Ontwikkelingen project ZONN ZorgOpleidingen Noordwest Nederland Nieuwsbrief nummer 9, juli 2014

Ontwikkelingen project ZONN – ZorgOpleidingen Noordwest Nederland Nieuwsbrief nummer 9, juli 2014 Graag informeren wij u als deelnemer van ZONN middels deze nieuwsbrief over de stand van zaken van het project, dat gericht is op strategische personeelsplanning en regionale afstemming rondom de opleidingen tot gespecialiseerd verpleegkundige en medisch ondersteunende functies in noordwest Nederland. Dit betreft 15 opleidingen, die bekostigd worden uit het Fonds Ziekenhuis Opleidingen (FZO – tot 2013-2014). Per 2014 is er een beschikbaarheidsbijdrage onder uitvoering van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

In deze nieuwsbrief 1. Rapportages FZO-enquête 2014 2. Bijeenkomsten eind september en 29 oktober 3. Petje op bij bijeenkomst ‘Simulatie ZONN’ op 16 mei 4. Opleiden, blijvend noodzakelijk 5. Nieuws over pilot SPInOV 6. Ideeën voor deze nieuwsbrief 7. Update: contactpersonen van de ziekenhuizen Extra: Foto impressie ZONN bijeenkomsten

1. Rapportages FZO-enquête 2014 Eind maart 2014 was de deadline van de FZO-enquête 2014, met als doel inzicht te verkrijgen in de toekomstige opleidingsbehoefte voor de 15 beroepen. Enkele enquêtes druppelden later binnen, maar uiteindelijk hebben alle deelnemende ziekenhuizen hun gegevens aangeleverd. Onderzoeksinstituut NIVEL heeft als hulpmiddel bij het invullen van de enquête de personeelslijst ontwikkeld, waardoor meer dan 80% automatisch ingevuld kon worden. De reacties op het gebruik ervan waren wisselend. De meeste moeite werd ervaren bij de vragen over de bestemming van uitstromers en herkomst van gediplomeerde instromers per beroepsgroep. Niet alle ziekenhuizen beschikken over deze gegevens. Afgelopen week heeft het Capaciteitsorgaan de resultaten van het onderzoek beschikbaar gesteld in de vorm van een landelijke en 12 regionale rapportages. U heeft deze rapportages reeds per e-mail ontvangen. Geadviseerd wordt om de rapportages goed te lezen en intern te verspreiden en te bespreken.

2. Bijeenkomsten eind september en 29 oktober Eind september vindt de volgende plenaire ZONN bijeenkomst plaats. De enquêteresultaten worden dan o.a. besproken. U wordt z.s.m. op de hoogte gebracht van de exacte datum. Woensdagmiddag 29 oktober (tijden volgen) organiseren het Capaciteitsorgaan, NVZ en NFU een bijeenkomst voor FZO-regiocontactpersonen en ziekenhuiscontactpersonen over de raming.

