Mogelijkheden van vergisting voor de productie van biogas Bruno Mattheeuws 09 juni 2007
AGENDA • • • • • • • • • • •
Biogas-E vzw Biomassa Anaerobe vergisting Digestaat Biogas en de toepassingen Anaerobe vergisting en het milieu Vergisting in Vlaanderen Vergisting internationaal Ontwikkelingen/innovaties ‘Vergist’ U niet Conclusie energiegewassen
Biogas-E vzw • Verderzetting vroegere ‘Platform voor anaerobe vergisting’ => Historiek & structuur
• Doelstellingen: – Maximale benutting van het biogaspotentieel in Vlaanderen, – Maximale, objectieve begeleiding van initiatieven m.b.t. anaerobe vergisting
Biogas-E vzw • Taken: – – – – –
Informeren Sensibiliseren Netwerking Beleidsondersteuning Eerstelijnsadvies en projectbegeleiding
• Belangrijk: – – – –
Objectief Onafhankelijk Accent op landbouw Accent op afval, energiegewassen en mest
Anaerobe vergisting • Tegenhanger aerobe compostering • Moerasgas uit omzetting organisch materiaal in zuurstofloze omstandigheden • In maag herkauwers
Anaerobe vergisting
Anaerobe vergisting
! OBA Groentenafval Keukenafval
" # Biogaspotentieel (m3/ton) 65 50-200
WZ-Slib (lage DS)
Zeer laag
Aardappelschillen
40
Maag koe
220
Vetten
400 - 800
Anaerobe vergisting
Mest
Biogaspotentieel (m3/ton)
Gier
20
Stalmest (rund)
56
Kippenmest
150
Paardenmest
75
Schapenmest
90
Anaerobe vergisting $
# %& ' (
) * + + +
, -
. / Gewas
) *
*
Biogaspotentieel (m3/ton)
Maïs
185
Gras
180
Bietenloof
65
Aardappelpulp
90
Koolzaad
600
Biomassa Afval
Energiegewassen Mest
Anaerobe vergisting / * 1
3 *
2
) *
# / " * / , * * * *
0
Anaerobe vergisting
Anaerobe vergisting ! #$
$
% &
$
"
Anaerobe vergisting '
#$
() *+, .+,/ (01, )
) 21,
Anaerobe vergisting
!
(1 0134 (01 2+34 (2+ 5134 '67
Anaerobe vergisting $ ( * * 78
$ 8
& & "(
$ $ "(9
$
$
$
Anaerobe vergisting
# $$ 8 $ $ #$
: :;
Anaerobe vergisting $ < 6 =:+ 5:+ &
6('67 6(
> 4?0@ 64?7
%
Anaerobe vergisting A& & $ &
'67 &
%8
$ ;
& %
Anaerobe vergisting ! ##
(& $ &
* (
&$ &
Anaerobe vergisting
8 B
Digestaat * 4 5*
*
5*
* 6
5* 5* ( "6 * * * *6* "* 7 * 8* 5* * ,++ * "6*
"
* "6* *
* * 6 /
*
*
* * ( #
*
* * *
* " *
* 9 :;<
Digestaat = %
1
* " *
1 " ,
* *
* " / " * * * * =,> * * ?* / *
* ( *
" ** "
* # / "
(
Biogas en toepassingen !! 8 @ ::< A:< * B* 8,C 7 *C ) *C) * =C #
* DE;;< + * 2+ 7 * C;C:* %F 0G 9 H* / 2 0G 7 * E) C* /0 G
condensatie opwarming (RH < 1) ontzwaveling corrosief H2S
Biogas en toepassingen " !
