Nieuw-zeeland
SINGAPORE NOORDEREILAND ZUIDEREILAND MET DANK AAN VOLGENDE SPONSORS
www.nuod-financien.be
www.defiscalegids.be
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Nieuw-Zeeland, land van kiwi’s en een fabuleuze natuur In 2008 bezochten we, na een tussenstop in Singapore, Nieuw-Zeeland. Eerst deden we het noordeneiland aan, daarna het zuideneiland. U treft onze reisverslag en ervaringen aan op volgende pagina’s.
KIA ORA AOTEAROA Nieuw-Zeeland is de naam die de Europeanen aan dit land hebben gegeven. De Maori noemen dit land Aotearoa wat land van de lange witte wolk betekend. De Maori leven daar vanaf ongeveer 1300 na Christus. Het woord Maori betekend normaal of gewoon persoon. Volgens hun overlevering zijn ze niet de inheemse bewoners van de eilanden. Oorspronkelijk zouden ze uit Hawaiki komen. Hier vandaan voeren ze in grote boomstammen weg, op zoek naar eten en nieuw land. Ze kwamen enkele eeuwen eerder dan de Europeanen aan op Nieuw-Zeeland, waar ze de authentieke bewoners verdrongen. In de eerste helft van de 18e eeuw kwamen er meer Europeanen naar de eilanden. Zij hadden een grote invloed op de bevolking mede doordat ze vreemde dingen zoals zout van overzee meebrachten. Hierdoor stonden ze in hoog aanzien bij sommige Maori stammen. Andere clans hadden er al snel genoeg van doordat de indringers op hun heilige land uit waren. Tegenwoordig leeft het grootste deel net zoals de Europeanen. Zelfs het Christendom is door velen overgenomen. Toch zijn er nog steeds Maori’s die leven zoals hun voorouders. Sommigen van hun leven zelfs in het stamgebied van hun voorouders. Ze dragen nog steeds dezelfde klederdracht en dragen met Uitgegeven onder de auspiciën van de NUOD – Sector Financiën, Viaductdam 98 te 2060 Antwerpen. Uitgegeven door vzw Stupef, Antwerpen. Overname van teksten mag enkel mits bronverwijzing.. Gedrukte exemplaren worden U toegezonden na betaling van 10,00 € per exemplaar op rekeningnummer 646-4472831-78 met vermelding ‘reisbrochure Nieuw-Zeeland’. Wettelijke Depot: D/2014/9241/5.
Singapore
2
S i n g ap o r e Singapore is bij ons vooral gekend om zijn haven. Omwille van de lange reistijd (12 uur vliegen vanuit London) lijkt de stad niet direct in aanmerking te komen voor een stadsreis. Maar wanneer je op weg bent naar Australië of Nieuw Zeeland zijn enkele overnachtingen in Singapore aan te bevelen. Niet alleen geeft dat de mogelijkheid om de stad te verkennen maar je komt ook even tot rust voor je volgende vlucht. Orchard Road Het eerst wat ons opviel toen we landden op de luchthaven van Singapore was hoe proper alles was en hoe mooi groen. Dat werd enkel bevestigd toen we met de bus naar ons hotel reden. Het valt dan ook niet aan te raden iets weg te gooien op straat (hoge boetes). En de mooie aanplantingen zijn het gevolg van dagelijkse temperaturen boven 30° C gecombineerd met een dagelijkse regenbui al dan niet met bliksem en donder. Een paraplu is dan ook nooit ver weg evenals een jas … tegen de airco wanneer je de straat terug verlaat en een winkel of hotel binnenwandelt. De weg van de luchthaven naar de stad is eigenlijk één grote voorstad vol met appartementsgebouwen waar de bijna 5 miljoen Singaporezen wonen. Ons hotel lag vlak bij Orchard Road zodat dit de eerste plaats was waar we op verkenning gingen. Orchard Road is de beroemste winkelstraat van Singapore en is omzoomd met talrijke winkelcentra zoals Ngee Ann City, Plaza Singapore, Park Mall, Tanglin Shopping Centre, Centrepoint Shopping Centre, … . Wijnegem Shopping Centrum in het veelvoud. Niets voor ons, dus maar een kop koffie geproefd bij Starbucks Coffee.
Het koloniale hart van Singapore De ontwikkeling van het huidige Singapore startte begin 19de eeuw toen een zekere Thomas Stamford Raffles in naam van de Britse East India Company een handelspost in Singapore opzette. Het eiland zou tot 1959 als een Britse kolonie bestuurd worden. Overal in Singapore kom je hem tegen: Raffles hotel, Raffles City Center, Raffles Avenue, Raffles Boulevard, Stamford Road, … en talrijke standbeelden niet in het minst op de plaats waar hij op 29 januari 1819 voet aan wal zette. Wanneer je door het koloniale hart van Singapore wandelt, heb je soms de indruk in ‘Raffles City’ te kuieren. De meeste gebouwen uit die periode liggen rond ‘de Padang’, een rechthoekig terrein dat wekelijks gebruikt wordt ondermeer voor cricketwedstrijden. Op het uiteinde vind je dan ook de Singapore Cricket Club die dateert uit 1884. Tegenover de Singapore Cricket Club bevindt zich het Victoria Theatre (1862) en Concert Hall (1905). Het Victoria Theatre werd gebouwd als podium voor het amateurtoneel terwijl de Victoria Concert Hall tegenwoordig de thuishaven is van het Singapore Symphony Orchestra. Hierachter treft men de tweede vleugel van het Asian Civilisations Museum aan. Dat museum is ondergebracht in het Empress Place Building, daterend uit 1864-1867. Destijds het bolwerk van de koloniale macht. Nu het grootste museum van Singapore. Achter het Empress Place Building kom je in een voetgangerszone terecht die je langs de Singapore River, links naar ‘Queen Elizabeth Walk’ leidt en rechts naar Raffles Landing Site. Daar wordt de stichter van Singapore vereerd wordt met een standbeeld. Het is een replica van een bronzen standbeeld uit 1887 dat thans voor de Voctoria Concert Hall staat.
Singapore
3
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Vanaf het standbeeld van Raffles loop je via de Parliament Lane en zo kom je weer terecht op de Padang. Aan de rechterzijde treft je dan opnieuw het Empress Place Building en de achterzijde van Victoria Theatre. Aan je linkse zijde zie je dan het ‘Old Parliament House’, in 1826-1827 ontworpen door een Ierse architect als landhuis voor een rijke koopman. Later werd het een gerechtshof en het gebouw van de assemblee van het koloniale bewind om in 1962 het parlement van de onafhankelijke staat Singapore te worden. Wanneer je verder wandelt via St Andrew’s Road kom je de laatste koloniale gebouwen tegen die rond de Padang liggen: het Supreme Court en de City Hall. Het Supreme Court (hooggerechtshof) is het laatste gebouw dat in 1939 in Singapore in classicistische stijl werd ontworpen. De City Hall (stadhuis) met een neoclassicistische façade van 18 Corinthische zuilen werd in 1929 gebouwd. Het stadhuis is getuige geweest van enkele belangrijke gebeurtenissen zoals de overgave van het Japanse leger aan de Britse troepen in 1945 en de onafhankelijkheidsverklaring van Singapore op 9 augustus 1965. In Singapore kom je nog andere gebouwen tegen die getuigen van het koloniale verleden zoals de St Andrew’s Cathedral (een in 1856 gebouwde Anglicaanse kerk), de voormalige Tao Nan School (een in 1910 in neoclassicistische stijl gebouwde jongensschool waar thans de eerste vleugel is gevestigd van het Asian Civilisations Museum) en niet in het minst het Raffles Hotel. Het Raffles Hotel gelegen aan Beach Road (het verlengde van St Andrew’s Road) is het meest beroemde hotel van Singapore waar de groten der aarde, waaronder nogal wat schrijvers, logeerden en symbool staat voor stijl en elegantie. Het werd geopend in 1887 en in 1992 tot nationaal monument verklaard. Gelukkig zijn bepaalde delen van het immense complex toegankelijk voor het publiek zodat we ook een glimp konden opvangen van de koloniale glitter en glammer. Doordat ik een korte broek droeg werd mij de toegang tot de lobby geweigerd en kon ik me niet vergapen aan de foto’s van schrijvers die in het Raffles hotel verbleven en hangen in de Writers’ Bar. Wel zagen we een gietijzeren fontein, rond 1890 in Schotland gemaakt en in 1990 aan het hotel geschonken. In wat men het koloniale hart noemt van Singapore treffen we ook nog het Raffles City Complex aan. Zilverkleurige torens op de plaats waar vroeger een door sir Raffles gestichte school stond. In één van die torens bevindt zich het hoogste hotel ter wereld: Swissôtel The Stamford met maar liefst 73 verdiepingen. Hiertegenover bevindt zich het War Memorial Park gedomineerd door een obelisk met vier zuilen van 70 m hoog. Dit oorlogsmonument herdenkt de burgerslachtoffers van de Japanse beztting en de zuilen vertegenwoordigen de etnische groepen in Singapore: Chinezen, Indiërs, Maleiers en minderheden.
Little India Onze gids troonde ons mee naar Little India; het centrum van de Indiaanse gemeenschap in Singapore. We werden er begroet met sterk geurende kruiden en bloemenkransen van jasmijn. Het was voor ons een ongemakkelijk aanvoeldende drukte van Indiërs die inkopen deden voor Deepvali, een feestdag die ’s anderendaags plaatsvond. Met Deepvali herdenkt men de triomf van goed over kwaad en de overwinning van licht over duisternis.
Singapore is een eiland dat onder onder de punt van het schiereiland Malakka (Maleisië) ligt en meet 42 km lang en 23 km breed. Met zijn 4,6 miljoen inwoners is het één van de dichtsbevolkte landen ter wereld: meer dan 6.000 inwoners per vierkante kilometer ! Met een bruto nationaal product van 33.849 € per inwoner zijn ze niet bepaald arm te noemen. Men betaalt er in Singapore dollar. De belangrijkste bevolkingsgroepen zijn de Chinezen (76 %), de maleisiërs (14 %) en de Indiërs (8 %). Singapore kent vier talen maar met Engels kun je overal terecht.
