Opwarmronde De laatste van de klarinettist uit New York.
1
2
3 Welke straat ? Kwartet.
4 (tip: Duinkerken)
5
6
Lookalikes.
8 (voornaam)
7 Soapsterren.
9
10
11
Triootje natuur.
12
13
14
Belgische striphelden.
15. Eén van deze twee is voor ons OK.
17. Welke heilige ?
16. Wie ziet u links ?
18. ???
19.
20.
21.
Dat zien we morgen dan wel weer.
22.
23.
24. Wat linkt deze drie heren aan elkaar ?
1.4
2.9
1.8
1.11
2.10
2.8
2.11
3.1
3.2
4.2
3.8
4.4
3.9.a
4.6
3.9.b
4.11
Quiz in Duffel – Psychoburger (januari 2009) Opwarmronde Antwoorden opwarmronde De nieuwste van de klarinettist uit New York. 1 Viki Geunes (gelauwerde kok) 2 Christina Applegate 3 Ramblas in Barcelona (de tip: laatste film van Woody Allen is Vicky Cristina Barcelona) Kwartet 4 We begonnen het volgende viertal met het standbeeld van de kaper Jean Bart te Duinkerken 5 Bart Peeters 6 Peter De Grote 7 En via de zwemmer (Yoris) Grandjean kon u terug naar het begin van het rijtje. Lookalikes 8 Bjorn van Expeditie Robinson 9 en zijn lookalike Raspoetin Soapsterren 10 Hier kreeg u respectievelijk de waspoeders Dash uit de Incredibles 11 en Ariel, de kleine zeemeermin. Triootje natuur. 12 Wolfsmelk 13 Poolwolf 14 Wolfsklauw Belgische striphelden 15 Mark Roberts (guinessrecordhouder in de nobele kunst van het streaken) of Alain Robert, alias Spiderman, bekend voor het beklimmen van allerlei gebouwen. 16 Albert II (hier te lande ook wel gekend als Bert Bibber) 17 Sint Jerome (of St Hieronymus) 18 Kuifeend ??? (drie vraagtekens) 19 Michelle Wie 20 Hu Jintao 21 James Watt (Wie Hoe Wat dus) Dat zien we morgen dan wel weer. 22 Timbaland 23 Tarantino 24 De link tussen Raymond Goethals, Gandalf en John Higgins is Tovenaar (Dat zien we morgen dan wel weer was de slagzin van Ti Ta Tovenaar) Ronde 1 1. The Simpsons. Buiten het kleine scherm is Springfield dan misschien wel de hoofdstad van Illinois, maar in het fictieve land van de Simpsons is Springfield maar een onbeduidend provinciestadje. De hoofdstad van Simpsonland is een echte metropool, geëtst op megasteden als New York. Wat is de naam van deze hoofdstad ? CAPIT(A)(O)L CITY
2. Actua. Omdat er wat ons betreft in elke quiz één absolute weggever mag zitten deze vraag: Hoe heet de franse bank die Fortis Bank België dacht overgekocht te hebben ? BNP PARIBAS 3. Geschiedenis. Ten tijde van de eerste Internationale was het communisme nog geen helder afgebakende beweging. Naast Marx probeerden ook anderen hun revolutionaire ideeën aan de man te brengen. Zo ook een Rus, die het omverwerpen van de staat voorstond. Hij verwierp het idee van een regerende macht, in welke hoedanigheid dan ook. Zijn bekendste werk is ‘Dieu et l’état’. Met andere woorden: Wie was de vader van het anarchisme ? BAKOENIN 4. Sport. Kent u veel Cypriotische tennissers ? Nee, dat dachten we al. Hopelijk kent u er toch eentje, want dan zou dat heel goed het juiste antwoord op deze vraag kunnen blijken te zijn. Hij begon als een grote belofte in het profcircuit, nadat hij in 2003 wereldkampioen bij de junioren was geworden. Maar die belofte kwam er tot nu toe onder andere wegens een aantal blessures niet helemaal uit. Desalniettemin wist hij toch in een blessurevrij 2006 de halve finale van Wimbledon te bereiken en zelfs de finale van de Australian Open. Welke cyprioot zoeken wij ? MARCOS BAGHDATIS (eventueel met illustratie) 5. Film. Voordat deze regisseur voor het voetlicht trad, was de zombiefilm een vastgeroest concept. Steevast vond de actie plaats in een gotisch 19e-eeuws decor, met veel spinnenwebben, kaarsen en piepende deuren. Onze man verplaatste de actie echter naar de 20e-eeuwse realiteit en liet voor de rest nog weinig aan de verbeelding over qua bloed en afgerukte ledematen. Die expliciete horror overgoot hij vervolgens met de nodige maatschappijkritiek. Dat leverde films op als Night of The Living Dead en Dawn of The Dead. Welke regisseur regisseerde deze cultklassiekers ? GEORGE A. ROMERO 6. Literatuur. Een franse auteur geboren in 1888 en overleden in 1948. Hij was niet zo gewonnen voor de democratie omwille van een toentertijd al ouderwetse hang naar de katholieke monarchie. Toch verzette hij zich tegen het opkomende fascisme en nazisme. Hij vocht in WO I. Tijdens WO II verbleef hij in Brazilië, vanwaar hij het Vichy-regime op de korrel nam. Enkele belangrijke werken: Sous le soleil de Satan, La Joie, Journal d’un curé de campagne, Nouvelle histoire de Mouchette én Dialogue des Carmélites. GEORGES BERNANOS 7. Wetenschap. Flora. We zoeken een geslacht van schimmels, meer bepaald van paddestoelen. Typische kenmerken zijn dat ze net onder de hoed een manchet hebben en op de hoed meestal schubben. De witte plaatjes zitten los van de steel. Nogal wat leden van dit geslacht zijn giftig, sommige zelfs dodelijk. De bekende vliegezwam behoort tot dit geslacht. Extra tip voor geschiedenis- of bijbelkenners: Met één klinker
verschil vorm je de naam van een Semitisch volk dat zijn hoofdstad had in het hedendaagse, Jordaanse Amman. AMANIETEN (volk: Ammonieten) 8. Kunst. Van welke schilder ziet u een werk op het illustratieblad ? MALEVIC 9. Vrij. Toen de koetsier vroeger de postkoets pleegde te poetsen, merkte hij wel eens op hoe zwaar die het te verduren kreeg op de met putten bezaaide wegen. Om het reizen aangenamer te maken vond men dan ook een goed geveerde postkoets uit en men gaf die een mooie franse naam. Dewelke ? Als je dat woord op z’n engels uitspreekt krijg je één van de zeven deugden. Voor wie hier nog niet genoeg aan heeft: nummer 28 uit de Lucky Luke-reeks draagt de naam van dit soort postkoets. (LA) DILIGENCE 10. Aardrijkskunde. En het thema vanavond is blijkbaar Cyprus. Want we vragen u de naam van de geboortestad van de tennisser die we eerder al vroegen. Ze ligt aan de zuidkust op het Griekse deel van het eiland. Het is de tweede grootste stad van het eiland in bevolkingsaantal en de grootste qua oppervlakte. Het is één van de belangrijkste havensteden in het Middelandse zeegebied. We kunnen u tenslotte nog meegeven dat het junior eurosong festival, editie 2008, er werd georganiseerd. LIMASSOL 11. Gastronomie. Op het documentatieblad vindt u een foto van een bepaald soort pasta. Het zijn kleine, geribbelde buisjes. Ze zijn langer dan penne of ziti en ze zijn ook recht afgesneden in plaats van onder een hoek zoals penne. Welk soort pasta zoeken we ? RIGATONI 12. Muziek. Wie hoort u hier ? BRUCE COCKBURN (If I had a rocket launcher) Ronde 2 1. Aardrijkskunde. Je zou het niet verwachten maar België heeft zowaar een eiland. Het ligt in de Maas, 5 kilometer ten zuiden van Namen, tussen het gelijknamige dorpje op de rechteroever en Wépion op de linkeroever. Het eiland kent een bijzondere fauna en flora met een alluviaal bos en een uitgebreid vogelbestand zoals fuut, ijsvogel en blauwe reiger. Naam van dit eiland. L’ ILE DE DAVE 2. Actua. In december jongstleden overleed de patriarch van de Russische kerk. Voor de a-vraag willen we van u graag zijn naam en rugnummer.
