UT N I E U W S
weekblad van de Universiteit Twente nummer 28
donderdag 2 oktober 2008
www.utnws.utwente.nl
UT Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
10/11 donderdag 2 oktober 2008
Locatie: Calslaan, een studentenhuis met elf mannen en één vrouw Buit: borden, een fiets, een surfplank en vele andere objecten
Locatie: Campuslaan, een studentenhuis met twaalf mannen en drie vrouwen Buit: tientallen borden, vlaggen en andere objecten
2
‘U bent zeker al doctor?’
Wat is er erger dan dronken thuis te komen en te denken dat je ondersteboven hangt? Het moet de bewoners van dit studentenhuis regelmatig overkomen. In de loop van de jaren is hier namelijk de traditie ontstaan om alle dingen waar een goed verhaal aan vastzit, op te hangen aan het plafond. Zo lijkt het alsof je naar een vloer vol met kleurrijke troep kijkt wanneer je je blik omhoog richt. In een hoek hangt een halve surfplank tussen een netwerk van kerstverlichting. ‘Die hebben we een keer
Naast de bar in de woonkamer hangen tientallen borden, schilderijtjes en andere snuisterijen. In de loop van meer dan dertig jaar is er een omvangrijke verzameling ontstaan. Bijna iedere bewoner deed een duit in het zakje, vertellen de huidige bewoners. De obligate ‘geldige tapvergunning’ en ‘horecavergunning’ ontbreken niet. In de gang hangen souvenirs uit de wat recentere geschiedenis. Op de tweede verdieping een bord dat, gezien de taal, niet uit de Enschede komt. ‘Meegenomen uit Frankrijk, voor mijn tijd’, zegt Michiel, een van de bewoners. Een verdieping hoger hangt over de hele lengte van de trap een vlag. ‘Die hebben we tijdens een huisweekend in Castricum uit een zes meter hoge paal gehaald voor de Albert Heijn’, vertelt hij. ‘Sinterklaas is hier de baas’ luidt het opschrift. Waarom de studenten het spul meenamen? Eh, omdat het kon’. Gebrast of niet, alle prullaria geven het huis wel de enigszins chaotische uitstraling van een studentenhuis. Aan ieder bord of object kleeft een individueel verhaal, dat met het vertrek van de bewoners lijkt verdampt. De meeste borden kunnen ze niet thuisbrengen, aldus de huidige bewoners.
meegenomen van een Hardboardfeest’, vertelt Iris, de enige vrouwelijke bewoner in dit studentenhuis. ‘We hebben de uitsmijter afgeleid en het was zo gefikst.’ Iets verderop hangt een poster met enkele schaars geklede dames erop die ook gebrast zijn onder het toeziend oog van een bewaker. ‘Die komt uit Kroatië. We wilden daar een keer naar een nachtclub, maar dat bleek achteraf een bordeel te zijn. Tijdens een andere vakantie kwamen we een club tegen met precies dezelfde naam. We konden het toen niet laten om dat als aandenken mee te nemen.’ Wat verder opvalt zijn de meer dan twintig stopcontacten aan het plafond, waaraan verschillende slierten met kerstverlichting en een paar discolampen zijn aangesloten. Naast het raam zit een grote schakelaar, die ervoor zorgt dat ze allemaal te bedienen zijn met de computer. ‘We kunnen zo een prachtige lichtshow verzorgen. Er zijn zelfs plannen om de frituurpan erop aan te sluiten, maar zover is het helaas nog niet gekomen.’
10/11
Decoratieve waanzin AAN DE MUUR TOT EEN STOPLICHT EROTISCH TOILET HET PLAFOND, EEN VAN SURFPLANK AAN
Locatie: Matenweg, een studentenhuis met dertien mannen en vier vrouwen Buit: een souvenir van Lowlands Lowlands bracht uitkomst bij het bekendmaken van de huisregels. De bewoners waren er een paar jaar geleden. ‘We waren helemaal brak na een paar dagen lang bier drinken en bandjes luisteren’, vertelt Joost, de enige bewoner die het verhaal nog weet. ‘We zagen aan de kant van de weg een grote berg met afgedankte spullen, allemaal uit het Walibi Park dat net was omgedoopt tot Six Flags Holland. Tussen die berg van hout, staal en andere troep vonden we dit bord van een oude Walibi-attractie. Het was te mooi om niet mee te nemen.’ Eenmaal weer thuis kreeg het ding een prominente plek aan de muur. ‘Voeten in de voetzak, blijf in zittende houding en niet op buik of knieen a.u.b’: dit waren de nieuwe huisregels die zich
al sinds het nieuwe millenium lieten gelden. Tot een week geleden ongeveer toen de grote schoonmaak korte metten maakte met het kostbare kleinood. Speciaal voor de foto kwam het ding echter weer even te voorschijn. Vlak voor de Walibi-kangoeroe hangt een enorme verzameling smurfen van Albert Heijn aan het plafond. Ernaast bungelt een verkeersbord van een dertig kilometerbeperking, dat een van de huisgenoten ooit cadeau kreeg voor zijn dertigste verjaardag.
an zin De co ra tie ve ‘Iswa dit bord van u?’
Wie kent het niet, dat clichébeeld van een studentenkamer die vol staat met verkeersborden, vlaggen en andere brasbare objecten. Wat zijn de verhalen erachter? Een kijkje in de keuken van vijf campusflats. Tekst: Wessel Reijens / redactie UT-Nieuws Foto's: Gijs van Ouwerkerk
Locatie: Campuslaan, een studentenhuis met dertien mannen en twee vrouwen Or nament: een gepimpte wc Niet schr ikken als je in dit roze geverfde studentenhuis naar de wc gaat. Pluche op de br il, hartjes aan het plafond en vijf houten penissen om de wc-rollen aan op te hangen. Het verhaal erachter heeft te maken met een lekkage. ‘We hoorden dat de wc kapot was en we waren al van plan om Acasa te bellen om de boel te laten repareren’, vertelt bewoner Bas. ‘Maar tijdens het kerstdiner merkten we dat lekkage niet het euvel was. Na het eten bleek de wc opeens weer volledig inzetbaar.Vier huisgenoten die toch al van plan waren te verhuizen hadden bij wijze van verrassing in korte tijd het toilet omgetoverd tot een seksparadijsje.’ Sindsdien schieten de meeste bezoekers van het toilet in een lachbui. Al eerder kreeg het interieur van de woning zijn roze kleur. ‘We wilden graag een keer wat anders’, luidde de verklaring.
Niet alle brasverhalen lopen goed af. Soms heb je de pech aangehouden te worden, zoals gebeurde bij Jeroen, wat niet zijn echte naam is omdat hij anoniem wilde blijven. Na een avondje stappen fietste hij met een paar vrienden naar huis en vatte het idee op om een verkeersbord mee te nemen. ‘Het was een mooie avond en we hadden net gefrituurd’, vertelt Jeroen. ‘Ik fietste rond een uur of half vijf samen met mijn jaarclubgenootjes naar huis. Onderweg kwamen we bij wegwerkzaamheden een verkeersbord tegen, dat ik gewoon niet kon laten staan.
Ik zat net weer op de fiets, toen ik een sirene achter me hoorde, dus ik wist wel hoe laat het was. De politiewagen draaide honderdtachtig graden en stond zomaar met zijn neus voor mijn fiets. De agent vroeg of het bord van mij was, waarop ik zei: ‘Wat denkt u zelf? Natuurlijk niet.’ Dit bleek het verkeerde antwoord te zijn en voor hij het wist kon Jeroen zijn fiets laten staan en moest hij mee naar het bureau. Daar werd hij in een arrestantencel geplaatst, waar hij een gesprek had met de hulpofficier van justitie. ‘Die begon me te ondervragen en vertelde me dat wat ik zei ervoor kon zorgen dat ik vrijkwam. Toen ik hem vertelde dat ik TBK studeerde, zei hij dat
als university of technology
dat niet zo mooi was en liep hij gewoon weg.’ Na een paar uur slapen werd Jeroen de volgende dag wakker gemaakt. Hij werd nog dronken uit zijn cel gehaald door de cipier en ‘in een of andere rare luchtunit’ geplaatst. Na meer dan een uur doelloos te hebben rondgelopen werd hij vrijgelaten. ‘In de hal kwam ik nog twee Audentisbazen tegen die daar wel vaker leken te komen. Daarna werd ik in een busje naar Bureau Enschede-Oost gereden. Daar werd procesverbaal opgemaakt, waarna ik in hetzelfde busje meteen naar college werd gebracht.’ Uiteindelijk moest Jeroen een boete betalen van honderddertig euro.
18 Toernooi met een knipoog
ADVERTENTIE
UT zet focus op bio, nano en ict Ict, bio- en nanotechnologie, dat zijn de voornaamste technologische disciplines waarin de UT zich de komende jaren verder wil onderscheiden op het internationale podium. Dat zal gebeuren in nauwe samenwerking met de mens-, management- en maatschappijwetenschappen binnen de universiteit.Vaste aanstellingen voor wetenschappers gaan tot het verleden behoren. Met de combinatie van high tech en human touch wil de UT wetenschappelijk vernieuwen, wil ze mensen opleiden die in de samenleving ‘echt’ het verschil kunnen maken en wil ze met haar kennis en kundes oplossingen bieden voor maatschappelijke vraagstukken. De UT afficheert zich als University of Technology. Aan haar ondernemende karakter wordt niet getornd, dat blijft een onomstreden selling point. Dat staat in de conceptnota Route14, die het managementteam van de UT (college van bestuur, decanen en instituutsdirecteuren) gisternamiddag in de Audiozaal van de Vrijhof
presenteerde aan een geselecteerde groep van directeuren, diensthoofden en andere leidinggevenden. De groep zag de concept-versie gisteren voor het eerst. Later deze week maakt de UT het concept ook op haar homepage bekend. Het is een uitgewerkte versie van het document waarmee het UMT vlak voor de zomer terugkeerde van een werkbezoek aan de universiteit van Lausanne. Daarin was al aangegeven dat de UT opteert voor het zogenaamde Angelsaksische model zoals landen als Engeland en Amerika dat kennen. Er komt een hardere knip tussen bachelor- en masteronderwijs. De eerste
categorie studenten komt in een undergraduate school met meer brede bachelors (dan nu). De masters worden verdeeld in drie schools, namelijk voor engineering, voor sociale wetenschappen en voor geselecteerde promovendi. Die laatste komen, samen met de onderzoekmasterstudenten, in een aparte graduate school. Het promotietraject wordt wellicht korter. Over het verdwijnen van faculteiten als het gebouw van de studierichtingen wordt in het stuk met geen woord gerept. Tot zover geen opzienbarend nieuws, het was in feite al bekend. Wel nieuw is een reeks van andere plannen die voor de nodige gespreksstof zullen zorgen en bij elkaar opgeteld de UT de glans moeten geven om als ‘enige echte campusuniversiteit van Nederland’ in de wereld te gaan excelleren. De lat komt hoog te liggen, zo staat het er letterlijk. Excelleren en talent, die begrippen komen herhaaldelijk in het stuk terug en onderstrepen de ambities
Locatie: Campuslaan, een studentenhuis met tien mannen en zes vrouwen Buit: een interactief verkeerslicht aan de muur
Handig, zo’n verkeerslicht dat op rood springt als de wc is bezet. ‘Stop een paar creatieve studenten elektrotechniek bij elkaar, geef ze een verkeerslicht, wat kabels en een wc en binnen de kortste keren heb je een gaaf object in je woonkamer hangen dat ook nog nuttig is’, klinkt de logische verklaring van bewoonster
Wendy. ‘Een oud-huisgenoot kreeg het verkeerslicht (zegt hij) cadeau van zijn oom. Het kwam hier naast de tv te hangen. Daar hing het een tijdje tot een paar bewoners op het idee kwamen het ding weer tot leven te wekken. Er kwamen nieuwe kabels aan te hangen die werden doorgetrokken naar de lichtschakelaar van het toilet. Zodra je daar het licht aandoet springt het verkeerslicht in de woonkamer op rood. Erg handig, behalve als iemand vergeet het licht uit te doen.’
waarmee de UT ten strijde wenst te trekken. Men wil met bekwame spoed vooral buitenlands talent binnenhalen - door middel van een soort scoutingsapparaat- en daar ook de nodige voorwaarden voor scheppen. De 3-TU-federatie komt slechts zijdelings in het stuk voor. Wel worden Delft en Eindhoven ‘natuurlijke partners’ genoemd, bijvoorbeeld in het binnenhalen van Europese gelden. Met Wageningen en Nijmegen, sterk in bio- en levenswetenschappen, worden de banden verder aangehaald. Ook zoekt de UT een nieuw internationaal onderzoeknetwerk naast de bestaande ECIU, dat vooral op onderwijsgebied en stafuitwisseling nuttig is gebleken. De UT wil zich nadrukkelijker dan ooit afficheren als een preferred employer in het bijzonder voor groepen die nu ondervertegenwoordigd zijn in haar personeelsbestand, zoals vrouwen en allochtonen. Meer nieuws op pag.3
Zoektocht naar koffer op campus Goed rondkijken op de UT-campus kan lonend zijn. De makers van het regionale televisieprogramma Made in Overijssel verstoppen elke week een mini-koffer ergens op het campusterrein. De wekelijkse vinder van het koffertje dingt mee naar een scooter ter waarde van 1750 euro. De koffer bevat een sleutel en een code, die de eerste vinder op de website van het programma moet invoeren. Tijdens de laatste uitzending van het seizoen zullen er tien ‘vinders’ met een sleutel zijn en zij doen mee aan de finale tijdens die uitzending. Dan zullen er tien scooters naast elkaar staan en zal iedere vinder proberen een scooter te starten. Degene wiens scooter start, mag deze mee naar huis nemen. Op de website www.madeinoverijssel.tv wordt een cryptische aanwijzing gegeven over de plaats van het koffertje met daarnaast een foto van die locatie. In de twaalfdelige serie Made in Overijssel komen de Universiteit Twente, bedrijven en innovatie samen. Het programma wordt op woensdag uitgezonden op RTV Oost. In elke aflevering staan twee UT-studenten van verschillende opleidingen centraal, die opdrachten moeten vervullen bij bedrijven in Overijssel. Daarnaast worden in het programma bedrijven gepresenteerd, die genomineerd zijn voor de Overijsselse Innovation Award.
ADVERTENTIE
Uitkijken met oversteken... www.kennispark.nl/vacatures
werk maken van kennis
Ferdinand Fransen schenkt vijftig mille De bekende Twentse ondernemer Ferdinand Fransen (80), eigenaar van Agfra Holding en onder meer voormalig voorzitter van FC Twente, stort vijftigduizend euro in het beurzenfonds van de UT. Het geld is speciaal bedoeld voor masterstudenten in nanotechnologie. Woensdag kreeg Fransen een rondleiding in de cleanroom van Mesa+ en vond aansluitend de ondertekening van het contract plaats.
English Edition Page 6
Het University of Twente Scholarship Programme verleent studiebeurzen aan onder meer getalenteerde buitenlandse studenten die een masteropleiding niet zelfstandig kunnen betalen. Fransen schenkt over een periode van vijf jaar tienduizend euro per jaar in dit fonds. Daarmee kan de UT excellente studenten naar de opleiding nanotechnologie halen. De tachtigjarige ondernemer vindt het belangrijk om de dingen waar Twente sterk in is te steunen. ‘Dat doe ik voor de sport en de cultuur, maar ook voor de wetenschap. Nanotechnologie past in het beeld van Twente, hier zijn we goed in. Het is weliswaar erg ingewikkeld, maar ik begrijp er wel zoveel van dat je er bijna stil van wordt hoeveel ongelooflijke mogelijkheden deze technologie heeft voor
Ferdinand Fransen steekt zich in de speciale cleanroomkleding. Foto: Gijs van Ouwerkerk.
de toekomst’, aldus Fransen. ‘Ik hoop dat de eerste student die met dit geld aan de UT kan studeren na de opleiding ook in Twente blijft en hier gaat promoveren. We moeten talent behouden om dit nieuwe vakgebied nog sterker te maken.’ Fransen is ervan overtuigd dat ook
andere ondernemers uit Twente bereid zijn geld te steken in het UT-fonds dat sinds 2003 bestaat. ‘Ik hoop van harte dat mijn voorbeeld wordt gevolgd. Want, aldus de ondernemer, ‘dat wat je koestert in Twente, moet je steunen om het sterker te maken’.
