Muziekgebruik en Buma Informatie
Siriusdreef 22-28 Postbus 3080 2130 KB Hoofddorp t (023) 799 79 99 f (023) 799 77 77 e
[email protected] www.bumastemra.nl
BUM.411.0108/10
Vereniging Buma is de auteursrechtorganisatie van componisten, tekstdichters en muziekuitgevers.
goed geregeld klinkt beter
Inhoudsopgave
Inleiding
1 Inleiding
pag. 3
2 Organisaties voor het muziekauteursrecht
pag. 4
3 Veel voorkomende vragen
pag. 6
4 De Buma-tarieven
pag. 7
5 Tot slot
pag. 7
Algemene Voorwaarden
pag. 8
Over geestelijk eigendom Er zijn mensen die muziek maken, terwijl u nooit een geluid van ze zult horen: muziekauteurs (componisten en tekstschrijvers) blijven vaak verscholen, onhoorbaar achter de artiesten die hun werk uitvoeren. Toch, de muziek waar u van geniet is het eigendom van die componisten en tekstschrijvers. Zij zijn de makers. Een compositie of liedtekst is het geestelijk eigendom van de maker ervan. Daarom moet die muziekauteur eerst toestemming geven als iemand anders het werk wil ‘lenen’ om het aan anderen te laten horen. Zo vreemd is dat niet. Je leent ook iemands auto pas als je daarvoor toestemming krijgt van de eigenaar en eventueel iets hebt geregeld voor de benzinekosten.
De Nederlandse Auteurswet Artikel 1 van de Auteurswet, die dateert uit 1912, luidt:
Wat geldt voor materieel eigendom, geldt net zo goed voor geestelijk eigendom: willen we het gebruiken, dan is daarvoor toestemming van de eigenaar nodig. En wordt die toestemming gegund, dan hoort de eigenaar daarvoor een financiële vergoeding te krijgen.
Openbaar te maken betekent voor auteurs dat zij het alleenrecht hebben hun werk in het openbaar ten gehore te brengen. Als anderen het werk ten gehore brengen mag dat dus niet zonder de toestemming van de muziekauteurs. Dat geldt bijvoorbeeld ook als een zendgemachtigde het werk voor radio of televisie wil uitzenden.
Muziekauteurs en -uitgevers hebben recht op een vergoeding als er sprake is van ‘openbaar maken’ of ‘verveelvoudiging’ van hun werk.
”Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen bij de wet gesteld.” Nadere uitleg: Rechtverkrijgende is een ander aan wie de auteurs hun auteursrecht (geheel of gedeeltelijk) kunnen overdragen. Die ‘ander’ kan een auteursrecht organisatie zijn. De Vereniging Buma en Stichting Stemra zijn zulke organisaties.
Als anderen het werk willen vastleggen en/of verveelvoudigen is daarvoor eveneens toestemming nodig van de muziekauteurs. Ook daarop hebben auteurs het alleenrecht. Het gaat dan om beeld- en geluidsdragers (bijv. videocassette, Compact Disc of DVD) en bladmuziek. Behoudens beperkingen bij de wet gesteld. In sommige gevallen geldt het recht niet, bij voorbeeld bij een bepaald gebruik van het werk in het onderwijs. Bovendien is auteursrecht niet eeuwigdurend.
2 Muziekgebruik Muziekgebruik algemeen en Buma2
3 Muziekgebruik en Buma
2 Organisaties voor het muziekauteursrecht
Voor het gebruik van muziekwerken is dus toestemming nodig van de desbetreffende muziekauteurs (componisten en tekstschrijvers). Als die toestemming er is, moeten die muziek auteurs betaald worden als hun werk wordt uitgevoerd/vastgelegd. Dat staat in de Auteurswet. Het is een heel gedoe voor de muziekauteurs om uit te zoeken wat er met hun werken is gebeurd. Wie heeft het gebruikt; wat is er gebruikt; waar is het gebruikt; wanneer is het gebruikt en hoe zijn de werken van de muziekauteurs gebruikt? Daarom zijn er twee organisaties opgericht die dat namens de muziekauteurs doen: Vereniging Buma en Stichting Stemra. In de volksmond heten die twee kortweg Buma/Stemra. Om praktische redenen hebben deze organisaties één bedrijf gevormd, dat is gevestigd in één kantoor te Hoofddorp. Muziekauteurs kunnen bij Buma aankloppen als hun werk in het openbaar wordt uitgevoerd. En bij Stemra als hun werk wordt vastgelegd/verveelvoudigd op beelden geluidsdragers. Vereniging Buma Buma houdt zich bezig met het regelen van toestemmingen en het incasseren van vergoedingen voor uitvoeringen van beschermde muziek in het openbaar. Daarbij moet gedacht worden aan: concerten en andere live-uitvoeringen; uitzendingen via radio en televisie; CD’s die gedraaid worden, achtergrondmuziek in horecabedrijven, winkels en bedrijfsruimten, maar ook muziek tijdens evenementen.