#
* "
** #
#
* *6
#
* *
"
** "
Biogas en toepassingen
5* C* / 2 *
0G " * * D* *
5* >) :* /2
0G "
.( 7 *
* I J
2''
Biogas en toepassingen
* *
*
* * ** " / *
67 * K L; * 67 * K EE;
* %2
Biogas en toepassingen
9 C;>;* <*
*
* # 1 * #
/
* 67 * K CA
* 67 * K @;
* %2
Biogas en toepassingen
*
C D *:+
*
D 011 .5, 462/
+:5+ E@ *11 F $% %%%
@ &
F 0+111
@ &
F =+111
@ &
F 7+111
@ &
& % $
8
Biogas en milieu • Broeikasgasemissies – vermeden methaanuitstoot bij opslag van mest en afval – CH4 ± 21x sterker dan CO2 – gebruik van fakkel om ongewenste methaan uitstoot te vermijden
Biogas en milieu • Hernieuwbare energie – productie groene elektriciteit, warmte – eventueel vervanging aardgas Minder CO2-uitstoot
• Digestaat – minder nitraatuitspoeling naar grondwater – besparing kunstmeststoffen
Biogas en milieu • Ruimtelijke ordening en transport – NIMBY (Not In My BackYard) – sensibilisatie
• Geur – volledig luchtdicht geen geur – toevoer en opslag biomassa in overdekte ruimte (met afzuiging)
Vergisting in Vlaanderen • Geïnstalleerd vermogen 2007 – 4/2007 – ‘afval, mest & energiegewassen’ 11 initiatieven in werking 12,26 MWe ~ 25.000 gezinnen
Vergisting in Vlaanderen • Vraagzijde van de markt – Eind 2008: 2008 – ‘afval, mest & energiegewassen’ inschatting! “in aanbouw” rondvraag… sterke boom momenteel ~ gevoerde beleid ~ NIMBY?
± 8,38 MWe (in aanbouw) ± 21 MWe (totaal eind 2008 verwacht) ~ 45.000 gezinnen
–
Vergisting internationaal uropa
enemarken
Gecentraliseerd Vanuit oogpunt productie betere meststof Warmtenetten
uitsland
3500 installaties op boerderijschaal Co-vergisting Digestaat op land
–
Vergisting internationaal uropa
weden
Biobrandstof
–
Vergisting internationaal ndere continenten ~ domestic biogas frika
Rwanda:gevangenis kookt op biogas van uitwerpselen gevangen 25 landen willen 20 mio families van biogasinstallaties voorzien om duurzame energie te produceren
zië
Nepal: 150.000 gezinnen Vietnam: 20.000 installaties operationeel
Ontwikkelingen / innovaties • Integratie – compostering – verbranding – materiaalrecyclage – mestverwerking
• Inputmateriaal – samengestelde stromen – energiegewassen – koolzaadschroot/glycerine…
Ontwikkelingen / innovaties • Pre- & posttreatment – ethanolproductie – injectie in aardgasnet opgewerkt niet opgewerkt
– brandstof voor voertuigen – koppeling brandstofcel – biogaszuivering – etc.
‘Vergist’ U niet • Enkele misverstanden: – – – –
vergisting = mestverwerking biogas = extreem gevaarlijk grote geurhinder natuurlijk proces = simpel proces
Conclusie energiegewassen • Vergisting: meest aantal soorten biomassa als inputstroom
– Traditionele akkerbouwgewassen: tarwe, suikerbiet, aardappel, koolzaad, maïs – Nieuwe akkerbouwgewassen: olifantengras, hennep, amaranth, huttentut, aardpeer – Houtachtige gewassen: moeilijk (te droog, te veel lignine)
• Energiegewas: > kost t.o.v. afval en mest • Zelfvoorziening
> biogas dan mest <=> biogas dan afval
Conclusie energiegewassen • Focus op kuil- en energiemaïs: – – – –
Hoge d.s.-opbrengst per ha Goed bewaarbaar Teelt is vrij makkelijk en gekend Hoge biogasopbrengsten (tot 68.000 km/ ha => enkel bioenthanol komt in de buurt)
• Oppassen voor: – Monocultuur maïs => rotatieteelt (o.a. sorghum, aardpeer…)
'
'
