Mind Express handleiding
Mind Express
Inhoudstafel Inleiding ...............................................................................................3 Installatie .............................................................................................5
I. Het programma gebruiken ......................................... 7 Hoofdstuk 1 - Aan de slag met Mind Express 1.1 Mind Express starten .............................................................................. 9 1.2 Voorbeeldbestanden gebruiken............................................................. 10 1.3 Bestanden van Mind Express 3 gebruiken in Mind Express 4 ................ 11 1.4 De Mediabibliotheek gebruiken............................................................. 11 1.5 Documenteigenschappen bewerken ..................................................... 13 1.6 Bestanden importeren en exporteren .................................................... 14 1.6.1 Documenten exporteren ........................................................................... 14 1.6.2 Documenten importeren ........................................................................... 15 1.6.3 Stijlensets exporteren ............................................................................... 16 1.6.4 Stijlensets importeren............................................................................... 16
1.7 Mind Express afsluiten.......................................................................... 17 1.8 Pagina's en notities afdrukken.............................................................. 17
Hoofdstuk 2 - Gebruikersinstellingen 2.1 Een gebruiker selecteren ...................................................................... 2.2 Een loginbestand aanmaken................................................................. 2.3 Gebruikersmodes ................................................................................. 2.4 Spraakvoorkeuren ................................................................................ 2.5 Opties...................................................................................................
19 20 21 22 23
Hoofdstuk 4 - Scanning- en muisselectie 4.1 Muismode............................................................................................. 29 4.2 Scanningmode...................................................................................... 35 4.2.1 Het tabblad Methode................................................................................ 4.2.2 Het tabblad Voorkeuren............................................................................ 4.2.3 Het tabblad Timing................................................................................... 4.2.4 Het tabblad Algemeen..............................................................................
36 38 40 41
4.3 Joystick ................................................................................................ 46
II. De toepassing bewerken......................................... 51 Hoofdstuk 1 - Een vakje bewerken 1.1 Symbool - Label.................................................................................... 53 1.1.1 Symbool .................................................................................................. 53 1.1.2 Label ....................................................................................................... 54
1.2 Snelle invoer......................................................................................... 1.3 De werkbalk Bewerken gebruiken......................................................... 1.4 Het menu Bewerken gebruiken............................................................. 1.5 Via het venster Bewerken .....................................................................
54 56 58 58
1.5.1 Basiswerkschema.................................................................................... 1.5.2 De lay-out van het venster Bewerken....................................................... 1.5.3 Symbolen en Label .................................................................................. 1.5.4 Acties ...................................................................................................... 1.5.5 Geavanceerde functies en types vakjes....................................................
58 59 60 65 67
1.6 Het snelmenu (rechtermuisknop) gebruiken .......................................... 67
Hoofdstuk 3 - Notities schrijven
Hoofdstuk 2 - Lay-out, document- en pagina-instellingen
3.1 Een notitie schrijven ............................................................................. 25 3.2 Notities opslaan.................................................................................... 27
2.1 Pagina-instellingen ............................................................................... 71 2.2 Stijlinstellingen ..................................................................................... 72 2.3 Documentvoorkeuren............................................................................ 73
Mind Express Hoofdstuk 3 - Werken met notities
Hoofdstuk 1 - Woordvoorspelling
3.1 Notitie-opties........................................................................................ 77 3.2 Stijlinstellingen notitie........................................................................... 78 3.3 Notitiefuncties gebruiken ...................................................................... 79
1.1 Opties voor woordvoorspelling instellen ................................................ 91 1.2 De lijst voor woordvoorspelling bewerken ............................................. 92
Hoofdstuk 4 - Werken met Acties 4.1
............................................................................................... 4.2 Adresboek ............................................................................................ 4.3 Agenda................................................................................................. 4.4 Batterij ................................................................................................. 4.5 Camera ................................................................................................ 4.6 Datum/tijd ............................................................................................ 4.7 Diavoorstelling...................................................................................... 4.8 Dynamische lijst ................................................................................... 4.9 E-mail .................................................................................................. 4.10 Fonetisch............................................................................................ 4.11 Ga naar niveau ................................................................................... 4.12 Ga naar pagina ................................................................................... 4.13 Gebruiker ........................................................................................... 4.14 Geluid................................................................................................. 4.15 GEWA ................................................................................................. 4.16 Grammatica........................................................................................ 4.17 Muziek en video ................................................................................. 4.18 Notitie................................................................................................. 4.19 Open document .................................................................................. 4.20 Rekenmachine.................................................................................... 4.21 Start programma ................................................................................ 4.22 Telefoonfuncties ................................................................................. 4.23 Volume ............................................................................................... 4.24 Windows Controle...............................................................................
81 83 83 83 83 83 83 84 84 84 84 84 85 85 86 86 86 86 86 87 87 87 87 87
III. Speciale functies .................................................... 89
1.2.1 Woorden bewerken.................................................................................. 92 1.2.2 Startwoorden ........................................................................................... 93 1.2.3 Afkortingen .............................................................................................. 94
Hoofdstuk 2 - Zinsvoorspelling 2.1 De lijst voor zinsvoorspelling bewerken................................................. 95
Hoofdstuk 3 - Muziek en video 3.1 Het muziekvoorbeeldbestand ................................................................ 97 3.2 Een muziekbestand maken ................................................................... 98 3.2.1 Muziekvakjes aanmaken.......................................................................... 3.2.2 Actievakjes muziek aanmaken ................................................................. 3.2.3 Een muziekafspeellijst maken .................................................................. 3.2.4 Actievakjes voor muziekafspeellijsten aanmaken .....................................
98 98 99 99
3.3 Het videovoorbeeldbestand gebruiken................................................... 99 3.4 Een videobestand maken .................................................................... 101 3.4.1 Een videovakje aanmaken...................................................................... 3.4.2 Actievakjes video aanmaken .................................................................. 3.4.3 Een video-afspeellijst maken ................................................................. 3.4.4 Voorbeeldvakjes video aanmaken .......................................................... 3.4.5 Actievakjes video-afspeellijst aanmaken ................................................
101 101 101 102 102
Hoofdstuk 4 - Adresboek 4.1 Het adresboek gebruiken .................................................................... 103 4.1.1 Een contactpersoon toevoegen .............................................................. 103 4.1.2 Een contactpersoon bewerken ............................................................... 104 4.1.3 Een contactpersoon verwijderen ............................................................ 104
4.2 Een adresboekvakje aanmaken........................................................... 104 4.3 Actievakjes voor adresboek aanmaken ............................................... 105
Hoofdstuk 5 - Telefoonfuncties 5.1 Instellingen ......................................................................................... 107
Mind Express 5.1.1 Op de computer...................................................................................... 107 5.1.2 In Mind Express...................................................................................... 107
5.2 De Telefoonmodule gebruiken ............................................................ 108 5.3 Een telefoonbestand maken................................................................ 110 5.3.1 Bellen..................................................................................................... 110 5.3.2 Vakjes aanmaken om een oproep te beantwoorden ................................ 111 5.3.3 Een vakje aanmaken in te haken ............................................................ 111
5.4 Het SMS voorbeeldbestand gebruiken ................................................ 111 5.4.1 Het SMS voorbeeldbestand openen ........................................................ 111 5.4.2 Een bericht schrijven .............................................................................. 114
5.5 Een SMS-bestand maken ................................................................... 115 5.5.1 Een vakje aanmaken om berichten te verzenden .................................... 115 5.5.2 Vakjes aanmaken om berichten te lezen................................................. 116 5.5.3 Een vakje aanmaken om een bericht te verwijderen ............................... 116 5.5.4 Een vakje aanmaken om berichten te beantwoorden .............................. 116 5.5.5 Een vakje aanmaken om te controleren of er nieuwe berichten zijn ........ 116 5.5.6 Telefoon inbox vakjes aanmaken ............................................................ 117 5.5.7 Een vakje met de inhoud van een telefoonbericht aanmaken .................. 117 5.5.8 Een vakje met de verzender van een telefoonbericht aanmaken ............. 117 5.5.9 Een vakje met de datum van een telefoonbericht aanmaken................... 117 5.5.10 Een vakje met het aantal telefoonberichten aanmaken ......................... 118
6.4.6 Een vakje met het aantal (nieuwe) e-mails aanmaken............................ 128 6.4.7 Een vakje aanmaken om e-mails te verzenden....................................... 128
Hoofdstuk 7 - Camera 7.1 Werken met de module Camera.......................................................... 131 7.2 Een camerabestand maken................................................................. 134 7.2.1 Het weergavevakje voor camera ............................................................ 7.2.2 Het vakje momentopname ..................................................................... 7.2.3 Vorige en volgende foto.......................................................................... 7.2.4 Vakje om een foto te verwijderen ........................................................... 7.2.5 Vakje om de camera te stoppen ............................................................. 7.2.6 Startvakje voor camera ..........................................................................
134 134 134 135 135 135
Hoofdstuk 8 - Klok Hoofdstuk 9 - Rekenmachine 9.1 Het voorbeeldbestand voor rekenmachine gebruiken .......................... 139 9.2 Een rekenmachine maken .................................................................. 139
Hoofdstuk 10 - Batterijniveau
Hoofdstuk 6 - E-mail in Mind Express
10.1 Bericht batterijniveau........................................................................ 143 10.2 Een batterijvakje aanmaken .............................................................. 143
6.1 Instellingen e-mail .............................................................................. 119
Hoofdstuk 11 - GEWA
6.1.1 Serverinstellingen................................................................................... 119 6.1.2 Geavanceerd .......................................................................................... 120 6.1.3 Geluiden ................................................................................................. 121
6.2 Het voorbeeldbestand voor e-mail gebruiken ...................................... 122 6.2.1 Een e-mail schrijven en verzenden ......................................................... 124 6.2.2 Adresboek .............................................................................................. 125
6.3 De Inbox ............................................................................................. 126 6.4 Een e-mailbestand maken .................................................................. 127 6.4.1 Een vakje met de inhoud van een e-mail aanmaken ............................... 127 6.4.2 Een vakje voor e-mails in uw inbox aanmaken........................................ 127 6.4.3 Een vakje voor de afzender van een e-mail aanmaken............................ 127 6.4.4 Een vakje voor de datum van een e-mail aanmaken ............................... 128 6.4.5 Een vakje met het onderwerp van een e-mail aanmaken ........................ 128
11.1 Infraroodcodes instellen.................................................................... 145 11.2 IR-codes doorsturen ......................................................................... 145 11.3 Een back-upbestand van de GEWA-opdrachten maken ..................... 146
Hoofdstuk 12 - Diavoorstelling 12.1 De module diavoorstelling gebruiken ................................................ 147 12.2 Een bestand voor diavoorstelling maken ........................................... 147 12.2.1 Een vakje aanmaken om de diavoorstelling te bekijken ........................ 148 12.2.2 Actievakjes diavoorstelling aanmaken.................................................. 148
Mind Express Hoofdstuk 13 - Dynamische lijsten 13.1 Het voorbeeldbestand voor dynamische lijsten gebruiken ................. 151 13.2 Een dynamische lijst maken ............................................................. 151 13.2.1 Dynamische lijsten ............................................................................... 151 13.2.2 Vakjes dynamische lijst ........................................................................ 153 13.2.3 Actievakjes dynamische lijst ................................................................. 154
Hoofdstuk 14 - Agenda 14.1 De agenda gebruiken........................................................................ 157 14.1.1 Afspraken van vandaag raadplegen ...................................................... 157 14.1.2 Het maandoverzicht raadplegen............................................................ 157 14.1.3 De weekplanner raadplegen ................................................................. 158 14.1.4 De dagplanner raadplegen.................................................................... 159 14.1.5 Een afspraak toevoegen aan de agenda................................................ 160
14.2 De agenda bewerken........................................................................ 161 14.2.1 Nieuwe afspraken toevoegen aan de agenda ........................................ 161 14.2.2 Een alarm toevoegen aan uw agenda ................................................... 162
14.3 Een agendabestand maken............................................................... 163 14.3.1 Een vakje voor tijdsindicatie aanmaken ................................................ 163 14.3.2 Een agendavakje aanmaken ................................................................. 164
Hoofdstuk 15 - Windows Controle Hoofdstuk 16 - Bliss Editor 16.1 Bliss Editor starten............................................................................ 16.2 Mind Express en Bliss Editor............................................................. 16.3 Een paar basisregels ........................................................................ 16.4 Een nieuw Bliss-symbool aanmaken................................................. 16.5 De menubalk: Bestand...................................................................... 16.6 De menubalk: Edit ............................................................................ 16.7 De menubalk: Invoegen .................................................................... 16.8 De menubalk: Symbolen...................................................................
Hoofdstuk 17 - Fonetische tekens
167 167 168 169 170 170 170 171
Licentieovereenkomst Lees deze licentieovereenkomst zorgvuldig door voor u Mind Express installeert. Als u bezwaren hebt tegen deze licentieovereenkomst, dan kunt u het volledige Mind Express pakket terugsturen naar Jabbla. Jabbla verleent u het recht om dit exemplaar van Mind Express te gebruiken op een enkele computer. U mag één kopie van deze software maken als back-up. De software van Mind Express is het eigendom van Jabbla en wordt beschermd volgens de wetgeving van de auteur en de internationale wetgeving op de auteursrechten. Auteursrechten
© Copyright Jabbla Alle rechten voorbehouden. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, overgedragen, overgeschreven, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of vertaald in enige taal of computertaal in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, optisch, chemisch, handmatig of op een andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Jabbla. Handelsmerken De "Bliss"-symbolen gebruikt in dit programma zijn afgeleid van de symbolen beschreven in de publicatie "Semantography", oorspronkelijk onder auteursrecht van C.K. Bliss 1949. Gecontroleerd en goedgekeurd in 1996 door controleurs van BCI. SymbolStix TM © N2Y, Inc. De bibliotheek van lettertekens/logosymbolen in de symbolenset SymbolStix zit gratis in deze software omvat, maar mag alleen voor communicatiedoeleinden worden gebruikt en mag niet worden verkocht, gekopieerd of anderszins gecommercialiseerd voor enig winstbejag. The Picture Communication Symbols ©1991-1998 Mayer-Johnson Co., USA. Alle rechten wereldwijd voorbehouden. The Widgit Symbols ©Widgit Software Ltd 1993-1999. Beta prenten © Beta VZW. Picto/Visitaal pictograms ©Visitaal pictogrammen. Picture This © Silver Lining Multimedia, Inc. Mind ExpressTM is een handelsmerk van Jabbla.
Mind Express Inleiding Mind Express is een eenvoudig te gebruiken computerprogramma waarin alles zit wat een logopedist of leerkracht nodig heeft om nieuwe communicatieroosters en oefeningen te maken. Een ruim aanbod aan symbolen, afbeeldingen, tekst naar spraak berichten, muziek en geluiden kunnen gebruikt worden om interessante en stimulerende communicatieroosters te maken. Mensen kunnen dankzij Mind Express gesproken boodschappen vormen door het selecteren van afbeeldingen en/of symbolen. Mind Express heeft onder meer ook een ingebouwde grammaticamodule, die o.a. automatisch werkwoorden vervoegt. Er is ook een uitgebreid gamma symbolen en pictogrammen beschikbaar. Deze kunnen gebruikt worden om communicatieroosters en spelletjes te maken en u kunt ook eigen tekeningen, foto's of nieuwe symbolen aan toevoegen. Mind Express is toegankelijk via aanraakscherm, muis, TrackBall, hoofdsturing, oogsturing en scanning met 1 of 2 schakelaars. Met de juiste toegangsmethode kan de gebruiker onafhankelijk werken, wat vaak het zelfbeeld ten goede komt en de creativiteit en de ontwikkeling stimuleert. Deze handleiding is opgebouwd uit drie grote delen: • Het eerste deel is gericht op de eindgebruiker, de personen met een communicatiestoornis in het dagelijks leven. In dit deel van de handleiding wordt uitgelegd hoe de gebruiker met Mind Express kan werken. Zie “Het programma gebruiken” op pagina 7. • In het tweede deel van de handleiding wordt uitgelegd hoe de logopedist, leerkracht of ouders van de gebruiker de toepassing kan bewerken en aanpassen aan de individuele behoeften van de gebruiker. In dit deel van de handleiding vindt u instructies om een communicatierooster te maken en de lay-out van het programma te wijzigen. Zie “De toepassing bewerken” op pagina 51. • Het derde deel van de handleiding omvat alle invoegtoepassingen van Mind Express. Hier wordt in detail uitgelegd hoe de gebruiker deze kan gebruiken en hoe de logopedist, ouder of leerkracht ze kan aanpassen. Zie “Speciale functies” op pagina 89.
3
Mind Express Installatie Systeemvereisten Om Mind Express efficiënt te kunnen gebruiken, moet uw systeem voldoen aan een aantal minimale systeemvereisten. De minimum vereisten voor Mind Express zijn: • Windows XP of hoger • 256 MB RAM of meer • 1 GB vrije schijfruimte • Dvd-station Beveiliging Mind Express wordt beveiligd via hardware- of softwarebeveiliging. • Als uw versie een hardwaresleutel (HASP-dongle) bevat, moet u deze op de USB-poort van uw computer aansluiten. • Volg de instructies op de registratiekaart. Mind Express installeren Om Mind Express te installeren moet u de dvd-rom van Mind Express in het dvdstation plaatsen. Als de installatie niet automatisch opstart, klikt u op Start/ Opstarten > Uitvoeren en start u de Setup vanaf de dvd-rom. De installatiewizard van Mind Express helpt u door de installatieprocedure. Volg de instructies op het scherm om het programma correct te installeren.
5
I. Het programma gebruiken
Mind Express
9
Hoofdstuk 1 - Aan de slag met Mind Express In dit hoofdstuk worden de basis menuopties beschreven die u onder de knie moet krijgen om op een correcte en efficiënte manier met Mind Express te kunnen werken. • Mind Express starten • Voorbeeldbestanden gebruiken • Bestanden van Mind Express 3 gebruiken in Mind Express 4 • De Mediabibliotheek gebruiken • Documenteigenschappen bewerken • Bestanden importeren en exporteren • Mind Express afsluiten
1.1 Mind Express starten Om Mind Express te starten 1. Ga in het startmenu van Windows naar Alle Programma's > Mind Express 4 > Mind Express. U kunt Mind Express ook rechtstreeks starten door te dubbelklikken op het Mind Express pictogram op uw bureaublad.
Het startscherm verschijnt terwijl Mind Express wordt geladen.
Als het programma geladen is, wordt het startbestand me4_ned geopend.
Mind Express
10
1.2 Voorbeeldbestanden gebruiken Als u het programma Mind Express 4 hebt geïnstalleerd, zijn er automatisch een aantal voorbeeldbestanden mee geïnstalleerd. Via het startvenster van Mind Express 4 krijgt u toegang tot deze voorbeeldbestanden.
Mind Express U kunt nu kiezen uit één van de 8 categorieën om naar de overeenkomstige voorbeeldbestanden te gaan.
Tabel 1: Voorbeeldbestanden ME4 Categorie
Beschrijving
communicatie
Selecteer communicatie om een lijst te krijgen met communicatieroosters.
toetsenborden
Selecteer toetsenborden om een toetsenbord te openen. U kunt een toetsenbord met woordvoorspelling, symboolvoorspelling
woordkaarten
1.3 Bestanden van Mind Express 3 gebruiken in Mind Express 4 Hoewel de bestanden van Mind Express 4 als extensie .xml of .jmm hebben, kunnen de oude bestanden van Mind Express 3 (.bls) op een eenvoudige manier geïmporteerd en gebruikt worden in Mind Express 4.
Bestanden van Mind Express 4 kunnen niet geïmporteerd worden in Mind Express 3. Zie “Documenten importeren” op pagina 15 voor meer informatie.
enz. kiezen.
1.4 De Mediabibliotheek gebruiken
Selecteer woordkaarten om communicatieroosters gebaseerd
Ga naar Bestand > Mediabibliotheek om de Mediabibliotheek te openen. U moet de bibliotheek gebruiken om uw eigen figuren, geluiden en foto's toe te voegen aan het programma.
op courante woorden te openen. computer
11
Selecteer computer om een lijst met hulpmiddelen voor de computer te openen, bijv. rekenmachine, e-mail, Windows bedienen enz.
spelletjes
Selecteer spelletjes voor toegang tot een aantal educatieve spelletjes, bijv. om nieuwe woorden te leren en het tellen te oefenen.
kalender
Selecteer kalender om uw kalender of dagschema te controleren.
multimedia
Selecteer multimedia om een film te bekijken, muziek te beluisteren, een voorbeeld te zien van een diavoorstelling met foto's enz.
snel starten
Selecteer snel starten voor een aantal tips over hoe u snel een aantal basisacties in Mind Express kunt uitvoeren.
Klik op het pictogram van Mind Express om terug te keren naar de startpagina.
In de linkerbovenhoek kunt u uw media filteren op alleen documenten, sjablonen, figuren, geluiden of muziek en video.
Mind Express
12
U kunt verschillende mappen of items tegelijk selecteren. Gebruik hiervoor de Shift-toets of de Ctrl-toets op uw toetsenbord. In het deelvenster Taken vindt u taken die uitgevoerd kunnen worden. Als u op een item in het rechtervenster klikt, worden er meer taken toegevoegd aan de lijst.
Het venster Open wordt geopend.
Tabel 2: Alle mediatypes Taak
Beschrijving
Nieuwe map
Om een nieuwe map aan te maken in uw Mediabibliotheek.
Item toevoegen/
Om een item toe te voegen aan of te importeren in uw
importeren
bibliotheek.
Item verwijderen
Om een item te verwijderen uit uw bibliotheek.
Item hernoemen
Om de naam van een media-item te wijzigen. U kunt ook twee keer klikken op de naam van een map of van een item en er een nieuwe naam voor invoeren.
Item verplaatsen
Om een item naar een andere locatie in de bibliotheek te verplaatsen.
Item exporteren
Om een item uit uw bibliotheek te exporteren.
Items importeren in de bibliotheek 1. Ga naar Bestand > Mediabibliotheek. De Mediabibliotheek wordt geopend. 2. In de linkerbovenhoek selecteert u het soort bestand dat u wilt importeren. 3. Klik op Item toevoegen/importeren.
4. Blader naar het bestand dat u wilt importeren en klik op Open. Voor figuren wordt aangeraden dat u de optie Verklein figuren na importeren inschakelt. Om vakjes in te vullen heeft u geen grote figuren nodig. Grote figuren zullen het importeren bovendien ook aanzienlijk vertragen. Als u het selectievakje aanvinkt, wordt het formaat van de figuren automatisch aangepast. Alleen in geval van een achtergrondafbeelding kan het beter zijn om deze optie niet te selecteren. Figuren moeten worden opgeslagen in één van de volgende bestandsformaten: WMF (Windows Metafile), BMP (Bitmap), GIF (Graphics Interchange Format), PNG (Portable Network Graphics) of JPG (Joint Photographic Experts Group).
Mind Express
13 Tabel 4: Mediabibliotheek - Snelmenu
Als het bestandsformaat ondersteund wordt, kunt u ook geluiden of foto's toevoegen aan de bibliotheek. Versleep deze uit een ander venster naar het venster van de mediabibliotheek. Er wordt een kopie van de geluiden/foto's gemaakt.
Optie
Beschrijving
Knippen
Om een specifiek item of specifieke map te knippen en op een andere locatie te plakken.
Kopiëren
Om een kopie te maken van een specifiek item of een specifieke map.
Tabel 3: Enkel voor Geluiden en Muziek & Video Taak Geluid afspelen
Plakken
Om het item dat u voordien gekopieerd heeft te plakken.
Beschrijving
Verwijderen
Om een item te verwijderen uit uw bibliotheek.
Om een geluid te beluisteren. Het geluid beluisteren kan ook door
Hernoemen
Om de naam van een media-item te wijzigen. U kunt ook twee
het te dubbelklikken. Geluid stoppen
keer klikken op de naam van een map of van een item en er een nieuwe naam voor invoeren.
Om het afspelen van een geluid uit uw bibliotheek te stoppen. Verplaatsen
U kunt ook met de rechtermuisknop op een map of een item in de lijst klikken om deze te wijzigen.
Om een item naar een andere locatie in de bibliotheek te verplaatsen.
Wanneer u door de mediabibliotheek bladert, kunt u de navigatiebalk bovenaan het scherm gebruiken om terug te keren naar de hoofdmap.
1.5 Documenteigenschappen bewerken Tabel 4: Mediabibliotheek - Snelmenu Optie
Beschrijving
Nieuwe map
Om een nieuwe map aan te maken in uw mediabibliotheek.
U kunt documenteigenschappen toevoegen aan een document. Dit is bijzonder handig wanneer u het document later wilt exporteren. Eigenschappen invoeren in het huidige document 1. Klik op Bestand > Eigenschappen.
Mind Express Het venster Document eigenschappen wordt geopend.
14 Het venster Exporteren wordt geopend.
2. Voer de auteur, het contact en de beschrijving in en klik op OK. De documenteigenschappen worden opgeslagen.
1.6 Bestanden importeren en exporteren Met Mind Express is het eenvoudig om bestanden te delen met uw collega's en vrienden. Het is ook gemakkelijk om voorbeeldbestanden te downloaden van de website van Jabbla (www.jabbla.com). In Mind Express 4 worden de figuren en geluiden automatisch bijgevoegd bij de geëxporteerde bestanden.
1.6.1 Documenten exporteren Documenten van Mind Express 4 worden geëxporteerd als .jmm-bestanden. Om een document te exporteren
4. Indien gewenst kunt u de velden Auteur, Contact en Beschrijving invullen. 5. Duid aan of u de figuren, geluiden en/of gelinkte documenten mee wilt exporteren. Figuren
Als u deze optie inschakelt, worden alle figuren van de mediabibliotheek samen met het bestand geëxporteerd.
Geluiden
Als u deze optie inschakelt, worden alle geluiden van de mediabibliotheek samen met het bestand geëxporteerd.
Gelinkte documenten
1. Ga naar Bestand > Exporteren > Huidig document.
Als u deze optie inschakelt, worden alle documenten gelinkt aan het geëxporteerde document samen met het bestand geëxporteerd. Als de vakjes in het geëxporteerde document
Het venster Opslaan als wordt geopend.
andere documenten openen, zullen deze andere documenten
2. Voer een naam in en selecteer een map voor het exportbestand.
dus ook geëxporteerd worden. Als u de opties Figuren en
3. Klik op OK.
Geluiden ook inschakelt, zullen alle figuren en geluiden ook geëxporteerd worden.
6. Klik op OK.
Mind Express Het venster Exporteren wordt geopend.
15 Het venster Importeren wordt geopend.
7. Klik op OK. Het bestand wordt geëxporteerd als .jmm-bestand en is terug te vinden in de gekozen map. Indien gewenst kan een andere gebruiker van Mind Express het bestand nu importeren.
1.6.2 Documenten importeren In Mind Express 4 kunt u .bls- en .jmm-bestanden importeren. Een document importeren 1. Ga naar Bestand > Importeren > Document (*.bls, *.jmm). Het venster Open wordt geopend. 2. Blader naar het bestand dat u wilt importeren en klik op Open.