Fusionopolis. UT-hoogleraar Julius Vancso heeft een officiële uitnodiging ontvangen voor de opening van ‘Fusionopolis’ in Singapore: het nieuwe spectaculaire ‘powerhouse’ voor wetenschap, technologie en media, op 17 oktober aanstaande. Vancso heeft diverse connecties met Singaporese instituten en universiteiten zoals het Institute for Materials Research and Engineering, die hem heeft gevraagd te komen. In een zeer futuristische en tegelijk groene omgeving worden in Fusionopolis wetenschap, technologie en business samengebald, compleet met woningen.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 2 oktober 2008
ut Nieuws
veertigplussers in de collegebanken
‘U bent zeker al doctor?’ Annemieke Olde Hampsink en Alvin Noteboom vinden hun masterstudie Educational Science and Technology best pittig. Maar dan vooral door de combinatie met hun werk, gezin en sociale leven. Na je veertigste weer de collegebanken in, betekent voor deze twee studenten dus een fikse uitdaging. ‘De allereerste keer op de UT dacht ik wel even: waar ben ik in hemelsnaam aan begonnen?’ maaike platvoet
Annemieke wil graag weten of het écht moet, het vermelden van haar leeftijd. ‘Toe dan maar, 46 jaar.’ Alvin meldt zonder blikken of blozen dat hij 50 jaar is. ‘Maar wel nét, zet dat er maar bij.’ Het zijn zeker geen doorsneestudenten, deze twee. Ze doen niet aan brassen, hangen geen uren in de kroeg en brengen niet in het weekend met een volle wastas een bezoek aan pa en ma. Annemieke werkt, in deeltijd, als docent bij het ROC van Twente in Almelo. Daarnaast heeft ze twee tieners thuis, een echtgenoot met een drukke baan, twee pups en een druk sociaal leven. Alvin heeft een baan als zelfstandig organisatieadviseur, en daarnaast zijn gezin. ‘Voor mij was de tijd gewoon rijp om een universitaire studie te doen’, vertelt Annemieke. ‘Ooit begon ik op de UT als vakgroepsecretaresse bij membraantechnologie. Daar werd ik door de omgeving wel heel erg geïnspireerd om weer te gaan studeren. Dat werd toen HBO Pedagogiek in
Annemieke Olde Hampsink en Alvin Noteboom weer terug in de collegebanken. Foto: Gijs van Ouwerkerk.
Nijmegen. Daarna heb ik heb nog stage gelopen en gewerkt op de UT, maar ging uiteindelijk op het ROC als docent verder. Door mijn contacten met de vakgroep van toen, bleef het toch kriebelen. Ik wilde via een universitaire studie toch meer kennis opdoen.’ Voor Alvin ligt het weer anders. ‘Wat mij in mijn werk als organisatieadviseur intrigeert is het verbeteren van een organisatie. Ik word de laatste paar jaar ingehuurd om politiekorpsen te adviseren, maar gaandeweg ontdekte ik toch dat ik te weinig kennis heb van de thema’s leren en evalueren.Via cursussen zou ik me kunnen laten bijscholen, maar ik was ook wel nieuwsgierig naar het onderwijs van tegenwoordig. Zelf heb ik ooit een studie HBO Bedrijfskundige Informatica gedaan. Nu
wilde ik een master doen.’ Annemieke: ‘De studie overheerst op dit moment alles, al volg ik maar één dag per week college. De studiebelasting is ook nog eens zo’n twintig uur per week. Mijn kinderen vinden het helemaal fantastisch dat ik dit doe, maar het is niet zo dat ze de mand met wasgoed wegstrijken. Al belde mijn dochter net wel op dat ze de afwasmachine heeft uitgepakt.’ Alvin denkt dat hij het iets gemakkelijker heeft. ‘Ik hoef niet te strijken ofzo, en mijn vrouw zorgt voor de stabiliteit thuis. Maar mijn baan is natuurlijk wel druk.’ Toch is de mogelijkheid ‘stoppen met de studie’ niet aan de orde. ‘Vorig jaar hebben we in deeltijd de pre-master afgerond. Als je die haalt, ga je gewoon door. Het is nu nog twee jaar bikkelen, maar dan is het ook achter de rug’, zegt Alvin.
‘Bovendien ben ik wel ambitieus, ik zoek een stukje verdieping.’ Annemieke: ‘Ambitieus ben ik ook. Ik hoop met mijn bul straks nog meer bij te dragen aan de kwaliteitszorg in het onderwijs.’ Als veertigplussers vallen ze natuurlijk wel op. Alvin vond vooral de allereerste bijeenkomst op de UT ‘raar’. ‘Ik zat tussen veertien jonge studenten. Allemaal vrouwen. Toen dacht ik wel even, wat heb ik gedaan? Maar dat gevoel ging snel over.’ Aan Annemieke is wel eens gevraagd of ze al doctor was. ‘Of ze spreken me aan met u en mevrouw. Ook docenten hoor.’ Als ze college hebben, dan letten ze wel een beetje op de outfit van die dag. ‘Ik ga echt niet in mijn carrièrepakje’, lacht Annemieke. Niet alleen studiegenoten,
ook docenten reageren wisselend op oudere studenten. Volgens Alvin zijn er docenten die er heel goed mee om kunnen gaan, maar ook docenten die dat helemaal niet kunnen. ‘Die gaan zich dan als een soort van baas gedragen. Kijk, ik snap wel dat de rol van docent anders is dan die van student, maar er moet wel sprake zijn van gelijkwaardigheid.’ Annemieke: ‘Je bent kritischer, als oudere student. Ik verwacht van een faculteit onderwijskunde vernieuwend en inspirerend onderwijs. Dat valt wel eens tegen.’ Alvin: ‘Wij zijn wel gemotiveerder, denk ik. Al vind ik dat de studenten van tegenwoordig ook hard werken.Vroeger kon je het je nog permitteren om vlak voor een tentamen pas te gaan leren. Dat kan nu echt niet meer. Je moet veel te veel doen.’
Wie: Studie: Op weg naar:
Onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente jaargang 46. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.500 exemplaren. Redactie-adres: Vrijhof kamers 215, 216, 217, 228, 219. Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede. Telefoon: (053 – 489) 2029 zie verder onder redactie. Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie:
[email protected]. Internet: http://www.utnieuws.utwente.nl; of via de homepage van de UT. Redactie: Bert Groenman (hoofdredacteur, 2030)
[email protected] Paul de Kuyper (4084)
[email protected] Maaike Platvoet (3815)
[email protected] Sandra Pool (tel. 2936)
[email protected] Mignon van Dijk (tel. 2028)
[email protected] Office-management: Brigitte Boogaard (2029)
[email protected] Vaste medewerkers: Harold de Boer, Aryo Breton van Groll, Surpiyo Chatterjea, Henriëtte van Dorp, Robbin Engels, Anindita Ganguly, Bianca Hagen, Egbert van Hattem, Bas Klaver, Hans van de Kolk, Ashok Sridhar, Frans van der Veeken, Bauke Vermaas. Automatisering/internet: Martijn Baars Joris van Balen Ivar Engel Foto’s: Arjan Reef / Gijs van Ouwerkerk Redactieraad: prof.dr. E.R. Seydel (vz). Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com. E-mail:
[email protected]. Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT-Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail:
[email protected]. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen UTNieuws op schriftelijk verzoek opgestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Bestemd voor de Infomededelingenrubriek dient per e-mail maandag voor 14.00 uur in het bezit te zijn van de redactie UT-Nieuws. Abonnementen: Jaarabonnement: 37 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/girorekening. Abonnementen kunnen wekelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Technische vervaardiging: Wegener Huis aan Huiskranten B.V. Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, coördinator Tim Wolda, tel. 053-4892029. E-mail:
[email protected] Copyright UT-Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema’s foto’s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.
Roeland Nagel (21) bachelor informatica nu even pauze, straks naar de bieb
‘Vanochtend had ik een practicum en straks ga ik studeren in de bibliotheek. Maar eerst even een broodje, daar hoef ik trouwens niet mee op de foto hoor. Ja, informatica is wel een leuke studie. Ik heb in ieder geval tot dusver nog geen spijt van mijn studiekeuze. Informatica moeilijk? Nouja, als je goed in de stof zit, dan is het wel te doen. Ik zit voor mijn studie per dag al gauw een uur of drie, vier achter mijn computer. Mijn laptop heb ik dan ook altijd bij me. In mijn vrije tijd probeer ik achter de pc wat extra ervaring op te doen op het gebied van programmeren. Daar heb ik namelijk wat achterstand in. Via internet kun je online cursussen doen, best handig. Of ik ook een master ga volgen? Ik denk het wel, maar ik heb het aanbod van de UT nog niet bekeken. Het kan best zijn dat op een andere universiteit een bepaalde master mij meer aanspreekt, dan maak ik gewoon een overstap. Maar het bevalt me hier wel hoor. Ik woon aan de Calslaan en heb leuke huisgenoten. Veel uitgaan doe ik niet. Ik hou wel van een kroeg, maar dan wel eentje waar je een fatsoenlijk gesprek kunt voeren. Door de harde muziek kan dat vaak niet.’
Waar gaat dat heen...? Foto: Arjan Reef.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 2 oktober 2008
ELAN start scholingsprogramma leraren
ADVERTENTIE
Van tweede- naar eerstegraders in drie jaar Meer academici voor de klas. Dat kan enerzijds het lerarentekort gedeeltelijk oplossen, anderzijds garandeert het dat de kwaliteit van het bovenbouwonderwijs gewaarborgd blijft. Voor de UT betekent dat een instroom van betere studenten. Als eerste instituut in Nederland gaat ELAN, dat ook de universitaire lerarenopleiding verzorgt, van start met het traject ‘Van 2naar1 Toppers’: tweedegraads leraren inhoudelijk bijscholen tot eerstegraads. Leraren volgen daarvoor een driejarig programma. paul de kuyper
Scholen in de Twentse regio ondervinden vooral een lerarentekort in de bètavakken. Dat schaadt de belangen van de UT, legt ELAN-directeur Pieter Boerman uit. ‘Scholen moeten vaak uit nood tweedegraads leraren inzetten in de bovenbouw van havo en vwo, terwijl die docenten niet de vakinhoudelijke kennis hebben om die lessen te geven. Zo komt er een generatie vwo-leerlingen met docenten die nog
nooit op een universiteit zijn geweest.’ De UT heeft belang bij goed bètaonderwijs, want dat betekent een kwalitatief goede en grotere instroom van studenten. ‘Dat goede onderwijs krijg je alleen met goede docenten en die goede docenten kan de UT opleiden’, meent Boerman. Daarom hebben de ELAN, faculteiten EWI en TNW, het Platform Bètatechniek en twaalf scholen in de regio Enschede-HengeloOldenzaal de handen ineen
geslagen. In september begonnen aan de UT 18 tweedegraads leraren aan hun scholingstraject tot eerstegraads docent. ELANmedewerkers Jan van der Veen en Carel Vaneker hebben samen met TNW en EWI het project opgezet. Andere universiteiten tonen er al veel belangstelling voor, zegt Boerman. ‘Het is een zwaar programma’, benadrukt hij. Twee dagen per week volgen de docenten vakinhoudelijke colleges wiskunde, natuurkunde of scheikunde. Daarnaast is het weekend bedoeld voor twee dagen zelfstudie. De overige drie dagen geven de leraren nog gewoon les op hun middelbare school. ‘En dat drie jaar lang’, aldus Boerman. ‘Maar die tijd is nodig. Deze mensen komen van het niveau hbo-lerarenopleiding en ze moeten naar een wo-master. De didactiek beheersen ze, maar inhoudelijk moet je nogal wat bijscholen.’ Daarom worden alleen
de meest getalenteerde en gemotiveerde docenten voor het traject geselecteerd. Boerman: ‘We zijn nu vier weken bezig en de mensen vinden het zwaar. Maar ze zijn erg gemotiveerd en bereid te investeren omdat ze weten dat wanneer ze straks hun graad hebben, ze erg gewild zijn. Dan krijgen ze de betere klassen en kunnen ze hogere eisen stellen.’ Genoeg om het lerarentekort aan te pakken, is het scholingstraject van tweedenaar eerstegraads niet. Maar volgens Boerman is het wel een van de instrumenten die bijdragen aan een oplossing. De instroom van de eerste lichting, 18 docenten, valt ELAN wat tegen. Boerman hoopt volgend jaar met een nieuwe, grotere groep te kunnen beginnen. ‘Met de komende tekorten zijn in deze regio over een periode van acht jaar tweehonderd nieuwe eerstegraads docenten in de bètavakken nodig. We moeten er dus eigenlijk 25 per jaar afleveren.’
statistics is a difficult subject: statistiek (enkelvoud) the statistics show a declining birth rate: statistieken (meervoud) TaalCoördinatiePunt English Tip Want more? See www.utwente.nl/tcp
research agenda nano:
Honderd miljoen per jaar tot 2020 Om een toonaangevende speler te worden op het gebied van nanotechnologie moet Nederland tot 2020 honderd miljoen euro per jaar investeren. Dat staat in de Strategische Research Agenda Nanotechnologie die Dave Blank, wetenschappelijk directeur van Mesa+ en hoofdauteur van het programma, afgelopen dinsdag heeft aangeboden aan minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven. De researchagenda analyseert het huidige nationale en internationale ‘nanolandschap’ en schetst van daaruit een nieuw onderzoeksprogramma, het Nederlands Nano Initiatief (NNI). Binnen dat NNI werken technologiestichting STW, de
Newton blij met bus Isaac Newton, heeft voorzover bekend, als eerste studievereniging sinds kort een prachtig personenbusje in bezit. Voor de zomer werd het voertuig al aangeschaft en sinds kort zit ook de belettering erop. Tijdens de Newton-dies, afgelopen dinsdag, werd de bolide officieel aan de leden gepresenteerd. Het 51e bestuur van de werktuigbouwkundige studievereniging kwam met het idee voor de aanschaf van een eigen busje om zo ‘een duidelijk resultaat voor de vereniging te bereiken’, vertelt secretaris Sander Bijl. ‘We hebben meerdere weken per jaar vervoer nodig, bijvoorbeeld voor onze Europareis, Beneluxreis en het Eerstejaarsweekend. Maar ook op andere momenten is het erg handig voor het bestuur en de commissies om een eigen auto te hebben omdat je dan veel vrijer bent.’ Dankzij een sponsor die met grote letters op het busje staat gedrukt zal Newton naar verwachting quitte spelen op het busje, vergeleken met het alternatief dat steeds auto's moeten worden gehuurd. Bijl en zijn collega’s hebben de tweedehands Ford Transit niet alleen uit rationele overwegingen gekocht: ‘Het is ook gewoon gaaf om rond te rijden in een busje met het Newton-logo erop. Perfecte reclame tijdens de Batavierenrace bijvoorbeeld.’ En, wat gebeurt er wanneer iemand een deuk oploopt? ‘De bus is all-risk verzekerd en we hebben zelfs pech-
hulp in het buitenland. Dat was één van de voorwaarden die onze leden stelden toen het plan ter stemming werd gebracht. We willen natuurlijk niet ergens in Oost-Europa vast komen te staan tijdens onze euroreis,’ vertelt Sander. De aanschaf va n het negenper soonsbusje brengt wel één probleem met zich mee: de vierwieler heeft nog geen originele naam, anders dan ‘het Newton-busje’. Creatieve suggesties hiervoor zijn dan ook van harte welkom, aldus het bestuur. Het bestuur van Isaac Newton poseert in, op en naast zijn nieuwe busje. Foto: Frans van der Veeken
Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) en onderzoeksprogramma NanoNed samen. De agenda selecteert acht thema’s waar Nederland de komende tien jaar op moet inzetten. Vier daarvan zijn gericht op de verwerving van kennis, te weten ‘beyond Moore’ (chiptechnologie), bionanotechnologie, nanomaterialen en nanofabricatie. De andere vier thema’s richten zich op het toepassen van die kennis. Deze gebieden zijn energie, voeding, nanomedicine en schoon water. Nederland neemt nu nog een relatief bescheiden positie in als het gaat om investeringen in de nanotechnologie. Om met de top mee te doen, is volgens de agenda tot 2020 jaarlijks 100 miljoen euro nodig. De helft daarvan zou de overheid moeten opbrengen. De rest van het geld komt van bedrijfsleven, kennisinstellingen en subsidieverstrekkers. Behalve in kennisverwerving en het ontwikkelen van toepassingen zal een deel van het geld worden gestoken in onderzoek naar de maatschappelijke impact van nanotechnologie. Volgens de onderzoeksagenda moet 15 procent van het budget besteed worden aan de bestudering van de risico’s en ethische vragen omtrent nano. Bij de overhandiging van het rapport liet minister Van der Hoeven volgens hoogleraar Blank blijken dat ze de nanotechnologie een warm hart toedraagt. De agenda is geschreven op verzoek van de Nederlandse regering. De volgende stap is dat er businessplannen worden opgesteld waarmee het NNI een beroep kan doen op de overheidsfinanciering.