Singapore
4
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur De vlag van Singapore bestaat uit de twee horizontale helften, rood boven wit. Het rood symboliseert de universele broederschap en gelijkheid van het volk; het wit staat voor zuiverheid en deugd. In de linkerbovenhoek vormen een witte halve maan en vijf witte sterren een cirkel. De halve maan vertegenwoordigt een jonge natie die opbloeit. De vijf sterren staan voor democratie, vrede, vooruitgang, rechtvaardigheid en gelijkheid. De nationale vlag werd op 3 december 1959 onthuld bij de installatie van het nieuwe staatshoofd, Yang Di-Pertuan Negara, en werd een belangrijk symbool van de onafhankelijkheid.
De Singapore Cricket Club aan het uiteinde van de Padang
Victoria Theatre en Concert Hall
Het Empress Place Building waarin de tweede vleugel van het Asian Civilisations Museum werd ondergebracht i
Het Supreme Court (links) en de City Hall (rechts)
Chinatown Voor het bezoek aan Chinatown werd gelukkig iets meer tijd uitgetrokken. Tegenover het koloniale hart van Singapore en aan de overzijde van Singapore River tref je – in oude Chinese pakhuizen - een reeks bars en restaurants aan bij Boat Quay. Hierachter ligt het financiële hart van Singapore: de ene wolkenkrabber achter de andere met bovenaan de logo’s van talrijke banken. Even verder tref je ook Chinatown aan, daar waar de Chinese immigranten leefden en werkten.
Singapore
5
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Singapore's Chinatown ontstond rond 1821 wanneer de eerste Chinese immigranten arriveerden uit Xiamen, Fujian provincie in China. Chinatown wordt gevormd door een kleurrijk geheel van kleine straatjes vol gerestaureerde huisjes. Een beschermd gebied. Wij bezochten er twee tempels: de hindoetempel ‘Sri Mariamman Temple’ en de ‘Buddha tooth relic temple and museum’. De Sri Mariamman Temple is de oudste nog in gebruik zijnde hindoetempel in Singapore. Het gebouw dateert van 1843 en is gewijd aan de godin Sri Mariamman die genezing biedt bij epidemische ziekten. Het gebouw is ook gekend vanwege het Thimithi-feest omdat gelovigen dan blootvoets over een drie meter lang bed van gloeiende kolen lopen als test voor hun geloof en toewijding. Blijkbaar komen ze er ongedeerd vanaf. Het meest opvallende is de gopuram: een fantastische toren met fraai versierde felgekleurde beelden, die dateert van 1930. Heel wat recenter is de Buddha Tooth Relic temple. Hij stond nog niet in onze gidsen vermeld. Respect betuigen aan Boeddha doen de boeddhisten in een tempel of stupa. Een stupa is een monument waarin vaak een overblijfsel van boeddha wordt bewaard. Hier ‘the Sacred Buddha Tooth Relic’ (de heilige tand relikwie van Buddha). In deze relikwietempel werd 420kg goud verwerkt ! De tempel werd gebouwd in de Tang Dynastie-stijl. Op het gelijkvloers liepen we door de 100 draken zaal [plechtstatig en versierd met 100 Boeddha’s] en de Avalokitesvara zaal [een handgemaakte Bodhisattva Avalokitesvara zit op een prachtig uitgewerkte lotus].
Parken Singapore heeft tal van parken. Wij bezochten er twee: Fort Canning Park en Singapore Botanic Gardens. Het Fort Canning Park ligt vlakbij het centrum. Het ligt op de plaats waar in de 14de eeuw de Maleisische vorsten van Temasek zetelden. Een wandelweg leidt naar de keramat (de heilige plaats) waar men aanneemt dat het graf ligt van de laatste koning van het oude Maleise koninkrijk Temasek. Er zijn ook nog overblijfselen van een oud fort dat tussen 1861 en 1926 op deze plaats stond. Indrukwekkender zijn de Singapore Botanic Gardens. Het is 52 ha groot en tevens het oudste publieke park. We bezochten er de indrukwekkende National Orchid Garden. Met meer hand 2000 hybride orchideeën en 1000 soorten kom je ogen tekort. De Singaporese overheid begon in 1928 met het kweken van orchideeën. Ons bezoek heeft blijkbaar indruk gemaakt want toen Prinses Mathilde eind november de botanische tuinen bezocht werd haar, een naar haar genoemde, orchidee aangeboden. Singapore kent nog tal van andere parken waarvan Istana en Sentosa (eigenlijk een eiland dat de Britten tot in 1967 als militaire basis hebben gebruikt en nu omgevormd is tot een recreatiegebied).
Merlion Langs de Singapore River, niet ver van het koloniale hart van Singapore, tref je ook het moderne Theatres on the Bay aan, een fraai toonkunstencentrum waar vele evenementen platsvinden. Het werd ingehuldigd op 12 oktober 2002. Wanneer je de Anderson Bridge oversteekt komt je uit bij de Merlion (half leeuw en half vis), het mythische symbool van Singapore die uitziet over de rivier en Marina Bay. Het beeld is 8,6 m hoog en weegt 70 ton. De leeuwenkop is een afbeelding van de leeuw die door Prins Nila Utama werd gezien wanneer hij Singapura herondekte in het jaartal 11 volgens Maleisische annalen. Het onderste deel lijkt op een vis en symboliseert de oude stad Temasek (wat zee betekent in het Javanees). De Prins hernoemde Temasek in Singapura [singa betekent leeuw en pura stad in het Sanskriet] en staat voor Singapore’s nederig begin als een vissersplaats.
Singapore
6
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Little India, de dag voor het feest van Deepvali
De Sri Mariamman Temple is de oudste nog in gebruik zijnde hindoetempel in Singapore.
Buddha tooth relic temple and museum
Bodhisattva Avalokitesvara zit op een prachtig uitgewerkte lotus
De keramat (de heilige plaats) waar men aanneemt National Orchid Garden in de Singapore Botanic dat het graf ligt van de laatste koning van het oude Gardens Maleise koninkrijk Temasek
Singapore
7
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Met de bus reden we ook naar Mount Faber waar we een mooi zicht hadden op de haven van Singapore. Je kunt er bijvoorbeeld een wandeling maken van anderhalf uur waarbij je vanuit verschillende uitkijkpunten zicht krijgt op Singapore.
Maar onze tijd was te beperkt om deze wandeling te doen. We arriveerden tegen de middag in Singapore en het was even wennen aan het zwoele klimaat en vochtige warmte. En ’s anderendaags moesten we in de late namiddag alweer vertrekken. Daardoor hadden we onvoldoende tijd om een aantal andere bezienswaardigheden te bezoeken zoals: -
de Chettiar temple, een shavitische hindoetempel, sri Sri,ivasa Perumal Temple, een uit 1855 daterende hindoetempel, Thian Hock Keng Temple, de oudste Chinese tempel van Singapore, Sultan-moskee met een gebedsruimte waar plaats is voor 5000 mensen, Sentosa recreatiegebeid, ….
Je verplaatsen doe je best met de metro (MRT). Eenvoudig éénmaal je weet hoe het werkt. Singapore is een propere en een veilige stad die op ons een mooie indruk maakte. Zeker de moeite waard om eens te bezoeken. Met twee tot drie volle dagen heb je voldoende tijd om de belangrijkste bezienswaardigheden te bezoeken. Hou er wel rekening mee dat het klimaat zwoel is waardoor je minder snel wandelt dan bij ons en dat het dagelijks regent. Een paraplu is dus noodzakelijk wil je niet nat worden.
Singapore
8
Nieuw-Zeeland spreekt tot de verbeelding. Mede doordat het zover gelegen is. Maar vooral door haar schoonheid. De aarde in miniatuur. Zowat alle landschappen zijn samen gebracht over twee eilanden ter grootte van Groot-Brittannië: tropische regenwouden, prachtige stranden, fjorden, bergen met eeuwige sneeuw, gletsjers, vulkanen, … alles behalve woestijnen.
Nieuw – Zeeland het noordereiland Auckland Ons verblijf in Nieuw-Zeeland starte in Auckland, ‘the city of sails’. Het aantal zeilboten per persoon in Auckland is het hoogste ter wereld. De stad draagt met trots de bijnaam City of Sails. Gelegen aan een van de mooiste havens in een schitterende omgeving met een koel briesje... je wilt gewoon het water op! Iedereen in NieuwZeeland lijkt te beschikken over een boot die er doorgaans beter uitziet dan de woningen waarin men leeft. Auckland wordt gedomineerd door de Sky Tower: de hoogste toren van het zuidelijk halfrond . Met zijn 328 m hoogte heeft men er vanaf het Sky Deck niet alleen een 360 graden zicht, bij goed weder reikt het tot 80 km ver. Je hebt er bijvoorbeeld een prachtig zicht op de ‘Auckland Town Hall, een wigvormig, edwardiaans gebouw uit 1911, het belangrijkste gebouw van Auckland. Nergens anders heb je zo’n goed zicht op de imposante, 1.020 meter lange, en in 1959 gebouwde Auckland Harbour Bridge.
De geschiedenis van Auckland gaat terug naar de 14e eeuw. Toen streken Maoristammen neer in het gebied. Aan de Waitema Harbour bouwden ze hun nederzettingen op de toppen van gedoofde vulkanen. In 1840 meerde de Britse kapitein Hobson aan. Hij kocht 1.200 hectare grond van de Maori voor een spotprijs. Het was een aantrekkelijk gebied met een natuurlijke haven en vruchtbare grond. En de ligging was uitstekend. De stad werd vernoemd naar Lord Auckland die indertijd een hoge officier van de Britse marine was. Auckland werd meteen hoofdstad van NieuwZeeland. Na 25 jaar verhuisde de regering naar Wellington, de nieuwe hoofdstad. Desondanks bleef Auckland het commerciële centrum van Nieuw-Zeeland en groeide de bevolking uit tot ruim één miljoen inwoners.