3. Klik op Wijzig mappen als u de bestemmingsmap van de documenten, figuren en geluiden wilt wijzigen. Wanneer u een document in Mind Express 4 importeert, worden de figuren en geluiden gebruikt in het document ook geïmporteerd. U kunt kiezen waar die bestanden worden opgeslagen. Voor elk soort bestand kunt u een specifieke map kiezen. • Oorspronkelijke locatie: Oorspronkelijke locatie is de standaardmap waarin de bestanden worden opgeslagen. Dit betekent dat ze opgeslagen worden in dezelfde map als de map waarin ze waren opgeslagen voor de import. Als de map niet bestaat in de Mediabibliotheek, wordt deze aangemaakt. • Basismap: De bestanden worden opgeslagen in de Basismap. De geïmporteerde geluiden worden opgeslagen in de map Geluiden in de Mediabibliotheek. De figuren in de map Figuren. De documenten in de map Documenten. • Selecteer een bestaande map in de mediabibliotheek.
Mind Express • Klik op Nieuw om een nieuwe map aan te maken. Het venster Nieuwe map wordt geopend.
16 Het geïmporteerde bestand openen 1. Ga naar Bestand > Openen. Het venster Bestand Openen wordt geopend. 2. Selecteer het geïmporteerde document in de lijst en klik op Openen. Het geïmporteerde document wordt geopend.
1.6.3 Stijlensets exporteren U kunt alle stijlen gebruikt in een bepaald document exporteren. Zo kunt u deze stijlen later opnieuw gebruiken in een ander document. Selecteer Basismap als u een nieuwe map in de Basismap wilt aanmaken of een andere map als u een nieuwe submap onder de geselecteerde map wilt aanmaken. 4. Klik op OK om te bevestigen. 5. Klik op OK om het importeren te starten. Het venster Importeren wordt geopend en toont de voortgang van het importeren.
Een stijlenset exporteren 1. Ga naar Bestand > Exporteren > Huidige stijlenset. Het venster Opslaan als wordt geopend. 2. Blader naar de locatie op uw computer waar u de stijlensets wilt opslaan en voer een passende naam in. 3. Klik op Opslaan. De stijlen worden geëxporteerd en het bestand met de stijlenset heeft als extensie .sty.
1.6.4 Stijlensets importeren U kunt stijlensets importeren in Mind Express. Zo hoeft u het tijdrovende proces om stijlen aan te maken niet meer te herhalen. Een stijlenset importeren 1. Ga naar Bestand > Importeren > Stijlenset. Het venster Open wordt geopend. 2. Blader naar het .sty-bestand dat u wilt importeren en klik op Open. 6. Klik op OK als de importprocedure voltooid is. Het document is geïmporteerd in Mind Express.
Mind Express Het volgende venster wordt geopend.
17 1.8 Pagina's en notities afdrukken Indien nodig kunnen communicatieroosters en notities worden afgedrukt. Om pagina's af te drukken 1. Ga naar Bestand > Afdrukken en selecteer Pagina's afdrukken.
3. Klik op Ja. De nieuwe stijlen zijn nu beschikbaar in de lijst met stijlen.
1.7 Mind Express afsluiten Wanneer u wijzigingen hebt aangebracht en u het programma sluit, wordt gevraagd of u bij het afsluiten het huidige rooster wil opslaan of niet. Mind Express afsluiten 1. Klik op Bestand > Afsluiten. Het volgende bericht verschijnt.
2. De pagina's kunnen afgedrukt worden als volledige pagina's, waarbij de verhoudingen worden behouden. Deze optie betekent dat de pagina's afgedrukt worden op A4-papier en dat de verhouding tussen de rijen en de kolommen wordt behouden. 3. Selecteer Eigen afmetingen als u het rooster op eigen afmetingen wilt afdrukken. U kunt de breedte en de hoogte in mm opgeven. Vink het selectievakje Centreren op pagina aan als u wilt dat de roosters gecentreerd worden op de pagina.
2. Duid aan of u wil dat de wijzigingen aangebracht aan het huidige communicatierooster al dan niet worden opgeslagen wanneer u Mind Express sluit. Mind Express wordt afgesloten.
4. Vink het selectievakje Print labels aan als u wilt dat de labels worden afgedrukt. Als deze optie uitgeschakeld is, worden alleen de symbolen afgedrukt. Om notities af te drukken 1. Ga naar Bestand > Afdrukken en selecteer Notitie afdrukken. Selecteer de printer en klik op OK.
Mind Express
19
Hoofdstuk 2 - Gebruikersinstellingen Gebruik het menu Extra om voorkeuren en opties op het niveau van de gebruiker te wijzigen. Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen: • Een gebruiker selecteren • Een loginbestand aanmaken • Gebruikersmodes • Spraakvoorkeuren • Opties
Het venster Selecteer gebruiker wordt geopend.
2.1 Een gebruiker selecteren U kunt Mind Express instellen voor optimaal gebruik door meer dan één gebruiker. Voor elke gebruiker kunt u verschillende voorkeurinstellingen, woordenboekbestanden, Notitie instellingen enz. instellen.
Wanneer u een document opent, zal het systeem eerst zoeken naar document specifieke selectievoorkeuren. Als er geen selectievoorkeuren zijn opgegeven, worden de gebruikersinstellingen voor selectie gebruikt. Gebruikersprofielen instellen 1. Ga naar Extra > Gebruiker selecteren.
Tabel 5: Gebruiker selecteren Optie
Beschrijving Om een nieuwe gebruiker toe te voegen.
Om het profiel van de geselecteerde gebruiker te wijzigen.
Om de geselecteerde gebruiker te verwijderen.
Mind Express
20
Tabel 5: Gebruiker selecteren Optie Paswoord
Tabel 6: Gebruikersprofiel
Beschrijving
Optie
Als het gebruikersprofiel beveiligd is, voert u het paswoord in
Paswoord (optioneel)
Beschrijving U kunt een paswoord invoeren om Mind Express te beveiligen.
om u aan te melden of de specifieke gebruikersinstellingen te
Er wordt geen paswoord ingesteld wanneer Mind Express wordt
wijzigen.
geïnstalleerd.
Toon inlogvenster bij
Als u deze optie inschakelt, zal het venster Selecteer gebruiker
opstarten
verschijnen wanneer u Mind Express opstart.
Start document
Als u deze optie inschakelt, kunt u een document selecteren dat altijd geopend wordt van zodra deze gebruiker het programma Mind Express opent.
2. Dubbelklik Gebruiker 1 om het profiel van de gebruiker te wijzigen. Of klik Gebruiker 1 en klik vervolgens op de knop bewerken.
3. Controleer of wijzig de voorkeuren van de gebruiker en klik op OK.
Het venster Gebruiker wordt geopend.
2.2 Een loginbestand aanmaken Een loginbestand maken 1. Ga naar Extra > Gebruiker selecteren. 2. Selecteer een bepaalde gebruiker en klik op de knop bewerken. Het venster Gebruiker wordt geopend.
Tabel 6: Gebruikersprofiel Optie Selecteer figuur
Beschrijving U kunt een figuur of een foto toevoegen aan het gebruikersprofiel. Klik op de knop en selecteer een figuur.
Naam
Om de naam van de gebruiker toe te voegen of te wijzigen.
3. Vul het paswoord van de geselecteerde gebruiker in, bijvoorbeeld "bak". Wanneer u Mind Express opent, moet u volgens dit voorbeeld de vakjes boom (b) - appel (a) - koe (k) selecteren. 4. Om een vakje te maken met de letters van een paswoord, opent u het venster Bewerken van een vakje en kiest u de actie Gebruiker > Voeg toe
Mind Express aan paswoord en vult u bijvoorbeeld de 'a' van 'appel' in. Het venster Bewerken van appel ziet er als volgt uit:
21 6. Om een vakje te maken om het paswoord te controleren, opent u het venster Bewerken van een vakje en kiest u de actie Gebruiker > Controleer paswoord.
U kunt een specifiek bestand selecteren dat automatisch wordt geopend wanneer u het paswoord correct invoert. 7. Maak een vakje om het ingevoerde paswoord te resetten en opnieuw te beginnen. Open het venster Bewerken van een vakje en kies de actie Gebruiker > Reset paswoord.
2.3 Gebruikersmodes
5. Gebruik dezelfde werkwijze om de andere vakjes af te werken.
U kunt Mind Express gebruiken met de volgende invoerapparaten: • muis • TrackBall • aanraakscherm • scanning met 1 of 2 schakelaars • hoofdsturing • oogsturing • joystick Mind Express biedt u twee verschillende gebruikersmodes, waarmee u uw communicatieroosters zo goed mogelijk kunt afstemmen op de behoeften en vaardigheden van de gebruikers:
Mind Express
22
1. Muismode: Met de muis kunt u klikken op de vakjes in het communicatierooster. Met een enkele klik kunt u een geluid, woord of zin produceren of een actie uitvoeren.
Tabel 7: Venster Spraak Optie
Beschrijving Voer een zin of woorden in en klik op de
De relevante instellingen voor de muis zijn ook van toepassing op de TrackBall en het aanraakscherm.
luidsprekerknop om de resultaten van uw instellingen te controleren.
2. Scanningmode: Mind Express kan ook worden gebruikt met een scanningsysteem met 1 of 2 schakelaars. 3. Joystick. Zie Hoofdstuk 4 Scanning- en muisselectie voor meer informatie over de voorkeuren voor deze twee gebruikersmodes.
2.4 Spraakvoorkeuren
U kunt een persoonlijk woordenboekbestand koppelen aan de spraakuitvoer. Aan dit woordenboek voegt u woorden toe die niet juist worden uitgesproken door het programma voor spraaksynthese. Een uitspraakwoordenboek samenstellen 1. Ga naar Extra > Uitspraakwoordenboek. Het venster Uitspraakwoordenboek wordt geopend.
De spraakuitvoer spreekt de berichten die u toewijst aan de vakjes van het communicatierooster luidop uit. U kunt zelfs de kenmerken van de spraakuitvoer bepalen, zoals de stem, het volume en de spreeksnelheid. Om de instellingen voor spraakuitvoer in het venster Spraak te wijzigen, gaat u naar Extra > Spraak... .
Tabel 7: Venster Spraak
2. Voer één van de volgende acties uit:
Tabel 8: Uitspraakwoordenboek Optie
Beschrijving Selecteer de lijst met woorden die u wilt gebruiken/ bewerken. Klik op de knop toevoegen om een nieuw woordenboek
Optie
Beschrijving
Taal
Om de taal te selecteren die u wilt horen.
Stem
Om de stem te selecteren die u wilt horen.
Stemvolume
Om het volume van de stem te wijzigen.
Snelheid
Om de spreeksnelheid te wijzigen.
aan te maken en voer een naam voor het woordenboek in het venster Nieuwe lijst in. Om de geselecteerde woordenlijst te verwijderen.
Om het geselecteerde woordenboek te kopiëren en onder een nieuwe naam.
Mind Express
23
3. Om een nieuw item in de woordenlijst in te voeren, klikt u op de knop toevoegen onderaan het venster. 4. In het veld Woord voert u het woord in dat verkeerd wordt uitgesproken en u voegt de juiste uitspraak toe in het veld Nieuwe uitspraak. 5. Klik op de knop met de luidspreker om de nieuwe uitspraak te controleren. 6. Om een item van de woordenlijst te verwijderen, klikt u op de knop verwijderen onderaan het venster. 7. Klik op OK om uw wijzigingen te bevestigen. Selecteer de optie Fonetisch als u de fonetische transcriptie van een woord in het veld Nieuwe uitspraak wilt invoeren. In deze handleiding vindt u de fonetische tekens die gebruikt worden in Mind Express. Zie Bijlage “Fonetische tekens” op pagina 173.
2.5 Opties In het venster Opties kunt u een aantal specifieke gebruikersinstellingen kiezen. Om het venster Opties te openen, gaat u naar Extra > Opties.
Tabel 9: Venster Opties Optie
Beschrijving
Opstarten in
Geef aan in welke mode u wil dat Mind Express 4 wordt opgestart.
Opstarten met
Om aan te duiden of de titelbalk en het menu al dan niet weergegeven moeten worden wanneer Mind Express wordt opgestart. De keuzemogelijkheden zijn: • Titelbalk en menu • Alleen titelbalk • Geen titelbalk/Geen menu
Mind Express
24 Tabel 9: Venster Opties
Tabel 9: Venster Opties
Optie
Beschrijving
Optie
Beschrijving
Menu paswoord
Als u deze optie selecteert, kunt u een verplicht
Ruisonderdrukking
Om ruis van uw opnames te verwijderen. Hierdoor
paswoord invoeren om de menubalk opnieuw te laten verschijnen. Start document
Typen toelaten in Notitie
Als u deze optie inschakelt, kunt u een document selecteren dat altijd wordt geopend van zodra u het
Om toe te laten dat u rechtstreeks in een notitie kunt typen met uw toetsenbord.
Programmataal
Om de taal voor uw menu's te selecteren.
Tijdnotatie
Om de methode voor tijdnotatie te wijzigen.
balk knipperen wanneer u zich in de mode Bewerken
Wijzigingen opslaan elke ...
Als u deze optie inschakelt, worden wijzigingen
bevindt. De kleur van de balk kunt u zelf kiezen.
minuten
automatisch opgeslagen. De tijdspanne waarin dit
programma Mind Express opstart. Indicator mode Bewerken
kunnen sisgeluiden verloren gaan.
Als u deze optie inschakelt, zal onderaan het scherm een
gebeurt kunt u zelf instellen.
Bewerken via rechtsklik in
Als u deze optie inschakelt, kunt u het venster Bewerken
muismode
ook openen door in muismode met de rechtermuisknop op een vakje te klikken.
Snelle opname
Als u deze optie selecteert, kunt u beginnen opnemen in muismode door gedurende het opgegeven aantal seconden op het vakje te blijven klikken.
AGC
Automatic Gain Control: Selecteer deze optie om ervoor te zorgen dat alle opnames ongeveer hetzelfde volume hebben.
Mind Express Hoofdstuk 3 - Notities schrijven Met Mind Express kunt u notities maken. Een notitie kan bestaan uit een reeks symbolen, tekst of beide. Dankzij de spraaksynthese kan de notitie luidop worden voorgelezen. In dit hoofdstuk leert u hoe u een notitie kunt schrijven in Mind Express. Dit hoofdstuk omvat de volgende delen: • Een notitie schrijven • Notities opslaan
3.1 Een notitie schrijven Volg de onderstaande werkwijze om te leren hoe u een notitie kunt schrijven in Mind Express. Deze stapsgewijze instructies bieden u de ideale basis om verder te experimenteren. Een notitie schrijven 1. Kies Bestand > Openen. Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Klik op me4_ned om het startvenster van Mind Express 4 te openen. 3. Klik op communicatie. 4. Selecteer een bestaand communicatierooster waarin u een notitie wilt opstellen. Het gekozen bestand wordt geopend.
25
Mind Express
5. Klik op schrijven om de notitie te activeren. 6. Klik in het communicatierooster op de vakjes die u wilt selecteren. Afhankelijk van de instellingen voor notities (in het geavanceerde deel van het venster Bewerken) verschijnen de tekst (1), de symbolen (2) of zowel de tekst als de symbolen (3) in de notitie.
26
Mind Express
27 4. Klik op het vakje waaraan u het bericht wilt toewijzen.
1
Het bericht wordt opgeslagen in het vakje. Als de optie Symbolen opslaan bij opslaan Notitie in vakje wordt geactiveerd, dan worden de eerste symbolen van de notitie ook in het vakje weergegeven. Zie “Documentvoorkeuren” op pagina 73 voor meer informatie. Een notitie opslaan met een actievakje "Bewaren als"
2
1. Schrijf een notitie. Zie ook “Een notitie schrijven” op pagina 25 voor meer informatie over notities schrijven. 2. Selecteer het actievakje Bewaren als.
3
U kunt de functies voor notities gebruiken die in het communicatierooster zitten (in de vorm van actievakjes). Zie “Notitiefuncties gebruiken” op pagina 79 voor meer informatie over het gebruik van de functies voor notities.
3.2 Notities opslaan Met de actie Bewaren in vakje kunt u de notitie of een zin opslaan. Met het actievakje Bewaren als kunt u de notitie opslaan als een bestand gekoppeld aan een vakje. Een notitie opslaan met een actievakje "Bewaren in vakje" 1. Schrijf een notitie. Zie ook “Een notitie schrijven” op pagina 25 voor meer informatie over notities schrijven. 2. Selecteer het actievakje Bewaren in vakje. 3. Selecteer indien gewenst een niveau.
3. Klik op een vakje, bijvoorbeeld het vakje appel. De notitie wordt nu opgeslagen.
Mind Express
29
Hoofdstuk 4 - Scanning- en muisselectie In dit hoofdstuk vindt u gedetailleerde beschrijvingen van de beschikbare opties voor beide gebruikersmodes, waarmee u de best passende combinatie van opties voor een specifieke gebruiker kunt selecteren. • Muismode • Scanningmode • Joystickmode
Wanneer u een document opent, zal het systeem eerst zoeken naar document specifieke selectievoorkeuren en als deze worden gevonden, zullen ze ook worden gebruikt. Als er geen selectievoorkeuren zijn opgegeven, worden de gebruikersinstellingen voor selectie gebruikt.
4.1 Muismode Met de muis kunt u klikken op de vakjes in het communicatierooster. Met een enkele klik kunt u een geluid, woord of zin produceren of een actie uitvoeren.
De relevante instellingen voor de muis zijn ook van toepassing op de trackball en het aanraakscherm.
Ga naar Extra > Muisselectie om de voorkeuren van de muismode in te stellen.
Mind Express
30
In de onderstaande tabel ziet u een overzicht van de verschillende voorkeurinstellingen voor de muis en de functies ervan:
Tabel 10: Muisselectie Instelling
Beschrijving
Selectie-indicator
Een geselecteerd vakje kan aangeduid worden door: een rand
invers
cirkel (onder)
Mind Express
31 Tabel 10: Muisselectie
Instelling
Beschrijving cirkel (boven)
Vakje vergroten
Wanneer u een vakje selecteert, wordt dat vakje uitvergroot. U kunt instellen hoeveel keer het vakje moet worden uitvergroot wanneer het wordt geselecteerd (tot 10 keer).
Toon indicator bij bewegen muis
Om de selectie-indicator te tonen wanneer u de muisaanwijzer over een vakje beweegt. Als zowel deze optie als de optie Vakje vergroten zijn geselecteerd, wordt het vakje uitvergroot wanneer u met de muis over het vakje gaat.
Toon ook de muisaanwijzer
De muisaanwijzer blijft zichtbaar, zelfs als er reeds een indicator wordt weergegeven wanneer de muis beweegt.
Selecteren bij indrukken/bij loslaten
Het vakje wordt geselecteerd van zodra de linkermuisknop wordt ingedrukt of het vakje wordt geselecteerd wanneer de linkermuisknop wordt losgelaten.
Mind Express
32 Tabel 10: Muisselectie
Instelling Dwell-selectie
Beschrijving Als u deze optie inschakelt, wordt het vakje waarop de muisaanwijzer is geplaatst, automatisch geselecteerd na een ingestelde periode. In het deel Timing van het venster voor muisselectie kunt u de dwelltijd instellen. Als u bijvoorbeeld 2 sec. invoert en u houdt de muisaanwijzer langer dan 2 seconden op een vakje, dan wordt dat vakje automatisch geselecteerd.
Dwell herhalen
Als u deze optie inschakelt, wordt dwell-selectie herhaald telkens wanneer de geselecteerde periode verstrijkt. Als een dwell-selectietijd van 2 seconden is ingesteld, wordt het vakje waarop u de muisaanwijzer plaatst om de twee seconden automatisch geselecteerd, tot u de aanwijzer naar een ander vakje verplaatst.
Dwell-indicator
Als deze optie is ingeschakeld, wordt het tijdsinterval van de dwell-selectie aangeduid door: Voortgangsbalk onderaan
Voortgangsbalk bovenaan
Mind Express
33 Tabel 10: Muisselectie
Instelling
Beschrijving volle cirkelklok
holle klok
Start bij indrukken, stop bij loslaten
Dwelling start bij het indrukken en stopt wanneer u uw aanwijzer loslaat / vinger van het scherm haalt. Als de dwell-tijd verstreken is, wordt het vakje geselecteerd.
Geluid bij selectie
Er weerklinkt een standaardgeluid om aan te duiden dat een vakje geselecteerd is.
Mind Express
34 Tabel 10: Muisselectie
Instelling
Beschrijving
Auditieve feedback bij bewegen muis
Het scanwoord van elk vakje, rij of kolom wordt uitgesproken wanneer u er met de aanwijzer over gaat. Indien er geen scanwoord ingesteld is, wordt de spraakboodschap van het vakje uitgesproken. U kunt ervoor opteren om de label te van elk vakje te laten uitspreken door de optie Gebruik label indien geen scanwoord opgegeven te selecteren. Voor meer informatie over scanwoorden zie “Auditieve scanning” op pagina 44. Om de spraakinstellingen van de auditieve feedback in te stellen klikt u op de knop Stem. Het venster Spraak verschijnt op uw scherm:
Timing
Klik op Uitstel na selectie om het tijdsinterval te wijzigen waarna u een ander vakje kunt selecteren. Klik op Tijd aanvaarden om te wijzigen hoe lang u moet blijven klikken op een vakje voor uw selectie wordt aanvaard. Klik op Dwelltijd om te wijzigen hoe lang u de aanwijzer op een vakje moet houden voor het automatisch wordt geselecteerd.
Mind Express 4.2 Scanningmode Mind Express kan ook gebruikt worden met een scanningsysteem met 1 of 2 schakelaars. Ga naar Extra > Scanningselectie om de voorkeuren van de scanningmode in te stellen.
Mind Express biedt een aantal scanmethoden, -voorkeuren en -opties waarmee u roosterscanning zo goed mogelijk kunt afstemmen op de behoeften en vaardigheden van de gebruiker.
35
Mind Express
36
4.2.1 Het tabblad Methode U kunt één van de volgende methoden voor stappen, selecteren en scannen selecteren:
Tabel 11: Scanningselectie - tabblad methode Instelling
Opties
Beschrijving
Stappen
Automatisch
Scannen stapt automatisch.
Via schakelaar 1
Scannen stapt voort telkens u op schakelaar 1 drukt.
Houd schakelaar 1
Scannen stapt voort telkens u de schakelaar ingedrukt houdt.
ingedrukt Selecteren
Via schakelaar 1(bij
Het huidige vakje, kolom of rij wordt geselecteerd van zodra u op de schakelaar drukt.
automatisch stappen en bij stappen door Schakelaar 1 ingedrukt te houden) Via schakelaar 2 (bij Via
Het huidige vakje, kolom of rij wordt geselecteerd van zodra u op schakelaar 2 drukt.
schakelaar 1 stappen) Automatisch (na time-
Wanneer een ingestelde tijdspanne, waarin u niet op de schakelaar hebt gedrukt of deze niet ingedrukt hebt
out)(bij Via schakelaar 1
gehouden, is verstreken, wordt het huidige vakje, rij of kolom geselecteerd.
stappen en bij stappen door Schakelaar 1 ingedrukt te houden) Houdt schakelaar 1
Houd de schakelaar die u ook gebruikt voor scannen, ingedrukt. Wanneer een ingestelde tijdspanne is
ingedrukt (bij Via schakelaar
verstreken, wordt het vakje geselecteerd.
1 stappen) Laat schakelaar 1 los (bij
Het scannen stopt wanneer u de schakelaar loslaat. Op dat moment wordt het vakje, de rij of de kolom die werd
stappen door Schakelaar 1
gescand wanneer u de schakelaar losliet, geselecteerd.
ingedrukt te houden)
Mind Express
37 Tabel 11: Scanningselectie - tabblad methode
Instelling
Opties
Beschrijving
Reageren bij
indrukken
Een vakje, rij of kolom wordt geselecteerd wanneer de schakelaar wordt ingedrukt.
loslaten
Een vakje, rij of kolom wordt geselecteerd wanneer de schakelaar wordt losgelaten.
Lineair
Alle vakjes worden gescand op een lineaire manier, van links naar rechts, te beginnen bij de bovenste rij.
Lineair (kolom)
Alle vakjes worden gescand op een lineaire manier, van boven naar onder, te beginnen linksboven.
Zigzag
De eerste rij van het rooster wordt gescand van links naar rechts, de tweede van rechts naar links enz.
Zigzag (kolom)
De eerste kolom van het rooster wordt gescand van boven naar onder, de tweede van onder naar boven enz.
Rij-kolom
Mind Express scant het rooster rij per rij en dan de vakjes in de geselecteerde rij.
Kolom-rij
Mind Express scant eerst het rooster kolom per kolom en dan de vakjes in de geselecteerde kolom.
Methode
Terugstappen
De eerste keer dat u selecteert, gaat het scannen verder in de omgekeerde volgorde (van rechts naar links of van onder naar boven).
Stap 1 - Stap 2 -
enkel met rij - kolom en
Selectie
Kolom - rij
Het stappen begint met toets 1, selecteren gebeurt met toets 2. Daarna begint het stappen opnieuw met toets 2, selecteren gebeurt dan weer met toets 1. Het stappen herbegint met toets 1 en selecteren gebeurt met toets 2. De stap- en selectietoets blijven dan zo verder afwisselen.
Prescan in blokken
Het communicatierooster wordt in blokken gescand. U kunt u de grootte van de gebruikte blokken instellen.
Mind Express 4.2.2 Het tabblad Voorkeuren Afhankelijk van uw keuzes in het tabblad Methode, zal het tabblad Voorkeuren er anders uitzien en zullen er andere opties beschikbaar zijn.
38
Mind Express
39
De volgende tabel omvat een overzicht van de scanvoorkeuren.
Tabel 12: Scanningselectie - tabblad Voorkeuren Deel
Optie
Beschrijving
Herstart scanning
Na selectie van een vakje
Als u deze optie inschakelt, gaat het scannen verder vanaf het vakje linksboven (of de eerste rij/kolom, afhankelijk van de huidige scanmethode) in het rooster nadat u een selectie hebt gemaakt.
Met schakelaar 2
Als u deze optie inschakelt, kan de gebruiker schakelaar 2 gebruiken (bijvoorbeeld de rechtermuisknop) om terug te keren naar het eerste vakje in het rooster. Als deze optie uitgeschakeld is en de scanning is reeds voorbij het gewenste vakje, dan moet de gebruiker het volledige rooster scannen voor hij/zij terug kan gaan naar het gewenste vakje.
Terugkeren bij verkeerde
Selecteren bij markeren volledige
Wanneer dit geactiveerd is, wordt de volledige groep gemarkeerd wanneer
groepselectie
groep
het scannen door alle vakjes van die groep is gegaan. Druk op de schakelaar om naar de volgende groep te gaan.
Na aantal rondjes
De vakjes van een geselecteerde rij of kolom worden gescand gedurende een bepaald aantal rondjes. Als er na een aantal rondjes nog steeds geen selectie werd gemaakt, gaat het scannen verder naar de volgende rij, kolom of groep.
Pauzeer scanning
Na selectie van een vakje
Als u deze optie inschakelt, wordt het scannen tijdelijk onderbroken wanneer de gebruiker een selectie heeft gemaakt. Druk op een schakelaar om het scannen te hervatten.