Kortom, elke manier van het ten gehore brengen van muziek, met uitzondering van het gebruik in huiselijke kring en sommige vormen van gebruik door het onderwijs. Wanneer een werk in het openbaar gebruikt wordt, is daar altijd toestemming voor nodig van muziekauteurs en/of -uitgevers. Als die zijn aangesloten bij Buma (en het auteursrecht hebben overgedragen) dan is het Buma die al dan niet toestemming geeft.Vrijwel altijd wordt die toestemming verleend als de gebruiker bereid is om te betalen. Het wordt wat omslachtig als Buma voor iedere uitvoering afzonderlijk een regeling moet treffen. Daarom sluit Buma zo mogelijk langlopende contracten af met (overkoepelende organisaties van) muziekgebruikers. Dat is het geval met de NOS voor de landelijke omroepen; met commerciële zenders; met exploitanten van kabelnetten voor doorgifte van (buitenlandse) programma’s; met de Nederlandse Vereniging van Bioscoop exploitanten voor alle filmmuziek die in bioscopen te horen is; met grootwinkelbedrijven; met buurthuiscentra; met Koninklijk Horeca Nederland voor haar aangesloten leden; met individuele bedrijven en met nog vele andere. In totaal gaat het om zo’n honderdvijfentwintigduizend muziekgebruikers. Die moeten er door Buma van overtuigd worden dat het betalen van auteursrechten een rechtvaardige zaak is. De bedragen die Buma incasseert, worden verdeeld onder de rechthebbenden (componisten, tekstschrijvers, erfgenamen etc.) van de gebruikte muziek. Dit gebeurt evenredig aan het gebruik en aan wat er voor dit gebruik is betaald. 4 Muziekgebruik en Buma
Hoe gaat dat nu precies in z’n werk? Er is een puntensysteem dat de muziekwerken waardeert naar tijdsduur. De opbrengst die in een bepaalde muzieksector is geïncasseerd, wordt verdeeld over de verschillende rechthebbenden. Dat wil zeggen dat een bedrag dat Buma bijvoorbeeld van de NOS ontvangt op basis van exacte programma-opgaven, uitsluitend verdeeld wordt onder de rechthebbenden van muziek die via de publieke omroepen is uitgezonden. De technische term voor deze verdeling is repartitie. Repartitie is dus de verdeling van de incasso (binnengekomen bedragen) onder de rechthebbenden van de uitgevoerde werken. Om even een beeld te geven: er zijn bij Buma/ Stemra ruim twee miljoen muziekwerken bekend. Dat betekent dat het aantal recht hebbenden ook zeer groot is. Na incasso en repartitie volgt de afrekening. Die afrekening vindt een aantal malen per jaar plaats aan rechthebbenden die met Buma (of één van de buitenlandse organisaties) een exploitatie contract hebben gesloten.