route14
Vaste baan geen regel meer (vervolg van voorpagina) De Route '14, die gisteravond in beperkte kring werd gepresenteerd, ademt ambitie. De komende maanden worden de plannen nader uitgewerkt en waar mogelijk ingevoerd. Nieuw is het plan om nog dit kalenderjaar onderzoekers uit verschillende ‘sterke’ disciplines vrij te maken en ze uit te dagen om rond thema’s als duurzame energie, water, veiligheid en onderwijs nieuwe interdisciplinaire onderzoeksprogramma’s op te zetten. Voor die plannen, die zich op termijn zelf moeten bedruipen, wordt geld vrijgemaakt. De wetenschappelijke instituten spelen hierin een sturende rol. Met het toepassingsge-
bied gezondheid zijn op deze manier al goede ervaringen opgedaan. Discussie kan worden verwacht rond de tenure tracks die de UT wil gaan invoeren. Jonge onderzoekers worden daarin aangesteld met een persoonsgebonden budget om zichzelf te bewijzen. Bij succes krijgen ze een carrièrepad aangeboden met uitzicht op een hoogleraarspositie. Op termijn, aldus de nota, wordt het regel dat leden van de wetenschappelijke staf met een vaste aanstelling al hoogleraar zijn of dat via een tenure track worden. De overige wetenschappers die bij de UT binnenkomen zullen geen vaste aanstelling meer krijgen. Althans, zo heet het in het stuk, dat is niet meer de ‘norm’. Een ander initiatief van de
UT betreft de erkenning en financiering van onderzoek door externe instituties als NWO. De UT wil voorop lopen in een campagne met haar strategische partners om multidisciplinair onderzoek en groepsprestaties beter erkend en beloond te krijgen in de Nederlandse financieringssystematiek. De onderzoeksagenda van de EU is intussen ook al duidelijk interdisciplinair van aard. Andere voorgenomen maatregelen: er komt tussen de faculteiten GW en MB een nieuw onderzoeksinstituut, naast de vier bestaande technische instituten. De banden met het Telematica-instituut in Enschede worden aangehaald, de plannen rond het Kennispark –de kweekvijver voor starters en trefpunt voor universiteit en bedrijfs-
leven- worden met kracht doorgezet. Verder dient de campus een landmarkt te krijgen (een opvallend gebouw bijvoorbeeld) , een toonaangevende hightech faciliteit waarin de UT haar kennis rond onderzoek en onderwijs letterlijk in de etalage zet, er komt een nascholingsinstituut, een summer university, een pre-university college, meer diversiteit in studentenhuisvesting, een actiever, wervend personeelsbeleid, meer ruimte voor ondernemerschap en dat allemaal in het kader van onderwijzen, onderzoeken en ondernemen. De campus wordt gezien als strategisch belangrijk. De dooie boel die de campus na zessen veelal is gaat tot het verleden behoren. Het is niet langer louter een pronkstuk maar vooral een uitstekend
instrument om studenten en personeel van binnen en buiten Nederland naar de UT te lokken. De bedoeling is dat ze aldus een internationale uitstraling krijgt. Nu nog is ongeveer twintig procent van de studenten buitenlander, dat aantal zal groeien naar 35% in 2014. Colleges gaan ook ’s avonds plaatsvinden, waardoor de druk op de onderwijsruimten beter wordt gespreid. Dat verhoogt niet alleen de efficiency maar ook de gezelligheid en veiligheid op het UT-terrein. Ter coördinatie en stroomlijning van al die UT- en niet UT-gerelateerde evenementen en manifestaties die op de campus plaatsvinden komt er een campusmanager, een soort campusdecaan nieuwe stijl dus. Bert Groenman
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 2 oktober 2008
combi van netwerken en gezelligheid
Twente, tiende alumnikring Gezellig wat oude studiegenoten terugzien of werken aan je zakelijke netwerk. Verspreid door het land werden het afgelopen jaar verschillende kringen van UT-alumni opgericht. Afgelopen maandag was het de beurt aan Twente. In de Bastille op de campus kwamen zo’n tachtig alumni bijeen voor een borrel. ‘Ik hoop dat ik hier een netwerk in de regio kan opbouwen.’ Paul de Kuyper
‘Ik hoorde van het bestaan van allerlei alumnikringen in de rest van het land. En Twente dan, vroeg ik me af. Toen heb ik me maar opgegeven om het hier te organiseren,’ vertelt Wendy Kits. De alumna bestuurskunde studeerde in 2005 af en is samen met Gijs Jan Visser, eveneens bestuurskunde (2006), initiatiefnemer van de alumnikring Twente. ‘Het wordt denk ik een combinatie van netwerken
en gezelligheid. Je deelt samen iets, we zijn allemaal betrokken bij de universiteit.’ Tijdens de eerste bijeenkomst vertelde collegevoorzitter Anne Flierman over het Route’14-traject, Kees Eijkel, directeur van Kennispark Twente, praatte de alumni bij over het Masterplan Kennispark. ‘Erg interessant’, vond Lizette Keijzer, in 1988 afgestudeerd als bestuurskundige.
Tien alumnikringen In Zwolle wordt vandaag de tiende Nederlandse alumnikring opgericht. In Den Haag is het concept een aantal jaar geleden zelfstandig opgezet door een aantal alumni. Sinds vorig jaar coördineert het Alumnibureau van de UT de oprichting van nieuwe kringen. Rotterdam was de eerste, en later volgden nog Amsterdam, Groningen, Arnhem/Nijmegen, Eindhoven, Utrecht, Aruba en deze week dus Twente en Zwolle. Ook in het buitenland wordt geprobeerd alumnikringen op te zetten. In Japan komt rond Tokio al een tijdje een klein aantal UT-alumni zo af en toe bijeen en over twee weken is de oprichtingsbijeenkomst van een alumnikring in Zwitserland.
‘Het hoeft van mij geen maandelijkse bijeenkomst te worden. Maar een paar keer per jaar, gekoppeld aan iets inhoudelijks, lijkt me een goed idee. De UT heeft vast nog veel meer te vertellen dat voor oud-studenten interessant is.’ ‘Het is leuk om oude bekenden tegen te komen’, vindt André Hogt. In 1980 studeerde hij af bij chemische technologie, nu werkt hij bij AkzoNobel. ‘Maar ik vind het ook belangrijk om te netwerken. Ondanks het feit dat ik bij een multinational werk, hou ik graag contact met lokale bedrijven. Die zijn vaak erg innovatief en die vind je zéker ook onder alumni.’ ‘Twente is sterk in netwerken’, weet ook Keijzer. Ze werkt als zelfstandige voor haar adviesbureau S&R Consultancy. ‘Ik ben hier voor het netwerken, maar gezelligheid is ook heel belangrijk. Ik ontmoette net een man die ik elke week bij de sportschool tegenkom. Hij bleek ook een oud-student te zijn. Dat wist ik niet, ik kende hem niet eens.’ ‘Toevallig kom ik per november in dienst bij de UT, als informatiemanager’, vertelt informatica-alumnus Frank Snels (in 1992 afgestudeerd) terwijl hij een bekertje koffie inschenkt. ‘Ik heb nooit iets gedaan met alumnicontacten, maar ik vind het wel belangrijk om een netwerk in de regio
Alumni bijeen in de Union Bar voor een broodje en een borrel. Foto: Gijs van Ouwerkerk
Onderwijspersoneel Het onderwijs is het meest vergrijsde werkveld in Nederland. De gemiddelde leeftijd van 43,4 jaar ligt ruim een jaar hoger dan bij ambtenaren. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft berekend dat meer dan de helft van de werkenden in het onderwijs in 2007 45 jaar of ouder was. Van de totale beroepsbevolking was 37 procent die leeftijdsgrens gepasseerd. Vooral de mannen in het onderwijs zijn op te bouwen. Mijn netwerk is al groot, maar ruim tachtig procent bevindt zich buiten Twente.’ Met broodjes en een borrel in de Union Bar werd de bijeenkomst afgesloten. Initiatiefneemster Kits noemt het evenement geslaagd. ‘We hebben een enquête uitgedeeld met vragen over in welke vorm we verder moeten gaan. Zelf denk ik aan eens per kwartaal, dat lijkt me mooi. Vandaag was de opkomst in ieder geval hoog en ik vond het erg gezellig.’
relatief oud: 61 procent van hen was ouder dan 45, tegen 46 procent van de vrouwen. Door de oververtegenwoordiging van oudere mannen zal het onderwijs verder feminiseren, verwacht het CBS. Dit zal vooral in het basisonderwijs gebeuren: de vrouwen zijn er gemiddeld vijf jaar jonger dan de mannen en slechts één op de negen pabo-afgestudeerden is man. HOP, Hein Cuppen
1,4 miljoen
Geld voor NanoArrays Vier MESA+-groepen hebben een onderzoekbudget van 1,4 miljoen euro binnengesleept voor hun onderzoeksvoorstel NanoArrays. Met deze subsidie kunnen de groepen NanoElektronica, Moleculaire Nanofabricage, Laserfysica en Mesoschaal Chemische Systemen een nieuwe generatie devices ontwikkelen die gebaseerd is op grote hoeveelheden nauwkeurig geordende nanostructuren, de zogenoemde nanoarrays. Deze structuren kunnen bijvoorbeeld worden toegepast bij het opwekken van akoestische oppervlaktegolven in chips voor telecommunicatie. De subsidie is toegekend door de Stichting Technologie en Wetenschap.
Mijn job Wie: Barry van der Hulst (33) Functie: systeembeheerder / werkplekondersteuner bij ICTS Locatie: Spiegel kamer 440
Barry van der Hulst (33) Foto: Arjan Reef.
‘Echt heel veel uren breng ik hier in de werkkamer niet door. Meestal ben ik op pad om bij de klant computertechnische problemen op te lossen. Ja, ik zeg klant want ICTS is een dienstverlenende afdeling. Mijn werk varieert enorm en dat maakt het leuk. De ene dag ben ik bezig met een uitgebreide migratie en vervolgens installeer ik een scanner. Alles wat met de computer te maken heeft, doe ik. Door die afwisseling voel ik me een manus-je-van-allles. Het werken op verschillende locaties en het contact met mensen zorgt ervoor dat je niet als een nerd weggedrukt in een hoekje komt te zitten. En het is hier altijd druk. Vakantie of niet, het blijft aanpoten. Mensen die problemen met de computer hebben, bellen eerst met de helpdesk, die heet nu overigens smartdesk. Zij maken een call aan, ingedeeld op prioriteit. Degene die van ons beschikbaar is, gaat ermee aan de slag. Calamiteiten vind ik stiekem toch wel het leukste. In 2004 had de UT last van een succesvolle hacker. Om die uit ons systeem te weren, hebben we vele overuren moeten maken. Voor mijzelf was dat een mooie periode. De hacker had de wachtwoorden van enkele systeembeheerders gekraakt en nestelde ongewenste tools in het computersysteem. De hacker maakte de fout dat-ie handelingen overdag verrichtte die wij op dat tijdstip nooit doen. Daardoor gingen er allerlei alarmbellen rinkelen bij ons op de afdeling. Uiteindelijk slaagden we erin de toegang voor deze ongewenste gast te blokkeren. Calamiteiten zijn gelukkig geen dagelijkse kost, maar ze bieden wel de meeste uitdaging. Een ander groot pluspunt van mijn job is de vrijheid die ik geniet. Ik weet ’s morgens meestal nog niet wat ik ’s middags ga doen.’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 2 oktober 2008
De bladen De rector magnificus van de Vrije Universiteit Lex Bouter is genomineerd voor de Meester Kackadorisprijs van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Bouter droeg bij aan een artikel in het British Medical Journal waarin staat dat acupunctuur een licht positief effect heeft bij ifv-behandelingen.Volgens de vereniging is acupunctuur een vorm van kwakzalverij. Bouter verweert zich tegen deze kritiek. ‘Mijn bijdrage aan de publicatie is expertise op het gebied van de methoden van literatuuronderzoek. Die zijn state of the art. Anders kom je niet in zo’n topblad. Over de werkzaamheid van acupunctuur heb ik geen rotsvaste mening’, aldus de VU-rector.
Philip Brey. Foto: Arjan Reef
oratie van techniekfilosoof philip brey
Vroegtijdige beoordeling van nieuwe technieken
Mignon van Dijk
In zijn inaugurele rede met als titel ‘Techniek en alles wat van waarde is’ legt Philip Brey uit hoe de techniekfilosofie een bijdrage kan leveren aan een betere ontwikkeling en toepassing van technologie. ‘Nieuwe technieken zoals gentechnologie, nanotechnologie en robotica zijn vaak controversieel.Wij techniekfilosofen zien het als onze taak om na te denken over welke ethische kwesties daarbij spelen. Enerzijds willen we technische wetenschappers helpen beter rekening te houden met de maatschappelijke en ethische gevolgen van technologische vernieuwingen, anderzijds proberen we een bijdrage te leveren aan het maatschappelijke en politieke debat’, licht Brey toe. Als voorbeeld noemt hij de ontwikkeling van care robots in Japan. ‘De zorg is te duur en er zijn te weinig mensen die in de zorg willen werken. In veel landen wordt serieus overwogen in de toekomst robots in te zetten in de verpleging en de ouderenzorg. Hoe wenselijk is dat? Willen we dat oma verzorgd gaat worden door robots?’ Een ander voorbeeld is het BioNanoApplications-project over medische toepassingen met behulp van moleculaire diagnostiek, lab-on-a-chip. ‘Met een genetische test kun
je eerder ziektes opsporen bij mensen en zo meer te weten komen over ziektebeelden en de risico’s. Maar willen we alles wel weten? En wat doen we met die kennis?’ Brey studeerde filosofie in Nijmegen, promoveerde in San Diego en kwam in 1996 op de UT terecht. Vorig jaar volgde hij Hans Achterhuis op als hoogleraar algemene wijsbegeerte, in het bijzonder filosofie van de techniek aan de faculteit Gedragswetenschappen. Hij heeft een bestuursfunctie bij het 3TU-Centre of Excellence for Ethics and Technology en leidt een door NWO gefinancierd Vici-project over de betekenis van nieuwe media voor de kwaliteit van het leven en de samenleving. In al zijn projecten gaat het om een afweging van normen en waarden en dan niet alleen ethische waarden, maar ook sociale, politieke en economische waarden. ‘We analyseren hoe maatschappelijke kwesties in elkaar zitten en wat de positieve en negatieve kanten zijn. Vragen die we daarbij stellen zijn bijvoorbeeld of veiligheid boven privacy gaat en een sterke economie boven een schoon milieu. Neem camerabewaking: hoe worden camera’s ingezet en hoe kun je ervoor zorgen dat je én zo veel mogelijk veiligheid én zo veel mogelijk privacy hebt?’,
vertelt de techniekfilosoof. ‘Of kijk naar het milieu. We leven in een cultuur van persoonlijke vrijheid, welzijn en welvaart. Die waarden botsen met duurzaamheid.We accepteren geen beperkingen in ons consumptiegedrag, waardoor onze milieudoelen niet worden gehaald. De vraag is hoe je die waarden van welzijn en welvaart kunt combineren met de waarde van duurzaamheid. Kan de technologie dat probleem oplossen? Of moeten we het begrip welzijn op een andere manier gaan invullen?’ De onderzoeksvragen waarmee de techniekfilosoof zich bezighoudt, zijn mondiaal. ‘Die vraagstukken kun je niet alleen in Nederland oplossen. Er zijn grote verschillen tussen landen. Bij ons staan het individu, vrijheid en privacy voorop, terwijl China een voorbeeld van een samenleving is waar nog heel sterk een collectivistische moraal Harold de Boer
Bij nieuwe technologieën moet al bij hun ontwikkeling worden nagedacht over hun maatschappelijke gevolgen. Daarvoor pleit de nieuwe hoogleraar algemene wijsbegeerte Philip Brey. De techniekfilosoof vindt het nodig dat er maatschappelijke en ethische vragen worden gesteld bij technische innovaties, met name op het gebied van gezondheidszorg, milieu en veiligheid. Brey houdt vandaag zijn oratie.
Uit Het Lood
Offer Offeren is zo oud als de mensheid. Vanaf het moment dat onze voorvaderen zich bewust werden van het onbestemde, probeerden ze de hogere machten, de goden, mild te stemmen met cadeaus. Zoals katten hun baasje soms proberen
geldt. Daar gaat het meer om een harmonische samenleving, waar bepaalde vrijheden worden geofferd. Die verschillen moet je begrijpen, willen we samenwerken’, licht hij toe. Ook maakt overal ter wereld de grote kloof tussen bèta- en gammawetenschappen het moeilijk problemen op te lossen. ‘In hedendaagse maatschappelijke vraagstukken speelt technologie vaak een centrale rol. Het overbruggen van deze kloof en het vinden van een gemeenschappelijke taal is dan van groot belang. Wat dat betreft zit ik hier op een goede plek. In de heroriëntatie van de UT, Route ’14, waarin de samenwerking tussen technische en maatschappij- en gedragswetenschappen centraal staat, zullen wij als techniekfilosofen in ons element zijn. Er is nog veel werk te doen en er zijn genoeg spannende uitdagingen.’ te behagen met een muis of een vogeltje. Ook wij offerden voornamelijk dieren die ons tot voedsel dienden. Zo’n dier werd dan ritueel geslacht. Vandaar het woord slachtoffer. Maar soms, als ons geloof onvoorstelbaar sterk was, offerden wij ook mensen. In Genesis kunnen we lezen dat aartsvader Abram zelfs bereid was zijn geliefde zoon Isaäk te slachtofferen. Een opoffer ingsgezindheid die pas in het Nieuwe Testament wordt overtroffen, als Jezus zichzelf offert voor de schuld der mensheid. In dit verband gebruikte Johannes Calvijn in 1536 het latijnse woord victima, ofwel offerlam. Een woord dat sindsdien in de hele westerse wereld gebruikt wordt ter aanduiding van gedupeer-
Wellicht heeft het broeikaseffect een belangrijk positief bijeffect: door de veranderende luchtstromingen worden ozonafbrekende cfk’s sneller in de hogere lagen van de stratosfeer gebracht, waar ze door ultraviolet licht worden afgebroken. Dat concludeert weerkundige van de TU Eindhoven Alwin Haklander in zijn proefschrift. De ozonlaag beschermt ons tegen schadelijke UVstraling, maar is aangetast door de inmiddels verboden chemicaliën in cfk’s. Ze zijn echter nog wel in de atmosfeer aanwezig en worden pas afgebroken als ze in hogere lagen terechtkomen. Door de opwarming van de aarde zullen cfk’s naar verwachting eerder naar die hoge luchtlagen worden getransporteerd, en zal de atmosfeer eerder van schadelijke chemicaliën verlost zijn. Wiskunde en daten geen goede match? De Utrechtse student wiskunde Freek van der Blij en logicastudent Charlotte Vlek ontwikkelden voor het wetenschappelijk feest Discovery08 een datingservice gebaseerd op een wiskundig model. Het systeem is gebaseerd op zogenaamde Quik Response-codes, tweedimensionale barcodes die je kunt scannen met de camera van je mobieltje. Freek: ‘Feestgangers kunnen met QR-codes een sticker met gecodeerde tekst maken met bijvoorbeeld je beste openingszin of je favoriete band erop. Die sticker plak je op en je kijkt wat er gebeurt. Wie geïnteresseerd is kan met een mobieltje een foto van je maken, waarna de tekst op de telefoon verschijnt. Dan weet je direct of je een match bent, en je hebt een gespreksonderwerp.’
