TIJDIGE AMBULANTE OPVOLGING NA ONTSLAG Jürgen De Fruyt / OG Continuïteit & Coördinatie
BELANGENCONFLICT //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Ik gaf in de voorbije vijf jaar lezingen op symposia gesponsord door, woonde congressen bij gesponsord door, maakte deel uit van adviesorganen van: AstraZeneca, Boehringer Ingelheim, Bristol-Myers Squibb, Eli Lilly and Company, GlaxoSmithKline, Janssen-Cilag, Lundbeck en Servier. > Diensthoofd Eenheid voor Psychiatrische Spoed Interventie, AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV > Voorzitter Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie (2014-2015) > Voorzitter OG, Continuïteit & Coördinatie, Vlaams Indicatoren Project Geestelijke Gezondheidszorg, Agentschap Zorg & Gezondheid (20132015) //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
2
TIJDIGE AMBULANTE OPVOLGING NA ONTSLAG //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Technische fiche > Meetprotocol > Verwerking & feedback > Ontwikkelingsgroep > Conclusie
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
3
TECHNISCHE FICHE //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Type indicator: proces indicator > Bron: Intermutualistisch Agentschap (IMA; nomenclatuur nummers voor huisartsen en psychiaters) + EPD-bestanden CGG (2017) + …
> Inclusie: patiënten ontslagen binnen het betreffende kalender jaar van de desbetreffende psychiatrische ziekenhuisdienst
> Exclusie: • • • • •
Overlijden (‘reden van ontslag’, binnen 30 dagen na ontslag) Ontslag met verwijzing naar PZ of PAAZ Eerste contact betreft spoedcontact Patiënten ingeschreven bij een wijk- of buurtgezondheidscentrum a, t & k, Sp-bedden
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
4
TECHNISCHE FICHE //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Noemer: • Het aantal patiënten, ontslagen binnen het betreffend kalenderjaar uit het betreffend PZ of PAAZ, verminderd met de geëxcludeerde patiënten.
> Teller: • Indicator 1: het aantal patiënten, eveneens behorend tot de noemer, voor wie binnen de 30 dagen na ontslag (naar de thuissituatie of thuis vervangende situatie) een ambulant contact doorging bij hetzij de huisarts, hetzij de psychiater, hetzij een andere GGZ-hulpverlener (vanaf 2017). • Indicator 2 (huisarts), 3 (psychiater) & 4 (andere GGZ-hulpverlener; vanaf 2017)
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
5
MEETPROTOCOL //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Naam
Beschrijving
Dataformaat
Variabele 1
Erkenningsnummer voorziening
IMA (+ CGG; andere)
Variabele 2
Code patiënt
(Matching op) rijksregisternummer (IMA, CGG, andere) gecodeerd
Variabele 3
Ontslagdatum
Datum (IMA)
Variabele 4
Datum eerste contact bij een huisarts, volgend op ontslag
Datum (IMA)
Variabele 5
Datum eerste contact bij een psychiater, volgend op ontslag
Datum (IMA)
Variabele 6
Datum eerste contact bij een CGG, volgend op ontslag
Datum (CGG)
Variabele 7
Datum eerste contact bij een andere GGZ-hulpverlener, volgend op ontslag
Datum (andere)
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
6
MEETPROTOCOL //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Frequentie: eenmaal per jaar > Periode: kalenderjaar > Methode: • Retrospectief uitgevoerd aan de hand van de data van het IMA, in een latere fase gecombineerd met de bestanden van de CGG en andere. • Eerste gegevens voor deze indicator (2016; data 2013) worden volledig door het IMA aangeleverd. Voor latere berekeningen neemt de TTP 1x per jaar contact met het IMA en de databeheerders van de CGG (en ev. andere organisaties). De afzonderlijke bestanden worden dan gecodeerd door een externe instantie, en vervolgens samengevoegd aan de hand van deze codes door de TTP, waarna de patiënten worden geselecteerd door toepassing van de exclusiecriteria.
