging worden voor het agrarisch natuurbeheer. Om de twee kunstmatig te scheiden, worden de vergoedingen voor het agrarisch natuurbeheer minder aantrekkelijk. Vergroenen was al ingewikkeld, maar dreigt nu nog slechter uitvoerbaar te worden. Mocht het aandeel blijvend grasland in het totaal landbouwareaal met meer dan 5% dalen ten opzichte van 2012, dan krijgen agrariërs die toeslagrechten claimen de opdracht om een deel van het areaal dat ze gedurende de twee aan de laatste meitelling voorafgaande jaren hadden gescheurd, weer in te zaaien. Door de ingewikkelde vergroening wordt de mogelijkheid om één en ander in te vullen met zogenaamde duurzaamheidscertificering steeds lastiger. De discussies hierover duren voort. Jonge boerensteun De Europese Commissie stelt aan de Landbouwraad en het Europees Parlement voor dat lidstaten specifieke regels moeten maken voor jonge boeren (jonger dan 41 in 2015) die samen met anderen een bedrijf leiden, zoals in een maatschap. Maar de jonge boer moet wel de eindverantwoordelijkheid dragen.
Cross-compliance Als bij een controle een koe één of twee oormerken mist, hoeft dat niet meer tot cross-compliance te leiden, mits het dier te achterhalen valt via de I&R-database. De veehouder moet wel hard kunnen maken dat er al vervangende oormerken waren besteld. Voor geiten en schapen geldt de regel voor verlies van één oormerk. Inschrijving bij de Kamer van Koophandel Vanaf 2015 moet je ingeschreven staan in het handelsregister van de Kamer van Koophandel om toeslagrechten te kunnen claimen. Het inschrijvingsformulier staat op www.kvk.nl. Het zal in het geval van boeren en tuinders meestal gaan om inschrijving als ‘landbouwer’, en dan als eenmanszaak of VOF/maatschap. U krijgt een zogenaamd SBI-nummer. Criteria zijn: je levert goederen/diensten, jaaromzet meer dan 10.000 euro, meer dan 15 uur per week, méér dan één opdrachtgever/klant. Tenzij u kan aantonen dat uw bedrijf al een aantal jaren bestaat, moet u zich persoonlijk bij de KvK melden. Na inschrijving krijgt u een btw-nummer. U staat dan ingeschreven in het openbare handelsregister, waar de Belastingdienst gebruik van maakt. U zult dan dus een fiscale boekhouding moeten voeren. In de loop van 2014 zal de KvK 50 euro inschrijvingsgeld gaan vragen. Als u geen ongewenste reclame wilt ontvangen, geef dat dan aan bij het inschrijven. Als u toeslagrechten bezit maar niet bent ingeschreven bij de KvK, maak dan de afweging of u zich wilt registreren. Mogelijk heeft u uw bedrijf beëindigd en heeft u afgerekend met de fiscus. Als u zich dan weer inschrijft bij de KvK, kunt u vragen van de fiscus verwachten. Wellicht is het beter om uw toeslagrechten vóór 31 maart 2014 over te dragen aan een actieve agrariër en met hem/haar afspraken te maken over verrekening. Vele, vele vragen LTO heeft de afgelopen maanden vele vragen aan het Ministerie van EZ gesteld. Vaak kwamen die vragen van leden binnen via de Informatiecentra. Hieronder staat een overzicht van 79 vragen. Het ministerie van EZ heeft LTO beloofd de antwoorden spoedig te publiceren. Deels zal dit alleen kunnen onder voorbehoud van goedkeuring van de al genoemde uitvoeringsbepalingen door Landbouwraad en Europees Parlement. Officieel zal daarvan pas in mei 2014 sprake van kunnen zijn.
