Nederlandse Vereniging voor Cardiologie
Nieuwsbrief
In memorlam Peter Tilon Op zaterdagmorgen 15 februari 2003 is Peter Tilon overleden. Hij heeft tot enkele dagen voor zijn dood keihard gevochten tegen een slopende ziekte en werd daarin bijgestaan door zijn naaste vrienden en familie. Peter Tilon Tot december 2002 hield hij ons per e-mail op de hoogte van de resultaten van zijn behandeling en iedereen van de afdeling Cardiologie van het Westfries Gasthuis in Hoorn leefde intens met hem mee.
Peterwerd geboren op 21 december 1959 in Suriname als derde kind in een gezin met vier jongens. In 1966 verhuisde het gezin naar Nederland, waar het aanvankelijk in Amsterdam-West en later in Landsmeer woonde. Peter wilde altijd al dokter worden, maar na de middelbare school in Amsterdam werd hij geconfronteerd met het wrede lotingsysteem, waardoor hij maar liefst drie keer werd uitgeloot. Het alternatief was de academie voor lichamelijke opvoeding, waar hij vooral uitblonk in de vakken die een vrijstelling gaven voor de studie geneeskunde. In die tijd had Peter een druk sociaal leven en was hij actief op sportgebied: kungfu, skien en squashen. Hij heeft jarenlang, naast zijn studie, als ober en later als manager gewerkt in het restaurant De Gelaarsde Kat. Zijn opleiding tot cardioloog heeft hij gevolgd in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis te Amsterdam. Peter kwam in 1999 in onze maatschap en bracht kennis, kunde en levensplezier mee. Hij bracht het hele pacemaker-gebeuren op een hoger niveau
NWC-bestuur Dr. M.J. de Boer, voorzitter. Prof. dr. E.E. van der Wall, vice-voorzitter. Dr. R.F. Visser, secretaris. W.M. Muijs van de Moer, thesaurier.
NWC-bureau Mevrouw A. Veen-van Eck, directeur. Postbus 19192, 3501 DD Utrecht. Tel.: 030-234 50 00, fax: 030-234 50 02, e-mail:
[email protected]
Redactie Nieuwsbrief Mw. A. Veen-van Eck, coordinatie. Dr. R.F. Visser, DB-zaken. Tel.: 030-234 50 00, fax: 030-234 50 02, e-mail:
[email protected]
door nieuwe technieken en nieuwe pacemakers te introduceren. We waren allemaal trots op hem toen hij het hoog aangeschreven NASPE-diploma (North American Society of Pacing and Electrophysiology) voor pacemaker-technieken behaalde. Door Peter is de hartkatheterisatie via de
pols (radialis) geintroduceerd. Deze techniek heeft Peter ons ook geleerd en sinds twee jaar wordt er in het Westfries Gasthuis een korte cursus gegeven aan cardiologen uit het hele land om deze techniek onder de knie te krijgen. Er is zelfs een aangepaste 'polskatheter' door Peter ontwikkeld, de 'Tilon special'.
Levensplezier uitte zich in ski- en duikvakanties. De Porsche was zijn troetelkind. Peter hield van lekker eten en kon enthousiast plannen maken voor de toekomst van onze maatschap.
Netherlands Heart Journal, Volume 11, Number 5, May 2003
Bovenal viel Peter echter op door zijn enorme gedrevenheid in de patientenzorg. ledere patient had recht op de beste zorg en aandacht van de dokter. Hij kon zich erg opwinden over laks gedrag van artsen. Groot was dan ook zijn frustratie toen verder onderzoek en behandeling voor zijn kwaadaardige ziekte niet zo snel ging. Peter ging zelf op onderzoek uit en was vastbesloten de strijd niet op te geven. Eerst moest hij zich wat beter voelen en dan zou hij nog naar Amerika gaan voor verdere behandeling. Na iedere chemokuur was er weer de hoop, die na verloop van tijd plaatsmaakte voor pijn en onzekerheid. In december 2002 kwam aan de onzekerheid een einde toen het kwaadaardige proces niet meer te stuiten bleek.