> Doelgroep: PZ & PAAZ //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
7
VERWERKING & FEEDBACK //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Continue variabelen: duur tot contact met … > Binaire variabelen: tijdig contact met … > Indicatoren: • 1: het aantal patiënten, eveneens behorend tot de noemer, voor wie binnen de 30 dagen na ontslag (naar de thuissituatie of thuis vervangende situatie) een ambulant contact doorging bij hetzij de huisarts, hetzij de psychiater, hetzij een andere GGZ-hulpverlener (vanaf 2017). • 2 (huisarts), 3 (psychiater) & 4 (andere GGZ-hulpverlener; vanaf 2017)
> Benchmark: gemiddelde van soortgelijke voorzieningen > Rapportage: eenmaal per jaar, indicator op niveau van de deelnemende voorziening, benchmark op basis van gemiddelde van soortgelijke voorzieningen, in een latere fase mogelijk trendanalyse.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
8
5.10.15
ONTWIKKELINGSGROEP CONTINUÏTEIT & COÖRDINATIE
Vlaams Indicatorenproject
9
SAMENSTELLING ONTWIKKELINGSGROEP //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Vicky Beyaert, Jan Bogaerts, Jan De Clercq, Jürgen De Fruyt, Eddy Deproost, Elke Desnyder, Frederick Dumarey, Bart Durnez, Heidi Erkens, David Fransen, Kaat Ghyselen, Birgit Gielen, Kim Jansen, Gülsah Kapsiz, Jessica Kellner, Gilbert Lemmens, Geert Lombaert, Lieven Lust, Vicky Matthysen, Marcia Poelman, Ragna Préal, Wannes Rambour, Bart Reynders, Leen Romme, Katrien Sorgeloos, Evert Speeckaert, An Staels, Anja Stijnen, Herwig Uytterlinde, Kris Van den Broeck, Guido Van Hamme, Ignace Van Neste, Jan Vandenberghen, Veronique Vercruyssen, Piet Vinken, Isabelle Voorspoels, Elies Vos, Jan Wouters, Yves Wuyts
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
10
DEELNAME ONTWIKKELINGSGROEP //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
60
50
49
40
30
23 20
21 14
12
10
9
11 7
8
6
7
5 6/09/2015
6/08/2015
6/07/2015
6/06/2015
6/05/2015
6/04/2015
6/03/2015
6/02/2015
6/01/2015
6/12/2014
6/11/2014
6/10/2014
6/09/2014
6/08/2014
6/07/2014
6/06/2014
6/05/2014
6/04/2014
6/03/2014
6/02/2014
6/01/2014
6/12/2013
6/11/2013
6/10/2013
6/09/2013
6/08/2013
6/07/2013
6/06/2013
6/05/2013
6/04/2013
6/03/2013
6/02/2013
0
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
11
SAMENSTELLING KERNGROEP //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Jan De Clercq, directeur, Federatie van Diensten voor Geestelijke Gezondheidszorg (FDGG); Jürgen De Fruyt, psychiater, Dienst Psychiatrie, AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV; Eddy Deproost, directeur patiëntenzorg, Kliniek Sint-Jozef Pittem; Birgit Gielen, program manager, Intermutualistisch Agentschap; Lieven Lust, netwerkcoördinator, Netwerk Geestelijke Gezondheidszorg PRIT; Vicky Matthysen, hoofdarts, ZNA PZ Stuivenberg Antwerpen; Ragna Préal, senior researcher, Intermutualistisch Agentschap; Wannes Rambour, psycholoog, voorzitter Stuurgroep Kwaliteit, CGG Noord-West-Vlaanderen; Herwig Uytterlinde, algemeen coördinator, initiatief Beschut Wonen Antwerpen; Kris Van den Broeck, psycholoog, data-analist VIP²-GGZ; Jan Vandenbergen, medische directe, CM; Veronique Vercruyssen, algemeen directeur, PSC Sint-Alexius Elsene; Jan Wouters, stafmedewerker patiëntenzorg, PC Broeders Alexianen Boechout; Yves Wuyts, stafmedewerker geestelijke gezondheidszorg, Zorgnet-Icuro.
→ grenzen aan het consensus en vrijwillig model! //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
12
ONTWIKKELINGSGROEP //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> “Mede in functie van de oprichting van zorgcircuits en netwerken is continuïteit van zorg en een naadloze overgang tussen de verschillende GGZ voorzieningen een belangrijk aspect geworden van kwaliteitsvolle zorgverlening in de GGZ. Om het zorgtraject van een patiënt zo min mogelijk onderbroken te laten verlopen, is een goede coördinatie tussen de verschillende zorgvormen in de GGZ noodzakelijk.” > “Met deze groep willen we focussen op het zorgtraject van patiënten in de GGZ. De behoefte aan ondersteuning en zorg i.k.v. psychische moeilijkheden kan bij eenzelfde patiënt variëren in de loop van de tijd. We hebben een GGZ nodig die flexibel op wijzigende behoeften kan inspelen. Daarnaast is er een tendens van vermaatschappelijking van de zorg, waarbij men ernaar streeft om de patiënt zo lang mogelijk in de eigen omgeving te behandelen. Een zorgtraject kan dus bestaan uit een opeenvolging van zorgverlening door verschillende GGZ voorzieningen. De schakelpunten in dit traject vergen een optimale coördinatie, met als doel het traject zo soepel mogelijk te laten verlopen.” //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
06-02-2013 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Voorzitters: Eddy Deproost & Jürgen De Fruyt > Evaluatie samenstelling OG • • • •
49 deelnemers Diverse stakeholders aanwezig Focus op ‘gespecialiseerde’ GGZ Meervoudig perspectief: professionele GGZ, patiënt
> “Keep it simple”: complexe materie, beperkte middelen & tijdsdruk. > Werkafspraken & literatuurstudie • J. De Fruyt, E. Deproost, D. Fransen, D. Fransen, Y. Wuyts, V. Vercruyssen //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
05-03-2013/17-04-2013 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Kwaliteitsindicatoren (Hermann, 2002) • Kwaliteit van de indicatoren: betekenisvol, doenbaar & beïnvloedbaar • Verschillende GGZ domeinen • Diverse stakeholders • Belang van transparante selectie: combinatie van wetenschappelijke evidentie en waarden!!!