Andere bezienswaardigheden in Auckland zijn het ‘Auckland War Memorial Museum’, in 1929 opgericht ter herinnering aan de 16.697 Nieuw-Zeelanders die in de Eerste Wereldoorlog sneuvelden en de ‘Waterfront’, het havengebied met winkels, restaurants, cafés en enkele fraaie historische gebouwen zoals de ‘Ferry Building’ (een edwardiaans gebouw uit 1912) en het ‘Old Custom house’ (een gewezen douanegebouw uit 1889).
Noordereiland
9
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Het Waitangi historische gebied Op de eerste echte reisdag belandden we, via een kort bezoek aan het standbeeld van Sir Edmund Hillary in Orewa, tegen de middag in het ‘Kauri Museum’ te Matakohe. De kauriboom is een conifeer en de grootste en meest bekende inheemse Nieuw-Zeelandse boom, die uitsluitend voorkomt in het noordelijke, subtropische deel van het Noordereiland. Het is een trage groeier, pas na 800 jaar voltooid en met zijn kaarsrechte enorme stammen van uitstekende houtkwaliteit. Kauri's hebben een zachte boomschors en kleine ovale bladeren. Het hout en de hars werden vroeger overal voor gebruikt. Daardoor is 95 procent van de bomen verdwenen door houtkap. Maar ook de Engelsen plunderden de Kauri-bossen om schepen te maken. Tegenwoordig is de boom beschermd. Nieuwe jonge bossen worden aangeplant om het uitsterven tegen te gaan.Het museum geeft een mooi overzicht van de kauriboom, het hout en zijn gom (een soort hars) evenals van de pioniers die deze bossen ontginden. Via Whangarei en Kawakawa bereikten we in de vroege namiddag Paihia waar we een bezoek brachten aan het Waitangi historische gebied. Op deze plaats ondertekenden op 6 februari 1840 leiders van diverse Maori stammen en Luitenant Gouverneur Hobson, namens Koningen Victoria, ‘het verdrag van Waitangi’. In 1932 kochten Lord en Lady Bledisloe dit 506 ha groot gebied en stelden het ter beschikking van het Nieuw-Zeelandse volk. Rond het huis waar toen het verdrag getekend werd, ligt nu een natuurpark met een mangrovebos, een open kustlijn en oorspronkelijk bebossing. Vanaf het punt waar het verdrag werd getekend heb je dank zij die open kustlijn een mooi zicht op de Bay of Islands, onze eerste echte kennismaking met het diverse natuurlandschap in Nieuw-Zeeland. Ook onze eerste kennismaking met de oorspronkelijke inlandse Maori-cultuur vond hier plaats via het bezoek aan het Maori ontmoetingshuis. Het ontmoetingshuis (Whara Runanga) en het grasveld ervoor (marae) vormen de basis van de Maori-cultuur en gemeenschap. De Whara Runanga is een symbool van stamprestige en een monument ter ere van de voorouders van de stam. De geschiedenis van de Maori werd in deze gebouwen vastgelegd als een herinnering aan het verleden maar ook als een leidraad voor het heden.
Het ontmoetingshuis Whara Runanga interieur van het Maori Meeting House
Bij het betreden geldt volgende boodschap: ‘wees welkom om je woede, je ontevredenheid en je vragen mee naar binnen te nemen, maar als u gaat neem dan als gift vrede, tevredenheid en vriendschap mee’. Een andere bezienswaardigheid is de Maori Waka Canoe: een 35 meter lange kano gemaakt van drie kauri-bomen, die minimaal 76 roeiers vergde om het veilig over het water te varen. Ons bezoek werd afgesloten met een lekkere Nieuw-Zeelandse pint in het in 1983 door prins Charles geopende bezoekerscentrum.
Zuidereiland
10
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Via een ommetje langs de Haruruwatervallen bereikten we het Scenic Circle Bay of Island hotel. Haruru betekent ‘veel lawaai’ wat uiteraard betrekking heeft op deze hoefijzerachtige watervallen. Volgens een Maorilegende leeft er een taniwha (watermonster) in het meer onder aan de waterval. Gelukkig was er nog voldoende tijd voor een wandeling naar het strand met een mooi zicht op de Bay of Islands.
Bay of Islands De volgende voormiddag werd volledig ingenomen door een boottocht in de Bay of Islands (eilandenbaai). Hoogtepunt was het varen met de boot door de ‘Hole in the Rock’. Met een catamaran vaarden we vanuit Paihia via Russel (ooit nog hoofdstad van Nieuw-Zeeland) door de Bay of Islands naar Cape Brett waar 149 meter boven de zeespiegel een vuurtoren staat op het Piercy eiland. Maar het meest spectaculaire is uiteraard het varen door de ‘Hole in the Rock’ een soort grot in een rots. De Bay of Islands is bezaaid met 8 grote en 144 kleine eilanden. Polynesische ontdekkingsreizigers zouden hier voet aan wal gezet hebben evenals ontdekkingsreiziger James Cook in 1769. Zijn adembenemend kustlandschap zorgt ervoor dat Bay of Islands een van de meest geliefde oorden in Nieuw-Zeeland is. Tijdens de terugweg naar Auckland stopten we even in Kawakawa voor een bezoek aan de beroemde openbare toiletten die kunstig betegeld werden door de internationaal bekende Oostenrijkse kunstenaar Friedrich Hundertwasser. Laatste stop van de dag was Whangarei: een klein stadje met een gezellig haventje waarrond winkeltjes. Onze reisgezellen watertandden toen ik met mijn ijsje de bus instapte. Daarna reden we naar Auckland voor overnachting.
Coromandel schiereiland De volgende voormiddag reden we door het Coromandel schiereiland: een klein juweeltje. Het Coromandel schiereiland is een grotendeel onaangeroerd paradijs. De westelijke zijde wordt gekenmerkt door inheemse pohutukawa-bomen (een tot 20 m hoge boom met een brede kroon en kromme, kronkelige twijgen) terwijl de oostelijke kusten omzoomd worden met paradijselijke stranden terwijl het binnenland bedekt is met weelderig inheems regenwoud. Op het einde van de 19de eeuw werd er goud gevonden met een gold rush als gevolg. Onze eerste stop was Tairura voor een wandeling door het Coromandelbos ter hoogte van Broken Hills met ondermeer een bezoek aan een oude goudmijnschacht. We stonden er ook oog in oog met al majestueuze doch nog piepjonge Kauribomen. Ons lunchpakket verorberden we bij Cooks Beach. Een drie kilometer lang witzandstrand waar zeevaarder James Cook in 1769 de Britse vlag op Nieuw-Zeelandse bodem hees en in Mercury Bay een passage van de planeet Mercurius waarnam. Niet voor niets bleef zijn schip Endeavour 12 dagen voor anker liggen in deze adembenemende mooie baai. In Hahei wandelden we naar een klif waar we een prachtig uitzicht hadden op een witte kaap met alweer een mooi stand met in de verte zicht op Cathedral Cove, een kathedraalachtige doorgang in de rotsen. Het laatste bezoek van de dag bracht ons naar Hot water Beach: één van Nieuw-Zeelandse meest populaire en fascinerende natuurwonderen. Twee uur voor en na laag tij kan je een gat graven op het strand wat je kan laten vollopen met heet water. Schoenen uit en broekspijpen oprollen en pootje baden in de warme
Zuidereiland
11
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
zee. Mijn immer trouwe korte broek kwam hier goed van pas. En het water bleek goed heet te worden in de gaten in het strand.
Cooks Beach
Cathedral Cove
Hot water Beach
Met de nodige moeite en nadat we uitgestapt waren, geraakte de bus de steile helling van de parking op en konden we onze reis verder zetten. In het Breakers Motel te Whangamata hadden we het te druk met het testen van ons bubbelbad om nog een bezoek te brengen aan de plaatselijke stranden. Ook het avondeten in het plaatselijke gokcafé bleef lang onderwerp van gesprek. Je kon nemen om te eten wat je wilde, …, maar je moest het wel op één bord laden (voorgerechten, vis, vlees, aardappelen, groenten, ….) .
Het vulkanische actieve Rotorua Vanuit Whamgamata reden we via Katikati en Tauranga (wat veilige landingsplaats betekent) naar Rotorua door een streek die ‘Bay of Plenty’ wordt genoemd (de baai des overvloeds). Vooraleer we Rotorua’s geothermische wonderen bezochten, was er eerst tijd voor ontspanning. In Agradome, een rond schapen opgebouwd pretpark, zagen we hoe schapen werden geschoren en leerden we koeien melken. ’s Middags stegen we met een kabellift naar de 487 meter hoge Ngongotaha-berg. De meesten amuseerden zich met een aantal ritjes op de “luge”, een rit met een soort go-kart over een 2 kilometer lang traject. Sommigen kregen er maar niet genoeg van. Zij hadden minder oog voor het prachtige zicht over de stad Rotorua, haar meer en de omgeving. Rotorua betekent ‘het tweede meer’ in Maori [roto = meer en rua = tweede) en telt een kleine 70.000 inwoners waarvan 65 % van Europese afkomst, 30 % Maori en 5 % anderen. Rotorua is de thuis voor de Te Anawa Maori-stammen, voor meer dan 600 jaar. Rotorua kent nog steeds de grootste concentratie inwoners van Maori-afkomst. Rotorua is als geen andere plaats ter wereld: stoom stijgt door middel van ventilatieopeningen en scheuren in wandelpaden en kookt modderpoelen. Het is een overweldigend zicht.
ingang van Whaka met de beeltenissen van Hinemoa en Tutanekai De warmwaterbronnen bij Rotorua zijn een belangrijk element in één van de oudste liefdesverhalen uit Nieuw Zeeland. Tutanekai en Hinemoa waren verliefd op elkaar. De leden van de stam van het meisje vonden Tutanekai echter niet geschikt. Tutanekai zong elke avond een prachtig lied voor zijn geliefde, die zich aan de andere kant van het Rotoruameer bevond. Op een dag zwom Hinemoa
Zuidereiland
In de namiddag bezochten we dan ‘Whaka’, bestaande uit twee delen: ‘Te Puia’ (het Maori Arts & Crafts Centre) en Whakarewarewa Thermal Village, het geothermisch reservaat. ‘Te Puia our heritage’ is opgedragen aan het Maori-volk, hun cultuur en hun woonplaats. We betreden het domein via een met prachtig houtsnijwerk versierde rode boog die als ingang fungeert en waarin de twee geliefden Hinemoa en Tutanekai zijn afgebeeld. Na het wat verplichte gedeelte over de Maorigeschiedenis, de lokale ambachten en het Maoriontmoetingshuis werden we echter eerder gecharmeerd door modderpoelen en geisers. Warmwaterbronnen, kokende modderpoelen en grote of kleine meertjes in alle kleuren
12
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
naakt naar de overkant om hem te zien. Toen ze er aankwam bedacht ze zich dat ze niet naakt het dorp in kon lopen, dus wachtte ze in een warmwaterbron op de slaaf van Tutanekai die water kwam halen. Ze gooide zijn kruik kapot. Tutanekai kwam kijken wie het gedaan had en vond zijn geliefde in de bron. Blij verrast nam hij haar mee naar zijn hut en vanaf dat moment bleven ze samen.