Nieuwsbrief project ZONN Nummer 9, juli 2014 3. Petje op bij bijeenkomst ‘Simulatie ZONN’ op 16 mei Wim Polderman, directeur van de Amstel Academie, opent de Simulatie ZONN bijeenkomst met een korte introductie: Waarom is het FZO ook alweer in het leven geroepen? En wat is het doel van deze simulatie? Een foto van een varken helpt herinneren aan de varkenscyclus in opleiden, die voorkomen moet worden. Als de regionale ziekenhuizen gezamenlijk aantallen en kenmerken van hun medisch ondersteunend en gespecialiseerd verpleegkundig personeel inzichtelijk maken en ook aantallen huidige en geplande personen in opleiding, dan kan de regionale opleidingsbehoefte afgestemd worden. Ter inspiratie voor die afstemming en om meer inzicht te krijgen in het proces binnen het ziekenhuis en de regio is de simulatiebijeenkomst georganiseerd. M A De simulatie in het kort: 5 ziekenhuizen, met een eigen profiel, visie/missie en budget. Doel: als ziekenhuis zo goed mogelijk voldoen aan de eisen van de 3 spelelementen: financiën (FZO en budget), opleiden (5 opleidingen) en opleidingseffecten regio. Per ziekenhuis 1 manager en 2 afdelingshoofden, met een eigen opdracht (pet). De manager en afdelingshoofden onderhandelen over op te leiden personeel. De manager wordt geïnstrueerd door de Raad van Bestuur (RvB), beheert financiën en onderhandelt met ander managers aan de regiotafel. Er worden 2 rondes gespeeld. Eerste ronde De manager gaat op bezoek bij de RvB. De afdelingshoofden bedenken argumenten voor de (gegeven) aantallen op te leiden personen en leggen deze voor aan hun manager. Aan de regiotafel wordt een overzicht gegeven van de inzet van alle managers. Er is veel geld in het Fonds gestopt, wat niet terugkomt bij de ziekenhuizen. De managers vertellen wat hen bracht tot de gemaakte keuzes: beschikbare opleidingsplekken, leeftijdsuitstroom of focus op de langer lopende opleidingen. Er zijn niet op elkaar afgestemde keuzes gemaakt. Wim Polderman wijst er op dat de regiotafel binnenkort werkelijkheid kan worden. Wat zijn mogelijkheden en risico’s? Bedenk samen houdbare oplossingen! Tweede ronde Aan de ziekenhuistafel deelt de manager de opdracht van de RvB. Samen met de afdelingshoofden gaat hij op zoek naar betere opleidingskeuzes, kijkend naar speerpunten en de opdracht van de RvB. Aan de regiotafel blijkt er nu een tekort te zijn aan financiering vanuit het Fonds. Wederom onderbouwen de managers hun keuzes: opleiden voor opleidingen waar meer geld voor binnenkomt, baangarantie of inzetten op mobiliteit in het eigen ziekenhuis. De managers hebben gekeken naar het afromingsbedrag en eerdere keuzes bijgesteld, regionaal is er nog steeds weinig afgestemd. Nabespreking Aan de hand van verwachtingen over de zorgvraag moet je als ziekenhuis en als regio bedenken wat je wilt doen met opleiden. Ook moet gekeken worden naar uitstroom (en bestemming) als de economie weer aantrekt. Als er meer zicht is op variabelen, kan het gesprek beter gevoerd worden. Voor kortlopende opleidingen zijn de ziekenhuizen bereid met elkaar personeel uit te wisselen (poule), zodat mensen in de regio aan het werk blijven. Eventueel moet er strengere selectie zijn aan 2

Nieuwsbrief project ZONN Nummer 9, juli 2014 de poort, middels een gezamenlijk assessment. De aanwezigen vinden wel dat er afspraken gemaakt moeten worden over het daadwerkelijk plaatsen van personeel. Op welke punten willen de deelnemers straks overleggen? Het totaal aantal benodigd op te leiden personeel. ‘De enquête moet zo goed mogelijk ingevuld zijn; dat is de behoefte voor de regio.’ Wat ziekenhuizen voornemens zijn. ‘Geef inzicht in wat je gaat doen; iedereen verschuift straks.’ Wie voor wie opleidt in de regio. ‘Wisselingen binnen de regio horen er bij; je leidt op voor goede patiëntenzorg en wie weet komt iemand terug in je ziekenhuis. Uitstroom is geen probleem, als er maar niet voor werkloosheid opgeleid wordt.’ Heeft de patiënt iets aan regionale afstemming? ‘Consequentie is voldoende personeel. Als je ontwikkelingen deelt, is de patiënt beter af: meer samenwerken en transparant zijn.’ ‘Door de varkensmarktcyclus verpest je de opleidingsstructuur in je ziekenhuis.’ ‘Doordat niet alle opleidingen in het Fonds zitten, doet het Fonds niet overal zijn werk en heeft de patiënt er ook niet altijd wat aan.’ Wordt er iets gemist in deze simulatie; werkt het zo in uw ziekenhuis? ‘Er is geen rekening gehouden met de kosten van overschot en uitvalpercentage.’ ‘Er zijn gesprekken over opleiden, maar het spelelement maakt het spannender. In de praktijk wordt niet zo zeer heen en weer geschoven met opleidingsplekken.’ ‘Er wordt steeds meer collectief in het ziekenhuis gekeken waar behoefte aan is en wat te doen met mensen die geen baan krijgen.’ ‘In de praktijk blijkt strategische planning lastig. Het is goed als het op hoog niveau bij elkaar komt in het ziekenhuis.’

Afsluitend wordt gesteld dat het mooi zou zijn als ziekenhuizen van elkaar kunnen leren en eens meekijken bij een ziekenhuis waar strategische opleiden en afstemmen goed gaat. De petjes worden afgezet en tijdens de borrel wordt gezellig nagepraat. N.B. De simulatiematerialen zijn op ziekenhuisniveau beschikbaar. Bent u geïnteresseerd in intern gebruik van de simulatie, neem dan contact op met Evelien Janssen ([email protected]).