Deze patriarch had een optrekje in een befaamd kunstenaarsdorp. Het was een gebied dat lange tijd in handen was van de adel. In 1934 suggereerde Maxim Gorky om het vrij te houden voor de unie van sovjetschrijvers. Prompt werden er 50 datsja’s in Duitse stijl gebouwd. Ondermeer Boris Pasternak, Korney Chukovsky en Arseny Tarkovsky verbleven er naast vele anderen. Het complex wordt door Mikhail Bulgakov geparodiëerd in zijn boek ‘The Master and Margarita’. Het figureert ook in John Le Carré’s boek ‘The Russia House’. Voor b vragen we dus de naam van dit datsjacomplex. a. ALEXY II / b. PEREDELKINO
3. Geschiedenis. We zoeken een bloedbad, dat op 11 en 12 sept. 1649 door Cromwell werd aangericht onder het garnizoen en de inwoners van de net door hem veroverde stad in Ierland. Er vielen 3000 doden, voor het merendeel Engelse royalisten. Hij ging tot deze daad over om de Ieren te intimideren en aldus Ierland sneller te kunnen onderwerpen en om de duizenden protestantse kolonisten in Ulster te wreken, die in 1641–1642 door hun katholieke landgenoten waren vermoord. Hoe heet het stadje waar dat bloedbad plaatsvond? DROGHEDA
4. Sport. De voorbije tien jaar werd deze berg viermaal beklommen tijdens de Ronde van Spanje. De beklimming van deze in Asturie gelegen berg geldt als één van de zwaarste die wielrenners voor de wielen geschoven kunnen krijgen. De klim is ruim 12 kilometer lang met een gemiddeld stijgingspercentagevan 9,9%. De tweede helft is echter het zwaarst met uitschieters tot 23%. Voor de A vraag: naam van deze kuitenbijter en voor B: in 1999 won de Spanjaard Jimenez, in 2000 de Italiaan Simoni, in 2002 ging de zege terug naar een Spanjaard, Heras en vorig jaar werd de berg voor de vierde maal bereden en alweer door een Spanjaard bedwongen: zijn naam. a. ANGLIRU (LA GAMONAL) / b. CONTADOR 5. Film. We zoeken een Amerikaanse misdaadfilm uit 2002 die zich afspeelt in het Chicago van 1930. Michael Sullivan – gespeeld door Tom Hanks – werkt voor maffiabaas John Rooney, een rol vertolkt door Paul Newman. Rooney beschouwt Sullivan als zijn zoon wat door zijn eigen zoon Connor – gespeeld door Daniel Craig – maar matig geapprecieerd wordt. Wanneer Michaels zoon, die eveneens Michael heet, getuige is van een afrekening door zijn vader samen met Connor Rooney, vertrouwt deze laatste het zaakje niet meer. Hij verzint een list om het gezin Sullivan uit de weg te ruimen maar hij schiet enkel Sullivans vrouw en diens andere zoon Peter dood. Sullivan en zijn zoon Michael gaan op de vlucht. Titel van de film, geregisseerd door Sam Mendes. ROAD TO PERDITION 6. Literatuur. Een a- en een b-vraag voor literatuur met als minithemaatje: Is it a boy or is it a girl ?
Voor a vragen we naar een 20e-eeuwse Britse schrijver, die vooral uitmuntte in een gestileerde, satirische schrijfstijl. Hij nam vaak de Engelse betere klasse op de korrel. Enkele werken: Scoop, de Sword of Honour-trilogie en natuurlijk het pas nog opnieuw verfilmde Brideshead Revisited. Voor b kregen we graag de nom de plume van een 19e-eeuwse Britse scriveuse. Geboren als Mary Ann Evans nam ze als auteur al snel een andere naam aan, die haar meer kansen bood. Haar privéleven leest als een roman op zich. Zo leefde ze lange tijd samen met de getrouwde schrijver, George Lewes. Na diens dood koos ze voor een 20 jaar jongere man om mee te trouwen. Haar stijl kenmerkt zich door breedvoerige, Victoriaanse zinnen, maar ook door een scherp psychologisch inzicht. Boeken van haar die het ook nu nog goed doen zijn vooral Middlemarch, Daniel Deronda en The Mill on the Floss. a. EVELYN WAUGH / b. GEORGE ELIOT 7. Wetenschap. Deze Italiaanse astronoom en ingenieur werd geboren in 1625 in Genua. Hij was verbonden aan het observatorium van Panzano en hij gaf les aan de universiteit van Bologna. In 1671 week hij uit naar Frankrijk waar hij directeur werd van het observatorium van Parijs. Hij ontdekte de Grote Rode Vlek op de planeet Jupiter en een viertal manen van de planeet Saturnus. Het mag dan ook geen wonder heten dat de sonde die in 1997 gelanceerd werd om die laatste planeet en zijn manen te onderzoeken deels genoemd werd naar de gevraagde Italiaan. GIOVANNI DOMENICO CASSINI (sonde: Cassini-Huygens) 8. Kunst. Wij laten één van de bekendste werken zien van een Vlaams-Italiaans beeldhouwer in de periode van het maniërisme, namelijk de Sabijnse maagdenroof, dat u kan bewonderen in het loggia dei lanzi in Firenze. De man leefde van 1529 tot 1608, en vestigde zich in 1561 in Florence waar hij voor de familie de Medici werkzaam was. Verder bekend van hem zijn onder andere het ruiterstandbeeld van Cosimo I, evenals het beeld van Hercules en de centaur. Hoe heet deze beeldhouwer die geboren werd in Dowaai (Douai)? JEAN DE BOULOGNE (GIAMBOLOGNA) 9. Nederlandse folklore. We zijn op zoek naar een mythische held die we voor het eerst terugvinden in de titel van een kinderboek van de Amerikaanse schrijfster Mary Mapes Dodge. In dit kinderboek worden verhalen verteld uit Nederland, het moederland van onze held. Ergens in het boek komen we het verhaal tegen van een jongetje dat, ’s avonds op de terugweg van zijn vriend, merkt dat tijdens een zware regenbui de dijk waar hij langsloopt het dreigt te begeven. Hij steekt zijn vinger in het gat van de dijk waardoor het water sijpelt en weet daardoor een ramp te voorkomen. In dit verzonnen verhaal had het bewuste jongetje eigenlijk geen naam, maar in de volksmond wordt deze heldendaad toch toegeschreven aan de jongen in de titel van het boek. Deze naam bleef voortleven in het Nederlandse volksbewustzijn. In 1950 kreeg onze mythische held zelf een standbeeld op de Woerdersluis in Spaarndam. Ook aan de ingang van Madurodam staat hij uitgebeeld. Wat is zijn naam. HANS BRINKER