Met schakelaar 2
Als u deze optie inschakelt, wordt het scannen tijdelijk onderbroken wanneer de gebruiker schakelaar 2 indrukt. Deze optie kan alleen worden gebruikt in scanningmode met 1 schakelaar. Druk op schakelaar 1 om het scannen te hervatten.
Na aantal rondjes
Als u deze optie inschakelt, stopt het scannen automatisch wanneer er geen selectie is gemaakt binnen een ingesteld aantal rondjes.
Mind Express
40
4.2.3 Het tabblad Timing
Tabel 13: Scanningselectie - tabblad Timing
De items die verschijnen op het tabblad Timing, hangen af van de keuzes die u gemaakt hebt op het tabblad Methode.
Optie
Beschrijving
Terugstaptijd
Wanneer de optie Terugstappen is ingesteld in het tabblad Methode, kunt u de terugstaptijd, de tijdspanne tussen het scannen van één vakje/rij/kolom en het/de volgende vakje/rij/kolom wijzigen.
Wachttijd na groepselectie
U kunt de tijdspanne wijzigen waarna verder wordt gescand nadat een rij, kolom of groep is geselecteerd.
Uitstel na selectie
Na een selectie wordt alle invoer via schakelaars genegeerd gedurende deze tijdspanne.
Tijd voor indrukken
U kunt de tijd wijzigen dat u de schakelaar ingedrukt moet houden voor de selectie wordt uitgevoerd.
Auto-selectietijd
Wanneer Automatisch (na time-out) is ingesteld als selectiemethode, kunt u de auto-selectietijd, de tijdspanne voor de automatische selectie, wijzigen.
Afhankelijk van de ingestelde scan- en selectiemethoden, kan het tabblad Timing één of meer van de volgende 6 opties bevatten.
Tabel 13: Scanningselectie - tabblad Timing Optie
Beschrijving
Staptijd
Wanneer scannen is ingesteld om automatisch verder te gaan, kunt u de tijdspanne tussen het scannen van één vakje/rij/kolom en het/de volgende vakje/rij/kolom wijzigen.
Mind Express 4.2.4 Het tabblad Algemeen In het tabblad Algemeen kunnen een aantal extra scanopties worden ingesteld.
In de onderstaande tabel worden deze extra opties via voorbeelden uitgelegd.
41
Mind Express
42 Tabel 14: Scanningselectie - tabblad Algemeen
Optie
Beschrijving
Scanindicator
Het/de gescande vakje/rij/kolom kan worden aangeduid door rand
invers
cirkel (onder)
Mind Express
43 Tabel 14: Scanningselectie - tabblad Algemeen
Optie
Beschrijving cirkel (boven)
Vakje vergroten
Het aangeduide vakje wordt uitvergroot. Als het om een volledige rij of kolom gaat, wordt alleen het eerste vakje ervan uitvergroot. U kunt instellen hoeveel keer het vakje uitvergroot moet worden (tot 10 keer).
Geluid bij stappen
Telkens wanneer een nieuw vakje/rij/kolom wordt gescand, weerklinkt er een geluid.
Geluid bij selecteren
Wanneer een vakje/rij/kolom wordt geselecteerd, weerklinkt er een geluid.
Vakjes zonder actie
Als u deze optie inschakelt, worden lege vakjes in het rooster automatisch overgeslagen.
overslaan
Mind Express
44 Tabel 14: Scanningselectie - tabblad Algemeen
Optie
Beschrijving
Gebruik muis tijdens
U kunt de muis verplaatsen en gebruiken om vakjes in scanningmode te selecteren.
scannen Als u deze optie inschakelt, kunt u de muisknoppen niet langer gebruiken als schakelaars om een vakje, kolom of rij te selecteren tijdens het scannen. Auditieve scanning
Als u deze optie inschakelt, wordt de tekst voor elk vakje luidop gelezen wanneer de vakjes worden gescand.
Tabel 15: Venster Spraak
Auditieve scanning U kunt Mind Express instellen zodat de tekst toegewezen aan de vakjes luidop wordt gelezen wanneer ze worden gescand. Als u in het tabblad Algemeen de optie Auditieve scanning selecteert, verschijnen de volgende opties in het tabblad.
Optie
Beschrijving
Stemvolume
Om het volume van de stem te wijzigen.
Snelheid
Om de spreeksnelheid te wijzigen. Voer een zin of woorden in en klik op de luidsprekerknop om de resultaten van uw instellingen te controleren.
U kunt het kanaal van de scanning selecteren (Links - Rechts - Beide (stereo)). Als u bijvoorbeeld links selecteert, dan zal u de scanwoorden horen door de linkerluidspreker en alle andere spraakberichten door de rechterluidspreker. Als u de stem van de auditieve scanning wilt wijzigen, klik dan op de knop Stem. In het venster Spraak kunt u de taal, stem en snelheid bewerken.
Tabel 15: Venster Spraak Optie
Beschrijving
Taal
Om de taal te selecteren die u wilt horen.
Stem
Om de stem te selecteren die u wilt horen.
Mind Express biedt u de mogelijkheid om korte trefwoorden ('scanwoorden') toe te wijzen aan de vakjes in een communicatierooster. U kunt bijvoorbeeld het scanwoord "aap" toewijzen aan het vakje met het bericht "de aap eet graag bananen". Als u auditieve scanning gebruikt, zal u alleen het scanwoord "aap" horen, waardoor u het rooster sneller en efficiënter kunt scannen. Als u de optie 'Gebruik label indien geen scanwoord opgegeven' hebt ingeschakeld, zal u in plaats van de actie , het label van een vakje horen als er geen scanwoord toegewezen is aan dat vakje. De auditieve scanning zal eerst een scanwoord zoeken. Als er geen scanwoord opgegeven is, zal het zoeken naar een actie , tenzij deze optie ingeschakeld is. In dit geval wordt het label gebruikt als scanwoord.
Mind Express Zie “Symbool - Label” op pagina 53 voor meer informatie over labels. Een trefwoord voor auditieve scanning toewijzen aan een vakje 1. Klik in mode bewerken met de rechtermuisknop op het vakje in het communicatierooster waaraan u een scanwoord wilt toewijzen. 2. Ga in het menu via de rechtermuisknop naar Scanwoord > Huidig vakje, Huidige rij of Huidige kolom, afhankelijk van het item waaraan u een scanwoord wilt toewijzen. Het venster Scanwoord wordt geopend.
3. Voer een trefwoord voor auditieve scanning in het tekstvak in. 4. Klik op OK.
45
Mind Express 4.3 Joystick Voor meer informatie over het aansluiten van een joystick, zie uw Windowshandleiding en de handleiding van uw joystick. Ga in het menu naar Extra > Joystickselectie... Het venster Joystickselectie verschijnt op het scherm.
46
Mind Express
47
Instelling
Beschrijving
Selectie-indicator
Een geselecteerd vakje kan aangeduid worden door: een rand
invers
cirkel (onder)
Mind Express Instelling
48 Beschrijving cirkel (boven)
Vakje vergroten
Wanneer u een vakje selecteert, wordt dat vakje uitvergroot. U kunt instellen hoeveel keer het vakje moet worden uitvergroot wanneer het wordt geselecteerd (tot 10 keer).
Automatisch overspringen
Als de optie Automatisch overspringen bij joystick geactiveerd is, dan zal de joystick indicator op het einde van een rij naar het eerste vakje van die rij overspringen. Op het einde van een kolom zal de indicator naar het eerste vakje van die kolom overspringen. Omgekeerd zal de indicator naar het laatste vakje van een rij of kolom overspringen als het begin van die rij of kolom bereikt wordt. Indien deze optie niet geactiveerd wordt, dan zal de joystick indicator op het laatste vakje van een rij blijven staan, ook al blijft u met de joystick naar rechts bewegen. Hetzelfde geldt voor de andere richtingen.
Mind Express
49
Instelling
Beschrijving
Selecteren bij indrukken/bij loslaten
Het vakje wordt geselecteerd van zodra de selectieknop wordt ingedrukt of van zodra het wordt losgelaten.
Dwell selectie
Als u deze optie inschakelt, wordt het vakje waarop de indicator is geplaatst, automatisch geselecteerd na een ingestelde periode. In het deel Timing van het venster kunt u de dwelltijd instellen. Als u bijvoorbeeld 2 sec. invoert en u houdt de indicator langer dan 2 seconden op een vakje, dan wordt dat vakje automatisch geselecteerd.
Dwell herhalen
Als u deze optie inschakelt, wordt dwell-selectie herhaald telkens wanneer de geselecteerde periode verstrijkt. Als een dwell-selectietijd van 2 seconden is ingesteld, wordt het vakje waarop u de muisaanwijzer plaatst om de twee seconden automatisch geselecteerd, tot u de aanwijzer naar een ander vakje verplaatst.
Dwell-indicator
Als deze optie is ingeschakeld, wordt het tijdsinterval van de dwell-selectie aangeduid door: Voortgangsbalk onderaan
Voortgangsbalk bovenaan
Mind Express Instelling
50 Beschrijving volle cirkelklok
holle klok
Geluid bij selectie
Er weerklinkt een standaardgeluid om aan te duiden dat een vakje geselecteerd is.
Stap herhalen
Indien de joystick in een bepaalde richting wordt bewogen zal de indicator automatisch blijven stappen in de aangegeven richting zolang de joystick die richting aangeeft.
Timing
Klik op Uitstel na selectie om het tijdsinterval te wijzigen waarna u een ander vakje kunt selecteren. Klik op Tijd aanvaarden om te wijzigen hoe lang u moet blijven klikken op een vakje voor uw selectie wordt aanvaard. Klik op Dwelltijd om te wijzigen hoe lang u de aanwijzer op een vakje moet houden voor het automatisch wordt geselecteerd. Klik op Stap herhalingstijd om de tijd tussen opeenvolgende stappen in te stellen bij de optie Stap herhalen te wijzigen.
U kunt ook de pijltjestoetsen op het toetsenbord gebruiken als joystick. U gebruikt dan de Entertoets of de spatiebalk als selectietoets.
II. De toepassing bewerken
Mind Express
53
Hoofdstuk 1 - Een vakje bewerken Voor u vakjes in Mind Express kunt bewerken of invullen, moet u een bestaand document openen of een nieuw document aanmaken. Een nieuw bestand maken in Mind Express 1. Klik op Bestand > Nieuw. Het venster Nieuw bestand wordt geopend. 2. Duid aan of u een leeg document wilt aanmaken met een standaard of specifieke stijlenset of dat u een bestaand sjabloon wilt gebruiken. U kunt een pagina van een document opslaan als sjabloon. Zo kunt u een nieuw document aanmaken vanaf een bestaand sjabloon (waarin bepaalde instellingen reeds gedefinieerd zijn) in plaats van te starten vanaf een leeg document. Op deze manier kunt u veel werk besparen en kunt u verschillende documenten met gemeenschappelijke kenmerken aanmaken. 3. Klik op OK. Als u ervoor kiest om een leeg document aan te maken, wordt het venster Pagina-instellingen geopend. 4. Selecteer het type pagina dat u wilt gebruiken: een Rooster of Freestyle. Als u een rooster gebruikt, moet u het aantal vakjes horizontaal en vertikaal opgeven. Bij vrije stijl kunt u uw eigen vakjes tekenen. 5. Voer alle andere pagina-instellingen in en klik op OK. Zie “Pagina-instellingen” op pagina 71 voor meer informatie over de andere pagina-instellingen. Een nieuw bestand wordt aangemaakt. 6. Definieer de lay-out van het rooster.
In Mind Express zijn er verschillende hulpmiddelen om de vakjes van uw communicatierooster in te vullen en te bewerken. U moet zich in elk geval in de mode bewerken bevinden. Om de mode bewerken te activeren, gaat u naar Bewerken > Mode Bewerken of drukt u op F2 op uw toetsenbord. Om de mode bewerken te verlaten, gaat u naar Bewerken > Muis of Bewerken > Scanning of Mode > Joystick, afhankelijk van de werkmethode waar u de voorkeur aan geeft of drukt u opnieuw op F2. Zie “Muismode” op pagina 29 voor meer informatie over de muismode. Zie “Scanningmode” op pagina 35 voor meer informatie over de scanmode. Zie“Joystick” op pagina 46 voor meer informatie over de Joystick mode. Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen: • Symbool - Label • Snelle invoer • De werkbalk Bewerken gebruiken • Het menu Bewerken gebruiken • Via het venster Bewerken • Het snelmenu (rechtermuisknop) gebruiken
1.1 Symbool - Label 1.1.1 Symbool De symbolen die u gebruikt om uw communicatierooster aan te vullen, worden geselecteerd uit een aantal symbolensets. U kan deze symbolensets aanvullen met uw eigen symbolen, foto’s, figuren of tekeningen. Zie “Symbolensets” op pagina 60 en “Andere symbolen gebruiken” op pagina 61 voor meer informatie.
Mind Express
54
1.1.2 Label
1.2 Snelle invoer
Als u een symbool uit één van de symbolensets kiest, verschijnt de tekst die eraan gekoppeld is automatisch in het Label veld.
De eenvoudigste manier om de vakjes van een communicatierooster aan te vullen is te klikken op het vakje dat u wilt invullen en er rechtstreeks in te typen. Het woord dat u typt wordt automatisch ingevoerd in het veld Symbool, het veld Label en het veld Spraak. Zie de onderstaande afbeelding.
Als u een andere tekst dan de standaardtekst voor het symbool wil weergeven, kunt u gewoon de nieuwe tekst in het veld naast het pictogram label invoeren. Als u bijvoorbeeld de tekst "bloem" bij het symbool van de roos wilt weergeven, in plaats van de standaardtekst "roos", voert u "bloem" in het label veld in.
Herhaal deze actie voor elk vakje om het volledige communicatierooster in te vullen.
U kunt verschillende vakjes tegelijk bewerken of invullen. Gebruik de toetsen Shift en/of Control (Ctrl) om meerdere vakjes te selecteren en begin te typen.
Zie “Een label instellen” op pagina 61 voor meer informatie.
U kunt ook een aantal sneltoetsen gebruiken om het communicatierooster sneller in te vullen. Een overzicht van deze sneltoetsen vindt u in de onderstaande tabel.
Tabel 16: Sneltoetsen Sneltoets
Beschrijving
Pijltjestoetsen
Om door het communicatierooster te bewegen.
Mind Express
55 Tabel 16: Sneltoetsen
Tabel 16: Sneltoetsen
Sneltoets
Beschrijving
Sneltoets
Tab
Om vooruit door het communicatierooster te bewegen (van links
Ctrl + v
bovenaan tot rechts onderaan). Shift-tab
Om achteruit door het communicatierooster te bewegen (van
Om een nieuwe pagina in te voegen. De nieuwe pagina heeft
Del
Om het geselecteerde vakje te wissen. De inhoud van het vakje gaat verloren, behalve als u de verwijderactie ongedaan maakt.
Backspace
dezelfde pagina-instellingen als de huidige pagina. Shift + Insert
F2
Om te wisselen tussen de mode bewerken en de muismode.
F4
Om het venster Kies symbolen te openen. Met deze functie kunt
rechtstreeks in het vakje typen. Ctrl + m (*)
F5
Ctrl + i (*)
F6
Om het symboolvenster te openen en te kiezen uit alle symbolen verwant aan het symbool dat u eerst hebt geselecteerd.
F7
Ctrl + l (*)
Het label van het geselecteerde vakje wijzigen. U kunt nu een nieuw label rechtstreeks in het vakje typen.
Ctrl + pijl omhoog/
Om door de lijst met symbolen te gaan.
omlaag Ctrl + pijl links/rechts Ctrl + a
Om door de verschillende stijlen voor vakjes te gaan. Om alle vakjes van het communicatierooster te selecteren. Nu
Om het actievenster te openen en te zien welke acties vermeld
kunt u alle vakjes tegelijk bewerken, bijv. de stijl van de vakjes
staan voor een bepaald vakje of om de lijst met acties voor dat
wijzigen met de sneltoetsen Ctrl + pijl links/rechts.
vakje te bewerken. F8
Om het venster Pagina-instellingen te openen.
Ctrl + x
Om een vakje te knippen. De inhoud van het vakje wordt verplaatst naar het klembord.
Ctrl + c
De figuur (symbool) van het geselecteerde vakje rechtstreeks wijzigen.
Om het venster Bewerken van het geselecteerde vakje te openen.
Het (gesproken) bericht van het geselecteerde vakje wijzigen. U kunt nu een nieuw bericht rechtstreeks in het vakje typen.
u snel een aantal symbolen selecteren. Zie “Het venster Kies symbolen gebruiken (F4)” op pagina 56 voor meer informatie.
Het label van het geselecteerde vakje verwijderen. Het symbool en de actie(s) worden niet verwijderd. U kunt nu een nieuw label
Om een nieuwe pagina in te voegen en een actie "Ga naar pagina" toe te voegen aan het/de geselecteerde vakje(s).
Om wat u eerder hebt geknipt of gekopieerd te plakken naar het geselecteerde vakje.
rechts onderaan tot links bovenaan). Insert
Beschrijving
Om het geselecteerde vakje te kopiëren.
Ctrl + z
Om uw laatste actie ongedaan te maken.
Ctrl + y
Om de laatste ongedaan gemaakte actie opnieuw uit te voeren.
(*): Met Shift + backspace wordt de inhoud van het vakje gewist.
Mind Express
56 Of klik op de symbolen die u wilt gebruiken.
Het venster Kies symbolen gebruiken (F4)
De symbolen die u geselecteerd hebt, zijn te zien in de rechterbovenhoek van het venster.
U kunt het venster Kies symbolen gebruiken om verschillende symbolen heel snel toe te voegen aan uw communicatierooster. 1. Selecteer één of meer vakjes in het communicatierooster en druk op F4 op uw toetsenbord.
4. Klik op OK. De symbolen worden toegevoegd aan de vakjes in uw communicatierooster.
Het venster Kies symbolen wordt geopend.
Als u meer symbolen hebt geselecteerd dan het aantal beschikbare vakjes, dan zullen alleen de eerste symbolen uit de lijst worden ingevoegd.
1.3 De werkbalk Bewerken gebruiken De onderstaande procedure toont hoe u een communicatierooster kunt invullen via de werkbalk Bewerken. Als u deze procedure uitvoert, zet u uw eerste stappen om uw eigen communicatierooster te ontwerpen. De vakjes in een communicatierooster invullen via de werkbalk bewerken 1. Nadat u een communicatierooster hebt aangemaakt of geopend, klikt u op Bewerken > Mode Bewerken om de mode bewerken te activeren. Of u drukt op de sneltoets F2 op uw toetsenbord. Bovenaan het communicatierooster verschijnt de werkbalk bewerken.
1 2. Gebruik de zoekfuncties om de symbolen die u misschien wilt gebruiken onderaan te laten verschijnen. 3. Indien gewenst klikt u op Alles toevoegen om alle symbolen in de resultatenlijst toe te voegen aan het communicatierooster.
2 3
4
5 6
Mind Express Tabel 17: Werkbalk Bewerken Nr.
Beschrijving
1
Om een symbool voor het geselecteerde vakje te kiezen.
2
Om het symbolenvenster te openen.
3
Om het label voor het geselecteerde vakje in te voeren.
4
Om de eerste actie voor het geselecteerde vakje weer te geven.
5
Om het actievenster te openen en acties voor het geselecteerde vakje toe te voegen, te bewerken of te verwijderen.
6
Om de kleur en stijl voor het geselecteerde vakje in te stellen.
2. Klik op het vakje in het communicatierooster dat u wilt vullen. 3. Typ de naam van een symbool in de werkbalk bewerken, voer een label en/ of een spraakactie in. Het vakje wordt gevuld met wat u hebt ingevuld.
57 U kunt klikken op de pijl naast het veld symbool om een andere figuur te kiezen die overeenstemt met het opgegeven woord. 4. Klik op het pictogram Stijl rechts van de werkbalk Bewerken om een specifieke stijl voor het vakje uit de lijst te kiezen of een nieuwe stijl aan te maken door in de lijst te klikken op Nieuwe stijl. Zie “Stijlinstellingen” op pagina 72 voor meer informatie over het aanmaken van een nieuwe stijl voor een vakje. In freestyle bevat de werkbalk Bewerken een extra geactiveerde knop, waarmee u uw eigen vakjes op de pagina kunt tekenen.
Als de knop geactiveerd is, wordt hij groen. Nu kunt u uw eigen vakjes op de pagina tekenen. In freestyle kunnen vakjes verschillende formaten hebben en kunnen ze elkaar zelfs overlappen. U kunt de toetsen Ctrl en Shift op uw toetsenbord gebruiken om verschillende of alle vakjes tegelijk te selecteren. Zo kunt u de stijl of positie van de geselecteerde vakjes tegelijk wijzigen. Zie “Snelmenu - freestyle” op pagina 68 voor meer informatie.
U kunt vakjes vergroten of verkleinen. Klik hiervoor (in mode bewerken) op het vakje en klik vervolgens op één van de zwarte vierkantjes die verschijnen. Houd de muisknop vast en versleep het vakje naar de gewenste grootte.
Mind Express
58
1.4 Het menu Bewerken gebruiken De onderstaande tabel bevat een overzicht van de functies in het menu Bewerken, in de volgorde dat ze verschijnen in het menu.
Tabel 18: Menu Bewerken
U kunt de toetsen Shift en/of Ctrl gebruiken om verschillende vakjes tegelijk te selecteren en één van de bovenstaande standaardopdrachten van Windows uit te voeren op alle geselecteerde vakjes tegelijk.
Menu-item
Beschrijving
Muis
Om de muismode te activeren.
Joystick
Om de Joystickmode te activeren
Via het venster Bewerken in Mind Express kunt u meer geavanceerde functies gebruiken dan via de werkbalk Bewerken.
Scanning
Om de scanningmode te activeren. Zie “Scanningmode” op
1.5.1 Basiswerkschema
pagina 35 voor meer informatie over scannen.
U kunt de figuur, het label (stijl) en de acties van een vakje bewerken.
Mode Bewerken
Om de mode bewerken te activeren.
Het venster Bewerken gebruiken om een vakje in te vullen of te wijzigen
Ongedaan maken
Om uw laatste actie ongedaan te maken.
1. Klik in mode bewerken met de rechtermuisknop op een bepaald vakje.
Opnieuw
Om de laatste ongedaan gemaakte actie opnieuw uit te voeren.
2. Selecteer Bewerken... in het snelmenu dat verschijnt.
Knippen
Om de inhoud van het geselecteerde vakje te wissen. De inhoud van het vakje wordt verplaatst naar het klembord.
1.5 Via het venster Bewerken
Of druk op F5 op uw toetsenbord of dubbelklik op een vakje. Het venster Bewerken wordt geopend.
Kopiëren
Om het geselecteerde vakje te kopiëren.
3. Selecteer één van de symbolensets naast het pictogram symbool.
Plakken
Om wat u eerder hebt geknipt of gekopieerd te plakken naar
4. Selecteer, indien gewenst, een categorie en zoek naar het symbool dat u wilt toevoegen aan het vakje.
het geselecteerde vakje. Verwijderen
Om het geselecteerde vakje te wissen. De inhoud van het vakje gaat verloren, behalve als u de verwijderactie ongedaan maakt.
Alles selecteren
Om alle vakjes van het communicatierooster te selecteren. Zo kunt u een volledige pagina kopiëren.
5. Klik op het gekozen symbool in de lijst. Symbool, Label en Actie worden automatisch ingevuld. 6. Indien nodig kunt u naast het pictogram label een of meer woorden invoeren die u wil laten verschijnen in uw vakje en de stijl selecteren die u wil gebruiken. 7. Controleer of wijzig de actie toegewezen aan het vakje en klik op OK. Het vakje wordt ingevuld of aangepast.
Mind Express
59
1.5.2 De lay-out van het venster Bewerken Er zijn 2 verschillende lay-outs voor het venster Bewerken: de eenvoudige en de geavanceerde lay-out. Klik op de overeenkomstige knop onderaan het venster Bewerken om te wisselen tussen deze twee lay-outs. De eenvoudige versie omvat de basisfuncties die het vaakst worden gebruikt. De geavanceerde versie is wat uitgebreider en omvat een aantal extra functies. Klik op Geavanceerd in de eenvoudige versie om toegang te krijgen tot de geavanceerde opties.
A
A
B
B
C
A. Symbolen en Label B. Acties C. Geavanceerde functies en types vakjes U kunt de knop Wissen onderaan het venster Bewerken gebruiken om de instellingen van het geselecteerde vakje te herstellen. Er verschijnt dan een bericht, waarin u gevraagd wordt om te bevestigen dat u het/de geselecteerde vakje(s) wilt herstellen.
Mind Express 1.5.3 Symbolen en Label Mind Express omvat een aantal symbolensets met symbolen, maar ook met figuren en tekeningen.
60 Bewerken kunt u ook op de knop bewerken klikken, onder Huidige figuren. Het venster Symbool Bewerken wordt geopend, met het symbool dat u wilt bewerken.
Symbolensets U selecteert de symbolen die u wilt gebruiken om uw communicatierooster aan te vullen uit een aantal lijsten. U kunt een lijst met symbolen (een symbolenset) kiezen door de set naar keuze te selecteren in de lijst naast het pictogram Symbool in het venster Bewerken. Alle symbolen van de geselecteerde symbolenset worden weergegeven in de lijst. De symbolensets zijn ingedeeld in verschillende categorieën, bijvoorbeeld locatie, medisch, natuur, ... Zo kunt u de hoofdlijst met symbolen filteren zodat u het gewenste symbool sneller kunt vinden. U kunt ook zoeken naar items via een van de volgende zoekcriteria: begint met, bevat en eindigt op. Automatisch worden alle symbolen weergegeven waarvan de naam begint met, eindigt op of de letters die u hebt ingevoerd, bevat. U kunt meer dan één symbool aan een vakje toevoegen. In het geavanceerde venster Bewerken klikt u op de knop toevoegen onder Huidige figuren en selecteert u een figuur in de symbolenlijst.
Als u een Bliss-symbool uit de catalogus hebt geselecteerd, opent Mind Express automatisch de Bliss Editor. U kunt nu wijzigingen aanbrengen aan het symbool met behulp van de beschikbare functies, opgenomen in de onderstaande tabel.
Tabel 19: Symbool Bewerken Functie
Beschrijving Om te tekenen op het symbool.
De tweede figuur wordt rechts aan het vakje toegevoegd. Een symbool bewerken op basis van een bestaand symbool U kunt een nieuw symbool aanmaken vertrekkend van een bestaand symbool. Klik in het venster Bewerken met de rechtermuisknop op de voorbeeldweergave van een symbool en klik op Symbool Bewerken. In het geavanceerde venster
Om delen van het symbool weg te gommen.
Mind Express Tabel 19: Symbool Bewerken Functie
Beschrijving Om lijnen te tekenen op het symbool.
Om bepaalde delen van het symbool te kleuren.
Om de kleur van een specifiek gebied van het symbool te plakken naar een ander gebied. Om de kleur te selecteren die u wilt gebruiken. U kunt ook transparant selecteren. Om een wijziging ongedaan te maken.