Berusting was er pas enkele weken voor zijn overlijden. De laatste weken heeft Peter thuis doorgebracht met zijn vriendin en familie.
Wlj missen met Peter een keihard werkende maat, een vriend, maar vooral een man met het hart op de goede plaats. Wij wensen zijn ouders, broers en vriendin alle sterkte toe bij het verwerken van dit grote leed. * Namens de maatschap cardiologie van het Westfries Gasthuis in Hoorn,
CharlesJanus, cardioloog.
Kandidaatleden - Mw. B.E.M. Hagen, cardioloog, MC Haaglanden, locatie Antoniushove, Den Haag. - Dr. A. Elvan, arts-assistent, Universitair Medisch Centrum, Utrecht. - Mw. M.M. Vis, cardioloog i.o., Academisch Medisch Centrum, Amsterdam. - Dr. ir. E.T. van der Velde, klinisch fysicus, Leids Universitair Medisch Centrun, Leiden. 225
Begeleidingscommissie Hartinterventies Nederland
Nieu wsbrl
Begeleldingscommissle Hartinterventles Nederland WachtllJstinventarisatle PTCA en hartoperatles - pelidatum 17 februarl 2003
Dr. K. T. Koch, secretaris BHN, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam. Zikenhuds AMC Amphia Antonius AZG AZM Catharna EMC LUMC OLVG UMCN UMCU VUMC
Weezenlanden Totaal
Voorspeld
_
td
A .
0.7 1.1 0.7 0.5 1.4 1.0 0.5 0.5 1.0 3.0 0.5 1.0 n.v.t.
n.v.t.
VoorSpedb w_
I.
e
PTCA mn 0.9
PTCA In m-asnde 1.1 1.0 1.1 0.7 2.0 2.3 3.0 0.8 0.5 2.0 3.0 0.5 1.8
AZM Cathanna EMC LUMC OLVG UMCN UMCU
VUMC Weezenlanden Totaal
2.3 1.0 3.0 1.5 0.7 4.0 3.5 2.0 5.0 1.0 1.5 5.0 n.v.t.
in
0.7 0.7 1.0
0.5 0.7 1.5 2.0 2.0 2.0 0.8 0.9 2.1 n.v.t.
Pi op 3'2 moaden
49
0
0
0
190 35 36 100 116 40 20 70 129 4 81 870
31
Antal
d
hwtopratle In Madn
AMC Amphia Antonius AZG
totaal
ttotam
45
:'3
0 0 13 0 0 0 1 0 0 0 2 0 0 16
0
4 3 116 0
0 0
100 0
0
254 In
)o2
roande
_ah.
op d mo
d$
i
)P3
meanden
111
1 15
1 4
79 72 126 73 68 97 145 30 54 175 1075
9 3 16 17 29 11 18 3 8 84 214
5
1 6 8
21 2 7 0
4 43 102
-: geen gegevens bekend voor centrum.
226
Netherlands Heart Journal, Volume 11, Number 5, May 2003
CONgenital CORvitia
Prject group B.J.M. Mulder, AMC Amsterdam E.T. van der Velde, LUMC Leiden E. Theeuwes, ICIN H.D.M. Murk-Jansen, ICIN J.W.J. Vnend, ICIN J. Kuiper, ICIN W. Hoekstra, ICIN
Steering committee B.J.M. Mulder, chairman, ICIN E.T. van der Velde, LUMC Leiden E.C.M. Mariman, AZM Maastricht J.E. Speksnijder, Dutch Heart Foundation F.J. Meijboom, EMC Rotterdam H.W. Vliegen, LUMC Leiden G. Veen, VUMC Amsterdam P.G. Pieper, AZG Groningen H.W.M. Plokker, UMCU Utrecht A. van Dijk, UMC St. Radboud Nimegen 0. Daniels, UMC St. Radboud Nijmegen J.L.M. Stappers, AZM Maastricht J.G.P. Tijssen, AMC Amsterdam
CONCOR and DNA-bank of adults
wlth
_o
heft dsem
www.CONCOR.net Nederiandsa d
Hartstlchting d
ha
r
st
ht
g
Inclusion results 5
March 2003
* Tetralogy of Fallot El Transposition of great arteries * Aortic valvar stenosis * Aortic coarctation * Pulmonary valvar stenosis * Marfan's syndrome * VSD O3 ASD 11 * ASD I * Subvalvar aortic stenosis * Other diagnoses <50 patients each
2400include ttal patients
2000
I1600°
11200I800-
400-
Jan.'02
Mer.'02
May'02
Jul.'02
Sep.'02
Now.'02
Jan.'03
Mar'03
Month
Figure 1. Number ofpatients included.