trokken onze aandacht. Wanneer, na het nodige geduld, de Pohutu-geiser zijn stoom 30 meter hoog stuwde, konden we vol verwondering richting hotel rijden.
de 30 meter hoge Pohutu-geiser Voor het avondeten was er nog wat tijd om over het marktplein te keuvelen en het Bath House (een in Tudorstijl in 1908 opgericht gebouw, dat thans dienst doet als museum) te bewonderen. Het is gelegen in Governement HANGI Gardens, een prachtig Een maaltijd die je zeker niet mag stadspark waar ook missen als je in Nieuw-Zeeland bent is Blue Baths hangi. De hangi, of aardeoven, is een (verwarmde baden in traditionele manier van koken van de een in 1933 in Maori’s. In de grond wordt een kuil Spaanse missiestijl gegraven in de vorm van een kom, die opgericht gebouw) is wordt gevuld met brandhout en kleine gelegen. Het Kuira stenen. Park met de nodige Zodra de stenen gloeien, wordt alles borrelende putten en eruit gehaald en worden de stenen stoomgaten mocht weer netjes teruggelegd op de bodem natuurlijk niet van de kuil. Ze worden bedekt met een ontbreken. Ondertussen was de zwavelgeur zo doordringend laag natte aardappelen, groenten en geworden dat we er hoofdpijn van begonnen te krijgen. grote bouten vlees. Het eten wordt ’s Avonds werden we vergast op een Maori Hangi concert. afgedekt met bladeren en de kuil Terwijl Maori traditionele liederen en dansen brachten, konden gevuld met water. Daarna wordt de we ons avondmaal nuttigen dat op een traditionele Hangi wijze kuil dichtgemaakt met aarde, zodat het werd bereid. eten een paar uur kan stomen.
Tongariro National Park Na het ontbijt reden we richting Wai-o-tapu thermal wonderland. De Lady Knox-geiser, die dagelijks rond 10 uur tot stomen wordt gebracht door er zeep in te kappen, viel ons wat tegen, vooral omwille van het kunstmatige karakter. De rest van het park daarentegen was nog spectaculairder dan het Whaka geothermisch park dat we de dag voordien bezochten. Een wandeling bracht ons naar het Nieuw-Zeelandse meest kleurrijke vulkanisch gebied met fraaie bezienswaardigheden zoals ‘Champagne Pool’ (65 meter in diameter, 62 meter diep met een oppervlaktetemperatuur van 74 ° C. Het borrelende effect, net als champagne, is te wijten aan kooldioxide), ‘Artist’s Palette’ (een uitgestrekte vlakte met glinsterende kiezelformaties in groen, geel en oranje) en de Bridal Veil waterval. In totaal 25 vulkanische wonderen passeerden de revue. Daar moesten we toch even van bekomen maar … de bus stopte al weer voor een kort bezoek aan ‘Craters of the Moon’: een aantal borrelende modderpoelen. Na een zeer korte stop bij Wairakei geothermal power station (waar gebruik wordt gemaakt van de aardwarmte om elektriciteit op te wekken) reden we naar onze volgende spectaculaire bezienswaardigheid, de Huka watervallen, Nieuw-Zeeland bekendste en meest gefotografeerde waterval. Het blauwe water van de Waikato rivier stort door een 15 meter brede kloof met 250.000 liter (twee Olympische zwembaden) per seconde 11 meter lager. Via Waitapu reden we dan naar Taupo, waar we even verpoosden. Taupo is gelegen aan het gelijknamige diepblauwe meer. In 181 na Christus vond één van de grootste vulkaanuitbarstingen ooit plaats. Midden op
Zuidereiland
13
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
het Noordereiland ontstond een gigantische krater. Door deze mega-uitbarsting ontstond Lake Taupo, het grootste en diepste meer in heel Nieuw-Zeeland. De ondergelopen krater van ruim zeshonderd vierkante kilometer bevat kristalhelder water en wordt omgeven door witte puimstenen stranden en beschutte rotsige inhammen. Het meer zit vol forellen en is daardoor een waar paradijs voor visliefhebbers. Met de vulkanen van het Tongariro National Park op de achtergrond en een helderblauwe lucht wordt een mens hier toch even stil bij.
Wai-o-tapu thermal wonderland: ‘Champagne Pool’
Wai-o-tapu thermal wonderland: ‘Artist’s Palette’
lake Taupo Huka watervallen
Tongariro Natonal Park
Zuidereiland
Mount Ruapehu (2.797 meter), laatste uitbarsting in 1995
14
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Via Turangi reden we dan het Tongariro National Park binnen. Nadat het gebied door de lokale Tuwharetoa-stam in 1887 aan het Nieuw-Zeelandse volk werd geschonken, werd het Tongariro Natonal Park het eerste nationale park van Nieuw-Zeeland (en het vierde in de wereld).In het park treffen we drie (nog actieve) vulkanen aan: Mount Tongariro (1.967 meter), Mount Ruapehu (2.797 meter) en Mount Ngauruhoe (2.291 meter). Het park wordt gekenmerkt door een grauwe aanblik als gevolg van de vulkaanuitbarstingen. Het landschap bestaat er uit vele lage struiken en donkere lava die bij slecht weer een erg sombere indruk geven. Mount Ruapehu is de hoogste berg van het Noordereiland en permanent bedekt met sneeuw. Mount Ngauruhoe is ook gekend als de Mountain of Doom uit de filmtrilogie Lord of het Rings. We verbleven er in het prestigieuze Bayview Chateau Tongariro, vlakbij Mount Ruapehu. Dit in Georgianstijl gebouwde hotel, geopend in 1929, is het beroemdste van Nieuw-Zeeland. Door de mist was Mount Ruapehu echter onzichtbaar . Na het avondeten, toen het weer opentrok, konden we een duistere glimp opvangen van deze indrukwekkende en hoogste berg van het Noordereiland.
Wellington, de hoofdstad van Nieuw-Zeeland Ook toen we ’s anderendaags vertrokken, onze laatste dag op het Noordereiland, was Mount Ruapehu gehuld in mist en nevel. Via Palmerston North en de Kapiti Coast reden we naar Wellington, genoemd naar de Hertog van Wellington, een Britse militaire held en als hoofdstad van Nieuw-Zeeland gekozen omwille van zijn centrale ligging. In Wellington bezochten we het ‘Te Papa Tongarewa’ museum. ‘Te Papa Tongarewa’ laat zich best vertalen als een ‘container vol schatten’. Het museum is gevestigd in een modern gebouw in ‘Chaffers marina’ en in 1998 in gebruik genomen. Te Papa wil een partnership vormen tussen tangarata wehnua (mensen die het eiland voor het eerst bewoonden) en tangarata tiriti (mensen die het eiland mogen bewonen omwille van het verdrag van Waitangi). De trip door het centrum van Wellington start in het regeringskwartier dat gedomineerd wordt door drie gebouwen: the Beehive (een gebouw uit 1977 in de vorm van een bijenkorf), het edwardiaanse neoklassieke Parlementsgebouw (1922) en de Parlementsbibliotheek (1897). De ‘Cathedral Church of St. Paul’ (ook Old St. Paul’s genaamd) dateert uit 1866 en werd volledig in hout gebouwd.
‘Te Papa Tongarewa’, het nationaal museum van Nieuw-Zeeland Hiermee lieten we het prachtige Noordereiland achter ons, niet beseffend dat het mooiste nog moest komen.
Zuidereiland
15
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
GEVOLGDE REISROUTE OP HET NOORDEREILAND Dag 1: Auckland – Orewa – Waiwera – Warkworth – Brynderwyn - Matakohe – Brynderwyn – Whangarei – Kawakana – Paihia & Waitangi Dag 2: Paihia – Russel - - Paihia – Kawakawa – Whangarei – Te Hana – Mangakura – Helensville – Auckland Dag 3: Auckland – Thames – Hikuai – Tairura – Whitanga – Cooks Beach – Hahei – Hotwater Beach – Hikuai Whangamata Dag 4: Whangamata – Katikati – Tauranga – Te Puke – Rotorua Dag 5: Rotorua – Waitupu – Taupo – Turangi – Tongario – Papakai – Whakapapa Dag 6: Whakapapa – Papakai – Rangipo – Wairoouru – Taikape – Bulls – Palmserson North – Wellington.
ONTSTAAN VAN NIEUW-ZEELAND Lang na de creatie van de wereld gaat halfgod Maui uit Hawaiki op zee vissen. Samen met zijn vrienden vaart hij in een kano een eind weg van zijn Polynesische geboorte-eiland. Met zijn magische vishaak haalt Maui het Noordereiland van Nieuw-Zeeland als een enorme vis uit de zee omhoog. Zijn vrienden krijgen ruzie over de vis en slaan het dier met knuppels. Zo ontstaan de bergen en valleien van het eiland. Met wat fantasie zie je in de vorm van het Noordereiland inderdaad een vis. Northland en de Bay of Islands vormen het staartstuk. Lake Taupo is het hart en Wellington Harbour en Lake Wairarapa zijn de ogen. Het Noordereiland wordt door de Maori’s ook Te Ika a Maui ofwel ‘De vis van Maui’ genoemd. Het Zuidereiland is vernoemd naar de kano van Maui: Te Waka o Maui. En Steward Island, Te Punga a Maui, vormt het anker.