61 Andere symbolen gebruiken In Mind Express kunt u ook andere symbolen dan de symbolen in de standaard symbolensets gebruiken. U kunt bijvoorbeeld foto's of uw eigen tekeningen en illustraties gebruiken. Denk eraan om de figuren die u wilt gebruiken in Mind Express in één van de volgende bestandsformaten op te slaan: • WMF (Windows Metafile) • BMP (Bitmap) • GIF (Graphics Interchange Format) • JPG (Joint Photographic Experts Group). • EMF (Enhanced Metafile Format) • PNG (Portable Network Graphics) Importeer uw figuren in Mind Express via de Mediabibliotheek. Zie “De Mediabibliotheek gebruiken” op pagina 11 voor meer informatie. Een label instellen Als u een symbool uit één van de symbolensets kiest, verschijnt de tekst die eraan gekoppeld is automatisch in het veld naast het pictogram Label, zoals hieronder te zien.
Om de laatste ongedaan gemaakte wijziging opnieuw uit te voeren. Zoomniveau
Om in- of uit te zoomen op het symbool.
Lijndikte
Om de dikte van de lijnen in te stellen.
Naam symbool
Om het symbool een naam te geven. De standaardnaam is de oorspronkelijke naam van het symbool met 'edited' erachter, bijv. Kat (Edited).
Klik op de knop sluiten en bevestig dat u de wijzigingen die u hebt aangebracht aan het symbool wilt opslaan.
Als u een ander label dan het standaard label voor het symbool wilt weergeven, kunt u gewoon het nieuwe label in het veld naast het pictogram Label intikken. Als u bijvoorbeeld het label "schaap" bij het symbool van het lam wilt
Mind Express weergeven, in plaats van de standaardtekst "lam", voert u "schaap" in het veld label in.
62 Stijlen wijzigen Telkens als u een nieuw communicatierooster aanmaakt, gebruikt Mind Express automatisch de standaardstijlen. U kunt de stijl van uw vakjes wijzigen door bijvoorbeeld het lettertype en de positie van de tekst en de figuren en de schaal en kleur van het vakje te wijzigen. De stijl van vakjes wijzigen 1. In het venster Bewerken selecteert u de stijl die u wilt gebruiken in de vervolgkeuzelijst naast het pictogram voor stijlen.
Klik met de rechtermuisknop op de naam van het symbool in de lijst en klik op de optie Label en actie invullen om het standaard label en de standaard actie voor de figuur te resetten.
2. Om de specifieke kenmerken van de stijl te wijzigen, klikt u op de knop . Het venster Stijlinstellingen wordt geopend.
Als u tekst invoert die te lang is om in het vakje van het rooster te passen, wordt de tekst opgesplitst over twee regels van zodra er een spatie in de tekst is. U kunt ook zelf 'enters' invoeren (een nieuwe lijn). Voeg '##' toe in het veld Label op de plaats waar u een enter wil plaatsen. Als u op OK klikt, worden alle wijzigingen opgeslagen.
Mind Express
63
In de onderstaande tabel staan alle functies vermeld die gewijzigd kunnen worden in het venster Stijlinstellingen.
Tabel 20: Stijlinstellingen Stijl instellen
Beschrijving
Naam
Om een naam in te voeren voor een bepaalde stijl.
Kleur
U kunt de achtergrondkleur van het vakje selecteren uit het standaardkleurenpalet van Windows en kiezen tussen een achtergrond volledig in één kleur of met kleurschakeringen (= kleurverloop).
Transparant
U kunt een vakje meer of minder transparant maken. Dit kan nuttig zijn als u in het rooster een achtergrondfiguur gebruikt. Zie “Pagina-instellingen” op pagina 71 voor meer informatie over het instellen van een achtergrondfiguur.
Tekst
U kunt de positie van de tekst in het vakje wijzigen: • • • • • • • • •
Boven links Boven midden (zoals in het voorbeeld) Boven rechts Midden links Midden Midden rechts Onder links Onder midden Onder rechts
Voorbeeld
Mind Express
64 Tabel 20: Stijlinstellingen
Stijl instellen Lettertype
Beschrijving In het venster Lettertype kunt u het lettertype, de grootte en de kleur van de tekst wijzigen. U kunt ook aanduiden dat u de tekst cursief, vet, onderstreept of doorgehaald wilt.
Figuur
U kunt de positie van de figuur in het vakje wijzigen of de figuur vergroten of verkleinen. De figuur kan horizontaal in het vakje worden gecentreerd of kan worden uitgelijnd met de linker- of rechterrand van het vakje. De figuur kan verticaal in het vakje worden gecentreerd of kan worden uitgelijnd met de boven- of onderrand van het vakje. Het percentage van het vakje dat wordt bedekt door de figuur kan eveneens worden ingesteld. Bij 100% wordt het vakje volledig bedekt door de figuur, terwijl bij 50% slechts de helft van het oppervlak van het vakje wordt bedekt.
Rand
U kunt de breedte en de kleur van de rand rond de figuren aanpassen.
Voorbeeld
Mind Express
65 Tabel 20: Stijlinstellingen
Stijl instellen Pagina-indicator
Beschrijving
Voorbeeld
Als een vakje de actie Ga naar pagina bevat, kunt u pagina-indicatoren gebruiken. In de rechterbovenhoek verschijnt er een pijl om de link naar een andere pagina aan te duiden.
Vorm
U kunt de vorm van het vakje selecteren: rechthoek, afgeronde hoeken of cirkel.
3. Bewerk de stijlkenmerken zoals gewenst en klik op OK om uw wijzigingen op te slaan. Een stijl toepassen op verschillende vakjes U kunt verschillende vakjes tegelijk selecteren. Gebruik hiervoor de Shift-toets en/of de Ctrl-toets. Ga als volgt te werk om een stijl op meerdere vakjes tegelijk toe te passen. • Om een aantal niet-aangrenzende vakjes te selecteren: druk op de Ctrltoets en selecteer de vakjes met een klik op de linkermuisknop. • Om een blok met vakjes te selecteren: klik op het eerste vakje -hou de Shift-toets ingedrukt- klik op het laatste vakje. Alle vakjes tussen beide vakjes worden geselecteerd.
Klik met de rechtermuisknop op één van de geselecteerde vakjes in het rooster en kies Stijlen om een nieuwe/andere stijl toe te passen op de geselecteerde vakjes. Zie “Het snelmenu (rechtermuisknop) gebruiken” op pagina 67 voor meer informatie over het snelmenu (rechtermuisknop).
1.5.4 Acties Aan elk vakje in een communicatierooster kunt u tot drie informatieniveaus toewijzen. Elk niveau kan één of meer acties bevatten.
Mind Express Deze acties kunnen commando’s voor notities, grammatica-functies of andere opdrachten zijn.
66 Verschillende acties per niveau U kunt een onbeperkt aantal acties per niveau definiëren. Een niveau kan bijvoorbeeld vier acties bevatten.
Zie ook “Werken met Acties” op pagina 81 voor meer informatie over werken met acties. Een ander niveau kiezen U kunt op drie verschillende niveaus acties toevoegen aan de vakjes in een rooster. Om een ander niveau te kiezen volstaat het om een nieuw vakje in uw rooster aan te maken waaraan u de actie Ga naar niveau 2 of Ga naar niveau 3 toevoegt.
Tabel 21: Verschillende acties per niveau Knop
Beschrijving Een nieuwe actie toevoegen.
De geselecteerde actie omhoog verplaatsen.
De geselecteerde actie omlaag verplaatsen.
De geselecteerde actie verwijderen.
Mind Express
67
1.5.5 Geavanceerde functies en types vakjes Een derde deel van het venster Bewerken bevat de geavanceerde functies die aan de vakjes toegewezen kunnen worden.
Tabel 22: Types vakjes Optie
Beschrijving
Type
Om het specifieke type van het vakje aan te duiden. De volgende types zijn beschikbaar: • • • • • • • • • • • • • • •
Tabel 22: Types vakjes Optie
Beschrijving
Selecteerbaar
De gebruiker kan een bepaald vakje al dan niet selecteren.
Sleepbaar
Als dit geselecteerd is, kan de gebruiker het vakje in de muismode verplaatsen. U moet deze optie selecteren als u wilt dat de gebruiker bijvoorbeeld een schuifpuzzel oplost.
Zichtbaar
Standaard Adresboek Agenda Batterij Camera Diavoorstelling Dynamische lijst E-mail Klok Muziek en video Notitie Rekenmachine Telefoonfuncties Tijdsindicatie Voorspelling
Om te bepalen of het vakje al dan niet zichtbaar is voor de
Zie deel IV “Speciale functies” op pagina 89 voor meer
gebruiker.
informatie.
Niet toevoegen aan
Als deze optie geselecteerd is, zal het vakje niet worden
Notitie
toegevoegd aan de notitie wanneer dit wordt geselecteerd. De acties van de vakjes worden uitgevoerd, maar de notitie blijft onveranderd.
1.6 Het snelmenu (rechtermuisknop) gebruiken De meeste van de functies voor bewerken zijn ook toegankelijk door met de rechtermuisknop op een vakje in het communicatierooster te klikken.
Tabel 23: Snelmenu (rechtermuisknop) Optie Bewerken...
Beschrijving Klik om het venster Bewerken te openen. Zie “Via het venster Bewerken” op pagina 58 voor meer informatie.
Mind Express
68
Tabel 23: Snelmenu (rechtermuisknop) Optie Stijl 'Stijl 1' bewerken
Tabel 23: Snelmenu (rechtermuisknop)
Beschrijving
Optie
Beschrijving
Klik om het venster Stijlinstellingen te openen. U kunt de
Kopiëren naar
Om een of meer geselecteerde velden te kopiëren naar alle
huidige stijl van het/de geselecteerde vakje(s) nu wijzigen. Zie
pagina's
pagina's of naar de geselecteerde pagina's.
Verwijderen
U kunt de huidige rij of kolom verwijderen.
Invoegen
U kunt een rij of kolom invoegen voor of na de huidige rij of
“Stijlen wijzigen” op pagina 62 voor meer informatie over stijlen bewerken. Stijlen
Geeft de lijst met beschikbare stijlen weer. U kunt een stijl selecteren of klikken op Nieuwe stijl. Een nieuwe stijl wordt automatisch aangemaakt. U kunt de instellingen van deze stijl definiëren. Klik daarna op OK om de nieuwe stijl op te slaan.
Ga naar
Om een nieuwe pagina in te voegen en een actie "Ga naar
pagina>
pagina" toe te voegen aan het/de geselecteerde vakje(s).
Vakjes vullen
Om het venster Symbool te openen. Met deze functie kunt u snel een aantal symbolen selecteren. Zie het venster“Het venster Kies symbolen gebruiken (F4)” op pagina 56 voor meer informatie.
Knippen
Om (het symbool, label en de actie(s) van) het geselecteerde
kolom.
vakje te wissen. De inhoud van het vakje wordt verplaatst naar het klembord. Kopiëren Plakken
U kunt een scanwoord invoeren in het huidige vakje, rij of kolom. Zie “Een trefwoord voor auditieve scanning toewijzen
Om het geselecteerde vakje te kopiëren.
aan een vakje” op pagina 45.
Om wat u eerder hebt geknipt of gekopieerd te plakken naar het geselecteerde vakje.
Wissen
Scanwoord
In freestyle ziet het snelmenu er enigszins anders uit.
Om het geselecteerde vakje te verwijderen. De inhoud van het
Tabel 24: Snelmenu - freestyle
vakje (symbool, label en acties) gaat verloren, behalve als u de verwijderactie ongedaan maakt.
Optie Bewerken...
Beschrijving Klik om het venster Bewerken te openen. Zie “Via het venster Bewerken” op pagina 58 voor meer informatie.
Mind Express
69
Tabel 24: Snelmenu - freestyle Optie Stijl 'Stijl 1' bewerken
Stijlen
Beschrijving
Optie
Klik om het venster Stijlinstellingen te openen. U kunt de
Layout
“Stijlen wijzigen” op pagina 62 voor meer informatie over stijlen
met de zwarte markeringen (het vakje dat u het laatst hebt
bewerken.
geselecteerd) wordt gebruikt als referentie.
Geeft de lijst met beschikbare stijlen weer. U kunt een stijl
automatisch aangemaakt. U kunt de instellingen van deze stijl definiëren. Klik daarna op OK om de nieuwe stijl op te slaan. Ga naar
Om een nieuwe pagina in te voegen en een actie Ga naar
pagina>
pagina toe te voegen aan een of meer geselecteerde vakjes.
Vakjes vullen
Om het venster Symbool te openen. Met deze functie kunt u snel een aantal symbolen selecteren. Zie “Het venster Kies symbolen gebruiken (F4)” op pagina 56. Om (het symbool, label en de actie(s) van) het geselecteerde vakje te wissen. De inhoud van het vakje wordt verplaatst naar het klembord.
Plakken
Om het geselecteerde vakje te kopiëren. Om wat u eerder hebt geknipt of gekopieerd te plakken naar het geselecteerde vakje.
Afbeelding plakken
Als u twee of meer vakjes hebt geselecteerd, kunt u het formaat en de uitlijning van de geselecteerde vakjes wijzigen. Het vakje
maken in het venster Stijlinstellingen. Een nieuwe stijl wordt
Kopiëren
Beschrijving
huidige stijl van het/de geselecteerde vakje(s) nu wijzigen. Zie
selecteren of klikken op Nieuwe stijl om een nieuwe stijl aan te
Knippen
Tabel 24: Snelmenu - freestyle
Een afbeelding rechtstreeks in het vakje plakken. De afbeelding zal automatisch worden toegevoegd aan de Mediabibliotheek.
Verwijderen
U kunt een of meer geselecteerde vakjes verwijderen.
Volgorde
Om het geselecteerde vakje voor of achter de andere te plaatsen, klikt u op Naar voorgrond of Naar achtergrond.
• • • • • • •
Bovenaan aligneren Onderaan aligneren Links aligneren Rechts aligneren Zelfde afmetingen Zelfde breedte Zelfde hoogte
Mind Express
71
Hoofdstuk 2 - Lay-out, document- en pagina-instellingen Tabel 25: Menu Document
Gebruik het menu Document om de eigenschappen en de opties op het niveau van de documenten te wijzigen.
Menu-item Tabel 25: Menu Document Menu-item
Beschrijving
Pagina-instellingen
Om het venster Pagina-instellingen te openen. Zie
Nieuwe pagina
Beschrijving Om een nieuwe pagina toe te voegen aan het document. De nieuwe pagina wordt automatisch geopend en kan nu bewerkt worden.
“Pagina-instellingen” op pagina 71 voor meer informatie
Pagina kopiëren
Om een kopie van de huidige pagina toe te voegen aan het einde van het document. Er verschijnt een
over pagina-instellingen.
bevestigingsbericht. Stijlinstellingen
Ga naar
Om het venster Stijlinstellingen te openen. Zie “Stijlinstellingen” op pagina 72 voor meer informatie over
Pagina verwijderen
Om de huidige pagina te verwijderen.
stijlinstellingen.
Voorkeuren
Om het venster Documentvoorkeuren te openen. Zie
Eerste pagina
Om naar de eerste pagina van het document te gaan.
Vorige pagina
Om naar de vorige pagina van het document te gaan.
Volgende
Om naar de volgende pagina van het document te gaan.
“Documentvoorkeuren” op pagina 73 voor meer informatie over documentvoorkeuren.
pagina Laatste pagina
Om naar de laatste pagina van het document te gaan.
Pagina...
Om naar een bepaalde pagina van het document te gaan. U kunt de gewenste pagina in de lijst selecteren.
Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen: • Pagina-instellingen • Stijlinstellingen • Documentvoorkeuren
2.1 Pagina-instellingen Via het venster Pagina-instellingen kunt u de algemene structuur van uw communicatierooster bepalen. Het venster wordt automatisch geopend wanneer u een nieuw communicatierooster aanmaakt (Bestand > Nieuw). Wanneer u een nieuw communicatierooster aanmaakt, moet u vooraf beslissen: • Of u een vast aantal vakjes wilt gebruiken of uw eigen vakjes wilt tekenen ("freestyle").
Mind Express
72
• Als u met een vast aantal vakjes werkt: uit hoeveel vakjes het rooster zal bestaan (horizontaal en verticaal) en hoeveel ruimte er tussen de vakjes gelaten moet worden. • Hoe de achtergrond van de pagina eruit moet zien. Wanneer u in Mind Express werkt en u de pagina-instellingen moet wijzigen of wanneer u een nieuwe pagina aan uw document wilt toevoegen, kunt u ook het venster Pagina-instellingen gebruiken. Ga naar Document > Paginainstellingen. Of druk op F8 op uw toetsenbord. In de onderstaande tabel krijgt u een overzicht en beschrijving van alle opties die u kunt wijzigen in het venster Pagina-instellingen.
Tabel 26: Pagina-instellingen Optie Achtergrondkleur
Beschrijving Standaard is de achtergrondkleur van het communicatierooster wit. Klik op het witte vak om een andere achtergrondkleur te kiezen. Er verschijnt een kleurenpalet, waarin u een kleur naar keuze kunt selecteren. De achtergrondkleur kan vast of met schakeringen (kleurverloop) zijn (horizontaal of verticaal). Zo kunt
Tabel 26: Pagina-instellingen Optie
Beschrijving
Knop Figuur
van de figuur wijzigen in de vervolgkeuzelijst naast
bestaande pagina te verwijderen. Elke pagina kan
de knop Figuur.
Om de geselecteerde pagina een specifieke naam te geven. U kunt elke pagina in een bestand een
Schalen
De schaal van de achtergrondfiguur wijzigen.
Verhoudingen behouden
Selecteer deze optie om de oorspronkelijke verhoudingen van de figuur te behouden.
andere naam geven. Paginatype
Om de figuur die u wilt gebruiken als achtergrondfiguur te selecteren. U kunt de positie
Om een nieuwe pagina toe te voegen of een een verschillend aantal vakjes bevatten. Naam
u een kleur laten overlopen in een andere kleur.
U kunt kiezen om een vast aantal vakjes (een
Pop-up venster
Vink het selectievakje aan om aan te duiden dat de pagina die u hebt aangemaakt als pop-up venster
rooster) te gebruiken of uw eigen vakjes te tekenen
gebruikt moet worden. Indien nodig kunt u de
(freestyle).
grootte en de positie van het pop-up venster
U kunt aanduiden hoeveel vakjes horizontaal en
aanpassen.
verticaal u wilt in het rooster. Om de ruimte tussen de vakjes te bepalen.
2.2 Stijlinstellingen In Mind Express zitten verschillende stijlensets. Een specifieke stijlenset bevat een aantal gedefinieerde eigenschappen voor het lettertype, de positie van de
Mind Express
73
tekst, de achtergrondkleur, de afmetingen, de positie van de figuur, de vorm van het vakje enz. U kunt deze stijlen aanpassen. Ga naar Document > Stijlinstellingen om stijlen te wijzigen.
U kunt de toetsen Shift en/of Ctrl gebruiken om verschillende stijlen tegelijk te selecteren en te bewerken.
Het venster Stijlinstellingen wordt geopend. Via het menu Bestand kunt u ook bestaande stijlensets importeren in Mind Express. Zie “Stijlensets importeren” op pagina 16 voor meer informatie.
2.3 Documentvoorkeuren U kunt een aantal voorkeuren voor het huidige document instellen. Om het venster Documentvoorkeuren te openen, gaat u naar Document > Voorkeuren.
In het bovenste deel van het venster kunt u een nieuwe stijl toevoegen stijl verwijderen
, de stijlen alfabetisch of op nummer rangschikken
alle stijlen tegelijk selecteren . Zie Tabel 20, “Stijlinstellingen” op pagina 63 voor meer informatie over de andere functies die bekeken en gewijzigd kunnen worden in het venster Stijlinstellingen.
, een of
Mind Express
74 Tabel 27: Documentvoorkeuren
Tabel 27: Documentvoorkeuren Instelling
Beschrijving
Automatisch terugkeren naar
Als deze optie ingeschakeld is en u een rooster met
pagina 1
verschillende pagina's gebruikt, dan keert Mind Express automatisch terug naar de eerste pagina nadat
Instelling
Beschrijving
Eerste set
Aanduiden welke symbolenset bij voorkeur gebruikt moet worden bij symboolvoorspelling.
Tweede set
als er in de eerste set geen symbool wordt gevonden.
u een vakje op één van de andere pagina's hebt geselecteerd. Automatisch terugkeren naar
Als deze optie ingeschakeld is en u verschillende
niveau 1
informatieniveaus gebruikt, dan keert Mind Express
Geen spraak tijdens
Als deze optie is ingeschakeld, dan worden de woorden
toevoegen aan Notitie
die u selecteert in het communicatierooster wanneer u een notitie schrijft, niet uitgesproken via spraaksynthese.
automatisch terug naar niveau 1 nadat u een vakje op niveau 2 of 3 hebt geselecteerd. Gebruik sjabloon voor nieuwe
Als deze optie ingeschakeld is, wordt het geselecteerde
pagina's
sjabloon gebruikt voor elke nieuwe pagina die u aanmaakt.
Geluid bij slepen
Als deze optie ingeschakeld is, hoort de gebruiker een
Starten met actieve Notitie
Er wordt pas een andere pagina geopend wanneer de
overgang
spraak van de huidige pagina volledig beëindigd is.
Woordvoorspelling
Woordvoorspelling kan worden uitgevoerd op het niveau van de tekst en/of het bijhorende symbool: • Alleen tekst: woordvoorspelling op tekstniveau • Tekst (met symbolen): vakjes voor voorspelling met tekst en, indien beschikbaar, symbolen. • Alleen symbolen: voorspelling op symboolniveau als symbolen beschikbaar zijn. • Symbolen (met tekst): vakjes voor voorspelling met symbolen en tekst indien symbolen beschikbaar zijn.
Als deze optie is ingeschakeld, kunt u uw notitie beginnen schrijven van zodra dit document wordt geopend.
Symbolen opslaan bij opslaan
Wanneer u een notitie in een vakje opslaat, worden ook
Notitie in vakje
de eerste symbolen weergegeven. Voer het maximum aantal symbolen in die in het vakje worden
geluid bij het slepen. Wacht op spraak bij pagina-
Aanduiden welke symbolenset gebruikt moet worden
weergegeven. Bewaar positie van venster
Om de huidige positie en grootte van het venster op te slaan.
Mind Express
75
Tabel 27: Documentvoorkeuren Instelling
Beschrijving
Gebruik specifieke selectie-
Als deze optie is ingeschakeld, worden specifieke
instellingen
selectie-instellingen gebruikt voor het huidige document, ongeacht uw gebruikersinstellingen. Kies tussen selectie via de muis of scannen en klik op Instellingen om het venster Muisselectie of het venster Scanningselectie te openen. Zie “Muismode” op pagina 29 voor meer informatie over selectieinstellingen voor de muis. Zie “Scanningmode” op pagina 35 voor meer informatie over selectieinstellingen voor scannen. Zie “Joystick” op pagina 46 voor meer informatie over selectie-instellingen voor joystick.
Mind Express
77
Hoofdstuk 3 - Werken met notities Met Mind Express kunt u notities maken. Een notitie kan bestaan uit een reeks symbolen, tekst of beide. Dankzij de spraaksynthese kan de notitie luidop worden voorgelezen. Notities worden geschreven in een notitievak dat u kunt toevoegen aan uw communicatierooster. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als notitievak en selecteer het type vakje Notitie in het geavanceerde deel van het venster Bewerken. Geef het aantal regels op en of het notitievak alleen tekst, alleen symbolen of beide moet weergeven. U kunt het notitievak naar wens vergroten of verkleinen, afhankelijk van hoeveel ruimte u wilt voorbehouden om de notitie te bekijken.
U kunt uw notitievak vergroten of verkleinen. Klik hiervoor (in mode bewerken) op het vakje en klik vervolgens op één van de zwarte vierkantjes die verschijnen. Houd de muisknop vast en versleep het vakje naar de gewenste grootte. U kunt alle acties gekoppeld aan de notitie terugvinden in het venster Bewerken van Mind Express.
In dit hoofdstuk vindt u een gedetailleerd overzicht van elke actie voor het notitievak. Dit hoofdstuk omvat de volgende delen: • Notitie-opties • Stijlinstellingen notitie • Notitiefuncties gebruiken
3.1 Notitie-opties Voor u een notitie begint te schrijven, moet u eerst de specifieke opties voor de notitie bepalen.
Uw voorkeurinstellingen worden per bestand opgeslagen.
Opties voor notities wijzigen 1. Ga naar Document > Voorkeuren. Het venster Documentvoorkeuren wordt geopend. Dit venster omvat onder andere de voorkeurinstellingen voor de notitie, zoals hieronder te zien.
Mind Express 2. Selecteer de gewenste selectievakjes om de instellingen naar keuze in te schakelen.
78 In de onderstaande tabel vindt u de voorkeurinstellingen voor het notitievak en de effecten ervan:
Instelling
Beschrijving
Geen spraak tijdens
Als deze optie wordt ingeschakeld, worden woorden
toevoegen aan Notitie
toegevoegd aan de Notitie niet onmiddellijk uitgesproken.
Starten met actieve
Als deze optie ingeschakeld is, kunt u uw notitie beginnen te
Notitie
schrijven van zodra het document wordt geopend.
Symbolen opslaan bij
In dit vakje worden de eerste symbolen van de notitie
opslaan Notitie in vakje
weergegeven. Voer het maximum aantal symbolen in die in het vakje worden weergegeven.
3.2 Stijlinstellingen notitie In Mind Express kunt u het uitzicht van de tekst in uw notities wijzigen. Dit betekent dat u de stijl, met het lettertype, de grootte, de kleur, enz. kunt aanpassen naargelang uw voorkeuren. De stijl van uw notitie instellen
3. Klik op OK. De voorkeurinstellingen die u geselecteerd hebt, worden toegepast op het huidige communicatierooster.
1. Dubbelklik in het notitievakje en selecteer de stijl die u voor uw notitie wilt gebruiken in het venster Bewerken. U kunt ook Nieuwe stijl selecteren om een nieuwe stijl voor uw notitie aan te maken. Zie “Stijlinstellingen” op pagina 72 voor meer informatie over stijlinstellingen.
Mind Express
79
3.3 Notitiefuncties gebruiken In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van alle notitiefuncties die aan een vakje toegewezen kunnen worden.
Tabel 28: Notitiefuncties Functie
Beschrijving
Cursor: Home
Om de cursor naar het begin van de notitie te verplaatsen.
Tabel 28: Notitiefuncties
Cursor: Links
Om de cursor één plaats naar links te verplaatsen.
Functie
Beschrijving
Cursor: Omhoog
Om de cursor naar de vorige regel van de notitie te
Activeren: aan
Beginnen schrijven.
Activeren: aan/af
Wisselen tussen beginnen schrijven (actief) en stoppen met
verplaatsen. Cursor: Omlaag
verplaatsen.
schrijven (niet actief). Activeren: af
Het schrijven van de notitie wordt gestopt en het notitievak wordt uitgeschakeld.
Cursor: Rechts Echo aan
Echo af
Om de inhoud van het Notitievakje af te drukken.
Bewaren als
De notitie opslaan als een apart bestand. Zie “Notities
Om de echofunctie te activeren, waarbij elk woord/item dat
Om de echofuntie uit te schakelen. Woorden die aan de notitie worden toegevoegd worden niet onmiddellijk
zonder dat u de geselecteerde vakjes in de notitie plaatst. Afdrukken
Om de cursor één plaats naar rechts te verplaatsen.
u toevoegt aan de notitie onmiddellijk wordt uitgesproken.