Table 1 Interventions in Tetralogy of Fallot patients.
Number of patients Total number of patients with Fallot 349 Total cardiac repair (TCR) 302 Primary TCR 226 TCR with previous systemic-PA shunt 76 23 Systemic-PA shunt, no TCR No systemic-PA shunt, no TCR 24 Shunts 99 Blalock 77 Blalock left and right 6 Central systemic-PA shunt 24 Blalock and central systemic-PA shunt 2 Type of total cardiac repair With transannular patch Without transannular patch
Figure 2. Mostfrequent main diagnoses.
IA 13
CVA
i
I
Endocarditis AICD
Pacemalker implantation Arrhythmias Aortic valve Insufficiency Pulmonary valve repacemnent Pulmonary valve
2.6% 4.3%
6.0% 24.5%
15.2%
14.9%
79. 0 I
,I.n
insufflciency
5o 126 176
10o0
10
260 250 300 Number of patients
Figure 3. Complications in Fallot patients after correction.
Netherlands Heart Joumal, Volume 11, Number 5, May 2003
227
Invasive versus Conservative Treatment in Unstable coronary Syndromes
ICTUS-projectgroop
Inclusie en prognose
Dr. R.J. de Winter Prof. J.G.P. Tijssen Prof. G.T. Sanders Drs. A. Windhausen am
IW,
Inlelding ICTUS staat voor Invasive versus Conservative Treatment in Unstable coronary Syndromes. Het is een samenwerkingsproject van het ICIN, het AMC en ruim 30 ziekenhuizen, voor het merendeel aangesloten bij de WCN.
1400-..I .
....
............ ... ... ... .
I 1200 -
-i
1000 _
1
nclusie I -
,'
prognose
800-
400 400 -
200 nv
,=
9
.
V-4 VI VqVq V41-49 N PP P
P9
.
.
9 N
PP -9.
.
.
..
..
9 9 N 9 9
..
..
..
N C4
.
PPPP ~9 9 ~9
C')
Peildatum: 24 maart 2003
Tabel L Aantal randomisaties per deelnemend centrum, peildatum: 24 maart 2003. Aanwubafl_
AMC, Amsterdam Amphia Ziekenhuis, Breda UMC St Radboud, Nijmegen Medisch Centrum Alkmaar Westfries Gasthuis, Hoom Catharna Ziekenhuis, Eindhoven Elkerliek Ziekenhuis, Helmond Flevoziekenhuis, Almere Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, Nijmegen Maasziekenhuis Boxmeer Ziekenhuis Rijnstate, Amhem Deventer Ziekenhuizen Ziekenhuis NiJ Smellinghe, Drachten Ziekenhuis Gool-oord, Blaricum BovenliJ Ziekenhuis, Amsterdam Ziekenhuis Hilversum Jeroen Bosch Ziekenhuis, Den Bosch Oosterschelde Ziekenhuis, Goes UMC, Utrecht AZM, Maastricht Slotervaartzlekenhuis, Amsterdam Diakonessenhuis, Utrecht St Elisabeth Ziekenhuis, Tilburg Gemini Ziekenhuis, Den Helder Medisch Spectrum Twente, Enschede Ziekenhuis Leyenburg, Den Haag Groene Hart Ziekenhuls, Gouda Ziekenhuis Bronovo, Den Haag Kennemer Gasthuis, Haarlem Erasmus MC, Rotterdam Maxima Medisch Centrum, Eindhoven Scheper Ziekenhuis, Emmen LUMC, Leiden Reinier de Graaf Gasthuis, Detft Rinland Ziekenhuis, Leiderdorp AZG, Groningen Streekziekenhuis Zevenaar VU Medisch Centrum, Amsterdam St. Franciscus Gasthuis, Rotterdam
Totaslauntalradmste
90 76 61 55 49 49 42 39 33 32 30 31 26 24 24 27 24 21 17 15 14 16 11 10 10 6 9 5 5
6
4 9 6 5
3 2 2 1 0
m
Figuur 1. Aantal randomisaties ICTUS trial.