Stichting Stemra Stemra houdt zich bezig met het verlenen van toestemming en het incasseren van vergoedingen voor het gebruik van muziekwerken op beeld- en geluidsdragers zoals CD, CD-i, CD-Rom, audiocassettes, geluidsspoor van films en commercials, videocassettes en MIDI-files. De incasso van Stemra vindt plaats bij platenmaatschappijen, producenten van in eigen beheer uitgebrachte geluidsdragers, producenten van audiovisuele producties, achtergrondmuziek producenten en importeurs van uit het buitenland afkomstige geluidsdragers. De klantenkring is kleiner dan die van Buma en daardoor overzichtelijker. Ook het afrekeningsproces is eenvoudiger van opzet. Net als Buma verdeelt Stemra de geïncasseerde gelden onder de rechthebbenden. Bij Stemra worden de bedragen die voor een bepaalde beeld- of geluidsdrager zijn binnengekomen verdeeld onder de rechthebbenden van de werken die op die drager staan.
Het wereld-muziekrepertoire Buma en Stemra stellen de muziekgebruiker in de gelegenheid een keuze te maken uit miljoenen muziekwerken, geschreven door honderdduizenden componisten en tekstschrijvers van wie zij de belangen behartigen. De buitenlandse zusterorganisaties van Buma en Stemra doen in hun thuismarkten hetzelfde. Door een overeenkomst te sluiten met Buma/Stemra krijgt de muziek gebruiker het recht om dit omvangrijke wereldrepertoire in het openbaar ten gehore te brengen of te verveelvoudigen, mits hij of zij daarvoor een vergoeding betaalt. Deze vergoeding wordt door Buma/Stemra uitgekeerd aan de componisten, tekstschrijvers en muziekuitgevers.
5 Muziekgebruik en Buma
3 Veel voorkomende vragen
4 De Buma-tarieven
5 Tot slot
Zijn wij verplicht aan Buma te betalen? Ja, u bent verplicht om te betalen en u dient vooraf over toestemming van Buma voor het muziek gebruik te beschikken. Sinds 1912 is in Nederland namelijk de Auteurswet van kracht en is iedereen die in het openbaar muziek ten gehore brengt (of laat brengen) Bumarechten verschuldigd.
Muziek kent allerlei toepassingen. Er is muziek waarvoor de liefhebbers speciaal naar een concert of een discotheek gaan.Maar u hoort ook muziek in de supermarkt of in het winkelcentrum en natuurlijk dagelijks via radio en televisie, maar ook tijdens evenementen, zoals feestweken.
Na het lezen van deze informatie kunt u natuurlijk nog vragen hebben die niet zijn beantwoord. Als u aanvullende informatie wenst, als u vragen heeft of als u bijvoorbeeld wilt weten hoe andere tarieven eruit zien, kunt u contact opnemen met Buma, telefoon (023) 799 79 99.
Wij gebruiken alleen buitenlandse muziek, nooit Nederlandse, moeten wij dan wel aan Buma betalen? Ja, in vrijwel alle landen zijn auteursrecht organisaties zoals Buma en tussen deze organisaties bestaan contracten. Buma zorgt ervoor dat het geld dat bijvoorbeeld aan buitenlandse tekstschrijvers toekomt, ook daadwerkelijk naar die buitenlandse organisatie wordt overgemaakt.
Dus, kort gezegd: aan Buma betaalt u voor de mensen die de muziek ‘hebben bedacht’ en aan SENA betaalt u voor de mensen die de muziek ‘op de plaat’ hebben gezet. Betalen wij ook voor overleden tekstschrijvers en/of componisten? Ja, na het overlijden van de auteur gaat het auteursrecht over op de erfgenamen en ontvangen zij het geld. In de Nederlandse Auteurswet staat dat dit auteursrecht 70 jaar na de dood van de maker (auteur) vervalt. Dat is ook de verklaring waarom veel klassieke muziek vrij is van auteursrecht. Het is bijvoorbeeld al langer dan 70 jaar geleden dat Mozart en Bach zijn overleden. Arrangementen van klassieke muziek zijn vaak wel beschermd.
Hiervoor bestaan verschillende tarieven. De hoogte van de tarieven varieert, naarmate het belang van het muziekgebruik toe- of afneemt.