U kunt deze optie gebruiken om tijdelijk te stoppen met schrijven, om het communicatierooster te gebruiken
Om de cursor naar de volgende regel van de notitie te
uitgesproken. Lees alles
De inhoud van de notitie lezen.
Lees woord
Het woord aan de cursor lezen.
Lees zin
De zin aan de cursor lezen.
pagina 27 voor meer informatie.
Nieuwe lijn
Om een nieuwe regel toe te voegen in het notitievakje.
Bewaren in
De zinnen van de notitie toevoegen aan de lijst voor
Openen
Om een bestaande notitie te openen. Zie “Notities opslaan”
zinsvoorspelling
zinsvoorspelling.
opslaan” op pagina 27. Bewaren in vakje
Correctie
De notitie in een vakje opslaan. Zie “Notities opslaan” op
Zie “Zinsvoorspelling” op pagina 95 voor meer informatie.
Typ: Punt (.)
Een punt toevoegen aan uw notitie.
Om het woord/symbool dat het laatst werd toegevoegd aan
Typ: Spatie
Een spatie toevoegen aan uw notitie.
Typ: Uitroepteken (!)
Een uitroepteken toevoegen aan uw notitie.
de notitie te verwijderen. Cursor: End
op pagina 27.
Om de cursor naar het einde van de notitie te verplaatsen.
Mind Express
80 Tabel 28: Notitiefuncties
Functie
Beschrijving
Typ: Vraagteken (?)
Een vraagteken toevoegen aan uw notitie.
Wis alles
De volledige notitie wissen.
Wis karakter
Om de letter voor de cursor te verwijderen.
Wis woord
Om het woord voor de cursor te verwijderen.
Wis zin
Om de zin vóór de cursorpositie te verwijderen.
Mind Express
81
Hoofdstuk 4 - Werken met Acties Naast een symbool of een label, kunt u ook acties toewijzen aan vakjes in uw communicatierooster. Een actie toewijzen aan een vakje 1. In het onderste deel van het venster Bewerken, klikt u op de knop toevoegen. 2. Klik op de actie die u wilt toevoegen in het veld Acties. Er verschijnt een lijst met subacties. 3. Klik op de gewenste subactie en vervolgens op OK.
• • • • • • •
Notitie Open document Rekenmachine Start programma Telefoonfuncties Volume Windows Controle
Via Extra > Invoegtoepassingen kunt u een aantal van de invoegtoepassingen uitschakelen, indien u die niet nodig heeft.
De geselecteerde subactie wordt toegewezen aan het vakje. In de volgende paragrafen vindt u een overzicht van de voornaamste acties en hun subacties, in de volgorde waarin ze worden voorgesteld in het veld Acties van het venster Bewerken. • • Adresboek • Agenda • Batterij • Camera • Datum/tijd • Diavoorstelling • Dynamische lijst • E-mail • Fonetisch • Ga naar niveau • Ga naar pagina • Gebruiker • Geluid • GEWA • Grammatica • Muziek en video
4.1 Dit is het bericht dat wordt uitgesproken wanneer u op een bepaald vakje klikt. Dit tekstbericht kan vrij ingevuld worden. U kunt de standaardtekst bij het geselecteerde symbool gebruiken of u kan de tekst wijzigen. U kunt bijvoorbeeld een volledige zin toewijzen aan een bepaald vakje.
Mind Express
82
Wanneer u tekst in Mind Express invoert, kunt u kiezen uit een aantal woordklassen. Zo kunt u werkwoorden vervoegen, meervouden bepalen en persoonlijke voornaamwoorden gebruiken. In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de woordklassen beschikbaar in Mind Express en van de vensters die u kunt gebruiken om de details ervan in te voeren. U kunt deze vensters openen door te klikken op Data in het venster Bewerken.
Tabel 29: Woordklassen Woordklassen en opties
Venster
Zelfstandig naamwoord: Selecteer Zelfstandig naamwoord als het woord dat u hebt ingevoerd
Tabel 29: Woordklassen
in het tekstvak een zelfstandig naamwoord is en u het meervoud
Woordklassen en opties
Venster
ervan wilt gebruiken.
Werkwoord: Selecteer Werkwoord als het woord dat u hebt ingevoerd in het tekstvak een werkwoord is en u de vervoeging ervan wilt gebruiken. Indien beschikbaar zal Mind Express
Persoonlijk voornaamwoord: De voornaamwoorden "ik, jij, hij/zij, wij, jullie, zij" zijn allemaal persoonlijke voornaamwoorden.
automatisch de juiste vervoeging invoeren in het venster Werkwoord. Indien deze niet beschikbaar is, zal Mind Express u vragen de vervoeging zelf in te voeren.
Andere: Er wordt geen grammaticale informatie gebruikt.
niet van toepassing
Mind Express
83
4.2 Adresboek
4.5 Camera
In Mind Express kunt u alle adressen van uw vrienden en contactpersonen in een lijst (adresboek) verzamelen. Via het venster Bewerken kunt u de volgende subacties voor het adresboek aan uw communicatierooster toevoegen.
Met de cameramodule in Mind Express kunt u uw eigen foto's nemen. Zie Hoofdstuk 7 “Camera” op pagina 131 voor meer informatie over het maken en gebruiken van een camera.
Tabel 30: Adresboek - subacties
4.6 Datum/tijd Het is mogelijk om een vakje te maken om de huidige dag/datum/tijd luidop te laten voorlezen wanneer u erop klikt.
Subactie
Beschrijving
Volgende
Om door de items in uw adresboek te bladeren.
Vorige
Om achteruit door de items in uw adresboek te bladeren.
Ga naar begin
Om naar het eerste item in uw adresboek te bladeren.
Subactie
Beschrijving
Geadresseerden lijst
Om alle contactpersonen van het vakje Lijst van
Lees dag
Klik op dit vakje om de huidige dag te horen.
wissen
geadresseerden te wissen. Zie ’Vakje adresboek” op
Lees datum
Klik op dit vakje om de huidige datum te horen.
Lees tijd
Klik op dit vakje om de huidige tijd te horen.
pagina 104.
Zie ’Adresboek” op pagina 125 voor meer informatie over het gebruik van het adresboek.
4.3 Agenda Mind Express bevat een agendafunctie, waarmee u uw afspraken en activiteiten kunt ordenen. Zie Hoofdstuk 14 “Agenda” op pagina 157 voor meer informatie over het maken en gebruiken van een agenda.
Tabel 31: Subacties datum/tijd
4.7 Diavoorstelling Als u de actie Diavoorstelling selecteert, dan verschijnt er een lijst met subacties voor gebruik in een diavoorstelling.
Tabel 32: Diavoorstelling - subacties Subactie
Beschrijving
4.4 Batterij
Volgende
Om naar de volgende reeks dia's te gaan.
In Mind Express kunt u een indicatie van het batterijniveau weergeven. Zie Hoofdstuk 10 “Batterijniveau” op pagina 143 voor meer informatie over het maken en gebruiken van een indicator voor het batterijniveau.
Volgende (1 stap)
Om naar de volgende dia te gaan.
Vorige
Om naar de vorige reeks dia's te gaan.
Vorige (1 stap)
Om naar de vorige dia te gaan.
Mind Express Tabel 32: Diavoorstelling - subacties Subactie
Beschrijving
Ga naar begin
Om naar de eerste dia te gaan.
Start voorstelling
Om de diavoorstelling automatisch te starten.
Stop voorstelling
Om automatisch bladeren te stoppen.
Zie Hoofdstuk 12 “Diavoorstelling” op pagina 147 voor meer informatie over het aanmaken van een diavoorstelling.
4.8 Dynamische lijst In Mind Express kunt u dynamische lijsten aanmaken en gebruiken. Zie Hoofdstuk 13 “Dynamische lijsten” op pagina 151 voor meer informatie over het maken en gebruiken van een dynamische lijst.
4.9 E-mail In Mind Express kunt u elk bericht of notitie die u hebt aangemaakt naar om het even welk e-mailadres zenden. Zie Hoofdstuk 6 “E-mail in Mind Express” op pagina 119 voor meer informatie over het gebruik van de e-mailfuncties.
4.10 Fonetisch U kunt letters en tweeklanken maken die via opnames worden uitgesproken (WAVE-bestanden van fonetische geluiden). Een fonetisch actievakje maken 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Fonetisch en kiest u de taal waarin u werkt.
84 3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u een bepaald fonetisch geluid.
De letters in het veld Toevoegen aan Notitie verschijnen in de notitie. 4. Voer een gepast label en/of symbool in. 5. Klik op OK om te bevestigen. U kunt nu op het vakje klikken om de gekozen letter/tweeklank toe te voegen aan de notitie.
4.11 Ga naar niveau Door de actie Ga naar niveau 1, 2 of 3 toe te wijzen aan een bepaald vakje in een rooster, kunt u de inhoud van de verschillende niveaus van de vakjes gebruiken. Als u in het venster Documentvoorkeuren de optie Automatisch terugkeren naar niveau 1 hebt ingeschakeld, dan zal het nieuwe niveau alleen worden ingeschakeld voor het volgende vakje dat u selecteert. Zie ’Documentvoorkeuren” op pagina 73 voor meer informatie over documentvoorkeuren.
4.12 Ga naar pagina Als u de actie Ga naar pagina aan een bepaald vakje in een rooster toewijst, dan kunt u naar een andere pagina in uw communicatierooster gaan.
Mind Express
85
Als u in het venster Documentvoorkeuren de optie Automatisch terugkeren naar pagina 1 hebt ingeschakeld, dan zal u terugkeren naar de eerste pagina nadat u een actie op de andere pagina hebt uitgevoerd. U kunt ook een vakje aanmaken om terug te gaan naar de eerste pagina (of een pagina naar keuze). Zie ’Documentvoorkeuren” op pagina 73 voor meer informatie over documentvoorkeuren.
4.14 Geluid U kunt ook een geluid koppelen aan een vakje in uw communicatierooster. Dat geluid kan een bestaand *.wav-bestand zijn of een geluidsbestand dat u opneemt in Mind Express. Om geluiden op te nemen hebt u een microfoon nodig.
4.13 Gebruiker De acties Gebruiker kunnen worden gebruikt wanneer u als een bepaalde gebruiker inlogt in Mind Express.
Tabel 33: Gebruiker - subacties Subactie
Beschrijving
Voeg toe aan paswoord
Om een karakter toe te voegen aan het paswoord.
Reset paswoord
Om uw paswoord te resetten.
Controleer paswoord
Om uw paswoord te controleren.
Gebruiker wisselen
Omschakelen naar een andere gebruiker.
Ga naar muismode
Om naar muismode te gaan.
Ga naar scanningmode
Om naar scanningmode te gaan.
Ga naar Joysctickmode
Om naar Joystickmode te gaan.
Pauzeer muisselectie
Om muisselectie uit te schakelen tot u opnieuw op dit vakje
U kunt een geluid selecteren uit de lijst of een eigen geluid opnemen door op de opnameknop te klikken. Klik op de stopknop om de opname te stoppen. Het opgenomen geluid wordt toegevoegd aan de lijst. Om de opname te beluisteren selecteert u het geluid in de lijst en klikt u op afspelen. Om de naam van een geluid te wijzigen, klikt u twee keer op de naam en typt u de nieuwe naam in. Klik met de rechtermuisknop in de lijst en klik op Bestand verwijderen om het geselecteerde geluid te verwijderen.
klikt.
Tabel 34: Geluid Knop
Beschrijving Om het geselecteerde geluid te beluisteren.
Mind Express
86 Tabel 34: Geluid
Knop
Beschrijving Om de weergave van het geluid te stoppen.
Om een nieuw geluid op te nemen.
4.15 GEWA Als optie kan Mind Express worden uitgerust met een programmeerbare afstandsbediening via infrarood. Zie Hoofdstuk 11 “GEWA” op pagina 145 voor meer informatie over GEWA.
4.16 Grammatica U kunt de volgende grammaticafuncties toewijzen aan een vakje in een communicatierooster: • Voltooid deelwoord/Infinitief/Tegenwoordige tijd/Onvoltooid deelwoord/ Verleden tijd/Toekomstige tijd: Kies één van deze functies om het geselecteerde werkwoord in de overeenkomstige tijd te vervoegen. • Meervoud/Enkelvoud: Kies één van deze opties om het volgende zelfstandige naamwoord dat u selecteert in het enkelvoud of meervoud te zetten. • 1ste/2de/3de pers. enk.: Kies één van deze functies om een werkwoord in de eerste, tweede of derde persoon enkelvoud te gebruiken. • 1ste/2de/3de pers. meerv.: Kies één van deze functies om een werkwoord in de eerste, tweede of derde persoon meervoud te gebruiken.
4.17 Muziek en video In Mind Express kunt u muziek- en videobestanden aanmaken om uw favoriete muziek te beluisteren en uw video's te bekijken. Zie Hoofdstuk 3 “Muziek en video” op pagina 97 voor meer informatie over muziek en video.
4.18 Notitie Als u de actie Notitie selecteert, dan verschijnt er een lijst met subacties voor gebruik in notities. Zie ’Notitiefuncties gebruiken” op pagina 79 voor meer informatie over notities.
4.19 Open document U kunt deze actie gebruiken om Mind Express bestand te openen. Selecteer een specifieke map uit de lijst. Er wordt een lijst met de beschikbare documenten weergegeven.
Als u de optie Huidig document niet opslaan selecteert, dan wordt het gewenste document geopend zonder dat de wijzigingen aan het huidige document worden opgeslagen.
Mind Express
87
4.20 Rekenmachine In Mind Express kunt u een rekenmachine maken. Zie Hoofdstuk 9 “Rekenmachine” op pagina 139 voor meer informatie over het maken en gebruiken van een rekenmachine.
Tabel 35: Volume - subacties Subactie
Beschrijving
Volume omhoog
Om het volume te verhogen.
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.
4.21 Start programma
4. Klik op OK.
Met de actie Start programma kunt u andere programma's starten. U kunt ook bestanden openen als die types bestanden gekoppeld zijn aan een programma.
4.24 Windows Controle
4.22 Telefoonfuncties In Mind Express kunt u telefoneren en sms berichten versturen via de telefoonmodule. Zie Hoofdstuk 5 “Telefoonfuncties” op pagina 107 voor meer informatie over het gebruik van de telefoonmodule.
4.23 Volume Met de actie volume kunt u het volume naar wens aanpassen. Actievakjes voor volume aanmaken 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Volume en kiest u één van de subacties (zie onderstaande tabel).
Tabel 35: Volume - subacties Subactie
Beschrijving
Stop alle geluid
Om spraak/geluid te stoppen.
Volume omlaag
Om het volume te verlagen.
In Mind Express kunt u opdrachten naar andere programma’s sturen. Zie Hoofdstuk 15 “Windows Controle” op pagina 165 voor meer informatie over Windows Controle.
III. Speciale functies
Mind Express
91
Hoofdstuk 1 - Woordvoorspelling Als de gebruiker in staat is om tekst te gebruiken, kan woordvoorspelling de communicatiesnelheid aanzienlijk verhogen. U kunt Mind Express zo instellen dat deze voorspellingen in de vakjes verschijnen. Zo kan de gebruiker van Mind Express deze voorspellingen selecteren om woorden of zinnen veel sneller te typen. Van zodra de gebruiker een letter of een woord in het communicatierooster selecteert, verschijnen de voorspellingen in Mind Express.
Het venster Opties wordt geopend.
Tabel 36: Voorspellen - venster Opties Optie Hoofdlettergevoelig
hoofdletters. Minimale lengte
huidige geschreven woord. Maximum herhalingen
het woord nog niet gekozen is, zal de voorspelling niet langer weergegeven worden,
Zie “Zinsvoorspelling” op pagina 95 voor meer informatie over zinsvoorspelling.
maar zal het vervangen worden door een andere voorspelling. Prioriteit recentheid
1. Ga naar Extra > Woordvoorspelling. Het venster Woordvoorspelling wordt geopend. 2. Klik op de knop Opties.
U kunt kiezen tussen Geen - Laag - Normaal Hoog. Om te bepalen of recent gebruikte
U kunt een paar opties instellen om te bepalen hoe woordvoorspelling gebruikt moet worden. Opties voor woordvoorspelling instellen
Om te bepalen hoeveel keer een woordvoorspelling voorgesteld zal worden. Als
4. Als u wilt kunt u zinsvoorspelling inschakelen. Vink daarvoor het selectievakje Zinsvoorspelling aan.
1.1 Opties voor woordvoorspelling instellen
Om het minimale aantal letters te bepalen dat de woordvoorspelling langer moet zijn dan het
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Voorspelling. 3. Klik op OK.
Schakel deze optie in als u wilt dat bij de voorspelling rekening wordt gehouden met
Een vakje gebruiken voor woordvoorspellingvakje 1. Dubbelklik op een vakje.
Beschrijving
woorden een hogere waarschijnlijkheid krijgen. Auto-aanleren
Deze parameter bepaalt of nieuwe woorden en/ of woordparen al dan niet worden toegevoegd aan de lijst woordenlijst. Dit beïnvloedt ook de waarschijnlijkheid van de woorden in de lijst.
Mind Express
92
1.2 De lijst voor woordvoorspelling bewerken U kunt de lijst voor woordvoorspelling bewerken, woorden toevoegen en verwijderen en frequenties wijzigen. Lijsten voor woordvoorspelling bewerken
Tabel 37: Venster Woordvoorspelling Optie
Beschrijving
Startwoorden
Woorden die worden weergegeven in de voorspellingsvakjes aan het begin van een
1. Ga naar Extra > Woordvoorspelling.
nieuwe zin. U kunt startwoorden toevoegen aan deze lijst door ze rechtstreeks in het veld met
Het venster Woordvoorspelling wordt geopend.
startwoorden in te voeren.
Tabel 37: Venster Woordvoorspelling Optie
Om de opties voor woordvoorspelling in te stellen. Zie “Opties voor woordvoorspelling
Beschrijving
instellen” op pagina 91.
U kunt de woordenlijst die u wilt gebruiken of bewerken selecteren.
1.2.1 Woorden bewerken U kunt de woorden van de lijst voor voorspelling bewerken.
Nieuw
Om een nieuwe woordenlijst te maken. U kunt woorden manueel toevoegen, maar u kunt ook de functie Automatisch leren gebruiken. De woordvoorspelling zal automatisch woorden aanleren wanneer ze wordt gebruikt.
Kopiëren
Om een kopie te maken van een bestaande woordenlijst en deze op te slaan onder een nieuwe naam.
Verwijderen
Woorden bewerken 1. Klik op Bewerken in het venster Woordvoorspelling. Het venster Bewerken wordt geopend. 2. Voer in het zoekveld (een deel van) het woord in dat u zoekt en klik op de knop die ernaast staat. Er verschijnt een lijst met woorden en hun overeenkomstige frequentie.
Om de geselecteerde lijst voor
Tabel 38: Woorden bewerken
woordvoorspelling te verwijderen. Bewerken
Om de geselecteerde lijst voor woordvoorspelling te bewerken. Zie “Woorden bewerken” op pagina 92.
Afkortingen
Optie
Beschrijving Klik op deze knop om een woord toe te voegen aan de lijst. In het venster Toevoegen kunt u het nieuwe woord en de frequentie ervan
Om nieuwe afkortingen toe te voegen aan de
invoeren. Om een frequentie in te stellen, kunt u het vergelijken met
lijst.
bestaande frequenties van gelijkaardige woorden.
Mind Express Tabel 38: Woorden bewerken Optie
93 Het volgende venster wordt geopend.
Beschrijving Selecteer een woord en klik op deze knop om de frequentie van dat woord te wijzigen. Selecteer een woord en klik op deze knop om het woord te verwijderen uit de lijst.
3. Selecteer een woord uit de lijst. Rechts verschijnt het pictogram woordpaar. Woordparen zijn woorden die vaak samen verschijnen.
In de lijst staan woorden die reeds gebruikt zijn in combinatie met het geselecteerde woord. Deze woorden zullen automatisch verschijnen in de woordvoorspelling na een selectie. Dit zijn woorden die frequent samen worden gebruikt. Indien u toch geen woord uit deze automatische lijst nodig heeft, dan zal de lijst aangepast worden van zodra er een karakter getypt wordt.
1.2.2 Startwoorden
4. Klik op de knop Woordpaar.
U kunt de lijst met woorden die worden weergegeven aan het begin van een nieuwe zin bewerken. Ga naar Extra > Woordvoorspelling en klik op Startwoorden in het venster Woordvoorspelling. In het venster Startwoorden kunt u woorden toevoegen, wijzigen of verwijderen.
Mind Express 1.2.3 Afkortingen U kunt afkortingen toevoegen aan de lijst voor woordvoorspelling. Afkortingen toevoegen aan de lijst voor woordvoorspelling 1. Klik op Afkortingen in het venster Woordvoorspelling. Het venster Afkortingen wordt geopend.
2. Voer één van de volgende acties uit:
Tabel 39: Venster Afkortingen Optie
Beschrijving Klik op deze knop om een nieuwe afkorting toe te voegen aan de lijst. Selecteer een afkorting en klik op deze knop om de expansie ervan te wijzigen. Selecteer een afkorting en klik op deze knop om de afkorting te verwijderen uit de lijst.
3. Klik op OK.
94
Mind Express
95
Hoofdstuk 2 - Zinsvoorspelling Als de gebruiker in staat is om tekst te gebruiken, kan zinsvoorspelling de communicatiesnelheid aanzienlijk verhogen. U kunt Mind Express zo instellen dat deze voorspellingen in de vakjes verschijnen. Zo kan de gebruiker deze voorspellingen selecteren. Van zodra de gebruiker een letter of een woord in het communicatierooster selecteert, verschijnen de voorspellingen in de voorspellingsvakjes van Mind Express. Zinsvoorspelling zoekt naar zinnen. Als u het woord 'thee' invoert, zal de zinsvoorspelling bijvoorbeeld de zin 'Ik wil een kopje thee' voorspellen. Wanneer u Mind Express voor het eerst gebruikt, is zinsvoorspelling leeg.
2.1 De lijst voor zinsvoorspelling bewerken U kunt de lijst voor zinsvoorspelling bewerken, zinnen toevoegen en verwijderen en frequenties wijzigen. Lijsten voor zinsvoorspelling bewerken 1. Ga naar Extra > Zinsvoorspelling. Het venster Zinsvoorspelling wordt geopend. 2. Voer één van de volgende acties uit:
Zinnen toevoegen aan zinsvoorspelling
Tabel 40: Venster Zinsvoorspelling
1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Notitie en kiest u de subactie Bewaren in zinsvoorspelling.
Optie
Beschrijving Om te zoeken naar items in de lijst.
3. Klik op OK. Als deze optie ingeschakeld is, worden zinnen automatisch toegevoegd aan de lijst voor zinsvoorspelling.
Om een nieuwe zin en de frequentie toe te voegen aan de lijst.
U kunt zinnen ook handmatig toevoegen aan de lijst voor zinsvoorspelling. Gebruik hiervoor de knop toevoegen in het venster Zinsvoorspelling. Zie tabel 40 “Venster Zinsvoorspelling”.
Om de frequentie van de geselecteerde zin te wijzigen.
Een vakje gebruiken als een vakje voor zinsvoorspelling
Om de huidige zin te verwijderen uit de lijst.
1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Voorspelling en vinkt u het selectievakje zinsvoorspelling aan.
Voeg zinnen toe bij lezen van Notitie
Wanneer deze optie geselecteerd is, worden zinnen in het notitievak toegevoegd aan de lijst
3. Klik op OK.
zodra de actie Lees alles wordt geselecteerd.
3. Klik op OK.
Mind Express
97
Hoofdstuk 3 - Muziek en video Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen: • Het muziekvoorbeeldbestand • Een muziekbestand maken • Het videovoorbeeldbestand gebruiken • Een videobestand maken
1. Actievakjes muziek. Zie 3.2.2 Actievakjes muziek aanmaken. 2. Vakjes muziekafspeellijst. Zie 3.2.3 Een muziekafspeellijst maken. 3. Actievakje muziekafspeellijst. Zie 3.2.4 Actievakjes voor muziekafspeellijsten aanmaken.
4. Klik op één van de volgende pictogrammen.
3.1 Het muziekvoorbeeldbestand
Tabel 41: Muzieksjabloon
Mind Express bevat een muziekvoorbeeldbestand dat gebruikt kan worden om uw favoriete muziek te beluisteren.
Pictogram
Beschrijving Om het lied te horen.
Het muziekbestand in Mind Express gebruiken 1. Ga naar Bestand > Openen. Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Om het startvenster van Mind Express 4 te openen, selecteert u me4_ned.
Om het lied af te spelen.
3. Klik op multimedia en klik vervolgens op muziek. Het muziekvoorbeeldbestand wordt geopend. Stoppen.
Pauzeren.
1 Terugspoelen.
2 3
Mind Express
98 Tabel 41: Muzieksjabloon
Pictogram
Beschrijving Vooruitspoelen.
Om naar de vorige muziekitems te gaan.
3. Duid de locatie aan waar het muziekbestand is opgeslagen (mediabibliotheek of map). 4. Klik op
en selecteer het muziekbestand dat u wilt openen.
5. Klik op OK. Herhaal deze procedure tot u alle gewenste muziekvakjes hebt aangemaakt.
3.2.2 Actievakjes muziek aanmaken Actievakjes muziek worden gebruikt om de geselecteerde liedjes te besturen.
Om naar de volgende muziekitems te gaan.
Actievakjes muziek maken 1. Dubbelklik in de mode Bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als actievakje muziek.
3.2 Een muziekbestand maken
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de gewenste subactie.
Zie “Een nieuw bestand maken in Mind Express” op pagina 53.
3.2.1 Muziekvakjes aanmaken Tabel 42: Muziekacties
Een vakje aanmaken waarin een specifiek liedje wordt weergegeven. Een muziekvakje maken
Muziekacties
Beschrijving
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als muziekvakje.
Start
Om het geselecteerde lied af te spelen.
Pauze
Om het geselecteerde lied die te pauzeren.
Stop
Om het geselecteerde lied te stoppen.
Fast Forward
Vooruitspoelen.
Rewind
Terugspoelen.
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de subactie Start bestand.
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.
Mind Express
99
4. Klik op OK.
3.2.4 Actievakjes voor muziekafspeellijsten aanmaken
Herhaal deze procedure tot u alle gewenste actievakjes voor muziek hebt aangemaakt.
Actievakjes voor muziekafspeellijsten worden gebruikt om de afspeellijst te besturen.
3.2.3 Een muziekafspeellijst maken
Een actievakje voor muziekafspeellijst maken
U kunt ook een lijst met songs maken, waardoor u kunt bladeren.
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als actievakje muziekafspeellijst.
Een muziekafspeellijst maken 1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor de muziekafspeellijst.
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de gewenste subactie.
Tabel 43: Muziekacties (deel 2)
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Muziek en video.
Muziekopdrachten
Beschrijving
Speel stream
Om MP3 of radiospelers van het internet af te spelen. Voer de link in het veld in.