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
05-03-2013/17-04-2013 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Continuïteit van zorg (Joyce, 2004) • Tussen en binnen diensten, toegankelijkheid (tijd, plaats, …), …
> Coördinatie van zorg (AHCRQ, 2010) • Perspectieven van patiënt, hulpverlener & zorgsysteem • Tussen diensten en doorheen de tijd
> Afstemmen van informatie en diensten • Informationeel • Zorginhoudelijk met aandacht voor wijzigende noden • Relationeel
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
05-03-2013/17-04-2013 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Overzicht literatuur • OECD, 2004; Zichtbare Zorg, 2012; EPA, 2012; Fischer, 2012; Lauriks, 2012; Jeffs, 2012; … - Combinatie van wetenschappelijke evidentie (beperkt m.b.t. inhoud en vorm) & expert opinie - Uiteenlopende GGZ organisatie en toepasbaarheid - Nood aan verder onderzoek en standaardisering
• Performantie indicatoren PZ • Navigator systeem
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
05-03-2013/17-04-2013 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Selectie QI continuïteit en coördinatie • Betekenisvol, doenbaar, beïnvloedbaar • GGZ dimensies: -
Proces indicatoren Klinische populatie: brede groep GGZ patiënten Modaliteiten: breed concept van zorgverlening Klinische setting: diverse settings
• Focus op continuïteit (+ toegankelijkheid) en coördinatie van zorg tussen verschillende voorzieningen • Focus op patiënten perspectief
> Oproep tot voorstellen van indicatoren
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
25-06-2013/11-09-2013 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> 33 indicatoren werden door de OG voorgesteld > Selectie d.m.v. consensus overleg (Herman, 2002) & bundeling van indicatoren • • • •
Zorgnetwerkplan +++ Tijdig contact na ontslag uit ziekenhuis + Geïdentificeerde trajectverantwoordelijke per dossier + Uitgeschreven protocol/procedure van bejegening van patiënten tussen aanmelding (intake) en opstart behandeling en/of intake + • Gemiddelde tijd tussen moment van opnamevraag en beantwoording van de hulpvraag +
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
23-10-2013/19-11-2013 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Keep it simple! • betekenisvol, doenbaar & beïnvloedbaar!!! • Landen eind 2013!!!
> > > >
Zorgnetwerkplan Synthesebrief Tijdig contact na ontslag Zorgoverleg (met notie van trajectverantwoordelijke)
> Poging tot opmaken indicator fiches
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
21
18-02-2014 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Terugkoppeling van bureau (o.a. 12-11-2013/10-12-2013) • Synthese brief: …
• Zorgnetwerkplan: … • Zorgoverleg: … • Contact na ontslag: -
-
Deze indicator wordt als zinvol en relevant beschouwd. Toch heeft deze indicator ook nood aan meer verduidelijking. Daarnaast werd ook de vraag gesteld in hoeverre nagegaan kan worden of de patiënt wel degelijk een contact heeft gehad na ontslag. Een patiënt kan perfect op een wachtlijst staan, zonder dat hij effectief in behandeling of op gesprek is geweest. Er wordt ook gevraagd hoe deze indicator geregistreerd dient te worden als een patiënt op ontslag gaat tegen advies en indien patiënt aangeeft dat een nabehandeling niet nodig is.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
22
18-02-2014 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
• Verder aanscherpen van indicatoren • Ideale ranking: 1. 2. 3. 4.
Zorgnetwerkplan Zorgoverleg Synthesebrief Tijdig contact na ontslag
• Praktische ranking: 1. 2. 3. 4.
Tijdig contact na ontslag Synthesebrief Zorgoverleg Zorgnetwerkplan
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
23
09-07-2014/02-09-2014/02-04-2015/08-092015 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Terugkoppeling technische werkgroep en bureau (27-022014/02-04-2014) • Selectie door van indicator ‘tijdig contact na ontslag’
> Operationalisering van geselecteerde indicator • Met technisch inhoudelijke ondersteuning
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
24
VALIDATIE //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Hoe snel na ontslag zien patiënten een huisarts of psychiater? 1,00 0,90
73%
0,80
Aandeel patiënten
0,70
64%
0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00 0
3
6
9 12 15 18 21 24 27 30 33 36 39 42 45 48 51 54 57 60 63 66 69 72 75 78 81 84 87 90 93 96 99
Aantal dagen post-ontslag PAAZ
PZ
Bron: IMA, 2013 / 2015 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
CONCLUSIE //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Na 3 jaar geland op één indicator ‘tijdig ambulante opvolging na ontslag’
> Betekenisvol, doenbaar & beïnvloedbaar > Cirkel is rond: door consensus weerhouden indicator is conform de internationale literatuur > Boeiende en moeilijke oefening inzake samenwerking tussen overheid, koepels en werkveld
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
5.10.15
Vlaams Indicatorenproject
26