In Groningen valt 22 procent van de studenten tandheelkunde wel eens in als een tandarts ziek is of vakantie viert. Hoogleraar paradontologie Frank Abbas vindt dat daar heel snel een einde aan moet komen en hij waarschuwt de studenten daarom niet meer voor tandarts te spelen. ‘Studenten zijn eenvoudigweg niet bevoegd’, zo legt hij uit. ‘Ze mogen geen handelingen uitvoeren, tenzij de tandarts hen opdracht geeft. En er dan ook bij blijft staan, dus niet intussen naar de golfbaan afreist.’ UvA-alumnus Ruben Naeff componeerde een muzikale canon bij de bètacanon. Voor hem is het heel logisch dat bij een bètacanon ook een muzikaal canon hoort. Een deel van zijn muziekstuk licht hij toe: ‘Ik heb bijvoorbeeld een stuk DNA op muziek gezet. Hier zingen de sopraan, alt en tenor de eerste letters van het TGF-bètagen in een melodie naar beneden, in canon uiteraard. Omdat DNA-codes twee gespiegelde kettingen van letters zijn, zingt de bas deze streng in tegengestelde richting: de melodie gaat hier juist omhoog. Zo hoor je de dubbele spiraal in een muzikale variant terug.’ den van een misdrijf. In het Nederlands dus in de vertaling slachtoffer. Ik las bovenstaande etymologie van het slachtofferschap in het boek ‘Slachtoffers als zondebokken’ van Jan van Dijk, oprichter van Slachtofferhulp Nederland. De professor pleit hierin het woord slachtoffer te vervangen door gedupeerde. Al was het maar omdat van slachtoffers van een misdrijf niet automatisch Jezus’ onvoorwaardelijke vergeving van de daders verwacht mag worden. En daarbij, welke god wordt mild gestemd als iemand het slachtoffer van verkrachting is? Welk goeds verwacht de mensheid hiervoor terug? Ik begreep het punt. Maar tegelijk meende ik dat de professor doorsloeg. Geen Nederlander geeft aan het woord slacht-
offer nog de lading die het oorspronkelijk wellicht had. Tot afgelopen week onze dochter werd ontvoerd. Zij blijkt inderdaad te worden geslachtofferd. Ik weet niet wie haar van haar fiets heeft getrokken, maar ik weet nu wel wie zich haar heeft toegeëigend. Het publiek. Het noodlot van onze dochter verschaft de Telegraaf en het AD het excuus om haar privacy te schenden. Haar liefdesleven ligt op straat. Onze dochter wordt geslachtofferd om der mensen nieuwsgierigheid te voeden, om de oplages van de pulpkranten op te stuwen. En alsof dat allemaal nog niet erg genoeg is, is er nu ook nog een of andere vage columnist die onze misère misbruikt door zich mijn identiteit toe te eigenen.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
Thursday 2 October 2008
Kennispark opens counter for legal advice As of today, starting entrepreneurs can knock on the door of Kennispark Twente for legal support. A mini symposium on the protection of technological knowledge will officially kick off the new facility, which will be directed by UT professor Antoni Brack. Professor in patent law Arnold Louët Feisser, who plans to leave the UT, will offer remarks at the symposium. The legal support, according to Brack, fits perfectly in the UT’s Route 14 policy. He thinks the UT will gain the label of a society and technology university. ‘An organization like Kennispark fits seamlessly in this picture. In order to start a company, you need more than just technological knowledge.’ According to Brack, a starting entrepreneur must do four things. ‘He needs to explore the market, further develop the product, attract financiers for the starting period, and he needs legal support system.’ The latter is mostly about coaching says Brack. ‘We don’t want to make them into hothouse plants,’ he laughs. ‘The young entrepreneurs must be able to withstand a collision. We don’t want to let them grow up too sheltered. The things that matter are aspects like support, oracle, conversation partner or steering. We won’t do work like setting-up contracts, making statutes or drafting last wills. No, we only give legal advice.You can look at us as a sort of legal general practitioner.’ According to the professor there is a need for
this service. ‘Mostly because starters don’t have the money to hire a lawyer or because the threshold of going to a notary or lawyer’s office is financially too high.’ Another reason is that legal knowledge of the new facility is specialized in technological products. ‘We can specifically think of solu-
tions with the entrepreneur.’ Brack says the legal support is a sort of knowledge valorization. ‘It’s part of the mission of the UT: making work from knowledge.The in house expertise we have at the UT is used to help starters on their way. We do that for UT employees, students or PhDstudents. But the exact audience is not fixed to the letter. When is someone a starter? It differs from company to company.And why don’t we do this for the whole of Twente? That’s what can be called knowledge valorization!’ With a phone call or e-mail – which can be found on the website - starting entrepreneurs can access the available legal knowledge network. Ultimately, the legal
counter seeks to yield more businesses.‘We need more successful businesses where multiple people work and this will bring in more employment opportunities.That is the social side of knowledge valorization. On the other side, there is self-interest: in the surrounding area of the UT more companies will be founded which are interesting for internship or research positions.’ Hans Prins, who has worked as a consultant in the field of patent law at Arnold + Siedsma, will succeed Arnold Louët Feisser. Both will speak at the symposium that will start today at 3 pm at the Drienerburght hotel. Trans. Henriëtte van Dorp
Oct. 8, 4 luni, 3 saptamâni si 2 zile (4 Months, 3 Weeks and 2 Days) (Romania, 2007) Dir. Cristian Mungiu. Drama. A woman helps her friend arrange an illegal abortion in the 1980’s in Romania. Nominated for a Golden Globe and won the Golden Palm award in Cannes. Starring Anamaria Marinca and Laura Vasiliu. 113 min. Romanian with Dutch subtitles. Oct.15, The Fall (USA/India, 2006) Dir.Tarsem Singh. Drama/ Fantasy. A little girl is told a story about five heroes by an injured stuntman. Her vivid imagination makes the line between fantasy and reality start to fade. 117 min. English with Dutch subtitles. Oct. 22, Persepolis (France/USA, 2007) Dir. Marjane Satrapi/ Vincent Paronnaud. Drama. This is the true story about a girl growing up in Iran during the Islamic Revolution. Based on the comics by Marjane Satrapi, this movie was nominated for Best Animated Feature for the 2008 Oscars and won the Jury Prize in Cannes. 96 min. French/Persian with Dutch subtitles.
Nov. 5. Adams æbler (Adam’s apples) (Denmark, 2005) Dir. Anders Thomas Jensen. Comedy. A neo-nazi is sentenced to community service in a church and clashes with the blindly devotional priest. Starring Mads Mikkelsen and Ulrich Thomsen. 94 min. Danish with Dutch subtitles. Wednesdays, 9pm, Vestingbar Movie Theater, free of charge.
Niklas Nordlof : ‘I think people of my age in Seattle are taken with Barack Obama. They feel excited about him being the next president.’
student
View on presidential election
Nordlof’s eyes are fixed on the election for many reasons. His generation, who has witnessed the rise of mass media and the boom of the internet, grewup in the years of the Bush Administration. In this election, young voters are keenly aware of the key issues: a faltering economy, a lack of health care, a global climate crisis and the Iraq war. ‘We are too saturated with speeches that are meant to prevent anyone from being offended,’ confides Nordlof.
Belletrie Film Schedule
Oct. 29, Papillon (USA, 1973) Dir. Franklin J. Schaffner. Drama/Crime. Based on the book by Henri Charriere, this classic tells the true story of jailbreak from a dreadful prison island. Starring Steve McQueen and Dustin Hoffman. 150 min. English with Dutch subtitles.
U.S. exchange
Early next month, U.S. voters will head to the polls to cast their ballots in a presidential race sure to be considered among the most pivotal campaigns in modern history. Not only is Alaskan Governor Sarah Palin selected as the Republican vice presidential nominee, but for the first time, African-American Barack Obama is running on the Democratic ticket for president. History will be made. ‘No longer will it be revolutionary for a woman or an African-American to run for a high political position,’ said Niklas Nordlof, 23, who will be studying Communications at the UT for the next three months.
Coordinator: Robbin Engels/UT-Nieuws Contributors: Ashok Sridhar, Supriyo Chatterjea, Anindita Ganguly and Audrey Rhodes. For comments and suggestions, email:
[email protected] For previous editions, see: www.utnws.utwente.nl
When he returns home to Seattle in December, he plans to pursue a double bachelor’s degree at the Department of Technical Communications at the University of Washington. In an interview with UTNieuws, he speaks out about the political candidates and the issues troubling his generation. Who is your candidate of choice? ‘I will vote for Barack Obama.’ What do you think of his running mate, Senator Joe Biden? ‘I think Biden appeals more to my parent’s generation. He seems to be fairly moderate, which is a feature that does not really inspire my generation. He has all the characteristics that Obama apparently lacks. For example, his experience is solid, and he has a moderate perspective.’ What are the most important issues facing Americans today? ‘The economy and the Iraq war. Every American has strong feelings on both these issues, and the stances of both candidates will end-up deciding this election.’ On the Iraq war Obama calls for the immediate removal of troops and McCain’s plan is to slowly remove troops by 2013. Should the U.S. be fighting in Iraq?
‘I was never for the Iraq war, and it was obvious a year before we got into it that we were going to go into Iraq. Bush was talking about Bin Laden, Al Qaeda and Iraq in one sentence as if they all had some kind of connection, and then all of a sudden, we were fighting in Iraq. What I really like about Obama is that he was always against the war in Iraq.’ The Bush Administration’s $700 billion financial bailout plan was rejected in the House of Representatives.What will happen today when lawmakers reconvene? ‘The plan they had was flawed; it helped big banks who dug their own graves, but ignored the suffering of the average American who is facing interest rates that they cannot afford. I think this crisis stretches across political parties, and so predicting what the outcome will be is difficult. The simple fact is that something will be done. This is a crisis moment when politicians gather points for reelection, and everyone is trying to do the right thing. A successful plan would be one that directly helps the American people.’ What are your reasons for choosing Obama? ‘My main reason is his stance on the Iraq War. The country
is in an economic crisis at the moment, and we need to refocus on that issue rather than ‘bring democracy’ to a country that has quite clearly expressed that we are only making matters worse, not better.’ Over 45 million Americans are without health care insurance. What needs to happen in America to help these citizens? ‘I am definitely for universal health care because the basic job of a government is to ensure the health and safety of its people. The health care system we have in the states does not work. In Canada and various European countries, for example France and Spain, universal health care is proven to work. I would rather spend the money we are spending in Iraq on health care for every American citizen.’ What role should the government play in relationship to immigrants? ‘My personal opinion is that immigrants cause absolutely no problems. I have an interesting perspective because my mom is an immigration attorney in Seattle. She speaks Spanish and helps Latin Americans immigrate to the U.S. I think we should make a serious effort to make citizenship or the permanent residency process easier - at least we should sponsor
Cultural Events Feast on Cabaret Jochen Otten: Underdog/Try-out Award winning Jochen Otten has a unique approach to cabaret considered to be groundbreaking in theater circles. Inspired by dance and the physicality of body language, Jochen’s gutsy performances spark humor and expectation in his audience. His combination of mime and cabaret is as much a feast for the eyes as it is for the ears. Monday 6 October, 12:35pm,Vrijhof Amphitheater, €5,-/ €3,- (student/CJP) / €1,- Xtra-card Race into Dance Vloeistof: Hondengeluk Two hard and steely businessmen get out of a car.They communicate soundlessly, each seeking to gain the upper hand. Who will win? Tension is rife in this streamlined dance that combines film and acrobatics with recognizable human characteristics. The combination of the ingenuous 2 Move Dance Company with the poetry of Vloeistof choreography promises for a thrilling ride. Monday 27 October, 12:35pm,Vrijhof Amphitheater,€5,/€3,- (student/CJP) /€1,- Xtra-card. For information and reservations: www.studentunion.utwente.nl/culture
more temporary worker programs.’ Why are Americans fascinated with Sarah Palin? ‘I think Americans can relate to her more than Obama, who is eloquent at giving speeches. They like Palin even though she doesn’t always say the right thing, and she makes mistakes. People see their own fallibilities. She really has a strong opinion on issues and is willing to fight for them. She’s charismatic.’ Who is the typical American voter? ‘I think the typical voter is less concerned with the actual policies of the candidates and more
concerned with how they lead their private lives. If you look at the Obama campaign, his religion played a huge role in the election.’ Why are American voters intrigued with the private lives of politicians? ‘I don’t know, but I guess you see the same over here in Europe with the monarchy.The only difference is that you cannot elect Queen Beatrix. The monarchy provides Europeans with a look at the private lives of people guiding the country. In America, we look at the private lives of our politicians. We don’t have a monarchy to entertain us.’ Robbin Engels
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 2 oktober 2008
onderzoeker shawn donnelly (faculteit mb) beantwoordt negen vragen over de kredietcrisis
‘We worden allemaal armer’ Amerikaanse banken vallen om, Fortis is in de problemen, de beurskoersen dalen, centrale banken pompen miljarden dollars de markt in. Het is het gesprek van de dag: de kredietcrisis. Maar wat is er nou eigenlijk aan de hand? En waarom is het zo erg? En hebben wij er in Nederland ook last van? De crisis in de financiële wereld in negen vragen en evenzovele antwoorden. paul de kuyper
Voor economen is het een reuze-interessante tijd. De Canadees Shawn Donnelly, gespecialiseerd in economische politiek, stortte zich het afgelopen jaar volledig op de kredietcrisis. De universitair docent European Economic Governance bij de faculteit MB coördineert bovendien een onderzoekscollege binnen de master European Studies. Hij hoopt dat volgend semester de eerste studenten hun scriptie zullen schrijven over de crisis. 1. Wat is die kredietcrisis nou eigenlijk? ‘Kort samengevat is het een vertrouwenscrisis in het financiële systeem. Investeerders, zowel zakelijke als particuliere, hebben geen enkel vertrouwen meer in hoe grote financiers zoals banken opereren. Dat komt omdat hypotheekbanken in Amerika geld zijn gaan lenen aan de verkeerde mensen, aan mensen die het niet terug konden betalen. Banken hebben dat niet gecontroleerd, en bovendien liet het ze koud.’ 2. Hoe heeft het zover kunnen komen? ‘Na de recessie van 2000, toen de Amerikaanse economie weer groeide en de huizenprijzen in de VS flink stegen, stapten de hypotheekbanken over op een andere vorm van risk management. Normaal gesproken geeft een bank je een hypothecaire lening en bepaalt dan de terugbetalingstermijn en de rente. Wat banken nu gingen doen, is speculeren met die leningen. Daarbij namen ze aan dat de huizenprijzen bleven stijgen. En daar ging het al fout. Ze maakten pakketten met hypotheekleningen die ze hadden
afgesloten (de zogenaamde asset-backed securities en collatoralised debt obligations); met soms wel tienduizenden leningen per aandelenpakket. Om ook de ongunstige leningen te kunnen verkopen, maakten ze deze packages een mix van gunstige en ongunstige leningen. De pakketten verkochten ze vervolgens door aan zakenbanken op de financiële markt in ruil voor geld. Dat geld gebruikten ze weer om nieuwe hypotheekleningen met particulieren af te sluiten die ze ook weer in gemengde pakketten doorverkochten. Zo kreeg je een soort multipliereffect, waarbij de banken het geld dat ze voor de packages ontvingen, als cash beschouwden dat ze opnieuw konden uitlenen.’ ‘Je kunt je afvragen waarom een andere bank zo’n pakket met daarin ook ongunstige leningen koopt. Het antwoord is: omdat iedereen dat deed. En, niet onbelangrijk, omdat de credit rating agencies, de instel-
Shawn Donnelly legt uit hoe de kredietcrisis is ontstaan. Foto: Gijs van Ouwerkerk
3. Wat zijn de belangrijkste gevolgen? ‘Niemand heeft meer vertrouwen in de packages die banken onderling verhandelden. En deze aandelenpakketten zijn zoveel waard als dat er vertrouwen in is. Als niemand ze wil kopen, zijn ze dus niks waard. De packages zijn het kapitaal
‘De jaren zeventig lijken wel terug’ lingen die vaststellen hoe betrouwbaar transacties op de financiële markten zijn, de pakketten als kredietwaardig bestempelden. Dat was heel onrealistisch. Toen tegen de verwachting in de huizenprijzen gingen dalen en mensen hun hypotheken niet meer af konden betalen, bleven de banken zitten met hun packages die in feite niets meer waard waren, terwijl ze het geld ervan al wel opnieuw hadden uitgeleend.’