4. Opleiden, blijvend noodzakelijk In het Zorgvisie Magazine van mei 2014 stond een artikel met de kop ‘Opleiden, blijvend noodzakelijk’. In het artikel worden ziekenhuizen afgeraden om het stoppen met opleiden tot medisch ondersteunend personeel en gespecialiseerde verpleegkundigen vanwege overschotten. Na overvloed, volgt altijd schaarste. Daarnaast vraagt een gezonde arbeidsmarkt om een licht overschot, zodat de werklast verspreid kan worden en geselecteerd kan worden op kwaliteit. En zeker niet onbelangrijk: een constante stroom van leerlingen brengt een leergierige, innovatieve cultuur met zich mee! Geïnteresseerd in het artikel? Stuur een e-mail naar Evelien Janssen.

5. Nieuws over pilot SPInOV Als deelnemer van ZONN, en mogelijk ook van SPInOV, houden we u graag op de hoogte van de ontwikkelingen binnen pilot SPInOV. SPInOV heeft als doel te komen tot 1) afstemming van stageplaatsen tussen zorginstellingen en het initieel verpleegkundig onderwijs in de noordwest Nederland, 2) gezamenlijk commitment en verantwoordelijkheid voor voldoende kwantiteit en 3

Nieuwsbrief project ZONN Nummer 9, juli 2014 kwaliteit van de stageplaatsen voor verpleegkundigen en 3) een overlegbasis om strategische personeelsplanning voor het verpleegkundig beroep vorm te geven. Stand van zaken SPInOV: Middels zelf ontwikkelde vragenlijsten voor zorgorganisaties en opleidingsinstituten zijn de beschikbare stageplaatsen en de behoefte daaraan geïnventariseerd. De voorlopige resultaten zijn inmiddels bekend. Op 26 juni vond een conferentie plaats voor vertegenwoordigers uit de driehoek HRM, opleiden en afdelingsmanagement van de deelnemende organisaties. Diverse sprekers vertelden over de ontwikkelingen rond afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt en hun ervaringen met stage matching van stagiairs aan de verzorgende en verpleegkundige mboen hbo-opleidingen. Verder stond de bijeenkomst in het teken van de voorlopige resultaten van de vragenlijsten en verfijning van de vragenlijsten.

6. Ideeën voor deze nieuwsbrief? Eerder hebben Edwin Pompe (VUmc) en Harm Landman (MCA Gemini Groep) inzicht gegeven in het informatie- en afstemmingsproces rondom de FZO-opleidingen binnen hun ziekenhuis. Vindt u het leuk om een inkijkje te geven in uw ziekenhuis of heeft u ideeën voor de nieuwsbrief, laat het weten aan Evelien Janssen ([email protected]).

7. Update: contactpersonen van de ziekenhuizen Onderstaande tabel geeft een overzicht van de contactpersonen van de deelnemende ziekenhuizen en het CZO opleidingscentrum VUmc Amstel Academie. (*Deelnemer van de initiatiefgroep) Ziekenhuis Academisch Medisch Centrum BovenIJ ziekenhuis Flevoziekenhuis Kennemer Gasthuis

Contactpersoon Jeanet Steenbruggen* Natalie van Rosmalen Barbara Schouten Hélène de Groot

MCA Gemini Groep MC Groep NKI/AvL Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Rode Kruis Ziekenhuis Sint Lucas Andreas Ziekenhuis Slotervaartziekenhuis Spaarne Ziekenhuis VU medisch centrum Waterlandziekenhuis Westfries Gasthuis Zaans Medisch Centrum Ziekenhuis Amstelland VUmc Amstel Academie

Harm Landman* Jeanette Aukes Larissa van der Hell Marieke Steenbrink Hannie Stam Sylvia Bazuin* Mieke Vink-de Goeij Loes Menting Edwin Pompe* Esther Terpstra André Renkema Ron Wilms Heleen van Huizen Wim Polderman*

4

Functie Verpleegkundig bestuurder Hoofd P&O Hoofd Opleidingen Hoofd beroeps(vervolg)opleidingen & bedrijfstrainingen Beleidsadviseur P&O Hoofd Opleidingen Opleidingsadviseur HR-Manager Flexcare en Capaciteit Hoofd Personeelsadministratie Hoofd Opleidingen Scholings- en opleidingscoördinator Opleidingsadviseur Zorgmanager Beleidsadviseur P&O Manager Leerhuis Teamleider ZMCAcademie, unit HRM Hoofd Opleidingen Directeur

Nieuwsbrief project ZONN Nummer 9, juli 2014 Foto impressie laatste ZONN bijeenkomsten

Colofon Deze digitale nieuwsbrief informeert u over de ontwikkelingen van project ZONN. Voor meer informatie of opmerkingen, neem contact op met Evelien Janssen, bereikbaar via 020-512 88 88 en [email protected] . Wilt u deze nieuwsbrief niet meer ontvangen? Stuur een e-mail naar [email protected]

5