228
Netherlands Heart Joumal, Volume 11, Number 5, May 2003
Cardio Vasculair Onderwijs Instituut
gw.~
mea
ra
Tour d'horizon Ill Het derde Tour d'horizon-symposium zal weer in Noordwijk plaatsvinden op 6 en 7 juni 2003. Het grote aantal deelnemers in 2002 heeft ons doen besluiten te kiezen voor een andere ruimere locatie, te weten het Palace Hotel. Zoals gebruikelijk zullen de 'stateof-the-art' en de 'future-of-the-art' worden weergegeven. Dit jaar zijn de
volgende onderwerpen geselecteerd: atherosclerose en trombose, coronaire fysiologie, interventiecardiologie, noninvasieve beeldvorming, hartfalen en elektrofysiologie. Het diner discussiant
ml
f
a
Dr. H.R. Michels, cardioloog, directeur. Mw. N.M. Panhuyzen-Goedkoop, cardioloog,
coordinator. Mw. K.B. Schick, office manager. CVOI-bureau, Postbus 19192, 3501 DD Utrecht, tel.: 030-234 50 01, fax: 030-234 50 02, e-mail:
[email protected]
richt zich dit jaar op 'cardiovascular medicine' als bijzonder aandachtsgebied. De doelgroep bestaat uit cardiologen en cardiologen in opleiding. Zoals gebruikelijk bij CVOI-symposia geldt voor de assistenten 'half geld'. Het symposium valt in het pinksterweekend. Het hotel heeft aantrekkelijke weekendarrangementen, zodat het nuttige met het aangename verenigd kan worden. u
M.J.M. Cramer en E.E. van der Wall, programmaleiders.
Programma Tour d'horizon Ill Palace Hotel, Noordwljk, 6-7 juni 2003
Vrijdag 6 juni 2003 09.00 uur 09.30 uur
Ontvangst en inschrijving Opening
09.40 uur 10.05 uur 10.30 uur 10.55 uur 11.20 uur 11.50 uur 12.15 uur 12.40 uur 13.05 uur
Atherosclerosis and thrombosis update Voorzitters: E.E. van der Wall, H. Michels Strategies in acute coronary syndromes NSTEMI Thrombosis and antithrombotic therapy Strategies in acute coronary syndromes STEMI Non-traditional strategies Koffie Experimental vascular medicine Coronary physiology in the cath lab Interventional cardiology: state-of-the-art Lunch
14.05 uur 14.30 uur 14.55 uur 15.20 uur 15.50 uur 16.15 uur 16.40 uur 17.15 uur
What's new in 2003for the patient with heartfailure? Voorzitters: M.J.M. Cramer, C.J.H.J. Kirchhof New insights in non-invasive imaging What's new in the treatment of heart failure Experimental strategies in heart failure Thee Assist devices Heart transplantation Cardiovascular medicine Einde
Netherlands Heart Journal, Volume 11, Number 5, May 2003
M.J.M. Cramer
RJ. de Winter J.M. ten Berg A.W.J. van 't Hof J.W. Jukema G. Pasterkamp N.H.J. Pijls G.J. Laarman
C.A. Visser D.J. van Veldhuisen C.L. Mummery N. de Jonge A.H.M.M. Balk A.J. Rabelink
229
183 u CardloVasculair Onderwijs Instftuut
18.30 uur 19.30 uur
22.00 uur
Aperitief Diner discussiant: cardiovascular medicine - 'The cardiologist view' - 'The internist view' - 'What to teach our residents?' Einde
Voorzitter: M.J. de Boer H.R. Michels A.J. Rabelink C.A. Visser
