Milieukeur Keurmerk voor duurzamere bloembollen Informatiebijeenkomst Bollenteeelt 29-09-2015 Stefanie de Kool, SMK
Programma
Uitleg Milieukeur Criteria in het certificatieschema Betrokken instanties Certificering voor producenten en handelsbedrijven
Uitleg Milieukeur Gegarandeerde duurzame kwaliteit. Geteeld met respect voor Mens, dier en natuur. Certificatieschema met criteria
Algemene Eisen Specifieke eisen bloembollen
Beschikbaar via website: www.milieukeur.nl -> voor producenten, -> certificatieschema’s, -> product: bloembollen
Keurmerk
Onderscheidend duurzamer geproduceerd product Maatschappelijk verantwoord inkopen overheden
Milieukeur eisen / criteria
Wetgeving en bovenwettelijk Onderscheidend (op het gebied van duurzaamheid) Haalbaar (toetsing telers en adviseurs)
Specifieke Criteria Bloembollen Verplichte maatregelen Bemesting en bodemvruchtbaarheid Gewasbescherming Water Energie / klimaat Afval / afvalwater Arbeidsomstandigheden Communicatie met omwonenden Keuzemaatregelen Algemeen Arbeidsomstandigheden Natuur en Landschap -> biodiversiteit Klimaat
Eisen bodem en bemesting
Verplichte maatregelen Bemestingsplan Organische stofbalans berekening N en P bemestingsstrategie op basis van bodem- en /of bladanalyse Bemesting op duinzandgrond op basis van NBS Composteren van eigen bollenafval voor eigen gebruik Registratie
Eisen gewasbescherming
Verplichte maatregelen Registratie per perceel Gewasbeschermingsplan op basis van geïntegreerde bestrijding (preventie, monitoring, beslissingsondersteunende systemen) Toepassen aaltjesbeheersingstrategie Gebruik botrytis waarschuwingssysteem Geen chemische grondontsmetting Lijst met toegestane middelen per gewas Gebruiksnormen voor actieve stof gebruik (zie tabel 2 in specifieke eisen)
Eisen gewasbescherming
Tabel 2 Toegestane hoeveelheid werkzame stof De maximaal toegestane hoeveelheid werkzame stof die u kunt gebruiken per middelengroep (uitgedrukt in kg per hectare per aangemeld gewas) is als volgt: Tulp
Middelengroep Bolontsmetting GewasbespuitingFungiciden Gewasbespuiting Insecticiden Herbiciden Grondbehandeling Totaal
Hyacint
Narcis
Krokus
Bijzondere bolgewassen
Lelie
3,7 5,7
3,1 3,5
4,2 4,0
3,2 1,2
3,7 2,4
6,9 16,0
4,1 13,8
1,4 1,4
0 1,8
0,2
0,2*
0
0,1
0,1
0,8
0,1
0,1
0,1
4,8
4,2
5,0
4,0
3,8
11,0
13,2
8,5
10,0
5,1 4,1 27,2
6,1 6,7 15,7
3,1
14,4
8,9 1,3 33,9
* Alleen indien teelt van werkbollen (uitgaand van 10% werkbollen van totale hyacintenareaal)
Gladiool
Iris
Dahlia
5,0
Eisen gewasbescherming
Verplichte maatregelen (emissie beperking) 90% driftreductie (m.u.v. LDS onkruidbestrijding) Teeltvrije zone van minimaal 1,5 m Overdekte opslag fust Uitlekken kisten na bolontsmetting Opvang van lekvloeistof bij transport ontsmette bollen opvang- en zuiveringsvoorziening voor spoel- en reinigingswater van spuitmachines en restvloeistoffen inclusief dompelbadrestanten.