10. Strips. Het hoofdpersonage in deze stripreeks is een verbitterde Aziatische exlijfwacht die op zijn eentje door de Far West trekt en in een vijandige omgeving de nodige avonturen beleeft. De van oorsprong Franstalige stripreeks wordt uitgegeven bij Dupuis, de tekeningen zijn van Olivier Taduc en het scenario wordt geschreven door Serge Le Tendre. Enkele van de negen uitgegeven titels: De berg van goud, Bloedbroeders en de Gehangenen. We geven graag elke ploeg een gelijke kans om het antwoord op onze vragen te weten, maar bij deze vraag vrezen we dat NGMB toch wel een serieus voordeel heeft. CHINAMAN 11. Kleding. Dit Britse pikante lingeriemerk doet haar naam alle eer aan. De felbesproken campagne die vorig jaar werd gelanceerd kreeg ondermeer volgende adjectieven mee in de pers: provocerend, ongegeneerd, orgastisch, episch. De foto's zijn net schilderijen: drukke taferelen van jonge, krachtige dames in sexy lingerie die elkaar betasten, bespringen, strelen en druiven en kersen voederen. Veel doorzichtige kant, kousen, jarretellen en overwegend zwart als kleur, voeren de boventoon in de collectie. Naam van dit lingeriemerk en trouwens ook de naam die aan een persoon wordt gegeven die in een crimineel of subversief netwerk infiltreert met de bedoeling hen aan te zetten tot onwettige daden waardoor er legale gronden ontstaan om tot arrestaties over te gaan. Nog een extra tip: Een LP van Foreigner heeft dezelfde titel. AGENT PROVOCATEUR 12. Muziek. Jullie horen zo dadelijk het nummer ‘All summer long’, een dikke hit afgelopen zomer voor Kid Rock. Het nummer klinkt zeer bekend in de oren omdat het een mix is van twee bekende songs: ‘Sweet home Alabama’ van Lynyrd Skynyrd en nog een ander nummer. Het op deze wijze in elkaar draaien van twee of meer bestaande muzieknummers, zoals ook de Dewaelebroertjes dat zo goed kunnen, heeft een naam en die hadden we graag gehad voor de a-vraag. Voor b mag u de naam geven van de uitvoerder van het tweede nummer dat hier meegemixt werd. a. MASH UP / b. WARREN ZEVON (met Werewolves of London) Ronde 3 De volgende ronde kreeg als titel mee “De bloederige ronde”. U zal snel merken dat het geen ronde voor watjes is. Niet alleen inhoudelijk, maar ook de moeilijkheid zal u wat zweet kosten. Hopelijk blijven we van echt bloed en tranen gespaard. Ter verduidelijking: De titel verwijst vooral naar een thematisch verband tussen de vragen, maar hier en daar kan hij jullie ook helpen bij de antwoorden. Succes. 1. Aardrijkskunde. Meer bepaald toerisme. De historische kern van de stad Marrakesh werd door UNESCO in 1985 tot Werelderfgoed verklaard. Graag hadden we van u de naam gehad van het centrale plein van de stad. Vroeger werden hier de hoofden van allerlei gespuis en geboefte bijeengebracht en opgespiest tentoongesteld. Het gezochte plein is erg populair bij toeristen. Overdag kan men hier tal van straatartiesten bewonderen. Als de zon ondergaat, wordt het plein omgetoverd tot een groot openlucht restaurant. Graag de naam van dit plein.
PLEIN VAN DE AFGEHAKTE HOOFDEN / PLEIN VAN DE DOOD / DJEMAA EL FNA 2. Media. Sport krijgt een nieuwe definitie in dit tv-programma op MTV. De grootste sterren gaan de ring in voor genadeloze gevechten zonder grenzen. Poppetjes van klei bekijken was nog nooit zo vermakelijk. Vrijwel geen enkele ster heeft kunnen ontsnappen aan het creatieve brein van bedenker Eric Fogel. Wat is de naam van dit tv-programma waar het bloed letterlijk van het scherm spat? CELEBRITY DEATHMATCH 3. Geschiedenis. A. De Vikingen hadden redelijk rauwe riten om sommige gevangenen aan de goden te offeren. Zo pinden zij wel eens iemand met het gezicht naar beneden aan de grond vast. Vervolgens sneden zij dan achteraan de ribben los en klapten deze naar buiten. De longen trokken onze jolige noormannen uit de borstkas en drapeerden die daarna over de schouders van de betrokkene. Zo leek het alsof die vleugels had, waarmee zijn geest naar Odin kon vliegen. Om het helemaal af te maken, strooide men soms ook nog zout in de verse wonden. Hoe heet dit soort offer ? Aangezien de geschiedenis wemelt van bloedige gebeurtenissen, konden we niet anders dan hier een dubbelvraag van te maken. B: Of deze dame in een doodskist sliep, is niet meteen geweten, wél staat ze bekend als de vrouwelijke versie van graaf Dracula. Wanneer George Thurzó, onderkoning van Hongarije, in 1610 haar kasteel binnenvalt, doet hij een gruwelijke ontdekking. Samen met zijn leger vindt hij de lichamen van tientallen vermoorde en gemartelde dienstmaagden en hofdames uit de entourage van de gravin. Door te baden in het bloed van de onschuldige deernen hoopte ze het eeuwig leven te verwerven. Wie was deze bloeddorstige dame ? a. BLOEDAREND / b. ERSZEBETH BATHORY 4. Sport. We zijn op zoek naar een olympische vechtsport uit de oudheid die bestond uit een combinatie van worstelen en boksen. Buiten het gebruik van de nagels en de tanden was alles veroorloofd. De verliezer was diegene die opgaf of knock out ging. Ging je echter het hoekje om, dan kreeg jij de eer van de overwinning. De sport bestaat nog steeds en is vandaag de dag een combinatie van boksen, worstelen, judo en muay thai. Wat is de naam van deze sport die men op de OS van Athene nog getracht heeft te introduceren als nieuwe olympische discipline ? PANKRATION 5. Film. Een afschuwelijk ongeluk maakte een einde aan het leven van deze acteur en regisseur; op de set van "the twighlight zone" werd hij onthoofd door een helikopter; hij kwam om samen met twee Vietnamese kinderen. Zijn debuut maakte hij in "the blackboard jungle"; later was hij nog te zien in "the bad news bears" en "dirty mary, crazy larry". Hij regisseerde 1 film "deathwatch" (1966). Hij was de vader van actrice Jennifer Jason Leigh. VIC MORROW
6. Literatuur. Niet zo’n bloedige vraag nu, maar toch behoorlijk morbide. Elk jaar legt een onbekende, in het zwart geklede man drie rode rozen en een halve fles cognac op het graf van een bekende schrijver in het Amerikaanse Baltimore. Dit bizarre ritueel werd voor het eerst voltrokken op 19 januari 1949, precies honderd jaar nadat de schrijver zich dood dronk. Het zou om drie rozen gaan omdat de schrijver het graf deelt met zijn vrouw en zijn schoonmoeder. De cognac zou nodig zijn omdat niemand het verdient om eeuwig met zijn schoonmoeder opgescheept te zitten. Welke schrijver krijgt jaarlijks deze presentjes? Hij kon zelf trouwens ook behoorlijk spooky verhalen verzinnen. In die zin zou het ons niet verbazen, mocht zijn graf regelmatig bezocht worden door een rijmende raaf of dat een luid kloppend hart er de grond deed bonzen. EDGAR ALLEN POE 7. Wetenschap. In de 19de eeuw werden er al bloedtransfusies uitgevoerd. Soms liepen die goed af, maar soms waren ze dodelijk, zonder dat iemand dit kon verklaren. In 1901 ontdekte een Oostenrijker het bestaan van bloedgroepen, zoals A, B, O en AB, waarbij alleen bepaalde combinaties geschikt zijn, bvb. Iemand met bloedgroep A mag alleen van iemand met A of O ontvangen. Later ontdekte hij samen met Alexander Wiener bij experimenten