Speciaalbier bij lustrum Paradoks Paradoks, de studievereniging van biomedische technologie en technische geneeskunde, bestaat dertig jaar. Dat lustrum is onlangs gevierd in hun borrelkelder in gebouw de Horst. De leden konden die middag het lustrumbier proeven, een speciaalbier dat is gebrouwen bij de Hengelose bierbrouwerij Huttenkloas. Van 13 tot 19 november is er een lustrumweek met een gala, een alumnidag, een stapavond in Markelo en een bedrijvenexcursie. Paradoks is een van de grootste studieverenigingen op de UT met 872 leden, van wie er 160 actief zijn. De lustrumcommissie van Paradoks met van links naar rechts Jos Beers, Jan-Philip Zegwaart, Vincent Schut en Lotte Doldersum. Foto: Arjan Reef.
van de hypotheekbanken en banken die veel pakketten bezitten, hebben een groot probleem. Hun kapitaal is vernietigd en dat is waarom in Amerika grote banken als Lehman Brothers en Merrill Lynch failliet gaan. Het gevolg is een wereldwijde recessie. In totaal is er door het multipliereffect vijf biljoen dollar, een vijf met twaalf nullen, verloren gegaan, als een zeepbel die uiteenspat. Ter vergelijking, dat is een derde van het
bruto nationaal product van de Europese Unie. En dit is nog een conservatieve schatting, ik reken op het dubbele. De grote vraag is nu welke banken veel van die packages hebben gekocht. Ook een aantal Europese banken is hierdoor al in de problemen geraakt zoals de Schotse bank Halifax, UBS uit Zwitserland en een aantal Duitse banken.’ 4. Gaan er ook Nederlandse banken omvallen? ‘Niemand weet nog precies wat er met Fortis gaat gebeuren’, zei Donnelly voor afgelopen weekend. Inmiddels is bekend dat de Nederlandse, Belgische en Luxemburgse overheid 11,2 miljard euro in de bank steken om te voorkomen dat hij omvalt. Volgens Donnelly lijken andere Nederlandse banken veilig te zijn.’ 5. Wat merkt de Nederlandse economie er verder van? ‘De jaren zeventig lijken wel terug. We hebben een
hoge inflatie en er zullen banen verdwijnen. Als het slechter gaat met de economie, wordt de werkloosheid groter. Ik voorspel dat dat ook nu gebeurt. Het zal echter hier niet zo slecht uitpakken als in de VS.’ 6. Wat betekent dat voor mij als consument? ‘Simpelweg dat je minder te besteden hebt. Je reële inkomen gaat omlaag. Inflatie is het grootste probleem. Als de prijzen stijgen, kun je minder van je inkomen kopen. Dat zal in ieder geval twee jaar duren en misschien zelfs langer. We worden allemaal armer.’ 7. Wat moet de overheid doen? ‘Het is goed dat de overheid helpt een grote bank als Fortis te redden. Maar ze zouden ook moeten nadenken over het privatiseren van banken. Twintig jaar lang is dat taboe geweest, maar nu lijkt het de beste oplossing om crises als deze te voorkomen. Daarnaast moeten er veel striktere regels komen waar banken zich aan moeten houden op
het gebied van transparantie en risicomanagement.’ 8. Wat moet ik zelf doen? En wat moet ik juist laten? ‘Het vervelende is: je kunt niets doen. Behalve in de gaten houden dat je loon minstens zoveel stijgt als de inflatie. En…zoeken naar lage rentes op hypotheken. Dit is hét moment om een huis te kopen, want de hypotheekrente zou wel eens lager kunnen zijn dan de inflatie. Dan ben je goedkoop uit. Ik zou zeggen: shop around! Een huis voor een goede prijs verkopen kun je wel vergeten. Je raakt het gewoon niet kwijt.’ 9. Wanneer is het voorbij? ‘In het best case scenario krimpt de economie tot eind 2009 of zelfs nog tot ver in 2010. Daarna duurt het nog wel tot 2013 voordat we op hetzelfde niveau zitten als voor de crisis. Maar bedenk wel, de Verenigde Staten worden veel harder getroffen dan de rest van de wereld.’
ADVERTENTIE
Vandaag is Jeroen even sportheld!
Steun het CliniClowns effect! Giro 6640 of www.cliniclowns.nl
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 2 oktober 2008
kansen voor studenten op bedrijvendagen
‘Hang op je eerste werkdag niet de wijsneus uit’ Van brief… Do Schrijf een persoonlijk verhaal. Het gaat om jou en jouw ambitie en breng dat duidelijk naar voren in de brief. Maak jezelf onderscheidend. Beschrijf die informatie die jou uniek maakt ten opzichte van anderen en passend is bij het bedrijf of de functie. Verwijs naar eerdere informatie die je hebt ingewonnen via een telefoongesprek of een medewerker van het bedrijf. Gebruik algemeen beschaafd Nederlands. Presenteer de informatie in de brief kort maar krachtig. Zinnen moeten helder, begrijpelijk en foutloos geformuleerd zijn. Verwijs onder aan de brief naar de bijlagen.Vermeld hier welke bijlage je meestuurt, zoals je cv. Over het algemeen stuur je verder niets mee, als dat niet gevraagd wordt. Alleen als er een duidelijk toegevoegde waarde is, maak je daar een uitzondering op. Voeg een cv toe dat juist is. Verklaar eventuele hiaten in
het cv. Kijk naar de functie en accentueer elementen uit je cv die daarop passen.
Don’t Gebruik geen standaardzinnen en vermijd clichés. Probeer de aandacht te trekken met een originele en enthousiaste openingszin. Taal- of tikfouten in je brief maken geen goede indruk. Zorg ervoor dat de naam van de geadresseerde goed gespeld is. Een verkeerde aanhef maak je niet meer goed. Vertel geen algemeen verhaal met sociaal wenselijke elementen. Het is de kunst een formele brief te schrijven met originele elementen.
Bereid je uitgebreid voor op het sollicitatiegesprek. Lees de vacature nog eens door, bekijk de website van het bedrijf en vraag vooraf informatie. Meestal is daar een contactpersoon voor. Bedenk antwoorden op standaardvragen als waarom wil je hier werken, vertel eens wat over jezelf, wat zijn je sterke en zwakke punten en waar zie je jezelf over vijf jaar. Ga tijdens het gesprek in op zachte criteria, zoals persoonskenmerken, sociale vaardigheden, stressbestendigheid en ambities. De harde criteria zoals opleiding en werkervaring staan al in je cv. Verdiep je in je gesprekspartner(s) en toon interesse door vragen te stellen. Bewaar eventueel een vraag voor het laatst. Maak tijdens het gesprek in je hoofd korte notities van punten waarover je meer wilt weten en stel die vragen aan het einde. Solliciteren is een kwestie van oefenen, oefenen, oefenen. Ga eerst eens langs uitzend- en
Mignon van Dijk en Sandra Pool
…naar assessment… Do Bedenk steeds wat het doel van je opdracht is en op welke functie je solliciteert.
Schrijf geen twee pagina’s vol. Eén A4’tje is voldoende. Hetzelfde geldt voor je cv
Laat jezelf zien, profileer, maar geef anderen ook de ruimte. Zowel jouw individuele bijdrage als de samenwerking met je groepsgenoten zijn onderwerp van beoordeling.
Je cv vertelt wie je bent en wat je kunt, maar schrijf geen onwaarheden op.Verzin er geen studies bij en verzwijg geen gaten in je cv. Veel feiten zijn te controleren.
Laat je tijdens de opdrachten niet van de wijs brengen: als je denkt dat je de goede oplossing hebt voor het probleem, houd dan voet bij stuk.
…naar gesprek… Do
Studenten met de eindstreep van de studie in zicht konden de afgelopen dagen flink hun hart ophalen. Tijdens de Bedrijvendagen wachtte een scala aan trainingen en workshops die de zoektocht naar een ideale baan wat aangenamer moeten maken. Voor wie niet onderuit wil gaan tijdens die eerste stappen op de arbeidsmarkt, volgen hieronder nog even kort door de bocht de belangrijkste do’s en dont’s. Ga geruisloos doch doortastend van brief, naar gesprek, naar assessment en… baan.
detacheringsbureaus en luister goed en noteer hun vragen.
Don’t Gekreukte kleding, een versleten spijkerbroek en ongepoetste schoenen kunnen absoluut niet. Draag geen stropdas met stripfiguren of witte sportsokken onder een nette pantalon. Als je serieus genomen wilt worden, moet je passende kleding dragen. Ga niet meteen zitten, maar wacht tot je een stoel wordt aangeboden. Ga niet onderuitgezakt zitten, maar ook niet op het puntje van je stoel. Zorg voor een actieve, maar ontspannen houding. Ken je cv en laat het thuis. Je maakt geen goede indruk met aarzelende antwoorden op vragen als hoe lang heb je over die opleiding gedaan en hoeveel jaar heb je daar gewerkt. Praat nooit negatief over voorgaande werkgevers en stel de zaken niet anders voor dan ze zijn. Vraag niet in het eerste gesprek al naar het salaris en secundaire voorwaarden. Daar is het tweede gesprek voor.
opdrachten vergt nu eenmaal een scherpe geest wil je optimaal presteren. Houd daar rekening mee en ga de avond ervoor gewoon op tijd naar bed en begin uitgerust en vol goede moed aan je assessment.
Don’t
Hou je doel in de gaten, maar weet dat het proces er naar toe even, misschien soms wel, belangrijker is.
Ga niet onvoorbereid naar het assessment. Er is verschillende literatuur beschikbaar om je voor te bereiden. Boeken van Wim Bloemers zijn aanraders. Hij omschrijft het assessment als het in kaart brengen van functierelevant gedrag, kennis, vaardigheden en capaciteiten. Zijn werk geeft uitgebreide informatie over de verschillende aspecten van een assessment.
Zorg dat je fit en uitgerust bent! Een hele dag vol rollenspelen, casussen en
Probeer psychologen of assessoren niet in te palmen en bewaar je irritaties tot dat
het assessment is afgelopen. Schiet niet door in je actieplan wat je opgesteld hebt. Probeer deze niet door te duwen. Wees niet rigide, jouw aanvankelijke analyse moet je tijdens je assessment kunnen aanpassen en bij-
stellen. Assertiviteit is goed, maar pas op voor een defensieve reactie. Waak ervoor dat je niet teveel in de instructie bladert of terug moet grijpen naar je opzet of plan.
…naar baan! Do
Don’t
Stel vragen en schroom niet. Vragen zijn nooit dom. Je krijgt er meer informatie door en dat heb je nodig om je werk goed te doen. Maar ook een simpele vraag als ‘waar kan ik het toilet vinden?’ is logisch voor een nieuweling. Het voorkomt dat je gaat dolen door het gebouw.
Te laat komen is echt killing! En áls je buiten je schuld om niet op tijd kunt komen, meldt het dan even. Laat wat van je horen. Ook als je een sollicitatiegesprek hebt. Bel even. Een proactieve houding wordt gewaardeerd.
Stel je gereserveerd op naar collega’s. Zorg dat je op de juiste manier naar ze toe stapt. Natuurlijk heeft iedereen zijn eigen benadering, maar je collega’s hebben er begrip voor dat je bekend moet raken met het bedrijf en de medewerkers. Het is verstandig om mee te gaan lunchen als je gevraagd wordt. Een uitstekende manier om collega’s informeel te leren kennen. Gereserveerdheid is ook hier op zijn plaats. Kijk rustig even de kat uit de boom. Gooi niet meteen alles van jezelf op tafel. Wees wel open en eerlijk, dan zijn collega’s dat ook naar jou. Kom op je eerste dag volledig, mét alle papieren die je nog moet inleveren zoals een identiteitsbewijs. Kleed je liever overdressed dan underdressed. Meestal voel je uit het sollicitatiegesprek wat de bedrijfscultuur en de kledingeis is. Tot slot: wees niet té zenuwachtig. Maak je niet druk. Een beetje nerve control misstaat beslist niet.
Kleding bepaalt de eerste indruk. Foto: Gijs van Ouwerkerk.
Dronken worden op de vrijdagmiddagborrel kan écht niet. Je bent het misschien gewend uit je studententijd om lekker te bieren en door te drinken, maar doe dat niet bij je baas. Ga wel naar de borrel toe. Zo leer je gemakkelijk mensen kennen. Hang niet de eerste werkdag al de wijsneus uit. Natuurlijk heb je veel theoretische kennis als je net afgestudeerd bent, maar de praktijk werkt meestal anders. Je kunt er een hoop van leren en zeg dus niet: ‘op college hebben we dat anders geleerd, zo klopt het dus niet.’ Er zijn meer variabelen in een bedrijf dan bij een opleiding. Nee zeggen tegen werkzaamheden die je onder je niveau vindt, is not done. Pak alles aan wat je gevraagd wordt en wat op je pad komt. Sta open voor suggesties. Wees bereid om zaken te doen ook al vind je het niet het leukste werk. Waarschijnlijk heb je ze wel nodig voor je basis. Onvoorbereid op je werk verschijnen kan niet. Lees je in. Als er informatie te vinden is of je krijgt iets mee, lees dit ook aandachtig. Er even doorheen bladeren is niet hetzelfde.
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 2 oktober 2008
UT-spin-off BTG staat met pyrolyse-olie aan begin van groeiperiode
Bio-olie in twee seconden De Biomass Technology Group (BTG), in 1987 de eerste technologische UT-spin-off, bouwt in Hengelo een nieuwe fabriek voor het maken van olie uit biomassa. Als enige bedrijf ter wereld kan BTG dan continu grote hoeveelheden bioolie produceren. Deze zogenaamde pyrolyse-olie is geschikt voor de industrie. Voordat het als brandstof voor auto’s kan worden gebruikt, zijn we minimaal vijf tot tien jaar verder. paul de kuyper
In de nieuwe fabriek kan BTG veertig soorten biomassa – houtsnippers, slib, kippenmest, maïsstengels – omzetten in olie. ‘Eigenlijk alles wat organisch is’, legt directeur René Venendaal uit, waarbij hij benadrukt dat BTG geen gewassen gebruikt die aan de voedselketen worden onttrokken. ‘Hout heeft het hoogste rendement en het is ook de bedoeling dat de nieuwe fabriek vooral op hout gestookt wordt. Een ton hout, levert zevenhonderd kilo olie op; dat is een rendement van 70 procent. Als je alles goed isoleert, kun je met de restwarmte erbij zelfs op een rendement uitkomen van boven de negentig procent.’ Om die olie te verkrijgen, moet de biomassa in een reactor worden verwarmd tot 500 ºC. In de reactor wordt een oliedamp gemaakt. Door vervolgens deze damp af te koelen, wordt de olie geproduceerd. Die techniek heet pyrolyse, het product pyrolyse-olie. Venendaal: ‘Eigenlijk bootsen we de Aarde na. Alleen heeft de Aarde miljoenen jaren gedaan over de productie van aardolie; wij doen het in twee seconden.’ De techniek is niet nieuw.
‘Er wordt al vijftien tot twintig jaar onderzoek naar gedaan’, vertelt Venendaal. ‘We denken dat de markt er nu rijp voor is. Wat ons uniek maakt, is dat wij als enige onderneming op grote schaal continu en snel vaten olie kunnen leveren. In pyrolyse-olie zijn we wereldleider. In onze nieuwe fabriek kunnen we vijf ton droge biomassa per uur verwerken. Dat levert 3500 liter olie op.’ De fabriek moet medio 2010 de eerste vaten produceren. Het bedrijf, gevestigd op het Business & Science Park in Enschede, was volgens Venendaal de eerste technologische spin-off van de UT. Daarvoor was het een kleine onderneming binnen de vakgroep van hoogleraar Wim van Swaaij. Nog steeds komen uit deze groep veel afstudeerders en stagiairs bij BTG terecht. Het bedrijf telt inmiddels dertig werknemers, onder wie verschillende UT-alumni. Venendaal is er daar zelf ook een van. De directeur studeerde in 1991 af bij chemische technologie en werkt sindsdien voor BTG, de laatste acht jaar bovendien in de directie. Zijn collega Gerhard Muggen heeft geen UT-verleden op zijn CV
Gerhard Muggen (links) en René Venendaal bij de pyrolyse-installatie in het laboratorium van BTG op het Business & Science Park. Foto: Gijs van Ouwerkerk
staan. Hij kwam afgelopen jaar over van Stork Thermeq om leiding te geven aan BTG BioLiquids, de dochteronderneming die is opgericht om de pyrolyse-activiteiten te commercialiseren. Muggen legt uit voor welke toepassingen pyrolyse-olie kan worden gebruikt. ‘Het is erg geschikt voor stoomketels in de industrie. We maken een zure olie, het kan
daarom nog niet direct worden toegepast in de automotive-industrie. Een benzineof dieselmotor zal er niet lang op draaien, daarvoor is een upgrade van de olie nodig.’Venendaal vult aan: ‘Fundamenteel zou dat over vijf tot tien jaar kunnen, maar je moet het dan wel op heel grote schaal doen. Daarvoor heb je tientallen, zo niet honderden fabrieken
nodig.’ Met de hoge olieprijs heeft BTG de tijd mee. ‘We denken dat we met pyrolyseolie aan het begin van een onstuimige groeiperiode van ons bedrijf staan. Nu kost olie zo’n honderd dollar per vat. Wij voorspellen dat onze pyrolyse-olie interessant is vanaf een prijs tussen de tachtig en negentig dollar’, zegt Muggen. Maar
bedrijven zullen ook uit strategische overwegingen overgaan op bio-olie, meent de BioLiquids-directeur. ‘Ondernemingen willen niet meer afhankelijk zijn van Russische gasvoorraden. Daarnaast stappen meer en meer bedrijven over op duurzame bronnen. Eigenlijk beseft men nu pas echt dat aardgas en -olie een keer opraken.’