Overzicht ingediende vragen over het nieuwe GLB - De gecombineerde opgave in 2013 te laat is ingediend. Heeft dit gevolgen voor het aantonen dat men in 2013 wel actief landbouwer was? - Hoe zit het met het recht op betalingsrechten bij een fusie in 2013 of 2014? - Wie wordt bij ruilverkaveling verplicht om een perceel weer terug te brengen in de staat van grasland? - Heeft een sanctie of uitsluiting van betaling invloed op het recht op betalingsrechten? - Welke gronden en gewassen kunnen meegeteld worden als ecologisch aandachtsgebied (EFA)? - Tellen verhuurde toeslagrechten mee voor de bepaling van de waarde van de betalingsrechten? - Hebben de erven van een agrarisch ondernemer recht op betalingsrechten? - Op welke gewassen kunnen de betalingsrechten niet worden toegekend of uitbetaald? - Kunnen de Belgische en Duitse ondernemers met landbouwgronden in Nederland wel in aanmerking komen voor de toekenning van betalingsrechten, nu zij zich niet kunnen inschrijven bij de Kamer van Koophandel? - Wat zijn de verschillende gewassen voor gewasdiversificatie? - Als het bedrijf in 2013 of 2014 wordt opgesplitst, hebben de afgesplitste bedrijven dan toegang tot betalingsrechten? - Heb ik recht op betalingsrechten als ik in 2013 of 2014 een bedrijf overneem? - Als een landbouwer alleen permanente teelten heeft (zoals peren), komt hij dan wel in aanmerking voor de vergroening? - Kan ik zowel de vergroeningspremie als een agrarische natuursubsidie laten uitbetalen op hetzelfde perceel (dubbele subsidie)? - Wordt een bedrijf uitgesloten van toegang tot betalingsrechten als het in 2013, door omstandigheden, geen Gecombineerde Opgave heeft ingediend met een betaalverzoek? - Hoe zit het met de probleemgebiedenvergoeding in het nieuwe GLB? - Wat zijn de consequenties van het veranderen van de rechtsvorm in de periode 2012-2015? - Hoe draag ik de referentiewaarde van mijn verhuurde rechten over? - Voldoe ik met mijn bouwplan aan de eisen voor vergroening? - Hoe toon ik aan dat ik in 2015 'actief landbouwer' ben? - Hoe toon ik aan dat ik 'actief landbouwer' was in 2013? - Wat zijn de voorwaarden voor uitbetaling van de betalingsrechten? - Hoe wordt nagegaan of een ondernemer voldoet aan de voorwaarden voor de vergroeningspremie en hoe wordt deze berekend? - Hoe wordt de waarde van de betalingsrechten in de overgangsperiode berekend als ik nog nooit toeslagrechten heb gehad (geen referentiewaarde)? - Met welk percentage of factor wordt de waarde van de toeslagrechten na 31 maart 2014 aangepast? - Als ik in 2013 geen landbouwtelling heb gedaan, kan ik dan op een andere manier nog aantonen dat ik wel 'actief landbouwer' was in 2013? - Wanneer gaat de graasdierpremie in wat zijn hiervan de voorwaarden? - Hoe kan ik nagaan of ik vrijstelling krijg voor het hebben van 5% ecologisch aandachtsgebied? - Als ik in 2014 niet alle toeslagrechten die ik in eigendom heb kan laten uitbetalen, worden deze onbenutte rechten dan wel meegenomen in de berekening van de referentiewaarde? - Wat zijn de voorwaarden voor huur/verhuur en koop/verkoop van de betalingsrechten? - Ik start in 2014 een nieuw landbouwbedrijf, hierdoor val ik volgens de voorwaarden buiten de boot voor de betalingsrechten. Wat zijn de voorwaarden om een bedrag uit de Nationale Reserve toegekend te krijgen? - Hoe zorg ik er als verhuurder van grond en rechten voor dat het betalingsrecht welke wordt toegekend op mijn verhuurde perceel toch mijn eigendom wordt? - Wat zijn de peildata en voorwaarden waaraan voldaan moet worden voor het recht op betalingsrechten, de waarde hiervan in de overgangsperiode en het aantal? - Zit er een gelaagdheid in de vergroening en de hierbij behorende premie? - Ik heb nu 10% EFA-gewas. Kan ik de helft opgeven als EFA-gewas en de andere helft ervan opgeven voor gewasdiversicatie? Zo ja: mag dan het hele EFA- gewas worden geoogst, of geldt dat alleen voor de 5% gewasdiversificatie? - Telt tijdelijk grasland ook mee binnen de norm van 75% grasland? - Tellen landschapselementen die in het bezit zijn van derden mee voor de EFA en onder welke voorwaarden?