Aan de andere kant is het zo dat voor Nederlandse muziek die in het buitenland wordt gebruikt ook aan Buma wordt betaald, zodat het via Buma terecht komt bij de Nederlandse rechthebbenden. Wij hebben al aan SENA betaald, dan hebben we toch al voor muziek betaald? Inderdaad betaalt u voor muziek als u aan SENA betaalt. Maar SENA behartigt de belangen van artiesten, musici en producenten van geluids dragers, zoals CD’s en cassettebanden. Deze vergoeding betaalt u op grond van de Wet op de Naburige rechten die sinds 1 juli 1993 in Nederland van kracht is. Aan Buma daarentegen betaalt u voor gebruik van het repertoire van componisten, tekstschrijvers en muziekuitgevers.
6 Muziekgebruik en Buma
7 Muziekgebruik en Buma
Algemene Voorwaarden
1. Voor het in het openbaar ten gehore brengen van muziek (verder aangeduid als: muziekgebruik) behorend tot het door Buma beheerde repertoire dient de muziekgebruiker vooraf over de auteursrechtelijke toestemming van Buma te beschikken. Het enkele feit dat de muziekgebruiker een bedrag aan Buma betaalt, kan nimmer betekenen dat daardoor toestemming van Buma is verkregen, omdat de muziekgebruiker deze toestemming slechts kan verkrijgen door met Buma volgens de voorwaarden een overeenkomst te sluiten. Op de overeenkomst zijn van toepassing deze Algemene Voorwaarden van Buma alsmede hetgeen is bepaald in het in de overeenkomst genoemde van toepassing zijnde tarief van Buma. De toepasselijke tarieven inclusief Tariefbepa lingen, die jaarlijks door Buma kunnen worden gewijzigd, liggen bij Buma ter inzage. Zij worden op verzoek toegezonden. Buma verleent de toestemming uitsluitend voor het in de overeenkomst v ermelde muziekgebruik. 2. De overeenkomst treedt in werking door tijdige betaling van het verschuldigde en vangt aan op de in de overeenkomst vermelde ingangsdatum. Een overeenkomst voor onbepaalde tijd (doorlopende overeenkomst) wordt voortgezet tot de datum tegen welke deze door muziek gebruiker of door Buma wordt opgezegd. Opzegging dient schriftelijk te geschieden. Een overeenkomst voor onbepaalde tijd is te allen tijde opzegbaar met ingang van 1 januari van het daaropvolgende jaar. Voor een doorlopende maandovereenkomst voor gebruik van amusementsmuziek geldt echter een opzegtermijn van
één kalendermaand. Een overeenkomst voor bepaalde tijd eindigt van rechtswege na het verstrijken van die tijd. 3. De in de overeenkomst vermelde prijs wordt door Buma jaarlijks aangepast aan eventuele veranderingen van het prijspeil, overeenkomstig het door het Centraal Bureau voor de Statistiek te publiceren Consumenten Prijs Indexcijfer alle huishoudens, afgeleid, per juni van het lopende jaar ten opzichte van juni van het voorafgaande jaar. 4. Bij een overeenkomst voor onbepaalde tijd dient de prijs voor het muziekgebruik vooruit te worden betaald, steeds binnen 30 dagen na factuurdatum. Bij gebreke van tijdige betaling is de muziekgebruiker van rechtswege in verzuim. Buma heeft het recht het verschuldigde alsnog van muziekgebruiker te vorderen vermeerderd met de wettelijke rente en in en buiten rechte te maken kosten. 5. Ingeval de muziekgebruiker door een omstandigheid die krachtens wet, rechtshandeling of in het maatschappelijk verkeer geldende opvattingen niet voor zijn rekening komt, in de onmogelijkheid komt te verkeren van de door Buma ver leende auteursrechtelijke toestemming gebruik te maken, is Buma niet gehouden tot terugbetaling van hetgeen vooruit is betaald, tenzij de muziekgebruiker Buma tijdig schriftelijk van die omstandigheid in kennis heeft gesteld. In dat geval zal Buma restitutie verlenen voor iedere, na ontvangst van de kennisgeving niet verstreken, gehele kalendermaand.