GEVOLGDE REISROUTE OP HET ZUIDEREILAND Dag 1: Picton – Blenheim – Havelock – Rai Valley - Nelson Dag 2: Nelson – Richmond – Kaiteriteri - Nelson Dag 3: Nelson – Richmond – Murchison – Buller Gorge – Westport – Cape Foulwind – Charleston - Greymouth Dag 4: Greymouth – Hokitika – Hari Hari – Fox Glacier Dag 5: Fox Glacier – Lake Moeraki – Knight Point - Haast – Haast Pass - Wanaka Dag 6:.Wanaka – Queenstown Dag 7: Queenstown – Frankton – Kingston – Mossburn – Te Anau – Milford Sound Dag 8: Milford Sound – Te Anau – Mossburn – Lumsden – Gore – Clinton – Baldutha – Milton – Dunedin Dag 9: Dunedin – Otago Peninsula – Dunedin Dag 10: Dunedin – Palmerston – Waitiki – Oamaru - Omarama Dag 11: Omarama – Lake Pukaki – Lake Tepako – Geraldine - Christchurch Onze bus reed 1.774 kilometer op het Noordereiland en 2.779 kilometer op het Zuidereiland of in totaal 4.553 kilometer.
Zuidereiland
16
Nieuw Zeeland Het Zuidereiland Marlborough sounds Met de Kaitaki (Maori voor Challenger of uitdager) veerboot maakten we de oversteek van het Noordernaar het Zuidereiland. De veerboot (in 1994 gebouwd in Nederland en 181 meter lang) vertrekt uit Wellington en vaart langs de haven naar ‘Cook Strait’, de zeestraat tussen de twee eilanden waar het stormachtig kan zijn. We hadden echter geluk (tot mijn groot genoegen want ik heb alles behalve zeebenen) want de zee-engte was kalm. Eenmaal de zee-engte overgestoken, voeren we door de Marlborough sounds (welke de Queen Charlotte Sound, de Pelorus Sound, de Kenepuru sound en de Mahau sound omvat). Deze sound is eigenlijk een onder water gelopen stelsel van rivierdalen (aan het einde van de ijstijd, zo’n 12.000 jaar geleden) met beschutte inhammen en prachtige baaien. Na 92 kilometer en ongeveer drie uur varen, meerden we aan in Picton, diep gelegen in de Queen Charlotte Sound. Via Blenheim, de belangrijkste stad van Marlborough, en omgeven door talrijke wijnhuizen reden we naar Montana Brancott Winery voor een bezoek aan het wijnhuis. Een lieftallige juffrouw begeleidde ons door het wijnhuis. Toen we later, tijdens een bezoek aan de Zweedse stad Malmö, in een plaatselijk restaurant een fles wijn uit dit Nieuwzeelands wijnhuis op de kaart zagen staan, twijfelden we niet. We vervolgden onze reis via Havelock (een rustig stadje gelegen aan de Pelorus sound) naar Nelson. Het klimaat is er in een van de oudste nederzettingen van Nieuw-Zeeland zeer stabiel met gemiddeld 2500 zonuren per jaar, daarmee is het de op één na de zonnigste plek van het land.
Abel Tasman national Park Onze twaalfde reisdag was volledig gewijd aan een bezoek aan het Abel Tasman National Park (opgericht in 1942) en met 23.000 hectare het kleinste nationaal park van Nieuw-Zeeland. In Kaiteriteri namen we de boot die ons afzette bij Torrent Bay. Daar werden we met kleinere bootjes naar het strand gebracht alwaar we de laatste 100 meter door het water moesten baden. Schoenen en sokken uit en lange broekspijpen oprollen was de boodschap ! Via Torrent Bay maakten we dan een wandeling van 7 kilometer naar Bark Bay waar de boot ons opnieuw oppikte. Deze wandeling maakt deel uit van de 51 kilometer kustwandeling, de ‘Coast Track’. Onder een stralende zon wandelden via een pad, rijk aan bush of struikgewas, met geregeld een zicht op goudgele en ongerepte stranden en een diepblauwe zee op de achtergrond. Het park is genoemd naar Abel Tasman, een Nederlandse ontdekkingsreiziger die Nieuw-Zeeland aandeed in 1642.
West Coach De volgende dag reizsden we van Nelson naar Greymouth langs de West Coach, die gelegen is aan de Tasmaanse Zee. Maar eerst verlaten we Nelson via enkele besneeuwde heuvels. Net voor Westport rijden we langs de Buller rivier en de Buller Gorge waar we bij ‘Hawks Crag’, de opvallendste bezienswaardigheid, even stoppen. Deze enorme rivier ontstaat uit Lake Rotoiti (onderdeel van het Nelson Lakes National Park) en kerft een 169 kilometer lang pad door opgeheven berg blokken, kloven en dichte bossen. ‘Hawks Crag’ is
Zuidereiland
17
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
een rots die over de weg (éénrichtingsverkeer) hangt en toch heel wat indruk maakt. Wanneer de rivier op haar hoogste punt staat overstroomt er de weg ! Hawks Crag en Buller rivier in de Buller kloof In Westport mondt de Buller rivier uit in zee en bereikten we de kust. De West Coast kende heel wat schatten zoals jade, goud en steenkool. Na onze middagstop zetten we koers naar Cape Foulwind waar we stopten bij de vuurtoren en een wandeling maakten naar de ruwe kustlijn waar een woelige Tasmaanse Zee bulderend uiteenspatte tegen de rotsen. Even verder wandelden we via een baai naar een plaatselijke kolonie pelsrobben die de toeristen opwachten op hun rotsen. Via Charleston (waar er een belangrijke goldrush plaatsvond in 1860 – er woonden toen meer dan 100.000 inwoners en de stad telde maar liefst 94 hotels) bereiken we het in 1987 gestichte ‘Paparoa National Park’. Dit park heeft de meest zuidelijk gelegen palmbomen ter wereld. Midden dit park liggen de ‘Punakaiki pancake rocks’. Tussen geërodeerde rotsen (die wat blijken weg te hebben van een stapel pannenkoeken) spatten de golven van de Tasmaanse Zee uiteen. Langs de Coast Road vervolgden we onze weg naar Greymouth met rechts een ruwe zee en links steile heuvels en rotsen. Scherpe bochten en steile afgronden zorgden achter in de bus toch voor enige ongerustheid aangezien de snelheid van de bus aan de hoge kant lag. Na een tussenkomst van onze reisleider milderde de chauffeur zijn snelheid zodat we veilig Greymouth bereikten. Greymouth is gelegen aan de Grey rivier (in 1848 genoemd naar de toenmalige gouverneur van NieuwZeeland). We bezochten er ook een plaatselijk jade-centrum.
De Zuidelijke Alpen Vandaag leidt de weg ons vlak naast de Tasmaanse Zee (bij storm wordt de weg trouwens afgesloten) naar Hokitika. Hokitika werd gesticht in 1864 door de ontdekking van een goudmijn en werd het centrum van de goudkoorts aan de West Coast. Rond 1866 was het één van de steden met de meeste inwoners van Nieuw-Zeeland. Hokitika is ook gekend voor jade (pounamu) dat gegonnen wordt uit de pounamu rivier die hier, enkele kilometer verder, in zee uitmondt. Via een korte wandeling bereiken we de monding van de Hokitiki rivier met op de achtergrond de besneeuwde bergen van de Zuidelijke Alpen: een prachtig zicht. We bewonderden ook het standbeeld van Sutton, een plaatselijke politieker die het stemrecht voor vrouwen in Nieuw-Zeeland introduceerde. Hoogtepunten van de dag zijn echter twee gletsjersystemen: Frans Josef Glacier en Fox Glacier gelegen in het Westland National Park. Fox Glacier (Te Moeka o Tuawe) werd genoemd naar een gewezen Nieuw-Zeelandse eerste minister, Willian Fox. Deze gletsjer wordt gevoed door vier andere Alpijnse gletsjers, is 13 km lang en daalt in die 13 km 2600 meter. Hij is ook 300 meter diep en ligt slechts 10 km van de kust. Frans Josef Glacier (Ka Roimata o Hinehukatere) werd in 1863 door Julius von Haast (geoloog en ontdekkingsreiziger) genoemd naar de
Zuidereiland
Maori legende De Maori-bewoners noemden deze plek Ka Roimata o Hinehukatere [de tranen van het lawine meisje (Hinehukatere)]. Hinehukatere genoot van het beklimmen van bergen en overtuigde haar geliefde, Tawe, om samen met haar te klimmen. Tawe viel echter van de toppen zijn dood tegemoet. Hinehukatere brak haar hart en haar vele, vele tranen bevrozen om deze gletsjers te vormen.
18
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
keizer van het Oostenrijkse – Hongaarse imperium. Deze gletsjer ligt 19 km van de kust.
Fox Glacier
Frans Josef Glacier
Lake Matheson zoals we het niet zagen
Thunder Creek Falls
Tot slot wandelden we door een bos naar Lake Matheson. Blijkbaar het meest gefotografeerd meer in Nieuw-Zeeland omdat het Mount Cook en Mount Tasman, de twee hoogste bergen van Nieuw-Zeeland in
Zuidereiland
19
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
het water zou weerspiegelen. We merkten dit echter nauwelijks op zodat deze wandeling ons wat tegenviel.