Zaterdag 7 juni 2003 09.00 uur
Opening
09.10 uur 09.35 uur 10.00 uur 10.25 uur 11.00 uur 11.25 uur 11.50 uur 12.15 uur 12.30 uur
New aspects in the treatment of arrhythmias Voorzitters: M.J. Schalij, L.J.L.M. Jordaens Resuscitation 2003 Atrial fibrillation: experimental news Atrial fibrillation: new strategies Koffie The AV node Accessory bundles Rhythm control in clinical practice Sluiting Einde
E.E. van der Wail
R-W. Koster I.C. van Gelder C.J.H.J. Kirchhof
J.L.RM. Smeets L.J.L.M. Jordaens R-N.W. Hauer H.R. Michels
Doelgroep Cardiologen (in opleiding). NWC-accredftatle 16 punten. Aanmelden U kunt zich aanmelden door ondertekening van de geldt een bedrag van C 100,-.
eenmalige
incassokaart voor een bedrag van £ 200,-. Voor assistenten
Annuleren Tot 14 dagen van tevoren wordt C 50,- in rekening gebracht, daarna bent u het gehele bedrag verschuldigd. Voor meer Informatle CVOI-bureau, Postbus 19192, 3501 DD Utrecht, tel.: 030-234 50 01, fax: 030-234 50 02, e-mail:
[email protected], Internet: www.cvoi.org
230
Netherlands Heart Journal, Volume 11, Number 5, May 2003
CardloVasculair Onderwljs Instltuut
Cursusprogramma CVOI Accreditatie
Datum
TiteV/onderwerp/locatie
Cursusleider
8 mei 2003
8ste Echoavond Restaurant Hoog Brabant, Utrecht
B.J.M. Delemarre
2 punten
9 mei 2003
Principles and methods of clinical trials, deel II Gertrudis Kapel, Utrecht
J.G.P. Tijssen
8 punten
6-7 juni 2003
Tour d'horizon III Palace Hotel, Noordwijk
M.J.M. Cramer/ E.E. van der Wall
26 september 2003
Cardiologische genetica Gertrudis Kapel, Utrecht
A.A.M. Wilde
8 punten
3 oktober 2003
Congenitale cardiologie Gertrudis Kapel, Utrecht
B.J.M. Mulder
8 punten
7 november 2003
OCC: hartfalen Gertrudis Kapel, Utrecht
D.J. van Veldhuisen/ A.A. Voors
8 punten
20 november 2003
Elektrocardiografie Slot Zeist
H.J.J. Wellens
8 punten
28 november 2003
OCC: hartfalen Gertrudis Kapel, Utrecht
D.J. van Veldhuisen/ A.A. Voors
8 punten
16 punten
Overige symposia/cursussen geaccrediteerd door de Nederlandse Vereniging voor Cardlologle Accreditatie
Datum
Titel/onderwerp/locatie
Cursusleider
9 mei 2003
Systolic and diastolic ventricular dysfunction Leids Universitair Medisch Centrum
E.E. van der Wall
4 punten
16 mei 2003
Contrastechocardiografie Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam
F.J. ten Cate
7 punten
16 mei 2003
Golven in de cardiologie Hotel Barbizon Palace, Amsterdam
RJ.G. Peters
7 punten
21-23 mei 2003
Transoesofageale echocardiografie Academisch Ziekenhuis Groningen
J.P.M. Hamer
24 punten
23 mei 2003
Elektrische behandeling van het falende hart in de perifere kliniek Congrescentrum De Rosep, Oisterwijk
J.B. WVmter
6 punten
23 mei 2003
Richtlijnbijeenkomst Lyme-borreliose CongreszaalJuliana, Jaarbeurs, Utrecht
CBO
6 punten
23 mei 2003
Praktische echocardiografie Catharina Ziekenhuis, Eindhoven