-
Tellen gewassen die geteeld worden in veenbalen (op stellingen) en containerteelten mee voor de betalingsrechten? Tellen meerjarige gewassen (zoals boomkwekerij, fruit, meerjarig graszaad en asperges) mee voor de vergroeningseisen? Worden bomen die geteeld worden en daarna verpoot gezien als blijvende teelten? De teelt vindt plaats in potten die op de grond staan. Is dat subsidiabel? Door een ‘set aside regeling’ heeft een landbouwer land met houtteelt gekregen. Hiervan wordt nu een deel gekapt. Het overige wordt in 2015 gekapt. Na het kappen wordt de grond als reguliere cultuurgrond in gebruik genomen. Op welke wijze kan er worden deelgenomen aan het nieuwe GLB? Is er aan te geven welke percelen natuurlijk grasland in het perceelsregister meegaan en welke niet? Waar wordt de grens getrokken? Is er inmiddels al meer bekend over de private overeenkomst? Zijn hier modelcontracten voor vanuit RVO? Komt er een overgangsregeling voor vlas en hennep in 2014? Wordt er onderscheid gemaakt tussen een KvK-inschrijving met hoofdactiviteit landbouwbedrijf of nevenactiviteit? Op welk deel van de betalingen wordt de 5% korting gerekend? Klopt het dat in 2014 de waarde van alle toeslagrechten zonder ondergrens verlaagd wordt? Zijn biologische boeren in Natura 2000 gebieden gebonden aan het ploeg/keerverbod van blijvend grasland? Is het mogelijk dat er in 2015 gestart wordt met een bedrag dat lager is dan de eerder genoemde € 60 voor een recht? Kan hier nog een aanpassing op plaats vinden? Hoe wordt het bedrag aan basispremie van 2015 tot en met 2019 berekend, ervan uitgaande dat er in 2019 een volledige flat rate is? Hoe wordt de bedrijfsafhankelijke vergroeningspremie vanaf 2015 berekend? Wordt er gebruik gemaakt van de optie om de individuele bedrijfstoeslag niet verder dan 30% te laten dalen? Wat gebeurt er met de basisbetaling en het compensatiebedrag als ik een deel van mijn grond na 2016 permanent kwijt raak (wat in 2015 nog wel in gebruik is)? Vanwege werkzaamheden (leidingaanleg) zal mijn grond van april tot oktober tijdelijk uit gebruik zijn. Kan ik op die grond toeslagrechten laten uitbetalen? Worden er eisen gesteld aan het beheer van blijvend grasland als het areaal boven het niveau van 95% van 2012 blijft? Welke grond telt mee om betalingsrechten op te kunnen krijgen; bouwland, tijdelijk en blijvend grasland, een perceel met SNL, een perceel met SNL-a en een perceel dijkhelling? Verandert er iets aan de SNL-a betaling als ik dat beheerpakket op grond neerleg die ik in aanmerking laat komen voor de vergroening? Komen vlinderbloemigen in aanmerking om mee te laten tellen als EFA? Telt vlas mee om invulling te geven aan de vergroeningseisen? Telt de gewasdiversificatie en de EFA ook voor meerjarige gewassen, zoals luzerne en Miscantus? Vallen provinciale waterschappen, Natuurmonumenten en de Domeinen onder (overheidsgerelateerde) organisaties die uitgesloten zijn van het ontvangen van bedrijfstoeslag? Kan de kringloopwijzer of Global GAP gezien worden als gelijkwaardige vergroeningsmaatregel? In 2013 heb ik het hele bedrijf, alle grond inclusief toeslagrechten verhuurd en de huurder heeft de gecombineerde opgave gedaan. In 2014 en 2015 heb ik alle grond en toeslagrechten zelf weer in gebruik. Kom ik in 2015 in aanmerking voor nieuwe betalingsrechten? Ik heb grasland en/of bouwland langs de sloot en aan de andere kant ligt een dijk die bij mij in beheer is. Kunnen de sloot en de dijk meetellen voor de EFA eisen? Wat betekent het voor mijn referentie wanneer ik in 2014 al mijn grond inclusief toeslagrechten verhuurd heb? Wat is het percentage EFA als ik meer dan 15 ha bouwland in gebruik heb? Ik pacht buitendijkse grond waar nu toeslagrechten op uitbetaald worden. Hoe gaat dat vanaf 2014? Mijn bedrijf ligt in België en ik heb grond in Nederland, heb ook toeslagrechten in Nederland. Ik kan geen KvK-inschrijving krijgen. Hoe moet ik handelen? Ik verhuur grond, de huurder int momenteel de toeslagrechten die er op liggen. Kan ik in 2014 en 2015 deze grond ook verhuren en toch de nieuwe toeslagrechten zelf innen?
-
Er geldt vanaf 2015 een ploegverbod voor blijvend grasland in Natura 2000 gebieden. Wat wordt het referentiejaar voor die percelen? Mijn bedrijf ligt nu helemaal bedekt onder toeslagrechten. Een deel van de rechten ligt op grond van Staatsbosbeheer. Wat betekent dit voor mijn bedrijfstoeslag als de grond van Staatsbosbeheer niet meer meetelt? Bij de vergroening wordt gesproken over sloten/greppels/wijken van maximaal zes meter breed. Wat als de sloot/wijk breder is dan zes meter? Mag je dan de eerste zes meter opgeven?