Nieuwe kookrubriek: ‘Voor spek en bonen’ ersiteit Twente kblad van de Univ ut Nie uws wee
2 oktober 2008 20 donderdag
Studentenleven
Promovendus Willem Pieterson (28) en UT-docent Joris van Hoof (28) verzorgen vanaf deze week de nieuwe kookrubriek ‘Voor spek en bonen’, op de achterpagina van UT-Nieuws. Wekelijks presenteert het duo een smakelijk en eenvoudig recept, voorzien van leuke tips. Handig voor stu-
denten, die nog niet alles onder de knie hebben in de keuken of gewoon wel eens wat anders willen koken dan macaroni. Kokkerellen doen Joris en Willem allebei graag en vaak. Ooit begon de kookhobby tijdens hun studententijd aan de UT, waar
ze allebei communicatiewetenschap stunu gewoon ‘heel erg leuk’ om (met name) deerden.Vanaf 2004 is Joris docent bij de de studentenbevolking van de UT wegxxx vakgroep technische en professionele comwijs te maken in de keuken met allerlei xxx municatie en doet Willem zijn promotieon- recepten. Die recepten zullen over het derzoek bij media, communicatie & organi- algemeen ‘eenvoudig’ zijn, met zo nu en satie. ‘We lopen dus al een tijdje bij dezelfde dan iets meer uitdaging. Ook verzorgen faculteit rond’, vertelt Joris, ‘maar eigenlijk de heren wat achtergrondinformatie over zijn we pas sinds een jaar op de hoogte van de producten (‘tomaten zijn heel gezond, elkanders liefde voor de keuken.’ Willem: want..’) en geven ze tips over wat waar te Over en... ‘Sindsdien vormen we met nog een paar koop is. Mocht je tips of suggesties hebben mensen een kookclubje. We koken één voor hun kookrubriek, dan kun je altijdxxx keer per maand heel erg uitgebreid, vaak een mailtje sturen naar voorspekenbonen@ xxx rond een thema. Maar het gaat meer om de hotmail.com. xxx gezelligheid, dan het eten hoor.’ xxx Joris is overigens geen onbekende in de culinaire campuswereld. In 2003 won hij samen met zijn huisge%. voor 30%+ "/. noten een kookwedstrijd, 3 5 3! % $ / 2 georganiseerd door UT0!34! -%4 ten r studen of Nieuws en UT-Catering. De klassieker voo te) koekenpanolie Verhit in een (gro flinke scheut olijf hapjespan een de ui en het knoflook. Moeilijkheid: Hij schotelde de toenmaen fruit daar in de ui van kleur veranwanneer het Inleiding: voor studenten is toch Voeghet gehakt toe en bak dit tot bak nd lige chefkok van de UT leent zich uitsteke De klassieker met rode saus. Het is dert is. Voeg de paprika’s toe en Het basisrecepte variatie, voeg op het de pasta mak- gaar e minuten mee. t wel kun je voor eindeloz olijven of (Italiaanse) tijd, nig onder andere een amuse s wat simpel, kost weivee lhed en aan pass en dit twe een toe, e m eind licu ( stal of basi keli jk de hoe grijk, het vormt een a in de pan, mee iden als oreganowijn door de saus Doe nu de past kooktijd; zie de ver- krugiet van champignons met roseen scheut en, niet onbelanr het stappen. voor de preciezeongeveer elke minuut of r een compleet andere smaak. prima basis voo pakking). Proefvan de pasta verandert. voo bief en struisvogelbiefstuk nog hoe de smaak t wordt, maar r (al Drank: Ing redienten:der) gehakt gedijt het beste. Als de pasta zach ft, is deze klaa nog Pasta met rode saus zure 400 gram (run rd voor. De kok was zó onder witte wijn at wel een ‘bite’ hee namelijk 2 uien, gesnippe k bij een frisse ietw De pasta gaar t of een pinot te). nay floo den rdon kno n cha ie 2 tene Neem een de indruk, dat hij het stu(spaghetti of even door. simpel; neem App 500 gram pasta gris, of hou het ge) huiswijn. Drink aktgeh lle) (dro het witte tagliate ns aan es (à 400 gr) d, haal’m een Voe g vervolgetom aats tuk jes en de Heijn’s dentenhuis enkele weken 1 blik tomaatstukjpuree wijn niet té kou koelde de de uit ig gsel rust aten eten men dit 2 blikjes tom prei, of courgette) toe en laat en aan), kwartier voor het tomatenpuree (teg later op een bijzonder diner en het kok 2 paprika’s (of ne) stukken war m wordenen voeg eventueel zout kast. in (niet al te klei proef de saus Olijfolie trakteerde. Later toog Joris Wist je dat? kooktechniek waartoe. er en pep een Peper en zout (bijvoorkeur en Fruiten is n in vet of olie worden Geraspte kaas giano, maar en serveer de saus bij groente rdoor ze een bruine met zijn huisgenoten op Giet de pasta afkaas apar t. Parmigiano Reg a) de gebakken waaHet vuur moet hierbij ook prim de pasta en . gen ‘gewone’ kaas is krij r kleu vuur dus recensietour door culinair g staan, zet het het fruilaat kt, niet te hoo : Bereiding: e hoeveelheid water in Tip p groente en fruit op de maren- op een middenstand enduren. Enschede en verzorgde hij Zet een ruim met een snuf zout op Koo is verser en lekkerder, bovper! ten een minuut of vijf een grote pan het water aan de kook dat ook nog een stuk goedko dien het gas. Terwijl innen met de rest. een rubriek in dit blad waarkomt, kun je beg in hij restaurants beoordeelde. Willem en Joris vinden het De nieuwe rubriek op de achterpagina rkerk. Foto: Gijs van Ouwe
Redactie: Joris
Willem Pieterson (rechts) en Joris van Hoof verzorgen vanaf deze week de kookrubriek ‘Voor spek en bonen’. Foto: Gijs van Ouwerkerk
m Pieterson
van Hoof en Wille
ut Nieuws week
10/11 donderdag 2 okto
Locatie: Campuslaan, een studentenhuis met twaalf mannen en drie vrouwen Buit: tientallen borden, vlaggen en andere objecten Naast de bar in de woonkamer hangen tientallen borden, schilderijtjes en andere snuisterijen. In de loop van meer dan dertig jaar is er een omvangrijke verzameling ontstaan. Bijna iedere bewoner deed een duit in het zakje, vertellen de huidige bewoners. De obligate ‘geldige tapvergunning’ en ‘horecavergunning’ ontbreken niet. In de gang hangen souvenirs uit de wat recentere geschiedenis. Op de tweede verdieping een bord dat, gezien de taal, niet uit de Enschede komt. ‘Meegenomen uit Frankrijk, voor mijn tijd’, zegt Michiel, een van de bewoners. Een verdieping hoger hangt over de hele lengte van de trap een vlag. ‘Die hebben we tijdens een huisweekend in Castricum uit een zes meter hoge paal gehaald voor de Albert Heijn’, vertelt hij. ‘Sinterklaas is hier de baas’ luidt het opschrift. Waarom de studenten het spul meenamen? Eh, omdat het kon’. Gebrast of niet, alle prullaria geven het huis wel de enigszins chaotische uitstraling van een studentenhuis. Aan ieder bord of object kleeft een individueel verhaal, dat met het vertrek van de bewoners lijkt verdampt. De meeste borden kunnen ze niet thuisbrengen, aldus de huidige bewoners.
oti plafond, een er et h n aa k n la fp van sur
Locatie: Matenweg, een studentenhuis met dertien mannen en vier vrouwen Buit: een souvenir van Lowlands Lowlands bracht uitkomst bij het bekendmaken van de huisregels. De bewoners waren er een paar jaar geleden. ‘We waren helemaal brak na een paar dagen lang bier drinken en bandjes luisteren’, vertelt Joost, de enige bewoner die het verhaal nog weet. ‘We zagen aan de kant van de weg een grote berg met afgedankte spullen, allemaal uit het Walibi Park dat net was omgedoopt tot Six Flags Holland. Tussen die berg van hout, staal en andere troep vonden we dit bord van een oude Walibi-attractie. Het was te mooi om niet mee te nemen.’ Eenmaal weer thuis kreeg het ding een prominente plek aan de muur. ‘Voeten in de voetzak, blijf in zittende houding en niet op buik of knieën a.u.b’: dit waren de nieuwe huisregels die zich
al sinds het nieuwe millenium lieten gelden. Tot een week geleden ongeveer toen de grote schoonmaak korte metten maakte met het kostbare kleinood. Speciaal voor de foto kwam het ding echter weer even te voorschijn. Vlak voor de Walibi-kangoeroe hangt een enorme verzameling smurfen van Albert Heijn aan het plafond. Ernaast bungelt een verkeersbord van een dertig kilometerbeperking, dat een van de huisgenoten ooit cadeau kreeg voor zijn dertigste verjaardag.
v e i t a r o c e D Wie kent het niet, dat clichébeeld van een studentenkamer die vol staat met verkeersborden, vlaggen en andere brasbare objecten. Wat zijn de verhalen erachter? Een kijkje in de keuken van vijf campusflats. Tekst: Wessel Reijens / redactie UT-Nieuws Foto's: Gijs van Ouwerkerk
Locatie: Campuslaan, een studentenhuis met dertien mannen en twee vrouwen Or nament: een gepimpte wc Niet schr ikken als je in dit roze geverfde studentenhuis naar de wc gaat. Pluche op de br il, hartjes aan het plafond en vijf houten penissen om de wc-rollen aan op te hangen. Het verhaal erachter heeft te maken met een lekkage. ‘We hoorden dat de wc kapot was en we waren al van plan om Acasa te bellen om de boel te laten repareren’, vertelt bewoner Bas. ‘Maar tijdens het kerstdiner merkten we dat lekkage niet het euvel was. Na het eten bleek de wc opeens weer volledig inzetbaar.Vier huisgenoten die toch al van plan waren te verhuizen hadden bij wijze van verrassing in korte tijd het toilet omgetoverd tot een seksparadijsje.’ Sindsdien schieten de meeste bezoekers van het toilet in een lachbui. Al eerder kreeg het interieur van de woning zijn roze kleur. ‘We wilden graag een keer wat anders’, luidde de verklaring.
kblad van de Universiteit Twente
ober 2008
Locatie: Calslaan, een studentenhuis met elf mannen en één vrouw Buit: borden, een fiets, een surfplank en vele andere objecten Wat is er erger dan dronken thuis te komen en te denken dat je ondersteboven hangt? Het moet de bewoners van dit studentenhuis regelmatig overkomen. In de loop van de jaren is hier namelijk de traditie ontstaan om alle dingen waar een goed verhaal aan vastzit, op te hangen aan het plafond. Zo lijkt het alsof je naar een vloer vol met kleurrijke troep kijkt wanneer je je blik omhoog richt. In een hoek hangt een halve surfplank tussen een netwerk van kerstverlichting. ‘Die hebben we een keer
meegenomen van een Hardboardfeest’, vertelt Iris, de enige vrouwelijke bewoner in dit studentenhuis. ‘We hebben de uitsmijter afgeleid en het was zo gefikst.’ Iets verderop hangt een poster met enkele schaars geklede dames erop die ook gebrast zijn onder het toeziend oog van een bewaker. ‘Die komt uit Kroatië. We wilden daar een keer naar een nachtclub, maar dat bleek achteraf een bordeel te zijn. Tijdens een andere vakantie kwamen we een club tegen met precies dezelfde naam. We konden het toen niet laten om dat als aandenken mee te nemen.’ Wat verder opvalt zijn de meer dan twintig stopcontacten aan het plafond, waaraan verschillende slierten met kerstverlichting en een paar discolampen zijn aangesloten. Naast het raam zit een grote schakelaar, die ervoor zorgt dat ze allemaal te bedienen zijn met de computer. ‘We kunnen zo een prachtige lichtshow verzorgen. Er zijn zelfs plannen om de frituurpan erop aan te sluiten, maar zover is het helaas nog niet gekomen.’
muur oplicht aan de st n ee t to et il isch to
n i z n a a w ve ‘Is dit bord van u?’ Niet alle brasverhalen lopen goed af. Soms heb je de pech aangehouden te worden, zoals gebeurde bij Jeroen, wat niet zijn echte naam is omdat hij anoniem wilde blijven. Na een avondje stappen fietste hij met een paar vrienden naar huis en vatte het idee op om een verkeersbord mee te nemen. ‘Het was een mooie avond en we hadden net gefrituurd’, vertelt Jeroen. ‘Ik fietste rond een uur of half vijf samen met mijn jaarclubgenootjes naar huis. Onderweg kwamen we bij wegwerkzaamheden een verkeersbord tegen, dat ik gewoon niet kon laten staan.
Ik zat net weer op de fiets, toen ik een sirene achter me hoorde, dus ik wist wel hoe laat het was. De politiewagen draaide honderdtachtig graden en stond zomaar met zijn neus voor mijn fiets. De agent vroeg of het bord van mij was, waarop ik zei: ‘Wat denkt u zelf? Natuurlijk niet.’ Dit bleek het verkeerde antwoord te zijn en voor hij het wist kon Jeroen zijn fiets laten staan en moest hij mee naar het bureau. Daar werd hij in een arrestantencel geplaatst, waar hij een gesprek had met de hulpofficier van justitie. ‘Die begon me te ondervragen en vertelde me dat wat ik zei ervoor kon zorgen dat ik vrijkwam. Toen ik hem vertelde dat ik TBK studeerde, zei hij dat
dat niet zo mooi was en liep hij gewoon weg.’ Na een paar uur slapen werd Jeroen de volgende dag wakker gemaakt. Hij werd nog dronken uit zijn cel gehaald door de cipier en ‘in een of andere rare luchtunit’ geplaatst. Na meer dan een uur doelloos te hebben rondgelopen werd hij vrijgelaten. ‘In de hal kwam ik nog twee Audentisbazen tegen die daar wel vaker leken te komen. Daarna werd ik in een busje naar Bureau Enschede-Oost gereden. Daar werd procesverbaal opgemaakt, waarna ik in hetzelfde busje meteen naar college werd gebracht.’ Uiteindelijk moest Jeroen een boete betalen van honderddertig euro.