J.M. van Dantzig
8 punten
14-15 juni 2003
ECG cursus: Cardiovascular disease update Cork, Ierland
A.J. Funke-Kupper
8 punten
Netherlands Heart Journal, Volume I1, Number 5, May 2003
231
CardloVescul Onderwvjs Instit1
18-19 juni 2003
Cursus mechanische beademing 2003 Nationaal Sport Centrum Papendal, Arnhem
NVIC
12-14 sept. 2003
Cardiologie en duursport Hotel Seeduyn, VWieland
J.H. Bennekers
7 punten
16-25 sept. 2003
Studiereis China: cardiovasculaire aandoeningen, raakvlak tussen internist en cardioloog Sjanghai en Beijing, China
L.M. van Wijk
20 punten
29-30 okt. 2003
Pacemakerpraktijk voor (assistent-)cardiologen Bilderberg Hotel 't Speulderbos, Garderen
L.M. van Gelder
16 punten
Transthoracale echocardiografie Academisch Ziekenhuis Groningen
J.P.M. Hamer
40 punten
21-22 nov. 2003
Circulatiecursus 2003 Nationaal Sport Centrum Papendal, Arnhem
NVIC
16 punten
15-16 jan. 2004
Afscheidssymposium prof. dr. A.E. Becker Academisch Medisch Centrum, Amsterdam
J.J. Piek
15 punten
17-21
nov.
2003
16 punten
Regels voor accreditatle van na- en bljschollng door de NWC/Commls Kwalltelt-CVOI Algemene bepalingen bij het indienen van accreditatieaanvragen 1. Aanmelding van een cursus/symposium dient ten minste twee maanden (datum binnenkomst CVOI) voor de geplande cursusdatum te geschieden bij de directeur van het CVOI. Voor werkgroepen en commissies van de NVVC en voor regionale cardiologenverenigingen wordt een aanvraagtermijn van een maand gehanteerd. 2. Aanmeldingsformulieren zijn te verkrijgen bij het CVOI-bureau; het verzoek tot accreditatie wordt pas in behandeling genomen na ontvangst van de volledig ingevulde formulieren. 3. Het aanmeldingsformulier dient vergezeld te gaan van het programma van de cursus/het symposium, een lijst van leden van de programmacommissie en de uitnodigingsbrief. 4. Tot goed gebruik behoort dat de uitnodigingsbrief op eigen briefpapier geschiedt en niet op briefpapier van de sponsor. 5. Het programma moet algemeen toegankelijk zijn voor elke in Nederland werkzame cardioloog (i.o.). D.w.z. individuele mailing aan alle Nederlandse cardiologen (i.o.) en/of tijdige publicatie in het tijdschrift Netherlands Heart Journal (voorheen: Cardiologie). 6. Het programma moet inhoudelijk van hoogstaand niveau zijn, gewaarborgd door een onafhankelijke programmacommissie. 7. Accreditatie geschiedt op basis van inhoud en is onafhankelijk van de wijze van organisatie en de aard van sponsoring. 8. Rondom voor- en najaarscongressen van de NVVC wordt een accreditatievrije periode in acht genomen. Dit betekent dat vanaf de maandag voorafgaande aan genoemde congressen tot en met de zondag erna geen accreditatie aan andere cursussen of congressen kan worden verleend. (Besluit Algemeen Bestuur NVVC, december 1999.)
232
Nctherlands Heart Journal, Volume
II,
Number 5, May 2003