Wanaka Lake Na een laatste blik op het gletsjerlandschap verlaten we Fox Glacier richting het prachtige meer van Wanaka. We passeren eerst Lake Moeraki. Via Knight Point, waar we een prachtig zicht krijgen op de Tasmaanse Zee rijden we verder naar Haast, genoemd naar onderzoeker en geoloog Jules van Haast. We stoppen ook aan de Thunder Creek Falls, een 28 meter hoge waterval. Na Haast rijden we via Haast Pas en door het ‘Mount Aspiring National Park’ om zo Wanaka te bereiken. De weg over Haast Pas wordt tot één van de mooiste in Nieuw Zeeland geteld. Mount Aspiring National Park is het derde grootste nationale park van Nieuw-Zeeland en strekt zich uit van de dichte regenwouden in Fjordland, via rivier valleien en Alpenweiden tot de vergletsjerde Zuidelijke Alpen. Gesitueerd in het ‘Te Wahipounama Wereld Erfgoed’ omvat het 3500 km2 en is het één van de meest spectaculaire ongerepte wildernissen ter wereld. De hoogste top is ‘Mount Aspiring / Tititea die hoog boven de belangrijkste gletsjers van het park uittorent. Maori noemen de berg ‘Te Makahi Ta Rakiwhanoa’, wat verwijst naar een spie of een dissel die behoorde tot de legendarische Tu Te Rakiwhanoa. Lake Wanaka Na Haast Pas volgen we eerst de Makaroa River die geleidelijk overgaat in Wanaka Lake. Maar de weg loopt eerst nog via Lake Hawea om even later af te buigen naar Wanaka gelegen aan het gelijknamige meer. Het kristalhelder meer, is omgeven door met sneeuw bedekte bergen en een blauwzuivere lucht. Het vierde grootste meer van Nieuw-Zeeland is 311 meter diep, 45,5 kilometer lang en 180 vierkante km groot. Het aangrenzende Lake Hawea is 393 meter diep en 35 kilometer lang. Fascinerend mooi, onvergetelijk en magisch Op het meer stond zowel een cruise op het programma als een avontuurlijke tocht met een speedway boot over het meer en de Clutha rivier. Spijtig genoeg kreeg de boot tijdens de toch met de tweede groep motorpech en moesten onze groepsgezellen ontzet worden.
Lake Hawea
Lake Wanaka
Er worden twee mogelijkheden aangehaald om de oorsprong van ‘Wanaka’ uit te leggen. Het zou verwijzen naar ‘Onaka’, kruispunt of ontmoetingsplaats in de voor-Europese periode toen Maori via Wanaka jada gingen zoeken aan de Westkust of een interpretatie zijn van ‘wananga’, wat verwijst naar oude Maori leerscholen voor genealogie (stambomen).
Zuidereiland
20
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Queenstown ‘s Anderendaags verlieten we het wondermooie Lake Wanaka om een ander spectaculair meer te bezoeken: Lake Wakatipu bij Queenstown. We volgen de Clutha rivier om via Lake Dunstan de Kawarau River en kloof te bereiken. We bezochten er de in 1880 gebouwde brug waar voor het eerste aan bungeespringen werd gedaan. De avontuurlijken konden dit natuurlijk overdoen. Vooraleer Queenstown te bereiken stopten we ook nog even in Arrowtown, een gewezen goudstadje nadat in 1862 goud werd gevonden in de rivier ‘the Arrow’. Het stadje heeft een beetje van die sfeer weten te behouden. De bomen in de hoofdstraat werden geplant door de eerste gouddelvers en een aantal oorspronkelijke gebouwen zijn behouden gebleven.
Arrowtown: postkantoor
Lake Wakatipu in de zon
Queenstown, in oorsprong een uit 1860 daterend goudmijnkamp, ligt aan de oevers van Lake Wakatipu met op de achtergrond de ruige pieken van de ‘The Remarkables’ bergen, wiens hellingen tot aan de oevers van het meer lopen. Lake Wakatipu (holte van de reus) kent golven, 12 cm elke vijf minuten. Volgens een Maori legende als gevolg van een kloppend hart van een kwaadaardige reus, die door een jongeman verbrand werd. Hierdoor smolt het ijs en de sneeuw uit de omgeving en dit water vulde de ontstane holte. In realiteit zijn de golven het gevolg van variaties in de luchtdruk. Het derde grootste meer (na Taupe en Te Anau) is 3789 m diep, 84 kilometer lang en heeft een oppervlakte van 291 km2. Toen we in Queenstown aankwamen, was het slecht weer waardoor Lake Wakatipu een veel mindere indruk op ons liet dan Lake Wanake dat we bij schitterend weer bezochten. ’s Avonds namen we de skyline gondola naar Bob’s Peak om vanop een hoogte van 618 meter een prachtig zicht te hebben op Queenstown, ‘the Remarkables’ en Lake Wakatipu. Toen we ’s anderendaags vertrokken was het slecht weer weg en schitterende Lake Wakatipu in de zon.
milford sound: van een onvergetelijke schoonheid We verlieten Queenstown om langs het Wakatipu-meer verder te rijden. Terwijl links van ons zich de ruwe heuvels van ‘The Remarkables’ bevinden, zien we rechts een heuvelig landschap met op de achtergrond het Wakatipu-meer. Hier werden ook enkele passages gefilmd van de ‘Lord of the Rings’-saga. In Mossburn kregen we zicht op de rosse graspluimen van het Red Tussock Conservation Area. Onderweg hielden we even halt toen de Kingston Flyer, een gerestaureerde oude stoomtrein, zich opmaakte voor vertrek naar Kingston. Even later passeren we Lake Manapouri (verbastering van manawapouri = treurig hart) en het begin van een ongelooflijke mooie trip naar Milford Sound.
Zuidereiland
21
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Maar eerst houden we halt in Te Anau (grot met draaiend water), gelegen aan het gelijknamig meer. Te Anau is eigenlijk een dorp (met ongeveer 2.000 inwoners) maar een verplichte stop vooraleer de weg verder te zetten naar Milford Sound. Want de 121 km lange weg naar Milford Sound kent geen stopplaatsen meer. Het wordt dan ook overspoeld door toeristen maar haar belangrijkste attractie is het Te Anau-meer, het grootste meer van het Zuidereiland: 64 km lang met een diepte tot 417 meter.
Fjordland National Park
Van Te Anau loopt er één weg naar Milford Sound waarvan de aanleg startte in 1930 en als gevolg van de tweede wereldoorlog pas afgeraakte in 1954. Deze weg is op zich al een toeristische attractie vandaar dat hij ook wel eens de mooiste bergweg ter wereld wordt genoemd.
De steile en diverse topografie, de ruige kustlijn, compacte bossen en een uitdagend klimaat hebben tot gevolg dat deze regio grotendeels gemeden werd om wegen of steden te ontwikkelen.
Nadat we enige tijd de oevers van Lake Anau hebben gevolgd, buigt de weg naar het binnenland en onze eerste stopplaats en bezienswaardigheid: Eagleton valley. Dit wondermooie dal is een V-vormig vallei uitgesneden door gletsjers. Hier rijden we ook officieel het Fjordland National Park binnen. Even later bereiken we Mirror Lakes, waar de omringende bergen reflecteren in het water.
Het Fjordland National Park is met een oppervlakte van 1,25 miljoen hectare het grootste nationale park van NieuwZeeland.
In 1986 werd het park werelderfgoed omwille van haar superlatieve natuurzichten, haar uitzonderlijke schoonheid en haar rol om de evolutionaire aardgeschiedenis te belichten. Het park is één van de natste gebieden ter wereld. In Milford Sound valt er bijvoorbeeld gemiddeld 6 meter water per jaar. De 215 kilometer lange kustlijn telt 14 fjorden waarvan Milford Sound en, Doubtful Sound de bekendste zijn. Via een prachtig panoramische weg bereik je Milford Sound. Om Doubtful Sound te bereiken moet je eerst Lake Manapouri oversteken en dan verder vliegen. Wij bezochten enkel Milford Sound.
Nu volgt een wonderlijk stuk weg, genaamd ‘Avenue of the Disappaering Mountain’ (de laan van de verdwijnende weg) aangezien men de indruk krijgt dat de berg die voor U ligt, krimpt.
Sound betekent letterlijk zeestraat of grote baai. De Sounds staan bekend om hun schoonheid, ruigheid en soms ook onbereikbaarheid.
Ondertussen overschrijden we 45° zuiderbreedte (helft tussen evenaar en zuidpool, 45° NB = Bordeaux) en bereiken we Hollyford Valley . Een zijweg loopt dood in deze prachtige en beboste vallei. Via een waterval in Water Falls Creek bereiken we Monkey Creek waar we opgewacht werden door papegaai-achtige vogels: de kea.
Zuidereiland
22
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Net voor Milford Sound dienden we door de Homer Tunnel te rijden die in dezelfde periode werd aangelegd. Aan deze 1200 meter lange tunnel werd 20 jaar gewerkt en ging pas in 1953 open voor verkeer. De tunnel werd genoemd naar de man die deze vallei tussen Hollyford Valley en Cheddau Valley ontdekt in 1899. landschap vooraleer we de Homer-tunnel inrijden. Eénmaal uit de tunnel daalt de weg met spectaculaire haarspeldbochten 690 meter naar beneden naar Cheddau Valley. Enkel kilometers verder bereikten we Milford Sound, een kleine nederzetting waar enkel ondersteunende activiteiten te vinden zijn voor de toeristische attractie: de Milford Sound. Milford Sound is dan ook de meest toegankelijke fjord van Fjordland National Park en is ongeveer 16 km verwijderd van open zee en wordt omringd door enorme groen begroeide rotsen en kale pieken. De schrijver Richard Kipling noemde Milford Sound het achtste wereldwonder. In de late namiddag gingen we aan boord van de Milford Mariner voor een cruise met overnachting. Wanneer de boot vertrekt zijn de dagtoeristen vertrokken en daalt er een stilte neer over de fjord. De boot vaart richting Tasmaanse Zee voor een werkelijk prachtig panoramische tocht langs hoge en steile rotsen waar hier en daar watervallen naar beneden scheuren. Bij valavond gaat de boot voor anker in de mooie Harrison Cove waar de mogelijkheid werd geboden om met kleine bootjes pinguins te bezichtigen. Voor het avondeten kunnen we nog een prachtige zonsondergang bewonderen met zicht op Mount Pembroke.
Op weg naar Milford Sound werden we opgewacht door naar eten zoekende kea’s
Zuidereiland
23
milford sound
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Ook ’s anderendaags ’s morgens vaart de boot door de prachtige fjord met steile wanden en talrijke watervallen waarbij het water gewoon over de rotsen de fjord indondert. De Milford Sound wordt gedomineerd door de 1692 meter hoge rotspiek Mitre Peak (de berg dankt zijn naam aan de opvallende vorm, vergelijkbaar met die van een mijter) en de Bowen Falls. Voor de meer avontuurlijke reiziger is er naast Milford Sound ook Doubtful Sound, welke echter enkel per vliegtuig of via de zee te bereiken is.