Locatie: Campuslaan, een studentenhuis met tien mannen en zes vrouwen Buit: een interactief verkeerslicht aan de muur Handig, zo’n verkeerslicht dat op rood springt als de wc is bezet. ‘Stop een paar creatieve studenten elektrotechniek bij elkaar, geef ze een verkeerslicht, wat kabels en een wc en binnen de kortste keren heb je een gaaf object in je woonkamer hangen dat ook nog nuttig is’, klinkt de logische verklaring van bewoonster
Wendy. ‘Een oud-huisgenoot kreeg het verkeerslicht (zegt hij) cadeau van zijn oom. Het kwam hier naast de tv te hangen. Daar hing het een tijdje tot een paar bewoners op het idee kwamen het ding weer tot leven te wekken. Er kwamen nieuwe kabels aan te hangen die werden doorgetrokken naar de lichtschakelaar van het toilet. Zodra je daar het licht aandoet springt het verkeerslicht in de woonkamer op rood. Erg handig, behalve als iemand vergeet het licht uit te doen.’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
12 donderdag 2 oktober 2008
oud-natuurkundestudent dirks zit bij de laatste tweehonderd kandidaten
Bob wil astronaut worden Wubbo Ockels en André Kuipers, de enige twee Nederlanders die in de ruimte zijn geweest, noemt hij zijn ‘helden’. Wellicht treedt Bob Dirks (31) in hun voetsporen, want de alumnus technische natuurkunde is ver doorgedrongen in de procedure waarin vier nieuwe astronauten voor de European Space Agency (ESA) worden geselecteerd. ‘Ik wil als wetenschapper de ruimte in en gewichtsloosheid ervaren.’ paul de kuyper
Het is niet zomaar een droom die Bob koestert. Van kinds af aan was hij geïnteresseerd in sterren, manen en planeten. Na zijn middelbare school verliet hij het Noord-Limburgse gehucht Ven-Zelderheide, nabij Gennep, om in Enschede technische natuurkunde te gaan studeren. Tijdens een stage aan de universiteit van Genève stond hij opeens met detectoren van satellieten in zijn hand. ‘Ik dacht, wauw! Dat was het moment dat ik er bewust voor koos te proberen astronaut te worden.’ Sindsdien staat zijn hele carrière in het teken van die droom. Nog tijdens zijn studie bezocht Bob ruimtevaartcongressen waar wetenschappers hun onderzoek presenteren. In 2002 studeerde hij af in de hogere energiefysica. Vervolgens werkte hij een jaar bij het Nikhef (nationaal insti-
weerstand die we gebruiken, een supergeleider, heeft daar namelijk een omslagpunt. Een kleine verandering in temperatuur zorgt dan voor een grote verandering van weerstand. Hierdoor kunnen we bij deze lage temperaturen heel nauwkeurig de energie van de straling bepalen.’ Op het moment van het interview staat de opstelling waar SRON de detectoren in test even stil. Met een wirwar van draadjes en chips, is het een fraai stukje techniek. Er kan nog wat gesleuteld worden, maar de volgende dag verdwijnen de detectoren weer in de enorme koelinstallatie voor een nieuwe serie testen. ‘Wat ik zo leuk vind aan dit werk, is dat alle dingen die ik bij technische natuurkunde heb geleerd, van elektronica tot hogere energiefysica, hier terugkomen. Alle facetten
‘Zit je eenmaal in die raket, dan weet je waar je het voor gedaan hebt’ tuut voor subatomaire fysica) in Amsterdam, tot er een interessante bipromotie voorbijkwam aan de Parijse Université Denis Diderot in samenwerking met de UT. Vier jaar lang deed Bob onderzoek naar detectoren voor satellieten die röntgenstraling kunnen meten. Sinds 2007 werkt de TNalumnus als instrument scientist bij SRON, het Netherlands Institute for Space Research, in Utrecht. Ook hier ontwikkelt en test hij detectoren die röntgenstraling van bijvoorbeeld supernovae, ontploffende sterren, kunnen opvangen. ‘Ons doel is antwoord te vinden op fundamentele vragen. Alle materie waaruit wij bestaan, komt uit geëxplodeerde sterren. Door een foto te maken van een ontploffende ster, kunnen we onderzoeken waar die stoffen vandaan komen, en misschien komen we meer te weten over hoe de Aarde is ontstaan.’ In een van de SRON-laboratoria legt hij uit hoe de detectoren werken. ‘Op deze chips zitten pixels die röntgenfotonen, lichtdeeltjes van röntgenstraling, kunnen opvangen’, wijst Bob aan. ‘Hierdoor warmt een weerstandje iets op en kun je de energie bepalen van de straling. Alle pixels samen maken het mogelijk een foto te maken van de ontploffende ster.’ De detectoren werken op een temperatuur die iets boven het absolute nulpunt van 0 Kelvin (-273,15º C) ligt. Bob: ‘Het materiaal van de
komen aan bod’, aldus Bob. De detectoren waaraan hij werkt, bevinden zich nog in een ontwikkelstadium. ‘Dit is de leukste fase’, vindt de alumnus. ‘Dan begrijp je nog niet alles en kun je nog knutselen en spelen.’ Als alles goed verloopt, gaat in 2020 een satelliet met Bobs detectoren de ruimte in. ‘Het is wel eens frustrerend dat die datum zo ver weg ligt. Tegen de tijd dat de satelliet wordt gelanceerd, werk ik hier waarschijnlijk niet meer. Ik ben nog jong en wil me niet nu al voor zoveel tijd vastleggen. Bovendien heb ik heel andere plannen’, vertelt Bob glimlachend. Bevlogen vertelt Bob over zijn werk, maar zijn toon wordt nog enthousiaster als zijn grote droom ter sprake komt. Hij wil astronaut worden. ‘Sinds 1992 heeft de ESA geen nieuwe astronauten geworven. De ruimtevaarders die er nu zijn, worden te oud. In juni van dit jaar is er een nieuwe selectieprocedure gestart.’ Sindsdien moet Bob geregeld allerlei psychologische, cognitieve, motorische en medische testen ondergaan. Over de inhoud mag hij helaas weinig vertellen; hij heeft een geheimhoudingsplicht. Door twee keer per week te roeien blijft hij in conditie. ‘Meer is niet nodig, je hoeft geen topsporter te zijn’, weet Bob. ‘Het belangrijkste is gezond te blijven. En ik pas een beetje op met alcohol.’
Bob Dirks: ...jongensdroom… Foto: UT-Nieuws.
In totaal hebben er bijna negenduizend mensen uit heel Europa zich aangemeld voor de sollicitatieprocedure. Na de eerste selectie vielen er zo’n achtduizend af en na een volgende ronde zijn er op dit moment nog 192 mensen in de race. ‘Ik vind het nu al bizar. Ik heb meer dan twee
men.’ Een aantal malen vroeg Bob tips aan een van zijn helden, astronaut André Kuipers. Die verzekerde hem dat hij dankzij zijn wetenschappelijke ervaring in ieder geval op de goede weg zit. Bob: ‘Dat was wel een opsteker, ja.’ ‘Ik ben heel nieuwsgierig, daarom ben ik ook natuur-
De Alumnus Interviews op locatie met oud-UT-studenten procent kans dat ik astronaut word, terwijl je als kind denkt dat die kans een op de miljoen is. Hier heb ik jaren naar toegeleefd. Nu ik er middenin zit, is dat heel bijzonder.’ In april 2009 blijven er nog vier gelukkigen over die daadwerkelijk astronaut worden. ‘Mijn wereld vergaat niet als ik eerder afval, ik ben al heel erg trots dat ik zover ben geko-
kunde gaan studeren. En ik vind het heel belangrijk dat wij als de mensheid het heelal exploreren’, vertelt de alumnus over zijn motivatie om de ruimte in te gaan. ‘Je kunt als onderzoeker wel alleen naar de Aarde kijken, maar de Aarde is niet veel meer dan een heel klein bolletje in een veel groter geheel. Ik wil als wetenschapper de ruimte ontdekken. Het
lijkt me bovendien geweldig om gewichtsloosheid te ervaren.’ ‘Bemande ruimtevaart beschouw ik niet als fundamentele wetenschap’, vervolgt Bob. ‘Dat kun je veel beter met satellieten of ruimterobots doen. Maar je plaveit wel de weg voor verder onderzoek, en dat is erg belangrijk. Daarnaast is ruimtevaart een politiek bindmiddel. Satellieten zijn zo extreem duur, daar moeten landen wel bij samenwerken. Als astronaut word je bovendien het gezicht van de ESA. De meeste tijd verblijf je op Aarde en ben je betrokken bij allerlei experimenten, je doet trainingen en je treedt naar buiten toe richting internationale organisaties en het grote publiek. Heel afwisselend en daarom lijkt astronaut me echt dé ultieme baan!’ Het liefst zou Bob, als het zover komt, naar de maan gaan. ‘Er bestaan plannen om in de toekomst een maanbasis op te bouwen. Het lijkt me heel erg tof om daar bij betrokken te zijn. De maan is iets onaantastbaars, een object
dat we alleen uit verhalen en liedjes kennen. Ik ben te jong om het live te hebben gezien, maar als ik terugkijk naar beelden van de eerste man op de maan, vind ik dat nog steeds bijzonder.’ Op de maan staat Bob echter nog lang niet. Mocht hij in april inderdaad een van de vier gelukkigen zijn die de selectie van de ESA hebben doorstaan, dan gaat hij sowieso niet voor 2012 de lucht in. ‘Eerst volgt er een training van twee jaar waarin je wordt opgeleid tot astronaut. Daarna ga je pas voor een specifieke missie trainen. Als die er tenminste aan zit te komen. Want astronaut zijn betekent vooral veel wachten’, weet Bob. ‘Dat vertelde André Kuipers mij ook. Volgens hem moet een astronaut over veel geduld en doorzettingsvermogen beschikken. Het grootste deel van de tijd ben je op Aarde en moet je wachten. Maar als je eenmaal in die raket zit, zei Kuipers, begrijp je waarvoor je het allemaal hebt gedaan. Dat moet een geweldig moment zijn.’
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
13 donderdag 2 oktober 2008
octrooispecialist hans prins
Kijken of bescherming van kennis zin heeft Wel of geen octrooi aanvragen? Een kwestie die menig hoogleraar of ondernemer flink kan bezig houden. Vanaf vandaag kunnen ze voor advies terecht bij het juridische loket van Kennispark Twente. Hans Prins, consultant bij octrooibureau Arnold & Siedsma, stelt zijn kennis voor deze nieuwe faciliteit beschikbaar en spreekt vandaag over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van octrooirecht tijdens een minisymposium over bescherming van technische kennis. sandra pool
Hoe ben je specialist op het gebied van octrooirecht geworden? ‘Het is weinig romantisch, maar eigenlijk ken ik bijna niemand die bewust voor een carrière als octrooigemachtigde heeft gekozen. Ik ben zelf chemisch technoloog en studeerde en promoveerde in Delft. In die tijd was er haast geen werk voor chemici, dus solliciteerde ik op alles. Door scholing en cursussen ben ik sinds 1981 octrooigemachtigde. Eerst in Den Haag. Later
hier in Enschede voor hetzelfde bedrijf. Ik doe het nu al 27 jaar.’ Wat daagt jou telkens weer uit? ‘De chemische en life science octrooikant blijft altijd in beweging en ontwikkeling. Kijk naar de nieuwe moleculaire technieken, de nanotechnologie en de nieuwe kunststoffen of biobrandstoffen. Er zijn uiteenlopende kunstgrepen nodig om die nieuwe technieken optimaal te octrooieren. Het blijft een interessant spanningsveld tussen nieuwe tech-
niek en afdoende juridische bescherming.’ Wat kan die juridische bescherming inhouden? ‘Je kijkt of het beschermen van kennis zin heeft. Soms is mijn advies om (nog) niet te beschermen. De ontwikkeling is er nog niet rijp voor of niet geschikt. Een octrooiaanvraag is niet niks. De verleningaanvraag loopt zo’n 2,5 jaar en het opstellen van een octrooiaanvraag kost, inclusief belastingen, tussen de vijf en tien duizend euro. Daarom adviseer ik wel eens om het niet aan te vragen. Kijk eens naar Coca Cola. De makers ervan houden al meer dan honderd jaar hun mond dicht. Het werkt. Je hoeft dus niet altijd te octrooieren. Het gaat erom dat je zorgvuldig met innovatie omgaat en adequate bescherming geeft. Maar kom op tijd, liefst te vroeg. Niks is zo onhandig als iemand te laat is met de aanvraag. Doodzonde.’
Hoe zit dat voor de UT? ‘Een universiteit heeft als onderzoek- en onderwijsinstelling heel andere belangen dan een ondernemers. Een vakgroep wil geld voor nieuw onderzoek genereren en hoeft de innovatie niet te exploiteren. Een spin-off wil dat bijvoorbeeld wel. Daarom kan een vakgroep het octrooi verkopen en de licentie geven aan multinationals zoals Shell of DSM. Op die manier genereert de vakgroep inkomen en kan een promovendus aannemen. Dat is een heel andere prioriteit dan de commerciële activiteit van innovatie: de economische potentie. Er is geen vaste lijn die je moet volgen als je technologische ontwikkelingen wilt beschermen. Dat ik mijn praktijkkennis hiervoor beschikbaar stel, zie ik ook als een stukje serviceverlening.’ Het symposium vindt vandaag plaats in conferentiehotel Drienerburght en begint om 15.00 uur.
peter muthing wint student challenge
Centrale UT-portal Peter Muthing heeft de Student Challenge, de prijsvraag voor studenten over waar de UT in 2014 volgens hen moet staan, gewonnen. De student mechanical engineering won een bedrag van 750 euro voor zijn inzending ‘minder vis, meer hengels’. De jury, die de prijs gisteravond uitreikte, vond het stuk goed geschreven. Bovendien is het onderwerp actueel, daadwerkelijk uitvoerbaar en multidisciplinair. Muthing bedacht een collectieve centrale portal voor de UT als een positieve bijdrage aan de mogelijkheden ter verbetering van de informatievoorziening. ‘Eerdere pogingen om portals van de grond te krijgen voor specifieke doelgroepen kenden wisselend succes. De UT-portal is inmiddels gedateerd, de alumniportal is wel recentelijk grondig uitgebreid. MyCampus heeft zowel studenten als medewerkers tot doelgroep. Geen enkele van deze portals is echter gekoppeld aan een multi-actor netwerk en bij geen van deze portals wordt ingezet op een overzichtelijk beeld van carrièremogelijkheden,’ luidt zijn argumentatie. Muthing: ‘De doelgroepen van de nieuw te vormen portal zijn de student, alumnus, UT-medewerker, spin-off werknemer en de studentondernemer. De portal wordt gezamenlijk beheerd door de directe belangenbehartigers van het project, te weten de Universiteit Twente, de Student Union, Kennispark en het bedrijfsleven. Met dit unieke concept wordt een gemeenschappelijke, multidisciplinaire uitstraling van de UT uitgestraald en overgebracht op alle doelgroepen.’ De tweede prijs (500 euro) was voor de technische bedrijfskundestudent Steven van Roon en de derde prijs (250 euro) ging naar de civiele techniekstudent Frank Possel. Aan de Student Challenge konden alle studenten van de UT meedoen. De prijsvraag moest ze uitdagen om na te denken over de toekomst van deze universiteit. In totaal namen acht studenten de moeite iets op papier te zetten.
Award Beste Werkgever
medialogy voor studenten
Terugzien op symposiumgemist.nl Vijf studenten van studievereniging Inter-Actief van informatica, bedrijfsinformatietechnologie en telematica organiseren komende woensdag het studentensymposium Medialogy in Utrecht, met als thema Media & ICT. Elk jaar organiseert een studievereniging informatica uit een andere stad het congres voor ongeveer 275 studenten. Bijzonder is dat na afloop alle lezingen zijn terug te kijken via een speciale website: www.symposiumgemist.nl. Komen er dan nog wel mensen naar jullie symposium? Mark Steunenberg (22), vierdejaars BIT en secretaris van de symposiumcommissie: ‘Ik ben niet bang dat mensen wegblijven. Integendeel, het kan zelfs als een publiekstrekker gelden voor volgend jaar omdat mensen kunnen zien wat ze op zo’n symposium kunnen verwachten. Promotioneel gezien past het bovendien goed binnen het thema van dit jaar. We hebben namelijk ook een lezing over Uitzendinggemist.nl.’ Op welk publiek richten jullie je? ‘We hebben twee tracks. Eentje met heel technische lezingen over innovaties als privé-tv op je mobiel of de technische beschrijving van Uitzendinggemist.nl. Deze track richt zich echt op de informaticastudenten. Maar we hebben ook lezingen waar studenten iets mee kunnen die minder technisch zijn, maar wel affiniteit hebben met informatica of een informaticagerelateerde studie doen. In die track zit bijvoorbeeld een lezing over CyberNOS, de hele digitale afhandeling bij de NOS.’ Op welke spreker zijn jullie het meest trots? ‘Robert-Paul Berretty van Philips Research komt vertellen over de ontwikkeling van 3d-tv en hij neemt een 3d-televisie mee zodat mensen echt kunnen zien wat het is. In sommige bioscopen krijg je een speciale bril om 3d-effecten te zien. Bij het scherm van een 3d-televisie heb je zo’n bril niet nodig om toch die effecten te krijgen. Het is een heel sprekend voorbeeld van innovatieve techniek, maar het is nog niet geschikt voor de consumentenmarkt.’ Paul de Kuyper ADVERTENTIE
Minisymposium onderwijskunde De vakgroep Curriculumontwerp & Onderwijsinnovatie van de faculteit Gedragswetenschappen houdt vrijdag 3 oktober een minisymposium over Ontwerpen in de Onderwijskunde. Aanleiding is het vertrek van drie medewerkers: Wilmad Kuiper, Jan van den Akker en Ellen van den Berg. Ontwerpen is het speerpunt van de opleiding onderwijskunde in Twente. Vanaf 15.00 uur laat het drietal zijn licht schijnen over ontwerpen, ontwerpen en onderzoek, ontwerpen en onderwijs en ontwerpen en de onderwijspraktijk. Na het minisymposium is er een afscheidsreceptie. ZAKGELD. Ouders van hbo-studenten zijn aanzienlijk minder vrijgevig dan ouders van studenten die een opleiding volgen aan de universiteit. Volgens de vandaag gelanceerde verwenindex van de Volkskrant krijgt de eerste groep een zesje en de tweede een zeven. Zeeuwse studentes die een ‘groene’ wo-opleiding volgen, worden het meest verwend door papa en mama. Marokkaanse jongens die kiezen voor een lerarenopleiding, krijgen de kleinste toelage mee. De verwenindex is ontwikkeld door de Volkskrant en onderzoeksbureau Researchned.
PODIUM. De Bedrijvendagen op de campus vormen voor recruiters en studenten die aan het begin staan van een loopbaan, hét podium voor een goed gesprek. Zie ook pagina 8. Foto: Gijs van Ouwerkerk.