3. Selecteer de optie Door map bladeren of Door mediabibliotheek map bladeren afhankelijk van de locatie waar de muziekbestanden zijn opgeslagen. Gebruik de optie Door map bladeren als de liedjes niet geïmporteerd werden in de mediabibliotheek. 4. Blader door de juiste map (mediabibliotheek). 5. Klik op OK.
Blader voorwaarts
Om vooruit te gaan in de lijst met muziekbestanden.
Blader achterwaarts
Om terug te gaan in de lijst met muziekbestanden.
Blader naar begin
Om naar het eerste muziekbestand in de lijst te gaan.
3. Duid de locatie aan waar de muziekbestanden zijn opgeslagen. 4. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje. 5. Klik op OK. Herhaal deze procedure tot u alle gewenste actieknoppen voor de muziekafspeellijst hebt aangemaakt.
3.3 Het videovoorbeeldbestand gebruiken Mind Express bevat een videobestand dat kan worden gebruikt om uw favoriete films te bekijken zonder dat u een volledig nieuwe videomodule moet aanmaken.
Mind Express
100
Het videosjabloon in Mind Express gebruiken
4. Klik op één van de volgende pictogrammen.
1. Ga naar Bestand > Openen.
Tabel 44: Videosjabloon
Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Om het startvenster van Mind Express 4 te openen, selecteert u me4_ned.
Pictogram
Beschrijving Om een specifieke video te selecteren die u wilt bekijken.
3. Klik op multimedia en klik vervolgens op film. Het videosjabloon wordt geopend.
Om de geselecteerde video af te spelen.
Om de video te pauzeren.
1
Om terug te spoelen in de geselecteerde video.
2
3
4
1. Videovakje. Zie 3.4.1 Een videovakje aanmaken. 2. Actievakjes video. Zie 3.4.2 Actievakjes video aanmaken. 3. Vakjes video-afspeellijst. Zie 3.4.3 Een video-afspeellijst maken. 4. Actievakjes video-afspeellijst. Zie 3.4.5 Actievakjes video-afspeellijst aanmaken.
Om door te spoelen in de geselecteerde video.
Om naar de vorige video te gaan.
Om naar de volgende video te gaan.
Mind Express 3.4 Een videobestand maken Een videobestand maken lijkt erg op het maken van een eenvoudig communicatierooster. Zie “Een nieuw bestand maken in Mind Express” op pagina 53 voor meer informatie.
101 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de gewenste subactie.
Tabel 45: Video-acties
3.4.1 Een videovakje aanmaken Ten eerste moet u beslissen welk vakje u wilt gebruiken als weergavescherm. In het videovakje wordt de door u geselecteerde video weergegeven. Een videovakje maken 1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als videovakje. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Muziek en video.
Video-acties
Beschrijving
Start
Om de geselecteerde video (terug) af te spelen.
Pauze
Om de video die nu wordt gespeeld te pauzeren.
Stop
Om de video te stoppen.
Fast Forward
Doorspoelen.
Rewind
Terugspoelen.
3. Selecteer de optie Videovakje. 4. Klik op OK.
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK.
U kunt uw videovakje vergroten of verkleinen. Klik hiervoor (in mode bewerken) op het vakje en klik vervolgens op één van de zwarte vierkantjes die verschijnen. Houd de muisknop vast en versleep het vakje naar de gewenste grootte.
Herhaal deze procedure tot u alle gewenste actievakjes voor video's hebt aangemaakt.
3.4.3 Een video-afspeellijst maken U kunt ook een lijst met video's maken, waardoor u kunt bladeren.
3.4.2 Actievakjes video aanmaken
Een video-afspeellijst maken
Actievakjes video worden gebruikt om de geselecteerde video aan te sturen.
1. Dubbelklik in de mode bewerken het vakje dat u wilt gebruiken voor de video-afspeellijst.
Actievakjes video maken 1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als actievakje voor video's.
Mind Express 2. In het gedeelte van het venster Bewerken met de geavanceerde functies, selecteert u het type vakje Muziek en video.
102 4. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje. 5. Klik op OK.
3.4.5 Actievakjes video-afspeellijst aanmaken Actievakjes voor video-afspeellijsten worden gebruikt om de afspeellijst te besturen. Een actievakje voor video-afspeellijsten maken 1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als actievakje voor video-afspeellijsten. 3. Selecteer de optie Door map bladeren of Door mediabibliotheek map bladeren afhankelijk van de locatie waar de videobestanden zijn opgeslagen. Gebruik de optie Door map bladeren alleen als de videobestanden niet geïmporteerd zijn in de mediabibliotheek. 4. Blader naar de juiste map (mediabibliotheek). 5. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje. 6. Klik op OK.
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de gewenste subactie.
Tabel 46: Video-acties Video-acties
Beschrijving
Blader voorwaarts
Om vooruit te gaan in de video-afspeellijst.
Blader achterwaarts
Om terug te gaan in de video-afspeellijst.
Blader naar begin
Om naar de eerste video in de lijst te gaan.
3.4.4 Voorbeeldvakjes video aanmaken
3. Duid de locatie aan waar de videobestanden zijn opgeslagen.
Een vakje aanmaken waarin (de naam van en/of een afbeelding van) een specifieke video wordt weergegeven.
4. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.
Een apart voorbeeldvakje voor video's maken 1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als voorbeeldvakje voor video's. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u Start bestand. 3. Blader naar het specifieke bestand (mediabibliotheek).
5. Klik op OK. Herhaal deze procedure tot u alle gewenste actievakjes voor video-afspeellijsten hebt aangemaakt.
Mind Express
103
Hoofdstuk 4 - Adresboek Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen: • Het adresboek gebruiken • Een adresboekvakje aanmaken • Actievakjes voor adresboek aanmaken
Het venster Persoonsgegevens wordt geopend:
4.1 Het adresboek gebruiken 4.1.1 Een contactpersoon toevoegen Om een contactpersoon toe te voegen 1. Ga naar Extra > Adresboek. Het venster Adresboek wordt geopend.
3. Klik op
om een foto of figuur toe te voegen.
Het venster Figuur wordt geopend. 4. Selecteer een symbool of foto uit de lijst en klik op OK. 5. Vul de details van deze persoon in. Afhankelijk van de instellingen van uw contactpersonen kunt u: 2. Klik op de knop toevoegen.
• Een e-mail met alleen tekst verzenden. • Een e-mail als JPEG verzenden. De tekst wordt naar de inbox van de ontvanger verzonden, het bericht met de symbolen wordt verzonden als bijlage. 6. Klik op OK.
Mind Express
104
4.1.2 Een contactpersoon bewerken
3. Klik op OK.
Om een contactpersoon te bewerken
4.2 Een adresboekvakje aanmaken
1. Ga naar Extra > Adresboek. Het venster Adresboek wordt geopend. 2. Selecteer een contactpersoon en klik op de knop bewerken. Het venster Persoonsgegevens wordt geopend:
Een vakje voor het adresboek aanmaken 1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor het adresboek. Het venster Bewerken wordt geopend: 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Adresboek.
3. Onder het type vakje kunt u kiezen tussen:
Tabel 47: Vakje adresboek 3. Wijzig de gegevens indien nodig.
Optie
Beschrijving
4. Klik op OK om de instellingen op te slaan en het venster te sluiten.
Specifieke Persoon
Als u deze optie selecteert, duidt u de specifieke contactpersoon aan die in het vakje moet worden weergegeven.
4.1.3 Een contactpersoon verwijderen Om een contactpersoon te verwijderen 1. Ga naar Extra > Adresboek. Het venster Adresboek wordt geopend. 2. Selecteer een contactpersoon en klik op de knop verwijderen. De contactpersoon wordt verwijderd uit uw adresboek.
Dynamisch
Het vakje geeft één van de contactpersonen uit uw adresboek weer.
Mind Express
105 Tabel 47: Vakje adresboek
Optie
Beschrijving
Lijst van
Dit vakje geeft de door u geselecteerde contactpersonen weer.
geadresseerden
Als u een specifieke contactpersoon een tweede keer selecteert, wordt deze verwijderd uit de lijst van geadresseerden. Zie “Telefoonfuncties” op pagina 107 en “E-mail in Mind Express” op pagina 119 voor meer informatie.
4.3 Actievakjes voor adresboek aanmaken Als u dynamische vakjes voor het adresboek hebt aangemaakt, moet u actievakjes aanmaken om door de items in uw adresboek te gaan. Via het venster Bewerken kunt u de volgende subacties voor het adresboek aan uw communicatierooster toevoegen.
Tabel 48: Adresboek - subacties Subactie
Beschrijving
Volgende
Bladeren naar de volgende items in uw adresboek.
Vorige
Bladeren naar de vorige items in uw adresboek.
Ga naar begin
Om naar het eerste item in uw adresboek te bladeren.
Geadresseerden lijst
Om alle contactpersonen van het vakje Lijst van
wissen
geadresseerden te wissen.
Mind Express
107
Hoofdstuk 5 - Telefoonfuncties Het venster Telefooninstellingen wordt geopend.
Dankzij deze module kunt u SMS berichten versturen en bellen vanuit het communicatierooster Telefoon. Berichten worden opgebouwd en verstuurd met de symboolpagina's en ontvangen tekstberichten worden luidop voorgelezen. U kunt ook bellen, oproepen ontvangen en de telefoon inhaken wanneer u klaar bent. In dit hoofdstuk wordt uitgelegd hoe zo'n rooster werkt en gemaakt wordt. • Instellingen • De Telefoonmodule gebruiken • Een telefoonbestand maken • Het SMS voorbeeldbestand gebruiken • Een SMS-bestand maken
5.1 Instellingen 5.1.1 Op de computer Voor u de Telefoonmodule gebruikt, moet u uw mobiele telefoon aansluiten op de computer. U kunt dit doen via een kabel of (draadloos) via Bluetooth.
5.1.2 In Mind Express Wanneer de telefoon gekoppeld is aan uw computer, kunt u werken met de telefoon en SMS module. Er zijn ook een aantal telefooninstellingen in Mind Express. 1. Ga naar Extra > Telefoonfuncties > Instellingen.
Tabel 49: Telefooninstellingen Optie Pin
Beschrijving U heeft alleen een pincode nodig wanneer u werkt met een ingebouwde telefoon of SIM-kaart. Als u via een Bluetooth-verbinding werkt, hoeft u geen PIN-code in te vullen.
Model
Als u met een toestel van Nokia werkt, kies dan "Nokia Suite". Als u met een Mobi werkt, kies dan "Mobi". Als u met een Sierra Wireless Aircard werkt, kies dan "Sierra Wireless Aircard".
Poort
Voer de juiste COM-poort in. Als u met een Mobi werkt, kies dan "COM 1".
Nokia PC Suite (optie)
Voer de juiste COM-poort in.
Mind Express
108
Tabel 49: Telefooninstellingen Optie Initialisatie bij opstarten
Beschrijving Selecteer deze optie als u automatisch verbinding wilt maken met de telefoon wanneer Mind Express wordt geopend.
Toon extra informatie bij
Selecteer deze optie om extra informatie op het scherm
telefoonfuncties
weer te geven als je telefoonfuncties gebruikt.
2. Vul de instellingen in het venster Telefooninstellingen in en klik op OK. 3. Ga naar Extra > Telefoonfuncties > (Opnieuw) verbinding maken. Als er geen verbinding met een telefoon gemaakt kan worden, verschijnt het volgende bericht.
4. Klik op OK.
5.2 De Telefoonmodule gebruiken Het Telefoon voorbeeldbestand openen 1. Ga naar Bestand > Openen. Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Selecteer me4_ned. Het startvenster van Mind Express wordt geopend.
3. Klik op computer en klik vervolgens op bellen.
Mind Express De Telefoon module wordt geopend.
109
Mind Express
110 5.3.1 Bellen
U kunt nu:
Tabel 50: Telefoonfuncties Optie
Beschrijving Klik om de telefoon te beantwoorden.
Klik om in te haken.
Bellen naar vaste
Contactpersonen Voor personen die regelmatig worden gebeld, of als de gebruiker niet in staat is een telefoonnummer te onthouden of te vormen, kunt u een vakje aanmaken met een contactpersoon. De persoon wordt automatisch gebeld zodra dit vakje wordt geselecteerd. In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bellen, Nummer bellen en Telefoonnummer. Vul het telefoonnummer in.
Klik op een vakje om een bepaald nummer te bellen.
nummers Bellen naar vaste
Bellen naar een contactpersoon uit uw adresboek.
nummers uit adresboek Kies nummer uit
Blader in uw adresboek en de contactpersoon selecteren die
adresboek
u wilt bellen. Een dynamische lijst met contactpersonen wordt weergegeven.
Nummer invoeren
Vorm het nummer van een contactpersoon en klik op de knop Bellen. Zie “Telefoonnummers” op pagina 110.
5.3 Een telefoonbestand maken Een telefoonbestand maken lijkt erg op het maken van een eenvoudig communicatierooster. Zie “Een nieuw bestand maken in Mind Express” op pagina 53 voor meer informatie.
Telefoonnummers Om de gebruiker zelf een nummer te laten bellen, kunt u ook een numeriek toetsenbord maken. Het gevormde nummer wordt weergegeven in het notitievak. Om het nummer te bellen, klikt u op de knop Bellen. Een vakje maken om te bellen 1. Dubbelklik op een vakje.
Mind Express 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bellen, Nummer bellen en Notitie.
111 Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Selecteer me4_ned. Het startvenster van Mind Express wordt geopend. 3. Klik op computer en klik vervolgens op SMS.
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK.
5.3.2 Vakjes aanmaken om een oproep te beantwoorden 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bellen en Opnemen. 3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK.
5.3.3 Een vakje aanmaken in te haken 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bellen en Inhaken. 3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK.
5.4 Het SMS voorbeeldbestand gebruiken Met het SMS-bestand kunt u tekstberichten via de telefoon versturen en ontvangen.
5.4.1 Het SMS voorbeeldbestand openen 1. Ga naar Bestand > Openen.
Mind Express Het voorbeeldbestand voor SMS wordt geopend.
112
Mind Express
113 Tabel 51: SMS-functies
U kunt nu:
Tabel 51: SMS-functies Knop
Beschrijving Om te controleren of er nieuwe berichten zijn. Om vorige berichten te bekijken.
Om volgende berichten te bekijken.
Om een nieuw bericht te schrijven.
Om een bericht voor te lezen.
Om het voorlezen van een bericht te stoppen.
Om het laatste gelezen bericht te beantwoorden.
Knop
Beschrijving Om het laatste gelezen bericht te verwijderen.
Mind Express 5.4.2 Een bericht schrijven Een nieuw bericht schrijven 1. In het voorbeeldbestand voor SMS klikt u op de knop Nieuw bericht. Het volgende scherm verschijnt.
114
Mind Express
115 Tabel 52: SMS-bericht schrijven
2. Schrijf een bericht. 3. U kunt nu:
Knop Tabel 52: SMS-bericht schrijven
Knop
Beschrijving Om het berichtenvak te wissen.
Beschrijving Om een contactpersoon uit uw adresboek toe te voegen aan de lijst met geadresseerden.
Om het bericht naar de lijst van geadresseerden te
Als u een tweede keer een specifieke contactpersoon
zenden.
selecteert, wordt deze verwijderd uit de lijst met geadresseerden. Om de lijst van geadresseerden te wissen.
Om terug naar de inbox te gaan.
5.5 Een SMS-bestand maken Een SMS-bestand maken lijkt erg op het maken van een eenvoudig communicatierooster. Zie “Een nieuw bestand maken in Mind Express” op pagina 53 voor meer informatie.
5.5.1 Een vakje aanmaken om berichten te verzenden Om het opgestelde SMS-bericht te lezen.
Een vakje maken om berichten te verzenden 1. Open het venster Bewerken van een vakje.
Om het lezen van het opgestelde SMS-bericht te stoppen.
Om het laatste ingevoerde item te verwijderen.
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bericht en Bericht zenden.
Mind Express
116
3. In de derde vervolgkeuzelijst selecteert u één van de volgende opties.
Tabel 53: Bericht zenden Optie
Beschrijving
Telefoonnummer
Als u deze optie selecteert, voert u een telefoonnummer in in
Adresboek
4. Klik op OK.
5.5.3 Een vakje aanmaken om een bericht te verwijderen 1. Dubbelklik op een vakje.
het veld dat onderaan verschijnt.
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bericht en Bericht wissen.
Als u deze optie selecteert, zal onderaan een lijst verschijnen
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.
met alle geadresseerden in het adresboek. Kies de contactpersoon naar wie u een bericht wilt zenden. Geadresseerden
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.
Als u deze optie selecteert, wordt het bericht verzonden naar de
4. Klik op OK.
5.5.4 Een vakje aanmaken om berichten te beantwoorden
contactpersoon die u hebt toegevoegd aan de lijst met
1. Dubbelklik op een vakje.
geadresseerden.
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bericht en Antwoorden op huidig bericht.
4. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.
5. Klik op OK.
4. Klik op OK.
5.5.2 Vakjes aanmaken om berichten te lezen Een vakje maken om een bericht in de lijst te lezen
5.5.5 Een vakje aanmaken om te controleren of er nieuwe berichten zijn
1. Dubbelklik op een vakje.
1. Dubbelklik op een vakje.
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bericht en Bericht lezen.
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bericht en Controleer nieuwe berichten.
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.
3. Klik op de knop toevoegen om nog een actie toe te voegen aan het vakje.
4. Klik op OK. Een vakje maken om de vorige of volgende berichten in de lijst weer te geven 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bericht en Toon vorige reeks of Toon volgende reeks.
Mind Express 4. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de subacties Bericht en Toon eerste berichten.
117 5. Klik op OK.
5.5.7 Een vakje met de inhoud van een telefoonbericht aanmaken In dit vakje wordt de inhoud van het geselecteerde telefoonbericht weergegeven. Een vakje met de inhoud van een telefoonbericht aanmaken 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Telefoonfuncties.
5. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.
3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Toon inhoud van bericht.
6. Klik op OK.
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de inhoud van het bericht luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.
5.5.6 Telefoon inbox vakjes aanmaken
5. Klik op OK.
In deze vakjes wordt de titel of worden de eerste regels van ontvangen berichten weergegeven.
5.5.8 Een vakje met de verzender van een telefoonbericht aanmaken
Een telefoon inbox vakje aanmaken
In dit vakje wordt de verzender van het geselecteerde telefoonbericht weergegeven.
1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Telefoonfuncties. 3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Inbox vakje.
Een vakje met de verzender van een telefoonbericht aanmaken 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Telefoonfuncties. 3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Toon afzender van bericht. 4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de naam van de verzender van het bericht luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt. 5. Klik op OK.
5.5.9 Een vakje met de datum van een telefoonbericht aanmaken 4. Duid aan of u al dan niet wilt dat het bericht luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.
In dit vakje wordt de datum waarop het geselecteerde telefoonbericht werd verzonden weergegeven.
Mind Express Een vakje met de datum van een telefoonbericht aanmaken 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Telefoonfuncties. 3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Toon datum van bericht. 4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de datum van het bericht luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt. 5. Klik op OK.
5.5.10 Een vakje met het aantal telefoonberichten aanmaken In dit vakje wordt het aantal telefoonberichten in uw inbox weergegeven. Een vakje met het aantal telefoonberichten aanmaken 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Telefoonfuncties. 3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Aantal berichten. 4. Duid aan of u al dan niet wilt dat het aantal berichten luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt. 5. Klik op OK.
118
Mind Express
119
Hoofdstuk 6 - E-mail in Mind Express Mind Express biedt een eenvoudige en efficiënte oplossing voor e-mail. U kunt een notitie of brief aangemaakt in Mind Express versturen naar een e-mailadres, als tekst of tekst met symbolen. Ontvangen berichten kunnen worden geopend en weergegeven of luidop voorgelezen. Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen: • Instellingen e-mail • Het voorbeeldbestand voor e-mail gebruiken • De Inbox • Een e-mailbestand maken
6.1 Instellingen e-mail Voor u voor e-mailmodule gebruikt, moet u de instellingen voor e-mail configureren. Om het venster E-mail te openen, gaat u naar Extra > E-mail > Instellingen.
6.1.1 Serverinstellingen In het tabblad Serverinstellingen kunt u uw serverinstellingen invoeren. Deze instellingen zijn afhankelijk van de specifieke provider.
Instelling
Beschrijving
Servertype
Mind Express werkt alleen met POP-3-accounts.
Inkomende e-mail
Voer de juiste server voor inkomende e-mail in, afhankelijk van de provider van de gebruiker.
Uitgaande e-mail
Voer de juiste server voor uitgaande e-mail in, afhankelijk van de provider van de gebruiker.
Accountnaam
Voer het e-mailadres van de gebruiker in.
Wachtwoord
Voer het wachtwoord van het e-mailaccount in.
Instelling
Beschrijving
Gegevens ook gebruiken
Het wachtwoord dat nodig is voor inkomende e-mails, is
voor uitgaande e-mails
ook nodig voor uitgaande e-mails. Afhankelijk van de provider.
Wanneer u Gmail gebruikt, moet u de volgende serverinstellingen gebruiken.
Mind Express Wanneer u Hotmail gebruikt, moet u de volgende serverinstellingen gebruiken.
120 6.1.2 Geavanceerd In het tabblad Geavanceerd kunt u de nodige geavanceerde instellingen invoeren.
Instelling
Beschrijving
Poortnummer voor server
Voer het poortnummer in voor inkomende e-mail,
inkomende e-mail
afhankelijk van uw internetprovider.
Voor deze server is een
Duid aan of er voor deze server al dan niet een beveiligde
beveiligde verbinding
verbinding nodig is.
(SSL) nodig Poortnummer voor server
Voer het poortnummer in voor uitgaande e-mail,
uitgaande e-mail
afhankelijk van uw internetprovider.
Voor deze server is een
Duid aan of er voor deze server al dan niet een beveiligde
beveiligde verbinding
verbinding nodig is.
(SSL) nodig Ontvang enkel berichten
Als u deze optie selecteert, zal u alleen e-mails ontvangen
van personen uit
van uw contactpersonen in het adresboek van Mind
adresboek
Express. E-mails van onbekende afzenders worden geblokkeerd, maar zullen beschikbaar zijn in de inbox. Ga naar Extra > E-mail > Inbox.
Wanneer deze instellingen ingevuld zijn, is de module voor e-mail klaar voor gebruik.
Mind Express Wanneer u Gmail of Hotmail gebruikt, moet u de volgende geavanceerde instellingen gebruiken.
121 6.1.3 Geluiden
In het tabblad Geluiden, klikt u op om een geluid te kiezen voor de bevestiging van Verzenden OK, Verzenden mislukt, Nieuwe berichten ontvangen.
Mind Express 6.2 Het voorbeeldbestand voor e-mail gebruiken Via het startvenster van Mind Express 4 krijgt u toegang tot het voorbeeldbestand voor e-mail. Klik op computer en klik vervolgens op e-mail. Het voorbeeldbestand voor e-mail wordt geopend.
Zie “Een e-mailbestand maken” op pagina 127 om uw eigen e-mailbestand aan te maken.
122
Mind Express
123
U kunt nu:
Om de geselecteerde e-mail te verwijderen. Om de e-mails in Mind Express te downloaden.
Om de volgende e-mails weer te geven.
Om de vorige e-mails weer te geven.
Om een nieuw bericht te schrijven.
Om de inhoud van de geselecteerde e-mail te beluisteren. E-mails worden automatisch gelezen wanneer u ze opent. Selecteer Lezen om de e-mail nogmaals te beluisteren of de inhoud van de notitie te beluisteren. Om het beluisteren van de inhoud van de e-mail te stoppen.
Om een antwoord te verzenden op de geselecteerde e-mail.
Om terug te gaan naar het startvenster van Mind Express 4.
Mind Express 6.2.1 Een e-mail schrijven en verzenden Een e-mail verzenden 1. In het voorbeeldbestand voor e-mail klikt u op de knop Nieuw bericht. Het volgende scherm verschijnt.
124
Mind Express
125 Tabel 54: Een e-mail schrijven
2. Schrijf uw bericht in het berichtenvak. 3. U kunt nu:
Knop Tabel 54: Een e-mail schrijven
Knop
Beschrijving Om het laatste ingevoerde item in uw e-mail te verwijderen.
Beschrijving Om de opgestelde e-mail naar de geselecteerde
Om uw e-mailbericht te wissen.
geadresseerde(n) te verzenden.
Om een contactpersoon uit uw adresboek toe te voegen aan de lijst met geadresseerden. Deze contactpersonen zullen in het veld Aan verschijnen. Als u eenzelfde contactpersoon een tweede keer selecteert, wordt deze verwijderd uit de lijst met geadresseerden. Om de lijst van geadresseerden voor deze e-mail te
6.2.2 Adresboek In het Adresboek kunt u opgeven of u een e-mail liever met of zonder JPEG als bijlage verstuurt. 1. Ga naar Extra > Adresboek. Het venster Adresboek wordt geopend.
wissen. Om terug naar de inbox te gaan.
Om de e-mail luidop te laten voorlezen, ter controle.
Om het voorlezen van de e-mail te stoppen.
2. Selecteer een contactpersoon en klik op de knop bewerken.
Mind Express
126
Het venster Persoonsgegevens wordt geopend:
Het venster Inbox wordt geopend:
Hier kunt u aanduiden of u het volgende wilt doen:
De bijlagen verschijnen in de hoek rechts onderaan.
• Een e-mail met alleen tekst verzenden. Zie “Adresboek” op pagina 103 voor meer informatie over het gebruik van het adresboek.
6.3 De Inbox
2. Selecteer Postvak In of Verwijderde e-mails. 3. Klik op een bericht om het te selecteren. Kies één van de volgende opties:
De Inbox en de Verwijderde e-mails kunnen ook beheerd.
Optie
Beschrijving
1. Ga naar Extra > E-mail > Inbox.
Controleren op nieuwe e-
Om nieuwe ontvangen e-mails weer te geven.
mails Lezen
Om het geselecteerde e-mailbericht te lezen.
Opslaan
Om een bericht op te slaan.
Terughalen
Om een verwijderd bericht terug te halen.
Mind Express
127
Optie
Beschrijving
Verwijderen
Om een e-mail te verwijderen uit de inbox of een reeds verwijderde e-mail permanent te verwijderen.
6.4 Een e-mailbestand maken Een e-mailbestand maken lijkt erg op het maken van een communicatierooster. Zie “Een nieuw bestand maken in Mind Express” op pagina 53 voor meer informatie.
6.4.1 Een vakje met de inhoud van een e-mail aanmaken In dit vakje wordt de inhoud van het e-mailbericht weergegeven.
5. Klik op OK.
6.4.2 Een vakje voor e-mails in uw inbox aanmaken In dit vakje wordt de afzender en het onderwerp weergegeven van de e-mails die u in uw inbox ontvangt. Een vakje voor e-mails in uw inbox aanmaken 1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor e-mails in uw inbox. Het venster Bewerken wordt geopend: 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het soort vakje E-mail. 3. Onder het type vakje selecteert u de optie Inbox vakje.
Een vakje met de inhoud van een e-mail aanmaken
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de inhoud van het vakje van de inbox luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor de inhoud van de e-mail.
5. Klik op OK.
Het venster Bewerken wordt geopend: 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het soort vakje E-mail.