met apen de zogenaamde Resusfactor in het bloed, en ontdekte hij de erfelijkheid van de bloedgroepen, wat gebruikt kon worden om vaderschap uit te sluiten. Deze Oostenrijkse wetenschapper leefde van 1868 tot 1943, en ontving in 1930 de Nobelprijs geneeskunde. Zijn naam? KARL LANDSTEINER 8. Kunst. Ook deze Britse beeldhouwer kon niet ontbreken in een bloedige ronde. U ziet op de afbeelding het werk “self”. Dit sculptuur stelde hij samen uit maar liefst 4 liter van zijn eigen ingevroren bloed. Wie ? MARC QUINN 9. Vrij. Een dubbele vraag fauna én flora. Eerst de fauna voor de a-vraag. Deze aan de mantelbaviaan verwante apensoort is een bewoner van de Ethiopische gebergten. Ze leven in grote groepen van soms 400 dieren op de grond. Het mannetje heeft een opvallende schoudermantel en op de borst bevindt zich een naakte hartvormige plek die bij opwinding donkerrood wordt. Hieraan dankt de aap ook zijn benaming: in de taal van de Amhara betekent die immers “bloedend hart”. En die benaming zoeken we! B: De sanguisorba minor is een eenjarige plant die ook wel bloedkruid of sorbenkruid genoemd wordt. Het blad is bloedstelpend. Sanguisorba betekent dan ook letterlijk bloedabsorberend. De jonge blaadjes worden gebruikt in salades en hebben een komkommersmaak. In onze streken is dit plantje zeldzaam aan het worden. Een fictieve boef slash vrijheidsstrijder uit de tijd van de Franse revolutie ontleende zijn naam aan dit plantje. a. GELADA / b. (KLEINE) PIMPERNEL 10. Vrij. Een seriemoordenaar is er beslist niet met de haren bijgesleurd in deze ronde. Komt ie: Tussen 1918 en 1924 vermoordde een slager uit Hannover minstens 24
mensen. Zijn slachtoffers waren vooral jonge daklozen die hij ronselde door op stations rond te hangen. Hij nam hen mee naar huis en dwong hen tot seks, waarna hij hen de keel door beet. Wie was deze frivole fritz, die op zijn beurt onthoofd werd voor zijn daden? FRITZ HAARMANN 11. Vrij. Het doel van deze top-down-shooter is volgens de geflipte maker ervan om: "Er zeker van te zijn dat geen moslim, man of vrouw, in leven blijft". Spelers krijgen de controle over een "Amerikaanse held", gewapend met een machinegeweer en een raketwerper, waarmee ze zich door verschillende levels in het Midden-Oosten heen werken. Onderweg schiet je op terroristen en onschuldige burgers, terwijl je continu gevaar loopt omdat sommige burgers stiekem zelfmoordterrorist zijn, die jou opblazen wanneer ze de kans krijgen. Je kunt dus maar beter alles wat leeft meteen aan gruzelementen schieten, om te voorkomen dat je zelf het loodje legt. Al spelende kom je ook verschillende eindbazen tegen, waaronder Osama Bin Laden, Mohammed en zelfs Allah. Naam van dit spel graag ? MOSLIM MASSACRE 12. Muziek. En tenslotte: Graag de naam van het bloederige bandje dat u nu hoort ? TYPE O NEGATIVE Ronde 4 In deze ronde hebben we een aantal vragen gelinkt, maar er zit geen verband in dat we een hele ronde hebben volgehouden. Dus staar jullie daar zeker niet blind op. 1.
Aardrijkskunde. In het noordelijke binnenland van Tasmanië bevindt zich een provincie, die zijn naam krijgt van een plaatselijke rivier. Deze rivier geeft zijn naam bovendien aan een stad in deze provincie en aan de vallei, waar hij doorheen stroomt. Waarschijnlijk ontleent deze Tasmaanse rivier zijn naam aan een Turkse rivier. Die laatste heet tegenwoordig Büyük Menderes, maar droeg in de Griekse oudheid een andere, voor ons meer betekenisvolle naam. Hij ontspringt in het oude Phrygië en kronkelt vervolgens in wijdse bochten door het Turkse landschap om uit te monden in de Aegeïsche Zee. Belangrijke zijrivieren zijn de Marsyas en de Lycus. Hoe heette die rivier in de tijd van Homerus ? MEANDER
2.
Film met een vleugje geschiedenis. Dat je als bekend persoon in de periode van het Derde Rijk al snel water bij je wijn moest doen en dat je prestaties gerecupereerd werden door de propagandamachine van Goebbels, daar moge deze actrice het bewijs van zijn. Voor de oorlog had ze al behoorlijk wat faam opgebouwd door haar vertolkingen in operettes en films en door haar gesmaakte liedjes. Ze kreeg dan ook aanbiedingen van Hollywood. Toen ze echter de beslissing nam om in Europa te blijven bij haar gezin, maakte ze een fout. Tijdens de oorlog gloriëerde ze in heel wat films van UFA in Berlijn, maar na de oorlog was ze lange tijd de gebeten hond, zelfs in haar thuisland, Zweden. Ze zou nooit meer haar oude faam herwinnen. Welke
actrice, die in 1981 overleed ? Voor de new wavers onder u: Nina Hagen had in 1983 een hitje dat over haar ging. ZARAH LEANDER 3.
Literatuur met een schepje aardrijkskunde erbij. Deze man werd geboren in 1650 en overleed in 1680 op amper 30-jarige leeftijd. Hij is in Duitsland bekend als dichter van populair geworden (evangelische) kerkliederen. Omdat hij vaak vertoefde in het gebied van de benedenloop van het riviertje de Düssel (tussen Elberfeld en Düsseldorf) werd die regio dan ook als eerbetoon naar deze man genoemd. Graag de naam van deze man. JOACHIM NEANDER
4.
Actua / Media. We zoeken een 29-jarig, in Antwerpen geboren topmodel. Ze loopt nog steeds défilés maar ze is ondermeer ook het gezicht van de Japanse cosmeticagigant Shiseido. Haar populariteit is verder af te meten aan de levensgrote reclamefoto’s die van haar verschenen op Times Square. Enkele maanden geleden prijkte ze ook nog op de cover van de Franse Playboy. Ondertussen woont ze in Londen waar ze een relatie heeft met Jefferson Hack, uitgever van modemagazines. Mede hierdoor is ze niet weg te slaan uit het blad Vogue UK. Naam van dit Belgisch supermodel en behorend tot de absolute wereldtop. ANOUK LEPERE 5. Geschiedenis. Het einde van de 18e en begin van de 19e eeuw waren avontuurlijke, zij het gevaarlijke tijden. Daar mag het levensverhaal van deze engelse liberale en deïstische filosoof het bewijs van heten. Kwam het doordat hij als jonge twintiger al zijn vrouw en kind verloor dat hij als een ongeleid projectiel door deze roerige tijden vloog, overal ongezouten zijn mening verkondigend ? Hij wordt genoemd als één van de founding fathers van de Amerikaanse revolutie, maar dat belette hem niet om geheime gesprekken van de Amerikanen met de franse regering te openbaren en om George Washington te veroordelen voor zijn standpunt omtrent slavernij. In Engeland was hij ongewenst, omdat hij de franse revolutie promootte. En ook in Frankrijk, waar hij dus opnieuw mee aan de basis lag van de revolutie, hield hij het niet lang vol. Napoleon maakte hij uit voor charlatan en daarvoor onder Robespierre belandde hij zelfs in de gevangenis, ondermeer omdat hij tegen de executie van Lodewijk XVI was. Hij ontsnapte daarbij zelf ternauwernood aan de guillotine, omdat de bewaker die zijn deur moest merken dat blijkbaar aan de verkeerde kant van de deur deed, zodat men hem op de executiedag zelf vergat. Die paar dagen uitstel waren voldoende om het einde van de regeerperiode van Robespierre te halen. Enkele werken van hem: Rights of Man en Age of Reason. THOMAS PAINE 6. Sport. Deze Duitser werd drie maal na elkaar olympisch kampioen eenmansrodelen: in Albertville, Lillehammer en Nagano. Hij behaalde ook nog zilver in Calgary en Salt