Eisen gewasbescherming
Neo-niks: geen neonicotinoïden toegestaan Overige niet toegestane stoffen: • mancozeb • glufosinaat-ammonium • methiocarb
Risico middelen Ontmoediging gebruik risico-middelen door toekenning maluspunten, o.b.v: 1. Milieumeetlat: MBP waterleven, bodemleven of grondwater • Score > 100 = 1 maluspunt per toepassing • Score > 1000 = 2 maluspunten per toepassing 2. Aandachtstoffen: 1 maluspunt per toepassing • Knelpunt waterkwaliteit: Top 10 probleemstoffen oppervlaktewater • Humane gezondheid: SZW lijst en WHO lijst • Risico voor bestuivers (‘C’) volgens milieumeetlat
Bonus / Malus systeem
Maluspunten moeten gecompenseerd worden door bonuspunten Bonuspunten door toepassing van keuzemaatregelen uit keuzemaatlat ‘Algemeen’ (3.1) Voorbeelden keuzemaatregelen: -
Douchen of schuimen ipv dompelen Innovatieve spuittechnieken (driftreductie) Automatische inwendige reiniging spuitmachine Aaltjesbestrijding door teelt afrikaantjes
Berekening maluspunten
Zie bijlage 4: toegestane gewasbeschermingsmiddelen • Maluspunten zichtbaar in laatste kolom • Indien geen oppervlaktewater op < 14 m van rand perceel dan kunnen maluspunten vervallen (I) • Indien lagere dosering, dan ook maluspunt percentagegewijs lager
Eisen watergebruik
Verplichte maatregelen m.b.t. irrigatie /beregening: Waterplan Techniek: Sproeiboom / Druppelaars / Fertigatie /vaste beregening (niet mobiel) / inunderen Beregeningskanon; alleen in combinatie met actuele vochtmetingen met behulp van tensiometer of watermarks.
Bemestingsplan, gewasbeschermingsplan en waterplan Zie voorbeelden / formats in Bijlage 1 van specifieke eisen Bemestingsplan: voldoen aan mestwetgeving en organische stofbalans berekening, nalevering N uit groenbemesters meenemen Gewasbeschermingsplan: - principe van IPM toegepast - inschatting van maluspunten (compensatie mogelijk?) - kg actieve stof Waterplan - Hoeveelheid, waterbron, irrigatietechniek - Beregening naar behoefte: hoe?
Eisen Energiegebruik
Verplichte maatregelen Eens per twee jaar de checklist energiebesparingsmaatregelen bloembollen (EMB) invullen Gebruik klimaatcomputer en minimaal eens per 2 jaar advies over de instellingen Verminderde circulatie m.b.v. frequentieregelaar / gelijkstroom ventilator Bij 2-laagsbeluchting is de bovenste laag kisten afgedekt Het bedrijf maakt gebruik van hoogrendementsketels (HR)
Contractteelt
zie Specifieke Eisen Bloembollen: eis BB 1.3 Aanvullende audit bij de contractnemer: Controle op selectie van de criteria op het gebied van bemesting, gewasbescherming en water Indien > 50% contractteelt van product, dan aanvraag bij SMK.
Betrokken instanties Milieukeur
SMK Ontwikkeling en beheer certificatieschema Contact i.v.m. inhoudelijke eisen Certificerende instellingen (CI’s) Uitvoeren audits Certificering Betalingen Contact i.v.m. audits / certificering Raad van Accreditatie Controle op werk SMK en CI’s
SMK
Ontwikkelt en beheert criteria voor duurzaam ondernemen en produceren
Onafhankelijke intermediair (bedrijfsleven/ overheid/ onderzoek/ NGO’s)
Certificeren
Zie website: www.milieukeur.nl ->voor producenten -> certificeren Aanmelden bij certificerende instelling (SGS / CGD) Voor hele areaal van een bepaald product 2 audits per jaar (begin audit en teeltaudit)
Audits
Begin audit (september-december): Controle plannen, opname voorraad gewasbeschermingsmiddelen, inschatting bonus / malus Teelt audit (mei/juni) Controle alle criteria Residu analyses -> Indien geen tekortkomingen: certificaat Eind audit (te combineren met begin audit na 1e teeltjaar) Doorrekenen totaal verbruik gewasbescherming en bemesting
Kosten certificering producenten Eenmalig: Aanmelding (eenmalig): €250 per bedrijf óf €1000 per bestaande groep bedrijven Jaarlijks: 2 audits (offerte CI) Afdrachten SMK: € 20 /ha Residu-analyses: €320 per 20 ha voorjaarsbloeiers / zomerbloeiers (2 analyses per 20 ha voorjaarbloeiers / zomerbloeiers (dit betreft
een bol- en een bladanalyse) = 2 * €160 = €320 per 20 ha voorjaarsbloeiers / zomerbloeiers)
Kosten certificering handelsbedrijven Certificatie voor Track en Trace (‘kanalisatie’) Eenmalig: Aanmelding (eenmalig): €250 per bedrijf óf €1000 per bestaande groep bedrijven Jaarlijks: 2 audits (offerte CI) Afdrachten SMK: € 500 / bedrijf