6.4.3 Een vakje voor de afzender van een e-mail aanmaken In dit vakje wordt de naam van de afzender van de geselecteerde e-mail weergegeven. Een vakje met de afzender van een e-mail aanmaken 1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor de afzender van de e-mail. Het venster Bewerken wordt geopend: 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het soort vakje E-mail.
3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Toon inhoud van e-mail. 4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de inhoud van de e-mail luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.
3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Toon afzender van e-mail. 4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de naam van de afzender van het bericht luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.
Mind Express
128
5. Klik op OK.
5. Klik op OK.
6.4.4 Een vakje voor de datum van een e-mail aanmaken
6.4.6 Een vakje met het aantal (nieuwe) e-mails aanmaken
In dit vakje wordt de datum waarop de geselecteerde e-mail werd verzonden weergegeven.
In dit vakje wordt het aantal (nieuwe) e-mails weergegeven die u in uw inbox ontvangen hebt.
Een vakje met de datum van een e-mail aanmaken
Een vakje met het aantal (nieuwe) e-mails aanmaken
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor de datum van de e-mail.
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor het aantal (nieuwe) e-mails.
Het venster Bewerken wordt geopend:
Het venster Bewerken wordt geopend:
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het soort vakje E-mail.
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het soort vakje E-mail.
3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Toon datum van e-mail.
3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Aantal (nieuwe) e-mails.
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de datum waarop de e-mail werd verzonden luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat het aantal (nieuwe) e-mails luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.
5. Klik op OK.
5. Klik op OK.
6.4.5 Een vakje met het onderwerp van een e-mail aanmaken
6.4.7 Een vakje aanmaken om e-mails te verzenden
In dit vakje wordt het onderwerp van de geselecteerde e-mail weergegeven, zoals vermeld door de afzender.
Een actievakje aanmaken om e-mails te verzenden
Een vakje voor het onderwerp van een e-mail aanmaken 1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor het onderwerp van de e-mail. Het venster Bewerken wordt geopend: 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het soort vakje E-mail. 3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Toon onderwerp van e-mail. 4. Duid aan of u al dan niet wilt dat het onderwerp van het bericht luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken voor de actie E-mail zenden.
Mind Express
129
2. In het deel Acties van het venster selecteert u E-mail en kiest u de subactie E-mail zenden.
3. In de tweede vervolgkeuzelijst selecteert u één van de volgende opties:
Tabel 55: E-mail zenden Optie
Beschrijving
E-mailadres
Als u deze optie selecteert, voert u een e-mailadres in in het veld dat onderaan verschijnt.
Adresboek
Als u deze optie selecteert, zal onderaan een lijst verschijnen met alle geadresseerden in het adresboek. Kies de contactpersoon naar wie u een e-mail wilt verzenden.
Geadresseerden
Als u deze optie selecteert, wordt de e-mail verzonden naar een of meer contactpersonen die u hebt toegevoegd aan de lijst met geadresseerden.
4. Indien gewenst kunt u een gepast label en/of figuur invoeren. 5. Klik op OK.
Mind Express
130
Actievakjes voor e-mails aanmaken 1. Dubbelklik in een vakje en selecteer de actie E-mail in het venster Bewerken. 2. Selecteer een subactie in de vervolgkeuzelijst. E-mail zenden
Om een e-mail te verzenden naar:
• E-mailadres: om een e-mail te verzenden naar een specifiek e-mailadres. • Adresboek: om een e-mail te verzenden naar een contactpersoon van uw adresboek in Mind Express. • Geadresseerden: om een e-mail te verzenden naar een of meer contactpersonen toegevoegd aan de lijst met geadresseerden. Toon vorige reeks
Om de vorige lijst met hoofdingen van e-mails weer te geven.
Toon volgende reeks
Om de volgende lijst met hoofdingen van e-mails weer te geven.
Toon nieuwste e-mails
Om de hoofdingen van de laatste ontvangen e-mails weer te geven.
Inbox downloaden
Om de inhoud van de inbox in het rooster van Mind Express te downloaden.
Verwijder e-mail
Om de laatste gelezen e-mail te verwijderen. Om verwijderde e-mails te vinden selecteert u Verwijderde e-mails in het menu Extra > E-mail > Inbox.
Lees geselecteerd bericht
Om het geselecteerde e-mailbericht luidop te lezen.
Selecteer vorig bericht
Om de vorige e-mail te selecteren.
Selecteer volgend bericht
Om de volgende e-mail te selecteren.
E-mail beantwoorden
Om de geselecteerde e-mail te beantwoorden.
Zend e-mail naar lijst met
Om een e-mail te verzenden naar de geselecteerde contactpersonen uit uw adresboek.
geadresseerden
Mind Express Hoofdstuk 7 - Camera Met de module Camera kunt u uw eigen foto's nemen. Eerst moet u een webcam aansluiten op uw computer.
7.1 Werken met de module Camera Om het voorbeeldbestand voor Camera te openen 1. Ga naar Bestand > Openen. Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Selecteer me4_ned en klik op Openen. Het startvenster van Mind Express 4 wordt geopend. 3. Klik op multimedia en klik vervolgens op camera.
131
Mind Express De module Camera wordt geopend.
4. Klik op het cameravakje om de camera te activeren.
132
Mind Express
133
5. Voer één van de volgende acties uit:
Tabel 56: Camera-opties Knop
De volgende pagina van het voorbeeldbestand voor camera wordt geopend.
Beschrijving Om een foto te nemen.
Om een multi-shot te nemen (automatisch drie foto's nemen, onmiddellijk na elkaar). Wanneer u klaar bent, wordt de volgende pagina automatisch geopend.
Om naar de volgende pagina van het voorbeeldbestand
7. U kunt nu:
voor Camera te gaan, waar u de reeds genomen foto's kunt
Tabel 57: Camera - Foto's bekijken
bekijken.
Knop 6. Klik op de knop Foto's bekijken om de foto's die u genomen hebt te bekijken.
Beschrijving Om naar de vorige foto te gaan.
Om de geselecteerde foto te verwijderen.
Mind Express
134
Tabel 57: Camera - Foto's bekijken Knop
Beschrijving Om naar de volgende foto te gaan.
Om terug naar de eerste pagina van het
U kunt uw cameravakje vergroten of verkleinen. Klik hiervoor (in mode bewerken) op het vakje en klik vervolgens op één van de zwarte vierkantjes die verschijnen. Houd de muisknop vast en versleep het vakje naar de gewenste grootte.
Een rooster kan slechts 1 cameravakje per pagina bevatten.
voorbeeldbestand voor camera te gaan, waar u de foto's kunt nemen.
7.2.2 Het vakje momentopname Een vakje aanmaken om foto's te nemen
7.2 Een camerabestand maken Een camerabestand maken is niet zo moeilijk en lijkt erg op het maken van een eenvoudig communicatierooster. Zie “Een nieuw bestand maken in Mind Express” op pagina 53 voor meer informatie over het maken van communicatieroosters.
7.2.1 Het weergavevakje voor camera Dit vakje geeft de door u genomen foto's weer. Een weergavevakje voor camera aanmaken 1. Selecteer het vakje dat u wil gebruiken als weergavevakje voor camera en open het venster Bewerken.
1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de subactie Neem foto. 3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK.
7.2.3 Vorige en volgende foto Vakjes aanmaken om van de ene naar de andere foto te gaan 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de subactie Vorige foto of Volgende foto.
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Camera.
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.
3. Klik op OK.
4. Klik op OK.
U hebt nu een vakje gemaakt waarin de foto's die u genomen heeft met de webcam zullen verschijnen.
Mind Express 7.2.4 Vakje om een foto te verwijderen Een vakje aanmaken om foto's te verwijderen 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de subactie Verwijder foto. 3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK.
7.2.5 Vakje om de camera te stoppen Klik op dit vakje om de camera uit te schakelen. Het weergavevakje voor de camera zal dan verschijnen, zodat u de foto's die u hebt genomen kunt bekijken. Een vakje aanmaken om de camera te stoppen 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de subactie Stop. 3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK.
7.2.6 Startvakje voor camera Klik op het voorbeeldweergavevakje camera om de camera opnieuw te activeren. Een startvakje voor camera aanmaken 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de subactie Preview. 3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK.
135
Mind Express
137
Hoofdstuk 8 - Klok In Mind Express kunt u een klok toevoegen aan uw communicatierooster, om op elk moment de juiste tijd te zien. U kunt kiezen tussen verschillende lay-outs wanneer u de klok aanmaakt.
Het is mogelijk om de huidige dag/datum/tijd luidop te laten voorlezen wanneer u op de klok klikt. 1. Dubbelklik op het vakje. 2. In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Datum/tijd en kiest u één van de volgende subacties.
Tabel 58: Subacties datum/tijd
Een klok maken in Mind Express 1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als klok. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Klok.
3. Kies een analoge of een digitale weergave. 4. Duid aan of u wilt dat de seconden al dan niet worden weergegeven. 5. Klik op OK. De klok wordt aangemaakt.
Subactie
Beschrijving
Lees datum
Klik op dit vakje om de huidige datum te beluisteren.
Lees dag
Klik op dit vakje om de huidige dag te beluisteren.
Lees tijd
Klik op dit vakje om de huidige tijd te beluisteren.
3. Klik op OK.
Mind Express
138
Mind Express Hoofdstuk 9 - Rekenmachine Mind Express 4 bevat een voorbeeldbestand voor een rekenmachine. U kunt de rekenmachine invoegen in een bestaand bestand of een nieuwe aanmaken. Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen: • Het voorbeeldbestand voor rekenmachine gebruiken • Een rekenmachine maken
9.1 Het voorbeeldbestand voor rekenmachine gebruiken Het voorbeeldbestand voor rekenmachine gebruiken
139 9.2 Een rekenmachine maken Een rekenmachine maken 1. Maak een nieuw bestand aan. Zie “Een nieuw bestand maken in Mind Express” op pagina 53 voor meer informatie. 2. Om vakjes te maken voor de nummers: • Open het venster Bewerken. • Kies de actie Rekenmachine en voer voor elk vakje een nummer van 0 tot 9 in in het veld Bewerkingen. Als u klaar bent, hebt u 10 vakjes met cijfers.
1. Ga naar Bestand > Openen. Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Om het startvenster van Mind Express 4 te openen, selecteert u me4_ned. 3. Klik op computer en klik vervolgens op rekenmachine. De rekenmachine wordt geopend. 3. Om vakjes te maken voor de bewerkingen: • Open het venster Bewerken. • Kies de actie Rekenmachine en voer voor elk vakje een symbool voor de bewerking in in het veld Bewerkingen.
Tabel 59: Rekenmachine - symbolen bewerkingen Bewerking
U kunt de rekenmachine nu gebruiken.
Symbool
verschil
-
som
+
quotiënt
/
Mind Express
140
Tabel 59: Rekenmachine - symbolen bewerkingen Bewerking
U kunt nu de volgende opties selecteren.
Tabel 60: Rekenmachine - type
Symbool
product
*
Optie
tot de macht
^
Toon alleen het
Alleen het resultaat van de bewerking wordt
vierkantswortel
@
resultaat
weergegeven.
breuk 1/x
R
gelijk aan
=
Lees bewerking
+/-
i
Reset bij laden pagina
Beschrijving
Als deze optie niet geselecteerd is, verschijnt de volledige bewerking in het vakje voor het resultaat. De bewerkingen worden luidop voorgelezen. Het resultaat wordt op 0 gezet wanneer de pagina wordt geladen.
Als u een bepaalde berekening vaak moet uitvoeren, kunt u een vakje maken met een vaste bewerking, bijvoorbeeld "15%".
Schrijf het resultaat in de Notitie
Het resultaat van de bewerking wordt in het notitievak geschreven nadat u het vakje voor het resultaat hebt geselecteerd.
4. Klik op OK. 5. Maak een vakje dat dienst zal doen als vakje met het resultaat van de rekenmachine. • Dubbelklik op het vakje. • In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Rekenmachine.
Opmerking: het kan nuttig zijn om het vakje voor de resultaten groter te maken dan de andere vakjes. 6. Klik op OK. 7. Maak vakjes om tekens te verwijderen en de inhoud van het display te verwijderen. • Open het venster Bewerken. • Kies de actie Rekenmachine en voer voor elk vakje een symbool voor de bewerking in in het veld Bewerkingen.
Tabel 61: Rekenmachine - symbolen bewerkingen 2 Bewerking Een teken of cijfer verwijderen
Symbool B
Mind Express
141
Tabel 61: Rekenmachine - symbolen bewerkingen 2 Bewerking Het display wissen
• Klik op OK. U kunt de rekenmachine nu gebruiken.
Symbool C
Mind Express Hoofdstuk 10 - Batterijniveau Er zijn twee manieren om op de hoogte te blijven van de status van de batterij van uw computer: een gesproken bericht of visuele informatie in een vakje.
10.1 Bericht batterijniveau 1. Dubbelklik in de mode bewerken op een vakje om het venster Bewerken te openen. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Batterij. 3. Selecteer indien nodig een symbool. 4. Klik op OK. Vanaf nu zal het batterijniveau luidop worden voorgelezen wanneer u dit vakje selecteert. U kunt dit vakje gebruiken in combinatie met een batterijvakje.
10.2 Een batterijvakje aanmaken Het is mogelijk om een batterijvakje te maken. Dit betekent dat u een vakje maakt waarin het niveau van de batterij wordt weergegeven. 1. Dubbelklik in mode bewerken op een vakje. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Batterij. 3. Voeg het juiste symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK. In mode bewerken verschijnt er in de linkerbovenhoek van het vakje een batterijsymbool dat staat voor het type vakje. Het label van het vakje omvat het percentage van de batterij.
143
Mind Express
145
Hoofdstuk 11 - GEWA Als u een Tellus of een Mobi gebruikt, kan Mind Express als optie worden uitgerust met een instelbare infrarood afstandsbediening. Met deze module kunt u infraroodcodes koppelen en doorsturen en bijvoorbeeld uw tv, cd-speler en andere toestellen bedienen.
11.1 Infraroodcodes instellen Mind Express heeft een specifieke gebruikersinterface om de infraroodmodule gemakkelijk te programmeren. Infraroodcodes instellen 1. Selecteer Extra > GEWA > Aanleren. Het venster Gewa wordt geopend: Kies één van de codes gw1 tot gw150 om deze te koppelen aan een specifieke IR-code. U kunt een gepastere naam invoeren in het vakje Naam, bijvoorbeeld "tv volume omhoog". 2. Houd uw afstandsbediening (in dit voorbeeld zal dit de afstandsbediening van uw tv zijn) voor het IR-venster van het toestel (Tellus of Mobi). De afstand tussen uw afstandsbediening en het IR-venster moet ongeveer vijf centimeter bedragen. 3. Klik op Aanleren om de procedure te starten.
6. Houd de knop ingedrukt tot het rode lampje in het IR-venster uit gaat of tot in de statusregel in het venster Gewa in het lichtblauw Vrijgave wordt weergegeven. Deze procedure wordt herhaald om de code een tweede keer te koppelen: Het rode lampje in het IR-venster gaat opnieuw branden en de statusregel vraagt om opnieuw op de(zelfde) knop op de afstandsbediening te drukken. Het apparaat wacht nu tot u de IRcode een tweede keer verzendt. Druk opnieuw op dezelfde knop op uw afstandsbediening. 7. Houd de knop ingedrukt tot het rode lampje in het IR-venster uit gaat en in de statusregel in het venster Gewa in het lichtblauw Vrijgave wordt weergegeven. De IR-module heeft nu voor de tweede keer de code opgenomen. Het rode lampje zal kort knipperen ter bevestiging dat de opnameprocedure met succes is voltooid. In de statusregel wordt OK weergegeven en deze wordt groen. Als er een fout is opgetreden, verschijnt Error in het rood in de statusregel. U kunt klikken op Test om te controleren of de nieuwe code juist werkt. Herhaal deze procedure voor alle IR-codes waarvan u wil dat de computer ze leert.
4. De statusregel in het venster Gewa wordt in het donkerblauw weergegeven: Druk op afstandsbediening: Tegelijkertijd gaat in het IR-venster een rood lampje branden. De IR-module wacht nu op de IR-code die moet worden gekoppeld.
11.2 IR-codes doorsturen
5. Druk op de knop van uw afstandsbediening voor de code die u wilt koppelen aan de IR-module (in dit geval de IR-code voor tv volume omhoog).
Om IR-codes door te sturen met Mind Express, moet u de actie Gewa zenden koppelen aan een vakje in het rooster. 1. Om de mode bewerken van Mind Express te openen, gaat u naar Bewerken > Mode bewerken en dubbelklikt u op het vakje dat u wil koppelen.
Mind Express 2. In de mode bewerken klikt u op Acties en kiest u GEWA in de lijst met acties. 3. Selecteer een specifieke code in de vervolgkeuzelijst en vul de frequentie voor Herhaal onderaan in. Dit kan nuttig zijn, bijvoorbeeld in het geval van volumeregeling. De gekozen opdracht verschijnt nu in de lijst. 4. Klik op OK of voeg nog een opdracht toe om een macro te maken. Dit kan nuttig zijn om tv-zenders te selecteren, zoals bijvoorbeeld tv-zender 39. Via het venster Pauze kunt u een pauze toevoegen tussen opeenvolgende IRcodes. Als u vertrouwd bent met de opdrachtstructuur van Gewa, dan kunt u de Gewaopdrachten ook rechtstreeks in het venster Type opdracht invoeren.
11.3 Een back-upbestand van de GEWA-opdrachten maken Deze optie is bedoeld als back-upfunctie voor de GEWA-opdrachten. Als er een probleem optreedt, kunt u de GEWA-opdrachten herstellen met uw backupbestand. Dit kan ook nuttig zijn als u verschillende GEWA-opdrachtensets voor verschillende locaties wil gebruiken. U kunt de GEWA programmeren met de opdrachten van locatie A en een back-upbestand maken als alles voor locatie A geprogrammeerd is. U kunt hetzelfde doen voor locatie B. Als u de functies back-up en herstellen gebruikt, kunt u omschakelen naar de GEWAopdrachtenset op basis van uw locatie. Een back-up van de GEWA-opdrachten maken 1. Ga naar Extra > GEWA > Back-up. Een venster verschijnt, waarin gevraagd wordt om de back-up een naam te geven. 2. Voor een naam in voor dit back-upbestand, bijvoorbeeld gewa_thuis. 3. Klik op OK.
146 Een volgend bericht verschijnt. 4. Klik op Ja. Er verschijnt een zandloper terwijl de bestanden worden opgeslagen. De GEWA-back-up herstellen 1. Ga naar Extra > GEWA en selecteer Back-up terugzetten. Het venster Terugzetten verschijnt op het scherm. 2. Selecteer de back-up die u wilt herstellen en klik op OK. Op het scherm wordt een zandloper weergegeven. Wanneer het herstellen voltooid is, verdwijnt het venster.
Mind Express
147
Hoofdstuk 12 - Diavoorstelling In Mind Express kunt u een diavoorstelling maken om beelden of foto's opgeslagen in een (bibliotheek)map te bekijken. In dit hoofdstuk vinden we meer informatie over: • De module diavoorstelling gebruiken • Een bestand voor diavoorstelling maken
4. Klik op één van de volgende pictogrammen.
Tabel 62: Sjabloon diavoorstelling Pictogram
Beschrijving
12.1 De module diavoorstelling gebruiken
Klik om de diavoorstelling te starten. Alle foto's opgeslagen in
1. Ga naar Bestand > Openen.
diavoorstelling automatisch opnieuw.
Het venster Bestand openen wordt geopend.
deze map worden weergegeven. Na de laatste foto begint de
Om de diavoorstelling te stoppen.
2. Om het startvenster van Mind Express 4 te openen, selecteert u me4_ned. 3. Klik op multimedia en klik vervolgens op afbeeldingen. Het sjabloon voor diavoorstelling wordt geopend.
Om naar de vorige foto te gaan.
Om naar de volgende foto te gaan. U kunt ook op de foto zelf klikken.
12.2 Een bestand voor diavoorstelling maken Een bestand voor diavoorstelling maken lijkt erg op het maken van een eenvoudig communicatierooster. Zie “Een nieuw bestand maken in Mind Express” op pagina 53 voor meer informatie.
Mind Express
148
12.2.1 Een vakje aanmaken om de diavoorstelling te bekijken U kunt uw vakje voor de diavoorstelling vergroten of verkleinen. Klik hiervoor (in mode bewerken) op het vakje en klik vervolgens op één van de zwarte vierkantjes die verschijnen. Houd de muisknop vast en versleep het vakje naar de gewenste grootte.
In vakjes om de diavoorstelling te bekijken worden de beelden uit de geselecteerde map in willekeurige volgorde weergegeven. Een vakje maken om de diavoorstelling te bekijken 1. Selecteer het vakje dat u wil gebruiken als vakje voor de diavoorstelling en open het venster Bewerken. 2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Diavoorstelling.
12.2.2 Actievakjes diavoorstelling aanmaken Met actievakjes diavoorstelling kunt u bladeren door de afbeeldingen in de map. Een actievakje voor de diavoorstelling maken 1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken. 2. In het deel Acties van het venster selecteert u Diavoorstelling en kiest u de subactie die u wil toevoegen aan uw rooster.
3. Duid aan of u wil bladeren door afbeeldingen opgeslagen in een map in de mediabibliotheek of in een map op uw computer. 4. Blader naar de specifieke map of een map met de mediabibliotheek. 5. Als u de volgende foto wilt bekijken wanneer u in het venster met de diavoorstelling klikt, voegt u de actie Diavoorstelling en de subactie Volgende toe aan het vakje van de diavoorstelling. 6. Blader opnieuw naar de specifieke map. 7. Klik op OK.
Tabel 63: Subacties diavoorstelling Subactie
Beschrijving
Volgende
Als er meer dan één vakje voor de diavoorstelling is, kunt u deze subactie gebruiken om de volgende x afbeeldingen in de map te bekijken.
Volgende (1 stap) Vorige
Om naar de volgende foto in de map te gaan. Als er meer dan één vakje voor de diavoorstelling is, kunt u deze subactie gebruiken om de vorige x afbeeldingen in de map te bekijken.
Vorige (1 stap)
Om naar de vorige foto in de map te gaan.
Mind Express
149
Tabel 63: Subacties diavoorstelling Subactie
Beschrijving
Ga naar begin
Om naar het begin van de diavoorstelling te gaan.
Start Voorstelling
Om de diavoorstelling te starten. Zo wordt automatisch gebladerd door alle items in de opgegeven map. Als er meer dan één vakje voor de diavoorstelling is, zullen er telkens x nieuwe foto's tegelijk verschijnen.
Start Voorstelling (1 stap)
Om de diavoorstelling te starten. Zo wordt automatisch gebladerd door alle items in de opgegeven map, foto per foto.
Stop Voorstelling
Om de diavoorstelling te stoppen.
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK.
Mind Express
151
Hoofdstuk 13 - Dynamische lijsten In Mind Express kunt u dynamische lijsten aanmaken en gebruiken. Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen: • Het voorbeeldbestand voor dynamische lijsten gebruiken • Een dynamische lijst maken
13.2 Een dynamische lijst maken
13.1 Het voorbeeldbestand voor dynamische lijsten gebruiken
De gegevens van een dynamische lijst invoeren
Via het startvenster van Mind Express 4 krijgt u toegang tot het voorbeeld voor dynamische lijsten. Klik op communicatie en klik vervolgens op dynamische lijsten.
Het voorbeeldbestand bevat 6 dynamische lijsten: personen, werkwoorden, gevoelens, kleuren, fruit en groenten. Klik op het pictogram ‘plus’ om de drie of vier volgende items van de lijst te zien.
13.2.1 Dynamische lijsten Eerst moet u de inhoud van de dynamische lijsten aanmaken. 1. Ga naar Extra > Dynamische lijst. Het venster Dynamische lijst bewerken wordt geopend.
Tabel 64: Dynamische lijsten bewerken Knop
Beschrijving Om een nieuwe dynamische lijst toe te voegen.
Mind Express
152
Tabel 64: Dynamische lijsten bewerken Knop
Tabel 65: Nieuwe dynamische lijst
Beschrijving Om de geselecteerde dynamische lijst te bewerken.
Knop
Beschrijving Klik op deze knop om het venster Bewerken te openen om een nieuw
Om de geselecteerde dynamische lijst te verwijderen.
item toe te voegen aan de dynamische lijst. Om verschillende items tegelijk aan te maken en toe te voegen aan de
2. Klik op de knop toevoegen om een nieuwe dynamische lijst toe te voegen. Het venster Nieuwe dynamische lijst wordt geopend. 3. Voer de naam in van de dynamische lijst die u wil toevoegen (bijv. groenten).
lijst. Om het geselecteerde item van de lijst te bewerken. (*)
Om naar het vorige item in de lijst te gaan. (*)
4. Klik op OK. Het volgende venster wordt geopend.
Om naar het volgende item in de lijst te gaan. (*)
Om het geselecteerde item uit de lijst te verwijderen. (*)
(*): U kunt de toetsen Shift en Ctrl gebruiken om meerdere items tegelijk te selecteren en te bewerken.
5. Om nieuwe items toe te voegen aan de lijst, kunt u het volgende doen: • Klik op de knop toevoegen en maak een nieuw item aan in het venster Bewerken. • Klik op de knop om meerdere items aan te maken. Als u de tweede optie kiest, wordt het venster Kies symbolen geopend.
Mind Express 6. Gebruik de zoekfuncties en selecteer alle gewenste items uit de resultatenlijst.
153 Alle geselecteerde items worden toegevoegd aan de dynamische lijst.
8. Om de (wijzigingen gemaakt aan de) dynamische lijst op te slaan, klikt u op OK. De gegevens van uw dynamische lijst worden opgeslagen.
13.2.2 Vakjes dynamische lijst U kunt zoveel vakjes voor de dynamische lijst maken als u wil. Een vakje voor een dynamische lijst aanmaken 1. Dubbelklik op een vakje. 7. Klik op OK.
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Dynamische lijst. 3. Selecteer de lijst die u wil weergeven. 4. Duid aan of u wil dat de items al dan niet in willekeurige volgorde in de lijst verschijnen. 5. Klik op OK. Er wordt een vakje voor dynamische lijst aangemaakt. Herhaal deze procedure zo vaak als nodig.
Mind Express
154
13.2.3 Actievakjes dynamische lijst Actievakjes voor een dynamische lijst aanmaken 1. Dubbelklik op een vakje. 2. In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Dynamische lijst en kiest u de subactie die u wil gebruiken.
Tabel 66: Dynamische lijst - Subacties Subacties Ga naar begin
Beschrijving
Volgende
Om de volgende x items van de dynamische lijst weer te geven.
item van de lijst weergegeven, in het tweede vakje van de dynamische lijst wordt het tweede item weergegeven enz. Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden toegepast. Start Voorstelling
gaan. Voer het aantal seconden in vooraleer de volgende
toegepast.
x items van de lijst worden weergegeven.
In elk vakje van de dynamische lijst wordt het volgende
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden
item van de lijst weergeven. Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden toegepast. Vorige
toegepast. Start Voorstelling (1 stap)
De actie starten waarbij de vakjes van de dynamische lijst automatisch door alle items van een specifieke lijst
Om de vorige x items van de dynamische lijst weer te
gaan. Voer het aantal seconden in vooraleer in elk vakje
geven.
van de dynamische lijst het volgende item van de lijst wordt weergegeven.