Lake City. Hij werd eerder dit jaar nog 2de op het WK na de Italiaan Zöggeler. Een olympische medaille zit er in zijn afscheidsjaar in Turijn misschien opnieuw in. Zijn naam? GEORG HACKL 7. Wetenschap. Techniek. Essentieel zijn het polymeren, die beginnen als vloeistof en overgaan in vaste vorm door een chemische reactie. Een hierop gebaseerde polymeer is mechanisch sterk, bestand tegen chemicaliën en heeft een zeer groot hechtingsvermogen gedurende de overgang van vloeistof naar vaste stof. Deze eigenschappen, in combinatie met de variëteit aan basisstoffen waaruit het kan worden samengesteld maakt dit product zeer veelzijdig. Deze polymeren combineren twee essentiêle componenten; een hars en een harder. De harscomponent is het belangrijkste gedeelte. De harder is het gedeelte dat daar chemisch mee reageert. Wanneer de 2 componenten worden samengebracht en grondig gemengd zullen zij chemisch reageren en onomkeerbaar een verbinding aangaan. Na de volledige reactie ontstaat een stijf plastic polymeer materiaal. De naam voor deze polymeren? EPOXY 8. Kunst. Deze Amerikaanse fotograaf maakt vanaf de jaren tachtig werken in de cibachroom-techniek, waarin thema's als sex, geweld en religie een belangrijke rol spelen. Zijn foto's lokken regelmatig controversiële reacties uit, vooral bij religieuze groeperingen. Dat geldt bijvoorbeeld voor zijn foto van een crucifix die hij in zijn eigen urine had ondergedompeld (Piss Christ 1987). In 1990 maakte hij portretten van zwervers en een serie foto's van gemaskerde Klu Klux Klan-leden. Zijn serie The Morgue (1992) toont lugubere en tegelijk classicistisch gestileerde detailopnamen van dode lichamen in een mortuarium. Verder noemen we nog zijn provocerende fotoserie A History of Sex (1996). De hamvraag is dus: Hoe heet deze kunstenaar? SERRANO 9. Tempels: Een a- en een b-vraag. A: Getuigen van Jehovah komen bij elkaar voor bijbelstudie, voor vergaderingen, voor ceremonieën. Dat doen ze in een speciale zaal. Hoe heet zo’n zaal ? En voor B gaan we naar Japan. De tempel die in de stad Ise gewijd is aan de Japanse zonnegodin, is namelijk een specialleke. Om de 20 jaar wordt de oude tempel immers afgebroken en wordt er een nieuwe tempel gebouwd. Dat kadert in het belang dat Shintoïsten hechten aan de dood en de hernieuwing van het leven. Bovendien leert zo telkens een nieuwe generatie de oude bouwtechnieken. En dan de vraag: Hoe heet nu die Japanse zonnegodin aan wie deze tempel gewijd is, geboren uit het linkeroog van de oergod Izanagi ? Haar achterkleinzoon, Jimmu, zou volgens de mythe de eerste keizer van Japan geweest zijn. a. KONINKRIJKSZAAL / b. AMATERASU 10. Vrij. Afkortingen noemt men acroniemen, dat weten we allemaal wel. Maar als die afkortingen misbruikt worden om er andere, leukere betekenissen aan te geven, dan noemen we ze geen acroniemen meer, maar krijgen ze een andere, specifiekere term. De klassieker Sabena kent u wel ‘Such a bad experience never again.’ Adidas staat
dan voor ‘Alle domme idioten doen aan sport.’ En BMW wordt ‘Bij Mercedes weggegooid.’ Of nog ‘Blijf maar werken.’ Graag hadden wij die specifieke term van u om deze omgekeerde afkortingen mee aan te duiden. Nog ééntje om het af te leren: PHILIPS: Product Hopeloos, Iedere Lamp Is Praktisch Stuk. BACKRONIEMEN 11. Vrij. Het is een kaartspel waarbij je elke ronde een ander karakter kan kiezen, zo kun je afwisselend b.v. bouwmeester, magiër, koning, dief, moordenaar of handelaar zijn. De bedoeling is om gebouwen aan te kopen en zo elkaar de loef af te steken, want elk karakter heeft zo zijn eigenschappen. In 2001 werd dit spel in Nederland trouwens verkozen tot spel van het jaar. Welk spel is dit? MACCHIAVELLI 12. Muziek. Wat was de eerste Belgische groep die optrad in een uitverkocht Vorst Nationaal, en we bedoelen natuurlijk niet als voorprogramma maar als hoofdattractie? Dat was een Waalse symfonische rockgroep. Het hoogtepunt van hun symfonische periode was het album "Mechanical Moonbeans" uit 1978. In het begin van de jaren 1980 gingen ze een meer commerciële koers varen. Dadelijk laten we een bekende song uit die periode horen. Het grote internationale succes bleef echter uit, zodat ze midden jaren 1980 stopten. Recent hebben ze echter weer CDs uitgebracht en optredens gegeven. Nog een weetje: Hun drummer Marc Ysaye werd directeur en presentator bij de radiozender Classic 21. MACHIAVEL Ronde 5 1. Aardrijkskunde. Deze dode stratovulkaan in de Andes vormt zo’n sterk beeld voor de Ecuadorianen, dat ze hem een centrale plek op hun vlag gaven. Hij ligt dan ook midden in het land tussen de steden Riobamba, Ambato en Guaranda. Deze berg zou de hoogste op aarde zijn, gemeten vanuit het middelpunt van de aarde. Gemeten vanaf zeeniveau is hij een respectabele 6310 meter hoog. Welke vulkaan ? CHIMBORAZO 2. Actua/Media. 3. Geschiedenis. Toen Duitsland op 1 september 1939 Polen binnenviel, verklaarden Frankrijk en Groot Brittanië de oorlog aan Duitsland. De enige militaire actie was echter het binnenvallen van het Saargebied terwijl de Duitsers Polen veroverden. Na de val van Polen trokken ze zich zelfs op 4 oktober terug uit het Saargebied en betrokken hun stelling achter de Maginotlinie. De Duitsers kropen dan weer achter hun Siegfriedlinie en beide partijen verzonken in immobilisatie. Zo werd er tussen 4 oktober 1939 en 8 april 1940 amper een schot gelost. Welke naam kreeg deze periode van ongetekende vrede, die de eigenlijke tweede wereldoorlog voorafging? SCHEMEROORLOG / SPOOKOORLOG / DROLE DE GUERRE / PHONEY WAR / SITZKRIEG
Bastaardkinderen van Romy Schneider ?? (Graag met naam en voornaam.)
5.5.1.
5.5.2.
5.5.3.