8 Muziekgebruik en Buma
6. Indien en zodra zich aan de zijde van de muziekgebruiker wijzigingen voordoen met betrekking tot de in de overeenkomst vervatte gegevens, dient de muziekgebruiker Buma daarvan schriftelijk kennis te geven. In dat geval heeft Buma het recht de overeengekomen prijs in overeenstemming met haar tarieven aan te passen aan het gewijzigde muziekgebruik. Is de muziekgebruiker in verzuim met deze kennisgeving, dan beschikt hij niet over de voor het gewijzigde muziekgebruik vereiste auteursrechtelijke toestemming van Buma. 7. De muziekgebruiker zal, in verband met de vaststelling van gegevens, op grond waarvan het aan muziekauteursrechten verschuldigde wordt berekend en/of de verdeling van de voor uitkering aan rechthebbenden beschikbare gelden geschiedt, op eerste verzoek van Buma volledig opgave doen op door Buma aangegeven wijze van de door muziekgebruiker openbaar gemaakte (muziek)werken inclusief jingles, commercials, herkenningstunes etc. en overige gegevens die Buma in dat kader nodig zou kunnen hebben.
10. De door Buma aan de muziekgebruiker te verlenen toestemming tot gebruik van haar repertoire op grond van de door Buma gehanteerde tarieven geldt uitsluitend voor uitvoer ingen waarbij de muziekwerken ten gehore worden gebracht met inachtneming van het bepaalde in artikel 25 Auteurswet 1912. 11. Indien een muziekwerk dat de muziekgebruiker ten gehore wenst te brengen een ongeautoriseerde bewerking is of plagiaat behelst, of door middel van illegaal vervaardigde en/of illegaal in het verkeer gebrachte beeld- en/of geluidsdragers ten gehore wordt gebracht, zal de muziekgebruiker op eerste verzoek van Buma ter zake, de openbaarmaking van een dergelijk muziekwerk onmiddellijk staken en gestaakt houden.
8. De muziekgebruiker kan zijn rechten en verplichtingen uit de overeenkomst slechts aan derden overdragen, nadat en voor zover hij daartoe van Buma schriftelijk toestemming heeft verkregen. 9. Ingeval de aan Buma verleende ministeriële toestemming als bedoeld in artikel 30a Auteurswet 1912 wordt ingetrokken, eindigt de overeenkomst van rechtswege op het tijdstip waarop de intrekking van bedoelde toestemming van kracht wordt. De restitutieregeling vervat in artikel 5, tweede zin, is dan van overeenkomstige toepassing.
9 Muziekgebruik en Buma
12. Zekerheid 1) De muziekgebruiker verplicht zich door betaling van de verschuldigde vergoeding om op eerste verzoek van Buma zekerheid te stellen voor de nakoming van zijn financiële verplichtingen jegens Buma. De muziekgebruiker kan naar eigen keuze deze zekerheid geven: • door een onherroepelijke, onvoorwaardelijke en op eerste schriftelijk verzoek door Buma inroepbare bankgarantie te stellen ten bedrage van de vergoeding die de muziekgebruiker op jaarbasis aan Buma verschuldigd is, dan wel •d oor ervoor zorg te dragen dat een derde, zoals bijvoorbeeld een bestuurder van de muziekgebruiker, zichzelf jegens Buma borg stelt ten bedrage van de vergoeding die de muziekgebruiker op jaarbasis aan Buma verschuldigd is, dan wel •d oor ervoor zorg te dragen dat een derde, zoals bijvoorbeeld een bestuurder van de muziek gebruiker, zichzelf in persoon jegens Buma verbindt terzake de vergoeding die de muziekgebruiker op jaarbasis aan Buma verschuldigd is. 2) B lijft de muziekgebruiker in gebreke om op een van de bovengenoemde wijzen zekerheid te stellen dan kan Buma - onverminderd alle andere tot haar beschikking staande rechten en weren - de toestemming tot muziekgebruik opschorten of opzeggen.
13. Buma is gerechtigd eenmaal per jaar op kosten van de wederpartij waarmerking door een accountant te verlangen van de door de weder partij verstrekte gegevens op grond waarvan de muziekauteursrechten zijn berekend. Indien Buma meermalen per jaar controle verlangt komen deze kosten voor rekening van Buma, tenzij blijkt dat er sprake is van onjuiste of onvolledige opgaven. Dan komen deze kosten voor rekening van de wederpartij.
10 Muziekgebruik en Buma
11 Muziekgebruik en Buma