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden toegepast. Vorige (1 stap)
De actie starten waarbij de vakjes van de dynamische lijst automatisch door alle items van een specifieke lijst
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden
Volgende (1 stap)
Om naar het begin van de dynamische lijst te gaan. In het eerste vakje van de dynamische lijst wordt het eerste
Tabel 66: Dynamische lijst - Subacties Subacties
Beschrijving
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden toegepast.
In elk vakje van de dynamische lijst wordt het vorige item van de lijst weergeven. Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden toegepast.
Stop Voorstelling
De actie stoppen waarbij de vakjes van de dynamische lijst automatisch door alle items van een specifieke lijst gaan. Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden toegepast.
Mind Express
155
Tabel 66: Dynamische lijst - Subacties Subacties Voeg brief toe aan lijst
Beschrijving De inhoud van het notitievak toevoegen aan de dynamische lijst. Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden toegepast. Om ook symbolen uit het notitievakje toe te voegen moet de optie Symbolen opslaan bij opslaan Notitie in vakje ingeschakeld is. Zie pagina 74.
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje. 4. Klik op OK. Er wordt een actievakje voor de dynamische lijst aangemaakt.
Bij het voorbeeld van de groeten, kan de dynamische lijst er als volgt uitzien.
Mind Express
157
Hoofdstuk 14 - Agenda In Mind Express kunt u uw afspraken organiseren in een agenda. U kunt de agenda gebruiken om u te herinneren aan verjaardagen van vrienden en familieleden. Dit hoofdstuk bestaat uit drie grote delen: • De agenda gebruiken • De agenda bewerken • Een agendabestand maken
Er wordt een overzicht van vandaag geopend.
14.1 De agenda gebruiken 14.1.1 Afspraken van vandaag raadplegen Uw afspraken en planning voor vandaag bekijken 1. Ga naar Bestand > Openen. Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Om het startvenster van Mind Express 4 te openen, selecteert u me4_ned. 3. Klik op kalender en klik vervolgens op vandaag.
Een klok geeft de huidige tijd aan. Het vinkje (vakje voor tijdsindicatie) duidt aan dat het tijdstip voorbij is.
14.1.2 Het maandoverzicht raadplegen Het sjabloon voor agenda openen 1. Ga naar Bestand > Openen. Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Om het startvenster van Mind Express 4 te openen, selecteert u me4_ned. 3. Klik op kalender en klik vervolgens op maandkalender.
Mind Express
158
De kalender wordt geopend, met het overzicht van de huidige maand.
5. Klik op het ME pictogram om terug te keren naar het startvenster van Mind Express 4.
14.1.3 De weekplanner raadplegen De weekplanner openen 1. Ga naar Bestand > Openen. Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Om het startvenster van Mind Express 4 te openen, selecteert u me4_ned. 3. Klik op kalender en klik vervolgens op weekplanner. De weekplanner wordt geopend, met het overzicht van de huidige week.
De huidige dag wordt aangeduid met drie sterretjes (***). 4. U kunt nu:
Tabel 67: Maandoverzicht Klik op
Om naar het overzicht van de vorige maand te gaan.
naar het overzicht van de volgende maand te gaan.
de dagplanner voor deze specifieke dag te openen.
Mind Express
159 De dagplanner opent met een overzicht van vandaag.
4. U kunt nu:
Tabel 68: Weekoverzicht Klik op
Om naar het overzicht van de vorige week te gaan.
naar het overzicht van de volgende week te gaan.
5. Klik op het ME pictogram om terug te keren naar het startvenster van Mind Express 4.
14.1.4 De dagplanner raadplegen De dagplanner openen 1. Ga naar Bestand > Openen.
4. U kunt nu:
Tabel 69: Dagplanner Klik op
Om naar de vorige dag te gaan.
Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Om het startvenster van Mind Express 4 te openen, selecteert u me4_ned.
naar de volgende dag te gaan.
3. Klik op kalender en klik vervolgens op dagplanner. naar het overzicht van de volledige maand te gaan.
5. Klik op het ME pictogram om terug te keren naar het startvenster van Mind Express 4.
Mind Express 14.1.5 Een afspraak toevoegen aan de agenda Om een afspraak toe te voegen aan de agenda 1. Ga naar Bestand > Openen. Het venster Bestand openen wordt geopend. 2. Om het startvenster van Mind Express 4 te openen, selecteert u me4_ned. 3. Klik op kalender en klik vervolgens op toevoegen aan agenda. Het volgende scherm verschijnt.
160
Mind Express 4. Klik op de knop Kies activiteit om een activiteit uit de lijst te kiezen. 5. Klik op Wijzig datum om de datum te wijzigen waarop de activiteit plaatsvindt.
161 Het venster Agenda wordt geopend, met de huidige datum rechts bovenaan op het scherm.
Standaard wordt de huidige dag ingevoerd. 6. Wijzig de begin- en eindtijd met de knoppen rechts. 7. Klik op Toevoegen aan Agenda om de afspraak toe te voegen aan de agenda. De activiteit wordt toegevoegd aan uw agenda en de dagplanner wordt geopend op de dag waarop u een nieuwe activiteit hebt toegevoegd.
14.2 De agenda bewerken 14.2.1 Nieuwe afspraken toevoegen aan de agenda Een nieuwe afspraak toevoegen aan de agenda 1. Ga naar Extra > Agenda > Agenda bewerken.
2. Klik op de knop Nieuwe afspraak.
Mind Express Het venster Bewerken wordt geopend.
162 4. Klik op Opslaan. De afspraak is toegevoegd aan de agenda.
Gebeurtenissen die de hele dag duren, worden weergegeven in het maandoverzicht. Afspraken worden weergegeven in het weekoverzicht en op de dagplanner.
14.2.2 Een alarm toevoegen aan uw agenda Om een alarm toe te voegen 1. Ga naar Extra > Agenda > Alarm toevoegen. Het venster Alarm Bewerken wordt geopend.
3. Voeg de details over de afspraak toe.
Tabel 70: Agenda - venster Bewerken Item
Beschrijving
Activiteit
Voeg een naam toe voor de activiteit of de afspraak.
Figuur
U kunt een figuur toevoegen aan de activiteit.
Wanneer
Duid aan op welke dag de activiteit plaatsvindt en of de activiteit eenmalig is of wordt herhaald.
Duur
Tabel 71: Venster Alarm Bewerken
Duid aan of deze gebeurtenis de hele dag duurt (bijvoorbeeld verjaardag, Pasen enz.) of niet. Als de activiteit niet de hele dag
Alarm
2. Voeg de details over het alarm toe.
duurt, duid dan het tijdstip aan waarop de activiteit plaatsvindt.
Item
U kunt een alarm instellen, om u te herinneren aan die
Wanneer
Duid aan wanneer u wil dat het alarm afgaat: welke dag, welk tijdstip en of het moet worden herhaald.
bepaalde activiteit. Duid aan wanneer u wil dat het alarm afgaat.
Beschrijving
Bericht
Voer het bericht in dat u wil weergeven of luidop laten lezen.
Mind Express Tabel 71: Venster Alarm Bewerken Item
Beschrijving
Geluid
Blader naar het geluid dat u wil horen.
163 4. Zoek een symbool en klik op OK.
3. Klik op Opslaan. Een nieuwe achtergrond toevoegen aan het maandoverzicht 1. Ga naar Extra > Agenda > Aangepaste Achtergrond. Het venster Aangepaste Achtergrond wordt geopend.
Het symbool wordt gebruikt als achtergrond voor de specifieke maand.
14.3 Een agendabestand maken Om een agendabestand te maken, moet u starten op dezelfde manier als wanneer u een eenvoudig communicatierooster maakt. Zie “Een nieuw bestand maken in Mind Express” op pagina 53. In dit deel leert u hoe u een vakje voor tijdsindicatie en een agendavakje kunt maken. 2. Klik op maand.
naast de naam van de maand en selecteer een symbool voor de
Het venster Figuur wordt geopend. 3. Vanaf nu zal het symbool geselecteerd voor deze specifieke maand automatisch verschijnen op de pagina's waar een vakje Agenda > Titel > Maand (specifieke maand) is geprogrammeerd.
14.3.1 Een vakje voor tijdsindicatie aanmaken Een vakje van het type Tijdsindicatie aanmaken 1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor tijdsindicatie. Het venster Bewerken wordt geopend:
Mind Express
164
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Tijdsindicatie.
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het type vakje Agenda.
3. Onder het type vakje duidt u aan welke tijd moet worden weergegeven.
3. Onder het type vakje duidt u aan of u wilt dat in het vakje de activiteit, de titel of de tijdsindicatie van het agenda-item wordt weergegeven.
4. Indien gewenst kunt u een figuur kiezen die wordt weergegeven voor de aangeduide tijd is verstreken. 5. Indien gewenst kunt u een figuur kiezen die wordt weergegeven nadat de aangeduide tijd is verstreken. 6. Klik op OK. Herhaal deze procedure tot u alle gewenste vakjes voor tijdsindicatie hebt aangemaakt.
14.3.2 Een agendavakje aanmaken Een vakje van het type Agenda aanmaken 1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als agendavakje. Het venster Bewerken wordt geopend:
• Als u Toon Activiteiten hebt geselecteerd, duidt u de dag aan waarop de activiteiten moeten worden weergegeven en indien gewenst selecteert u Alleen items van een volle dag. Voer de start- en eindtijd in van het tijdsinterval dat wordt weergegeven door het agendavakje. • Als u Toon Titel hebt geselecteerd, duidt u de dag aan waarop de titel moet worden weergegeven en kiest u de datumindeling die moet worden gebruikt. • Als u Timing hebt geselecteerd, duidt u aan of u de Beginuur of Einduur wilt weergeven. 4. Klik op OK.
Mind Express
165
Hoofdstuk 15 - Windows Controle Tabel 72: Windows Controle - Subacties
Met deze module kunt u andere toepassingen vanuit Mind Express bedienen, bijv. Word.
Tabel 72: Windows Controle - Subacties Subacties
Optie
Zend toets
Subacties
Optie
Beschrijving
Zenden af/aan
Zenden: aan
Om opdrachten naar een andere toepassing te zenden.
Beschrijving Om een macro naar een andere
Zenden: af
Om het zenden van opdrachten naar een andere toepassing uit te
toepassing te zenden.
schakelen. Zend notitie
Om een zin/notitie naar een andere toepassing te zenden, bijv. Word.
Zenden aan/af
Schakelen tussen Zenden aan en Zenden af naar de andere
Pauze
Om een pauze in te voegen tussen twee opdrachten (bijvoorbeeld om de andere toepassing de tijd te geven om correct op te starten).
Plaktoets
Shit/Ctrl of Alt
Een keer klikken om de toets te activeren tot een andere bedieningstoets van Windows wordt ingedrukt. Twee keer klikken om de toets voortdurend geactiveerd te houden. Drie keer klikken om de toets uit te schakelen.
toepassing.
Mind Express
166
Tabel 72: Windows Controle - Subacties Subacties
Optie
Actief venster
Verplaats
Grootte
Tabel 72: Windows Controle - Subacties
Beschrijving
Subacties
Optie
Om het actieve venster omhoog/
Muiscontrole
Verplaats
omhoog/omlaag, naar links/rechts te
verplaatsen.
verplaatsen via scanning.
Om de hoogte of breedte van het vergroten. Om het venster van Mind Express boven/onder/links/rechts van het actieve venster vast te zetten.
Uitvullen
Om het actieve venster boven/onder/ links/rechts van het venster van Mind Express uit te vullen.
Selecteer volgend
Om te wisselen tussen vensters/
venster
actieve programma's. U kunt kiezen om (een deel van) de naam in te voeren van het/de programma('s)/venster(s) die u wil selecteren, bijv. kladblok.
Mind Express
Verplaats
venster
Om het venster van Mind Express omhoog/omlaag/naar links/naar rechts te verplaatsen.
Grootte
Deze optie is bedoeld om de muis
omlaag/naar links/naar rechts te
Klik
actieve venster te verkleinen of te
Koppelen
Beschrijving
Om de hoogte of breedte van het venster van Mind Express te verkleinen of te vergroten.
Deze optie is bedoeld om op de muis te klikken via scanning.
Afsluiten
Mind Express
Mind Express afsluiten.
Windows
Windows afsluiten.
Mind Express
167
Hoofdstuk 16 - Bliss Editor Bliss Editor is een invoegtoepassing voor Mind Express waarmee u uw eigen Bliss-symbolen kunt aanmaken. Bliss Editor is gebaseerd op de standaard Blissregels. U kunt de basisvormen gebruiken om nieuwe Bliss-symbolen aan te maken of u kunt bestaande Bliss-symbolen combineren. In dit hoofdstuk vindt u meer informatie over: • Bliss Editor starten • Mind Express en Bliss Editor • Een paar basisregels • Een nieuw Bliss-symbool aanmaken • De menubalk: Bestand • De menubalk: Edit • De menubalk: Invoegen • De menubalk: Symbolen
De toepassing Bliss Editor wordt geopend.
16.1 Bliss Editor starten Om Bliss Editor te starten 1. Ga in Windows naar Start > Programma's > Mind Express 4 > Bliss Editor. Of selecteer in het venster Bewerken een Bliss-symbool, klik met de rechtermuisknop op de voorbeeldweergave van het symbool en klik op Symbool bewerken.
Lees dit hoofdstuk om te leren hoe u een nieuw Bliss-symbool kunt aanmaken. In dit hoofdstuk vindt u ook alle nodige informatie over de functies van Bliss Editor.
16.2 Mind Express en Bliss Editor De symbolen die u aanmaakt met Bliss Editor verschijnen automatisch in de lijst met Bliss-symbolen bovenaan het venster Bewerken in Mind Express. Zie ook “De lay-out van het venster Bewerken” op pagina 59 voor meer informatie over het venster Bewerken. U kunt uw eigen Bliss-symbolen gebruiken om een communicatierooster te maken op dezelfde manier als u zou doen met de andere symbolensets (Beta, PCS, ...) in Mind Express.
Mind Express
168
16.3 Een paar basisregels Neem de volgende basisregels in acht wanneer u uw eigen Bliss-symbolen aanmaakt: • De standaardruimte voor Bliss omvat een bovenste en onderste lijn (hemel- en aardlijn). Dit zijn de twee dikke lijnen in het rooster. De afstand tussen deze twee lijnen is de standaardafstand. Dit betekent dat de Bliss-symbolen altijd tussen deze twee lijnen worden geplaatst, met slechts een paar uitzonderingen.
• Op 1/4 van de standaardafstand van de hemellijnen worden indicatoren geplaatst. Dit kan ook een kwart boven het bovenste gedeelte van het Bliss-symbool zijn als dat Bliss-symbool zelf de bovenste lijn overschrijdt. Indicatoren geven een grammaticale betekenis aan een Bliss-symbool. • Op 1/8 van de standaardafstand van de hemellijn worden wijzers geplaatst. Wijzers worden gebruikt om te "wijzen naar" een deel van het symbool. • Voor samengestelde symbolen is de afstand tussen de verschillende delen 1/4 van de standaardafstand.
Mind Express 16.4 Een nieuw Bliss-symbool aanmaken U kunt Bliss Editor gebruiken om uw eigen Bliss-symbolen aan te maken, zodat u ze achteraf in uw communicatieroosters kunt gebruiken.
169 • Kies Invoegen > Basissymbool en klik op een symbool uit de lijst om het te kiezen.
Een nieuw Bliss-symbool aanmaken 1. Start Bliss Editor. Het venster Bliss Editor verschijnt samen met het venster BasisSymbool. • Kies Invoegen > Bliss-symbool. Kies een symbool uit de lijst of typ de naam van het symbool in het veld Symbool. Klik op Invoegen.
2. Klik op de toets voor een nieuw symbool of druk op Ctrl + N en voer een naam in.
Het symbool dat u gekozen hebt, verschijnt in het venster van Bliss Editor. 3. Selecteer de juiste woordklasse door op één van de keuzerondjes te klikken. Het rooster krijgt een andere kleur voor elke woordklasse. Als u bijvoorbeeld Substantief selecteert, wordt het rooster oranje. 4. Om het Bliss-symbool op te slaan, kiest u Bestand > Opslaan of klikt u op de knop opslaan in de werkbalk.
Mind Express
170
16.5 De menubalk: Bestand Hieronder staat een chronologisch overzicht van de opdrachten in het menu Bestand.
Tabel 74: Menu Bewerken Menu-optie
Beschrijving
Wissen
Een symbool volledig wissen. De kleur en alle delen van het symbool verdwijnen. Het werkgebied van het venster van Bliss
Tabel 73: Menu Bestand
Editor wordt leeggemaakt.
Menu-optie
Beschrijving
Opslaan
Het huidige symbool opslaan.
Afsluiten
Bliss Editor sluiten.
16.6 De menubalk: Edit Hieronder staat een overzicht van de functies in het menu Edit (Bewerken), in de volgorde dat ze verschijnen in het menu. Gebruik deze functies om symbolen te bewerken. De wijzigingen worden echter alleen toegepast op het huidige symbool in het venster van Bliss Editor.
Wanneer u een symbool wist, verdwijnt het niet uit de lijst met symbolen. Alleen de inhoud van het symbool wordt verwijderd. Als u een symbool volledig uit de lijst wilt verwijderen, kiest u Symbool > Verwijderen. Verwijderen
de muis op te klikken. De geselecteerde delen worden dan blauw. U kunt ook verschillende delen van een symbool tegelijk selecteren. Houd hiervoor de Shift-toets ingedrukt. Alles selecteren
Beschrijving
Herstellen
Een wijziging ongedaan maken die u aan een symbool hebt gemaakt.
Knippen
Hiermee kunt u een symbool (of delen van een symbool) selecteren en knippen.
Kopiëren
Plakken
Raster tonen
Hiermee kunt u een symbool (of delen van een symbool) selecteren en plakken.
Het rooster zichtbaar maken of laten verdwijnen.
16.7 De menubalk: Invoegen Hieronder staat een overzicht van de opdrachten in het menu Insert (Invoegen) in de volgorde waarin ze verschijnen.
Tabel 75: Menu Invoegen
Hiermee kunt u een symbool (of delen van een symbool) selecteren en kopiëren.
Alle delen van het huidige symbool selecteren. U kunt ook op Ctrl + A drukken om dit te doen.
Tabel 74: Menu Bewerken Menu-optie
Alleen de geselecteerde delen van een symbool verwijderen. U kunt bepaalde delen van een symbool selecteren door er met
Menu-optie
Beschrijving
Basissymbool
Het dialoogvenster met basissymbolen laten verschijnen. Klik op één van de basissymbolen om het onmiddellijk te laten verschijnen in de werkruimte van het venster van Bliss Editor.
Mind Express
171 Tabel 75: Menu Invoegen
Menu-optie Bliss-symbool
Tabel 76: Menu Symbolen
Beschrijving
Menu-optie
Om het venster Bliss-Symbool te laten verschijnen. Selecteer
Zoek
Beschrijving Om het venster Zoeken te openen. Voeg de naam van het
een symbool uit de lijst of typ de naam van het symbool dat u
symbool dat u zoekt in het veld Zoeken naar. Als u wil dat het
wil invoegen rechtstreeks in het veld Symbool. Klik vervolgens
resultaat volledig overeenstemt met de naam van het symbool
op Invoegen om het symbool te laten verschijnen in het venster
dat u zoekt, selecteert u de optie Heel woord. Als u alle
van Bliss Editor.
symbolen wil zien waarin het woord voorkomt, selecteert u deze optie niet.
16.8 De menubalk: Symbolen Hieronder staat een overzicht van de opdrachten in het menu Symbool in de volgorde waarin ze verschijnen. Dit menu bevat alle opdrachten die u kunt toepassen op de lijsten met symbolen.
Zoek volgende
zoekcriteria. Hiervoor kunt u ook de F3-toets op uw toetsenbord gebruiken. Groep opheffen
Groeperen
Beschrijving
Nieuw
Een nieuw symbool invoegen. U kunt ook op Ctrl + N op uw toetsenbord drukken.
Verwijderen
Een symbool uit de lijst verwijderen.
Volgende
Om het volgende symbool in de lijst te bekijken. Of u drukt op de pijl naar rechts op uw toetsenbord.
Vorige
Om het vorige symbool in de lijst te bekijken. Of u drukt op de pijl naar links op uw toetsenbord.
Eerste
Om het eerste symbool in de lijst te bekijken. Of u drukt op de Home-toets op uw toetsenbord.
Laatste
Om het laatste symbool in de lijst te bekijken. Of u drukt op de End-toets op uw toetsenbord.
Om de bewerking Groeperen ongedaan te maken. Of u drukt op Ctrl + U op uw toetsenbord.
Tabel 76: Menu Symbolen Menu-optie
Om het volgende symbool te zoeken dat overeenstemt met uw
De onderdelen van een symbool groeperen. Van zodra een symbool gegroepeerd is, kunt u de afzonderlijke delen niet meer selecteren: als u op een deel van het symbool klikt, wordt het volledige symbool geselecteerd. Of u drukt op Ctrl + G op uw toetsenbord.
Mind Express
173
Bijlage - Fonetische tekens Ter info staan de fonetische tekens van Realspeak opgeslagen in Mind Express vermeld in de onderstaande tabellen.
Tabel 1: Klinkers en tweeklanken Symbool
Transcriptie
Zoals in:
A
‘pAk
pak
a
‘pars
paars
E
‘pEt
pet
e
‘vel
veel
I
‘pIt
pit
i
‘pit
Piet
O
‘pÖt
pot
o
‘pot
poot
u
‘vut
voet
$
‘d$
de
y
vyr
vuur
^
p^t
put
e+
‘be+k
beuk
E&I
‘hE&I
hij
^&y
‘t^&yn
tuin
A&u
‘vrA&u
vrouw
Tabel 1: Klinkers en tweeklanken Symbool
Transcriptie
Zoals in:
E:
Pri.’mE:r
primair
A%~
A%~.gA.Z$.’mEnt
engagement
E%~
LE%~.Z$.’ri
lingerie
O%~
bO%~.’bO%~
bonbon
E+%~
PAr.’fE+%~
parfum
E+
E+.vr$
oeuvre
Tabel 2: Medeklinkers Symbool
Transcriptie
Zoals in:
p
‘pot
poot
b
‘bot
boot
t
‘tun
toen
d
‘dun
doen
k
‘zAk
zak
f
‘fits
fiets
v
‘vel
veel
s
‘sAp
sap
Mind Express
174
Tabel 2: Medeklinkers Symbool
Transcriptie
Zoals in:
z
‘zAp
zap
S
‘Sal
sjaal
Z
Zur.’nal
journaal
x
‘lAx
lach
G
‘Gut
goed
g
‘zAg.duk
zakdoek
w
‘niw
nieuw
l
‘lAx
lach
r
‘rot
rood
j
‘jot
jood
h
‘hut
hoed
m
‘mut
moed
n
‘nit
niet
nK
‘bAnK
bang
n~
‘bAn~o
banjo
? (glottal stop)
G$’?ar.z$lt
geaarzeld
A Aan de slag met Mind Express 53 Aanmaken loginbestand 20 Nieuw bestand 53 Nieuw Bliss-symbool 169 Actie open document 86 Acties Werken met 81 Adresboek 83 Gebruiken 103 Afspraak Toevoegen 160 Agenda 83 Dagplanner 159 Gebruiken 157 Maken 163 Vandaag 157 Weekplanner 158 Auditieve scanning 44
B
Basisregels voor Bliss Editor 168 Batterij 83 Batterijniveau visueel 143 Bericht batterijniveau 143 Beveiliging 5 Bewerken 58 Bliss Editor 167
Basisregels 168 basisregels 168 Installatie 5 Bliss-symbolen Nieuwe aanmaken 169
C
Camerabestand Gebruiken 131 Maken 134 Communicatieroosters Lay-out 19, 29, 71, 91, 97 Contactpersoon Bewerken 104 Toevoegen 103 Verwijderen 104
D
De GEWA-back-up herstellen 146 Diavoorstelling 83 Documenteigenschappen 13 Documenten exporteren 14 Documenten importeren 15 Documentvoorkeuren 73 Dynamische lijsten 84
E
E-mail 84 Instellingen 119 E-mailbestand Aanmaken 127
F
Gebruiken 122
Fonetisch 84
G
Ga naar niveau 84 Ga naar pagina 84 Geavanceerde functies 67 Gebruiker 85 Instellingen 78 Selecteren 19 Gebruiker selecteren 19 Gebruikersmode Muis 29 Scanning 35 Gebruikersmoden 21 Geluid 85 GEWA 86 De GEWA-back-up herstellen 146 Grammatica 86 Grammaticafuncties 86
I
Inbox 126 Installatie Bliss Editor 5 Mind Express 5 installatie 5
K
Klok
L
Maken 137
Label 54 Lay-out van communicatieroosters 19, 29, 71, 91, 97 Letterfuncties 86 Letters Functies 86 Loginbestand 20
M
Mediabibliotheek 11 Menu Bewerken 58 Menu Insert (Invoegen) 170 Menubalk Edit (Bewerken) 170 File (Bestand) 170 Insert (Invoegen) 170 Symbol (Symbool) 171 Mind 5 Mind Express Aan de slag met 53 Afsluiten 17 Installatie 5 Sluiten 17 Starten 9 Mind Express en Bliss Editor installatie 5 Muismode 29 Muziek en video 86
Muziekbestand Aanmaken 98
Maken 139 Roosterinstellingen 71
Nieuw bestand 53 niveau 66 Notitie 77, 86 Functies 79 Opslaan 27 Opties 77 Schrijven 25 Stijlinstellingen 78 Notitie-opties 77 Notities Schrijven 25 Werken met 77
Scanning 35 Scanningmode 35 Scanwoord 44 Sms voorbeeld Gebruiken 111 Sms-bestand Maken 115 Snelle invoer 54 Snelmenu (rechtermuisknop) 67 Sneltoetsen 54 Spraakvoorkeuren 22 Start programma 87 Startwoorden 93 Stijlen Wijzigen 22, 62, 72 Stijlen wijzigen 62 Stijlensets exporteren 16 Stijlensets importeren 16 Stijlinstellingen 63, 72 Symbool 53 Systeemvereisten 5
N
O
Opslaan Notitie 27 Zin 27
P
Pagina Ga naar 84 Ga naar, actie 84 Pagina-instellingen 71
R
Referentie 9 Rekenmachine 83 Gebruiken 139
S
T
Tabblad Algemeen 41 Tabblad Methode 36 Tabblad Timing 40
Tabblad Voorkeuren 38 Telefoon Functies 87 Instellingen 107 Telefoonmodule Gebruiken 108 Maken 110
U
Uitspraakwoordenboek 22
V
Venster Bewerken 59 Documentvoorkeuren 77 Opties 23 Videobestand Aanmaken 101 Volume 87 Voorbeeldbestand muziek Gebruiken 97 Voorbeeldbestand video Gebruiken 99 Voorbeeldbestanden 10
W
Werkbalk Bewerken 56 Werken met acties 81 Werken met notities 77 Wijzigen Stijlen 22, 72
Woordvoorspelling Bewerken 92 Opties 91
Z
Zinsvoorspelling Bewerken 95 Zinnen toevoegen 95