5.11
5.5.4. de gigolo links op de foto
6.4
FR.2
FR.9
6.10
FR.4
FR.3
FR.5
4. Sport. Normaal gezien verzamel je als topsporter nogal wat bekers en medailles. Dat geldt echter niet voor pokerspelers. Als je namelijk een pokerevent wint krijg je een ander soort kenteken. Welk ? ARMBAND (Bracelette) 5. Film. De volgende vraag wordt een nachtmerrie voor onze verbeteraars en zal uw hersenen ook flink pijnigen, vermoeden we. In bijlage vindt u een kwartet foto’s. Als u twee juiste namen kan produceren, verdient u 1 punt. Als u ze alle vier juist heeft, verdient u 2 punten. Zowel naam en voornaam dienen juist te zijn en u mag maximaal 4 pogingen wagen. De volgorde waarin u ze opschrijft speelt dan weer geen rol. Respectievelijk ROB REINER (meathead uit All in the family) ROD STEIGER (uit In the heat of the night) ROY SCHEIDER (uit Jaws) ROB SCHNEIDER (deuce bigalow American gigolo) 6. Literatuur. Marvel Comics heeft een hele stal van bekwame striptekenaars. Eén van hen werkte al aan Daredevil, Spiderman en Marvel Ultimates, maar het bekendst is hij waarschijnlijk van de graphic novels, waarin hij de Dark Tower-cyclus van Stephen King verstripte. Als u zijn naam zo nog niet weet, kan ik u enkel nog de volgende wijze raad meegeven: “Wax on, wax off”. RALPH MACCHIO (naamgenoot van de acteur)
7. Wetenschap. Op een dag vind je de job van je leven en dan ben je weg natuurlijk. Zover is deze Grieks-Amerikaanse anatoom nooit geraakt. Hij bestudeerde namelijk vanaf 1917 de vaginale afscheiding bij Guinese biggetjes. Nuttig was dat echter wel, want in 1923 kwam hij tot het inzicht dat het onderzoek van vaginale vloeistof kon leiden tot het ontdekken van baarmoederkanker. In 1943 publiceerde hij zijn studie van 179 gevallen van baarmoederkanker. Zijn uitstrijkje werd snel wereldwijd als een middel tot kankerdiagnose geaccepteerd. Wat is de naam van deze test, eigenlijk een afkorting van de naam van de anatoom? PAP-test (nicolas papanicoloau) 8. Kunst. De gangesgaviaal van de avond volgens onzen Johnny. Franse kunstenaar, graveur en illustrator, geboren in Straatsburg in 1832 en gestorven te Parijs in 1883. Op zijn vijftiende gaf hij zijn eerste geïllustreerde verhaal uit en later, tijdens zijn periode in Parijs, illustreerde hij werken van Rabelais, Dante en Balzac. Ook in Engeland kende hij veel succes met opdrachten voor Lord Byron, illustraties voor een nieuwe Engelse bijbel en The Raven van Edgar Allen Poe. Genoeg informatie allicht om deze man te kennen die net als vele andere beroemdheden begraven ligt op het Parijse kerkhof Père Lachaise. GUSTAVE DORE
9. Vlakbij Londen aan de oevers van de Thames ligt één van de grootste botanische tuinen ter wereld (ca. 120 ha). Het tuinencomplex telt – naast ca. 60.000 soorten planten – ook talrijke fraaie bouwwerken, waaronder de Orangerie, de Pagode en het indrukwekkende Palmenhuis. Officieel is de naam van dit tuinencomplex Royal Botannical Gardens, maar onder welke naam zijn deze tuinen beter bekend? KEW GARDENS 10. Vrij. De eerste kernreactor ter wereld werd in 1942 geconstrueerd door een team geleerden onder leiding van de Italiaan Enrico Fermi. De reactor, de zgn. Chicago Pile No. 1, was slechts enkele minuten in bedrijf, alleen maar om aan te tonen dat een nucleaire kettingreactie beheersbaar was. De voornaamste beveiliging bestond uit een regelstaaf, een touw en een scheikundige met een bijl. Als de kettingreactie dreigde te ontsporen, diende de man met de bijl het touw door te hakken. Het 5letter-acroniem om deze persoon en wat hij moest doen aan te duiden is later synoniem geworden voor een noodstop van een reactor. Welk woord bedoelen we, dat in het hedendaagse Engels zoveel betekent als weghollen/wegwezen? SCRAM (acroniem voor Start cutting right away, man) 11. Stierengevechten. Barbaars, maar fascinerend wat ons betreft. Er zijn een aantal verschillende torero’s in één gevecht actief. Je hebt de op een paard gezeten picadores, die de stier met een lans te lijf gaan. Je hebt de matadores, die wat met hun muleta staan te zwaaien om het publiek te vermaken en uiteindelijk de stier de coup de grace toedienen. Maar je hebt nog een derde soort mannetjes in de arena. Ventjes, die proberen om de stier een paar oversized darts in zijn nek te rammen. Hoe heten zij ? BANDERILLEROS 12. Muziek. Dat de jonge Mozart een wonderkind was, wist u waarschijnlijk al. Mogen we dat echter nog eens illustreren met een mooie anekdote. Het Miserere van een Italiaanse componist was in Mozart’s tijd een met mysterie omgeven muziekstuk. Het mocht enkel op bepaalde dagen in de heilige week gespeeld worden en enkel in de Sixtijnse kapel. Volgens de legende zou de 14-jarige Mozart het verbod om het stuk op papier te zetten aan zijn laars gelapt hebben. Hij woonde gewoon een concert bij en pende het daarna in één ruk uit zijn geheugen neer. Heden ten dage is dit werk erg gekend en populair. Het stond in 2007 bijvoorbeeld op 9 in de Klara top 75. U hoort er ondertussen een fragment uit. Wie was nu echter de componist van dit Miserere ? GREGORIO ALLEGRI Ronde 6 Deze ronde gaven we de titel ‘Noord-Amerikanen’. 1. Aardrijkskunde. Het tweede grootste eiland van de Verenigde Staten -na Hawaii trouwens- wordt van het continentale Alaska gescheiden door de straat van Shelikoff. De belangrijkste plaatsen op het eiland zijn Akhiok, Old Harbor, Karluk, Larsen Bay,
Port Lions, Ouzinki en de gelijknamige hoofdstad. Mooi voor u, als u met deze informatie het eiland al heeft weten te vinden. Voor de anderen gaat er misschien nog een lichtje op verder in deze ronde. KODIAKEILAND 2. Actua/Media. De Nederlandse omroep NPS zendt sinds 1995 een wekelijks cultuurprogramma uit. Heden ten dage loopt het in prime time, maar lange tijd werd het uitgezonden op een godsonmogelijk uur. Het tijdstip waarop de grens tussen waan en werkelijkheid vervaagt en langzaam oplost, aldus de makers. Het programma kreeg dan ook de naam van een staande Nederlandse uitdrukking, die het moment aangeeft dat de nacht overgaat in de ochtendschemer. Het is trouwens ook de naam van een film van Ingmar Bergman uit 1968. Hoe heet dat NPS-programma dus ? HET UUR VAN DE WOLF 3. Geschiedenis. De doorgaans blanke geschiedschrijvers van het Wilde westen maken zelden of nooit melding van zwarte cowboys of soldaten. Nochtans vochten er ettelijke zwarte regimenten tijdens de Burgeroorlog in de Noordelijke legers en was na afloop van dat conflict 1/3 van de cowboys zwart. Deze zwarte soldaten speelden ook een belangrijke rol aan de zgn. “frontiers” – bij de ontsluiting van het Westen dus. Befaamd was hun moed in de talloze gevechten en regelrechte veldslagen die ze leverden met de indianen van de grote vlakten. Vanwege hun uitzicht (zwart en kroeshaar) en hun uitzonderlijke moed gaven de indianen hen een bijnaam die eigenlijk een erenaam was. Welke Engelse benaming kregen die zwarte soldaten? ’t Is ook de titel van een postume hit van Bob Marley. BUFFALO SOLDIERS 4. Sport. Wat is de naam van het professionele baseball-team van Baltimore ? Het kreeg zijn naam van een lokaal vogeltje. Het verenkleed van dat vogeltje heeft namelijk dezelfde kleuren als het wapenschild van Lord Baltimore en ook van het baseballteam. Mocht er iemand in jullie ploeg ooit dat lijstje geleerd hebben, het is de ‘state bird’ van Maryland. Misschien kan de volgende gewoonte van de Baltimoresupporters u nog wat verder helpen: Als de Star Spangled Banner wordt gespeeld dan leggen zij een extra klemtoon op het eerste woord van de eerste regel van dat lied en op het eerste woord van de 8e regel. BALTIMORE ORIOLES (star spangled banner tip: regel 1: Oh, say can you see… en regel 8: Oh, say does that star spangled banner yet wave…) 5. Film. In 1993 schitterde Bill Murray in een film van Harold Ramis. Hij speelt Phil, een uitgebluste journalist, die voor het vierde jaar op rij naar Punxsutawney wordt gestuurd om getuige te zijn van de jaarlijkse happening rond een soort weersvoorspellende rat. Daar aangekomen blijkt hij echter keer op keer dezelfde dag te beleven. Met de nodige komische en tragikomische gevolgen. Welke film, met ook nog Andie MacDowell als de love-interest van Murray ? GROUNDHOG DAY