Dunedin: gaelic naam voor Edinburgh Na onze cruise op de Milford Sound namen we dezelfde prachtige weg terug naar Te Anau om voor de tweede maal te kunnen genieten van dit prachtig natuurschoon. We zetten onze reis via Gore, gekend als de Country Music hoofdstad van Nieuw-Zeeland en de forelhoofdstad van de wereld, verder naar Dunedin, gaelic voor Edinburgh: een erg Schots uitziende stad in Nieuw-Zeeland. We hadden er een vrije namiddag waarvan we gebruik maakten om enkele bezienswaardigheden van Dunedin te bezichtigen. Ieder bezoek start in het centrum met een centraal plein in de vorm van een achthoek: het octagon. Daar bevindt zich ook ‘St Paul’s Cathedral’,een Anglicaanse kerk uit 1919. Naast deze kerk liggen ‘The Municipal Chambers’, waar de raadkamers en de gemeentgeraad zetelen. Het gebouw dateert uit 1880 en is opgetrokken uit Omarusteen.
wat doen dorstige Schotse Nieuwzeelanders ? Ze bestellen een vatje van drie liter bier op het Octagon. Langs de rondweg, die niet ver verwijderd is van het Octagon en die ook achthoekig is, staat ‘The First Church of Otago’, die in 1873 in gebruik werd genomen, 25 jaar nadat de eerste kolonisten in Dunedin arriveerden. Stuart Street mondt uit op het Octagon en hier treffen we enkele rijhuizen aan die rond 1900 werden gebouwd als stadwoningen. Als we deze straat vervolgen lopen we recht op Dunedin Railway Station, het meest gefotografeerde gebouw van Nieuw-Zeeland. Het gebouw stamt uit 1906 en is gebouwd in Vlaamse renaissancestijl met een prachtig interieur, zoals fraai versierde loketten en een mozaïekvloer die uit 725.000 Royan Doultontegeltjes bestaat. We bezochten er het spoorwegmuseum. Spijtig genoeg stoppen er geen treinen meer. Het moet een droom zijn om hier ’s morgens vroeg de trein te nemen in dit station.
Zuidereiland
24
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Recht tegenover het station vinden we Law Courts (een gebouw uit 1902) en ‘Dunedin Prison’ (uit 1895). Verder treffen we in de stad ook nog de plaatselijke universiteit aan met een uit 1878 daterende klokkentoren en woonhuizen uit 1879 voor vier hoogleraren. Tot slot mag Baldwin Street niet ontbreken: met een hellingsgraad van 38 % de steilste weg ter wereld volgens het Guinness World Records boek (editie 1997). De weg van 161 meter overbrugt een hoogteverschil van 47 meter. DE KONINGSALBATROS DE KONINKLIJKE VOGELS VAN Onze laatste bezienswaardigheid TAIAROA was Olveston House, een landhuis uit 1906 met 35 kamers De kolonie van kongsalbatrossen op waarvan de huisraad bewaard is Taiaroa bestaat uit zo’n 100 vogels. gebleven in oorspronkelijk staat De vogels die gaan broeden komen in september op Taiaroa aan. Begin Koningsalbatrossen spotten op het Otago november bouwen ze een nest en het ei wordt in de eerste drie weken van Schiereiland november gelegd. Gedurende 11 weken Vanuit Dunedin reden we ook richting Otago Peninsula. broeden ze het ei en de ouders wisselen elkaar daarbij af elke twee tot acht dagen. Eerste stop was ‘Fort Taiaroa’ waar we een gerestaureerd kanon uit Wanneer het ei is uitgebroed beschermen 1886 bezochten dat, ingegraven in een heuvel, de toegang tot de de ouders om beurt het kuiken gedurende Otago baai moest beschermen tegen een dreigende inval van de 30 tot 40 dagen. Na ongeveer een jaar tsaren uit Rusland. Het kanon kan uit de grond opduiken, vuren en verlaten de ouders de kolonie en brengen dan weer in zijn kuil zakken. een jaar op zee door voordat zij weer Op het uiterste punt van het Otago schiereiland, Taiaroa head, terugkeren om opnieuw te broeden. nestelden zich koningsalbatrossen in het begin van de 20ste eeuw. De kuikens komen eind januari begin Sedert 1937 wordt het gebied beschermd om de vogels voldoende februari uit en het duurt ongeveer drie rust te geven om zich te kunnen voortplanten. Er worden dagen vooraleer ze uit de schaal komen. rondleidingen georganiseerd waarbij de albatrossen kunnen gespot De eerste 20 dagen wordt het kuiken gevoed telkens als het eten vraagt daarna worden maar spijtig genoeg was dit niet voor ons weggelegd drie tot vier keer per week. Na 100 dagen wegens broedseizoen. We waren dan maar tevreden met een krijgt het vaster voedsel, tot zo’n twee kilo broedende albatros op een groot tv-scherm via een live camara in per keer ! In september verlaat het jong zijn het Royal Albatross Centre. nest, oefent zijn vleugels en vliegt het uit. Iets later gingen we aan boord van de Monarch voor een cruise op De jonge albatros brengt drie tot zes jaar zoek naar zeehonden en albatrossen. Voor sommigen was de wat door op zee om daarna terug te keren om wilde zee er net teveel aan terwijl anderen zich pas begonnen te een nieuwe generatie voor te brengen. amuseren.
Oamaru en Moeraki Boulders We verlaten de prachtige stad Dunedin niet zonder nog een laatste blik te werpen op.Otago Peninsula.
De koningsalbatros is volledig wit, behalve de bovenkant van de vleugels, die zwart zijn.
Al vrij snel hielden we halt bij de opmerkelijke Moeraki Boulders: enorme ronde stenen die aan de kust liggen en die doen denken aan grote versteende prehistorische eieren. Ook hier weer een Moari-legende die ze beschouwen als voorraadmanden met zoete aardappelen van een vergane kano. De zoete aardappelen aan boord veranderden in ruwe stenen. De manden werden gladde keien en het wrak van de kano een rif. Het kleine stadje Omaru (plaats van Maru) omvat de grootste
Zuidereiland
25
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
verzameling van historische gebouwen in Nieuw-Zeeland, meestal opgetrokken in plaatselijke kalksteen, Omaru steen genoemd. Tijdens onze wandeling werden we verwelkomd door een aantal plaatselijke bewoners, getooid in 19de eeuwse kleding.
NZ Loan and Mercantile Warehouse (1882) gebouwd met Omaru-steen
Moeraki Boulders
Omaru dankte haar rijkdom als centrum van de plaatselijke landbouwactiviteiten waarvan de vele historische en mooi gerestaureerde gebouwen getuigen, zoals de ‘National Bank’ (1883), ‘Union Bank’ (1879-9), ‘NZ Loan and Mercantile Wartehouse’ (1882, waar 100.000 zakken graan konden opgeslagen worden), ‘Smith’s Grain Store’ (1881-2), ‘Customs House’ (1883), ‘Post Office’ (1883 met een 28 meter hoge klokketoren, toegevoegd in 1903), ‘Opera House’ (1907), … . Vanuit Omaru vervolgden we onze weg langs de Waitaki-rivier, waar drie stuwdammen (Waitaki Dam, de Aviemore Dam en de Benmore Dam) drie kunstmatige meren (Lake Waitaki, Lake Aviemore en Lake Benmore) creëren, tot in Omarama (plaats van maanlicht) en onze overnachtingsplaats.
Mount Cook, de hoogste berg van Nieuw-Zeeland Vooraleer we het ‘Aoraki Mount Cook National Park’ binnenrijden, passeren we eerst nog ‘Lake Pukaki’. Het prachtige turkooise gekleurde Lake Pukaki met op de achtergrond de besneeuwde bergen van de Nieuw-Zeelandse Alpen. Lake Pukaki krijgt haar water van de Tasman Gletsjer, de grootste van Nieuw Zeeland (hij is 29 km lang en 1,6 km breed en tot 600 meter dik). Het ‘Aoraki / Mount Cook National Park’ is genoemd naar de hoogste berg van Nieuw-Zeeland: Mount Cook of Aoraki, wat vrij vertaald 'hij die de wolken doorboort' betekent (3754 meter hoog). Maar het park telt meer dan 140 toppen hoger dan 2000 m, waarvan 27 hoger dan 3.000 m en is 70.000 ha groot. Het telt maar liefst 72 gletsjers. De berg is vernoemd naar de beroemde ontdekkingsreiziger James Cook. Cook zeilde in de achttiende eeuw, als eerste Europeaan, langs de kust van Nieuw-Zeeland. Ironisch genoeg heeft hij de berg nooit gezien. Volgens een Maori-legende is Mount Cook en de omringende bergen ontstaan toen een jongen, genaamd Aoraki samen met zijn drie broers uit de hemel afdaalden om Papatuanuku (Moeder Aarde) te bezoeken.
Zuidereiland
26
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Toen ze naar de achterzijde van de boot gingen, kapseisde deze en veranderden ze in steen. Mount Cook werd voor het eerst beklommen in 1894 door Tom Fyfe, George Graham en Jack Clarke. We doorkruisten Tasman Valley om uiteindelijk te belanden in Mount Cook Village, een kleine nederzetting met een peperduur hotel dat uitziet op drie valleien: Tasman Valley, Hooker Valley en Mount Cook Valley en uiteraard op de bergtoppen. Er valt niet veel te beleven behalve de prachtige natuur en het uitzicht op de besneeuwde bergen. Je kunt er enkele wandelingen maken en wij hebben geprofiteerd van enige vrije tijd om een eind te wandelen met prachtige zichten op Mount Cook.