De UT is door haar eigen medewerkers genomineerd voor de Beste Werkgever Award 2008. Deze jaarlijkse prijs is een initiatief van de Twentsche Courant Tubantia in s a m e n we r k i n g met Newcom Research & Consultancy. De krant is op zoek naar de beste werkgever in Twente en de Achterhoek. Om de winnaar te bepalen wordt bij iedere organisatie een onderzoek uitgevoerd onder medewerkers. Om tot een goed oordeel te komen van de UT als werkgever worden medewerkers opgeroepen een elektronische enquête in te vullen. Daarin komen vragen aan de orde over onder meer arbeidsvoorwaarden, doorgroeimogelijkheden en erkenning voor het werk. Daarnaast worden het personeelsbeleid en de economische bestendigheid van de genomineerde organisaties en bedrijven bekeken. Een onafhankelijke deskundige jury bepaalt de uiteindelijke winnaars, één uit de profit- en één uit de non-profitsector. De Beste Werkgever Award 2008 wordt uitgereikt tijdens de Business Meeting Twente op 18 en 19 november in de Expo in Hengelo
ADVERTENTIE
www.belastingdienst.nl/ict
Werk is niet het eerste waar je aan denkt als je op de bonnefooi je vakantiebestemming probeert te bereiken. Behalve als je werkt voor het Centrum voor ICT van de Belastingdienst. Dan kan het enthousiasme over je nieuwe werkzaamheden wel eens net zo groot blijken te zijn als het enthousiasme over je nieuwe reis. Zo gek is dat niet, als je bedenkt wat wij allemaal realiseren. Binnen één van de meest complexe ICT-omgevingen van Nederland verzorgen we de volledige technische infra structuur achter de heffing, controle en inning van belastingen. En zijn we inmiddels ook verantwoordelijk voor de uitbetaling van toeslagen. Omdat onze toepassingen een publiek van 16 miljoen Nederlanders bereiken, is het bijna onvermijdelijk dat er ook wel eens iets fout gaat. Juist omdat we ons ervan bewust zijn dat
zelfs het allerkleinste foutje grote consequenties kan hebben, zijn we continu bezig onze dienstverlening te optimaliseren. Voor onze medewerkers brengt dat inhoudelijk interessante werkzaamheden met zich mee. Zo werken we bijvoorbeeld aan innovatieve Websphere-oplossingen met behulp van open source software. Werken als ICT’er bij de Belastingdienst betekent werken met ongekende mogelijkheden. In je werk, waar je in een vooruitstrevende werkomgeving optimaal kunt presteren. Maar ook voor jezelf, in vrijwel elke gewenste richting op het gebied van ICT. Wil je meer weten over een loopbaan als ICT’er bij de Belastingdienst? Kijk dan op www.belastingdienst.nl/ict.
Werk waar je trots op bent
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
6266UT pers.adv 2 14-12-2006 11:20 Pagina 1 15 donderdag 2 oktober 2008 6266UT pers.adv 2 14-12-2006 11:20 Pagina 1
6266UT pers.adv 2
14-12-2006
11:20
Pagina 1
op zoek op zoek op zoek naar een andere baan? naar een andere baan? naar een andere baan?
ADVERTENTIE
Vacatures interne werving
Vacatures interne werving Vacatures interne werving Skillslabmedewerker
Technische Natuurwetenschappen (TNW) (08/242) Post Doc ‘Nano Membranes against Global Warming’ Skillslabmedewerker Skillslabmedewerker Science and Technology Technische Natuurwetenschappen (TNW) Technische Natuurwetenschappen (TNW)
Technische medewerker
(38 uur per week)
PhD ‘Microfluidic systems for research into biomaterials for bone Construerende Technische(38Wetenschappen (CTW) Technische medewerker uur(38 peruur week) repair’ (08/243) Technische medewerker per week) Construerende Technische Wetenschappen (CTW)(CTW) Science and Technology Construerende Technische Wetenschappen
6266UT pers.adv 2
UD Human Resource Management
Assistant or Associate Professor ‘Engineering of Fibrous Smart 14-12-2006 11:20 1 (BBT) Bedrijf, Bestuur enPagina Technologie UDUD Human Resource Management Materials’ (08/244) Human Resource Management Bedrijf, Technology Bestuur en Technologie (BBT) Engineering Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT)
Recruiter (38 uur per week) (08/245) Personeel, Arbeid & Organisatie
op zoek naar een andere baan? Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures
Assistent accountant Operational Audit (08/246) Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures Eenheid Secretaris en vacatures: www.utwente.nl/vacatures Meer informatie Communicatiemedewerker 38 uur per week (08/247) Management en Bestuur
PhD Neuronal network behaviour resulting from brain stimulation (08/248)
Technology for Life “De Universiteit Twente...
Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science
Studieadviseur 32 uur per week (08/249)
Vacatures interne werving
Technische Natuurwetenschappen
PhD position Functional Neuroimaging (08/250) Skillslabmedewerker Science and Technology Technische Natuurwetenschappen (TNW) Onderzoeksmedewerker 38 uur per week (08/251)
Technische medewerker
Technische Natuurwetenschappen
(38 uur per week)
Construerende Wetenschappen (CTW) P&O adviseur 32-38 uurTechnische per week (08/252) Construerende Technische Wetenschappen
UD Humanonderwijs Resource Management Vakgroepsecretaresse (ten minste 28 uur) (08/254) Gedragswetenschappen Bedrijf, Bestuur en Technologie (BBT)
…werkt aan de technologieën van de toekomst …combineert “hightech” met “human touch” …levert verrassende oplossingen …creëert nieuwe, innovatieve ondernemingen.”
Meer informatie en vacatures: www.utwente.nl/vacatures
I
nfo
mededelingenrubriek
De ruimte voor mededelingen op deze INFO-pagina’s is beperkt. De redactie wijst indieners van kopij erop dat hun mededelingen alleen worden geplaatst indien deze kort en bondig zijn. Aanleveren in Word, e-mail (info@utnws. utwente.nl) bij de redactie op kamer 217 (Vrijhof). Lengte: maximaal 100 woorden, platte tekst (geen tekens, niet vet, niet onderstreept, woorden en/of zinnen niet in hoofdletters. Tekst zoveel mogelijk achter elkaar (geen returns gebruiken). Lever uw mededelingen zoveel mogelijk in één bestand aan en mail dit in één keer door naar de redactie. Info kopijsluiting voor de krant van donderdag: maandag 14.00 uur. Kopij die later arriveert wordt in de wacht gezet voor de week daarna. Kleine wijzigingen zijn mogelijk tot dinsdagmiddag 14.00 uur.
A
lgemeen
ALGEMEEN
Wetenschapswinkel – Nederland op grote voet?
Hoe groot is het percentage Nederlanders met grote voeten? Leeft Nederland tegenwoordig op grotere voet dan enkele jaren geleden? Is er een relatie tussen de handgrootte en de voetgrootte van Nederlanders? Heb jij interesse om dit onderzoek voor ons uit te voeren of wil je meer informatie? Neem dan even contact op met de Wetenschapswinkel. Met dit onderzoek kan meteen gestart worden en er is een vergoeding beschikbaar. Meer informatie: Martine ter Braack, Bastille 214, tel. 3942. E-mail:
[email protected]. ORATIES
O
raties
Prof.dr. M. Uetz, benoemd tot hoogleraar Discrete Mathematics and Mathematical P ro g ra m m i n g aan de faculteit
Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica, over ‘Playing with Algorithms’, donderdag 2 oktober 2008, 16.00 uur, De Vrijhof. Prof.dr. P.A.E. Brey, benoemd tot hoogleraar Algemene Wijsbegeerte, in het bijzonder filosofie van de techniek, aan de faculteit Gedragswetenschappen, over ‘Techniek en alles wat van waarde is’, donderdag 9 oktober 2008, 16.00 uur, De Vrijhof. Prof.dr.ir. M.J. Groeneveld, benoemd tot hoogleraar Thermochemical Biomass Refining Technology, aan de faculteit Technische Natuurwetenschappen, over ‘Alleen onze energie kan het gebruik van fossiele- in zonne- en biobrandstoffen veranderen’, donderdag 30 oktober 2008, 16.00 uur, De Vrijhof. SPE
S
pe
Zo. 5 oktober: Woord en tafelviering, 10:30 uur, Vrijhof, Audiozaal, voorganger mw. ds. Wilma Hartogsveld. # Di. 7 oktober, 15:30 uur, rondleiding synagoge en eten in de mensa (gratis). Verzamelen bij synagoge, Prinsestraat 18, Enschede. # Di. 7 oktober, 20:15 uur, Vrijhof, Stiltecentrum k233, Zen-meditatie. # Wo. 8 oktober,19:30 uur, Vrijhof 4: studiegroep WIS (medewerkers). Bespreking uit ‘Omhoog kijken in vlakland’ (red. Cees Dekker) h 14: Naar een Brave New World? # Wo. 8 oktober, 20:00 uur, bespreking Da Vinci Code en voorbereiding reis, Vrijhof, k245. # Zie www.utwente.nl/spe of spestudentenplein.hyves.nl. # Binnenlopen kan altijd. Studentenpastor Roshnee Lowtoo is op di-wo-do-middag in de Vrijhof, 2e verdieping, k245, 053-4892378, 06-50811836,
[email protected]. URAAD
U
-RAAD
Wo. 8 oktober staat de volgende vergadering van de Universiteitsraad met het College van Bestuur gepland. Naast de vaste agen
Meer weten over de toekomstvisie?
route14.utwente.nl
Universiteit Leiden
VIND JE HET LEUK OM KENNIS OVER TE DRAGEN? Help middelbare scholieren met hun examen! Voor o.a. de vakken Biologie, Economie, Geschiedenis, Latijn, M&O, Natuurkunde, Scheikunde, Wiskunde A en B en de moderne vreemde talen komt de Universiteit Leiden graag in contact met (assistent)docenten. Uitermate leerzaam en goede verdiensten: ` 120 per dag (incl. logies en maaltijden). Je kunt rekenen op een gedegen opleiding. Heb je minimaal een 8,0 (CSE) voor het vak waarvoor je belangstelling hebt en hoge cijfers voor je overige vakken, mail dan je CV en ingescande cijferlijst van de middelbare school naar Gabriela Estramil:
[email protected]. Zie ook www.examencursus.com, menu-item ‘voor docenten’.
dapunten, zoals Voortgang RoUTe 14 en Voortgang 3TU proces vermeldt de agenda als instemmingsonderwerp de Nota Personeelsbeleid. Verder wordt gesproken over het Informatie- en ICT plan UT 2008 – 2010 en het Informatieveilig heidsbeleid. De overlegvergadering is in gebouw Logica en begint om 9:00 uur. U bent van harte welkom, de UR vergaderingen zijn openbaar. Voor vragen of meer informatie: www.utwente.nl/uraad/ of
[email protected].
Bibliothek
B
ibliotheek
Bibliotheek & Archief kent je publicatie een DOI toe
Wie een publicatie wil uitgeven heeft een ISBN (Internationaal Standaard Boek Nummer) nodig. Op de website van B & A is een ISBN aan te vragen middels een formulier en binnen drie dagen wordt het via e-mail opgestuurd. Nieuw: Bibliotheek &
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
16
ut Nieuws weekblad van de Universiteit Twente
donderdag 16
Archief kent de publicatie ook een DOI toe, een Digital Object Identifier. DOI-nummers zijn unieke nummers die aan een publicatie gegeven zijn. Met behulp van dit nummer is de publicatie altijd te vinden. Voorbeeld van een DOI in het Repository van B & A: http:// dx.doi.org/10.3990/1.9789036526326. De nummers bestaan uit een uitgeversgedeelte (in het voorbeeld dat hier gebruikt wordt is dit 10.3990) en een aantal getallen die het eigenlijke document definiëren Bibliotheek & Archief stuurt het DOI nummer met het ISBN mee. VESTINGBAR
V
estingbar
Elke dinsdag: Pubquiz. 21:30 uur. Gratis deelname, teams van 4-6 personen. De winnaars krijgen een gratis rondje booze. # Elke woensdag gratis film i.s.m. de Bellettrie. 21:00 uur. 1-10: No Country for Old Men. 8-10: 4 Months, 3 Weeks and 2 Days. # Elke woensdag: 20 ct korting op speciaalbier uit fles. # Elke donderdag vanaf 22:00 uur, pullenavond. Pul Grolsch/Fris: 2,50. Korenwolf/Koninck: 2,70. # Do. 2 & 9 oktober, vanaf 21:00 uur: Bandjesavond. Optredens van de volgende bands: 2-10: Captain, your ship is sinking & Solid Circle. 9-10: Eklektonaut & Enginear. # Openingstijden: zo.-di.: 21:00 uur, wo.: 20:30 uur, do.-za.: 22:00 uur. MEDISCH CENTRUM
M
edisch centrum
Campus huisartsenpraktijk, open voor nieuwe patiënten. www.campushuisarts.nl, tel. 0534898000. # Tandarts H. Huizinga. Behandeling volgens afspraak. Inschrijving dagelijks. Openingstijden: ma-do van 08.00-16.00 uur, tel. 053-4894600. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping. # Fysiotherapeut R. Polman. Behandeling volgens afspraak. Openingstijden: ma-vr. van 07.30-21.00 uur, tel. 053-4894181 of 06-17366657. Gebouw Langezijds 17 tweede verdieping, info@ renepolman.nl, www.fysiotherapie.nl.
A
ALLE FACULTEITEN
lle faculteiten
Promoties
A. Mehendale (EWI) over ‘Coriolis mass flow meter’, 2 oktober 2008, 13:15 uur, SP2. Ir. J.S. Caertling (CTW) over ‘Technology development in road construction’, 2 oktober 2008, 15:00 uur, SP2. Ir. H. Kastenberg (EWI) over ‘Graph-based software specification and verification’, 3 oktober 2008, 13:15 uur, SP2. Ir. D.R. Yntema (EWI) over ‘Three dimensional sound intensity probe’, 3 oktober 2008, 15:00 uur, SP2. Ir. D. Reidsma (EWI) over ‘Designing interaction – of annotators, embodied agents, users, and other humans’, 9oktober 2008, 13:15 uur, SP2. S. Yang (TNW) over ‘Manipulating surface nanobubbles’, 9 oktober 2008, 15:00 uur, SP2. T.H. Bui (EWI) over ‘A partially observable markov decision processes based approach for affective dialogue management’, 9 oktober 2008, 16:45 uur, SP2. Drs. D.J. Fikkers (MB) over ‘Geruisloos beleid: regio’s in West-Europa en hun zoektocht naar hoger opgeleiden’, 17 oktober 2008, 13:15 uur. SP2. Mw. drs. R. Verleur (GW) over ‘Affective video on the web: exploring presentation and task effects’, 17 oktober 2008, 15:00 uur, SP2. Mw. I.R. Buhan (EWI) over ‘Cryptographic keys from noisy data theory and applications’, 23 oktober 2008, 15:00 uur, SP2. Integrand – Desmepol B.V.
Desmepol B.V. is op zoek naar iemand met een Chemische achtergrond die de Reachregistratie wil doen (Het aanmelden van Chemicalien volgens Europese richtlijnen). Kijk voor meer informatie over reachregistraties op: www.reachregistration.com. Reageren via www.integrand.nl, stagenummer 4407, of mailen naar twente@integrand. nl Integrand - Monito
Monito is een creatieve en innovatieve organisatie waar lokale overheid, onderzoeksinstellingen en bedrijven terecht kunnen voor advies, ontwerp en implementatie van huisstijl en internet toepassingen. Monito is op zoek naar een programmeur met ervaring met PHP. Jouw werkzaamheden zullen bestaan uit het ontwerpen en programmeren
donderdag 14 december 2006
WEGGELEGD $E MASTERCLASS IS OP TM APRIL -ANAGEMENT WHEN /UTSOURCING )4 &UNCTIONSl SIUM E in TM de E UUR IN ZAAL ,ANGEZIJDS 6IA van webapplicaties. Reageren via www.intedocumenten/Aanmelding_Bachelorexamen. Modelontwerp communicatiewe -EER WETEN +OM OP DO DEC EN WO DEC DECEMBER UUR 7! DE 4ELE4/0 SITE VAN HET VAK DIENEN DE STUDENTEN grand.nl, stagenummer 3976, of mailen naar pdf. Terugtrekken voor het examen is mogetenschap (246050) TUSSEN UUR NAAR DE (EIJMANS STAND ZICH MET HUN GROEPJE IN TE SCHRIJVEN VOOR HET OCH
[email protected]. lijk, bij-4-'IESEN BOZ-EWI, BBT t/m 3 december 2008. Alle IN DE 3PIEGEL )NLICHTINGEN TEND OF MIDDAGDEEL VAN HET SYMPOSIUM (OUD DE !&345$%%2#/,,/15)! %, UTWENTENL 4ELE4/0 SITE OOK IN DE GATEN VOOR DE PRECIEZE AAN beoordelingsmededelingen dienen uiterlijk 3 B2 CS. De extra herkansing voor het vak VANGSTIJDEN VAN BEIDE DELEN Symposium Public Affairs december 2008 in het bezit te zijn van BOZModelontwerp in de communicatieweten!&345$%2%. ")* (%4 #340 -ALJAARS $OCTORAAL OVER k#ONTROLLERS FOR EWI. De diploma-uitreiking is#ELL slechts één schap vindt &),/3/&)% 6!. $% #/--5.)#!4)% plaats op do. 6 november (13:300RODUCTION 3ET 5Pl DECEMBER (ET #34- BIEDT BACHELOR EN MASTERSTUDENTEN UUR 7! Het symposium van studievereniging keer per jaar, in oktober, de datum hiervoor 16:30 uur). MOGELIJKHEDEN OM IN LOPENDE ONDERZOEKSPROJEC 6 3OMBROEK $OCTORAAL OVER k$ESIGN AND REALIZA 4#7 (ET TENTAMEN &ILOSOFIE