6. Literatuur. Twee rechercheurs beroeren al sinds 1975 de harten van de Nederlanders. De één is een trouwe huisman, de ander een losse vrijgezel. Beide zijn ze jaloers op elkaar. Rutger Hauer en Rijk De Gooier gaven een paar keer op het witte doek gestalte aan deze romanfiguren van Jan Willem van de Wetering. Vanaf 2007 zijn ze ook in België op het kleine scherm te bewonderen dankzij VTM. Hoe heten beide heren ? GRIJPSTRA EN DE GIER 7. Wetenschap. Een joodse filosofe geboren in Hannover in 1906. Dat moet leiden tot een mening over totalitarisme en democratie. Dat was dan ook exact de materie waar zij zich in verdiepte. Het meeste bekendheid verwierf zij door haar analyse van het proces Eichmann. Zij kwam tot de conclusie dat Eichman geen grote vis was, zoals de openbare aanklager poneerde, maar eerder een banale ambtenaar, die één van de deeltaken van de holocaust nauwgezet had uitgevoerd. Hoe heet deze filosofe, die in 1975 in New York overleed, en die ondermeer volgende werken schreef: On Revolution, On Crises, The Origens of Totalitarianism en The Human Condition ? HANNAH ARENDT 8. Kunst. De tweede school van Fontainebleau is ook nog onder een andere naam gekend, naar een dorpje in de buurt van Fontainebleau. Als reactie op de romantiek schilderden zij hun landschappen zonder opsmuk. Deze schilders begaven zich in de vrije natuur en ze probeerden met kleuren een stemming neer te zetten. Geen wonder dus dat deze school als een voorloper van het impressionisme beschouwd wordt. Belangrijke leden waren Corot, Theodore Rousseau, Daubigny, Diaz en Jongkind. Hoe heet deze schildersschool ? SCHOOL VAN BARBIZON 9. En dan nu, omdat de Maxisten ons er de oren van het hoofd voor hebben gezaagd, de obligate pornovraag. Simpel eigenlijk: Hoe noemt men in de porno-industrie een shot van enkel de schaamstreek van de vrouw ? De gezochte term ziet een gelijkenis tussen de vrouwelijke bovendijbeharing en een specifiek beestje. En nee, we hebben het hier niet over de pussy. BEAVER (SHOT) 10. Vrij. Rendieren kennen we vooral als bewoners van de Noord-Europese en NoordAziatische toendra, maar je vindt ze ook in Noord-Amerika. Daar noemt men ze echter vaak anders. Hoe ? Inspiratie vindt u bij de titel van een liedje van de Pixies of in het Suske en Wiske-album ‘De lachende wolf’. KARIBOE 11. Auto’s. Hoe reageren auto’s op een plots uitwijkmanoeuvre ? Een test hiervoor werd ontwikkeld in Scandinavië, waar het wel vaker voorkomt dat er plots een wild dier op de rijbaan blijkt te staan. De test wordt uitgevoerd op droog asfalt tegen een snelheid van 65 km/uur.
Deze test kreeg internationale bekendheid in 1997, toen journalisten onthulden dat de nieuwe Mercedes A-klasse er niet aan bleek te voldoen en een oud Trabantje wel. Hoe heet deze test ? ELAND TEST 12. Muziek. Enige info, want dit is een beremoeilijke muziekvraag. Zelfs Lars kende ze niet, kan u nagaan. Griezelig moeilijk dus. We zoeken hier een Brooklyn’s indiebandje, bestaande uit Daniel Rossen, Ed Droste, Chris Taylor en Christopher Bear. Rossen speelt daarnaast bij het al even bekende Department of Eagles. Ze zitten in de hoek van groepen als Fleet Foxes en Band of Horses. En waarschijnlijk had u de link in deze ronde ondertussen al door, maar dat we net die voorbeelden uitgekozen hebben, is uiteraard geen toeval. GRIZZLY BEAR Ronde 7 1. Aardrijkskunde. 2. Actua/Media. 3. Geschiedenis. 4. Sport. 5. Film. 6. Literatuur. 7. Wetenschap. 8. Kunst. 9. Vrij. 10. Vrij. 11. Vrij. 12. Muziek. Finaleronde Concept: We lezen 12 gewone vragen voor (sommige met een afbeelding en de laatste met een geluidsfragment). Die beantwoordt u gewoon in de brede vakken van 1 tot 12. Op papier krijgt u ook nog 12 omschrijvingen van zaken die iets te maken hebben met de nieuwe Amerikaanse president Barack Obama; die hebben een letter van A tot L. Elk van die items i.v.m. Obama heeft een naam die gelijk is aan een van de 12 gewone antwoorden. U dient de letter van elke Obama-omschrijving in te vullen bij de vraag met het gelijkluidende antwoord. Dus eigenlijk een klassieke tipronde, met dit “specialleke” dat alle tips met Obama te maken hebben. Gewone vragen 1 Puzzel, die u ook nog eens rustig kan nalezen op het documentatieblad. We zoeken de som van twee getallen. Het zijn gewone natuurlijke getallen (dus niks na de komma) tussen 0 en 36, en ze moeten voldoen aan deze voorwaarden: - in cijfers geschreven, moet het laatste cijfer VERSCHILLEND zijn
-
in letters geschreven, moeten de eerste VIJF letters dezelfde zijn.
Als u de twee getallen gevonden hebt, moet u ze dus gewoon optellen en de som op uw antwoordblad schrijven. 43 ( 13 + 30 ) 2 TV en boeken. Deze vraag kunnen we kort houden. Wie ziet u op de foto’s? In de jaren 1960 en 1970 werd hij bekend als lid van Monty Python; daarna verblijdde hij ons met een hele resem reisprogramma’s op TV en de bijhorende boeken. Michael PALIN 3 Sport, wielrennen. Op de foto ziet u een Italiaans wielrenner, geboren in 1981. Eind vorig jaar stapte hij na drie jaar bij de wielerploeg Lampre-Fondital over naar het nieuwe Team Katjoesja. Zijn grootste wapenfeit tot hiertoe was een etappewinst in de Ronde van Italië van 2007. Ieder jaar pakt hij als massasprinter ook wel een aantal zeges in kleinere rondes en eendagswedstrijden. Als tip kunnen we nog meegeven dat hij zijn achternaam deelt met een politicus uit zijn eigen land, Italië dus. Wie? Danilo NAPOLITANO 4 Literatuur/radio/etc. In “The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy”, de radioserie en bijhorende boeken van Douglas Adams, gaat het er bizar aan toe. Een groep hyper-intelligente wezens is op zoek naar “the Answer to Life, the Universe, and Everything”. Daartoe bouwen ze een supercomputer die miljoenen jaren doet over de berekening van het uiteindelijke antwoord. Dat antwoord is helaas onbegrijpelijk, want het blijkt gewoon een getal te zijn. Welk getal? 