Mount Sefton (3158 m)
Mount Cook/Aoraki (3754 m)
Lake Tekapo met lupinen aan haar oevers
Zuidereiland
27
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Het laatste natuurwonder dat we in Nieuw-Zeeland zagen was Lake Tekapo, zo’n 100 km verder. Met op de achtergrond de besneeuwde toppen van de Zuidelijke Alpen, die weerspiegelen in het turkooisblauwe water van het schitterende gletsjermeer, is het hier echt genieten van de zuiverste lucht op het Zuidereiland. Deze prachtige kleur wordt veroorzaakt door de lichtweerkaatsing van 'rotsmeel'. Dit zijn kleine fijngemalen deeltjes die in het smeltwater blijven zweven. De naam van dit ongeveer 700 meter boven zeespiegel liggende en 32 km lange meer is afgeleid van de Maori-woorden teka (slaapmat) en po (nacht). Op de oevers van dit meer groeien prachtige lupinen. In het gelijknamig dorpje werd in 1935 de ‘Church of het Good Shephard’ gebouwd ter ere van de plaatselijke pioniers. Nabij staat ook een standbeeld van een schapenhond ter ere van de honden zonder wiens hulp het onmogelijk was om schapen te laten grazen in dit bergachtig gebied. Via Burke Pass verlaten we Mackenzie Country en het hooggebergte om via Geraldine naar Christchurch te rijden.
Christchurch Christchurch is de grootste stad van het Zuidereiland en we sloten er onze prachtige reis naar NieuwZeeland af. Christchurch is genoemd naar christ church , een college van de Oxford universiteit in Engeland. Het centrum van de stad is Cathedral Square dat gedomineerd wordt door ‘Christ Church Cathedral’, gebouwd van 1864 tot 1904. Deze gothische kerk is 60 m lang, 30 m hoog en biedt plaats aan 1000 gelovigen. Enige Jaren na ons bezoek zou deze kathedraal zwaar beschadigd worden door een aardbeving. Naast de kathedraal staat een 18 meter hoog modern kunstwerk van Neil Dawson ‘Chalice’ (avondmaalsbeker) dat lijkt op een grote ijshoorn. Op het plein staat ook het standbeeld van Godley, die als stichter van de pronvincie Canterbury wordt beschouwd en waarvan Christchurch de hoofdstad is. Op het plein treffen we nog andere historische gebouwen aan zoals ‘Old Chief Post Office (1879), ‘Government Building’ (1911), ‘Regent Theatre’ (1905) en ‘Gothic Press Building’ (1909). Door de stad rijdt ook een historische tram, speciaal gerestaureerd voor de toeristen. Christ Church Cathedral’ met op de voorgrond ‘Chalice’ Via City Mall (een voetgangersgebied) bereiken we ‘Bridge of Remembrance’, een stenen boog gebouwd in 1923. Dit monument gedenkt de soldaten uit NieuwZeeland die hun leven lieten in de beide wereldoorlogen en in andere wereldconflicten. Bridge of Remembrance Het moderne ‘Town Hall’ uit 1972 ligt aan Victoria Square en de oevers van de rivier Avon: een oase van rust in deze stad. Vanaf Cathedral Square loop je via Worcester Street langs het ‘Christchurch Art Gallery’ (Te Puna o Waiwhetu, een zeer modern ogend gebouw van glas en staal dat geopend werd in 2003) en het ‘Christchurch Arts Centre’ (centrum van kunstnijverheid gevestigd in de oude neogotische universiteitsgebouwen waarvan de bouw startte in 1877) naar Canterbury Museum (gesticht door geoloog Julius von Haast, gebouwd van 1869 tot 1876, geopend in 1878 en dat de geschiedenis van de streek behandeld) en het ‘Christ’s College’ (Nieuw-Zeelands oudste onafhankelijke privéschool. Het stenen gebouw dateert uit 1863).
Zuidereiland
28
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
Christchurch: Arts Centre
Canterbury Museum
Christ’s College
Achter het college ligt het 161 ha grote Hagley Perk met botanische tuinen, die tot één der beste ter wereld wordt beschouwd. De ‘Christchurch Gondola’ belooft U een magnifiek zicht over Christchurch, haar haven en de omliggende valleien met in de verte de Zuidelijke Alpen. Tot we er waren en hoog groeiende bomen al ons zicht benamen.
Documentatie -
Nieuw Zeeland, Capitool reisgidsen Nieuw Zeeland, Insight Guide Nieuw-Zeeland, Dominicus Nieuwsbrief – Nieuw-Zeeland.nl
de politiek neutrale vakbond voor het overheidspersoneel en het personeel van de overheidsbedrijven Zuidereiland
29
NIET HAKKÛH MAAR HAKA De Maori houden van dansen. Hun meest bekende vorm van dansen is de haka. Men denkt vaak ten onrechte dat deze traditionele dans een oorlogsdans is. Maar de inheemse bevolking van Nieuw-Zeeland probeert door middel van deze dans juist goden en voorvaderen aan te roepen. Er zijn verschillende redenen waarom zij deze dans uitoefenen. Dit gebeurt vaak bij het vieren van behaalde prestaties, het verwelkomen van belangrijke gasten of voorafgaand aan een (rugby)wedstrijd. De haka kan worden uitgeoefend door zowel vrouwen als mannen. Er zijn dansen die vast staan maar ook dansen waarin de mensen een eigen interpretatie aangeven. De haka die internationale bekendheid heeft gekregen is die van het nationale rugbyteam van Nieuw-Zeeland, the All Blacks. De haka die zij vooraf aan een wedstrijd uitvoeren is de Ka Mata. Tijdens de haka zingen de Maori niet maar ze spreken de woorden hardop uit. Deze kreten gaan gepaard met een reeks van gebaren, vaak beginnend vanuit een door de knieën gebogen spreidstand. Ze spannen alle spieren aan en slaan vervolgens op de borst, de armen en bovenbenen. Tijdens de dans trekken de Maori vaak gekke gezichten door hun oogwit te laten zien en hun tong uit te steken. Dit doen ze om de woorden die ze uitspreken meer kracht geven.
DE WERELD VOLGENS DE MAORI In het begin was er niets… Te Kore. Volgens de Maori zijn de negen periodes van Te Kore gevold door Te Ata, de zonsopgang. Uit de schoot van de Duisternis ontstonden Ranginui, de Hemelvader, en Papatuamaku, Moeder Aarde. De twee verenigden en kregen veel kinderen, die de wereld verder inrichtten. Lang na de creatie van de wereld ging halfgod Maui uit Hawaiki op zee vissen. In zijn kano vaart hij een heel eind weg van zijn geboorte-eiland. Na een tijdje pakt Maui zijn magische vishaak. Hij vangt een immense vis, die op magische wijze verandert in het Noordereiland. De Maori’s noemen het Noordereiland nog altijd Te Ika a Maui, ofwel de vis van Maui. Het Zuidereiland symboliseert de kano van Maui: Te Waka o Maui. En Stewart Island is vernoemd naar het anker van de kano: Te Punga a Maui. WIST JE DAT... …bij een officiële begroeting van Maori's voorhoofd en neus tegen elkaar worden gedrukt? Het voorhoofd is de plaats van gedachten en herinneringen aan de voorouders ("Ik laat jou toe in mijn familie"); de neus staat symbool van ademhalen, leven ("Ik wens jou adem, leven toe").
Zuidereiland
30
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
NIEUW-ZEELANDS FAVORIETE VOGEL ZONDER VLEUGELS De kiwi is Nieuw-Zeelands beroemdste vogel, een icoon in Nieuw-Zeeland en tevens de bijnaam voor de inwoners van het land. Het kleine pluizige diertje heeft een lange spitse snavel waarmee hij wormen en insecten uit de grond wroet. Hij is behoorlijk schuw, vrijwel blind en eigenlijk alleen ’s nachts actief. Maar waarom heeft deze vogel eigenlijk geen vleugels en waarom loopt het dier alleen rond in het pikkedonker? Volgens de Maori legende had de kiwivogel vroeger wel vleugels. Op een dag hoort de koning van de lucht dat de bomen in het bos ziek zijn, ze worden opgegeten door insecten in de grond. De koning roept de hulp in van de vogels. Hij vraagt om een vrijwilliger die de insecten van de grond wil eten. Geen van de vogels is bereid zijn vleugels op te geven. De Tui is bang in het lage donkere bos, de Pukeko wil niet dat zijn voeten nat worden en de Pipiwharauroa is te druk met het bouwen van zijn nest. De Kiwi werpt een laatste blik op de zon en doet het. De koning keert zich tot de andere vogels en geeft de Tui twee witte veren in zijn nek, het teken van een lafaard. De Pukeko moet de rest van zijn leven in het moeras wonen en zal altijd natte voeten houden. De Pipiwharauroa zal nooit meer een eigen nest bouwen en moet zijn eieren voortaan in het nest van een ander leggen. Tegen de Kiwi zegt de koning dat hij door zijn opoffering de meest geliefde en beroemde vogel van het hele land zal worden.
Zuidereiland
31
Nieuw – Zeeland
land van kiwi’s en een fabuleuze natuur
MET UITSTERVEN BEDREIGD Nog steeds zijn er in Nieuw-Zeeland vogelsoorten die met uitsterven worden bedreigd. Onder andere de taheke, de kakapo, de black robin en de kea. De kea is een beruchte groen-oranje papegaai die leeft in het gebied van de Southern Alps, nabij Mount Cook. Het is de enige bergpapegaai ter wereld en een behoorlijke deugniet. Rugzak en tent zijn een geliefd doelwit en ook het rubber langs de voorruiten van auto’s en tourbussen zijn in de buurt van de kea niet veilig. Met hun scherpe snavels peuteren ze alles los. De kea is bovendien erg nieuwsgierig en voor niets of niemand bang.
UITGESTORVEN: DE VLEUGELLOZE MOA Lange tijd hadden de dieren in Nieuw-Zeeland het rijk voor zich alleen. Er was geen enkele bedreiging van buitenaf. Hierdoor ontstond een bloeiende populatie van vleugelloze vogels als de kiwi en de moa. De komst van de Maori en later de Europeanen bracht daar verandering in. De vogels verloren een groot deel van hun woongebied en vielen gemakkelijk ten prooi aan mens en dier. De niet-vliegende moa was binnen tweehonderd jaar uitgestorven. Voor zover bekend bestonden er elf soorten die onderling flink verschilden in lengte en gewicht. De grootste moavrouwtjes konden wel 250 kilo wegen. Het is een raadsel hoe ze in staat waren de grote maar flinterdunne eieren van nog geen anderhalve millimeter uit te broeden zonder ze te breken
Zuidereiland
32