42 5 Wie was de koning van Jordanië van 1952 tot aan zijn dood in 1999? Hij was 4 maal gehuwd, maar nooit met meer dan één vrouw tegelijk. Zijn eerste twee huwelijken eindigden met een scheiding; zijn derde vrouw stierf in een helikoptercrash. Zijn vierde vrouw overleefde hem en is bekend onder de naam koningin Noor. Bij de volledige naam van onze man hoort ook de formulering “bin Talal” om aan te duiden dat hij de zoon was van zijn voorganger Talal, maar hij is meest bekend onder zijn voornaam. Welke voornaam? HUSSEIN / HOESSEIN 6 We zoeken een Amerikaanse buikspreker en stand-upcomedian. Hij heeft o.a. in de Tonight Show opgetreden. Het bekendst is hij van de pop Achmed, een dode zelfmoordterrorist, die te pas en te onpas uitschreeuwt “Silence, I kill you!” Hoe heet die buikspreker? Jeff DUNHAM 7 Wetenschappen, astronomie. Deze Engels astronoom ontdekte in 1728 de aberratie van het sterrenlicht. Hij probeerde namelijk de verschuiving te verklaren van de schijnbare positie van de sterren aan de hemel gedurende een aards jaar. Onze man kon dit waargenomen effect verklaren als het gevolg van de jaarlijkse beweging van de aarde ten opzichte van de ster (als onbeweeglijke lichtbron) en van de eindige lichtsnelheid. Hij noemde het effect de aberratie van het licht. Hiermee was voor het eerst door observatie het bewijs geleverd dat de aarde rond de zon draaide. Tevens kon onze astronoom op basis van de aberratie vrij nauwkeurig de snelheid van het licht bepalen op 295.000 km/s. Later ontdekte hij nog de nutatie van de aardas. Welke Engelse astronoom uit de achttiende eeuw? James BRADLEY
8 We zoeken een woord met meerdere gebruiken. Wij kennen het gewoon als een jongensvoornaam. In het Hebreeuws betekent het “God met ons” of “God is met ons”. In het Oude Testament werd voorspeld door Jesaja dat de Messias deze naam zou dragen. Het is niet alleen een naam voor mensen, want er zijn ook vele Joodse synagogen die de gezochte naam dragen. Er zijn diverse varianten in de spelling; daar gaan we natuurlijk niet moeilijk over doen. IMMANUEL / EMANUEL / EMANU-EL etc… 9 Kunst. We zoeken een kunstenares die sterk feministisch is maar ook opkomt voor de dierenrechten. Zij werd in 1939 geboren met de achternaam Cohen maar veranderde die naam, in navolging van de Black Panthers die vonden dat het behoud van de geboortenaam een bevestiging is van een slavenidentiteit. Haar bekendste werk is “The Dinner Party” dat jullie op de foto zien. Het is een driehoekige tafel waar 39 vrouwen uit de mythologie, de geschiedenis en de recente tijd een ereplaats krijgen. Vele andere vrouwen worden kort vermeld op het kunstwerk. Onze gezochte madam maakte dit werk samen met andere vrouwelijke artiesten, en wil zo het onrecht opheffen dat de vrouwen is aangedaan doordat ze door de dominante mannelijke geschiedschrijving verzwegen worden. Geen katje om zonder handschoenen aan te pakken dus, en laat ons hopen dat ze hier vanavond niet komt controleren of er wel genoeg vrouwen aan de quiztafels zitten… Wie? Judy CHICAGO 10 Geschiedenis. Deze man was tussen 1932 en 1968 de leider van Portugal. Een deel van die tijd was er ook een president, maar onze man had duidelijk de touwtjes in handen, onder andere in de rol van minister- president. Zijn politiek was een mengeling van katholiek corporatisme en autoritarisme. Zijn regime kende geen parlementaire democratie en onderdrukte politieke ideologieën zoals liberalisme, socialisme en communisme; maar ook het nazisme en het fascisme (in Portugal ook wel syndicalisme genoemd) bestreed hij. Arbeiders en werkgevers moesten samen hun problemen oplossen in corporatistische vakorganisaties. In 2007 werd hij in de verkiezing van de 'Grootste Portugees aller tijden' met 41% tot winnaar gekozen, wat aardig wat controverse veroorzaakte. Wie? António de Oliveira Salazar, kortweg SALAZAR 11 Sport (?), boksen. Deze bokser werd geboren in 1921 als Walker Smith Jr. Als amateur won hij 85 partijen en verloor er geen enkele. Hij werd professioneel bokser in 1940. Elf jaar later had hij 131 professionele kampen gebokst, waarvan hij er slechts 3 niet won. Hij was wereldkampioen weltergewicht van 1946 tot 1951; daarna werd hij wereldkampioen in de middengewichtsklasse. In 1952 stopte hij met boksen maar enkele jaren later maakte hij een comeback. In tegenstelling tot de meeste comebackpogingen van sporters was deze succesvol want hij werd opnieuw wereldkampioen middengewicht. Onze man werd zowel door journalisten als door collega-boksers dikwijls de beste bokser aller tijden genoemd. Hij stierf in 1989. Wie? Sugar Ray ROBINSON 12 Muziek, seventies. Met fragment “Carribbean Moon” (CD al aan Jo gegeven). Deze Britse zanger en muzikant zat in de jaren 60 in diverse groepjes in de zogenaamde “Canterbury scene”. In 1969 bracht hij zijn eerste solo-album uit, "Joy Of A Toy". Hij kende nooit mega-succes, maar in de jaren zeventig gingen sommige van zijn LPs toch behoorlijk goed over de toonbank, en ook de critici wisten hem wel te waarderen. Af en toe scoorde hij zelfs een klein hitje, zoals het nummer dat we gaan laten horen. Ook in de 21ste eeuw blijft hij af en toe CDs uitbrengen.
Kevin AYERS ******************************************** Obama-vragen, letter te linken aan antwoorden op gewone vragen. NIET voorlezen! Deze worden op papier uitgedeeld (natuurlijk zonder de antwoorden erbij ) A Middelste naam van Obama, die door stompzinnige en/of kwaadwillige tegenstanders werd gebruikt om te proberen hem in een kwaad daglicht te stellen HUSSEIN B Leeftijd van Barack Obama op 31 december 2004 43 (is geboren op 4/8/1961) C Het aantal verschillende mannen dat president van de Verenigde Staten was VOOR Barack Obama 42 (Obama wordt de 44ste president genoemd, maar de 22ste en de 24ste waren allebei dezelfde namelijk Grover Cleveland) D Eigen achternaam van Michelle Obama, de vrouw van Barack ROBINSON E Eigen achternaam van de moeder van Barack Obama; tevens de achternaam waarmee de grootmoeder van Obama meestal in het nieuws kwam, namelijk de grootmoeder voor wie hij zijn kiescampagne onderbrak toen ze op sterven lag (de eigen achternaam van die grootmoeder was Payne) Ann (moeder) en Madelyn (grootmoeder) DUNHAM F Stad waar Obama woonde van 1985 tot 1988 en waar hij projecten deed in armere buurten, en waarnaar hij in 1991 terugkeerde om er als advocaat en docent te werken CHICAGO G Kennis van Obama die, omwille van zijn lidmaatschap in de jaren 1960 van de gewelddadige protestbeweging the Weathermen, door Obama’s tegenstanders onder de aandacht gebracht werd om Obama een “terroristenvriend” te noemen Bill/William Charles AYERS
H Fenomeen in de aanloop van de verkiezingen gevreesd door Obama’s aanhangers, namelijk dat mensen die in een peiling wél zeggen voor een zwarte te zullen stemmen, dat in de echte verkiezing toch niet doen, zodat de score van een zwarte kandidaat in peilingen overschat wordt. Genoemd naar de zwarte burgemeester van Los Angeles die in 1982 de verkiezingen voor de nieuwe Governor van Californië op deze manier verloor. BRADLEY-factor/effect I Running mate van Obama’s Republikeinse tegenkandidaat McCain Sarah PALIN
J Vrouwelijke gouverneur van Arizona die door Obama tot minister van Binnenlandse Veiligheid benoemd werd Janet NAPOLITANO K Nieuwe stafchef van het Witte Huis (White House Chief of Staff), benoemd door Obama. Was vroeger al medewerker van Bill Clinton, die hij hielp fondsen te verwerven tijdens Clintons verkiezingscampagne Rahm EMANUEL L Nieuwe minister van binnenlandse zaken (Secretary of Interior) benoemd door Obama. Oorspronkelijk een jurist, vanaf 2004 senator, toen samen met een collega de eerste Hispanic senator in meer dan 20 jaar Ken SALAZAR
